ของขวัญจากสายฝน › ... › Vasin_Saima › fulltext.pdf · The work demonstrated concept in terms of form and painting. The form was shaped by the story

ของขวญจากสายฝน

โดย วาทรอยตรวาสน สายมา

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาศลปมหาบณฑต สาขาวชาเครองเคลอบดนเผา ภาควชาเครองเคลอบดนเผา

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

สำนกหอ

สมดกลาง

ปการศกษา 2555 ลขสทธของบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

ของขวญจากสายฝน

โดย วาทรอยตรวาสน สายมา

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาศลปมหาบณฑต สาขาวชาเครองเคลอบดนเผา ภาควชาเครองเคลอบดนเผา

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

สำนกหอ


ปการศกษา 2555 ลขสทธของบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

GIFT FROM THE RAIN

By Mr. Vasin Saima

A Thesis Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree Master of Fine Arts Program in Ceramics

Department of Ceramics Graduate School, Silpakorn University

Academic Year 2012 Copyright of Graduate School, Silpakorn University

สำนกหอ


บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร อนมตใหวทยานพนธเรอง “ ของขวญจากสายฝน ” เสนอโดย นายวาสน สายมา เปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาศลปมหาบณฑต สาขาวชาเครองเคลอบดนเผา

……........................................................... (ผชวยศาสตราจารย ดร.ปานใจ ธารทศนวงศ)

คณบดบณฑตวทยาลย

วนท..........เดอน.................... พ.ศ........... อาจารยทปรกษาวทยานพนธ 1. ผชวยศาสตราจารยศภกา ปาลเปรม 2. ผชวยศาสตราจารยกรธนา กองสข คณะกรรมการตรวจสอบวทยานพนธ .................................................... ประธานกรรมการ (ผชวยศาสตราจารยสยมพร กาษรสวรรณ) ............/......................../.............. .................................................... กรรมการ (ศาสตราจารยเกยรตคณเสรมศกด นาคบว) ............/......................../.............. .................................................... กรรมการ .................................................... กรรมการ (ผชวยศาสตราจารยศภกา ปาลเปรม) (ผชวยศาสตราจารยกรธนา กองสข) ............/......................../.............. ............/......................../..............

สำนกหอ


52153313 : สาขาวชาเครองเคลอบดนเผา ค าส าคญ : ของขวญจากสายฝน วาสน สายมา : ของขวญจากสายฝน.อาจารยทปรกษาวทยานพนธ : ผศ.ศภกา ปาลเปรม และ ผศ.กรธนา กองสข. 102 หนา. การศกษาครงนมจดประสงคเพอสรางสรรคงาน Pottery Art จากความประทบใจในวยเดกทไดสมผสกบความชมฉ า ของฤดกาลแหงสายฝน จากจนตภาพของทวทศนทคนตา ภเขา แมน าล าคลอง ทราบ ทดอน ทองนาของเกษตรกรทกพนทถกความชมฉ าเปลยนแปลงทกสง ทรองรบสายฝนอยเบองลาง ใหกลายเปนภาชนะใบใหญทคอยกกเกบ เรองราวความอดมสมบรณ ของฤดกาลแหงสายฝนจนกอก าเนดสงมชวต พชพรรณนานาชนด เสมอนหนงวา บรรยากาศเหลานเปน “ของขวญจากสายฝน” จากความประทบใจนจงไดน าแนวความคดนมาสรางเปนงาน Pottery Art เพอสอถงความประทบใจดงกลาวทผสรางสรรคไดสมผสมา และแสดงออกมาเปนงานศลปะเชงสรางสรรคในรปแบบ Pottery Art

ผลงานสามารถแสดงออกไดถงแนวความคด โดยอาศยเรองราว และรปทรงและความงาม

ของงาน Pottery Art และรวมกบการน าองคประกอบของความเปนทวทศน ทราบลม

ผนไรนามาเปนภาชนะทรองรบเอาความชมฉ าของสายฝน เกดเปนงาน Pottery Art โดยสามารถน า

เนอดน บานสะลวง อ.แมรม จ.เชยงใหม มาพฒนาและขนรปงาน Pottery ได โดยใชเนอดนปนทม

อตราสวนผสมระหวาง ดนบานสะลวง รอยละ80 ทรายละเอยด รอยละ10 ดนขาว รอยละ10 โดยม

คณสมบตการหดตว เทากบรอยละ 9 ทอณหภม 1,250 องศาเซลเซยสใชเทคนคการตกแตงดวยเคลอบ

ทมโทนสเขยว และน าตาลบรรยายความรสกสอดคลองกบประเดนหลกของผลงานไดเปนอยางด มทง

ลกษณะของเคลอบ มน ดาน และกงดาน เผาทระดบอณหภม 1,250 องศาเซลเซยส บรรยากาศ

ออกซเดชนไดแกสเขยว เขยวเขม ขาว น าตาลออน น าตาลแก ด า เหลอง สามารถสรางสรรคผลงานได

จ านวนจ านวน 5 ชดซงสอดคลองตามวตถประสงคทตงไว

ภาควชาเครองเคลอบดนเผา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร ปการศกษา 2555 ลายมอชอนกศกษา........................................ ลายมอชออาจารยทปรกษาวทยานพนธ 1. ........................... 2. .............................

สำนกหอ


52153313 : MAJOR : CERAMICS KEY WORD : GIFT FROM THE RAIN VASIN SAIMA : GIFT FROM THE RAIN. THESIS ADVISORS : ASST. PROF. SUPPHAKA PALPRAME AND ASST. PROF. KORNTHANA KONGSOOK. 102 pp. The purpose of this study is to create the reflection of my childhood memory on surface of pottery. Imaginary visual appearance on pottery surface portrays scenic plain-and-river landscape during rainy season. Changes during the time under the rain are captured in the painting as well as the impression of seasonal abundance of ecological living things. This is so-called “the Gift of Rain.” The author felt touched and gather inspiration to create these pieces of artworks.

The work demonstrated concept in terms of form and painting. The form was shaped by the story and the beauty of the landscape vitalized by falls of rain drops to convey the sense of abundance. The clay material was selected from Saluang Mae Rim (Chiangmai Province) and formulated in order to be used to build the form. The mixture formula of the mixture containing Saluang Mae Rim clay, graded sand and kaolin clay is 80, 10, and 10 respectively. The pottery was built, painted, colorfully glazed and then fired at 1,250°C and resulted in shrinkage at 9% from dried state. The appearance of the fired works are in shiny lusted green-brown-yellow tone glaze which reflected the concept of the project.

Department of Ceramics Graduate School, Silpakorn University Academic Year 2012 Student's signature ........................................ Thesis Advisors' signature 1. ........................... 2. ...........................

สำนกหอ


กตตกรรมประกาศ

การวจยโครงการสรางสรรค Pottery Art “ของขวญจากสายฝน” นส าเรจลลวงไดดวยความกรณาจากบคคลตางๆทใหความอนเคราะหผวจยขอกลาวขอบพระคณไว ณโอกาศน ขอกราบขอบพระคณ คณพอ คณแม และครอบครว สายมา ทเปนก าลงสนบสนนการศกษาและการอบรมเลยงดเรอยมาจน ถงทกวนน ขอบพระคณ คณป ทเปนผใหก าเนดแรงบนดาลใจ และภมปญญาชวตชนบท และความประทบใจในวยเดกจนเกดเปนเรองราวของวทยานพนธน ขอขอบคณ อาจารยทกๆทาน ทคอย อบรมใหความร และใหค าปรกษาในการสรางสรรคผลงาน ตลอดจนใหค าแนะน าและความรในการสรางสรรค ขอขอบคณเจาหนาททกทาน ทคอยชวยเหลอ และอ านวยความสะดวกจนงานลลวงส าเรจดวยดตลอดมา ขอขอบคณ ก าลงใจดๆจากผทอยขางๆ เพอนๆ พๆ นองๆ ทแลกเปลยนความร สนบสนน ชวยเหลอ และเปนสวนหนงในมหาวทยาลยศลปากร

สำนกหอ


สารบญ หนา บทคดยอภาษาไทย ............................................................................................................................... ง บทคดยอภาษาองกฤษ .......................................................................................................................... จ กตตกรรมประกาศ ................................................................................................................................ ฉ สารบญภาพ .......................................................................................................................................... ฌ บทท 1 บทน า ......................................................................................................................................... 1 ความเปนมาและความส าคญของปญหา ............................................................................ 1 ความมงหมายและวตถประสงคของโครงการ ................................................................... 2 สมมตฐานของการศกษา .................................................................................................... 2 ขอบเขตของการศกษา ....................................................................................................... 3 ขนตอนในการศกษา .......................................................................................................... 4 เวลาทใชในการวจย ........................................................................................................... 5 วธการศกษา ....................................................................................................................... 5 แหลงขอมล ........................................................................................................................ 5 อปกรณในการศกษา .......................................................................................................... 6 คาใชจายทงหมดในการวจย (โดยประมาณ) ...................................................................... 6 2 เอกสารและผลงานทเกยวของ ................................................................................................... 7 ขอมลดานศลปะและการออกแบบ..................................................................................... 8 แรงบนดาลใจและทมาของแนวความคด .................................................................. 8 ขอมลของแนวความคด ............................................................................................. 11 อทธผลทางศลปน ...................................................................................................... 16 การจดวางองคประกอบศลปในการสรางสรรคผลงานเครองเคลอบดนเผา ............... 19 ขอมลทางดานเทคนคและวธการสรางสรรค ..................................................................... 19 ขอมลเนอดน และวสดหลกในการสรางสรรค .......................................................... 19

สำนกหอ


บทท หนา ขอมลทางดานเคลอบ ................................................................................................. 28 ขอมลทางดานการขนรป............................................................................................ 31 ขอมลเกยวกบเตาและการเผา ..................................................................................... 33 3 วธด าเนนการวจย ....................................................................................................................... 42 ขนตอนการด าเนนงานและการสรางสรรคผลงาน ............................................................. 42 วเคราะหขอมลและแนวความคดและการออกแบบ ................................................... 43 การทดลองทางเทคนค ............................................................................................... 44 การขยายแบบและการสรางสรรคผลงาน ................................................................... 51 4 ผลการวเคราะหขอมล ................................................................................................................ 53 การวเคราะหผลการออกแบบ ............................................................................................ 53 การวเคราะหผลการทดลองดนและเคลอบ ........................................................................ 71 การวเคราะหผลการสรางสรรค .......................................................................................... 86 ผลงานส าเรจ ...................................................................................................................... 89 5 สรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ ........................................................................................... 97 อภปรายผล 98 ขอเสนอแนะ ...................................................................................................................... 99 รายการอางอง ....................................................................................................................................... 101 ประวตผวจย ......................................................................................................................................... 102

สำนกหอ


สารบญภาพ ภาพท หนา 1 ภาพ ก.- ข. ภาพของคณยาก าลงปรงอาหารทองถนทมาจากฤดกาล ..................................... 9 2 ภาพ ก.- ข. ภาพของอาหารทองถนทมาจากฤดฝน ............................................................... 9 3 ภาพ ก.- ข. ภาพของบรรยากาศการหาอาหารในฤดฝน ........................................................ 9 4 ภาพ ก.- ข.-ค.-ง. ภาพของบรรยากาศในฤดฝนทเปนแหลงทมาของแนวคด ........................ 10 5 ภาพ ก.-ฉ ผลงานศลปน ........................................................................................................ 16 6 ภาพศลปนทมอทธพลในการสรางสรรค .............................................................................. 17 7 ภาพตารางสวนผสมสามเหลยมดานเทา ............................................................................... 44 8 ภาพแสดงตารางสวนผสมเคลอบไหล .................................................................................. 47 9 ภาพแสดงตารางการทดลองเคลอบดาน เผาทอณหภม 1,250 องศาเซลเซยส บรรยากาศออกซเดชน ................................................................................................ 49 10 ภาพ ก – ฏ แบบราง 2 มตในชวงแรกชดท 1......................................................................... 54 11 ภาพ ก – ฏ แบบราง 2 มตในชวงแรกชดท 2......................................................................... 55 12 ภาพ ก – ฌ แบบราง 2 มตในชวงทสอง ................................................................................ 56 13 ภาพ ก – ฅ แบบราง 2 มตในชวงทสาม ................................................................................ 57 14 แสดงแบบราง 3 มตครงท 1 ชดท 1 ...................................................................................... 58 15 แสดงแบบราง 3 มตครงท 1 ชดท 2 ...................................................................................... 59 16 แสดงแบบราง 3 มตครงท 1 ชดท 3 ...................................................................................... 59 17 แสดงแบบราง 3 มตครงท 1 ชดท 4 ...................................................................................... 60 18 แสดงแบบราง 3 มตครงท 1 ชดท 5 ...................................................................................... 60 19 แสดงแบบราง 3 มตครงท 1 ชดท 6 ...................................................................................... 61 20 แสดงแบบราง 3 มตครงท 1 ชดท 7 ...................................................................................... 61 21 แสดงแบบราง 3 มตครงท 1 ชดท 8 ...................................................................................... 62 22 แสดงแบบราง 3 มตครงท 1 ชดท 9 ...................................................................................... 62

สำนกหอ


ภาพท หนา 23 แสดงแบบราง 3 มตครงท 1 ชดท 10 .................................................................................... 63 24 แสดงแบบราง 3 มตครงท 1 ชดท 11 .................................................................................... 63 25 แสดงแบบราง 3 มตครงท 1 ชดท 12 .................................................................................... 64 26 แสดงแบบราง 3 มตครงท 1 ชดท 13 .................................................................................... 64 27 แสดงแบบราง 3 มตครงท 2 ชดท 1 ...................................................................................... 65 28 แสดงแบบราง 3 มตครงท 2 ชดท 2 ...................................................................................... 65 29 แสดงแบบราง 3 มตครงท 2 ชดท 3 ...................................................................................... 66 30 แสดงแบบราง 3 มตครงท 2 ชดท 4 ...................................................................................... 66 31 แสดงแบบราง 3 มตครงท 2 ชดท 5 ...................................................................................... 67 32 แสดงแบบราง 3 มตครงท 2 ชดท 6 ...................................................................................... 67 33 แสดงแบบราง 3 มตครงท 3 ชดท 1 ...................................................................................... 68 34 แสดงแบบราง 3 มตครงท 3 ชดท 2 ...................................................................................... 68 35 แสดงแบบราง 3 มตครงท 3 ชดท 3 ...................................................................................... 69 36 แสดงแบบราง 3 มตครงท 3 ชดท 4 ...................................................................................... 69 37 แสดงแบบราง 3 มตครงท 3 ชดท 5 ...................................................................................... 70 38 แสดงแบบราง 3 มตครงท 3 ชดท 6 ...................................................................................... 70 39 ภาพตาราง สามสวนผสม ..................................................................................................... 71 40 ภาพผลการทดลองแทงทดสอบดน ....................................................................................... 71 41 ภาพผลการทดลองการผสมทรายละเอยดเพอเพมคณสมบตในการขนรป ........................... 72 42 แสดงผลการทดลองเคลอบไหล 36 จด................................................................................. 73 43 แสดงผลการทดลองเคลอบดาน 36 จด ................................................................................. 73 44 ภาพ ก - ข แสดงการผสมและการเตรยมดน ......................................................................... 74 45 ภาพ ก - ข แสดงการนวดดน ................................................................................................ 75 46 ภาพ ก - ฉ แสดงขนตอนการขนรปดวยแปนหมน ............................................................... 76 47 ภาพ ก - ฆ แสดงกระบวนการเคลอบงานสรางสรรค ........................................................... 77

สำนกหอ


ภาพท หนา 48 ภาพ ก – ง ขนตอนการเรยงงานเขาเตาเพอท าการเผาดบ ...................................................... 78 49 ภาพ ก – ง แสดงการวางของภายในเตาเผาเคลอบ 1,250 องศาเซลเซยส .............................. 79 50 ภาพสตรเคลอบไหลทเลอกไวเพอใชน ามาประกอบการสรางสรรค .................................... 80 51 ภาพสตรเคลอบดานทเลอกไวเพอใชน ามาประกอบการสรางสรรค ..................................... 80 52 ภาพแสดงผลการจบคสตรเคลอบดานสตรท 5 และเคลอบไหลสตรท 16 ............................ 81 53 ภาพแสดงผลการจบคสตรเคลอบดานสตรท 5 และเคลอบไหลสตรท 11 ............................ 81 54 ภาพแสดงผลการจบคสตรเคลอบดานสตรท 5 และเคลอบไหลสตรท 17 ............................ 82 55 ภาพแสดงผลการจบคสตรเคลอบดานสตรท 21 และเคลอบไหลสตรท 11 .......................... 82 56 ภาพแสดงผลการจบคสตรเคลอบดานสตรท 21 และเคลอบไหลสตรท 16 .......................... 83 57 ภาพแสดงผลการจบคสตรเคลอบดานสตรท 21 และเคลอบไหลสตรท 17 .......................... 83 58 ภาพแสดงผลการจบคสตรเคลอบดานสตรท 28 และเคลอบไหลสตรท 11 .......................... 84 59 ภาพแสดงผลการจบคสตรเคลอบดานสตรท 28 และเคลอบไหลสตรท 16 .......................... 84 60 ภาพแสดงผลการจบคสตรเคลอบดานสตรท 28 และเคลอบไหลสตรท 17 .......................... 85 61 ภาพแสดงชนทดลองเคลอบเมอน าไปเตมสารใหส .............................................................. 85 62 การขนรปผลงานสรางสรรคดวยความช านาญ ..................................................................... 86 63 ภาพขนตอนการผลตผลงานสรางสรรค 1 ชด....................................................................... 87 64 ภาพแสดงการเคลอบงานสรางสรรค .................................................................................... 88 65 แสดงผลงานส าเรจชดท 1 ..................................................................................................... 89 66 แสดงผลงานส าเรจชดท 2 ..................................................................................................... 90 67 แสดงผลงานส าเรจชดท 3 ..................................................................................................... 91 68 แสดงผลงานส าเรจชดท 4 ..................................................................................................... 92 69 แสดงผลงานส าเรจชดท 5 ..................................................................................................... 93 70 แสดงผลงานส าเรจชดท 6 ..................................................................................................... 94 71 แสดงผลงานส าเรจชดท 7 ..................................................................................................... 95

สำนกหอ


บทท 1

บทน า ความเปนมาและความส าคญของปญหา (Statements and significance of the problems) ความทรงจ าของขาพเจาในวยเดกเมอเขาสชวงฤดฝนของทกป ความชมฉ าของสายฝนทโปรยลงบนผนดนทขาพเจาเตบโตในทองถนชนบทแหงน หลงจากผานฤดแลงมานานหลายเดอน ชาวบานทอาศยอยในหมบานในอดตมอาชพปลกไรไถนาเปนสวนใหญซง สรางความประทบใจใหแกขาพเจา สภาพแวดลอมทามกลาง ครอบครวเกษตรกรรมทตองพงพาโชคชะตาและรอคอยฤดกาลแหงความอดมสมบรณในแตละป เปนชวงเวลาหลงจากพนผานความแหงแลงมาเปนระยะเวลานาน ทราบลม ทดอน ทองไรทองนา รอคอยสายฝนทจะสงสญญานเรมตนวนเวลาฤดกาลแหงความสมบรณลงมาสราง สสนแหงความมชวตชวาทผานเขามาอยทกป บรรยากาศของความชมชน รองรอยของสายฝนทโปรยปรายและบนทกลงมาบนผนแผนดน ภาพของทวทศนทคนตา ภเขา แมน าล าคลอง ทราบ ทดอน ทองนาของเกษตรกรทกพนทถกความชมฉ าเปลยนแปลงทกสงทรองรบสายฝนอยเบองลาง ใหกลายเปนภาชนะใบใหญทคอยกกเกบ และบนทกทกเรองราวทกๆความอดมสมบรณ ของฤดกาลแหงสายฝนจนกอก าเนดสงมชวต พชพรรณ นานาชนด เสมอนหนงวา บรรยากาศเหลานเปน “ของขวญจากสายฝน”

จากความประทบใจนจงไดน าแนวความคดนมาสรางเปนงาน Pottery Art เพอสอใหเหนถงภาพแหงความประทบใจดงกลาว ทผสรางสรรค ไดสมผสมา และแสดงออกมาเปนงานศลปะ เชงสรางสรรค

