เงนและตลาดเงน(Money & Money market)

ความหมายของเงน

(THE MEANING OF MONEY)• เงน หมายถง สงทไดรบการยอมรบโดยทวไปให

เปนสอกลางในการแลกเปลยนสนคาและบรการ

และใชในการช าระหน

9-2

หนาทของเงน

(The Functions of Money)

• หนาทของเงนอนมสภาพนง (static function) หมายถง

เงนท าหนาทชวยใหการด าเนนงานของระบบเศรษฐกจ

ด าเนนไปดวยด

• หนาทของเงนสามารถแบงได ดงน

• เงนท าหนาทเปนสอกลางในการแลกเปลยน(Medium

of exchange)

• เงนท าหนาทเปนหนวยวดมลคา (Unit of account)

• เงนเปนสงท าหนาทสะสมคา (Store of value)

หนาทของเงน• เงนท าหนาทเปนสอกลางในการแลกเปลยน

(Medium of Exchange)

–สอกลางในการแลกเปลยนคอ สงทผซ อใหกบผขาย

เมอตองการสนคาและบรการจากผขาย

–สอกลางในการแลกเปลยนนนเปนสงใดกไดท

สามารถท าหนาทเปนสอกลางแลกเปลยนไดด

9-4

ตวอยางเงนทใชในสมยโบราณ

ตวอยางเงนทใชในสมยโบราณ

หนาทของเงน

• เปนหนวยวดมลคา (Unit of Account)

– หนวยวดมลคาคอ หนวยทใชส าหรบบอกราคาและบนทกหนสน

9-7

หนาทของเงน

• เปนทสะสมคา (Store of Value)

– เงนเปนทเกบรกษามลคา โดยการเกบออมเงนถอเปนการโอนอ านาจซอจากปจจบนไปยงอนาคต

9-8

• คาภายนอก (External value) คอ ราคาของ เงนตราสกลหนง เมอคดเปนราคาของเงนตราสกลอน

• คาภายใน (Internal value) คอ อ านาจซอ (Purchasing power) สนคาและบรการของเงนแตละ หนวย

9-9

คาของเงน (Value of Money)

• ววฒนาการการช าระเงนเปนการเปลยนแปลงในตวสอ

การช าระมลคา

1. การแลกเปลยนดวยสนคากบสนคา

2. การใชเงนเปนตวสอในการช าระเงน

3. การใชบญชเงนฝาก

4. การใชบญชเงนฝากผสมผสานกบเงนเครดต

5. การใชเงนพลาสตกและวธการโอนเงนทางอเลกทรอนกส

9-10

ววฒนาการในการช าระเงน

• สภาพคลอง (Liquidity) หมายถง ความสามารถใน

การเปลยนสงของหรอสนทรพย ไปเปนเงนสด เชนการ

ขายของพอขายของกจะไดเงนสดกลบมา การทจะม

สภาพคลองสงหรอต านนขนอยกบการทจะเปลยนของ

หรอสนทรพย ชนดนนไปเปนเงนไดในระยะเวลาเทาใด

9-11

สภาพคลอง (Liquidity)

• เงนทเปนสงของหรอสนคา ( Commodity Money )

เชน ขนสตว หนงสตว ใบชา ยาสบ

• เงนเหรยญทมคาโดยตวมนเองแบบเตมตว (Full

Bodied Coins) เชน แรเงน ทอง

• เงนเหรยญทมคาแบบไมเตมตว (Token Money)

เชน โลหะทมมลคาเทากบ 1 บาท แตเนอโลหะนนม

ตนทนไมถง 1 บาท

• เงนกระดาษ ( Paper Money )

• เงนฝากกระแสรายวน ( Demanded Deposit )9-12

ชนดของเงน

• อปทานของเงน (Money Supply) คอ ปรมาณของเงนทอยในระบบเศรษฐกจ

• นโยบายการเงน (Monetary Policy) คอ การจดการอปทานของเงนโดยผก าหนดนโยบายจากธนาคารกลาง

9-13

ค าจ ากดความของอปทานเงนDefinition of Money Supply

(M1, M2 and M3)

