คํานํา3 ล กษณะ ค อ การเคล อนท ชนก น การเคล อนท แยกออกจากกก น แลการเคล

สะอาด งามนิสัย ก

ชุดกิจกรรมที่ 1 ธรณีภาค

คํานํา

ชุดกิจกรรมพัฒนาการเรียนรูทางภูมิศาสตร สําหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปท่ี 6 เรื่อง

การเปลี่ยนแปลงทางกายภาพของโลก จัดทําข้ึนเพ่ือพัฒนาการเรียนรู รายวิชาสังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม

รหัสวิชา ส 33101 ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาข้ึนพ้ืนฐาน พุทธศักราช 2551 สาระภูมิศาสตร (ปรับปรุง

พ.ศ. 2560) ประกอบดวยชุดกิจกรรมพัฒนาการเรียนรู จํานวน 7 ชุด ดังนี้

ชุดกิจกรรมท่ี 1 ธรณีภาค

ชุดกิจกรรมท่ี 2 บรรยากาศภาค

ชุดกิจกรรมท่ี 3 อุทกภาค

ชุดกิจกรรมท่ี 4 ชวีภาค

ชุดกิจกรรมท่ี 5 การเปลี่ยนแปลงทางกายภาพท่ีสงผลตอภูมิประเทศ

ชุดกิจกรรมท่ี 6 การเปลี่ยนแปลงทางกายภาพท่ีสงผลตอภูมิอากาศ

ชุดกิจกรรมท่ี 7 การเปลี่ยนแปลงทางกายภาพท่ีสงผลตอทรัพยากรธรรมชาติ

ชุดกิจกรรมนี้ เนนผูเรียนเปนศูนยกลาง (Child-centered) ตามหลักการเนนผูเรียนเปนสําคัญ โดยใช

กระบวนการทางภูมิศาสตร นักเรียนมีสวนรวมในการเรียนรู ศึกษาคนควาไดอยางอิสระ โดยครูเปนผูแนะนํา

อํานวยความสะดวกและเปนท่ีปรึกษาใหแกผูเรียน นักเรียนสามารถเชื่อมโยงองคความรูไดอยางหลากหลาย มี

ทักษะในการคิดวิเคราะห การแกปญหา การสรุปความรูไดดวยตนเอง จนนําไปสูทักษะของผูเรียนในศตวรรษท่ี

21

ผูจัดทําหวังเปนอยางยิ่งวาชุดกิจกรรมพัฒนาการเรียนรูทางภูมิศาสตร สําหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษา

ปท่ี 6 เรื่อง การเปลี่ยนแปลงทางกายภาพของโลก นี้จะเปนประโยชนและเปนแนวทางในการจัดกิจกรรมการ

เรียนการสอนในสาระภูมิศาสตร รายวิชาสังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ส 33101 ชั้นมัธยมศึกษาปท่ี 6

สําหรับครูผูสอนไดเปนอยางดีและเกิดผลดีแกนักเรียนตอไป

สะอาด งามนิสัย

สะอาด งามนิสัย ข


สารบัญ

หนา

คํานํา.................................................................................................................................... ก

สารบัญ................................................................................................................................. ข

สารบัญภาพ.......................................................................................................................... ง

สวนประกอบของชุดกิจกรรม................................................................................................ 1

แผนผังข้ันตอนการเรียนรูชุดกิจกรรม.................................................................................. 2

คําแนะนําการใชชุดกิจกรรมสําหรับครู................................................................................ 3

คําแนะนําการใชชุดกิจกรรมสําหรับนักเรยีน........................................................................ 4

มาตรฐานการเรียนรู/ตัวชี้วัด................................................................................................ 5

แบบทดสอบกอนเรียน เรื่อง ธรณีภาค................................................................................. . 6

กระดาษคําตอบการทดสอบกอนเรียน เรื่อง ธรณีภาค......................................................... 8

ใบความรูเรื่อง ธรณีภาค....................................................................................................... 9

ใบความรูท่ี 1 โครงสรางของโลก............................................................................. 9

- กิจกรรมพัฒนาการเรียนรูท่ี 1.1…………………………………………………………………. 11


ใบความรูท่ี 2 การเปลี่ยนแปลงของธรณีภาค........................................................ 13




แบบทดสอบหลังเรียน เรื่อง ธรณีภาค................................................................................. 29

กระดาษคําตอบการทดสอบกอนเรียน เรื่อง ธรณีภาค......................................................... 31

บรรณานุกรม........................................................................................................................ 32

ภาคผนวก............................................................................................................................. 33

เฉลยแบบทดสอบกอนเรียนและหลังเรียน.............................................................. 34

เฉลย/แนวคําตอบ กิจกรรมพัฒนาการเรียนรูท่ี 1.1................................................ 35



เฉลย/แนวคําตอบกิจกรรมพัฒนาการเรียนรูท่ี 2.2................................................ 38

สะอาด งามนิสัย ค


สารบัญ (ตอ)

หนา


แบบบันทึกคะแนนผลการเรียนรูชุดกิจกรรมท่ี 1 ธรณีภาค.................................... 40

สะอาด งามนิสัย ง


สารบัญภาพ

หนา

ภาพท่ี 1 แสดงลักษณะโครงสรางของโลก............................................................................ 9

ภาพท่ี 2 แสดงตําแหนงของแกนโลก.................................................................................... 10

ภาพท่ี 3 แผนท่ีแสดงการเคลื่อนท่ีของธรณีภาคหรือแผนเปลือกโลก................................... 13

ภาพท่ี 4 แผนท่ีแสดงทฤษฎีทวีปเลื่อน................................................................................. 15

ภาพท่ี 5 แสดงแผนธรณีภาคเคลื่อนชนกัน........................................................................... 15

ภาพท่ี 6 การเคลือ่นท่ีแยกจากกันของแผนธรณี.................................................................. 16

ภาพท่ี 7 การเคลื่อนท่ีผานกันของแผนธรณี......................................................................... 16

ภาพท่ี 8 แสดงชั้นหินคดโคง................................................................................................ 17

ภาพท่ี 9 รอยคดโคงรูปประทุนหงาย................................................................................... 17

ภาพท่ี 10 แสดงการปะทุของภูเขาไฟและการไหลของหินหนืด........................................... 18

ภาพท่ี 11 แสดงกระบวนการเกิดภูเขาไฟ............................................................................ 18

ภาพท่ี 12 แสดงรอยเลื่อนขอเปลือกโลก.............................................................................. 19

ภาพท่ี 13 แสดงการผุพังอยูกับท่ีทางฟสิกส......................................................................... 20

ภาพท่ี 14 หินงอก หินยอย และเสาหิน............................................................................. . 20

ภาพท่ี 15 แสดงการผุพังอยูกับท่ีทางชีวภาพโดยรากไม...................................................... 21

ภาพท่ี 16 แกรนดแคนยอน รัฐแอริโซนา สหรัฐอเมริกา

เปนภูมิประเทศท่ีเกิดจากกระบวนการกรอน......................................................... 22

ภาพท่ี 17 แสดงท่ีพัดพาโดยน้ํา.......................................................................................... 23

ภาพท่ี 18 การพัดพาและทับถมเปนตะกอนรูปพัด............................................................. 23

ภาพท่ี 19 แสดงแผนดินถลม.............................................................................................. 24

ภาพท่ี 20 แสดงหินถลม..................................................................................................... 24

ภาพท่ี 21 แสดงลักษณะดินไหล......................................................................................... 25

สะอาด งามนิสัย 1


สวนประกอบของชุดกิจกรรม


การเปลี่ยนแปลงทางกายภาพของโลก ท้ัง 7 ชุด ประกอบดวย

1. แผนผังข้ันตอนการเรียนรูชุดกิจกรรม

2. คําแนะนําการใชชุดกิจกรรมสําหรับครู

3. คําแนะนําการใชชุดกิจกรรมสําหรับนักเรียน

4. มาตรฐานการเรียนรู/ตัวชี้วัด

5. แบบทดสอบกอนเรียน

6. กระดาษคําตอบการทดสอบกอนเรียน

7. ใบความรู

8. กิจกรรมพัฒนาการเรียนรู

9. แบบทดสอบหลังเรียน

10. กระดาษคําตอบการทดสอบหลังเรียน

11. บรรณานุกรม

12. ภาคผนวก

12.1 เฉลยแบบทดสอบกอนเรียนและหลังเรียน

12.2 เฉลย/แนวคําตอบ กิจกรรมพัฒนาการเรียนรู

12.3 สรปุผลการเรียนรู

****************************************************



แผนผังข้ันตอนการเรียนรูชุดกิจกรรม

1. ศึกษาจุดประสงคการเรียนรู

2. ศึกษาคําแนะนําการใชชุดกิจกรรม

3. ทดสอบกอนเรียน

4. ศึกษาชุดกิจกรรม ปฏิบัติดังนี ้

4.1 ศึกษาใบความรู

4.2 ทํากิจกรรมพัฒนาการเรียนรู

4.3 ทดสอบหลังเรียน

5. ตรวจแบบทดสอบกอนเรียน หลัง

เรียนและกิจกรรมพัฒนาการเรียนรู

ประเมินผลผาน

เกณฑรอยละ 80

ไมผานเกณฑ

ผานเกณฑ

6. ศึกษาชุดกิจกรรมชุดตอไป



เพ่ือใหการใชชุดกิจกรรมพัฒนาการเรียนรูทางภูมิศาสตร สําหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปท่ี 6

เรื่อง การเปลี่ยนแปลงทางกายภาพของโลก เปนไปตามวัตถุประสงคของการจัดการเรียนการสอนและเกิด

ประโยชนสูงสุดตอผูเรียน ครูผูสอนควรปฏิบัติตามข้ันตอน ดังนี้

1. ครูศึกษาชุดกิจกรรมพัฒนาการเรียนรูทางภูมิศาสตร สําหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปท่ี 6

