คมอการบรหารความเสยง องคการตลาด กระทรวงมหาดไทย

(ปรบปรงครงท 1)

แผนกบรหารความเสยง

องคการตลาด

กรกฎาคม 2557

ค ำน ำ องคกำรตลำดด ำเนนกำรพฒนำและปรบปรงกำรบรหำรควำมเสยงอยำงตอเนอง เพอเตรยมพรอมรบมอตอควำมเปลยนแปลง โอกำสและอปสรรคตำงๆ ทจะสงผลตอกำรด ำเนนงำนขององคกำรตลำด เพอใหเปนไปตำม วตถประสงค พนธกจ และวสยทศนขององคกำรตลำด ทจะเปนองคกรหลกในกำรสรำงตลำดกลำง เพอเปนชองทำงกำรกระจำยสนคำทำงกำรเกษตรและผลตภณฑชมชน

กำรปรบปรงคมอกำรบรหำรควำมเสยงในครงนไดมกำรน ำองคควำมรสมยใหม เพอใหสอดคลองกบสถำนกำรณ ทงภำยนอกและภำยในทสงผลกระทบตอองคกรอยตลอดเวลำ คมอกำรบรหำรควำมเสยงเปนเพยงเครองมอ หรอกลไกลหนง ซงผบรหำรน ำมำใชในกำรบรหำรควำมเสยงแตกำรบรหำรควำมเสยงจะมประสทธภำพและแกปญหำใหองคกำรไดหรอไม ผบรหำรองคกรจ ำเปนทจะตองมสวนรวมในกำร ตดสนใจสงกำรอยำงรวดเรว เพอกำรบรหำรควำมเสยง ทนตอเหตกำรณอยเสมอ ซงจะท ำใหกำรบรหำรควำมเสยงประสบผลส ำเรจ

แผนกบรหำรควำมเสยง

องคกำรตลำด กระทรวงมหำดไทย

สำรบญ สวนท 1

ควำมหมำยของกำรบรหำรควำมเสยง 2

ประเภทควำมเสยง 2

นโยบำยกำรบรหำรควำมเสยง 4

โครงสรำงกำรบรหำรควำมเสยง 5

กำรบรหำรควำมเสยงทมประสทธผลตำมแนวทำงของ COSO 7

กรอบกำรบรหำรควำมเสยงขององคกำรตลำด 10

สวนท 2

ขนตอนขนตอนกำรบรหำรควำมเสยงขององคกำรตลำด 11

บทสรปกำรบรหำรควำมเสยง

ภาคผนวก 23

ค ำสงทเกยวของ ค ำสงคณะกรรมกำรองคกำรตลำด ท 3/2556 ลงวนท 31 มกรำคม 2556 เรอง แตงตงคณะอนกรรมกำรดำนบรหำรควำมเสยง ค ำสงองคกำรตลำด ท 10/2557 ลงวนท 17 มกรำคม 2557 เรอง แตงตงคณะท ำงำนดำนบรหำรควำมเสยง

โครงสรำงองคกำรตลำด ตวอยำงกำรวเครำะหควำมเสยง ตวอยำงแบบตดตำมผลกำรบรหำรควำมเสยง ตวอยำงเกณฑประเมนคำผลกระทบและโอกำสทจะเกด ( I , L ) ตวอยำงแผนบรหำรควำมเสยง แผนกำรปฏบตกำรแผนกบรหำรควำมเสยงป 2557 Risk Map องคกำรตลำดป 2557

1

วสยทศน (Vision) “เปนองคกรของประเทศในการสรางตลาดกลางและเครอขายระดบทองถน เพอเปนชองทางการกระจายสนคาและจ าหนายผลผลตทางการเกษตรและผลตภณฑชมชน”

ล พนธกจ (Mission)

1. สงเสรมใหตลาดสาขาขององคการตลาดใหเปน "ศนยรวมและกระจายสนคา" ผลผลตทางการเกษตร และผลตภณฑชมชน

๒. รกษาและขยายฐานตลาด การจ าหนายขาวสารและอาหารดบเพมขน ๓. บรหารจดการและพฒนาบคคลากรในองคการใหเกดประสทธภาพสงสด ๔. พฒนาทรพยสน และขยายฐานธรกจอนๆ รวมกบหนวยงานภาคเครอขาย

ตลาด 5 สาขา ขององคการตลาด

2

ความหมายของการบรหารความเสยง

ความเสยง (Risk) เหตการณหรอกจกรรมใดๆ กตามทจะเกดขนในอนาคต และสงผลกระทบหรอสรางความเสยหาย ตอการบรรลวตถประสงค หรอเปาหมายขององคกร ทงในดานกลยทธ ดานการปฏบตงาน ดานการเงน และดานระเบยบ ขอบงคบ โดยมการวดโอกาสทจะเกด (Likelihood) และความรนแรงจากผลกระทบ (Impact)

เหตการณ (Even) เหตการณหรอกรณทเกดขนจากภายใน หรอภายนอก ทจะสงผลตอการน า กลยทธไปปฏบต หรอการบรรลตามวตถประสงคขององคกร ซงเหตการณเหลานน อาจจะมผลในทางบวก หรอทางลบตอการด าเนนงานของกจการ โดยในผลทางลบนน องคกรถอวา “เปนความเสยง (Risk) ส าหรบผลทางบวก ถอวาเปนการสราง “โอกาส (Opportunity)” ใหกบองคกร

โอกาส (Opportunity) เหตการณทมความไมแนนอนบางอยางทอาจจะเกดขน แลวมผลสบเนอง (Consequence) ทสงผลกระทบในทางบวก ตอการบรรลวตถประสงค หรอเปาหมายขององคกร

ผลสบเนอง (Consequence) คอ สงทอาจจะเกดขนจากเหตการณ / ความเสยงนน ๆ ส าหรบผลกระทบเปนผลทเกดขนจากผลสบเนอง

รปภาพ เหตการณ ผลสบเนอง ผละกระทบทางลบ และทางบวก

ประเภทของความเสยง แบงออกเปน 4 ประเภท ดงน

1. ความเสยงดานกลยทธ (Strategic Risk) ความเสยงดานกลยทธ คอ ความเสยงทเกดจากการก าหนดแผนกลยทธ แผนด าเนนงานและ

น าไปปฏบตไมเหมาะสมหรอไมสอดคลองกบปจจยภายในและสภาพแวดลอมภายนอก อนสงผลกระทบตอการบรรลวสยทศน พนธกจ หรอสถานะขององคกร

แหลงทมาของความเสยงดานกลยทธ สามารถจ าแนกได 2 ประเภท คอ ปจจยความเสยง

เหตการณ (Event)

ผลสบเนอง (Consequence)

ผลกระทบ (Impact)

