67
การเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ประเภทปะเก็นโดยใช้แนวคิดการ ดาเนินกิจกรรมคิวซีเซอร์เคิล (QC Circle)

การเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ประเภทปะเ ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/548/1/aphit_suwa.pdf ·

  • Upload
    others

  • View
    5

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: การเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ประเภทปะเ ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/548/1/aphit_suwa.pdf ·

การเพมประสทธภาพของกระบวนการผลตชนสวนรถยนตประเภทปะเกนโดยใชแนวคดการด าเนนกจกรรมควซเซอรเคล (QC Circle)

Page 2: การเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ประเภทปะเ ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/548/1/aphit_suwa.pdf ·

การเพมประสทธภาพของกระบวนการผลตชนสวนรถยนตประเภทปะเกนโดยใชแนวคดการด าเนนกจกรรมควซเซอรเคล (QC Circle)

อภชญ สวรรณราช

การศกษาเฉพาะบคคลเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร บรหารธรกจมหาบณฑต มหาวทยาลยกรงเทพ

พ.ศ. 2552

Page 3: การเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ประเภทปะเ ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/548/1/aphit_suwa.pdf ·

© 2553 อภชญ สวรรณราช สงวนลขสทธ

Page 4: การเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ประเภทปะเ ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/548/1/aphit_suwa.pdf ·
Page 5: การเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ประเภทปะเ ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/548/1/aphit_suwa.pdf ·

อภชญ สวรรณราช. ปรญญาบรหารธรกจมหาบณฑต, มกราคม 2553, บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยกรงเทพ. การเพมประสทธภาพของกระบวนการผลตชนสวนรถยนตประเภทปะเกนโดยใชแนวคดการด าเนนกจกรรมควซเซอรเคล (QC Circle) (54 หนา) อาจารยทปรกษา : ผชวยศาสตราจารย ดร. สทธพร พมพสกล

บทคดยอ การศกษาการด าเนนกจกรรมควซเซอรเคล (QC Circle) ของกลมมดงาน 5 โดยมวตถประสงคเพอศกษาขนตอนการด าเนนกจกรรมและเพอปรบปรงและเพมประสทธภาพในกระบวนการผลตชนสวนรถยนตประเภทปะเกนโดยกจกรรมควซเซอรเคล (QC Circle) และไดด าเนนกจกรรมตามขนตอนของควซสตอร (QC Story) 7 ขนตอนดวยกน

1. การคนหาปญหาและคดเลอกหวขอ ทเกดขนในกระบวนการผลตของชนงาน SAT-42443-55020-B และไดเลอกปญหาทจะท าการแกไขปรบปรงเรอง ลดปญหาเศษวตถดบ SAT-42443-55020-B ตกลงทพนทปฏบตงาน

2. การส ารวจสภาพปจจบนและก าหนดเปาหมาย ปจจบนใชเวลาในการท าความสะอาดเฉลย 11.5 นาทตอวน ปรมาณเศษวตถดบตกทพนทเฉลย 26.52 กโลกรมตอวน และก าหนดเปาหมาย 1. ตองการลดเวลาการท าความสะอาดพนทไมนอยกวา 50 % 2. ตองการลดปรมาณเศษวตถดบตกลงทพนไมนอยกวา 90 %

3. การวางแผนการด าเนนกจกรรม ก าหนดระยะเวลาตงแต 1 กนยายน 2552 ถง 27 พฤศจกายน 2552 โดยมการด าเนนการตามขนตอนของควซสตอร (QC Story)

4. การวเคราะหหาสาเหต โดยใชแผนผงแสดงเหตและผล โดยจ าแนกสาเหตตามแหลงก าเนด คน เครองจกร วธการ วตถดบ และสงแวดลอม (4M 1E) เพอแกไขปญหาเศษวตถดบตกทพนทปฏบตงาน

5. การวางแผนการแกไขและการปฏบตการตามมาตรการการแกไข

ไดมการมอบหมายแบงหนาทความรบผดชอบก าหนดเวลาในการจดท าและการตดตงอปกรณ

6. การตรวจสอบผลและประเมนผลการแกไข การส ารวจสภาพหลงการปรบปรงใชเวลาในการท าความสะอาดเฉลย 4.55 นาทตอวน ปรมาณเศษวตถดบตกทพนทเฉลย 1.7 กโลกรมตอวน

Page 6: การเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ประเภทปะเ ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/548/1/aphit_suwa.pdf ·

การเปรยบเทยบพบวากอนการปรบปรงใชเวลาท าความสะอาดพนทเฉลย 11.5

นาทตอวนและหลงจากท าการปรบปรงแลวใชเวลาท าความสะอาดพนทเฉลย 4.55 นาทตอวน ดงนนเวลาในการท าความสะอาดพนทปฏบตงานลดลงจากเดม 60.43 %

การเปรยบเทยบพบวากอนการปรบปรงปรมาณเศษวตถดบตกลงทพนทเฉลย 26.52 กโลกรมตอวน และหลงจากท าการปรบปรงปรมาณเศษวตถดบตกลงทพนทเฉลย 1.7 กโลกรมตอวน ดงนนจ านวนเศษวตถดบตกทพนทปฏบตงานลดลงจากเดม 93.59 %

7. การก าหนดมาตรฐาน ลงในคมอการปฏบตงานและอบรมพนกงานเกยวกบขนตอนการปฏบตงานกบอปกรณทจดท าขนเพอความเขาใจอยางถกตองและปลอดภย

ผลจากการด าเนนการพบวาลดเวลาในการท าความสะอาดพนทปฏบตงานจากเดม 60.43 % และลด

ปรมาณเศษวตถดบตกทพนทปฏบตงานลงจากเดม 93.59 %

Page 7: การเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ประเภทปะเ ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/548/1/aphit_suwa.pdf ·

กตตกรรมประกาศ

การศกษาเฉพาะบคคลนส าเรจไดดวยความกรณาอยางสงยงของ ผชวยศาสตราจารย ดร. สทธพร พมพสกล อาจารยทปรกษา ทกรณาใหค าแนะน า ค าปรกษา ตลอดจนใหความชวยเหลอแกไขขอบกพรองตางๆ เพอเปนประโยชนตอการท าวจย ผศกษาขอกราบขอบพระคณเปนอยางสงไว ณ โอกาสนและนอกจากนผศกษาขอขอบพระคณบรษท นชอส (ไทยแลนด) จ ากด ทกรณาอนเคราะหขอมลในการศกษาจนท าใหการวจยในครงนสมบรณ ขอขอบพระคณคณาจารยทกทานทไดประสทธประสาทวชา รวมถงผเขยนต ารา เอกสารบทความตางๆ ทผศกษาไดท าการคนควาและอางองในการศกษาเฉพาะบคคลฉบบน อภชญ สวรรณราช

Page 8: การเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ประเภทปะเ ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/548/1/aphit_suwa.pdf ·

สารบญ หนา

บทคดยอ ง กตตกรรมประกาศ ฉ สารบญตาราง ฌ สารบญภาพ ญ บทท 1 บทน า

1.1 ทมาและความส าคญของการวจย 1 1.2 วตถประสงคของการวจย 2 1.3 ขอบเขตการวจย 2 1.4 ประโยชนทไดรบ 3 1.5 นยามศพท 3

บทท 2 ทฤษฎและงานวจยทเกยวของ

2.1 ความหมายและความส าคญของควซเซอรเคล (QC Circle) 4 2.2 ขนตอนการจดท าควซเซอรเคล (QC Circle) 13 2.3 ควซสตอร (QC Story) 14 2.4 วงจรเดมมง (Deming Cycle) 16 2.5 เครองมอคณภาพ 7 ชนด (7 QC Tools) 16

2.6 งานวจยทเกยวของ 17 บทท 3 สภาพโดยทวไปและการด าเนนงานของบรษท 3.1 ขอมลจ าเพาะเกยวกบบรษททท าการศกษา 19

3.2 ผลตภณฑทจะท าการศกษา 23 3.3 กระบวนการผลต 24 3.4 ขนตอนการด าเนนการควซสตอร (QC Story) 26 3.5 การเกบรวบรวมขอมล 26

Page 9: การเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ประเภทปะเ ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/548/1/aphit_suwa.pdf ·

สารบญ (ตอ)

หนา บทท 4 การด าเนนการควซสตอร (QC Story)

4.1 การจดตงกลมในการท ากจกรรมควซเซอรเคล (QC Circle) 27 4.2 ขนตอนการด าเนนกจกรรม 28 4.3 สรปผลการด าเนนกจกรรมควซเซอรเคล (QC Circle) 51

บทท 5 สรปผลการด าเนนการ 5.1 สรปผลการวจย 52 5.2 อภปรายผลการวจย 54 5.3 ขอเสนอแนะ 54

บรรณานกรม ฏ

Page 10: การเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ประเภทปะเ ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/548/1/aphit_suwa.pdf ·

สารบญตาราง

ตารางท หนา

2.1 ล าดบเหตการณของควซในญปนกอนการเกดควซเซอรเคล (QC Circle) 6 2.2 ล าดบเหตการณของควซเซอรเคล (QC Circle) ในประเทศไทย 9 4.1 การคดเลอกหวขอปญหา 29 4.2 เวลาในการท าความสะอาดพนทและปรมาณเศษวตถดบกอนการปรบปรง 31 4.3 แผนการด าเนนกจกรรมควซเซอรเคลกลมมดงาน5 32 4.4 แผนการด าเนนการจดท าอปกรณ 35 4.5 เวลาในการท าความสะอาดพนทและปรมาณเศษวตถดบหลงการปรบปรง 41 4.6 เวลาในการท าความสะอาดพนทกอนการปรบปรงและหลงการปรบปรง 46 4.7 ปรมาณเศษวตถดบทตกลงพนทปฏบตงานกอนการปรบปรงและหลงการปรบปรง 48

Page 11: การเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ประเภทปะเ ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/548/1/aphit_suwa.pdf ·

สารบญภาพ

ภาพท หนา

3.1 บรษท นชอส (ไทยแลนด) จ ากด 20 3.2 ภาพผลตภณฑของบรษท 23 3.3 ภาพผลตภณฑ SAT-42443-55020-B ของบรษท 23 3.4 ภาพการบรรจหบหอผลตภณฑ SAT-42443-55020-B ของบรษท 24 3.5 แผนผงการไหลของกระบวนการผลตผลตภณฑ SAT-42443-55020-B ของบรษท 25 4.1 แผนผงองคกรกลมควซเซอรเคล (QC Circle) ของบรษท 28 4.2 ภาพเศษวตถดบทตกลงทพนทปฏบตงานของกระบวนการปมขนรปกอน 30 การปรบปรง 4.3 การวเคราะหปญหาโดยใชแผนผงแสดงเหตและผล 33 4.4 ภาพอปกรณทจดท าขนมาเพอปองกนเศษวตถดบตกลงทพนทปฏบตงาน 35 4.5 การประกอบและตดตงโครงรองรบเศษวสดทตกลงพนทปฏบตงานบรเวณ 37 ดานหนาเครองจกร 4.6 การประกอบและตดตงแผนกนทหลงเครองและขางเครองจกรในไมให 38 เศษวตถดบตกลงทพนทปฏบตงานบรเวณดานหลงเครองจกร 4.7 การประกอบและตดตงแผนรองรบเศษวตถดบทตกลงพนทปฏบตงานบรเวณ 38 ดานขางของเครองจกร 4.8 การประกอบและตดตงโครงเหลกเสรมความแขงแรงใหกบถงใสเศษวตถดบ 39 4.9 การประกอบและตดตงถาดรองรบเศษวตถดบพนทท าการตรวจสอบคณภาพ 39 ของชนงาน 4.10 สภาพของพนทหลงจากท าการปรบปรง 40 4.11 ภาพเปรยบเทยบสภาพของพนทปฏบตงานบรเวณดานหนาเครองจกรกอน 42 การปรบปรงและหลงการปรบปรง 4.12 ภาพเปรยบเทยบสภาพของพนทปฏบตงานบรเวณดานหลงเครองจกรกอน 43 การปรบปรงและหลงการปรบปรง 4.13 ภาพเปรยบเทยบสภาพของพนทปฏบตงานบรเวณดานขางของเครองจกร 43 กอนการปรบปรงและหลงการปรบปรง

Page 12: การเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ประเภทปะเ ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/548/1/aphit_suwa.pdf ·

สารบญภาพ (ตอ)

ภาพท หนา

4.14 ภาพเปรยบเทยบสภาพของถงใสเศษวตถดบกอนการปรบปรงและหลง 44 การปรบปรง 4.15 ภาพเปรยบเทยบสภาพของพนทท าการตรวจสอบคณภาพของชนงาน 45 กอนการปรบปรงและหลงการปรบปรง 4.16 กราฟเปรยบเทยบเวลาในการท าความสะอาดพนทกอนการปรบปรงและ 45 หลงการปรบปรง 4.17 กราฟเปรยบเทยบปรมาณเศษวตถดบทตกลงพนทปฏบตงานกอน 47 การปรบปรงและหลงการปรบปรง 4.18 คมอการปฏบตงานของเครองมอปองกนเศษวสดตกลงทพน 49 4.19 ภาพการฝกอบรมพนกงานผปฏบตหนาท 51

Page 13: การเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ประเภทปะเ ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/548/1/aphit_suwa.pdf ·

1

บทท 1 บทน า

บทนผวจยจะกลาวถงความเปนมาและความส าคญของงานวจย หลงจากนนกจะกลาวถงวตถประสงคของงานวจย ขอบเขตของงานวจย รวมถงประโยชนทคาดวาไดรบจากงานวจย

1.1 ทมาและความส าคญของการวจย

ในปจจบนมโรงงานอตสาหกรรมตางๆเกดขนมากมายทงในกรงเทพและตางจงหวด ไมวาจะเปนโรงงานอตสาหกรรมพลาสตก โรงงานอตสาหกรรมเหลก โรงงานอตสาหกรรมกระดาษ โรงงานอตสาหกรรมผลตชนสวนรถยนต โรงงานอตสาหกรรมอาหาร ฯลฯ ตางกมการแขงขนกนสง ซงอตสาหกรรมผลตชนสวนรถยนตเปนอตสาหกรรมหนงทมอตราการเจรญเตบโตทสงตามการขยายก าลงการผลตของรถยนตในประเทศเนองจากความตองการการใชรถยนตทมปรมาณสงขนและมบทบาททส าคญตอการพฒนาในภาคอตสาหกรรมของประเทศ จากอดตทผานมาการผลตรถยนตจะเปนการผลตทมงตอบสนองความตองการของตลาดภายในประเทศ โดยน าเขาชนสวนอปกรณเขามาประกอบเปนรถยนตภายในประเทศเปนหลก ตอมาอตสาหกรรมนไดเปลยนแปลงจากเพยงการประกอบรถยนตมาสการผลตชนสวนรถยนตเพอการประกอบรถยนตในประเทศ ในปจจบนมการแขงขนในอตสาหกรรมการผลตชนสวนรถยนตคอนขางสง โดยผผลตชนสวนรถยนตทมตนทนทต าและมคณภาพทดจงจะมศกยภาพในการแขงขนได

เนองจากปจจบนสภาพเศรษฐกจของประเทศไทยอยในสภาวะตกต าเปนสาเหตใหอตสาหกรรมการผลตชนสวนรถยนตตองมการพฒนามาตรฐานและวธการผลตทมประสทธภาพเพอใหสนคาทผลตออกมามคณภาพ และในขณะเดยวกนกจ าเปนจะตองมการใชทรพยากรดานคน วสด เครองจกร อปกรณ วธการ และอนๆทเกยวของอยางคมคาและกอใหเกดประโยชนสงสด สงตางๆเหลานจงเปนเหตจงใจใหผวจยท าการศกษาแนวทางเพอปรบปรงและเพมประสทธภาพของกระบวนการผลตใหสงขน

การวจยนไดเขาไปศกษาในบรษททเปนผผลตชนสวนรถยนต ซงเปนบรษทผเชยวชาญในการผลตชนสวนประเภทปะเกน (Gasket) ซงใชเปนสวนประกอบในเครองยนตเพอปองกนการรวไหลของของเหลวภายในเครองยนต ชอบรษท นชอส (ไทยแลนด ) จ ากด ซงมกระบวนการผลตชนสวนโดยใชการปมขนรปชนงานโดยเครองปม โดยวตถดบจะมลกษณะเปนแผนเหลก แผนยางหรอกระดาษ จากกระบวนการผลตชนสวนในปจจบนยงคงเกดปญหาตางๆมากมายและเกดความ

Page 14: การเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ประเภทปะเ ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/548/1/aphit_suwa.pdf ·

2

สญเสย 7 ประการ (7 Waste หรอ Muda) ซงลวนแลวแตจะสงผลตอประสทธภาพในการผลตและตนทน รวมถงความสามารถในการแขงขนของผผลตชนสวนรถยนตในปจจบนอยางมาก

ส าหรบการวจยน จะน าเอาแนวคดการด าเนนกจกรรมควซเซอรเคล (QC Circle) มาใชเพอมงปรบปรงแกไขปญหาในกระบวนการท างาน โดยการสงเสรมใหพนกงานทกคนมสวนรวมในการแสดงออกและพฒนาขดความสามารถของตนเอง ผานการเรยนรซงกนและกน ท าใหเกดความภาคภมใจในผลงาน ท าใหเกดความสามคค อกทงยงเปนการสรางวฒนธรรมองคกรทดใหเกดขนอกดวย อนจะเปนประโยชนตอองคกรในการตอบสนองความตองการของลกคา การลดตนทนและเพมประสทธภาพการท างานใหดยงขน