เรื่อง การเปลี่ยนแปลงทางกายภาพของโลก ชุดนี้ใหเขาใจ

2. ครูศึกษาหลักสูตร มาตรฐานการเรียนรู ตัวชี้วัด และแผนการจัดการเรียนรูท่ีประกอบชุด

กิจกรรมพัฒนาการเรียนรูทางภูมิศาสตร สําหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปท่ี 6 เรื่อง การเปลี่ยนแปลงทาง

กายภาพของโลก ชุดนี้

3. ครูแจงการใชชุดกิจกรรมพัฒนาการเรียนรูทางภูมิศาสตร สําหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปท่ี 6

เรื่อง การเปลี่ยนแปลงทางกายภาพของโลกชุดนี้ใหนักเรียนเขาใจ

4. ครูแจงมาตรฐานการเรียนรู ตัวชี้วัด สาระสําคัญ วัตถุประสงคและเนื้อหาการเรียนรู ใหนักเรียน

เขาใจ

5. ครูแจกชุดกิจกรรมนี้ใหนักเรียนทุกคน ใหนักเรียนทําแบบทดสอบกอนเรียน เพ่ือประเมินความรู

พ้ืนฐานกอนเรียนดวยชุดกิจกรรมพัฒนาการเรียนรูทางภูมิศาสตร สําหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปท่ี 6 เรื่อง

การเปลี่ยนแปลงทางกายภาพของโลก ชุดนี้

6. ใหนักเรียนศึกษากิจกรรมศึกษาความรูตามลําดับของเนื้อหา จากนั้นใหนักเรียนทํากิจกรรม

พัฒนาการเรียนรูใหครบทุกชุด โดยมีครูเปนผูแนะนําการใชชุดกิจกรรมนี้อยางใกลชิด

7. ใหนักเรียนทําแบบทดสอบหลังเรียน เพ่ือประเมินพัฒนาการหลังการใชชุดกิจกรรมพัฒนาการ

เรียนรูทางภูมิศาสตร สําหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปท่ี 6 เรื่อง การเปลี่ยนแปลงทางกายภาพของโลก ชุดนี้

8. ครูตรวจกิจกรรมพัฒนาการเรียนรูและแบบทดสอบทุกชุด 9. บันทึกคะแนนและประเมินผลตามเกณฑท่ีไดกําหนดไว

10. หากมีนักเรียนผูใดทํากิจกรรมและทดสอบแลวไมผานเกณฑรอยละ 80 ใหนักเรียนผูนั้นศึกษา

ชุดกิจกรรมตามข้ันตอนใหมอีกครั้ง

คําแนะนําการใชชุดกิจกรรม สําหรับครู




การเปลี่ยนแปลงทางกายภาพของโลก ท่ีนักเรียนตองศึกษาตอไปนี้ นักเรียนควรปฏิบัติตามข้ันตอน ดังนี้

1. นักเรียนศึกษาจุดประสงคการเรียนรูใหเขาใจ

2. นักเรียนศึกษาข้ันตอนการเรียนรูชุดกิจกรรมใหเขาใจ

3. ใหนักเรียนทําแบบทดสอบกอนเรียนลงในกระดาษคําตอบท่ีเตรียมใหอยางตั้งใจและซ่ือสัตย ไมดู

เฉลยคําตอบกอน

4. นักเรียนศึกษาและทํากิจกรรมพัฒนาการเรียนรูจากชุดกิจกรรมตามข้ันตอนอยางตั้งใจ ไมดูเฉลย

คําตอบกอน

5. เม่ือนักเรียนเกิดขอสงสัยในขณะทําการศึกษา ใหนักเรียนสอบถามคุณครูทันทีเพ่ือขอคําแนะนํา

6. เม่ือนักเรียนศึกษาใบความรูเสร็จใหนักเรียนทําแบบทดสอบหลังเรียน

7. นักเรียนบันทึกคะแนนลงในแบบบันทึกคะแนนผลการเรียนรูทายชุดกิจกรรม

8. เม่ือนักเรียนทําแบบทดสอบและกิจกรรมพัฒนาการเรียนรูไมผานเกณฑรอยละ 80 ใหนักเรียน

ศึกษาชุดกิจกรรมตามข้ันตอนเดิมอยางตั้งใจอีกครั้ง


การเปลี่ยนแปลงทางกายภาพของโลก ชุดนี้จะมีประโยชนตอนักเรียน เม่ือนักเรียนเรียนรูอยางตั้งใจและมี

ความซ่ือสัตย ผูจัดทําหวังเปนอยางยิ่งวานักเรียนจะมีความรูความเขาใจเก่ียวกับภูมิศาสตรเปนอยางดี สงผล

ใหผลสัมฤทธิ์สูงข้ึน

คําแนะนําการใชชุดกิจกรรม สําหรับนักเรียน



มาตรฐานการเรียนรู/ตัวช้ีวัด

มาตรฐานการเรียนรู

มาตรฐาน ส 5.1 เขาใจลักษณะทางกายภาพของโลกและความสัมพันธของสรรพสิ่งซ่ึงมีผลตอกัน ใช

แผนท่ีและเครื่องมือทางภูมิศาสตรในการคนหา วิเคราะห และสรุปขอมูล ตามกระบวนการทางภูมิศาสตร

ตลอดจนใชภูมิสารสนเทศอยางมีประสิทธิภาพ

ตัวช้ีวัด

1. วิเคราะหการเปลี่ยนแปลงทางกายภาพในประเทศไทยและภูมิภาคตางๆ ของโลก ซ่ึงไดรับอิทธิพล

จากปจจัยทางภูมิศาสตร (ม.4-6/1)

2. ใชแผนท่ีและเครื่องมือทางภูมิศาสตรในการคนหา วิเคราะหและสรุปขอมูลตามกระบวนการทาง

ภูมิศาสตรและนําภูมิสารสนเทศมาใชประโยชนในชีวิตประจําวัน (ม.4-6/3)

สาระสําคัญ

การเปลี่ยนแปลงทางธรณีภาคเปนการเปลี่ยนแปลงทางกายภาพของโลก โดยการเปลี่ยนแปลงนั้นเกิด

จากการเปลี่ยนแปลงจากแรงภายในโลกและกระบวนการเปลี่ยนแปลงบนพ้ืนผิวโลก โดยวิเคราะหขอมูลจาก

เครื่องมือทางภูมิศาสตรไดอยางถูกตอง ซ่ึงการเปลี่ยนแปลงทางธรณีภาคสงผลตอการดําเนินชีวิตของมนุษย

จุดประสงคการเรียนรู

1. นักเรียนอธิบายโครงสรางของโลกไดอยางถูกตอง (K)

2. นักเรียนอธิบายและวิเคราะหการเปลี่ยนแปลงทางธรณีภาคไดอยางถูกตอง (K)

3. นักเรียนมีทักษะการใชเครื่องมือทางภูมิศาสตรในการอธิบายการเปลี่ยนแปลงทางธรณีภาคได

อยางถูกตอง (P)

4. นักเรียนมีทักษะการคิด การแกปญหา การสืบคนความรูได (P)

5. นักเรียนเห็นความสําคัญของการเปลี่ยนแปลงทางธรณีภาค (A)

6. นักเรียนมีความใฝเรียนรูและรับผิดชอบตองานท่ีไดรับมอบหมาย (A)

เนื้อหาการเรียนรู

1. โครงสรางของโลก

2. การเปลี่ยนแปลงของธรณีภาค



แบบทดสอบกอนเรียน

เร่ือง ธรณีภาค

คําช้ีแจง แบบทดสอบมีท้ังหมด 10 ขอ คะแนนเต็ม 10 คะแนน เวลา 10 นาที เปนแบบปรนัยชนิดเลือกตอบ

4 ตวัเลือก

คําส่ัง ใหนักเรียนเลือกคําตอบท่ีถูกตองท่ีสุดเพียงขอเดียว แลวทําเครื่องหมาย ลงในกระดาษคําตอบ

*****************************************************************************************************

1. ขอใดกลาวถูกตองท่ีสุดเก่ียวกับธรณีภาค

ก. เปนสวนของเนื้อโลกท้ังหมดท่ีอยูดานในจนถึงแกนโลก

ข. เปนสวนเฉพาะสวนเปลือกโลกลึกลงไปจากพ้ืนผิวโลกประมาณ 70 กิโลเมตร

ค. เปนของแข็งและหินหลอมละลายปะปนกันอยูใตผิวโลก

ง. เปนชั้นท่ีเปนหินท้ังหมดของโลก

2. แกนโลกชั้นในมีลักษณะตามขอใดมากท่ีสุด

ก. ประกอบดวยเหล็กและนิกเกิลในสภาพหลอมละลาย

ข. ประกอบดวยเหล็กและนิกเกิลในสภาพของแข็ง

ค. เปนซิลิกอนและอลูมินาท่ีเรียกวาไซอัล

ง. สวนประกอบเปนหินหนืดจํานวนมากท่ีผสมระหวางแมกนีเซียมและซิลิกอน

3. เนื้อโลกชั้นใดมีความหนามากท่ีสุด

ก. เนื้อโลกชั้นบนสุด

ข. เนื้อโลกชั้นบน

ค. เนื้อโลกชั้นลาง

ง. ทุกชั้นมีความหนาเทากัน

4. การแปรสัณฐานของเปลือกโลกท่ีเกิดข้ึนมีความสัมพันธกับขอใดมากท่ีสุด

ก. การละลายของน้ําแข็งข้ัวโลกขนาดมหึมา

ข. พลังงานความรอนใตพิภพทําใหแมกมาเคลื่อนตัว

ค. พลังงานความรอนจากดวงอาทิตยท่ีทําใหแมกมาเคลื่อนท่ี

ง. แกนโลกชั้นในสุดมีการเคลื่อนตัวของหินหนืด

5. การเคลื่อนท่ีของแผนธรณีภาคตามทฤษฎีทวีปเลื่อนของ อัลเฟรด เวเกเนอร แผนดินลอเรเซียและแผนดิน