คนทมประสบการณไมตรงกบความตองการ

ไมตรงกบความตองการตามสายงาน

ขอมลทน าเสนอผดพลาด เสยโอกาสทางธรกจ

ความร ความสามารถและทกษะของพนกงาน

ไดรบการพฒนาตรงตามต าแหนงงาน

1. ลกคาพงพอใจ

2. การใชประโยชนเตมประสทธภาพ

3

ภายนอก ไดแก ภาวการณการแขงขน การเปลยนแปลงนโยบาย กระแสสงคม การเปลยนแปลงทางเทคโนโลย ปจจยทางเศรษฐกจ ปจจยทางการเมอง และปจจยความเสยงภายใน ไดแก ปจจยภายในทองคกรสามารถควบคมได แตสามารถสงผลกระทบหรอเปนอปสรรคตอการด าเนนการตามแผนกลยทธเพอใหบรรลเปาหมาย ไดแก โครงสรางองคกร กระบวนการ และวธปฏบตงาน ความเพยงพอของขอมล และเทคโนโลย ส าหรบการใหบรการ เปนตน

2. ความเสยงดานการด าเนนงาน (Operational Risk) ความเสยงดานการด าเนนงาน คอ ความเสยงทจะเกดความเสยหายอนเนองมาจากขาดการ

ควบคมทด โดยอาจเกยวของกบกระบวนการปฏบตงานภายใน คน ระบบ หรอเหตการณภายนอก 3. ความเสยงดานการเงน (Financial Risk) ความเสยงดานการเงน หมายถง ความเสยงทเกดจากการทการเบกจายงบประมาณไมเปนไป

ตามแผน งบประมาณถกตด งบประมาณทไดรบไมสอดคลองกบสถานการณของภารกจทเปลยนแปลงไปท าใหการจดสรรไมพอเพยง

4. ความเสยงดานปฏบตตามกฎหมาย/กฎระเบยบ (Compliance Risk) ความเสยงดานปฏบตตามกฎหมาย/กฎระเบยบ หมายถง ความเสยงทเกดจากการไมสามารถ

ปฏบตตามกฎระเบยบหรอกฎหมายทเกยวของได หรอกฎระเบยบ หรอกฎหมายทมอยไมเหมาะสม หรอเปนอปสรรคตอการปฏบตงาน

การบรหารความเสยง (Risk Management) คอ กระบวนการ หรอแนวทางทก าหนดขนโดย คณะกรรมการองคการตลาด คณะอนกรรมการดานบรหารความเสยง คณะท างานดานบรหารความเสยง ผบรหาร และเจาหนาทองคการตลาด เพอใชในการระบ วเคราะห ประเมน จดการ และตดตามความเสยงหรอ เหตการณทอาจจะเกดขนในอนาคตทอาจจะมผลตอการด าเนนงานขององคการตลาด รวมทงการก าหนดวธในการบรหารความเสยง ใหอยในระดบทองคการตลาด ยอมรบได ซงจะท าใหเกดความมนใจอยางสมเหต สมผลวา สงททองคการตลาดด าเนนกจกรรมตามแผน จะบรรลวตถประสงค หรอเปาหมายตามทก าหนดไว

วตถประสงคของการบรหารความเสยงขององคการตลาด 1. เพอใหองคการตลาดสามารถวเคราะหและประเมนโอกาสทจะเกดความเสยงดานกลยทธ

ดานการด าเนนงาน ดานการเงน และดานการปฏบตตามกฎหมาย/กฎระเบยบ 2. เพอใหองคการตลาดสามารถคาดการณถงความเสยงทอาจรบไดและความเสยหายดานตาง ๆ 3. เพอใหองคการตลาดน าคมอการบรหารความเสยงไปใชในการบรหารแผนงาน และโครงการ

ขององคการตลาด ประจ าปงบประมาณ 2556 4. เพอปองกนไมใหเกดความเสยหายแกแผนงาน/โครงการขององคการตลาดประจ าป 2556

4

นโยบายการบรหารความเสยงขององคการตลาด 2557

5

โครงสรางของการบรหารความเสยงขององคกร โครงสรางของการบรหารความเสยง จะท าการระบถงหนวยงานทรบผดชอบดานการบรหารความเสยง

ระบบการตดตามงาน การรายงานผลการบรหารความเสยง ซงมหนวยงาน และผรบผดชอบท าหนาทเกยวของกบงานดานบรหารความเสยง ทงระดบนโยบายและระดบผปฏบตงาน โดย แบงออกเปน 3 ระดบ คอ

1. ระดบองคกร ซงจะท าการบรหารความเสยงตามแผนวสาหกจและแผนปฏบตการ ประจ าป เพอใหเกดความเชอมโยงแบบบรณาการและมความสอดคลองเปนไปในแนวทางเดยวกนกบกลยทธขององคกร เพอใหบรรลวตถประสงคและเปาหมายขององคกรทก าหนดไว

2. ระดบหนวยงาน ซงจะท าการบรหารความเสยงตามพนธกจของแตละหนวยงานนอกจากนยง น ามาตรการจดการความเสยงเพมเตมจากแผนการบรหารความเสยงในระดบองคกรมากระจายลงสแผนการบรหารความเสยงในระดบหนวยงานดวย รวมถงการน าความเสยง และมาตรการจดการความเสยงจากการบรหารความเสยงในปกอนมารวมทบทวนในแผนการบรหารความเสยงในระดบหนวยงานของปจจบนดวย

3. ระดบปฏบตงาน (เจาหนาท /พนกงาน) ซงจะท าการบรหารความเสยงตามภารกจ ทไดรบมอบหมาย ซงจะด าเนนกจกรรมและรายงานผลความคบหนาของแผนปฏบตการความเสยง เพอน าสงใหแผนกบรหารความเสยงรวบรวมและรายงานผลตามขนตอน หนาทและความรบผดชอบในการบรหารความเสยง

องคการตลาด กระทรวงมหาดไทย ไดเลงเหนความส าคญของการน าแนวทางการบรหารความเสยงมาตรวจสอบการด าเนนงาน เพอเปนแนวทางการบรหารงานใหทนสมยและเทาทนกบสถานการณการเปลยนแปลงทางธรกจ รวมถงเปนการมงพจารณาเพอวเคราะหแนวทางการปฏบตงานทเหมาะสมทจะน าไปสการเพมศกยภาพการปฏบตงาน อนจะน าไปสการบรรลผลตามเจตนารมณ รวมทงเพอเสรมสรางความนาเชอถอ และความมนใจแกผมสวนเกยวของกบองคการตลาด ตอการด าเนนการตามนโยบาย ยทธศาสตร และผลงานวาไดมการตรวจสอบและก ากบดแลอยางรอบคอบถงความมประสทธภาพประสทธผลและเกดความคมคาคณภาพของการบรหารงาน ตลอดจนถงความโปรงใส (Transparency) ตรวจสอบได (accountability) มความรบผดชอบตอประชาชนและชมชน (responsibility) และการมสวนรวมของสงคม (participation) จงก าหนดใหมโครงสรางคณะกรรมการผรบผดชอบการบรหารความเสยง ดงน

๑. คณะกรรมการองคกร (BOD) มอ านาจหนาท ดงน (๑) สงเสรมใหเกดวฒนธรรมการบรหารความเสยงภายในองคกร (2) พจารณาอนมตระดบความเสยงทยอมรบไดและระดบเบยงเบนทยอมรบได ส าหรบองคกร(Risk appetite & Risk tolerance)

(3) . ท าความเขาใจในความเสยงทส าคญขององคกร ก าหนดทศทางหรอแนวทางใน การบรหารความเสยง และด าเนนการเพอใหมนใจวาผบรหารมเครองมอและ กระบวนการทเหมาะสมในการจดการความเสยงดงกลาว

