การประชมวชาการวศวกรรมโยธาแหงชาต ครงท 20 The 20th National Convention on Civil Engineering วนท 8-10 กรกฎาคม 2558 จ. ชลบร 8-10 July 2015, Chonburi, THAILAND

1

การสบสวนเบองตนการเกดอบตเหตจราจรโดย การประยกตใชโปรแกรม CAD ZONE:

กรณศกษาทางหลวงหมายเลข 408 จงหวดนครศรธรรมราช A Preliminary Investigation of Road Traffic Accident

by Applying the CAD Zone Program: A Case Study on Highway No. 408, Nakhon Si Thammarat

ปต จนทรไทย1,* เอกลกษณ กาญจนเพญ2 นพวรรณ แทนเลก3 สวฒนา นคม4 อารฟ ตอหรญ5 และอสมอย วาจ6

1,2,3,4 สาขาเทคโนโลยโยธา คณะเทคโนโลยอตสาหกรรม มหาวทยาลยราชภฏนครศรธรรมราช จ.นครศรธรรมราช 5,6 นกศกษาปรญญาตร สาขาเทคโนโลยโยธา คณะเทคโนโลยอตสาหกรรม มหาวทยาลยราชภฏนครศรธรรมราช จ.นครศรธรรมราช

บทคดยอ

การศกษานมวตถประสงคเพอสบสวนและวเคราะหหาสาเหตการเกดอบตเหตจราจรบนถนน พรอมเสนอมาตรการปองกนปญหาการเกดอบตเหตในพนทศกษาใหกบหนวยงานทเกยวของของจงหวดนครศรธรรมราช กรณศกษารถกระบะชนรถเกงและรถต บรเวณพนทกอสรางบนถนนหมายเลข 408 หมท 10 บานทงสาน ต าบลเชยรเขา อ าเภอเฉลมพระเกยรต จงหวดนครศรธรรมราช เมอวนท 24 มกราคม พ.ศ. 2558 เวลา 20.30 น. ท าใหมผเสยชวตทเกดเหต 1 คน เสยชวตทโรงพยาบาล 1 คน บาดเจบสาหส 12 คน และบาดเจบเลกนอย 1 คน การศกษานไดท าการเกบรวบรวมขอมลอบตเหต ขอมลสภาพแวดลอมของทเกดเหต ขอมลการเกดอบตเหตจากผประสบเหตและผเหนเหตการณ และขอมลอน ๆ ทเกยวของ โดยการจดบนทก การสมภาษณ การถายภาพ และการใชเครองมอ TRU ANGLE ดวยโปรแกรม CAD ZONE การวเคราะหหาคาความเรวขณะชนจากระยะยบตวของยานพาหนะทเกดอบตเหต จากผลการศกษาพบวาสาเหตหลกของอบตเหตเกดจากคนขบรถกระบะตดสนใจผดพลาดในการแซงรถคนขางหนา สวนสาเหตรองเกดจากความผดพลาดทางถนน ทก าลงกอสรางทเปนถนนสชองจราจร แตเปดใชงานเพยงสองชองจราจรเทานน นอกจากนชวงเกดเหตเปนเวลากลางคน ซงมแสงไฟสองสวางไมเพยงพอ ไมมปายจ ากดความเรว และการตดตงปายรถวงสวนทางนอยเกนไป ขอเสนอแนะควรเพมไฟสองสวาง การตดตงปายจ ากดความเรว และการเพมปายรถวงสวนทางในบรเวณพนทศกษา

ค าส าคญ: การสบสวนอบตเหต, การประยกตใชโปรแกรม CAD ZONE

Abstract

This study aims to investigation and analyze the causes of road traffic accidents and proposed measures to prevent accidents in the study area to the relevant authorities of Nakhon Si Thammarat (NST). The case study between van and pick-up truck crashed on the work zone area of highway

number 408, Moo 10, Ban Thung-San, Chiang Kao District, Amphoe Chalermprakiat, NST on January 24, 2015. The total number of 2 people died in this accident, 1 died on site and the other died at the hospital. Moreover the number of serious injuries were 12 and 1 slight injury. Methodology of this study were collecting the road accident data, roadside data and highway physical data, the interviews data from the victims and the witnesses and the others data by use the Tru Angle tool and CAD ZONE program. Cad zone program can be analyzed the equivalent barrier speed from the crush of van and pick-up truck after crashed. The results showed the main cause was the human decision error and the minor causes were the road defect on work zone area of four lanes highway which has opened to operate only two lanes. Furthermore, insufficiency of the lighting, the lack of speed limit signs and two-way traffic signs were the causes of traffic accidents. Recommendation should add installing the light pole, speed limit sign and two-lanes traffic sign on the study area.

Keywords: Road accident investigation, Application CAD ZONE program

1. ค าน า

ประเทศไทยในหลายทศวรรษทผานมาไดมการพฒนาโครงสรางดานการคมนาคมขนสงอยางตอเนอง เพอตอบสนองยทธศาสตรการพฒนาและเพมขดความสามารถของประเทศในการแขงขนทางดานตาง ๆ โดยเฉพาะดานเศรษฐกจ เพอรองรบการเจรญเตบโตทางดานอตสาหกรรม นอกจากนการเพมขนของจ านวนประชากร และการขยายตวของเมอง ท าใหปรมาณการจราจรและความตองการเดนทางบนทองถนนเพมขนดวย สงผลใหอตราการเกดอบตเหตจราจรของประเทศไทยสงขนอยางเหนไดชด [1] จากรายงานขององคการอนามยโลก ซงไดส ารวจขอมลความปลอดภยบนทองถนนในป พ.ศ. 2556 จาก 182 ประเทศ พบวามการเสยชวตจากอบตเหตจราจรทางถนนทวโลกสงถง 1.24 ลานคนตอป เฉลยคดเปน 3,397 คนตอ