กอนดวานา เริ่มแยกจากกันในยุคใด

ก. ยุคไทรแอสสิค

ข. ยุคจูแรสสิค

ค. ยุคครีเทเซียส

ง. ยุคเพอรเมียน



6. จากทฤษฎทีวีปเลื่อนของ อัลเฟรด เวเกเนอร ทําใหเกิดเทือกเขาหิมาลัยจากการเคลื่อนท่ีตามเหตุการณใด

ก. การเคลื่อนท่ีของแผนอินเดียไปชนกับแผนยเูรเซีย

ข. การเคลื่อนท่ีของแผนแอฟริกาไปชนกับแผนยูเรเซีย

ค. การเคลื่อนตัวแยกของแผนอเมริกาจากแผนยูเรเซีย

ง. การดันตัวของหินหนืดจากการเคลื่อนท่ีของทวีปเลื่อน

7. การผุผังอยูกับท่ี (weathering) ไมเก่ียวของกับขอใด

ก. อุณหภูมิและความชื้น

ข. กระบวนการทางเคมีท่ีเกิดจากน้ํา

ค. การท่ีรากพืชแทรกตัวเขาไปในกอนหินแลวทําใหหินแตก

ง. การเกิดเปนตะกอนรูปพักบริเวณปากแมน้ําในขณะน้ําหยุดไหล

8. ขอใดเปนการผุพังอยูกับท่ีทางเคมี

ก. การเกิดถํ้า โพลง หินงอกและหินยอย

ข. การดันตัวของรากไมทําใหหินแตกจากกระบวนการจุรินทรียยอยสลายอินทรียวัตถุ

ค. การเกิดหลุมยุบขนาดใหญจากการทรุดตัวของดิน

ง. หินแตกเปนกาบจากรังสีความรอนของดวงอาทิตย

9. กระบวนการพัดพาโดยน้ําเปนไปตามขอใดมากท่ีสุด

ก. การครูดถู การพัดกราด การพัดพา

ข. การพัดพา การทับถม การพัดกราด

ค. การพัดกราด การทับถม การพัดพา

ง. การกระทบ การพัดพา การทับถม

10. ขอใดเปนตัวกระตุนท่ีทําใหมวลของดินเคลื่อนท่ี

ก. แรงสั่นสะเทือน คลื่นทะเล

ข. ลม น้ํา

ค. น้ําหนัก แรงสัน่สะเทือน

ง. หิน คลื่นทะเล

****************************************************



กระดาษคําตอบการทดสอบกอนเรียน


ช่ือ – นามสกุล............................................................................................ช้ัน ม.................เลขท่ี.................

*****************************************************************************************************

กระดาษคําตอบการทดสอบกอนเรียน

ขอ

คําตอบ

คะแนน ก ข ค ง

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

รวมคะแนน



ใบความรูเรื่อง ธรณีภาค

ธรณีภาค คือ เปลือกโลกท่ีเปนของแข็งอยูชั้นนอกสุดของโลก ชั้นนอกสุดเปนผิวโลกและสิ่งมีชีวิต

ตางๆ ไดอาศัยดํารงชีวิต รวมถึงมีทรัพยากรธรรมชาติท่ีหลากหลาย

โครงสรางของโลกประกอบดวย ชั้นเปลือกโลก ชั้นเนื้อโลก และชั้นแกนโลก โดยแตละชั้นมีความหนา

และมีลักษณะแตกตางกัน ดังนี้

ภาพท่ี 1 แสดงลักษณะโครงสรางของโลก

ท่ีมา : https://jibjitraporn.files.wordpress.com/2012/08/geol01.gif

(สืบคนวันท่ี 2 กันยายน พ.ศ. 2561)

1) เปลือกโลก (crust) เปนสวนท่ีอยูชั้นนอกสุดของโลก มีสถานะเปนของแข็ง มีความหนา

ประมาณ 70 กิโลเมตร โดยแบงออกเปน 2 สวน ดังนี้

1.1) เปลือกโลกสวนภาคพ้ืนทวีป (continental crust) เปนเปลือกโลกท่ีรองรับพ้ืนทวีป

และไหลทวีป มีความหนาประมาณ 35 – 70 กิโลเมตร ซ่ึงเปลือกโลกมีองคประกอบสวนใหญเปนซิลิกอน

(silicon) และอลูมินา (alumina) เรียกวา ไซอัล (sial)

1.2) เปลือกโลกสวนภาคพ้ืนสมุทร (oceanic crust) เปนเปลือกโลกสวนท่ีอยูใตมหาสมุทร

ในบริเวณตางๆ มีความหนาประมาณ 5 – 10 กิโลเมตร ซ่ึงเปลือกโลกสวนนี้เปนเปลือกโลกท่ีเกิดข้ึนใหมมีการดัน

ใบความรูที่ 1 โครงสรางของโลก

https://jibjitraporn.files.wordpress.com/2012/08/geol01.gif


10


ตัวของหินหนืด องคประกอบสวนใหญเปนซิลิกอน (silicon) และแมกนีเซียม (magnesium) เรียกวา ไซมา

(sima)

2) เนื้อโลก (mantle) เปนสวนท่ีอยูถัดลงมาจากชั้นเปลือกโลก มีความหนาประมาณ 2,900

กิโลเมตร มีองคประกอบหลักเปนแมกนีเซียมและเหล็ก แบงออกเปน 3 ชั้น ดังนี้

2.1) เนื้อโลกช้ันบนสุด (uppermost mantle) มีสถานะเปนของแข็ง อยูชั้นลางของธรณีภาค

มีความหนาประมาณ 5 – 7 กิโลเมตร

2.2) เนื้อโลกช้ันบน (upper mantle) เปนฐานธรณีภาค มีความลึกประมาณ 400 กิโลเมตร

ประกอบดวยหินหลอมละลายหรือแมกมา (magma)

2.3) เนื้อโลกช้ันลาง (lower mantle) มีความลึกประมาณ 1,000 – 2,900 กิโลเมตร สวนใหญ

ประกอบดวยหินหนืดท่ีมีความหนืดมาก

3) แกนโลก (core) เปนสวนชั้นในสุดของโลก มีความหนาประมาณ 3,500 กิโลเมตร มีความ

หนาแนนมาก ในสวนนี้ประกอบดวยแรผสมระหวางเหล็กและนิกเกิล แบงออกเปน 2 ชั้น ดังนี้

3.1) แกนโลกช้ันนอก (outer core) มีความหนาประมาณ 2,200 กิโลเมตร ประกอบดวยเหล็ก

และนิกเกิลอยูในสภาพหลอมละลาย

3.2) แกนโลกช้ันใน (inner core) เปนชั้นท่ีอยูถัดจากแกนโลกชั้นนอกลึกลงไป 1,300 กิโลเมตร

ประกอบดวยเหล็กและนิกเกิลอยูในสภาพแข็ง

ภาพท่ี 2 แสดงตําแหนงของแกนโลก

ท่ีมา : https://www.trueplookpanya.com/knowledge/content/63710/-blo-sciear-sci-


https://www.trueplookpanya.com/knowledge/content/63710/-blo-sciear-sci-


11


5. จงอธิบายความแตกตางระหวางแกนโลกชั้นนอกกับแกนโลกชั้นในมาใหเขาใจและถูกตอง

..........................................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................................

กิจกรรมพัฒนาการเรียนรูที่ 1.1

คําช้ีแจง ใหนักเรียนตอบคําถามตอไปนี้ใหถูกตอง คะแนนเต็ม 10 คะแนน (ขอละ 2 คะแนน)

1. เปลือกโลกมีลักษณะเปนอยางไร

..........................................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................................

2. เปลือกโลกสวนท่ีเปนภาคพ้ืนทวีป มีองคประกอบสวนใหญเปนอะไรและมีชื่อเรียกวาอยางไร

..........................................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................................

3. เนื้อโลกชั้นใดมีความหนามากท่ีสุดและมีลักษณะเปนอยางไร

..........................................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................................

4. เนื้อโลกชั้นใดท่ีมีสถานะแตกตางจากชั้นอ่ืนๆ มากท่ีสุด เพราะเหตุใด

..........................................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................................


