กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)

เอกสารประกอบ ลำาดบท ๔

โครงการวจยและพฒนากรอบสมรรถนะผเรยน

ระดบประถมศกษาตอนตน

สำาหรบหลกสตรการศกษาขนพนฐาน

สำ�นกง�นเลข�ธก�รสภ�ก�รศกษ�

กระทรวงศกษ�ธก�ร

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐาน และระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑-๓)สงพมพ สกศ. อนดบท ๒๕/๒๕๖๒ISBN 978-616-270-202-0 พมพครงท ๑ มถนายน ๒๕๖๒จำานวนพมพ ๒,๐๐๐ เลมพมพเผยแพรโดย กลมมาตรฐานการศกษา สำานกมาตรฐานการศกษาและพฒนาการเรยนร สำานกงานเลขาธการสภาการศกษา ๙๙/๒๐ ถนนสโขทย เขตดสต กรงเทพฯ ๑๐๓๐๐ โทรศพท : ๐ ๒๖๖๘ ๗๑๒๓ ตอ ๒๕๒๘, ๒๕๒๙ โทรสาร : ๐ ๒๒๔๓ ๑๑๒๙ Website : www.onec.go.thพมพท บรษท ๒๑ เซนจร จำากด ๑๙/๒๕ หม ๘ ถนนเตมรก-หนองกางเขน ตำาบลบางครด อำาเภอบางบวทอง จงหวดนนทบร ๑๑๐๐๐ โทรศพท : ๐ ๒๑๕๐ ๙๖๗๖-๘ โทรสาร : ๐ ๒๑๕๐ ๙๖๗๙ E-mail : 21centuryprint@gmail.com Website : www.21century.co.th

๓๗๑.๔๒ สำานกงานเลขาธการสภาการศกษา

ส ๖๙๑ ก กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐาน

และระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑-๓)

กรงเทพฯ : ๒๕๖๒

๑๕๒ หนา

ISBN : 978-616-270-202-0

๑. กรอบสมรรถนะหลก ๒. ชอเรอง

คำ�นำ�

สภาพปจจบนของการจดการศกษาของประเทศไทย พบประเดนปญหา

ทสำาคญเรองหลกสตร การจดการเรยนการสอน และการวดประเมนผล ซงสงผล

ตอการจดการเรยนการสอนและการพฒนาคณภาพการศกษา โดยเฉพาะอยางยง

หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานทกำาหนดใหผเรยนระดบประถมศกษา

ตอนตน (ป.๑ - ๓) เรยน ๘ กลมสาระการเรยนร ซงมตวชวดจำานวนมากนน

ทำาใหเกดปญหาแกครและผเรยน ครจำาเปนตองเรงสอนทำาใหผเรยนไมประสบ

ความสำาเรจในการเรยน หรอแมกระทงการจดการเรยนการสอนทเนนการให

เนอหาความรเปนหลก สงผลใหการสอนของครยงไปไมถงการชวยใหผเรยน

เกดความเขาใจและเกดสมรรถนะทตองการใหเกดขนตามมาตรฐาน

การศกษาของชาต รวมทงการวด ประเมนผล ทใชเครองมอและมาตรฐานเดยวกน

จงไมเออตอการพฒนาเดกไดอยางเหมาะสมตามสมรรถนะ ตามธรรมชาต

และศกยภาพของผเรยน

สำานกงานเลขาธการสภาการศกษา ตระหนกถงความสำาคญและ

ความจำาเปนดงกลาว จงรวมกบคณะทำางานวางแผนจดทำากรอบสมรรถนะ

หลกสตรการศกษาขนพนฐานในคณะกรรมการอสระเพอการปฏรป

การศกษา และคณะผวจย ดำาเนนโครงการวจยและพฒนากรอบสมรรถนะหลก

ของผเรยนระดบประถมศกษาตอนตน โดยเอกสารกรอบสมรรถนะผเรยน

ระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) ฉบบน

เปนเอกสารเลมท ๔ ของโครงการ จดทำาขนเพอนำาเสนอกรอบสมรรถนะหลก

ผเรยนระดบประถมศกษาตอนตน สำาหรบหลกสตรการศกษาขนพนฐาน

โดยนำาประเดนเรองความตองการของสงคม ประเทศ และโลกในยคปจจบน

และอนาคตทมการเปลยนแปลงอยางรวดเรวในทก ๆ ดาน มาพจารณา

ก

ในการกำาหนดสมรรถนะหลก โดยเฉพาะอยางยงการเปลยนแปลงดาน

เทคโนโลย ทสงผลตอวถชวตรอบดาน และสงผลใหเดกไทยในปจจบน

ตองการความร ทกษะ และสมรรถนะชดใหมทแตกตางไปจากเดม

ซงการศกษาจะตองมบทบาทในการตอบสนองความตองการดงกลาว

รวมไปถงการตอบสนองตอยทธศาสตรชาต ในการพฒนาประเทศ

ในดานตาง ๆ โดยเฉพาะทางดานเศรษฐกจทตองการใหประเทศไทยเขาส

ความเปนไทยแลนด ๔.๐ ซงตองการพลเมองทมความสามารถในการ

คดสรางสรรค และผลตนวตกรรมได

สำานกงานเลขาธการสภาการศกษา ขอขอบคณคณะทำางานวางแผน

จดทำากรอบสมรรถนะหลกสตรการศกษาขนพนฐาน และคณะผ วจย

ในโครงการวจยและพฒนากรอบสมรรถนะหลกของผเรยนระดบประถม

ศกษาตอนตน ตลอดจนทกฝายทเกยวของทไดรวมกนศกษาวจยจนประสบ

ความสำาเรจบรรลตามวตถประสงคทกำาหนดไว อนเปนประโยชนอยางยง

ตอการปฏรปหลกสตร การจดการเรยนการสอน และการวดผลประเมนผล

(นายสภทร จำาปาทอง)

เลขาธการสภาการศกษา

ข

คำ�ชแจง

เอกสารฉบบนเปนผลงานสวนหนงของ “โครงการวจยและพฒนากรอบ

สมรรถนะหลกของผเรยนระดบประถมศกษาตอนตน” ซงเปนโครงการวจย

นำารองทดำาเนนการโดยคณะทำางานวางแผนจดทำากรอบสมรรถนะหลกสตร

การศกษาขนพนฐานทจดตงขนโดยคณะกรรมการอสระเพอการปฏรป

การศกษาและคณะผวจยในโครงการวจยและพจารณากรอบสมรรถนะหลก

ของผเรยนระดบประถมศกษาตอสตนเพอใชเปนขอมลประกอบขอเสนอ

เชงนโยบายเพอการปฏรปการศกษาดานหลกสตรและการจดการเรยนการสอน

โครงการวจยดงกลาวมผลงานทเปนผลผลตรวมทงสน ๒ ชด ดงน

๑. รายงานผลการวจยและพฒนากรอบสมรรถนะผเรยนระดบประถมศกษา

ตอนตนสำาหรบหลกสตรการศกษาขนพนฐาน

๒. เอกสารประกอบจำานวน ๑๒ เลม ไดแก

เลมท ๑ ประมวลความคดเหนเกยวกบหลกสตรและการจดการเรยน

การสอนจากกลมผเกยวของ

เลมท ๒ กระบวนการกำาหนดสมรรถนะหลกของผเรยนระดบการศกษา

ขนพนฐาน และระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) และวรรณคดทเกยวของ

กบสมรรถนะ

เลมท ๓ การวเคราะหความสอดคลองของสมรรถนะหลกผเรยน

ระดบการศกษาขนพนฐาน กบหลกการสำาคญ ๖ ประการ

เลมท ๔ กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐาน

และระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)

เลมท ๕ แนวทางการพฒนาสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษา

ขนพนฐาน

ค

เลมท ๖ คมอการนำากรอบสมรรถนะหลกของผเรยนระดบประถม

ศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) ไปใชในการพฒนาผเรยน

เลมท ๗ ทรพยากรการเรยนรเพอพฒนาสมรรถนะของผเรยนยคใหม

เลมท ๘ สอ สงพมพ ประชาสมพนธ

เลมท ๙ รายงาน พนธกจดานการปฏรปการศกษาผานหลกสตรและ

การเรยนการสอนฐานสมรรถนะ (Commission Report on Education Reform

through Competency-Based Curriculum and Instruction)

เลมท ๑๐ พนธกจดานการปฏรปการศกษา ผานหลกสตรและการเรยน

การสอนฐานสมรรถนะ : บทสรปสำาหรบผบรหาร (Commission Report

on Education Reform through Competency-Based Curriculum and

Instruction : Executive Summary)

เลมท ๑๑ เขาใจสมรรถนะอยางงาย ๆ ฉบบประชาชน และเขาใจหลกสตร

ฐานสมรรถนะอยางงาย ๆ ฉบบคร ผบรหาร และบคลากรทางการศกษา

เลม ๑๒ การปฏรปเพอการจดการเรยนรฐานสมรรถนะเชงรก

เอกสารฉบบนเปนเอกสารประกอบเลมท ๔ ของโครงการซงเปนสวน

ท เปนหวใจสำาคญของโครงการ และเปนสวนทจะเปนประโยชนตอคร

ผบรหารและสถานศกษาโดยตรง สำานกงานเลขาธการสภาการศกษา จงเหน

สมควรใหจดพมพเผยแพรเพอประโยชนในการนำาไปใช อยางไรกตาม

เพอความเขาใจทชดเจนขนและประสทธภาพในการนำาไปใช ขอแนะนำา

ใหผใชศกษาเอกสารอน ๆ ของโครงการโดยเฉพาะเอกสารชดท ๖ คมอ

การนำากรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)

ไปใชในการพฒนาผเรยนประกอบกนไปดวย

ง

สารบญ

หนา

บทนำ� ๑ กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบก�รศกษ�ขนพนฐ�น ๖ และกรอบสมรรถนะหลกของผเรยนระดบประถมศกษ�ตอนตน ( ป.๑ – ๓ ) ๑. ภาษาไทยเพอการสอสาร ๖

(Thai Language for Communication)

๒. คณตศาสตรในชวตประจำาวน (Mathematics in ๑๐

Everyday Life)

๓. การสบสอบทางวทยาศาสตรและจตวทยาศาสตร ๑๓

(Scientific Inquiry and Scientific Mind)

๔. ภาษาองกฤษเพอการสอสาร ๑๖

(English for Communication)

๕. ทกษะชวตและความเจรญแหงตน ๑๙

(Life Skills and Personal Growth)

๖. ทกษะอาชพและการเปนผประกอบการ ๒๒

(Career Skills and Entrepreneurship)

๗. ทกษะการคดขนสงและนวตกรรม ๒๔

(Higher-Order Thinking Skills and Innovation)

๘. การรเทาทนสอ สารสนเทศ และดจทล ๒๘

(Media, Information and Digital Literacy : MIDL)

จ

๙. การทำางานแบบรวมพลง เปนทม และมภาวะผนำา ๓๑

(Collaboration, Teamwork and Leadership)

๑๐. การเปนพลเมองทเขมแขง/ตนรทมสำานกสากล ๓๓

(Active Citizen with Global Mindedness)

คำ�อธบ�ยสมรรถนะหลก ๑๐ สมรรถนะอย�งสงเขป ๓๗

คว�มรเสรมเกยวกบสมรรถนะหลก ๑๐ สมรรถนะ ๔๔

บรรณ�นกรม ๑๑๑

ภ�คผนวก ๑๒๓

ราง ระดบความสามารถในการอานและการเขยน ระดบ A1 ๑๒๔

ของสถาบนภาษาไทยสรนธร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

และระดบความสามารถทางภาษาองกฤษ ตามกรอบ CEFR

และ FRELE-TH

ร�ยชอคณะทำ�ง�นและคณะผวจยโครงก�รวจยและพฒน� ๑๓๙ กรอบสมรรถนะหลกของผเรยนระดบประถมศกษ�ตอนตน

ฉ

บทนำ� การปฏรปการศกษานบเปนประเดนสำาคญเรงดวนทจำาเปนตองม

การดำาเนนการกนอยางจรงจงในทกองคประกอบ โดยเฉพาะในองคประกอบ

ทสงผลโดยตรงตอผลสมฤทธและคณภาพของผเรยน คอ คร หลกสตร การเรยน

การสอน และการวดและประเมนผล จากการศกษาสภาพปญหา ความตองการ

เอกสาร ผลงานวจย การรบฟงความคดเหนจากผทรงคณวฒและกลมบคคล

ทเกยวของ พบวา ผเรยนในทกระดบการศกษาดอยคณภาพทงทางดาน

ผลสมฤทธทางการเรยน พฤตกรรม และคณลกษณะทพงประสงค โดยเฉพาะ

อยางยงในดานการนำาความรและทกษะทตนไดเรยนรไปประยกตใชใหเปน

ประโยชนในชวตประจำาวน ซงหมายถงการขาด “ความสามารถเชงสมรรถนะ” นนเอง

“สมรรถนะ” เปนพฤตกรรมทแสดงออกถงความสามารถของบคคล

ในการประยกตใชความร และทกษะตาง ๆ ในการทำางาน การใชชวต และ

การแกปญหา ศาสตราจารยเดวด แมคเคลลแลนด (David McClelland)

แหงมหาวทยาลยฮารวารด พบวา สมรรถนะเปนคณสมบตทสามารถ

ทำานายความสำาเรจในการทำางานไดดกวาเชาวนปญญา (Intelligence) สมรรถนะ

จงควรจะเปนผลลพธทพงประสงคของการเรยนร เพราะเปนความสามารถ

ในระดบใชการไดในชวต ซงสงผลโดยตรงตอคณภาพชวต

ในเมอ “สมรรถนะ” มความสำาคญและประโยชนตอชวต การศกษาจงตอง

ทำาหนาทพฒนาผเรยนใหเกดสมรรถนะทจำาเปน แตสมรรถนะอะไรทเปน

ความจำาเปนทผเรยนทกคนจะตองมเมอจบการศกษาขนพนฐาน (ป.๑ - ม.๖)

ประเดนนจงเปนคำาถามสำาคญทตองตอบใหไดเปนอนดบแรก

คณะกรรมการอสระเพอการปฏรปการศกษา เหนถงความสำาคญและ

ความจำาเปนดงกลาว จงไดจดตงคณะทำางานขนมาชดหนงเพอศกษาหา

คำาตอบ คณะทำางานดงกลาวจงจดทำา “โครงการวจยและพฒนากรอบสมรรถนะ

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 1

ผเรยนระดบประถมศกษาตอนตน สำาหรบหลกสตรการศกษาขนพนฐาน”

ขนเปนการนำารอง โดยคณะทำางานไดพฒนากรอบสมรรถนะหลกของผเรยน

ซงเปนสมรรถนะของผเรยนทจบชนมธยมศกษาปท ๖ เพอใหเหนกรอบ

สมรรถนะในภาพรวมปลายทาง และใชกรอบดงกลาวเปนหลกในการนำาสกรอบ

สมรรถนะหลกระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) ซงมความสำาคญเรงดวน

ทตองปรบเปลยนกอนระดบชนอน ๆ

กรอบสมรรถนะหลกทพฒนาขน ประกอบดวยสมรรถนะสำาคญ ๑๐

สมรรถนะ ซงมความสอดคลองกบหลกการสำาคญ ๖ ประการ คอ เปนสมรรถนะท

๑) สามารถตอบสนองความตองการของประเทศตามทกำาหนดไวในรฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทย ยทธศาสตรชาต ๒๐ ป แผนปฏรปประเทศดานตาง ๆ

แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต แผนการศกษาแหงชาต และมาตรฐาน

การศกษาของชาต ๒) สอดคลองกบทกษะแหงศตวรรษท ๒๑ ซงเปนทกษะ

ทจำาเปนตอการดำารงชวตในโลกปจจบนและอนาคต ๓) สงเสรมการใช

ศาสตรพระราชา พระราโชบายของสมเดจพระเจาอยหวรชกาลท ๑๐ และ

พระราชดำารสของสมเดจพระกนษฐาธราชเจา กรมสมเดจพระเทพ

รตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร ๔) ใหความสำาคญกบความเปนไทย

ความเปนชาตไทย เพอดำารงรกษาเอกลกษณความเปนไทยใหถาวรสบไป

๕) สอดคลองกบหลกพฒนาการตามวยของมนษยและตอบสนอง

ตอความแตกตางทหลากหลายทงของผเรยน บรบท และภมสงคม และ

๖) สามารถเทยบเคยงกบมาตรฐานสากลได

สมรรถนะทง ๑๐ ประการ เปนสมรรถนะหลกทเดกและเยาวชนไทย

จะตองไดรบการพฒนาในชวงเวลา ๑๒ ป ของการศกษาขนพนฐาน เพอให

สามารถกาวทนการเปลยนแปลงและดำารงชวตอยางมคณภาพในโลกแหง

ศตวรรษท ๒๑ ได สมรรถนะทง ๑๐ ประการ ไดแก ๑) ภาษาไทยเพอการสอสาร

๒) คณตศาสตรในชวตประจำาวน ๓) กระบวนการสบสอบทางวทยาศาสตร

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)2

และจตวทยาศาสตร ๔) ภาษาองกฤษเพอการสอสาร ๕) ทกษะชวตและ

ความเจรญแหงตน ๖) ทกษะอาชพและการเปนผประกอบการ ๗) ทกษะการคด

ขนสงและนวตกรรม ๘) การรเทาทนสอ สารสนเทศ และดจทล ๙) การทำางาน

แบบรวมพลง เปนทม และมภาวะผนำา และ ๑๐) การเปนพลเมองทเขมแขง/ตนร

ทมสำานกสากล

คณะทำางานไดพฒนารายการสมรรถนะหลกทง ๑๐ สมรรถนะในระดบ

การศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน รวมทงไดพฒนาแนวทาง

การนำาสมรรถนะไปใชในการพฒนาผเรยนได ๖ แนวทาง และนำาไปทดลองใช

ในโรงเรยนสงกดตาง ๆ เพอศกษาความเปนไปได กระบวนการนำาไปใช

ผลทเกดขนกบครและนกเรยน รวมทงปจจยทเออและเปนอปสรรค

ตอการปฏบตงานของครและการเรยนรของนกเรยน ซงผลจากการวจยและ

พฒนาดงกลาวสามารถนำาไปใชในการปรบ/พฒนาหลกสตรการเรยนการสอน

และการวดและการประเมนผล รวมทงการพฒนาครใหสามารถเพมคณภาพ

การจดการเรยนการสอน และพฒนาผเรยนใหเกดสมรรถนะทตองการ

ในชวตประจำาวน โดยเฉพาะอยางยงสมรรถนะภาษาไทยเพอการสอสาร

คณตศาสตรในชวตประจำาวน ทกษะกระบวนการสบสอบทางวทยาศาสตรและ

จตวทยาศาสตร รวมทงสมรรถนะการใชภาษาองกฤษเพอการสอสาร สมรรถนะ

ทง ๔ น เปนสมรรถนะทจะชวยใหเดกและเยาวชนไทย เปนคนไทยฉลาดร

(Literate Thais) คอ มความรและเครองมอพนฐานทจะใชในการแสวงหา

ความรและเรยนรตลอดชวต สวนสมรรถนะทกษะชวตและความเจรญแหง

ตน และทกษะอาชพและการเปนผประกอบการจะชวยใหเดกและเยาวชนไทย

มชวตทอยดมสข (Happy Thais) สำาหรบทกษะการคดขนสงและนวตกรรม

รวมทงการรเทาทนสอ สารสนเทศ และดจทล จะชวยเพมพนความสามารถ

ใหเดกและเยาวชนไทยคดเกง และรทนโลก ทำาใหเดกและเยาวชนไทย

เกงขน มความสามารถสงขน (Smart Thais) สงผลตอการเพมขดความสามารถ

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 3

ในการแขงขนระดบโลกดวย สวน ๒ สมรรถนะสดทาย คอ สมรรถนะการทำางาน

แบบรวมพลง เปนทม และมภาวะผนำา และสมรรถนะการเปนพลเมอง

ท เขมแขง/ตน รทมสำานกสากล จะชวยใหเดกและเยาวชนไทยเปนผ

ทสามารถทำางานรวมกบผอน เปนผนำาทดและเปนพลเมองไทยทใสใจ

สงคม (Active Thai Citizen) มความรบผดชอบ มสวนรวมในกจการของสงคม

และผดงความเปนธรรมในสงคม เพอการอยรวมกนอยางสนตสขตลอดไป

ดงแผนภาพ

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)4

๑) ภาษาไทยเพอการสอสาร

๒) คณตศาสตรในชวตประจำาวน

๓) การสบสอบทางวทยาศาสตร

และจตวทยาศาสตร

๔) ภาษาองกฤษเพอการสอสาร

๕) ทกษะชวตและความเจรญแหงตน

สำาหรบกรอบสมรรถนะหลกของผเรยนระดบประถมศกษาตอนตน ทม

การนำาไปทดลองใชนน ไดรบการตรวจสอบความสอดคลองของโครงสราง

องคประกอบของสมรรถนะหลกกบขอมลเชงประจกษโดยใชวธการวเคราะห

องคประกอบเชงยนยน (Confirmatory Factor Analysis) ดวยโปรแกรมลสเรล

แลวพบวา โมเดลโครงสรางของสมรรถนะหลกมความสอดคลองกลมกลนกบ

ขอมลเชงประจกษ

สำาหรบแนวทางการนำาสมรรถนะไปใชในการพฒนา ๖ แนวทางนนสามารถ

ศกษารายละเอยดไดจากคมอ การนำากรอบสมรรถนะหลกของผเรยนระดบ

ประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) ไปใชในการพฒนาผเรยนระดบประถมศกษา

ตอนตน (เอกสารประกอบลำาดบท ๖)

กรอบสมรรถนะหลกของผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานฯ ทนำาเสนอน

ยงไมสมบรณ จำาเปนจะตองมการดำาเนนการระบสมรรถนะในชวงชนประถม

ศกษาปท ๔ - ๖ และมธยมศกษาปท ๑ - ๓ ใหครบสมบรณตอไป แตนบเปน

จดตงตนใหแกผเกยวของทกฝายโดยเฉพาะครและผบรหารใหสามารถ

ดำาเนนการปฏรปหลกสตรและการเรยนการสอนสการพฒนาผเรยนใหเกด

สมรรถนะและทกษะทจำาเปนตอผเรยนในการดำารงชวตในโลกแหงศตวรรษ

ท ๒๑ ทมการเปลยนแปลงอยางรวดเรว

๖) ทกษะอาชพและการเปนผประกอบการ

๗) ทกษะการคดขนสงและนวตกรรม

๘) การรเทาทนสอ สารสนเทศ และดจทล

๙) การทำางานแบบรวมพลง เปนทม

และมภาวะผนำา

๑๐) การเปนพลเมองทเขมแขง/ตนร

ทมสำานกสากล

สมรรถนะหลก ๑๐ สมรรถนะ

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 5

กรอบ

สมรร

ถนะห

ลกขอ

งผเร

ยนระ

ดบกา

รศกษ

าขน

พน

ฐาน

และก

รอบ

สมรร

ถนะห

ลกขอ

งผเร

ยนระ

ดบป

ระถม

ศกษ

าตอน

ตน (ป

.๑ - ๓

)

๑. ภ

�ษ�ไ

ทยเพ

อก�ร

สอส�

ร (T

hai L

angu

age

for C

omm

unic

atio

n)

ระด

บกา

รศกษ

าขน

พน

ฐาน

ระดบ

ประ

ถมศก

ษาต

อนตน

(ป.๑

-๓)

คำาอธ

บาย

ฟง พ

ด อา

นและ

เขยน

เพอส

อสาร

ขอมล

ควา

มร ค

วามร

สก

นกคด

โดย

ใชป

ระสบ

การณ

ควา

มรทา

งหลก

ภาษ

า แล

ะ

กลวธ

การใ

ชภาษ

าทชว

ยใหส

ามาร

ถรบส

ารได

ถกตอ

ง เข

าใจ

เปดก

วาง

ไตรต

รอง

ประเ

มน แ

ละนำา

ไปใช

ในชว

ต สา

มารถ

ถายท

อดแล

ะผลต

ผลงา

นผาน

กระบ

วนกา

รพดแ

ละเข

ยนได

อยาง

สราง

สรรค

โดย

คำานง

ถงผร

บสาร

เหมา

ะสมก

บกาล

เทศะ

เกดป

ระโย

ชนแก

ตนเอ

งและ

สวนร

วม ร

วมทง

ใชภา

ษาไ

ทย

เปน

เครอ

งมอใ

นการ

เรยน

ร เข

าใจส

งคม

วฒนธ

รรมแ

ละ

ภมปญ

ญาไ

ทย แ

ละถา

ยทอด

สราง

ผลงา

นตอย

อดสร

างสร

รค

จากค

วามร

ควา

มคดท

ไดรบ

คำาอธ

บาย

ฟง ด

พด

อาน

และเ

ขยนข

อควา

ม คว

ามร น

ทาน

เรอง

ราว

สน ๆ

ทเก

ยวขอ

งกบต

นเอง

และส

งใกล

ตวดว

ยภาษ

า

ทงาย

ๆ โ

ดยมค

วามส

ามาร

ถในก

ารอา

นและ

การเ

ขยน

ในระ

ดบ A

1 ตา

มทสถ

าบนภ

าษาไ

ทยสร

นธรก

ำาหนด

สนกก

บการ

ทดลอ

งใชค

ำา ขอ

ความ

ตาง

ๆ ส

นใจเ

รยนร

เรอง

ราวเ

กยวก

บเม

องไท

ยและ

วฒนธ

รรมไ

ทยผา

น

การฟ

งและ

อานข

อควา

ม เร

องรา

วทใช

ภาษ

างาย

ๆ

สาม

ารถส

รางผ

ลงาน

โดยใ

ชควา

มรด

งกลา

วและ

ม

ความ

ภาคภ

มใจใ

นงาน

ของต

น

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)6

ระด

บกา

รศกษ

าขน

พน

ฐาน

ระดบ

ประ

ถมศก

ษาต

อนตน

(ป.๑

-๓)

สมรร

ถนะ

๑

. รบ

ฟงอ

ยางต

งใจแ

ละเข

าใจล

กซงใ

นผพ

ดและ

สาระ

ทรบฟ

ง ทง

ทเปน

ขอคว

าม ค

ำาพด

ทาทา

ง สญ

ลกษ

ณแล

ะ

กราฟ

กตาง

ๆ เ

ขาใจ

มมมอ

งทแต

กตาง

กนตา

มบรบ

ทสงค

ม

และว

ฒนธ

รรม

มการ

ตรวจ

สอบค

วามเ

ขาใจ

ใหตร

งกนร

ะหวา

ง

ผพดแ

ละผฟ

ง รว

มทงต

รวจส

อบคว

ามถก

ตองข

องขอ

มล

กอนต

ดสนใ

จเกย

วกบเ

รองท

ฟง แ

ละเล

อกนำา

ความ

รทได

จาก

การฟ

งไปใ

ชประ

โยชน

ในชว

ตของ

ตนแล

ะสวน

รวม

๒.

พดเ

พอวต

ถประ

สงคต

าง ๆ

ในสถ

านกา

รณทห

ลากห

ลาย

อยาง

สราง

สรรค

โดย

คำานง

ถงลก

ษณ

ะและ

ความ

ตองก

าร

ของผ

ฟง ส

ามาร

ถพดไ

ดกระ

ชบ ถ

กตอง

ตรง

ประเ

ดน เข

าใจ

งาย

ใชสอ

และภ

าษาท

าทาง

ประก

อบได

อยาง

มประ

สทธภ

าพ

เหมา

ะสมก

บกา

ลเทศ

ะ บ

รบทท

างสง

คมแล

ะวฒ

นธรร

ม

รวมท

งตรว

จสอบ

ความ

เขาใ

จของ

ผฟง

และป

ระเม

นเพ

อ

ปรบป

รงกา

รพดข

องตน

สมรร

ถนะ

๑.

รบฟง

การส

นทนา

ขอค

วามส

น ๆ

เรอง

ราวง

าย ๆ

ทนำาเ

สนอใ

นรป

แบบ

ตาง

ๆ อย

างตง

ใจ ม

มาร

ยาท

เขาใ

จและ

เพลด

เพลน

กบสง

ทฟง

สามา

รถตง

คำาถา

ม

ตอบค

ำาถาม

แสด

งควา

มรสก

และค

วามค

ดเหน

ของต

น

ทมตอ

เรอง

ทฟง ย

อมรบ

ความ

คดเห

นทแต

กตาง

จากต

น

และน

ำาควา

มรทไ

ดจาก

การฟ

งไปใ

ชประ

โยชน

ในชว

ต

๒

. พดส

อสาร

ในสถ

านกา

รณตา

ง ๆ ใ

นชวต

ประจ

ำาวน

บอกค

วามร

สกนก

คดขอ

งตน

เลาเ

รองแ

ละเห

ตการ

ณ

ตาง ๆ

หรอ

บอกผ

านกา

รเลน

บทบ

าทสม

มต ก

ารแส

ดง

งาย

ๆ ได

ตงค

ำาถาม

และต

อบคำา

ถามใ

หผอน

เขาใ

จ

ไดอ

ยางส

น ๆ

มม

ารยา

ทใน

การพ

ดโดย

คำาน

งถง

ความ

เหมา

ะสมก

บกาล

เทศะ

และผ

รบฟง

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 7

ระด

บกา

รศกษ

าขน

พน

ฐาน

ระดบ

ประ

ถมศก

ษาต

อนตน

(ป.๑

-๓)

๓

. อาน

สาระ

ในรป

แบบต

าง ๆ

ได

โดยม

วตถป

ระสง

ค กา

รอาน

ทชดเ

จน อ

านได

อยาง

เขาใ

จ ถก

ตอง

ตรงป

ระเด

น โด

ยใชป

ระสบ

การณ

ควา

มร แ

ละกล

วธกา

รอาน

ตาง

ๆ สา

มารถ

วเคร

าะห

แปลค

วาม

ตควา

ม แล

ะประ

เมนส

าระไ

ดอย

างรเ

ทาทน

ในเจ

ตนาข

องผเ

ขยน

และน

ำาควา

มคดค

วามร

ทไดจ

ากกา

รอาน

ไปใช

ประโ

ยชนใ

นชวต

ของต

นและ

สวนร

วม

๔. เ

ขยนโ

ดยมว

ตถปร

ะสงค

ทชดเ

จนใน

การส

อสาร

ขอมล

คว

ามร ค

วามค

ด คว

ามรส

ก ใน

รปแบ

บทหล

ากหล

าย โด

ยใช

กลวธ

การน

ำาเสน

อทเห

มาะส

ม สา

มารถ

เขยน

สอคว

ามหม

ายได

ตรงต

ามเจ

ตนา

เขาใ

จไดง

าย แ

ละถก

ตองต

ามอก

ขรวธ

ใช

กระบ

วนกา

รเขย

นผลต

งานใ

นทาง

สราง

สรรค

อยาง

รบผด

ชอบ

และเ

คารพ

ในสท

ธของ

ผอน

๕

. ใช

ภาษ

าไทย

ในกา

รศกษ

าเรย

นร ส

รางค

วามเ

ขาใจ

พ

นฐาน

ทางส

งคม

วฒ

นธรร

ม แ

ละภ

มป

ญญ

าของ

ไทย

มควา

มภาค

ภม ผ

กพนใ

นควา

มเปน

ไทย

สามา

รถกล

นกรอ

ง ส

บส

านส

งดงา

มท

บรร

พบ

รษได

สรา

งไวแ

ละพ

ฒน

า

ใหมค

ณคา

ตอไป

๓

. อา

นบทอ

าน ข

อควา

มงาย

ๆ

ทปรา

กฏใน

สอ

สงพม

พ แล

ะสงแ

วดลอ

มรอบ

ตว โ

ดยมค

วามส

ามาร

ถใน

การอ

านใน

ระดบ

A1

ตาม

ทสถา

บนภ

าษาไ

ทย

สรน

ธรกำา

หน

ด* ส

ามาร

ถตงค

ำาถาม

และห

าขอม

ล ทต

องกา

รคดก

อนตด

สนใจ

เชอ

และน

ำาควา

มร ข

อคด

จากส

งทอา

นไปใ

ชในช

วต

๔.

เขยน

ขอคว

าม เ

รองส

น ๆ

เพ

อบอก

ความ

คด

ความ

รสก

หรอ

แตงเ

รองต

ามจน

ตนาก

าร โ

ดยม

คว

ามสา

มารถ

ในกา

รเขย

นในร

ะดบ

A1 ต

ามทส

ถาบน

ภา

ษาไ

ทยสร

นธรก

ำาหนด

* สา

มารถ

เขยน

ใหเข

าใจง

าย

ถกตอ

งตาม

หลกภ

าษาไ

ทย แ

ละคำา

นงถง

ผอาน

และ

ผทตน

เขยน

ถง

๕. ฟ

ง ด ห

รออา

นบทอ

าน ข

อควา

มร ห

รอเร

องสน

ๆ

ทใชภ

าษาง

าย ๆ

เก

ยวกบ

เมอง

ไทยแ

ละวฒ

นธรร

มทด

งามข

องไท

ย มค

วามภ

าคภม

ใจใน

ความ

เปนไ

ทย

สามา

รถพด

หรอ

เขยน

ขอคว

าม เร

องสน

ๆ ซ

งใชป

ระโย

ชน

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)8

ระด

บกา

รศกษ

าขน

พน

ฐาน

ระดบ

ประ

ถมศก

ษาต

อนตน

(ป.๑

-๓)

๖

. พ

ด อา

นแล

ะเขย

นภ

าษาไ

ทยไ

ดถกต

องต

าม

อกขร

วธ โด

ยเลอ

กใชค

ำาศพท

ควา

มรเก

ยวกบ

หลกภ

าษา

และก

ลวธต

าง ๆ

รวมก

บประ

สบกา

รณชว

ตในก

ารนำา

เสนอ

และผ

ลตผล

งานต

าง ๆ

อยา

งเหม

าะสม

และส

รางส

รรค

จากค

วามร

หรอ

สราง

ผลงา

นงาย

ๆ

เชน

ภาพ

วาด

แบบจ

ำาลอง

หรอ

สงปร

ะดษ

ฐทใช

ความ

รดงก

ลาว

๖

. ฟ

ง พ

ด อา

น เข

ยน อ

ยางม

ความ

สข ส

นกกบ

การเร

ยนรแ

ละทด

ลองใ

ชภาษ

าไทย

เพอว

ตถปร

ะสงค

ตาง ๆ

* ระ

ดบคว

ามสา

มารถ

ในกา

รอาน

และก

ารเข

ยนภา

ษาไ

ทยซง

สถาบ

นภาษ

าไทย

สรนธ

ร จฬา

ลงกร

ณมห

าวทย

าลย

ไดทำา

วจย

แล

ะพฒ

นาขน

เปนร

ะดบต

าง ๆ

โด

ยระด

บ A1

เปน

ระดบ

ความ

สามา

รถทพ

งประ

สงคข

องนก

เรยน

ระดบ

ประถ

มศกษ

า

ตอ

นตน

(ป.๑

-๓) (

ดขอม

ลในภ

าคผน

วก ก

)

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 9

๒. ค

ณตศ

�สตร

ในชว

ตประ

จำ�วน

(Mat

hem

atic

s in

Eve

ryda

y Li

fe)

ระด

บกา

รศกษ

าขน

พน

ฐาน

ระดบ

ประ

ถมศก

ษาต

อนตน

(ป.๑

-๓)

คำาอธ

บาย

มท

กษะด

านกา

รแกป

ญหา

การ

ใหเห

ตผล

การส

อสาร

แล

ะการ

สอคว

ามหม

ายทา

งคณ

ตศาส

ตร แ

ละกา

รเชอ

มโยง

ทา

งคณ

ตศาส

ตร เ

พอใ

หรเท

าทน

การเ

ปลย

นแป

ลงขอ

งระ

บบ

เศรษ

ฐกจ

สงคม

วฒ

นธรร

มแล

ะสภ

าพแว

ดลอม

นำา

ความ

ร คว

ามสา

มารถ

เจตค

ต ทก

ษะท

ไดรบ

ไปปร

ะยกต

ใช

ในกา

รเรย

นรสง

ตาง ๆ

และ

ในสถ

านกา

รณให

ม ๆ

เพอใ

ห ได

มาซง

ความ

รใหม

หรอก

ารสร

างสร

รคสง

ใหม

ๆ แ

ละนำา

ไป

ประย

กตใช

ในชว

ตประ

จำาวน

ไดอย

างมป

ระสท

ธภาพ

สมรร

ถนะ

๑. แ

กปญ

หาใน

ชวตป

ระจำา

วนทเ

กยวข

องกบ

คณตศ

าสตร

โด

ยประ

ยกตค

วามร

ความ

เขาใ

จทาง

คณตศ

าสตร

เพ

อทำา

ความ

เขาใ

จปญ

หา ร

ะบป

ระเด

นปญ

หา ว

เครา

ะหป

ญหา

วา

งแผน

แกป

ญหา

โดย

หากล

วธทห

ลากห

ลายใ

นการ

แก

ปญหา

และ

ดำาเน

นการ

จนได

คำาตอ

บทสม

เหตส

มผล

คำาอธ

บาย

สา

มาร

ถแกป

ญหา

ทางค

ณต

ศาสต

ร ให

เหตผ

ลท

างคณ

ตศาส

ตร ส

อสาร

และส

อควา

มห

มาย

ทาง

คณตศ

าสตร

รวมท

งสาม

ารถเ

ชอมโ

ยงทา

งคณ

ตศาส

ตร

ในระ

ดบเน

อหาท

เรยน

เพ

อนำาไ

ปประ

ยกตใ

ชในช

วตปร

ะจำาว

นไดอ

ยางม

ประส

ทธภา

พ

สมรร

ถนะ

๑. แ

กปญ

หาใน

ชวตป

ระจำา

วนทเ

หมาะ

สมกบ

วย

โดยใ

ชกระ

บวนก

ารแก

ปญหา

ทางค

ณตศ

าสตร

และ

คำานง

ถงคว

ามสม

เหตส

มผลข

องคำา

ตอบท

ได

10กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)

ระด

บกา

รศกษ

าขน

พน

ฐาน

ระดบ

ประ

ถมศก

ษาต

อนตน

(ป.๑

-๓)

๒. ห

าขอส

รป ห

รอขอ

ความ

คาดก

ารณ

ของส

ถานก

ารณ

ปญ

หา แ

ละระ

บถง

ความ

สมพ

นธขอ

งขอม

ล เพ

อยนย

น

หรอค

ดคาน

ขอสร

ปหร

อขอค

วามค

าดกา

รณนน

ๆ อ

ยาง

สมเห

ตสมผ

ล แล

ะใชเ

หตผล

แบบอ

ปนย

(Indu

ctive

Rea

sonin

g)

ในกา

รสรา

งแบบ

รปแล

ะขอค

าดเด

า หรอ

ใชเห

ตผลแ

บบนร

นย

(Ded

uctiv

e Re

ason

ing)

ในกา

รตรว

จสอบ

ขอสร

ปและ

สราง

เหตผ

ลสนบ

สนนท

นาเช

อถอ

๓

. ออก

แบบ

อธบา

ย แล

ะนำาเ

สนอข

อมลท

สอคว

ามหม

าย

ใหผอ

นเขา

ใจตร

งกน

เพอแ

สดงค

วามเ

ขาใจ

หรอค

วามค

ด

ทเกย

วกบค

ณตศ

าสตร

ของต

นเอง

โดย

ใชกา

รพดแ

ละเข

ยน

วตถร

ปธร

รม ร

ปภา

พ ก

ราฟ

สญ

ลกษ

ณทา

งคณ

ตศาส

ตร

และต

วแทน

รวม

ทงบ

อกคว

ามสม

พนธ

ระหว

างภา

ษาใ

น

ชวตป

ระจำา

วนกบ

ภาษ

าและ

สญลก

ษณ

ทางค

ณตศ

าสตร

ได

อยาง

หลาก

หลาย

และเ

หมาะ

สมกบ

เนอห

าและ

สถาน

การณ

๒

.ใชค

วามร

ทาง

คณตศ

าสตร

ทเร

ยน ห

าขอส

รป

ทอธบ

ายคว

ามคด

ของต

นอยา

งสมเ

หตสม

ผลตา

มวย

๓

.ใชศพ

ท สญ

ลกษณ

แผน

ภม แ

ผนภา

พ อย

างงา

ย ๆ

เพอส

อสาร

ใหผอ

นเขา

ใจใน

ความ

คดขอ

งตนเ

อง ได

อยาง

หลาก

หลาย

และเ

หมาะ

สมกบ

วย เน

อหา แ

ละสถ

านกา

รณ

๔

.อธบ

ายคว

ามรแ

ละหล

กการ

ทางค

ณตศ

าสตร

ทเชอ

มโยง

กบปญ

หาหร

อสถา

นการ

ณตา

ง ๆ

ทตน

เอง

พบใน

ชวตจ

รงได

อยาง

มเหต

ผลตา

มวย

๕.

คดใน

ใจใน

การบ

วก ลบ

คณ

หาร

ไดอย

างคล

องแค

ลว

วองไ

ว แม

นยำาเ

พอแก

ปญหา

ทางค

ณตศ

าสตร

ทเกด

ขน

ในสถ

านกา

รณตา

ง ๆ

ในช

วตปร

ะจำาว

น

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 11

ระด

บกา

รศกษ

าขน

พน

ฐาน

ระดบ

ประ

ถมศก

ษาต

อนตน

(ป.๑

-๓)

๔

. เช

อมโย

งควา

มรหร

อปญ

หาทา

งคณ

ตศาส

ตรทเ

รยน

มาก

บคว

ามร

ปญ

หา ห

รอสถ

านกา

รณอน

ทตน

เองพ

บ

ซงอา

จเปน

การเ

ชอมโ

ยงภา

ยในว

ชาคณ

ตศาส

ตร

เชอม

โยง

คณตศ

าสตร

กบศา

สตรอ

น ๆ

และ

เชอม

โยงค

ณตศ

าสตร

กบชว

ตประ

จำาวน

เพอ

นำาไป

สการ

แกปญ

หาแล

ะการ

เรยน

ร

แนวค

ดใหม

ทซบซ

อนหร

อสมบ

รณขน

๕

. ใชค

วามค

ดคลอ

ง ควา

มคดย

ดหยน

ควา

มคดร

เรม

และ

ความ

คดละ

เอยด

ลออ

ในกา

รคดแ

กปญ

หาทา

งคณ

ตศาส

ตร

และข

ยายค

วามค

ดทมอ

ยเดม

เพอส

รางแ

นวคด

ใหม

ปรบป

รง

หรอพ

ฒนา

องคค

วามร

ทางค

ณตศ

าสตร

หรอ

ศาสต

รอน ๆ

โดยใ

ชคณ

ตศาส

ตรเป

นฐาน

12กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)

๓. ก

�รสบ

สอบท

�งวท

ย�ศ�

สตรแ

ละจต

วทย�

ศ�สต

ร (S

cien

tific

Inqu

iry a

nd S

cien

tific

Min

d)

ระด

บกา

รศกษ

าขน

พน

ฐาน

ระดบ

ประ

ถมศก

ษาต

อนตน

(ป.๑

-๓)

คำาอธ

บาย

เป

นผม

จตวท

ยาศา

สตรท

มคว

ามใฝ

ร ม

งมน

อดท

น

ในกา

รศกษ

าหาค

วามร

โดยใ

ชกระ

บวนก

ารทา

งวทย

าศาส

ตร

รกใน

ความ

มเหต

ผล กล

าพด

กลาแ

สดงอ

อก รบ

ฟงคว

ามคด

เหน

และท

ำางาน

รวมก

บผอน

ไดอย

างสร

างสร

รค

สา

มารถ

ใชกร

ะบวน

การส

บสอ

บทา

งวท

ยาศา

สตรใ

น

การแ

สวงห

าควา

มร ส

รางแ

ละใช

แบบจ

ำาลอง

ทางค

วามค

ดและ

แบบจ

ำาลอง

๓ ม

ต เพ

ออธบ

ายปร

ากฏก

ารณ

ทางธ

รรมช

าต

และป

รากฏ

การณ

ทเปน

ผลจา

กการ

กระท

ำาของ

มนษย

รวมท

ง

ใชกา

รโตแ

ยงเพ

อตด

สนใจ

ในป

ระเด

นทา

งวทย

าศาส

ตร

ทมผล

กระท

บตอต

นเอง

ครอ

บครว

ชมช

น สง

คม ป

ระเท

ศ

และโ

ลก

คำาอธ

บาย

สน

ใจใน

ปราก

ฏการ

ณรอ

บตว

กลาพ

ด กล

าซกถ

าม

เพอใ

หเขา

ใจใน

เหตแ

ละผล

ของป

รากฏ

การณ

นน ส

นกท

จะหา

ขอมล

สำาร

วจตร

วจสอ

บสง

ตาง

ๆ เ

พอใ

หได

คำาตอ

บในเ

รองท

อยาก

ร

สา

มาร

ถสรา

งแผน

ภม

แผน

ภาพ

แบ

บจำา

ลอง

อยาง

งายเ

พออ

ธบาย

ปรา

กฏกา

รณท

างธร

รมชา

ต

แลวใ

ชหลก

เหตผ

ลสนบ

สนนห

รอคด

คาน

ขอโต

เถยง

ในป

ระเด

นทสง

สย ห

รอสน

ใจ แ

ละใช

กระบ

วนกา

ร

ออกแ

บบทา

งวศว

กรรม

ในกา

รศกษ

าปญ

หา อ

อกแบ

บ

สราง

ตนแบ

บน

วตกร

รมอย

างงา

ย ซง

อาจเ

ปน

สง

ประด

ษฐห

รอวธ

การเ

พอใช

แกปญ

หาใน

ชวตป

ระจำา

วน

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 13

ระด

บกา

รศกษ

าขน

พน

ฐาน

ระดบ

ประ

ถมศก

ษาต

อนตน

(ป.๑

-๓)

สมรร

ถนะ

๑.