1.2 วตถประสงคของการวจย วตถประสงคส าคญของการวจยครงนม 2 ประการ คอ 1. เพอศกษาขนตอนการด าเนนกจกรรมของกลมควซเซอรเคล (QC Circle) 2. เพอปรบปรงและเพมประสทธภาพในกระบวนการผลตชนสวนรถยนตประเภทปะเกน

(Gasket) โดยกจกรรมควซเซอรเคล (QC Circle)

1.3 ขอบเขตการวจย การวจยนเปนการวจยเพอศกษาการด าเนนกจกรรมกลมควซเซอรเคล (QC Circle) เพอ

ปรบปรงแกไขปญหาและเพมประสทธภาพในกระบวนการผลต เพอใหการศกษามขอบเขตทชดเจน ผวจยไดก าหนดขอบเขตการวจย ดงตอไปน

1. การวจยนจะท าการศกษาเฉพาะบรษทตวอยางหนงบรษท โดยศกษาเฉพาะสายการผลต หนงและจะท าการเลอกศกษาผลตภณฑ SAT-42443-55020-B เพยงหนงผลตภณฑ

2. การวจยนจะศกษาถงการด าเนนกจกรรมควซเซอรเคล (QC Circle) ของกลม มดงาน5 เพยงหนงกลม

3. การศกษามงเนนในเรองการศกษากระบวนการผลตเพอปรบปรงและเพมประสทธภาพ กระบวนการผลต 4. การวจยนไดก าหนดระยะเวลาในการด าเนนการระหวางเดอนกนยายน 2552 ถงเดอนพฤศจกายน 2552

Page 15: การเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ประเภทปะเ ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/548/1/aphit_suwa.pdf ·

3

1.4 ประโยชนทไดรบ ผวจยเหนวาประโยชนทจะไดรบจากการศกษาครงนมอยดวยกน 4 ประการ ดงตอไปน

1. เปนแนวทางการเพมประสทธภาพในกระบวนการผลตและลดความสญเปลาทเกดขน ในกระบวนการผลต

2. เพมความปลอดภยและคณภาพชวตในการท างานทดขน 3. สงเสรมการท างานเปนทม 4. สามารถใชเปนแนวทางในการปรบปรงกระบวนการผลตประเภทอนๆได

1.5 นยามศพท

งานวจยนมค าศพทเฉพาะทมความหมายทจะอธบายดงตอไปน 1. ควซเซอรเคล (QC Circle) หมายถง การบรหารโดยการควบคมคณภาพหรอกลม คณภาพ

2. ควซสตอร (QC Story) หมายถง ขนตอนการด าเนนการของกลมควซเซอรเคล 3. วงจรเดมมง ( Deming Cycle ) หมายถง เปนหลกการในการด าเนนงานซง

ประกอบดวย 4 ขนตอน การวางแผน (Plan : P) การปฏบต (Do : D) การตรวจสอบ (Check : C) การด าเนนการใหเหมาะสม (Action : A)

4. เครองมอคณภาพ 7 ชนด หมายถง เครองมอทใชในการแกปญหาทางดานคณภาพใน กระบวนการท างาน

5. ความสญเสย 7 ประการ (7 Waste หรอ Muda) หมายถง ความสญเปลาทเกดจากการ เคลอนไหว งานเสย การรองาน พสดคงคลงมากเกนไป การขนยาย การผลตเกนความจ าเปน วธการทไมเหมาะสม

6. JUSE หมายถง สมาพนธนกวทยาศาสตรและวศวกรแหงญปน

Page 16: การเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ประเภทปะเ ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/548/1/aphit_suwa.pdf ·

4

บทท 2 ทฤษฎและงานวจยทเกยวของ

บทนจะกลาวถงทฤษฎและงานวจยทเกยวของ โดยผวจยจะไดกลาวถงหวขอทเกยวของกบ

งานวจยในครงน ซงมหวขอดงตอไปน 1. ความหมายและความส าคญของควซเซอรเคล (QC Circle) 2. ขนตอนการจดท าควซเซอรเคล (QC Circle) 3. ควซสตอร (QC Story) 4. วงจรเดมมง (Deming Cycle) 5.เครองมอคณภาพ 7 ชนด (7 QC Tools) 6. งานวจยทเกยวของ

2.1 ความหมายและความส าคญของควซเซอรเคล (QC Circle)

ควซเซอรเคล (QC Circle) หรอ Q.C.C. ยอมาจาก Quality Control Circle หมายถงกจกรรมทพนกงานในกลมซงจดตงขนมาโดยความสมครใจไดรวมกนด าเนนการเพอปรบปรงวธการท างานใหมคณภาพดยงขน วธการบรหารนไดถกคดขนโดย ดร.เดมมง (Dr.Deming) ชาวอเมรกน ตอมาชาวญป นไดพฒนาแนวคดดงกลาวในป 1962 จนกระทงกลายเปนกระบวนการในการพฒนาและปรบปรงการท างาน อยางตอเนองทมประสทธภาพ ค าวา ควซเซอรเคล (QC Circle) ประกอบไปดวยค า 3 ค าทมความหมายดงน (ยรรยง ธรรมธชอาร , 2552) Q = Quality : หมายถง คณภาพใน 3 ดานหลก ไดแก คณภาพงาน คณภาพชวตและคณภาพ สงแวดลอม C = Control : หมายถง การควบคมหรอการกระท า ใหคณภาพทง 3 ขางตนอยในระดบทตองการ หรอในระดบมาตรฐานทด C = Circle : หมายถง วงจรควบคมคณภาพอยางตอเนอง 7 ขนตอน (QC Story) และยงหมายถงวงจรเดมมง (Deming Cycle) อนประกอบดวย P.D.C.A. ซงยอมาจาก Plan, Do, Check, Action

2.1.1 ประวตความเปนมาของควซเซอรเคล (QC Circle) ในหนงสอระบบการควบคมคณภาพทหนางาน ควซเซอรเคล ของ (กตศกด พลอยพานชเจรญ, 2546) ไดสรปถงววฒนาการการควบคมคณภาพแบบ SQC จนเปนการควบคมคณภาพแบบควซเซอรเคลในปค.ศ.1962 ดงสรปในตารางท 2.1 โดยจากตารางสรปดงกลาวพบวาญป นไดรบ

Page 17: การเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ประเภทปะเ ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/548/1/aphit_suwa.pdf ·

5

ความรและทกษะในการควบคมคณภาพครงแรกทผานวธการควบคมคณภาพโดยอาศยสถต (SQC) และเหตการณส าคญทมผลอยางมากตอการววฒนการควบคมคณภาพในญป นคอ การสมมนาหลกสตรการควบคมคณภาพโดยอาศยสถตท ดร.เดมมง (Dr.Deming) ไดบรรยายใหกบผบรหารขององคกรในญป น ดวยระยะเวลา 8 วนเมอเดอนกรกฎาคม ค.ศ. 1950 ทมเนอหาเนนแผนการชกสงตวอยางและแผนควบคม และอกหลกสตรหนงคอ หลกสตรการบรหารเพอการควบคมคณภาพ (QC Management) ทน าเสนอโดย ดร.จราน ในเดอนกรกฎาคม ค.ศ. 1954 ทงน JUSE (1980) ไดจ าแนกชวงเวลาในการพฒนาการควบคมคณภาพในญป นออกเปน 3 ระยะคอ ระยะแรก (ค.ศ. 1946-1950) เปนระยะเวลาแหงการศกษาและวจย ระยะทสอง (ค.ศ. 1950-1954) เปนระยะแหงการบรหารโดยอาศยการควบคมคณภาพโดยอาศยสถต หรอระยะเวลาแหง SQC และชวงสดทาย (ค.ศ. 1955-1960) คอระยะเวลาแหงการประยกตเชงระบบส าหรบการควบคมคณภาพ ในดานการเผยแพรความรดานการควบคมคณภาพนน JUSE ไดจดพมพวารสาร การควบคมคณภาพโดยอาศยสถต ครงแรกในป ค.ศ. 1960 และตอมาในป ค.ศ. 1962 ทางกองบรรณาธการไดจดพมพวารสารคแฝดชอ “การควบคมคณภาพส าหรบหวหนางาน (Genba to QC)” ซงในชวงเวลาดงกลาวนทาง JUSE ไดท าการรณรงคความรดานการควบคมคณภาพส าหรบพนกงานระดบหนางาน โดยวารสารดงกลาวไดจดจ าหนายในราคาถก ภายใตนโยบายของกองบรรณาธการ คอ

1. เพอใหการศกษา และการฝกอบรม ตลอดจนเผยแพรกลวธดานการควบคมคณภาพเพอ ชวยปรบปรงทกษะการควบคมคณภาพส าหรบพนกงานระดบบงคบบญชาชนตน

2. เพอกระตนใหพนกงานหนางานและหวหนางานสามารถบอกรบเปนสมาชกวารสารท เหมาะสมกบรายไดของตนเอง

3. เพอจดใหมการท าการควบคมคณภาพในระดบปฏบตการทเรยกวา “ควซเซอรเคล”โดย การกระตนใหพนกงานท าการศกษาถงหลกของการควบคมคณภาพโดยใชวารสารดงกลาวเปนต ารา

ในวารสาร “การควบคมคณภาพส าหรบหวหนางาน” ฉบบปฐมฤกษไดเรยกรองใหมการ จดตงควซเซอรเคลขน ซงสอดคลองกบกองบรรณาธการวารสารทเรมตนมการจดองคกรและเผยแพรแนวความคดน

ในเดอนพฤศจกายนของปเดยวกนนเอง JUSE ไดจดใหมการประชม “การควบคมคณภาพ ส าหรบหวหนางาน” ขนเปนครงแรก โดยแตเดมคาดวาจะมผเขารวมประชมไมเกน 180 คน แตในความเปนจรงกลบมผเขารวมประชมมากเกอบ 400 คน แสดงวาหวขอดงกลาวไดรบความสนใจและตอบรบจากพนกงานระดบหวหนางานทดเกนคาด

Page 18: การเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ประเภทปะเ ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/548/1/aphit_suwa.pdf ·

6

ตารางท 2.1 : ล าดบเหตการณของควซในญป นกอนการเกดควซเซอรเคล (QC Circle) เดอน ป เหตการณ

มกราคม 1949 มถนายน 1949 กนยายน 1949 กนยายน 1949 มนาคม 1950 มนาคม 1950 กรกฎาคม 1950 มถนายน 1951 กนยายน 1951 กนยายน 1953 กรกฎาคม 1954 มกราคม 1956 กรกฎาคม 1956

JUSE ไดกอตงคณะกรรมการขนมาชดหนง คอ คณะกรรมการวจยเชงเทคนคโพนทะเล (The Overseas Technical Research Committee)โดยในคณะกรรมการนไดแตงตงอนกรรมการดานการคบคมคณภาพขนมาหนงชด ซงในเวลาตอมา อนกรรมการนไดรบการพฒนาเปนกลมวจย QC ทมบทบาทอยางมากตอการน าหลกการควบคมคณภาพมาเผยแพรในประเทศญป น สมาคมมาตรฐานแหงญป น (JSA) จดสมมนาหลกสตร “การควบคมคณภาพโดยอาศยสถต (SQC)” JUSE จดสมมนาหลกสตร “พนฐานดานการควบคมคณภาพ” ใชวธการ TWI (Training Within Industries) ในการฝกอบรมใหกบหวหนางานในสายการผลต JUSE จดพมพวารสารการควบคมคณภาพโดยอาศยสถต (Hinshitsu Kanri) จดตงส านกงานมาตรฐานอตสาหกรรมแหงประเทศญป น (JIS) ภายใตกฎหมายอตสาหกรรม และมการเรมใชระบบ JIS ในการตรวจสอบคณภาพส าหรบระดบบรษท JUSE จดสมมนาหลกสตร “การควบคมคณภาพ” จ านวน 8 วน ซงน าการสมมนาโดยดร.เดมมง JUSE จดตงรางวลเดมมง (Deming Prize) จดการประชม (Conference) ดานการควบคมคณภาพขนเปนครงแรก JSA จดสมมนาหลกสตร“ความรพนฐานดานการควบคมคณภาพและการท าใหเปนมาตรฐาน” JUSE จดสมมนาหลกสตร “การบรหารเพอการควบคมคณภาพ” ซงน าสมมนาโดยดร.จราน วารสารการควบคมคณภาพโดยอาศยสถตของ JUSE เรมเปดคอลมน “ประสบการณในการควบคมคณภาพของหวหนางาน” ขนเปนครงแรก JUSE จดหลกสตรการควบคมคณภาพทออกอากาศทางวทยคลนสนของสถานวทยแหงชาตญป น

(ตารางมตอ)

Page 19: การเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ประเภทปะเ ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/548/1/aphit_suwa.pdf ·

7

ตารางท 2.1 (ตอ) : ล าดบเหตการณของควซในญป นกอนการเกดควซเซอรเคล (QC Circle) เดอน ป เหตการณ

มกราคม 1960 มนาคม 1960 กรกฎาคม 1960 พฤศจกายน1960 พฤศจกายน1961 พฤศจกายน1961 เมษายน 1962 เมษายน 1962 พฤษภาคม1962 พฤศจกายน1962

JUSE จดพมพหนงสอชอ “ต าราดานการควบคมคณภาพส าหรบหวหนางานชด AและB” ขนเปนครงแรก และถอเปนต าราดานการควบคมคณภาพส าหรบหวหนางานเลมแรก ครบรอบ 10 ป แหงการจดท าวารสารการควบคมคณภาพโดยอาศยสถต ดงนนวารสารฉบบพเศษไดตพมพบทความพเศษเกยวกบ 1) QC กบพนกงานหวหนา 2) QC กบการศกษาระดบมธยมศกษาตอนปลาย 3) QC กบผบรโภค ศนยเพมผลผลตแหงประเทศญป น (JPC) จดสมมนาในหลกสตร “การเปนวทยากร QC ส าหรบหนกงานหวหนางาน” จดใหมงาน “เดอนแหงคณภาพ” ในระดบประเทศโดยมการท าเครองหมาย Q-mark และธง Q ขนอยางเปนทางการ JUSE จดพมพวารสารการควบคมคณภาพโดยอาศยสถตฉบบพเศษ ส าหรบพนกงานระดบหวหนางาน ในการประชมการควบคมคณภาพครงท 11 ไดจดใหมการอภปรายในหวขอ “บทบาทของพนกงานระดบหวหนางานในการประกนคณภาพ” โดยมการเตอนใหตระหนกถงความส าคญของการควบคมคณภาพกบหนกงานหนางาน พรอมทงมการแจกเอกสารเพอรณรงคใหหวหนางานมการพฒนาตนเองดวย JUSE ไดตพมพวารสารรายไตรมาสชอ “การควบคมคณภาพส าหรบหวหนางาน” (Genba to QC) และเรมเปลยนเปนวารสารรายเดอนตงแตป ค.ศ. 1964 กอตงส านกงานใหญควซเซอรเคล กลมควซเซอรเคลกลมแรกคอ Matsuyama Carrier Equipment Circle ของ บรษท NT&T จ ากด ไดจดทะเบยนกบส านกงานใหญควซเซอรเคล จดใหมการประชมการควบคมคณภาพส าหรบหวหนางานประจ าปขนเปนครงแรก และเนองจากจ านวนกลมควซเซอรเคลไดเพมขนอยางรวดเรว จงได มการจดประชมขนอกหลาย ๆ ครงในเวลาตอมา

ทมา: กตศกด พลอยพานชเจรญ. (2546). ระบบการควบคมคณภาพทหนางาน ควซเซอรเคล (พมพครงท 5). กรงเทพฯ : ส านกพมพ ส.เอเซยเพรส.