12



ก. ธรณีภาค ข. ไซอัล ค. ไซมา ง. แกนโลกชั้นใน

จ. แกนโลกชั้นนอก ฉ. เนื้อโลกชั้นบนสุด ช. เนื้อโลกชั้นบน ซ. เนื้อโลกชั้นลาง .........................1. เหล็กและนิกเกิลในสภาพหลอมละลาย

.........................2. เปลือกโลกท่ีมีสวนประกอบของซิลิคอนและแมกนีเซียม

.........................3. เปนชั้นหินหนืดท่ีมีความหนืดมาก

.........................4. เหล็กและนิกเกิลในสภาพของแข็ง

.........................5. เปลือกโลกท่ีมีสวนประกอบของซิลิคอนและอลูมินา

.........................6. อยูชั้นลางของธรณีภาค

.........................7. ฐานธรณีภาค มีความลึก 400 กิโลเมตร

.........................8. สวนเปลือกโลกท่ีเปนของแข็ง อยูชั้นนอกสุดของเปลือกโลก

.........................9. สวนท่ีอยูดานในสุดของโลก

.........................10. สวนท่ีหนาท่ีสุดของเนื้อโลก

คําช้ีแจง ใหนักเรียนนําตัวอักษรหนาขอความในกรอบเล็กมาเขียนลงในชองวางหนาขอความในกรอบใหญท่ีมี

ความสัมพันธกันอยางถูกตอง คะแนนเต็ม 10 คะแนน


13


ธรณีภาค คือ เปลือกโลกและเนื้อโลกชั้นนอกสุด มีการเปลี่ยนแปลงสภาพอยูตลอดเวลา โดยมี

กระบวนการเปลี่ยนแปลง 2 กระบวนการ คือ กระบวนการเปลี่ยนแปลงจากแรงภายในโลก (endogenic

process) และกระบวนการเปลี่ยนแปลงบนพ้ืนผิวโลก (exogenic process)

2.1 กระบวนการเปล่ียนแปลงจากแรงภายในโลก (endogenic process) เปนกระบวนการท่ีไดรับ

พลังงานความรอนจากภายในโลก ทําใหธรณีภาคมีการเปลี่ยนแปลงสภาพ โดยมีท้ังกระบวนการแปรสัณฐาน

อยางชาและกระบวนการแปรสัณฐานอยางรวดเร็ว ดังนี้

1) การแปรสัณฐานของเปลือกโลก เปนกระบวนการแปรสัณฐานของธรณีภาคอยางชาๆ ซ่ึงเปน

การเคลื่อนตัวของแผนเปลือกโลกท่ีไดรับพลังงานความรอนภายในโลกทําใหแมกมาเคลื่อนตัวอยางชาๆ เปนผล

ทําใหธรณีภาคท่ีเปนของแข็งเกิดการเคลื่อนท่ีและแตกออกเปนแผนขนาดตางๆ โดยแตละแผนมีลักษณะการ

เคลื่อนท่ีในรูปแบบตางๆ ท้ังการชนกัน การบีบอัด การแยกออกจากกัน ซ่ึงทําใหเปลือกโลกแปรสัณฐาน

เปลี่ยนแปลงไปจากเดิม

นักวิทยาศาสตรไดระบุแผนเปลือกโลกท่ีมีการเคลื่อนตัวบนชั้นฐานธรณีภาค ไดแก แผนยูเรเซีย

แผนอินเดีย แผนอาราเบีย แผนแอฟริกา แผนออสเตรเลีย แผนสโคเทีย แผนอเมริกาใต แผนอเมริกาเหนือ

แผนแคริบเบียน แผนนาชคา แผนแปซิฟก แผนคอคอส แผนแอนตารกติก แผนฟลิปปนส แผนอนาโดเลีย

แผนกอรดา แผนริเวียรา

ภาพท่ี 3 แผนท่ีแสดงการเคลื่อนท่ีของธรณีภาคหรือแผนเปลือกโลก

ท่ีมา : http://www.lesa.biz/earth/lithosphere/plate-tectonics/plate-boundaries


ใบความรูที่ 2 การเปลี่ยนแปลงของธรณีภาค

http://www.lesa.biz/earth/lithosphere/plate-tectonics/plate-boundaries


14


การเคลื่อนท่ีของธรณีภาคและแผนเปลือกโลกมีมาเปนระยะเวลากวา 300 ลานป โดยกอนท่ีแผนเปลือก

โลกแยกกันเชนในปจจุบัน อัลเฟรด เวเกเนอร (Alfred Wegener) นักฟสิกสชาวเยอรมนี ผูเสนอทฤษฎีทวีป

เลื่อน โดยไดมีการสันนิษฐานวาเม่ือ 225 ลานปกอน แผนเปลือกโลกท้ังหมดติดเปนเปนแผนเดียวกัน เรียกวา

พันเจีย (Pangea) ท่ีประกอบดวยแผนดินขนาดใหญ 2 สวน คือ แผนดินลอเรเซีย ทางซีกโลกเหนือ และ

แผนดินกอนดวานา ทางซีกโลกใต โดยมีมหาสมุทรพันทาลัชซา อยูทางดานตะวันตก และทะเลเททิส อยูทางดาน

ตะวันออก

เม่ือประมาณ 286 – 245 ลานป เปลือกโลกเชื่อมตอเปนผืน

เดียวกันครอบคลุมซีกโลกเหนือและซีกโลกใต เรียกวา พันเจีย

(Pangaea) มีมหาสมุทรพันทาลัชซา (Panthalassa Ocean)

อยูดานตะวันตก และมหาสมุทรเททิส (Thethys Ocean) อยูดาน

ตะวันออก

ยุคเพอรเมียน 286-245 ลานป

เม่ือประมาณ 200 ลานป เปลือกโลกแยกออกจากกัน

เกิดเปน แผนดินนาดใหญ 2 แผน คือ แผนดินลอเรเซีย ทางซีก

โลกเหนือและแผนดินกอนดวานา ทางซีกโลกใต

ยุคไทรแอสซิก 200 ลานป

เม่ือประมาณ 135 ลานป แผนดินลอเรเซียและแผนดิน

กอนดวานา เริ่มแยกจากกัน โดยแผนดินลอเรเซียแยกออกเปน

ทวีปเอเชียและอเมริกาเหนือ สวนแผนดินกอนดวานามีแผนดิน

อเมริกาใตและแอฟริกาติดกันอยู แผนอินเดียเคลื่อนท่ีข้ึนไป

ทิศเหนือ และแผนออสเตรเลียยังอยูท่ีข้ัวโลกใต

ยุคจูแรสซิก 135 ลานป

เม่ือประมาณ 65 ลานป แผนเปลือกโลกแยกจากกันมากข้ึน

เกิดเปนแผนดินลอเรเซียกับแอฟริกา อเมริกาใตแยกตัวออกจาก

แอฟริกาอยางชัดเจน แผนดินอินเดียเคลื่อนท่ีไปทางทิศเหนือ

สวนออสเตรเลียยังอยูขัวโลกใตเหมือนเดิม

ยุคครีเทเซียส 65 ลานป


15


เม่ือประมาณ 50 ลานป ท่ีผานมา แผนดินยังคงเคลื่อนไหว

อยางตอเนื่อง แผนดินอินเดียเริ่มชนกับแผนยูเรเซีย ทําใหเกิด

เทือกเขาหิมาลัยและในปจจุบันมีแผนเปลือกโลกขนาดใหญ 15

แผน ท้ังเปนแผนพ้ืนดินกับแผนมหาสมุทรโดยท่ีในปจจุบันแผน

เปลือกโลกยังมีการเคลื่อนตัวอยูตลอดเวลา

50 ลานปถึงปจจุบัน

ภาพท่ี 4 แผนท่ีแสดงทฤษฎีทวีปเลื่อน

ท่ีมา : https://il.mahidol.ac.th/e-media/earth-science/chapter_intro.html


ลักษณะการเคล่ือนท่ีของแผนธรณีภาคมีลักษณะท่ีสําคัญ 3 ลักษณะ

(1) แผนธรณีภาคเคลื่อนท่ีชนกัน (convergent plate motion) สามารถเกิดข้ึนได 3 แบบ คือ

การเคลื่อนท่ีชนกันระหวางแผนธรณีภาคพ้ืนสมุทรกับ

ภาคพ้ืนทวีป

การเคลื่อนท่ีชนกันระหวางแผนธรณีภาคพ้ืนสมุทร

การเคลื่อนท่ีชนกันระหวางแผนธรณีภาคพ้ืนทวีป

ภาพท่ี 5 แสดงแผนธรณีภาคเคลื่อนชนกัน

ท่ีมา : http://www.geothai.net/orogeny/


https://il.mahidol.ac.th/e-media/earth-science/chapter_intro.html

http://www.geothai.net/orogeny/


16


(2) แผนธรณีภาคเคลื่อนท่ีแยกออกจากกัน (divergent plate)

ภาพท่ี 6 การเคลื่อนท่ีแยกจากกันของแผนธรณี

ท่ีมา : http://www.lesa.biz/earth/lithosphere/plate-tectonics/plate-boundaries/divergent


(3) แผนธรณีภาคเคลื่อนท่ีผานกัน (transform plate)

ภาพท่ี 7 การเคลื่อนท่ีผานกันของแผนธรณี

ท่ีมา : http://www.rmutphysics.com/charud/oldnews/187/index187.htm


http://www.lesa.biz/earth/lithosphere/plate-tectonics/plate-boundaries/divergent

http://www.rmutphysics.com/charud/oldnews/187/index187.htm


17


2) รอยคดโคง (fold) เกิดจากการท่ีแผนธรณีภาคเคลื่อนท่ีชนกัน รวมถึงแรงเคนและแรงเครียด

ของเปลือกโลก ทําใหเปลือกโลกถูกดันใหโคงงอและพับ เปนรูปคดโคงตามแรงดันนั้น กระบวนการคดโคงของ

แผนธรณีภาคจะเปนสวนเปลือกโลกท่ีไมลึกนัก และกระบวนการนี้ทําใหเกิดแนวเทือกเขา รอยคดโคงสามารถ

เปนไดท้ังรอยคดโคงแบบสมมาตรรอยคดโคงแบบไมสมมาตร รอยคดโคงรูปประทุนหงาย รอยคดโคงรูปประทุน

คว่ํา และรอยคดโคงตลบทับ

ภาพท่ี 8 แสดงชั้นหินคดโคง

ท่ีมา : http://www.nextsteptv.com/mysci/รอยคดโคง-fold/


ภาพท่ี 9 รอยคดโคงรูปประทุนหงาย

ท่ีมา : http://www.nextsteptv.com/mysci/รอยคดโคง-fold/


http://www.nextsteptv.com/mysci/%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B8%A2%E0%B8%84%E0%B8%94%E0%B9%82%E0%B8%84%E0%B9%89%E0%B8%87-fold/

http://www.nextsteptv.com/mysci/%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B8%A2%E0%B8%84%E0%B8%94%E0%B9%82%E0%B8%84%E0%B9%89%E0%B8%87-fold/