สำนกหอ


Pottery Art ในงาน สรางสรรคตามหวขอ “ของขวญจากสายฝน” นเปนการจ ากดความใหมจาก ความหมายในรปทรงทสามารถสอออกมาเชงคณคาทางแนวความคด กลาวคอ งาน pottery ดงเดมคองานเครองปนดนเผาทสรางขนมามรปทรงรวมไปถงรายละเอยดทเนนการสรางสรรคขนมาเพอเปนภาชนะใชสอยเปนสวนใหญ แต pottery Art ทกลาวถงคอการน าเอาความงามของภาชนะ มาเรยบเรยงใหมโดยผานกระบวนการทางการสรางสรรคทางแนวความคดรวมกบเทคนคกระบวนการทางเครองเคลอบดนเผาไดแก วธการขนรปดวยแปนหมน ทผศกษามความถนด สรางสรรคเปนผลงาน ทเปนความงามจากทรรศนะธาตของภาชนะทสามารถสอถงเรองราวตามแนวความคดโดยไมเนนประโยชนใชสอยเปนส าคญ ความมงหมายและวตถประสงคของโครงการ ( Goal and Objective )

1. เพอสรางสรรคงาน Pottery Art ทมรปทรงจากจนตภาพภมทศน และความชมฉ า เรองราวของฤดการแหงความอดมสมบรณ พฒนารปทรง รวมกบองคประกอบอนๆทมเนอหารวมกนใหเกดความสมบรณ

2. เพอศกษารปทรงของ Pottery Art และองคประกอบอนๆ เพอใชเปนสญญลกษณของความอดมสมบรณ

3. เพอสรางสรรคผลงานและพฒนาผลงานทแสดงออกถงจนตภาพของเรองราวความชมฉ าในฤดกาลของความอดมสมบรณ สมมตฐานของการศกษา ( Hypothesis to be tested )

ความประทบใจในบรรยากาศของความอดมสมบรณและ ความชมฉ าจากฤดฝนเปรยบเหมอนของขวญจากสายฝน สรางสรรคผลงาน Pottery Art ทกลนกรองจาก กระบวนการทางความคด จนตนาการและความประทบใจสวนตว เกดเปนรปทรงทมการพฒนามาจากการจดองคประกอบของงาน Pottery Art และสวนประกอบอนทมเนอหารวมกนเพอ เปนผลงานทแสดงถงความหมายเรองของความอดมสมบรณ ทเปนเหมอนของขวญจากฤดกาล

สำนกหอ


ขอบเขตของการศกษา ( Scope or delimitation of the study )

1. แนวความคดในการสรางสรรคผลงาน

การสรางสรรคงาน Pottery Art ในครงนเกดขนจากความประทบใจในวยเดกเมอเขาสฤดฝน เมอขาพเจาไดออกตดตามคณปและใชชวตอยในชนบทไดเกบเกยวความประทบใจนจากการสงเกต แองน าและความชมฉ าจากฤดฝนจนเกดเปนจนตภาพ เปนของของขวญจากฤดกาล โดยอาศยเรองราวรปทรงจาก Pottery Art มาเปนรปทรงหลกทจะแสดงออกถงความหมายดงกลาวตลอดจนมการศกษาองคประกอบอนๆทสามารถสรางสรรคและพฒนาออกมาเปนรปทรงใหมเพอแสดงใหเหนถงเรองราวของ ของความอดมสมบรณ

2. การสรางสรรคผลงานจรง

การสรางสรรคผลงาน Pottery Art โดยอาศยการขนรปดวยแปนหมน จะมรปแบบเปนงาน Pottery Art 5 ชด ประเภทกลม และ การจดวาง ขนาดสงสด โดยประมาณ 50 – 70 เซนตเมตร การจดองคประกอบดานการจดวางผลงาน สามารถสงเสรมวตถประสงคหลกของการสรางงาน สามารถสรางอารมณ และการสอ สารกบผชมผลงานไดอยางสมบรณ ตามวตถประสงค

3. วตถดบทใชในการสรางสรรคผลงาน

3.1 เนอดนปน

วตถดบทใชในการสรางสรรคผลงานเปนเนอดนพนบาน ใชดนจากแหลงดนด าอ าเภอแมรม หมบานสะลวงนอก จ.เชยงใหม เปนวตถดบหลก โดยมสวนผสมกบวตถดบอนดงน ดนด าแมรม 80 % ทรายละเอยด 10 %

ดนขาว 10 % รวม 100 %

สำนกหอ


3.2 เคลอบ

ลกษณะของเคลอบทใชเปนเคลอบไหล และ เคลอบดานโดยมการเตมสออกไซดเพอให

มโทนสตามทตองการ โดยใชสวนผสมของ โซดาเฟลดสปาร โปแตสเฟลดสปาร ซลกา แคลเซยม

คารบอเนต แบเรยมคารบอเนต ซงคออกไซด โบนแอช และ ดนขาวล าปาง เปนสวนผสมหลก ใช

ทฤษฎสวนผสม สเหลยมดานเทา ในการหารปแบบของเคลอบมาใชในการสรางสรรค โดยเผาท

อณหภม 1,250 องศาเซลเซยส บรรยากาศออกซเดชน

ขนตอนในการศกษา ( Process of Study ) 1. ก าหนดขอบเขตของการศกษา 2. ศกษาขอมลทเกยวของกบการศกษา และการสรางสรรคผลงาน

2.1 หาขอมลจากแหลงขอมลตางๆ เชนจากหองสมด

2.2 หาขอมลทมอยจรงในธรรมชาต เชนการสงเกต รวบรวมขอมลจากวถชวต

3. เกบรวบรวมขอมลการศกษา 4. วเคราะหขอมล และแนวความคดเพอน ามาใชประกอบในการสรางผลงาน Pottery Art 5. สรางสรรคและพฒนารปแบบตามแนวความคด 6. น าเสนอแบบราง 2 มต และ 3 มต ตอ อาจารยทปรกษาโครงการเพอแกไขขอบกพรอง และ พฒนาดานแนวทางการการสรางสรรคของรปแบบผลงานเปนระยะ 7. ปฏบตการสรางสรรคผลงานจรงโดยขยายจากแบบจ าลอง 3 มต 8. วเคราะหผลการสรางสรรคผลงานตามแนวความคด 9. สรปผลการสรางสรรค ปญหา และอปสรรคในการด าเนนงานในการสรางสรรค

ผลงาน

10 น าเสนอผลงานประตมากรรมเครองปนดนเผา ทงภาคการสรางสรรคผลงาน และภาค

เอกสารประกอบการวเคราะห ในการสรางสรรคผลงาน

สำนกหอ


เวลาทใชในการวจย ระยะเวลา 5 เดอน - เรมท างาน ในเดอน พฤษจกายน 2555

- เสนอวทยานพนธ ในเดอน มนาคม 2556

วธการศกษา

1. ก าหนดของเขตของปญหาโครงการสรางสรรคงาน Pottery Art ของขวญจากสายฝน

2. ศกษาขอมลและรวบรวมขอมลจากเอกสาร และขอมลภาคสนามทเกยวของ

3. ศกษาขอมลทรวบรวมน ามาวเคราะหขอมล เพอความชดเจนและน ามาใชในการ

สรางสรรคผลงาน

4. ออกแบบราง 2 มต และแบบราง 3 มต เปนระยะเพอขยายความชดเจนในเรองของ

รปทรงของงานสรางสรรค เพอการพฒนาการตอไป

5. ทดลองเนอดนโดยใชทฤษฎตารางสามเหลยมดานเทาเพอหาสตรดนทดทสดและ

เหมาะสมในการสรางสรรค

6. ทดลองเคลอบโดยก าหนดหารปแบบของเคลอบไหล และ เคลอบดาน โดยใชทฤษฎ

สามเหลยมดานเทาผานกระบวนการเตมสออกไซดเพอน ามาประกอบในการสรางสรรคผลงาน

7. ปฏบตงานจรงโดยใชเนอดน และ เคลอบทผานการทดลองและเลอกสรรไวมา

ประกอบกบผลงานแบบราง 3 มตทมการพฒนาไวแลว

8. สรปผลการทดลอง ปญหาและอปสรรคในการสรางสรรคผลงานครงน

9. น าเสนอโครงการ พรอมเอกสารประกอบผลงาน และเอกสารประกอบการวเคราะห

ผลงานและการสรางสรรค

แหลงขอมล

1 บทสมภาษณ ของคนในทองถนของผศกษาทมประสบการณในความประทบใจ 2 หนงสอและเอกสารเกยวกบงานเครองเคลอบดนเผา 3 ภาพยนตสารคดตางๆ

สำนกหอ


อปกรณในการศกษา 1. กลองถายภาพ 2. คอมพวเตอร 3. หนงสอและเอกสารในการอางองตางๆ 4. อปกรณทเกยวของกบกระบวนการขนรป เครองปนดนเผา

คาใชจายทงหมดในการวจย (โดยประมาณ ) คาวสดในการสรางสรรคผลงาน 20,000 บาท คาเอกสารและสงตพมพ 5,000 บาท คาขนสงและการเดนทาง 3,000 บาท คาเชอเพลงในการเผา 3,000 บาท คาใชจายอนๆ 5,000 บาท รวมเปนเงนทงสน 36,000 บาท การเสนอผลงาน

1. การน าเสนอโดยการจดนทรรศการเผยแพรผลงานสรางสรรคไดแก ผลงาน Pottery Art การจดแสดงผลงานจ านวน 5 ชด

2. ผลงานเอกสารประกอบการสรางสรรคผลงานพรอมภาพประกอบ จ านวน 2 ชด

สำนกหอ


บทท 2

ขอมลและทมาของการสรางสรรค

การสรางสรรคผลงาน Pottery Art หวขอ “ของขวญจากสายฝน” ( Gift from the Rain ) ซงน าเสนอเรองราวเกยวกบ ความประทบใจในวยเดกของผศกษา เปนทมาของการสรางสรรคผลงาน โดยมวตถประสงคเพอสรางสรรค และน าเสนอในรปแบบ ของงาน Pottery Art ซงในกระบวนการด าเนนงาน ตลอดจนขนตอนตางๆทเกยวของโดยมรายละเอยดดงน

1. ขอมลดานศลปะและการออกแบบ

1.1 แรงบนดาลใจและทมาของแนวความคด 1.2 ขอมลของแนวความคด 1.3 อทธผลทางศลปน 1.4 การจดวางองคประกอบศลปในการสรางสรรคผลงาน

2. ขอมลทางดานเทคนคและวธการสรางสรรคงานเครองเคลอบดนเผา 2.1 วสดหลกในการสรางสรรค 2.1.1 เนอดนทใชในการสรางสรรค 2.1.2 เคลอบทใชในการสรางสรรค 2.2 ขอมลทางดานการขนรป 2.3 ขอมลเกยวกบเตาและการเผา

สำนกหอ


1. ขอมลดานศลปะและการออกแบบ

1.1 แรงบนดาลใจและทมาของแนวความคด แรงบนดาลใจและทมาของแนวความคดของการสรางสรรคผลงาน Pottery Art ชด ของขวญจากสายฝน (Gift from the rain ) เปนการน าเอาความทรงจ าในวยเดกและความประทบใจจากสงแวดลอมทเปนชนบท เมอเขาสชวงฤดฝนของทกป ความชมฉ าของสายฝนทโปรยลงบนผนดนทขาพเจาเตบโตในทองถนชนบทแหงน หลงจากผานฤดแลงมานานหลายเดอน ชาวบานทอาศยอยในหมบานในอดตท าอาชพปลกไรไถนาเปนสวนใหญ หนงในนนคอ คณปของขาพเจาททกเชาในชวงฤดท านา ขาพเจาไดมโอกาสออกตดตามไปดลอบดกปลา ไซ และ เบดทปกรมคนเหมองทดกทงไวตงแตตอนเยน หลายครงทขาพเจาไดปลานานาชนด ไปเปนเมน อาหารแปลกๆบนส ารบอาหาร อยางไมขาดสาย รวมถง เหด อกตางๆนาๆ เสยงพดคย ของชาวบาน หรอบทสนทนาของชาวบานทเปนเสยงทกทายในหมบานเปนธรรมเนยมของคนลานนาทพดถงอาหารการกนลวนแลวแตเปนเมนอาหารทมาจากหนาฝนทงสน สงตางๆดงกลาวคอเสยงพดคยทขาพเจาไดยนจนคนหในฤดฝนสมยนน เปนสงบงบอกถงความอดมสมบรณในฤดฝนทขาพเจาไมเคยลม ภาพเหลานน รอยยม ทมความสขในทสดททกครงทขาพเจาไดถอของใบใหญกลบบานเหมอนกลองของขวญใบใหญจากฤดกาลน นกถงปลาเลกปลานอยในไซของป นกถงอาหารเมนแปลกๆ ทวน เวยนเขามา บนส ารบอาหาร เปนกบขาวอยางไมขาดสาย นกถง นาขาวเขยวขจ เสยงกบเขยดทรองระงม แองน าขงทเจงนองเปนบงกวาง ผนไรผนนา ภมทศนและทกๆสรรพสงรอบๆตวถกความอดมสมบรณของสายฝนเปลยนแปลงใหกลายเปนภาชนะใบใหญ ใบนอย เกบกกความชมฉ าและ ความอดมสมบรณของสรรพสงเหลานเกดขนจากฤดกาลแหงสายฝน เหมอนของขวญจากสายฝนทเทลงสพนดนจนเกดเปน ความสขและความอดมสมบรณ

7

สำนกหอ


ภาพ ก. ภาพ ข. ภาพท 1 ภาพ ก.- ข. ภาพของคณยาก าลงปรงอาหารทองถนทมาจากฤดกาล ภาพ ก. ภาพ ข. ภาพท 2 ภาพ ก.- ข. ภาพของอาหารทองถนทมาจากฤดฝน

ภาพ ก. ภาพ ข. ภาพท 3 ภาพ ก.- ข. ภาพของบรรยากาศการหาอาหารในฤดฝน

ภาพ ก. ภาพ ข.

ภาพ ฃ. ภาพ ค.

ภาพท 4 ภาพ ก.- ข.-ค.-ง. ภาพของบรรยากาศในฤดฝนทเปนแหลงทมาของแนวคด

1.2 ขอมลของแนวความคด

ขอมลของแนวความคดผสรางสรรคไดมการศกษาเพมเตมในสวนของรายละเอยดทเปน

ขอมลในเชงลกเกยวกกบการเปลยนแปลงของฤดกาล และขอมลของรายละเอยดปลกยอยทเปน

ประโยชนและแนวทางในการสรางสรรคผลงาน

1.2.1 อาหารพนบานทมากบฤดฝน เรมจากลมแลงหรอฤดรอนทเรมสนสดลงเมอ ฤดแลง เดอนเมษายนหมดไป จากนนฝนเรม

ตกถขน อาหารหรอของขวญจากสายฝนทแรกเทลงมากเรมปรากฎ จากทราบสง เชน ในปา สงแรกทเกดจากความอดมสมบณคอ พชพรรณตางๆ การผลใบออน การผดขนของเมลด หรอ กงพนธพชทรอความชมชนมานานนบปกเรมผดออกมาจากดน บรรดาสตวทโหยหา น า กออกหากน ปลาบางชนดทรอคอยน าทเกอบแหงขอดอย ทกนบงก าลงจะเรงราอกครง กบ เขยด นานาชนดออกมา สงเสยงรองกกกองจบคกน ฤดฝน จงปนบอเกดแหงอาหารนานาชนดและวฒนธรรมการกนอยทก าลงจะตามมา เดอนพฤษภาคม ถง มถนายน

เปนชวงทเรมฤดกาล เปนสายฝนทตกลงมาเปนชวงสนๆ แตหนกหนวง สงทเกดมาเปนอนดบแรกทสามารถเปนอาหารแกมนษยคอ อาหารจ าพวก ยอดไม เชน

ย ายอดออนใบมะขาม ทางภาคเหนอ จะเอามา ย า โดยคลกเคลากบ ไข หอมแดง บางทกใสหมสบลงไปดวย

แกงเหดถอบ (เหดเผาะ) เปนเหดทออกในปา ชนลกษณะเมดกลมๆ ผด หลงจาก มไฟไหมปาแลวเกดฝนตกลงมา เทานน นยมน ามาแกงตมลงในหมอดนกบเกลอเมด สงกลนหอม รสชาตด ผวหนงภายนอกกรอบ ขางในนม

เหดโคน เปนเหดทมเอกลกษณเฉเพาะตวตรงท จะขนแคบรเวณจอมปลวก หรอ ดน ทเปนเนน ตางจากเหดชนดอนทขนบนซากพชทมความชน

ยอดไมและ หนอไม มกผดขนตลอดทงป แตจะมมากในฤดฝน เหตผลตามทฤษฎของวชาการเกษตร คอ เมอ ฝนตกมาก ธาตไนโตรเจนในดนมมาก ท าให พชทกชนด ทมยอดออน รวมทงหนอไมเกดขนงายกวาฤดกาลอน เดอนกรกฎาคม ถง สงหาคม

เปนชวงทหลงจากฝนชวงแรกผานไป บางปอาจตกหนกในชวงนแตทเปนปรกตคอ ชวงเดอนท สอง เรมมสตวเลกเกดขน หลงจากทเจรญเตบโตจากตวออน เชน ลกออด ปลาเลก รวมถงแมลง

1.2.2 ฤดกาลในประเทศไทย ฤดหนาว เปนชวงทลมมรสมตะวนออกเฉยงเหนอพดเขามาสไทย ระยะเวลาประมาณ สเดอน อากาศ

โดยทวไปคอนขางเยน ยกเวนทางภาคเหนอและภาคตะวนออกเฉยงเหนอซงเปนทสง จะมอากาศหนาวกวาภาคอนๆ ชวงเดอน พฤศจกายน-กมภาพนธ

ฤดรอน เปนชวงทลมมรสมกระแสลมทะเลจนใตพดเขามา สประเทศไทยจากทางทศใตและทศ

ตะวนออกเฉยงใต ระยะเวลาประมาณ สามเดอน ในระยะนดวงอาทตยไดโคจรสองแสงมาตงฉากกบประเทศพอด ท าใหอากาศรอนอบอาว โดยเฉพาะเดอนเมษายนจะอณหภมสงสดของป ชวงเดอนมนาคม-พฤษภาคม

ฤดฝน เปนชวงทลมมรสมตะวนตกพดเขามาสประเทศไทย ระยะเวลาประมาณ 5 เดอนอากาศ

โดยทวไปจะชมชน และมฝนตกกระจายทวประเทศ โดยฝนตกชกในเดอนสงหาคม -กนยายนหนาฝนจะอยในชวงเดอน มถนายนถงตลาคม

1.2.3 สญญาณหรอสาเหตทท าใหอากาศเปลยนแปลง

กระแสลมและฝน กระแสลม คอ การเคลอนทของมวลอากาศทอยลอมรอบตวเรา เพราะในบรเวณตางๆมความ

กดอากาศไมเทากน กลาวคอถาบรเวณใดไดรบความรอนจากดวงอาทตยมาก อากาศบรเวณนนกจะรอนมความกดอากาศต าและขยายตวลอยสงขน อากาศจากบรเวณอนซงมความกดอากาศสงกวาและมอณหภมต ากวากเคลอนเขามาแทนท เราจงเรยกอากาศทเคลอนทนเรยกวากระแสลม

ฝน เกดจากการเคลอนทของลมจากททมความกดอากาศต ากวาและถากระแสลมเคลอนทผานทะเลหรอมหาสมทร กจะหอบเอาความชนและละอองน าไปเมอมากระทบกบความเยนกจะกลนตวเปนหยดน า ตกลงมาเปนฝน ความกดอากาศ

เนองจาก พนโลกแตละแหงมคาความกดอากาศไมเทากน รวมทงความกดอากาศจะมการเปลยนแปลงอยตลอกเวลาขนอยกบอณหภม ซงการเปลยนแปลงของความกดอากาศน จะสงผลตอสภาพอากาศ ท าใหอากาศมกจะแปรปรวนในบรเวณทมกดอากาศต า เชน เกดลมพาย มฝนตกหนก และอากาศคอนขางเยนบรเวณทมความกดอากาศสง เชน ทองฟาแจมใส ไมมเมฆฝน การวดความกดอากาศจะใช บารอมเตอร และบารอกราฟ

