33
Private & Confidential 2-1 บทที 2 ภาพรวมและสถานะของธุรกิจบริการโลจิสติกส์ไทย 2.1. ขอบเขตและการจัดกลุ ่มบริการโลจิสติกส์ การบริหารจัดการโลจิสติกส์ตามนิยามของ Council of Logistics Management คือการ ทํางานต่างๆ ที ่เกี ่ยวข้องกับการวางแผน การดําเนินการ และการควบคุมการทํางานขององค์กร รวมทั้งการบริการจัดการข้อมูลและธุรกรรมทางการเงินที ่เกี ่ยวข้อง ให้เกิดการเคลื ่อนย้าย การ จัดเก็บ การรวบรวม การกระจายสินค้า วัตถุดิบ ชิ ้นส่วนประกอบ และการบริการ ให้มี ประสิทธิภาพ และประสิทธิผลสูงสุด โดยคํานึงถึงความต้องการและความพึงพอใจของลูกค้าเป็น สําคัญ การบริการจัดการโลจิสติกส์มีความเกี ่ยวข้องกับบุคคลตั ้งแต่ผู ้ผลิตวัตถุดิบ โรงงานแปร รูป ผู้ค้าส่งค้าปลีก จนถึงผู้บริโภค ผ่านกิจกรรมหลักคือการขนส่ง การบริการสินค้าคงคลัง การ สั่งซื ้อ การบริการข้อมูลและกิจกรมทางการเงินที ่เกี ่ยวข้อง และกิจกรรมเสริมคือการบริหาร คลังสินค้า การดูแลสินค้า การจัดซื ้อ การบรรจุหีบห่อ รวมถึงการบริหารความต้องการของลูกค้า นอกเหนือจากกิจกรรมที ่เกี ่ยวข้องโดยตรงแล้ว กระบวนการดังกล่าวจะต้องอาศัย โครงสร้างพื ้นฐานได้แก่ เครือข่ายการขนส่ง การคมนาคมสื ่อสาร ข้อมูลและการเงิน รวมถึงมีป จจัย ที ่กํากับและสนับสนุนอย่างกฎระเบียบที ่เกี ่ยวข้อง และขอบเขตมีความครอบคลุมทั ้งภาครัฐและ เอกชน ทั้งระดับท้องถิ ่น ระดับประเทศ และระดับโลก ทั้งหมดนี ้เพื ่อนําไปสู ่การสร้างความพึงพอใจ ให้แก่ลูกค้าโดยการบริหารจัดการที ่มีประสิทธิภาพ

ภาพรวมและสถานะของธุรกิจ ...word...Private & Confidential 2-1 บทท 2 ภาพรวมและสถานะของธ รก

  • Upload
    others

  • View
    3

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: ภาพรวมและสถานะของธุรกิจ ...word...Private & Confidential 2-1 บทท 2 ภาพรวมและสถานะของธ รก

Private & Confidential 2-1

บทท2

ภาพรวมและสถานะของธรกจบรการโลจสตกสไทย

2.1. ขอบเขตและการจดกลมบรการโลจสตกส

การบรหารจดการโลจสตกสตามนยามของ Council of Logistics Management คอการ

ทางานตางๆ ทเกยวของกบการวางแผน การดาเนนการ และการควบคมการทางานขององคกร

รวมทงการบรการจดการขอมลและธรกรรมทางการเงนทเกยวของ ใหเกดการเคลอนยาย การ

จดเกบ การรวบรวม การกระจายสนคา วตถดบ ชนสวนประกอบ และการบรการ ใหม

ประสทธภาพ และประสทธผลสงสด โดยคานงถงความตองการและความพงพอใจของลกคาเปน

สาคญ

การบรการจดการโลจสตกสมความเกยวของกบบคคลตงแตผผลตวตถดบ โรงงานแปร

รป ผคาสงคาปลก จนถงผบรโภค ผานกจกรรมหลกคอการขนสง การบรการสนคาคงคลง การ

สงซอ การบรการขอมลและกจกรมทางการเงนทเกยวของ และกจกรรมเสรมคอการบรหาร

คลงสนคา การดแลสนคา การจดซอ การบรรจหบหอ รวมถงการบรหารความตองการของลกคา

นอกเหนอจากกจกรรมทเกยวของโดยตรงแลว กระบวนการดงกลาวจะตองอาศย

โครงสรางพนฐานไดแก เครอขายการขนสง การคมนาคมสอสาร ขอมลและการเงน รวมถงมปจจย

ทกากบและสนบสนนอยางกฎระเบยบทเกยวของ และขอบเขตมความครอบคลมทงภาครฐและ

เอกชน ทงระดบทองถน ระดบประเทศ และระดบโลก ทงหมดนเพอนาไปสการสรางความพงพอใจ

ใหแกลกคาโดยการบรหารจดการทมประสทธภาพ

Page 2: ภาพรวมและสถานะของธุรกิจ ...word...Private & Confidential 2-1 บทท 2 ภาพรวมและสถานะของธ รก

2-2 Private & Confidential

ภาพท 2-1: หวงโซอปทานของอตสาหกรรมโลจสตกส

ทมา: ไบรอนเคฟ (ประเทศไทย) ประยกตจากNeubauer, Business Models in the Area of Logistics (2011)

หมายเหต: 3PLs = Third-party Logistics Providers หรอผใหบรการโลจสตกสภายนอกและ4PLs = Integrated Logistics

Services Providers หรอผใหบรการโลจสตกสครบวงจร

ในการศกษาน คณะผวจยจะเรมจากการกาหนดขอบเขตนยามของธรกจใหบรการโลจ

สตกสไทย โดยครอบคลม TSIC ทงหมด 18 TSIC ดวยกน ดงแสดงในตารางท 2-1

ตารางท 2-1: ตารางแสดง TSIC ในขอบเขตของการศกษา

TSIC กลมธรกจ

60100 การขนสงทางรถไฟ

60230 การขนสงสนคาทางถนน

60300 การขนสงทางระบบทอลาเลยง

61100 การขนสงทางทะเลและทะเลชายฝ ง

61200 การขนสงทางนาภายในประเทศ

62100 การขนสงทางอากาศทมตารางเวลา

62200 การขนสงทางอากาศทไมมตารางเวลา

63009 การขนสงและขนถายสนคา รวมถงคนโดยสาร

63010 การขนถายสนคา

63020 สถานทเกบสนคาและการเกบสนคา

63031 บรการเสรมการขนสงทางบก

63032 บรการเสรมการขนสงทางนา

Transportation Support Services e.g. Loading,

Unloading, Terminal, Port, Airport

Purchasing

Disposition /

Procurement

Warehousing

Registering Order

Inventory

Packaging

Transportation and Distribution

Land

Freight Forwarder / Customs Services

/ Consulting Services

Rail Water AirAssembling

Handing Over

After Sale

Services

Payment and

Accounting

Order

Return

ProcurementManufacturing

SiteLogistics Customer

Customer Order

3PLs

3PLs

3PLs 3PLs

3PLs

3PLs

3PLs 3PLs 3PLs 3PLs

3PLs

3PLs

3PLs

3PLs

4PLs / Postal / Courier Services

3PLs

3PLs

3PLs

3PLs

Page 3: ภาพรวมและสถานะของธุรกิจ ...word...Private & Confidential 2-1 บทท 2 ภาพรวมและสถานะของธ รก

Private & Confidential 2-3

TSIC กลมธรกจ

63033 บรการเสรมการขนสงทางอากาศ

63091 การบรรจหบหอเพอการขนสง

63098 โลจสตกส)Logistics)

63099 บรการอนๆ ซงเกยวเนองกบการขนสง

64110 บรการทางไปรษณยของรฐ

64120 บรการทางไปรษณยภณฑและพสดภณฑโดยภาคเอกชน

การศกษาธรกจโลจสตกสในรายงานฉบบนจะมการแบงกลมตามทสานกงาน

คณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต (สศช.)ไดกาหนดไวดงตอไปน

กลมท 1การขนสงสนคา (Freight Transportation and Forwarding) ซงครอบคลม

งานทางโลจสตกสทเกยวของกบการใหบรหารดานการขนสงสนคาทงภายในและ

สงออกนอกประเทศ ในรปแบบตางๆ ทงทางถนน ทางรถไฟ ทางทะเล และทาง

อากาศ ประกอบไปดวย TSIC 60100 60230 60300 61100 61200 62100 62200

63009 และ 63010

กลมท 2การจดเกบสนคา ดแล และบรหารคลงสนคา และการใหบรการตดฉลาก

สนคาหรอบรการดานบรรจภณฑ (Warehousing/Inventory Management and

Packing) รวมทงการกระจายสนคาประกอบไปดวย TSIC 63020 และ 63091

กลมท 3การใหบรการดานพธการตางๆ ทเกยวกบงานโลจสตกส (Non-Asset

Based LogisticsServices) ครอบคลมงานพธการศลกากร งานเอกสารตางๆ ท

เกยวของกบการนาเขาหรอสงออกสนคาประกอบไปดวย TSIC 63099

กลมท 4การใหบรการงานโลจสตกสทเกยวของกบการใหบรการเสรมเชนดาน

เทคโนโลยสารสนเทศและงานทปรกษาดานโลจสตกส ( Information and

Communication Technology / Consulting) ประกอบไปดวย TSIC 63098 63031

63032 และ 63033

กลมท 5การใหบรการพสดและไปรษณยภณฑ (Courier and Postal Services)

เปนการใหบรการเกยวกบการจดสงทงภายในและภายนอกประกอบไปดวย TSIC

64110 และ 64120

Page 4: ภาพรวมและสถานะของธุรกิจ ...word...Private & Confidential 2-1 บทท 2 ภาพรวมและสถานะของธ รก

2-4 Private & Confidential

2.2. บทบาทและความสาคญของบรการโลจสตกสตอการเตบโตทางเศรษฐกจ

ของไทย

หากมองในระดบประเทศแลวเปาหมายหลกของการพฒนาประเทศคอจะตองมการ

พฒนาอยางยงยนวธทจะนาไปสการบรรลเปาหมายดงกลาวนนประกอบไปดวยหลายดานดวยกน

ไดแกความสามารถในการแขงขนความสมดลของสงแวดลอมดานตางๆคณภาพชวตทดของ

ประชากรความมนคงทางการเมองความมนคงทางเศรษฐกจของประเทศและกรอบการดาเนนงาน

เชงสถาบนททนสมย

ในมตของความสามารถทางการแขงขนของประเทศนนความสามารถทางดานเศรษฐกจ

และการดาเนนธรกจทจะผลตสนคาหรอบรการทตอบสนองตอความตองการของตลาดโลกนนเปน

สวนสาคญทจะชวยใหความสามารถทางการแขงขนของประเทศนนแขงแกรงไดโดยประชากรของ

ประเทศจะมคณภาพชวตทไดมาตรฐานทดข นและยงยนไดในระยะยาวโดยการจะทาใหเกด

ความสามารถในการแขงขนนนการบรการจดการโลจสตกสของประเทศเปนสงสาคญตอการลด

ตนทนทางธรกจและเพมกาไรใหกบธรกจไทยไดการจดการโลจสตกสภายในองคกรทม

ประสทธภาพรวมไปถงการจดการความตองการของลกคาการจดซอการไหลเวยนของวตถดบการ

จดการสนคาระหวางผลตสนคาสาเรจรปการขนสงรวมถงขอมลขาวสารทเกยวของอยางม

ประสทธภาพกจะชวยเปนเครองมอสาคญททาใหผท มสวนเกยวของตลอดทง Supply Chain ม

ความเขมแขงทาใหธรกรรมการคาทงในและระหวางประเทศมความรวดเรวลดตนทนชวยขยาย

โอกาสทางการคาในทายทสดสนคาของไทยกจะมความไดเปรยบในการแขงขนบทเวทโลกอยาง

ยงยนสรางการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจไดในทายทสด

ประเทศไทยเองกไดเลงเหนถงบทบาทและความสาคญของภาคโลจสตกสในการเปนแรง

ขบเคลอนสาคญในการเพมขดความสามารถในการแขงขนของผประกอบการในภาคสวนอนๆอน

จะนาไปสการพฒนาประเทศอยางยงยนจงไดมการวางแผนและกรอบนโยบายตางๆออกมาเพอ

รองรบแนวคดดงกลาวตวอยางเชนในระดบประเทศทผานมาสานกงานคณะกรรมการเศรษฐกจ

และสงคมแหงชาตกไดมการออกแผนยทธศาสตรการพฒนาระบบโลจสตกสพ .ศ. 2550-2554และ

มรางแผนปฏบตการพฒนากาลงคนดานโลจสตกสพ .ศ. 2551-2554เปนตนและในปจจบนกไดม

การรางแผนยทธศาสตรการพฒนาระบบโลจสตกส พ.ศ. 2555-2559 อย

Page 5: ภาพรวมและสถานะของธุรกิจ ...word...Private & Confidential 2-1 บทท 2 ภาพรวมและสถานะของธ รก