18


3) การเกิดภูเขาไฟ (volcanism) เกิดจากแรงภายในโดยการดันตัวของหินหนืดข้ึนมาบนผิว

โลก เม่ือเกิดอุณหภูมิและแรงดันสูงข้ึน หรืออาจมาจากเนื้อโลกโดยตรง เม่ือหินหนืดดันตัวออกมาภายนอกแลว

จะไหลไปตามพ้ืนท่ีลาดเอียงของลักษณะภูมิประเทศและเกิดการทับถม กอใหเกิดลักษณะภูมิประเทศใหมข้ึน

เปนการเพ่ิมระดับบนพ้ืนผิวโลก

ภาพท่ี 10 แสดงการปะทุของภูเขาไฟและการไหล

ของหินหนืด

ท่ีมา : http://hilight.kapook.com/view/129364

(สืบคนวนัท่ี 2 กันยายน พ.ศ. 2561)

ภาพท่ี 11 แสดงกระบวนการเกิดภูเขาไฟ

ท่ีมา: http://www.eduzones.com


http://www.eduzones.com/


19


4) รอยเล่ือน (fault) รอยเลื่อนเปนรอยแตกของเปลือกโลก เกิดจากแรงดันภายในโลกท่ีทําให

เปลือกโลกขยับตัว โดยการเคลื่อนท่ีของแผนเปลือกโลกตามแนวระนาบรอยแตกของเปลือกโลก รอยเลื่อน

จําแนกได 3 แบบ ดังนี้

4.1) รอยเล่ือนปกติ (normal fault)

เกิดจากแรงดึงออกจากกันของหินเปลือกโลกสองฟาก รอยเลื่อน

แบบนี้ทําใหเกิด หนาผารอยเล่ือน (fault scarp) ท่ีมีความสูงชัน

รอยเลื่อนปกติ

4.2) รอยเล่ือนยอน (reverse fault)

รอยเลื่อนของหินเปลือกโลกซ่ึงสวนท่ีอยูขางบนระนาบรอยเลื่อน

เคลื่อนตัวข้ึน ในขณะสวนท่ีอยูขางลางเลื่อนลง ถารอยเลื่อนยอน

มีคามุมเทากับหรือนอยกวา 45 องศา เรียกวา รอยเล่ือนยอนมุมต่ํา

รอยเลื่อนยอน

4.3) รอยเล่ือนตามแนวระนาบ (strike-slip

fault) หรือรอยเล่ือนเหล่ือมขาง เกิดจากการเคลื่อนตัว เกิดจากการ

เคลื่อนตัวของแผนเปลอืกโลกขนานระนาบไปกับแนวรอยเลื่อน

รอยลักษณะนี้จะไมเกิดหนาผาเหมือนรอยเลื่อนปกติหรือรอยเลื่อนยอน

รอยเลื่อนตามแนวระนาบ

ภาพท่ี 12 แสดงรอยเลื่อนของเปลือกโลก

ท่ีมา : https://sites.google.com/

site/karpeliynpaelngkhxnglok/bth-srup


https://sites.google.com/site/karpeliynpaelngkhxnglok/bth-srup


20


2.2 กระบวนการเปล่ียนแปลงบนพ้ืนผิวโลก (exogenic process) เปนกระบวนการปรับระดับบน

พ้ืนผิวโลก เพ่ือให พ้ืนผิวโลกเกิดความสมดุลประกอบดวย 2 กระบวนการ คือ กระบวนการลดระดับ

(degradation) ทําใหพ้ืนผิวโลกลดระดับต่ําลง และกระบวนการเพ่ิมระดับ (eggradation) ทําใหพ้ืนผิวโลกสูงข้ึน

โดยผานกระบวนการตางๆ ดังนี้

1) การผุพังอยูกับท่ี (weathering) เปนกระบวนการท่ีทําใหหินบนพ้ืนผิวโลกผุพังหรือ

เปลี่ยนแปลงไปจากเดิม เกิดข้ึน 3 ลักษณะ ดังนี้

1.1) การผุพังอยูกับท่ีทางฟสิกส เกิดจากการอุณหภูมิและความชื้นท่ีทําใหแรประกอบหิน

เกิดการขยายตัวและหดตัว ทําใหผิวหนาของหินแตกออก

ภาพท่ี 13 แสดงการผุพังอยูกับท่ีทางฟสิกส

ท่ีมา : หนังสือเรียนภูมิศาสตร ชั้นมัธยมศึกษาปท่ี 4 – 6 สถาบันพัฒนาวิชาการ (พว.)

1.2) การผุพังอยูกับท่ีทางเคมี เปนกระบวนการทางเคมีท่ีหินและแรไดรับการทํา

ปฏิกิริยาทางเคมีของกรดและดางในรูปสารละลาย เชน โมเลกุลของน้ําเขาไปอยูในหินหรือแร ทําใหแรขยายตัว

และยุยงายข้ึน ออกซิเจนทําปฏิกิริยากับแรเหล็กทําใหเกิดสนิม หินปูนมีแคลเซียมคารบอเนตประกอบอยูเม่ือถูก

น้ําฝนท่ีมีสภาพเปนกรดออนๆจะทําใหหินปูนละลาย เกิดเปนถํ้าหรือโพลง

ภาพท่ี 14 หินงอก หินยอย และเสาหิน

ท่ีมา : https://www.matichon.co.th/

region/news_449443



21


1.3) การผุพังอยูกับท่ีทางชีวภาพ เปนกระบวนการผุพังของหินเปลือกโลกท่ีเกิดจากการ

กระทําของสิ่งมีชีวิต เชน รากของพืชแทรกเขาไปในซอกหิน ดันใหหินแตกหรือเกิดจากกระบวนการท่ีจุรินทรีย

ยอยสลายอินทรียวัตถุ ทําใหเปนกรดแลวไปทําปฏิกิริยากับแรประกอบหินบางชนิด จนทําใหหินนั้นผุพัง

ภาพท่ี 15 แสดงการผุพังอยูกับท่ีทางชีวภาพโดยรากไม

ท่ีมา : https://sites.google.com/site/lamaiyodpho/bth-thi3-lok-laea-kar-peliynpaelng/

2-hin-rae-laea-kar-xnuraks

(สืบคนวันท่ี 3 เมษายน พ.ศ. 2562)

2) กระบวนการกรอน (erosion) เปนกระบวนการท่ีถูกกระทําดวยตัวการทางธรรมชาติ

ไดแก แมน้ํา ลม ธารน้ําแข็ง และคลื่น ทําใหมวลสารของตัวถูกกระทํากรอนออกเปนตะกอนขนาดตางๆ

กระบวนการกรอนท่ีสําคัญมีดังนี้

2.1) การครูดถู เปนการกรอนโดยตัวการนําพาเอาหินครูดถูไปกับทองน้ําหรือสองฝงลําน้ํา

หรือพ้ืนทองธารน้ําแข็ง

2.2) การพัดกราด เปนการกรอนและพัดพาดวยแรงลมท่ีรุนแรง ทําใหตะกอนขนาดกลาง

และขนาดเล็กถูกพัดพาไปตามทิศทางและแรงลม

2.3) การกระทบกระแทกใหแตก หินขนาดใหญถูกพัดพาเคลื่อนท่ีดวยกระแสน้ําไหลเชี่ยว

หรือกระแสลมแรง ไปกระทบกระแทกกันทําใหหินแตกออกเปนชิ้นสวน สวนใหญจะเกิดกับตัวการแมน้ําและธาร

น้ําแข็ง

https://sites.google.com/site/lamaiyodpho/bth-thi3-lok-laea-kar-peliynpaelng/2-hin-rae-laea-kar-xnuraks


22


ภาพท่ี 16 แกรนดแคนยอน รัฐแอริโซนา สหรัฐอเมริกา เปนภูมิประเทศท่ีเกิดจากกระบวนการกรอน

ท่ีมา : http://www.studysqr.com/อเมริกา/grand-canyon/


3) การพัดพาและทับถม (transportation and deposition) เปนกระบวนการท่ีเกิดคูกัน

คือ เม่ือพลังงานการพัดพาสิ้นสุดลง จะทําใหเกิดการทับถมในเวลาตอมาตามลักษณะของตะกอนและ

สภาพแวดลอม การพัดพาและทับถมทําใหเกิดภูมิประเทศแตกตางกันตามชนิดของตะกอนและตัวกระทํานั้นๆ

3.1) การพัดพา ท่ีสําคัญมีดังนี้

- การพัดพาทองธาร เปนการพัดพาโดยน้ําหรือธารน้ําแข็งท่ีพัดพาตะกอนหิน กรวด

ทรายขนาดตางๆ เคลื่อนท่ีไปตามพ้ืนทองธาร

- การแขวนลอย เปนการเคลื่อนท่ีของตะกอนละเอียดท่ีแขวนลอยไปกับน้ําไดในระ

ทางไกลๆ

- การกล้ิง เปนการเคลื่อนท่ีดวยแรงน้ํา ลม คลื่น ธารน้ําแข็ง ท่ีพาหินขนาดใหญกลิ้งไป

เปนระยะๆ ท้ังนี้การกลิ้งอาจเกิดรวมกับกระบวนการเคลื่อนท่ีของมวล

- การเล่ือน เปนการเคลื่อนท่ีโดยการเลื่อนไปของตะกอนตามแรงของตัวการใดๆ หาก

ตะกอนรูปรางกลมจะเลื่อนแบบกลิ้งไป หากรูปรางแบนจะเคลื่อนท่ีตามแรงของตัวการ

http://www.studysqr.com/%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B2/grand-canyon/


23


ภาพท่ี 17 แสดงท่ีพัดพาโดยน้ํา

ท่ีมา : Geophile.net


3.2) การทับถม ท่ีสําคัญมี ดังนี้

- การทับถมโดยน้ํา ตะกอนท่ีทับถม เรียกวาตะกอนน้ําพา (alluvial) เปนการทับถมโดย

แมน้ํา ซ่ึงมีการคัดขนาด เชน ตะกอนขนาดใหญจะเคลื่อนท่ีไดไมไกลและตกทับถมใกลๆ สวนตะกอนละเอียดจะ