อณหภม

คอ ระดบความหนาว ซงจะมผลกระทบตอการเปลยนแปลงของอากาศ เชนกลางวน อณหภม จะสงกวาเวลากลางคน เพราะไดรบความรอนจากดวงอาทตย ท าใหกลางวนมอากาศรอน นอกจากนอณหภมเปนตวการส าคญทท าใหเกดสงตางๆ ไดแก ลม พาย หมอก น าคาง เมฆ

ความชน

ความชน คอ ปรมาณไอน าในอากาศ หรอความสามารถของอากาศทจะรบไอน าเอาไวได ซงความชนนจะเปลยนไปตามวน เวลา และสถานท

ความชนในอากาศ มความสมพนธกบการด าเนนชวตของเรา เชน วนทอากาศชน เราจะรสกเหนยวตวและอดอด เพราะมอากาศมความชนมากท าใหรบปรมาณไอน าไดนอย เหงอของเรากระเหยไดนอย แตถาวนทอากาศแหง เราจะรสกเยนจนบางครงท าใหผวหนงแหงและแตกเนองจากเหงอของเราระเหยไดมาก เครองวดความชนในอากาศ เรยกวา ไฮกรอมเตอร(Hygrometer) ทนยมใชคอแบบกระเปาะเปยก-กระเปาะแหง ลมตางๆทเกดขนในประเทศไทย

ลม คอ มวลอากาศทเคลอนท โดยมวลอากาศนจะเคลอนทจากบรเวณทมอณหภมต าไปสบรเวณทมอณหภมสงเสมอ

1.2.4 ประเภทของลมม 3 ประเภท คอ ลมประจ าเวลา

ลมบก เกดเวลากลางคน ลกษณะการเกด เปนลมทพดจากฝงสทะเล เนองจากพนดนคลายความรอนไดเรวกวาน า ท าใหอณหภมของอากาศเหนอผวน าสงกวาพนดน มวลอากศจงเคลอนจากฝงสทะเล

ลมทะเล เกดในเวลากลางวน ลกษณะการเกด เปนลมทพดจากทะเลสฝง เนองจากพนดนรบความรอนจากดวงอาทตยไดเรวกวาน าท าใหอณหภมของอากาศเกหนอพนดนสงกวาพนน ามวลอากาศเยนจากทะเลจงเคลอนเขาสฝง

ลมประจ าฤด

ลมมรสม ตะวนตกเฉยงใต หรอลมมรสมฤดรอน พดจากมหาสมทรอนเดยขนสทวปเอเชย โดยพดผานประเทศไทยชวงเดอนเมษายนถงเดอนกนยายน ซงขณะทลมมรสมนพดผานมหาสมทรอนเดย กน าไอน าหรอความชนจากบรเวณนนมาสบรเวณทพดผาน ท าใหมฝนตก

ลมมรสมตะวนออกเฉยงเหนอ หรอลมมรสมฤดหนาวพดจากประเทศจนลงมาจนถงบรเวณอาวไทยตอนใต โดยจะพดใน

ราวเดอนตลาคมถงเดอนกมภาพนธ ซงบรเวณประเทศจนจะมอากาศเยนมากท าใหลมมรสมนพดเอาอากาศเยนมาดวย เมอพดผานบรเวณใดบรเวณนนจะมอากาศหนาวเยนมาก ลมประจ าถน

ลมตะเภา เปนลมทพดในชวงเดอนมนาคมถงเดอนเมษายน เนองจากอณหภมของอากาศบรเวณภาคตะวนออกเฉยงเหนอคอนขางสงท าใหเกดหยอมความกดอากาศต าสวนบรเวณอาวไทยอากาศจะเยนกวา มลกษณะเปนหยอมความกดอากาศสง จงท าใหมวลอากาศเคลอนทจากอาวไทยเขาสดน ถงแมลมทพดมานจะมความแรงไมมาก แตกชวยบรรเทาความรอนในอากาศในชวงฤดรอนไปไดบาง ในสมยกอนพอคาเรอส าเภาไดอาศยลมตะเภาแลนใบพาเรอมาเขาสปากอาวไทยไดสะดวก จงขนามนามเรยกนวา ลมตะเภา สรปผลการศกษาและสงทจะน ามาเปนองคประกอบในการสรางสรรคตามแนวความคด

ลกษณะของการเปลยนแปลงทท าใหเกดสงใหมๆ และสงมชวตเลก พชทมากบฤดกาลสามารถน าเอาความรสกของการเกดใหมมาสรางสรรคองคประกอบได

องคประกอบทางความคดทไดจากจนตภาพน ามาเรยบเรยงกบบรรยากาศของฤดกาลเพอสรางเปนผลงานสรางสรรค

1.3 อทธผลทางศลปน

ศลปนทมอทธผลตอการสรางสรรรคผลงาน ศลปนทมอทธพลทางดานเทคนคในการขนรป และแนวความคด คอ นายสมลกษณ ปญตบญ

ภาพท 5 ภาพ ก-ฉ ผลงานศลปน

ภาพ ก. ภาพ ข. ภาพ ฃ.

ภาพ ค. ภาพ ฅ. ภาพ ฆ.

ภาพ ง. ภาพ จ. ภาพ ฉ.

วเคราะหผลงานศลปนในชดผลงานตวอยาง เปนการใชสเคลอบ และเทคนคการตกแตงทางรปทรงเปนรปทรง Pottery มความเปนภาชนะ

ใชสอยอยางชดเจน พนผวแสดงความเปนธรรมชชาตของเนอดน ศลปนไดน าเสนอความงามของความเปนธรรมชาตของความเปนภาชนะทเปนธรรมชาตโดยอาศยเทคนคการตกแตงระหวางการเผาในบางชด เชน การวางเปลอกหอยแครงท าใหเกดจดบนผลตภณฑ การใชเคลอบท าใหเกดการตดกนระหวางความงามของเนอดน และสวนทเปนความงามของเคลอบ

ภาพท 6 ภาพศลปนทมอทธพลในการสรางสรรค บทวจารณงานศลปนทมผลตออทธพลในการสรางสรรคผลงาน

รปแบบการสรางสรรคผลงานและแนวความคดเปนการสรางสรรคผลงานจากแนวความคดทไดจากสงรอบตวโดยเนนธรรมชาตเปนหลก

สงทผสรางสรรคมความสนใจคอทกษะในการบรรยายเนอหาของราบละเอยดในการแสดงความงามของงาน Pottery Art ทศลปนแสดงออกมาไดอยางช านาญ

สงทไดจากการวเคราะหสามารถเรยนรวธการน าเสนอความงามจาก Pottery Art ทสามารถสอออกมาและใชรายละเอยดบรรยายถงความรสกยอนไปยงแนวความคดไดโดยอาศยเทคนคและความช านาญในการสรางสรรค

1.4 การจดวางองคประกอบศลปในการสรางสรรคผลงาน

การสรางสรรคงาศลปะไมวาแขนงใดกตามจ าเปนตองมหลกในการจดองคประกอบของ

รปทรงเพอใหไดผลงานทสมบรณไปตามแนวความคด มความงามตามแบบของศลปะสาขานนๆ

จะตองศกษาเรองขององคประกอบศลปสามารถเลอกเอาทฤษฎหรอหลกการจดองคประกอบศลปท

เหมาะกบผลงานนนมาใชประโยชน ในการสรางสรรคผลงานของผศกษาครงนเลอกใชหลกการทาง

องคประกอบทางศลปะดงน

1.4.1 ดลยภาพ (Balance)คอสภาพแหงความเสมอกนหรอเทาเทยมกน หรอความพอดของการจดองคประกอบศลปท มการจดวางไวดานหนงดานใด 1.4.2 การซ า ( Repetition ) เกดจากองคประกอบทมลกษณะเหมอนกนตงแต สองหนวยขนไป วางอยในทวาง โดยทมทวางคนอยระหวางองคประกอบเหลานนทจะน ามาซ ากน เหลานนไดแก จด เสน น าหนก รปทรง ส เปนตน

1.4.3 ทวาง ( space ) หมายถงพนท วางระหวางรปทรง พนผว ปรมาตรของอากาศทลอมรอบรปทรงวตถ และขอบเขต

1.4.4 รปทรง ( Form ) คอสวนทเปนรปธรรมของงานศลปะ รปทรงเปนตวกลางและเปนตวการ ทส าคญ ทเปนตวสอความหมายจากศลปนไปยงผเสพ บางครงรปทรงเพยงอยางเดยวสามารถสอความหมายออกมาไดอยางสมบรณ

1.4.5 สดสวน ( Proportion ) การสรางสดสวนเปนการสรางการเปรยบเทยบ หรอการสรางความสมพนธของขนาดแตละสวนของรปทรงกบพนทวาง (space) หรอแมแตสดสวนของขนาดพนฐานหรอพนทตดตงผลงาน สดสวนพอเหมาะพอดท าใหเกดความงามในองคประกอบโดยรวมของผลงานศลปะในอารยธรรมกรกหรอชางสถาปนก ไดคดคนสเหลยมผนผาทมสดสวนสวยงามสมบรณมความกวาง : ความยาว เทากบ 1 : 1.618 เรยกวาสดสวนทอง หรอ Golden section หากสงเกตสงทอยใกลตวเราเชนแจกนทมคอ สดสวนของขนาดของตวแจกนกบขนาดของคอแจกน เมอสดสวนเปลยนไปกใหความรสกเปลยนไปเชนกนเราสามารถสรางสดสวนจากสงเหลานไดแกระยะหรอความยาวของแตละสวนขนาดของพนทแตละสวนทมลกษณะเปน 2 สวนปรมาตรของแตละสวนของผลงานทมลกษณะเปน 3 มต ทงนรวมถงพนทวางดวย สดสวนจะมความสวยงามหรอไมขนอยกบความสามารถในการจดการกบรปทรงดวยทฤษฎทางศลปะและประสบการณการสรางสรรคผลงานของศลปนแตละคน

1.4.6 เอกภาพ ( Unity ) ความเปนเอกภาพหมายถงความเปนอนหนงอนเดยวกนความทมสวนรวมใหเปนอนหนงอนเดยวกนทงทางดานเนอหา และดานองคประกอบเพอใหเกดความสมพนธเปน

สำนกหอ


อนหนงอนเดยวกนสอสารไปยงผชมผลงานสามารถเจาะลกไปถงแนวความคดและจดประสงคของการสรางสรรคผลงานได การสรางเอกภาพในผลงานนนสรางไดโดยตงประเดนหลกทชดเจนเปนเรองเดยวเอาองคประกอบอนมาสนบสนน หรอถาสรางสรรคผลงานนนมประเดนหลกทมากกวา หนงตองใชตวเชอมประสานหลอรวมประดนตางๆใหกลายเปนหนงเดยวและชดเจนขนเปนเนอหาทมเอกภาพ ส าหรบในดานการจดองคประกอบศลปนนผลงานจะมเอกภาพหรอไมจะขนอยกบ การจดทรรศนธาต (Visual Element) ใหเกดความลงตวใหเกดความรสกเปนอนหนงอนเดยวกนของรปทรงไมเกดความรสกขดแยงเมอชมผลงาน วธการสรางเอกภาพ ในองคประกอบศลปนนท าไดโดยการน าเอาทรรศนธาตทเหมอนกนเชน จด เสน พนผวทเหมอนกนหรอ ลอกน สทเปนวรรณะเดยวกนเสนทมทศทางไปทางเดยวกน มงเขาไปหาจดศนยกลางเดยวกน

สรป การใชหลกการจดวางองคประกอบศลปในการสรางสรรคครงนจะใชหลกในการจกวางโดยอาศยหลกการทางองคประกอบดงกลาวไวขางตนเนองจากเปนงาน Pottery Art ทมจ านวนหลายชนและอาศยหลกองคประกอบตางๆเพมความสวยงามในงานสรางสรางสรรค

2. ขอมลทางดานเทคนคและวธการสรางสรรคงานเครองเคลอบดนเผา

2.1 วสดหลกในการสรางสรรค

2.1.1 เนอดนทใชในการสรางสรรค 2.1.1.1 แหลงดนบานสะลวง

ต. สะลวงนอก อ.แมรม จ.เชยงใหม ความเปนมาเนอดนบานสะลวง ต. สะลวงนอก อ.แมรม จ.เชยงใหม เนองจากหลกฐานทางกายภาพทเปนดนทมลกษณะทางกายภาพหลงจากการเผาทดลองในระดบอณหภม ทสามารถน ามาใชงานเปน เนอดนปนแลว จดอยในเกรดของเนอดน สโตนแวร ( stone ware ) คอผลตภณฑทสามารถ เผาไดในอณหภมกลาง ไปจนถงระดบอณหภมสง ( 1,200 – 1,250 ) องศาเซลเซยส เปนดนตะกอนทราบระหวางหบเขาเกดการสะสมกนเปนเวลานานจนเกดการทบถมรวมกบ ซากพชซากสตว กระจายตวอยในชนของเนอดนทลกลงไป 0.5 – 20 เมตร คาดวาแหลงแรดนด า จะกระจายตวเปนวงกวางกนเนอท อ าเภอบานสะลวงนอก อ.แมรม จ.เชยงใหม และบรเวณอ าเภอใกลเคยง

2.1.1.2 ดนขาว ( Kaolin or China clay ) สวนใหญเปนดนทเกดในทราบสงเนอดนหยาบ มความทนไฟสง 1800 องศา

เซลเซยสน ามาขนรปโดยยากแกการทรงตว และมความเหนยวนอย การน าไปใชผลตเครองปนดนเผา

ตองน าไปผสมกบวตถดบชนดอนเปนดนทมการหดตวนอย พบในธรรมชาตทเปนดนสขาวหมน

สำนกหอ


ประโยชนของดนขาวใช เปนวตถดบท าอตสาหกรรมอนๆ อก เชน อตสาหกรรมกระดาษ

อตสาหกรรมส อตสาหกรรมยา อาหารสตว อตสาหกรรมวตถทนไฟ และไฟเบอรกนความรอน

แหลงดนขาวทพบในประเทศไทยม 2 ชนด ซงมความแตกตางกนในสวนประกอบทางเคม

ดนขาวทเกดจากสารประกอบของอลมเนยมซลเกต ( Aluminium silicate) เปนดนทเกดจากการ

แปรสภาพของหนแกรนต หรอหนฟนมา กลายมาเปนดนขาว มสวนประกอบของอลมนาและซลกา

และน า(Combined water) นอกจากนยงมสารประกอบอยางอน (Impurities) ทเกดขนเองตาม

ธรรมชาตปะปนอย เชน เหลก (Iron oxide) แคลเซยมออกไซด ( Calcium oxide) แมกนเซยม

ออกไซด (Magnesium oxide)อลคาไลด ( Alkalines)โปแตสเซยมและโซเดยม (Potassium and

Sodium) เปนตน ดนขาวชนดนเปนดนขาวทนยมน ามาใชในการท าผลตภณฑ ตลอดจนอตสาหกรรม

ตางๆ

ดนขาวทเกดจากสารประกอบของแคลเซยมคารบอเนต (Calcium Carbonate) หรอทชาวบาน

เรยกวา ดนสอพอง (Marl)ดนชนดนเกด จากการผพงของหนปนกลายมาเปนสขาว ซงมสวนประกอบ

ของคลเซยมออกไซด ( Calcium oxide ) และสารประกอบอยางอนปะปนอยดวย ดนขาวชนดนเมอ

น ามาผสมกบน าสามารถขนรปทรงไดเชนกน แตเมอน าไปเผาจะสลายตวแยกยยจนไมสามารถคงรป

ได ดนขาวชนดนตรวจสอบไดงาย โดยใชกรดอนทรยหยดลงไปจะเกดปฏกรยาเดอดฟ เหนไดชดเจน

จงไมมผนยมน ามาท าผลตภณฑเครองปนดนเผา

สมบตทางกายภาพของดนขาว

ดนขาวมรปผลกเปนแผนหกเหลยม เสนผานศนยกลาง 0.5 – 10.0 ไมครอน มความเหนยวต า

ความทนไฟ 1,770 องศาเซลเซยส มการหดตวนอย มความแขงแกรงสงหลงเผามดนขาวแหลงตางๆ

หลายแหงในประเทศไทย เชน ทเชยงราย ล าปาง อตรดตถ ปราจนบร ระนอง ชมพร และนราธวาส

ดนขาวมหลายเกรด มหลายคณภาพบางแหลงไมสามารถน ามาท าเซรามกได แหลงดนขาวทใชใน

อตสาหกรรมเซรามกไดแก ดนขาวระนอง ชมพร และนราธวาส เปนดนขาวคณภาพปานกลาง ซง

เปนแรเกาลนไนท ( Medium ordered Koalinite) มความบรสทธและมความขาวมากกวาดนขาวล าปาง

ดนขาวล าปางเปนดนขาวเซอรไซท ( Sericite) มแรไมกาเปนสวนประกอบหลกมแรเกาลนไนท

ประกอบอยเปนสวนนอย หรอแรเกาลนไนทคณภาพต า

สำนกหอ


(DisorderedKaolinite) แรเซอรไซทเกดจากการผพงของหนแกรนต ซงกลายเปนเฟลดสปาร กอนท

จะกลายเปนแรเกาลนไนท จงเปนแรเกาลนไนททไมสมบรณ

แหลงดนขาวทพบในประเทศไทย 1. ดนขาวจงหวดระนอง บานบางรน อ.เมอง และบานบางพระเหนอ กงอ าเภอละอน 2.ดนขาวจงหวดล าปาง บานปางคา อ.แจหม และท อ.แมทะ 3.ดนขาวปราจนบร บานหนองใหญ อ. เมอง 4.ดนขาวนราธวาส บานโตะเตง อ.สไหงปาด และ อ.ยงอ

5.ดนขาวจงหวดอตรดตถ บานวงยาง อ. เมอง

6. ดนขาวจงหวดเชยงราย อ.เวยงปาเปา

7.ดนขาวพะโตะ อ.เมอง จ.เชยงราย

มาตรฐานดนขาวเกรดเซรามคทใชในการผลตไวทแวทสมบตทางเคม Sio2 36 – 49%Al203 33 – 39%Fe203 < 1.0% น าหนกหายไปหลงเผา ( LOI ) 10 – 14%

สมบตทางกายภาพของดนขาวเผาทอณหภม 1,200 องศาเซลเซยสมสขาวความละเออดขนาด 250 เมช มากกวา 50% ความทนไฟมากกวา 1,500 องศาเซลเซยส ( Ceramic Raw – Materials : ภาควชาซลเกคเทคโนโลยมหาวทยาลยเชยงใหม พ.ศ2538) 2.1.1.3 ดนเหนยว ( Ball Clay)

เปนดนทพบในทราบต า มลกษณะตรงกนขามกบดนขาว ( Kaolin) มเปอรเซนตของเหลกคอนขางสงสามารถหลอมตวไดในอณหภมไมสงมากนก มความเหนยว เนอดนละเอยด มสารประกอบอยางอนปะปนมากเมอยในรปของวตถดบทยงชนอย สมกจะมสเทา สด า เผาในอณหภมประมาณ 1300 องศาเซลเซยส ไมสามารถน ามาขนรปดวยตวของมนเองไดตองน าไปผสมกบวตถดบชนดอน สวนมากมสารคารบอนมากเมอน าไปเผาแลวใหสขาว หดตวมากกวาดนขาว

2.1.1.4 ดนทนไฟ ( Fire Clay ) ดนทนไฟ ( Fire clay ) เปนดนทสามารถทนความรอนไดสงถง 1500 องศาเซลเซยส ม

ความเหนยวมากเมอเปนวตถดบ อาจพบเปนสน าตาลออน สเทา หรอเขม นยมน าไปใชท าอฐทนไฟ ใชท าสวนตางๆของเตาเผา เตาถลง เตาตมน า มผทนยมน าไปผสมเปนเนอดนปนส าหรบผลตภณฑสโตนแวรท าอฐทนไฟสวนผสมของอปกรณเครองมอวดเครองมออณหภมเตา ทนทนไฟ ( Pyrometric cone ) ท าชนเตา ผสมท าผลตภณฑขนาดใหญ