สาม

ารถเ

ขยนผ

งเชอ

มโยง

เหตแ

ละผล

จากเ

หตตน

ทาง

ถงป

ลายท

างโด

ยแสด

งควา

มสม

พนธ

เชอม

โยงเ

หตแ

ละ

ผลแท

รกระ

หวาง

เหตต

นทา

งและ

ผลป

ลายท

างอย

างเป

น

ลำาดบ

และค

รบถว

นเพอ

สรป/

สราง

ความ

รทาง

วทยา

ศาสต

ร

๒

. อธ

บาย

ปราก

ฏการ

ณธร

รมชา

ตและ

ปราก

ฏการ

ณ

ทเปน

ผลจา

กการ

กระท

ำาของ

มนษ

ยดวย

การใ

ชเหต

ผลแบ

บ

อปนย

แบ

บนร

นย แ

ละทง

อปนย

และน

รนยป

ระกอ

บกน

อยาง

สมเห

ตสมผ

ล

๓

. สบ

สอบ

ควา

มรท

างวท

ยาศ

าสต

รโด

ยสาม

ารถ

ตงคำา

ถามส

ำาคญ

ออก

แบบแ

ละวา

งแผน

การส

ำารวจ

ตรวจ

สอบ

ขอม

ล เล

อกใ

ชวสด

อปกร

ณแล

ะเคร

องม

อท

เหม

าะสม

เกบ

รวบ

รวม

ขอม

ล วเ

ครา

ะหข

อมล

และ

นำาเ

สนอผ

ล

การส

ำารวจ

ตรวจ

สอบ

รวมท

งหลก

ฐานเ

ชงปร

ะจกษ

ทไดร

บ

การย

อมรบ

จากส

าธาร

ณะ

ซงนำา

ไปสก

ารพ

ฒนา

ความ

เปน

ผรกใ

นควา

มมเห

ตผลท

างวท

ยาศา

สตร

สมรร

ถนะ

๑

. สาม

ารถเ

ชอมโ

ยงเห

ตและ

ผลขอ

งปรา

กฏกา

รณ

และเ

หตกา

รณตา

ง ๆ

ทเกด

ขนใน

ชวตป

ระจำา

วน

๒. อ

ธบ

ายป

ราก

ฏก

ารณ

ธรร

มช

าตแ

ละ

การเ

ปลย

นแป

ลงใน

ชวต

ประ

จำาวน

ดวย

การใ

ช หล

กเหต

ผลทไ

มซบซ

อน

๓.

ตงคำา

ถาม

เกยว

กบป

รากฏ

การณ

ตาง

ๆ ทพ

บในช

วตปร

ะจำาว

น ค

าดคะ

เนหา

คำาตอ

บและ

คด

วธกา

รหาค

ำาตอบ

โดยใ

ชวสด

อปกร

ณ เ

ครอง

มอชว

ยในก

ารสำา

รวจต

รวจส

อบ เ

กบขอ

มลแล

ะสรป

คำา

ตอบ

๔

. สาม

ารถเ

ขยนแ

ผนภา

พแผน

ภมจำา

ลองอ

ยาง

งาย

เพออ

ธบาย

ความ

ร คว

ามเข

าใจ

และค

วามค

ดขอ

งตน

14กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)

ระด

บกา

รศกษ

าขน

พน

ฐาน

ระดบ

ประ

ถมศก

ษาต

อนตน

(ป.๑

-๓)

๔

. ออ

กแบบ

และส

รางแ

บบจำา

ลอง

โดยใ

ชควา

มรแล

ะ หล

กการ

ทางว

ทยาศ

าสตร

และ

ใชแบ

บจำาล

องเพ

ออธบ

ายป

รากฏ

การณ

ธรรม

ชาต

และป

รากฏ

การณ

ทเป

นผลจ

าก

การก

ระทำา

ของม

นษย

๕. โ

ตแยง

ในปร

ะเดน

ทางว

ทยาศ

าสตร

โดยก

ารให

เหตผ

ล สน

บสน

นห

รอคด

คาน

พรอ

มท

งหลก

ฐาน

เชงป

ระจก

ษ

เพอก

ารตด

สนใจ

เลอก

เหตผ

ลทด

นาเช

อถอม

ากทส

ดและ

กลาพ

ด กล

าแสด

งควา

มคดเ

หนบน

ฐานค

วามร

พรอ

มรบฟ

ง คว

ามคด

เหนผ

อน

๖

. วา

งแผน

หาวธ

การแ

กไขป

ญหา

ในชว

ตประ

จำาวน

อยาง

เปนข

นตอน

โดยใ

ชกระ

บวนก

ารออ

กแบบ

ทางว

ศวกร

รม

ทประ

กอบ

ดวยข

นตอ

นการ

ระบ

ปญ

หา ก

ารสบ

คนขอ

มล

เพอใ

ชในก

ารออ

กแบบ

การ

สราง

ตนแบ

บโดย

ใชวส

ดอปก

รณ

ภายใ

ตขอจ

ำากด

หรอต

ามสภ

าพบร

บท ต

ลอดจ

นการ

ทดสอ

บคณ

ภาพ

ของต

นแบบ

เพอใ

หไดข

อมลย

อนกล

บใน

การป

รบแก

ไขกา

รออก

แบบแ

ละตน

แบบใ

หมคว

ามเห

มาะส

ม

๕

. กล

าพดใ

หควา

มคดส

นบสน

นหรอ

คดคา

น เก

ยวกบ

เรอง

ทางว

ทยาศ

าสตร

ทเปน

ปญหา

ถกเถ

ยงกน

สา

มารถ

ชแจง

เหตผ

ลโดย

มหลก

ฐานป

ระกอ

บ

๖.

นำาคำา

ตอบท

ไดจา

กการ

สบสอ

บไปค

ด/สร

าง

ตนแบ

บสงป

ระดษ

ฐอยา

งงาย

ๆ

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 15

๔. ภ

�ษ�อ

งกฤษ

เพอก

�รสอ

ส�ร

(Eng

lish

for C

omm

unic

atio

n)

ระด

บกา

รศกษ

าขน

พน

ฐาน

ระดบ

ประ

ถมศก

ษาต

อนตน

(ป.๑

-๓)

คำาอธ

บาย

สา

มารถ

ใชคว

ามรแ

ละทก

ษะท

างภา

ษาอ

งกฤษ

รวมท

งเจ

ตคตแ

ละคณ

ลกษณ

ะสวน

บคคล

ในกา

รสอส

าร ฟ

ง พด

อาน

เข

ยน ท

งในด

านกา

รรบส

าร ก

ารสง

สาร

การ

มปฏส

มพนธ

มกลย

ทธใน

การต

ดตอส

อสาร

สาม

ารถส

อสาร

ไดถก

ตอง

คลอง

แคลว

เหม

าะสม

กบบร

บทท

างสง

คมแล

ะวฒ

นธรร

มแล

ะสาม

ารถแ

ลกเป

ลยนถ

ายทอ

ดควา

มคด

ประส

บการ

ณ

และว

ฒนธ

รรมไ

ทย ไ

ปยง

สงคม

โลกไ

ดอยา

งสรา

งสรร

คมเ

จตคต

ทดต

อการ

เรยน

ภาษ

า ใช

ภาษ

าอยา

งมน

ใจโด

ยสา

มารถ

ใชภ

าษาใ

นการ

ตดตอ

สอสา

รไดต

ามกร

อบอา

งอง

ความ

สามา

รถทา

งภาษ

าของ

สภาย

โรป

(CEF

R) ใ

นระด

บ B1

หรอ

ตามก

รอบ

อางอ

งภาษ

าองก

ฤษขอ

งประ

เทศไ

ทย

(FRE

LE-T

H)

ซงพ

ฒนา

จากก

รอบอ

างอง

ความ

สามา

รถ

ทางภ

าษาข

องสภ

ายโร

ป ๒

๐๐๑

ไดใน

ระดบ

B1

คำาอธ

บาย

สา

มารถ

ใชค

วามร

และท

กษะท

างภ

าษาอ

งกฤษ

รวม

ทงเ

จตคต

และ

คณลก

ษณ

ะสวน

บคค

ลใน

การ

สอสา

ร ฟ

ง พ

ด อา

น เ

ขยน

ทงใ

นดา

นกา

รรบ

สาร

การส

งสาร

การ

มปฏส

มพนธ

มกล

ยทธใ

นการ

ตดตอ

สอสา

ร สา

มารถ

สอสา

รไดถ

กตอง

คลอง

แคลว

เหมา

ะสม

กบบ

รบท

ทาง

สงค

มแ

ละวฒ

นธร

รมแ

ละสา

มาร

ถ แล

กเป

ลยน

ถายท

อดคว

ามคด

ประ

สบกา

รณแล

ะวฒ

นธรร

มไท

ยไป

ยงสง

คมโล

กไดอ

ยางส

รางส

รรค

เหม

าะสม

กบวย

มเจ

ตค

ตท

ดต

อการ

เรยน

ภาษ

า ใช

ภาษ

าอยา

งมนใ

จโดย

สามา

รถใช

ภาษ

าในก

ารตด

ตอ

สอสา

รไดต

ามกร

อบอา

งองค

วามส

ามาร

ถทาง

ภาษ

าขอ

งสภา

ยโรป

(C

EFR)

ในระ

ดบ A

1 หร

อตาม

กรอบ

อา

งองภ

าษาอ

งกฤษ

ของป

ระเท

ศไทย

(FR

ELE-

TH)

ซงพ

ฒนา

จากก

รอบอ

างอง

ความ

สามา

รถทา

งภาษ

า ขอ

งสภา

ยโรป

๒๐๐

๑ ได

ในระ

ดบ A

1

16กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)

ระด

บกา

รศกษ

าขน

พน

ฐาน

ระดบ

ประ

ถมศก

ษาต

อนตน

(ป.๑

-๓)

สมรร

ถนะ

๑.

เขาใ

จประ

เดนส

ำาคญ

ของเ

รองท

ฟง เม

อผพด

/คสน

ทนา

พดอ

ยางช

ดเจ

นในห

วขอท

คนเค

ยและ

พบ

บอย

เกยว

กบ

การท

ำางาน

การ

ไปโร

งเรย

น ก

จกรร

มยาม

วาง

เปนต

น ต

วอยา

ง

ของก

ารพด

ในลก

ษณ

ะดงก

ลาวไ

ดแกก

ารเล

าเรอ

งสน

ๆ

๒

. สา

มารถ

อานง

านเข

ยนทเ

ปนขอ

เทจจ

รงแล

ะตรง

ไป

ตรงม

าในป

ระเด

นทเก

ยวขอ

งกบส

าขาแ

ละคว

ามสน

ใจขอ

ง

ตนเอ

งและ

เขาใ

จในร

ะดบท

นาพอ

ใจ

๓

. สาม

ารถใ

ชภาษ

าทงา

ยและ

หลาก

หลาย

เพอส

นทนา

ในห

วขอ

ทคน

เคย

แสดง

ความ

คดเห

นขอ

งตน

เองแ

ละ

แลกเ

ปลยน

ขอมล

เกยว

กบหว

ขอทต

นเอง

คนเค

ย สน

ใจหร

อ

หวขอ

เกยว

กบชว

ตประ

จำาวน

๔

. สาม

ารถส

รางง

านเข

ยนงา

ย ๆ

ทมคว

ามคด

เชอม

โยง

กนใน

ประเ

ดนตา

ง ๆ ท

คนเค

ยในส

าขาท

ตนเอ

งสนใ

จโดย

เชอม

โยงส

วนตา

ง ๆ ใ

นงาน

เขยน

ใหเป

นลำาด

บตอเ

นองก

นได

สมรร

ถนะ

๑.

ร (ฟ

งหรอ

อานร

ความ

หมาย

) คำาศ

พททพ

บบอย

ๆ

และส

ำานวน

พนฐ

านเก

ยวกบ

ตนเอ

ง คร

อบคร

ว แล

ะ

สงตา

ง ๆ

รอบต

ว

๒

. เขา

ใจ (ฟ

งเขา

ใจ) แ

ละสา

มารถ

โตตอ

บกบผ

พด/ค

สนทน

าไดเ

มอคส

นทนา

ใชสำา

นวนง

าย ๆ

พดช

ดเจน

และ

ชา ๆ

และ

คสนท

นาอา

จพดส

ำานวน

นน ๆ

ซำา (

repe

titio

n)

และพ

ดซำาโ

ดยใช

ถอยค

ำาใหม

(re

phra

sing

) เม

อพด

เกยว

กบหว

ขอทค

าดเด

าได

๓

. สาม

ารถใ

ห (พ

ดหรอ

เขยน

) ขอม

ลสวน

ตวเบ

องตน

เกยว

กบตน

เองโ

ดยใช

คำาแล

ะวลท

สนแล

ะงาย

หรอใ

ช

ประโ

ยคพน

ฐานไ

ด

๔

. เขา

ใจคำา

ศพท

วลป

ระโย

คสน

ๆ ร

วมไป

ถงคำา

สง

ทใชบ

อย ๆ

ในส

ถานก

ารณ

ทคนเ

คย ไ

มวาจ

ะเปน

ทง

ในกา

รพดแ

ละกา

รเขย

น

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 17

ระด

บกา

รศกษ

าขน

พน

ฐาน

ระดบ

ประ

ถมศก

ษาต

อนตน

(ป.๑

-๓)

๕.

เขาใ

จคำาแ

ละวล

สำาคญ

ในบท

สนทน

าและ

ตดตา

มหวข

อ

ในกา

รสนท

นาได

๖.

สาม

ารถค

าดเด

าควา

มหมา

ยของ

คำาทไ

มรคว

ามหม

าย

จากบ

รบทแ

ละสร

ปควา

มหมา

ยของ

ประโ

ยคได

หากเ

กยวข

อง

กบหว

ขอทค

นเคย

๗

. สาม

ารถห

าวธถ

ายทอ

ดประ

เดนส

ำาคญ

ทตนเ

องตอ

งการ

สอสา

รในบ

รบทท

หลาก

หลาย

โดยห

าวธท

จะถา

ยทอด

เรอง

ราวด

งกลา

วได

แมวา

จะมค

วามล

งเลแ

ละพด

ออมใ

นหวข

อ

ทคนเ

คยบา

ง

๕

. สา

มาร

ถใชค

ำาศพ

ท ว

ลสน

ๆ แ

ละสำา

นวน

ในกา

รสอส

ารเร

องรา

วในช

วตปร

ะจำาว

นเพอ

สอสา

รและ

บรรย

ายขอ

มลสว

นบคค

ล ส

ตวเล

ขพนฐ

าน ส

งของ

พนฐา

น ก

จวตร

ประจ

ำาวนฯ

ลฯ

๖.

มคำา

ศพทจ

ำากด

(สาม

ารถจ

ดจำาแ

ละใช

คำาศพ

ท

ไดถก

ตอง)

ซงส

วนให

ญเป

นคำาโ

ดด ๆ

ระด

บพนฐ

าน

และใ

ชวลส

น ๆ เ

กยวก

บสถา

นการ

ณใน

ชวตป

ระจำา

วน

ทพบไ

ดทวไ

ป

* ห

มาย

เหต

ไดใ

ชสมร

รถนะ

ตามก

รอบอ

างอง

FRE

LE-T

H เ

ปนพน

ฐาน

โดยก

ารวง

เลบข

ยายค

ำาบาง

คำาเพ

อควา

มชดเ

จน

เปนป

ระโย

ชนตอ

การจ

ดการ

เรยน

การส

อน ช

วยให

ครวเ

คราะ

หไดง

ายขน

ราย

ละเอ

ยดระ

ดบคว

ามสา

มารถ

ทางภ

าษาอ

งกฤษ

ตามก

รอบ

CEF

R แล

ะ FR

ELE-

TH น

ำาเสน

อในภ

าคผน

วก ก

18กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)

๕. ท

กษะช

วตแล

ะคว�

มเจร

ญแห

งตน

(Life

Ski

lls a

nd P

erso

nal G

row

th)

ระด

บกา

รศกษ

าขน

พน

ฐาน

ระดบ

ประ

ถมศก

ษาต

อนตน

(ป.๑

-๓)

คำาอธ

บาย

รจ

กตนเ

อง พ

งตนเ

อง แ

ละดำา

เนนช

วตตา

มหลก

ปรชญ

า

ของเ

ศรษ

ฐกจพ

อเพ

ยง

สามา

รถบร

หาร

จดกา

รเรอ

งของ

ตนเอ

งไดอ

ยางส

มดลท

งทาง

รางก

าย จ

ตใจ

อารม

ณ ส

งคม

และส

ตปญ

ญา

มสข

ภาพ

แขงแ

รง เ

ปน

คนด

มวน

ย ม

สนทร

ยภ

าพ ช

นชม

ในคว

ามงา

มรอ

บตว

มค

วาม

มนค

ง

ทางอ

ารมณ

มบ

คลกค

วามเ

ปนไท

ยผสา

นควา

มเปน

สากล

ทำานบ

ำารงร

กษาศ

ลปวฒ

นธรร

มของ

ชาต

และธ

ำารงเ

อกลก

ษณ

ความ

เปน

ไทย

สราง

และร

กษ

าควา

มสม

พน

ธอน

ดกบ

บคค

ลอน

รบ

ผดชอ

บใน

บท

บาท

หน

าทขอ

งตน

ทม

ตอ

ครอบ

ครวแ

ละสง

คม พ

รอมร

บกา

รเปล

ยนแป

ลง ส

ามาร

ถ

เผชญ

ปญหา

แกป

ญหา

ยอม

รบผล

ทเกด

ขน แ

ละฟ

นคน

สภาพ

จากป

ญหา

ไดอย

างรว

ดเรว

รวม

ทงสา

มารถ

นำาตน

เอง

ในกา

รเรย

นร พ

ฒนา

ตนเอ

งและ

พฒ

นาชว

ตใหม

ความ

สข

ความ

เจรญ

กาว

หนาอ

ยางย

งยน

คำาอธ

บาย

รจ

กตนเ

อง พ

งตนเ

องแล

ะดแล

ตนเอ

งไดเ

หมาะ

สม

ตามว

ย ม

สขนส

ยในก

ารทำา

กจวต

รประ

จำาวน

สาม

ารถ

ปองก

นตนเ

องจา

กภยต

าง ๆ

ควบ

คมอา

รมณ

ของต

นได

และป

รบตน

ใหเล

น เร

ยน แ

ละทำา

กจกร

รมตา

ง ๆ

รวม

กบ

เพอน

ๆ

ได ม

สมมา

คารว

ะ แล

ะปฏบ

ตตนต

อผอน

ได

อยาง

เหม

าะสม

กบบ

ทบาท

ของต

น ป

ฏบ

ตตาม

กฎ

ระเบ

ยบ แ

ละขอ

ตกลง

ของค

รอบ

ครว

และโ

รงเร

ยน

รบผด

ชอบ

ในห

นาท

ของต

น ส

ามาร

ถคด

หาว

ธแก

ปญหา

ทเกด

ขนกบ

ตน แ

ละลอ

งแกป

ญหา

ดวยต

นเอง

มสน

ทรยภ

าพใน

ความ

งามร

อบตว

และ

เขาร

วมใน

กจกร

รมทา

งศลป

วฒนธ

รรมข

องสง

คม

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 19

ระด

บกา

รศกษ

าขน

พน

ฐาน

ระดบ

ประ

ถมศก

ษาต

อนตน

(ป.๑

-๓)

สมรร

ถนะ

๑

. รจ

กตนเ

อง พ

งตนเ

อง แ

ละกำา

หนดเ

ปาหม

ายชว

ตตา

มควา

มสาม

ารถแ

ละคว

ามถน

ดของ

ตน ว

างแผ

นและ

ดำาเน

นชวต

ตามห

ลกขอ

งปรช

ญาข

องเศ

รษฐก

จพอพ

ยงเพ

อไปส

เป

าหมา

ย

๒. ม

วนยใ

นการ

ดแลจ

ดการ

ตนเอ

งใหม

สขภา

วะทา

งกาย

ทดอย

างสม

ดลกบ

สขภา

วะดา

นอน ๆ

โดย

มสขภ

าพแข

งแรง

กน

อย

ด ฟง

เปน

ปกปอ

งตนเ

องให

ปลอด

ภยจา

กภยต

าง ๆ

ทง

โรคภ

ย อบ

ตภย

ภยธร

รมชา

ต ภย

ทางเ

พศ ภ

ยจาก

สงเส

พตด

และอ

บาย

มขต

าง ๆ

รวม

ทงภ

ยจาก

สอสา

รสนเ

ทศแล

ะเท

คโนโ

ลย

๓

. ควบ

คมอา

รมณ

ควา

มคด

และพ

ฤตกร

รมให

แสดง

ออก

อยาง

เหมา

ะสม

รกษ

าบคล

กภาพ

ความ

เปนไ

ทยผส

านกบ

สากล

อยาง

กลมก

ลน

๔.

เปนค

นด ส

ามาร

ถแยก

แยะส

งดชว

ถกผด

มคว

าม

กลาห

าญเช

งจรย

ธรรม

ยน

หยด

ในกา

รทำาส

งทถ

กตอ

ง นอ

มนำาห

ลกศา

สนาท

ตนยด

ถอมา

เปนเ

ครอง

ยดเห

นยวใ

นกา

รดำาร

งชวต

สมรร

ถนะ

๑.

รจก

ตนเอ

ง บอ

กสงท

สามา

รถทำา

ได แ

ละสง

ททำา

ไมได

บอก

ไดวา

ตนชอ

บ ไม

ชอบอ

ะไร

บอกค

วามค

ด คว

ามรส

กควา

มตอง

การ

และป

ญหา

ของต

นเอง

ได

๒. ม

วนยใ

นการ

ปฏบต

ตามส

ขบญ

ญต

ทำากจ

วตร

ประจ

ำาวนท

งการ

กน เ

ลน เ

รยน

ชวยท

ำางาน

พกผ

อน

นอนห

ลบอย

างพอ

ด พอ

เหมา

ะกบว

ย

๓

. ระ

มดระ

วงตน

เองจ

ากภย

ตาง

ๆ บ

อก ห

รอ

ถามค

ร หรอ

ผใหญ

ในเร

องทไ

มร ไ

มแนใ

จ กอ

นตดส

นใจ

๔.

ควบค

มอาร

มณ ป

รบตว

รวม

เลนแ

ละเร

ยน

กบเพ

อนๆ

ได ร

จกแ

บงป

น ส

ามาร

ถแกป

ญห

า ดว

ยสนต

วธ

20กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)

ระด

บกา

รศกษ

าขน

พน

ฐาน

ระดบ

ประ

ถมศก

ษาต

อนตน

(ป.๑

-๓)

๕

. รกษ

าระเ

บยบว

นยขอ

งสงค

ม สร

างแล

ะรกษ

าควา

ม

สมพ

นธอน

ดกบผ

อน ร

บผด

ชอบใ

นบทบ

าทหน

าทขอ

งตน

ทมตอ

ครอบ

ครวแ

ละสง

คม

๖

. ม

สน

ทรย

ภาพ

ชน

ชมค

วาม

งาม

ในธร

รมชา

ต

ศลปว

ฒนธ

รรมแ

ละรก

ษาเ

อกลก

ษณ

ความ

เปนไ

ทยให

ธำารง

ตอไป

๗

. พ

รอม

รบค

วาม

เปลย

นแป

ลง ส

ามาร

ถปรบ

ตว

เผชญ

ปญหา

แกป

ญหา

ยอม

รบผล

ทเกด

ขน แ

ละฟ

นคน

สภาพ

จากป

ญหา

ไดอย

างรว

ดเรว

๘

. สรา

งแรง

จงใจ

และน

ำาตนเ

องใน

การเ

รยนร

เรย

นรวธ

การเ

รยนร

โดย

ใชทก

ษะก

ารเร

ยนรห

ลากห

ลาย

ทงทก

ษะ

การเ

รยนร

ทกษ

ะการ

สบคน

ขอมล

ทกษ

ะการ

สบสอ

บ ทก

ษะ

การส

รางค

วามร

และน

วตกร

รม รว

มทงท

กษะก

ารปร

ะยกต

ใช

ความ

รเพอ

พฒนา

ตนเอ

งและ

ชวต

๕.

ปฏบ

ตตาม

กฎ ระ

เบยบ

และข

อตกล

งของ

ครอบ

ครว

และโ

รงเร

ยนรว

มทงม

สมมา

คารว

ะตอผ

ใหญ

และป

ฏบต

ตนตอ

ผอนไ

ดอยา

งเหม

าะสม

๖.

ละเ

วนกา

รกระ

ทำาทไ

มควร

ทำาแล

ะตงใ

จทำาค

วามด

หรอช

วยคน

ในคร

อบคร

ว แล

ะผอน

๗

. เขา

รวมใ

นกจก

รรมท

างศล

ปะ น

าฏศล

ป ด

นตร

นนทน

าการ

กฬา

รวม

ทงกา

รชนช

มธรร

มชาต

รอบต

ว

และก

ารเข

ารวม

ในกจ

กรรม

ทางศ

ลปวฒ

นธรร

ม

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 21

๖. ท

กษะอ

�ชพ

และก

�รเป

นผปร

ะกอบ

ก�ร

(Car

eer S

kills

and

Ent

repr

eneu

rshi

p)

ระด

บกา

รศกษ

าขน

พน

ฐาน

ระดบ

ประ

ถมศก

ษาต

อนตน

(ป.๑

-๓)

คำาอธ

บาย

มเ

ปาหม

ายแล

ะการ

วางแ

ผนอา

ชพตา

มควา

มสนใ

จและ

ความ

ถนด

มคว

ามรแ

ละทก

ษะพ

นฐาน

สอาช

พทเห

มาะส

ม

มทกษ

ะและ

คณลก

ษณ

ะนสย

ทดใน

การท

ำางาน

มท

กษะ

ในกา

รทำาง

านแล

ะพฒ

นางา

น โด

ยยดห

ลกป

รชญ

าของ

เศรษ

ฐกจพ

อเพย

ง มค

วามร

และท

กษะพ

นฐาน

ของก

ารเป

น

ผประ

กอบก

ารทด

สาม

ารถค

ดสรา

งงาน

สรา

งนวต

กรรม

ทเปน

ประโ

ยชนต

อตน

ครอ

บครว

หรอ

สงคม

สมรร

ถนะ

๑.

วเคร

าะหต

นเอง

คนห

าเปา

หมาย

ของช

วต เต

รยมท

กษะ

เฉพา

ะอาช

พ แล

ะการ

ปฏบต

งานท

สอดค

ลองก

บควา

มสนใ

จ

ความ

ถนด

และส

ตปญ

ญาแ

ละฝก

ฝนอา

ชพทส

นใจอ

ยาง

ตอเน

องเพ

อเปน

พนฐา

นในก

ารปร

ะกอบ

อาชพ

ในอน

าคต

คำาอธ

บาย

รจ

กตนเ

อง ม

เปาห

มายใ

นการ

ทำางา

น แ

ละพย

ายาม

ทำางา

นใหส

ำาเรจ

ตามเ

ปาหม

าย ม

ทกษ

ะและ

ลกษ

ณะ

นสยท

ดในก

ารทำา

งาน

มคว

ามเพ

ยร

ความ

อดทน

ความ

ซอสต

ยและ

ความ

รบผด

ชอบ

มทกษ

ะพนฐ

าน

ดานก

ารเง

น ทง

ดานก

ารใช

จายแ

ละกา

รออม

และ

สามา

รถ แ

สดงค

วามค

ดสรา

งสรร

คผาน

กจกร

รมตา

ง ๆ

สมรร

ถนะ

๑

. สา

มารถ

ตงเป

าหมา

ยในก

ารทำา

งานแ

ละตง

ใจ

ทำางา

นใหส

ำาเรจ

ตามเ

ปาหม

ายทค

ดไว

๒

. ทำาง

านดว

ยควา

มเอา

ใจใส

มคว

ามเพ

ยรอด

ทน

พยาย

ามทำา

งานใ

หดทส

ดตาม

ความ

สามา

รถ

22กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)

ระด

บกา

รศกษ

าขน

พน

ฐาน

ระดบ

ประ

ถมศก

ษาต

อนตน

(ป.๑

-๓)

๒

. กำา

หนดเ

ปาหม

ายใน

การท

ำางาน

ทชดเ

จน ว

างแผ

น

จดเร

ยงลำา

ดบคว

ามสำา

คญขอ

งงาน

และบ

รหาร

เวลา

อยาง

ม

ประส

ทธภา

พ

๓

. ปฏบ

ตงาน

อยาง

มงมน

อดท

น รบ

ผดชอ

บ แล

ะเพย

ร

พยาย

าม เพ

อใหบ

รรลเ

ปาหม

าย

๔

. คด

และป

ฏบตง

านใด

ๆ

โดยใ

ชหลก

ปรช

ญาข

อง

เศรษ

ฐกจพ

อเพย

ง คอ

ทำาพอ

ประม

าณอย

างมเ

หตผล

และ

ม

ภมคม

กน บ

นฐาน

ของค

วามร

และค

ณธร

รม

๕

. มคว

ามรแ

ละทก

ษะพน

ฐานข

องกา

รเปน

ผประ

กอบก

าร

ทด ส

ามาร

ถวาง

แผนก

ารลง

ทน ก

ารผล

ต กา

รตลา

ด กา

รบรห

าร

จดกา

รดาน

ทรพย

ากร

บคล

ากร

และก

ารเง

น

๖

.สาม

ารถป

ระยก

ตใชค

วามร

ในกา

รสรา

งผลต

ภณฑ

เชงส

รางส

รรค

มจร

รยาบ

รรณ

และค

วามร

บผดช

อบตอ

สงคม

๓

. มท

กษะพ

นฐาน

ดานก

ารเง

น รจ

กควา

มหมา

ย

และค

าของ

เงน

การใ

ชจาย

เงน

การอ

อม รว

าเงน

มาจา

ก

การท

ำางาน

และเ

งนมจ

ำากด

สามา

รถให

ความ

เหนใ

น

การห

าเงน

ไดอย

างงา

ย ๆ

๔

. แสด

งควา

มคดร

เรมส

รางส

รรค

ผานก

ารแส

ดงออ

ก

ทางก

จกรร

มตาง

ๆ ท

งกจก

รรมศ

ลปะ

ดนตร

นาฏ

ศลป

การป

ระดษ

ฐ หต

ถกรร

ม กา

รเลน

และ

การผ

ลตชน

งาน

โดยใ

ชสอแ

ละเท

คโนโ

ลย

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 23

๗. ท

กษะก

�รคด

ขนสง

และน

วตกร

รม (H

ighe

r-O

rder

Thi

nkin

g Sk

ills

and

Inno

vatio

n) H

OTS

: C

ritic

al T

hink

ing,

Pro

blem

Sol

ving

, Cre

ativ

e Th

inki

ng

ระด

บกา

รศกษ

าขน

พน

ฐาน

ระดบ

ประ

ถมศก

ษาต

อนตน

(ป.๑

-๓)

คำาอธ

บาย

สา

มาร

ถใชก

ารคด

เปนเ

ครอ

งมอ

ในกา

รเรย

นร แ

ละ

การใ

ชชวต

มก

ารคด

ใหรอ

บคอ

บกอ

นท

จะกร

ะทำาห

รอ

ไมกร

ะทำาก

ารใด

ๆ บ

นฐาน

ของข

อมลท

เพยง

พอ

รวมท

ง

มการ

วเคร

าะห

วพาก

ษ ป

ระเม

นขอม

ล เห

ตผลแ

ละหล

กฐาน

ตาง

ๆ ม

วจาร

ณญ

าณใน

การค

ดตดส

นใจ

โดย

ยดหล

ก

เหตผ

ล แล

ะการ

พจาร

ณาอ

ยางร

อบดา

น ทง

ในดา

นคณ

โทษ

และค

วามเ

หมาะ

สมตา

มหลก

กฎหม

าย ศ

ลธรร

ม คณ

ธรรม

คานย

ม รว

มทงค

วามเ

ชอแล

ะบรร

ทดฐา

นของ

สงคม

และ

วฒนธ

รรม

สา

มารถ

แกปญ

หาอย

างเป

นระบ

บ โด

ยมกา

รวเค

ราะห

หาสา

เหตท

แทจร

ง แล

ะหาว

ธการ

แกปญ

หาหร

อทาง

ออกท

เหมา

ะสมก

บบคค

ล สถ

านกา

รณ แ

ละบร

บท รว

มทงส

ามาร

ถ

คำาอธ

บาย

วเ

คราะ

หขอม

ลหรอ

เรอง

งาย ๆ

ทไม

ซบซอ

นและ

คดตด

สนใจ

ตามห

ลกเห

ตผลไ

ด

สำา

รวจต

นเอง

แลวส

ามาร

ถระบ

ปญหา

ของต

นและ

ปญ

หาทม

กบเพ

อน แ

ละคด

หาสา

เหต

และว

ธการ

แกป

ญหา

แลว

ลงม

อแกป

ญหา

ดวยว

ธการ

ทเลอ

ก

สามา

รถตด

ตามผ

ล ป

ระเม

นผล

และส

รปผล

การแ

ก

ปญหา

ของต

นได

คด

หรอจ

นตนา

การค

วามค

ดแปล

กใหม

ในกจ

กรรม

ตาง ๆ

เชน

การเ

ลน ก

ารปร

ะดษฐ

การ

ทำาขอ

งเลน

ของ

ใช

การเ

ลานท

าน ก

ารวา

ดภาพ

การ

แสดง

ออกท

างศล

ปะ

ดนตร

นาฏ

ศลป

และก

ฬา

24กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)

ระด

บกา

รศกษ

าขน

พน

ฐาน

ระดบ

ประ

ถมศก

ษาต

อนตน

(ป.๑

-๓)

รเรม

ความ

คดให

ม ๆ

แปล

งควา

มคดน

นใหเ

ปนรป

ธรรม

และ

บรหา

รจดก

ารจน

เกดผ

ลผลต

เปนผ

ลงาน

ในลก

ษณ

ะตาง

ๆ

เชน

แนวค

ดใหม

กระ

บวนก

ารให

ม สง

ประด

ษฐ

ผลตภ

ณฑ

แล

ะนวต

กรรม

ทเปน

ประโ

ยชนต

อชวต

ของต

น ผอ

น สง

คม

ประเ

ทศแล

ะโลก

สมรร

ถนะ

๑.

คดพ

จารณ

าเรอ

งตาง

ๆ โ

ดยมข

อมลเ

กยวข

องกบ

เรอง

นนอย

างเพ

ยงพ

อ สา

มารถ

วเคร

าะหว

พาก

ษ แ

ละปร

ะเมน

ขอมล

และเ

หตผล

สาม

ารถส

รปคว

ามเข

าใจแ

ละให

ความ

เหน

ในเร

องนน

ๆ

๒

. ใชว

จารณ

ญาณ

ในกา

รตดส

นใจเ

รองต

าง ๆ

บนฐ

านขอ

ง ขอ

มล เ

หตผล

หลก

ฐานร

วมทง

การพ

จารณ

าอยา

งรอบ

ดาน

ทงใน

ดานค

ณ โ

ทษ แ

ละคว

ามเห

มาะส

มตาม

หลกก

ฎหมา

ย ศล

ธรรม

คณ

ธรรม

คาน

ยม รว

มทงค

วามเ

ชอแล

ะบรร

ทดฐา

นขอ

งสงค

มและ

วฒนธ

รรม

สมรร

ถนะ

๑

. ฟง/

อานข

อมลเ

รองร

าวสน

ๆ ง

าย ๆ

ทไม

มควา

ม สล

บซบซ

อนแล

วสาม

ารถส

รปคว

ามเข

าใจข

องตน

และ

แสดง

ความ

คดเห

นอยา

งมเห

ตผลเ

กยวก

บเรอ

งนนไ

ด

๒.

ชแจง

เหตผ

ลของ

การต

ดสน

ใจใน

เรอง

ตาง ๆ

ใน

ชวตป

ระจำา

วนขอ

งตน

และบ

อกได

วากา

รตดส

นใจ

ของต

นมคว

ามเห

มาะส

มอยา

งไร

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 25

ระด

บกา

รศกษ

าขน

พน

ฐาน

ระดบ

ประ

ถมศก

ษาต

อนตน

(ป.๑

-๓)

๓

. ระบ

ปญหา

ทเกด

ขนกบ

ตนเอ

งและ

ผอนไ

ด มม

มมอง

ตอปญ

หาใน

ทางบ

วก ก

ลาเผ

ชญปญ

หา แ

ละคด

แกปญ

หา

อยาง

เปนร

ะบบ

โดยม

การว

เครา

ะหปญ

หาแล

ะหาส

าเหต

ทแทจ

รง ห

าวธก

ารแก

ปญหา

ทหลา

กหลา

ยและ

แปลก

ใหม

เลอก

วธกา

รทเห

มาะ

สมท

สด แ

ลววา

งแผน

ดำาเน

นกา

ร

แกปญ

หาอย

างเป

นขนต

อน

๔

. ลง

มอแก

ปญ

หาดว

ยตนเ

อง แ

ละรว

มมอก

บผอ

น

ในกา

รแกป

ญหา

อยาง

เปนร

ะบบ

มการ

ดำาเน

นการ

ตามแ

ผน

เกบข

อมล

วเคร

าะหข

อมล

สรปแ

ละปร

ะเมน

ผล

๕

. มค

วามย

ดหยน

ทางค

วามค

ด สา

มารถ

มอง/

คดแล

ะ

ใหคว

ามเห

นในเ

รองต

าง ๆ

ได

หลาก

หลาย

แงมม

หลา

ยมต

หลาย

วธ ย

นดรบ

ฟงคว

ามคด

เหนท

แตกต

าง ส

ามาร

ถประ

สาน

หรอส

งเคร

าะหค

วามค

ดทแต

กตาง

และ

รเรม

ความ

คดให

ม ๆ

๓

. บอก

ปญหา

ของต

นเอง

และ

ปญหา

ทมกบ

เพอน

เลอก

ปญหา

ทสาม

ารถแ

กไขไ

ดดวย

ตนเอ

ง คดห

าสาเ

หต

วธกา

รแกไ

ขรวม

ถงคด

หาวธ

การแ

ปลกใ

หม แ

ลวเล

อก

วธกา

รทดท

สดเพ

อนำาม

าใชแ

กปญ

หา

๔

. ลงม

อแกป

ญหา

ดวยต

นเอง

และ

รวมม

อกบเ

พอน

ในกา

รแกป

ญหา

โดยใ

ชวธก

ารทเ

ลอกไ

วแลว

ตดต

ามผล

และป

ระเม

นผลก

ารแก

ปญหา

๕

. สา

มารถ

คดคล

อง ค

ดหลา

กหลา

ย คด

ยดหย

น

คดจน

ตนาก

าร แ

ละคด

รเรม

เกยว

กบสง

ตาง

ๆ ทอ

ย

รอบต

ว

๖

. จน

ตนาก

ารเร

องรา

ว คว

ามคด

แปลก

ใหมจ

าก

สงรอ

บตว

และ

แสดง

ออกผ

านกจ

กรรม

ตาง

ๆ เช

น

การเ

ลน ก

ารวา

ดภาพ

การ

เลาน

ทาน

การพ

ดอธบ

าย

การป

ระดษ

ฐ กา

รสรา

งการ

ทำาขอ

งเลน

ของใ

ชและ

การแ

สดงอ

อกทา

งศลป

ะ ดน

ตร น

าฏศล

ป แล

ะกฬา

26กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)

ระด

บกา

รศกษ

าขน

พน

ฐาน

ระดบ

ประ

ถมศก

ษาต

อนตน

(ป.๑

-๓)

๖.