เคลื่อนท่ีไดไกลและไปตกทับถมเม่ือสิ้นสุดพลังงานพัดพา

- การทับถมโดยลม ตะกอนท่ีลมพาไป เรียกวา สิ่งทับถมลมพา (eolian deposit)

- การทับถมโดยธารน้ําแข็ง ตะกอนท่ีทับถม เรียกวา ตะกอนธารน้ําแข็ง (moraine)

การทับถมโดยธารน้ําแข็งสวนใหญมักเปนการทับถมของตะกอนหลายขนาดปะปนอยูในบริเวณเดียวกัน

- การทับถมโดยคล่ืน ตะกอนท่ีทับถม เรียกวา ตะกอนทะเล (marine deposit) ซ่ึงเกิด

ในบริเวณชายฝงทะเลจะมีการทับถมของตะกอนท่ีสัมพันธกับหินบริเวณท่ีใกลชายฝง โดยแยกตะกอนเปนหาด

หิน หาดทราย และหาดเลน

ภาพท่ี 18 การพัดพาและทับถมเปนตะกอนรูปพัด

ท่ีมา : http://cms573.bps.in.th/group4/borne-

erosion-and-deposition-of-sediment-in-

the-world


http://cms573.bps.in.th/group4/borne-%20%20%20erosion-and-deposition-of-sediment-in-the-world


24


4) การเคล่ือนท่ีของมวล (mass wasting) เปนการเคลื่อนท่ีของมวลหิน ดิน ทราย ภายใตแรงโนม

ถวงลงสูพ้ืนดานลาง โดยมีน้ําหนักหรือแรงสั่นสะเทือนกระตุนใหเกิดการเคลื่อนท่ี รูปแบบการเคลื่อนท่ีของมวล มี

ดังนี้

4.1) แผนดินถลม (landslide) เปนการเคลื่อนท่ีของมวลแผนดิน เชน ดิน หิน และสิ่งท่ีอยู

บนแผนดิน เลื่อนลงมาตามความลาดชันของพ้ืนท่ีดวยแรงดึงดูดของโลก เปนลักษณะการเคลื่อนท่ีไถลลงมาอยาง

รวดเร็ว

ภาพท่ี 19 แสดงแผนดินถลม

ท่ีมา : http://www.dmr.go.th/download/Landslide/what_landslide1.htm


4.2) หินถลม (rockslide) เปนการท่ีหินและเศษหินท่ีเกิดถลมอยางรวดเร็วลงสูท่ีต่ําของ

ลาดเขา สวนใหญมักเกิดบริเวณหนาผาหินท่ีมีรอยแตก

ภาพท่ี 20 แสดงหินถลม



http://www.dmr.go.th/download/Landslide/what_landslide1.htm



25


4.3) ดินไหล (earth flow) เปนการท่ีดินหรือหินพุเลื่อนไถลจากบนลาดเขาหรือไหลเขา

เปนไปอยางชาๆ จนสามารถกําหนดขอบเขตดานขางของการเคลื่อนตัวได

ภาพท่ี 21 แสดงลักษณะดินไหล





26


1. กระบวนการเปลี่ยนแปลงของธรณีภาคประกอบดวยกระบวนการใดบาง

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

2. การแปรสัณฐานของเปลือกโลก เกิดข้ึนไดอยางไร

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

3. การเคลื่อนท่ีของแผนธรณีภาคมีก่ีลักษณะ อะไรบาง

.............................................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................................

4. รอยคดโคงของแผนธรณีภาคเกิดข้ึนไดอยางไร

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

5. ภูเขาไฟเกิดข้ึนไดอยางไร และสงผลใหธรณีภาคเปลี่ยนแปลงอยางไรบาง

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

6. รอยเลื่อนเกิดข้ึนไดอยางไร และมีก่ีแบบ

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

7. กระบวนการลดระดับบนพ้ืนผิวโลก ไดแกกระบวนการใดบาง

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

8. การผุพังอยูกับท่ีมีก่ีลักษณะ อะไรบาง และเกิดข้ึนไดอยางไร

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

9. จงอธิบายความสัมพันธระหวางกระบวนการกรอนกับการพัดพาและทับถม มาใหเขาใจและถูกตอง

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

10. จงอธิบายความแตกตางระหวางแผนดินถลมและดินไหลมาใหเขาใจและถูกตอง

.............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................


คําช้ีแจง ใหนักเรียนตอบคําถามตอไปนี้ใหถูกตอง คะแนนเต็ม 10 คะแนน


27


กิจกรรมพัฒนาการเรียนรูที่ 2.2 คําช้ีแจง ใหนักเรียนทําเครื่องหมาย หนาขอความท่ีถูกตอง และทําเครื่องหมาย หนาขอความท่ีผิด

คะแนนเต็ม 10 คะแนน (ขอละ 1 คะแนน)

…………………..1) การแปรสัณฐานของเปลือกโลกเกิดจากพลังงานความรอนใตเปลือกโลก

………………….2) พันเจีย (Pangea) ท่ีประกอบดวยแผนดินขนาดใหญ 2 สวน คือ แผนดินลอเรเซียทางซีกโลก

เหนือ และแผนดินกอนดวานาทางซีกโลกใต

…………………..3) ทฤษฎีทวีปเลื่อนเปนของ อัลเฟรด เวเกเนอร นักฟสิกสชาวเยอรมนี

…………………..4) การเคลื่อนท่ีของเปลือกโลกท่ีมีความหนาแนนนอยกวาจะมุดเขาไปใตเปลือกโลกท่ีมีความ

หนาแนนมากกวา

…………………..5) เทือกเขาหิมาลัยเกิดข้ึนในยุคจูแรสสิค

…………………..6) การท่ีรากไมไปดันใหหินแตก เราเรียกวาเปนกระบวนการกรอน

…………………..7) น้ําจะพัดพาอนุภาคท่ีมีขนาดเล็กไปไดไกลกวาอนุภาคท่ีมีขนาดใหญ

…………………..8) การท่ีน้ําพัดพาตะกอนไปตกทับถมบริเวณปากแมน้ําจะทําใหเกิดตะกอนรูปพัดได

…………………..9) น้ําหนักและแรงสั่นสะเทือนเปนตัวกระตุนใหมวลเคลื่อนท่ี

……………….. 10) การกระทําจากแรงภายในเปลือกโลกไมสงผลใหเกิดการเปลี่ยนแปลงบนพ้ืนผิวโลก


28



1.

เปนการเคลื่อนท่ีแบบ..........................................................................

ลักษณะการเกิด......................................................................................

.............................................................................................................

............................................................................................................

2. เปนรอยเลื่อนแบบ...................................................................................

ลักษณะการเกิด......................................................................................

...............................................................................................................

...............................................................................................................

3.

คําช้ีแจง ใหนักเรียนอธิบายตามรูปภาพท่ีกําหนดให ใหถูกตอง คะแนนเต็ม 10 คะแนน (ขอละ 2 คะแนน)

เปนการเปลีย่นแปลงบนพ้ืนโลกแบบ...................................................

ลักษณะการเกิด...................................................................................

............................................................................................................

..........................................................................................................

4. เปนการเปลี่ยนแปลงบนพ้ืนโลกแบบ...................................................

ลักษณะการเกิด...................................................................................

.............................................................................................................

............................................................................................................

5.

เปนการเปลี่ยนแปลงบนพ้ืนโลกแบบ...................................................

ลักษณะการเกิด...................................................................................

...........................................................................................................

...........................................................................................................


29


แบบทดสอบหลังเรียน


คําช้ีแจง แบบทดสอบฉบับนี้มีท้ังหมด 10 ขอ คะแนนเต็ม 10 คะแนน เวลา 10 นาที เปนแบบปรนัยชนิด

เลือกตอบ 4 ตัวเลือก

คําส่ัง ใหนักเรียนเลือกคําตอบท่ีถูกตองท่ีสุดเพียงขอเดียว แลวทําเครื่องหมาย ลงในกระดาษคําตอบ

*****************************************************************************************************

1. กระบวนการพัดพาโดยน้ําเปนไปตามขอใดมากท่ีสุด

ก. การครูดถู การพัดกราด การพัดพา

ข. การพัดพา การทับถม การพัดกราด

ค. การพัดกราด การทับถม การพัดพา

ง. การกระทบ การพัดพา การทับถม

2. การแปรสัณฐานของเปลือกโลกท่ีเกิดข้ึนมีความสัมพันธกับขอใดมากท่ีสุด

ก. พลังงานความรอนจากดวงอาทิตยท่ีทําใหแมกมาเคลื่อนท่ี

ข. พลังงานความรอนใตพิภพทําใหแมกมาเคลื่อนตัว

ค. การละลายของน้ําแข็งข้ัวโลกขนาดมหึมา

ง. แกนโลกชั้นในสุดมีการเคลื่อนตัวของหินหนืด

3. การเคลื่อนท่ีของแผนธรณีภาคตามทฤษฎีทวีปเลื่อนของ อัลเฟรด เวเกเนอร แผนดินลอเรเซียและแผนดิน