* ผเขยนผรบผดชอบบทความ (Corresponding author) E-mail address: pchantruthai@gmail.com

2

วน ซงประเทศไทยถกพบวามการเสยชวตจดเปนอนดบ 3 ของโลกและเปนอนดบ 1 ของภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต [2] เมอพจารณาอตราการเสยชวตจากอบตเหตจราจรบนทองถนนของประเทศไทยตอประชากร 100,000 คน ในชวงอายตาง ๆ ตลอดระยะเวลา 5 ป ตงแตพ.ศ. 2551 – 2555 พบวา วยรนทมชวงอาย 15 – 24 ป มอตราการเสยชวตมากทสด โดยขอมลในป พ.ศ. 2553 ซงเปนปทมอตราการเสยชวตของวยรนกลมดงกลาวสงสด คดเปน 35 คนตอประชากร 100,000 คน ถอเปนการสญเสยของประเทศอยางมาก เนองจากประชากรกลมนเปนวยทจะกาวเขาสการท างานสามารถสรางประโยชนและเปนก าลงใหกบประเทศชาตไดในอนาคต [3] นอกจากนผลจากการศกษามลคาความเสยหายจากอบตเหตจราจรทางถนนชวงปพ.ศ. 2552 – 2554 นน พบวามมลคาเพมขนทกป โดยในปพ.ศ. 2554 มลคาความเสยหายทกอใหเกดความพการมมลคาสงทสดประมาณ 5.11 – 6.91 ลานบาทตอป รองลงมาเปนการเสยชวต บาดเจบสาหส ทรพยสนเสยหายอยางเดยว และบาดเจบเลกนอย ตามล าดบ เนองจากผประสบเหตจนถงขนพการมคาใชจายหลายสวนในการดแลรกษาทงคาใชจายเกยวกบคดความ คาใชจายทางการแพทย คาฟนฟสขภาพ เปนตน [1] ซงผลกระทบจากการเกดอบตเหตจราจรทางถนนนบวาสงผลกระทบทางดานเศรษฐกจทงในระดบตวบคคล ระดบสงคม รวมถงระดบประเทศในวงกวาง ดงนนการปองกนปญหาอบตเหตจราจรทางถนนจงเปนเรองททกภาคสวนทงภาครฐและเอกชนตองเรงด าเนนการแกไขปญหาดงกลาว ตลอดจนการสรางความตระหนกใหกบประชาชนไดรบรถงผลกระทบจากอบตเหตจราจร เพอลดจ านวนอบตเหต รวมถงการเสยชวตและบาดเจบจากอบตเหตจราจรทางถนนตอไป

1.1 วตถประสงคและขอบเขตการศกษา บทความนมวตถประสงคเพอ 1.1.1 สบสวนและวเคราะหหาสาเหตการเกดอบตเหตจราจร โดยการ

ประยกตใชโปรแกรม CAD ZONE 1.1.2 เสนอแนวทางและมาตรการปองกนปญหาการเกดอบตเหต

จราจรในพนทศกษา ขอบเขตการศกษาของบทความนไดเลอกท าการศกษาอบตเหตรถ

กระบะชนรถเกงและรถต บรเวณพนทกอสรางบนถนนหมายเลข 408 ขาออกนอกเมองนครศรธรรมราช – อ าเภอหวไทร หมท 10 บานทงสาน ต าบลเชยรเขา อ าเภอเฉลมพระเกยรต จงหวดนครศรธรรมราช ดงแสดงจดเกดเหตในรปท 1

รปท 1 ต าแหนงทเกดเหตบนทางหลวงหมายเลข 408 จงหวดนครศรธรรมราช

2. การสบสวนการเกดอบตเหตจราจรทางถนนเบองตน

การสบสวนการเกดอบตเหตจราจรทางถนนเบองตนเปนการหาสาเหตการเกดอบต เหตจราจรท เกดขน เพอน าไปสการปรบปรงถนนและสงแวดลอมบรเวณทเกดเหต หรอใชเปนฐานขอมลดานความปลอดภยทางถนนใหกบหนวยงานทเกยวของไดน าไปใชในการวางแผนพฒนาและปองกน

ปญหาการเกดอบตเหตจราจรทางถนนตอไป [4-6] โดยแนวทางการหาสาเหตการเกดอบตเหตจราจรทางถนนเบองตนจ าเปนตองหาค าตอบของค าถามพนฐานทวา ใคร ท าอะไร ทไหน เมอไหร และ ท าไม [7] เพอน ามาใชในการวเคราะหหาความสมพนธของปจจยการเกดอบตเหตตามหลกทฤษฎของแฮดอน [8] ไดแก คน รถ ถนนและสงแวดลอม ทมความเกยวของกนเปนเหตการณลกโซ [9] ซงสาเหตการเกดอบตเหตนนเกดจากปจจยดงกลาว โดยเปรยบเทยบกบชวงเวลาการเกดอบตเหต ไดแก กอนเกดอบตเหต ขณะเกดอบตเหต และหลงเกดอบตเหต [10-11] เพอใชวเคราะหหาสาเหตการเกดอบตเหตในชวงเวลาตางๆ ได โดยแบงขนตอนการท างานเปนสองสวนคอ การเกบขอมลภาคสนาม และการวเคราะหหาสาเหตการเกดอบตเหตจราจรทางถนนโดยมขนตอนดงน 2.1 การเกบขอมลภาคสนาม