สำนกหอ


2.1.1.5 ดนเซกเกอรเคลย( Sagger clay ) ดนเซกเกอรเคลย ( Sagger clay )สวนมากเปนดนใชท าหบปองกนไมใหเปลวไฟไป

ถกผลตภณฑเครองปนดนเผาโดยตรง เพราะจะท าใหผวผลตภณฑเสยหายได เปนดนทมความทนไฟสง และมความเหนยวดเปนดนทมความหยดหยนตอความรอนเยน (Thermal schock) ไดด หมายถงดนทลดความแตกราวไดดสของดนเมอพบในธรรมชาตมกเปนสออน สเทา สเทาด า มผนยมน าไปผสมผลตภณฑชนดสโตนแวรเทอราคอตตา และผลตภณฑเอรทเทรนแวรเชนกน

2.1.1.6 ดนสโตนแวร (stone ware) สโตนแวรเคลยเปนดนทคอนขางเหนยว เผาถงจดสกตวประมาณ 1200 – 1300 องศา

เซลเซยส สสวนใหญสออนๆ เปนดนทพบในทราบต า บางทกมผเรยกวาดนทนไฟ (Fire clay) มผนยมน าไปผลตภณฑหบทนไฟ ( Sagger) ผลตภณฑชนดสโตนแวร ท าอฐ และอฐทนไฟ สามารถเผาในอณหภมสงได สโตนแวรเคลยเปนดนชนดทไมตองน าไปผสมกบวตถดบชนดอน สามารถขนรปทรงเองได เหมาะในการขนรปดวยแปนหมนอยางยง ( Wheel Throwing )นยมท าผลตภณฑชนดเคลอบเกลอ ( Salt glaze ) และผลตภณฑประเภทเคลอบไฟสง ( High fire stone ware)

2.1.1.7 ดนเอทเทนแวย ( Earthen ware clay ) เอทเทนเเวยเคลย (Earthen ware clay ) เปนดนทพบทวไปในธรรมชาต สวนมากม

เปอรเซนตของเหลกคอนขางสงเผาในอณหภม 950 –1,110 องศาเซลเซยสเมอเปนวตถดบสน าตาลออน สน าตาลแก และสเทา แกทนยมใชผลตประเภทอฐมอญ อฐโปรง ทอระบายน า กระเบองมงหลงคา โดยเฉพาะอยางยงมความเหนยวมาก และตดเหนยวแนน ในการน าไปใชสวนมากนยมผสมทราย หรอดนเชอ มสารจ าพวกดางมาก (Alkalines) ในประเทศเรานยมใชท าผลตภณฑพวกกระถางตนไม และครก เปนตน

วตถดบ ดนชนดอนๆ ( Other kind of clay)

วตถดบ ดนชนดอน (Other kind of clay )มมากมายหลายชนด เชน ดนผวโลก (Surface Clay) คอนขางมาก ความเหนยวนอย ซงนยมน ามาท าอฐ ไดแก ดนปนทราย ( Flint Clay) นยมใชท าผลตภณฑประเภทอฐทนไฟ มความแขงทนทาน ดนดาน ( Shale) เปนดนทเกดจากการทบถมเปนชนๆใตพนดนมความเหนยวไมมากนกนยมน าไปผสมท าผลตภณฑของใหญๆ ( heavy Clay product) นบวาไดผลดมาก

ดนเบนโทไนท (Bentonite Clay)

เปนดนทเกดจากขเถาภเขาไฟมความเหนยวมากกวาดนเหนยวธรรมดา มการหดตวมาก ใชใน

สวนผสมของเนอดนปนไมมากนะ ซงในประเทศเราพบแหลงในทางภาคเหนอ

สำนกหอ


ดนเทอราคอตตา (Terra Cotta) หรอบางทเรยกวา ดนเหนยวทวไป เปนดนทจดอยในประเภท

เกรดต า เนอหยาบ มความเหนยวพอสมควร นยมน าไปใชในการผลตภณฑประเภทเทอร

อคอตตาสงกอสรางตางๆ

ดนประเภททมอลมนาสง (High – Alumina)

ซงเปนดนทเกดจากแรบอกไซด (Bouxite)หรอไดอาสปอร ( Diaspore) เปนดนทมแรอลมนาสงและม

ความทนไฟสง ใชท าผลตภณฑทนไฟใชในเตาหลอมประเภทพวกโลหะตางๆ

นอกจากนยงมดนอนๆอกมากมาย เชน บางประเภททมความเหนยวมากซงผสมพวกสารอนทรยบางท

กเปนสด าใชผสมเนอดนปนประเภทไฟต าไฟสงกมวตถดบทไมมความเหนยว ( Non PasterMaterials)

ไดแกประเภทหนชนดตางๆซงมความส าคญในการผสมเนอดนนนและน าเคลอบซงมมากมายหลาย

ชนด มผลตอผลตภณฑตางๆกลาวคอ

หนควอตซ ( Quartz, Sio2) สารประกอบของซลกาทเกดในธรรมชาต มความบรสทธมากกวาวตถดบชนดอน มความแขงมาก (Moh’s scale of hardness)ประมาณ 7 มชออกอยางหนงเรยกตามภาษาเซรามกซวา Flint เปนผลทบดละเอยด ( 325 mesh) ใชผสมในเนอดนปนและน าเคลอบ หนเขยวหนมานทพบในธรรมชาต ในรปตางๆ เชนในรปของหน (Rock type) ในรปของทราย (granular type) ในรปของผง (powder type) หรอทเรยกวา amorphous Silica เปนผงซงมกจะมแรธาตอนๆปะปนอยมาก สวนใหญนยมน าไปผสมในเนอดนปนทเปน Classic ceramic bodies เชนท าผลตภณฑประเภทลกถวยไฟฟา ( Thermal Insulation) เปนตน

ดนเชอ (Grog) ดนเชอ (Grog)หมายถง ดนทผานการเผา แลวน ามาบดมขนาดตางๆ ตามความตองการใช

ผสมเนอดนปน ชวยควบคมการทรงตว และการหดตว ปองกนการแตกราวของผลตภณฑ วธการทดสอบคณสมบตทางกายภาพของเนอดน การหาคาความเหนยว (Plasticity) ความเหนยวคอ คณสมบตทวตถดบทสามารภเปลยนแปลงสภาพทางรปได โดยไมเกดการแตกหกเมอใช แรงกดดนหรอบบ และวตถดบนนสามารถคงรปทรงอยได เมอปลอยแรงทกดหรอบบออกแลว ปจจยตางๆทสามารถท าใหดนมความเหนยวเพมขนไดแก ความละเอยด และความชน ดนทมความละเอยดมากจะมความเหนยวมากกวาดนทมความละเอยดนอย ดนทผานการหมกหรอนวด

สำนกหอ


แบบสญญากาศแลว มความชนสม าเสมอกจะมความเหนยวเพมขน และดนทมความชนมากกจะมความเหนยวมากกวาดนทมความชนนอย การหาคาความเหนยวของดนแบบงายๆในภาคสนาม หรอขณะทขดดนขนมาจากแหลงส ารวจสามารถท าไดโดยการน าดนมาขย ากบน าใหมความชนทพอเหมาะคลงดนเปนแทงกลมขนาดเทาแทงดนสอ มเสนผานศนยกลางไมเกน 1 ซม.แลวน ามาขดรอบนวมอ ถาแทงดนไมขาดหรอแตกราวแสดงวามความเหนยวดแตถามรอยแตกของดนมากแตยงไมขาดแสดงวาดนไมคอยเหนยว การทดสอบดงกลาว ขางตนอาจจะหาคาความเหนยวเปนเกณฑไดยากเนองจากไมมกฎเกณฑในการใชปรมาณน าในเนอดน ทแนนอน ถงแมจะมหลกการวายงคลงดนเปนเสนเลกเทาไร มวนแลวไมแตก แสดงวายงมความเหนยวมากกตาม

การทดสอบความหดตว (Shrinkage Test)

การทดสอบหาคาความหดตวของเนอดน ท าใหสามารถวดได 2 ขนตอนคอ การหดตวเมอแหงกอน

เผาและการหดตวภายหลงการเผา การหดตวเมอแหงขนอยกบความเหนยวและความละเอยดของดน

สวนการหดตวหลงการเผาบอกถงความทนไฟของดนหรอความสกของเนอดนการทดสอบความหด

ตวนสามารถท าการทดลองดนตวอยางทขดพบ หรอทดสอบกบเนอดนทกชนดทเตรยมขนใชใน

โรงงาน เพอเปรยบเทยบกบคาความหดตวของมาตรฐานเดมในการควบคมคณภาพของผลตภณฑ

ขนตอนในการทดสอบ

1. เตรยมตวอยางดนทจะใชในการทดสอบตวอยางละ 1 กโลกรม ผงใหแหง บดใหเปนผง น า

ดนตวอยางไปผสมกบน า 1:2 ใหกลายเปนดนเหลว กรองผานตระแกรง #120เมช ถาเปนดนขาว แตถา

เปนดนเหนยวกรองผานตระแกรง #80เมช

2. น าน าดนไปเกรอะใหแหงในแบบพมพปนปลาสเตอร เมอดนแหงหมาดๆน ามานวดดวยมอให

เปนเนอเดยวกน ไลฟองอากาศใหหมดไป ใชลวดตดดนตรวจดไมใหมฟองอากาศในเนอดน ถาม

ฟองอากาศในเนอดนเมอน าไปกด เมอน าไปกดแผนทดสอบทดสอบจะแตกภายหลงการเผา

3. ท าแผนทดสอบ 1 ชน ขนาดกวาง3 ซม. ยาว 13 ซม. หนา 1 ซม. ขดเสนกลางยาว 10 ซม. และ

เสนตดหวทายของความยาว 10 ซม.( ความยาวของเสนทขดจะตองเทยงตรง 10 ซม. พอด) เพอใชกด

แทงทดสอบดนใหมขนาดเทากนทกแทงตวอยางดนแตละชนดกดแผนทดสอบในแผนพมพปน

ปลาสเตอรตวอยางละ 10 แผน แผนทดสอบสามารถท าเปนแทงกลมขนาดเสนผานศนยกลาง

ประมาณครงนว ความยาวประมาณ 15 ซม. แผนทดสอบหรอแทงทดสอบ สามารถใชทดสอบความ

สำนกหอ


แกรงของเนอดนกอนเผาไดดวย แทงทดสอบชนดกลมใชวธกดอดรดดนออกจากหวแบบตามตง ให

ดนไหลลงมาแลวตดเปนทอนใหไดความยาวตามตองการ ท ารางรปตววรองรบแทงดนไมใหแทงดน

บดเบยวจากการหดตว เขยนเสน 10 ซม. และเสนตดหวทายบนแทงทดสอบ

4. ทงแผนทดสอบใหแหงตว 24 ชวโมง จากนนน าแผนทดสอบไปอบใหแหงทอณหภม 1100C

เปนเวลา 1 ชวโมง

เมอแผนทดสอบแหงดแลว น าแผนทดสอบจ านวน 5 แผน มาวดคาความหดตว หาคาเฉลย ของ

การหดตวโดยเอา 5 หาร เมอไดคาความหดตวเมอแหงแลวน ามาเขาสตร หาคาความหดตวเปน

อตราสวนรอยละ

สตร = ความยาวเปยก – ความยาวแหง คณ 100

ความยาวเปยก

น าแผนทดสอบทง 5 แผนไปเผาในเตาเผาผลตภณฑ ถาทดสอบเนอดนเพอใชใน

การผลตของโรงงาน หรอเผาในอณหภมและบรรยากาศทตองการทดสอบ แผน

ทดสอบทเผาแลวน ามาวดคาเฉลยความหดตวโดยหลงการเผาโดยเอา 5 หาร แลว

ค านวณตามสตร

สตร = ความยาวเปยก – ความยาวหลงการเผา คณ 100

ความยาวเปยก

(จะไดคาความหดตวรวมหลงการเผา)

ถาตองการทดสอบการหดตวของน าดนหลอตองท าแบบพมพเพอเทน าดนหลอ สามารถท า

ได2 วธ คอ ท าแบบพมพเปนแผนกลม เสนผานศนยกลาง 12 ซม. หนา 1.2 ซม. ท าเครองหมายวด 10

ซม. ไว 2 เสน ตดกนหรออกวธหนงหลอแทงดนเสนผาศนยกลางครงนว ยาว 13 ซม. ไวในแบบพมพ

ทกแทง ท าพมพเปนชดๆละ 5 แทงหรอ 10 แทง เทน าดนลงในแบบพมพ แกะออกจากแบบพมพแลว

ทงใหแหง 24 ชวโมงน าไปอบท 110oC แลวทดสอบตามล าดบขนตอน

บางครงการทดสอบในโรงงานจะหาคาความหดตวเมอแหงเปนหลกในการทดสอบเนอดนใน

เบองตนโดยไมตองน าไปเผา วดคาความหดตวและตรวจสอบกบคามาตรฐานเดม เพอน าดนท

ทดสอบไปใชงานไดทนท

สำนกหอ


สรป เนอดนทน ามาใชในงานสรางสรรคไดผานกระบวนการดงกลาวเพอน ามาทดลองหาสตร

ทเหมาะสมในทางกายภาพ และทางเทคนค

2.1.2 เคลอบทใชในการสรางสรรค วสดทน ามาสรางสรรคเปนน าเคลอบเปนวตถดบทไมมความเหนยว ( Non PasterMaterrials)

ไดแกประเภทหนชนดตางๆซงมความส าคญในการผสมเนอดนนนและน าเคลอบซงมมากมายหลาย

ชนด มผลตอผลตภณฑตางๆกลาวคอ

2.1.2.1 หนควอตซ ( Quartz, Sio2) สารประกอบของซลกาทเกดในธรรมชาต มความบรสทธมากกวาวตถดบชนดอน มความแขงมาก (Moh’s scale of hardness)ประมาณ 7 มชออกอยางหนงเรยกตามภาษาเซรามกซวา Flint เปนผลทบดละเอยด ( 325 mesh) ใชผสมในเนอดนปนและน าเคลอบ หนเขยวหนมานทพบในธรรมชาต ในรปตางๆ เชนในรปของหน (Rock type) ในรปของทราย (granular type) ในรปของผง (powder type) หรอทเรยกวา amorphous Silica เปนผงซงมกจะมแรธาตอนๆปะปนอยมาก สวนใหญนยมน าไปผสมในเนอดนปนทเปน Classic ceramic bodies เชนท าผลตภณฑประเภทลกถวยไฟฟา ( Thermal Insulation) เปนตน การผสมหน Flint ในเนอดนปนท าหนาทเปนโครงสรางเพอใหเนอดนมความทนไฟสงขน ลดการหดตวของเนอดน นอกจากนท าใหเนอดนมความแขงและมความโปรงใสขน แตถาใสมาเกนไปท าใหลดความเหนยวลง และเพมการขยายตว มผลตอการแตกราวเสยหายได ถาน าผสมในน าเคลอบ ท าใหเคลอบเปนมนทนตอการตกกรอนไดดแตถาใสมากเกนไปจะท าใหทนไฟสงเชนกน

2.1.2.2 หนฟนมา ( Feldspar) เปนวตถดบส าคญ ใชท าหนาทเปนตวหลอมละลาย( flux)ในอณหภมสงใชผสมในเนอดนปน และน าเคลอบไดทงสองอยาง หนฟนมาเปนสารประกอบของอลกาไลดอลมเนยมซลเกต (Alkalines Aluminum Silicate) ซงหลอมตวประมาณ 1200-1250 องศาเซลเซยส ใชผสมน าเคลอบ และเนอดน หนฟนมามหลายชนด จงไดมผคดและเตรยมหนฟนมาตามสตรใหมทใชในอตสาหกรรม มสตร คอ K2O 0.74 Al2O31.026 Si026.34 Na2O 0.26 การเตรยมหนฟนมาเกดจากการแปรสภาพของหนแกรนต มลกษณะโดยทวไปเปนหนแขง ทบแสง พบในธรรมชาตมทงสขาว สชมพ ชนดของหนฟนมาม 3 ชนดคอ

หนฟนมาชนโซดาเฟลสปาร( Soda Feldspar ) ไดแก หน Albite Na2O. Al2O3. 6Si02 มสารประกอบโซเดยมอลมเนยมซลเกต ( SodiumAluminiumซลเกต Calcium Aluminium Silicate ใชผสมน าเคลอบเปนสวนใหญ

หนฟนมาชนด ซลเกต หนฟนมาชนดนใชผสมในน าเคลอบและในอณหภมต ากวา PotassFeldapar

สำนกหอ


หนฟนมาชนดคลเซยมเฟลสปาร ( Calcium Feldspar) ไดแกหน Anorthite , Lima Feldspar มสารประกอบของแคลเซยมอลมเนยมโปแตสเฟลสปาร (Potass Feldspar) ไดแกOrthoclass ซงมสวนประกอบของโปแตสเซยมอลมเนยมซลเกต(Potassium Aluminum Silicate)และอาจจะมสารโซเดยมหรอแคลเซยมมากนอยปะปนอยดวย หนฟนมานมจดเพอใชในงานอตสาหกรรมนบวาส าคญมาก ท าใหสวนผสมทตองตามความตองการ หนฟนมาทมชอวา NephelineSyeniteซงนยมใชกนมากในโรงงานอตสาหกรรม นยมใชผสมน าเคลอบไฟไมสงมากใหประโยชนมากส าหรบผเตรยมเคลอบอณหภมปานกลาง Cornwall Stoneจดเปน flux ชนดหนง ทนยมในการเตรยมเนอดนปนและน าเคลอบ บรษทขององกฤษเปนผผลตขน ซงประกอบไปดวย Lime , Soda และ Potassium ผลจากการวเคราะห

Cao .304 Na20 .340 Al203 1.075 SiO2 8.10 K2O .356 3.หนปน (Limestone Whiting CaC03)

2.1.2.3 หนปน ( Whiting) นยมใชในการผสมน าเคลอบสวนในเนอดนปนนนใชนอยมากเพราะถาใสมากเกนไป จะเกดผลเสย ท าใหเนอดนยบตวลงได หนปนเปนสารประกอบของคลเชยมคารบอเนต ท าใหชวยการเผาสน ( Firing range)นอกจากนยงนยมน าไปอตสาหกรรมท าชอลก ( Chalk)การผสมในน าเคลอบมความตานทานตอกรด( Resistant)ท าใหเคลอบไฟต าลง

2.1.2.4 หนโดโลไมท หนโดโลไมทเปนสารประกอบของแมกนเซยมและแคลเซยมคารบอเนต ใชผสมใน

เนอดนเพอลดจดสกตวและลดอดตราการขยายตวของผลตภณฑในเวลาท าการเผาไดด 2.1.2.5 หนไพโรไลท หนไฟโรฟลไลทเปนหนทมสารประกอบของอลมเนยมซลเกต ใชผสมในเนอดนปน

และน าเคลอบโดยเฉพาะในเนอดนปนใชผสมในเนอกระเบอง ชวยลดการบดเบยวไดด นอกจากนยงนยมผสมในเนออฐทนไฟมคณสมบตพเศษเกยวกบสมประสทธการขยายตวต า เทาทส ารวจในประเทศไทยพบหนไฟโรฟลไลทบรเวณเขาชะโงกและเขาคอก จงหวดนครนายก มลกษณะเปนหนแตไมแขงมากนก ชาวบานนยมน ามาแกะสลกศลปะตางๆ ชาวบานเรยกหนนวา หนสบ

2.1.2.6 ทลค ทลดเปนสารประกอบของแมกนเซยมซลเกต มจดประสงคน าไปใชในการฉาบผว

(Filless and Coatings)ในอตสาหกรรมตางๆ โดยเฉพาะในดานอตสาหกรรมเซรามกซ ใชผสมในเนอ

สำนกหอ


ดนทเปนผลตภณฑสขาว( white ware bodies) ชวยใหเนอดนมความคงทนผสมในเนอดนทเปนผลตภณฑสขาว ( highly resistant to heat shock) เชนท าผลตภณฑเกยวกบอปกรณไฟฟาชนดไฟต า ( Low Fired) ผลตภณฑทางศลปะ ( art ware bodies)และผลตภณฑเกยวกบอปกรณทใชในเตา ( Kiln furniture)เนอดนทผสมทลด ( Talc bodies)อยางนอยเผาในอณภมประมาณโคน 06 แตใสในเปอรเซนสง มกจะท าใหเนอดนลดความเหนยวลง ยากแกการขนรปทรง