Private & Confidential 2-5

2.3. ขอมลพนฐานธรกจโลจสตกสไทย

ในสวนของขอมลพนฐานของธรกจโลจสตกสไทยคณะผวจยจะทาการศกษาในประเดน

สาคญไดแกขอมลโครงสรางธรกจอนไดแกจานวนนตบคคลทจดทะเบยนกบกรมพฒนาธรกจ

การคาทนจดทะเบยนการกระจายตวของธรกจขอมลทางภมศาสตรขอมลของมลคาเศรษฐกจเชน

ขนาดสนทรพยรวมขนาดรายไดหลกรวมแนวโนมการเจรญเตบโตสวนแบงตลาดรวมถงขอมล

ทางดานการตลาดดานการเงนและการลงทนการจางงานคคาทางธรกจรวมถงกฎระเบยบท

เกยวของกบธรกจโลจสตกสของไทยปญหาและอปสรรคในการดาเนนธรกจและการวเคราะห

SWOT

2.3.1.

หากพจารณาในแงของโครงสรางธรกจพบวาสวนใหญผประกอบการไทยประกอบ

ธรกจโลจสตกสประเภทการขนสงสนคาหรอกลมท1เปนหลกโดยมจานวนผจดทะเบยนรวม 11,272

รายคดเปนรอยละ 64.86ของจานวนผจดทะเบยนในธรกจโลจสตกสทงหมดเพมจากป 2550ทม

จานวนผจดทะเบยน 9,523รายคดเปนอตราการเจรญเตบโตเฉลยตอปทรอยละ 4.31ตอปในสวน

ของทนจดทะเบยนนนกลมท 1มทนจดทะเบยนมากทสดโดยมทนจดทะเบยนในป 2554ทงสน

151,213ลานบาทโดยลดลงจากป 2550ทมทนจดทะเบยนรวมทงสน 156,310ลานบาทหรอคดป

นอตราการเจรญเตบโตเฉลยปละรอยละ -0.83รายละเอยดสามารถศกษาไดในตารางท 2-2

โครงสรางธรกจและขอมลดานภมศาสตร

หากพจารณาในราย TSIC พบวาธรกจโลจสตกสทมจานวนบรษทจดทะเบยนกบกรม

พฒนาธรกจการคามากเปนอนดบหนงในป 2554คอธรกจการขนสงสนคาทางถนน (TSIC

60230)โดยมจานวนผจดทะเบยนรวม 5,292รายในป 2554หรอคดเปนรอยละ 30.44ของธรกจโลจ

สตกสทจดทะเบยนทงหมด 17,378 ราย โดยเพมขนจากป 2550ทมจานวนผจดทะเบยนธรกจท

5,268บรษทหรอคดเปนอตราการเจรญเตบโตเฉลยตอปทรอยละ 0.11มทนจดทะเบยนรวมทงสน

33,529ลานบาทเพมขนจากป 2550ทมทนจดทะเบยนรวม 32,613ลานบาทคดเปนอตราการ

เจรญเตบโตเฉลยรอยละ 0.69ตอปตามมาดวยอนดบสอง คอธรกจการขนสงและขนถายสนคา

รวมถงคนโดยสาร (TSIC 63009)ทมจานวนผจดทะเบยนรวม4,976รายในป2554หรอคดเปนรอย

ละ28.62ของธรกจโลจสตกสทงประเทศเพมขนจากป 2550ทมผจดทะเบยนจานวน 2,895รายคด

เปนอตราการเจรญเตบโตเฉลยตอปทรอยละ 14.50มทนจดทะเบยนรวมทงสน 26,798ลานบาท

ลดลงจากป2550ทมทนจดทะเบยนรวม29,721ลานบาทคดเปนอตราการเจรญเตบโตเฉลยรอยละ -

2.56ตอปและตามมาดวย ธรกจบรการอนๆทเกยวเนองกบการขนสง (TSIC 63099)โดยม

Page 6: ภาพรวมและสถานะของธุรกิจ ...word...Private & Confidential 2-1 บทท 2 ภาพรวมและสถานะของธ รก

2-6 Private & Confidential

จานวนธรกจท 3,672รายลดลงจากป 2550ท4,592รายหรอคดเปนอตราการเจรญเตบเฉลยตอปท

รอยละ -5.44มทนจดทะเบยนรวม 14,492ลานบาทในป2554โดยลดลงจากป 2550ท16,445คดเปน

อตราการเจรญเตบโตเฉลยทรอยละ -3.11ตอปรายละเอยดสามารถศกษาไดในตารางท 1ใน

ภาคผนวก1

หากพจารณาในแงของการกระจายตวทางภมศาสตรพบวาธรกจสวนใหญจดทะเบยน

ธรกจในจงหวดกรงเทพมหานครโดยในป 2554มจานวนนตบคคลผใหบรการโลจสตกสจดทะเบยน

รวมทงสน 7,872บรษทคดเปนรอยละ 45.30ของจานวนธรกจโลจสตกสทงประเทศโดยมทนจด

ทะเบยนรวม 177,431,930,859ลานบาทรายละเอยดสามารถศกษาไดในตารางท 2-2สาหรบ

ประเภทของธรกจโลจสตกสทมการจดทะเบยนมากทสดในกรงเทพมหานครนนคอธรกจประเภท

บรการอนๆทเกยวเนองกบการขนสง (TSIC 63099)โดยมจานวนธรกจทจดทะเบยนทงสน

2,436บรษทมจานวนทนจดทะเบยนรวม10,908ลานบาทตามมาดวย ธรกจการขนสงและขนถาย

สนคารวมถงคนโดยสาร (TSIC 63009)โดยมจานวนผจดทะเบยน 1,933รายและทนจดทะเบยน

รวม16,994ลานบาทและธรกจประเภทการขนสงสนคาทางถนน (TSIC 60230)ทมจานวนผจด

ทะเบยนรวม1,665รายทนจดทะเบยนรวม 8,875ลานบาทรายละเอยดสามารถศกษาไดในตารางท

2ในภาคผนวก1

หากพจารณาการกระจายตวของธรกจในแตละภาคพบวาภาคกลาง ( ยกเวน

กรงเทพมหานคร ) มธรกจโลจสตกสทมการจดทะเบยนมากทสดคอ ธรกจประเภทการขนสง

สนคาทางถนน (TSIC 60230)ทมจานวนผจดทะเบยนรวม 1,636รายทนจดทะเบยนรวม 18,177

ลานบาทตามาดวย ธรกจการขนสงและขนถายสนคารวมถงคนโดยสาร (TSIC 63009)โดยม

จานวนผจดทะเบยน 1,463รายและทนจดทะเบยนรวม 5,113ลานบาทและธรกจประเภท บรการ

อนๆทเกยวเนองกบการขนสง (TSIC 63099)โดยมจานวนธรกจทจดทะเบยนทงสน 672บรษทม

จานวนทนจดทะเบยนรวม2,277ลานบาทรายละเอยดสามารถศกษาไดในตารางท 3ในภาคผนวก1

ภาคเหนอมธรกจโลจสตกสทมธรกจโลจสตกสทมการจดทะเบยนมากทสดคอ ธรกจ

ประเภทการขนสงสนคาทางถนน (TSIC60230)ทมจานวนผจดทะเบยนรวม 233ราย ทนจด

ทะเบยนรวม 669 ลานบาท ตามาดวย ธรกจการขนสงและขนถายสนคารวมถงคนโดยสาร

(TSIC 63009)โดยมจานวนผจดทะเบยน 139รายและทนจดทะเบยนรวม 352ลานบาท และธรกจ

ประเภทบรการอนๆ ทเกยวเนองกบการขนสง (TSIC 63099)โดยมจานวนธรกจทจดทะเบยน

ทงสน 88 บรษท มจานวนทนจดทะเบยนรวม 115 ลานบาท รายละเอยดสามารถศกษาไดใน

ตารางท 4ในภาคผนวก 1

Page 7: ภาพรวมและสถานะของธุรกิจ ...word...Private & Confidential 2-1 บทท 2 ภาพรวมและสถานะของธ รก

Private & Confidential 2-7

ภาคตะวนออกเฉยงเหนอมธรกจโลจสตกสทมการจดทะเบยนมากทสดคอ ธรกจ

ประเภทการขนสงสนคาทางถนน (TSIC 60230) ทมจานวนผจดทะเบยนรวม 380 รายทนจด

ทะเบยนรวม 984 ลานบาทตามาดวย ธรกจการขนสงและขนถายสนคารวมถงคนโดยสาร

(TSIC 63009)โดยมจานวนผจดทะเบยน 278รายและทนจดทะเบยนรวม 816ลานบาทและ ธรกจ

ประเภทบรการอนๆทเกยวเนองกบการขนสง (TSIC 63099)โดยมจานวนธรกจทจดทะเบยน

ทงสน64บรษทมจานวนทนจดทะเบยนรวม274ลานบาทรายละเอยดสามารถศกษาไดในตารางท 5

ในภาคผนวก1

ภาคตะวนออกมธรกจโลจสตกสทมการจดทะเบยนมากทสดคอธรกจประเภท การขนสง

และขนถายสนคารวมถงคนโดยสาร ( TSIC 63009)โดยมจานวนผจดทะเบยน 769รายและทน

จดทะเบยนรวม 2,763ลานบาทตามมาดวยธรกจประเภท ธรกจประเภทการขนสงสนคาทาง

ถนน (TSIC60230)โดยมจานวนธรกจทจดทะเบยนทงสน 737บรษท มจานวนทนจดทะเบยนรวม

2,519ลานบาท และ บรการอนๆ ทเกยวเนองกบการขนสง (TSIC 63099)ทมจานวนผจด

ทะเบยนรวม 199 ราย ทนจดทะเบยนรวม 591 ลานบาท รายละเอยดสามารถศกษาไดในตารางท

6 ในภาคผนวก 1

ภาคตะวนตกมธรกจโลจสตกสทมธรกจโลจสตกสทมการจดทะเบยนมากทสดคอ ธรกจ

ประเภทการขนสงสนคาทางถนน (TSIC60230)ทมจานวนผจดทะเบยนรวม 175ราย ทนจด

ทะเบยนรวม 523 ลานบาท ตามาดวย ธรกจการขนสงและขนถายสนคารวมถงคนโดยสาร

(TSIC 63009)โดยมจานวนผจดทะเบยน 92รายและทนจดทะเบยนรวม 169ลานบาท และธรกจ

ประเภทบรการอนๆ ทเกยวเนองกบการขนสง (TSIC 63099)โดยมจานวนธรกจทจดทะเบยน

ทงสน 29 บรษท มจานวนทนจดทะเบยนรวม 35 ลานบาท รายละเอยดสามารถศกษาไดในตาราง

ท 7ในภาคผนวก 1

ภาคใตมธรกจโลจสตกสทมธรกจโลจสตกสทมการจดทะเบยนมากทสดคอ ธรกจ

ประเภทการขนสงสนคาทางถนน (TSIC60230)ทมจานวนผจดทะเบยนรวม 464ราย ทนจด

ทะเบยนรวม 1,784 ลานบาท ตามาดวย ธรกจการขนสงและขนถายสนคารวมถงคนโดยสาร

(TSIC 63009)โดยมจานวนผจดทะเบยน 300รายและทนจดทะเบยนรวม 618ลานบาท และธรกจ

ประเภทบรการอนๆ ทเกยวเนองกบการขนสง (TSIC 63099)โดยมจานวนธรกจทจดทะเบยน

ทงสน 182 บรษท มจานวนทนจดทะเบยนรวม 290 ลานบาท รายละเอยดสามารถศกษาไดใน

ตารางท 8ในภาคผนวก 1

Page 8: ภาพรวมและสถานะของธุรกิจ ...word...Private & Confidential 2-1 บทท 2 ภาพรวมและสถานะของธ รก