2. คณะอนกรรมการบรหารความเสยง (RMS) มอ านาจหนาท ดงน (1) สงเสรมใหเกดวฒนธรรมการบรหารความเสยงภายในองคกร (2) แนะน าและอนมตกรอบการบรหารความเสยงขององคกร ซงประกอบไปดวย นโยบายการบรหารความเสยง โครงสรางการบรหารความเสยง ความเสยงทยอมรบได และกระบวนการบรหารความเสยง

(3) รายงานความเสยงทส าคญตอคณะกรรมการองคกรเพอพจารณา

ทราบ/ใหความเหนการบรหารความเสยง(รายไตรมาส)

6

3. คณะท างานดานบรหารความเสยง (RMT) มอ านาจหนาท ดงน (1) พจารณาแนวทางการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน (2) เสนอมาตรการจดการความเสยงและการจดการควบคมภายใน

4. ผอ านวยการองคกร มหนาทดงน (1) สนบสนน สงเสรมการบรหารความเสยง และการควบคมภายในใหเปน กระบวนการทตอเนอง และเปนวฒนธรรมในองคกร (2) รายงานความเสยงทส าคญตอคณะกรรมการองคกรเพอพจารณา (3) ตดตามและใหขอสงเกตในการบรหารความเสยงขององคกร

5. รองผอ านวยการ มหนาทดงน (1) วางแนวทางและตดตามผลการบรหาความเสยง และการควบคมภายในของ องคกรพรอมกบมอบหมายผรบผดชอบด าเนนการ (2) สนบสนน สงเสรมด าเนนการตามแผนการบรหารความเสยง และการควบคม ภายในขององคกรใหมความเชอมโยงและบรณาการทวทงองคการ

(3) สงเสรมใหเกดวฒนธรรมการบรหารความเสยงภายในองคกร 6. ผรบผดชอบปจจยเสยง (Risk Owner) มหนาทดงน

(1) ระบ ประเมนความเสยง รวมทงจดท าแผนบรหารความเสยงและแผนควบคม ภายในทมนยส าคญตามแนวทางและนโยบายทผบรหารมอบหมาย (๒) รายงานผลการบรหารความเสยงอยางตอเนองเปนรายเดอนแกแผนกบรหารความ เสยง

7. แผนกบรหารความเสยง มหนาทดงน (1) สงเสรมใหเกดวฒนธรรมการบรหารความเสยงภายในองคกร (2) จดท าและทบทวนนโยบายการบรหารความเสยง โครงสรางการบรหารความเสยง ความเสยงทยอมรบได และกระบวนการบรหารความเสยง (3) เปนผประสานงาน (Facilitate) ในการประชมเรองความเสยง เพอสนบสนนการ ระบประเมน และจดการความเสยง ใหครอบคลมทกระดบในองคกร (4) รวบรวมและวเคราะหรายงานความเสยงระดบองคกรและระดบสายงานทส าคญ เพอน าเสนอตอคณะท างานดานบรหารความเสยงพจารณากลนกรอง

8. แผนกตรวจสอบภายใน มหนาทดงน (1) ท าใหความมนใจวาการควบคมภายในทเหมาะสมตอการจดการความเสยง และ การควบคมเหลานนไดรบการปฏบตตามทวทงองคกร (2) สอบทานการปฏบตงานของหนวยงานการบรหารความเสยง (3) สอสารกบหนวยงานการบรหารความเสยง เพอท าความเขาใจเกยวกบความเสยง และด าเนนการตรวจสอบภายในตามแนวความเสยง (Risk based Auditing)

7

รปภาพ แสดงบทบาท หนาท และความรบผดชอบของคณะกรรมการ คณะอนกรรมการ คณะท างาน และแผนกบรหารความเสยงขององคการตลาด

การบรหารความเสยงทมประสทธผลตามแนวทางของ COSO (the Committee of Sponsoring Organizations of the Tread way Commission) การบรหารความเสยงตามแนวคดของ COSO สามารถแบงออกไดเปน ๘ องคประกอบ ดงน

รปภาพการบรหารความเสยงทมประสทธผลประกอบดวย 8 องคประกอบ

๑. สภาพแวดลอมภายในองคกร

๒. การก าหนดวตถประสงค

๓. การบงชเหตการณ

๔. การประเมนความเสยง

๕. การตอบสนองความเสยง

๖. กจกรรมเพอการควบคม ๗. สารสนเทศและการสอสาร

๘. การตดตามและประเมนผล

8

องคการตลาด ไดน าทฤษฏของ COSO มาใชเปนแนวทางการบรหารความเสยง ๑. สภาพแวดลอมภายในองคกร (Internal Environment)

เปนองคประกอบพนฐานของการบรหารความเสยงองคกร เนองจากเปนตวก าหนดโครงสรางและวนยในการท างาน สภาพแวดลอมภายในองคกรมผลตอวธการก าหนดกลยทธและเปาหมายการด าเนนธรกจ วธการจดโครงสรางของกจกรรมทางธรกจ รวมทงวธการระบ ประเมนและจดการกบความเสยง

องคประกอบท 1 สภาพแวดลอมภายในองคกร (Internal Environment) องคการตลาด ไดจดใหมสภาพและบรรยากาศทเอออ านวย ซงเปนพนฐานส าหรบการบรหารความเสยงในองคการตลาด สภาพแวดลอมเปนปจจยทส าคญ ตอการก าหนดกลยทธและเปาหมายขององคกร องคประกอบทส าคญตอสภาพแวดลอมในองคกรประกอบดวย

1) ปรชญา ความเชอ วฒนธรรมในการบรหารงานและปฏบตงานทยดโปรงใส และม คณธรรม เพอสรางมลคาเพมใหกบองคกร สงผลท าใหองคกรสามารถเตบโตอยางยงยน 2) การคดเลอกบคลากรทมความร ความสามารถ ซอสตย และพฒนาใหเหมาะสมกบงานท

รบผดชอบ 3) การปรบโครงสรางการบรหารงานขององคกรใหเหมาะสมกบสภาพปจจบน สอดคลอง กบการด าเนนงานตามวสยทศนและพนธกจขององคกร 4) การก าหนดอ านาจหนาททเหมาะสม ใหเจาหนาทองคกรสามารถปฏบตใหบรรลตาม

วตถประสงคขององคกร องคประกอบท 2 – 6, 8 เรยกวา “กระบวนการบรหารความเสยง” ซงประกอบไปดวย 1) การก าหนดวตถประสงค (Objective Setting) องคกรตองก าหนดวตถประสงคหรอเปาหมายการด าเนนธรกจ กอนทจะท าการระบเหตการณความเสยงทอาจสงผลกระทบตอความส าเรจของวตถประสงคหรอเปาหมายนน โดยวตถประสงคตองสอดรบกบการยอมรบในความเสยง (Risk Appetite) 2) การบงชเหตการณ (Event Identification) เปนการระบเหตการณความเสยง หรอความไมแนนอนทอาจเกดขน โดยพจารณาจากปจจยทงภายในและภายนอกองคกร ปจจยภายนอก เชน สภาวะเศรษฐกจ การเมอง การเปลยนแปลงทางเทคโนโลย ภาวะแวดลอมทางธรรมชาต ปจจยภายใน เชน บคลากร กระบวนการ เทคโนโลย 3) การประเมนความเสยง (Risk Assessment) การประเมนความเสยงชวยใหองคกรทราบวา เหตการณความเสยงหรอความไมแนนอนนนจะสงผลกระทบตอการบรรลเปาหมายขององคกรอยางไร โดยการวเคราะหใน ๒ ดาน คอ โอกาสทจะเกดเหตการณความเสยง (Likelihood) และผลกระทบหากเกดเหตการณความเสยง (Impact) 4) การตอบสนองความเสยง (Risk Response) ฝายบรหารตองเลอกวธการจดการกบความเสยงทประเมนไดใหอยในระดบทองคกรยอมรบได วธการจดการกบความเสยงประกอบดวย การหลกเลยง การยอมรบ การลด และการกระจายความเสยง