คดร

เรมส

งใหม

ๆ ซ

งอาจ

เปนก

ารปร

บหรอ

ประย

กตจา

ก

ของเ

ดม ห

รอตอ

ยอดจ

ากสง

เดม

หรอร

เรมค

วามค

ดแปล

ก

ใหมท

แตกต

างจา

กเดม

โดยส

ามาร

ถอธบ

ายคว

ามคด

ใหผอ

น

เขาใ

จ แล

ะทำาใ

หควา

มคดน

นเกด

ผลเป

นรปธ

รรม

เปนแ

นวคด

ใหม

กระบ

วนกา

รใหม

นวต

กรรม

สงป

ระดษ

ฐ แล

ะ ผลต

ภณฑ

ตาง ๆ

อนเ

ปนปร

ะโยช

นตอต

นเอง

ผอน

สงคม

ประ

เทศ

และโ

ลก

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 27

๘. ก

�รรเ

ท�ทน

สอ ส

�รสน

เทศ

และด

จทล

(Med

ia, I

nfor

mat

ion

and

Digi

tal L

itera

cy :

MID

L )

ระด

บกา

รศกษ

าขน

พน

ฐาน

ระดบ

ประ

ถมศก

ษาต

อนตน

(ป.๑

-๓)

คำาอธ

บาย

เข

าถง เ

ขาใจ

วเค

ราะห

ตคว

าม ป

ระเม

นคณ

คา คว

ามนา

เชอถ

อ

ของส

อ สา

รสนเ

ทศ แ

ละเท

คโนโ

ลยดจ

ทล เพ

อเลอ

กรบแ

ละ

ใชปร

ะโยช

น รว

มทงส

รางส

รรคส

อ ขา

วสาร

และ

สอสา

รอยา

ง

เปนผ

รเทา

ทนตน

เอง โ

ดยคำา

ถงผล

กระท

บตอผ

อนแล

ะสงค

ม

โดยร

วม รว

มทงส

ามาร

ถใชป

ระโย

ชนจา

กสอ

สารส

นเทศ

และ

เทคโ

นโลย

ดจทล

เพอพ

ฒนา

ตนเอ

ง ชม

ชน แ

ละสง

คม โ

ดย

คำานง

ถงคณ

โทษ

และ

ผลกร

ะทบท

จะเก

ดตอผ

อนแล

ะสงค

ม

สมรร

ถนะ

๑

. เข

าถงแ

หลงส

อ สา

รสนเ

ทศ แ

ละเท

คโนโ

ลยดจ

ทล

ทหลา

กหลา

ย เพ

อใชส

บคนข

อมลแ

ละสา

รสนเ

ทศทต

องกา

ร

อยาง

เขาใ

จ แล

ะเลอ

กเรอ

งทจะ

เกดป

ระโย

ชนต

อตนเ

อง

ชมชน

และ

สงคม

คำาอธ

บาย

รจ

กและ

ใชสอ

สารส

นเทศ

เขาใ

จควา

มตอง

การข

อง

ตนเอ

งเมอ

ตองเ

รยนร

หรอใ

ชประ

โยชน

เขา

ใจวธ

การ

เขาถ

งแหล

งสาร

สนเท

ศ แห

ลงเร

ยนร

และก

ารใช

ประโ

ยชนจ

ากสอ

ประ

เมนค

วามน

าเชอ

ถอแล

ะคณ

คา

เหน

ประ

โยชน

และ

โทษ

ของส

อ ส

ารสน

เทศ

และ

เทคโ

นโลย

ดจทล

สา

มารถ

สบคน

อาน

สรา

งสอแ

ละ

ขาวส

ารอย

างงา

ย แล

ะเลอ

กสงต

อขอม

ลขาว

สารท

เปน

ประโ

ยชนต

อตนเ

อง ค

รอบค

รว

สมรร

ถนะ

๑

. รจ

กและ

เลอก

ใชเค

รองม

อ แล

ะแหล

งสอส

าร

สนเท

ศเพอ

การส

บคน

และเ

ขาถง

ขอมล

ทตอง

การอ

ยาง

เหมา

ะสมก

บวย

28กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)

ระด

บกา

รศกษ

าขน

พน

ฐาน

ระดบ

ประ

ถมศก

ษาต

อนตน

(ป.๑

-๓)

๒

. เขา

ใจคว

ามรส

กและ

ความ

ตองก

ารขอ

งตนเ

องเม

อใช

สอ สา

รสนเ

ทศ ท

งการ

เขาถ

ง สง

ตอ แ

ละกร

ะจาย

ขอมล

ขาวส

าร

โดยร

บผด

ชอบผ

ลทจะ

เกดต

ามมา

ทงตอ

ตนเอ

ง ผอ

นและ

สงคม

๓

. วเค

ราะห

วพา

กษแล

ะประ

เมนส

อ สา

รสนเ

ทศ แ

ละ

เทค

โนโล

ยดจ

ทล

ในด

านจด

ประ

สงคข

องกา

รสอ

สาร

กระบ

วนกา

รสรา

ง แล

ะบทบ

าทขอ

งสอ

สารส

นเทศ

และ

เทคโ

นโลย

ดจทล

แบบต

าง ๆ

อยา

งเปน

ผรเท

าทนผ

ลกระ

ทบ

ทอาจ

จะเก

ดกบต

นเอง

ผอน

และ

สงคม

๔

. ป

ระยก

ตใชค

วามฉ

ลาดร

ดานด

จทลป

ระกอ

บดว

ย

การจ

ดกา

รเวล

า กา

รรก

ษาข

อม

ลสวน

ตว

การร

กษ

า

ความ

ปลอ

ดภยข

องตน

เอง

และก

ารตง

รบภ

ยคก

คาม

ทางโ

ลกออ

นไลน

เมอ

ตองส

มพ

นธกบ

เทคโ

นโลย

ดจท

ล

ในสถ

านกา

รณตา

ง ๆ

๒

.ใชส

อและ

จดกา

รเวล

าในก

ารใช

สออย

างระ

มด

ระวง

โดยไ

มใหเ

กดผล

เสยต

อตนเ

องแล

ะผอน

๓

. ตดส

นใจอ

ยางม

เหตผ

ลทจะ

เชอห

รอไม

เชอ ป

ฏบต

ตามห

รอไม

ปฏบต

ตามส

อ สา

รสนเ

ทศ แ

ละเท

คโนโ

ลย

ดจทล

โดยร

วาสอ

มวตถ

ประส

งคใน

การส

อสาร

และ

สอ

นนมผ

ลกระ

ทบได

ทงทา

งบวก

และ/

หรอท

างลบ

๔

. เลอ

กสาร

ะทมป

ระโย

ชนทไ

ดจาก

สอ ส

ารสน

เทศ

ไปใช

ในชว

ตประ

จำาวน

ใหเก

ดประ

โยชน

กบตน

เอง แ

ละ

ครอบ

ครว

๕

. เ ล

อกสร

รขอม

ล แล

ะสรา

งสอส

ารสน

เทศใ

นแบบ

ตาง

ๆ แ

ลวสอ

สารโ

ดยคำา

นงถง

ผลทเ

กดขน

ตอตน

เอง

และผ

อน

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 29

ระด

บกา

รศกษ

าขน

พน

ฐาน

ระดบ

ประ

ถมศก

ษาต

อนตน

(ป.๑

-๓)

๕

.ใชค

วามร

และค

วามเ

ขาใจ

ดานส

อสาร

สนเท

ศ แล

ะ

เทคโ

นโลย

ดจทล

อยา

งรบผ

ดชอบ

และม

จรยธ

รรม

ทงเพ

อ

การเ

รยนร

การ

ใชชว

ต แล

ะควา

มสมพ

นธกบ

บคคล

อน ๆ

ใน

โลกค

วามจ

รงแล

ะโลก

เสมอ

นเมอ

ตองส

มพนธ

กบเท

คโนโ

ลย

ดจทล

ในสถ

านกา

รณตา

ง ๆ

30กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)

๙. ก

�รทำ�

ง�นแ

บบรว

มพลง

เปนท

ม แล

ะมภ�

วะผน

ำ� (C

olla

bora

tion,

Team

wor

k and

Lead

ersh

ip)

ระด

บกา

รศกษ

าขน

พน

ฐาน

ระดบ

ประ

ถมศก

ษาต

อนตน

(ป.๑

-๓)

คำาอธ

บาย

มท

กษะใ

นการ

ทำางา

นกลม

/ทำาง

านเป

นทมท

มประ

สทธภ

าพ

มสวน

รวมท

ำางาน

แบบร

วมมอ

รวมพ

ลง โ

ดยกา

รสนบ

สนน

ชวยเ

หลอ

ขจด

ปญ

หา แ

บงป

นแล

กเป

ลยนค

วามร

และ

คว

ามคด

เหน

คณคา

ของก

ารทำา

งานร

วมกน

และป

ฏบ

ต ตา

มบทบ

าทเพ

อการ

ทำางา

นใหบ

รรลเ

ปาห

มายท

กำาหน

ด ม

ควา

มเป

นผน

ำาและ

ใชภ

าวะผ

นำาอ

ยางเ

หม

าะสม

กบ

สถาน

การณ

สาม

ารถแ

กปญ

หาแ

ละนำ

ากลม

ใหไป

ส

เปาห

มาย

สรา

งแรง

บน

ดาล

ใจให

ผอน

พฒ

นาต

นเอ

ง นำา

จดเด

นขอ

งสมา

ชกมา

ใชเพ

อใหบ

รรลผ

ลสำาเ

รจรว

มกน

ปฏบต

ตนใน

ฐานะ

สมาช

กกลม

ทด ท

ำางาน

รวมก

นดวย

ความ

ไววา

งใจ

เปดใ

จ รบ

ฟงค

วามค

ดเหน

มม

มองแ

ละเค

ารพ

ความ

คดเห

นทแต

กตาง

สาม

ารถป

ระสา

นควา

มคด

และ

ใชสน

ตวธใ

นการ

จดกา

รปญ

หาคว

ามขด

แยง

สราง

และ

รกษ

าควา

มสมพ

นธทา

งบวก

กบสม

าชก

คำาอธ

บาย

มท

กษะใ

นการ

ทำางา

นกลม

เปน

ผนำา

สมาช

กทด

ของก

ลม ก

ำาหนด

วธกา

รทำาง

านทจ

ะชวย

ใหงา

นสำาเ

รจ

มมาร

ยาทใ

นการ

รบฟ

งควา

มคดเ

หนขอ

งผอน

ใหก

าร

สนบส

นนหร

อโตแ

ยงอย

างมเ

หตผล

ใหค

วามร

วมมอ

ใน

การท

ำางาน

รบ

ผดชอ

บงา

นท

ไดรบ

มอบ

หม

าย

ชวยก

ลมใน

การแ

กปญ

หาแล

ะรกษ

าควา

มสมพ

นธ

อนดข

องสม

าชกท

กคนใ

นกลม

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 31

ระด

บกา

รศกษ

าขน

พน

ฐาน

ระดบ

ประ

ถมศก

ษาต

อนตน

(ป.๑

-๓)

สมรร

ถนะ

๑

. ม

ทกษ

ะการ

เปนผ

นำา แ

ละกา

รเปน

สมาช

กกลม

ทด

สามา

รถทำา

งานก

ลมดว

ยกระ

บวนก

ารทำา

งานท

ด มป

ระสท

ธภาพ

๒

. แลก

เปลย

นควา

มร แ

บงปน

ความ

คดดว

ยควา

มเตม

ใจ

เพอส

นบ

สนน

สงเส

รมให

กลม

บรร

ลผลต

ามเป

าหม

าย

ทกำาห

นดรว

มกน

๓

. รบ

ฟง

ยอมร

บ เ

คารพ

ความ

คดเห

น แ

ละมม

มอง

ทแตก

ตางข

องผอ

นอยา

งจรง

ใจ

เพอใ

หเกด

ความ

เขาใ

จ อน

ดระห

วางก

นอยา

งแทจ

รง

๔.

รวมท

ำางาน

กลม

ป

ฏบตต

นในฐ

านะส

มาชก

กลม

ท

รบผด

ชอบ

ตอห

นาท

และ

บท

บาท

ทได

รบม

อบห

มาย

อย

างใส

ใจ

และใ

หควา

มไวว

างใจ

กนแล

ะกน

เพอใ

หเกด

ความ

สำาเร

จในก

ารทำา

งาน

และค

วามส

มพนธ

ทด

๕

. สร

างแร

งบน

ดาลใ

จใหผ

อนได

พฒ

นาตน

เองแ

ละ

ใชคว

ามสา

มารถ

ของแ

ตละค

นเพอ

ใหบร

รลผล

สำาเร

จรวม

กน

๖.

ปรบ

ตว พ

รอมป

ระสา

นควา

มคดท

มควา

มแตก

ตาง

พรอม

ใชสน

ตวธใ

นการ

จดกา

รปญ

หาคว

ามขด

แยงเ

พอสร

างแล

ะรกษ

าควา

มสมพ

นธทา

งบวก

กบสม

าชก

สมรร

ถนะ

๑

. ทำา

หนาท

เปน

ผนำาก

ลมแล

ะสม

าชก

กลม

ทด

โดยม

กระบ

วนกา

รทำาง

านหร

อวธก

ารทำา

งานท

ดและ

เห

มาะส

มตาม

วย

๒.

รบฟ

งควา

มคด

เหนข

องผอ

น ส

นบสน

นหร

อ โต

แยงค

วามค

ดเหน

ของผ

อนอย

างมเ

หตผล

๓

. รว

มทำาง

านกล

มกบเ

พอน

ใหค

วามร

วมมอ

ใน

การท

ำางาน

รบผ

ดชอบ

ตอบท

บาทแ

ละหน

าททไ

ดรบ

มอบห

มาย

ใสใจ

ในกา

รทำาง

าน พ

ยายา

มทำาง

านให

ด ทส

ด แ

ละชว

ยเหล

อเพ

อน เ

พอใ

หเกด

ความ

สำาเร

จ ใน

การท

ำางาน

รวมก

น

๔. เ

มอกา

รทำาง

านกล

มเกด

มปญ

หา ช

วยคด

หาวธ

การแ

กไขป

ญหา

และ

ชวยก

ลมแก

ปญหา

โดยส

นตวธ

๕

. ชว

ยสรา

งและ

รกษ

าควา

มสม

พนธ

อนดข

อง

เพอน

ในกล

ม

32กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)

ระด

บกา

รศกษ

าขน

พน

ฐาน

ระดบ

ประ

ถมศก

ษาต

อนตน

(ป.๑

-๓)

สมรร

ถนะ

๑

. ม

ทกษ

ะการ

เปนผ

นำา แ

ละกา

รเปน

สมาช

กกลม

ทด

สามา

รถทำา

งานก

ลมดว

ยกระ

บวนก

ารทำา

งานท

ด มป

ระสท

ธภาพ

๒

. แลก

เปลย

นควา

มร แ

บงปน

ความ

คดดว

ยควา

มเตม

ใจ

เพอส

นบ

สนน

สงเส

รมให

กลม

บรร

ลผลต

ามเป

าหม

าย

ทกำาห

นดรว

มกน

๓

. รบ

ฟง

ยอมร

บ เ

คารพ

ความ

คดเห

น แ

ละมม

มอง

ทแตก

ตางข

องผอ

นอยา

งจรง

ใจ

เพอใ

หเกด

ความ

เขาใ

จ อน

ดระห

วางก

นอยา

งแทจ

รง

๔.

รวมท

ำางาน

กลม

ป

ฏบตต

นในฐ

านะส

มาชก

กลม

ท

รบผด

ชอบ

ตอห

นาท

และ

บท

บาท

ทได

รบม

อบห

มาย

อย

างใส

ใจ

และใ

หควา

มไวว

างใจ

กนแล

ะกน

เพอใ

หเกด

ความ

สำาเร

จในก

ารทำา

งาน

และค

วามส

มพนธ

ทด

๕

. สร

างแร

งบน

ดาลใ

จใหผ

อนได

พฒ

นาตน

เองแ

ละ

ใชคว

ามสา

มารถ

ของแ

ตละค

นเพอ

ใหบร

รลผล

สำาเร

จรวม

กน

๖.

ปรบ

ตว พ

รอมป

ระสา

นควา

มคดท

มควา

มแตก

ตาง

พรอม

ใชสน

ตวธใ

นการ

จดกา

รปญ

หาคว

ามขด

แยงเ

พอสร

างแล

ะรกษ

าควา

มสมพ

นธทา

งบวก

กบสม

าชก

สมรร

ถนะ

๑

. ทำา

หนาท

เปน

ผนำาก

ลมแล

ะสม

าชก

กลม

ทด

โดยม

กระบ

วนกา

รทำาง

านหร

อวธก

ารทำา

งานท

ดและ

เห

มาะส

มตาม

วย

๒.

รบฟ

งควา

มคด

เหนข

องผอ

น ส

นบสน

นหร

อ โต

แยงค

วามค

ดเหน

ของผ

อนอย

างมเ

หตผล

๓

. รว

มทำาง

านกล

มกบเ

พอน

ใหค

วามร

วมมอ

ใน

การท

ำางาน

รบผ

ดชอบ

ตอบท

บาทแ

ละหน

าททไ

ดรบ

มอบห

มาย

ใสใจ

ในกา

รทำาง

าน พ

ยายา

มทำาง

านให

ด ทส

ด แ

ละชว

ยเหล

อเพ

อน เ

พอใ

หเกด

ความ

สำาเร

จ ใน

การท

ำางาน

รวมก

น

๔. เ

มอกา

รทำาง

านกล

มเกด

มปญ

หา ช

วยคด

หาวธ

การแ

กไขป

ญหา

และ

ชวยก

ลมแก

ปญหา

โดยส

นตวธ

๕

. ชว

ยสรา

งและ

รกษ

าควา

มสม

พนธ

อนดข

อง

เพอน

ในกล

ม

๑๐. ก

�รเป

นพลเ

มองท

เขมแ

ขง/ต

นร ท

มสำ�น

กส�ก

ล (A

ctiv

e C

itize

n w

ith G

loba

l Min

dedn

ess)

ระด

บกา

รศกษ

าขน

พน

ฐาน

ระดบ

ประ

ถมศก

ษาต

อนตน

(ป.๑

-๓)

คำาอธ

บาย

ป

ฏบต

ตนใน

ฐานะ

พลเ

มองท

มคว

ามรบ

ผดชอ

บ ด

วย

การป

ฏบต

ตามบ

ทบาท

หนาท

ขนบ

ธรรม

เนยม

ประ

เพณ

เคาร

พกฎ

กตกา

ขอต

กลง

และก

ฎหมา

ย

ปฏ

บตต

นในฐ

านะพ

ลเมอ

งทมส

วนรว

มดวย

การเ

รยนร

เพอใ

หตนเ

องมค

วามร

พนฐ

านดา

นการ

เมอง

การป

กครอ

ง

อยรว

มกบ

ผอน

อยาง

พงพ

าอาศ

ยกน

ประ

ยกตใ

ชควา

มร

ดวยก

ารทำา

งานจ

ตอาส

า รบ

ผดชอ

บตอส

วนรว

มโดย

รวมม

อ

กบผอ

นในก

ารแก

ปญหา

และพ

ฒนา

สงคม

ปฏ

บตตน

ในฐา

นะพ

ลเมอ

งทมง

เนนค

วามเ

ปนธร

รมขอ

ง

สงคม

เคา

รพศก

ดศรค

วามเ

ปนมน

ษย

เชอม

นในห

ลกกา

ร

การอ

ยรวม

กนทา

มกลา

งควา

มแตก

ตางห

ลากห

ลาย

มสวน

รวม

ทาง

การเ

มอง

ในระ

ดบตา

ง ๆ

แกไข

ความ

ขดแย

งอยา

ง

สนตว

ธ มส

วนรว

มในก

ารสร

างกา

รเปล

ยนแป

ลง ให

เกดค

วาม

คำาอธ

บาย

ป

ฏบ

ตต

นต

ามระ

เบย

บ ก

ฎ ก

ตกา

ขอ

ตกล

ง

ของค

รอบค

รว โ

รงเร

ยน

และส

งคม

มสว

นรวม

ใน

การช

วยเห

ลอผอ

น ร

กษาส

มบต

สวนร

วม ภ

มใจใ

น

ความ

เปน

ชาต

อธบ

ายคว

ามคด

และก

ารตด

สนใจ

ของต

นเอ

งอยา

งมเห

ตผล

ม

ควา

มสม

พน

ธอน

ด

ในกา

รอยร

วมกน

กบผท

มควา

มแตก

ตางห

ลากห

ลาย

และม

สวน

รวม

ในกจ

กรรม

สวน

รวม

ไดต

ามค

วาม

เหมา

ะสมก

บวย

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 33

ระด

บกา

รศกษ

าขน

พน

ฐาน

ระดบ

ประ

ถมศก

ษาต

อนตน

(ป.๑

-๓)

เทาเ

ทยมแ

ละเป

นธรร

มทงใ

นระด

บทอง

ถน ป

ระเท

ศชาต

และ

โลก

ทงใน

ความ

เปนจ

รงแล

ะโลก

ดจทล

เสมอ

นจรง

เพอใ

หเกด

สนตภ

าพแล

ะควา

มยงย

น

สมรร

ถนะ

๑

. ป

ฏบ

ตตาม

บทบ

าทหน

าทขอ

งพลเ

มองใ

นระบ

อบ

ประช

าธปไ

ตย อ

นมพร

ะมหา

กษตร

ยทรง

เปนป

ระมข

๒

. เคา

รพสท

ธและ

เสรภ

าพขอ

งตนเ

องแล

ะผอน

เคา

รพ

และป

ฏบตต

ามกฎ

กตก

า ขอ

ตกลง

และ

กฎหม

าย ร

วมทง

แนวป

ฏบตต

ามขน

บธรร

มเนย

มและ

ประเ

พณ

๓

. ใหเ

กยรต

ผอน

เหนอ

กเหน

ใจ เอ

ออาท

ร ชวย

เหลอ

ผอน

เพอก

ารอย

รวมก

นอยา

งสงบ

สข

สมรร

ถนะ

๑

. ปฏ

บตตน

ดวยค

วามเ

ขาใจ

และใ

หควา

มเคา

รพ

ตอสญ

ลกษ

ณแท

นควา

มเป

นสถ

าบน

หลกข

องชา

ต

ทยดเ

หนยว

จตใจ

รวมก

นของ

ผคน

๒

. ปฏ

บตต

ามบท

บาทแ

ละหน

าททร

บผด

ชอบต

อ

ครอบ

ครว

ชนเร

ยน โร

งเรย

น แล

ะชมช

นอยา

งเหม

าะสม

๓

. อยร

วมกน

อยาง

เอออ

าทร

รกษ

าสทธ

ของต

นเอง

โดยเ

คารพ

และไ

มละเ

มดสท

ธของ

ผอน

34กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)

ระด

บกา

รศกษ

าขน

พน

ฐาน

ระดบ

ประ

ถมศก

ษาต

อนตน

(ป.๑

-๓)

๔

. รวม

มอกบ

ผอนใ

นการ

ทำางา

นสาธ

ารณ

ะ

และ

จตอา

สา

๕

. ตดต

ามสถ

านกา

รณ เห

ตการ

ณบา

นเมอ

ง และ

ปญหา

ของช

มชน

สงคม

และโ

ลก ม

สวนร

วมทา

งตรง

หรอท

างออ

ม

ในกา

รพฒ

นา เป

ลยนแ

ปลง

และแ

กไขป

ญหา

๖

. มก

ารตด

สนใจ

และก

ารแก

ปญหา

รวมก

น สา

มารถ

แสดง

จดยน

ของต

นเอง

มทก

ษะใ

นการ

ตดสน

ใจ

การแ

กไข

ปญหา

การ

แกไข

ความ

ขดแย

งดวย

การใ

หควา

มรวม

มอ แ

ละ

การแ

สดงอ

อกซง

ความ

สามา

รถทจ

ะอยร

วมกน

ทามก

ลาง

ความ

หลาก

หลาย

๗

. มทก

ษะก

ารตค

วาม

การต

ดตาม

ขาวส

าร เ

หตกา

รณ

บานเ

มอง

และค

วามเ

คลอน

ไหวเ

ชงกา

รเมอ

ง กา

รตคว

าม

นโยบ

ายแล

ะการ

ตดสน

ใจทา

งการ

เมอง

แล

ะการ

วจาร

ณ

ขอมล

ขาวส

ารจา

กสอ

รวมถ

งผลป

ระโย

ชนแล

ะระบ

บคณ

คา

ทเกย

วของ

กน

๔

. อย

รวมก

บผอน

อยาง

พงพ

าอาศ

ยกนท

งผทอ

ย

ในชน

เรยน

โรง

เรยน

ครอ

บครว

และ

ชมชน

ดวย

ความ

เขาใ

จในค

วามแ

ตกตา

งในด

านอา

ย เพ

ศ คว

ามถน

ด

ฐานะ

และ

บทบา

ทหนา

ท

๕

. รว

มกบ

ผอน

แสวง

หาทา

งออก

อยาง

เปน

เหต

เปน

ผล เ

มอเ

ผชญ

กบป

ญหา

ควา

มขด

แยง

หรอม

ความ

คดเห

นไมต

รงกน

๖

. เข

าใจเ

รองส

วนตว

และส

วนรว

ม แล

ะใชข

อง

สวนร

วมอย

างระ

มดระ

วงไม

กอให

เกดค

วามเ

สยหา

ย

และถ

นอมร

กษาใ

หผอน

ไดใช

๗

. ปฏ

บตตน

ตอผอ

นทงใ

นระด

บคร

อบคร

ว แล

ะ

โรงเ

รยน

โดยค

ำานงถ

งผลด

ผลเส

ยทจะ

เกดข

น

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 35

ระด

บกา

รศกษ

าขน

พน

ฐาน

ระดบ

ประ

ถมศก

ษาต

อนตน

(ป.๑

-๓)

๘

. มส

วนรว

มกบ

กลม

หน

วยงา

นห

รออง

คกร

เพอ

กจกา

รสาธ

ารณ

ะ เป

นอาส

าสมค

รในป

ระเด

นทาง

สงคม

ท

หลาก

หลาย

สาม

ารถท

ำางาน

กบชม

ชนแล

ะภาค

ประช

าสงค

ม

ระดบ

ตาง ๆ

ทเห

มาะส

มกบค

วามร

ความ

สามา

รถขอ

งตนเ

อง

๙

. มทก

ษะก

ารจด

การก

ารเป

ลยนแ

ปลง แ

ละปร

ะยกต

ใช

เพอล

ดหรอ

ขจดข

อขดแ

ยง แ

ละกา

รแสว

งหาท

างออ

กดวย

วธกา

รตาง

ๆ

เชน

การป

ระนป

ระนอ

ม กา

รเจร

จาเช

งสนต

สมาน

ฉนท

การค

ดเชง

ยทธศ

าสตร

เพอก

าวขา

มปญ

หาไป

ส

เปาห

มายอ

ยางส

นต

๘

. มสว

นรวม

ในกา

รกำาห

นดกต

กา ป

ฏบตต

ามกต

กา

ในหอ

งเรย

น แล

ะโรง

เรยน

ตดต

าม ต

รวจส

อบ แ

ละปร

บ

เปลย

นใหเ

หมาะ

สมเพ

อการ

อยรว

มกนอ

ยางส

งบสข

๙

. มสว

นรวม

ในกจ

กรรม

จตอา

สาหร

อแกไ

ขปญ

หา

สวนร

วมทเ

หมาะ

สมตา

มวย

36กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)

คำ�อธบ�ยสมรรถนะหลก ๑๐ สมรรถนะอย�งสงเขป

๑. ภาษาไทยเพอการสอสาร (Thai Language for Communication) สมรรถนะภาษาไทยเพอการสอสารเปนความสามารถในการใชภาษาไทย

เปนเครองมอในการตดตอเกยวของกบบคคลรอบตว ผานการฟง ด พด

อาน และเขยน เพอรบ แลกเปลยน และถายทอดขอมล ความร ความรสก

นกคด โดยใชความรทางหลกภาษาและการใชภาษารวมกบประสบการณ

ของตนตามชวงวย ผานการคดวเคราะห ไตรตรองและแกปญหา อยางมสต

เทาทนและสรางสรรค เพอนำาไปสการมชวตทมคณภาพและการทำาประโยชน

ใหแกตนเองและสงคมไทย รวมทงการใชภาษาไทยผานการฟง ด พด อาน

และเขยนในการเขาถงองคความรของสงคมไทย ภาคภม ผกพน และสบสาน

สงทดงาม อกทงสะทอนความเปนไทยออกมาในผลงานตาง ๆ ทตนผลต

๒. คณตศาสตรในชวตประจำาวน (Mathematics in Everyday Life) คณตศาสตรในชวตประจำาวนเปนการบรณาการเนอหาสาระของ

คณตศาสตรกบอกหลาย ๆ สาขาวชาเขาดวยกน เพอใหเกดการเรยนรอยาง

มความหมาย เปนการนำาความรไปเชอมกบปญหา สถานการณในชวต

ประจำาวนทผเรยนพบ ทำาใหผเรยนมองเหนสะพานเชอมระหวางคณตศาสตร

กบโลกทเปนจรง เปนการประยกตเพอนำาไปใชในชวตประจำาวนหรอใช

ในการทำางานทเหมาะสมตามวย การสอนคณตศาสตรจงควรเนนใหผเรยน

คดโดยใชปญหาเปนฐาน โดยเรมจากเรองงาย ๆ ไปสเรองยาก ๆ เมอผเรยน

สามารถคดเปน วเคราะหเปน จะสามารถนำาความรไปใชไดในชวตจรง เพราะ

คณตศาสตรไมใชแคการคำานวณ แตคณตศาสตรคอกระบวนการคดอยาง

มเหตผล เปนขนตอน เพอใชแกปญหาตาง ๆ ทซบซอน

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 37

ผเรยนทมสมรรถนะคณตศาสตร คอผเรยนทมความสามารถในการแกปญหา

มเหตผล สามารถใชความหมายทางคณตศาสตรในการสอสาร รวมทง

เชอมโยงทางคณตศาสตรได ผเรยนสามารถนำาความร ความสามารถ เจตคต

ทกษะ ทไดรบไปประยกตใชในการเรยนรสงตาง ๆ รวมทงสถานการณใหม ๆ

เพอใหไดมาซงความรใหมหรอการสรางสรรคสงใหม ๆ และนำาไปประยกตใชใน

ชวตประจำาวนไดอยางมประสทธภาพ ซงเออใหผเรยนรเทาทนการเปลยนแปลง

ของระบบเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรมและสภาพแวดลอม

๓. การสบสอบทางวทยาศาสตรและจตวทยาศาสตร (Scientific Inquiry and Scientific Mind) การสบสอบทางวทยาศาสตรและจตวทยาศาสตรเปนความสามารถ

ในการใชวธการทางวทยาศาสตร เพอการแสวงหาความรหรอคำาตอบท

ตองการ อาจมการใชและสรางแบบจำาลองเพอความเขาใจเรองราวใน

ธรรมชาต มการใชเหตผลเพอสนบสนนหรอคดคานสการตดสนใจ ได

คำาตอบ ตลอดจนสรางนวตกรรมเพอแกปญหาชวตประจำาวนดวยการเปน

ผสนใจใฝร มเหตผล รวมทงมจนตนาการ

๔. ภาษาองกฤษเพอการสอสาร (English for Communication) ภาษาองกฤษเพอการสอสารเปนความสามารถใชภาษาองกฤษใน

การรบสาร และการสงสาร การมปฏสมพนธ มกลยทธในการตดตอสอสาร

สามารถสอสารไดถกตองเหมาะสมกบบรบททางสงคมและวฒนธรรม

มเจตคตทดตอการเรยนรและการใชภาษาองกฤษ สามารถสอสารแลกเปลยน

และถายทอดความคด ประสบการณ และวฒนธรรมไทยไปยงสงคมโลก

ไดอยางสรางสรรค มนใจ

38กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)

๕. ทกษะชวตและความเจรญแหงตน (Life Skills and Personal Growth) ทกษะชวตเปนความสามารถทจำาเปนในการใชชวตอยางมประสทธภาพ

และมความสข โดยการนอมนำาหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใช

สรางความสมดลและพอดในการใชชวต มการรจกตนเองทงจดเดน และ

จดบกพรองและนำามาใชในการกำาหนดเปาหมายของชวต กน อย ด ฟงเปน

มสตสมปชญญะ บรหารจดการ และดำาเนนชวตสเปาหมาย มการนอมนำา

หลกศาสนาทตนนบถอมาเปนเครองยดเหนยวในการดำารงชวต มการเรยนร

ดวยความสขอยางตอเนองตลอดชวต มการแสวงหาความร แบงปนความร

ตระหนกในความสำาคญของการเรยนรทสงผลตอการพฒนาตนเอง พรอม

เผชญปญหา ปรบตวและพฒนาตนเองอยางตอเนอง มการปรบตวและ

ฟนคนสภาพอยางรวดเรวเมอเผชญกบปญหา และความเปลยนแปลง

สามารถปองกนและหลกเลยงจากภยตาง ๆ สรางปฏสมพนธทด พรอมเกอกล

ชวยเหลอเพอน ครอบครว และผเกยวของเพอความสขในการอยรวมกน

ปฏบตหนาทตอสงคมไดเหมาะสมกบบทบาทและหนาท

ความเจรญแหงตน เปนการพฒนาตนเองใหมชวตอยางสมดลทกดาน

ทงทางดานรางกาย จตใจ อารมณ สงคม สตปญญา และสนทรยะ มความ

พงพอใจในการใชช วต นบถอตนเอง พงพาตนเองและพฒนาตนเอง

ใหมสขภาวะท ด มสนทรยภาพชนชมความงามของธรรมชาตและ

ศลปวฒนธรรม เหนความสำาคญ มสวนรวมในการรกษาสบทอดสงตอ

ทำานบำารงรกษาวฒนธรรมใหดำารงสบทอดตอไปได

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 39

๖. ทกษะอาชพและการเปนผประกอบการ (Career Skills and Entrepreneurship) ทกษะอาชพและการเปนผประกอบการเปนความสามารถของบคคล

ทมงเนนการสรางความพรอมสำาหรบการทำางาน การประกอบอาชพ และ

เปนผประกอบการทเกอกลสงคม โดยบคคลตองรจกความถนด ความสนใจ

ของตนเอง และนำาสการเลอกอาชพทเหมาะสมกบตนเอง การพฒนา

ทกษะในการทำางาน การทำางานดวยการพงพาตนเอง ยดหลกการบรหาร

จดการ และการนำาหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไปใชในการปฏบตงาน

เปนการประกอบการทเนนนวตกรรม การสรางผลตภณฑเชงสรางสรรค

ทมคณภาพสง มจรรยาบรรณพรอมรบผดชอบสงคม

ความรอบรทางการเงน เปนความร ทกษะ และทศนคตของบคคล

ในการจดการการเงน และการสรางทศนคตทางการเงนโดยอาศยความร

ขอมล และสารสนเทศอยางครบถวน จนสามารถจดการการเงนไดอยางม

ประสทธภาพทงการสรางรายได การควบคมการใชจาย การเกบออม การแปลง

เงนออมเปนทรพยสน การลงทนเพอสรางรายไดและการเพมมลคาของ

ทรพยสน

๗. ทกษะการคดขนสงและนวตกรรม (Higher-Order Thinking Skills and Innovation) ทกษะการคดเปนความสามารถในการดำาเนนการคดเพอใหไดคำาตอบ

หรอผลลพธทตองการ เมอบคคลไดรบสงเราหรอขอมลตาง ๆ เขามา สมอง

จะมกระบวนการในการจดกระทำาตอสงเรานนในลกษณะตาง ๆ กน เกดเปน

กระบวนการคดทหลากหลายซงจดกระทำาตอสงเราในลกษณะตาง ๆ กน

เกดเปนกระบวนการคดทหลากหลาย ซงจดจำาแนกไดเปนกลมสำาคญ ๓ กลม

40กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)

๑. ทกษะการคดพนฐาน เชน ทกษะการจำา การเกบความร การดงความร

มาใช การอธบาย

๒. ทกษะการคดทเปนแกนสำาคญ เชน ทกษะการสงเกต การเปรยบเทยบ

การจดกลม จดประเภท การแปลความ ขยายความ การเชอมโยง การสรป

๓. ทกษะการคดขนสง เชน ทกษะการนยาม การวเคราะห การสงเคราะห

การหาแบบแผน การจดระบบ โครงสราง การสราง การคดอยางมวจารณญาณ

ทกษะการคดอยางมวจารณญาณ เปนกระบวนการคดทมงไปทการตรวจสอบ

ความถกตองของขอมล เหตผล และหลกฐานของเรองทพจารณาวา

มความนาเชอถอเพยงใด มประเดนอะไรทเปนจดออน สามารถโตแยงได

โดยมหลกฐานสนบสนน ซงผลการวพากษและประเมนขอมลนจะเปนขอมล

สำาคญทนำาไปพจารณารวมกบขอมลดานอน ๆ เชน ความเหมาะสมตามหลก

กฎหมาย ศลธรรม คณธรรม คานยม ความเชอและบรรทดฐานทางสงคมและ

วฒนธรรม อนจะนำาไปสการตดสนใจอยางมวจารณญาณ

ทกษะการแกปญหาเปนกระบวนการคดทมงไปทความเขาใจเหตและ

ผลของปญหา การแกปญหาใหไดผลจะตองหาตนเหตของปญหานน และ

ขจดทเหตซงตองอาศยวธการทเหมาะสม เมอไดวธการทนาจะดทสดแลว

กตองวางแผนดำาเนนการแกไขปญหานนอยางเปนลำาดบขนตอน และลงมอทำา

ตามแผนนน เกบและวเคราะหขอมล สรปผล ปรบปรง จนบรรลผลตาม

เปาหมายทตองการ

ทกษะการคดรเรมสรางสรรคเปนกระบวนการคดทตองอาศยจนตนาการ

และทกษะพนฐานดานการคดคลอง คดยดหยน คดหลากหลาย รวมทง

การคดวเคราะห และสงเคราะห เพอใหไดสงใหมทแตกตางไปจากเดม ดกวา

มประโยชน มคณคามากกวาเดม การคดรเรมอาจเปนการปรบหรอประยกต

ของเดมใหอยในรปแบบใหม หรออาจเปนการตอยอดจากของเดม หรอเปน

การรเรมสงใหมขนมาเลยกได

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 41

๘. การรเทาทนสอ สารสนเทศ และดจทล (Media, Information and Digital Literacy) การรเทาทนสอ สารสนเทศ และดจทล เปนความสามารถในการเขาถง

เขาใจ สราง และใชสอสารสนเทศและเทคโนโลยดจทลเพอการเรยนรและ

ใชเปนเครองมอในการเปลยนแปลงสงคมอยางรเทาทนตนเอง รเทาทนสอ

และรเทาทนสงคม โดยเฉพาะสอซงมการพฒนาอยางซบซอนกลายเปนสอ

หลอมรวม (Convergence) สมรรถนะของผเรยนสามารถจำาแนกตามชองทาง

และลกษณะของสอได ๓ ประการคอ

การรเทาทนสอ (Media Literacy) เปนความสามารถในการอานสอใหออก

มทกษะในการเขาถงสอ วเคราะหสอ ตความเนอหาของสอ ประเมนคณคา

และเขาใจผลกระทบของสอ และสามารถใชสอใหเกดประโยชนได

การรเทาทนสารสนเทศ (Information Literacy) เปนความสามารถ

ในการประเมน เลอกใช และสอสารขอมลในหลากหลายรปแบบไดอยาง

มประสทธภาพ เพอการเรยนรดวยตนเองและเรยนรตลอดชวต

การรเทาทนดจทล (Digital Literacy) เปนความสามารถในการใช

เทคโนโลยดจทล เครองมอสอสาร สอออนไลนตาง ๆ เพอคนหาขอมล ประมวล

ผลและสรางสรรคขอมลไดหลากหลายรปแบบ

๙. การทำางานแบบรวมพลง เปนทม และมภาวะผนำา (Collaboration, Teamwork & Leadership) การทำางานแบบรวมมอรวมพลงนนเปนการรวมกนทำางานตามบทบาท

เพอใหบรรลเปาหมายทกำาหนดรวมกน อกทงสงเสรม บมเพาะความสมพนธ

ทางบวก โดยผเกยวของตระหนกในการสนบสนน แบงปน แลกเปลยน

ความร และความคด พรอมสนบสนนเกอกลกนทกดาน นอกจากน ตองใสใจ

ในการประสานความคด ประนประนอม เสนอทางเลอกและแนวปฏบต

42กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)

ททกฝายยอมรบ สรางและรกษาความสมพนธทางบวกกบสมาชก

ภาวะผนำา เปนคณลกษณะของบคคลทสามารถแกปญหาและใช

มนษยสมพนธทดเพอชแนะแนวทางใหไปสเปาหมายและสรางแรงบนดาลใจ

ใหผอนไดพฒนาตนเองและนำาจดเดนของแตละคนมาใชปฏบตงานในฐานะ

สมาชกกลมทด เพอใหบรรลผลสำาเรจรวมกน

๑๐. การเปนพลเมองทเขมแขง/ตนรทมสำานกสากล (Active Citizen with Global Mindedness) การเปนพลเมองทเขมแขง/ตนรทมสำานกสากล เปนพลเมองทตระหนก

ในศกยภาพของตนเอง ศรทธาและเชอในศกดศรความเปนมนษย การอยรวมกน

ทามกลางความหลากหลาย มความรความสามารถเชงการเมองทเออ

ใหสามารถอยรวมกนและปกครองกนเองภายใตระบอบประชาธปไตย

อนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข ตระหนกในบทบาทและหนาท สทธ

และเสรภาพ ความเทาเทยมและเปนธรรม มความเปนเหตเปนผล มสำานก

การเปนเจาของประเทศ รวมกนปรกษาหารอเพอแสวงหาแนวทางการแก

ปญหา/ความขดแยงดวยสนตวธ หรอพฒนาสรางสรรคสงคมโดยรวม

รวมกนในระดบตาง ๆ ไดแก ชมชน ทองถน ประเทศชาต อาเซยนและโลก

เหนความเกยวเนองเชอมโยงทสงผลถงกนและกนทงหมด

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 43

คว�มรเสรมเกยวกบสมรรถนะหลก ๑๐ สมรรถนะ

๑. สมรรถนะหลกดานภาษาไทยเพอการสอสาร (Thai Laguage for Communication) ในสวนนจะเสนอขอมลทเกยวกบสมรรถนะหลกดานภาษาไทยเพอ

การสอสาร ดงน

ภาษาเปนเครองมอหลกในการตดตอสอสารกบบคคลรอบตว ซงเปน

สงจำาเปนตอความอยรอด และการมชวตทมคณภาพของบคคลผทมความ

สามารถในการใชภาษาไทยโดยเฉพาะอยางยงการอานและการเขยน ไดอยาง

ชดเจน แมนยำา คลองแคลว ถกกาลเทศะ และเปนไปเพอการพฒนา และ

สรางสรรค ยอมดำาเนนชวตในสงคมไทยไดอยางมความสข ไดรบการยอมรบ

และมโอกาสในการประสบความสำาเรจในการดำาเนนชวต การเขาถงความร

การพฒนาตนและการประกอบอาชพอยางสง การรภาษาไทยยงเปนเครองมอ

สำาคญในการจดระบบความคดและนำาความคดของตนไปสการปฏบตตาง ๆ

ไดอยางมประสทธภาพ ทงการตดสนใจ การแกปญหาและการสรางสรรค

อกทงชวยใหบคคลไดเขาถงวถชวตและภมปญญาตาง ๆ ทไดสบทอดมาใน

สงคมไทย

พจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. ๒๕๕๔ ไดใหคำาจำากดความของ

คำาวา “ภาษา” วา คอถอยคำาทใชพดหรอเขยนเพอสอความของชนกลมใด

กลมหนง หรอเพอสอความเฉพาะวงการโดยประกอบไปดวย เสยง ตวหนงสอ

หรอกรยาอาการทสอความได และโดยปรยายหมายความวา สาระ เรองราว

เนอความทเขาใจกน

การสอสาร ตามความหมายของพจนานกรม Merriam-Webster

ไดกลาวไววาเปนกระบวนการในการแลกเปลยนขอมลระหวางบคคล หรอ

กลมบคคลผานระบบทางสญลกษณ สงทสอความหมายหรอพฤตกรรม

44กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)

ภาษาและการสอสาร

เปนการใชภาษาของมนษยในดานวาทกรรม ซงหมายถงการแลกเปลยน

ของความคดดวยการสอทางการพดหรอการเขยน ทเกยวกบมนษย สงตาง ๆ

และองคกรทางสงคมตาง ๆ และรวมถงความสมพนธระหวางสามสงนน

ในดานบรบท เพอทจะแลกเปลยนขอมลกบบคคลอน และเพอจงใจหรอ

สรางผลกระทบตอผรบสารอยางมประสทธภาพ

ภาษาไทยเพอการสอสาร หมายถงการใชถอยคำาเพอใชในการฟง พด อาน

และเขยนเพอชวยใหสามารถแลกเปลยนขอมล ความคด ความร และความรสก

นกคดระหวางบคคลผสงสารและผรบสาร ตลอดจนจงใจหรอสรางผลกระทบ

ตอผรบสารอยางมประสทธภาพ

กรอบแนวคดทเปนพนฐาน

กรอบแนวคดทเปนพนฐานสำาคญ มทฤษฎการสอสาร ทฤษฎภาษาศาสตร

ทฤษฎภาษาและวฒนธรรม และพฒนาการทางภาษา สรปสาระดงน

ทฤษฎภาษาศาสตร กลาวถง ๑) องคประกอบของภาษา ๕ สวน คอ

ระบบเสยง (Phonology) ระบบคำา (Morphology) ระบบไวยากรณ (Syntax)

ระบบความหมายของคำา (Semantics) และการใชถอยความ (Pragmatics)

สมรรถนะดานภาษาไทยเพอการสอสาร ตองครอบคลมองคประกอบทกสวน

ในลกษณะของการใชภาษาจรง และ ๒) มตของภาษาทมหลายมต ดงน

(๑) ภาษาเพอการรบสาร (Receptive language) ไดแก การฟง ด และ

การอาน (๒) ภาษาเพอการถายทอด (Expressive language) ไดแก การพด

และการเขยน

ทฤษฎการสอสารกลาวถง (๑) กระบวนการสอสารประกอบไปดวย ผสงสาร

(Sender) สาร (Message) ขอมล (Information) และผรบสาร (Receiver)