2.1.2.7 เถากระดก เถากระดกเปนวตถทเตรยมขนจากเถากระดก มสวนประกอบของแคลเซยมฟอสเฟต

และแคลเซยมคารบอเนต (calcium Carbonate) บางครงใชผสมในน าเคลอบ แตทส าคญทสดใชผสมในเนอดน ท าหนาทเปน จดหลอม (Flux) เรยกวา China bodies ซงชาวองกฤษเปนผทคนพบมากอน ท าใหผลตภณฑโปรงแสงมาก

2.2 ขอมลทางดานการขนรป

การขนรปในงานเครองเคลอบดนเผามหลายกรรมวธขนอยกบจดประสงคของผปนวาตองการ

ผลตงานประเภทใด นอกจากนนยงขนอยกบความถนดความช านาญและความชอบสวนบคคลอกด

ดวยในทนสามารถแบงการขนรปไดเปน 5 กรรมวธ คอ

2.2.1 การขนรปดวยมอ (Hand building)

2.2.2 การบบกด (Pincching)

2.2.3 การขด (Coiling)

2.2.4 การท าดนแผน (Slabbing)

2.2.5 การขนรปดวยแปนหมน (wheel throwing)

2.2.1 การขนรปดวยมอ (Hand Forming) การขนรปดวยมอเปนวธการขนรปชนงานแบบงายๆโดยปราศจากเครองจกรอนๆ

ชวยเหลอ เปนวธการทมนษยไดท ามาตงแตยคกอนประวตศาตร โดยการควบคมดนและปนในขณะขนรปใหไดตามทตองการซงตองอาศยทกษะและประสบการณความช านาญในการท างานจงจะสามารถปนภาชนะทงดงาม และดมคณคาได การขนรปดวยมอท าได 2 วธ ดงตอไปน

สำนกหอ


2.2.2 การบบกด ( Pinching)

การขนรปดวยวธการบบกดเปนวธการขนรปชนงานทมขนาดเลกๆเทาองมอท าไดโดยใชนวโปงเจาะลงไปในกอนดนแลวบบท าใหเกดเปนหลมขน การบบอยางงายๆ นกอใหเกดรปทรงตามธรรมชาต และความหนา บางใกลเคยงกนตลอดทงชน เมอทดลองท าดเมอทดลองท าดเรอยๆจะพบวารปทรงของภาชนะขนอยกบทศทาง และแรงกดดนทเปลยนแปลงไป รปทรงทใชวธน เชน ถวย ชาม แจกน หรอรปทรงสรางสรรคอนๆ 2.2.3 การขด ( Coiling)

การขนรปภาชนะแบบขดโดยน าเนอดนมาคลงเปนเสนเปนวธการทมนษยยคกอนประวต

ศาตรท ากนมานานหลายพนปกอนมผมาคนพบแปนหมนและยงเปนทนยมตอเนองจนถงปจจบน

เนองจากสามารถขนรปทรงไดหลายแบบ และภาชนะมพนผวทนาสนใจ การขนรปวธนเรยกชอตาม

ลกษณะการคลงดนใหเปนเสนแลวขดซอนตอๆกนใหเปนรปทรงของภาชนะสามารถขนรปทรงกลวง

ไดตงแตภาชนะขนาดเลกจนถงงานประตมากรรมขนาดใหญ และเปนเทคนคทฝกบงคบการควบคม

ดนเบองตนดวยวธการขนรปภาชนะแบบขดนวดดนพอประมาณแลวแลวแบงดนสวนหนงคลงบน

โตะทมผวเรยบใหเปนแทงกลมหรอเชอกโดยใชมอ 2 ขาง กดคลงดนจากจดกลาง และแผออกไปทง

ซายขวา โดยใชน าหนกการคลงเทากน พยายามรกษความหนาของดนใหเทากนตลอดทงเสน เสน

ผานศนยกลางของดนแตละเสนจะเทากบความหนาของภาชนะ คลงดนใหไดหลายเสนแลวใชผาชน

คลมไว ท าฐานภาชนะโดยใชเสนดนขดเปนวงใหแนน ทาน าสลปเพอเชอมรอยตอขนรปโดยทาน าส

ลปขนๆรอบฐาน แลวน าเสนดนขดเปนวงบนฐานกดใหแนน เสมอกน

2.2.4 การท าดนแผน ( Slabbing)

การเตรยมดนแผนสามารถท าไดโดยการกดหรอคลงดนใหแบนตามความหนาทตองการ

ซงมหลายวธดวยกน โดยปกตการเตรยมดนแผนขนาดเลกสามารถท าดวยการใชลกกลงกลงไปมาบน

กอนดนจนแบน ดนเหนยวแบนๆน สามารถน ามาใชขนรปได โดยการตดใหเปนรปรางตางๆเพอน

ประกอบเขาดวยกนเปนรปทรงสามมต เชน กลองหรอกระบอก การใชลกกลงกลงไปมาตามแนวเสน

ทแยงมมทงสองจะท าใหเนอดนแบนลง และรกษารปลกษณะสเหลยมเดมไว นอกจากนการเปลยน

สำนกหอ


ทศทางการกลงหลงจากไดกลงไปแลว 2-3 ครงจะท าใหความหนาของแผนดนเหนยวเทากนการวาง

วสดทท าใหเกดพนผวชนดตางๆ เชน ใบไม ลงบนดนแผนทเตรยมไวจะไดพนผวทสวยงาม

2.2.5 การขนรปดวยแปนหมน (wheel Throwing )

การขนรปดวยแปนหมน เปนการขนรปดวยทรงแบบทรงภาชนะ โดยอาศยแรงหน

ศนยกลางความเรวในการหมนของแปนหมนรอบมาตรฐานคอ 80 รอบ ตอนาท การขนรปดวยแปน

หมนมขอควรระวงคอความหนาของผลตภณฑ ระหวางปาก กบกน ไมเทากนตองอาศยการตกแตง

โดยการขดดนทบรเวณกนผลตภณฑ เพอเปนการแกไขปญหาเรองความหนาบางทไมเทากน

ขนตอนการขนรปดวยแปนหมน

1. น าดนทผานการนวดแลวมาตดลงบนศนยกลางของแปนหมน

2. การกดอดดนบนแปนเพอหาศนยกลาง

3. การเปดกนหลม

4. การดงขนเปนทรงกระบอก

5. การรดผนงใหมความสงขน

6. การจดรปทรง

7. ขนตอนการตกแตงส ารจ

2.3 ขอมลเกยวกบเตาและการเผา

เตาและการเผาบรรยากาศ Oxidationและ บรรยากาศ Reduction การผลตภณฑเครองเคลอบดนเผาจะส าเรจอยางสมบรณ ไดดวยการเผาเพอขจดน าท มอยใน

เนอดนออกไปจนหมด ผลตภณฑทท าขนจะเสรจหรอเสยหายจงขนอยกบการเผาและเตาเผาเนองจากเปนขนตอนขนสดทายของการผลตเครองปนดนเผา การจะแกไขใหมจงท าไดยาก

2.3.1 อปกรณภายในเตาเผา

อปกรณทใชโดยทวไปภายในเตาเผาไดแก เสาเตาและชนเตาซงมกใชวสดประเภทมลไลตเหมาะส าหรบการเผาเคลอบไฟต าเชนเอทเทนแวรสวนชนเตาและเสาเตาทท าจากซลคอนคารไบด (Silicon carbide) เหมาะส าหรบการเผาเคลอบไฟสงและใหอายการใชงานทยาวนานชนเตาซลคอนคารไบดทมความหนา 1.9 เซนตเมตร กแขงแรงเพยงพอตอการวางผลตภณฑไฟสงทมน าหนก

สำนกหอ


ประมาณ 8 กโลกรม ตรงจดกงกลางชนได ถาชนเตาทมขนาดใหญ หรอผลตภณฑมน าหนกมากกควรเพมเสาเตาทจดกงกลางของชนเตา เพอกระจายน าหนกลงในสวนกลางของชนเตาบาง ชนเตาทมรปรางสเหลยมผนผาจะมความตงบนผวหนาระหวางการเปลยนแปลงอณหภมนอยกวาชนรปสเหลยมจตรส ดงนนการเปลยนแปลงอณหภมโดยกระทนหน ไมเพยงแตจะมผลตอผลตภณฑทท าการเผาเทานนแตจะมผลตออปกรณตางๆภายในเตาเผาอกดวย นอกจากนชนเตาและเสาเตาย งอาจไดรบความเสยหายจากการเผาเคลอบเกลอ จงควรทาชนเตาทมสวนผสมของอะลมนาออกไซด หรออาจเลอกชนเตาทท าจากสารซลคอนคารไบดจะเปนการดทสด 2.3.2 เตาไฟฟา

การเลอกใชชนดเชอเพลงขนอยกบความสะดวกในการหาแหลงเชอเพลง เชนในประเทศไทยโรงงานอตสาหกรรมเครองปนดนเผาสวนใหญนยมใชฟนและน ามนขโลเปนเชอเพลง เนองจากเปนเชอเพลงทหาไดงายและราคาถกและในปจจบนเรมมการน าแกสมาใชในการท าชอเพลงมากขนเนองจากมการคนพบแหลงแกสธรรมชาตในประเทศไทยหลายแหงแตกยงไมสะดวกในการใชงานมากนก เนองจากแกสจะตองถกบรรจลงในถงความดนสงจงตองใชความระมดระวงผผลตเครองปนดนเผารายยอยหรอสถานศกษาทเปดสอนสาขาวชานจงนยมใชเตาเผาไฟฟาเนองจากมความสะดวกปลอดภยและสะอาดลกษณะของเตาไฟฟาทนยมใชมากมอยดวยกนสองแบบคอแบบเปดดานขางเตาทเปดดานขางจะมราคาสงกวาแบบทเปดดานบนเนองจากเตาชนดเปดดานขางจะตองท าโครงสรางทแขงแรงเพอยดประตเตาและบานพบทตดกบตวเตา และจ าเปนตองมสายไฟตอจากตวเตาไปสขดลวดทประตอกดวยนอกจากนการบรรจผลตภณฑเขาเตาจะล าบากกวาเตาทบรรจจากดานบนของเตาเนองจากผบรรจจะยกอปกรณเตาเผาเชนชนเตาและผลตภณฑทจะเผาขนสงในระดบหนาอกท าใหเกดความเมอยลาในการบรรจแตเมอบรรจเสรจแลวกลบเปนขอดทผบรรจสามารถมองเหนผลตภณฑทบรรจเกอบทกชนทอยในชนเตาซงแตกตางจากเตาไฟฟาแบบเปดผบรรจสามารถมองเหนผลตภณฑเกอบทกชนทอยบนชนเตาซงแตกตางจากเตาไฟฟาแบบเปดดานบน ผบรรจจะไมสามารถตรวจสอบผลตภณฑทวางอยบนชนเตาอนลางสดไดเลยเพราะชนเตาทวางยอนอนบนสดจะบงผลตภณฑทวางอยภายในเตาแบบเปดฝาบนมกท าเปนรปแปดเหลยมสเหลยม หรอกลมฝาเตาไมมสวนประกอบทยงยากเนองจากใชน าหนกของฝากดทบลงสวนบนของเตากสามารถปดไดสนท โดยมากแลวมกจะมเพยงบานพบทแขงแรงกเปนการเพยงพอจะยดเตาใหตดกบตวเตาได เตาไฟฟาเปนเตาเผาทไมจ าเปนตองมปลองไฟและทอแกสท าใหลดความยงยากตลอดจนอนตรายจากการระเบดของแกส ผทมความสามารถในการค านวณขนพนฐาน สามารถออกแบบเตาไฟฟาขนาดเลกๆใชเองไดโดยการค าควณความยาวของขดลวด ขนาดของชองเผา ขนาดของความตานทาน เพอใหมความรอนทเพยงพอตอขนาดเนอทของชองเผา อปกรณไฟฟาทใชภายในเตาเผาเชนขดลวดและ

สำนกหอ


อปกรณภายนอกเตาเผา เชนสวตซเตาเผา สะพานไฟ ควรเปนวสดททนตอความรอนและเปนฉนวนไฟฟา

2.3.3 การเผาดบ คณสมบตของดนเปลยนแปลงไปเมอความชนภายในเนอดนถกขบออกจากเนอดน กลาวคอเปลยนจากการมคณสมบตยดหยนมาเปนแขงและเปราะซงไมสามารถเปลยนแปลงรปรางไดอกนอกจากนยงท าใหขนาดของผลตภณฑเลกลงจากเดมอกดวย เนองจากอนภาคของเนอดนอยชดกนมากขนหลงจากการทน าระเหยออกไปแลวระยะเวลาทน าระเหยออกจากผลตภณฑขนอยกบปจจยหลายประการเชน ความชนในอากาศและอณหภมหองภาชนะทผงไวกลางแดดจะแหงเรวกวาผลตภณฑทผงในทรมการทภาชนะทแหงสนทแลวใหกลบมาชนใหมเปนการเสยงตอการแตกราวในตวผลตภณฑอยางยง โดยทวไปการเพมความชนแกผลตภณฑมกเรมดวยการพนละอองน าเปนฝอยลงบนภาชนะ แลวจงอบภาชนะไวในถงพลาสตก ซงภายในบรรจฟองน าเปยกเอาไวนอกจากนการระเหยของน าภายในผลตภณฑทเรวเกนไปกเปนผลท าใหผลตภณฑแตกราวหรอเกดการบดเบยวขนไดเชนกนจงควรใชวธปลอยภาชนะใหแหงภายในทรมจะเหมาะสมทสด ผลตภณฑทปลอยใหแหงสนทแลวเรยกวาผลตภณฑกรนแวร ( Green ware) ซงพรอมจะน าไปบรรจเขาเตาเพอท าการเผาดบตอไป 2.3.4 การบรรจผลตภณฑลงในเตาเผา

ขนตอนการบรรจเรมจากการคดเลอกผลตภณฑทจะเผาดบโดยพจาณาจากผลตภณฑทขนรปจากเนอดนประเภทเดยวกนมจดสกตวทเทากน ผลตภณฑแหงสนทดแลว วธตรวจสอบอยางงายๆ คอถาจบภาชนะแลวรสกเยนกวาปกต แสดงวาภาชนะนนยงไมแหงดนกผลตภณฑไมมรอยแตกราวปรากฎโดยสงเกตดตามขอบปากและกนภาชนะ นอกจากนนยงอาจมรอยราวท ไมสามารถเหนไดดวยตาเปลา ซงทดสอบทดสอบไดดวยวธเคาะทตวภาชนะเบาๆถาภาชนะมเสยงไมแนนหรอราวกไมควรน าเขาเตาเผา รอยราวเลกเชนนจะขยายตวใหญขนจนมองเหนไดเมอภาชนะผานการเผาดบแลว การจบถอผลตภณฑในระยะนตองกระท าดวยความระมดระวง เนองจากผลตภณฑเปราะแตกงาย โดยถอหลกวาไมควรจบถอผลตภณฑดวยมอขางเดยว วธทถกตอง คอ ควรใชมอขางหนงรองรบกนภาชนะและมออกขางหนงพยงตวภาชนะหลกเลยงการจบภาชนะดวยวธใชมอทงสองโอบรอบหรอหว จะท าใหภาชนะแตกหกหรอเสยหายงาย

การบรรจภาชนะลงในเตาเผาสามารถวางซอนหรอวางใหผวสมผสกนไดซงเปนการประหยด

เนอทในการเผาอยางไรกตามควรใชอยางระมดระวงตอน าหนกทกดลงบนภาชนะใบลางสด ซง

จะตองรบน าหนกไวทงหมด ภาชนะทถกบรรจควรอยหางจากขดลวดความรอนอยางนอย 21.5

เซนตเมตรส าหรบเตาเผาไฟฟาและทงระยะหางระหวางผลตภณฑกบผนงเตาประมาณ 7 เซนตเมตร

สำนกหอ


ส าหรบเตาเผาแกสพยายามหลกเลยงการวางภาชนะใกลกบก าแพงไฟหรอจดทมความรอนสง ซงจะท า

ใหภาชนะสวนนนรอนจดเกนไป

2.3.5 การเผา

เรมตนเผาดวยการอนเตาเผาทบรรจภาชนะแลวเปนเวลาอยางนอย 2-3 ชวโมงจนถง

ชวโมงขนอยกบจ านวนภาชนะและขนาดเตาเผา ในระยะแรกควรเปดฝาเตา แงมไวบาง เพอให

ความชนทถกขบจากผลตภณฑออกจากเตาเผาไดสะดวก ซงถาน ากระจกไปองทฝาเตาจะพบวามไอ

น าปรากฏขนบนผวกระจกผลตภณฑทมขนาดใหญหรอหนาควรเพมความรอนอยางชาๆ จะท าใหลด

ความเสยงตอการแตกราวไดการเผาผลตภณฑทมความหนาเรวเกนไปจะท าใหผลตภณฑระเบด

เนองจากไอน าภายในเนอดนระเหยออกมาไมทนท าใหเนอดนปะทและระเบดออกในทสด อณหภมท

เหมาะแกการเผาดบคอ ระหวาง 840-999 องศาเซลเซยส (โคน 010-06) ทงนขนอยกบชนดของเนอ

ดน เนอผลตภณฑทผานการเผาดบแลวจะไมละลายน าอกตอไป และมความแขงพอจะจบหวไดอยาง

มนคงไมเปราะหกงาย อยางไรกดการเผาดบจะตองเผาทอณหภมไมสงเกนไปจนท าใหเนอผลตภณฑ

เสยความพรนตวผลตภณฑเผาดบทอณหภมต ากวาโคน 012 อาจแตกเสยหายในระหวางการเคลอบได

เนองจากปรมาณของสารละลายฟลกซ ถกดดซมเขาสเนอดนทมความพรนมากเกนไปการเผา

ผลตภณฑทมเนอดนและเนอเคลอบทแตกตางชนดกน ควรแยกการเผาออกทละครงผลตภณฑบาง

ชนดเชนการเผาเคลอบเกลอสามารถเผาครงเดยวเสรจ ผลตภณฑบางชนดตองมการเผาดบเสยกอน

แลวจงคอยน ามาเคลอบจงแลวเสรจ การรกษาและควนคมอณหภมซงเปนสงส าคญทจะน าไปส

ผลส าเรจของการเผา เพราะการเผาอณหภมทเทยงตรงตอจดสกตวจะท าใหเนอดนและเนอเคลอบม

ความแขงแรงและงดงาม

สำนกหอ


2.3.6 การน าผลตภณฑออกจากเตา

ภายหลงจากการเผาสนสดและผลตภณฑเยนตวลงจงสามารถจบถอไดจงจะสามารถน าออก

จากเตาเผาแตกยงคงตองใชความระมดระวงใหผวหนาผลตภณฑเปรอะเปอนคราบน ามนหรอสกปรก

ซงจะเปนอปสรรคส าคญทท าใหน าเคลอบไมสามารถจบตดบนผลตภณฑไดอยางสม าเสมอดงนนจง

ควรเกบผลตภณฑไวในทสะอาดถงแมผลตภณฑซงผานการเผาดบจะมความแขงแรงมากกวา

ผลตภณฑกรนแวรแตกยงงายตอการแตกบนไดโดยเฉพาะในบรเวณทมผนงบางหรอขอบภาชนะ ขอ

ควรจ า คอ ถาเกดความเสยหายขนกบผลตภณฑทเผาดบแลวจะไมสามารถซอมแซมผลตภณฑให

เหมอนเดมไดอกตอไป

2.3.7 การเยนตว โดยปกตการเผาดวยเตาไฟฟาเมออณหภมเผาถงจดสกตวของผลตภณฑแลวผใชกสามารถ

ปดสวตซเตาเผาไดทนทโดยไมตองมขนตอนทยงยากเหมอนเตาแกส เตาน ามน และเตาฟนซงเมออณหภมถงจดสกตวผใชจ าเปนตอง เปดลนปลองไฟทนท เพอปองกนมใหเตาสญเสยความรอนและอากาศเยนภายนอกถกดดเขาสภายในเตา การลดอณหภมภายในเตาเผามหลกการทคลายคลงกบการเรมตนเผากลาวคอ จดใหมการเปลยนแปลงอณหภมของผลตภณฑอยางชาๆซงสามารถท าไดโดยเมอสนสดการเผา ชางจะตองอดรระบายทกจดของเตาเผา อนไดแก ชองดไฟ ลนปลองไฟ ชองพนไฟ ชองใสฟน เปนตน ภายหลงจากทอณหภมภายในเตาเผาลดลงเหลอประมาณ 500 องศาเซลเซยส การระบายความรอนออกจากเตาสามารถท าไดเรวขน โดยการดงจดทอดชองมองไฟออกและแงมประตเตาเพยงรอยออกจากเตาสามารถท าไดเรวขนโดยการดงจดทอดชองมองไฟออกและแงมประตเตาเผาเพยงเลกนอยโดยเฉพาะถา อณหภมภายในเตาเผาสงกวา 210 องศาเซลเซยส ไมควรเปดประตออกเตมทการเผาผลตภณฑทมขนาดใหญควรใหเวลาในการเยนตวของเตาเผามากขนกวาปกตการปลอยใหอณหภมเยนตวลงอยางชาๆ นน นอกจากจะมประโยชนตอการยดอายการใชงานของเตาเผาแลว ยงเปนผลท าใหเนอผลตภณฑมความแกรงดเคาะมเสยงกงวานสดใสผวเคลอบปราศจากหรอมการรานนอยในทางตรงขามถาผลตภณฑถกลดอณหภมอยางรวดเรว จะท าใหเนอผลตภณฑมความงาม เคาะเสยงทบไมนาฟง