Page 20: การเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ประเภทปะเ ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/548/1/aphit_suwa.pdf ·

8

ผลจากการทสมาชกลมควซเซอรเคลทไดศกษาจากวารสาร “การควบคมคณภาพส าหรบหวหนางาน” นนท าใหบคลากรดงกลาวสามารถน าความรทไดศกษาไปใชในการปรบปรงงานประจ าของตนเองไดดมาก พวกเขาจงตองการโอกาสในการน าเสนอผลงานดงกลาวใหคนอนไดรบทราบ ทาง JUSE จงไดจดใหมการประชมควซเซอรเคลครงแรกขนในเดอนพฤษภาคม ค.ศ. 1963 ทเมองเซนได ทางตอนเหนอของประเทศญป น

ดงนน ถาหากคดถงการจดทะเบยนอยางเปนทางการแลว อาจถอไดวา ควซเซอรเคล เกดขนครงแรกในเดอนพฤษภาคม ค.ศ. 1962 แตถาหากจะนบการประชมหรอมหกรรมควซเซอรเคลเปนการเกดควซเซอรเคลครงแรก กตองถอเอาพฤษภาคม ค.ศ.1963 เปนการเรมตนของควซเซอรเคล ซงโยชโอะ คอนโดะ ไดรายงานวา จนถงเดอนตลาคม ค.ศ. 1994 มกลมควซเซอรเคลในประเทศญป นทมการจดทะเบยนอยางเปนทางการมากถง 348,129 กลม และมสมาชกลงทะเบยนมากถง 2,941,502 คน ตลอดจนยงมการเผยแพรความรดานควซเซอรเคลนไปยงประเทศตาง ๆ มากกวา 60 ประเทศทวโลก (กตศกด พลอยพานชเจรญ, 2546)

ส าหรบอตสาหกรรมไทยแลว ส.ส.ท. (2532)ไดสรปไววา ควซเซอรเคลไดรบการเผยแพรในประเทศไทยโดยผานทางผลงทนชาวญป นและในป พ.ศ. 2518 ไดมการอบรมพนกงานใหเขาใจในหลกการควซเซอรเคลขนเปนครงแรกท บรษท ไทยบรดจสโตน จ ากด และเรมมการด าเนนการควซเซอรเคลครงแรกในปพ.ศ. 2519 โดยในปเดยวกน บรษท ไทยฮโนอตสาหกรรม จ ากด กไดรเรมน าความรดานควซเซอรเคลมาอบรมกบพนกงานของบรษทบาง ซงนบเปนบรษททสอง จากนนกมบรษทตาง ๆ ไดทยอยน าเทคโนโลยนมาเผยแพรใหมากขนตามล าดบ ในปพ.ศ. 2519 ทางสมาคมสงเสรมเทคโนโลย (ไทย-ญป น) หรอ ส.ส.ท. ไดจดใหมการบรรยายควซเซอรเคลขนครงแรก โดยปรมาจารยคาโอร อชกาวา ตนต ารบควซเซอรเคล และในปตอมาทางส.ส.ท.กไดจดสมมนาหวขอ “เราจะแกไขปญหาคณภาพในทท างานไดอยางไร” ใหแกผบรหารระดบกลางขององคกรและหวขอ “การสรางก าไรดวยผลส าเรจดานคณภาพส าหรบอตสาหกรรมไทย” ส าหรบผบรหารระดบสงขององคกรโดยม ดร.โนรเอก คาโน ศษยเอกของอชกาวาเปนผน าสมมนา

จนถงปพ.ศ. 2526 ไดมการประมาณการคราว ๆ วามองคกรกวา 40 แหง (สวนมากเปนอตสาหกรรมการผลต) ทมการน าควซเซอรเคลไปใชในการบรหารคณภาพ และเชอวามบคลากรทผานการฝกอบรมและด าเนนการดวยควซเซอรเคลมากกวา 10,000 คน

ในเดอนธนวาคม 2524 ไดมการจดมหกรรมแสดงผลงานควซเซอรเคลเปนครงแรก (จดโดยศนยพฒนาคณภาพ) โดยมองคกร 11 แหงสงผลงานเขารวมเสนอผลงาน และมกลมควซเซอรเคล จ านวน 20 กลมเขารวม

Page 21: การเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ประเภทปะเ ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/548/1/aphit_suwa.pdf ·

9

ตงแตป พ.ศ.2526 เปนตนมา ส.ส.ท.ไดจดใหมงาน “มหกรรมควซเซอรเคล” ขนเพอใหน าการเสนอผลงานดานควซเซอรเคลขององคกรตาง ๆ รวมถงการจดโดยส านกงานสงเสรมควซแหงประเทศไทยดวย ตอมาในป พ.ศ. 2532 ส.ส.ท. ไดเปลยนงานมหกรรมควซเซอรเคล เปนงาน “QC Prize” และในป พ.ศ. 2535 ไดเพมรางวล “Junior QC Prize” ส าหรบการสงเสรมใหเกดควซเซอรเคลในอตสาหกรรมไทยมากขน และยงมการมอบรางวล TQC Promoter Award และ QC Facilitator Award ในปพ.ศ. 2533 และ พ.ศ. 2534 โดยล าดบ เพอเปนการยกยองบคลากรในองคกรทมสวนในการผลกดนควซเซอรเคลขนในอตสาหกรรมไทย ดงตารางท 2.2 (กตศกด พลอยพานชเจรญ, 2546) ทไดสรปถงความเปนมาของควซเซอรเคลในประเทศไทย

จากประวตของการก าเนดควซเซอรเคลในประเทศญป น และประวตควซเซอรเคลในประเทศไทย จะพบวาในประเทศญป นมการพฒนาการในวงกวางระดบประเทศทน าโดยองคกรอสระ เชน JUSE และมการก าหนดกลยทธอยางเดนชดตอการรณรงคการควบคมคณภาพกบพนกงานระดบหนางานและหวหนางาน ซงเปนบคคลส าคญตอการควบคมคณภาพ จงสามารถผลกดนใหควซเซอรเคลประสบความส าเรจในทสด ในขณะทประเทศไทยมไดมการก าหนดความตองการในดานการควบคมคณภาพส าหรบหนางานขนมา เพยงแตเปนเทคโนโลยทไดรบการถายทอดจากญป นผานทางอตสาหกรรม (ในขณะทสถาบนอดมศกษาในประเทศยงคงมการสอนการควบคมคณภาพโดยอาศยสถตเปนหลก และอาจจะมการกลาวถงการควบคมคณภาพส าหรบพนกงานหนางานเพยงสวนหนงของหลกสตรเทานน) และสงส าคญคอมไดมการรณรงคความรดานการควบคมคณภาพใหกบพนกงานหนางาน และหวหนางานในระดบประเทศ ดงนน การพฒนาจงอยในลกษณะใครพรอมใครท า ซงมผลโดยตรงตอควซเซอรเคลในประเทศไทยทมการพฒนาอยางลาชา ตารางท 2.2 : ล าดบเหตการณของควซเซอรเคล (QC Circle) ในประเทศไทย

เดอนป เหตการณ พ.ศ. 2518 พ.ศ. 2519 พ.ศ. 2519

บรษท ไทยบรดจสโตน จ ากด ไดจดการอบรมแกพนกงานเรองควซเซอรเคล พนกงานบรษท ไทยบรดจสโตน จ ากด เรมด าเนนการดานควซเซอรเคลเปนบรษทแรก บรษท ไทยฮโนอตสาหกรรม จ ากด ไดจดการอบรมแกพนกงานในเองควซเซอรเคลเปนบรษททสอง

(ตารางมตอ)

Page 22: การเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ประเภทปะเ ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/548/1/aphit_suwa.pdf ·

10

ตารางท 2.2 (ตอ) : ล าดบเหตการณของควซเซอรเคล (QC Circle) ในประเทศไทย เดอนป เหตการณ

พ.ศ. 2519 พ.ศ. 2519 พ.ศ. 2521 ธนวาคม 2524 ธนวาคม 2525 กนยายน 2526 ตลาคม 2527 พฤศจกายน2528 ธนวาคม 2530 ตลาคม 2532

ส.ส.ท. ไดจดการสมมนาความรพนฐานเกยวกบควซเซอรเคล ซงน าเสนอโดย ดร.คาโอร อชกาวา บรษท ไทยบรดจสโตน จ ากด จดใหมการน าเสนอผลงานควซเซอรเคลเปนครงแรกในประเทศไทย ส.ส.ท. ไดจดการสมมนาในหวขอ “เราจะแกปญหาคณภาพในทท างานไดอยางไร” และ “การสรางก าไรดวยผลส าเรจดานคณภาพส าหรบอตสาหกรรมไทย” ซงน าการสมมนาโดย ดร.โนรเอก คาโน ศนยพฒนาคณภาพจดงานเสนอผลงานควซเซอรเคลขนเปนครงแรกในประเทศไทย (มกลมควซเซอรเคล 20 กลมจาก 11 บรษทเขารวมเสนอผลงาน) ศนยพฒนาคณภาพจดงานการแสดงผลงานควซเซอรเคลครงท 2 ขน (มกลมเพมเปน 44 กลมจาก 16 บรษทเขารวมเสนอผลงาน) ส.ส.ท.โดยความชวยเหลอจาก JUSE จดมหกรรมควซเซอรเคลขนครงแรก โดยมการเสนอผลงานดเดนจ านวน 18 กลมจาก 17 หนวยงานเขารวมเสนอผลงานและผรวมงานโดยเฉลยวนละ 600 คน ส.ส.ท. จดมหกรรมควซเซอรเคลครงทสองขน โดยครงนมกลมควซเซอรเคลดเดน 32 กลมจาก 30 หนวยงานเขารวมเสนอผลงานและผเขารวมงานโดยเฉลยไดเพมเปน 700 คนตอวน ส.ส.ท.โดยความรวมมอจากส านกงานสงเสรมควซแหงประเทศไทย ภายใตความชวยเหลอจาก JUSE ไดจดมหกรรมควซเซอรเคลครงท 3 ขน และใหมการบรรยายพเศษจากอาจารยอชโร มยาอจ แหง JUSE รวมทงแสดงตวอยางกลมควซเซอรเคลดเดนจาก JUSE ดวย ส านกงานสงเสรมควซแหงประเทศไทยจดงานมหกรรมควซนานาชาตขนครงแรกในประเทศไทย ส.ส.ท. ไดเปลยนการจดมหกรรมควซเซอรเคลมาเปนงาน “QC Prize” เปนครงแรกเพอยกยองกลมควซเซอรเคลดเดน โดยในปนมบรษท 3 แหงทไดรบรางวล คอบรษทนปปอนเดนโซ (ประเทศไทย) จ ากด บรษทปนซเมนตไทย จ ากด (โรงงานทาหลวงและแกงคอย) และธนาคารกรงเทพ จ ากด (ล าปาง)

(ตารางมตอ)

Page 23: การเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ประเภทปะเ ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/548/1/aphit_suwa.pdf ·

11

ตารางท 2.2 (ตอ) : ล าดบเหตการณของควซเซอรเคล (QC Circle) ในประเทศไทย เดอนป เหตการณ

ตลาคม 2533 ตลาคม 2534 ตลาคม 2535

ส.ส.ท. ไดรเรมมอบรางวล TQC Promoter Award แกบคคลทมบทบาท สงเสรมและผลกดน TQC ในประเทศไทย โดยทานแรกทไดรบรางวล คอ ศาสตราจารยสรศกด นานานกล จากธนาคารกรงเทพ จ ากด ส.ส.ท. ไดรเรมมอบรางวล QC Facilitator Award แกบคคลทมบทบาทสงเสรมและผลกดน โดยปแรกมผรบรางวล 2 ทาน คอ คณถาวร ชลษเฐยร จากบรษทนปปอนเดนโซ (ประเทศไทย) จ ากด และคณไพโรจน สนทร จากธนาคารกรงเทพ จ ากด ส.ส.ท. ไดรเรมมอบรางวล “Junior QC Prize” แกกลมควซเซอรเคลทยงมผลงานการท าควซเซอรเคลไมถง 5 เรอง

ทมา: กตศกด พลอยพานชเจรญ. (2546). ระบบการควบคมคณภาพทหนางาน ควซเซอรเคล (พมพครงท 5). กรงเทพฯ : ส านกพมพ ส.เอเซยเพรส. 2.1.2 เปาหมายของควซเซอรเคล (QC Circle)

ในการบรหารคณภาพแบบควซเซอรเคลนมเปาหมายทส าคญ 11 ประการดวยกน คอ (กตศกด พลอยพานชเจรญ, 2546)

1. เพอสรางสถานทท างานทเขมแขง 2. เพอท าใหกระบวนการอยภายใตสภาวะการควบคม 3. เพอเพมขวญและก าลงใจ 4. เพอสรางมนษยสมพนธทด 5. เพอปรบปรงคณภาพงานในระดบปฏบตการ 6. เพอใหมการแกปญหาหนางานอยางสมครใจ 7. เพอใหพนกงานพฒนาวธคดและดงความเฉลยวฉลาดออกมาใช 8. เพอขยายแนวความคดของพนกงานใหกวางขน 9. เพอใหพนกงานมรายไดเพมขน 10. เพอการปรบปรงการประกนคณภาพ 11. เพอใหวศวกรสามารถท างานดานวศวกรรมไดอยางแทจรง

Page 24: การเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ประเภทปะเ ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/548/1/aphit_suwa.pdf ·

12

2.1.3 แนวความคดพนฐานของควซเซอรเคล (QC Circle) การทผลการด าเนนการควซเซอรเคลจะบรรลเปาหมายดงกลาวไดจ าเปนตองด าเนนการ

ภายใตแนวคดพนฐาน 3 ประการ ซงเปนแนวความคดในการควบคมและปรบปรงองคกร หนวยงานทสงกด และพนกงานทท าควซเซอรเคลเองตามล าดบ (กตศกด พลอยพานชเจรญ, 2546)

1. การสนบสนนใหเกดการปรบปรงและพฒนาองคกร 2. เคารพความเปนมนษย และสรางสรรคสถานทท างานใหมชวตชวา นารนรมย ในอนท

จะท าใหบรรยากาศการท างานทด 3. สรางโอกาสใหพนกงานไดแสดงออกซงความสามารถอยางเตมท และดง

ความสามารถทซอนเรนทมอยอยางไมจ ากดออกมาใชประโยชน

2.1.4 หลกการพนฐานส าหรบการด าเนนการดานควซเซอรเคล (QC Circle) ภายใตแนวคดพนฐาน 3 ประการทกลาวมาแลวน ควซเซอรเคลจะตองไดรบการด าเนนการ

ดวยหลกการ 10 ประการดงน (กตศกด พลอยพานชเจรญ, 2546) 1. การพฒนาตนเอง 2. การด าเนนการอยางสมครใจ 3. การด าเนนการแบบกลม 4. การบรหารแบบมสวนรวม 5. การประยกตกลวธดานการควบคมคณภาพ 6. การปลกฝงควซเซอรเคลลงในสถานทท างาน 7. การกระตนและสนบสนนใหการท าควซเซอรเคลเปนไปอยางตอเนองไมรจบ 8. การพฒนาซงกนและกน 9. การมความคดรเรม 10. การมจตส านกตอคณภาพ ปญหา และการปรบปรง

2.1.5 ประโยชนของกจกรรมควซเซอรเคล (QC Circle) ถาการด าเนนงานของควซเซอรเคลถกตองและด าเนนการอยางจรงจง จะกอใหเกด

ประโยชนแกองคการ ไดดงตอไปน 1. ประโยชนตอตวพนกงาน

1. พนกงานมคณภาพชวตทดขน 2. เกดการพฒนาความรความสามารถสรางความเชอมนในการเปนผน า

Page 25: การเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ประเภทปะเ ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/548/1/aphit_suwa.pdf ·

13

3. มทศนะคต จตส านก หลกการและแนวคดทดขน ตลอดจนมพฤตกรรมในการ ท างานทดขน

4. ไดน าความรความสามารถของตนเองและงดออกมาใชไดอยางไมมทสนสด 5. ปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพและประสทธผล 6. เกดการบรหารงานแบบมสวนรวม 7. แลกเปลยนความร ความคดเหนและประสบการณรวมกนท าใหเกดความร ความ

เขาใจ เพอพฒนาปรบปรงงานทดขน 2. ประโยชนตอองคกร

1. สนคา ผลตภณฑ และบรการมคณภาพทสงขนเปนทพงพอใจของลกคา 2. ตนทนการผลตลดลง 3. สงมอบตรงเวลาไมเกดการรอคอย 4. เพมผลผลตไดตามเปาหมาย 5. ลดความสญเสยและสญเปลาจากการท างาน 6. มผลก าไรสงขน 7. บรษทมความมนคงและปลอดภย 8. สรางชอเสยงใหแกบรษท 9. ไดรบการยอมรบจากลกคาและสงคม 10. มพนกงานทมความสามารถสงขนเพอรองรบการขยายก าลงการผลตทสงขน 11. เพมความสามารถในการแขงขนได

3. ประโยชนตอสงคม 1. มชอเสยง เกดความเชอถอศรทธาตอองคกรภายนอก 2. เกดการประสานงานความสมพนธระหวางองคกร เชน ทศนศกษา ฝกงาน

แลกเปลยนความคดเหนแนวทางปฏบตจากผลงานกลมกจกรรมเพอสวนรวม 4. ประโยชนตอสถาบนอนๆ

1. ครอบครวมความสข 2. วงตระกลมชอเสยง

2.2 ขนตอนการจดท าควซเซอรเคล (QC Circle)

ขนตอนการจดท าควซเซอรเคล สามารถแบงออกเปนขนตอนใหญๆได 4 ขนตอน ดงตอไปน (กตศกด พลอยพานชเจรญ, 2546)

Page 26: การเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ประเภทปะเ ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/548/1/aphit_suwa.pdf ·

14

1. ขนตอนการเตรยมการ จะเปนภาระของผบรหารระดบสงทจะตองก าหนดนโยบายคณภาพและแนวทางควซเซอร

เคลใหชดเจน แลวสรางแผนกลยทธขนมาพรอมกบใหมคณะท างานดานนโยบายและดานการด าเนนงานขนมาเพอท านโยบายทก าหนดใหเปนจรง

2. ขนตอนการจดตงกลม จะไดมาจากการรวบรวมสมาชกซงเปนพนกงานระดบหนางานประมาณ 3-10 คน มารวม

กนแกปญหาหนางานกน โดยทพนกงานดงกลาวจะตองเปนพนกงานระดบหนางานในสถานทท างานเดยวกนจากนนใหท าการก าหนดแนวความคดของกลม ชอของกลม ค าขวญของกลม ตลอดจนสญลกษณหรอโลโกของกลม เพอท าการจดทะเบยนกลม กบส านกเลขานการควซเซอรเคลตอไป