การสอสารทไดผลตองใหคำานงถงองคประกอบในแตละดานและสามารถ

ปฏบตไดอยางเหมาะสม (๒) การรบสารทมประสทธภาพ คอ การทผรบสาร

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 45

สามารถเขาใจเจตนาทแทจรงของผสงสาร โดยเฉพาะอยางยงเมอเปนเจตนา

ทแฝงเรน การทำาเชนนนไดผรบสารจะตองทำาความเขาใจเกยวกบผสงสาร

วธการ กลวธในการสงสาร และลกษณะสำาคญของสาร (๓) การสงสาร

ทมประสทธภาพ คอ การทผสงสารสามารถเขาใจธรรมชาตและพนฐานของ

ผรบสาร เลอกใชกลวธในการสงสารและนำาเสนอสารไดเหมาะสมกบ

ผรบสาร เพอใหผสงสารสามารถตความสารนนไปในทศทางทตนตองการ

ทฤษฎภาษาและวฒนธรรมกลาวถง (๑) การทมนษยอาศยภาษาเปน

เครองมอในการตดตอเกยวของกบผอนในสงคม มนษยสามารถอยรอด

และพฒนา ผานการขดเกลาทางสงคมซงอาศยภาษาเปนเครองมอ การเรยนร

ภาษาจงเปนเครองมอทชวยใหมนษยเขาถง เขาใจ ซาบซง ผกพน ภาคภมใจ

และสบทอดวฒนธรรมและภมปญญาของสงคมทตนอย และ (๒) ภาษา

เปนเครองมอชวยใหบคคลเขาใจผอน ทมความแตกตางทางความคด วถชวต

และวฒนธรรม ทงผคนในอดตในปจจบนทอยหางไกล อยตางภมภาค

ตางชมชน และอยใกลชดในชวต ตลอดจนการคาดคะเนถงความคดและ

ชวตของคนในอนาคต ซงชวยใหบคคลไดขยายโลกทศนของตนเองและ

พฒนาสำานกแหงความเปนพลเมองโลก

พฒนาการทางภาษากลาวถงพฒนาการทางภาษาของเดกแตละวย

ดงน (๑) เดกวยประถมศกษาสามารถเขาใจและใชภาษาพดในระดบเรองราว

ทเรยบงาย ไมซบซอน จบประเดนหลกทตรงไปตรงมา และจดจำารายละเอยด

บางสวนทไมซบซอน (๒) เดกวยประถมศกษาสามารถวางแผนทมขนตอน

งาย ๆ ในการแตงเรอง และใชภาพประกอบคำาในการอานและเขยนระดบ

เรองราวทเรยบงายและไมซบซอนได

46กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)

แนวคดสำาคญของสมรรถนะดานการสอสารของหลกสตรทเนน

สมรรถนะของประเทศตางๆ

หลกสตรของประเทศแคนาดา (Alberta Education, Canada)

มงใหนกเรยนสามารถแลกเปลยนกบผอนทงอยางเปนทางการและไมเปน

ทางการ ผานสอทเปนคำาพด งานเขยนหรอภาษาทาทาง กราฟกและสญลกษณ

โดยพจารณาผลกระทบของวฒนธรรม บรบทและประสบการณตอการสอสาร

และแสดงออกถงการใหเกยรต การเขาใจในจตใจผอน และความรบผดชอบ

เมอสอสารกบผอน

หลกสตรของประเทศออสเตรเลย (Australia) ครอบคลม

คณสมบตสำาคญสามประการคอ (๑) เรยนร ทจะฟง อาน พด เขยน

และอานขอความงาย ๆ และเปนรปแบบทซบซอนมากขนในบรบทตาง ๆ

ทเพมมากขน ดวยความแมนยำา คลองแคลว และมจดมงหมายทชดเจน

(๒) ชนชมและสนกกบการใชภาษาในทกรปแบบ พฒนาความร สก

ความมชวตชวาและพลงทจะทำาใหเกดความรสกถายทอดขอมล ความคด

รปแบบการสอสารทอำานวยความสะดวกในการปฏสมพนธกบผอน

ใหความบนเทง ชกชวน และโตแยง (๓) พฒนาความสนใจและทกษะในการ

สอบถาม ในเรองความงามทางภาษาของเรองทอานและพฒนาความร

ความเขาใจในวรรณคด

หลกสตรนานาชาต International Baccalaureate (IB) : ใหคณคา

แกภาษาหลกคอภาษาองกฤษเปนเครองมอในการเรยนรตามหลกสตร

โดยมจดเนนในการพฒนาความสามารถทางภาษาหลก คอ (๑) ผเรยน

เรยนรภาษาอยางมความหมาย ใชภาษาเปนเครองมอในการพฒนา

ความคดความร และการรบรและเขาใจโลกรอบตว ตลอดจนการตดตอ

สอสารและการทำางานรวมกบผอน (๒) การเรยนการสอนภาษาเนนการใช

ในบรบทจรงทมความหมายและสนกสนาน (๓) มงใหผ เรยนสามารถ

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 47

เชอมโยงการเรยนรและถายทอดความเขาใจในแนวความคดไปสสถานการณใหม

หลกสตรประเทศองกฤษ (British National Curriculum)

ไดกำาหนด (๑) ความสามารถในการใชภาษาองกฤษเปนความสามารถหลก

ทครทกคน ทกวชา มหนาทสงเสรมการเรยนรภาษาองกฤษในขณะสอน

วชาตาง ๆ (๒) โปรแกรมการศกษาวชาภาษาองกฤษในระดบประถมศกษา

และมธยมศกษาแบงสาระออกเปนดานการฟง การพด การอาน และ

การเขยน วตถประสงคการเรยนรเปนทกษะทสมพนธกบการใชในชวตจรง และ

มแนวการประเมนทชวยใหเหนระดบยอยของพฒนาการทางภาษาดานตาง ๆ

(Assessment For Learning - AFL) (๓) ความสามารถในการใชภาษา

องกฤษแตละสาระแบงเปนระดบชน และมคำาอธบายแตละระดบชน (Level

Descriptors) เพอใหทศทางการพฒนาแกครและนกเรยน โดยทระดบชน

ดงกลาวไมใชระดบชนเรยน นกเรยนแตละคนมการพฒนาไปตามระดบ

ชนแตกตางกน นกเรยนในชนเรยนเดยวกนจงมระดบความสามารถ

ในแตละดานตางกนไป (๔) การเรยนการสอนวชาภาษาองกฤษในระดบ

ประถมศกษามทงสวนทเปนการสอนแบบหนวยบรณาการและการสอน

เฉพาะทกษะทตองการฝก ในการฝกทกษะเฉพาะ เนนการเขาใจความหมาย

ของเสยงและความสมพนธระหวางเสยงกบตวอกษร (Letters and sounds)

เทคนค กลวธการใชภาษาดานตาง ๆ และการใชภาษาในระดบคำา ประโยค

และเรองราวอยางครบถวนตงแตระดบประถมศกษาตอนตน (๕) มการให

ความสำาคญแกผรบสารหรอผฟง ผอาน (Audience) และการใชกลวธ

การใชภาษาดานตาง ๆ ตงแตในระดบประถมศกษาตอนตนตามความเหมาะสม

กบวย

48กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)

๒. สมรรถนะหลกดานคณตศาสตรในชวตประจำาวน (Mathematics in Everyday Life) ในสวนนจะเสนอขอมลทเกยวกบสมรรถนะหลกดานคณตศาสตรในชวต

ประจำาวน ดงน

คณตศาสตรเปนวชาทเกยวของกบความคดรวบยอดทไดจากประสบการณ

มระเบยบแบบแผน แตละขนตอนมเหตผลอางอง มการกำาหนดสญลกษณ

ทชดเจนสอความหมายไดตรงกน และคณตศาสตรเปนศลปะอยางหนง

ทำาใหคนพบสงใหม ๆ กอเกดความคดสรางสรรคมความสำาคญอยางยงและ

ถอเปนสวนหนงของมนษยทกคนทมสวนเกยวของกบคณตศาสตรทำาให

คดเปน แกปญหาเปน ทำาใหสามารถคาดการณ วางแผน การตดสนใจ และ

แกปญหาทเกดขนไดอยางถกตองและเหมาะสม การเคารพในกฎกตกาของ

สงคม และการมความคดรเรมสรางสรรค ตลอดจนสามารถนำาความร

ทางคณตศาสตรประยกตใชในดานตาง ๆ อยางกวางขวาง เพอพฒนาคนหรอ

ทรพยากรมนษยเขาสสงคมใหมในศตวรรษท ๒๑

หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑ กลมสาระ

การเรยนรคณตศาสตร (กระทรวงศกษาธการ, ๒๕๕๑) ไดกลาวไววา

คณตศาสตรมบทบาทสำาคญยงตอการพฒนาความคดมนษยทำาใหมนษย

มความคดสรางสรรค คดอยางมเหตผล เปนระบบ มแบบแผน สามารถ

วเคราะหปญหาหรอสถานการณไดอยางถถวนรอบคอบ ชวยใหคาดการณ

วางแผนตดสนใจแกปญหาและนำาไปใชในชวตประจำาวนไดอยางถกตอง

เหมาะสม นอกจากนคณตศาสตรยงเปนเครองมอในการศกษาทาง

ดานวทยาศาสตรเทคโนโลยและศาสตรอน ๆ คณตศาสตรจงมประโยชน

ตอการดำาเนนชวตชวยพฒนาคณภาพชวตใหดขนและสามารถอยรวมกบ

ผอนไดอยางมความสข

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 49

คณตศาสตรเปนวชาทเกยวของกบความคดรวบยอด มลกษณะเปน

นามธรรม มการกำาหนดสญลกษณขนใชซงมลกษณะเปนภาษาสากล

มความเปนศลปะในตวเอง และมโครงสรางทชดเจน นอกจากนนยงกลาวถง

ธรรมชาตของคณตศาสตรไววา ๑) คณตศาสตรเปนวชาทเกยวกบความคด

รวบยอด ซงความคดเหลานไดมาจากการสรปทเหมอน ๆ กน ซงไดจาก

ประสบการณหรอปรากฏการณท เกดขน ๒) คณตศาสตรเปนวชาทม

การแสดงแนวคดอยางมระบบ เปนขนตอน การสรป แตละขนตองม

การอางองอยางมเหตผล ทกขนตอนในแตละเนอหาจะเปนเหตเปนผล

ตอกน ๓) คณตศาสตรมลกษณะเปนภาษาสากล มการกำาหนดสญลกษณใน

การสอความหมาย ซงสามารถเขยนขอความทางคณตศาสตรไดรดกม

ชดเจน สอความหมายไดถกตอง เกดความเขาใจตรงกน จงนบไดวาคณตศาสตร

มภาษาเฉพาะเปนของตนเอง ๔) คณตศาสตรเปนศลปะอยางหนง ความงาม

ของคณตศาสตรอยทความมระเบยบ ความกลมกลนของแนวความคด

ตลอดจนความละเอยดถถวนและรอบคอบ (วรรณ ธรรมโชต, ๒๕๕๐)

โลกปจจบนเจรญกาวหนาอยางรวดเรวดวยความรทางวทยาศาสตร

และเทคโนโลย ซงเปนผลสบเนองมาจากความเจรญกาวหนาทางคณตศาสตร

นบตงแตสมยโบราณ ไมวาจะเปนกฎแรงโนมถวงของโลก จนถงการทดลอง

ระเบดนวเคลยร จำาเปนตองอาศยความรความเขาใจในคณตศาสตร

อยางลกซงในแขนงใดแขนงหนง เชน วศวกรตองเรยนรแคลคลส สมการ

ดฟเฟอเรนเชยล การวเคราะหเชงตวเลข (Numerical Analysis) นกการ

ธนาคาร ผลงทนการคาควรเรยนร เรองกำาหนดการเชงเสน (Linear

Programming) การควบคมคณภาพ (Quality Control) ผบรหารงาน

ตองอานและแปลความหมายของขอมลทางสถตไดและควรมความร

พนฐานทางคอมพวเตอรดวย นอกจากนอาชพเกอบทกแขนงไมวาจะเปน

ทางวทยาศาสตรหรอสงคมศาสตรตองเกยวของกบงานวจย ซงจำาเปน

50กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)

ตองมพนความรทางคณตศาสตร วชาคณตศาสตรเปนเครองมออยางหนง

ทจะฝกใหคนมวนยในตนเอง จากการเสรมสรางลกษณะนสยและเจตคต

บางอยางใหแกผเรยน เชน ความมระเบยบวนยในการทำางาน ความมเหตผล

ในการแกปญหา การเคารพในกฎกตกาของสงคมและการมความคดรเรม

สรางสรรค ตลอดจนความพอใจและเขาใจในสงทเปนสจจะ ซงเปนคณธรรม

สงสดขอหนงของมนษยดวยเหตทคณตศาสตรใชภาษาทงาย ๆ สญลกษณ

ทรดกม ใชเหตผลทถกตองสงเสรมใหมความคดรเรม และรจกประเมนคา

ขอมลตาง ๆ นนเอง ในบรรดาความรเบองตนทมนษยควรเรยนรตงแต

สมยโบราณ นอกจากการอาน (Reading) และการเขยน (Writing) แลว

ยงรวมถงเลขคณต (Arithmetic) ซงเปนสาขาหนงของคณตศาสตรดวย

เพราะความเชอวาคณตศาสตรเปนเครองมอวเศษทสอนใหคนมเหตผล

คณตศาสตรจงเปนวชาทสบทอดมาจากคนรนกอน จนถงชนรนปจจบน

อยางตอเนองและไมขาดตกบกพรอง เชน เรขาคณตของ Euclid แมจะม

เรขาคณตแบบไมใช Euclid (Non-Euclidean Geometry) เกดขน กยงคงม

คนเรยนตลอดเวลามากกวา ๒,๕๐๐ ปแลว เชนเดยวกบพชคณตและ

ตรโกณมต วชาเหลานไดแสดงถงรากเหงาและวฒนธรรมความเปนอย

ของมนษยทำาใหสามารถสบสาวเรองราวประวตศาสตรไดเปนอยางด และเหน

คณคาในวชาทเปนความจำาเปนแกโลก รวมทงความเขาใจในความเจรญ

งอกงามทางวทยาศาสตรและเทคโนโลยซงเปนผลมาจากความเจรญและ

ววฒนาการทางคณตศาสตรมาตงแตโบราณกาล

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย (๒๕๕๔) ไดกลาวถง

คณคาของการเรยนคณตศาสตร ๓ ประการ ดงน ๑) เรยนเพอนำาไปใช

ในการดำารงชวต และใชเปนเครองมอในการศกษาวทยาการตาง ๆ ในทาง

วทยาศาสตรและเทคโนโลย มนษยศาสตรและศลปศาสตรตลอดจน

ศาสตรอน ๆ ทเกยวของ ทงนเพราะเราจำาเปนตองใชคณตศาสตรไมทางตรง

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 51

กทางออม กบกจกรรมสวนใหญในชวตประจำาวน มการนำาคณตศาสตรไปใช

อธบายปรากฏการณหรอเหตการณตาง ๆ และคาดการณถงผลทอาจ

เกดขน ทำาใหเราสามารถเตรยมตวรบสถานการณไดอยางมประสทธภาพ

๒) เรยนเพอการเปนพลเมองทดและมคณภาพ ทงนเพราะคณตศาสตรเปน

วทยาการแขนงหนงทเปนทงศาสตรและศลปมบทบาทสำาคญในการพฒนา

ความคดของมนษยทำาใหมนษยมความคดสรางสรรค คดอยางมเหตผล

เปนระบบ มแบบแผน สามารถวเคราะหปญหาและสถานการณไดอยางถถวน

รอบคอบ ทำาใหสามารถคาดการณ วางแผน ตดสนใจแกปญหา และนำาไป

ใชในชวตประจำาวนไดอยางถกตองและเหมาะสม และ ๓) เรยนเพอศกษา

ถงอารยธรรม ทนำามาซงความเจรญรงเรองของมนษยชาต ทงนเพราะ

คณตศาสตรเปนอารยธรรมทมว วฒนาการอนยาวนานมาตงแตสมย

ดกดำาบรรพจนถงปจจบนโดยไมหยดนง ทงยงแสดงใหเหนถงภมปญญา

อนลกซง และความคดรเรมสรางสรรคของคนแตละยคสมยในการสราง

ความเจรญรงเรอง และพฒนาคณภาพชวตของคนเราใหดขน

การจดการศกษาคณตศาสตรในศตวรรษท ๒๑

จากการวเคราะหหลกจากทฤษฎแนวคดทเปนพนฐานของคณตศาสตร

ในชวตประจำาวน ไดแก ธรรมชาตและความสำาคญของคณตศาสตร ประโยชน

และคณคาของคณตศาสตร หลกสตรและการสอนคณตศาสตร ทฤษฎ

การสอนคณตศาสตร พบวา องคประกอบสำาคญทกอใหเกดการเรยนร

คอ การปฏสมพนธระหวางผ เรยนกบขอมลขาวสารและประสบการณ

ทผ เรยนไดรบ ดงนนการศกษาจงควรมงเนนการจดเตรยมเนอหาและ

ประสบการณทเหมาะสมและเออใหผเรยนเกดความร ทกษะ พฤตกรรม

และเจตคตทพงประสงค ในการเรยนรคณตศาสตร ผเรยนจงควรไดม

โอกาสพฒนามโนทศนทางคณตศาสตรไปพรอม ๆ กบทกษะทางวธการ

ทสมพนธกนเพอใหเปนการเรยนรคณตศาสตรอยางมความหมาย เพอใหเกด

52กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)

ความร ความชำานาญในวธการ สามารถเชอมโยงความรกบวธการจนสามารถ

นำาความรทางคณตศาสตรไปใชไดอยางกวางขวาง

ในการเรยนรคณตศาสตรมทฤษฎเกยวกบการเรยนรหลายทฤษฎทสำาคญ

เปนทนยมและยอมรบกนในปจจบนมอยสองกลมแนวคด

๑. ทฤษฎเกยวกบการสรางพฤตกรรมการเรยนรของผเรยน ซงมความ

เกยวของกบการเรยนรคณตศาสตรมานานแลว

๒. ทฤษฎเกยวกบการสรางองคความร การสงเสรมการเรยนรคณตศาสตร

อยางมความหมาย ซงมหลกการสรางความรทางคณตศาสตรของผเรยนหลก ๆ

มดงน ๑) ผเรยนสรางความรใหมทางคณตศาสตร โดยการคดสะทอนหรอ

คดไตรตรอง พจารณาในการกระทำา และการคดของผเรยน ๒) การเรยนร

สะทอนถงกระบวนการทางสงคม ซงผเรยนมปฏสมพนธกบผคนในสงคม

จากการสนทนาพดคย การอภปรายไมวากบตนเองหรอผอน

สรปไดวาคณตศาสตรเปนเรองเกยวกบตวเลข การคดคำานวณ การใชเหต

และผลในการแกปญหา มการใชสญลกษณเปนภาษาสากล เพอใหสอ

ความหมาย และเขาใจกนได อกทงเปนเครองมอแสดงความคดเปนระเบยบ

ทมเหตผล มวธการและหลกการทแนนอน เพอนำาไปใชในการแกปญหา

ตาง ๆ นอกจากนยงปลกฝงความเชอมนและคณคาในความจรงทไดแสดงใหเหน

อกดวย

หลกการและวธสอนคณตศาสตร มดงน ๑) การสอนเนอหาใหมแตละ

ครง ตองคำานงถงความพรอมของผเรยน ทงความพรอมดวยวฒภาวะและ

เนอหา ๒) การสอนคณตศาสตรเนนเรองความเขาใจมากกวาความจำา

การสอนคณตศาสตรแนวใหมจงเนนการจดประสบการณการเรยนทม

ความหมาย และใชวธการสอนตาง ๆ มากขน ผเรยนจะตองเขาใจความคด

รวบยอดกอน จงฝกทกษะหรอทำาแบบฝกหดเพอเพมพนประสบการณอนจะนำา

ไปสการนำาไปใชไดอยางมประสทธภาพ ๓) ใชวธอปมาน (Induction) ในการสรป

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 53

หลกการคณตศาสตรแลวนำาความรไปใชดวยวธอนมาน (Deduction) ๔) ควรม

การจดประสบการณการเรยนรใหแกผเรยน เพอชวยใหผเรยนมองเหน

ความหมายและหลกการทางคณตศาสตร ประสบการณการเรยนรทดควร

เนนรปธรรม หรอทเปนกงรปธรรม ๕) สอนจากปญหาจรงทประสบอยเสมอ

ในชวตประจำาวน การทผเรยนจะมความสามารถในการแกปญหา ผเรยน

ควรไดรบการสงเสรมใหไดอภปราย และแสดงความคดเหนในโจทยปญหา

หรอสถานการณตาง ๆ แลวแปลเปนประโยคสญลกษณหรอประโยค

คณตศาสตร ๖) สงเสรมการสอนโดยใชกจกรรมและสอการสอน การสอน

เรองใหมในแตละครงควรใชสอรปธรรมอธบายแนวความคดนามธรรมทาง

คณตศาสตร ในการจดกจกรรมควรใหไดทดลองคนควาคำาตอบดวยตนเอง

และ ๗) สงเสรมการสอนโดยคำานงถงความแตกตางระหวางบคคล

๓. สมรรถนะหลกดานการสบสอบทางวทยาศาสตรและ จตวทยาศาสตร (Scientific Inquiry & Scientific Mind) ในสวนนจะเสนอขอมลทเกยวกบสมรรถนะหลกดานการสบสอบทาง

วทยาศาสตรและจตวทยาศาสตร ดงน

การรวทยาศาสตร หมายถง ความสามารถของบคคลทจะเชอมโยง

สงตาง ๆ เขากบประเดนท เ กยวของกบวทยาศาสตรและแนวคดทาง

วทยาศาสตรไดอยางไตรตรอง ทงน การประเมนการรวทยาศาสตรพจารณา

จาก ๔ ลกษณะ ไดแก ๑) การกำาหนดสถานการณชวตจรงทมความหลากหลาย

ทครอบคลมวทยาศาสตรและเทคโนโลย ๒) การระบประเดนทางวทยาศาสตร

ซงครอบคลมการอธบายปรากฏการณอยางเปนศาสตร และการใชหลกฐาน

ทางวทยาศาสตร ๓) ความรวทยาศาสตร และ ๔) จตวทยาศาสตร

นกเรยนทรวทยาศาสตรจะตองสามารถปรบตวเองใหเขากบการเปลยนแปลง

ของวทยาศาสตรและเทคโนโลย และผลของวทยาศาสตรและเทคโนโลย

ตอบคคล สงคม และเศรษฐกจ ดงนน บคคลทรวทยาศาสตรจะตองเปนบคคล

54กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)

ทสามารถแยกแยะความแตกตางระหวางผเชยวชาญกบบคคลทไมมความร

แยกแยะความแตกตางระหวางทฤษฎ และขอมลทไมถกตอง ระบไดวาแตละ

บคคลจะแสดงขอเทจจรงทไดรบอทธพลจากวทยาศาสตรและเทคโนโลย

ใชความรวทยาศาสตรทเหมาะสมในการตดสนใจ ตดสนคณคา แกปญหา และ

ลงมอปฏบต รวมทงตระหนกวาวธการแกปญหาในปจจบนอาจสงผลใหเกด

ปญหาอน ๆ ตามมาได เปนตน

ธรรมชาตของวทยาศาสตรและเทคโนโลยและวศวกรรม

โครงการ Project 2061 ไดศกษาธรรมชาตของวทยาศาสตรและธรรมชาต

ของเทคโนโลยและวศวกรรม สรปไดวาดงน

ธรรมชาตของวทยาศาสตร เกยวของกบ ๓ มมมอง ดงน

มมมองท ๑ การมองโลกอยางเปนวทยาศาสตร (The scientific world view)

กลาวคอ โลกเปนสงทสามารถทำาความเขาใจได เหตการณตาง ๆ ทเกดขน

จะเปนแบบแผนสอดคลองกน ความรทางวทยาศาสตรสามารถเปลยนแปลงได

เนองจากไดขอมลจากการสงเกตทเปลยนแปลงไปจากเดม อกทงความร

ทางวทยาศาสตรมความคงทน โดยความร วทยาศาสตรสวนใหญจะม

การปรบเปลยนใหมความถกตองมากกวาทจะถกปฏเสธ และวทยาศาสตร

ไมสามารถตอบคำาถามไดทกประเดน โดยเฉพาะประเดนเหนอธรรมชาตและ

ปรชญาในการดำาเนนชวต

มมมองท ๒ คอ การสบสอบทางวทยาศาสตร (Scientific inquiry)

โดยครอบคลมธรรมชาตของวทยาศาสตร ไดแก (๑) วทยาศาสตรตองอาศย

หลกฐานเพอนำาสการสรางเครองมอและวธการทเหมาะสมในการสงเกต

ปรากฏการณ (๒) วทยาศาสตรเปนการบรณาการระหวางเหตผลและ

จนตนาการ (๓) วทยาศาสตรมเปาหมายเพอทำานายและอธบายปรากฏการณ

และ (๔) วทยาศาสตรจะพยายามระบและหลกเลยงอคตทเกดขนระหวาง

การแปลความหมายขอมล การบนทกขอมล และการนำาเสนอขอมล

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 55

มมมองท ๓ ธรรมชาตของการปฏบตทางวทยาศาสตร จะครอบคลม

ประเดนทวาวทยาศาสตรเปนการปฏวตทางสงคมทมความซบซอน โดย

เกยวของกบจรยธรรม เชน การบนทกผลอยางแมนยำา การใหความสำาคญกบ

สตวทดลอง และผลกระทบทมตอชวต รวมทงนกวทยาศาสตรจะมสวนรวมใน

ฐานะของผเชยวชาญและพลเมองทวไป

ธรรมชาตของเทคโนโลยและวศวกรรมศาสตร เทคโนโลยเปนการนำา

ความร ทกษะ และทรพยากร มาสรางสงของเครองใช โดยผานกระบวนการ

เพอแกปญหา สนองความตองการ หรอเพอความสามารถในการทำางาน

ของมนษย กระบวนการทางเทคโนโลยเกยวของกบการแกปญหา โดยการคด

รเรมสรางสรรค เพอนำาไปสการประดษฐและปฏบต กอใหเกดประโยชน

ตามความตองการของมนษย มนษยมความตองการในการสรางสงอำานวย

ความสะดวกในการดำารงชวต ซงนำาไปสปญหาทอาจเกดจากการประดษฐ

คดคนตาง ๆ ทมนษยสรางขน และบางครงปญหาอาจเกดจากการผลตสงของ

ตาง ๆ ไมตรงตามความตองการหรอไมไดคณภาพ จงตองมการออกแบบ

เพอนำามาแกปญหาทเกดขน ทงน ธรรมชาตของเทคโนโลยเกยวของกบ

๓ ประเดน ไดแก ประเดนท ๑ เทคโนโลยและวทยาศาสตร ความรของ

เทคโนโลยมาจากความเขาใจทางวทยาศาสตร และความรทางวทยาศาสตร

จะกอใหเกดวศวกรรมเพอชวยในการแกปญหา ประเดนท ๒ การออกแบบ

และระบบ จะครอบคลมแกนของวศวกรรมในการออกแบบภายใตขอจำากด

(Constraint) โดยมนษยควบคมการทำางานของเทคโนโลย และเทคโนโลย

ยงมผลขางเคยงทไมสามารถทำานายได ระบบเทคโนโลยจงสามารถลมเหลวได

และประเดนท ๓ ประเดนในเทคโนโลย เทคโนโลยและสงคมมความสมพนธกน

โดยเทคโนโลยจะนำาสการเปลยนแปลงสงคม และแนวปฏบตทางสงคมจะนำา

สการเปลยนแปลงเทคโนโลย

56กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)

การสบสอบทางวทยาศาสตรและจตวทยาศาสตร

การสบสอบทางวทยาศาสตร หมายถง วธการคนควาหาความรดวยตนเอง

หรอสรางความรดวยตนเอง โดยใชกระบวนการทางวทยาศาสตร อยบนฐาน

ของแนว constructivism อนเปนแนวคดทเนนใหผเรยนเปนผสรางความรใหม

และสงประดษฐใหมดวยตนเอง ความรทไดจะคงทนถาวรอยในความจำาระยะยาว

ผสอนไมสามารถสรางใหไดแตผสอนเปนเพยงผจดประสบการณเรยนร

กระบวนการสบสอบทางวทยาศาสตร ใชกระบวนการทางวทยาศาสตร

ในการหาความร ซงผเรยนตองอาศยปจจยสำาคญ คอ

๑) วธการทางวทยาศาสตร (Scientific Method) หมายถง ขนตอน

การหาความร โดยเรมตงแตการระบปญหา การตงสมมตฐาน การออกแบบ

การทดลอง การทดลอง การรวบรวมขอมล การวเคราะหขอมล สรปผล

๒) ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร (Scientific Process Skills)

หมายถง ทกษะการคดทงทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนพนฐาน และ

ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนผสมผสานทใชในการดำาเนนการทดลอง

๓) กระบวนการพฒนาจตวทยาศาสตร (Scientific Mind) หมายถง

พฤตกรรมทแสดงออก ซงความมคณสมบตของการเปนนกวทยาศาสตร

อนเปนลกษณะสำาคญทชวยเออใหนกเรยนใชกระบวนการทางวทยาศาสตร

คนหาความรใหม แกปญหา และหาแนวทางแกปญหา ซงคณสมบตดงกลาว

คอ ความมเหตผล มความอยากรอยากเหน ความใจกวาง ความซอสตยและ

มใจเปนกลาง ความเพยรพยายาม และการพจารณารอบคอบกอนตดสนใจ

การใชเหตผล หมายถงคณลกษณะของมนษยทสามารถคดและ

ปฏบตทตรงกบหลกของเหตผล โดยการแสวงหาขอมลทเชอถอไดมาสนบสนน

อยางเพยงพอและอยางมเหตผล กอนทจะยอมรบหรอใหคำาอธบายใด ๆ

โดยปราศจากการเบยดเบยนตนเองและผอน ดงนน เหตผล (Reason) และ

การใชเหตผล (Reasoning) จงเปนสมรรถภาพหนงของความมเหตผล (Rationality)

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 57

ซงเปนการรวบรวมหลกฐานหรอตรรกะเพออธบายขอมลทมความสมพนธกน

ในเชงสาเหตและผลลพธ การใชเหตผล แบงเปน ๕ ประเภท คอ

๑) การใชเหตผลแบบนรนยเปนการใชเหตผลโดยใชแนวคด หลกการ

กฎ ทฤษฎ อธบายเหตการณยอย ๆ ทมลกษณะเฉพาะหรอหาขอสรป

๒) การใชเหตผลแบบอปนย เปนการใชเหตผลโดยการสงเกตเหตการณ

ยอย ๆ ทมลกษณะเฉพาะ แลวสรปเปนแนวคด หลกการ กฎ ทฤษฎ

๓) การใชเหตผลแบบอปนย-นรนยเปนการใชเหตผลโดยการใชเหตผล

แบบนรนยและอปนยรวมกน

๔) การใชเหตผลอยางเปนทางการ เปนการใชเหตผลโดยใชขอมล

เชงตรรกะและเชงคณตศาสตรประกอบ

๕) การใชเหตผลอยางไมเปนทางการ เปนการใชเหตผลในสถานการณ

ปญหาปลายเปด เชงโตเถยง ซบซอน หรอไมมโครงสราง และเปนปญหาท

ตองการใหแตละบคคลสรางขอโตแยงเพอสนบสนนขอกลาวอาง

การใชและการสรางแบบจำาลอง หมายถง แผนภาพ (Diagram)

สงของจำาลองจากของจรง (Physical Replicas) การแทนดวยสมการ

ทางคณตศาสตร (Mathematical Representations) การเปรยบเทยบ

(Analogies) การจำาลองระบบดวยคอมพวเตอร (Computer Simulations)

อยางไรกตาม แบบจำาลองไมจำาเปนตองถกตอง ตรงกบโลกของความเปนจรง

แตแบบจำาลองนจะเนนทลกษณะสำาคญ ๆ โดยบดบงลกษณะอนไว

แบบจำาลองถกนำามาใชเพอวตถประสงคตาง ๆ ในเชงวทยาศาสตร ดงน

๑) เพอแทนระบบหรอสวนของระบบภายใตเรองทศกษา

๒) เพอชวยในการพฒนาคำาถามและการอธบาย

๓) เพอสรางขอมลซงใชในการพยากรณ

๔) เพอสอสารแนวคดสผอนโดยนกเรยนสามารถทจะประเมนและปรบปรง

แบบจำาลองผานการทำางานทเปนวงจรแบบซำา ๆ โดยการเปรยบเทยบระหวาง

58กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)

สงพยากรณกบโลกของความจรง และปรบแบบจำาลองเพอใหปรากฏการณ

ทถกจำาลองมานนมความถกตองเชงลก

แบบจำาลองถกนำามาใชเพอวตถประสงคตาง ๆ ในเชงวศวกรรมดงน

๑) เพอวเคราะหระบบเพอดวาขอบกพรองใดทอาจเกดขนหรออยภายใต

เงอนไขใด ๒) เพอทดสอบแนวทางการแกปญหาทเปนไปได ๓) เพอสรางภาพ

และปรบปรงแบบ ๔) เพอสอสารลกษณะทออกแบบสผอน ๕) เพอทดสอบ

ประสทธภาพของการออกแบบ กรณของตนแบบ (Prototypes)

การโตแยง เปนกระบวนการสนทนาระหวางบคคล ซงบคคลสองฝาย

หรอมากกวาทำาการอภปรายขอกลาวอางทมความเหนแตกตางกน โดยม

การใชเหตผลหรอคดคานดวยหลกฐานเชงประจกษ เพอปรบใหเขากบการแกไข

ปญหาทมความเหนแตกตางกน

การโตแยงทางวทยาศาสตร หมายถง กระบวนการทางสงคมวทยาศาสตร

ทใชขอเทจจรง กฎ ทฤษฎ และหลกฐานในการสราง นำาเสนอ ประเมน ตรวจสอบ

และปรบปรงขอกลาวอาง มประโยชนดงน ๑) การโตแยงเปนกระบวนการ

พฒนาและตรวจสอบความถกตองในความรทางวทยาศาสตร ๒) กจกรรม

การโตแยงทางวทยาศาสตรทใหโอกาสผทมสวนรวมไดอภปรายนน จะทำาให

นกเรยนไดแลกเปลยนความเขาใจในมโนทศนทางวทยาศาสตร สงเสรม

การคดตดสนใจ ทำาใหเกดความเขาใจในมโนทศนทางวทยาศาสตรมากขน

๓) ทกษะการโตแยงจะสงเสรมใหนกเรยนมความสามารถในการใชเหตผล

คดอยางมวจารณญาณ

จตวทยาศาสตร เปนแนวความคดหรอพฤตกรรมทแสดงออกถง

ความเปนผมความร ความเขาใจในวทยาศาสตรอนเปนลกษณะสำาคญ

ทชวยเออใหบคคลใชกระบวนการทางวทยาศาสตรคนควาหาความรใหม

หรอวธการแกปญหา ดงนนการทบคคลมความรและทกษะในวธการ

ทางวทยาศาสตร ยงไมไดบงชถงความเปนนกวทยาศาสตรทดคอรและ

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 59

เขาใจในวทยาศาสตรไดอยางแทจรง เพราะนกวทยาศาสตรทแทจรงจะตอง

มเจตคตทางวทยาศาสตรทดดวย ซงสามารถจำาแนกไดดงน ๑) ความอยากร

อยากเหน ประกอบดวย มความกระตอรอรนทจะคนควาความรใหม ๆ อยเสมอ

สงเกตปรากฏการณธรรมชาตทเกดขนอยางรอบคอบ และ จดบนทกสงทสงเกต

ไดอยางละเอยด ๒) ความเพยรพยายาม ประกอบดวย มความพยายามใน

การหาคำาตอบเกยวกบปรากฏการณทเกดขนวาในปรากฏการณนนมอะไร

เกดขนบาง เกดขนไดอยางไร และทำาไมจงเกดขน โดยวธทำาการทดลอง หรอ

ศกษาและเกบรวบรวมขอมลจากแหลงเรยนรอน เชน ตำารา หนงสอ หรอ

อนเทอรเนต และไมทอถอยเมอการทดลองหรอการเกบรวบรวมขอมล

มอปสรรค ๓) ความใจกวาง ประกอบดวย ยอมรบฟงความคดเหนและการวพากษ

ของผอน ตลอดจนยนดใหมการทดสอบตามเหตผลและขอเทจจรง เปลยน

แนวความคดของตนไดเมอผอนมเหตผลในการอธบายปรากฏการณทเกดขน

ไดดกวา สามารถทำางานรวมกบผอนไดเปนอยางด ๔) ความมเหตผล ประกอบดวย

ไมเชอโชคลาง คำาทำานาย หรอสงศกดสทธตาง ๆ ทไมสามารถอธบายได

ตามวธการทางวทยาศาสตร แสวงหาสาเหตของปรากฏการณ และหา

ความสมพนธของสาเหตนนกบผลทเกดขน คด พด และทำาอยางมหลกเกณฑ

และเหตผล ๕) ความซอสตยและมใจเปนกลาง ประกอบดวย การสงเกตและ

บนทกผลตาง ๆ โดยปราศจากอคต มความซอตรงตอผลการทดลองหรอ

การเกบรวบรวมขอมล และรายงานในสงทตนเองคนพบอยางถกตองตรง

ไปตรงมา ไมนำาความชอบหรอไมชอบสวนตวมามอทธพลตอการตดสนใจ

ในเรองใดเรองหนง ๖) การพจารณารอบคอบกอนตดสนใจ ประกอบดวย

การใชวจารณญาณประเมนวาสงใดดหรอไมด สงใดควรทำาหรอไม กอนทจะ

ตดสนใจในเรองใดเรองหนง ไมยอมรบหรอเชอในสงใดสงหนงวาเปนความจรง

โดยทนท ถายงไมมการทดสอบทเชอถอได ความรบผดชอบในการคดตดสนใจ

และการกระทำาของตนเอง

60กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)

จตวทยาศาสตรเปนสงทตองปลกฝงหรอฝกฝนจนเกดเปนลกษณะนสย

ของบคคลเพราะเปนคณลกษณะทเออตอทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร

ซงเปนทกษะทจำาเปนตอวธการทางวทยาศาสตรในแตละขนตอนจนกระทง

นำาไปสการสรปความรใหม หรอการคนพบวธการแกปญหานนเอง

การจดการเรยนการสอนเพอเสรมสรางสมรรถนะในการสบสอบทาง

วทยาศาสตรและจตวทยาศาสตร

ในการจดการเรยนการสอนเพอเสรมสรางสมรรถนะในการสบสอบทาง

วทยาศาสตรและจตวทยาศาสตรสามารถใชรปแบบการสอน วธการสอน

และเทคนคการสอนตาง ๆ ไดหลากหลาย โดยเฉพาะ รปแบบวงจรการเรยนร

๕ ขนตอน กระบวนการเรยนรแบบรวมพลง ๕ ขนตอน ดงน

๑) รปแบบวงจรการเรยนร ๕ ขนตอน (5 E Learning Cycle Model)

ในการนำาวงจรการเรยนร 5 E คอ ขนสรางความสนใจ (Engagement) ขนสำารวจ

คนหา (Exploration) ขนอธบายและลงขอสรป (Explanation) ขนขยาย

ความร (Elaboration) และ ขนประเมนผล (Evaluation) ไปใช สงทผสอน

ควรระลกอยเสมอในแตละขนตอนของรปแบบการเรยนการสอนน คอ การจด

กจกรรมใหเหมาะสมกบความรความสามารถของผเรยน เมอผสอนจดกจกรรม

ควรพจารณาตรวจสอบบทบาทของผสอน และผเรยนในการปฏบตกจกรรม

แตละขนตอนสอดคลองกบวงจรการเรยนร 5 E

๒) กระบวนการเรยนรแบบรวมพลง ๕ ขนตอน ( 5 STEPs Collaborative

Learning Process) กระบวนการเรยนรแบบรวมพลง ๕ ขนตอนเปนแนว

การสอนหนงของการเรยนรเชงรก (Active Learning) เนนใหผเรยนสราง

ความรดวยตนเอง รวมทงประยกตความรได บนฐานวธการทางวทยาศาสตร

นกเรยนมการปฏบตกจกรรมแบบทำางานกลมรวมพลง โดยทกคนรวมดวย

ชวยกน เดกเกงชวยเดกทเรยนชากวา เดกถนดกวาชวยเดกถนดนอย เพอให

มความสขในการเรยน บทบาทของผเรยนเปนผเรยนร (Learner) บทบาทของ

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 61

ครเปนผอำานวยความสะดวก (Facilitator)

๓) เทคนคการสอน (Teaching Techniques) ทเปนกลวธตาง ๆ ทใชเสรม

กระบวนการ ขนตอน วธการ หรอการกระทำาใด ๆ เพอชวยใหกระบวนการ

ขนตอน วธการหรอการกระทำานน มคณภาพและประสทธภาพมากขน ดงนน

เทคนคการสอนจงหมายถง กลวธตาง ๆ ทใชเสรมกระบวนการสอน ขนตอน

การสอน วธการสอนหรอ การดำาเนนการทางการสอนใด ๆ เพอชวยใหการสอน

มคณภาพและประสทธภาพมากขน เชน ในการบรรยายผสอนใชเทคนคตาง ๆ

ทสามารถชวยใหการบรรยายมคณภาพ และประสทธภาพมากขน เชน

การยกตวอยาง การใชสอ การใชคำาถาม เปนตน

๔. สมรรถนะหลกดานภาษาองกฤษเพอการสอสาร (English for Communication) ในสวนนจะเสนอขอมลทเกยวกบสมรรถนะหลกดานภาษาองกฤษ

เพอการสอสาร ดงน

สงคมปจจบนมความหลากหลายทางเชอชาตภาษา และมความกาวหนา

ทางเทคโนโลยสารสนเทศ และการสอสารมากขน ความจำาเปนในการใช

ภาษาองกฤษซงเปนภาษาสากลเพอการตดตอสอสารในยคปจจบนจงม

มากขน ทงเพอการสอสารในชวตประจำาวน การทำางาน การทำาธรกจ

การประกอบอาชพ การศกษาหาความร และเพอการรบขอมล ขาวสาร

ตลอดจนความบนเทงตาง ๆ การเรยนรภาษาตางประเทศและสามารถ

สอสารไดยงชวยใหเกดความสมพนธทดตอกน เกดการแลกเปลยนเรยนร

ทางวฒนธรรมกอใหเกดความเขาใจในความแตกตางทางวฒนธรรม ชวยให

อยรวมกนไดอยางสนตบนความหลากหลายทางภาษาและวฒนธรรม

สมรรถนะภาษาองกฤษเพอการสอสารคอ ความสามารถในการนำาความร

ทางภาษา ทกษะและเจตคตตลอดจนคณลกษณะทจำาเปนมาใช ในการสอสาร

ฟง พด อาน เขยน ทงการรบสาร และการสงสาร การมปฏสมพนธ มกลยทธ

62กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)

ในการตดตอสอสาร สามารถสอสารไดถกตอง คลองแคลว เหมาะสม

กบบรบททางสงคมและวฒนธรรม มเจตคตทดตอการเรยนรและการใช

ภาษาองกฤษ สามารถสอสารแลกเปลยนและถายทอดความคด ประสบการณ

และวฒนธรรมไทยไปยงสงคมโลกไดอยางสรางสรรค มนใจ

กรอบอางองความสามารถทางภาษาองกฤษอนเปนสากล (The Common

European Framework of Reference for Languages : CEFR)

กระทรวงศกษาธการมแนวคดทจะพฒนาใหการจดการเรยนการสอน

ภาษาองกฤษเนนเพอการสอสาร โดยมนโยบายใหใชกรอบมาตรฐาน

ความสามารถทางภาษาองกฤษของสภายโรป The Common European Framework

of Reference for Languages (CEFR) เปนกรอบความคดหลกในการจด

การเรยนการสอน การทดสอบ การวดผล การพฒนาคร รวมถงการกำาหนดเปาหมาย

การเรยนร ปรบจดเนนการเรยนการสอนภาษาองกฤษโดยเนนการสอสาร

(Communicative Language Teaching : CLT) โดยปรบการเรยนการสอน

จากการเนนไวยากรณมาเปนเนนการสอสารทเรมจากการฟง ตามดวยการพด

การอาน และการเขยนตามลำาดบสงเสรมใหมการเรยนการสอนภาษาองกฤษ

ทมมาตรฐานตามกรอบมาตรฐาน CEFR ดวยหลกสตร แบบเรยน สอการเรยน

การสอนดวยวธการทแตกตางกนได ทงน ตามความพรอมของแตละ

สถานศกษาและแสดงถงความถนดและความสนใจของผเรยน มมาตรการ

สงเสรมการยกระดบความสามารถในการใชภาษาองกฤษอกหลายมาตรการ

รวมถงการยกระดบความสามารถในการจดการเรยนการสอนของครให

สอดคลองกบวธการเรยนรทเนนการสอสาร (CLT) และเปนไปตามกรอบ

CEFR โดยจดใหมการประเมนความรพนฐานภาษาองกฤษสำาหรบครเพอใหม

การฝกอบรมคร ตลอดจนพฒนาระบบตดตามแกปญหา และชวยเหลอคร

และสงเสรมใหมการใชสอ เทคโนโลยสารสนเทศเพอการศกษาเปนเครองมอ

สำาคญในการชวยพฒนาความสามารถทางภาษาของครและผ เรยน

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 63

ทงการสงเสรมใหมการผลต การสรรหา e-content, Learning Applications

รวมถงแบบฝกและแบบทดสอบทไดมาตรฐานและมคณภาพสำาหรบการเรยนร

รวมทงสงเสรมใหมชองทางการเรยนรผานโลกดจทล มการกำาหนดแนวปฏบต

ตามนโยบายขางตนโดยกำาหนดให ใชกรอบอางอ งทางภาษาของ

สหภาพยโรป หรอ CEFR ไวดวยคอ ใหใชระดบความสามารถ ๖ ระดบ ของ CEFR

เปนเปาหมายการพฒนาผ เ รยนในแตละระดบ ใช พฒนาหลกสตร

การเรยนการสอนโดยนำามากำาหนดเปนเปาหมายของหลกสตร ใชในการ

จดการเรยนการสอน โดยจดกระบวนการเรยนรเพอใหผเรยนสามารถแสดงออก

ซงทกษะทางภาษาและองคความรตามทระบไวในแตละระดบ ใชเทยบเคยง

เปนเกณฑในการทดสอบ และการวดผล รวมทงใชในการพฒนาคร และประเมน

ความสามารถในการใชภาษาองกฤษของครกอนการพฒนาดวย โดยกำาหนด

ความสามารถทางภาษาของผเรยนในแตละระดบไวดงน ระดบ A1

ผสำาเรจการศกษาระดบประถมศกษา (ป.๖) ระดบ A1 ผสำาเรจการศกษา

ภาคบงคบ (ม.๓) ระดบ B1 ผสำาเรจการศกษาภาคบงคบ (ม.๖/ปวช.)