9

5) กจกรรมการควบคม (Control Activities) เปนนโยบายและกระบวนการทจะชวยใหแนใจวา วธจดการความเสยงทก าหนดในขนตอนกอนหนานน ไดถกน าไปปฏบตอยางถกตอง องคกรตองก าหนดกจกรรมควบคมนนอยางทวถงทงองคกร ทกระดบชน และทกงาน (All Functions) 6) การตดตามและประเมนผล (Monitoring) มการตดตามประเมนการบรหารความเสยงแบบครบวงจร และมการปรบแกตามความเหมาะสม ซงการประเมนอาจท าไดโดย - การตดตาม/ประเมนในขณะทธรกจก าลงด าเนนไป (Ongoing Monitoring Activities) - การประเมนแยกตางหาก (Separate Evaluations) จากองคประกอบขางตน 2 – 6, 8 ลวนเปนองคประกอบตามแนวทางของ COSO ซงเปนขนตอนทหนวยงานองคกรตองด าเนนการอยางตอเนอง จ านวน 6 ขนตอน เรยกกวา “ กระบวนการบรหารความเสยง ส าหรบองคกร ไดน าองคประกอบทง 5 และองคประกอบท 6 เรยกขนตอนนวา การจดท าแผนบรหารความเสยง องคประกอบท 7 สารสนเทศและการสอสาร (Information & Communication) ตองมการระบถงสารสนเทศ ทจะเปนทงจากแหลงขอมลภายในและภายนอกองคกร และมระบบ สอสารไปยงบคลากรในองคกร เพอใหสามารถปฏบตงานตามหนาทความรบผดชอบได การสอสารทมประสทธภาพยงครอบคลมถงการสอสารจากระดบบนลงลาง ระดบลางไปสบน และการสอสารระหวางหนวยงานตามแนวทางของ COSO นน สารสนเทศมความส าคญและจ าเปนในทกระดบชนขององคกร เนองจากเราตองใชสารสนเทศในการระบ ประเมน และก าหนดวธจดการกบความเสยง และใชในดานอน ๆ เพอด าเนนงานใหไปสเปาหมายทก าหนดไวได ฉะนน จงจ าเปนตองด าเนนการเกยวกบการสอสารฯ ดงน.

1. องคการตลาดจงมการสอสารใหมความชดเจนจากคณะกรรมการองคการตลาด, คณะอนกรรมการ ดานบรหารความเสยง, คณะท างานพจารณารางฯ และคณะท างานดานบรหารความเสยง เพอใหเจาหนาทองคการตลาดทกคนไดเขาใจบทบาทหนาทของตนในการด าเนนงานในการบรหารความเสยง เพอเปนการปรบเปลยนพฤตกรรม และหรอ การด าเนนกจกรรม โดยคาดหวงวาผลการด าเนนงานจะบรรลวตถประสงคตามทองคการตลาดตงเปาหมายไว และอยในระดบความเสยงทองคการตลาดยอมรบได 2. การน าเทคโนโลยสารสนเทศมาชวยในการเกบขอมล การวเคราะหขอมลตาง ๆ การรายงานผลและสอบทานขอมลไดอยางความถกตอง ครบถวนสมบรณและรวดเรว เพอใหผบรหารมขอมลประกอบการตดสนใจไดอยางถกตองและรวดเรวยงขน 3.มการรวบรวมสารสนเทศทงภายในและภายนอกองคกร จดเกบและสอสารในรปแบบทก าหนด เพอใหผบรหารและพนกงานสามารถปฏบตหนาท และตดตอสอสารดานการบรหารความเสยงอยางมประสทธภาพ 4. สงเสรมกจกรรมและสนบสนนใหพนกงานมความรความเขาใจในการบรหารงานและบรหารความเสยงทวทงองคกร 5. องคการตลาดจดใหมชองทางการสอสารสองทางทมประสทธภาพ ไดแก Website องคการตลาดและ ทาง e-mail

10

กรอบการบรหารความเสยงขององคการตลาด ยง

กรอบการบรหารความเสยง ประกอบดวย 7 ขนตอน ดงน ขนตอนท 1 การก าหนดวตถประสงค (Objective setting) ขนตอนท 2 การระบความเสยง – เหตการณ (Event Identification) ขนตอนท 3 การประเมนความเสยง (Risk Assessment) ขนตอนท 4 การตอบสนองความเสยง (Risk Response) ขนตอนท 5 การจดท าแผนบรหารความเสยง (Risk Management planning) ขนตอนท 6 การตดตามและประเมนผล (Monitoring & Evaluation) ขนตอนท 7 สารสนเทศและการสอสาร (Information & Communication)

รปภาพแสดง FLOW CHART กระบวนการบรหารความเสยงองคการตลาด 2557

11

รปภาพแสดงกรอบการบรหารความเสยง (Enterprise Risk Management)

ขนตอนท 1 การก าหนดวตถประสงค (Objective setting) การก าหนดวตถประสงคจะตองมอยกอนทฝายบรหารจะสามารถระบเหตการณซงมผลตอการบรรลวตถประสงค การบรหารความเสยงขององคกรท าใหมนใจได วาฝายบรหารมกระบวนการก าหนดวตถประสงคอยพรอมแลว และเปนสงสนบสนน ใหไปในทศทางเดยวกนกบพนธกจขององคกร ความสอดคลอง กบเปาหมายเชงกลยทธและความเสยงทองคกรยอมรบได (Risk Appetite) โดยทวไปวตถประสงคและกลยทธควรไดรบการบนทกเปนลายลกษณอกษรสามารถพจารณาไดในดานตาง ๆ ควรมลกษณะดงน ความเสยงดานกลยทธ (Strategic Risk : SR ) ความเสยงดานการด าเนนงาน (Operational Risk : OR ) ความเสยงดานการเงน (Financial Risk : FR ) ความเสยงดานกฎระเบยบ หรอกฎหมายทเกยวของ (Compliance Risk : CR )

โครงสรางการบรหารความเสยง -คณะกรรมการองคการตลาด -คณะอนกรรมการบรหารความเสยง -คณะท างานดานการบรหารความเสยง -สายการบงคบบญชาการรายงาน -บทบาทความรบผดชอบ -ทกษะ/บคลากร

วฒนธรรมองคกร -วตถประสงค -นโยบายและกลยทธ -เปาหมายการด าเนนงาน -ความเสยงทยอมรบได (Risk Appetite)