การเกบขอมลภาคสนามเมอเกดอบตเหตขนแลวมการรบแจงเหต ขนตอนเบองตนตองท าการประเมนเหตการณ และจดสรรบคลากรในการเกบรวบรวมขอมล ซงการเกบขอมลนนแบงออกเปน 3 สวนหลก คอ ขอมลสถานทเกดเหต ขอมลยานพาหนะทเกดเหต และขอมลผประสบเหต

2.1.1 ขอมลสถานทเกดเหต การเกบขอมลสถานท เกดเหตสามารถด าเนนการไดโดย (1) การ

ถายภาพบรเวณทเกดเหตทงหมด ไดแก จดชนและจดสดทายของการชนกนของรถ รถคนทเกดเหต ถนนและสงแวดลอมบรเวณทเกดเหต เปนตน (2) การสอบถามเหตการณจากผเหนเหตการณบรเวณทเกดเหต และ (3) การใชเครองมอ TRU ANGLE ในการบนทกขอมลรองรอยการเกดเหต อาท ระยะของรอยเบรก ระยะรอยถลอกบนผวถนน จดชน จดสดทายของการชน ขอมลทางกายภาพของถนนและสงแวดลอม เปนตน เพอใชในการวเคราะหในการวาดผงล าดบเหตการณตอไป การเกบขอมลดวยเครองมอดงกลาวแสดงดงรปท 2

รปท 2 การใชเครองมอ TRU ANGLE ในการบนทกขอมลรองรอยการเกดอบตเหต

2.1.2 ขอมลยานพาหนะทเกดเหต การเกบขอมลยานพาหนะทเกดเหตด าเนนการโดยการถายภาพรถทเกด

เหตทกคน เพอใหเหนสภาพความเสยหายของตวรถทงภายในและภายนอก ตลอดจนการวดระยะยบตวของรถหลงการชน เพอน ามาวเคราะหหาความเรวของรถขณะชนกนดวยโปรแกรม CAD ZONE

2.1.3 ขอมลผประสบเหต การเกบขอมลผประสบเหตด าเนนการโดยการตดตามขอมลของผท

ประสบเหตจากโรงพยาบาลทเขารบการรกษา เชน บรเวณทไดรบบาดเจบ อาการบาดเจบทท าใหเสยชวต เปนตน ซงกลไกการบาดเจบนนท าใหทราบถงความรนแรงของอบต เหต นอกจากนยงตองสอบถามขอมลล าด บเหตการณการเกดอบตเหตจากผประสบเหตดวย เพอใชเปนแนวทางในการวเคราะหหาสาเหตการเกดอบตเหตตอไป [6]

3

2.2 การวเคราะหหาสาเหตการเกดอบตเหตจราจร การวเคราะหหาสาเหตการเกดอบตเหตจราจรเปนการน าขอมลท

รวบรวมไดจากขอมลภาคสนามมาวเคราะห โดยใชสมการทางฟสกสและโปรแกรม CAD ZONE ในการหาคาความเรวของรถขณะเกดเหตและจ าลองเหตการณขณะชนกนของรถในรปแบบ 2 มต และ 3 มต เพอใหเหนมมมองขณะเกดเหตไดหลายมมมอง

2.2.1 สมการทางฟสกส สมการทางฟสกส ส าหรบการค านวณหาคาความเรวของรถ แสดงดง

สมการท (1) ซงไดถกน ามาใชเพอค านวณหาคาความเรวรถกอนเหยยบเบรก และสมการค านวณหาคาชวงระยะเวลาของรถขณะชนปะทะกน แสดงดงสมการท (2) [12]

v2 = u2 + 2aS (1)

v = u + at (2)

โดยท v = ความเรวปลาย เมตร/วนาท u = ความเรวตน เมตร/วนาท a = อตราเรง/หนวง เมตร/วนาท2

= 3.4 เมตร/วนาท2 (แนะน าโดย AASHTO) S = ระยะทาง เมตร t = ระยะเวลา วนาท

2.2.2 โปรแกรม CAD ZONE คณะผวจยไดน าโปรแกรม CAD ZONE มาใชจ าลองเหตการณขณะชน

กนของยานพาหนะ โดยการน าเขาขอมลทางกายภาพของถนนและสงแวดลอมทบนทกไดจากเครองมอ TRU ANGLE เพอชวยในการวเคราะหหาสาเหตการเกดอบต เหตจราจร เชน การหาความเรวขณะชนของยานพาหนะ ทศทางการชน เปนตน ซงผลการศกษาทไดจะอยในลกษณะภาพ 2 มต และ 3 มต นอกจากนตวโปรแกรมสามารถน าเสนอขอมลออกมาเปนภาพเคลอนไหว เพอจ าลองสถานการณการเกดอบตเหตไดชดเจนยงขน ดงแสดงภาพการจ าลองเหตการณการเกดอบตเหตในรปท 3 และภาพการจ าลองมมมองของคนขบรถขณะเกดอบตเหตในรปท 4