ระดบ B2 นกศกษาทจบการศกษาระดบปรญญา

มาตรฐานการใชภาษาองกฤษของไทย (FRELE-TH based on the CEFR)

ในความพยายามทจะสงเสรมใหคนไทยมความสามารถในการใชภาษา

องกฤษไดอยางมประสทธภาพ สถาบนคณวฒวชาชพ แหงประเทศไทย

(Thailand Professional Qualification Institute : TPQI) ไดใหการสนบสนน

นกวชาการจากสถาบนภาษาจฬาลงกรณมหาวทยาลย และสถาบน

ภาษามหาวทยาลยธรรมศาสตร ไดรวมกนทำาวจยพฒนากรอบอางองทาง

ภาษาองกฤษของไทยจากกรอบอางองทางภาษาของสหภาพยโรป หรอ

CEFR เปนของไทยเรยกวา FRELE-TH (Framework of Reference for

English Language) หรอ FRELE-TH based on CEFR และไดทำาไวครบ

ทง ๑๐ ระดบ ตาม CEFR ทปรบปรงใหมเปน ๑๐ ระดบ จาก A1 A1+ A2

64กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)

A2+ B1 B1+ B2 B2+ C1 C2 และผลงานดงกลาวไดรบการพฒนาปรบปรง

โดยคณะกรรมการขบเคลอนทประกอบดวยผเชยวชาญในสาขาภาษาศาสตร

ประยกต และดานการเรยนการสอนภาษาองกฤษ และมการประชมวเคราะห

จากหนวยงานดานการศกษาและผมสวนไดสวนเสยแลว

แนวคดการพฒนาสมรรถนะภาษาองกฤษ

๑) The Grammar Translation Method หรอเรยกวา Classical Method

เนนกฎเกณฑของภาษา เนนจดจำาคำาศพท การลำาดบคำาในประโยค คำาเชอม

การแปลความ การเขยน การทำาแบบฝกหด ลกษณะของการสอนแบบน

คอ หองเรยนมการสอนการสอสารกนดวยภาษาแม มการใชภาษาองกฤษ

ทเรยนเพยงเลกนอย การสอนคำาศพทอยในรปแบบทสอนแยกตางหาก

การอธบายกฎเกณฑ Grammar คอนขางละเอยด Grammar เนน การรวมคำา

เขาดวยกน การสอนเนนรปแบบของภาษา และการใชคำา เนนการอาน

เรองคลาสสค ยากๆ ตงแตเรมเรยนแรก ๆ ใหความใสใจนอยกบเนอหา

ของบทเรยน หนงสอเนนแบบฝกหดในการวเคราะหหลกภาษาและมกเปน

แบบฝกหดทเนนการแปลประโยคจากภาษาทเรยนเปนภาษาแม และให

ความใสใจนอยกบการเรยนรวธการออกเสยง

๒) The Direct Method เปนแนววธธรรมชาตเหมอนเดกเรยนภาษาแม

หลกการพนฐานของวธนคอ การเรยนภาษาทสองควรเหมอนกบการเรยนร

ภาษาแม มการฝกพดสนทนา การใชภาษาทนทไมมการแปลระหวางภาษา

ทสองกบภาษาแม ไมมการวเคราะหกฎเกณฑทางภาษา สรปหลกเกณฑ

ของวธนวา การสอนในหองเรยนใชภาษาองกฤษหรอภาษาทเรยนเปนหลก

มการสอนคำาศพทและประโยคทกวน มการฝกพดถามตอบ แลกเปลยนระหวาง

ครกบนกเรยนในกลมเลก ๆ Grammar หรอหลกภาษา จะสอนแบบ (inductive)

ประเดนการสอนใหม ๆ ถกสอนผานการทำาใหด (Modeling ) และการฝกคำาศพท

ทเปนรปธรรมจะสอนผานการแสดงใหเหนดวยวสด อปกรณจรงหรอรปภาพ

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 65

เพอเชอมโยงความคดไปสคำาศพททเปนนามธรรม และมการสอนอานและ

สอนการฟงเพอความเขาใจ

๓) The Audiolingual Method เนนทกษะการพดเปนหลก แนวการสอนน

จงรจกในชอ The Army Method ลกษณะการสอนเนนฝกพด และออกเสยง

(Oral activity – Pronunciation) และฝกพดเปนประโยค ฝกสนทนา มการใชวธ

เลยนแบบพฤตกรรมและคำาพด (Mimicry) การจดจำากลมคำา วลตาง ๆ และเรยน

คอนขางมาก (over learning) โครงสรางภาษาสอนจากการวเคราะหเนอหา

บทสนทนาทเรยนในครงนน ๆ ฝกการใชรปแบบโครงสรางภาษาโดยใช

การฝกซำา ๆ การอธบายกฎเกณฑหลกภาษามนอย และสอนโดยใชวธอปนย

เปนหลก การอธบายใชการยกตวอยางเปรยบเทยบใหดมากกวาการอธบาย

ใหเหตผล ใชเครองมอคอ เทป หองแลป และโสตทศนปกรณมาชวยในการเรยน

คอนขางมาก ใหความสำาคญกบการออกเสยงใหถกตอง (Pronunciation)

ครถกหามใชภาษาแมในการสอน การใหการเสรมแรงในทนท มการสงเสรม

ใหผเรยนพด ใชภาษาโดยไมตองกลวผด เนอหาทเรยนคอนขางหลากหลาย

อะไรกไดไมใหความสำาคญมากนก

๔) Notional - Functional - Syllabuses Approach ลกษณะสำาคญ

คอ การแบงใหเหนถงหลกสตรการเรยนภาษาทเนน functions กบหลกสตร

ทเนนโครงสรางภาษา (structure)

๕) Communicative Language Teaching (CLT) เปนแนวทางทเนน

การพดเพอการสอสารและหลกภาษาเพอการสอสารและยงคำานงถงลกษณะ

ทางสงคม และวฒนธรรมของภาษาดวย เนนการสอสารในชวตจรง (Real-life)

ในหองเรยนดวย ครจะพยายามทจะชวยใหผเรยนพฒนาการใชภาษาใหได

อยางถกตองและคลองแคลว ครจะฝกใหนกเรยนปฏบตเพอสามารถนำาไปใช

นอกหองเรยน ครจะใหความสำาคญกบการทำาอยางไรทจะชวยใหผเรยน

สามารถเรยนรดวยตนเองไดตลอดชวต จงไมเพยงแตใหทำางาน หรอทำากจกรรม

66กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)

ใหจบภายในหองเรยนเทานน ครจะมองผเรยนเหมอนหนสวนทเรยนรไปดวย

กน และการปฏบตในหองเรยนจะดงแรงจงใจภายในของผเรยนออกมาเพอให

นกเรยนสามารถพฒนาไดเตมตามศกยภาพ

หลกคด ๑๒ ประการ ในการเรยนการสอนภาษาทสอง (Douglas Brown, 1994) ๑. Automaticity: การเรยนภาษาทสองทมประสทธภาพ คอความสามารถ

พฒนาความเขาใจรปแบบของภาษาและสามารถนำามาใชไดอยางคอยเปน

คอยไปจนเปนอตโนมต

๒. Meaningful Learning: การเรยนรอยางมความหมาย จะนำาไปส

ความจำาไดในระยะยาวมากกวาการเรยนรแบบใหทองจำา

๓. The Anticipation of Reward: การเรยนรภาษาเปนความสำาเรจ

ทตองใชเวลาระยะยาว ดงนนจงควรสรางใหเกดแรงจงใจภายใน (intrinsic

motive) ระยะยาว แตกตองไมละเลยแรงจงใจระยะสน ครสอนภาษาจงม

หนาทสำาคญในการสรางแรงจงใจในการเรยนรใหแกผเรยน โดยการสราง

บรรยากาศการเรยนรในชนเรยนใหสนก และนาสนใจ

๔. Intrinsic Motivation: การสรางใหผเรยนเกดแรงจงใจภายในทจะเรยน

ดวยตนเองอยางตอเนอง ผเรยนมความมงมนฝกฝนเรยนรอยางสมำาเสมอ

๕. Strategic Investment: การประสบความสำาเรจในการเรยนภาษา

ทสอง เปนผลของการทมเทของผเรยนทงดานเวลา ความอดทน ความตงใจ

ทจะทำาความเขาใจและสอสารดวยภาษานนใหได

๖. Language Ego: ขณะทผเรยน เรยนรภาษาทสอง ผเรยนกจะมการพฒนา

วธคด ความรสก และ ทาทาง เปนอตลกษณทสอง (Second Identity) ขนมาดวย

๗. Self –Confidence : การชวยใหผเรยนรสกประสบความสำาเรจในงาน

จะเปนปจจยทชวยสรางความเชอมนใหกบผเรยนวาเขาสามารถเรยนรได เกด

ความมนใจในตนเอง (Self-esteem) ซงเปนสงทตองการใหเกดขนแกผเรยน

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 67

๘. Risk Taking: ผเรยนทประสบความสำาเรจในการเรยนภาษา ควรม

ลกษณะกลาทจะใชภาษา ลองผดลองถก มความพยายามทจะพด เขยน และ

แปลความหมาย

๙. The Language - Culture Connection: การสอนภาษาคอการสอน

ระบบวฒนธรรม คานยม วธการคด ความรสก และพฤตกรรมของเจาของ

ภาษานน ๆ ดวย

๑๐. The Native Language Effect: ภาษาแมของผเรยนจะมอทธพล

เชอมโยงตอการเรยนภาษาทสอง ทงในแงบวกและลบตอการพด เขยน สอสาร

และการทำาความเขาใจภาษาใหม เพราะผเรยนมกจะอาศยการเทยบเคยงกบ

ภาษาแม

๑๑. Interlanguage: ความสำาเรจในการเรยนภาษาจะพฒนาไดมาก

ถาไดรบการใหขอมลปอนกลบ (Feedback) จากผอนหรอคร และสงสำาคญ

คอ สามารถชวยผเรยนใหรจกประเมนตนเอง

๑๒. Communicative Competence: สมรรถนะในการสอสาร คอ

เปาหมายของการใชภาษาในหองเรยน คำาสงของคร การแสดงความตองการ

การชแจงองคประกอบ การสรางประโยคสนทนา การฝกใชภาษา และกลยทธ

ตาง ๆ ทใชเพอสรางความเขาใจ รวมถง ในแงจตวทยาตาง ๆ ผเรยนจะสอสาร

ไดด ผเรยนตองไดใชภาษา ผเรยนเรยนรจากหองเรยนเพอเอาไปใชในชวตจรง

ดงนนการเรยนภาษาจงไมใชเพยงเพอใชไดคลองและถกตองเทานน แตตอง

สามารถนำาไปใชไดเหมาะสมกบบรบทชวตจรงดวย

68กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)

๕. สมรรถนะหลกดานทกษะชวตและความเจรญแหงตน (Life Skills and Personal Growth) ในสวนนจะเสนอขอมลทเกยวกบสมรรถนะหลกดานทกษะชวตและ

ความเจรญแหงตน ดงน

การใชชวตอยางมประสทธภาพพอด และ สมดลทกดานทงทางดานรางกาย

จตใจ อารมณ สงคม สตปญญา และสนทรยะเปนสงทสำาคญจำาเปนอยางยง

ทจะทำาใหบคคลใชชวตอยในสงคมไดอยางมความสขมความพงพอใจใน

การใชชวต นบถอตนเอง สามารถปรบตวและฟนคนสภาพอยางรวดเรว

เมอเผชญกบปญหาและความเปลยนแปลงตาง ๆ ทเกดขน

ทกษะชวต

ทกษะชวตเปนความสามารถของบคคลในการกระทำาสงตาง ๆ เพอ

การดำารงชวต ทงทมตดตวมาตงแตเกด รวมกบความสามารถทเกดจาก

การเรยนร และไดรบการพฒนาและฝกฝนทกษะ จนเกดเปนความชำานาญ

หรอเปนคณลกษณะประจำาตว สามารถนำาเอาทกษะตาง ๆ เหลานน

มาประยกตใชในการดำาเนนชวต และสามารถปรบตวตามสภาพแวดลอม

ทเปลยนแปลงไปไดอยางมความสข

วกพเดย (Wikipedia) ไดใหความหมายของทกษะชวต (Life skills) วา

เปนสมรรถภาพในการมพฤตกรรมทเปนการปรบตวทด ซงชวยใหมนษย

รบมอกบความจำาเปน/ความตองการ และปญหาของชวต หรอกลาวอกอยาง

กคอ เปนสมรรถนะทางจต-สงคม (Psychosocial Competency) เปน

การมทกษะจำานวนหนงทจะไดจากการสอนหรอการปฏบตโดยตรงเพอใช

แกไขปญหาและคำาถามทมอยทวไปในชวตประจำาวน ทกษะทวาจะตางกนไป

ขนอยกบคานยมและความคาดหวงของสงคม แตเปนทกษะทชวยให

อยเปนสข (Well-being) จะชวยพฒนาใหคนเปนสมาชกทางสงคมทม

สวนรวมและกอประโยชนแกสงคม

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 69

องคการอนามยโลก (WHO: 1997) ไดบญญตศพทคำาวาทกษะชวต (Life

Skills) ขน และใหความหมายวา คอ ความสามารถในการปรบตว และมพฤตกรรม

ไปในทศทางทถกตอง ในการทจะเผชญกบสงทาทายตาง ๆ ทเกดขน

ในชวตประจำาวนไดอยางมประสทธภาพ และยงเปนสงทจรรโลงใหเกด

การดำารงไวซงสภาวะสขภาพจตทด สามารถปรบตวและมพฤตกรรมไปในทาง

ทถกตองในขณะทเผชญแรงกดดน หรอกระทบกบสงแวดลอมตาง ๆ ทเกดขน

รอบตว ความสามารถนประกอบดวย ความร ความเขาใจ เจตคตและทกษะ

ในการจดการกบปญหาทอยรอบตวภายใตสงคมปจจบน ทกษะชวต (Life

Skills) ตามคำานยามขององคการอนามยโลกเนนความสำาคญในการดำารงตน

ของบคคลทมความเหมาะสมและทนกบการเปลยนแปลงทางสงคม ซงปญหา

ของสงคมในยคปจจบนมความซำาซอน บางปญหามความรนแรง เชน ปญหา

เรองยาเสพตด โรคเอดส บทบาทชายหญง ชวตครอบครว สขภาพ อทธพล

สอสงแวดลอม ฯลฯ ซงคำานยามดงกลาวไดชใหเหนวาจะตองมการเรยนร

ดวยตนเองและรจกปรบตว การฝกฝนเปนการเปดโอกาสใหคนเตรยม

ความพรอมของตนเองและดำารงชวตไดอยางมความสข

องคการยนเซฟ (UNICEF: 2001) ไดกลาวถงทกษะชวตวา เปนความสามารถ

ใชความร เจตคต และทกษะตาง ๆ ทชวยในการสนบสนนพฤตกรรมของบคคล

ใหสามารถรบผดชอบตนเอง สำาหรบการดำาเนนชวตโดยมการสรางทางเลอก

ทด การตอตานความกดดนจากกลมเพอน และการจดการกบสงทเขามา

คกคามชวต

องคประกอบของทกษะชวต

องคการอนามยโลก ไดกำาหนดทกษะชวตทสำาคญไวหลายประการ

ดงน ๑) การตดสนใจ ๒) การแกปญหา ๓) ความคดสรางสรรค /

การแกปญหาโดยออม ๔) การคดวเคราะห/ปญญา ๕) การสอสารทไดผล

๖) ความสมพนธกบคนอน ๗) การสำานกถงตนเอง/การมสต ความตงมน

70กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)

ในจดยนของตนโดยไมกาวราว (Assertiveness) ๘) ความเหนใจผอน

(Empathy) ๙) การมอเบกขา ๑๐) การรบมอกบความเครยด การบาดเจบ

หรอการสญเสย ๑๑) ความยดหยนไดทางดานจตใจ

สวนสำานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ไดกำาหนดองคประกอบ

ทกษะชวตทสำาคญทจะสรางและพฒนาเปนภมคมกนชวตใหแกเดกและ

เยาวชนในสภาพสงคมปจจบนและเตรยมพรอมสำาหรบอนาคตไว ๔ องคประกอบ

ดงน ๑) การตระหนกรและเหนคณคาในตนเองและผอนหมายถง การรจก

ความถนดความสามารถ จดเดน จดดอยของตนเอง เขาใจความแตกตาง

ของแตละบคคล รจกตนเอง ยอมรบเหนคณคาและภาคภมใจในตนเองและผอน

มเปาหมายในชวต และมความรบผด ๒) การคดวเคราะห ตดสนใจ และแก

ปญหาอยางสรางสรรคหมายถง การแยกแยะขอมลขาวสาร ปญหาและ

สถานการณรอบตว วพากษวจารณ และประเมนสถานการณรอบตวดวย

หลกเหตผลและขอมลทถกตอง รบรปญหา สาเหตของปญหา หาทางเลอกและ

ตดสนใจแกปญหาในสถานการณตาง ๆ อยางสรางสรรค ๓) การจดการกบ

อารมณและความเครยดหมายถง ความเขาใจและรเทาทนภาวะอารมณของ

บคคล รสาเหตของความเครยด รวธการควบคมอารมณและความเครยด

รวธผอนคลาย หลกเลยงและปรบเปลยนพฤตกรรมทจะกอใหเกดอารมณ

ไมพงประสงคไปในทางทด ๔) การสรางสมพนธภาพทดกบผอนหมายถง

การเขาใจมมมอง อารมณ ความรสกของผอน ใชภาษาพดและภาษากาย

เพอสอสารความรสก นกคดของตนเอง รบรความรสกนกคดและความตองการ

ของผอน วางตวไดถกตอง เหมาะสมในสถานการณตาง ๆ ใชการสอสารทสราง

สมพนธภาพทดสรางความรวมมอและทำางานรวมกบผอนไดอยางมความสข

ทกษะชวตเปนความสามารถทเกดในตวผเรยนไดดวยวธการสำาคญ

๒ วธ คอ ๑) เกดเองตามธรรมชาต เปนการเรยนรทขนอยกบประสบการณ

และการมแบบอยางทด แตการเรยนรตามธรรมชาตจะไมมทศทางและเวลา

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 71

ทแนนอน บางครงกวาจะเรยนรกอาจสายเกนไป ๒) การสรางและพฒนา

โดยกระบวนการเรยนการสอน เปนการเรยนรใหผเรยนไดเรยนรรวมกน

ในกลมผานกจกรรมรปแบบตาง ๆ ไดลงมอปฏบต ไดรวมคดอภปราย

แสดงความคดเหน ไดแลกเปลยนความคดและประสบการณซงกนและกน

ไดสะทอน ความรสกนกคดมมมองเชอมโยงสวถชวตของตนเองเพอสราง

องคความรใหมและปรบใหกบชวต

ทกษะอาชพและทกษะชวต

การมทกษะอาชพและทกษะชวตมความเชอมโยงกน โดยจะตองประกอบดวย

ความสามารถ และคณลกษณะดงน

๑) ความคดรเรมและการชนำาตนเอง (Initiative & Self Direction)

เปนการบรหารจดการเปาหมายและเวลา ประกอบดวยการตงเปาหมาย

ทงทเปนรปธรรมและนามธรรม การปรบสมดลของเปาหมายเชงกลยทธ

(ระยะยาว) และเชงยทธวธ (ระยะสน) การใชเวลาและจดการภาระงาน

ไดอยางมประสทธภาพ การทำางานไดดวยตนเองทตองสามารถกำากบ

กำาหนด จดลำาดบ และทำางานไดบรรลผลโดยไมมการสงการ/ควบคม

โดยตรง การเปนผเรยนร และชนำาตนเอง ประกอบดวย การกาวขามทกษะ

หรอหลกสตรพนฐานเพอแสวงหาและเรยนร เ พมเตมและโอกาสใน

การพฒนาความเชยวชาญของตนเอง การแสดงออกใหเหนถงการเรมตน

ทจะพฒนาทกษะใหมระดบกาวหนาขนจนถงระดบวชาชพ การแสดงออก

ใหเหนถงความสำาคญตอการเรยนทเปนกระบวนการเรยนรตลอดชวต

การสะทอนคดจากประสบการณในอดตไดอยางมวจารณญาณเพอเปนขอมล

ในการสรางความกาวหนาในอนาคต

๒) ทกษะทางสงคมและการเรยนรขามวฒนธรรม (Social & Cross-

Cultural Skills)เปนการสรางปฏสมพนธกบผอนอยางมประสทธภาพ

โดยประกอบดวย การรกาลเทศะในการฟงและการพด การประพฤตตนเปน

72กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)

แบบอยางทนาเคารพ นานบถอในวชาชพ การทำางานไดอยางมประสทธภาพ

ในกลมทมความหลากหลาย การเคารพในความแตกตางทางวฒนธรรม

และทำางานไดอยางมประสทธภาพกบคนอน ๆ ทมพนฐานทางสงคมและ

วฒนธรรมทตางกน การแสดงออกอยางเปดกวางกบความคดและคานยมท

แตกตาง การใชความแตกตางทางสงคมและวฒนธรรมเพอสรางแนวคดใหม

เพอเพมนวตกรรมและคณภาพของงานใหดขน

๓) การเพมประสทธผลและความรบผดชอบในงาน (Productivity &

Accountability) ประกอบดวย การบรหารจดการโครงการโดยประกอบดวย

การกำาหนดเปาหมายและพยายามใหบรรลเปาหมายแมวาจะตองเผชญกบ

อปสรรคและภาวะกดดน การจดลำาดบความสำาคญกอนหลง วางแผนและ

จดการงานเพอใหบรรลผลทตงไว การสรางผลลพธใหเกดเปนการแสดงออก

ซงคณลกษณะทเปนผลเนองมาจากการสรางผลงานทมคณภาพสง ประกอบ

ดวยคณลกษณะดงตอไปน การทำางานอยางมจรยธรรม การบรหารเวลา

อยางมประสทธภาพ การทำางานไดหลากหลาย การรวมทำางานกบผอนอยาง

กระตอรอรน ตรงเวลา และนาเชอถอ การนำาเสนอตนเองอยางมออาชพ

และวางตวไดเหมาะสม การรวมมอรวมใจในการทำางานรวมกบทมไดอยางม

ประสทธภาพ การเคารพและใหเกยรตในความแตกตางกนในทม และความ

รบผดชอบในผลของการปฏบตงาน

ความเจรญแหงตน

ความเจรญแหงตน เปนความงอกงามสวนบคคล การพฒนาตน

ความพยายามของบคคลทจะปรบปรงเปลยนแปลงตนดวยตนเองใหดขน

กวาเดม เหมาะสมกวาเดม ทำาใหสามารถดำาเนนกจกรรม แสดงพฤตกรรม

เพอสนองความตองการ แรงจงใจ หรอเปาหมายทตนตงไว เปนการพฒนา

ศกยภาพของตนดวยตนเองใหดขน ทงรางกาย จตใจ อารมณ และสงคม

เพอใหตนเปนสมาชกทมประสทธภาพของสงคม เปนประโยชนตอผอน

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 73

ตลอดจนเพอการดำารงชวตอยางสนตสขของตน

บคคลลวนตองการเปนมนษยทสมบรณ หรออยางนอยกตองการมชวต

ทเปนสขในสงคม ประสบความสำาเรจตามเปาหมายและความตองการของ

ตนเอง พฒนาตนเองไดทนตอการเปลยนแปลงทเกดขนในสงคมโลก แนวคด

พนฐานทสำาคญในการพฒนาตนมดงน ๑) มนษยทกคนมศกยภาพทม

คณคาอยในตวเอง ทำาใหสามารถฝกหดและพฒนาตนไดในเกอบทกเรอง

๒) ไมมบคคลใดทมความสมบรณพรอมทกดาน จนไมจำาเปนตองพฒนา

ในเรองใด ๆ อก ๓) แมบคคลจะเปนผทรจกตนเองไดดทสด แตกไมสามารถ

ปรบเปลยนตนเองได ในบางเรองยงตองอาศยความชวยเหลอจากผอนใน

การพฒนาตน การควบคมความคด ความรสก และการกระทำาของตนเอง

มความสำาคญเทากบการควบคมสงแวดลอมภายนอก ๔) อปสรรคสำาคญ

ของการปรบปรงและพฒนาตนเอง คอ การทบคคลมความคดตดยด

ไมยอมปรบเปลยนวธคด และการกระทำา จงไมยอมสรางนสยใหม หรอ

ฝกทกษะใหม ๆ ทจำาเปนตอตนเอง ๕) การปรบปรงและพฒนาตนเอง

สามารถดำาเนนการไดทกเวลาและอยางตอเนอง เมอพบปญหาหรอขอบกพรอง

เกยวกบตนเอง

การพฒนาตนเองเพอสรางความงอกงามและเพมความสมบรณในชวต

ของบคคลมหลายแนวทางและหลายแนวคด ซงสรปหลกการทสำาคญอยใน

๓ แนวทางคอ

๑) การพฒนาตนเองเชงการแพทย เนนความสำาคญของการรกษาสภาวะ

แวดลอมภายในรางกายใหสมดล หรอมการเปลยนแปลงอยางเหมาะสม

กบการทำาหนาทตาง ๆ ของรางกาย เพราะรางกายประกอบดวยระบบอวยวะ

ตาง ๆ ททำางานประสานกน ถาทกระบบทำางานตามปกต จะเปนสภาวะ

การเจรญเตบโต และดำารงชวตตามปกตของบคคล แตถาหากระบบใด

ระบบหนงไมสามารถทำางานตามหนาทไดอยางสมบรณ ยอมเปนอปสรรค

74กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)

ตอการดำารงชวต ตอการเจรญเตบโตและการพฒนา ทำาใหเกดปญหา

ตอบคคลนน ซงสงผลใหเกดปญหาตอการเรยนร กระบวนการคด อารมณ

การทำางาน และพฤตกรรมตาง ๆ ได

๒) การพฒนาตนเองเชงจตวทยา

๓) การพฒนาตนเชงพทธศาสตร เปนการพฒนาตนเปนการเรยนร

และการปฏบตเพอไปสความพอด หรอการมดลยภาพของชวต มความ

สมพนธอนกลมกลนระหวางการดำาเนนชวตของบคคล กบสภาพแวดลอมและ

มงการกระทำาตนใหมความสขดวยตนเอง รเทาทนตนเอง เขาใจตนเอง

มากกวาการพงพาอาศยวตถ จงเปนแนวทางการพฒนาชวตทยงยน หลกการ

พฒนาตนตามแนวพทธศาสตรประกอบดวยสาระสำาคญ ๓ ประการ คอ

(๑) ทมะ คอการฝกนสยดงเดมทยงไมไดขดเกลาใหเหมาะสม มขนตอน

สำาคญ ไดแก ๑) การรจกขมใจ ขมระงบความเคยชนทไมดทงหลายได ไมยอม

ใหกเลสรบเรา หลอกลอ ชกนำาไปสความเลวรายได และ ๒) การฝกปรบปรง

ตนเอง โดยทำาคณความดใหเจรญกาวหนาตอไป

(๒) สกขา คอการศกษา เพอใหรแจง รจกประโยชน มองทกอยาง

เปนการเรยนรเพอปรบปรงและพฒนาตวเอง เปนกระบวนการฝกฝนตนเอง

ในการดำาเนนชวต เรยกวา ไตรสกขา

(๓) ภาวนา เปนการพฒนาทางกายเพอใหเกดการเจรญงอกงาม

ในอนทรย ๕ หรอ ทวาร ๕ ไดแกชองทางการตดตอสมพนธกบสงแวดลอม

ทางกายภาพ คอ ตา ห จมก ลน และผวกาย การพฒนากายเปนการสงเสรม

ใหความสมพนธทง ๕ ทางเปนไปอยางปกต ไมเปนโทษ ไมมพษภยอนตราย

เชน รจกสมพนธทางตา เลอกรบเอาสงดมประโยชนจากการเหนทางตามาใช

รจกสมพนธทางห เลอกรบฟงสงดมประโยชน ไมรบฟงสงเลวรายเขามา

พระเทพเวท (ป.อ.ปยตโต, ๒๕๓๒) กลาวถงวธการทจะพฒนาตนไป

สวถชวตทดงาม เรยกวา “รงอรณแหงการพฒนาตน” ไว ๗ ประการ ดงน

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 75

๑) รจกเลอกหาแหลงความรและแบบอยางทด ไดแก การรจกใชสตปญญา

ในการวเคราะห พจารณาในการเลอก เรมจากการเลอกคบคนด เลอกตวแบบ

ทด เลอกบรโภคสอและขาวสารขอมลทมคณคา เรยกวา ความมกลยาณมตร

(กลยาณมตตา) ๒) รจกจดระเบยบชวต มการวางแผนและจดการกจการงาน

ตาง ๆ อยางมระบบระเบยบ เรยกวา ถงพรอมดวยศล (ศลสมปทา) ๓) ถงพรอม

ดวยแรงจงใจใหสรางสรรค มความสนใจ มความพงพอใจ มความตองการ

จะสรางสรรคกจการงานใหม ๆ ทเปนความดงามและมประโยชน เรยกวา

ถงพรอมดวยฉนทะ (ฉนทสมปทา) ๔) มความมงมนพฒนาตนใหเตมศกยภาพ

ผมความเชอในตนวาสามารถจะพฒนาได จะมความงอกงามถงทสดแหง

ความสามารถของตน เรยกวา ทำาใหตนใหถงพรอม (อตตสมปทา) ๕) ปรบเจตคต

และคานยมใหเหมาะสมกบการดำาเนนชวตทดงาม เออตอการเรยนร

ทำาใหสตปญญางอกงามขน เรยกวา กระทำาความเหนความเขาใจใหถงพรอม

(ทฏฐสมปทา) ๖) การมสต กระตอรอรน ตนตวทกเวลา หมายถง การมจตสำานก

แหงความไมประมาท เขาใจการเปลยนแปลงของชวตและสภาพแวดลอม

เหนคณคาของเวลาและใชเวลาอยางคมคา เรยกวา ถงพรอมดวยความ

ไมประมาท (อปปมาทสมปทา) และ ๗) รจกแกปญหาและพงตนเอง จดการ

แกปญหาอยางเปนระบบ มความคดวจารณญาณตามเหตปจจยดวยตนเอง

เรยกการคดแบบนวา โยนโสมนสการ (โยนโสมนสการสมปทา)

๖. สมรรถนะหลกดานทกษะอาชพและการเปนผประกอบการ (Career Skills and Entrepreneurship) ในสวนนจะเสนอขอมลทเกยวกบสมรรถนะหลกดานทกษะอาชพและ

การเปนผประกอบการ ดงน

สำานกงานเลขาธการสภาการศกษา กระทรวงศกษาธการ (๒๕๖๐)

ไดประมวลขอมลเกยวกบลกษณะความเปลยนแปลงทสงผลตอการพฒนา

การศกษาในชวง ๒๐ ปไวหลายสวน สำาหรบในสวนการปรบเปลยน

76กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)

ประเทศไปสประเทศไทย ๔.๐ ทมการปรบโครงสรางเศรษฐกจของประเทศ

จากประเทศทมความไดเปรยบเชงเปรยบเทยบดาน “ความหลากหลายเชง

ชวภาพ (Bio-Diversity)” และ “ความหลากหลายเชงวฒนธรรม (Cultural

Diversity)” มาเปนความไดเปรยบในเชงแขงขนเพอเปลยนโครงสรางเศรษฐกจ

อตสาหกรรม “เพมมลคา” ไปสโครงสรางเศรษฐกจอตสาหกรรม “สรางมลคา”

ดวย ๓ กลไกการขบเคลอนใหม (New Growth Engines) ประกอบดวย ๑) กลไก

การขบเคลอนผานการสรางและยกระดบผลตภาพ (Productive Growth

Engine) ๒) กลไกการขบเคลอนทคนสวนใหญมสวนรวมอยางเทาเทยม

และทวถง (Inclusive Growth Engine) และ ๓) กลไกการขบเคลอนทเปนมตร

กบสงแวดลอมอยางยงยน (Green Growth Engine) ซงเปนการคนหากลไก

การขบเคลอนใหม ๆ เพอสรางความมงคงอยางยงยนใหกบประเทศไทย

ในศตวรรษท ๒๑ โดยการปรบเปลยนโครงสรางทางเศรษฐกจของประเทศ

ไปสเศรษฐกจทขบเคลอน ดวยนวตกรรมและการสรางมลคาเพม (Value-based

Economy) ทมลกษณะสำาคญ ๓ ประการคอ

๑) เปลยนการผลตสนคา “โภคภณฑ” ไปสสนคาเชงนวตกรรม

๒) เปลยนจากการขบเคลอนประเทศดวยภาคอตสาหกรรมไปสการขบเคลอน

ดวยเทคโนโลยความคดสรางสรรคและนวตกรรม

๓) เปลยนจากเนนภาคการผลตสนคาไปสการเนนภาคการบรการมากขน

โดยกำาหนดรปแบบและองคประกอบการเปลยนผานดงน (๑) เปลยนจากการเกษตร

แบบดงเดมไปสการเกษตรสมยใหมทเนนการบรหารจดการและเทคโนโลยเปน

เกษตรกรแบบผประกอบการ (๒) เปลยนจากธรกจขนาดยอมแบบเดม (SMEs)

ไปสการเปนธรกจทใชเทคโนโลยดจทล (Smart Enterprise) และผประกอบการ

เทคโนโลยรายใหม (Startup) ทมศกยภาพสง (๓) เปลยนจากธรกจบรการ

แบบเดมทมการสรางมลคาทคอนขางตำาไปส ธรกจบรการทมมลคาสง

(๔) เปลยนจากแรงงานทกษะตำาไปสแรงงานทมความรความเชยวชาญและทกษะสง

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 77

ทกษะการทำางาน

ทกษะการทำางาน เปนความสามารถในการทำางานใหประสบความสำาเรจ

ซงสามารถพฒนาได และทกษะการทำางานอยางหนงสามารถนำาไปประยกตใช

กบงานอนได ทกษะการทำางาน ประกอบดวยทกษะ ๔ ประเภท ๑) ทกษะพนฐาน

(Basic Skills) ไดแก ความสามารถในการ ฟง พด อาน เขยน ซงมความจำาเปน

ในการทำางาน ๒) ทกษะความสมพนธกบคน (People Skills) หรอ soft skills

ไดแก ทกษะการเจรจา การจงใจ และการประสานสมพนธกบผทำางานรวมกน

การชวยเหลอผอนใหทำางานไดด ๓) ทกษะการจดการ (Management Skills)

ไดแก การจดการดานเวลา การเงน และการจดระบบการทำางาน และ ๔) ทกษะ

ทางเทคนค (Technical Skills) ไดแก การปฏบตงานเชงเทคนคตาง ๆ

การดแลรกษาคอมพวเตอร การชวยคนอนในการใชเครองมอ (Minnesota

State Colleges and Universities, 2018)

ในอนาคตทเมอเทคโนโลยพฒนาไปมากขน อาชพหลาย ๆ อาชพทมอย

ในปจจบนอาจจะคอย ๆ หดหายไป อาชพใหม ๆ ทเราไมเคยคดฝนมา

กอนจะเกดขนมาใหม ๆ ซงกนำาไปสการมทกษะทสำาคญและจำาเปนสำาหรบ

การทำางานในอนาคต ดงน (พส เดชะรนทร, ๒๕๕๙ )

๑) ทกษะในการตดตามและมองเหนถงแนวโนมการเปลยนแปลงทสำาคญ

เนองจากปจจบนการเปลยนแปลงรอบ ๆ ตวเราเปนไปอยางรวดเรวและรนแรง

ขนทกขณะ แตถาเรายงคงใชชวตอยภายใตสมมตฐาน ความร กรอบวธคด

แบบเดม ในไมชาเรากจะกลายเปนบคคลทลาสมย ดงนน ตองหาวถทาง

ตามทตนเองถนดในการตดตามการเปลยนแปลงของแนวโนมตาง ๆ ทสำาคญ

ไมวาจะผานการอานหนงสอ การเขาอบรม การตดตามจากผร ฯลฯ อกทง

ตองสามารถกลนกรองแนวโนมการเปลยนแปลงเหลานนวาเกยวของและ

สงผลกระทบตอตนเองและการประกอบอาชพของตนเองอยางไร

78กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)

๒) ทกษะการเรยนรและอยรวมกบเทคโนโลยใหม ๆ เนองจากเทคโนโลย

ใหม ๆ จะเขามามบทบาทสำาคญตอชวตของเรามากขน ดงนนแทนทเรา

จะไปตอตานตอเทคโนโลยใหม ๆ ทจะเขามา เราจะตองรจกทจะเรยนร

ใชชวต และทำางานรวมกบเทคโนโลยมากขน และทสำาคญคอจะตองสามารถ

ผนวกความร ทกษะทเรามความชำานาญอยในเรองงาน ใหเขากบเทคโนโลย

ใหม ๆ ใหได

๓) ความคดสรางสรรค

๔) ทกษะการสรางแบรนดสวนบคคล หรอ Personal Brand ปจจบน

องคกรตาง ๆ ใหความสำาคญกบเรองของการสรางแบรนดองคกรและแบรนด

ผลตภณฑ แตในอนาคตกจะกาวไปสแบรนดสวนบคคล โดยเฉพาะอยางยง

แบรนดสวนบคคลทปรากฎในโลกออนไลนตาง ๆ

๕) ความฉลาดทางอารมณ ไมวาจะเปนเรองของการเขาใจตอผอน

(Empathy) การสรางความสมพนธทดกบบคคลรอบดาน ความมนำาใจ ฯลฯ

ลวนแลวแตเปนสงทหนยนตหรอคอมพวเตอรไมสามารถทำาได ดงนนผทม

ความฉลาดทางอารมณสงกจะทำาใหตนเองมคาและแตกตางจากหนยนต

มากขน

การเปนผประกอบการ

การเปนผประกอบการเปนเรองเกยวกบผประกอบการทสรางองคกร

หรอสรางนวตกรรมทเตบโตและสรางคณคา ทงเพอวตถประสงคในการคา

การทำากำาไร และเพอวตถประสงคอน การเปนผประกอบการนนไมจำาเปนตอง

สรางองคกรใหมกได กลาวคอ ไมไดหมายถงแคเพยงผประกอบการแตละคน

แตหมายถงโอกาสในการเปนผประกอบการ และความสมพนธระหวาง

ผประกอบการแตละคนและโอกาสในการเปนผประกอบการดวย (Shane,

2007) การเปนผประกอบการเปนกระบวนการเฉพาะบคคล - ทงในตวตนของ

แตละคนและในแตละองคกรเพอแสวงหาโอกาสโดยไมคำานงถงทรพยากร

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 79

กำาลงควบคมอย (Stevenson and Jarillo, 1990) การเปนผประกอบการ

เปนการมองเหนโอกาสของแตละบคคล การพฒนาธรกจ การเปนเจานายตนเอง

การสรางกจการและการเตบโต เชน การเปนผประกอบการ (an entrepreneur)

(Fayolle and Gailly, 2008, QAA, 2012, Mahieu, 2006) การเปน

ผประกอบการเปนการพฒนาตนเอง การมความคดสรางสรรค การพงพา

ตนเอง การรเรมการดำาเนนการ การวางแนวทางการทำางาน เชน การมคณสมบต

เปนผประกอบการ (entrepreneurial) ซงคำาจำากดความดงกลาวจะสงผลตอ

จดมงหมายทางการศกษา กลมผเรยน การออกแบบเนอหาสาระ วธการสอน

รวมทงแนวทางการวดและประเมนผลซงมอยางหลากหลาย (Mwasalwiba,

2010)

การศกษาเกยวกบการประกอบการ (Entrepreneurship Education)

จำาแนกเปน ๓ แนว คอ (Mwasalwiba, 2010, Kyrö, 2005)

๑) การสอนเกยวกบการเปนผประกอบการ (Teaching “about”

entrepreneurship) เปนการสอนทเนนเนอหาและวธการทางทฤษฎทมงให

ความเขาใจทวไปเกยวกบปรากฏการณ ซงเปนการสอนทพบมากทสดใน

สถาบนอดมศกษา

๒) การสอนเพอใหเปนผประกอบการ (Teaching “for” entrepreneurship)

เปนการสอนทเนนแนวทางเชงวชาชพ มเปาหมายเพอใหผประกอบการรนใหม

มความรและทกษะทจำาเปน

๓) การสอนผานการเปนผประกอบการ (Teaching “through”

entrepreneurship) เปนการสอนผานกระบวนการและประสบการณ

ทผเรยนจะตองผานกระบวนการเรยนรทแทจรงของผประกอบการ

ผประกอบการ

ผประกอบการเปนบคคลผ ทจะพฒนาธรกจ ซงมคณลกษณะดงน

มแรงจงใจ (Motivation) มความคดสรางสรรค (Creativity) ความเชยวชาญ

80กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)