องคประกอบ กระบวนการ

บรหารความเสยง

การตดตาม และรายงาน

ผล

ก าหนดวตถประสงค

การประเมนความเสยง

ผรบผดชอบ การบงช

ความเสยง

การจดการความเสยง

ปจจยพนฐาน โครงสรางและระบบ * วธการและเครองมอ *ขอมลและการสอสาร

โครงสรางและระบบ -วธการและเครองมอ -ขอมลและการสอสาร

12

1.1. ความเสยงจะก าหนดวตถประสงคตามภารกจขององคกร และเปาหมายตามแผนวสาหกจและแผนปฏบตงานทชดเจน มการก าหนดกรอบเวลา เหมาะสมทจะด าเนนการไดแลวเสรจ โดยใหมความสอดคลองกบงบประมาณรายจายในแตละปขององคกร เพอใหทราบขอบเขตการด าเนนงาน ความเสยงขององคกร /ใหบรรลเปาหมายในภาพรวม การก าหนดวตถประสงคทด ควรมล าดบขนตอน ดงน 1). การก าหนดภารกจขององคกร 2) การก าหนดวตถประสงคในระดบองคกรใหสอดคลองกบภารกจทก าหนดไว 3) การก าหนดกจกรรมทท าใหบรรลวตถประสงคในระดบองคกร 4) การก าหนดวตถประสงคในระดบกจกรรม ดงนน วตถประสงคในการด าเนนงานทด มแนวทางการก าหนดแบบ S.M.A.R.T ซงยอมาจาก 1) มความเฉพาะเจาะจง ทกคนเขาใจตรงกน (Specific)

2) สามารถวดไดทงเชงปรมาณหรอเชงคณภาพ (Measurable) 3) สามารถท าใหบรรลผลได (Attainable)

4) มความสมพนธกบนโยบายหลกในระดบสง (Realistic and Relevant) 5) มก าหนดเวลาในการท าทชดเจน (Time Constrained)

1.2. การก าหนดวตถประสงค / เปาหมายของสายงาน หรอหนวยงาน จะตองมการเชอมโยงกบเปาหมายสอดคลองกบวตถประสงคขององคการตลาดทจะถายทอดลงสสายงาน ระดบความเสยงทยอมรบได (Risk Appetite) และระดบคาเบยงเบนของระดบความเสยงทยอมรบได (Risk Tolerance)

1) Risk Appetite = ความเสยงทยอมรบได หมายถง ระดบความเสยงทองคกรยอมรบไดหากมเหตการณ หรอผลกระทบทสงผลใหการด าเนนงานไมเปนไปตามเปาหมายหรอวตถประสงคขององคกรทก าหนดไว โดยผลกระทบทเกดขนนน เปนผลกระทบทองคกรรบร หรอสามารถคาดการณลวงหนาได เพอชวยใหบรรลวสยทศน ภารกจ วตถประสงค เปาหมาย ขององคกร 2) Risk Tolerance = คาเบยงเบนของระดบความเสยงทยอมรบได หมายถง คาเบยงเบนสงสด / ต าสดของระดบความเสยงทองคกรยอมรบได หรอ ระดบของคาเบยงเบนแปรผน (Variance) ไปจากเปาหมายหรอวตถประสงคของงานทก าหนดไว ในกรณเกดเหตการณทไมสามารถคาดการณลวงหนา หรอเปนสถานการณฉกเฉน ซงการก าหนดระดบคาเบยงเบนนน จะตองเปนคาทท าใหผบรหารมความมนใจวาองคกรจะไมประสบปญหาจากการด าเนนงาน 3) ระดบความเสยงทองคกรคาดหวง = ระดบความเสยงทองคกรหวงทจะด าเนนการใหได โดยตองมระดบความเสยงต ากวาระดบความเสยงทองคกรยอมรบได

ขนตอนท 2 การระบความเสยง – เหตการณ (Event Identification) การระบความเสยง เปนการคนหาวา ในการด าเนนงานในอนาคตขององคกร มความเสยงใดทจะเกดโอกาสเกดขน และท าใหองคกร ไมบรรลวตถประสงค หรเปาหมาย โดยตองระบไดดวยวา เหตการณนน จะเกดขนทไหน เมอใด เกดขนไดอยางไร และท าไม ทงนสาเหตของความเสยงระบ ควรระบเปนสาเหตทแทจรง เพอจะไดวเคราะหและก าหนดมาตรการลดความเสยงในภายหลงไดอยางถกตอง 2.1. พจารณาจากแผนงานตาง ๆ ขององคกรประจ าป อาท แผนยทธศาสตร แผนปฏบตงานประจ าป 2.2. การคาหาความเสยง ระบความเสยง

13

2.2.1. วธการระบความเสยงทส าคญ มดงตอไปน 1) การระดมสมอง 2) วเคราะหทางเดนของงานและเอกสาร หรอวเคราะหจากกระบวนการ 3) การจดประชมสมมนาเชงปฏบตการ 4) การวเคราะหระบบ หรอทางเลอกตาง ๆ 5) การพจารณาจากขอมลในอดต จากการเกบขอมลประวตความเสยง 6) การพจารณาจากขอเสนอแนะของฝายตรวจสอบภายใน 7) การพจารณาจากขอเสนอแนะของ สคร.

2.2.2. แหลงทมาของความเสยงจากปจจยภายในองคกร 1) วตถประสงคขององคกร 2) นโยบายและกลยทธ 3) การด าเนนงาน และกระบวนการท างาน 4) โครงสรางองคกรและระบบการบรหารงาน 5) สถานะทางการเงน 6) วฒนธรรมขององคกร 7) เทคโนโลยสารสนเทศ

2.2.3. แหลงทมาของความเสยงจากปจจยภายนอกองคกร 1) นโยบายของรฐบาล 2) การลงทนของภาครฐ / เอกชน 3) การแขงขน (คแขงทางธรกจ) 4) การด าเนนการของหนวยงานภายนอกทเกยวของ 5) สภาพเศรษฐกจ / สงคม 6) ตวแทน / หรอผสงมอบสนคาและบรการ 7) พนธมตรทางการคา 8) ลกคา / หรอพฤตกรรมผบรโภค 9) เทคโนโลย 10. กฎระเบยบ, กฎหมาย

11. ภยธรรมชาตตาง ๆ 2.3. การจดประเภทความเสยง องคกรควรจดประเภทความเสยงประจ าป 2557 โดยใชหลกของกระทรวงการคลง แบงออกเปน 4 ประเภท 2.3.1. ความเสยงดานกลยทธ (Strategic Risk : SR ) คอ ความเสยงทเกดจากกจกรรมทางธรกจ การก าหนดกลยทธ หรอแผนงาน และนโยบายในการบรหารงาน 2.3.2. ความเสยงดานการเงน (Financial Risk : FR ) คอ ความเสยงทเกดจากความไมพรอมในเรองงบประมาณ การเงน เชน ความผดพลาดจากการเบกจาย สภาพคลองทางการเงน ความเสยงดานอตราดอกเบย ความเสยงดานอตราแลกเปลยน เปนตน