รปท 3 การจ าลองเหตการณการเกดอบตเหตดวยโปรแกรม CAD ZONE

รปท 4 ภาพจ าลองมมมองของคนขบรถขณะเกดอบตเหต

ดวยโปรแกรม CAD ZONE

3. รายละเอยดอบตเหตของกรณศกษา รายละเอยดอบตเหตของกรณศกษาทไดจากการเกบรวบรวมขอมล

ภาคสนามและน ามาวเคราะหหาสาเหตการเกดอบตเหต มดงตอไปน 3.1 วน เวลา และสถานทเกดเหต

อบตเหตจราจรในกรณศกษาเกดขนเมอวนเสารท 24 มกราคม พ.ศ. 2558 เวลา 20.30 น. บนทางหลวงแผนดนหมายเลข 408 บรเวณหลกกโลเมตรท 24+800 ลกษณะผวทางเปนถนนแอสฟลทตกคอนกรต 4 ชองจราจร ซงยงสรางไมเสรจและเปดใชงานเพยง 2 ชองจราจร เปนทางฝงขาออกจากอ าเภอเมองนครศรธรรมราช – อ าเภอหวไทร หมท 10 บานทงสาน ต าบลเชยรเขา อ าเภอเฉลมพระเกยรต จงหวดนครศรธรรมราช โดยชองจราจรของถนนมความกวางชองละ 3.5 เมตร แบงทศทางการเดนรถดวยรองน ากลางถนนกวาง 10.0 เมตร ไหลทางดานนอกกวาง 1.0 เมตร ไหลทางดานในกวาง 1.0 เมตร สภาพขดสตเสนและเครองหมายจราจรบนผวทางชด เจน พกดจด เกด เหต อย ท พก ด 8.153705 เหนอ และพกด 100.05939 ตะวนออก รถวงสวนทางโดยมเสนปะสขาวแบงทศทางกระแสจราจรและปายบอกรถวงสวนทางทกระยะประมาณ 1.0 กโลเมตร โดยภาพถายหลงเกดเหตแสดงดงรปท 5

รปท 5 ภาพถายหลงเกดอบตเหต [13]

3.2 ล าดบเหตการณการเกดอบตเหต

รถกระบะ ยหอโตโยตา สบรอนซทอง ซงบรรทกผโดยสารรวมคนขบจ านวน 8 คน เดนทางออกจากอ าเภอเชยรใหญ เพอเขาสตวอ าเภอเมองนครศรธรรมราช เมอถงบรเวณทเกดเหตบนทางหลวงหมายเลข 408 เปนถนน 4 ชองจราจร แตยงสรางไมเสรจและเปดใชเพยง 2 ชองจราจร ซงเปนทางฝงขาออกนอกเมองนครศรธรรมราช – อ าเภอหวไทร หมท 10 บานทงสาน ต าบลเชยรเขา อ าเภอเฉลมพระเกยรต จงหวดนครศรธรรมราช รถกระบะไดขนเลนขวาเพอแซงรถคนขางหนา (ไมทราบขอมลรถ) แตแซงไมพนท าใหเกดการเฉยวชนกบรถเกง ยหอโตโยตา สด า ขณะชนปะทะท าให

4

ยางลอหนาขวาของรถทงสองคนระเบด แลวรถกระบะไดเสยหลกพงชนประสานงากบรถต ยหอโตโยตา สขาว ทก าลงขบตามหลงรถเกงคนดงกลาวอยางรนแรง โดยจากการสอบถามขอมลผโดยสารรถต ทราบวารถตคนดงกลาวไดเดนทางออกจากกรงเทพมหานคร ในเชาวนศกรท 23 มกราคม พ.ศ. 2558 พกคางแรมท จงหวดภเกต 1 คน โดยเชาวนเสารท 24 มกราคม พ.ศ. 2558 ไดด าเนนการจดประชมเกยวกบผลตภณฑอาหารเสรมทจงหวดภเกต เมอแลวเสรจจงเดนทางตอ เพอจะไปจดประชมทอ าเภอหาดใหญ จงหวดสงขลา โดยคนขบตงใจไปเสนทางอ าเภอทงสง - อ าเภอหาดใหญ แตกลบหลงทางมาออกเสนทางอ าเภอเมองนครศรธรรมราช - อ าเภอหวไทรและเกดเหตดงกลาว เปนเหตใหมผเสยชวต 1 คนในทเกดเหต เสยชวต 1 คนทโรงพยาบาล มผไดรบบาดเจบสาหส 12 คน และบาดเจบเลกนอย 1 คน โดยแสดงล าดบเหตการณและผงการชนแสดงดงรปท 6 ส าหรบต าแหนงสดทายของการชน รอยเบรก และรอยขดบนผวถนนแสดงดงรปท 7-9 ตามล าดบ

รปท 6 ล าดบเหตการณและผงการชน โดยการประยกตใชโปรแกรม CAD ZONE

หมายเหต: POI = Point of Impact (ต าแหนงทรถชนกน) POR = Point of Rest (จดสดทายทยานพาหนะหยดหลงการชน)

รปท 7 จดสดทายของยานพานหะทหยดหลงการชน

รปท 8 รอยเบรกของรถตและรอยกะทะลอของรถกระบะขดกบผวถนน

รปท 9 รอยเบรกของรถเกง

3.3 ความเสยหายจากอบตเหต

3.3.1 ความเสยหายตอยานพาหนะ: รถกระบะ

5

รถกระบะ ยหอโตโยตา รน VIGO สบรอนซทอง ทะเบยนนครศรธรรมราช สภาพหลงชนไดรบความเสยหายบรเวณดานหนาเปนหลก ลอรถดานหนาทงสองขางไมมแรงดนลมในยาง ซงสภาพความเสยหายทงภายนอกและภายในของรถกระบะแสดงดงรปท 10 และ 11 ตามล าดบ

รปท 10 ต าแหนงความเสยหายภายนอกของรถกระบะ

รปท 11 ความเสยหายภายในของรถกระบะ 3.3.2 ความเสยหายตอยานพาหนะ: รถเกง รถเกง ยหอโตโยตา รน VIOS สด า ทะเบยนกรงเทพมหานคร สภาพ

หลงชนไดรบความเสยหายบรเวณดานขวาเปนหลกและลอรถดานหนาขวาไมมแรงดนลมในยาง ดงแสดงในรปท 12