2.3.8 การเผาบรรยากาศ Oxidation และ บรรยากาศ Reduction 2.3.8.1 การเผาบรรยากาศ Oxidation หรอเรยกอกชอหนงวา เผาเหลอง หมายถง การ

เผาไหมอยางสมบรณ ซงเกดจากบรรยากาศในเตามออกซเจนมากเกนพอ และเมอเผาไหมแลวจะมออกซเจนเหลออย การเผาท าไดโดยปรบหวพนใหอากาศผานเขาเตาไดอยางเตมทสามารถไลแกสทเผาไหมใหหมดออกไปจากเตาไดเรวทสด เตาทใชแดมเปอรแบบเสยบตองเปดแดมเปอรออกใหแดม

สำนกหอ


เปอรแบบรหลงปลองตองปดแดมเปอรใหหมด ปฎกรยาออกซเดชน เรมตงแตอณหภม 400 องศาเซลเซยส ไปจนถง อณหภม 950 องศาเซลเซยส ซงชวงอณหภม 900-950 องศาเซลเซยส ควรแชอณหภมไวสกพกเพอใหคารบอนออกจากเนอภาชนะใหหมด จากนนเผาจนถงจดสกตวของภาชนะแลวแชอณหภมไวอกครงหนงจงคอยปดเตา ในบรรยากาศออกซเดชนความรอนขนงายมาก ออกไซดในเนอดนและเคลอบไดรบจ านวนอะตอมของออกซเจนจะไดสปกตออกมา คอ ขาวเปนขาว สวนเหลก (Iron)กใหสน าตาลเปนปกต

2.3.8.2 การเผาบรรยากาศแบบ Reduction หรอเรยกอกชอหนงวา เผาขาว หมายถง การเผาไหมไมสมบรณ ในเตาเผามปรมาณออกซเจนไมเพยงพอทจะท าปฏกรยากบเชอเพลง เมอเผาไหมแลวจะมคารบอนมอนนอกไซดเหลออยในเตา มกใชส าหรบการเผาไฟสง เหมาะสมส าหรบเผาภาชนะสโตนแวรและพอรซเลน ในการเผาไฟต านนจะหลกเลยงมาก เพราะจะท าใหเกดผลเสยแกเคลอบทมสวนผสมของตะกว นอกจากจะตองการสพเศษส าหรบเคลอบทไมมตะกวหรอ การควบคมบรรยากาศการเผาไหมแบบรดกชนท าไดโดย ในชวงแรกท าการเผาแบบออกซเดชนไปจนหมดจงเรมเปลยนเปนการเผาแบบรดกชนกอนทเคลอบจะเรมไหล รดกชนไมควรจะเรมทอณหภมประมาณ 1000 องศาเซลเซยส แลวยนไฟหรอแชอณหภมไว เพอใหคารบอนสลายออกจากเนอภาชนะจนหมดจงเรมเปลยนเปนการเผาแบบรดกชนกอนทเคลอบจะเรมไหล รดกชนไมควรจะเรมทอณหภมต า มฉะนนสารอนทรยจะถกเผาไลออกไมหมด ท าใหฟรคารบอนแทรกเขาไปในเคลอบทยงไมไดเผาท าใหเกดสเทาหรอด า และเขาไปอมในเนอดนท าใหเกดพพองได การเผารดกชนมหลกในการจ ากดออกซเจนในบรรยากาศการเผา อากาศทไหลเขาไปในเตาจะถกหยดหรอลดลงโดยการปรบปดแดมเปอรประมาณ 50% ส าหรบเตาทใชแดมเปอรแบบเสยบ ถาเปนเตาทใชแดมเปอรแบบรหลงปลองตองเปดแดมเปอรแลวปรบหวพนไฟ เพอท าใหเปลวไฟขาดออกซเจน เปลวเปนสเหลอง ซงท าใหเกดคารบอนในเตา สงเกตเปลวไฟทแลบออกมาจากดานหนาและดานหลงเตาเผาและเผาไปเรอยๆการรดกชนนท าใหความรอนลดลง ดงนนจงตองสลบชวงรดกชนกบการออกซเดชน และสามารถใสวสดธรรมชาตเขาไปไดการรดกชนท าใหเกดขนไดโดยการเพมซลคอนคารบอนไบด( Silicon Carbide) ลงไปในเคลอบทเรยกวา โลคอลรดกชน ( Local Reduction) เพราะวาเกดกบเคลอบเทานน ไมมผลกบเนอดน และเกดในเตาเผาแบบออกซเดชนมากกวาในการเผาบรรยากาศรดกชน ทฤษฎนท าเพอรดวชคอปเปอรใชคอปเปอรประมาณ 0.5 % เรมทอณหภม 1000 องศาเซลเซยส และรกษาสทถกรดวซโดยใสส า ร เสถ ย ร เ ชน ทนออกไซด ในป รมาณนอยระหว า งการ เผ าในขณะท แก สคารบอนไดออกไซด และคารบอนมอนออกไซดออกมาจากซลคอนคารไบด ในเตาไฟฟาท าใหเกดบรรยากาศรดกชนไดโดยใสวสดตางๆทเผาไหมและลดออกซเจนไปในเตา เชน ไมชนเลกๆ หรอใบไม เปนตน ท ารางเหลกหรอใสเขาไปทางชองสองโคน ( peephole) หรอแงมประตเตา หรอโยน

สำนกหอ


วสดเผาไหมไดเขาไปในเตาในเวลาเหมาะสมจะไดสและผลทแตกตางกนออกไป แตวธนตองระวงไมใหวสดเหลานนกระทบขดลวดเปนอนขาด เพราะจะท าใหเสยหายได หากท าบอยๆ ควรเผาออกซเดชนตอไปอกหลายๆครงกอนจะรดกชน เพอปองกนการเสอมของขดลวด เตาไฟฟาบางเตาเซรามค ( Ceramic Tube) หมขดลวดเสยหายนอกจากนนผลทไดออกมากไมสามารถเปรยบเทยบไดกบเตาเผาทใชเปลวไฟการเผาแบบรดกชนท าใหเกดไอพษและควนพษขนได ดงนน เตาเผาควรอยดานนอกของตวอาคารไกลจากหองปนและมการระบายอากาศอยางด หลงการเผาควรอดรเตาใหหมดเพอปองกนมใหอากาศเยนเขาไปในเตา (ไพจตร องศรวฒน2541:295-296) วงจรในการเผาเคลอบ ชวงท 1 อณหภมหอง – 950 องศาเซลเซยส ใชเวลา 5-6 ชวโมง ชวงท 2 950 – 1,250 องศาเซลเซยส OF ใชเวลา 3-4 ชวโมง 950 – 1,250 องศาเซลเซยส RF ใชเวลา 4-5 ชวโมง ลกษณะการเผาแบบสนดาปไมสมบรณ (Reduction Firing) ตองใชเวลานานกวาการเผาแบบสนดาปสมบรณเลกนอย ทงนขนอยกบปรมาตรความจของเตาเผา เตาทมขนาดใหญตองใชเวลานานขน โดยปกตเตาเผาทกชนด บรเวณชนบนสดของเตาเผา มกมอณหภมสงกวาชนลางสดเสมอ ผใชเตาควรศกษาผลทกครง

ระดบชวงอณหภมตางๆทมผลตอลกษณะทางกายภาพของดนภายในเตาเผา 100-200 C 450 C 250-573 C 500-600 C 900-950 C 980 C 1,050-1,100 C 1,200 C

น าทอยรอบๆอณเมดดนจะเรมระเหยกลายเปนไอออกจากผลตภณฑหากมการขนอณหภมเรวเกนไปไอน าจะดนตวออกอยางรวดเรว น าในสตรเคมของดนเรมระเหยออกจากดน ผลกของซลกาหรอควอตซเกดการเปลยนแปลงรปของผลก ท าใหดนเกดการขยายตวอยางรวดเรวหากมการขนอณหภมเรวอาจมการแตกระเบดได น าทเปนสวนประกอบทางเคมของดนเรมระเหยหมดไป ดนเรมเปลยนสภาพเปนหนอนทรยสารในดนถกเผาไหม เศษซากเถาถานของอนทรยสาร(carbon)ถกเผาไหมหมดไปเศษหนปนขยายตวเกดกาซคารบอนไดออกไซดทอณหภม 825 องศาเซลเซยส ดนเปลยนโครงสรางเรมเกดการหดตว จากการหลอมรวมกนของวตถดบ เฟลดสปารในเนอดนเรมหลอมละลายเกดโครงสรางรปเขมประสานกนจากผลกมลไลทในเนอดน ชวยใหดนมความแขงแกรง ผลกมลไลทมมากขน ดนมการหลอมปดรพรน เนอแนนแขงแกรงขน เนอดนและน าเคลอบสกตวหลอมละลายโครงสรางผลกดนเปลยนเปนแกว 60% มลไลท21% และ ควอตซ19%

สำนกหอ


สรป การเผาผลตภณฑในโครงงานสรางสรรคมการเผาอยสองชวงตามทก าหนดไวขางตนคอ

การเผาดบ ทอณหภม 800 องศาเซลเซยส เนองจากสะดวกตอการตกแตงดวยเคลอบหลงจากนนคอการเผาเคลอบ ท อณหถม 1,250 องศาเซลเซยสบรรยากาศออกซเดชน จนจบกระบวนการเผา ลกษณะของการตกแตงดวยเคลอบทมผลตอการเผาคอ การเผางานสรางสรรคทตกแตงดวยเคลอบไหลผสรางสรรคตองมความระมดระวงในเรองของการวางผลตภณฑใหมระยะหางระหวางชนงานพอประมาณเนองจากอาจมเคลอบไหลรวมลงมาท าใหผลตภณฑตดกนได

สำนกหอ


บทท 3

ขนตอนการด าเนนงานและการสรางสรรคผลงาน

โครงการสรางสรรค Pottery Art “ของขวญจากสายฝน” มวตถประสงคเพอแสดงถงเรองราวของจนตภาพในวยเดกทถายทอดเรองราวเปนงาน Pottery Art โดยมความประทบใจจากความชมฉ าของฤดกาลแหงสายฝนทโปรยลงบนผนแผนดนทเปรยบเสมอนภาชนะใบใหญทรองรบความอดมสมบรณ มาสรางสรรคเปนงาน Pottery Art ทมคณคาทางดานอารมณความรสกอยางสมบรณเกดความงามทางดานสนทรยศาสตร และประโยชนทางวชาการ สวนคณคาในดานความหมาย ผสรางสรรคสามารถสอดแทรกทศนะคตเพอเพมเนอหาในสงทเปนแนวความคด และจ าเปนอยางยงวาตองศกษาคนควาขอมลดวยตนเองเพอน าสงทเปนประโยชนทางขอมล มาเรยบเรยงจนเกดเปนทมาและแนวความคด ปฏบตตามหลกการทางศลปะเพอใหไดงานสรางสรรคทส าเรจตรงตามจดหมาย ทงนผศกษาไดมแนวทางและวธการสรางสรรคดงตอไปน ขนตอนการด าเนนงาน ผสรางสรรคไดจ าแนกขนตอนการด าเนนงานไว 3 หมวดคอ

1. วเคราะหขอมลและแนวความคดและการออกแบบ

2. การทดลองทางเทคนค

2.1 การทดลองเนอดน

2.2 การทดลองเคลอบ

3. การขยายแบบและการสรางสรรคผลงาน

สำนกหอ


42

1. วเคราะหขอมลและแนวความคดและการออกแบบ

การสรางสรรคงานครงนผสรางสรรคไดมประสปการณจากวยเดก เกดความประทบใจในความ

ชมฉ าของฤดกาล เกดเปนจนตภาพ บรรยากาศรอบตว พนทราบลม ทดอน นาขาว หนองน า ถก

ฤดกาลนเปลยนแปลงเปนภาชนะใบใหญทรองรบความชมฉ าจากสายฝน บรรยากาศเหลานท าใหเกด

เปนแนวความคดสรางสรรคเปนงาน Pottery Art โดยมความตอเนองทางความหมายจาก

แนวความคดทมการน าเอาความหมายของภาชนะใบใหญทรองรบความอดมสมบรณและงาน pottery

มาเปนรปทรงในการสรางสรรคโดยอาศยหลกการจดองคประกอบและการจดวางทมทมาจาก

ความรสกถงภมประเทศ หรอภมทศน Landscape และสงมชวตเลกๆในฤดกาล เชน กบ เขยด และ

อาศยสของเคลอบเปนตวสรางบรรยากาศใหเกดความรสกถงสสนจากความชมฉ า โดยเนนโทนสเขยว

น าตาลและเทคนคสอนๆทสามารถสรางความรสกรวมกบเนอหาสามารถสอออกมาไดตามทตองการ

โดยการสรางสรรคสามารถจ าแนกประเภททเลอกรปทรงของงาน pottery ในการสรางสรรคไดดงน

1.1 งาน pottery รปทรงแกว

1.2 งาน pottery รปทรงแจกน

1.3 งาน pottery รปทรงจานหรอถาดทมลกษณะแบน

1.4 งานทเปนสวนประกอบอนๆ

โดยมการน าเอาสงตางๆขางตนมาจดองคประกอบจดวางใหเกดองคประกอบทเปนภาพทวทศน และอาศยสวนประกอบอนๆทสอความหมายรวมดวยเชน สของเคลอบ ในการสรางสรรคผลงาน

สำนกหอ


2. การทดลองทางเทคนค การทดลองทางเทคนคของผสรางสรรคสามารถจ าแนกออกไวตาม

ประเภทของการทดลองได 3 หมวดไวดวยกนคอ

2.1 การทดลองเนอดน

เนอดนทใชในการสรางสรรคผลงานครงน ผสรางสรรคเลอกใชดน บานสะลวง อ.แมรมจ.เชยงใหมเนองจากเปนแหลงดนธรรมชาตในเกรด(stone ware)ซงมความบรสทธมากกวาเนอดนพนบานน ามาผานกระบวนการเตรยมดนทดลอง ตามทฤษฎ เพอน าไปสรางสรรคเปนผลงาน pottery ในขนตอนตอไป และ เนองจากการขนรปในแบบของการขนแปนหมนจงมการผสมดนกบ ทรายละเอยด เพอใหเนอดนมโครงสรางเหมาะสมกบการขนรปในกระบวนการดงกลาว และเผาทอณหภม 1,250 องศาเซลเซยส บรรยากาศออกซเดชน

การทดลองหาสวนผสมของดนโดยการเขาตาราง สามเหลยมดานเทา

ภาพท 7 ภาพตารางสวนผสมสามเหลยมดานเทา

ดนด าบานสะลวง

ทรายละเอยด ดนขาว

ตารางการทดลองท1 เนอดนบานเหมองกง + ดนขาวล าปาง+ ซลกา

จดท เนอดนบานเหมองกง ดนขาวล าปาง ซลกา 1 80 10 10 2 70 20 10 3 70 10 20 4 60 30 10 5 60 20 20 6 60 10 30 7 50 40 10 8 50 30 20 9 50 20 30

10 50 10 40 11 40 50 10 12 40 40 20 13 40 30 30 14 40 20 40 15 40 10 50 16 30 60 10 17 30 50 20 18 30 40 30 19 30 30 40 20 30 20 50 21 30 10 60 22 20 70 10 23 20 60 20 24 20 50 30 25 20 40 40 26 20 30 50

27 20 20 60 28 20 10 70 29 10 80 10 30 10 70 20 31 10 60 30 32 10 50 40 33 10 40 50 34 10 30 60 35 10 20 70 36 10 10 80

ตารางท 1 ตารางแสดงสวนผสมดนบานสะลวง ดนขาว และซลกา

การทดลองอตราสวนของเนอดน จะเลอกอตราสวนผสมของเนอดนทดทไดจากการทดลองขางตน มาหาจดทดทสดจ านวน 1 จด มาเปนเนอดนปนทใชในการขนรป ขนตอนในการทดลองเนอดนปน 1 ชงอตราสวนของวตถดบทเตรยมไว คอ ดนบานสะลวง ดนขาวล าปาง ซลกา โดยชง

อตราสวนละ 500 กรม 2 น าสวนผสมทงหมดมาผสมน า นวดสวนผสมใหเขากน อดลงในแทงทดสอบการหดตว ทงไว

ใหแหง 3 อดดนในแทงทดสอบ สตรละ 4 แทง เพอหาคณสมบตทางกายภาพของเนอดน 4 เมอดนแหงสนทแลวน ามาวดการหดตวของเนอดนกอนน าไปเผาทอณหภม 1,250 องศา

เซลเซยส

2.2 การทดลองเคลอบ

การทดลองเคลอบผสรางสรรคไดเลอกใชการทดลองทางทฤษฎสสวนผสม เพอใชในการหาสตรเคลอบตนแบบทใชในการสรางสรรค สามารถจ าแนกได 2 ประเภทคอ การทดลองเพอหาสตรเคลอบไหล และการทดลองเพอหาสตรเคลอบดาน

2.2.1 การทดลองเพอหาสตรเคลอบไหล

เปนการใชสวนผสมของ แคลเซยมคารบอเนต , โซดาเฟลดสปาร , ซลกา , ดนขาว

ซงคออกไซด , โบนแอช โดยใชทฤษฎสเหลยมดานเทา 36 จด ดงน ภาพท 8 ภาพแสดงตารางสวนผสมเคลอบไหล

โซดาเฟลดสปาร แคลเซยมคารบอเนต

โบนแอช + ซงคออกไซด ซลกา + ดนขาว

ตารางการทดลองท1 เนอดนบานเหมองกง + ดนขาวล าปาง+ ซลกา

จดท เนอดนบานเหมองกง ดนขาวล าปาง ซลกา 1 80 10 10 2 70 20 10 3 70 10 20 4 60 30 10 5 60 20 20 6 60 10 30 7 50 40 10 8 50 30 20 9 50 20 30

10 50 10 40 11 40 50 10 12 40 40 20 13 40 30 30 14 40 20 40 15 40 10 50 16 30 60 10 17 30 50 20 18 30 40 30 19 30 30 40 20 30 20 50 21 30 10 60 22 20 70 10 23 20 60 20 24 20 50 30 25 20 40 40 26 20 30 50

27 20 20 60 28 20 10 70 29 10 80 10 30 10 70 20 31 10 60 30 32 10 50 40 33 10 40 50 34 10 30 60 35 10 20 70 36 10 10 80

ตารางท 1 ตารางแสดงสวนผสมดนบานสะลวง ดนขาว และซลกา 1 ชงอตราสวนของวตถดบทเตรยมไว คอ ดนบานสะลวง ดนขาวล าปาง ซลกา โดยชง