2-8 Private & Confidential

นอกจากการศกษาการกระจายตวของธรกจรายภมภาคแลว คณะผวจยยงไดมการศกษา

การกระจายตวของธรกจรายสาขาตามขนาดของธรกจ กลาวคอในแตละกลมธรกจจะมการศกษา

วาสดสวนรอยละ 20 ของธรกจขนาดใหญจะมสนทรพยรวมและรายรบรวมเทาไหรเมอ

เปรยบเทยบกบธรกจทงหมดในแตละสาขา จากภาพท 2-2 จะเหนไดวาในแตละสาขา ธรกจทม

ขนาดใหญทสดและรายรบรวมมากทสดรอยละ 20 แรกในแตละสาขานน เกอบทงหมดมขนาดของ

สนทรพยรวมและรายรบหลกรวมคดเหนสดสวนทเกนกวารอยละ 80 ทงสน ยกเวนธรกจการขนสง

ทางทะเลและทะเลชายฝ ง (TSIC 61100) ทมการกระจกตวของสนทรพยและรายไดหลกทตากวา

ระดบรอยละ80 เหลานแสดงใหเหนถงการกระจกตวของบรษทรายใหญจานวนนอย และสวนใหญ

แลวบรษทในอตสาหกรรมโลจสตกสไทยมขนาดเลก

ตารางท 2-2:ตารางแสดงจานวนนตบคคลจดทะเบยนและทนจดทะเบยนรวมในธรกจ

โลจสตกสของไทย เปรยบเทยบป 2550 และป 2554 จาแนกตามเกณฑของ สศช.

กลมธรกจ

ตามการ

เกณฑของ

สศช.

ป 2554 ป 2550 อตราการเปลยนแปลงเฉลย

ในชวงป 2550 - 2554

จานวนนต

บคคล

ทนจดทะเบยน

หนวย:ลาน

บาท

จานวนนต

บคคล

ทนจดทะเบยน

หนวย:ลาน

บาท

จานวนนต

บคคล

ทนจด

ทะเบยน

กลมท 1 11,272 151,213 9,523 156,310 4.31% -0.83%

กลมท 2 1,121 35,710 1,462 35,495 -6.42% 0.15%

กลมท 3 3,672 14,492 4,592 16,445 -5.44% -3.11%

กลมท 4 1,060 73,800 1,460 71,373 -7.54% 0.84%

กลมท 5 253 1,546 203 1,508 5.66% 0.62%

รวม 17,378 276,761 17,240 281,132 0.21% -0.39%

ทมา: ฐานขอมลของกรมพฒนาธรกจการคาและการคานวณโดยคณะผวจย

Page 9: ภาพรวมและสถานะของธุรกิจ ...word...Private & Confidential 2-1 บทท 2 ภาพรวมและสถานะของธ รก

Private & Confidential 2-9

ตารางท 2-3:ตารางแสดงจานวนนตบคคลจดทะเบยนและทนจดทะเบยนรวมในธรกจ

โลจสตกสของไทยรายภมภาค ณ ป 2554

ภาค จานวนนตบคคล ทนจดทะเบยนรวม )บาท( กรงเทพมหานคร 7,872 177,431,930,859 ภาคกลาง )ยกเวน กทม(. 4,508 52,677,945,159 ภาคเหนอ 581 2,507,160,990 ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 847 2,805,537,000 ภาคตะวนออก 2,024 23,602,823,770 ภาคตะวนตก 346 852,278,357 ภาคใต 1,200 16,914,132,640

รวม 17,378 276,761,708,775 ทมา: ฐานขอมลของกรมพฒนาธรกจการคาและการคานวณโดยคณะผวจย

Page 10: ภาพรวมและสถานะของธุรกิจ ...word...Private & Confidential 2-1 บทท 2 ภาพรวมและสถานะของธ รก

Private & Confidential 2-10

ภาพท 2-2: สดสวนธรกจทสนทรพยรวมและรายไดหลกรวมมากทสดรอยละ 20 ตอทงหมดในป 2554

ทมา: ฐานขอมลของกรมพฒนาธรกจการคาและการคานวณโดยคณะผวจย

60100 60230 60300 61100 61200 62100 62200 63009 63010 63020 63091 63099 63031 63032 63033 63098 64110 64120

Transportation & Loading - Unloading Services

Warehousing &

Packaging

Services

Customs

Services

Logistics and Transportation

Support ServicesPostal Services

Top 20% / Total (Assets) 95.85% 81.65% 97.42% 78.06% 90.64% 99.50% 54.36% 86.88% 94.32% 80.63% 93.93% 86.19% 99.18% 96.24% 99.70% 97.09% 99.92% 83.58%

Top 20% / Total (Major Income) 99.93% 81.53% 96.20% 61.79% 83.25% 99.60% 92.56% 86.80% 90.27% 83.28% 91.38% 90.80% 96.35% 93.76% 99.51% 92.87% 100.00% 86.21%

40.00%

50.00%

60.00%

70.00%

80.00%

90.00%

100.00%

สดสวนธรกจท

มสนทรพย

รวมและรายได

หลกรวมมาก

ทสด 20%

แรกตอ

สนทรพยรวม

และรายได

หลกรวม

ทงหมด

Page 11: ภาพรวมและสถานะของธุรกิจ ...word...Private & Confidential 2-1 บทท 2 ภาพรวมและสถานะของธ รก

Private & Confidential 2-11

2.3.2.

มลคาทางเศรษฐกจขอมลทางการตลาดการเงนและการลงทนการจางงานใน

อตสาหกรรมโลจสตกสและคคาสาคญของธรกจโลจสตกสไทย

2.3.2.1. มลคาทางเศรษฐกจและขอมลทางการตลาดแนวโนมการเตบโตสวนแบง

การตลาด

จากฐานขอมลของ UNCTAD พบวาภาคโลจสตกสของไทยตงแตป 2513จนถงป2553ม

อตราการเจรญเตบทเพมขนแตในอตราทลดลงโดยเฉพาะในชวงป 2538ถงป2542ทมอตราการ

เจรญเตบโตทตดลบอนเนองมาจากวกฤตเศรษฐกจของไทยในชวงป 2540ทาใหเศรษฐกจมหภาค

ในภาพรวมและภาคโลจสตกสหดตวอยางรนแรงอยางไรกตามในชวง 10ปหลงมการเพมขนอยาง

ตอเนองสาเหตหนงคอจากความตกลงการคาเสรระหวางประเทศททาใหมมลคาการคาและการ

ใหบรการระหวางประเทศทเพมมากขนทาใหบรการโลจสตกสเพมขนสงผลตอมลคาของภาคโลจ

สตกสทเพมขนอยางมากสงทนาสงเกตอกประการหนงคอสดสวนของภาคโลจสตกส GDP ในชวง

10ปหลงนนลดลงอยางตอเนองทงนเนองมาจากการเปดเสรทางการคาและการพฒนาเศรษฐกจ

ในชวงหลงทาใหมลคาของ GDP เพมขนเปนอยางมากและมอตราการเจรญเตบโตทสงกวาอตรา

การเจรญเตบโตของภาคโลจสตกสทาใหสดสวนดงกลาวลดลงภาพท 2-3จะแสดงรายละเอย

ดงกลาว

จากฐานขอมลของกรมพฒนาธรกจการคาและการคานวณของคณะผวจยพบวา ภาค

โลจสตกสมสนทรพยรวมเทากบ 1,001,633 ลานบาท และมรายรบหลกรวมเทากบ 645,2689

ลานบาท ซงมอตราการเจรญเตบโตเฉลยตอปเพมขนจากป 2550 รอยละ 3.35 และ 3.68

ตามลาดบ หากพจารณาในแตละกลมธรกจ พบวากลมธรกจโลจสตกสทมมลคาสนทรพยรวมในป

2554 สงทสดคอกลมท 1 ภาคการขนสงสนคา โดยมสนทรพยรวมทงสน 590,412 ลานบาท

และมรายรบหลกรวม 490,288 ลานบาท คดเปนสวนแบงตลาด (หรอสดสวนของรายรบหลกรวม

ของกลมตอรายรบหลกรวมของทงภาคธรกจโลจสตกสทงหมด) รอยละ 75.98 มแนวโนมการ

เจรญเตบโตทเพมขนเฉลยตอยละ 4.03 และ 5.01 ตอป และมสวนแบงตลาดทเพมขนรอยละ 3.79

หากพจารณาในแตละกลมธรกจพบวากลมธรกจทมอตราการเจรญเตบของสนทรพยรวม

และรายไดหลกรวมทสงทสดคอ กลมท 4 การใหบรการงานโลจสตกสทเกยวของกบการ

ใหบรการเสรม เชนดานเทคโนโลยสารสนเทศและงานทปรกษาดานโลจสตกสซงมอตราการ

เจรญเตบโตของสนทรพยรวมตอปทรอยละ 4.04 มการเตบโตของรายไดหลกรวมตอปทรอยละ

10.44 และมสวนแบงการตลาดทเพมขนรอยละ 2.44 ในขณะทกลมท 3 หรอการใหบรการดาน

Page 12: ภาพรวมและสถานะของธุรกิจ ...word...Private & Confidential 2-1 บทท 2 ภาพรวมและสถานะของธ รก

2-12 Private & Confidential

พธการตางๆ ทเกยวกบงานโลจสตกส (Non-Asset Based LogisticsServices) ครอบคลม

งานพธการศลกากร งานเอกสารตางๆ ทเกยวของกบการนาเขาหรอสงออกสนคา มการหด

ตวของสนทรพยรวมและรายรบหลกรวมมากทสด กลาวคอมอตราการเจรญเตบโตเฉลยตอปของ

สนทรพยรวมทรอยละ -11.44 มอตราการเจรญเตบโตเฉลยตอปของรายรบหลกรวมทรอยละ -

8.95 ตอป และสวนแบงตลาดทลดลงรอยละ 4.69ตารางท 2-4 จะสรปขอมลดงกลาวอยางละเอยด

Page 13: ภาพรวมและสถานะของธุรกิจ ...word...Private & Confidential 2-1 บทท 2 ภาพรวมและสถานะของธ รก