(Versatility) ทกษะทางธรกจ (Business skills) แรงขบ (Drive) มวสยทศน

(Vision) มความยดหยน (Flexibility) และความเดดขาดในการตดสนใจ

(Decisiveness) โดยการเปนผประกอบการ มทกษะ ๙ ดาน ดงน ๑) ความสามารถ

ในการจดการเงน รวมถงการวางแผนงบประมาณการเงน ๒) ความสามารถ

ในการผลต ๓) ความสามารถในการสรางแบรนดตวเองทแขงแกรงและตอง

มความโดดเดนทามกลางคแขง ๔) ความสามารถในการตระหนกถงจดแขง

และจดออนของธรกจ การเรมตนดวยการวเคราะห SWOT ระบจดแขงจดออน

จะทำาใหธรกจไปไดอยางราบรนมากขน ๕) ความสามารถในการจางบคคล

ทประสทธภาพ สงหนงในทกษะทสำาคญทสดของการเปนผประกอบการคอ

การทมคนทมความสามารถในทมจะทำาใหสรางวฒนธรรมททำาใหพนกงาน

มสวนรวมได ๖) ความสามารถในการขายทงขายผลตภณฑหรอบรการ

แกลกคา ขายแนวคด ขายความคดใหแกพนกงานเพอดงดดผทมศกยภาพ

มากทสดมารวมงานดวย ทกษะในการขายทสำาคญทสดคอการเรยนรวธ

แกปญหาไมใชผลตภณฑ ๗)ความสามารถในการใชการตลาดขนพนฐาน

การตลาดแบบดจทล การทำา SEO การตลาดโดยใชโทรศพท และการจาย

คาโฆษณา ๘) ความสามารถในการจดการกบความลมเหลว ในชวงแรกของ

การเปนผประกอบการจำาเปนตองรบมอกบความลมเหลว บคคลทประสบ

ความสำาเรจลวนมประสบการณลมเหลวหลายครงกอนทจะทำาสงทยงใหญ และ

๙) ความปรารถนาและความสามารถในการพฒนาโลก

สมรรถนะของผประกอบการ

สมรรถนะของผประกอบการ หมายถง ความร ทกษะ และทศนคต ทสงผลตอ

ความเตมใจและความสามารถในการดำาเนนงานดานการเปนผประกอบการ

ในการสรางมลคาใหม ๆ ซงคำานยามนสอดคลองกบการศกษาเอกสารและ

งานวจยทเกยวกบสมรรถนะโดยทวไปรวมทงสมรรถนะของผประกอบการ

(Sánchez, 2011, Burgoyne, 1989, Kraiger et al., 1993, Fisher et al., 2008)

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 81

การประกอบการเพอสงคม

เกรยงศกด เจรญวงศศกด (๒๕๖๐) ไดกลาวถงการประกอบการเพอสงคม

(Social Entrepreneurship) วาเปนแนวคดทอธบายปรากฏการณการขยายตว

ของภาคสวนใหมในสงคม ซงนาจะเปนประโยชนตอการแกปญหาเศรษฐกจ

สงคมไทย แนวคดเบองตนของการประกอบการเพอสงคมคอ เปนกจการ

ทรเรมโดยบคคลหรอกลมบคคลทมเปาหมายเพอสงคมโดยตรง บคคลหรอ

กลมบคคลเหลานไมไดสนใจเรองของการมงหวงใหไดกำาไรหรอผลตอบแทน

สงสด ความสนใจของคนเหลานไปไกลกวาการแสวงหาความมงคงเพอตนเอง

แตเปนการมงเขาไปมสวนหรอมบทบาทในการชวยเหลอหรอแกไขปญหา

เศรษฐกจสงคมในประเดนทสนใจเปนสำาคญ เปนความปรารถนาทจะเหนสงคม

ถกพฒนาไปในทางทดขนผานกจการทคนเหลานดำาเนนการ

กจการททำาอาจจะเปนกจการทสรางรายไดหรอไมสรางรายไดกได จะม

กำาไรหรอไมมกำาไรกได แตตองเปนกจการทสามารถเลยงตวเองได สามารถ

สรางรายไดเพยงพอทจะสนบสนนการดำาเนนกจการนนตอไป แตหากมกำาไร

กเปนกำาไรในระดบทเพยงพอใหมรายไดหมนเวยนสนบสนนกจการใหดำาเนน

ตอไปได หรออาจจะเอากำาไรสวนเกนไปใชเพอสรางกจการเพอสงคมกจการ

ใหมได หากทำาเปนธรกจกใชธรกจของตนเปนเครองมอหาแหลงเงนทน

เพอสนบสนนความตงใจทจะแกไขปญหาเศรษฐกจสงคมทตนเองสนใจ

ดวยวธนทำาใหการดำาเนนกจกรรมแกปญหาเศรษฐกจสงคมสามารถดำาเนนงาน

ไดอยางตอเนอง ไมขาดตอน เพราะไมขาดแคลนแหลงทนสนบสนน เหมอน

บางองคกรทแมมความตงใจดแตขาดกำาลงทรพยสนบสนนอยางตอเนอง ทำาให

ภารกจขององคกรไมบรรลผลอยางทควรจะเปน

แตในอกทางหนง หากจะเปนกจการทไมไดสรางรายไดโดยตรงจาก

ตวกจการนน ผประกอบการเพอสงคมกมแนวทางหรอชองทางอนในการระดม

ทรพยากร เพอใหไดมาซงทรพยากรทจำาเปนตอการดำาเนนการกจการ

82กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)

อยางเพยงพอทจะทำาใหกจการดำาเนนตอเนองได ไมวาจะเปนทรพยากร

ดานเงนทน บคลากร หรอเทคโนโลยทจำาเปน ผประกอบการเหลานมกม

ความสามารถในการบรหารจดการกจการของตนเองอยางมออาชพ

ลกษณะของผประกอบการเพอสงคมจงเปนการประสานองคประกอบของ

ความคลองตว ความมประสทธภาพ และความสามารถในการสรางนวตกรรม

แบบผประกอบการ รวมกบความมจตสำานกตอสงคม และความมงหมาย

ในการแกไขปญหาเศรษฐกจสงคมแบบนกพฒนาสงคมไวดวยกน

การรอบรทางการเงน

การรอบรทางการเงน (Financial Literacy) หมายถง ชดทกษะและความร

ทชวยใหบคคลสามารถจดการทรพยากรทางการเงนของตวเองทงหมดได

อยางมประสทธภาพและมขอมลครบถวน ตงแตเรองการหารายได การออม

การลงทน การจดทำางบประมาณรายรบรายจาย การจดการหน การวางแผน

ทางการเงน การรอบรทางการเงนเปนสงจำาเปนในการใชช วต และ

มความสำาคญเชนเดยวกบการอานออกเขยนได เหตผลสำาคญทตองม

ความรอบรทางการเงน มดงน ๑) เพอการรเทาทนผทหาผลประโยชน

เพราะยงเรามความรทางการเงนนอยกยงมโอกาสทเราจะตกเปนเหยอ

คนทรมากกวา ๒) ความรทางการเงน การลงทน จะทำาใหสามารถ

หาผลตอบแทนของเงนออมไดสงขน และนำาไปสการนำาความร ทไดไป

ตอยอด หารายได สรางทรพยสน สรางธรกจเพมเตม เพอใหมรายไดเพมขน

หลายทาง ๓) การขาดความรทางการเงนทำาใหเราอาจจะขาดสตในการใชจาย

จนเปนหน การไมรวธคำานวณดอกเบยหรอบรหารจดการหนสนทถกตอง

กยงทำาใหหนเราพอกพนขนเรอย ๆ แทนทจะลดลง ถาขาดความรในเรอง

การวเคราะหการลงทนและความเสยง แทนทจะไดกำาไรในระยะยาว กลบยง

ขาดทน ๔) ผทขาดความรเรองการเงนทรอบคอบจะมองเพยงสวนเดยว

คอเรองกน ใช หาเงน หรอมองแตผลกำาไรทจะไดเปนหลก แตไมมองหรอ

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 83

มองขามเรองของความไมแนนอนตาง ๆ ทอาจจะเกดขนไดในชวต

๗. สมรรถนะหลกดานทกษะการคดขนสงและนวตกรรม (Higher-Order Thinking Skills and Innovation) ในสวนนจะเสนอขอมลทเกยวกบสมรรถนะหลกดานการคดขนสงและ

นวตกรรม ดงน

การคดเปนกระบวนการทางสมองของมนษยซงมศกยภาพสงมากและ

เปนสวนททำาใหมนษยแตกตางไปจากสตวโลกอน ๆ ผมความสามารถใน

การคดขนสงสามารถแกปญหาตาง ๆ ใหลลวงไปไดและมการพฒนาชวตของตน

ใหเจรญงอกงามยง ๆ ขนไป ผมความสามารถในการคดจงมกไดรบการยกยอง

ใหเปนผนำาในองคกรหรอกลมตาง ๆ การคดมความสำาคญอยางยงเนองจาก

การคดเปนปจจยภายในทมอทธพลตอการกระทำาและการแสดงออกของ

บคคล ดงนน การพฒนาความสามารถในการคดจงเปนจดมงหมายสำาคญ

ของการจดการศกษาตลอดมา แตจะทำาไดมากนอยหรอดเพยงใดกขนกบ

ความรความเขาใจและปจจยตาง ๆ ทเอออำานวย

เนองจากจดมงหมายในการคดมหลากหลาย เชน การคดเพอแกปญหา

การคดเพอการปฏบตหรอกระทำาสงใดสงหนงใหถกตองและเกดผลด

การคดเพอสรางสงใหมทดกวาเดม การคดเพอใหเกดความเขาใจในเรองหรอ

สถานการณตาง ๆ กระบวนการคดทจะทำาใหจดมงหมายของการคดนน ๆ

บรรลผลจงแตกตางกน ทำาใหเกดคำาหรอศพททใชเรยกการคดทมลกษณะ

แตกตางกนจำานวนมาก

กรอบแนวคดทเกยวกบการคด : มตการคด

จากการศกษาขอมลความรเกยวกบการคดและการพฒนาการคด

ทงของตางประเทศและของไทย ทศนา แขมมณ และคณะ (๒๕๔๙) ไดจด

กรอบแนวคดเกยวกบการคด ประกอบดวยมตการคด ๖ ดาน ดงน

84กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)

๑. มตดานขอมลหรอเนอหาทใชในการคด ในการคดบคคลไมสามารถ

คดโดยไมมเนอหาของการคดได เพราะการคดเปนกระบวนการ ในการคด

จงตองมการคดอะไรควบคไปกบการคดอยางไร

๒. มตดานคณสมบตทเอออำานวยตอการคด ในการพจารณาเรองใด ๆ

โดยอาศยขอมลตาง ๆ คณสมบตสวนตวบางประการมผลตอการคดและ

คณภาพของการคด ตวอยางเชน คนทใจกวางยอมยนดทจะรบฟงขอมล

จากทกฝาย จงอาจไดขอมลมากกวาคนทไมรบฟง ซงขอมลเหลานจะมผล

ตอการคด ชวยใหการคดพจารณาเรองตาง ๆ มความรอบคอบมากขน หรอ

ผทชางสงสย อยากรอยากเหน กยอมมความใฝร มความกระตอรอรนทจะ

แสวงหาขอมลและคนหาคำาตอบ ซงคณสมบตนมกจะชวยสงเสรมการคด

ใหมคณภาพขน ดงนนคณภาพของการคดสวนหนงจงตองอาศยคณสมบต

สวนตวบางประการ แตในทำานองเดยวกนพฒนาการทางดานการคด

ของบคคลกมกจะยอนกลบไปพฒนาคณสมบตสวนตวของบคคลนนดวย

คณสมบตทเอออำานวยตอการคดทนกคด นกจตวทยา และนกการศกษา

เหนพองตองกนมอยหลายประการ ทสำาคญมากไดแกความเปนผมใจกวาง

เปนธรรม ใฝร กระตอรอรน ชางวเคราะห ผสมผสาน ขยน กลาเสยง อดทน

มความมนใจในตนเอง และมมนษยสมพนธด

๓. มตดานทกษะการคด ในการคดบคคลจำาเปนตองมทกษะพนฐาน

หลายประการในการดำาเนนการคด เชน ความสามารถในการจำาแนก

ความเหมอนความตางของสงของสองสงหรอมากกวา และความสามารถ

ในการจดกลมสงของทมลกษณะเหมอนกน เปนทกษะพนฐานในการสราง

มโนทศนเกยวกบสงนน ความสามารถในการสงเกต การรวบรวมขอมล

และการตงสมมตฐาน เปนทกษะพนฐานในกระบวนการคดแกปญหา

เปนตน ทกษะทนบเปนทกษะการคดขนพนฐานจะมลกษณะเปนทกษะยอย

ซงมกระบวนการหรอขนตอนในการคดไมมากนก ทกษะทมกระบวนการหรอ

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 85

ขนตอนมากและซบซอน สวนใหญจะตองใชทกษะพนฐานหลายทกษะ

ผสานกนซงเรยกวา “ทกษะการคดขนสง” ทกษะการคดเปนพนฐานสำาคญ

ในการคด บคคลจะคดไดดจำาเปนตองมทกษะการคดทจำาเปนมาบางแลว

และเชนเดยวกน การคดของบคคลกจะมสวนสงผลไปถงการพฒนาทกษะ

การคดของบคคลนนดวย

๔. มตดานคณลกษณะการคด เปนการคดทมลกษณะเปนนามธรรม

ซ งตองตความหมายใหเหนเปนรปธรรม เชน การคดด การคดถก

การคดรอบคอบ การคดกวาง การคดไกล ซงสามารถจดกลมได ๓ กลม

ดงน ๑) ลกษณะการคดทเปนหวใจของการคดคอการคดถกทางเพราะเปน

การคดทนำาไปในทศทางทถกตอง ซงหากเปนไปในทางทผดแมความคด

จะมคณภาพเพยงใดกอาจกอความเสยหายและความเดอดรอนแก

สวนรวมได การคดถกทางซงเปนการคดทคำานงถงประโยชนของสวนรวม

และประโยชนระยะยาว จงนบเปนหวใจของการคดทควรพฒนาใหเกดขน

ในบคคลทกคน ๒) ลกษณะการคดระดบพนฐานทจำาเปนสำาหรบผเรยน

ในทกระดบโดยเฉพาะอยางยงในระดบการศกษาปฐมวยและประถมศกษา

ไดแก การคดคลอง คอกลาทจะคดและมความคดหลงไหลออกมาได

อยางรวดเรว การคดหลากหลาย คอการคดใหไดความคดหลาย ๆ ลกษณะ/

ประเภท รปแบบ การคดละเอยด คอ การคดเพอใหไดขอมลอนจะสงผลให

ความคดมความรอบคอบมากยงขน และการคดชดเจน คอการมความเขาใจ

ในสงทคด สามารถอธบายขยายความไดดวยคำาพดของตนเอง ลกษณะ

การคดทง ๔ แบบนเปนคณสมบตเบองตนของผคดทงหลายซงจะตองนำาไป

ใชในการคดลกษณะอน ๆ ทมความซบซอนขน ๓) ลกษณะการคดระดบสง

ไดแก การคดกวางคอคดไดหลายดานหลายแงหลายมม การคดลกซง

คอ คดใหเขาใจถงสาเหตทมาและความสมพนธตาง ๆ ทซบซอนทสงผลตาง ๆ

รวมทงคณคา ความหมายทแทจรงของสงนน การคดไกลคอการประมวลขอมล

86กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)

ในระดบกวางและระดบลกเพอทำานายสงทจะเกดขนในอนาคต และการคด

อยางมเหตผลคอการคดโดยใชหลกเหตผลแบบนรนยหรออปนย

๕. มตดานกระบวนการคด กระบวนการคดเปนการคดทตองดำาเนนการ

ไปตามลำาดบขนตอนทจะชวยใหการคดนนประสบความสำาเรจตามจดมงหมาย

ของการคดนน ๆ ซงในแตละขนตอนอาจอาศยทกษะการคดหรอลกษณะ

การคดจำานวนมาก กระบวนการคดทสำาคญมหลายกระบวนการ เชน กระบวน

การคดอยางมวจารณญาณ ไดแก ลำาดบขนตอนการคดทจะชวยใหได

ความคดทผานการกลนกรองและประเมนอยางรอบคอบแลววาเปนความคด

ทมเหตมผลเชอถอได กระบวนการคดแกปญหา ไดแก ลำาดบขนตอนการคด

และการดำาเนนการแกปญหาเพอใหสามารถแกปญหาไดอยางมประสทธภาพ

กระบวนการคดรเรมสรางสรรค ไดแก ลำาดบขนตอนการคดเพอใหไดสงใหม

ทยงไมเคยมมากอนซงจะเปนประโยชนในทางสรางสรรค กระบวนการตดสนใจ

ไดแก ลำาดบขนตอนของการคดเพอใหสามารถทำาการตดสนใจไดอยาง

ถกตองเหมาะสม

๖. มตดานการควบคมและการประเมนการคดของตนเอง เปนการรตว

ถงความคดของตนเองในการกระทำาอะไรอยางใดอยางหนง หรอการประเมน

การคดของตนเองและใชความรนนในการควบคมหรอปรบการกระทำาของ

ตนเอง การคดในลกษณะนมผเรยกวาการคดอยางมกลยทธหรอ “Strategic

Thinking” ซงครอบคลมการวางแผน การควบคม กำากบการกระทำาของตนเอง

การตรวจสอบความกาวหนาและการประเมนผล มตดานการตระหนกรถง

การคดของตนและการสามารถควบคมและประเมนการคดของตนเองน

นบเปนมตสำาคญของการคดอกมตหนง บคคลทมการตระหนกรและประเมน

การคดของตนเองได จะสามารถปรบปรงกระบวนการคดของตนใหดขน

เรอย ๆ การพฒนาความสามารถของผเรยนในมตนจะสงผลตอความสามารถ

ทางการคดของผเรยนในภาพรวม

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 87

วธคดตามหลกพทธธรรม : โยนโสมนสการ

ทศนา แขมมณ และคณะ (๒๕๔๔) ไดศกษาแนวคดเกยวกบการคดท

ปรากฏในหลกธรรมทางพระพทธศาสนาโดยพระพรหมคณาภรณ (ป.อ. ปยตโต)

และสรปสาระสำาคญไววา ตามหลกธรรมทางพระพทธศาสนามนษยเกดมา

ตามแรงกรรมหรอผลของการกระทำาทตนไดเคยทำาไวกอนในอดต ซงยอม

มทงความดและความชว กรรมหรอการกระทำาของมนษยเกดขนจากตณหา

หรอกเลสซงมอยในจตของมนษย แตมนษยกมศกยภาพทจะสามารถ

ขจดกเลสตณหาเหลานนไดโดยอาศยหลกไตรสกขา คอ ศล สมาธ ปญญา

ซงจะเกดขนไดจากปจจยเกอหนน ๒ ดานใหญ ๆ คอ “ปรโตโฆสะ” หรอ

ปจจยภายนอก อนไดแก สภาพแวดลอมภายนอกซงหมายรวมถงสภาพ

แวดลอมทางดานกายภาพและสภาพแวดลอมทางดานบคคล อนไดแก

กลยาณมตร ปจจยเกอหนนอกประการหนง ไดแก “โยนโสมนสการ” หรอ

กระบวนการคดอนแยบคายอนเปนปจจยภายใน

ทกษะการคดขนสงทจำาเปนในศตวรรษท ๒๑

โลกในยคศตวรรษท ๒๑ เปนโลกทมการเปลยนแปลงอยางรวดเรว

ความกาวหนาทางเทคโนโลยสงผลตอวถชวตของคนทวโลกในแทบทกดาน

ขอมลขาวสารและความรแพรกระจายไปไดอยางรวดเรว คนในโลกแหง

ศตวรรษท ๒๑ จงจำาเปนตองมความรและทกษะชดใหม ทไมเหมอนอดต

ซงไดมการวเคราะหแลววา ทกษะแหงศตวรรษท ๒๑ ควรประกอบไปดวยอะไรบาง

และทกษะทไดรบการยอมรบตรงกนในระดบสากลทกษะหนง กคอ ทกษะ

ทางปญญา อนประกอบดวย ทกษะการคดอยางมวจารณญาณและการคด

รเรมสรางสรรค ซงจะนำาไปสการสรางนวตกรรมทชวยพฒนาเศรษฐกจ

ของประเทศในยค ๔.๐ การพฒนาเดกและเยาวชนของประเทศใหมทกษะ

การคดขนสงดงกลาวไดอยางมประสทธภาพ จำาเปนตองเรมตงแตเดก

โดยเรมจากการพฒนาทกษะการคดพนฐาน ทกษะการคดทเปนแกน

88กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)

และทกษะการคดซบซอน เพมความยากและความซบซอนขนตามลำาดบ

ซงพบวามทกษะการคดขนสง จำานวน ๕ ทกษะทไดอยางกวางขวาง คอ ทกษะ

การคดวเคราะห คดแกปญหา คดสงเคราะห คดอยางมวจารณญาณ และ

คดรเรมสรางสรรค

การสรางนวตกรรม

ความหมายของนวตกรรม

เนองจากสรรพสงทงหลายในโลกนมการเปลยนแปลงอยเสมอเปน

ธรรมดาธรรมชาต การเปลยนแปลงทเกดขนในจดใดจดหนงจะมผลกระทบ

ตอจดอน ๆ ทเชอมโยงกน การเปลยนแปลงทางดานสงคม เศรษฐกจ การเมอง

และวฒนธรรม ยอมสงผลตอการศกษาอยางหลกเลยงไมได การศกษา

จงจำาเปนตองปฏรปปรบเปลยนใหเหมาะสมกบสภาพของปญหาและความตองการ

มนษยจำาเปนตองดนรน เสาะแสวงหาแนวคด แนวทางและวธการใหม ๆ เพอ

ชวยใหสภาพปญหานนหมดไปและทำาใหเกดสภาพทตองการขน ศกยภาพของ

มนษยนนดเหมอนจะไมมทสนสด สงใหม ๆ ความคดใหม ๆ จงเกดขนตลอดเวลา

นวตกรรมเปนสงใหมททำาขน ซงอาจจะอยในรปของความคดหรอการกระทำา

หรอสงประดษฐตาง ๆ อยางไรกตาม “ความใหม” มใชเปนคณสมบตประการ

เดยวของนวตกรรม ถาเปนเชนนน ของทกอยางทเขามาใหม ๆ กจะเปนนวตกรรม

ทงสน นวตกรรมไมวาจะเปนดานใด จำาเปนตองมคณสมบตทสำาคญ ดงน

(ทศนา แขมมณ, ๒๕๖๐)

๑) เปนสงใหมซงมความหมายในหลายลกษณะดวยกน ไดแก เปนสงใหม

ทงหมดหรอใหมเพยงบางสวน เปนสงใหมทยงไมเคยมการนำามาใชในทนน

กลาวคอ เปนสงใหมในบรบทหนง แตอาจเปนสงเกาในอกบรบทหนง ไดแก

การนำาสงทใชหรอปฏบตกนในสงคมหนงมาปรบใชในอกสงคมหนง นบเปน

นวตกรรมในสงคมนน เปนสงใหมในชวงเวลาหนง แตอาจเปนของเกาในอก

ชวงเวลาหนง เชน อาจเปนสงทเคยปฏบตมาแลว แตไมไดผล เนองจากขาด

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 89

ปจจยสนบสนน ตอมาเมอปจจยและสถานการณอำานวย จงนำาผลมาเผยแพร

และทดลองใชใหม ถอวาเปนนวตกรรมได

๒) เปนสงใหมซงอยในกระบวนการพสจนทดสอบวาจะใชไดผลมากนอย

เพยงใดในบรบทนน

๓) เปนสงใหมทไดรบการยอมรบ นำาไปใชแตยงไมเปนสวนหนงของ

ระบบงานปกต หากการยอมรบนำาไปใชนน ไดกลายเปนปกตในระบบงาน

ทนนแลว กไมถอวาเปนนวตกรรมอกตอไป

๔) เปนสงใหมทไดรบการยอมรบนำาไปใชบางแลว แตยงไมแพรหลาย

คอยงไมเปนทรจกกนอยางกวางขวาง

ลกษณะของนวตกรรม

นวตกรรมทจะนำามาเผยแพรในขณะใดขณะหนง บางนวตกรรมไดรบ

การยอมรบอยางรวดเรว บางนวตกรรมใชเวลาหลายปกวาจะไดรบการยอมรบ

และบางนวตกรรมไมไดรบการยอมรบเลยกม นอกจากนน มบางนวตกรรม

ไดรบการนำาไปใชในวงจำากด แตบางนวตกรรมไดรบการนำาไปใชอยาง

กวางขวาง ในขณะทบางนวตกรรมไมไดรบความนยม กคอย ๆ สญหายไป

การทนวตกรรมใด ๆ กตามจะไดรบความสนใจ และการยอมรบนำาไปใช

อยางกวางขวางนน ยอมขนกบคณสมบต หรอลกษณะของนวตกรรมนน

รวมทงรปแบบหรอลกษณะของการเผยแพรนวตกรรมนน

นวตกรรมทมกไดรบความสนใจและยอมรบนำาไปใชอยางกวางขวาง โดยทวไป

มลกษณะ ดงน (ทศนา แขมมณ, ๒๕๖๐) ๑) เปนนวตกรรมทไมซบซอน

และยากเกนไป ความยากงายของนวตกรรมมอทธพลอยางมากตอ

การยอมรบนำาไปใช หากนวตกรรมนนมลกษณะทผใชเขาใจไดงาย ใชไดสะดวก

การยอมรบนำาไปใชกมกเกดขนไดงาย ไมตองใชเวลาในการเผยแพรมากนก

๒) เปนนวตกรรมทไมเสยคาใชจายแพงจนเกนไป นวตกรรมทจำาเปนตองใช

วสดอปกรณและการบำารงรกษาทมคาใชจายสงยอมไดรบการยอมรบและ

90กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)

นำาไปใชนอยกวานวตกรรมทมคาใชจายถกกวา เนองจากผใชงานจำานวนมาก

มขอจำากดดานงบประมาณ แมจะมความตองการใช แตขาดงบประมาณ

กไมสามารถใชได ๓) เปนนวตกรรมสำาเรจรป นวตกรรมทอำานวยความสะดวก

ในการใช มกไดรบการยอมรบและนำาไปใชมากกวานวตกรรมทผใชจะตอง

นำาไปจดทำาเพมเตมซงผใชจะตองใชเวลาจดเตรยมเพมขน ๔) เปนนวตกรรม

ทไมกระทบกระเทอนตอบรบทเดมมากนก นวตกรรมทมผลตอบรบทเดมมาก

จำาเปนตองปรบหรอเปลยนแปลงบรบทเดมมาก การนำาไปใชยอมยาก

กวานวตกรรมทไมมผลกระทบตอบรบทเดมมากนก ๕) เปนนวตกรรมทม

คนเกยวของไมมากนก นวตกรรมใดทตองอาศยคนหลายกลมเขามาชวยเหลอ

และเกยวของดวย ทำาใหผใชตองประสานงานหลายฝาย การใชทขนกบ

คนหลายฝายยอมทำาใหเกดความไมสะดวกในการใช จงทำาใหการยอมรบ

หรอการใชนวตกรรมนนยากขน ๖) เปนนวตกรรมทใหผลชดเจน นวตกรรม

ทสงผลเปนรปธรรมเหนไดชดเจน มกไดรบการยอมรบสงกวานวตกรรม

ทใหผลไมชดเจน

๘. สมรรถนะหลกดานการรเทาทนสอ สารสนเทศ และดจทล (Media, Information and Digital Literacy : MIDL) ในสวนนจะเสนอขอมลทเกยวกบสมรรถนะหลกดานการรเทาทนสอ

สารสนเทศ และดจทล ดงน

การพฒนาสมรรถนะดานความรเทาทนสอสารสนเทศและดจทลเปน

การพฒนาพลเมองใหมสมรรถนะในการเขาถง เขาใจ วเคราะห ตความ

ตรวจสอบและคดอยางมวจารณญาณ สามารถประเมนประโยชนและโทษ

ในการเลอกรบ ใชประโยชน และสรางสรรคสอ สารสนเทศและดจทล เพอสราง

ความเขาใจเกยวกบโครงสรางอำานาจของรฐ ทน สอ ตลอดจนบรบททางสงคม

และเศรษฐกจ เปนผทเคารพสทธและการอยรวมกบผอนในสงคมทหลากหลาย

ไดอยางรบผดชอบ และสามารถใชสอ สารสนเทศ และดจทลเปนเครองมอ

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 91

ในการตอรองอำานาจและสรางการเปลยนแปลงในฐานะพลเมองประชาธปไตย

ยคดจทล ทกระตอรอรนในการมสวนรวมและมงเนนความยตธรรมทางสงคม

เปนสำาคญ การรเทาทนสอสารสนเทศและดจทลมความสำาคญอยางยง เนองจาก

เหตผล ดงน

๑) พฒนาการของสอ สารสนเทศ และดจทล ทำาใหสงคมทวโลกเคลอน

เขาสยคสอหลอมรวม (Media Convergence) ซงมการเปลยนแปลงอยางรวดเรว

๒) เครอขายอนเทอรเนตมสวนสำาคญในการเปลยนแปลงวถชวต

การดำาเนนชวต การสอสารและการเรยนรของคน

๓) เทคโนโลยดจทลในโลกเสมอนจรง (Virtual World) สงผลใหเกดยค

แหงการสอสารไรพรมแดนและเปนยคหลงขอมลสารสนเทศ (Post-information

Age) ทผคนจากทกมมโลกสามารถเขาถงสอ และสารสนเทศดวยเทคโนโลย

ดจทลไดอยางรวดเรว

๔) การเขาถงสอ สารสนเทศ และดจทล ถอเปนสทธเสรภาพขนพนฐาน

ในฐานะพลเมองและเปนสทธมนษยชน

๕) พลเมองจำาเปนตองมขอมลทนาเชอถอ และหลากหลายเพอประกอบ

การคด ตดสนใจ และลงมอปฏบตการในฐานะพลเมองในระบอบประชาธปไตย

๖) การเขาถง เขาใจ เทาทน และการใชสอ สารสนเทศ และดจทลเปน

เครองมอและเปนสมรรถนะสำาคญทพลเมองใชในการปกปองสทธขนพนฐาน

เพอการแสดงออกทางความคด การตดตาม ตรวจสอบ ตอรองกบอำานาจรฐ

ทน และธรกจสอ เพอสรางการเปลยนแปลงใหเกดสงคมทผคนอยรวมกน

โดยยดความยตธรรมเปนหลกการสำาคญ เนองจากเรมมแนวคดวาพลเมอง

สามารถเปลยนรปแบบความสมพนธจากเปนผถกกระทำา (Passive) ในฐานะ

ผรบสอ มาเปนผกระทำา (Active) ทสามารถวพากษวจารณ หรอทาทาย

ขนบธรรมเนยมแบบเดม และโครงสรางของวฒนธรรมสอพาณชย รวมทง

เปดพนทใหกบเสยงและวาทกรรมของพลเมองดวย

92กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)

๗) การรเทาทนสอ สารสนเทศ และดจทล ในยคปจจบนไมใชการปกปอง

โดยการปดกนเดกและเยาวชนจากสอตาง ๆ ในทางกลบกน เดกและเยาวชน

ควรไดรบการฝกฝนใหมทกษะการรเทาทน

๘) การศกษาไมไดจำากดแคในโรงเรยนหรอหองเรยน แตเปนการเรยนรท

เปนเครอขายดจทลและเปนการเรยนรตลอดชวต

ปจจบน แนวโนมการพฒนาเครองมอทางนโยบายเพอคมครองเดกและ

เยาวชนจากภยหรอความเสยงจากสอของตางประเทศจงมงทการพฒนาและ

สงเสรม การรเทาทนสอ สารสนเทศ และดจทล (Media, Information and

Digital Literacy) ใหแกผใชสอโดยเฉพาะเดกและเยาวชน เพอใหสามารถ

รเทาทนและตระหนกถงภยของเนอหาทอาจเปนภยจากสอทตนเปดรบได และ

การจดใหมเครองมอทางเทคนคทผใชปดกนการเขาถงเนอหาทเปนภยไดเอง

แนวคดเรองการรเทาทนสอ สารสนเทศ และดจทลนน มลกษณะทเชอมโยงกน

ระหวางสมรรถนะ ๓ เรอง คอ การรเทาทนสอ การรเทาทนสารสนเทศ และ

การรเทาทนดจทล ซงเปนชดของสมรรถนะ (Multi-Competency) ทครอบคลม

ทกษะแหงศตวรรษท ๒๑ ในสวนทเกยวของกบความสามารถในการเขาถง

สารสนเทศผานสอและเทคโนโลยดจทล การเลอกรบ วเคราะห ประเมน และ

นำาขอมลทไดรบไปใชในทางสรางสรรค รวมทงความสามารถผลตสอเพอ

ขบเคลอนสงคมไดดวยตนเอง นอกจากนสมรรถนะชดดงกลาวยงม

ความสมพนธกบทกษะชดอน ๆ เชน ทกษะชวต ทครอบคลมเรองทกษะ

การรจกตนเอง และทกษะการอยรวมกบผอน (Interpersonal and

Communication Skills) ในยคสอ สารสนเทศ และดจทล ในสงคมพหวฒนธรรม

และสงคมประชาธปไตยอกดวย (สถาบนสอเดกและเยาวชน, ๒๕๕๙ )

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 93

กรอบแนวคดการรเทาทนสอ สารสนเทศ และดจทล

องคประกอบของการรเทาทนสอ ประกอบดวย ๑) การเขาถง (Access)

ซงหมายถงการใช (Use) การทองไปในแหลงขอมล (Navigate) และการจดการ

(Manage) ๒) การทำาความเขาใจ (Understand) ซงรวมถงการอาน (Read)

การถอดรอ (Deconstruct) และการประเมน (Evaluate) และ ๓) การสรางสรรค

(Create) ซงหมายถงการผลต (Produce) การแจกจาย (Distribute) และ

การตพมพ (Publish) (Livingstone, 2004 : Ofcom, 2009) กรอบนโยบาย

และยทธศาสตรเรองการรเทาทนสอและสารสนเทศ (Media and Information

Literacy: MIL) ของ UNESCO ซงเปนไปในทศทางเดยวกน ยงครอบคลม

ปฏสมพนธกบสอทกประเภทและสารสนเทศจากแหลงตาง ๆ (UNESCO,

2013) ดวยเหตน UNESCO จงอธบายวา การรเทาทนสอเปนชดของสมรรถนะ

ทประกอบดวยความร (knowledge) ทกษะ (skills) และทศนคต (attitude)

(UNESCO, 2016)

สำาหรบประเทศไทย การศกษาของสถาบนสอเดกและเยาวชนและ

เครอขายการศกษาเพอสรางพลเมองประชาธปไตย (๒๕๕๙) พบวา

การร เทาทนสอ สารสนเทศ และดจทล เปนหลกการทสอดคลองและ

ชวยเสรมสรางความเปนพลเมองประชาธปไตยได ทงนการใหความหมาย

ของสมรรถนะน เปนการบรณาการ ๒ มต คอ การอธบายแยกเปนสมรรถนะยอย

และการอธบายในแงของกระบวนการเกยวกบสอ สารสนเทศ และดจทล ดงน

มตท ๑ การอธบายแยกเปนรายสมรรถนะยอยตามชองทางหรอลกษณะ

สำาคญของสอ ประกอบดวยการรเทาทนสอ (Media Literacy) การรเทาทน

สารสนเทศ (Information Literacy) และการรเทาทนดจทล (Digital Literacy)

ซงแมจะแยกกนเพอความเขาใจ แตในความเปนจรงแลวกใชปนกนหรอ

ใชในความหมายรวมกน ดงท ถรนนท อนวชศรวงศ และพรณ อนวชศรวงศ

(๒๕๖๑) กลาววา “บอยครงทการใชคำาวา Digital Literacy มความหมาย

94กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)

ครอบคลมทงสอดงเดม ขอมลขาวสารตาง ๆ และสอใหมหรอสอออนไลน และ

เชนกน บางครงใชคำาเดมวา การรเทาทนสอกมความหมายครอบคลม

ทงสอมวลชนแบบดงเดมและสอดจทล ตลอดจนสารสนเทศทงหมายถง

ในสอ ซงมกมการหลอมรวมหรอควบรวมหลาย ๆ ชองทางหรอแพลทฟอรม

เชน ดโทรทศนผานออนไลนในโทรศพทมอถอ เปนตน”

แกนหลกสำาคญของการรเทาทนในสมรรถนะนคอ “สารสนเทศ” การรเทาทน

สารสนเทศ หรอ Information Literacy ทผเรยนตองเขาใจวา ขอมลตาง ๆ ถกนำามา

จดระบบเพอใหใชไดงาย ในยคทขอมลทวมทนอาจมความจรงปนความลวง

ทงทจงใจและไมจงใจ การใหขอมลไมครบถวน บดเบอน หรออาจมเจตนาไมด

แอบแฝงมาดวย เพอใหบรรลตามเปาหมายทอยากสอสารกตองมกลวธการ

นำาเสนอสารสนเทศมากมาย ทงน ผเรยนนอกจากเปนผรบสารสนเทศเหลานน

อยางรเทาทนแลวกยงตองสามารถสรางหรอผลตสารสนเทศทเปนประโยชน

อยางรบผดชอบไดดวย กระบวนการสำาคญจงเนนความสามารถในการเขาถง

แหลงสารสนเทศ ความสามารถในการคดวเคราะหสารสนเทศ และความสามารถ

ในการสรางสนเทศไดอยางรเทาทนตวเองและรเทาทนสงคม

ความซบซอนมมากกวานนอก เมอสารสนเทศเหลานนถกนำาเสนอใน

ชองทางและรปแบบตางๆ หากนำาเสนอในรปของนตยสาร หนงสอ ปายโฆษณา

บทความ งานวจย กจะมชดความรท วาสอเหลานนสรางขนมาอยางไร

ผเรยนจงเนนผรบหรอสรางสอเหลานนไดอยางด เรยกวา รเทาทนสอ หรอ

Media Literacy หากสารสนเทศถกนำาเสนอบนชองทางของเทคโนโลย

โลกออนไลนและดจทล กจะสามารถสรางและโนมใจใหคนคด เชอฟงและ

ทำาตามไดมาก เพราะเผยแพรไดเรวไดมาก มเทคโนโลยมาชวยใหงายขน

และสะดวกขน ใครจะสรางและเผยแพรอยางไรกยากทจะปดกนได เปนโลก

เสมอนทขนานไปกบโลกของความจรง ผเรยนจงจำาเปนตองมสมรรถนะ

มภมคมกนทจะอยทามกลางความหลากหลายของโลกดจทลไดอยางม

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 95

คณภาพ เรยกวารเทาทนดจทลหรอ Digital Literacy

มตท ๒ การอธบายแยกเปนกระบวนการเกยวกบสอ สารสนเทศ และ

ดจทลประกอบดวยความสามารถ ๓ ประการคอ (๑) สมรรถนะการเขาถง

สอ สารสนเทศ และดจทลอยางปลอดภย รจก เขาใจ และใชเปน (๒) สมรรถนะ

ในการวเคราะห วพากษ และประเมนสอ สารสนเทศ และดจทล เหน

ความแตกตาง เหนประโยชนและโทษ และ (๓) สมรรถนะการสรางสรรคเนอหา

และขอมลสารสนเทศ ดวยการอาน สรางหรอผลต และสงตอเพอประโยชน

ในการดำาเนนชวตของตนเอง ชมชน และสงคม

เมอนำามตทงชองทางหรอลกษณะของสอ ผสานเขากบกระบวนการ

เรยนร ของสอ สามารถอธบายคณลกษณะพลเมองประชาธปไตย

ท รเทาทนสอ สารสนเทศ และดจทล วาเปน “พลเมองทมสมรรถนะใน

การเขาถง เขาใจ วเคราะห ตความ ตรวจสอบ และคดอยางมวจารณญาณ

สามารถประเมนประโยชนและโทษในการเลอกรบ ใชประโยชน และสรางสรรค

สอ สารสนเทศ และดจทล เพอสรางความเขาใจเกยวกบโครงสรางอำานาจรฐ

ทน สอ ตลอดจนบรบททางสงคมและเศรษฐกจ เปนผทเคารพสทธและ

อยรวมกบผอนในสงคมทหลากหลายไดอยางรบผดชอบ และสามารถ

ใชสอ สารสนเทศ และดจทลเปนเครองมอในการตอรองอำานาจและสราง

การเปลยนแปลงในฐานะพลเมองประชาธปไตยยคดจทล ทกระตอรอรน

ในการมสวนรวมและมงเนนความยตธรรมทางสงคมเปนสำาคญ

๙. สมรรถนะหลกดานการทำางานแบบรวมพลง เปนทมและ มภาวะผนำา (Collaboration, Teamwork and Leadership) ในสวนนจะเสนอขอมลทเกยวกบสมรรถนะหลกดานการทำางานแบบรวมพลง

เปนทม และมภาวะผนำาดงน

งานทกอยางจะสำาเรจไดดวยพลงของผเกยวของทกฝาย โดยเฉพาะงาน

ทยาก ซบซอน ทาทายและงานสำาคญทสงผลกระทบตอบคคล สงคม และ

96กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)

พลโลก โลกในอนาคตนนบคคลทมความแตกตางกนในมตตาง ๆ ตองเกยวของ

สมพนธกนมากขน ทำางานและแกปญหาทสำาคญรวมกนมากขน บคคล

จงตองมทกษะในการรวมพลงในการทำางาน

ผนำาและภาวะผนำา

ภาวะผนำาเปนคณลกษณะของบคคลในการใชทกษะการแกปญหา

และใชมนษยสมพนธทดเพอชแนะแนวทางใหไปสเปาหมาย สรางแรงบนดาลใจ

ใหผอนไดพฒนาตนเอง และนำาจดเดนของแตละคนเพอใหบรรลผลสำาเรจ

รวมกน (University of Nabraska Lincoln) ผนำาเปนบคคลสำาคญทจะชวย

ขบเคลอนงาน และทมใหดำาเนนการไปสเปาหมาย ภาวะผนำาเปนความสามารถ

ในการโนมนาว ผลกดน กระตนผอนเพอใหสามารถดำาเนนงานใหบรรล

เปาหมาย ภาวะผนำาจะพฒนาไดตองอาศยเวลา ประสบการณ ซงตองผสาน

ระหวางความแขงแกรง และความออนโยน คณลกษณะสำาคญของผนำาคอ

ความซอสตย มนคง มองภาพรวม นาเชอถอ รจกตนเอง มความมนใจ และ

เมตตา พรอสเสค (Prossack, 2018) นำาเสนอลกษณะผนำาทยงใหญ ดงน

๑) เปนผใหคำาแนะนำา สนบสนนเพอใหเกดการเรยนร พฒนาตนเอง

ไมใชวธการชแนะ และไมใชผกำาหนดแนวทาง ๒) พรอมปรบตวและ

พรอมรบมอกบความเปลยนแปลง ๓) ใหความเคารพและความไววางใจ

ผอน ๔) เปนผทมทกษะการสอสารทเหมาะสมกบสถานการณ เปนผฟง

ทดเพอใหเกดความเขาใจความคดผอน และพรอมทจะปรบเปลยนวธ

การสอสารทเหมาะสมกบบคคลและสถานการณ แชปแมน (Chapman,

2010) ไดกลาวถงทกษะการเปนผนำา (leadership) วา เปนความสามารถ

ในการสรางแรงจงใจ เพอนำากลมบคคลใหดำาเนนการตาง ๆ ใหไปสเปาหมาย

ซงตองอาศยทกษะทางดานสงคม ทกษะอารมณ และทกษะการทำางาน

รวมกบผอน สวน Mind tool content team (2010) ไดกลาวถงผนำาวาเปน

ผทจะชวยใหบคคลอนใหทำาในสงทถกตองเปนผทชวยวางทศทาง สราง

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 97

แรงบนดาลใจ มมมองใหม ใหการทำางานราบรนไปสเปาหมาย ภาวะผนำาจะทำาให

เกดความตนตว เกดแรงบนดาลใจ และความกาวหนาในการทำางาน ผนำา

ทมประสทธภาพจะมลกษณะดงน ๑) สรางแรงบนดาลใจเพอใหมพลงใน

การทำางาน ๒) สรางแรงจงใจ ใหเกดความมงมน ผกพนในการทำางาน ๓) จดการ

ใหเกดความรวมมอ และทำางานใหเปนไปตามเปาหมาย ๔) แนะนำา สรางทมงาน

และดงพลง ทกษะสำาคญของสมาชกในทมมาใชในการทำางานใหบรรลเปาหมาย

การทำางานแบบรวมมอรวมพลง

มหาวทยาลยสตราตไคลด (The University of Strathclyde : 2017

ไดกลาวถงการทำางานเปนทม และการทำางานแบบรวมมอ รวมพลงวา

เปนความสามารถในการทำางานกบผอนทมการกำาหนดเปาหมายอยาง

มประสทธภาพ เปนการทำางานรวมกนอยางเคารพในความแตกตางของ

ความคดเหนและความตองการ รวมชวยเหลอสนบสนนผอนอยางเตมใจ

ยอมรบเปาหมาย และแนวทางการทำางานอยางเตมใจ ตระหนกในการแกปญหา

แบบชนะ ชนะ ซงทกคนไดรบผลทดในการทำางานใหบรรลเปาหมาย สำาหรบ

พฤตกรรมทแสดงการทำางานเปนทม และการทำางานแบบรวมมอ รวมพลง

ม ๒ สวนดงน ๑) การสรางและรกษาความสมพนธ (Building and Maintaining

Relationships) ซงมรายละเอยดคอ เปนการใหและรบขอมลยอนกลบจาก

เพอนและสมาชกในทมเพอการปฏบตงานอยางเตมท แลกเปลยนความคด

กบผอน รบฟงและยอมรบความรสก ความคดเหน ทกษะ ประสบการณ

ความคดสรางสรรค และความสามารถของบคคลอน รบฟง สนบสนน

ความคดเหนของสมาชกในทมอยางเตมท ทงความคดเหมอนและความคด

ทแตกตาง แกปญหาทเกดขนอยางนมนวล ทำาใหเกดการยอมรบทกฝาย

๒) การปฏบตงานใหบรรลเปาหมาย (Achieving the task ) ซงมรายละเอยด

คอ เปนการให และรบขอมล ขอเสนอแนะ จากผอน เพอกำาหนดเปาหมาย

รวมกน หาขอมล และชวยเหลอบคคลอนในการแกปญหา และทำางาน

98กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)