M1 – เงนตามความหมายอยางแคบ คอ เงนทหมนเวยนอยในมอประชาชน ประกอบดวยธนบตรและเหรยญกษาปณ ทอยในมอประชาชน และรวมถงเงนฝากกระแสรายวน ซงเปนเงนฝากเผอเรยกทประชาชนฝากไวทระบบธนาคาร อาทธนาคารพาณชย ตางๆ

• เหรยญกษาปณและธนบตร (Currency held outsidebanks – includes coins and paper money in the handsof public)

• เงนฝากกระแสรายวน (Checking accounts – balancescan be withdrawn by using check)

• เชคเดนทาง (Traveler’s check – issued in specificdenominations, these are treated as cash)

• M1 = ธนบตร + เหรยญกษาปณ + เงนฝากกระแสรายวน(Demand deposit) + เชคเดนทาง

9-14

ค าจ ากดความของอปทานเงนDefinition of Money Supply

(M1, M2 and M3)

9-15

M1

M2 – ความหมายของเงนแบบกวางขน ซงจะรวมอปทานเงน M1 และ เงนฝากประจ า และเงนฝากออมทรพย

เงนฝากประจ า (Time deposits or fixed deposits) –คอ เงนฝากทไดดอกเบยตอเมอฝากครบก าหนดโดยหากฝากไมครบจะมการปรบ เชน ไมได ดอกเบย หรอ ดอกเบยลดลง

เงนฝากออมทรพย (Savings deposits – คอ เงนฝากท

มดอกเบย)* M2 = M1 + เงนฝากประจ า + เงนฝากออมทรพย

9-16

ค าจ ากดความของอปทานเงน (Definition of Money Supply

(M1, M2 and M3)

9-17

M2

M2 = M1 +……..

Fixed deposit

Savings deposit

M3 = M2 + เงนฝากกบสถาบนการเงนทไมใช

ธนาคาร เชน เงนฝากกบบรษทเงนทน และไปรษณย

M3 = M2 + deposits with non-bank financial

institution (e.g., deposits of finance companiesand post office saving)

9-18

Definition of Money

Supply (M1, M2 and M3)

9-19

M3

M3 = M2 +……..

บตรเครดต (CREDIT CARD) ??? บตรเครดตไมถอวาเปน “เงน” -Credit card is

not a form of money; การช าระเงนดวยบตร

เครดตนน ถอเปนการเลอนการช าระหนออกไป

เทานน

บตรเครดตถอเปนสอกลางในการแลกเปลยน

ช วคราว (temporary medium of exchange) แตมใชเปนแหลงสะสมคา (store of value)

9-20

เงนกบเศรษฐกจไทย

• เงนตรา (Currency) คอธนบตรและเหรยญทอยใน

มอประชาชน

• เงนฝากเผอเรยก (Demand deposits) คอ เงนฝากในบญชทสามารถเบกถอนโดยการใชเชค

9-21

ธนาคารกบอปทานของเงน BANKS AND THE MONEY SUPPLY

• ธนาคารมสวนส าคญในดานการก าหนดปรมาณเงนใน

ระบบเศรษฐกจผานระบบบญชเผอเรยก (demand

deposits)

9-22

ธนาคารกบอปทานของเงน BANKS AND THE MONEY SUPPLY

• เงนส ารอง (Reserves) คอ เงนฝากททางธนาคาร

พาณชย รบฝากไวและเกบส ารองไว ไมสามารถน าไป

ปลอยกได

• ในระบบการเกบเงนส ารองตามกฎหมายบางสวน

(fractional-reserve banking system) นน ธนาคาร

จะเกบเงนส ารองตามกฎหมายสวนหนง และออกใหกใน

สวนทเหลอ

9-23

ธนาคารกบอปทานของเงน BANKS AND THE MONEY SUPPLY

• อตราเงนส ารองตามกฎหมาย (Legal Reserve Ratio)

คอ สดสวนเงนฝากททางธนาคารพาณชย จะตองเกบไว

และไมน าไปปลอยก

9-24

การสรางเงนดวยระบบเงนส ารองบางสวนใน

ธนาคารพาณชย

• ปรมาณเงนในระบบเศรษฐกจสรางขนไดเมอธนาคารพาณชย

น าเงนทรบฝากมาปลอยกใหผกน าไปใช ท าใหมปรมาณเงน

เพมในระบบเศรษฐกจ

• ดงนน อปทานเงน (Money Supply: Ms)จะถกก าหนดโดย

ปรมาณเงนฝากในธนาคารและปรมาณเงนทธนาคารปลอยก

• สดสวนเงนส ารองทธนาคารพาณชย ตองเกบไวไมปลอยก

เรยกวา อตราเงนสดส ารอง (reserve ratio)