Private & Confidential 2-13

ภาพท 2-3: แนวโนมของภาคโลจสตกสในภาพรวม สดสวนของภาคโลจสตกสตอ GDP

และอตราการเจรญเตบโตของภาคโลจสตกสในแตละชวงเวลาตงแตป 2513 ถง ป 2553

ทมา: UNCTAD และการคานวณโดยคณะผวจย

หมายเหต: แกนตงแสดงมลคาของภาคโลจสตกสของไทย หนวยลานเหรยญสหรฐ ทแสดงเปนหนวยลานเหรยญสหรฐนนเนองจากคณะผวจยตองการเปรยบเทยบมลคาของภาคโลจสตกสโดยเปรยบเทยบกบประเทศอนๆ ท

อยในขอบเขตของการศกษา โดยการศกษามลคาของภาคโลจสตกสในประเทศอนๆ จะใชสกลเงนเดยวกนเพองายตอการเปรยบเทยบ

-

5,000

10,000

15,000

20,000

25,000

1970

1971

1972

1973

1974

1975

1976

1977

1978

1979

1980

1981

1982

1983

1984

1985

1986

1987

1988

1989

1990

1991

1992

1993

1994

1995

1996

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

1970-1974 1975 - 1979 1980 - 1984 1985 - 1989 1990 - 1994 1995 - 1999 2000 - 2004 2005 - 2010

14.95%17.60%

12.74%

16.69% 15.25%

-4.76%

5.54%

10.93%

5.69%5.91%

5.77%

5.28%5.14% 5.07%

5.34%5.07% 5.15%

5.27% 5.27%5.48%

6.46%

6.15%

6.59%

7.39%

7.78%7.64%

7.48% 7.38%7.10% 7.02%

7.16%

7.48% 7.41%7.19%

7.40%

7.82% 7.80%

8.11% 8.04%8.32% 8.24%

7.73%7.59%

7.33% 7.26% 7.35%7.11% 7.16%

6.81%

% Logistics Sector / GDP

5-Year CAGR

Logistics Sector (Million USD)

Page 14: ภาพรวมและสถานะของธุรกิจ ...word...Private & Confidential 2-1 บทท 2 ภาพรวมและสถานะของธ รก

2-14 Private & Confidential

ตารางท 2-4:ตารางแสดงสนทรพยรวม รายรบหลกรวม และสวนแบงการตลาดของ

อตสาหกรรมโลจสตกสในไทย เปรยบเทยบป 2550 และป 2554 จดกลมตาม สศช.

กลม

ธรกจ

ตามการ

เกณฑ

ของส

ศช.

ป 2554 ป 2550 การเปลยนแปลงเฉลยในชวงป

2550 - 2554

สนทรพย

รวม (ลาน

บาท(*

รายรบ

หลก

รวม

)ลาน

บาท(*

สวนแบง

ตลาด

(%)

สนทรพ

ยรวม

)ลาน

บาท(*

รายรบ

หลกรวม

)ลาน

บาท(*

สวนแบง

ตลาด

(%)

สนทรพ

ยรวม*

รายรบ

หลก

รวม*

สวน

แบง

ตลาด

(%)

กลมท 1 590,412 490,288 75.98% 504,125 403,139 72.19% 4.03% 5.01% 3.79%

กลมท 2 51,820 21,150 3.28% 39,830 19,300 3.46% 6.80% 2.31% -0.18%

กลมท 3 29,900 44,400 6.88% 48,600 64,600 11.57% -11.44% -8.95% -4.69%

กลมท 4 309,300 70,460 10.92% 263,970 47,370 8.48% 4.04% 10.44% 2.44%

กลมท 5 20,200 18,970 2.94% 21,400 24,000 4.30% -1.43% -5.71% -1.36%

รวม 1,001,633 645,268 100% 877,925 558,410 100% 3.35% 3.68%

ทมา: ฐานขอมลของกรมพฒนาธรกจการคาและการคานวณโดยคณะผวจย

2.3.2.2. การเงนและการลงทนในอตสาหกรรมโลจสตกส

จากฐานขอมลของธนาคารแหงประเทศไทยในสวนของการลงทนโดยตรงระหวางประเทศ

พบวา การลงทนโดยตรงระหวางประเทศเฉพาะในธรกจทเกยวของกบการขนสงและโลจสตกสนน

เพมมากขนอยางมนยสาคญนบตงแตป 2551 เปนตนมา ทงนอาจเนองมาจากการทสานกงาน

คณะกรรมการสงเสรมการลงทนไดออกประกาศเพอการสงเสรมการลงทนวาดวยกจการบรการ

และสาธารณปโภค โดยกจการดงกลาวรวมถง ศนยกระจายสนคาระหวางประเทศดวยระบบท

ทนสมย กจการศนยจดการจดซอชนสวนและผลตภณฑระหวางประเทศ กจการขนสงทาเรอ และ

กจการเขตอตสาหกรรมโลจสตกสฐานเศรษฐกจ (ฐานเศรษฐกจ , 2551) รายงานวาป 2550 ม

ประเภทกจการดานโลจสตกสทเกยวของกบอตสาหกรรมโดยตรงและเปนกจการทบโอไออนมตให

การสงเสรมแลวจานวน 86 โครงการมลคาเงนลงทน 15,932 ลานบาทโดยม 4 ประเภทกจการท

เขามาขอรบการสงเสรมประกอบดวยประเภท 7.7 ศนยกระจายสนคาระหวางประเทศดวยระบบท

ทนสมยมโครงการลงทนทไดรบอนมต 4 โครงการเงนลงทน 831 ลานบาทประเภทกจการ 7.8

กจการศนยจดหาจดซอชนสวนและผลตภณฑระหวางประเทศจานวน 56 โครงการเงนลงทน

4,249 ลานบาทประเภทกจการ 7.31 กจการเขตอตสาหกรรมโลจสตกสจานวน 2 โครงการเงน

ลงทน 5,050 ลานบาทและกจการขนสงทางเรอจานวน 24 โครงการเงนลงทน 5,802 ลานบาท ดง

จะเหนไดจากแผนภมแทงสเขยวในภาพท 2- 4 ซงแสดงใหเหนถงเงนลงทนจากตางประเทศทเขา

Page 15: ภาพรวมและสถานะของธุรกิจ ...word...Private & Confidential 2-1 บทท 2 ภาพรวมและสถานะของธ รก

Private & Confidential 2-15

มาในประเทศไทย และในชวงเวลาตอมาเงนลงทนกลดลงและกลบเขามาอกครงตงแตป 2554 เปน

ตนมา อาจเนองมาจากวกฤตเศรษฐกจโลกททาใหตางชาตชะลอการลงทนในประเทศไทย

ภาพท 2-4: มลคาการลงทนโดยตรงจากตางประเทศการลงทนในตางประเทศของบรษท

ไทยในอตสาหกรรมโลจสตกส

ทมา: ธนาคารแหงประเทศไทยหมายเหต: แกนตงแสดงมลคาการลงทนโดยตรงจากตางประเทศ (แผนภมแทงสเขยว) และมลคา

การลงทนโดยตรงของไทยไปตางประเทศ (แทงสแดง) หนวย: ลานเหรยญสหรฐ

2.3.2.3. การจางงานในอตสาหกรรมโลจสตกส

จานวนการจางงานในอตสาหกรรมโลจสตกสในป 2554 มจานวนทงสน 937,300 คน โดย

คดเปนสดสวนของการจางงานตอการจางงานทงประเทศทรอยละ 2.44 และหากคดเฉพาะสดสวน

ของการจางงานตอการจางงานในภาคอตสาหรรมและภาคบรการแลว (โดยไมคานงถงการจาง

แรงงานในภาคเกษตร) ภาคโลจสตกสมการจางแรงงานคดเปนสดสวนรอยละ 3.97

อยางไรกตามเมอวเคราะหตวเลขรวมและสดสวนการจางแรงงานในชวงระยะเวลาตงแตป

2544 ถงป 2554 พบวาการจางแรงงานมแนวโนมทลดลงในระยะยาว โดยมอตราการเจรญเตบโต

เฉลย (CAGR) ทรอยละ -0.69 ในขณะทภาคการจางงานอตสาหกรรมและบรการรวมนนมอตรา

การเจรญเตบโตเฉลยของการจางงานทเพมขนทรอยละ 2.82 ทงนอาจเนองมาจากการท

ภาคอตสาหกรรมโลจสตกสมการใชเทคโนโลยในการใหบรการมากขน เชน ในสวนของการบรหาร

จดการคลงสนคา การจดเกบขอมล ทาใหมการทดแทนกนระหวางแรงงานและเทคโนโลย หรออาจ

เนองมาจากการเคลอนยายแรงงานจากภาคโลจสตกสไปสอตสาหกรรมอน อนเนองมาจากการลด

ตนทนทางการขนสงและตนทนทเกยวของในอนทจะคงความสามารถในการแขงขนกบคแขงทาง

ธรกจ ทาใหแรงงานในอตสาหกรรมนไดรบผลกระทบนอกจากนนแลวหากวเคราะหในชวงเวลา

ดงกลาวพบวาจานวนการจางงานนนมลกษณะทเปนไปตามวฏจกรทางเศรษฐกจ กลาวคอ ในชวง

-2000

-1000

0

1000

2000

3000

4000

Jan Apr Jul Oct Jan Apr Jul Oct Jan Apr Jul Oct Jan Apr Jul Oct Jan Apr Jul Oct Jan Apr Jul Oct Jan Apr Jul Oct Jan Apr Jul Oct

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012

Page 16: ภาพรวมและสถานะของธุรกิจ ...word...Private & Confidential 2-1 บทท 2 ภาพรวมและสถานะของธ รก

2-16 Private & Confidential

ทเศรษฐกจด การจางงานกจะเพมขน ในชวงทเศรษฐกจไมด การจางงานกจะลดลง เรยกไดวาการ

จางงานในอตสาหกรรมนมลกษณะทเปน Procyclicality หรอผนแปรตามวฏจกรธรกจ

ภาพท 2-5: สดสวนการจางงานในอตสาหกรรมโลจสตกสของไทยในป 2554

ทมา: สานกงานสถตแหงชาตและการคานวณ

ภาพท 2-6: การจางงานในอตสาหกรรมโลจสตกสของไทยตงแตป 2544 ถง ป 2554

ทมา: สานกงานสถตแหงชาตและการคานวณ

Manufacturing

22.48%

Construction

10.06%

Wholesale and

retail trade, repair

of vehicles and

household goods

25.60%

Hotel and

restaurants

10.80%

Logistics

3.97%

Share of Logistics Sector in 2554

1,00

4,69

8

1,00

8,83

5

1,04

9,61

5

1,10

0,44

0

1,10

8,05

3

1,07

2,30

3

1,05

8,10

0

1,11

7,10

0

1,14

0,80

0

1,10

7,50

0

937,

300

-

200,000

400,000

600,000

800,000

1,000,000

1,200,000

2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554

คน

Employment in Logistics Sector, 2544-2554CAGR = -0.69%

CAGR = 2.82%

Logistics Sector

Other Manufacturing

and Service Sector

Page 17: ภาพรวมและสถานะของธุรกิจ ...word...Private & Confidential 2-1 บทท 2 ภาพรวมและสถานะของธ รก

Private & Confidential 2-17

ภาพท 2-7: สดสวนการจางงานในอตสาหกรรมโลจสตกสของไทยตงแตป 2544 ถง ป 2554

ทมา: สานกงานสถตแหงชาตและการคานวณ

นอกจากทไดกลาวมา รายงานโลจสตกสของประเทศไทยประจาป 2554 (สานกงาน

คณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต, 2555) ไดสรปผลการสารวจบคลากรท