เพอบรรลเปาหมายทกำาหนดรวมกน แลกเปลยนขอมล ความคด และ

ขอเสนอแนะ กำากบ ตรวจสอบบทบาท ขอตกลง แจงขอมลความเปลยนแปลง

และปญหาทเกดขนอยางทนเวลา เพอปรบเปลยนแนวทางการทำางาน

ใหเหมาะสม และเพอบรรลผลตามเปาหมาย ประสานความคด ประนประนอม

เจรจาเพอการแกปญหาททกฝายยอมรบ

เบลการด ฟสเชอร และ เรยเนอร ( Belgrad, Fisher and Rayner, 1995 )

ไดกลาวถงการทำางานแบบรวมพลงและการทำางานเปนทมวา เปนการผสาน

ความสมพนธระหวางบคคล การแกปญหา ทกษะการสอสารเ พอ

การทำางานอนจะนำาไปสการกำาหนดเปาหมายรวมกน การสรางบรรยากาศ

การทำางานรวมกน สมาชกในทมจะตองดำาเนนการ ๔ เรอง ดงน ๑) การไววางใจ

(Trust) และซอสตย ๒) กำาหนดบทบาทใหชดเจน (Clarify Roles) ๓) สอสาร

อยางเปดใจ และมประสทธภาพ (Communicate Openly & Effectvely)

๔) ชนชม ในความแตกตาง หลากหลายของความคด (Appreciate Diversity

of Ideas ) ๕) สรางความสมดลในสงทเปนจดเนน/เปาหมายของทม

(Balance the Team’ Focus )

หลกการ ๖ ประการในการทำางานแบบรวมพลง และการทำางานเปนทม

กลคแมน (Glickman, 2018) ไดกลาวถง หลกการ ๖ ประการในการทำางาน

แบบรวมพลง และการทำางานเปนทม ดงน ๑) การเปดกวาง เปดรบบคคล

ตาง ๆ เขามารวมทำางาน ๒) ความกลาหาญในการใชวธการ ๓) การทดลอง

หาสงใหม โอกาสใหม ๆ เพอลดเวลา และหาผเชยวชาญเขามาชวยงาน

๔) ความไววางใจ ๕) มความโปรงใส เปดเผย ๖) การกำาหนดเปาหมายกลยทธ

และวธการทชดเจน

การทำางานเปนทม

สำานกงาน กพ. (๒๕๖๐) ไดกลาวถงความหมายของทมวา หมายถง

การทำางานรวมกน และสงเสรมกนไปในทางบวก ผลงานรวมของทมทไดออกมา

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 99

จะไดมากกวาผลงานของทกคนรวมกน และไดกลาวถง ความสำาคญของ

การทำางานเปนทมวา การทำางานเปนทมมความสำาคญ และสงผลตอความสำาเรจ

ความกาวหนา และการพฒนางานเปนอยางยง

ในการทำางานเปนทมนน จำาเปนจะตองมหลกการทำางานทงในสวนผนำา

สมาชก กระบวนการทำางาน และการสงเสรมบรรยากาศในการทำางาน สำาหรบ

ผนำาทมนนตองมคณสมบต ดงน ๑) เปนผรเรมทด ๒) มเปาหมายชดเจน

๓) มความสามารถในการสรางแรงจงใจใหสมาชก ๔) มความสามารถใน

การใหคำาแนะนำาปรกษาทด ๕) มทกษะในการชใหสมาชกในทมรบทบาท

หนาทของตนเอง ๖) มทกษะในการจดระบบและโครงสรางในทม ๗) เปนผฟง

ทด ๘) เปนนกสอสารทด ๙) เปนนกคดวเคราะห และตดสนใจทด ในสวน

สมาชกของทมตองมคณสมบต ดง น ๑) ทำาหนาทของตนใหด ทสด

๒) ยอมรบกฎกตกาของทม ๓) ใหความรวมมออยางเตมท ๔) ปฏบตตน

ใหเปนทไววางใจ ๕) เปดใจรบความคดใหม ๆ ๖) ยอมรบความแตกตาง

๗) สรางความสมพนธกบเพอนรวมทมและ ๘) คดถงสวนรวมมากกวาสวนตน

๑๐. สมรรถนะหลกดานการเปนพลเมองทเขมแขง/ตนร ทมสำานกสากล (Active Citizen with Global Mindedness) ในสวนนจะเสนอขอมลทเกยวกบสมรรถนะหลกดานการเปนพลเมอง

ทเขมแขง/ตนรทมสำานกสากล ดงน

ความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตย

การปกครองดวยระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปน

ประมข จะมคณภาพเพยงใดยอมขนอยกบคณภาพของพลเมองทมศกยภาพ

มความสามารถ มสวนรวมทางการเมองและการปกครองได โดยทวไปมนษย

มธรรมชาตทเอาตวรอด และเอาเปรยบกนแบบ “ปลาใหญกนปลาเลก”

การพฒนาคณภาพของพลเมองดวยการศกษาจงเปนเรองสำาคญมาก

การศกษาดงกลาวคอ “การศกษาเพอสรางพลเมองประชาธปไตย” เปนการศกษา

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)100

ทเรมตงแตเดกและดำาเนนตอไปไมสนสดจนกระทงถงระดบอดมศกษา และ

เขาสวยทำางาน สงเสรมเสรภาพและทกษะการคดและการแสดงออกมากกวา

การทำาตามในแบบการศกษาระบบเดม สงเสรมสทธมนษยชนคอ การเคารพ

คณคาของความเปนมนษยเสมอกน เคารพความแตกตางและความยตธรรม

สงเสรมการเรยนรผานการใหการศกษาทางการเมอง (Political Education)

เพอสนบสนนการมสวนรวมทางการเมอง มากกวาการเรยนรจากการรบร

แตขาดประสบการณ และเพอไมใหการใชอำานาจทางการเมองถกผกขาด

อยเฉพาะกลมใดกลมหนง การศกษาเพอสรางพลเมองในระบอบประชาธปไตย

จงมเปาหมายสำาคญในการชวยใหผเรยนรจกสงคมของตน เหนโอกาสและ

ชองทางในการเขาไปมสวนรวมและรบผดชอบกบระบอบการเมอง การปกครอง

ของประเทศ ตลอดจนไดแสดงบทบาท ปฏบตหนาทในฐานะ “พลเมองท

มงเนนความเปนธรรมในสงคม” (Justice-Oriented Citizen) ทงนเพอสรางสรรค

วฒนธรรมประชาธปไตยในสงคมใหเขมแขงและยงยน การศกษาเพอ

สรางพลเมองประชาธปไตยในระบอบประชาธปไตย ใหความสำาคญกบ

การปรบเปลยนพฤตกรรมของบคคลและกลม ควบคไปกบการสรางความเชอ

รวมกนตามแนวทางประชาธปไตย จนเกดความเหนความเปนสาธารณะ

รวมกน การจดการศกษาเพอสรางพลเมองประชาธปไตยในระบอบ

ประชาธปไตยจงจำาเปนตองสรางระบบการเรยนรของประชาชนในชาต

เพอใหเกดกระบวนการขดเกลาทางสงคม (Socialization) เออใหบคคลปฏบต

จนเปนวถชวต จนเกดเปนวฒนธรรมรวมของสงคม และนำาไปสการสราง

เสถยรภาพทางการเมอง ซงเปนเปาหมายสงสดของการปกครอง เสถยรภาพ

ทางการเมองของรฐจะเกดขนไดอยางยงยนนาน กโดยการสรางความเปน

ประชาธปไตย (Democratization) ทรบรองสทธเสรภาพความเสมอภาค และ

ความยตธรรมของคนในสงคม

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 101

ความเปนพลเมองโลก

การศกษาเพอความเปนพลเมองโลก (Global Citizenship Education : GCEd)

เปนสวนหนงของโครงการยทธศาสตรดานการศกษาขององคการยเนสโก (ระหวาง

ป ๒๕๕๗-๒๕๖๐) และเปนหนงในสามของการดำาเนนงานหลกทสำาคญของ

ขอรเรมโลกของเลขาธการสหประชาชาต เรอง Global Education First

Initiative ทไดเปดตวในเดอนกนยายน ๒๕๕๕ โดยใหความสำาคญตอ

การพฒนาผเรยนในทกชวงอายดวยการใหความรเรองคานยม ความร และ

ทกษะบนพนฐานความเคารพในเรองสทธมนษยชนและความยตธรรม

ทางสงคม ความหลากหลาย ความเสมอภาคทางเพศ และความยงยนเกยวกบ

สภาพแวดลอม และการเสรมสรางศกยภาพผเรยนใหมความรบผดชอบ

ในฐานะเปนพลเมองโลก

การประชมเนองในโอกาส UNESCO ครบรอบ ๗๐ ป ไดมการประชม

เรอง Second UNESCO Forum on Global Citizenship Education (GCEd)

Building peaceful and sustainable societies: preparing for post - 2015

ไดประกาศเรองการดำาเนนงานดานการศกษาของยเนสโก เรองกำาหนด

เปาหมายของการศกษาเพอสรางสนตภาพและการพฒนาอยางยงยน โดย

การศกษาเพอความเปนพลเมองโลกนบเปนประเดนสำาคญ ขบเคลอนโดยกลไก

ของคณะทำางาน Learning Metrics Task Force เพอสนบสนนเยาวชนใหเปน

“พลเมองโลก” รวมถงการพฒนาการเรยนรและศกยภาพของเยาวชน

การศกษาเพอความเปนพลเมองโลกเปนกรอบกระบวนทศนทางการศกษา

เพอใหการศกษาสามารถพฒนาความร ทกษะ คานยม และทศนคตทจำาเปน

สำาหรบการดำาเนนชวตของผเรยนในโลกทดำารงไวซงความยตธรรม สนตภาพ

ขนตธรรมสำาหรบประชาชนทกคน มความมนคงและยงยน เปนแนวคด

ทตระหนกถงความสำาคญของการศกษาในการสรางความเขาใจและแกไข

ปญหาของโลกในบรบทสงคม การเมอง วฒนธรรม เศรษฐกจและมต

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)102

ดานสงแวดลอม ทงยงใหความสำาคญกบบทบาทการศกษาในการสราง

องคความร และทกษะทางปญญาทชวยเพมคานยม รวมถงการทำางานอยางม

ประสทธภาพ และสงเสรมทศนคตระหวางผเรยนทชวยเสรมสรางความรวมมอ

ระหวางประเทศ และการเปลยนแปลงทางสงคม นอกจากนยงเปนสวนสำาคญ

ในวาระการพฒนาภายหลงป ๒๕๕๘ ในการสรางความร ฝกฝนทกษะและสราง

สมรรถนะซงเปนสงจำาเปนสำาหรบผเรยนในทศวรรษท ๒๑

การศกษาเพอสรางความเปนพลเมองโลก มเปาหมายเพอสรางศกยภาพ

ของผเรยนในการมสวนรวมและการดำาเนนบทบาทสำาคญตอการเผชญ

ความทาทายของโลกทงในระดบทองถนและระดบโลก ใหความสำาคญตอ

การอทศตนเพอสรางโลกแหงสนตภาพ ขนตธรรม เพอประโยชนสำาหรบ

ประชาชนทกคนมความมนคงและยงยน การศกษาเพอสรางความเปนพลเมองโลก

มรากฐานจากการเรยนรตลอดชวต การดำาเนนงานดงกลาว ไมเฉพาะเพยง

การจดการศกษาสำาหรบเดกและเยาวชนเทานน ยงรวมถงการศกษาผใหญ

โดยสามารถดำาเนนการทงการศกษาในระบบ การศกษานอกระบบ และ

การศกษาตามอธยาศย

การศกษาเพอความเปนพลเมองโลกมเปาหมายเพอการพฒนาผเรยน

ใหดำาเนนบทบาทเชงรกทงในระดบทองถน และระดบโลกเพอแกไขปญหา

ทาทายของโลกโดยใหมความยตธรรม สงบสข ขนตธรรม ใหประโยชนประชาชน

ทกคน มความมนคงและความยงยน ในการดำาเนนงานดงกลาว ผเรยน

และนกการศกษาจะรวมกนสำารวจรากเหงาและสาเหตของเหตการณ

และการพฒนาในระดบทองถน โดยคำานงถงความเชอมโยงระดบโลก

และกำาหนดแนวทางการแกปญหาทเปนไปได การสำารวจและเชอมโยง

ระหวางประเดนปญหาในระดบทองถนและระดบโลกเพอพฒนาศกยภาพ

ระดบโลกทตองพงพาและเปลยนแปลงอยางรวดเรว

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 103

การจดทำาหลกสตรสำาหรบความเปนพลเมองโลก ครอบคลมวชาการสอน

มากกวาหนงวชา และมขอบขายมากกวาการจดทำาหลกสตรในวชาใด

วชาหนง ปจจบนการศกษาเพอความเปนพลเมองโลก ไดกลายเปนสวนหนง

แหงการสะทอนความตองการดานสภาพแวดลอม มอทธพลตอการตดสนใจ

การเรยน การสอน และความสมพนธระหวางสถาบนการศกษาและชมชน

นอกจากน การศกษาเพอความเปนพลเมองโลกไดบรณาการใหเปนสวนหนง

ของวชาปจจบน เชน การศกษาเพอสรางความเปนพลเมอง หรอหนาทพลเมอง

สงคมศาสตร สงคม/สงแวดลอมศกษา วฒนธรรมโลก ภมศาสตรโลก เปนตน

พลเมองทเขมแขง/ตนร

แนวคดของความเปนพลเมอง หรอ Citizenship นนมาจากแนวคดหลก ๆ

๓ ประการ (Cohen 1999; Kymlicka and Norman 2000 ; Carens , 2000)

คอ ๑) พลเมองตามสถานภาพทางกฎหมาย ประกอบดวย หนาทพลเมอง

สทธทางการเมองการปกครองและสทธทางสงคม ๒) พลเมองในฐานะตวแทน

ของการเมองการปกครองซงเปนพลเมองทมความกระตอรอรนในการม

สวนรวมกบสถาบนทางการเมอง ๓) พลเมองในฐานะสมาชก ของชมชนทางการเมอง

ทมเอกลกษณของตนชดเจน

สำานกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร (๒๕๕๕) ไดอธบายความแตกตาง

ระหวางคำาวา พลเมอง ประชาชน และราษฎรไววา คำาวา “ พลเมอง” มความหมาย

แตกตางจากคำาวา “ประชาชน” และ “ราษฎร” โดยประชาชน หมายถง คนทวไป

คนของประเทศ ราษฎร หมายถง คนของรฐ สวนพลเมอง หมายถง หมคนทเปน

ของประเทศใด ประเทศหนงซงเปนกำาลงของประเทศชาตในทก ๆ ดาน ทงดาน

เศรษฐกจ การทหาร และอำานาจตอรองกบประเทศอน นอกจากนพลเมอง

ยงหมายถง คนทสนบสนน เปนกำาลงอำานาจของผปกครอง เปนคนทอยภายใต

การควบคมดแลของผปกครอง ความแตกตางดงกลาวแสดงใหเหนวา พลเมอง

จะเปนผทกระตอรอรนในการรกษาสทธตาง ๆ รวมทงการมสวนรวมทาง

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)104

การเมอง ดงนน “ความเปนพลเมอง” คอ การทคนในประเทศรบทบาท หนาท

และความรบผดชอบของสมาชกทางสงคมทมตอรฐ ประชาชนเปนแคผรบคำาสง

จากผปกครองหรอผนำาประเทศนน ๆ

การศกษาเพอความเปนพลเมอง (Civic Education) เปนการศกษาทมงเนน

การสรางผทเปนกำาลงสำาคญของเมองทจะสบทอดวฒนธรรมความเปนพลเมอง

ทดของชาตครอบคลมพลเมองทกวยของชาตใหเกดการสบสานอดมการณ

และความเปนพลเมองทมพลงความคด พลงความรก และพลงความสามคค

ไปอยางตอเนอง อยรวมกนบนพนฐานของการเคารพกตกาของสงคม

เคารพผอน เคารพหลกการของการปกครองตามระบอบประชาธปไตย

อนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข และลงมอแกปญหาทเรมตนจากตนเอง

(แผนปรองดองแหงชาต กระทรวงศกษาธการ, ๒๕๕๓)

การจดการศกษาเพอความเปนพลเมอง เปนการจดการศกษาเพอให

พลเมองมความเปนพลเมองทด มคณภาพ เปนกำาลงสำาคญในการพฒนา

ประเทศ (คณะกรรมการนโยบายปฏรปการศกษาในทศวรรษทสองดาน

การพฒนาการศกษาเพอความเปนพลเมองด, ๒๕๕๔)

พลเมองในการเมองภาคพลเมองจะครอบคลมทง ๒ ระดบของการเปน

พลเมอง ดวยสำานกพนฐานของการเปนพลเมองในการเมองภาคพลเมอง

พลเมองจงมความหมายทกวางขวางและลกซงกวาความเขาใจแตเดมมาก

พลเมองตามความหมายใหมจงเปนพลเมองทมสวนเปนผกระทำาอยางแขงขน

หรอพลเมองทเขมแขง/ตนร (Active Citizen) เหนประโยชนสวนรวม

มความรบผดชอบ และเปนผนำาการเปลยนแปลงในทกระดบ โดยไมปลอย

ใหกจการสาธารณะเปนเพยงเรองของนกการเมองหรอรฐบาลเทานน

ความเปนพลเมองโลก (Global Citizenship)

พลเมองโลกคอคนทตระหนกถงโลกกวางและมความรสกของบทบาท

ของตวเองในฐานะพลเมองโลก ความเคารพและความหลากหลาย มความเขาใจ

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 105

ในระบบการทำางานของโลก ขจดความไมเปนธรรมในสงคม มสวนรวมใน

ชมชนในระดบตาง ๆ ตงแตระดบทองถนจนถงระดบโลก ยนดทจะทำาใหโลก

มความเปนธรรมและยงยนมากขน รบผดชอบตอการกระทำาของตน เยาวชน

ทวโลกตองมความยดหยน สรางสรรคและตนรเพอเปนพลเมองโลกทม

ประสทธภาพ สามารถแกปญหาตดสนใจ สอสารความคดไดอยางมประสทธภาพ

และทำางานไดดภายในทมและกลม พลเมองโลกคอผทมความคดทชดเจน

และมความรทสามารถมสวนรวมในการคดตดสนใจเกยวกบสงคม ดวยเปาหมาย

๓ ประการ คอ ๑) บคคลทมความรและเคารพสทธมนษยชน ๒) เรยนร

และตดสนใจอยางมวจารณญาณ และ ๓) มแนวคดเรองความรบผดชอบ

ทงตอตนเองและสงคม (UNESCO, 1998)

การศกษาเพอสรางความเปนพลเมอง

กลมการศกษาเพอสรางความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตย

ของไทย (Thai Civic Education) (๒๕๕๖) ไดใหความหมายของการศกษา

เพอสรางความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยวา หมายถง การพฒนา

ศกยภาพของประชาชนใหเปนพลเมองทมคณภาพ มความรด มความรบผดชอบ

มคณลกษณะ และมสวนรวมในการพฒนาสงคมและประเทศชาต ในฐานะ

ทเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยซงมประชาชนเปนเจาของอำานาจสงสด

ในการปกครองประเทศ โดยไดจดประเภทของพลเมอง (Kind of Citizenship)

โดย Joel Westheimer and Joseph Kahne ไดจดประเภทของ

พลเมองในวถประชาธปไตยจำานวน ๓ แบบดวยกน ไดแก พลเมองทม

ความรบผดชอบ (Personally Responsible Citizen) พลเมองทมสวนรวม

(Participatory Citizen) และพลเมองทมงเนนความเปนธรรม (Justice

Oriented Citizen)

พลเมองทงสามแบบมความสำาคญตอการปกครองระบอบประชาธปไตย

อนเปนพนฐานในการพฒนาประเทศทงสน ทวาพลเมองทมงเนนความเปนธรรม

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)106

ในสงคมนนมคณลกษณะพเศษทจะนำาการเปลยนแปลงมาสสงคม

เชงมหภาคไดมากกวาพลเมองระดบอน ๆ เนองจากพลเมองทมงเนนความ

เปนธรรมในสงคมจะเปนพลเมองทมแนวคดในการแกปญหาและพฒนาสงคม

เพอเปลยนแปลงเชงระบบหรอโครงสรางทเปนอยของสงคมเพอกอใหเกด

ความเปนธรรมตอกลมคนในทกระดบ พลเมองกลมนจะมงเนนไปทการคด

เชงวพากษตอโครงสรางสงคมนโยบายและเศรษฐกจโดยพจารณาปรากฏการณ

ในเชงลก มการสบสอบ วเคราะหตดตามความเคลอนไหวทางสงคมและผล

กระทบเชงระบบทเกดขน ตลอดจนนำาเสนอประเดนทไมเปนธรรมตอสงคม

กรอบแนวคดหลกสตรการศกษาเพอสรางความเปนพลเมองในระบอบ

ประชาธปไตยของไทย (๒๕๕๖) ไดเสนอองคประกอบของความเปนพลเมอง

ในระบอบประชาธปไตย มคณลกษณะโดยรวม ๔ ประการคอ พลเมองทเขมแขง/ตนร

(Active Citizen) เปนพลเมองทมสวนรวมทางการเมองทงทางตรงและ

ทางออม พลเมองเปนผทมความรและมขอมลเกยวกบประชาธปไตย

ทเพยงพอ (Informed/Knowledgeable Citizen) อนประกอบดวย

ระบบการเมอง ระบบกฎหมาย สงแวดลอม ความยงยน สทธ หนาทและ

ความรบผดชอบ พลเมองทมทกษะพนฐานประชาธปไตย (Skilled Citizen)

ประกอบดวยการคดอยางมวจารณญาณ การทำางานเปนหมคณะ การใช

กระบวนการประชาธปไตยแบบปรกษาหารอดวยเหตผล (deliberation) และ

พลเมองในระบอบประชาธปไตย (Democratic Citizen) มความเชอมน

ในพหนยม (pluralism) ความเปนหนงทามกลางความหลากหลาย การใช

สนตวธในการแกไขความขดแยงเพอประโยชนของสวนรวม ภราดรภาพ

ความเสมอภาค ความยตธรรมทางสงคม การตรวจสอบและถวงดล (Check

and Balance) การพงตนเอง การอยรวมกบผอนอยางพงพากน (Inter-

dependence) และเปนพลเมองทมความรบผดชอบ (Accountable Citizen)

มบทบาทรบผดชอบตอผอน (Hold Others Accountable) และเคารพกฎหมาย

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 107

คณลกษณะหลก ๔ ประการดงกลาว ประกอบคณลกษณะรอง ๘ ประการ

ดงน ๑) รกความเปนธรรมและความเสมอภาค ๒) ใชเสรภาพดวย

ความรบผดชอบ ๓) ใชสทธแตไมละทงหนาท ๔) มภราดรภาพ และเคารพ

ความแตกตาง ๕) เหนความสำาคญของประโยชนสวนรวม ๖) มสวนรวม

ทางการเมอง ๗) คดอยางมวจารญาณ และ ๘) มเหตผล เคารพกฎหมายและ

กฎกตกา

การศกษาเพอความเปนพลเมองโลก

แนวคดในการจดการศกษาของโลกทมการเชอมโยงกบแนวคดการศกษา

เพอการพฒนาทยงยน (Sustainable Development Education) ซง UNESCO

ใหความสำาคญในการพฒนาพลเมองของโลก กลม Thai Civic Education

ไดตดตามความเคลอนไหวดงกลาว เหนวาเพอเปนการเตรยมการและศกษา

แนวทางใหเชอมโยงกบการศกษาเพอความเปนพลเมอง จงพฒนาหลกสตร

อบรมทเชอมโยงการพฒนาพลเมองทงในระดบพลเมองของประเทศ พลเมอง

ในภมภาคอาเซยน และพลเมองโลก เขาดวยกน โดยพลเมองในแตละระดบ

ตางมคณลกษณะสำาคญทเกยวของกนอย นอกจากนการเปนพลเมองโลก

ยงครอบคลมถงการพฒนาทยงยน (Sustainable Development: SD)

มตการเรยนรของการศกษาเพอความเปนพลเมองโลกปรากฎดงตาราง

ดงน

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)108

มตขอ

งก�ร

เรยน

ร (D

omai

n of

Lea

rnin

g) ข

องก�

รศกษ

�เพ

อคว�

มเปน

พลเ

มองโ

ลก

(Glo

bal C

itize

nshi

p Ed

ucat

ion)

ความ

ร(C

ogni

tive)

สงคม

และอ

ารม

ณ

(Soc

io-e

mot

iona

l)พ

ฤตกร

รม(B

ehav

iora

l)

ผลกา

รเรย

นรห

ลก (K

ey L

earn

ing

Out

com

es)

- มค

วามร

ความ

เขาใ

จ และ

คดเช

งวพา

กษ

เกย

วกบ

ประ

เดน

ถก

เถย

งระด

บ

ทองถ

น ปร

ะเทศ

ภมภ

าค แ

ละโล

ก แล

ะภาว

ะทป

ระเท

ศต

าง ๆ

และ

ประ

ชากร

ของโ

ลกพ

งพาอ

าศยก

น (In

terd

epen

denc

y) แ

ละเก

ยวเน

องเช

อมโย

งกน

(Inte

rcon

nect

edne

ss)

- มค

วามร

สกยด

โยงก

บเพอ

นมนษ

ยมค

วามน

ยมแล

ะควา

มรบผ

ดชอบ

รวมก

นบนพ

นฐาน

ของห

ลกสท

ธมน

ษยช

น

- แส

ดงออ

กและ

ลงมอ

ปฏบต

อยาง

รบผด

ชอบ

และ

มประ

สทธภ

าพ

เพอส

รางโ

ลกทย

งยนแ

ละมส

นต

มากข

น ท

งในร

ะดบท

องถน

ประเ

ทศ

ภมภา

ค แล

ะโลก

- ได

พฒ

นาทก

ษะใ

นการ

คดวเ

คราะ

หแล

ะคดเ

ชงวพ

ากษ

งวพ

ากษ

-

มทศ

นคตเ

กยวก

บคว

ามเข

าอก

เขาใ

จผอน

(Em

path

y) ค

วามเ

ปน

นำาหน

งใจเ

ดยวก

น (S

olid

arity

) คว

ามเค

ารพ

ในคว

ามแต

กตาง

และห

ลากห

ลาย

- ได

พฒ

นาแร

งจงใ

จ (M

otiv

atio

n)

และค

วามเ

ตมอก

เตมใ

จ (W

illing

ness

) ทจ

ะลงม

อป

ฏบ

ตในส

งทสำา

คญ

จำาเป

นในฐ

านะพ

ลเมอ

งโลก

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 109

คณลก

ษณ

ะของ

ผเรย

น (K

ey L

earn

er A

ttrib

uter

s)

รเทา

ทนเช

งวพ

ากษ

มควา

มรเพ

ยงพ

อ-

รเกย

วกบป

ระเด

นถกเ

ถยงโ

ครงส

ราง

การบ

รหาร

จดกา

ร แล

ะระบ

บธรร

มา

ภบาล

ระดบ

ทองถ

น ปร

ะเทศ

และ

โลก

ยด

โยงก

บส

งคม

เคาร

พค

วาม

หลา

กหลา

ย-

พฒ

นาแ

ละจ

ดกา

รอต

ลกษ

ณ

ความ

สมพน

ธ แล

ะควา

มรสก

รวม

เปนส

วนหน

งของ

สงคม

ตนตว

มสวน

รวม

รบผด

ชอบอ

ยางม

จร

ยธรร

ม-

แสดง

ออกซ

งทกษ

ะ คาน

ยม ค

วามเ

ชอ

และท

ศนคต

ไดอย

างเห

มาะส

ม

- เข

าใจเ

รองก

ารพ

งพาอ

าศยก

น แล

ะคว

ามเช

อมโย

งระห

วางท

องถน

และ

โลก

- แล

กเป

ลยน

คาน

ยมแล

ะควา

ม รบ

ผดชอ

บบนพ

นฐาน

สทธม

นษยช

น-

แสดง

ความ

รบผด

ชอบร

ะดบบ

คคล

และส

งคม

เพอส

รางโ

ลกทส

นต

และย

งยน

- มท

กษะใ

นการ

สบสอ

บเช

งวพ

ากษ

แล

ะการ

วเคร

าะห

- พฒ

นาทศ

นคตต

อควา

มแตก

ตาง

และค

วามห

ลากห

ลาย อ

ยางเห

มาะส

ม แล

ะรบผ

ดชอบ

- พฒ

นาแร

งจงใ

จและ

ความ

เตมอ

ก เต

มใจท

จะรก

ษาปร

ะโยช

นสาธ

ารณ

ะ

ทมา

: UNE

SCO

(201

5) G

loba

l Citiz

ensh

ip E

duca

tion

: Top

ics

and

Lear

ning

Obj

ectiv

e. P

aris.

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)110

บรรณานกรม

สมรรถนะหลกดานภาษาไทยเพอการสอสารการสอสาร (Communication). สบคนเมอ ๙ ตลาคม ๒๕๖๑, [ออนไลน].

จาก Chulapedia จฬาวทยานกรม. http://www.chulapedia.chula.ac.th ภาษาไทยเพอการสอสาร. สบคนเมอ ๙ ตลาคม ๒๕๖๑, [ออนไลน].

จาก https://sites.google.com/site/nattiya59001997/bthna Communication. สบคนเมอ ๙ ตลาคม ๒๕๖๑, [ออนไลน]. จาก Merriam-Webster

https://www.merriam-webster.com/dictionary/communication Language and communication. สบคนเมอ ๙ ตลาคม ๒๕๖๑, [ออนไลน].

จาก Enciclopedia.com https://www.encyclopedia.com/media/ encyclopedias-almanacs-transcripts-andmaps/language- and communication

Utrecht Institute of Linguistics OTS. Language and communication. สบคนเมอ ๙ ตลาคม ๒๕๖๑, [ออนไลน]. จาก https://www.uu.nl/en/ research/utrecht-institute-of-linguistics-ots/research/language- and communication

สมรรถนะหลกดานคณตศาสตรในชวตประจำาวนกระทรวงศกษาธการ. (๒๕๕๑). หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน

พทธศกราช ๒๕๕๑. กรงเทพฯ : ครสภาลาดพราว.วรรณ ธรรมโชต. (๒๕๕๐). หลกการคณตศาสตร. ก รงเทพฯ : โรงพมพภาพพมพ.สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย. (๒๕๕๔). ครคณตศาสตร

มออาชพ เสนทางสความสำาเรจ. กรงเทพฯ : สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย.

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 111

Alberta Government. Competencies and current programs of study : Mathematic. [Online]. Retrieved from https://education.alberta.ca/media/3576122/comp-in-math_20mar_17_final.pdf

Altintas, E. and Ozdemir, S.A. (2012). The Effect of Teaching with the Mathematics Activity Based on Purdue Model on Critical Thinking Skills and Mathematics Problem Solving Attitudes of Gifted and Non-Gifted Students. SciVerseScienceDirectProcedia Social and Behavioral Science. 46, 853-857.

สมรรถนะหลกดานการสบสอบทางวทยาศาสตรและจตวทยาศาสตร กระทรวงศกษาธการ. (๒๕๕๒). หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน

พทธศกราช ๒๕๕๑. กรงเทพฯ : โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตร แหงประเทศไทย.

จนทรเพญ เชอพานช. (๒๕๔๒). แนวคดทางวทยาศาสตร : กระบวนการ พนฐานในการวจย. ใน จนทรเพญ เชอพานช และสรอยสน สกลรกษ, ประมวลบทความการเรยนการสอนและการวจยระดบมธยมศกษา, หนา ๖๙-๘๓. กรงเทพฯ : สำานกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ทศนา แขมมณ. (๒๕๕๑). ศาสตรการสอน องคความรเพอการจดกระบวนการเรยนรทมประสทธภาพ. พมพครงท ๘. กรงเทพฯ : สำานกพมพ แหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ศศเทพ ปตพรเทพน. (๒๕๕๘). การจดการเรยนรวทยาศาสตรกบสงคม แหงศตวรรษท ๒๑. สมทรปราการ : เนวาเอดดเคชน.

สนย คลายนล, ปรชาญ เดชศร และอมพลกา ประโมจนย. (๒๕๕๐). บทสรปเพอการบรหาร : การรวทยาศาสตร การอาน และคณตศาสตร ของนกเรยนวย ๑๕ ป. กรงเทพฯ : เซเวนพรนตงกรป.

Brown, N. J. S. et al. (2010). The evidence-based reasoning framework : Assessing scientific reasoning. Education.

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)112

Bybee, R. W. (2014). NGSS and the next generation of science teachers. Journal of Science Teacher Education, 25(2), 211-221.

Capobianco, B. M., Nyquist, C., & Tyrie, N. (2013). Shedding light on engineering design. Science and Children, 50(5), 58.

Driver, R. et al. (2000). Establishing the Norms of Scientific Argumentation in Classrooms. Science Education 84, 287-321.

Fanetti, T. M. (2011). The effect of problem-solving video games on the science reasoning skills of college students. Doctor of Philosophy in Education University of Missouri-St. Louis.

LAZEL, Inc. (2018). Science A-Z Resources to Practice Scientific Argumentation, Speaking, and Listening Skills. [Online]. Retrieved from https://www.sciencea-z.com/main/resourcetype/type/de-bates.

Lertdechapat, K. &Faikhamta, C. (2018). Science and engineering practices in a revised Thai science curriculum. Proceedings of the 6th International Conference of Science Educators and Teachers (ISET): 16-28.

National Research Council [NRC]. (1996). National science education standards. National Academies Press.

NGSS. (2013). APPENDIX F - Science and Engineering Practices in the NGSS. [Online]. Retrieved from https://www.nextgenscience.org/sites/default/files/Appendix%20F%20%20Science%20and%20Engineering%20Practices%20in%20the%20NGSS%20-%20FINAL%20060513.pdf.

NSTA. (2013). Science & Engineering Practices in Next Generation Science Standards. [Online]. Retrieved from http://nstahosted. org/pdfs/ngss/resources/matrixfork-12progressionofsciencean-dengineeringpracticesinngss.8.14.14.pdf.

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 113

OECD. (2006). Assessing scientific, reading and mathematical literacy: A framework for PISA 2006. Paris: OECD.

Sadler, T. D., &Zeidler, D. L. 2005). Patterns of informal reasoning in the context of socioscientific decision making. Journal of Research in Science Teaching, 42(1), 112-138.

Schleicher, A., Zimmer, K., Evans, J., & Clements, N. (2009. PISA 2009 Assessment Framework: Key competencies in reading, Mathemat-ics and Science. OECD Publishing (NJ1).

สมรรถนะหลกดานภาษาองกฤษเพอการสอสารคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน, สำานกงาน. (๒๕๕๗). แนวปฏบตตาม

ประกาศกระทรวงศกษาธการ เรอง นโยบายการปฏรปการเรยน การสอนภาษาองกฤษ. กรงเทพฯ : สำานกพมพ บรษท จามจรโปรดกส จำากด.

สถาบนภาษาองกฤษ สำานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. คมอ การจดการเรยนการสอนภาษาองกฤษแนวใหม ตามกรอบมาตรฐานความสามารถทางภาษาองกฤษทเปนสากล ระดบชนประถมศกษา.

สถาบนคณวฒวชาชพแหงประเทศไทย. กรอบอางองความสามารถทางภาษาองกฤษของประเทศไทย (Framework of Reference for Language Education In Thailand).

Council of Europe. Common European Framework of Reference of Languages : Learning, teaching, assessment. Cambridge University Press.

Douglas Brown. English language teaching in the “Post-Method” Era: Toward better diagnosis, treatment, and assessment. Retrieved from https:// learn.Canvas. net/courses/1646/pages/tesol-sec-ond-language –acquisition? module item _id=189938

Jack , C.R. Current trends in communicative language teaching.

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)114

TESOL Certification Program (Teaching of English to Speakers of Other Languages). TESOL Foundation Material & Methodologies is credited to Dr. SiavashValiTESOLCanada. [Online]. Retrieved from https://learn.canvas.net/courses/1646/assignments/syllabus

สมรรถนะหลกดานทกษะชวตและความเจรญแหงตน คณะวศวกรรมศาสตรศรราชา มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. การพฒนาตน :

Self Development. สบคนเมอ ๒๒ สงหาคม ๒๕๖๑, [ออนไลน]. จาก http://std.eng.src.ku.ac.th/?q=node/354

ความหมายของทกษะชวต. สบคนเมอ ๑๗ พฤษภาคม ๒๕๖๑, [Blog post]. จาก https://uparadigm.blogspot.com/2017/02/life-skills-meaning.html

ทกษะชวต. สบคนเมอ ๑๗ พฤษภาคม ๒๕๖๑, [ออนไลน]. จากวกพเดยhttps://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%97%E0%B8%B1%E0%B8%81

%E0%B8%A9%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%95

ทกษะชวต. สบคนเมอ ๑๗ พฤษภาคม ๒๕๖๑, [ออนไลน]. จาก IH2Matket https://www.im2market.com/2017/12/01/4673

พระธรรมโกศาจารย (ประยร ธมมจตโต). (๒๕๕๓). ปญญาตองคกบกรณา จงจะพาชาตรอด. กรงเทพฯ : เซนปรนตง.

พระธรรมปฏก (ป.อ. ปยตโต). (๒๕๔๖). รงอรณของการศกษา เบกฟาแหงการพฒนาทยงยน. นครปฐม : วดญาณเวศกวน.

พระพรหมคณาภรณ (ป.อ. ปยตโต). (๒๕๕๓). ICT กาวหนาคนตองพฒนาปญญาและวนย. นครปฐม : คณะ เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร มหาวทยาลยมหดล, ๒๕๕๓.

-------. พจนานกรมพทธศาสตร ฉบบประมวลธรรม. สบคนเมอ ๓๑ พฤษภาคม ๒๕๖๑, [ออนไลน]. จาก http://84000.org/tipitaka//dic/d_item.php?i=293

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 115

พระสทธเดช สลเตโช. การพฒนาตน พฒนาคน และพฒนางาน ตามแนววถพทธ. สบคนวนท ๒ ตลาคม ๒๕๖๑, [ออนไลน]. จาก Phd.mbu.ac.th เพอการศกษาพระพทธศาสนา. http://phd.mbu.ac.th/index.php/2014-08-28-08-57-4/146-2016-03-23-17-04-49

วนย เพชรชวย. การพฒนาตน. สบคนเมอ ๒ ตลาคม ๒๕๖๑, [ออนไลน]. จาก NovaBizz http://www.novabizz.com/NovaAce/Learning/Self_Development.htm

สถาบนแหงชาตเพอการพฒนาเดกและครอบครว มหาวทยาลยมหดล. เขาใจใสใจวยรน. สบคนเมอ ๒๒ สงหาคม ๒๕๖๑, [ออนไลน]. จาก http://www.factsforlifethai.cf.mahidol.ac.th/teenager/support02.php

องคกรแพลนอนเตอรเนชนแนล ประเทศไทย. คมอทกษะชวต. สบคนเมอ ๒๒ สงหาคม ๒๕๖๑, [ออนไลน]. จาก http://lifeskills.obec.go.th/ wp-content/uploads/2017/01/rtp-lifeskill-final.pdfPemez Sassen. What is personal growth and why you need it. [Online]. Retrieved from https://www.successconsciousness.com/blog/personal- development/what-is-personal-growth/

สมรรถนะหลกดานทกษะอาชพและการเปนผประกอบการ เกรยงศกด เจรญวงศศกด. (๒๕๕๐). การประกอบการทรบใชสงคม : ความหวงใหม

ในการพฒนาสงคมไทย. สบคนเมอ ๑๗ มถนายน ๒๕๖๑, [Blog]. จาก Oknation http://oknation.nationtv.tv/blog/kriengsak/2007/03/ 26/entry-1

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)116

สกณ อาชวานนทกล. ความรเรองทางการเงน (financial literacy) (1) : หลกสากล และวธวด. สบคนเมอ ๑๗ มถนายน ๒๕๖๑, [ออนไลน]. จาก ThaiPublica https://thaipublica.org/2013/06/financial-literacy-1/aomMoney. (๒๕๖๐). ๕ เหตผลทเราจำาเปนตองม “ความรทางการเงน”. สบคนเมอ ๑๗ มถนายน ๒๕๖๑, [ออนไลน]. จาก Line Today.https://aommoney.com/stories/insuranger/5-เหตผลทเรา จำาเปนตองมความรทางการเงน/687#jm4qf6jy75

Entrepreneurship. [Online]. Retrieved from BusinessDictionary. http://www.businessdictionary.com/definition/entrepreneurship.

htmlKraiger, K., Ford, J. K. & Salas, E. (1993). Application of cognitive,

skill-based, and affective theories of learning outcomes to new methods of training evaluation. Journal of Applied Psychology, 78, 311-328.

Krueger, N. F. (2005). The cognitive psychology of entrepreneurship. In : Acs, Z. J. & Audretsch, D. B. (eds.) Handbook of entrepreneurship research: An interdisciplinary Survey and introduction. New York : Springer.

Krueger, N. F. (2007). What lies beneath? The experiential essence of entrepreneurial thinking: Entrepreneurship theory and practice, 31, 123-138.

Kyrö, P. (2005). Entrepreneurial learning in a cross-cultural context challenges previous learning paradigms. In: Kyrö, P. & Carrier, C. (eds.). The Dynamics of Learning Entrepreneurship in a Cross- Cultural University Context. Hämeenlinna: University of Tampere.

Lackeus, M. (2014). An emotion based approach to assessing entrepreneurial education. International Journal of Management Education, In press.

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 117

Mahieu, R. (2006). Agents of change and policies of scale: a policy study of entrepreneurship and enterprise in education. Doctoral thesis, UmeåUniversitet.

Maytwin P. ทกษะแหงศตวรรษท ๒๑ เมอทกษะในโลกเกา ไมเกาพอ อกตอไป!. สบคนเมอ ๑๗ มถนายน ๒๕๖๑, [ออนไลน]. จาก Medium.com https://medium.com/base-the-business-playhouse/21st- century-skill-ทกษะแหงศตวรรษท-21-898985d417ce

Minisota State Colleges and Universities. What Are Job Skills?. [Online]. Retrieved from https://careerwise.minnstate.edu/mymncareers/finish- school/job-skills.html

Mwasalwiba, E. S. (2010). Entrepreneurship education: a review of its objectives, teaching methods, and impact indicators. Education + Training, 52, 20-47.