14

2.3.3. ความเสยงดานการด าเนนงาน (Operational Risk : OR ) คอ ความเสยงทเกดจากการปฏบตงานทก ๆ ขนตอนโดยครอบคลมถงปจจยทเกยวของกบ กระบวนการ อปกรณ เทคโนโลยสารสนเทศ บคลากรในการปฏบตงาน เปนตน 2.3.4. ความเสยงดานกฎระเบยบ หรอกฎหมายทเกยวของ (Compliance Risk : CR ) หรอ (Event Risk) คอ ความเสยงทเกดจากการไมสามารถปฏบตตามกฎระเบยบ หรอ กฎหมายทเกยวของได หรอ กฎหมายทมอยไมเหมาะสม หรอเปนอปสรรคตอการปฏบตงาน

ขนตอนท 3 การประเมนความเสยง (Risk Assessment) ขนตอนการประเมนความเสยง เปนขนตอนทระบล าดบความเสยงของอนตรายทงหมดทเกยวของกบกจกรรม อาจกอใหเกดความเสยหายตอทรพยสน สงแวดลอม หรอสงตาง ๆ รวมกน โดยน าความเสยงทคาดวาจะเกดขนจากการด าเนนงานกอนมมาตรการควบคม มาพจารณาหาระดบโอกาสทจะเกดความเสยง (Likelihood) และระดบความรนแรงของผลกระทบ (Impact) ทจะเกดขนในการด าเนนงาน

1) ระบมาตรการ/กจกรรมควบคมทมอยในปจจบน (Existing Controls) 2) ประเมนความเสยงทเหลอยหลงจากด าเนนการตามมาตรการ 3) ประเมนสถานการณในการควบคมระดบความเสยง

การประเมนความเสยง หมายถง การวดระดบความรนแรงของความเสยงวามมากนอยเพยงใด โดยน าความเสยงทไดจากขนตอนท 2 (การระบความเสยง) มาท าการประเมนค า “ระดบความเสยง” โดยมองคประกอบทตองค านงถง ดงตอไปน

1) “ตองจดการอยางเรงดวน” เปนความเสยงทมระดบความเสยงสงมาก (ถงสงมาก ระดบ 20 - 25 คะแนน) และมระดบความเสยงเกนระดบความเสยงทองคกรยอมรบได ซงจะตองบรหารความเสยงนนทน โดยตองน าเปลยนแผนการบรหารความเสยงและมการตดตามผลอยางตอเนอง

2) “จดการบรหารความเสยง” เปนความเสยงทมระดบความเสยงสง(ระดบความ เสยง 10 - 19 คะแนน) และมระดบความเสยงเกนระดบความเสยงทองคกรยอมรบได ซงจะตองมการประเมนแผนการบรหารความเสยงทด าเนนการอยวาเพยงพอตองการจดการปจจยเสยงหรอไม ถาไมเพยงพอตองน าเปลยนแผนการบรหารความเสยงใหม

3) “ยอมรบความเสยงแตเฝาระวง” เปนความเสยงทมระดบความเสยงปานกลาง (ระดบความเสยง 5 - 9 คะแนน) และมระดบความเสยงในระดบความเสยงทองคกรยอมรบได ซงจะยงคงใชแผนการบรหารความเสยงเดม แตจะตดตามผลอยางตอเนองเพอเฝาระวง การเปลยนแปลงของปจจย

4) “ยอมรบความเสยง” เปนความเสยงทมระดบความเสยงต า (ระดบความเสยง 1 - 4 คะแนน) และมระดบความเสยงในระดบความเสยงทองคกรยอมรบได ซงองคกรจะยอมรบความเสยงและไมด าเนนการใดๆเพมเตม

การก าหนดเกณฑการประเมนมาตรฐาน การก าหนดเกณฑทจะใชในการประเมนความเสยงไดแก ระดบโอกาสทจะเกดความเสยง

(Likelihood) ระดบความรนแรงของผลกระทบ (Impact) และระดบของความเสยง (Degree of Risk) โดยคณะท างานความเสยงของผรบผดชอบปจจยเสยงของแตละหนวยงานจะตองก าหนดเกณฑในการประเมนความเสยง เปนเกณฑในเชงปรมาณและเชงคณภาพ 5 ระดบ ทงนขนอยกบขอมลสภาพแวดลอมในหนวยงานดลยพนจการตดสนใจของผรบผดชอบปจจยเสยง และ การอางองฐานขอมลในอดต

15

เกณฑในเชงปรมาณจะเหมาะกบหนวยงานทมขอมลตวเลข หรอจ านวนเงนมาใชในการวเคราะหอยางพอเพยง ส าหรบหนวยงานทมขอมลเชงพรรณนาไมสามารถระบเปนตวเลขหรอจ านวนเงนทชดเจนได กใหก าหนดเกณฑในเชงคณภาพ

ตวอยางระดบโอกาสในการเกดเหตการณตางๆ (Likelihood) ในเชงปรมาณ

ระดบ โอกาสทจะเกด ค าอธบาย 5 บอยมาก จดท าแลวเสรจลาชาเกน 4 สปดาห 4 บอย จดท าแลวเสรจลาชาระหวาง 3-4 สปดาห 3 ปานกลาง จดท าแลวเสรจลาชาระหวาง 2-3 สปดาห 2 นอย จดท าแลวเสรจลาชาระหวาง 1-2 สปดาห 1 นอยมาก จดท าแลวเสรจลาชา ไมเกน 1 สปดาห

ตวอยางระดบโอกาสในการเกดเหตการณตางๆ (Likelihood) ในเชงคณภาพ

ระดบ โอกาสทจะเกด ค าอธบาย 5 บอยมาก มโอกาสปรบปรงพนทนอยมาก 4 บอย มโอกาสปรบปรงพนทนอย 3 ปานกลาง มโอกาสปรบปรงพนทปานกลาง 2 นอย มโอกาสปรบปรงพนทสง 1 นอยมาก มโอกาสปรบปรงพนทสงมาก

ตวอยางระดบความรนแรงของผลกระทบของความเสยง (Impact) เชงปรมาณ

ระดบ ผลกระทบ ค าอธบาย 5 สงมาก > 10 ลานบาท 4 สง > 2.5 ลานบาท - 10 ลานบาท 3 ปานกลาง > 50,000 – 2.5 ลานบาท 2 ต า > 10,000 – 50,000 บาท 1 ต ามาก ไมเกน 10,000 บาท

ตวอยางระดบความรนแรงของผลกระทบของความเสยง (Impact) เชงคณภาพ

ระดบ ผลกระทบ ค าอธบาย

5 รนแรงสง มการสญเสยทรพยสนอยางมหนต มการบาดเจบถงชวต

4 คอนขางรนแรง มการสญเสยทรพยสนมาก มการบาดเจบสาหสถงขนพกงาน

3 ปานกลาง มการสญเสยทรพยสนมาก มการบาดเจบสาหสถงขนหยดงาน

16

2 นอย การสญเสยทรพยสนพอสมควร มการบาดเจบรนแรง

1 นอยมาก มการสญเสยทรพยสนเลกนอย ไมมการบาดเจบรนแรง

ทงน เมอน าคะแนนระดบความเสยงทองคกรยอมรบได ของความเสยงแตละรายการ ประจ าปงบประมาณนน ๆ มาเปรยบเทยบกบระดบความเสยงทไดประเมนไวของความเสยงและสาเหตแลว องคกรจะทราบไดวาความเสยงฯ ทไดรบการประเมนไวนนจดอยในกรณใด ไดแก