กอนดวานา เริ่มแยกจากกันในยุคใด

ก. ยุคครีเทเซียส

ข. ยุคเพอรเมียน

ค. ยุคไทรแอสสิค

ง. ยุคจูแรสสิค

4. การผุผังอยูกับท่ี (weathering) ไมเก่ียวของกับขอใด

ก. การเกิดเปนตะกอนรูปพักบริเวณปากแมน้ําในขณะน้ําหยุดไหล

ข. กระบวนการทางเคมีท่ีเกิดจากน้ํา

ค. การท่ีรากพืชแทรกตัวเขาไปในกอนหินแลวทําใหหินแตก

ง. อุณหภูมิและความชื้น

5. แกนโลกชั้นในมีลักษณะตามขอใดมากท่ีสุด

ก. ประกอบดวยเหล็กและนิกเกิลในสภาพหลอมละลาย

ข. เปนซิลิกอนและอลูมินาท่ีเรียกวาไซอัล

ค. ประกอบดวยเหล็กและนิกเกิลในสภาพของแข็ง

ง. สวนประกอบเปนหินหนืดจํานวนมากท่ีผสมระหวางแมกนีเซียมและซิลิกอน


30


6. ขอใดกลาวถูกตองท่ีสุดเก่ียวกับธรณีภาค

ก. เปนสวนของเนื้อโลกท้ังหมดท่ีอยูดานในจนถึงแกนโลก

ข. เปนชั้นท่ีเปนหินท้ังหมดของโลก

ค. เปนของแข็งและหินหลอมละลายปะปนกันอยูใตผิวโลก

ง. เปนสวนเฉพาะสวนเปลือกโลกลึกลงไปจากพ้ืนผิวโลกประมาณ 70 กิโลเมตร

7. ขอใดเปนการผุพังอยูกับท่ีทางเคมี

ก. หินแตกเปนกาบจากรังสีความรอนของดวงอาทิตย

ข. การดันตัวของรากไมทําใหหินแตกจากกระบวนการจุรินทรียยอยสลายอินทรียวัตถุ

ค. การเกิดถํ้า โพลง หินงอกและหินยอย

ง. การเกิดหลุมยุบขนาดใหญจากการทรุดตัวของดิน

8. เนื้อโลกชั้นใดมีความหนามากท่ีสุด

ก. เนื้อโลกชั้นบนสุด

ข. เนื้อโลกชั้นบน

ค. เนื้อโลกชั้นลาง

ง. ทุกชั้นมีความหนาเทากัน

9. ขอใดเปนตัวกระตุนท่ีทําใหมวลของดินเคลื่อนท่ี

ก. แรงสั่นสะเทือน คลื่นทะเล

ข. น้ําหนัก แรงสั่นสะเทือน

ค. หิน คลื่นทะเล

ง. ลม น้ํา

10. จากทฤษฎีทวีปเลื่อนของ อัลเฟรด เวเกเนอร ทําใหเกิดเทือกเขาหิมาลัยจากการเคลื่อนท่ีตามเหตุการณใด

ก. การเคลื่อนท่ีของแผนแอฟริกาไปชนกับแผนยูเรเซีย

ข. การเคลื่อนท่ีของแผนอินเดียไปชนกับแผนยูเรเซีย

ค. การเคลื่อนตัวแยกของแผนอเมริกาจากแผนยูเรเซีย

ง. การดันตัวของหินหนืดจากการเคลื่อนท่ีของทวีปเลื่อน

****************************************************


31


กระดาษคําตอบการทดสอบหลังเรียน



*****************************************************************************************************

กระดาษคําตอบการทดสอบหลังเรียน

ขอ

คําตอบ

คะแนน ก ข ค ง

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

รวมคะแนน


32


บรรณานุกรรม

กรมทรัพยากรธรณี. (2544). ธรณีวิทยาประเทศไทย. กรุงเทพฯ : กระทรวงอุตสาหกรรม.

กวี วรกวิน และกลาหาญ พิมพศรี. (2562). คูมือครูเพ่ือใชคูกับหนังสือเรียนภูมิศาสตร ช้ันมัธยมศึกษาปท่ี

4-6. กรุงเทพฯ : พัฒนาคุณภาพวิชาการ (พว.) จํากัด.

ธีรเวทย ลิมโกมลวิลาศ. (2562). หนังสือเรียนรายวิชาพ้ืนฐานสังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม

ภูมิศาสตร ม.4-6. กรุงเทพฯ : แม็คเอ็ดดูเคชั่น จํากัด.

นอม งามนิสัย และคณะ. (2558). หนังสือเรียนรายวิชาพ้ืนฐานสังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม

ภูมิศาสตร ม.4-6. กรุงเทพฯ : เอมพันธ จากัด.

ปญญา จารุศิริ และคณะ. (2558). ภูมิศาสตรกายภาพ. พิมพครั้งท่ี 2. กรุงเทพฯ : มูลนิธิสงเสริมโอลิมปก

วิชาการฯ(สอวน.).

ระวิวรรณ ตั้งตรงขันติ และคณะ. (2562). ส่ือการเรียนรู รายวิชาพ้ืนฐาน ชุด สัมฤทธิ์มาตรฐาน ภูมิศาสตร

ม.4-6. พิมพครั้งท่ี 2. กรุงเทพฯ : อักษรเจริญทัศน จํากัด.

ราชบณัฑิตยสถาน. (2549). พจนานุกรมศัพทภูมิศาสตร. พิมพครั้งท่ี 4. กรุงเทพฯ : ราชบัณฑิตยสถาน.

สิริพร เกรียงไกรเพชร และคณะ. (2559). ภูมิศาสตรเทคนิค. พิมพครั้งท่ี 2. กรุงเทพฯ : มูลนิธิสงเสริม

โอลิมปกวิชาการฯ (สอวน.).

อภิสิทธิ์ เอ่ียมหนอ และคณะ. (2562). หนงัสือเรียนรายวิชาพ้ืนฐานสังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม

ภูมิศาสตร ม.4-6. พิมพครั้งท่ี 3. กรุงเทพฯ : อักษรเจริญทัศน จํากัด.

geophile.net/ . Igneous Rocks Lesson. (ออนไลน). เขาถึงเม่ือวันท่ี 2 กันยายน พ.ศ. 2562.

geophile.net/ . Plate Tectonics Lesson. (ออนไลน). เขาถึงเม่ือวันท่ี 2 กันยายน พ.ศ. 2562.

Parramon’ s Editorial Team. แปลโดย ปริศนา สิริอาชา. (2548). ภูมิศาสตรกายภาพ essential

atlas ofPhysical geography. กรุงเทพฯ : สุวีริยาสาสน.

http://geophile.net/

http://geophile.net/


33


ภาคผนวก


34


เฉลยแบบทดสอบกอนเรียนและหลังเรียน


กอนเรียน

ขอ คําตอบ

1 ข

2 ข

3 ค

4 ข

5 ง

6 ก

7 ง

8 ก

9 ง

10 ค

หลังเรียน

ขอ คําตอบ

1 ง

2 ข

3 ข

4 ก

5 ค

6 ง

7 ค

8 ค

9 ข

10 ข


35


เฉลย/แนวคําตอบ กิจกรรมพัฒนาการเรียนรูที่ 1.1

5. จงอธิบายความแตกตางระหวางแกนโลกชั้นนอกกับแกนโลกชั้นในมาใหเขาใจและถูกตอง

แตกตางกันท่ีแกนโลกชั้นนอกอยูในสภาพหลอมละลายแตแกนโลกชั้นในอยูในสภาพแข็ง โดยประกอบดวย

เหล็กและนิกเกิลท้ัง 2 ชั้น

คําช้ีแจง ใหนักเรียนตอบคําถามตอไปนี้ใหถูกตอง คะแนนเต็ม 10 คะแนน (ขอละ 2 คะแนน)

1. เปลือกโลกมีลักษณะเปนอยางไร

เปลือกโลกเปนสวนท่ีอยูนอกสุดของโลก มีสถานะเปนของแข็ง มีความหนาประมาณ 70 กิโลเมตร โดยแบง

ออกเปน 2 สวน คือ เปลือกโลกสวนภาคพ้ืนทวีปและเปลือกโลกสวนภาคพ้ืนสมุทร

2. เปลือกโลกสวนท่ีเปนภาคพ้ืนทวีป มีองคประกอบสวนใหญเปนอะไรและมีชื่อเรียกวาอยางไร

เปลือกโลกภาคพ้ืนทวีปองคประกอบสวนใหญเปนซิลิกอน (silicon) และอลูมินา (alumia) เรียกวา ไซอัล

(sial)

3. เนื้อโลกชั้นใดมีความหนามากท่ีสุดและมีลักษณะเปนอยางไร

เนื้อโลกท่ีมีความหนามากท่ีสุด คือ เนื้อโลกชั้นลาง มีความหนาประมาณ 1,000 – 2,900 กิโลเมตร

ประกอบดวยหินหนืดท่ีมีความหนืดมาก

4. เนื้อโลกชั้นใดท่ีมีสถานะแตกตางจากชั้นอ่ืนๆ มากท่ีสุด เพราะเหตุใด

เนื้อโลกชั้นบนสุดมีสถานะเปนของแข็ง สวนเนื้อโลกชั้นบนกับเนื้อโลกชั้นลางเปนหินหนืดและแมกมา


36



ก. ธรณีภาค ข. ไซอัล ค. ไซมา ง. แกนโลกชั้นใน

จ. แกนโลกชั้นนอก ฉ. เนื้อโลกชั้นบนสุด ช. เนื้อโลกชั้นบน ซ. เนื้อโลกชั้นลาง .......... จ..............1. เหล็กและนิกเกิลในสภาพหลอมละลาย

............ค.............2. เปลือกโลกท่ีมีสวนประกอบของซิลิคอนและแมกนีเซียม

...........ซ..............3. เปนชั้นหนิหนืดท่ีมีความหนืดมาก

............ง..............4. เหล็กและนิกเกิลในสภาพของแข็ง

...........ข..............5. เปลือกโลกท่ีมีสวนประกอบของซิลิคอนและอลูมินา

...........ช..............6. อยูชั้นลางของธรณีภาค

...........ช..............7. ฐานธรณีภาค มีความลึก 400 กิโลเมตร

..........ก...............8. สวนเปลอืกโลกท่ีเปนของแข็ง อยูชั้นนอกสุดของเปลือกโลก

...........ง..............9. สวนท่ีอยูดานในสุดของโลก

..........ซ...............10. สวนท่ีหนาท่ีสุดของเนื้อโลก

คําช้ีแจง ใหนักเรียนนําตัวอักษรหนาขอความในกรอบเล็กมาเขียนลงในชองวางหนาขอความในกรอบใหญท่ีมี