ปฏบตงานดานโลจสตกสไววาเฉพาะสถานประกอบการภาคการคามบคลากรทปฏบตงานดาน

โลจสตกสจานวนทงสน 244,643 คน ในจานวนนสวนใหญเปนบคลากรทปฏบตงานในตาแหนง

พนกงานคลงสนคา จานวน 102,995คน (รอยละ 42.1 ของบคลากรทปฏบตงานดานโลจสตกสไว

วาเฉพาะสถานประกอบการภาคการคา ) รองลงมาเปนบคลากรทปฏบตงานในตาแหนงพนกงาน

จดสงจานวน 68,255คน (รอยละ 27.9) สวนบคลากรทปฏบตงานดานโลจสตกสตาแหนงผบรการ

หรอผจดการมจานวน 38,409คน (รอยละ 15.7) และตาแหนงพนกงานจดซอมจานวน 34,984คน

(รอยละ 14.3) เมอพจารณาตามระดบการศกษาของพนกงานทปฏบตงานดานโลจสตกส พบวา

พนกงานจบการศกษาระดบปรญญาตรหรสงกวามจานวน 59,840 คน (รอยละ 24.5) ระดบ ปวช./

ปวส. จานวน 66,837 คน (รอยละ 27.3) สวนทจบการศกษาระดบอนๆ เชน ตากวา ปวช. จานวน

117,966 คน (รอยละ 48.2)

กจกรรมดานโลจสตกสทสถานประกอบการภาคการคาวาจางใหบคคลหรอผประกอบการ

ภายนอกดาเนนการมากทสด คอ การจดสงสนคา (รอยละ 41.5) รองลงมาไดแก พธการศลกากร

(รอยละ 22.8) สวนกจกรรมจดการคลงสนคา การจดการสนคาคงคลง และการบรรจสนคาม

สดสวนทใกลเคยงกน คอ ประมาณรอยละ 14.5 12.6 และรอยละ 11.5 ตามลาดบ

5.43

%

5.30

%

5.26

%

5.22

%

5.12

%

4.98

%

4.82

%

5.01

%

4.96

%

4.71

%

3.97

%

3.13

%

3.05

%

3.10

%

3.17

%

3.14

%

3.00

%

2.92

%

3.02

%

3.03

%

2.91

%

2.44

%

0%

2%

4%

6%

8%

2544

2545

2546

2547

2548

2549

2550

2551

2552

2553

2554

สดสวนผมงานทาในภาคอตสาหกรรมและภาคบรการ สดสวนผมงานทาทงหมด

Page 18: ภาพรวมและสถานะของธุรกิจ ...word...Private & Confidential 2-1 บทท 2 ภาพรวมและสถานะของธ รก

2-18 Private & Confidential

จากการสารวจสถานประกอบการดานสดสวนคาตอบแทนบคลากรทปฏบตงานดานโลจ

สตกสทงระดบผบรการหรอผจดการ และระดบปฏบตการ โดยสถานประกอบการ 1 แหง สามารถ

ตอบไดมากกวา 1 ตวเลอก นน สามารถสรปผลไดดงนคอ

ในระดบผบรหารหรอผจดการ เมอพจารณาสดสวนคาตอบแทนผลวาสถานประกอบการ

สวนใหญ (รอยละ 55.8) ใหคาตอบแทนบคลากรในระดบผบรหารหรอผจดการนอยกวารอยละ 10

ของรายจายคาจาง (Wage Expense) ทงหมด รองลงมารอยละ 45.8 สถานประกอบการให

คาตอบแทนบคลากรระดบดงกลาวระหวางรอยละ 10-20ของรายจายคาจางทงหมดและสถาน

ประกอบการรอยละ 21.0 ใหคาตอบแทนระหวางรอยละ 21-30 ของรายจายคาจางทงหมดสวนท

เหลออกประมาณรอยละ 14.2 สถานประกอบการใหคาตอบแทนมากกวารอยละ 30 ของรายจาย

คาจางทงหมด

ในระดบพนกงานระดบปฏบตการนน พบวา สถานประกอบการสวนใหญ (รอยละ 86.1)

ใหคาตอบแทนบคลากรระหวางรอยละ 10-20 ของรายจายคาจางทงหมด รองลงมารอยละ 73.0

ของสถานประกอบการใหคาตอบแทนบคลากรนอยกวารอยละ 10 ของรายจายคาจางทงหมดใน

ขณะทสถานประกอบการรอยละ 34.5 ใหคาตอบแทนระหวางรอยละ 21-30 ของรายจายคาจาง

ทงหมดสวนทเหลออกประมาณรอยละ 23.3 สถานประกอบการใหคาตอบแทนมากกวารอยละ 30

ของรายจายคาจางทงหมด

อกทงจากการสารวจพบวาสถานประกอบการสวนใหญยงไมมนโยบายใหบคลากรเขารบ

การฝกอบรมเกยวกบงานดานโลจสตกส สาหรบสถานประกอบการทสงบคลากรเขารบการ

ฝกอบรมมเพยงรอยละ 20.4 ของจานวนสถานประกอบการทงสน สวนบคลากรทเขารบการ

ฝกอบรมและงบประมาณ/คาใชจายในการฝกอบรมของสถานประกอบการนน พบวา ในป 2552

สถานประกอบการภาคการคาทวประเทศมบคลากรทเขารบการอบรมดานโลจสตกสจานวน

44,794 คนตอป โดยใชงบประมาณ/คาใชจายในการฝกอบรมประมาณ 1,804.8 บาทตอคนตอป

2.3.2.4. คคาทสาคญ

จากการรวบรวมขอมลและสมภาษณผประกอบการโลจสตกสไทยพบวา โดยสวนใหญแลว

ธรกจโลจสตกสไทย โดยเฉพาะการขนสงนนจะมการใหบรการแกผประกอบการใน

ภาคอตสาหกรรมและภาคการเกษตรของไทยเองเปนสวนใหญเนองจากเปนผประกอบการขนาด

Page 19: ภาพรวมและสถานะของธุรกิจ ...word...Private & Confidential 2-1 บทท 2 ภาพรวมและสถานะของธ รก

Private & Confidential 2-19

เลกและยงไมเขาไปใหบรการในตางประเทศ อยางไรกตามกมผประกอบการจานวนไมนอยทได

ใหบรการการขนสงทางบกกบประเทศเพอนบานและตางประเทศ

ในการศกษาคคาทสาคญของโลจสตกสไทยนน แมวาจะไมมหนวยงานใดทรวบรวมสถต

ดงกลาวไวอยางชดเจน แตวธหนงทสามารถศกษาไดนนคอการพจารณาประเทศคคาสาคญ โดย

ประเทศคคาสาคญของไทยตามมลคาทางการคานน ไดแก อาเซยน ญปน จน และสหรฐอเมรกา

ประเทศคคาทสาคญ 20 อนดบแรกนน คณะผวจยไดสรปไวในตารางท 2-5

ตารางท 2-5:ตารางแสดงคคาทสาคญของไทยในป 2555

อนดบ ประเทศ

มลคาการคา

(ลานเหรยญ

สหรฐ)

สดสวน

มลคา

การคา

อนดบ

มลคาการ

สงออก(ลาน

เหรยญสหรฐ)

สดสวน

มลคาการ

สงออก

อนดบ

มลคาการ

นาเขา(ลาน

เหรยญสหรฐ)

สดสวน

มลคาการ

นาเขา

1 ญปน 73,060 15.31% 2 23,480 10.23% 1 49,580 20.03%

2 จน 63,856 13.38% 1 26,900 11.72% 2 36,957 14.93%

3 สหรฐอเมรกา 35,690 7.48% 3 22,786 9.93% 5 12,904 5.21%

4 มาเลเซย 25,532 5.35% 5 12,426 5.41% 4 13,106 5.29%

5 อนโดนเซย 19,297 4.04% 6 11,209 4.88% 9 8,087 3.27%

6 สงคโปร 18,668 3.91% 7 10,836 4.72% 10 7,832 3.16%

7 สหรฐอาหรบ

เอมเรตส 18,516 3.88% 21 2,871 1.25% 3 15,645 6.32%

8 ออสเตรเลย 15,209 3.19% 8 9,763 4.25% 13 5,446 2.20%

9 ฮองกง 14,829 3.11% 4 13,097 5.71% 26 1,731 0.70%

10 เกาหลใต 13,758 2.88% 13 4,779 2.08% 6 8,980 3.63%

11 สวตเซอรแลนด 12,400 2.60% 11 5,084 2.22% 11 7,315 2.95%

12 ไตหวน 11,635 2.44% 19 3,420 1.49% 8 8,216 3.32%

13 ซาอดอาระเบย 11,042 2.31% 23 2,801 1.22% 7 8,240 3.33%

14 เวยดนาม 9,674 2.03% 9 6,688 2.91% 18 2,986 1.21%

15 เยอรมน 9,585 2.01% 18 3,609 1.57% 12 5,976 2.41%

16 อนเดย 8,679 1.82% 10 5,477 2.39% 17 3,198 1.29%

17 ฟลปปนส 7,585 1.59% 12 4,861 2.12% 20 2,724 1.10%

18 พมา 6,801 1.43% 20 3,127 1.36% 15 3,674 1.48%

Page 20: ภาพรวมและสถานะของธุรกิจ ...word...Private & Confidential 2-1 บทท 2 ภาพรวมและสถานะของธ รก

2-20 Private & Confidential

อนดบ ประเทศ

มลคาการคา

(ลานเหรยญ

สหรฐ)

สดสวน

มลคา

การคา

อนดบ

มลคาการ

สงออก(ลาน

เหรยญสหรฐ)

สดสวน

มลคาการ

สงออก

อนดบ

มลคาการ

นาเขา(ลาน

เหรยญสหรฐ)

สดสวน

มลคาการ

นาเขา

19 สหราช

อาณาจกร 6,564 1.38% 15 3,802 1.66% 19 2,762 1.12%

20 เนเธอรแลนด 5,329 1.12% 14 4,176 1.82% 30 1,153,035,395 0.47%

อาเซยน 9

ประเทศ 97,070 20.35% 56,730 24.72% 40,340 16.29%

โลก 477,109 229,519 247,590

ทมา: กรมการคาตางประเทศและการคานวณ

หมายเหต: มลคาทางการคาคานวณจากผลรวมของมลคาการสงออกและมลคาการนาเขา

2.3.3. Uขอมลอนๆ ทเปนประโยชนตอการศกษาอตสาหกรรมโลจสตกสไทย

2.3.3.1. ความสามารถทางการแขงขนของธรกจโลจสตกสไทย

ธนาคารโลกไดทาการศกษาถงสภาวะการแขงขนของอตสาหกรรมโลจสตกสของไทย ใน

รายงานConnecting to Compete: Trade Logistics in the Global Economy The Logistics

Performance Index and Its Indicators (LPI) ในป 2550, 2553 และป 2555 (World Bank, 2550