3. ขนตอนการด าเนนการ (QC Story) ขนตอนตอไปนเปนขนตอนทส าคญมากทสดและยากทสด ขนตอนการด าเนนการจะเปน

ขนตอนทสมาชกกลมมารวมกนคดเลอกหวขอปญหาส าหรบการวเคราะหสาเหตและการแกไขตอไป โดยในการแกปญหานจะเนนการแกปญหาควบคไปกบการพฒนาบคลากรใหมทกษะในดานการบรหารโครงการดวยการใชหลกการ PDCA ดงทไดกลาวมาแลวจงจ าเปนตองใชการแกปญหาดวยควซสตอร ทหมายถงการแกปญหาแบบเปนเรองเปนราวมล าดบกอนหลงมความตอเนอง และมวธคดไมจบสนแมวาโครงการจะจบลงแลวกตาม

4. ขนตอนการน าเสนอผลงาน เปนขนตอนสดทาย คอการน าเสนอผลงานควซตอคณะผบรหารหรอคณะกรรมการ เพอให

เกดการวนจฉยโดยฝายบรหารตลอดจนการเพมทกษะในการน าเสนอแนวความคดของกลมแก สาธารณชน และยงเปนการแลกเปลยนความรและประสบการณการบรหารกลมควซเซอรเคลแกพนกงานอนๆดวย โดยการน าเสนอนควรประกอบดวยการน าเสนอการถามตอบปญหา การใหค าวจารณ ตลอดจนการคดเลอกกลมควซเซอรเคลทมผลงานด 2.3 ควซสตอร (QC Story)

ในขนตอนการด าเนนการแกปญหาของกลมควซเซอรเคลจะตองมการล าดบเรองราวตามขนตอนการพฒนาคณภาพและเรยกการด าเนนการดงกลาวนวา ควซสตอร (QC Story) ซงเปนกระบวนการทมงสการแกไขปญหาภายใตเงอนไขการพฒนาบคลากรใหเขาใจถงหลกการในการบรหารโครงการดวยวงจร PDCA โดยควซสตอร (QC Story) ประกอบดวย 7 ขนตอน ดงตอไปน (กตศกด พลอยพานชเจรญ, 2546)

Page 27: การเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ประเภทปะเ ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/548/1/aphit_suwa.pdf ·

15

1. การคนหาปญหาและคดเลอกหวขอ ในการเลอกปญหา จะเลอกบนองคประกอบ 3 ประการ คอ ความถของการเกดปญหา ความรนแรงของปญหา และความเปนไปไดในการแกไขปญหา

2. การส ารวจสภาพปจจบนและก าหนดเปาหมาย การสงเกตการณในประเดนเกยวกบอาการ สถานท เวลา และความรนแรง เพอก าหนดแนวทางวาจะด าเนนการแกไขปญหาอยางไร และถาหากแกไดจรงจะมผลตอปญหามากนอยเพยงไร กสามารถน าตวเลขดงกลาวไปก าหนดเปาหมายส าหรบการแกปญหาได

3. การวางแผนการด าเนนกจกรรม การวางแผนโครงการวเคราะหและแกปญหาโดยอาศยสารสนเทศจากทสงเกตการณได และใหแสดงผลลงในแผนภมของแกนท ซงแผนภมนนอกจากจะใชวางแผนโครงการแลว ยงสามารถเฝาพนจเพอควบคมโครงการดวย

4. การวเคราะหหาสาเหต การวเคราะหหาสาเหต ดวยการระดมสมองผานการสงเกตการณจากหลกการ 3 จรง คอ ไปยงสถานทจรง เพอสงเกตปญหาจรง ภายใตสภาพแวดลอมจรง เพอสรางสมมตฐานของสาเหตจากนนใหด าเนนการพสจนดวยเครองมอทางสถตทเหมาะสม

5. การวางแผนการแกไขและการปฏบตการตามมาตรการการแกไข ก าหนดมาตรการตอบโตและปฏบต ซงไดมาจากการระดมสมองโดยใชชดเครองมอคณภาพ 7 ประการ (7 QC Tools) หรอ การใชหลกการของการปรบปรงใหงาย คอหลกการ 5W 1H และ ECRS เพอก าหนดมาตรการตอบโต และเลอกมาตรการทเหมาะสมโดยค านงถงความเปนไปไดทางเทคนคและเศรษฐศาสตร

6. การตรวจสอบผลและประเมนผลการแกไข การตดตามผล เพอพจารณาถงการปรบเปลยนการท างาน เพอใหลดแรงตอตาน ทงความเคยชน และแรงตอตานทางวทยาการใหเหลอนอยลง และพจารณาขอมลเพอแสดงสภาวะเสถยรภาพของกระบวนการ จากนนใหเปรยบเทยบผลกอนและหลงการแกไข

7. การก าหนดมาตรฐาน การท าใหเปนมาตรฐาน เพอจดประสงคในการรกษาสภาพของมาตรการตอบโตทประยกตใชไปแลวใหด ารงไวในระบบเพอมใหปญหาเกดขนซ าอก ทงนรวมถงการประเมนผลหลงการแกไขเพอเลอกหวขอปญหาส าหรบการแกไขปญหาตอไปดวย

Page 28: การเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ประเภทปะเ ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/548/1/aphit_suwa.pdf ·

16

2.4 วงจรเดมมง (Deming Cycle)

หลกการทเปนหวใจของควซเซอรเคล (QC Circle) เพอทจะน าไปสการแกไขปรบปรงและ พฒนาใหส าเรจลลวงตามเปาหมายทตงไว คอ วงจรเดมมง (Deming Cycle) ซงประกอบดวย 4 ขนตอนดวยกน คอ PDCA ทมาจากค าภาษาองกฤษ วา Plan (วางแผน) Do (ปฏบต) Check (ตรวจสอบ) Action (ด าเนนการใหเหมาะสม)

1. การวางแผน (Plan) ท าการก าหนดวตถประสงคและตงเปาหมาย ก าหนดขนตอนวธการ และระยะเวลา จดสรรทรพยากร ทจ าเปนทงในดานบคคล เครองมอ งบประมาณ

2. การปฏบต (Do) โดยการท าความเขาใจ และลงมอปฏบตตามแผน 3. การตรวจสอบ (Check) เพอตดตามความคบหนา และดผลส าเรจของงานเมอเทยบกบ

แผน 4. การด าเนนการใหเหมาะสม (Action) การด าเนนการใหเหมาะสม หากการปฏบตเปนท

หนาพอใจ กจดใหเปนมาตรฐาน เพอเปนแนวทางใหปฏบตตอไป หากการปฏบตมขอควรปรบปรงใหก าหนดวธการปรบปรงตอไป

2.5 เครองมอคณภาพ 7 ชนด ( 7 QC Tools)

เครองมอทใชในการแกปญหาทางดานคณภาพในกระบวนการท างาน ซงชวยศกษาสภาพทวไปของปญหา การเลอกปญหา การส ารวจสภาพปจจบนของปญหา การคนหาและวเคราะหสาเหตแหงปญหา ทแทจรงเพอการแกไขไดถกตองตลอดจนชวยในการจดท ามาตรฐานและควบคมตดตามผลอยางตอเนอง

1. แผนตรวจสอบ (Check Sheet) คอ แบบฟอรมทมการออกแบบชองวางตางๆ ไวเรยบรอยเพอจะใชในการบนทกขอมลไดงายและสะดวก ถกตอง ไมยงยาก ในการออกแบบฟอรมทกครงตองมวตถประสงคทชดเจน

2. แผนผงพาเรโต (Pareto Diagram) เปนแผนภมทใชแสดงใหเหนถงความสมพนธระหวางสาเหตของความบกพรองกบปรมาณความสญเสยทเกดขน 3. กราฟ (Graph) คอ แผนภาพทแสดงถงตวเลขหรอขอมลทางสถตทใช เมอตองการน าเสนอขอมลและวเคราะหผลของขอมลดงกลาว เพอท าใหงายและรวดเรวตอการท าความเขาใจ 4. แผนผงแสดงเหตและผล (Cause & Effect Diagram) หรอเรยกอกอยางวา แผนผงกางปลา คอ แผนผงแสดงความสมพนธ ระหวางคณลกษณะของปญหา (ผล) กบปจจยตางๆ (สาเหต) ทเกยวของ

Page 29: การเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ประเภทปะเ ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/548/1/aphit_suwa.pdf ·

17

5. แผนผงการกระจาย (Scatter Diagram) คอ ผงทใชแสดงคาของขอมลทเกดจากความสมพนธของตวแปร 2 ตว วามแนวโนมไปในทางใด เพอทจะใชหาความสมพนธทแทจรง โดยตวแปร X คอ ตวแปรอสระ หรอคาทปรบเปลยนไป ตวแปร Y คอ ตวแปรตามหรอผลทเกดขนในแตละคาทเปลยนแปลงไปของตวแปร X

6. แผนภมควบคม (Control Chart) คอ แผนภมทมการเขยนขอบเขตทยอมรบได เพอน าไปเปนแนวทางในการควบคมกระบวนการ โดยการตดตามและตรวจจบขอมลทอยออกนอกขอบเขต 7. ฮสโตแกรม (Histogram) คอ กราฟแทงแบบเฉพาะ โดยแกนตงจะเปนตวเลขแสดง “ ความถ ” และมแกนนอนเปนขอมลของคณสมบตของสงทเราสนใจ โดยเรยงล าดบจากนอย ทใชดความแปรปรวนของกระบวนการ โดยการสงเกตรปรางของฮสโตแกรมทสรางขนจากขอมลทไดมาโดยการสมตวอยาง

2.6 งานวจยทเกยวของ

วฑร แดงนวล (2549) ไดศกษาความเปนไปไดในการเพมผลผลตสายการประกอบคาน ขวางบงคบพวงมาลย จากการศกษาในเบองตนพบวาชนงานตองมการท าซ าเปนสวนใหญเนองจากปญหารเหลอม เพอแกปญหาความไมตรงของรเครองเจาะไดรบการปรบปรงโดยมการตดตงเครองเจาะเพมอกดานของชดเจาะเดมเพอใหการเจาะสามารถท าไดโดยไมตองกลบชนงาน ลดขนตอนการท างานทไมจ าเปนซงไมกระทบกบคณภาพของผลตภณฑ ผลการปรบปรงพบวาสามารถลดปรมาณปญหางานท าซ าจากชนงานรเหลอมไดรอยละ 75.45 ขณะทลดเวลาในการเจาะรและการตรวจสอบชนงานไดประมาณ 19.17 และ 128.72 วนาท ตอ 1 ชนงาน ซงคดเปนรอยละ 48.10 และ 90.32 หากคดรวมเวลาทงสายการผลตจะสามารถลดเวลาในการผลตรวมไดประมาณ 147.89 วนาท คดเปนรอยละ 20.14

พทยารตน ตนโพธ (2551) ไดศกษาโครงงานวจยอตสาหกรรมนเสนอการเพมผลผลตของ กระบวนการเชอมคานรบแผงกนเครองยนตในอตสาหกรรมการผลตชนสวนรถยนต จากการศกษาวเคราะหกระบวนการเชอมพบวาผลผลต (Productivity) ไมทนตอความตองการของลกคา ดงนน โครงการงานวจยอตสาหกรรมนเปนการปรบปรงการไหลของงาน ขนตอนในการปฏบตงานมาตรฐาน เพอศกษารอบเวลาทใชในการปฏบตงานตอการผลตหนงชนใหสามารถบรรลความตองการของลกคากบเวลาทก าหนดในการผลตเพอใหเหมาะสมกบความเรวในการขาย ไดท าการปรบปรงกระบวนการผลตและประยกตใชระบบการผลตแบบทนเวลาพอด ท าใหเวลามาตรฐานใน

Page 30: การเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ประเภทปะเ ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/548/1/aphit_suwa.pdf ·

18

การปฏบตงานลดลงจากการจดสมดลของสายการผลตใหม จงท าใหสามารถเพมผลผลตไดรอยละ 25 เวลาในการผลตลดลงรอยละ 14 และตนทนในการผลตลดลงรอยละ 7.5

กบล มโนธรรมกจ (2543) ไดศกษาโครงงานวจยอตสาหกรรมนเพอเพมผลผลตของ สายการผลต Exhaust Manifold (EMF) จากการศกษาพบวาปญหาการตงเครองท าใหเกดเวลาสญเสยมากทสดจงพจารณาศกษากระบวนการตงเครองเพอแกไขปญหา ซงจะจดกระบวนการตงเครองเปน 3 สวนคอ การตงเครองเบองตน การตรวจสอบ และการปรบแกงาน จากการศกษาพบวาปญหาทเกดขนไดแก ปญหาดานการจดเตรยม ปญหาการรอตรวจสอบ และปญหาการปรบแกงาน จากปญหาดงกลาวทางผวจยไดเสนอแนวทางการปรบปรงโดยการประยกตใชเทคนคตาง ๆ ทางวศวกรรมอตสาหการเพอใชในการแกปญหา ซงผลจากการปรบปรงเพอลดเวลาการตงเครองสามารถปรบปรงไดดงน 1. การปรบปรงการตงเครองเบองตน ลดเวลาทใชในการตงเครองเบองตนลงจาก 2.61 ชวโมง เหลอเปน 1.12 ชวโมงลดลงไดรอยละ 56.9 2. การปรบปรงการตรวจสอบ เสนอแนวทางเพอลดเวลาการตรวจสอบทฝายประกนคณภาพ 3. การปรบปรงการปรบแกงาน ลดเวลาทใชในการปรบแกงานลงจาก 2.11 ชวโมง เหลอเปน 1.18 ชวโมง ลดลงได รอยละ 44.1 ผลจากการศกษาและวจยพบวา ภายหลกการปรบปรงจะท าใหเวลาในการตงเครองลดลงไดรอยละ 53.5

Page 31: การเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ประเภทปะเ ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/548/1/aphit_suwa.pdf ·

19

บทท 3 สภาพโดยทวไปและการด าเนนงานของบรษท

บทนจะกลาวถงสภาพโดยทวไปและการด าเนนงานของบรษท โดยผวจยจะกลาวถง

รายละเอยดทส าคญและเกยวของกบการวจยในครงน ซงจะมหวขอทจะกลาวถงในบทน ดงตอไปน 1. ขอมลจ าเพาะเกยวกบบรษททท าการศกษา 2. ผลตภณฑทจะท าการศกษา 3. กระบวนการผลต 4. ขนตอนการด าเนนการควซสตอร (QC Story) การศกษาสภาพโดยทวไปของบรษท การด าเนนงานและกระบวนการผลตเปนขนตอนท

ส าคญประการหนง เพอทจะท าใหสามารถเขาใจกระบวนการผลตของบรษทและมองเหนสภาพปญหาทเกดขนในบรษท ทงยงสามารถใชเปนขอมลส าหรบน ามาวเคราะหเพอหาแนวทางในการเพมผลผลตของบรษท 3.1 ขอมลจ าเพาะเกยวกบบรษททท าการศกษา

การวจยนผวจยไดท าการเขาไปศกษาในบรษท นชอส (ไทยแลนด) จ ากด โดยมขอมลจ าเพาะเกยวกบบรษท ดงตอไปน(ขอมลของบรษท นชอส (ไทยแลนด) จ ากด ณ 7 กนยายน 2552)

ชอบรษท บรษท นชอส (ไทยแลนด) จ ากด สถานทตงบรษท 85 หม 1 นคมอตสาหกรรมเวลโกรว บางนา-ตราด กม.36 ต.หอมศล อ.บางปะกง จ.ฉะเชงเทรา 24180 กอตงเมอ 29 พฤษภาคม 2540 ทนจดทะเบยน 15 ลานบาท เนอทโรงงาน 1,400 ตารางเมตร กรรมการผจดการ MR. Koji Fujii จ านวนพนกงาน 65 คน ชอลกคา Toyota Motor (Thailand) Company Limited.

Siam Toyota Manufacturing Company Limited. Auto Alliance (Thailand) Company Limited. Siam Nissan Automobile Company Limited. Isuzu Motor (Thailand) Company Limited.

Page 32: การเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ประเภทปะเ ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/548/1/aphit_suwa.pdf ·

20

Thai Suzuki Motor Company Limited. Thai Yamaha Motor Company Limited.