รปท 12 ต าแหนงความเสยหายของรถเกง

3.3.3 ความเสยหายตอยานพาหนะ: รถต รถต ยหอโตโยตา รน COMMUTER สขาว ทะเบยนกรงเทพมหานคร

สภาพหลงชนไดรบความเสยหายบรเวณดานหนาเปนหลกดงแสดงในรปท 13

รปท 13 ต าแหนงความเสยหายของรถต

3.3.4 ความเสยหายตอรางกายผประสบเหต จากการตดตามขอมลผเขารบการรกษาทโรงพยาบาลของผประสบเหต

ทงหมด 15 คน (รวมคนขบ) สามารถสรปความรนแรงทเกดกบผประสบเหตจากกรณอบตเหตไดวา มผเสยชวตในทเกดเหต 1 คน เปนคนทนงขางคนขบรถกระบะ เสยชวตทโรงพยาบาล 1 คน เปนคนขยรถกระบะ และผไดรบบาดเจบสาหส 12 คน โดยอาการของผไดรบบาดเจบสาหสสวนใหญพบวา บรเวณกระดกขาหกรอยละ 36 รองลงมาศรษะไดรบแรงกระแทกอยางรนแรงรอยละ 28 บรเวณล าตวกระดกสนหลงผดรปและหกรอยละ 18 และกระดกแขนหกคดเปนรอยละ 18 ดงแสดงในรปท 14 นอกจากนมผบาดเจบเลกนอย 1 คน

รปท 14 รอยละต าแหนงการบาดเจบบนรางกายของผประสบอบตเหต

4. การวเคราะหหาสาเหตการเกดอบตเหต 4.1 การวเคราะหหาคาความเรวรถ

เนองจากการวเคราะหหาคาความเรวรถเปนตวแปรส าคญในการหาสาเหตการเกดอบตเหตและความรนแรงของอบตเหตจราจรทางถนนทเกดขน โดยคณะผวจยไดท าการวเคราะหหาคาความเรวสดทายของการชน

6

กนของรถดวยโปรแกรม CAD ZONE และหาคาความเรวกอนชนกนของรถดวยสมการทางฟสกส ดงแสดงในหวขอท 4.1.1 – 4.1.2 ดงน

4.1.1 การวเคราะหหาคาความเรวรถดวยโปรแกรม CAD ZONE

การหาคาความเรวรถขณะชนดวยโปรแกรม CAD ZONE โดยใชหลกการอนรกษพลงงาน พจารณาจากคาการยบตวของยานพาหนะทชน คาความแขงแรงของรถยนตตามต าแหนงทชน มมของการชน เปนตน

พลงงานทถกดดซบ (Energy dissipated; E) ดงแสดงในสมการท 3 ดงน [14]

Y

CCCCCCCCCC

CCCCCCC

CCCCCCA

GL

E

1

6554433221

26

25

24

23

22

21

65432

2222

6

22222

5

5

(3)

การหาขนาดความเรวเทยบเทาขณะชน (Equivalent Barrier Speed;

EBS) โดยพจารณาจากพลงงานทถกดดซบเทยบเทากบพลงงานจลยของยานพาหนะทมความเรวขณะปะทะ ดงแสดงในสมการท 4 ดงน

22

2

1

2

1v

g

WmvE t (4)

จากสมการท 4 เมอความเรว (v) คอ ความเรวเทยบเทาขณะชน (EBS) ของยานพาหนะทพจารณาจะไดวาสมการท 3 มขนาดเทากบสมการท 4 ดงนแสดงในสมการท 5

tW

EgE B S 12

2 (5)

โดยท E = พลงงานทถกดดซบ (Energy dissipated); นว-ปอนด A = สมประสทธความแขง (ขนาดของแรงทมากทสดตอระยะ

ของความกวางการชนทไมท าใหเกดความเสยหายแบบถาวร); ปอนด/นว

G = A2/2B; ปอนด B = สมประสทธความแขง (แรงตานการยบตวตอระยะของ

ความกวางการชน; ปอนด/ตารางนว L = ความกวางของการยบ; นว C1-C6 = ระยะการยบตวตลอดความกวางการยบตว; นว Y = 1+tan2

= มมปะทะ; องศา EBS = ความเรวเทยบเทาขณะชน; ฟต/วนาท g = ความเรงโลก = 32.2 ฟต/วนาท2 Wt = น าหนกรถรวมน าหนกบรรทก; ปอนด

คาพารามเตอร A, B และ Wt เปนคาเฉพาะของรถแตละรน ซงสามารถเพมเตมไดอยางอสระในโปรแกรมตามยหอ และรนรถแตละปผลต จากการวเคราะหหาคาความเรวรถ จากสมการท 3 ถงสมการท 5 พบวา ความเรวของรถกระบะทปะทะรถตเทากบ 81 กโลเมตรตอชวโมง และความเรวของรถตทปะทะรถกระบะมคาเทากบ 77 กโลเมตรตอชวโมง ดงแสดงในรปท 15 และรปท 16 และระยะเวลาตงแตรถกระบะเฉยวชนรถเกงจนกระทงชนรถตทค านวณไดจากสมการท (2) ใชเวลาประมาณ 1.2 วนาท ทระยะทาง 30.46 เมตร จากขอมลทไดท าใหทราบวาการขบรถดวยความเรวสงเมอเกดอบตเหตมผลกบชวงระยะเวลาการควบคมรถทนอยลงตามมา สงผลใหมความเสยงทจะท าใหเกดอบตเหตสงดวยเชนกน