(1) “ตองจดการอยางเรงดวน” (2) “จดการบรหารความเสยง” (3) “ยอมรบความเสยงแตเฝาระวง” (4) “ยอมรบความเสยง”

17

รปภาพแสดงขนตอนการประเมนความเสยง

18

รปภาพแสดงความสมพนธของความเสยง การควบคม และความเสยงทเหลออย

การวดระดบความเสยง (Degree of Risk)

การวดความเสยงแบงออกเปน 5 ระดบ และมคาความเสยงรวมเทากบ 25 คะแนน (Level of Risk) โดยการน าผลทไดจากการประเมนความเปนไปไดและผลกระทบ มาจดท าแผนผงประเมนความเสยง (Risk Assessment Matrix) ตารางแสดงแผนผงการประเมนความเสยง (Risk Assessment Matrix)

Risk Assessment Matrix

ความเปนไปได ต า

มาก/ นอยมาก

ต า / นอย L

ปานกลาง M

สง / บอย H

สงมาก / บอยมาก

HV

1 2 3 4 5

ผลกร

ะทบ

/ ควา

มรนแ

รง สงมาก / หายนะ 5 5 (M) 10 (H) 15 (H) 20(HV) 25 (HV)

สง / วกฤต 4 4 (L) 8 (M) 12 (H) 16(HV) 20 (HV) ปานกลาง 3 3 (L) 6 (M) 9 (M) 12 (H) 15 (H) ต า / นอย 2 2 (L) 4 (L) 6 (M) 8 (M) 10 (H) ต ามาก / ไมมนยยะส าคญ

1 1 (L) 2 (L) 3 (L) 4 (L) 5 (M)

ระดบของความเสยง จาก Risk Assessment Matrix น ารายการความเสยงของแตละระดบความเสยงทไดจด

เรยงล าดบไว (Risk Ranking) มาวเคราะหเปรยบเทยบกบเกณฑความสามารถในการยอมรบความเสยง (Criteria for Acceptability Risk)

19

ตารางแสดงระดบความเสยง เพอจดล าดบความเสยงกอนการบรหารความเสยงป2557

Risk Assessment

Matrix

โอกาสทจะเกด ต า

มาก/ นอยมาก

ต า / นอย L

ปานกลาง M

สง / บอย H

สงมาก / บอยมาก

HV

1 2 3 4 5

ผลกร

ะทบ

/ ควา

มรนแ

รง

สงมาก / หายนะ 5 M H H HV HV

สง / วกฤต 4 L M H HV

HV

ปานกลาง 3 L M M

H

H

ต า / นอย 2 L L M

M H

ไมเปนสาระส าคญ / นอยมาก

1 L L L L M

ระดบของความเสยง

Risk Boundary = ขอบเขตความเสยงทสามารถยอมรบได หมายถง ขอบเขตของคะแนนระดบความเสยงทองคกรยอมรบได ตารางแสดงเกณฑความสามารถในการยอมรบความเสยง

ระดบ ความเสยง

ระดบ คะแนน

แทนดวย แถบส

ความหมาย

ต า (L) (สเขยว)

1-4 Acceptable or limited Focus - ระดบทยอมรบได โดยไมตองควบคมความเสยงไมตองมการ จดการเพมเตม

ปานกลาง (M)

(สเหลอง)

5-9 Tolerable but caution or Management Discretion/Medium Risk - ระดบทพอยอมรบได แตตองมการควบคมเพอปองกนไมให ความเสยงเคลอนยายไปยงระดบทยอมรบไมได

สง (H) (สสม)

10-19 Intolerable or Attention Required/High Risk - ระดบทไมสามารถยอมรบได โดยตองจดการประเมนแผนการบรหารความเสยงเดมหรอใชแผนใหมเพออยในระดบทยอมรบได

สงมาก (HV)

(สแดง)

20-25 Intolerable or Immediate Attention Require/High Risk - ระดบทไมสามารถยอมรบไดจ าเปนตองเรงจดการความเสยงให อยในระดบทยอมรบไดทนท

20

ขนตอนท 4 การตอบสนองความเสยง (Risk Response) การตอบสนองความเสยงแบงออกเปน 4 วธดงน

1) Take การยอมรบความเสยง (Risk Acceptance) หมายถง การไมกระท าใดๆ เพมเตม กรณนใชกบความเสยงทมนอย ความนาจะเกดนอยหรอเหนวามตนทนในการบรหารความเสยงสงโดยขออนมตหลกการรบความเสยงไว

2) Treat การลด (Risk Reduction) หรอควบคมความเสยง (Risk Control) หมายถง การลดโอกาสความนาจะเกดหรอลดความเสยหาย โดยการจดระบบการควบคมเพอปองกนการปรบปรงแกไขกระบวนการ รวมกบการก าหนดแผนส ารองในเหตฉกเฉน

3) Terminate การหลกเลยงความเสยง (Risk Avoidance) หมายถง การหยดหรอการเปลยนแปลงกจกรรมทเปนความเสยง เชน งดท าขนตอนทไมจ าเปนและจะน ามาซงความเสยงปรบเปลยนรปแบบการท างานและลดขอบเขตการด าเนนการ เปนตน

4) Transfer การกระจาย (Risk Sharing) หรอโอนความเสยง (Risk Spreading) หมายถง การลดโอกาสความนาจะเกดหรอลดความเสยหายโดยการแบงโอน การหาผรบผดชอบในความเสยง การจางบคคลภายนอกเปนผด าเนนการแทนและการจดประกนภย เปนตน เมอไดประเมนความเสยงแลว ผบรหารจะตองพจารณาเลอกวธการตอบสนองตอความเสยงอยางไร เพอท าใหความเสยงทเหลออย

ขนตอนท 5 การจดท าแผนบรหารความเสยง (Risk Management planning) การจดท าแผนบรหารความเสยง หมายถง การวางแผนก าหนดแนวทาง วธการ กจกรรม ในการด าเนนงาน เพอทจะลดโอกาสทจะเกดความเสยง และลดระดบความรนแรงของผลกระทบ เมอสวนงาน ประเมนรายงานความคบหากผลการบรหารความเสยงไมเปนไปตามเปา ใหปรบปรงและจดแผนบรหารความเสยงเพมเตมประกอบเอกสาร หนวยงานเจาของความเสยง (Risk Owner) จดท าแผนบรหารความเสยง เพอใหเกดความมนใจวาไดมการด าเนนการตามวธการตอบสนองตอความเสยง (จดการ : Treat, ถายโอน : Transfer และ หลกเหลยง : Terminate) อยางมประสทธภาพ สงทส าคญตอกจกรรมการควบคม คอ การก าหนดระยะเวลาในการด าเนนการและก าหนดหนวยงาน/พนกงานในองคกรเพอรบผดชอบการควบคม ควรมความรบผดชอบ ดงน

รายงานผลการด าเนนการตามแผนบรหารความเสยง ตอแผนกบรหารความเสยง ในระยะเวลาทก าหนด

พจารณาประสทธผลของการจดการความเสยงทไดด าเนนการอยในปจจบน พจารณาการปฏบตทจ าเปนเพมเตม เพอเพมประสทธภาพการจดการความเสยง