ประเภทธรกจ ปะเกน (Gasket) และฉนวนกนความรอน (Insulator) ในรถยนต

รถจกรยานยนตและอตสาหกรรมทวไป 3.1.1 ประวตบรษท

นชอส คอรปอเรชน จากญป นเปนผน าดานปะเกน (Gasket) และฉนวนกนความรอน (Insulator) ในอตสาหกรรมรถยนตและอตสาหกรรมปโตรเลยมและอตสาหกรรมอนๆ จากจดเรมตนในการเขามาตงโรงงานทประเทศไทย เพอเปนฐานการผลตทส าคญในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต ตงแตป 29 พฤษภาคม 2540 จนถงปจจบนเปนเวลา 12 ปในชอ บรษท นชอสรงเรอง จ ากด และตอมาไดเปลยนชอเปนบรษท นชอส (ไทยแลนด) จ ากด ในปจจบน ภาพท 3.1 : บรษท นชอส (ไทยแลนด) จ ากด

Page 33: การเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ประเภทปะเ ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/548/1/aphit_suwa.pdf ·

21

3.1.2 โครงสรางขององคกร โครงสรางขององคกรซงมหนวยงานผทมหนาทและความรบผดชอบตามโครงสราง

แผนผงองคกรมดงตอไปน ฝายวศวกรรม

1. ประเมนราคาตนทนผลตภณฑ 2. ออกแบบกระบวนการผลต 3. ออกแบบเครองมอและอปกรณทใชในกระบวนการผลต 4. ปรบปรงและพฒนาผลตภณฑ

ฝายวางแผนและควบคมการผลต 1. วางแผนการผลตและการสงมอบ 2. ควบคมดแลทกขนตอนของการผลตเพอใหสามารถผลตผลตภณฑไดตามความตองการ

ของลกคา ฝายประกนคณภาพ 1. จดท ามาตรฐานการตรวจสอบและเอกสารคณภาพในกระบวนการผลต 2. สอบเทยบเครองมอวด 3. ตรวจสอบและทดสอบผลตภณฑ 4. ตดตอประสานงานกบลกคาในสวนทเกยวของในดานคณภาพ 5. แกปญหาดานคณภาพทเกดขนกบผลตภณฑ ฝายวสดคงคลง 1. เกบรกษาวสด วตถดบ และสนคาส าเรจรปอยางปลอดภย 2. ควบคมการรบเขาและแจกจายวสด วตถดบ และสนคาส าเรจรป ฝายจดซอ 1. จดจาง จดหา ผจ าหนายหรอผผลตทมคณภาพและราคาทเหมาะสม 2. ประเมนผลดานคณภาพ (Audit) ของผผลตและผจ าหนาย 3. เปรยบเทยบราคาเพอขออนมตจดจาง จดซอ 4. ด าเนนการจดซอทงภายในและภายนอกประเทศ

Page 34: การเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ประเภทปะเ ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/548/1/aphit_suwa.pdf ·

22

5. ควบคมการจดซอในการลดตนทนสนคา 6. จดท าเอกสารใบสงซอสนคา ฝายทรพยากรบคคล 1. สรรหาบคลากร 2. บรหารคาตอบแทน 3. บรหารสวสดการ 4. บรหารแรงงานสมพนธ 5. ควบคมความปลอดภยในการท างาน 6. ฝกอบรมใหความรแกพนกงาน ฝายซอมบ ารง 1. ซอมบ ารงเครองจกร 2. พฒนาปรบปรงเครองจกร 3. จดระบบบ ารงรกษาเครองจกร ฝายบญชการเงน 1. บญชการเงนของบรษท 2. ควบคมทรพยสนของบรษท 3. ตดตอประสานงานกบหนวยงานราชการหรอหนวยงานภายนอกทเกยวของ 4. ตดตอธรกรรมการเงน

3.1.3 ผลตภณฑของบรษท ผลตภณฑของบรษท นชอส (ไทยแลนด) จ ากด ซงบรษทไดท าการผลตและจ าหนาย

ชนสวนประเภทปะเกน (Gasket) และฉนวนกนความรอน (Insulator) ซงผลตภณฑตางๆนเปนชนสวนในอตสาหกรรมรถยนต อตสาหกรรมรถจกรยานยนต และอตสาหกรรมทวไป เปนตน ดงแสดงในภาพท 3.2

Page 35: การเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ประเภทปะเ ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/548/1/aphit_suwa.pdf ·

23

ภาพท 3.2 : ภาพผลตภณฑของบรษท

ผลตภณฑของบรษทสามารถแบงออกเปนประเภทดงตอไปน ปะเกนยางหรอกระดาษ (Jointing Sheet Gasket) ปะเกนโลหะ (Metakote Gasket) ปะเกนทอไอเสย (Exhaust Gasket)แผนโลหะรองผาเบรก (Brake Shim) และฉนวนกนความรอนของเครองยนต (Heat Insulator)

3.2 ผลตภณฑทจะท าการศกษา บรษท นชอส (ไทยแลนด) จ ากด เปนบรษทผผลตชนสวนรถยนตประเภทปะเกน (Gasket) และฉนวนกนความรอน (Insulator) โดยมการขนรปวตถดบโลหะ พลาสตก ยางหรอกระดาษ เปนตน ซงจะมกระบวนการผลตทมรปแบบเดยวกนทงหมด ดงนนงานวจยนจะเลอกท าการศกษากระบวนการผลตชนสวนผลตภณฑ SAT-42443-55020-B เปนปะเกนประเภทกระดาษ (Jointing Sheet Gasket) เพอเปนตวแทนของกระบวนการผลตของผลตภณฑอนๆโดยผลตภณฑนมการผลตใหกบบรษทผประกอบรถยนตโตโยตาเพอใชประกอบรถยนตกระบะรนวโก (VIGO) ดงภาพท 3.3 ภาพท 3.3 : ภาพผลตภณฑ SAT-42443-55020-B ของบรษท

Page 36: การเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ประเภทปะเ ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/548/1/aphit_suwa.pdf ·

24

3.3 กระบวนการผลต ผลตภณฑ SAT-42443-55020-B มกระบวนการผลตโดยสงเขป ดงตอไปน พรอมทงแสดง

กระบวนการไหลของกระบวนการผลตในแผนภาพท 3.5 1. การตรวจรบวตถดบ (Receiving Raw Material)

โดยมการตรวจสอบชนด จ านวนของวตถดบและตรวจสอบสภาพโดยทวไปวาสภาพวตถดบทตรวจรบนนสมบรณไมมความเสยหาย

2. การตรวจสอบวตถดบเขา (Incoming Inspection Material) มการตรวจสอบขนาดวตถดบ ประเภท และสภาพทวไปของวตถดบ

3. การจดเกบวตถดบ (Storage) มการเคลอนยายและน าไปจดเกบไปทพนทจดเกบวตถดบและบงชดวยปายบงช

4. การตดวตถดบเปนแนวยาว (Slitting) ท าการตดวตถดบทเปนสเหลยมจตรสใหเปนแถบแนวยาว

5. การปมขนรปชนงาน (Blanking) ปมขนรปใหเปนผลตภณฑ SAT-42443-55020-B โดยใชเครองปม C-MC-01

6. การตรวจสอบ (Finishing & Final Inspection) ท าการตรวจสอบสภาพชนงานโดยทวไป 100%โดยชนงานตองไมม ครบ เวาแหวง รอยขดขวน รอยทบเศษ ฉกขาด ขอบตดตองเรยบ ไมมคราบสกปรก ไมหกงอ ท าการเทยบกบชนงานตวอยาง และท าการตรวจสอบขนสดทาย (Final Inspection)

7. การบรรจหบหอ (Packing) การบรรจหบหอจะท าตามเงอนไขทเอกสารมาตรฐานการบรรจหบหอก าหนด ดงภาพท 3.4 ภาพท 3.4 : ภาพการบรรจหบหอผลตภณฑ SAT-42443-55020-B ของบรษท

Page 37: การเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ประเภทปะเ ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/548/1/aphit_suwa.pdf ·

25

8. การจดเกบสนคาส าเรจรป (Storage) มการเคลอนยายและน าไปจดเกบไปทพนทจดเกบสนคาส าเรจรปและบงชดวย ปายบงช (Identification Label) ทกๆจ านวนการสงซอแตละครง (Lot)

9. การจดสง (Delivery) ท าการจดสงสนคาไปยงลกคา โดยท าการตรวจสอบ หมายเลขชนสวน (Part No.) และจ านวนชนสวน จากใบแจงราคาสนคา (Invoice) กบปายบงชวาตรงกนหรอไม ภาพท 3.5 : แผนผงการไหลของกระบวนการผลตผลตภณฑ SAT-42443-55020-B ของบรษท

1.0 RECEIVING MATERIAL

2.0 INCOMING INSPECTION

MATERIAL

3.0 STORAGE

4.0 SLITTING

5.0 BLANKING

6.0 FINAL INSPECTION

7.0 PACKING

8.0 STORAGE

9.0 DELIVERY

NON-ASBESTOS JOINT SHEET

T/ 1995-NRaw Material

Page 38: การเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ประเภทปะเ ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/548/1/aphit_suwa.pdf ·

26

3.4 ขนตอนการด าเนนการควซสตอร (QC Story) การด าเนนการแกปญหาของกลมควซเซอรเคลจะตองมการล าดบเรองราวตามขนตอนการ

พฒนาคณภาพและเรยกการด าเนนการดงกลาวนวา ควซสตอร (QC Story) ซงเปนกระบวนการทมงสการแกไขปญหาภายใตเงอนไขการพฒนาบคลากรใหเขาใจถงหลกการในการบรหารโครงการดวยวงจร PDCA โดยควซสตอร (QC Story) ประกอบดวย 7 ขนตอน ดงตอไปน

1. การคนหาปญหาและคดเลอกหวขอ 2. การส ารวจสภาพปจจบนและก าหนดเปาหมาย 3. การวางแผนการด าเนนกจกรรม 4. การวเคราะหหาสาเหต 5. การวางแผนการแกไขและการปฏบตการตามมาตรการการแกไข 6. การตรวจสอบผลและประเมนผลการแกไข 7. การก าหนดมาตรฐาน ซงรายละเอยดการด าเนนกจกรรมควซสตอร (QC Story) ของกลมควซเซอรเคล (QC

Circle) ผวจยจะไดกลาวถงการด าเนนการตามขนตอนไวในบทท 4 ตอไป 3.5 การเกบรวบรวมขอมล การเกบรวบรวมขอมลของกลมควซเซอรเคล (QC Circle) ในสวนของขอมลกอนการปรบปรงและหลงการปรบปรง โดยท าการเกบรวบรวมขอมลในสวนของเวลาในการท าความสะอาดพนทในแตละวนกอนการปรบปรงและหลงการปรบปรง และเกบรวบรวมขอมลในสวนของปรมาณเศษวตถดบทตกลงทพนทปฏบตงานกอนการปรบปรงและหลงการปรบปรงโดยท าการเกบรวบรวมขอมลโดยการจบเวลาและชงน าหนกทหนางานจรง จ านวน 10 ครง เปนระยะเวลา 10 วน เพอทจะน าขอมลเหลานนมาท าการวเคราะหและประเมนผลการด าเนนกจกรรมควซเซอรเคล (QC Circle) ทไดด าเนนการปรบปรงแกไข

Page 39: การเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ประเภทปะเ ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/548/1/aphit_suwa.pdf ·

27

บทท 4 การด าเนนการควซสตอร (QC Story)

ในบทนจะเปนการด าเนนการของกจกรรมกลมควซเซอรเคล (QC Cycle) เพอมงแกไข

ปญหาการท างาน โดยการสงเสรมใหพนกงานทกคนมสวนรวมในการแสดงออกและพฒนาขดความสามารถของตนเองผานการเรยนรซงกนและกนท าใหเกดความภาคภมใจในผลงานซงเกดขนจากพนกงานตงแตระดบลางขนมาจนถงระดบบน ท าใหเกดความสามคค อกทงยงเปนการสรางวฒนธรรมองคกรทดใหเกดขนอกดวย อนจะเปนประโยชนตอองคกรในการตอบสนองความตองการของลกคา การลดตนทนและเพมประสทธภาพการท างานใหดยงขน ผวจยไดท าการศกษาถงการด าเนนกจกรรมกลมควซเซอรเคล (QC Circle) จ านวนหนงกลมเพอศกษาขนตอนการด าเนนการและผลทไดจากกจกรรม ซงในบทนจะกลาวถงหวขอ ดงตอไปน

1. การจดตงกลมในการท ากจกรรมควซเซอรเคล (QC Circle) 2. ขนตอนการด าเนนกจกรรม 3. การสรปผลการด าเนนกจกรรมควซเซอรเคล (QC Circle) การด าเนนกจกรรมนเปนกจกรรมควซเซอรเคล (QC Circle) ทจดขนในบรษท นชอส (ไทย

แลนด) จ ากด เปนครงท 2 ของป 2552 ของบรษท 4.1 การจดตงกลมในการท ากจกรรมควซเซอรเคล (QC Circle)

การรวบรวมสมาชกซงเปนพนกงานระดบหนางานในหนวยงานเดยวกนมารวมกนด าเนนกจกรรม มรายละเอยดดงน

1. ชอกลม มดงาน5 2. ค าขวญกลม สรางคน สรางงาน สรางมาตรฐานดวย QC Circle 3. รายชอสมาชกในกลม ซงประกอบดวยสมาชกทงหมด 7 คน ดงแสดงแผนผง

องคกรกลมควซเซอรเคล (QC Circle) ในภาพท 4.1 นาย อภชญ สวรรณราช ต าแหนง วศวกรรบประกนคณภาพ นาย นรนทร ตะเพยนทอง ต าแหนง หวหนาแผนกซอมบ ารง นาย ลภส ปนเตยง ต าแหนง หวหนาฝายผลต นาย สมคด แซอบ ต าแหนง พนกงานฝายผลต นาย เกชา สาระประทม ต าแหนง พนกงานฝายผลต

Page 40: การเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ประเภทปะเ ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/548/1/aphit_suwa.pdf ·

28

นาย ชยรตน ดวง ต าแหนง พนกงานฝายผลต นาย บญสง ผวข า ต าแหนง พนกงานฝายผลต

4. อายสมาชกเฉลย 30 ป 5. อายงานเฉลย 4 ป 6. การศกษาระดบ ม.3 ถง ปรญญาตร 7. มประสบการณท ากจกรรมควซเซอรเคล (QC Circle) 5 ครง

ภาพท 4.1 : แผนผงองคกรกลมควซเซอรเคล (QC Circle) ของบรษท

4.2 ขนตอนการด าเนนกจกรรม ขนตอนการด าเนนการแกไขปญหาของกลมควซเซอรเคล (QC Circle) จะตองมการล าดบเรองราวขนตอนของการพฒนาคณภาพและเรยกการด าเนนการนวา ควซสตอร (QC Story) โดยก าหนดไว 7 ขนตอน ซงทางกลมมดงาน5 ไดมการด าเนนการดงตอไปน

1. การคนหาปญหาและคดเลอกหวขอ 2. การส ารวจสภาพปจจบนและก าหนดเปาหมาย 3. การวางแผนการด าเนนกจกรรม 4. การวเคราะหหาสาเหต 5. การวางแผนการแกไขและการปฏบตการตามมาตรการการแกไข 6. การตรวจสอบผลและประเมนผลการแกไข 7. การก าหนดมาตรฐาน

Page 41: การเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ประเภทปะเ ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/548/1/aphit_suwa.pdf ·

29

4.2.1 การคนหาปญหาและคดเลอกหวขอ กลมควซเซอรเคลไดท าการคนหาปญหาทเกดขนในกระบวนการผลตของชนงาน SAT-

42443-55020-B โดยท าการประชมกลมเพอใหสมาชกแตละคนเสนอความคดเหนและปญหาทเกดขนในกระบวนการผลตชนงาน SAT-42443-55020-B ทจะน ามาเปนหวขอในการปรบปรงในครงน โดยสมาชกไดท าการเสนอหวขอทจะท าการปรบปรง ดงตอไปน

1. ลดปญหาเศษวตถดบ SAT-42443-55020-B ตกลงทพนทปฏบตงาน 2. ลดปญหางานชนงานเสยเนองจาก ปญหาเวาแหวง เกดครบทขอบชนงาน ชนงานไมได

ขนาดตามทลกคาตองการ 3. ลดปญหาเศษวตถดบตดทแผนรองตดในกระบวนขนรปชนงาน SAT-42443-55020-B 4. ลดปญหาการตดแถบวตถดบไมไดขนาด สมาชกในกลมไดท าการเสนอปญหาทเกดขนในกระบวนการผลต ดงนนสมาชกในกลมจะ

ท าการเลอกปญหาเพอก าหนดหวขอของปญหาทจะน ามาท าการปรบปรง ทงนโดยค านงถงองคประกอบ 3 ประการคอ ความถในการเกดปญหา ความรนแรงของปญหา และความเปนไปไดในการแกปญหา โดยมวธการคดเลอกโดยใหสมาชกทกคนมาประชมกนและระดมสมองเพอท าการคดเลอกหวขอโดยการใหคะแนน ความถในการเกดปญหา ความรนแรงของปญหา และความเปนไปไดในการแกปญหา ตามเกณฑการประเมน ดงทแสดงในตารางท 4.1 ดงตอไปน ตารางท 4.1 : การคดเลอกหวขอปญหา

1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4

1 16

2 10

3 7

4 9

ล าดบ ปญหาความเปนไปได ความรนแรง

ผลรวม

ลดปญหาเศษวตถดบSAT-42443-55020-B

ตกลงทพนทปฏบตงาน

ลดปญหางานชนงานเสยเนองจาก ปญหา

เวาแหวง เกดครบทขอบชนงาน ชนงานไมได

ขนาดตามทลกคาตองการ

ลดปญหาเศษวตถดบตดทแผนรองตดใน

กระบวนขนรปชนงาน SAT-42443-55020-B

ลดปญหาการตดแถบวตถดบไมไดขนาด

ความถ

Page 42: การเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ประเภทปะเ ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/548/1/aphit_suwa.pdf ·

30

ผลการคดเลอกทางกลม ไดท าการเลอกหวขอทไดมคะแนนมากทสดเปนหวขอในการท าการแกไขปรบปรง

หวขอทจะท าการปรบปรง เรอง ลดปญหาเศษวตถดบ SAT-42443-55020-B ตกลงทพนทปฏบตงาน

สาเหตทเลอก เพอลดเวลาทสญเสยในการท าความสะอาดพนท เพอเพมผลผลตของกระบวนการผลต เพอความปลอดภยและความเปนระเบยบเรยบรอยในการท างาน