2553 และ 2555) ซงมการศกษาใน 6 มตสาคญตอการพฒนาอตสาหกรรมโลจสตกสของประเทศ

อนไดแก โครงสรางพนฐาน (Infrastructure) พธการศลกากร (Customs) การขนสงระหวาง

ประเทศ (International Shipments) ความสามารถในการทาธรกจของผประกอบการ (Logistics

Competence) การตดตามสนคา (Tracking and Tracing) และความรวดเรวในการขนสง

(Timeliness) พบวา

ในภาพรวม แมวาไทยเปนประเทศทมระดบการพฒนาอตสาหกรรมโลจสตกสทนาพอใจ

เมอเปรยบเทยบกบประเทศอน ๆ ทวโลก แตกลบมระดบการพฒนาของอตสาหกรรมทลดลงอยาง

ตอเนอง กลาวคอ อนดบของ LPI ของไทยอยท 31, 35 และ 38 ในป 2550, 2553 และ 2555

ตามลาดบ นอกจากนนแลวการพฒนาในแตละมตมการเปลยนแปลงในทศทางทแยลงอยาง

ตอเนอง กลาวคอ มตของการพฒนาทไดรบคะแนนสงสดคอความรวดเรวในการขนสงสนคา ได

3.63 คะแนน (มแนวโนมทแยลงจากป 2550) ตามมาดวยการตดตามสนคา ได 3.18 คะแนน (ม

แนวโนมทแยลงจากป 2550) การขนสงระหวางประเทศ ได 3.21 คะแนน (มแนวโนมทแยลงจากป

2550) โครงสรางพนฐานได 3.08 คะแนน (มแนวโนมทแยลงจากป 2550)ความสามารถในการทา

Page 21: ภาพรวมและสถานะของธุรกิจ ...word...Private & Confidential 2-1 บทท 2 ภาพรวมและสถานะของธ รก

Private & Confidential 2-21

ธรกจของผประกอบการ ได 2.98คะแนน (มแนวโนมทดแยลงจากป 2550) และพธการศลกากรได

2.96 คะแนน (มแนวโนมทแยลงจากป 2550) รายละเอยดสามารถดไดจากภาพท 2-8

สศช. ไดทาการศกษาเรองตนทนโลจสตกสของไทยในรายงานโลจสตกสของประเทศไทย

ประจาป 2554 (สานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต, 2555) พบวาใน

ป 2553 ตนทนโลจสตกสของไทยมมลคารวมประมาณ 1.64 ลานลานบาท หรอคดเปนสดสวน

เทากบรอยละ 15.2 ของ GDP ซงมแนวโนมทลดลงอยางตอเนอง อนเปนผลจากนโยบายรฐบาล

และความมประสทธภาพของอตสาหกรรมในภาพรวม อยางไรกตามตนทนโลจสตกสของไทยนน

ขนกบราคานามนของโลกเปนสาคญ ดงจะเหนไดจากในชวงป 2548 และ 2549 ทตนทนโลจสตกส

ของไทยเพมขน ทงนเปนเพราะการขนสงไทยยงพงพานามนเปนปจจยการผลตสาคญ

ภาพท 2-8: อนดบ LPI และอนดบของสถานะอตสาหกรรมโลจสตกสของไทยในมตตางๆ

(ซาย)คะแนน LPI และคะแนนของสถานะอตสาหกรรมโลจสตกสไทยในมตตางๆ (ขวา)

ทมา: World Bank (2550, 2553 และ 2555)

2.83

3.23.43.63.8

LPI

Customs

Infrastructure

International

shipments

Logistics

competence

Tracking &

tracing

Timeliness

2007 2010 2012

31

3538

25

30

35

40

45

50

2007 2010 2012

LPI Customs

Infrastructure International shipments

Logistics competence Tracking & tracing

Timeliness

Page 22: ภาพรวมและสถานะของธุรกิจ ...word...Private & Confidential 2-1 บทท 2 ภาพรวมและสถานะของธ รก

Private & Confidential 2-22

ภาพท 2-9:ตนทนโลจสตกสเปรยบเทยบระหวางประเทศ (ซาย) และตนทนโลจสตกสของไทยป 2544 ถง ป 2554 (ขวา)0

1

ทมา: www.antaranews.com/en/news/79889/logistic-cost-in-indonesia-most-expensive (เขาถงขอมลณวนท26กมภาพนธ2556), สภาพฒน, รายงานโลจสตกสของประเทศไทยประจาป2554 (2555), กระทรวง

อตสาหกรรม, แผนการพฒนาระบบโลจสตกสอตสาหกรรมพ.ศ. 2555-2560 (2555), Logistics Association of Australia Ltd, EMERGING TRENDS IN US LOGISTICS. (เขาถงขอมลณวนท26 กมภาพนธ2556)

1ขอมลการเปรยบเทยบตนทนโลจสตกสระหวางประเทศนามาจากแผนการพฒนาระบบโลจสตกสอตสาหกรรม พ.ศ. 2555-2560 (2555) อาจเปนขอมลเกา แตนามาแสดงเพอการเปรยบเทยบตนทนโลจสตกสตอ GDP

ระหวางประเทศ

24%

18.80%***18.50%

14%11%

10.50%10.10%

9.50%7%

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%อน

โดนเ

ซย ไทย จน

มาเล

เซย

สหภ

าพยโ

รป

ญปน

ออสเ

ตรเล

สหรฐ

อเมร

กา

สงคโ

ปร

8.90% 8% 7.40% 7.10% 7.90% 8.20% 7.70% 8.20% 7.10% 7.20% 7.20%

7.60%7.20% 7.20% 7.30%

7.60% 8% 7.80% 7.30%6.60% 6.70% 6%

1.60%1.50% 1.50% 1.40%

1.60% 1.60% 1.60% 1.60%

1.40% 1.30% 1.30%

0.00%

5.00%

10.00%

15.00%

20.00%

2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554e

ตนทนการบรการจดการตอ GDP

ตนทนการเกบรกษาสนคาคงคลงตอ GDP

ตนทนคาขนสงสนคาตอ GDP

18.1%16.7%

16.1% 15.8%17.1%

17.8%17.1% 17.1%

15.1%15.2%

14.5%

ตนทนโลจสตกสตอ GDP (เปอรเซนต) ตนทนโลจสตกสตอ GDP (เปอรเซนต)

Page 23: ภาพรวมและสถานะของธุรกิจ ...word...Private & Confidential 2-1 บทท 2 ภาพรวมและสถานะของธ รก

Private & Confidential 2-23

2.3.3.2. กฎระเบยบในอตสาหกรรมโลจสตกสไทย

ในปจจบนประเทศไทยยงไมมกฎหมายทกากบดแลบรการโลจสตกสอยางครอบคลมและ

เปนเอกภาพ แตมกฎหมายหลายฉบบทเกยวกบการดาเนนงานของธรกจใหบรการโลจสตกส

ภายใตการกากบดแลของหลายหนวยงาน โดยกรมเจรจาการคาระหวางประเทศ กระทรวง

พาณชยไดสรปกฎหมายดงกลาวไวในรายงานธรกจบรการ : โลจสตกส(กรมเจรจาการคาระหวาง

ประเทศ, 2555) อนประกอบไปดวย

(1) กฎหมายทวไป ไดแก

1) พระราชบญญตการประกอบธรกจคนตางดาวซงอยในความดแลของโดยกระทรวง

พาณชยธรกจบรการดานการขนสงทางบกทางนาหรอทางอากาศในประเทศรวมถง

กจการการบนในประเทศจดอยภายใตบญช 2 (ธรกจทเกยวกบความปลอดภยหรอความ

มนคงของประเทศ ) ทายพระราชบญญตกาหนดใหตางดาวทจะประกอบธรกจไดตอง

ไดรบอนญาตจากรฐมนตรวาการกระทรวงพาณชยโดยการอนมตจากครม . ทงนมาตรา

15กาหนดวาตองมคนไทยหรอนตบคคลทมใชตางดาวถอหนไมนอยกวารอยละ 40ของ

ทนของคนตางดาวทเปนนตบคคลนนและรฐมนตรโดยการอนมตจากคณะรฐมนตรอาจ

พจารณาผอนผนสดสวนใหลดลงไดแตตองไมนอยกวารอยละ 25และตองมกรรมการท

เปนคนไทยไมนอยกวา2ใน5ของจานวนกรรมการทงหมดในสวนของบรการยกขนสนคา

บรการจดสงพสดบรการคลงสนคาบรการใหคาปรกษาดาน

โลจสตกสจดเปนธรกจบรการในบญช3 (ธรกจทคนไทยยงไมมความพรอมทจะแขงขนใน

การประกอบกจการกบคนตางดาว ) ทงนคนตางดาวจะประกอบกจการไดตองไดรบ

อนญาตจากอธบดกรมพฒนาธรกจการคาโดยความเหนชอบของคณะกรรมการการ

ประกอบธรกจของคนตางดาว

2) พระราชบญญตสงเสรมการลงทน ซงอยในความดแลของสานกงานคณะกรรมการ

สงเสรมการลงทน ดงทไดกลาวไปในสวนของการลงทนในอตสาหกรรมโลจสตกส

คณะกรรมการสงเสรมการลงทนไดออกประกาศหลายฉบบเพอสงเสรมการลงทนใน

กจการทเกยวของกบโลจสตกส

3) พระราชบญญตการทางานของคนตางดาว ซงอยในความดแลของกระทรวงแรงงาน พระ

ราชกฤษฎกากาหนดงานในอาชพและวชาชพทหามคนตางดาวทา พ .ศ. 2522กาหนด

Page 24: ภาพรวมและสถานะของธุรกิจ ...word...Private & Confidential 2-1 บทท 2 ภาพรวมและสถานะของธ รก

2-24 Private & Confidential

ประเภทงาน 39รายการทหามคนตางดาวทาเพอเปนการคาหรอหารายไดโดยเดดขาด

โดยอาชพทเกยวกบบรการโลจสตกสไดแกงานขบขยานยนตหรองานขบขยานพาหนะท

ไมใชเครองจกรหรอเครองกล (ยกเวนขบขเครองบนระหวางประเทศ ) งานนายหนาหรอ

งานตวแทน (ยกเวนงานนายหนาหรองานตวแทนในธรกจการคาระหวางประเทศ)

(2) กฎหมายทเกยวของกบธรกจโลจสตกส

1) การขนสงทางบก พ.ร.บ. การขนสงทางบกพ .ศ.2522กาหนดวาผขอรบใบอนญาต

ประกอบการขนสงตองมสญชาตไทยกรณเปนหางหนสวนบรษทจากดหรอบรษทมหาชน

จากดตองจดทะเบยนตามกฎหมายไทยมสานกงานใหญตงอยในประเทศไทยและกรณท

เปนหางหนสวนสามญจดทะเบยนผเปนหนสวนทงหมดตองมสญชาตไทยกรณทเปนหาง

หนสวนจากดผเปนหนสวนจาพวกไมจากดความรบผดทงหมดตองมสญชาตไทยและทน

ของหางหนสวนจากดนนไมนอยกวารอยละหาสบเอดตองเปนของผเปนหนสวนซงเปน

บคคลธรรมดาและมสญชาตไทยกรณทเปนบรษทจากดกรรมการบรษทจานวนไมนอย

กวากงหนงตองมสญชาตไทยและทนของบรษทจากดนนไมนอยกวารอยละหาสบเอด

ตองเปนของผถอหนสญชาตไทยสาหรบ พ.ร.บ. รถยนต

พ.ศ. 2522มาตรา 49ผขอใบอนญาตขบรถยนตสาธารณะตามมาตรา 43 (4) ตองม

สญชาตไทยในสวนของ พ.ร.บ.การรถไฟแหงประเทศไทยพ .ศ. 2494กาหนดวาการ

รถไฟแหงประเทศไทยมอานาจจดตงบรษทจากดหรอบรษทมหาชนจากดโดยบรษท

ดงกลาวจะมคนตางดาวถอหนเกนกวารอยละ 49ของทนจดทะเบยนไมไดและสาหรบ

พ.ร.บ.การรถไฟขนสงมวลชนแหงประเทศไทยพ .ศ. 2543กาหนดวาผรบสมปทานจา

กร.ฟ.ม. ตองเปนนตบคคลไทย

2) การขนสงทางนา พ.ร.บ.เรอไทยพ .ศ. 2481เรอจดทะเบยนเปนเรอไทยททาการคาใน

นานนาไทยตองเปนบคคลธรรมดามสญชาตไทยหรอเปนหางหนสวนสามญไมจด

ทะเบยนทผเปนหนสวนทงหมดเปนบคคลธรรมดาสญชาตไทย ในสวนของพ.ร.บ.