ขนตอนท 6 การตดตามและประเมนผล (Monitoring & Evaluation) การตดตามและประเมนผล หมายถง กระบวนการควบคมคณภาพการปฏบตงาน และประเมนผลการด าเนนงานตามแผนบรหารความเสยง หรอ มาตรการ / กจกรรมการควบคมเพมเตมทก าหนดไวอยางตอเนองและสม าเสมอ โดยการตดตามในระหวางการด าเนนงานตามแผนบรหารความเสยง หรอการประเมนผลทกไตรมาส เพอใหมนใจวา การจดการ หรอการบรหารความเสยงมประสทธภาพและประสทธผล

21

ทกหนวยงานขององคกร ตองรายงานความคบหนา ปญหา อปสรรคในการด าเนนการตามแผนบรหารความเสยงทเกยวของทงหมด

การตดตามและประเมนผล เพอใหมนใจไดวา การจดการความเสยงมคณภาพและมความเหมาะสม

ความเสยงส าคญทสงผลกระทบตอการบรรลวตถประสงคขององคกร ไดรายงานตอผบรหารตามสายบงคบบญชา แผนกบรหารความเสยง ผบรหารระดบสง และคณะอนกรรมการดานบรหารความเสยง

รปภาพแสดง ระบบตดตามและประเมนผล

ขนตอนท 7 สารสนเทศและการสอสาร (Information & Communication) การสอสารทมประสทธภาพหวใจของการบรหารความเสยงอยางมประสทธผล สารสนเทศท มนยส าคญเกยวของกบความเสยงควรไดรบการระบ จดเกบ มการสอสารในรปแบบและระยะเวลาทเหมาะสม ชวยใหพนกงานสามารถปฏบ ตหนาทความรบผดชอบของตนใหลลวงไปได การสอสารทมประสทธภาพประสทธผลเกดขนจากผบรหารไปสพนกงานในทกระดบปฏบตการ ผบรหาร และขนสระดบบนขององคกร

22

บทสรปการบรหารความเสยง ปจจยส าเรจของการจดการบรหารความเสยง ประกอบดวย 1. การสนบสนนอยางจรงจงและยงยนจากผบรหารระดบสงและพนกงานในองคกรทกคน 2. การไมยอทอตออปสรรคในการขบเคลอนทวทงองคกร 3. การเชอมโยงการบรหารความเสยงเขากบโครงสรางระบบงานท าด าเนนการอย 4. การน าการบรหารความเสยงไปใชเปนตวชวดใหเหนถงโอกาสและประโยชนทไดจากการบรหารจดการความเสยง 5. สรางตวชวดทชดเจนและเชอมโยงกบยทธศาสตรองคกร 6. การสอสารถงผลสมฤทธและประสทธผลใหทวทงองคกร ขอจ ากดขององคกร อาจสงผลใหการด าเนนงาน การบรหารความเสยงทวทงองคกรไมบรรลผลส าเรจตามวตถประสงค เชน 1. การไมใหความส าคญการบรหารจดการความเสยง ของผบรหารระดบสง 2.การปฏบต งานของบคลากรท ไมปฏบตตามระบบการบรหารความเส ยงท วท งองคกร ทไดก าหนดไว 3. เหตการณทอยนอกเหนอควบคมอนเนองมาจากปจจยภายนอกหรอเกดเหตการณพเศษทไมไดคาดคดมากอน 4. การทจรตในหนวยงาน กรณบคลากรในหนวยงานรวมมอกนท าการทจรตหรอเพกเฉยตอการกระท าผด 5. ตนทนคาใชจายเมอเปรยบเทยบกบผลตอบแทนทได บางครงผบรหารระดบสงตองยอมรบในความเสยงทอาจเกดขน เมอพจารณาเหนวาตนทนคาใชจายทเสยไปในการปองกนความเสยงมากกวาผลตอบแทนทได

23

ภาคผนวก

1. ระเบยบกฎหมายทเกยวของ 1.1 เรอง หลกการและแนวทางการก ากบดแลทดในรฐวสาหกจป 2552 ของ สคร. 1.2 เรอง แนวทาง : การจดวางระบบการควบคมภายใน ของส านกงานการตรวจเงนแผนดน 1.3 เรอง แผนวสาหกจ (ฉบบปรบปรง) 2555-2559 1.4 เรอง แผนปฏบตงานประจ าป 2557 1.5 เรอง บนทกขอตกลงประเมนผลการด าเนนงานรฐวสาหกจ ประจ าปบญช 2556 ระหวาง รฐบาลไทยกบองคการตลาด

1.6 เรอง ขอบงคบองคการตลาด วาดวยประมวลจรยธรรมขององคการตลาด พ.ศ. 2555 1.7 เรอง รายงานการใหค าปรกษาระบบประเมนผลการด าเนนงานปบญช 2554

2. ค าสงทเกยวของ 2.1 ค าสงคณะกรรมการองคการตลาด ท 3/2556 ลงวนท 31 มกราคม 2556 เรอง แตงตง

คณะอนกรรมการดานบรหารความเสยง 2.2 ค าสงองคการตลาด ท 10/2557 ลงวนท 17 มกราคม 2557 เรอง แตงตงคณะท างานดาน

บรหารความเสยง 3. โครงสรางองคการตลาด 4. ตวอยางการวเคราะหความเสยง

4.1 ตวอยางแบบตดตามผลการบรหารความเสยง 4.2 ตวอยางเกณฑประเมนคาผลกระทบและโอกาสทจะเกด ( I , L ) 4.3 ตวอยางแผนบรหารความเสยง

5. แผนการปฏบตการแผนกบรหารความเสยงป 2557 6. Risk Map องคการตลาดป 2557

24

2.1 ค าสงคณะกรรมการองคการตลาด ท 3/2556 ลงวนท 31 มกราคม 2556 เรอง แตงตงคณะอนกรรมการดานบรหารความเสยง

25

2.2 ค าสงองคการตลาด ท 10/2557 ลงวนท 17 มกราคม 2557 เรอง แตงตงคณะท างานดานบรหารความเสยง

26

2.2 ค าสงองคการตลาด ท 10/2557 ลงวนท 17 มกราคม 2557 เรอง แตงตงคณะท างานดานบรหารความเสยง(ตอ)

27

3. โครงสรางองคการตลาด

4.1 ตวอยางแบบตดตามผลการบรหารความเสยง

28

4.2 ตวอยางเกณฑประเมนคาผลกระทบและโอกาสทจะเกด ( I , L )

4.3 ตวอยางแผนบรหารความเสยง

29

5. แผนการปฏบตการแผนกบรหารความเสยงป 2557

5. แผนการปฏบตการแผนกบรหารความเสยงป 2557 (ตอ)

30

Risk Map องคการตลาดป 2557 (ปรบปรง เดอน มย.57)

31

แผนกบรหารความเสยง องคการตลาด กระทรวงมหาดไทย (อต. มท.) อาคารซอซ (CEC Building) เลขท 68/12 หมท 2 ชน 2 ถนนก าแพงเพชร 6 แขวงลาดยาว เขตจตจกร จงหวดกรงเทพมหานคร 10900 โทร : 0-2158-0411-20 ตอ 28-29 โทรสาร : ๐-๒158-0417 www.market-organization.or.th