มลเหตจงใจ เพอเพมประสบการณในการท ากจกรรมควซเซอรเคล (QC Circle) สอดคลอง กบกจกรรม 5ส. และกจกรรมดานความปลอดภย (Safety)

4.2.2 การส ารวจสภาพปจจบนและก าหนดเปาหมาย ทางกลมไดท าการส ารวจสภาพกอนการปรบปรงของกระบวนการผลตชนสวน SAT-

42443-55020-B โดยไดกลาวไวในบทท 3 ซงทางกลมไดท าการศกษากระบวนการทส าคญทสดในการผลตและเปนกระบวนการทชวดประสทธภาพในการผลตชนสวน ไดแกกระบวนการท 5 การปมขนรปชนงาน (Blanking)

ซงจากการส ารวจสภาพกอนการปรบปรงพบวาในกระบวนการผลตนนมเศษวตถดบตกลงทพนทจ านวนมาก ดงแสดงในภาพท 4.2

ภาพท 4.2 : ภาพเศษวตถดบทตกลงทพนทปฏบตงานของกระบวนการปมขนรปกอนการปรบปรง

Page 43: การเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ประเภทปะเ ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/548/1/aphit_suwa.pdf ·

31

ภาพท 4.2 (ก) สภาพของพนทปฏบตงานบรเวณดานหนาเครองจกร ซงจะเหนไดวาเศษวตถดบตกกระจดกระจายลงบนพนทปฏบตงานดานหนาของเครองจกรและเปนบรเวณทผปฏบตงานนงท างานอย ผปฏบตงานอาจจะเกดอบตเหตไดและท าใหการปฏบตงานลาชา

ภาพท 4.2 (ข) สภาพพนทปฏบตงานบรเวณดานหลงเครองจกร จากภาพจะเหนไดวาเศษวตถดบตกหลนลงมาจากดานหนาเครองจกรไหลลงมาทางดานหลงและตกลงมาทพนทดานหลง

ภาพท 4.2 (ค) สภาพพนทปฏบตงานบรเวณดานขางของเครองจกร จากภาพจะเหนไดวาเศษวตถดบตกหลนกระจายตวบนพนทดานขางของเครองจกร

ภาพท 4.2 (ง) สภาพถงใสเศษวตถดบ จากภาพจะเหนไดวาถงใสเศษวตถดบไมอยในสภาพทแขงแรงพอเพอทจะรองรบเศษวตถดบในปรมาณมากในแตละวนได

ภาพท 4.2 (จ) สภาพพนทตรวจสอบคณภาพของชนงาน จากภาพจะเหนไดวาพนกงานท าการตรวจสอบคณภาพชนงานซงการตรวจสอบชนงานนนจะยงคงมเศษวตถดบตดอยทชนงานอยท าใหผตรวจสอบคณภาพตองแกะเศษวตถดบทตดคางอยออกใหหมด ดงนนท าใหมเศษวตถดบตกกระจายบรเวณพนททท าการตรวจสอบนน ซงท าใหตองเสยเวลาท าความสะอาด

การส ารวจเกบขอมลกอนการปรบปรงในแตละวนตองเสยเวลาในการท าความสะอาดพนทและปรมาณเศษวสด ทางกลมไดท าการเกบขอมลจ านวน 10 ครง เปนระยะเวลา 10 วน ตงแต วนท 7 กนยายน 2552 ถง 16 กนยายน 2552 ดงตารางท 4.2 ตารางท 4.2 : เวลาในการท าความสะอาดพนทและปรมาณเศษวตถดบกอนการปรบปรง

เวลาในการท าความสะอาดพนทในแตละวนกอนการปรบปรง ครงทเกบขอมล 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 เวลาเฉลย

เวลาทใช (นาทตอวน) 11 12 13 10 11 11 12 12 13 10 11.5 ปรมาณเศษวตถดบตกลงทพนในแตละวนกอนการปรบปรง

ครงทเกบขอมล 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 น าหนกเฉลย น าหนก (กก.ตอวน) 26.3 24.8 29.0 24.5 26.8 27.7 23.9 28.4 27.2 26.6 26.52

การส ารวจสภาพปจจบนกอนการปรบปรงของกลมมดงาน 5 สามารถพอสรปไดวาใชเวลา

ในการท าความสะอาดเฉลย 11.5 นาทตอวน ปรมาณเศษวตถดบตกทพนเฉลย 26.52 กโลกรมตอวน กลมมดงาน5 ไดท าการก าหนดเปาหมายในการด าเนนกจกรรมควซเซอรเคล (QC Circle)

ดงตอไปน 1. ตองการลดเวลาการท าความสะอาดพนทไมนอยกวา 50 % 2. ตองการลดปรมาณเศษวตถดบตกลงทพนไมนอยกวา 90 %

Page 44: การเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ประเภทปะเ ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/548/1/aphit_suwa.pdf ·

32

4.2.3 การวางแผนการด าเนนกจกรรม ทางกลมมดงาน5 ไดจดท าแผนการด าเนนกจกรรมควซเซอรเคล (QC Circle) ก าหนด

ระยะเวลาตงแต 1 กนยายน 2552 ถง 27 พฤศจกายน 2552 โดยมการด าเนนการตามขนตอนของควซสตอร (QC Story) ทง 7 ขนตอนและก าหนดระยะเวลาในการวางแผนและปฏบตงานจรงพรอมทงก าหนดผรบผดชอบในการด าเนนการ ดงตารางท 4.3

ตารางท 4.3 : แผนการด าเนนกจกรรมควซเซอรเคลกลมมดงาน5

4.2.4 การวเคราะหหาสาเหต ทางกลมไดท าการวเคราะหปญหาโดยใชแผนผงแสดงเหตและผล จ าเปนตองด าเนนการ

ผานวธการระดมสมองทประกอบไปดวยหลกการ 4 ประการคอ หามวพากษวจารณ ใหความเปนอสระและเสรในความคด เนนปรมาณความคดมากกวาคณภาพความคด น าความคดเหนทงหมดมารวบรวมหาสาเหตทคาดวาจะเปนไปไดทงหมด โดยจ าแนกสาเหตตามแหลงก าเนด คน เครองจกร วธการ วตถดบ และสงแวดลอม (4M 1E) เพอแกไขปญหาเศษวตถดบตกทพนทปฏบตงาน ดงภาพท 4.3 คน (Man) พนกงานขาดความรความเขาใจทถกตองในการปฏบตงานของเครองจกรและละเลยในเรองความสะอาดและความปลอดภยในการท างานซงขาดการอบรมอยางสม าเสมอ

1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4แผนการปฏบตจรง

แผนการปฏบตจรงแผนการปฏบตจรงแผนการปฏบตจรงแผนการปฏบตจรงแผนการปฏบตจรงแผนการปฏบตจรง

D

วางแผนด าเนนกจกรรม

ก าหนดเปนมาตรฐาน

4

ระยะเวลาตงแต 1 กนยายน 2552 ถง 27 พฤศจกายน 2552

เกชา ลภส

หมายเหต

สมาชกทกคน

สมคด บญสง

แผนการด าเนนกจกรรมควซเซอรเคลกลมมดงาน 5

สมาชกทกคน

กนยายน ผรบผดชอบขนตอน

1

C

7อภชญ ลภส

สถานะ

A

6

แผนการปฏบตจรงP

ส ารวจสภาพปจจบนและก าหนดเปาหมาย

ตลาคม

อภชญ

พฤศจกายนขนตอนการด าเนนการ

สรปผล

วเคราะหหาสาเหต

คาหาปญหาและคดเลอกหวขอ สมาชกทกคน

การตรวจสอบและประเมนผลการแกไข

3

5 การวางแผนการแกไขและการปฏบต

สมาชกทกคน2

Page 45: การเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ประเภทปะเ ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/548/1/aphit_suwa.pdf ·

33

เครองจกร (Machine) รปรางของเครองจกรไมมอปกรณทปองกนเศษวตถดบตกลงทพนและมชองวางทเศษวตถดบจะสามารถตกลงไปได รวมถงถงใสเศษวตถดบมรปรางบดเบยวไมไดทรงไมแขงแรงท าใหยากตอการน าเศษวตถดบทงใสลงในถงและรวมถงต าแหนงของถงใสวตถดบหางจากเครองจกรท าใหเศษวตถดบตกในระหวางเครองจกรและถงใสเศษวตถดบ

วธการ (Method) วธการปดเศษวตถดบออกจากแมพมพ (Die) วธการหยบชนงานลงกลองใสชนงานและการเคาะเศษวตถดบทตดอยทรองตดแผนพวซ

วตถดบ (Material) ปรมาณเศษวตถดบในการผลตชนสวนแตละชนมมากและมน าหนกเบาและมขนาดของเศษวตถดบหลายขนาดซงเศษวตถดบขนาดเลกจะเกบยากมากปลวกระจายไดงาย

สงแวดลอม (Environment) พนทปฏบตงานมอณหภมรอน พนกงานตองเปดพดลมท าใหเศษวตถดบปลวกระจาย

ภาพท 4.3 : การวเคราะหปญหาโดยใชแผนผงแสดงเหตและผล

ผลการวเคราะหทางกลมมดงาน 5 ไดท าการประชมเพอทจะระดมความคดโดยสมาชกทก

คนไดเลอกทจะท าการแกไขปรบปรงในสวนของเครองจกร เนองจากมความเปนไปไดมากทสดในการด าเนนการจดท าเครองมอและอปกรณปองกนเศษวตถดบตกลงทพนทปฏบตงานเพอปองกนเศษวตถดบตกลงทพนทปฏบตงาน

Page 46: การเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ประเภทปะเ ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/548/1/aphit_suwa.pdf ·

34

ผลจากการททางกลมมดงาน5 ไดท าการวเคราะหจะพบวาปญหาทจะท าการแกปญหานนมสาเหตมาจากเครองจกรโดยจะไดหาวธการแกไขปญหา ดงตอไปน

1. พบวาเครองจกรไมมอปกรณรองรบเศษวตถดบทเกดจากการเคาะเศษวตถดบขณะท าการผลต เนองจากมเศษวตถดบตกกระจายทพนทปฏบตงานดานหนาของเครองจกร ดงนนจะตองมโครงรองรบเศษวตถดบขณะท าการเคาะเศษวตถดบบรเวณดานหนาเครองจกร

2. พบวาเศษวตถดบมการตกหลนตามซอกหรอชองวางของเครองจกร ดงนนจะตองท าการ ปดชองวางตางๆไมใหเศษวตถดบหลนลงไปได

3. พบวาเศษวตถดบตกหลนดานขางของเครองจกรขณะน าเศษวตถดบใสลงถงใสเศษ วตถดบ ดงนนจะตองท าการรองรบเศษวตถดบไมใหตกลงไปทพนแตใหไหลลงในถงใสเศษวตถดบแทน

4. พบวาถงใสเศษวตถดบมรปรางทยากตอการทงเศษวตถดบดงนนจะตองเสรมความ แขงแรงใหกบถงใสเศษวตถดบโดยท าโครงเหลกเสรมความแขงแรงใหกบถงใสเศษวตถดบ

5. พบวาขณะพนกงานตรวจสอบคณภาพท าการตรวจสอบคณภาพของชนงานจะท าการ เคาะเศษวตถดบทยงคงตดคางอยออก ดงนนจะตองท าถาดรองรบเศษวตถดบบรเวณนน

4.2.5 การวางแผนการแกไขและการปฏบตการตามมาตรการการแกไข จากการวเคราะหทางกลมมดงาน5 จงไดวางแผนการจดท าอปกรณขนมาเพอปองกนเศษ

วตถดบตกลงทพนทปฏบตงาน ซงประกอบไปดวยอปกรณทงหมด 5 ชนสวน ดงภาพท 4.4 1.โครงรองรบเศษวตถดบทตกลงพนทปฏบตงานบรเวณดานหนาเครองจกร ท าหนาท

รองรบเศษวตถดบทเกดจากการเคาะเศษวตถดบบรเวณดานหนาเครองจกรดงภาพท 4.4 (ก) 2. แผนกนทหลงเครองจกรและขางในเครองจกรไมใหเศษวตถดบตกลงทพนทปฏบตงาน

บรเวณดานหลงเครองจกร ท าหนาทปดชองวางของเครองจกรทเศษวตถดบทเกดจากกระบวนการปมขนรปจะเขาไปและไหลออกมาทางดานหลงของเครองจกร ดงภาพท 4.4 (ข)

3. แผนรองรบเศษวตถดบทตกลงพนทปฏบตงานบรเวณดานขางของเครองจกร ท าหนาท รองรบเศษวตถดบทจะตกลงพนทดานขางของเครองจกร ดงภาพท 4.4 (ค)

4.โครงเหลกเสรมความแขงแรงใหกบถงใสเศษวตถดบ ท าหนาทเสรมความแขงแรงใหกบ ถงใสเศษวตถดบใหสามารถรองรบเศษวตถดบในปรมาณทมาก ดงภาพท 4.4 (ง)

5. ถาดรองรบเศษวตถดบพนทท าการตรวจสอบคณภาพของชนงาน ท าหนาทรองรบเศษ วตถดบขณะทพนกงานท าการตรวจสอบคณภาพของชนงาน ดงภาพท 4.4 (จ)

Page 47: การเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ประเภทปะเ ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/548/1/aphit_suwa.pdf ·

35

ภาพท 4.4 : ภาพอปกรณทจดท าขนมาเพอปองกนเศษวตถดบตกลงทพนทปฏบตงาน

โครงรองรบเศษวตถดบทตกลงพนทปฏบตงานบรเวณดานหนาเครองจกร

แผนกนทหลงเครองจกรและขางในเครองจกรไมใหเศษวตถดบตกลงทพนทปฏบตงานบรเวณดานหลงเครองจกร

โครงเหลกเสรมความแขงแรงใหกบถงใสเศษวตถดบ

แผนรองรบเศษวตถดบ พนทปฏบตงานบรเวณดานขางของ

เครองจกร

ถาดรองรบเศษวตถดบพนทท าการตรวจสอบคณภาพของชนงาน

การจดท าอปกรณกลมมดงาน5 ไดมการวางแผนการด าเนนการจดท าอปกรณปองกนเศษวตถดบตกลงทพนทปฏบตงานโดยการจดท าอปกรณไดมการมอบหมายแบงหนาทความรบผดชอบก าหนดเวลาในการจดท าและการตดตงอปกรณทไดท าเสรจทเครองจกร C-MC-01 ซงอปกรณทไดจดท ามทงหมด 5 สวนดวยกน ดงแสดงในตารางท 4.4

ตารางท 4.4 : แผนการด าเนนการจดท าอปกรณ

แผนการด าเนนการแกไข

ล าดบ หวขอ วนทเรมตน วนทสนสด สถานท ผรบผดชอบ 1 โครงรองรบเศษวตถดบดานหนา 2/10/2552 23/10/2552 C-MC-01 คณ ลภส คณ เกชา

2 แผนกนทหลงเครองจกรและขางเครองจกร

2/10/2552 23/10/2552 C-MC-01 คณ บญสง

3 แผนรองรบเศษวตถดบดานขาง 2/10/2552 23/10/2552 C-MC-01 คณ สมคด

4 โครงเหลกเสรมความแขงแรงใหกบถงใสเศษวตถดบ

2/10/2552 23/10/2552 C-MC-01 คณ นรนทร

5 ถาดรองรบเศษวตถดบพนทท าการตรวจสอบคณภาพ

2/10/2552 23/10/2552 C-MC-01 คณ ชยรตน

Page 48: การเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ประเภทปะเ ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/548/1/aphit_suwa.pdf ·

36

การประกอบและตดตงอปกรณทจดท าขนมาเพอปองกนเศษวตถดบตกลงทพนท ปฏบตงาน นนไดด าเนนการตามแผนทไดวางไวและมการประกอบและตดตงอปกรณโดยมขนตอนดงตอไปน 1. การประกอบและตดตงโครงรองรบเศษวสดทตกลงพนทปฏบตงานบรเวณดานหนาเครองจกรซงมขนตอนดงตอไปน ดงภาพท 4.5

ภาพท 4.5 (ก) เชอมประกอบโครงเหลก โดยเชอมประกอบโครงเหลกเสนขนาดหนาตด สเหลยม 1 x 1 นว

ภาพท 4.5 (ข) ประกอบโครงและผา โดยผาทไดจะตดเยบตามขนาดของโครงเหลก ภาพท 4.5 (ค) ท าทยดอปกรณ เปนแผนเหลกทท าหนาทยดโครงเหลกเขากบตวเครองจกร ภาพท 4.5 (ง) ตดตงยดกบเครองจกร การตดตงโดยขนนอตยดโครงเหลกเขาไปตวเครอง

จกรใหมนคงแขงแรง ภาพท 4.5 (จ) เตรยมกลองใสเศษวตถดบ เพอรองรบเศษวตถดบเพอสะดวกและรวดเรวใน

การน าเศษวตถดบไปทง 2. การประกอบและตดตงแผนกนทหลงเครองและขางเครองจกรในไมใหเศษวตถดบตกลงทพนทปฏบตงานบรเวณดานหลงเครองจกรซงมขนตอนดงตอไปน ดงภาพท 4.6