สงเสรมการพาณชยนาวพ .ศ. 2521กาหนดใหรฐสามารถกาหนดมาตรการและใหสทธ

และประโยชนเกยวกบการขนสงของทางทะเลระหวางประเทศไทยกบตางประเทศเชน

สดสวนการใชเรอไทยในการขนสงการไดรบยกเวนหรอลดอตราภาษเงนไดสาหรบเงน

ปนผลทไดรบจากนตบคคลทประกอบการขนสงทางทะเลเปนตน

Page 25: ภาพรวมและสถานะของธุรกิจ ...word...Private & Confidential 2-1 บทท 2 ภาพรวมและสถานะของธ รก

Private & Confidential 2-25

3) การขนสงทางอากาศ พ.ร.บ.การเดนอากาศพ .ศ. 2497มาตรา 31กาหนดวาผขอจด

ทะเบยนอากาศยานไมวาบคคลธรรมดาหรอนตบคคลตองมสญชาตไทยถาเปนหาง

หนสวนหรอบรษทจากดหรอบรษทมหาชนจากดตองจดทะเบยนตามกฎหมายไทยม

สานกงานใหญตงอยในไทยและกรณทเปนหางหนสวนสามญผเปนหนสวนทงหมดตองม

สญชาตไทยกรณทเปนหางหนสวนจากดผเปนหนสวนทงหมดซงตองรบผดรวมกนโดย

ไมจากดจานวนตองมสญชาตไทยและทนของหางหนสวนนนไมนอยกวารอยละ 51 ตอง

เปนของบคคลธรรมดาซงมสญชาตไทยและกรณทเปนบรษทจากดหรอบรษทมหาชน

จากดบรษทนนตองไมมหนชนดออกใหแกผถอกรรมการขางมากตองมสญชาตไทยและ

ถอหนไมนอยกวารอยละ51 ของหนทงหมด

4) การขนสงตอเนองหลายรปแบบ มาตรา 39กาหนดวาหามมใหผใดประกอบการขนสง

ตอเนองหลายรปแบบเวนแตจะเปนผประกอบการขนสงตอเนองจดทะเบยนดงตอไปนคอ

(1)ผประกอบการขนสงตอเนองทไดจดทะเบยนตามมาตรา 41โดยตองเปนบรษทจากด

หรอบรษทมหาชนทจดตงขนตามกฎหมายไทยมสานกงานใหญตงอยในราชอาณาจกร

และมทนจดทะเบยนชาระแลวไมนอยกวาแปดหมนหนวยสทธพเศษถอนเงน ( 2)เปน

ผประกอบการขนสงตอเนองทไดจดทะเบยนในตางประเทศทประเทศไทยรบรองโดย

สนธสญญาหรอความตกลงระหวางประเทศทไดจดทะเบยนตอนายทะเบยนและตง

ตวแทนหรอสานกงานสาขาในไทยตามทกฎหมายกาหนด และ ( 3)เปนผประกอบการ

ขนสงหรอขนสงตอเนองหลายรปแบบในตางประเทศทไดจดทะเบยนตอนายทะเบยน

และตงตวแทนตามทกฎหมายกาหนด

5) รางพระราชบญญตสงเสรมและพฒนาธรกจบรการโลจสตกส กรมพฒนาธรกจการคาอย

ระหวางจดทาราง พ.ร.บ. เพอสนบสนนและสงเสรมธรกจบรการดานโลจสตกสโดยม

วตถประสงคเพอพฒนาศกยภาพการแขงขนธรกจใหบรการโลจสตกสของไทยเชนการ

จดการสงสนคาการขนสง (ไมรวมถงการขนสงผโดยสาร) การรวบรวมการกระจายสนคา

หรอบรการและกจกรรมทเกยวเนองโดยมขอกาหนดเกยวกบธรกจทขอรบการสงเสรม

คณสมบตของผย นขอรบการสงเสรมและสทธประโยชนและมาตรการสงเสรมทใหกบ

ผประกอบการทไดรบการสงเสรม

6) การกาดบดแลและการออกใบอนญาต ปจจบนไทยไมมกฎหมายกากบดแลบรการ

โลจสตกสโดยตรงแตมกฎหมายกากบดแลดานการขนสงหลายฉบบ ในประเดนท

เกยวของกบการถอกรรมสทธเรอไทยโดยเรอไทยทใชทาการคาในนานนาไทยเจาของ

Page 26: ภาพรวมและสถานะของธุรกิจ ...word...Private & Confidential 2-1 บทท 2 ภาพรวมและสถานะของธ รก

2-26 Private & Confidential

เรอตองเปนบคคลธรรมดาซงมสญชาตไทยหรอเปนนตบคคลทจดทะเบยนจดตงขนตาม

กฎหมายไทยโดยมทนไทยไมนอยกวา70และหนสวนผจดการหรอกรรมการฝายขางมาก

แลวแตกรณตองมสญชาตไทยสาหรบเรอทใหบรการขนสงสนคาระหวางประเทศอยาง

เดยวโดยไมทาการคาในนานนาไทยเจาของตองเปนบรษทจากดหรอบรษทมหาชนจากด

จดตงขนตามกฎหมายไทยมทนไทยไมนอยกวารอยละ 51และกรรมการฝายขางมาก

ตองมสญชาตไทย

2.3.3.3. ปญหาและอปสรรคในการประกอบธรกจโลจสตกสไทย

จากการศกษาเปรยบเทยบขอมลทสาคญของธรกจโลจสตกสของไทยจากหลาย

แหลงขอมล ไมวาจะเปนจากรายงานวชาการ หนงสอ และการระดมความคดเหนของ

ผประกอบการโลจสตกส พบวา ปญหาและอปสรรคสาคญในการดาเนนธรกจโลจสตกสในประเทศ

ไทยแบงออกเปน 4 ดานหลก ไดแก ปญหาดานประสทธภาพของระบบขนสงและโลจสตกส

ปญหาของผประกอบการโลจสตกส ปญหาของสงอานวยความสะดวกทางการคา ปญหาดาน

กาลงคนและบคลากรในอตสาหกรรมโลจสตกส โดยมรายละเอยดดงตอไปน

(1) ปญหาดานประสทธภาพของระบบขนสงและโลจสตกส

ปญหาคอขวดของโครงขายถนนในพนทโดยรอบประตการคาหลกและในระบบการขนสง

สนคาทางรถไฟ เนองการการขนสงหลกของไทยคอการขนสงทางถนน และมความตองการ

ขนสงทมากขน ทาใหเกดการจราจรตดขดโดยเฉพาะในโครงขายถนนรอบทาเรอ ประต

การคาสาคญ และเสนทรถไฟทเชอมโยงพนทแหลงผลตในภาคเหนอและภาค

ตะวนออกเฉยงเหนอ ทาใหเกดความลาชาในการขนสง

สงอานวยความสะดวกในการรวบรวมและการกระจายสนคาไมเพยงพอและไมมประสทธภาพ

ตวอยางคลงสนคาสาหรบจดเกบสนคาเนาเสยงาย และยงขาดศนยรวบรวมและการกระจาย

สนคาเพอรองรบปรมาณการขนสงสนคาผานไปยงประเทศเพอนบาน

(2) ปญหาของผประกอบการโลจสตกสในประเทศไทย

ผใหบรการโลจสตกสไทยสวนใหญมขนาดเลก มความสามารถในการแขงขนตา และมกอยใน

งานทสรางมลคาเพมตา โดยรอยละ 50 ของผประกอบการโลจสตกสไทยเปนการใหบรการ

Page 27: ภาพรวมและสถานะของธุรกิจ ...word...Private & Confidential 2-1 บทท 2 ภาพรวมและสถานะของธ รก

Private & Confidential 2-27

งานโลจสตกสเพยงกลมงานเดยว (สานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคม

แหงชาต, 2555) และตองมการลงทนในสนทรพยมาก ไดแก ดานบรการขนสง ตลอดจนตอง

เผชญกบภาวการณแขงขนทเพมสงขนจากการเปดเสรภาคบรการ ในขณะทการใหบรการยง

มการใหบรการทไมตองใชสนทรพย เชน การดาเนนพธการศลกากร หรอการใหคาปรกษายง

มนอย ผประกอบการยงมอานาจตอรองตาเนองจากยงไมมความรวมมอกนระหวางธรกจมาก

เทาทควร ทาใหตองเผชญการตอรองราคาอยากรนแรงจากลกคา นอกจากนนแลว

ผประกอบการ SME ยงไมใหความสาคญกบการลดตนทนและสรางมลคาเพมในการ

ดาเนนงานโดยการ Outsource ทาใหตองรบความเสยงมากเกนความจาเปน

ในสวนของการระดมทนและเงนทนหมนเวยนกยงเปนปญหาสาคญของ SME ไทย กลาวคอ

ม SME จานวนมากไมสามารถเขาถงแหลงเงนทนตนทนตาได ทาใหขาดโอกาสในการขยาย

ศกยภาพทางการคาของตน นอกจากนนการเสยภาษหก ณ ทจายทาใหมปญหาเรองเงนทน

หมนเวยนระยะสน การขอคนภาษจากสรรพากรมตนทนสงและยงมปญหาอยมากในทาง

ปฏบต

แมวาผประกอบการจะมความรความเขาใจในธรกจของตนเปนอยางด แตยงขาดวสยทศนใน

ระยะกลางถงระยะยาว สวนหนงอาจเปนเพราะไมไดรบขอมลเรองโอกาสทางการคาใหมๆ

อยางเพยงพอ หรอไดรบ แตขอมลอยในรปแบบทเขาใจยากหรอมตนทนในการเขาถงทสง

ทาใหไมสามารถเขาถงขอมลทางคาในตางประเทศในเชงลกได ขาดศนยใหบรการเกยวกบ

ความรเรองการคา โดยเฉพาะการคากบตางประเทศ ทาใหตองหาขอมลเอง หรอตองเสยงทา

ธรกจโดยขาดขอมลทางการตลาดทเพยงพอ

(3) ปญหาของสงอานวยความสะดวกทางการคา

เมอพจารณาดชนชวดประสทธภาพเรองการอานวยความสะดวกดานการคาโดยเฉลยแลว

ไทยยงอยในระดบตาถงปานกลางเมอเทยบกบกลมประเทศในเอเชย (จะมการนาเสนออยาง

ละเอยดตอไปในรายงาน) โดยเฉพาะมาเลเซยและสงคโปร เนองจากมขนตอนการจดเตรยม

เอกสารและหนวยงานทเกยวของเปนจานวนมาก ซงเปนภาระตนทนทไมกอใหเกดมลคาเพม

(Non-value Added Cost) แกผประกอบการ สงผลตอตนทนทางการเงนและเวลาในการ

นาเขา-สงออกสนคา และสงผลกระทบโดยตรงตอความสามารถในการแขงขนของธรกจใน

ประเทศ

Page 28: ภาพรวมและสถานะของธุรกิจ ...word...Private & Confidential 2-1 บทท 2 ภาพรวมและสถานะของธ รก