อตราสวนละ 500 กรม 2 น าสวนผสมทงหมดมาผสมน า นวดสวนผสมใหเขากน อดลงในแทงทดสอบการหดตว ทงไว

ใหแหง 3 อดดนในแทงทดสอบ สตรละ 4 แทง เพอหาคณสมบตทางกายภาพของเนอดน 4 เมอดนแหงสนทแลวน ามาวดการหดตวของเนอดนกอนน าไปเผาทอณหภม 1,250 องศา

เซลเซยส

สตรท

แคลเซยมคารบอเนต

โซดาเฟลดสปาร

ซลกา ดนขาว โบนแอช ซงคออกไซด

1 45 10 2.5 2.5 16 24 2 45 15 2.5 2.5 14 21 3 45 20 2.5 2.5 12 18 4 45 25 2.5 2.5 10 15 5 45 30 2.5 2.5 8 12 6 45 35 2.5 2.5 6 9 7 45 10 5 5 10 24 8 45 15 5 5 14 21 9 40 20 5 5 12 18

10 40 25 5 5 10 15 11 40 30 5 5 8 12 12 40 35 5 5 6 9 13 35 10 7.5 7.5 16 24 14 35 15 7.5 7.5 14 21 15 35 20 7.5 7.5 12 18 16 35 25 7.5 7.5 10 15 17 35 30 7.5 7.5 8 12 18 35 35 7.5 7.5 6 9 19 30 10 10 10 16 24 20 30 15 10 10 14 21 21 30 20 10 10 12 18 22 30 25 10 10 10 15 23 30 30 10 10 8 12 24 30 35 10 10 6 9 25 25 10 12.5 12.5 16 24 26 25 15 12.5 12.5 14 21 27 25 20 12.5 12.5 12 18

ตารางแสดงสวนผสมเคลอบไหลโดยใชทฤษฎสเหลยมดานเทา 2.2.2 การทดลองเพอหาสตรเคลอบดาน

เปนการใชสวนผสมของวตถดบดงน โปแตสเฟลดสปาร , ดนขาว , ซลกา แบเรยมคารบอเนต , ซงคออกไซดโดยใชทฤษฎสเหลยมดานเทา 36 จด ดงน

ภาพท 9 ภาพแสดงตารางการทดลองเคลอบดาน เผาทอณหภม 1,250 องศาเซลเซยส

28 25 25 12.5 12.5 10 15 29 25 30 12.5 12.5 8 12 30 25 35 12.5 12.5 6 9 31 20 10 15 15 16 24 32 20 15 15 15 14 21 33 20 20 15 15 12 18 34 20 25 15 15 10 15 35 20 30 15 15 8 12 36 20 35 15 15 6 9

ซลกา

โปแตสเฟลดสปาร ดนขาว

แบรยมคารบอเนต + แคลเซยมคารบอเนต

สตรท

แคลเซยมคารบอเนต

โซดาเฟลดสปาร

ซลกา ดนขาว โบนแอช ซงคออกไซด

1 45 10 2.5 2.5 16 24 2 45 15 2.5 2.5 14 21 3 45 20 2.5 2.5 12 18 4 45 25 2.5 2.5 10 15 5 45 30 2.5 2.5 8 12 6 45 35 2.5 2.5 6 9 7 45 10 5 5 10 24 8 45 15 5 5 14 21 9 40 20 5 5 12 18

10 40 25 5 5 10 15 11 40 30 5 5 8 12 12 40 35 5 5 6 9 13 35 10 7.5 7.5 16 24 14 35 15 7.5 7.5 14 21 15 35 20 7.5 7.5 12 18 16 35 25 7.5 7.5 10 15 17 35 30 7.5 7.5 8 12 18 35 35 7.5 7.5 6 9 19 30 10 10 10 16 24 20 30 15 10 10 14 21

ตารางแสดงสวนผสมเคลอบดานโดยใชทฤษฎสเหลยมดานเทา

3. การขยายแบบและการสรางสรรคผลงาน

3.1 การเตรยมวสด

3.2 การขนรปงานดวยแปนหมน

3.3 การตกแตงงานดวยเคลอบ

3.4 การเผางานสรางสรรค

3.5 อปกรณทใชในการสรางสรรค

อปกรณทใชในการสรางสรรค

อปกรณทใชในการเกบขอมล

21 30 20 10 10 12 18 22 30 25 10 10 10 15 23 30 30 10 10 8 12 24 30 35 10 10 6 9 25 25 10 12.5 12.5 16 24 26 25 15 12.5 12.5 14 21 27 25 20 12.5 12.5 12 18 28 25 25 12.5 12.5 10 15 29 25 30 12.5 12.5 8 12 30 25 35 12.5 12.5 6 9 31 20 10 15 15 16 24 32 20 15 15 15 14 21 33 20 20 15 15 12 18 34 20 25 15 15 10 15 35 20 30 15 15 8 12 36 20 35 15 15 6 9

อปกรณทใชในการเกบขอมลสามารถแบงออกไดเปน 2 ลกษณะ คอ 1. เครองมอทใชในการทดลอง และปฏบตงาน 2. เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล

เครองมอทใชในการทดลอง และปฏบตงาน 1.โกรงทใชในการบดดน 2. เครองชงระบบคาน 3. ภาชนะทใชในการใสวตถดบ 4. อปกรณทใชในการขนรป 5. แปนหมนทใชในการขนรปผลตภณฑ (Wheel Throwing) 6. เครองบดดน 7. เตาไฟฟา และเตาแกส 8. ไมบรรทด ดนสอ ปากกา สมด 9. แผนปนทใชในการเกรอะดน กระดานทใชในการวางของ 10. เครองมอทใชในการตกแตง 11. ฟองน า

เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล คอแบบบนทกผลการทดลอง โดยใชส าหรบบนทกผลการทดลองตางๆ ประกอบดวย

1. แบบบนทกผลจากการทดสอบคณสมบตของ เนอดนบานเหมองกง ดนขาวล าปาง

ซลกา ประกอบดวยผลการหดตวกอนเผา – หลงเผา ผลของสหลงเผา การดดซมน า ลกษณะของเนอดน และพนผวของเนอดน

2. กลองถายรปทใชบนทกขอมลดานรปภาพตางๆ

บทท 4

ผลการวเคราะหขอมล

โครงการสรางสรรคงาน Pottery Art ของขวญจากสายฝน โดยอาศยขอมลทางแนวความคดจากจนตภาพในวยเดกของผสรางสรรคบนทกและเลาเรองราวโดยการผานความงามของ pottery ทน ามาเรยบเรยงองคประกอบจากทวทศนสรางสรรคเปนงาน Pottery Art ทสามารถสอถงเนอหาเรองราวตามแนวความคดของผสรางสรรคโครงการสรางสรรคดงกลาวผวจยไดผลการวเคราะหดงน

1. การวเคราะหผลการออกแบบ

2. การวเคราะหผลการทดลองดนและเคลอบ

3. การวเคราะหผลการสรางสรรค

1. การวเคราะหผลการออกแบบ

1.1 การออกแบบ แบบราง 2 มต

การออกแบบราง 2 มต เปนการ รวบรวมรปแบบจากแนวความคดแลวเขยนลงบนกระดาษ

ออกมาเปนภาพ 2 มตเปนจดเรมตนของการออกแบบรปทรง และเปนการถายทอดทางจนตนาการของ

ผสรางสรรคออกมาเพอรอการปรบปรงแกไขกอนทจะน าไปสกระบวนการของการขยายแบบจาก

แบบราง 2 มต เปนแบบราง 3 มต

53

ชวงท 1 เปนการออกแบบทางความคดแนนการคนหารปทรงโดยบนทกสงทจนตนาการออกมาในขนตน เปนการสรางรปทรงจากองคประกอบทางแนวความคดโดยการน าเอารปทรงของ pottery ขางตนมารวมกบแนวความคด ขอด เปนการศกษารปทรงทเปนไปไดและจบความคดสรปมาเปนรปทรงในการสรางสรรค ขอเสย ยงไมมรปทรงทหลากหลายและเหมาะสม

ภาพท 10 ภาพ ก – ฏ แบบราง 2 มตในชวงแรกชดท 1



ภาพ ช. ภาพ ซ. ภาพ ฌ.

ภาพท 11 ภาพ ก – ฏ แบบราง 2 มตในชวงแรกชดท 2




ชวงท 2 เปนการออกแบบและศกษาการออกแบบและจดวางเปนลกษณะขององคประกอบทองรปทรงความเปนธรรมชาตเปนการศกษา รปแบบของการจดวางเปนสวนใหญ โดยเนนหนกในการจดวางทมแนวคดจากทวทศน ขอด เปนการออกแบบน าเอาองคประกอบอนๆเรองการจกวางเขามาท าใหดนาสนใจ ขอเสย จ ากดไดเพยงแครปทรงทเปนชนเลกๆ

ภาพท 12 ภาพ ก – ฌ แบบราง 2 มตในชวงทสอง




ชวงท 3 เปนการกลนกรองรปแบบของการจดวางทออกแบบไวในขางตน มการเลอก และปรบปรงตามความเหมาะสมมการแกไขเรองของความเปน ( function ) โดยเฉพาะเรองของปากภาชนะ และจดยด มการออกแบบเพมเตมในสวนทเปนประโยนนใชสอยใหมความงามทงการใชสอยอยางถกตอง และมความแปลกใหม และงดงามไปในตว ขอด เปนการอาศยองคประกอบจากทวทศนมารวมกบการจดวางในงาน Pottery Art ขอเสย สามารถพฒนาในสวนทเปนประโยชนใชสอยไดอก

ภาพท 13 ภาพ ก – ฅ แบบราง 2 มตในชวงทสาม



1.2 การออกแบบแบบราง 3 มต

การออกแบบราง 3 มต เปนการเอาแบบราง 2 มต มาขยายผลและสรางเปนผลงานจรงขนาดยอมเปนรปทรงของผลงานทพรอมจะขยายเปนผลงานจรงเพอหาแนวทางในการปรบปรงแกไขไปสงานจรงขอดในการสรางงานแบบจ าลอง 3 มต คอสามารถมองไดรอบดาน เพอ ศกษาหาองคประกอบและการจดวางท าใหเหนภาพของทกดาน เนองจากงาน 2 มตสามารถเหนถงรายละเอยดไดเพยงดานเดยว

ลกษณะขอเสยสวนใหญของแบบราง 3 มตชดท 1 คอลกษณะบรเวณส าคญตอ การใชงานทมความจ าเปนตอการหยบจบตองมการเคลอบ และสสนของเคลอบยงมเฉดสทนอยเกนไป

ภาพท 14 แสดงแบบราง 3 มตครงท 1 ชดท 1 แสดงแบบราง 3 มตครงท 1 ชดท 1 ขอเสยของชดนคอการออกแบบหจบของภาชนะทไมไดมการเคลอบและความมนคงของจดยดทเปนขาของภาชนะยงไมแนนหนา

ภาพท 15 แสดงแบบราง 3 มตครงท 1 ชดท 2

แสดงแบบราง 3 มตครงท 1 ชดท 2 มขอเสยเรองของบรเวณทไมมการเคลอบ


แสดงแบบราง 3 มตครงท 1 ชดท 3 มขอเสยในสวนทเปนกนภาชนะไมไดมการออกแบบส าหรบเปนสวนของขาภาชนะ


แสดงแบบราง 3 มตครงท 1 ชดท 4 มขอเสยในสวนของดามจบทไมมการเคลอบ


แสดงแบบราง 3 มตครงท 1 ชดท 5 มขอเสยบรเวณขอบภาชนะไมมการลบคม


แสดงแบบราง 3 มตครงท 1 ชดท 6 มขอเสยตรงบรเวณภาชนะดานนอกไมมการเคลอบรอบดานและควรมการตกแตงดวยเคลอบ


แสดงแบบราง 3 มตครงท 1 ชดท 7 มขอเสยบรเวณขอบปากไมมการเคลอบ


แสดงแบบราง 3 มตครงท 1 ชดท 8 มขอเสยบรเวณขอบปากและสเคลอบทมสเดยวนอยเกนไป


แสดงแบบราง 3 มตครงท 1 ชดท 9 ขอเสยคอการเคลอบทไมเสม าเสมอ


แสดงแบบราง 3 มตครงท 1 ชดท 10 มขอเสยในสวนทนาจะมการแทนสสนในสวนทไมมการเคลอบ


แสดงแบบราง 3 มตครงท 1 ชดท 11 ในสวนทมการเพนทลายไมมความเหมาะสม


แสดงแบบราง 3 มตครงท 1 ชดท 12 ในสวนทเปนขอบปากภาชนะควรมการเคลอบ


แสดงแบบราง 3 มตครงท 1 ชดท 13 ควรมการแยกสวนเพอประโยชนใชสอยทมากขน

แบบราง 3 มตในขดท 2 เรมมการปรบปรงเรองเคลอบใหมเฉดสทมมากขนและปรบปรงเรองของการเคลอบในสวนทมความจ าเปนแตมขอเสยในเรองการบรรยายถงแนวความคด ภาพท 27 แสดงแบบราง 3 มตครงท 2 ชดท 1

แสดงแบบราง 3 มตครงท 2 ชดท 1 เรมมการใชสสนของเคลอบเขามาเพม


แสดงแบบราง 3 มตครงท 2 ชดท 2 ขอเสยเรององคประกอบและการจดวางทเหมอนกน


แสดงแบบราง 3 มตครงท 2 ชดท 3 ขอเสยเรององคประกอบทมความเหมอนกนเกนไปในชดเดยวกน


แสดงแบบราง 3 มตครงท 2 ชดท 4 แตตองปรบปรงเรองกนภาชนะ


แสดงแบบราง 3 มตครงท 2 ชดท 5 ขอเสยเรองการปรบปรงขององคประกอบและสวนส าคญของความเปนภาชนะ


แสดงแบบราง 3 มตครงท 2 ชดท 6 พฒนาเรองของสเคลอบแตผลยงไมแนนอน

แบบรางสามมตในครงท 2 ไดมการพฒนาเอาองคประกอบของทวทศนเขามามสวนรวมเพอตองการใหสอถงความรสกของหวขอมากขน ในสวนของเคลอบไดมการน าเอาเคลอบไหลเขามาเพอเพมความรสกยอนไปยงแนวความคดไดเปนอยางด


แสดงแบบราง 3 มตครงท 3 ชดท 1 ไดมการทดลองสเคลอบเพอใหเขากบบรรยากาศมากขน


แสดงแบบราง 3 มตครงท 3 ชดท 2 ไดน าเอาองคประกอบของทวทศนมาใชในงาน


แสดงแบบราง 3 มตครงท 3 ชดท 3 ไดมการออกแบบเรองของสวนประกอบของความงามทเปนภาชนะเขามาสรางสสนในการจดวาง


แสดงแบบราง 3 มตครงท 3 ชดท 4 ชดนไดรบการคดเลอกและพฒนาไปสการขยายผลงานจรงเนองจากสามารถสรางองคประกอบจากความเปน Pottery Art สแนวความคดไดอยางนาสนใจ

ภาพท 37 แสดงแบบราง 3 มตครงท 3 ชดท 5 แสดงแบบราง 3 มตครงท 3 ชดท 5 เปนการน าเอาองคประกอบอนรวมเขามาเพอเสรม

แนวความคดไดอยางเหมาะสม แต ทกสวนควรจะแยกไดและแสดงสวนการใชงานไดจรง


แสดงแบบราง 3 มตครงท 3 ชดท 6 เปนการน าเสนอองคประกอบของจานในแนวตงอยางนาสนใจ

2. การวเคราะหผลการทดลองดนและเคลอบ

ภาพท 39 ภาพตาราง สามสวนผสม ภาพท 40 ภาพผลการทดลองแทงทดสอบดน

การทดลองเนอดนปนจะใชวธการหาอตราสวนโดยทฤษฏตารางสามเหลยมดานเทา (Triaxial Blend) อตราสวน ดงตารางตอไปน

ในการทดสอบประกอบดวยวตถดบดงน A = เนอดนบานสะลวง B = ดนขาวล าปาง

C = ซลกา ในการทดลองจะแบงการทดลองเนอดน 2 สตร เพอเปนการเปรยบเทยบคณสมบตของ

วตถดบแตละชนดทท าใหเนอดนทไดมคณสมบตตามทตองการไดมากทสดอนประกอบดวย ตารางการทดลอง 1 ประกอบดวย A +B+ C = เนอดนบานสะลวง + ดนขาวล าปาง+ ซลกา เผาอณหภม 1,250 (OF) สตรทใชในการทดลอง การหดตวกอนเผา = ความยาวเปยก – ความยาวเมอแหง X 100 ความยาวเปยก การหดตวหลงเผา คอการน าแทงทดลองเนอดนทผานการเผาในอณหภม 1,250 องศาเซลเซยส มาวดความยาวเพอค านวณหาคาการหดตว

ภาพท 41 ภาพผลการทดลองการผสมทรายละเอยดเพอเพมคณสมบตในการขนรป สรปผลการทดลองดน จดท การหดตว รอยละ สหลงการเผา การดดซมน า

1 9 ขาวครม 0.2

เนอดนทเลกมาใชในการสรางสรรคในครงนคอจดท 1 เนองจากเปนจดทมสวนผสมของเนอ

ดนพนบานมากทสด การหดตวอยในเกณฑด สของเนอดนทไดหลงจากการเผาเปนสทมเอกลกษณสวยงาม

การทดลองการทบชนของเคลอบ เปนการน าเอาเคลอบไหลในจดตางๆทเลอกไวมาท าการทดลองทบกบเคลอบดานเพอตองการรปแบบและลกษณะของการไหลของเคลอบทตองการ ภาพท 42 แสดงผลการทดลองเคลอบไหล 36 จด ภาพท 43 แสดงผลการทดลองเคลอบดาน 36 จด เคลอบไหลจากสตรทดลองไดมการเลอกไว 3 สตรโดยเลอกจากลกษณะของการไหลทตองการน ามาประกอบการสรางสรรคผลงานคอสตรท 11 ,16, และ 17 เคอบดานจากการทดลองทสามารถมความเปนไปไดในการสรางสรรคคอจดท 5 ,21,28

การเตรยวสด การเตรยมวสดโดยหลกคอ ดน และเคลอบ ทไดมาจากผลการทดลองสวนผสมท

ผสรางสรรคไดกลาวไวขางตน

ดน ใชอตราสวนผสมของดนบานสะลวง 80% ทรายหรอซลกา 10% ดนขาว 10%

ภาพท 44 ภาพ ก-ข แสดงการผสมและการเตรยมดน

การนวดดน เปนการนวดเพอไลอากาศทเปนชองวางระหวางดนออกไปเพอไมใหเปน

อปสรรคในการขนรปและกระบวนการอนๆอกตอไป


ภาพท 45 ภาพ ก-ข แสดงการนวดดน

การขนรปงานดวยแปนหมน การขนรปงานดวยแปนหมนมขนตอนดงน

3.1.1 ขนตอนการนวดดน

3.1.2 การวางดนบนแปนหมน

3.1.2 การเจาะหลมเพอเตรยมดงเปนทรงกระบอก

3.1.3 การดงดนขนเพอขนรปเปนทรงกระบอก

3.1.4 การดนทรงเปนรปแบบทตองการ

3.1.5 การตกแตงเกบรายละเอยด


ภาพท 46 ภาพ ก – ฉ แสดงขนตอนการขนรปดวยแปนหมน

ภาพ ก. ภาพ ก. ภาพ ข.

ภาพ ค. ภาพ ง.

ภาพ จ. ภาพ ฉ.

การตกแตงงานดวยเคลอบ

ขนตอนการตกแตงดวยเคลอบหลงจากทไดมการทดลองขางตนจงน าสตรทไดมาท าการผสม

เปนน าเคลอบเพอสะดวกตอการเลอบโดยใชวธการพน และวธการจมเลอบ

ภาพท 47 ภาพ ก - ฆ แสดงกระบวนการเคลอบงานสรางสรรค

ภาพ ก.

ภาพ ฆ. ภาพ ฅ.

ภาพ ค. ภาพ ฃ.

ภาพ ข.