ภาพท 4.6 (ก) เตรยมวสด โดยเตรยมแผนพลาสตกพวซและแผนลกฟกพลาสตก ภาพท 4.6 (ข) ตดขนรปแผนพลาสตก ใหเหมาะสมกบชองของเครองจกรทจะท าการปด ภาพท 4.6 (ค) เจาะร เพอยดแผนพลาสตกทไดเตรยมไวแลวเขากบเครองจกร ภาพท 4.6 (ง) ยดเขากนเครองโดยการใชสกรขนแผนพลาสตกเขากบเครองจกร

3. การประกอบและตดตงแผนรองรบเศษวตถดบทตกลงพนทปฏบตงานบรเวณดานขางของเครองจกรซงมขนตอนดงตอไปน ดงภาพท 4.7

ภาพท 4.7 (ก) ตดเตรยมแผนวสดโดยเตรยมแผนพลาสตกพวซและตดตามขนาดทตองการ ภาพท 4.7 (ข) ประกอบขนรปแผนวสด โดยใชกาวประสานขนรป ภาพท 4.7 (ค) เจาะยด ท าการเจาะรกบโครงเหลกเพอจะท าการขนยดสกร ภาพท 4.7 (ง) ขนยดสกรเพอตดตงแผนรองรบเศษวตถดบใหมนคงแขงแรง

Page 49: การเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ประเภทปะเ ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/548/1/aphit_suwa.pdf ·

37

4. การประกอบและตดตงโครงเหลกเสรมความแขงแรงใหกบถงใสเศษวตถดบซงมขนตอนดงตอไปน ดงภาพท 4.8

ภาพท 4.8 (ก) เชอมประกอบและทาส น าเหลกเสนขนาดหนาตดสเหลยม 1 x 1 นว มาท าการเชอมประกอบจากนนท าการทาสเพอความสวยงามและปองกนสนม ภาพท 4.8 (ข) ตดตงโครงเหลก การตดตงใหตรงต าแหนงและขนยดโครงเหลกเขากบพน

ปนใหมนคงแขงแรง ภาพท 4.8 (ค) ตดตงตาขาย โดยการน าตาขายมาตดตงเขากบโครงเหลก ภาพท 4.8 (ง) ตดตงถงใสเศษวตถดบเขาไปในโครงเหลกทไดเตรยมไวแลว

5. การประกอบและตดตงถาดรองรบเศษวตถดบพนทท าการตรวจสอบคณภาพของชนงาน ซงมขนตอนดงตอไปน ดงภาพท 4.9

ภาพท 4.9 (ก) เตรยมแผนพลาสตกโดยแผนวสดทใชจะเปนพลาสตกประเภทพวซ ภาพท 4.9 (ข) ตดแผนพลาสตกตามทตองการ ภาพท 4.9 (ค) ประกอบแผนพลาสตกโดยใชกาวประสานขนรป ภาพท 4.9 (ง) ตดตงเขาต าแหนงทตองการบรเวณทพนกงานท าการตรวจสอบคณภาพ

ภาพท 4.5 : การประกอบและตดตงโครงรองรบเศษวสดทตกลงพนทปฏบตงานบรเวณดานหนา เครองจกร

ก เชอมประกอบโครงเหลก ประกอบโครงและผา ท าทยดอปกรณ

ตดตงยดกบเครองจกร เตรยมกลองใสเศษวตถดบ

Page 50: การเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ประเภทปะเ ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/548/1/aphit_suwa.pdf ·

38

ภาพท 4.6 : การประกอบและตดตงแผนกนทหลงเครองและขางเครองจกรในไมใหเศษวตถดบตก ลงทพนทปฏบตงานบรเวณดานหลงเครองจกร

ตดขนรปแผนพลาสตก

เจาะร ยดเขากนเครอง

เตรยมวสด

ภาพท 4.7: การประกอบและตดตงแผนรองรบเศษวตถดบทตกลงพนทปฏบตงานบรเวณดานขาง ของเครองจกร

ตดเตรยมแผนวสด ประกอบขนรปแผนวสด

เจาะยด ขนยดสกร

Page 51: การเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ประเภทปะเ ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/548/1/aphit_suwa.pdf ·

39

ภาพท 4.8 : การประกอบและตดตงโครงเหลกเสรมความแขงแรงใหกบถงใสเศษวตถดบ

เชอมประกอบและทาส ตดตงโครงเหลก

ตดตงตาขาย ตดตงถงใสเศษวตถดบ ภาพท 4.9 : การประกอบและตดตงถาดรองรบเศษวตถดบพนทท าการตรวจสอบคณภาพของ ชนงาน

เตรยมแผนพลาสตก ตดแผนพลาสตกตามทตองการ

ประกอบแผนพลาสตกโดยใชกาว ตดตงเขาต าแหนงทตองการ

Page 52: การเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ประเภทปะเ ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/548/1/aphit_suwa.pdf ·

40

4.2.6 การตรวจสอบผลและประเมนผลการแกไข การด าเนนการตรวจสอบผลการปรบปรงและการประเมนผลการปรบปรงของทางกลมมด

งาน 5 ไดท าการตรวจสอบสภาพของพนทและเวลาในการท าความสะอาดพนทปฏบตงานหลงการปรบปรงรวมถงท าการเปรยบเทยบผลกอนการปรบปรงและหลงการปรบปรง ดงตอไปน

1. การตรวจสอบผลการด าเนนการ จากการปรบปรงโดยการจดท าอปกรณ ปองกนเศษวตถดบตกทพน ทางกลมไดท าการตรวจสอบสภาพพนทหลงท าการปรบปรง ดงแสดงในภาพท 4.10

ภาพท 4.10 : สภาพของพนทหลงจากท าการปรบปรง

พนทปฏบตงานบรเวณดานหนาเครองจกร เศษวสดทตกลงทกลองรองรบเศษวตถดบ

พนทปฏบตงานบรเวณดานหลงเครองจกร ถงใสเศษวตถดบ

พนทปฏบตงานบรเวณดานขางของเครองจกร พนทท าการตรวจสอบคณภาพของชนงาน

Page 53: การเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ประเภทปะเ ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/548/1/aphit_suwa.pdf ·

41

ภาพท 4.10 (ก) เศษวสดทตกลงทกลองรองรบเศษวตถดบ จะเหนไดวาเศษวตถดบจากการ เคาะเศษวตถดบจะไหลลงมายงกลองทเตรยมไว

ภาพท 4.10 (ข) พนทปฏบตงานบรเวณดานหนาเครองจกร จะเหนไดวามความสะอาดมาก ขนและมเศษวตถดบเพยงเลกนอยเทานนทตกลงมาทบรเวณพนทดานหนาของเครองจกร

ภาพท 4.10 (ค) พนทปฏบตงานบรเวณดานหลงเครองจกร จะเหนไดวาไมมเศษวตถดบตก ลงทพนบรเวณดานหลงของเครองจกร

ภาพท 4.10 (ง) ถงใสเศษวตถดบ จะเหนไดวาถงใสเศษวตถดบมโครงเหลกชวยเสรมให ถงมความแขงแรงและสามารถรองรบปรมาณเศษวตถดบในปรมาณทมากไดในแตละวน

ภาพท 4.10 (จ) พนทปฏบตงานบรเวณดานขางของเครองจกร จะเหนไดวามความสะอาด มากขนและมเศษวตถดบเพยงเลกนอยเทานน

ภาพท 4.10 (ฉ) พนทท าการตรวจสอบคณภาพของชนงาน จะเหนไดวามความสะอาดมาก ขนเศษวตถดบจะตกลงทถาดทใชรองรบเศษวตถดบ

หลงจากการปรบปรงไดท าการเกบขอมลเวลาทใชในการท าความสะอาดและปรมาณเศษวตถดบทตกลงทพน ทางกลมไดท าการเกบขอมลจ านวน 10 ครง เปนระยะเวลา 10 วน ตงแต 26 ตลาคม 2552 ถง 4 พฤศจกายน 2552ไดขอมล ดงตอไปน

ตารางท 4.5 : เวลาในการท าความสะอาดพนทและปรมาณเศษวตถดบหลงการปรบปรง

เวลาในการท าความสะอาดพนทในแตละวนหลงการปรบปรง ครงทเกบขอมล 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 เวลาเฉลย

เวลาทใช (นาทตอวน) 4.6 4.5 4.6 4.5 4.6 4.5 4.6 4.5 4.6 4.5 4.55 ปรมาณเศษวตถดบตกลงทพนในแตละวนหลงการปรบปรง

ครงทเกบขอมล 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 น าหนกเฉลย น าหนก (กก.ตอวน) 2.0 1.8 1.3 1.5 2.1 1.7 1.7 2.0 1.6 1.3 1.7

การส ารวจสภาพหลงการปรบปรงของกลมมดงาน 5 สามารถพอสรปไดวาใชเวลาในการ

ท าความสะอาดเฉลย 4.55 นาทตอวน ปรมาณเศษวตถดบตกทพนเฉลย 1.7 กโลกรมตอวน

2. การเปรยบเทยบกอนปรบปรงและหลงปรบปรง การเปรยบเทยบสภาพพนทบรเวณทได ด าเนนการแกไขปรบปรง ซงจะไดท าการเปรยบเทยบดงตอไปน

Page 54: การเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ประเภทปะเ ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/548/1/aphit_suwa.pdf ·

42

การเปรยบเทยบสภาพของพนทปฏบตงานบรเวณดานหนาเครองจกรกอนการปรบปรงและหลงการปรบปรงสภาพพนทปฏบตงานบรเวณดานหนาเครองจกรกอนการปรบปรง มเศษวตถดบตกทพนเปนจ านวนมากจากการปฏบตงานและจากการตรวจสอบท าใหเกดความสกปรกไมเปนระเบยบเรยบรอยและอาจจะท าใหเกดอบตเหตตอผปฏบตงานและผปฏบตงานใกลเคยงและเสยเวลาในการท าความสะอาด ดงภาพท 4.11 (ก)

สภาพพนทปฏบตงานบรเวณดานหนาเครองจกรหลงการปรบปรง มเศษวตถดบทเกดจากการผลตจะไหลลงมาทกลองรองรบเศษท าใหพนทปฏบตงานสะอาดเปนระเบยบเรยบรอยปลอดภย และสามารถท าความสะอาดไดรวดเรว ดงภาพท 4.11 (ข) ภาพท 4.11 : ภาพเปรยบเทยบสภาพของพนทปฏบตงานบรเวณดานหนาเครองจกรกอนการ ปรบปรงและหลงการปรบปรง

กอนการปรบปรง หลงการปรบปรง

การเปรยบเทยบสภาพของพนทปฏบตงานบรเวณดานหลงเครองจกรกอนการปรบปรงและ

หลงการปรบปรง สภาพพนทปฏบตงานบรเวณดานหลงเครองจกรกอนการปรบปรงมเศษวตถดบตกลงมาตามชองวางของเครองแลวไหลลงมายงดานหลงของเครองเปนจ านวนมากท าใหเกดความสกปรกและเสยเวลาในการท าความสะอาด ดงภาพท 4.12 (ก)

สภาพพนทปฏบตงานบรเวณดานหลงเครองจกรหลงการปรบปรง เศษวตถดบไมสามารถตกลงมาทชองวางของเครองไดเนองจากไดใชแผนพลาสตกปดชองวางนนท าใหดานหลงเครองสะอาดเปนระเบยบเรยบรอยปลอดภย และไมตองท าความสะอาดดานหลงเครอง ดงภาพท 4.12 (ข)

Page 55: การเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ประเภทปะเ ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/548/1/aphit_suwa.pdf ·

43

ภาพท 4.12 : ภาพเปรยบเทยบสภาพของพนทปฏบตงานบรเวณดานหลงเครองจกรกอนการ ปรบปรงและหลงการปรบปรง

กอนการปรบปรง หลงการปรบปรง

การเปรยบเทยบสภาพของพนทปฏบตงานบรเวณดานขางของเครองจกรกอนการปรบปรง

และหลงการปรบปรงสภาพพนทปฏบตงานบรเวณดานขางของเครองจกร กอนการปรบปรงมเศษวตถดบตกลงมาตามชองวางขางเครองเปนจ านวนมากท าใหเกดความสกปรกไมเปนระเบยบและเสยเวลาในการท าความสะอาด ดงภาพท 4.13 (ก)

สภาพพนทปฏบตงานบรเวณดานขางของเครองจกรหลงการปรบปรง ปรากฏวาเศษวตถดบไมสามารถตกลงมาทชองวางของเครองไดเนองจากไดใชแผนพลาสตกปดชองวางนนท าใหดานขางไมมเศษตกลงทพนท าใหเปนระเบยบเรยบรอยปลอดภยและลดเวลาในการท าความสะอาดดงภาพท 4.13 (ข)

ภาพท 4.13 : ภาพเปรยบเทยบสภาพของพนทปฏบตงานบรเวณดานขางของเครองจกรกอนการ ปรบปรงและหลงการปรบปรง

กอนการปรบปรง หลงการปรบปรง

Page 56: การเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ประเภทปะเ ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/548/1/aphit_suwa.pdf ·

44

การเปรยบเทยบสภาพของถงใสเศษวตถดบกอนการปรบปรงและหลงการปรบปรง สภาพถงใสเศษวตถดบกอนการปรบปรงสภาพถงใสเศษวตถดบไมเปนรปรางท าใหการรองรบเศษวสดไมไดประสทธภาพเศษกระเดนและกระจดกระจายออกจากถงขณะทพนกงานทงเศษวตถดบลงในถง ดงภาพท 4.14 (ก)

สภาพถงใสเศษวตถดบหลงการปรบปรง โครงเหลกจะประคองใหถงใสเศษตงขนเพองายตอการใสเศษวตถดบและปองกนเศษวตถดบกระเดนออกนอกถงขณะทพนกงานน าเศษวตถดบทงใสลงในถงโดยมตาขายดกเศษวตถดบไวไมใหเศษวตถดบออกนอกถง ดงภาพท 4.14 (ข)

ภาพท 4.14 : ภาพเปรยบเทยบสภาพของถงใสเศษวตถดบกอนการปรบปรงและหลงการปรบปรง

กอนการปรบปรง หลงการปรบปรง

การเปรยบเทยบสภาพของพนทท าการตรวจสอบคณภาพของชนงานกอนการปรบปรงและ

หลงการปรบปรง สภาพพนทท าการตรวจสอบคณภาพของชนงานกอนการปรบปรง ไมมทรองรบเศษทเกดจากผตรวจสอบท าการตรวจสอบชนงาน ท าใหเศษหลนลงทพนใตผปฏบตงานท าใหเกดความสกปรกไมเปนระเบยบและเสยเวลาในการท าความสะอาด ดงภาพท 4.15 (ก)

สภาพพนทท าการตรวจสอบคณภาพของชนงานหลงการปรบปรง มความเปนระเบยบเรยบรอยและปลอดภย การจดเกบและการท าความสะอาดท าไดงายและรวดเรว โดยเศษวตถดบจะตกลงทรองรบเศษวตถดบทท าขนมา ดงภาพท 4.15 (ข)

Page 57: การเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ประเภทปะเ ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/548/1/aphit_suwa.pdf ·

45

-1

1

3

5

7

9

11

13

15

1112 13

10 11 1112 12 13

10

นาท

เวลาทใ ท าความสะอาดกอนปรบปรง

จ านวนครงทเก บขอมล

ภาพท 4.15 : ภาพเปรยบเทยบสภาพของพนทท าการตรวจสอบคณภาพของชนงานกอนการ ปรบปรงและหลงการปรบปรง

กอนการปรบปรง หลงการปรบปรง

กราฟเปรยบเทยบเวลาในการท าความสะอาดพนทกอนการปรบปรงและหลงการปรบปรง

ดงภาพท 4.16 และตารางท 4.6 กราฟเปรยบเทยบปรมาณเศษวตถดบทตกลงพนทปฏบตงานกอนการปรบปรงและหลงการปรบปรง ดงภาพท 4.17 และตารางท 4.7

ภาพท 4.16 : กราฟเปรยบเทยบเวลาในการท าความสะอาดพนทกอนการปรบปรงและหลงการ ปรบปรง

(ภาพมตอ)

Page 58: การเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ประเภทปะเ ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/548/1/aphit_suwa.pdf ·

46

0

5

10

15

4.6 4.5 4.6 4.5 4.6 4.5 4.6 4.5 4.6 4.5 นาท

เวลาทใ ท าความสะอาดหลงปรบปรง

จ านวนครงทเก บขอมล

ภาพท 4.16 (ตอ) : กราฟเปรยบเทยบเวลาในการท าความสะอาดพนทกอนการปรบปรงและหลงการ ปรบปรง

ตารางท 4.6 : เวลาในการท าความสะอาดพนทกอนการปรบปรงและหลงการปรบปรง

เวลาในการท าความสะอาดพนทในแตละวนกอนการปรบปรง ครงทเกบขอมล 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 เวลาเฉลย

เวลาทใช (นาทตอวน) 11 12 13 10 11 11 12 12 13 10 11.5 เวลาในการท าความสะอาดพนทในแตละวนหลงการปรบปรง

ครงทเกบขอมล 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 เวลาเฉลย เวลาทใช (นาทตอวน) 4.6 4.5 4.6 4.5 4.6 4.5 4.6 4.5 4.6 4.5 4.55