9-25

• อปสงค ของเงน (Demand for Money: Md) หมายถง ปรมาณเงนทงสนทประชาชนตองการถอไวในขณะใด

ขณะหนง ซ งมทฤษฎทกลาวถงความตองการของเงน

1. ความตองการถอเงนใชจายทวไป

ครวเรอน – ถอเงนเพอซ อสนคาและบรการ

ธรกจ - ถอเงนเพอใชจายในการผลต

2. ความตองการถอเงนเพอใชจายยามฉกเฉน

3. ความตองการถอเงนเพอเกงก าไร

9-26

อปสงคของเงน

(Demand for Money)

3. ความตองการถอเงนเพอเกงก าไร

เงนเหลอเกบจากคาใชจายทวไปและฉกเฉน

สามารถน าไปลงทนหาผลประโยชน ในสนคาหรอหลกทรพย ทางการเงน

ดอกเบย ถอเปนผลตอบแทนทไดจากการน าเงนไปลงทน

เพอเกงก าไร เปนปจจยส าคญทน ามาตดสนใจในการลงทน

9-27

อปสงคของเงน

(Demand for Money)

9-28

การลงทนทางการเงน (เงนฝากและกองทนรวม)

9-29

การลงทนทางการเงน (กองทนรวม)

9-30

การลงทนทางการเงน (กองทนรวม)

• ขอสมมต

– การถอเงนไวจะไมมผลตอบแทน (อตราดอกเบยเปนศนย )

– การน าเงนไปฝากหรอซอเปนหลกทรพย ตางๆ จะให

ผลตอบแทนเปนดอกเบย

• ดงนน การถอเงนสดไว ไมน าไปลงทน จะมตนทนเสยโอกาส (Opportunity cost) คอ ดอกเบยทไดรบ

9-31

อปสงคของเงนและอตราดอกเบย (Demand for Money & Interest Rate)

อปสงคของเงนและอตราดอกเบย (Demand for Money & Interest Rate)• เมออตราดอกเบยเพมสงขน คาเสยโอกาสจาก

การถอเงนไวกจะสงขนตามไปดวย

• ปรมาณอปสงค ของเงน (Demand for Money: Md)จะแปรผกผนกบอตราดอกเบย (Interest Rate: i)

iMd

iMd

9-32

อปทานของเงนและอตราดอกเบย ( Money Supply & Interest Rate)

• แตละประเทศจะมธนาคารกลาง (Central Bank) ท

ท าหนาทดแลควบคมปรมาณเงนและก าหนดนโยบายการเงน (Monetary Policy)

• เนองจากอปทานเงน (Money Supply: Ms) จะถกก าหนดโดยธนาคารกลาง ส าหรบประเทศไทย คอ ธนาคารแหงประเทศไทย: ธปท. หรอ BOT) ในการวเคราะห ตลาดเงนจงตงขอสมมตวา อปทานเงน (Money Supply: Ms) ไมแปรผนตามอตราดอกเบย(Interest Rate: i)(คอ ธนาคารกลางเปนผก าหนดปรมาณเงนนนเอง)9-33

อปทานของเงนและอตราดอกเบย ( Money Supply & Interest Rate)

• ดงนน เสนอปทานเงน (Money Supply Curve: Ms) จะเปนเสนตงฉาก (Money supply curve as a vertical line at the current money supply)

9-34

The Money Market

700 1000400

3%

5%

7%

MS

MD

Quantity of Money

(billion baht)

Nominal

Interest

Rate (i)

Money Surplus Money Shortage

การเปลยนแปลงดลยภาพตลาดเงน( Changes in Money Market Equilibrium)• อตราดอกเบยดลยภาพจะเพมขน () กรณท..

– อปสงค ของเงนเพมขน (Md)

– อปทานของเงนลดลง (Ms)

• อตราดอกเบยดลยภาพจะลดลง () กรณท..

– อปสงค ของเงนลดลง (Md)

– อปทานของเงนเพมขน (Ms)

9-36