ความสัมพันธกันอยางถูกตอง คะแนนเต็ม 10 คะแนน


37


1. กระบวนการเปลี่ยนแปลงของธรณีภาคประกอบดวยกระบวนการใดบาง

2. การแปรสัณฐานของเปลือกโลก เกิดข้ึนไดอยางไร

3. การเคลื่อนท่ีของแผนธรณีภาคมีก่ีลักษณะ อะไรบาง

3 ลักษณะ คือ การเคลื่อนท่ีชนกัน การเคลื่อนท่ีแยกออกจากกกัน แลการเคลื่อนท่ีผานกัน

4. รอยคดโคงของแผนธรณีภาคเกิดข้ึนไดอยางไร

เกิดจากแผนธรณีภาคเคลื่อนชนกันและมีแรงเคนและแรงเครียดของเปลือกโลกทําใหเกิดการโคงงอและพับ

เปนรูปคดโคงตามแรงดันนั้น

5. ภูเขาไฟเกิดข้ึนไดอยางไร และสงผลใหธรณีภาคเปลี่ยนแปลงอยางไรบาง

เกิดจากแรงดันภายในเม่ือเกิดอุณหภูมิสูงข้ึนหรือแรงดันเพ่ิมข้ึน โดยจะดันหินหนืดใหข้ึนมาบนผิวโลก

ตามรอยแตกหรือปลองภูเขา เม่ือหินหนืดดันตัวออกมาภายนอกแลวจะไหลไปตามพ้ืนลาดเอียงของ

ภูมิประเทศและเกิดการทับถม

6. รอยเลื่อนเกิดข้ึนไดอยางไร และมีก่ีแบบ

เกิดจากการท่ีเปลือกโลกมีรอยแตกและเกิดแรงดันภายในโลกทําใหเปลือกโลกขยับตัว โดยเกิดได 3

ลักษณะ คือ รอยเลื่อนปกติ รอยเลื่อนยอน และรอยเลื่อนตามแนวระนาบ

7. กระบวนการลดระดับบนพ้ืนผิวโลก ไดแกกระบวนการใดบาง

1. การผุพังอยูกับท่ี 2. กระบวนการกรอน 3. การเคลื่อนท่ีของมวล

8. การผุพังอยูกับท่ีมีก่ีลักษณะ อะไรบาง และเกิดข้ึนไดอยางไร

3 ลักษณะ คือ การผุพังอยูกับท่ีทางฟสิกส การผุพังอยูกับท่ีทางเคมี และการผุพังอยูกับท่ีทางชีวภาพ

9. จงอธิบายความสัมพันธระหวางกระบวนการกรอนกับการพัดพาและทับถม มาใหเขาใจและถูกตอง

กระบวนการกรอนเปนการกัดเซาะโดยตัวกระทําทางธรรมชาติ ไดแก แมน้ํา ลม ธารน้ําแข็ง และคลื่น

โดยมวลสารท่ีกรอนออกจะกลายเปนตะกอนขนาดตางๆ แลวตัวกระทําจะเปนตัวพัดพาตะกอนเหลานั้น

ไปตกทับถมกลายเปนภูมิปะเทศตางๆ

10. จงอธิบายความแตกตางระหวางดินถลมและดินไหลมาใหเขาใจและถูกตอง

แผนดินถลมจะเปนการเคลื่อนท่ีของมวลแผนดิน สิ่งท่ีอยูบนแผนดินจะเคลื่อนลงมาดวย สวนดินไหลเปน

ดินหรือหินท่ีเทานั้นท่ีไหลมาตามท่ีลาดเชิงเขาหรอไหลเขา


คําช้ีแจง ใหนักเรียนตอบคําถามตอไปนี้ คะแนนเต็ม 10 คะแนน

กระบวนการเปลี่ยนแปลงจากแรงภายในโลก (endogenic process) และ กระบวนการเปลีย่นแปลง

บนพ้ืนผิวโลก (exogenic process)

เกิดข้ึนจากการท่ีความรอนภายในโลกทําใหแมกมาเคลื่อนตัวอยางชาๆ เปนผลทําใหธรณีภาคท่ีเปนของแข็ง

เกิดการเคลื่อนท่ีและแตกออกเปนแผนขนนาดตางๆ


38



คําช้ีแจง ใหนักเรียนทําเครื่องหมาย หนาขอความท่ีถูกตอง และทําเครื่องหมาย หนาขอความท่ีผิด

คะแนนเต็ม 10 คะแนน

1) การแปรสัณฐานของเปลือกโลกเกิดจากพลังงานความรอนใตเปลือกโลก

2) พันเจีย (Pangea) ท่ีประกอบดวยแผนดินขนาดใหญ 2 สวน คือ แผนดินลอเรเซียทางซีกโลก

เหนือ และแผนดินกอนดวานาทางซีกโลกใต

3) ทฤษฎีทวีปเลื่อนเปนของ อัลเฟรด เวเกเนอร นักฟสิกสชาวเยอรมนี

4) การเคลื่อนท่ีของเปลือกโลกท่ีมีความหนาแนนนอยกวาจะมุดเขาไปใตเปลือกโลกท่ีมีความ

หนาแนนมากกวา

5) เทือกเขาหิมาลัยเกิดข้ึนในยุคจูแรสสิค

6) การท่ีรากไมไปดันใหหินแตก เราเรียกวาเปนกระบวนการกรอน

7) น้ําจะพัดพาอนุภาคท่ีมีขนาดเล็กไปไดไกลกวาอนุภาคท่ีมีขนาดใหญ

8) การท่ีน้ําพัดพาตะกอนไปตกทับถมบริเวณปากแมน้ําจะทําใหเกิดตะกอนรูปพัดได

9) น้ําหนักและแรงสั่นสะเทือนเปนตัวกระตุนใหมวลเคลื่อนท่ี

10) การกระทําจากแรงภายในเปลือกโลกไมสงผลใหเกิดการเปลี่ยนแปลงบนพ้ืนผิวโลก


39



1.

เปนการเคลื่อนท่ีแบบ ชนกันระหวางแผนธรณีภาคพ้ืนทวีป

ลักษณะการเกิด แผนทวีป 2 แผน เคลื่อนท่ีเขาหากัน โดยแผนท่ีมี

ความหนาแนนมากกวาจะมุดไปอยูใตแผนท่ีมีความหนาแนนนอย

กวา บริเวณท่ีแผนมุดตัวเกิดเปนสันเขาได

2. เปนรอยเลื่อนแบบ รอยเลื่อนยอน

ลักษณะการเกิด คือ เปลือกโลกสวนท่ีอยูบนแนวระนาบรอยเลื่อน

เคลื่อนตัวข้ึน ในขณะท่ีอยูขางลางเคลื่อนลง ถารอยเลื่อนยอนมีคามุม

เทากับหรือนอยกวา 45 องศา เรียกวา รอยเล ื่อนยอนมุมต่ํา

3.

คําช้ีแจง ใหนักเรียนอธิบายตามรูปภาพท่ีกําหนดให ใหถูกตอง คะแนนเต็ม 10 คะแนน (ขอละ 2 คะแนน)

ก

เปนการเปลีย่นแปลงบนพ้ืนโลกแบบ การผุพงอยูกับท่ีทางฟสิกส

ลักษณะการเกิด เกิดจากอุณหภูมิและความชื้นท่ีทําใหแรประกอบหิน

ขยายตัวและหดตัว ทําใหหินแตกออก

..........................................................................................................

4. เปนการเปลี่ยนแปลงบนพ้ืนโลกแบบ กระบวนการกรอน

ลักษณะการเกิด น้ําในธารพัดกรวดทรายมาหมุนวนในแองเล็กๆ

บนหนาหิน กรวดทรายจะเปนตัวครูดถูทําใหเปนแองลึกลงและ

กวางข้ึน

5.

เปนการเปลี่ยนแปลงบนพ้ืนโลกแบบ การทับถม

ลักษณะการเกิด น้ําพัดพาตะกอนไหลลงมาตามลักษณะภูมิประเทศ

จากนั้นตะกอนจะตกลงมาทับถมกันเปนลักษณะตะกอนรูปพัด

...........................................................................................................


40


แบบบันทึกคะแนนผลการเรียนรู



*****************************************************************************************************

ผลคะแนนการทดสอบ

การทดสอบ กอนเรียน หลังเรียน ความกาวหนา

คะแนนเต็ม (10 )

รอยละ

ระดับคุณภาพ

เกณฑการประเมินคะแนนทดสอบ

คะแนน ระดับคุณภาพ

8 – 10 ดีมาก

5 - 7 ดี

0 - 4 ปรับปรุง

สรุปผลการเรียนรูชุดกิจกรรม

ประเมินผล กิจกรรม

ท่ี

1.1

กิจกรรม

ท่ี

1.2


ท่ี

2.1


ท่ี

2.2


ท่ี

2.3

คะแนน

รวม

รอยละ

คะแนนเต็ม 10 10 10 10 10 50 100

คะแนนท่ีได

สรุปผลการประเมิน

คะแนนรวมไมต่ํากวารอยละ 80

คะแนนรวมต่ํากวารอยละ 80

ผานเกณฑ

ไมผานเกณฑ

Documents

คํานํา3 ล กษณะ ค อ การเคล อนท ชนก น การเคล อนท แยกออกจากกก น แลการเคล