รปท 15 ผลการวเคราะหความเรวจากระยะยบตวของรถกระบะ

รปท 16 ผลการวเคราะหความเรวจากระยะยบตวของรถต

4.1.2 การวเคราะหหาคาความเรวกอนชนของรถดวยสมการทาง

ฟสกส

ความเรวกอนเหยยบเบรกของรถกระบะกอนชนกบรถเกงทค านวณไดจากสมการท (1) คอ 96 กโลเมตรตอชวโมง คาความเรวดงกลาวทค านวณได น นส ง กว า เ กณฑมาตรฐานท กฎหมายก าหนดให รถยนต และรถจกรยานยนตใชความเรวบนทางหลวงชนบทไดไมเกน 90 กโลเมตรตอชวโมง ซงอบตเหตทเกดขนนนอยบนถนนทางเบยงทมการกอสรางและซอมบ ารงทาง จากถนน 4 ชองจราจร ปรบใชเพยง 2 ชองจราจร โดยบรเวณถนนดงกลาวไมมการตดตงปายจ ากดความเรว เพอใหรถทวงบนถนนลดความเรวและขบรถดวยความระมดระวง [15] ท าใหรถทวงบนถนนดงกลาวใชความเรวทสงสงผลใหมโอกาสเกดอบตเหตได

4.2 ปจจยทคาดวาท าใหเกดอบตเหต

จากผลการวเคราะหขอมลทเกยวของทงหมด คณะผวจยมความเหนวาปจจยทมความเปนไดมากทสด ทท าใหเกดอบตเหตในครงนคอ ปจจยดานคน รองลงมคอปจจยดานถนนและสภาพแวดลอม [16]

4.3.1 ปจจยดานคน

ปจจยดานคนทคาดวาท าใหเกดเหต คอ - ผขบขรถกระบะตดสนใจผดพลาดในการแซงรถคนขางหนา

C1 40.79"

C2 31.14"

C3 24.37"

C4 23.24"

C5 40.40"

C6 40.76" 69.29"

190.0°

(10.0°)

CRUSH REPORT: Front Crush

2009/TOYOTA/HILUX VIGO CAP C1 = 40.79", C2 = 31.14", C3 = 24.37", C4 = 23.24", C5 = 40.40", C6 = 40.76" Damage Length = 69.29"Crash (L) = 69.29"Damage Offset = 0.00"A = 266.08 lb/inB = 108.92 lb/in²G = 325.003 lbWt = 4673.76 lbsPDOF = 190.00°(ø=10.00°)Y = (1+tan(ø)²)g (Gravity) = 32.2 ft/s²

E = L/5 * [ 5G + A/2 * ( C1 + 2*C2 + 2*C3 + 2*C4 + 2*C5 + C6) + B/6 * (C1² + 2*C2² + 2*C3² + 2*C4² + 2*C5² + C6² + C1*C2 + C2*C3 + C3*C4 + C4*C5 + C5*C6) ] * YE = 4775779.59 in/lbsE = 397981.63 ft/lbs

EBS = Sqrt(2g*(E/12) / Wt) = f/sEBS = 74.05 ft/sEBS = 50.49 mph

C1 21.25"

C2 26.77"

C3 36.22"

C4 34.25"

C5 22.44"

C6 19.30" 65.46"

190.0°

(10.0°)

CRUSH REPORT: Front Crush

2008/TOYOTA VANS/COMMUTER C1 = 21.25", C2 = 26.77", C3 = 36.22", C4 = 34.25", C5 = 22.44", C6 = 19.30" Damage Length = 65.46"Crash (L) = 65.46"Damage Offset = -4.26"A = 358.75 lb/inB = 154.75 lb/in²G = 415.837 lbWt = 5357.23 lbsPDOF = 190.00°(ø=10.00°)Y = (1+tan(ø)²)g (Gravity) = 32.2 ft/s²

E = L/5 * [ 5G + A/2 * ( C1 + 2*C2 + 2*C3 + 2*C4 + 2*C5 + C6) + B/6 * (C1² + 2*C2² + 2*C3² + 2*C4² + 2*C5² + C6² + C1*C2 + C2*C3 + C3*C4 + C4*C5 + C5*C6) ] * YE = 4958647.13 in/lbsE = 413220.59 ft/lbs

EBS = Sqrt(2g*(E/12) / Wt) = f/sEBS = 70.48 ft/sEBS = 48.05 mph

EBS= 81 กม./ชม.

EBS= 77 กม./ชม.

7

- ผขบขรถกระบะขบรถดวยความเรวสงเมอเกดอบตเหตท าใหควบคมรถไดยาก

4.3.2 ปจจยดานถนนและสงแวดลอม

ปจจยดานถนนและสงแวดลอมทคาดวาท าใหเกดเหต คอ - การตดตงอปกรณเตอนความปลอดภยระหวางการกอสรางทาง

บกพรอง - การตดตงปายเตอนรถวงสวนทางนอยเกนไป - ไฟฟาสองสวางระหวางทางไมเพยงพอ - ไมมปายจ ากดความเรวขณะรถวงบรเวณทางเบยง - ไมมกรวยแบงชองทางการเดนรถ

4.3.3 ปจจยดานยานพาหนะ

ปจจยดานยานพาหนะทคาดวาท าใหเกดเหตนนเปนผลจากความตอเนองจากการชนกนของรถกระบะและรถเกง ทขณะชนกนยางลอรถดานหนาขวาของรถกระบะและรถเกงระเบด ดวยความเรวของรถกระบะท าใหรถกระบะเสยการควบคมพงชนรถตทวงตามหลงรถเกงมา