2-28 Private & Confidential

(4) ปญหาดานกาลงคนและบคลากรในอตสาหกรรมโลจสตกส

ธรกจโลจสตกสขาดบคลากรในหลายระดบตงแตผเชยวชาญ นกวจย บณฑตจบใหม ไปจนถง

แรงงานไรฝมอในภาคธรกจ ตวอยางเชน พนกงานขบรถบรรทกทมความเชยวชาญ ไมเลอก

งาน และสามารถไวใจได โดยในปจจบนพนกงานเหลานมแนวโนมทจะออกมาประกอบธรกจ

อน เชน ขบรถตสาธารณะหรอรถตรบจางมากขน นอกจากนนแลวคานยมของคนไทยยงมอง

วาผประกอบธรกจโลจสตกสยงไมมเกยรตหรอศกดศรเมอเปรยบเทยบกบการประกอบอาชพ

อน ทาใหขาดบณฑตจบใหมทจะเขามาทางานในสายงานน แมวาจะมความพยายามจาก

ภาคเอกชนในการฝกอบรมหรอผลตบคลากรขนมาเอง แตกยงไมสามารถตอบสนองความ

ตองการของอตสาหกรรมไดทงหมด

2.4. การวเคราะหเปรยบเทยบขอมลทสาคญของธรกจใหบรการโลจสตกสไทย

อตสาหกรรมโลจสตกสไทยมขอไดเปรยบหลายประการ หากมองศกยภาพของไทยในแง

จดยทธศาสตรไทยมทต งเหมาะสาหรบการผลตและการคามาก ไทยมโครงสรางพนฐานทพรอม ม

การเชอมโยงประดการคาโดยเฉพาะผานเสนทางการคมนาคมทางบกกบประเทศเพอนบาน

ประกอบกบโอกาสในการทาธรกจใหบรการโลจสตกสของไทยกเตบโตขนอยางตอเนองจากการท

ไทยมการเจรจาการคาเสรกบหลายประเทศ อกทงสนคาของไทยไดรบการยอมรบธรกจโลจสตกส

ของไทยสวนใหญอยในภาคการขนสงทางบก มขนาดกลางถงขนาดเลก มการจดตงเปน

สมาพนธโลจสตกสมากมาย อยางไรกตามยงหากมองในอกมมหนงถอเปนจดออน เนองจากการ

ขนสงทางบกเปนวธการขนสงทมตนทนสงกวาทางเรอหรอทางรางโดยเปรยบเทยบ อกทง

ผประกอบการยงไมมการรวมตวกนอยางเปนเอกภาพเทาทควร ทาใหในแงของการผลกดน

นโยบายหรอการเปนตวแทนของภาคโลจสตกสทนาเสนอตอสงคมหรอภาคการเมองยงไมเขมแขง

เทาทควร

2.4.1. Uการวเคราะหจดแขง จดออน โอกาส และความเสยงของอตสาหกรรมโลจสตกส

จากการศกษาความสามารถในการแขงขน ภาพรวมของอตสาหกรรมโลจสตกสของไทย

และกฎระเบยบทเกยวของแลว เราสามารถสรปจดแขง จดออน โอกาส และความเสยงของ

อตสาหกรรมโลจสตกสของไทยไดดงตอไปน

Page 29: ภาพรวมและสถานะของธุรกิจ ...word...Private & Confidential 2-1 บทท 2 ภาพรวมและสถานะของธ รก

Private & Confidential 2-29

1) ประเทศไทยอยในตาแหนงทเปนศนยกลางการขนสงของภมภาคและมชายฝ งทะเล

คอนขางยาว

จดแขง

2) มสาธารณปโภคพนฐานทางบกและทางอากาศ

3) มผประกอบการมากราย

4) ผใหบรการมการรวมตวกนเปนสมาพนธโลจสตกส

5) ผประกอบการไทยมความชานาญดานการใหบรการภายในประเทศ

1) ยงมการใชประโยชนจากโครงสรางพนฐานไมเตมทโครงสรางพนฐานทางรางไมม

ประสทธภาพและการเชอมโยงโครงขายการขนสงในแตละ Mode ยงไมดนกระบบขนสง

ภายในประเทศยงไมคลองตวเพราะสวนใหญตองเชอมตอกบการขนสงโดยรถ

จดออน

2) ระบบการจดการยงไมไดมาตรฐานและครบวงจร

3) กฎหมายทเกยวของไมเออตอการใหบรการอยางมประสทธภาพ

4) ขาดเทคโนโลยสารสนเทศและฐานขอมล

5) ขาดการพฒนาดานทรพยากรมนษยดานโลจสตกส

6) ผประกอบการไทยยงขาดความตระหนกดานตนทนโลจสตกส

7) การขนสงทางบกมอปทานมากกวาอปสงคเกดการตดราคา

8) ผประกอบการรายเลกไมสามารถเขาถงแหลงเงนทนขาดเงนทนในการลงทนดาน

เทคโนโลยการบรหารจดการและการตลาด

9) ขาดความรวมมอในโซอปทาน

1) การเจรญเตบโตทางการคาระหวางประเทศในภมภาคอาเซยนและการกาวไปสประชาคม

เศรษฐกจอาเซยนทาใหเกดการไหลเวยนของสนคาเงนทนและแรงงานไดอสระมากขน

โอกาส

2) รฐบาลมนโยบายสงเสรมการพฒนาระบบโลจสตกส

3) มอตสาหกรรมสนบสนนทเขมแขงเชนอตสาหกรรมยานยนต

4) การคาภายในประเทศและตางประเทศขยายตวทาใหอปสงคบรการโลจสตกสเพมขน

5) เปนGateway สาหรบการขนสงทางถนนสาหรบประเทศจนตอนใต

Page 30: ภาพรวมและสถานะของธุรกิจ ...word...Private & Confidential 2-1 บทท 2 ภาพรวมและสถานะของธ รก

2-30 Private & Confidential

Uความเสยง

1) ถกผลกดนใหมการเปดเสรซงผประกอบการไทยไมสามารถแขงขนกบตางชาตได

2) ลกคามความตองการบรการทดข นเรวขนแตราคาถกลง

3) ตองพงพาการนาเขาพลงงานซงมตนทนสง

4) ปญหาสภาพการจราจรคบคงในเสนทางการขนสงสนคาหลก โดยเฉพาะรอบทาเรอและจด

ขนสงขนถายของทางรถไฟ

Page 31: ภาพรวมและสถานะของธุรกิจ ...word...Private & Confidential 2-1 บทท 2 ภาพรวมและสถานะของธ รก

Private & Confidential 2-31

สารบญ

Uบทท 2 U Uภาพรวมและสถานะของธรกจบรการโลจสตกสไทย U ................................................. 1

U2.1.U Uขอบเขตและการจดกลมบรการโลจสตกส U ....................................................................... 1

U2.2.U Uบทบาทและความสาคญของบรการโลจสตกสตอการเตบโตทางเศรษฐกจของไทย U ........... 4

U2.3.U Uขอมลพนฐานธรกจโลจสตกสไทย U .................................................................................. 5

U2.3.1.U Uโครงสรางธรกจ และขอมลดานภมศาสตร U ............................................................. 5

U2.3.2.U Uมลคาทางเศรษฐกจ ขอมลทางการตลาด การเงนและการลงทน การจางงานใน

อตสาหกรรมโลจสตกส และคคาสาคญของธรกจโลจสตกสไทย U ...........................11

U2.3.2.1.U Uมลคาทางเศรษฐกจและขอมลทางการตลาด แนวโนมการเตบโต สวนแบง

การตลาด U ...........................................................................................11

U2.3.2.2.U Uการเงนและการลงทนในอตสาหกรรมโลจสตกส U ...................................14

U2.3.2.3.U Uการจางงานในอตสาหกรรมโลจสตกส U ..................................................15

U2.3.2.4.U Uคคาทสาคญ U .......................................................................................18

U2.3.3.U Uขอมลอนๆ ทเปนประโยชนตอการศกษาอตสาหกรรมโลจสตกสไทย U ..................20

U2.3.3.1.U Uความสามารถทางการแขงขนของธรกจโลจสตกสไทย U ..........................20

U2.3.3.2.U Uกฎระเบยบในอตสาหกรรมโลจสตกสไทย U ............................................23

U2.3.3.3.U Uปญหาและอปสรรคในการประกอบธรกจโลจสตกสไทย U ........................26

U2.4.U Uการวเคราะหเปรยบเทยบขอมลทสาคญของธรกจใหบรการโลจสตกสไทย U .....................28

U2.4.1.U Uการวเคราะหจดแขง จดออน โอกาส และความเสยง ของอตสาหกรรมโลจสตกส U .28

Page 32: ภาพรวมและสถานะของธุรกิจ ...word...Private & Confidential 2-1 บทท 2 ภาพรวมและสถานะของธ รก

2-32 Private & Confidential

สารบญรปภาพ

Uภาพท 2-1 :หวงโซอปทานของอตสาหกรรมโลจสตกส U ................................................................ 2

Uภาพท 2-2 : สดสวนธรกจทสนทรพยรวมและรายไดหลกรวมมากทสดรอยละ 20 ตอทงหมดในป

2554U .............................................................................................................................10

Uภาพท 2-3 : แนวโนมของภาคโลจสตกสในภาพรวม สดสวนของภาคโลจสตกสตอ GDP และ

อตราการเจรญเตบโตของภาคโลจสตกสในแตละชวงเวลาตงแตป 2513 ถงป 2553U .........13

Uภาพท 2-4 :มลคาการลงทนโดยตรงจากตางประเทศการลงทนในตางประเทศของบรษทไทยใน

อตสาหกรรมโลจสตกสU ...................................................................................................15

Uภาพท 2-5 : สดสวนการจางงานในอตสาหกรรมโลจสตกสของไทยในป 2554U.............................16

Uภาพท 2-6 : การจางงานในอตสาหกรรมโลจสตกสของไทยตงแตป 2544 ถงป 2554U ..................16

Uภาพท 2-7 : สดสวนการจางงานในอตสาหกรรมโลจสตกสของไทยตงแตป 2544 ถงป 2554U.......17

Uภาพท 2-8 : อนดบ LPI และอนดบของสถานะอตสาหกรรมโลจสตกสของไทยในมตตางๆ )ซาย(

คะแนน LPI และคะแนนของสถานะอตสาหกรรมโลจสตกสไทยในมตตางๆ )ขวา( U............21

Uภาพท 2-9:ตนทนโลจสตกสเปรยบเทยบระหวางประเทศ )ซาย ( และตนทนโลจสตกสของไทยป

2544 ถงป 2554 )ขวา( U ..................................................................................................22

Page 33: ภาพรวมและสถานะของธุรกิจ ...word...Private & Confidential 2-1 บทท 2 ภาพรวมและสถานะของธ รก

Private & Confidential 2-33

สารบญตาราง

Uตารางท 2-1: ตารางแสดง TSIC ในขอบเขตของการศกษา U ......................................................... 2

Uตารางท 2-2: ตารางแสดงจานวนนตบคคลจดทะเบยนและทนจดทะเบยนรวมในธรกจ U ................. 8

Uตารางท 2- 3: ตารางแสดงจานวนนตบคคลจดทะเบยนและทนจดทะเบยนรวมในธรกจ U ................. 9

Uตารางท 2-4: ตารางแสดงสนทรพยรวม รายรบหลกรวม และสวนแบงการตลาดของ

อตสาหกรรมโลจสตกสในไทย เปรยบเทยบป 2550 และป 2554 จดกลมตาม สศช. U .........14

Uตารางท 2-5: ตารางแสดงคคาทสาคญของไทยในป 2555U .........................................................19