การเผางานสรางสรรค

กระบวนการเผางานแบงออกเปน 2 สวนคอ

การเผาดบ ทอณหภม 800 องศาเซลเซยส

การเผาเคลอบท อณหภม 1,250 องศาเซลเซยส

ภาพท 48 ภาพ ก – ง ขนตอนการเรยงงานเขาเตาเพอท าการเผาดบ

ภาพ ก.

ภาพ ง. ภาพ ค.

ภาพ ข.

ภาพท 49 ภาพ ก – ง แสดงการวางของภายในเตาเผาเคลอบ 1,250 องศาเซลเซยส

ภาพ ก.

ภาพ ค. ภาพ ง.

ภาพ ข.

ภาพท 50 ภาพสตรเคลอบไหลทเลอกไวเพอใชน ามาประกอบการสรางสรรค

เคลอบดานจากสตรทดลองไดมการเลอกไว 3 สตรโดยเลอกจากลกษณะพนผวความดานทตองการน ามาประกอบการสรางสรรคผลงานคอสตรท 5 ,28, และ 21 ภาพท 51 ภาพสตรเคลอบดานทเลอกไวเพอใชน ามาประกอบการสรางสรรค ผลการทดลองน าเคลอบไหลเหลอมเคลอบดานเพอหาความเหมาะสมของคสตรเคลอบทจะน ามาใชในการสรางสรรคโดยเตมสออกไซดสเขยวลงไปในสตรเคลอบไหลเพอตองการใหเหนความชดเจนของสเคลอบ และรปแบบการไหลของเคลอบเมอท าการจบคส

เคลอบดานสตรท 5 สามารถหยดการไหลของเคลอบสตรท 16 ไดโดยมรปแบบทตองการ ภาพท 52ภาพแสดงผลการจบคสตรเคลอบดานสตรท 5 และเคลอบไหลสตรท 16 เคลอบดานสตรท 5 สามารถหยดการไหลของเคลอบสตรท 11 แตไมเปนไปตามตองการ ภาพท 53 ภาพแสดงผลการจบคสตรเคลอบดานสตรท 5 และเคลอบไหลสตรท 11

เคลอบดานสตรท 5 สามารถหยดการไหลของเคลอบสตรท 17 ไดแตไมเปนรปแบบตามทตองการเนองจากจะเปนหยดยาว ภาพท 54 ภาพแสดงผลการจบคสตรเคลอบดานสตรท 5 และเคลอบไหลสตรท 17

เคลอบดานสตรท 21 ไมสามารถหยดการไหลของเคลอบสตรท 11 ไดเพราะมการหลอม

รวมกนของเคลอบ ภาพท 55ภาพแสดงผลการจบคสตรเคลอบดานสตรท 21 และเคลอบไหลสตรท 11

เคลอบดานสตรท 21 ไมสามารถหยดการไหลของเคลอบสตรท 16 ไดแตสามารถน าไปประกอบในการสรางสรรคไดเพยงบางสวน ภาพท 56 ภาพแสดงผลการจบคสตรเคลอบดานสตรท 21 และเคลอบไหลสตรท 16

เคลอบดานสตรท 21 ไมสามารถหยดการไหลของเคลอบสตรท 17 ไดเพราะมการหลอมรวมกนไมเปนทตองการ ภาพท 57 ภาพแสดงผลการจบคสตรเคลอบดานสตรท 21 และเคลอบไหลสตรท 17

เคลอบดานสตรท 28 ไมสามารถหยดการไหลของเคลอบสตรท 11 ไดและไมเปนทตองการ

ภาพท 58 ภาพแสดงผลการจบคสตรเคลอบดานสตรท 28 และเคลอบไหลสตรท 11

เคลอบดานสตรท 28 ไมสามารถหยดการไหลของเคลอบสตรท 16 ได

ภาพท 59 ภาพแสดงผลการจบคสตรเคลอบดานสตรท 28 และเคลอบไหลสตรท 16

เคลอบดานสตรท 28 ไมสามารถหยดการไหลของเคลอบสตรท 17 ไดเนองจากการไหล

รวมตวกนของเคลอบ ภาพท 60 ภาพแสดงผลการจบคสตรเคลอบดานสตรท 28 และเคลอบไหลสตรท 17 สรปผลการทดลอง เคลอบผสรางสรรคไดเลอกใชรองพนดวยเคลอบดานสตรท 5 เปนหลกเนองจากผลการทดสอบเปนไปตามทคาดหมายและไดมการขยายผลน าไปเตมออกไซดสเพอน าไปเปนสวนประกอบในการสรางสรรคผลงานตอไป ภาพท 61 ภาพแสดงชนทดลองเคลอบเมอน าไปเตมสารใหส

3. การวเคราะหผลการสรางสรรค

การวเคราะหผลการผลตเพอศกษาเทคนคและวธด าเนนงาน มสวนทตองแกไขและเปนปญหาในขนตอนกระบวนการสรางสรรค ซงการวางแผนขนตอน และวธการแกไขปญหาดงกลาวจะท าใหกระบวนการสรางสรรคด าเนนไปไดอยางราบรน และลดความเสยหายในกระบวนการสรางสรคโดยผสรางสรรคไดวางแผนการด าเนนงานไว 3 ขนตอนใหญๆคอ

3.1 ขนตอนการขนรป

3.2 ขนตอนการตกแตงดวยเคลอบ

3.1 ขนตอนการขนรป

การขนรปงานขยายจากแบบรางสามมต เนนเรองของขนาดทมการก าหนดไวขางตนใหมขนาดใหญกวาเดม 9% เนองจากการหดตวของดนหลงเสรจสนกระบวนการเผาทงสองครงมความพอดกบเนอดนทไดท าการทดลองไว การขนรปดวยแปนหมนจ าเปนตองใชทกษะในการขนรปทงนจากการศกษางาน Pottery สวนมากความงามทแฝงออกมาในรปทรงของงาน จนเกดเปนอตลกษณประจ าบคคลได กตองอาศยฝมอและความช านาญ

ภาพท 62 การขนรปผลงานสรางสรรคดวยความช านาญ

ภาพท 63 ภาพขนตอนการผลตผลงานสรางสรรค 1 ชด

ภาพ ก.

ภาพ ฌ. ภาพ ซ.

ภาพ ช.

ภาพ ฉ. ภาพ จ. ภาพ ง.

ภาพ ฆ. ภาพ ฅ.

ภาพ ค.

ภาพ ฃ. ภาพ ข.

ภาพ ช. ภาพ ช.

ภาพ ช.

3.2 ขนตอนการตกแตงดวยเคลอบ

ขนตอนการเคลอบงานสรางสรรค ไดด าเนนตอจากการทดลองเคลอบดงทกลาวไวขางตนในการสรางสรรคไดออกแบบสของเคลอบโทนสน าตาล เขยว ขาว และใชวธการเคลอบดวยการพนเปนหลก

ภาพท 64 ภาพแสดงการเคลอบงานสรางสรรค

ภาพ ก.

ภาพ ฉ. ภาพ จ. ภาพ ง.

ภาพ ฆ. ภาพ ฅ. ภาพ ค.

ภาพ ฃ. ภาพ ข.

ผลงานส าเรจ

ภาพท 65 แสดงผลงานส าเรจชดท 1 จดเดน การจดวางทอาศยองคประกอบเลกๆจากภาชนะแกวใบเลกโดยวางรอบเสนโคงทเกดจากการขนรปดวยแปนหมน เกดเปนเรองราวจากจนตภาพของสตวเลกสตวนอยในมมเลกๆบนผนดนแหงหนงในฤดฝนจากรายละเอยดเปนตาทฐานของแกว เทคนค เคลอบไหลสน าตาลออนบนเคลอบดานสน าตาลเขม และเคลอบเขยวโอลเบใชเคลอบไหลจดท 16 สเหลอง และ เคลอบดานจดท 5 สขาว

ภาพท 66 ภาพแสดงผลงานส าเรจชดท 2 จดเดน ใชองคประกอบทเปนขนาดทลดหลน และการตดกนของสทแนนใหรายละเอยดเลกๆมจดเดนขนมาสอเรองราวของพชและการงอกงามจากจดเลกๆทามกลางบรรยากาศของสายฝน เทคนค ใชสสมจากวสดทเปนแคลเซยมฟอสเฟตตกแตงในขนตอนการเผาเคลอบสรางจดเดนในเรองสสนทตดกนใชเคลอบไหลจดท 18 เคลอบสเขยว และ เคลอบดานจดท 5 สขาว

ภาพท 67 ภาพแสดงผลงานส าเรจชดท 3 จดเดน อาศยองคประกอบจากจนตภาพของภเขา คลายกบภเขาทเปยกฝน ใหความรสกของสายฝนทราดลงบนภเขา ความหมายของแกวคอภาชนะทใสของดมกน มแกวใบเลกบนภเขาเหมอนมอาหารอยบนนนในฤดกาลของสายฝน เทคนค ใชเคลอบไหลในพนทกวางๆเพอใหเกดรปแบบทสอถงแนวความคด ใชเคลอบไหลสตรท 18 เคลอบดานสตรท 5 สน าตาล สขาว เคลอบไหลสตรท 36 สเขยว

ภาพท 68 ภาพแสดงผลงานส าเรจชดท 4 จดเดน เปนการน าองคประกอบของทดอน และ พช มาใชในการจดวางท าใหเกดเรองราวจากจนตภาพทมาจากพชทงอกงามความหมายของภาชนะคออาหารเปนอาหารในทกทราบ ทดอนในฤดกาลแหงสายฝน

เทคนค ใชเคลอบไหลจดท 16 เคลอบเขยวโอลเบ เคลอบดานสน าตาลและสขาวจดท 5

ภาพท 69 ภาพแสดงผลงานส าเรจชดท 5 จดเดน เปนการใชสเคลอบทตดกนบรรยายถงอางน า แองน าเลกๆทแหงแลงหลงไดรบความชมฉ าจากสายฝน เทคนค ใชสเคลอบไหล ดาน ตดกบสเขยว ใชเคลอบไหลจดท 16 เคลอบไหลจดท 36 เคลอบเขยวโอลเบ เคลอบดานสขาวและสเหลองแกจดท 5

ภาพท 70 ภาพแสดงผลงานส าเรจชดท 6 จดเดน เปนการน าเอาภาชนะมาจดเปนองคประกอบของทราบ ทดอน แมน าโดยอาศยรายละเอยดเลกๆทเปนรปสตวสอใหเหนถงเรองราวของสงมชวตทอาศยอยกบพนทหนงในฤดฝน เทคนค ใชเคลอบสโทนเขยวและน าตาลบรรยายสสนของความรสกตามแนวความคด ใชเคลอบไหลจดท 16 เคลอบไหลจดท 36 เคลอบเขยวโอลเบ เคลอบดานสขาวและสเหลองแกจดท 5

ภาพท 71 ภาพแสดงผลงานส าเรจชดท 7 จดเดน เปนการน าเอาจนตภาพจากกบสองตวก าลงวางไขรมบงน า เปนบรรยากาศทพบเหนไดในชวงของฤดฝน เทคนค ใชเลอบสองชนดทบกนเกดการไหลทบตวกนเมอถงอณหภมสกตวท าใหเกดลกษณะคลายมานน าไหลลงใชเคลอบสเขยวโอลเบ และ เคลอบไหลสขาวจดท 36

บทท 5

สรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ

โครงการสรางสรรค Pottery Art “ของขวญจากสายฝน” มวตถประสงคเพอเปนการสรางสรรคงาน Pottery Art อาศยแรงบนดาลใจจากจนตภาพแหงความทรงจ าในวยเดกของผสรางสรรคทถายทอดออกมาในลกษณะของความงามในรปทรงของงาน Pottery โดยอาศยองคประกอบของทวทศนมาเลาเรองความอดมสมบรณของฤดกาลแหงสายฝนทเปลยนทกสรรพสงทอยเบองลางเปนภาชนะใบใหญ รองรบความอดมสมบรณจากสายฝน จนกอก าเนดชวามชมฉ าและสสนแหงฤดกาล ผลการสรางสรรคไดสรางสรรคงานออกมาในลกษณะงานจดวางเปนชดประกอบไปดวยสวนตางๆทเปนรปทรง Pottery และรปทรงทเกดจากการคลคลายรปทรงของสวนประกอบทเปนงานทขนรปจากเทคนคการขนรปดวยแปนหมน จ านวน 7 ชด 129 ชนโดยน าผลการทดลองเนอดนปนจดท 1 มสวนผสมคอดนบานสะลวงรอยละ 80 ทรายละเอยดรอยละ10 และดนขาวรอยละ 10 พฒนาเปนเนอดนทใชส าหรบขนรปดวยแปนหมน ซงสตรดงกลาวมอตราการหดตวรอยละ 9 สวนเคลอบเคมทไดจากการทดลอง ตามทฤษฎ สเหลยมดานเทา เพอคนหาเคลอบไหล และเคลอบดาน ประกอบในงานสรางสรรคดงนคอ

สตรท 11 สตรท 16 สตรท 17 สตรท 18 สตรท 36 แคลเซยมคารบอเนต 40 35 35 35 20 โซดาเฟลดสปาร 30 25 30 35 35

ซลกา 5 7.5 7.5 7.5 15 ดนขาวล าปาง 5 7.5 7.5 7.5 15 โบนแอช 8 10 8 6 6

ซงคออกไซด 12 15 12 9 9

97

เคอบดานจดท 5 โปแตสเฟลดสปาร 45 ดนขาวล าปาง 30 ซลกา 5 แบเรยมคารบอเนต 12 แคลเซยมคารบอเนต 8 การอภปรายผล

1. โครงการสรางสรรค Pottery Art “ของขวญจากสายฝน” เปนการสรางสรรคงาน

Pottery Art จากจนตภาพแหงความทรงจ าในวยเดกของผสรางสรรคทถายทอดออกมาในลกษณะของ

ความงามในรปทรงของงาน Pottery โดยน าประกอบของทวทศนมาเลาเรองความอดมสมบรณของ

ฤดกาลแหงสายฝนไดอยางลงตว

2. การสรางสรรคผลงาน Pottery Art ลกษณะเปนงานทสามารถใชในการประดบ

ตกแตงและบางสวนยงสามารถน าไปใชงานไดจรงเนองจากยงมสวนทเปน Pottery ทสามารถน าไปใช

งานได อยในสภาพของใชทมการตกแตงโดยกระบวนการทางเซรามกส

3. เนอดนปนทมการพฒนามาจากเนอดนบานสะลวง ซงเปนเนอดนทจดอยในเกรด

ของเนอดนสโตนแวร สามารถเผาไดในอณหภมสงถง 1,250 องศาเซลเซยสเปนเนอดนทมทราย

ละเอยดปะปนอยเปนจ านวนมากเปนเอกลกษณเฉพาะตวซงเหมาะกบการขนรปดวยแปนหมนอยาง

มาก โดยหลงการเผาจะมการหดตวของเนอดนซงมผลท าใหเมดทรายในเนอดนผดนนออกจากผวของ

ผลตภณฑ ซงเปนอนตรายจงตองมการขดออกดวยกระดาษทรายเพอผวสมผสทดขนจากการศกษา

กระบวนการขนรปดวยแปนหมน การใชมอดนจากภายในเพอใหเกดรปทรงและการทงรอยนวมออน

มาจากการขนรปดวยแปนหมน ขณะทผลตภณฑอยบนแปนหมนสามารถสรางความสวยงามไดเปน

อยางดเนองจากคณสมบตเฉพาะตวของเนอดนบานสะลวงทมเมดดนกอนใหญ อยในเนอดน

4. เคลอบทผวจยไดศกษามาเปนสวนประกอบทเกดขนจากการเรยบเรยงองคประกอบ

และความรสกทางจนตนาการ จากเคลอบไหลเปนหลก จงมขอควรระวงในเรองของการไหลของ

เคลอบทไมสามารถควบคมได ทางผวจยจงไดมการออกแบบเคลอบดานขนมาเพอทตองการควบคม

การไหลของเคลอบไหลไมใหเกนบรเวณทตองการไดโดยท าการเคลอบดวยเคลอบดานรองพนกอน

สำนกหอ


เพอเปนการควบคมการไหลของเคลอบไดในสวนของเคลอบทผวจยไดศกษายงสามารถน าไปพฒนา

เพอเปนสวนตกแตงงานศลปะเครองปนดนเผาในแขนงอนๆไดอกดวยเชนงานประตมากรรม

เครองปนดนเผา งานเครองปนดนเผาประดบอาคาร เชนกระเบองและงาน Pottery ทตองการการ

ตกแตงดวยเคลอบ

5. เทคนคการตกแตงผลตภณฑในเตาเผานอกเหนอจากเคลอบแลวทางผวจยไดคนพบ

การตกแตงดวยวธอน เชนการวางวสดทางเคม หรอวสดทเปนธรรมชาตทสามารถสราง effect ทเกด

ขนกบงานโดยอาศยหลกการองคประกอบของเคลอบ เซรามกสหลกๆ คอ วสดในกลมกรด วสดใน

กลมกลาง และวสดในกลมดางทเปนวสดธรรมชาตเชน เปลอกหอย ขเถา กระดกสตว วสดทางเคม

เชน ผงซกฟอก เปนตน สามารถสรางสสนและความแปลกใหมทเปนเอกลกษณเฉพาะตว สามารถ

น าไปประกอบการสรางสรรคได

6. ปญหาการแตกราวของเนอดนระหวางการขนรป เนองจากเนอดนบานสะลวงมทราย

เปนสวนประกอบของเนอดนอยเปนจ านวนมาก จงท าใหคณสมบตทางกายภาพเรองความเหนยวของ

ดนลดลง เกดการแตกราวไดงายในระหวางการทงใหผลตภณฑแขงตว จงมขอแนะน าใหมการคลม

ดวยถงพลาสตกเจาะรเพยงเลกนอยเพอใหผลตภณฑไมแหงเรวเกนไปซงเปนผลท าใหผลตภณฑ เกด

การแตกราว

สำนกหอ


ขอเสนอแนะ 1.โครงการสรางสรรค Pottery Art “ของขวญจากสายฝน”เปนงานสรางสรรคทมาจากพนฐาน

ของศลปะ แนนการแสดงออกทางทางอารมณ และความรสก ทสอดคลองกบแนวความคด ผลงานสามารถน าไปรบปรงตกแตงประดบอาคารสถานทและการสรางสรรคงานควรค านงถงบรบทของสถานทและเนนความสวยงามรวมกบประโยชนใชสอย

2.การสรางสรรคงาน Pottery Art สามารถน าเทคนคใหมทเกดจากการศกษาวจยน าไปพฒนารปทรงของงาน Pottery แบบดงเดม จากภาชนะทมประโยชนใชสอยเพยงอยางเดยวสามารถเพมคณคาทางความงามทางดานการใชสอย เชน สวนประกอบทเปนประโยชนใชสอยทผานการออกแบบทผวจยไดมการศกษามาเชน หแกว ดามจบ จานรองภาชนะ ฯลฯ

สำนกหอ


รายการอางอง

ทว พรหมพฤกษ. เครองปนดนเผาเบองตน. กรงเทพฯ : โอเดยนสโตร, 2523. ไพจตร องศรวตน. เนอดนเซรามก. กรงเทพฯ : โอเดยนสโตร , 251. ______________. รวมสตรเคลอบเซรามก. กรงเทพฯ : โอเดยนสโตร, 2537. ทว พรหมพฤกษ. วชาเครองเคลอบดนเผาเบองตน. กรงเทพมหานคร : โอเดยนสโตร, 2543 _____________. เตาและการเผา. กรงเทพมหานคร : จงเจรญการพมพ, 2535

สำนกหอ


ประวตผวจย ชอ – สกล วาทรอยตรวาสน สายมา ทอย 291 หม 7 ต าบลหนองควาย อ าเภอหาดง จงหวดเชยงใหม 50230 ประวตการศกษา พ.ศ. 2551 ส าเรจการศกษาปรญญาศลปบณฑต สาขาวชาเซรามกส ภาควชาทศนศลป คณะศลปกรรมศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ พ.ศ. 2552 ศกษาตอระดบบรญญามหาบณฑต สาขาวชาเครองเคลอบดนเผา คณะมณฑนศลป มหาวทยาลยศลปากร

สำนกหอ


Documents

ของขวัญจากสายฝน › ... › Vasin_Saima › fulltext.pdf · The work demonstrated concept in terms of form and painting. The form was shaped by the story