จากการเกบรวบรวมขอมลและการวเคราะหหาสาเหตการเกดอบตเหตจราจรทางถนนท าใหทราบวาปจจยใดบางทมโอกาสสงผลใหเกดอบตเหตจราจรทางถนนดงกลาวได และเมอน าปจจยทคาดวาท าใหเกดอบตเหตมาเปรยบเทยบกบชวงเวลาการเกดอบตเหตทงสามชวงเวลาไดแก กอนชน ขณะชน และหลงชน ท าใหเหนถงความส าพนธของการเกดอบตเหตจราจรทางถนนไดชดเจนยงขน โดยความสมพนธระหวางปจจยทคาดวาท าใหเกดอบตเหตกบชวงเวลาทเกดเหตแสดงดงตารางท 1

ตารางท 1 ความสมพนธระหวางปจจยทคาดวาท าใหเกดอบตเหตกบชวงเวลา ทเกดเหต

ชวงเวลา

ปจจย กอนชน ขณะชน หลงชน

คน

- คนขบรถกระบะตดสนใจผดพลาดกอนแซงรถคนขางหนา - คนขบรถกระบะขบรถดวยความเรวสง - ผโดยสารไมรดเขมขดนรภย

- คนขบและผโดยสารไดรบแรงกระแทกจากการชน

- เสยชวตในทเกดเหต 1 คน - เสยชวตทโรงพยาบาล 1 คน - บาดเจบสาหส 12 คน - บาดเจบเลกนอย 1 คน

ยานพาหนะ - ไมพบขอบกพรอง

- ยางรถกระบะ และรถเกงระเบดขณะชน - รถกระบะเสยการควบคมแลวพงชนรถต

- รถกระบะและรถตไดรบความเสยหายบรเวณดานหนาเปนหลก - รถเกงไดรบความเสยหายบรเวณดานขวา

ถนนและสงแวดลอม

- ปายรถวงสวนทางนอยเกนไป - ไมมปายจ ากดความเรว - ไฟฟาสองสวางไมเพยงพอ - ไมมกรวยแบงชองทางการเดนรถ

- ไมพบขอบกพรอง

- ไมพบขอบกพรอง

5. ขอเสนอแนะเพอลดโอกาสการเกดอบตเหต เมอท าการวเคราะหหาสาเหตการเกดอบตเหตจราจรทางถนนแลว

สามารถประเมนแนวทางการปองกนการเกดอบตเหตในบรเวณพนทศกษาดงกลาวไดดงตอไปน 5.1 ปจจยดานคน

- กรมการขนสงควรมการกวดขนเขมงวด เรองระเบยบวนยจราจรส าหรบคนขบขรถยนตทกประเภท

- รณรงคและบงคบใหผขบขปฏบตตามความเรวทกฎหมายก าหนด - ควรมกฎหมายบงคบใหผโดยสารและคนขบรดเขมขดนรภยทก

ต าแหนงทนงขณะเดนทาง 5.2 ปจจยดานถนนและสงแวดลอม

- ผรบเหมากอสรางทางควรมมาตรการในการปองกนการเกดอบตเหตจราจรในบรเวณพนทซอมบ ารงทางตามมาตรฐานความปลอดภยของกรมทางหลวง เชน การเพมไฟสองสวางเวลากลางคน การตดตงปายหามแซง ปายจ ากดความเรว ปายเตอนทางเบยง ปายรถวงสวนทาง โดยระยะหางระหวางปายแตละจดควรหางกน 100 – 150 เมตร เปนตน

6. สรปผลการศกษาและขอเสนอแนะ

บทความนไดน าหลกการสบสวนเบองตนมาประยกตใชกบโปรแกรม CAD ZONE เพอวเคราะหหาสาเหตการเกดอบตเหตจราจร จากการศกษาพบวา คนขบรถกระบะมพฤตกรรมการขบขทเสยงตอการเกดอบตเหต โดยการขบรถดวยความเรวสงบรเวณทางเบยง และผขบขรถกระบะตดสนใจผดพลาดในการแซงรถคนขางหนาท าใหเกดการเฉยวชนกบรถเกงทวงสวนทางกนมา เปนผลใหยางลอรถดานหนาขวาของรถทงสองคนระเบดจนรถกระบะเสยการควบคมพงชนประสานงากบรถตทวงสวนทางกนมาอยางรนแรง เปนเหตใหผโดยสารทไมรดเขมขดนรภยกระแทกกบวตถแขงภายในรถ สวนปจจยดานถนนและสภาพแวดลอม พบวา ถนนบรเวณบานทงสาน หมท 10 ต าบลเชยรเขา อ าเภอเฉลมพระเกยรต จงหวดนครศรธรรมราช เปนถนน 4 ชองจราจร ซงยงสรางไมเสรจ และเปดใชงานเพยง 2 ชองจราจรเทานน (ถนนขาออกจากเมองนครศรธรรมราช) โดยใหรถวงสวนทางกน ในขณะทผรบเหมากอสรางทางมการจดการดานความปลอดภยบนถนนทไมเหมาะสมในระหวางการกอสราง เชน มการตดตงปายเตอนรถวงสวนทางนอยเกนไป ไฟฟาสองสวางไมเพยงพอ ไมมปายจ ากดความเรว และไมมการตดตงกรวยแบงชองทางเดนรถ ซงเปนผลท าใหเกดอบตเหตขนในเหตการณดงกลาวน ดงนนแนวทางการปองกนปญหาดงกลาว คอ การบงคบใชกฎหมาย การสรางความตระหนกใหกบประชาชนถงผลกระทบของอบตเหตจราจรและการใชความเรว ตลอดจนผรบเหมากอสรางทางควรท าการตดตงปายเตอนระหวางมการกอสรางทางตามมาตรฐานของกรมทางหลวง เพอปองกนปญหาการเกดอบตเหตจราจรทอาจเกดขนได