QAA. (2012). Enterprise and entrepreneurship education : Guidance for UK higher education providers. Gloucester, UK: The Quality Assurance Agency for Higher Education.

Sánchez, J. C. (2011). University training for entrepreneurial competencies : Its impact on intention of venture creation. International Entrepreneurship and Management Journal, 7, 239-254.

Shane, S. & Venkataraman, S. (2007). The Promise of entrepreneurship as a field of research. Entrepreneurship.Springer.

Stevenson, H. H. &Jarillo, J. C. (1990). A paradigm of entrepreneurship : entrepreneurial management. Strategic management journal, 11, 17-27.

WiKipedia. 21st century learning skills. [Online]. Retrieved from http://etec.ctlt.ubc.ca/510wiki/21st_Century_Learning_Skills

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)118

สมรรถนะหลกดานการคดขนสงและการสรางนวตกรรมทศนา แขมมณ. (๒๕๔๔). วทยาการดานการคด. กรงเทพฯ : บรษท เดอะ

มาสเตอร กรป แมเนจเมนท จำากด. -------. (๒๕๔๙). การนำาเสนอรปแบบเสรมสรางทกษะการคดขนสงของนสต

นกศกษาครระดบปรญญาตรสำาหรบหลกสตรครศกษา : รายงาน การวจย. คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

-------. (๒๕๕๕). การสอน วจยและผลตผลงานวชาการในสาขาวชาหลกสตร และการสอน : ประสบการณจากอดตสอนาคตทยงยน. โครงการเสวนาวชาการ ภาควชาหลกสตรและการสอน, คณะครศาสตร จฬาลงกรณ มหาวทยาลย. (เอกสารอดสำาเนา).

-------.(๒๕๖๐). ศาสตรการสอน องคความรเพอการจดกระบวนการเรยนรทมประสทธภาพ. กรงเทพฯ : สำานกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

สมรรถนะหลกดานการรเทาทนสอ สารสนเทศ และดจทลถรนนท อนวชศรวงศ และพรณ อนวชศรวงศ. (๒๕๖๑). MIDL for Kids :

การรเทาทนสอ สารสนเทศ และดจทลสำาหรบเดกปฐมวย. กรงเทพฯ : มลนธสงเสรมสอเดกและเยาวชน.

สถาบนสอเดกและเยาวชนและเครอขายการศกษาเพอสรางพลเมองประชาธปไตย. (๒๕๕๙). กรอบแนวคดในการพฒนาหลกสตรการรเทาทนสอ สารสนเทศ และดจทลเพอสรางพลเมองประชาธปไตย.

เอกสารประกอบการประชมโตะกลม “การพฒนากรอบแนวคดและหลกสตร การรเทาทนสอ สารสนเทศ และดจทล เพอสรางพลเมองในระบอบประชาธปไตย” วนท ๒๒ มถนายน ๒๕๕๙ โรงแรมแมนดารน กรงเทพฯ.

โสภดา วรกลเทวญ. (๒๕๖๑). เทาทนสอ: อำานาจในมอพลเมองดจทล. กรงเทพฯ : สถาบนสอเดกและเยาวชน.

Livingston, Sonia. (2004). What is media literacy? Intermedia, 32(3). 18-20.

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 119

Ofcom. (2009). Audit of learning-related media literacy policy devel-opment [pdf]. http://stakeholders.ofcom.org.uk/binaries/research/media-literacy/Education_Policy_Audit_for_1.pdf [8 July 2018]

UNESCO. (2013). Media and information literacy: Policy and strategy guidelines [Online]. Retrieved from, http://www.unesco.org/new/en/communication-and-information/resources/publications-and-com-munication-materials/publications/full-list/media-and-informa-tion-literacy-policy-and-strategy-guidelines/

UNESCO. (2016). Media and information literacy. UNESCO, [Online]. Retrieved from http://www.unesco.org/new/en/communication -and-information/media-development/media-literacy/mil-as-com-posite-concept

สมรรถนะหลกดานการทำางานแบบรวมพลง เปนทม และมภาวะผนำาAshira Prossack. The 4 key element of grate leadership. [Online].

Retrieved from https://www.forbes.com/sites/ashiraprossack1 /2018/08/28/4-key-elements-of-great-leadership/#7405fe2db445

Belgrad, W., Fisher, K., & Rayner, S. (1995). Tips for teams: A ready reference for solving common team problems. McGraw-Hill: New York.

Collaborative Exchange. The 4 principle of collaboration & teamwork. [Online]. Retrieved from https://www.pgi.com/blog/2012/06/four-principles-of-collaboration-and-teamwork/

Glickman. (2018) . 6 Principles of effective collaboration https://urj.org/blog/2018/01/16

What Is Leadership? [Online]. Retrieved from https://www.mindtools.com/pages/article/newLDR_41.htm /6-principles-effective-collab-oration

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)120

University of Strathclyde Glasgow. Teamwork & collaboration skills. [Online]. Retrieved from https://www.strath.ac.uk/professionals-ervices/careers/skills/peopleskills/teamworkcollab orationskills/

สมรรถนะหลกดานการเปนพลเมองทเขมแขง/ตนรทมสำานกสากลกลม Thai Civic Education. (2556). กรอบแนวคดหลกสตรการศกษาเพอ

สรางความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตย. กรงเทพฯ : เทคนค อมเมจ.

พระพรหมคณาภรณ (ป.อ. ปยตโต). (๒๕๔๕). ประชาธปไตยทแทจรงคอแคไหน. พมพครงท ๔. กรงเทพฯ : สำานกงานคณะกรรมการการเลอกตง.

วสทธ โพธแทน. (๒๕๕๐). แนวคดพนฐานของประชาธปไตย. กรงเทพฯ : สถาบนพระปกเกลา.

Asia-Pacific Centre of Education for International Understanding (APCIEU). (2017). Global Citizenship Education: A guide for policymakers.

Oxfam. (2015). Education for Global Citizenship: Guide for school. Oxford: Oxfam Education and Youth, Oxfam House.

Tawil, s. (2013). Education for ‘Global Citizenship: A framework for discussion. UNESCO education research and foresight, Paris. [erf working papers series, no.7].

UNESCO. 2015). Global citizenship education: Topics and learning objectives. The United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization.

Westheimer, J. (2015). What kind of citizen?: Educating our children for the common good. New York NC: Teachers College Press

Westheimer, J. and Kahne, J. Educating the “Good” citizen: Political choices and pedagogical goals.

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 121

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)122

ภาคผนวก ก

(ราง) ระดบความสามารถในการอานและการเขยนระดบ A1

ของสถาบนภาษาไทยสรนธร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

และ

ระดบความสามารถทางภาษาองกฤษ

ตามกรอบ CEFR และ FRELE-TH

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 123

ร�ง ระดบคว�มส�ม�รถในก�รอ�นและก�รเขยนระดบ A1ของสถ�บนภ�ษ�ไทยสรนธร จฬ�ลงกรณมห�วทย�ลย

๑. ภาพรวมระดบความสามารถในการอาน A1 อานออก อานเขาใจ ทำาได สามารถอานบทอานขนาดสนทเกยวของกบชวตประจำาวนได หากเขยน

ดวยภาษาทงาย ชดเจน และเปนคำาทคนเคย (คำาคนตา) โดยเฉพาะเมอม

รปภาพหรอสญลกษณประกอบ เชน ประกาศ คำาสง โปสเตอร โฆษณา

แบบฟอรม ตาราง แผนท บตรอวยพร อเมล จดหมายขนาดสน นทาน การตน

หรอเรองสำาหรบเยาวชน

สามารถเขาใจเนอหาในบทอานขนาดสนซงเขยนดวยภาษาทงาย หากเปน

เรองทเกยวกบตนเอง เชน ครอบครว โรงเรยน หรอเปนเรองทสนใจ เชน

กฬา ดนตร ทองเทยว ผจญภย การตน สตวและพชบางชนด เทคโนโลย

หรอเปนเรองทพบบอยในชวตประจำาวน เชน ฤดกาล อากาศ อณหภม วน เวลา

สถานท ทศทางโดยเฉพาะเมอมภาพประกอบ

สามารถทำาตามขนตอนของสงทอานได หากเปนการเขยนทสน ชดเจน

ใชคำางาย โดยเฉพาะเมอมรปภาพหรอสญลกษณประกอบ เชน การบอกทศทาง

เครองหมายจราจร หรอไมมรปภาพประกอบ เชน โจทยขอสอบ

A 1.1 รจกและจดจำาพยญชนะ สระ วรรณยกต เลขไทย และอารบกทงหมดได

อานคำาพนฐานงายๆ ทพบบอยได

อานขอความสน ๆ ทใชภาษางาย ๆ ได

อานคำาสงสน ๆ ทมสญลกษณหรอรปภาพกำากบได

A 1.2 อานคำาทประสมตรงรปและไมตรงรปแตพบบอยได

รและเขาใจคำาคนตาและขอความขนาดสนทตองใชบอย เชน ขอมล

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)124

เกยวกบตนเอง ครอบครว สงรอบตวและสงทตนสนใจได

อานและเขาใจคำาทใชในชวตประจำาวนหรอทตนสนใจได

ทำาตามคำาสงทอานได

A 1.3 อานและเขาใจคำาทรจกและไมรจก

อานแลวเขาใจขอความสน ๆ ทพบในชวตประจำาวน หรอเหตการณ

ทเกดขนเปนประจำาทำาตามคำาสงทอานได

อานและเขาใจเรองทไมซบซอนโดยใชภาษาทงายซงอาจมหรอไมม

ภาพประกอบได

๒. ภาพรวมระดบความสามารถในการเขยน A1 สามารถเขยนพยญชนะ สระ วรรณยกตถกตองตามมาตรฐาน เขยนคำา/

ขอความ/ประโยคทเปนขอมลเกยวกบตนเอง ครอบครวและโรงเรยนได

เขยนคำาทเกยวของหรอพบในชวตประจำาวน เชน ส อาหาร เครองดม กจกรรมได

เขยนประโยค/ขอความขนาดสนอธบายภาพงาย ๆ หากมคำามาใหได กรอก

ขอมลทงของตนเองและครอบครวในแบบฟอรมได เขยนประโยคเดยว เรยงตอ

กนไปเพอบอกสงทชอบ/ไมชอบ สงใกลตวได

เขยนเพอใหขอมลสน ๆ เชน วน เวลา สถานทนดพบได เขยนขอความสน ๆ

เพอใหขอมล อธบายหรอแสดงความยนดได

เขยนอธบายลกษณะของบคคล สถานท หรอสงของรอบตวอยางสน ๆ และ

ใชคำางาย ๆ ได เขยนเลาสงทเกดขนตามลำาดบของเหตการณได

A 1.1 เขยนพยญชนะ สระ วรรณยกต เลขไทยและอารบกไดทงหมด

สามารถคดลอกคำางาย ๆ และบทขนาดสนดวยตวหนงสอมาตรฐานได

เขยนคำา ขอความ หรอประโยคสน ๆ ทใชในชวตประจำาวน เชน

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 125

เขยน ชอ นามสกลได เขยนคำาเพออธบายภาพได

A 1.2 เขยนคำา ขอความ หรอประโยคสนๆ เพอสอสารตามความตองการ

ของตนได

เขยนประโยคขนาดสนเพอบอกขอมล อธบายลกษณะของบคคล

หรอสงของ หรอเขยนแสดงความยนดได

เขยนประโยคหรอขอความขนาดสนแสดงความชอบหรอไมชอบได

เขยนประโยคเรยงตอกนเพอเปนเรองประกอบภาพได

A 1.3 สามารถเขยนโดยเลอกใชคำาจากคลงคำาศพทของตนเองได

เขยนบรรยายบคคล สงของ รป หรอกจกรรมได

เขยนตามวตถประสงค เชน บนทกประจำาวน บตรเชญได

สามารถเขยนบรรยายสถานการณทเกดขนเปนประจำาทกวน

จนคนเคยหรอเลาประสบการณของตนเองได

เขยนเรองทซบซอนโดยใชภาษาทงายซงอาจมหรอไมมภาพประกอบได

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)126

ระดบ

คว�ม

ส�ม�

รถท�

งภ�ษ

�องก

ฤษต�

มกรอ

บ C

EFR

และ F

RELE

-TH

ระดบ

ระดบ

ความ

สาม

ารถ

ตาม

กรอบ

CEF

R *

ระดบ

ระดบ

ความ

สาม

ารถต

ามกร

อบ F

REL

E-TH

**

A1ผ

เรย

นสาม

ารถใ

ชและ

เขาใ

จประ

โยคง

ายๆ

ในชว

ตประ

จำาวน

สาม

ารถแ

นะนำา

ตวเอ

งและ

ผอน

ทงยง

สามา

รถตง

คำาถา

มเกย

วกบ

บคค

ล อน

ได เช

น เข

าอยท

ไหน

รจกใ

ครบา

ง มอะ

ไรบา

ง แล

ะตอบ

คำาถา

มเหล

านได

ทงย

งสาม

ารถเ

ขาใจ

บท

สนทน

าเมอ

คสนท

นาพด

ชาแล

ะชดเ

จน

A2ผเ

รยน/

ผใช

ภาษ

า

-รค

ำาศพ

ททพ

บบอย

ๆ แล

ะสำาน

วนพ

นฐาน

เกยว

กบตน

เอง

ครอบ

ครว

และส

งตาง

ๆ ร

อบตว

-เข

าใจแ

ละสา

มารถ

โตตอ

บกบ

ผพด/

คสนท

นาได

เม

อคสน

ทนาใ

ชสำาน

วนงา

ย ๆ พ

ดชดเ

จน แ

ละชา

ๆ

และค

สนทน

าอาจ

พดสำา

นวนน

น ๆ ซ

ำา (re

petit

ion)

แล

ะพดซ

ำาโดย

ใชถอ

ยคำาใ

หม (r

ephr

asin

g) เม

อพด

เกยว

กบหว

ขอทค

าดเด

าได

-สา

มารถ

ใหขอ

มลสว

นตวเ

บองต

นเก

ยวกบ

ตนเอ

ง โด

ยใชค

ำาและ

วลท

สนแล

ะงาย

หรอ

ใชป

ระโย

ค พน

ฐานไ

ด

-เข

าใจค

ำาศพ

ท วล

ประ

โยคส

น ๆ

รวมไ

ปถงค

ำาสง

ทใชบ

อย ๆ

ในส

ถานก

ารณ

ทคนเ

คย ไ

มวาจ

ะเปน

ทง

ในกา

รพดแ

ละกา

รเขย

น

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 127

ระดบ

ระดบ

ความ

สาม

ารถ

ตาม

กรอบ

CEF

R *

ระดบ

ระดบ

ความ

สาม

ารถต

ามกร

อบ F

REL

E-TH

**

-สา

มารถ

ใชคำา

ศพท

วลสน

ๆ แ

ละสำา

นวนท

ใชใน

การ

สอสา

รเรอ

งราว

ในชว

ตประ

จำาวน

เพ

อสอส

ารแล

ะบร

รยาย

ขอมล

สวนบ

คคล

ส ตว

เลขพ

นฐาน

สงข

องพน

ฐาน

กจวต

รประ

จำาวน

ฯลฯ

-มค

ำาศพ

ทจำาก

ดซงส

วนให

ญเป

นคำา

โดด

ๆ ระ

ดบ

พนฐ

าน แ

ละใช

วลส

น ๆ

เกยว

กบสถ

านกา

รณ

ในชว

ตประ

จำาวน

ทพบไ

ดทวไ

ป

A1+

ผเรย

น / ผ

ใชภา

ษา

-เข

าใจภ

าษาอ

งกฤษ

งาย

ๆ ทเ

ปนภา

ษาพ

ด เม

อค

สนทน

าออก

เสยง

ชา ๆ

ระมด

ระวง

และ

หยดช

วขณ

ะ (p

ause

s) บ

อยคร

ง แล

ะเปน

เวลา

นาน

-เข

าใจว

ลหรอ

ประโ

ยคภา

ษาอ

งกฤษ

ทสน

ๆ งา

ย ๆ

ทเปน

ภาษ

าเขย

น

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)128

ระดบ

ระดบ

ความ

สาม

ารถ

ตาม

กรอบ

CEF

R *

ระดบ

ระดบ

ความ

สาม

ารถต

ามกร

อบ F

REL

E-TH

**

-รค

ำาหรอ

วลงา

ย ๆ

หรอพ

บบอย

ในงา

นเขย

นได

-เข

าใจแ

ละสา

มารถ

โตตอ

บกบผ

พด / ค

สนทน

า โดย

ใช

สำานว

นทพบ

ซำา ๆ

ในช

วตปร

ะจำาว

น หา

กผพด

ออกเ

สยง

สำานว

นดงก

ลาวช

า ๆ

และร

ะมดร

ะวงแ

ละพด

ซำา

-สา

มารถ

บรร

ยายเ

บอง

ตนเก

ยวกบ

บคค

ล สง

ของ

ทพบบ

อย แ

ละสถ

านทต

าง ๆ

โดยใ

ชคำาก

รยาพ

นฐาน

และค

ำาคณ

ศพทท

พบทว

ไปได

-สา

มารถ

เขยน

คำาแล

ะวลซ

งสวน

ใหญ

เปน

คำาแล

ะวล

โดด

ๆ (is

olat

ed w

ords

and

phr

ases

) หร

อ บา

งครง

เขยน

เปนป

ระโย

คงาย

ๆ ท

ไมได

เชอม

โยง

ความ

คด โด

ยใชค

ำาศพท

ทมอย

จำากด

อยาง

มาก

-สา

มารถ

เดาใ

จควา

มสำาค

ญขอ

งวลห

รอปร

ะโยค

ทใช

ในกา

รพดแ

ละกา

รเขย

น ซง

มหวข

อเกย

วของ

กบ

เรอง

ประจ

ำาวนท

คนเค

ย

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 129

ระดบ

ระดบ

ความ

สาม

ารถ

ตาม

กรอบ

CEF

R *

ระดบ

ระดบ

ความ

สาม

ารถต

ามกร

อบ F

REL

E-TH

**

-สา

มารถ

ใชวล

พนฐา

น แล

ะกลม

คำาสำา

นวนท

ตายต

ว

เพอใ

ชในก

ารสอ

สารแ

ละบร

รยาย

ขอมล

สวนบ

คคล

กจวต

รประ

จำาวน

การ

ขอรอ

ง ฯล

ฯ

-มค

ำาศพ

ทจำาก

ดในก

ารสอ

สารใ

นสถา

นการ

ณทท

ำา

เปนก

จวตร

A2ผเ

รยนส

ามาร

ถใช

และเ

ขาใจ

ประโ

ยคใน

ชวต

ประจ

ำาวนใ

นระด

บกล

าง เ

ชน ข

อมลเ

กยวก

บ

ครอบ

ครว ก

ารจบ

จายใ

ชสอย

สถา

นท ภ

มศาส

ตร

การท

ำางาน

และ

สามา

รถสอ

สารใ

นประ

โยค

ในกา

รแลก

เปลย

นขอ

มลท

วไป

และ

การใ

ช

ชวต

ประ

จำาวน

สาม

ารถบ

รรยา

ยควา

มฝ

น

ความ

คาดห

วง ป

ระวต

สงแ

วดลอ

ม แล

ะสงอ

น ๆ

ทจำาเ

ปนตอ

งใช

A2 ผ

เรยน

/ ผใ

ชภาษ

า

-เข

าใจภ

าษาอ

งกฤษ

งาย ๆ

ทเป

นภาษ

าพด

โดยผ

พด/

คสนท

นาพ

ดชา ๆ

ชดเ

จน แ

ละมก

ารหย

ดชวข

ณะ

(pau

ses)

บอย

ครง

-เข

าใจภ

าษาอ

งกฤษ

ทเปน

ภาษ

าเขย

นทสน

ๆ ง

าย ๆ

-สา

มารถ

อานแ

ละเข

าใจค

วามห

มายข

องบท

อานท

คนเค

ยได

-สา

มารถ

ถามแ

ละตอ

บคำาถ

ามงา

ย ๆ

และโ

ตตอบ

ใน

หวขอ

ทคนเ

คย

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)130

ระดบ

ระดบ

ความ

สาม

ารถ

ตาม

กรอบ

CEF

R *

ระดบ

ระดบ

ความ

สาม

ารถต

ามกร

อบ F

REL

E-TH

**

-สา

มารถ

บรรย

ายเก

ยวกบ

บคคล

สถา

นท แ

ละสง

ของ

โดยใ

ชคำาแ

ละโค

รงสร

างไว

ยากร

ณงา

ย ๆ

-สา

มารถ

เขยน

ประโ

ยคทง

ายเป

นสวน

ใหญ

โดยไ

มได

เชอม

โยงค

วามค

ด และ

ใชคำา

ศพทท

มอยจ

ำากดอ

ยางม

าก

-สา

มารถ

หาใจ

ความ

สำาคญ

ของว

ลหรอ

ประโ

ยคทใ

ช ใน

การพ

ดและ

การเ

ขยน

ซงมห

วขอเ

กยวข

องกบ

เร

องปร

ะจำาว

น

-สา

มารถ

เดาค

วามห

มายข

องคำา

ทไมค

นเคย

โดย

ใช

ตวบอ

กนย

เชน

ตอทา

ยและ

รากศ

พทใจ

ความ

สำาคญ

ของว

ลหรอ

ประ

โยคท

ใชใน

การพ

ดและ

การเ

ขยน

ซงมห

วขอค

ำาเกย

วของ

กบเร

องปร

ะจำาว

นทคน

เคย

-สา

มารถ

จดกา

รกบส

ถานก

ารณ

เพอเ

อาตว

รอดไ

ด โด

ยใชค

ลงภา

ษาข

นพนฐ

านเพ

อใชใ

นสถา

นการ

ณ

ทสาม

ารถค

าดกา

รณได

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 131

ระดบ

ระดบ

ความ

สาม

ารถ

ตาม

กรอบ

CEF

R *

ระดบ

ระดบ

ความ

สาม

ารถต

ามกร

อบ F

REL

E-TH

**

-สา

มาร

ถใชร

ปป

ระโย

คขน

พน

ฐาน

และก

ลมคำา

สำานว

นทตา

ยตวเ

พอใ

ชในก

ารสอ

สารแ

ละบร

รยาย

ขอมล

สวนบ

คคล

กจวต

รประ

จำาวน

การ

ขอรอ

ง ฯล

ฯ

-ม

คำาศพ

ทเพ

ยงพ

อใน

การส

อสา

รเกย

วกบ

หวข

อ

ทคนเ

คยใน

สถาน

การณ

เพอเ

อาตว

รอด

A2+

ผเรย

น/ ผ

ใชภา

ษา

-เข

าใจภ

าษาอ

งกฤษ

ทเปน

ภาษ

าพดง

าย ๆ

เมอผ

พด/

คสนท

นาพด

ชาแล

ะชดเ

จน

-เข

าใจเ

มอฟ

งเรอ

งราว

ทเกย

วกบช

วตปร

ะจำาว

น ซง

ประก

อบดว

ยคำาศ

พทแล

ะสำาน

วนตา

ง ๆ ท

ใชใน

ชวต

ประจ

ำาวน

-เข

าใจภ

าษาอ

งกฤษ

ทเปน

ภาษ

าเขย

นทสน

และง

าย

ในหว

ขอเก

ยวกบ

ชวตป

ระจำา

วน

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)132

ระดบ

ระดบ

ความ

สาม

ารถ

ตาม

กรอบ

CEF

R *

ระดบ

ระดบ

ความ

สาม

ารถต

ามกร

อบ F

REL

E-TH

**

-สา

มารถ

มสวน

รวมใ

นการ

สนทน

าแบบ

มโคร

งสรา

ง

ซงเป

นกา

รสนท

นาสน

ๆ แ

ละงา

ย โด

ยอาศ

ย

คสนท

นาให

ชวยเ

หลออ

ยบาง

-สา

มารถ

เขยน

งานโ

ดยใช

ประโ

ยคแล

ะคำาส

นธาน

งาย

ๆ แล

ะใชค

ำาศพท

ทมอย

อยาง

จำากด

-สา

มารถ

หาใจ

ความ

สำาคญ

ของข

อควา

มทใช

ใน

การพ

ดและ

การเ

ขยน

ซงมห

วขอเ

กยวข

องกบ

เรอง

ประจ

ำาวน

-สา

มารถ

เดาค

วามห

มายข

องคำา

ทไมค

นเคย

โดยใ

ช

ตวบอ

กนยจ

ากบร

บท

-สา

มารถ

ใชสำา

นวนใ

นชวต

ประจ

ำาวนส

น ๆ

-สา

มารถ

จดกา

รกบส

ถานก

ารณ

ในชว

ตประ

จำาวน

ได

โดยใ

ชคลง

ภาษ

าขนพ

นฐาน

เพอใ

ชในส

ถานก

ารณ

ทสาม

ารถค

าดกา

รณได

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 133

ระดบ

ระดบ

ความ

สาม

ารถ

ตาม

กรอบ

CEF

R *

ระดบ

ระดบ

ความ

สาม

ารถต

ามกร

อบ F

REL

E-TH

**

-กา

รสอส

ารแล

ะบรร

ยายข

อมลส

วนบค

คล ก

จวตร

ประจ

ำาวน

การข

อรอง

ฯลฯ

-มค

ำาศพ

ทเพ

ยงพ

อในก

ารสอ

สารเ

กยวก

บหว

ขอ

ทคนเ

คยใน

สถาน

การณ

กจวต

รประ

จำาวน

B1ผเ

รยนส

ามาร

ถพด

เขยน

และ

จบใจ

ความ

สำาคญ

ของข

อควา

มทวๆ

ไปได

เมอ

เปนห

วขอท

คนเค

ย หร

อสนใ

จ เช

น กา

รทำาง

าน โร

งเรย

น เว

ลาวา

ง ฯลฯ

สา

มารถ

จดกา

รกบส

ถานก

ารณ

ตาง

ๆ ทเ

กดขน

ระ

หวาง

การเ

ดนทา

งในป

ระเท

ศทใช

ภาษ

าได

สาม

ารถบ

รรยา

ยประ

สบกา

รณ เ

หตก

ารณ

คว

ามฝน

ควา

มหวง

พรอ

มใหเ

หตผล

สน ๆ

ได

B1ผเ

รยน

/ ผใช

ภาษ

า

-เข

าใจป

ระเด

นสำา

คญขอ

งเรอ

งทฟ

ง เม

อผพ

ด/

คสนท

นาพ

ดอยา

งชดเ

จน ใ

นหวข

อทคน

เคยแ

ละ

พบ

บอย

เกยว

กบกา

รทำาง

าน ก

ารไป

โรงเ

รยน

กจกร

รมยา

มวาง

เปน

ตน ต

วอยา

งของ

การพ

ด ใน

ลกษ

ณะด

งกลา

วไดแ

ก กา

รเลา

เรอง

สน ๆ

-สา

มารถ

อานง

านเข

ยนทเ

ปนขอ

เทจจ

รงแล

ะตรง

ไปตร

งมาใ

นประ

เดนท

เกยว

ของก

บสาข

าและ

ความ

สนใจ

ของต

นเอง

และ

เขาใ

จในร

ะดบท

นาพอ

ใจ

-สา

มารถ

ใชภา

ษาทง

ายแล

ะหลา

กหลา

ย เพ

อสนท

นาใน

หวขอ

ทคนเ

คย แ

สดงค

วามค

ดเหน

ของต

นเอง

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)134

ระดบ

ระดบ

ความ

สาม

ารถ

ตาม

กรอบ

CEF

R *

ระดบ

ระดบ

ความ

สาม

ารถต

ามกร

อบ F

REL

E-TH

**

-กา

รสอส

ารแล

ะบรร

ยายข

อมลส

วนบค

คล ก

จวตร

ประจ

ำาวน

การข

อรอง

ฯลฯ

-มค

ำาศพ

ทเพ

ยงพ

อในก

ารสอ

สารเ

กยวก

บหว

ขอ

ทคนเ

คยใน

สถาน

การณ

กจวต

รประ

จำาวน

B1ผเ

รยนส

ามาร

ถพด

เขยน

และ

จบใจ

ความ

สำาคญ

ของข

อควา

มทวๆ

ไปได

เมอ

เปนห

วขอท

คนเค

ย หร

อสนใ

จ เช

น กา

รทำาง

าน โร

งเรย

น เว

ลาวา

ง ฯลฯ

สา

มารถ

จดกา

รกบส

ถานก

ารณ

ตาง

ๆ ทเ

กดขน

ระ

หวาง

การเ

ดนทา

งในป

ระเท

ศทใช

ภาษ

าได

สาม

ารถบ

รรยา

ยประ

สบกา

รณ เ

หตก

ารณ

คว

ามฝน

ควา

มหวง

พรอ

มใหเ

หตผล

สน ๆ

ได

B1ผเ

รยน

/ ผใช

ภาษ

า

-เข

าใจป

ระเด

นสำา

คญขอ

งเรอ

งทฟ

ง เม

อผพ

ด/

คสนท

นาพ

ดอยา

งชดเ

จน ใ

นหวข

อทคน

เคยแ

ละ

พบ

บอย

เกยว

กบกา

รทำาง

าน ก

ารไป

โรงเ

รยน

กจกร

รมยา

มวาง

เปน

ตน ต

วอยา

งของ

การพ

ด ใน

ลกษ

ณะด

งกลา

วไดแ

ก กา

รเลา

เรอง

สน ๆ

-สา

มารถ

อานง

านเข

ยนทเ

ปนขอ

เทจจ

รงแล

ะตรง

ไปตร

งมาใ

นประ

เดนท

เกยว

ของก

บสาข

าและ

ความ

สนใจ

ของต

นเอง

และ

เขาใ

จในร

ะดบท

นาพอ

ใจ

-สา

มารถ

ใชภา

ษาทง

ายแล

ะหลา

กหลา

ย เพ

อสนท

นาใน

หวขอ

ทคนเ

คย แ

สดงค

วามค

ดเหน

ของต

นเอง

ระดบ

ระดบ

ความ

สาม

ารถ

ตาม

กรอบ

CEF

R *

ระดบ

ระดบ

ความ

สาม

ารถต

ามกร

อบ F

REL

E-TH

**

และแ

ลกเป

ลยนข

อมลเ

กยวก

บหวข

อทตน

เองค

นเคย

สน

ใจ ห

รอหว

ขอเก

ยวกบ

ชวตป

ระจำา

วน

-สา

มาร

ถสรา

งงาน

เขยน

งาย

ๆ ท

มคว

ามคด

เช

อมโย

งกนใ

นประ

เดนต

าง ๆ

ทคน

เคยใ

นสาข

า ทต

นเอง

สนใจ

โดยเ

ชอมโ

ยงสว

นตาง

ๆ ใน

งานเ

ขยน

ใหเป

นลำาด

บตอเ

นองก

นได

-เข

าใจค

ำาและ

วลสำา

คญใน

บทสน

ทนาแ

ละตด

ตาม

หวขอ

ในกา

รสนท

นาได

-สา

มารถ

คาดเ

ดาคว

ามหม

ายขอ

งคำาท

ไมรค

วามห

มาย

จากบ

รบทแ

ละสร

ปควา

มหมา

ยของ

ประโ

ยคได

หา

กเกย

วของ

กบหว

ขอทค

นเคย

-สา

มารถ

หาวธ

ถายท

อดปร

ะเดน

สำาคญ

ทตนเ

องตอ

งการ

สอสา

รในบ

รบทท

หลาก

หลาย

โดย

ตอง

เปนเ

รองร

าวทต

นเอง

จำาได

หรอห

าวธท

จะถา

ยทอด

เรอง

ราวด

งกลา

วไดเ

ทานน

แมว

าจะม

ความ

ลงเล

และพ

ดออม

ในหว

ขอทค

นเคย

บาง

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 135

ระดบ

ระดบ

ความ

สาม

ารถ

ตาม

กรอบ

CEF

R *

ระดบ

ระดบ

ความ

สาม

ารถต

ามกร

อบ F

REL

E-TH

**

B1+

ผเรย

น / ผ

ใชภา

ษา

-สา

มารถ

เขาใ

จเมอ

ฟงเ

รองท

มเน

อหาไ

มซบ

ซอน

ในหว

ขอตา

งๆทเ

กยวก

บสา

ขาแล

ะควา

มสนใ

จขอ

งตนเ

อง ห

ากผพ

ด/คส

นทนา

พดอ

ยางช

ดเจน

ดวยส

ำาเนย

งทคน

เคย

และพ

ดในร

ะดบ

ทชาก

วากา

รพดป

กต

-สา

มารถ

อานง

านเข

ยนทเ

ปนขอ

เทจจ

รงใน

หวขอ

ทเก

ยวกบ

สาขา

และ

ควา

มสน

ใจขอ

งตน

เอง

หากผ

เขยน

ใหขอ

มลทง

หมดห

รอขอ

มลสว

นใหญ

อยาง

ชดแจ

ง

-สา

มารถ

สอสา

รอยา

งมนใ

จในร

ะดบห

นงเก

ยวกบ

เร

องท

คน

เคย

ทงเ

รองท

ทำาเ

ปน

ประ

จำาห

รอ

ไมได

ทำาเป

นประ

จำา ซ

งเรอ

งดงก

ลาวเ

กยวข

องกบ

คว

ามสน

ใจแล

ะสาข

าอาช

พขอ

งตนเ

อง แ

ตอาจ

ประส

บปญ

หาอย

บางใ

นการ

สอสา

รในส

งทตน

เอง

ตองก

ารสอ

สารอ

ยางแ

นชด

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)136

ระดบ

ระดบ

ความ

สาม

ารถ

ตาม

กรอบ

CEF

R *

ระดบ

ระดบ

ความ

สาม

ารถต

ามกร

อบ F

REL

E-TH

**

-ส

ามาร

ถพ

ดบ

รรย

ายได

อย

างต

อเน

องแ

ละ

คลอง

แคลว

ในระ

ดบหน

งโดย

เปนก

ารบร

รยาย

ทไม

ซบซอ

นในห

วขอต

าง ๆ

ทคน

เคย

ในสา

ขาท

ตนเอ

งสนใ

จ โด

ยนำาเ

สนอป

ระเด

นตาง

ๆ เป

นลำาด

บ

-ส

ามาร

ถส

รางง

านเข

ยน

ทไม

ซบ

ซอน

แล

ะม

ความ

คดเช

อมโย

งกน

โดยเ

ขยนเ

กยวก

บหว

ขอ

ตางๆ

ทคน

เคยใ

นสาข

าทตน

เองส

นใจแ

ละใช

รปแบ

บโคร

งสรา

งของ

งานเ

ขยนไ

ดอยา

งเหม

าะสม

-สา

มาร

ถใชต

วชแ

นะ

(clu

es)

ตาง

ๆ เ

ชน

คำาสำา

คญ ช

อเรอ

ง ภา

พประ

กอบ

รปแบ

บการ

จดวา

ง

ตวอก

ษรใ

นการ

พมพ

(เชน

การท

ำาตวห

นา ต

วเอย

ง

การย

อหนา

) การ

หยดพ

กชวข

ณะ (

paus

es) น

ำาเสย

ง

คำาเช

อมคว

าม แ

ละรป

แบบ

ของโ

ครงส

รางข

อง

งานเ

ขยน

เพอห

าควา

มหมา

ยของ

คำาทไ

มคนเ

คย

หาใจ

ความ

สำาคญ

และร

ายละ

เอยด

เพมเ

ตม

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 137

ระดบ

ระดบ

ความ

สาม

ารถ

ตาม

กรอบ

CEF

R *

ระดบ

ระดบ

ความ

สาม

ารถต

ามกร

อบ F

REL

E-TH

**

ของง

านเข

ยนหร

อเรอ

งทฟ

ง รว

มทงแ

ยกคว

าม

แตกต

างขอ

งขอเ

ทจจร

งและ

ขอคด

เหนไ

ด

-ม

ควา

มรด

านภ

าษาเ

พย

งพอ

ทจะ

บรร

ยาย

เหตก

ารณ

ทไม

ไดค

าดคด

ไว อ

ธบาย

ประ

เดน

ตาง

ๆ ขอ

งควา

มคดห

รอปญ

หาดว

ยควา

มถกต

อง

แมนย

ำาและ

แสดง

ความ

คดเก

ยวกบ

หวขอ

ทเปน

นามธ

รรม

หรอเ

กยวก

บวฒ

นธรร

ม ตว

อยาง

เชน

ดนตร

และภ

าพยน

ตร

* ระ

ดบคว

ามสา

มารถ

ในกา

รใชภ

าษา

CEFR

นำาม

าจาก

แน

วปฏ

บตต

ามป

ระกา

ศกระ

ทรว

งศกษ

าธกา

ร เร

อง น

โยบ

ายกา

รปฏ

รปกา

รเรย

นกา

รสอน

ภาษ

าองก

ฤษ**

Fr

amew

ork

of R

efer

ence

for

Eng

lish

Lang

uage

Edu

catio

n In

Tha

iland

กรอ

บคว

ามสา

มาร

ถทาง

ภาษ

าอง

กฤษ

ของป

ระเท

ศไท

ยพฒ

นาจ

าก ก

รอบ

อางอ

งควา

มสา

มาร

ถทาง

ภาษ

าของ

สภาย

โรป

(C

omm

on E

urop

ean

Fram

ewor

k of

Ref

eren

ce fo

r Lan

guag

es -

CEF

R)

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)138

รายชอคณะทำางานและคณะผวจย

โครงการวจยและพฒนากรอบสมรรถนะหลกของผเรยน

ระดบประถมศกษาตอนตน

คณะทปรกษา

๑. ศาสตราจารยกตตคณ จรส สวรรณเวลา

๒. ผชวยศาสตราจารยยวด นาคะผดงรตน

๓. ดร.ชยพฤกษ เสรรกษ

๔. ดร.ชยยศ อมสวรรณ

๕. นายเฉลมชนม แนนหนา

๖. ดร.เบญจลกษณ นำาฟา

๗. นางเกอกล ชงใจ

คณะทำางานวางแผนจดทำากรอบสมรรถนะหลกสตรการศกษาขนพนฐาน

ในคณะกรรมการอสระเพอการปฏรปการศกษา

๑. รองศาสตราจารย ดร.ทศนา แขมมณ ประธาน

๒. รองศาสตราจารย ดร.พมพนธ เดชะคปต รองประธาน

๓. รองศาสตราจารย ดร.บงอร เสรรตน รองประธาน

๔. นางกอบกล อาภากร ณ อยธยา คณะทำางาน

๕. นางเรยม สงหทร คณะทำางาน

๖. ดร.ศรนธร วทยะสรนนท คณะทำางาน

๗. ดร.พทกษ นลนพคณ คณะทำางาน

๘. นางสาวสชรา มธยมจนทร คณะทำางาน

๙. ดร.เฉลมชย พนธเลศ คณะทำางาน

๑๐. ดร.บรรเจอดพร สแสนสข คณะทำางาน

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 139

๑๑. นางสทธดา ธาดานต คณะทำางาน

๑๒. นางมนศรา ศภกจ โคลเยส คณะทำางาน

๑๓. ผชวยศาสตราจารย ดร.ชารณ ตรวรญญ คณะทำางาน

๑๔. ผชวยศาสตราจารย ดร.ยศวร สายฟา คณะทำางาน

๑๕. รองศาสตราจารย ดร.ศภวรรณ เลกวไล คณะทำางาน

๑๖. อาจารย ดร.พรเทพ จนทราอกฤษฎ คณะทำางาน

๑๗. อาจารย ดร.นตกร ออนโยน คณะทำางาน

๑๘. นางสาวพธลาวณย ศภอทมพร คณะทำางาน

๑๙. นางสาวกรกนก เลศเดชาภทร คณะทำางาน

๒๐. นางสาวภสรำาไพ จอยเจรญ คณะทำางาน

๒๑. นางสาววรณน ขนศร คณะทำางาน

๒๒. นายวรญชต สขตาม คณะทำางาน

๒๓. รองศาสตราจารย พชร วรจรสรงส คณะทำางาน

๒๔. นางนพมาศ วงวทยาสกล คณะทำางาน

๒๕. ดร.ชนาธป ทยแป คณะทำางาน

๒๖. นางอำาภา พรหมวาทย เลขานการ

๒๗. ดร.ประวณา อสโย ผชวยเลขานการ

๒๘. ดร.วรรษมน จนทรโอกล ผชวยเลขานการ

๒๙. นางสาวอบล ตรรตนวชชา ผชวยเลขานการ

๓๐. นางสาวพมลภรณ ปราบพนาศ ผชวยเลขานการ

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)140

คณะผวจยในความรวมมอของมหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ

ในพระบรมราชปถมภ

๑. รองศาสตราจารย ดร.สมบต คชสทธ หวหนาคณะวจย

๒. ผชวยศาสตราจารย ดร.ฐตพร พชญกล คณะทำางาน

๓. นายบญเลศ คอนสอาด คณะทำางาน

๔. ดร.ทรงพร พนมวน ณ อยธยา คณะทำางาน

๕. ดร.กณฑล บรรกษสนตกล คณะทำางาน

๖. ดร.วระชาต ภาษชา คณะทำางาน

๗. ดร.ปฏมาภรณ ธรรมเดชะ คณะทำางาน

๘. ดร.สมาล เชอชย คณะทำางาน

๙. ดร.นาฎฤด จตรรงสรรค คณะทำางาน

และเลขานการ

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 141

ทปรกษา

ดร.สภทร จำาปาทอง เลขาธการสภาการศกษา

ดร.วฒนาพร ระงบทกข รองเลขาธการสภาการศกษา

ดร.สมศกด ดลประสทธ รองเลขาธการสภาการศกษา

นายสำาเนา เนอทอง ผอำานวยการสำานกมาตรฐาน

การศกษาและพฒนาการเรยนร

บรรณาธการ

ดร.ประวณา อสโย ผอำานวยการกลมมาตรฐานการศกษา

นางสาวกรกมล จงสำาราญ นกวชาการศกษาชำานาญการพเศษ

ผประสานการจดพมพ และพสจนอกษร

นางสาวกรกมล จงสำาราญ นกวชาการศกษาชำานาญการพเศษ

นางสาวนรยา วาจ นกวชาการศกษาปฏบตการ

ผรบผดชอบโครงการ

ดร.ประวณา อสโย ผอำานวยการกลมมาตรฐานการศกษา

นางสาวกรกมล จงสำาราญ นกวชาการศกษาชำานาญการพเศษ

นางสวรรณา สวรรณประภาพร นกวชาการศกษาชำานาญการพเศษ

ดร.วภาดา วานช นกวชาการศกษาชำานาญการ

นางสาวอบล ตรรตนวชชา นกวชาการศกษาปฏบตการ

นายพรพรหม เทพเรองชย นกวชาการศกษาปฏบตการ

นางสาวนรยา วาจ นกวชาการศกษาปฏบตการ

คณะผจดทำาเอกสาร

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓)142

หนวยงานทรบผดชอบ

กลมมาตรฐานการศกษา

สำานกมาตรฐานการศกษาและพฒนาการเรยนร

สำานกงานเลขาธการสภาการศกษา กระทรวงศกษาธการ

โทรศพท ๐ ๒๖๖๘ ๗๑๒๓

โทรสาร ๐ ๒๒๔๓ ๑๑๒๙

Website : www.onec.go.th

กรอบสมรรถนะหลกผเรยนระดบการศกษาขนพนฐานและระดบประถมศกษาตอนตน (ป.๑ - ๓) 143

สำ�นกง�นเลข�ธก�รสภ�ก�รศกษ�๙๙/๒๐ ถนนสโขทย เขตดสต กรงเทพฯ ๑๐๓๐๐โทร. ๐ ๒๖๖๘ ๗๑๒๓ โทรสาร ๐ ๒๒๔๓ ๑๑๒๙

แบบสอบถ�มก�รนำ�หนงสอกรอบสมรรถนะหลกผเรยน

ไปใชประโยชน

ขอคว�มรวมมอจ�กท�นผใชเอกส�รเลมน ตอบแบบแสดงคว�มคดเหนในก�รนำ�หนงสอไปใชประโยชน เพอเปนขอมลใหสำ�นกง�นฯ ไดนำ�ไปพฒน�ก�รศกษ�ตอไปและขอขอบคณม� ณ โอก�สน