จากการท าการเปรยบเทยบพบวากอนการปรบปรงใชเวลาท าความสะอาดพนทเฉลย 11.5

นาทตอวนและหลงจากท าการปรบปรงแลวใชเวลาท าความสะอาดพนทเฉลย 4.55 นาทตอวน ดงนนเวลาในการท าความสะอาดพนทปฏบตงานลดลงจากเดม 60.43 % ซงเปนผลทเปนไปตามเปาหมายททางกลมควซเซอรเคลก าหนดเปาหมายไววา ตองการลดเวลาการท าความสะอาดพนทไมนอยกวา 50 %

Page 59: การเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ประเภทปะเ ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/548/1/aphit_suwa.pdf ·

47

ภาพท 4.17 : กราฟเปรยบเทยบปรมาณเศษวตถดบทตกลงพนทปฏบตงานกอนการปรบปรงและ หลงการปรบปรง

0

5

10

15

20

25

30

26.324.8

29

24.526.8 27.7

23.9

28.427.2 26.6

กโลกรม

ปรมา เ วสดตกลงพนกอนปรบปรง

จ านวนครงทเก บขอมล

0

5

10

15

20

25

30

2 1.8 1.3 1.5 2.1 1.7 1.7 2 1.6 1.3

กโลก

รม

ปรมา เ วสดตกลงพนหลงปรบปรง

จ านวนครงทเก บขอมล

Page 60: การเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ประเภทปะเ ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/548/1/aphit_suwa.pdf ·

48

ตารางท 4.7 : ปรมาณเศษวตถดบทตกลงพนทปฏบตงานกอนการปรบปรงและหลงการปรบปรง ปรมาณเศษวตถดบตกลงทพนในแตละวนกอนการปรบปรง

ครงทเกบขอมล 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 น าหนกเฉลย น าหนก (กก.ตอวน) 26.3 24.8 29.0 24.5 26.8 27.7 23.9 28.4 27.2 26.6 26.52

ปรมาณเศษวตถดบตกลงทพนในแตละวนหลงการปรบปรง ครงทเกบขอมล 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 น าหนกเฉลย

น าหนก (กก.ตอวน) 2.0 1.8 1.3 1.5 2.1 1.7 1.7 2.0 1.6 1.3 1.7

จากการท าการเปรยบเทยบพบวากอนการปรบปรงปรมาณเศษวตถดบตกลงทพนทเฉลย

26.52 กโลกรมตอวน และหลงจากท าการปรบปรงปรมาณเศษวตถดบตกลงทพนทเฉลย 1.7 กโลกรมตอวน ดงนนจ านวนเศษวตถดบตกทพนทปฏบตงานลดลงจากเดม 93.59 % ซงเปนผลทเปนไปตามเปาหมายททางกลมควซเซอรเคลก าหนดเปาหมายไววาตองการลดปรมาณเศษวตถดบตกลงทพนไมนอยกวา 90 %

4.2.7 การก าหนดมาตรฐาน การก าหนดขนตอนและวธการท างาน เพอใหการท างานเปนมาตรฐานและท าให

เกดความชดเจนในการปฏบตงานและก าหนดจดทอาจจะเปนอนตรายรวมถงอปกรณปองกนอนตรายทอาจจะเกดจากการปฏบตงาน ลงในคมอการปฏบตงานของเครองมอปองกนเศษวสดตกลงทพน โดยตองท าการตรวจสอบอปกรณตางๆทกครงกอนเรมท างาน ในการผลตพนกงานผปฏบตงานควรเคาะเศษวตถดบลงในโครงรองรบเศษวสดทตกลงพนและเศษวตถดบทอยบนแทนของเครองควรปดลงถงใสเศษวตถดบและเมอปฏบตงานเสรจใหน ากลองทใสเศษวสดน าไปทงรวมถงท าความสะอาดสวนตางๆของเครองใหสะอาด ดงภาพท 4.18

การฝกอบรมพนกงาน เมอมการจดท ามาตรฐานการท างานแลวนนทางกลมได มการอบรมพนกงานเกยวกบขนตอนการปฏบตงานกบอปกรณทจดท าขนเพอความเขาใจอยาง ถกตองและปลอดภย ดงภาพท 4.19

Page 61: การเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ประเภทปะเ ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/548/1/aphit_suwa.pdf ·

49

ภาพท 4.18 : คมอการปฏบตงานของเครองมอปองกนเศษวสดตกลงทพน

(ภาพมตอ)

Page 62: การเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ประเภทปะเ ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/548/1/aphit_suwa.pdf ·

50

ภาพท 4.18 (ตอ) : คมอการปฏบตงานของเครองมอปองกนเศษวสดตกลงทพน

Page 63: การเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ประเภทปะเ ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/548/1/aphit_suwa.pdf ·

51

ภาพท 4.19 : ภาพการฝกอบรมพนกงานผปฏบตหนาท

4.3 การสรปผลการด าเนนกจกรรมควซเซอรเคล (QC Circle)

การด าเนนกจกรรมควซเซอรเคล (QC Circle) ของกลมมดงาน5 ผลทไดตรงตามเปาหมายททางกลมไดก าหนดไว และจะกลาวสรปถงผลจากการด าเนนงาน ดงน

1. สามารถลดเวลาท าความสะอาดพนทจากเดม 60.43 % 2. สามารถลดปรมาณเศษวตถดบตกลงทพนจากเดม 93.59 % การปรบปรงประสทธภาพในผลต จากการปรบปรงลดเวลาในการท าความสะอาดได 6.95

นาทตอวน จากประสทธภาพของการผลต 500 ชนตอชม.หรอ 8.3 ชนตอนาท ดงนน ในหนงวนสามารถเพมผลผลตได 57.7 ชนตอวน หรอประมาณ 58 ชนตอวน

การเพมยอดขาย จากราคาชนสวนราคาชนละ 13.6 บาท และการปรบปรงสามารถเพม ผลผลตไดวนละ 58 ชน ดงนนในหนงวนสามารถเพมยอดขายได 788.8 บาทตอวน ในหนงเดอนท างาน 24 วน สามารถเพมยอดขายได 18,931.2 บาทตอเดอน ในหนงปบรษทสามารถเพมยอดขายไดทงสน 227,174.4 บาทตอป

ประโยชนทางตรง ท าใหเกดความสะอาดเปนระเบยบเรยบรอย ปองกนอบตเหตทอาจจะ เกดขนจากสภาพแวดลอมในการท างาน ลดเวลาในการท าความสะอาดเครองจกรและพนทปฏบตงาน

ประโยชนทางออม สามารถน าแนวคดไปประยกตใชกบกระบวนการผลตอนๆในบรษท สอดคลองกบนโยบาย 5 ส. และสอดคลองกจกรรมดานความปลอดภย (Safety) ของบรษท

Page 64: การเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ประเภทปะเ ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/548/1/aphit_suwa.pdf ·

52

บทท 5 สรปผลการด าเนนการ

ในบทนจะกลาวถงผลสรปของการด าเนนการของกจกรรมควซเซอรเคลและการอภปราย

ผลรวมถงขอเสนอแนะททางผวจยไดท าการศกษา ซงบทนจะกลาวถงหวขอ ดงตอไปน 1. สรปผลการวจย 2. อภปรายผลการวจย 3. ขอเสนอแนะ

5.1 สรปผลการวจย การด าเนนกจกรรมควซเซอรเคล (QC Circle) ของกลมมดงาน 5 ทประกอบไปดวยสมาชก

7 คน ไดด าเนนกจกรรมตามขนตอนของควซสตอร (QC Story) 7 ขนตอน ดงตอไปน 1. การคนหาปญหาและคดเลอกหวขอ กลมควซเซอรเคล (QC Circle) ท าการคนหาปญหา

ทเกดขนในกระบวนการผลตของชนงาน SAT-42443-55020-B และไดคดเลอกปญหาทจะท าการแกไขปรบปรงในเรอง ลดปญหาเศษวตถดบ SAT-42443-55020-B ตกลงทพนทปฏบตงาน

2. การส ารวจสภาพปจจบนและก าหนดเปาหมาย การส ารวจสภาพปจจบนกอนการปรบปรงใชเวลาในการท าความสะอาดเฉลย 11.5 นาทตอวน ปรมาณเศษวตถดบตกทพนทเฉลย 26.52 กโลกรมตอวน และก าหนดเปาหมายในการด าเนนกจกรรมควซเซอรเคล (QC Circle) 1. ตองการลดเวลาการท าความสะอาดพนทไมนอยกวา 50 % 2. ตองการลดปรมาณเศษวตถดบตกลงทพนไมนอยกวา 90 %

3. การวางแผนการด าเนนกจกรรม ก าหนดระยะเวลาตงแต 1 กนยายน 2552 ถง 27 พฤศจกายน 2552 โดยมการด าเนนการตามขนตอนของควซสตอร (QC Story) ทง 7 ขนตอนและก าหนดระยะเวลาในการวางแผนและปฏบตงานจรงพรอมทงก าหนดผรบผดชอบในการด าเนนการ

4. การวเคราะหหาสาเหต โดยใชแผนผงแสดงเหตและผล จ าเปนตองด าเนนการผานวธการระดมสมองทประกอบไปดวยหลกการ 4 ประการคอ หามวพากษวจารณ ใหความเปนอสระและเสรในความคด เนนปรมาณความคดมากกวาคณภาพความคด น าความคดเหนทงหมดมารวบรวมหาสาเหตทคาดวาจะเปนไปไดทงหมด โดยจ าแนกสาเหตตามแหลงก าเนด คน เครองจกร วธการ วตถดบ และสงแวดลอม (4M 1E) เพอแกไขปญหาเศษวตถดบตกทพนทปฏบตงาน

5. การวางแผนการแกไขและการปฏบตการตามมาตรการการแกไข การวางแผนการ

Page 65: การเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ประเภทปะเ ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/548/1/aphit_suwa.pdf ·

53

ด าเนนการจดท าอปกรณปองกนเศษวตถดบตกลงทพนทปฏบตงานโดยการจดท าอปกรณ ไดมการมอบหมายแบงหนาทความรบผดชอบก าหนดเวลาในการจดท าและการตดตงอปกรณ ซงอปกรณทไดจดท ามทงหมด 5 สวนดวยกน 1.โครงรองรบเศษวตถดบทตกลงพนทปฏบตงานบรเวณดานหนาเครองจกร 2. แผนกนทหลงเครองจกรและขางในเครองจกรไมใหเศษวตถดบตกลงทพนทปฏบตงานบรเวณดานหลงเครองจกร 3. แผนรองรบเศษวตถดบทตกลงพนทปฏบตงานบรเวณดานขางของเครองจกร 4.โครงเหลกเสรมความแขงแรงใหกบถงใสเศษวตถดบ 5. ถาดรองรบเศษวตถดบพนทท าการตรวจสอบคณภาพของชนงาน

6. การตรวจสอบผลและประเมนผลการแกไข การส ารวจสภาพหลงการปรบปรงใชเวลาในการท าความสะอาดเฉลย 4.55 นาทตอวน ปรมาณเศษวตถดบตกทพนทเฉลย 1.7 กโลกรมตอวน

การเปรยบเทยบพบวากอนการปรบปรงใชเวลาท าความสะอาดพนทเฉลย 11.5 นาทตอวนและหลงจากท าการปรบปรงแลวใชเวลาท าความสะอาดพนทเฉลย 4.55 นาทตอวน ดงนนเวลาในการท าความสะอาดพนทปฏบตงานลดลงจากเดม 60.43 %

การเปรยบเทยบพบวากอนการปรบปรงปรมาณเศษวตถดบตกลงทพนทเฉลย 26.52 กโลกรมตอวน และหลงจากท าการปรบปรงปรมาณเศษวตถดบตกลงทพนทเฉลย 1.7 กโลกรมตอวน ดงนนจ านวนเศษวตถดบตกทพนทปฏบตงานลดลงจากเดม 93.59 %

7. การก าหนดมาตรฐาน การก าหนดขนตอนและวธการท างาน เพอใหการท างานเปน มาตรฐานและท าใหเกดความชดเจนในการปฏบตงานลงในคมอการปฏบตงานและอบรมพนกงานเกยวกบขนตอนการปฏบตงานกบอปกรณทจดท าขนเพอความเขาใจอยางถกตองและปลอดภย

การปรบปรงประสทธภาพในผลต จากการลดเวลาในการท าความสะอาดได 6.95 นาทตอวน จากประสทธภาพของกระบวนการผลตชนสวน 500 ชนตอชม.หรอ 8.3 ชนตอนาท ดงนน ในหนงวนสามารถเพมผลผลตได 57.7 ชนตอวน หรอประมาณ 58 ชนตอวน ดงนนการด าเนนกจกรรมควซเซอรเคล (QC Circle) สามารถเพมยอดขายใหกบบรษท จากราคาชนสวน ราคาชนละ 13.6 บาท ดงนนในหนงวนสามารถเพมยอดขายใหกบบรษทได 788.8 บาทตอวน ในหนงเดอนท างาน 24 วน สามารถเพมยอดขายใหกบบรษทได 18,931.2 บาทตอเดอน และในหนงปบรษทสามารถเพมยอดขายไดทงสน 227,174.4 บาทตอป ซงจะเหนไดวาเปนเพยงการปรบปรงเพยงกระบวนการผลตเดยวเทานน

ปญหาในการด าเนนการวจย มาจากระยะเวลาทจ ากดในการท าการวจยสงผลตอการจดซอ เครองมอและอปกรณ ทตองทนตามเวลาทก าหนดและการตดตงตองรอเวลาทเหมาะสมเพอไมใหกระทบตอยอดการผลตในแตละวน

Page 66: การเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ประเภทปะเ ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/548/1/aphit_suwa.pdf ·

54

5.2 อภปรายผลการวจย

ผลการวจยทไดท าการศกษาการด าเนนกจกรรมควซเซอรเคล (QC Circle) จะเหนไดวาชวย ลดเวลาในการท าความสะอาดพนทปฏบตงานในแตละวนและยงท าใหพนทปฏบตงานมความสะอาดและมความปลอดภยในการท างานอกทงกจกรรมควซเซอรเคลยงชวยใหเกดความสามคคในองคกรสงเสรมใหเกดการท างานเปนทมและยงท าใหพนกงานไดมโอกาสแสดงความรความสามารถทมอยออกมาพฒนาบรษท ท าใหสนคาและบรการมคณภาพทสงขนเปนทพงพอใจของลกคา สรางชอเสยงใหกบบรษทท าใหไดรบการยอมรบจากลกคาและสงคมอกทงยงเพมความสามารถในการแขงขนทางธรกจไดอกดวย

5.3 ขอเสนอแนะ

การวจยในครงนมงทจะท าการศกษากระบวนการผลตชนสวนรถยนตประเภทปะเกน (Gasket) โดยใชหลกการด าเนนกจกรรมควซเซอรเคล (QC Circle) ซงจากการศกษาผวจยไดมขอเสนอแนะดงตอไปน

5.3.1 ขอเสนอแนะส าหรบบรษท 1. การด าเนนกจกรรมควซเซอรเคล (QC Circle) ควรจะมการขยายผลการปรบปรงไปยง

สายการผลตอนในแบบเดยวกนของบรษท เพราะจะท าใหเพมประสทธภาพในการผลตอยางมาก 2. กจกรรมควซเซอรเคล (QC Circle) สามารถทจะน าไปใชเปนแนวทางในการปรบปรง

และพฒนาประสทธภาพของกระบวนการท างานประเภทอนๆไดเปนอยางด เชน การท างานของหนวยงานจดซอ การท างานของหนวยงานบคคล เปนตน

3. บรษททไดเขาไปศกษาควรเนนการฝกอบรมใหความรในดานทเกยวของกบการท างาน เพอพนกงานจะไดน าความรเหลานนมาพฒนาบรษท

5.3.2 ขอเสนอแนะส าหรบการวจยครงตอไป 1. การเพมประสทธภาพในกระบวนการผลตยงสามารถศกษาแนวคดอนๆไดเชน การเพม

ประสทธภาพในการผลตโดยการผลตแบบคมบง

Page 67: การเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ประเภทปะเ ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/548/1/aphit_suwa.pdf ·

บรรณานกรม

หนงสอ กตศกด พลอยพานชเจรญ. (2546). ระบบการควบคมคณภาพทหนางาน ควซเซอรเคล (พมพครงท 5). กรงเทพฯ : ส านกพมพ ส.เอเซยเพรส. วทยานพนธ วฑร แดงนวล. (2549). การเพมผลผลตสายการประกอบคานขวางบงคบพวงมาลย. วทยานพนธ ปรญญาวศวกรรมศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร . พทยารตน ตนโพธ. (2551). การเพมผลผลตของกระบวนการเชอมคานรบแผงกนเครองยนตใน อตสาหกรรมการผลตชนสวนรถยนต. วทยานพนธปรญญาวศวกรรมศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร. กบล มโนธรรมกจ. (2543). การเพมผลผลตของสายการผลต Exhaust Manifold โดยการลดเวลา การตงเครองจกร. วทยานพนธปรญญาวศวกรรมศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยเทคโนโลย พระจอมเกลาธนบร. สออเลกทรอนกส ยรรยง ธรรมธชอาร. (2552). กจกรรม Q.C.C. คออะไร. สบคนวนท 10 ตลาคม 2552 จาก

http://www.controllerfocus.com/?tag=quality-control.