กตตกรรมประกาศ

คณะผวจยขอขอบคณเจาหนาทส านกงานปองกนควบคมโรคท 11 โ ร งพยาบาล เ ช ย ร ใหญ โ ร งพยาบาลมหาราชนครศร ธ ร รมราช พ.ต.ท.พระพงศ ยอดสรางค พนกงานสบสวนสถานต ารวจภธรเฉลมพระเกยรต จงหวดนครศรธรรมราช หนวยกภย ผประสบเหตและญาตทใหความรวมมอในทกดาน ตลอดจนการใหขอคดเหนและขอเสนอแนะในการปองกนอบตเหตบรเวณดงกลาวอยางดยง และขอขอบคณมหาวทยาลยราชภฏนครศรธรรมราช ทไดสนบสนนงบประมาณเพอใชในการน าเสนอบทความฉบบน

8

เอกสารอางอง

[1] ศนยสารสนเทศยทธศาสตรภาครฐ ส านกงานสถตแหงชาต, อบตเหตความสญเสยทมากกวาชวต, [ระบบออนไลน], แหลงทมา: http://www.nic.go.th/gsic/e-book/accident/accident.pdf

[2] องคการอนามยโลก, Global Status Report on Road Safety 2013, [ ระบบออนไลน ] , แหล งท มา : http://www.who.int/violence_injury_prevention/road_safety_status/2013/report/en/

[3] หนวยเฝาระวงและสะทอนความปลอดภยทางถนน, กลมเสยงตอการเสยชวตจากอบตเหตทางถนน แบงตามอาย , [ระบบออนไลน], แหลงทมา: http://trso.thairoads.org/statistic/national/N-SPI-B

[4] ปรเมศวร เหลอเทพ , พพฒน ทองฉม และ พชย ธานรณานนท , “การใชการสบคนสาเหตการเกดอบตเหตในเชงลกเพอปรบปรงวธการลดอบตเหตจราจร”, เอกสารการประชมวชาการวศวกรรมโยธาแหงชาต ครงท 12, พ.ศ.2550., หนา 39-43

[5] อรรถกร สาละ และ พนฤษณ คลงบญครอง, “การประยกตใชตวแบบหนวยสบสวนอบตเหตจากการจราจรและขนสงพนทศกษา: ภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนบน”, เอกสารการประชมวชาการวศวกรรมโยธาแหงชาต ครงท 14, พ.ศ.2552

[6] เอกลกษณ กาญจนเพญ, ปรเมศวร เหลอเทพ และ พชย ธานรณานนท, “การสบสวนสาเหตการเกดอบตเหตจากรถตและรถบสสาธารณะ: กรณศกษาภาคใต”, เอกสารการประชมวชาการวศวกรรมโยธาแหงชาต ครงท 18, พ.ศ.2556.

[7] สนข., รายงานสรปผลการศกษาแบบบรณาการในภาพรวมของประเทศไทย , โครงการศกษาประยกตใชตวแบบหนวยสบสวนอบตเหตจากการขนสงและจราจรเพอน าไปสการปฏบต , ส านกงานนโยบายและแผนการขนสงและจราจรกระทรวงคมนาคม (สนข.) , กระทรวงคมนาคม, กรงเทพมหานคร, 2552.

[8] AUSTROADS, (Base on Haddon, 1980), Guide to Traffic Engineering Practice Part IV: Treatment of Crash Location, Sydney, 2004.

[9] พชย ธานรณานนท , ถนนปลอดภยดวยหลกวศวกรรม , ภาควชาวศวกรรมโยธา, คณะวศวกรรมศาสตร, มหาวทยาลยสงขลานครนทร, 2549.

[10] พชย ธานรณานนท, Workshop on Road Crash Investigation, ส านกงานปองกนควบคมโรคท 12 สงขลา, อบรมเชงปฏบตการ, สถาบนเทคโนโลยแหงเอเชย, 2551.

[11] ล าดวน ศรศกดา, “การสบสวนอบตเหตทางถนน” โยธาสาร, ปท: 20 ฉบบท 3, พ.ศ.2551, หนาท 24-39.

[12] นรนดร สวรตน, MiNi ฟสกส Entrance (PAT 2) ม.4-5-6, ส านกพมพ พ.ศ.พฒนา, ป 2553, หนา 41-53.

[13] โพสตทเดย, กทม.-ภมภาค, กระบะแซงไมพนชนเกง-รถตดบ2ศพ, พ.ศ.2558, [ระบบออนไลน ] , แหลงทมา : http://www.posttoday.com/กทม.-ภมภาค/343366/กระบะแซงไมพนชนเกง-รถตดบ2ศพ

[14] Vomhof III W. D., Applying A-B-G and Crush Factor Values to the Evaluation of Impact Speed from Crush Damage for Frontal Crush to the 1989-1996 Ford Thunderbird. The Conference on Reconstruction and Safety on the Highway’98 Conference, College Station, Texas, October 26-30, 1998.

[15] ส านกมาตรฐานและประเมนผล กรมทางหลวง, คมอเครองหมายควบคมการจราจรในงานกอสราง บรณะ และบ ารงรกษาทางหลวง ฉบบป พ.ศ. 2545 , [ระบบออนไลน] , แหลงทมา: http://www.hwstd.com/Welcome/ContentDetail.aspx?cid=52

[16] กปถ., รายงานฉบบสมบรณ, โครงการศกษาวจยการสบสวนเชงลกสาเหตการเกดอบตเหตจากการขนสงและจราจร : พนทการศกษาภาคใต, กองทนเพอความปลอดภยในการใชรถใชถนน (กปถ.) , กรมการขนสงทางบก, กรงเทพมหานคร, 2555.