หนวยตรวจสอบภายในสำานกงานเขตพนทการศกษา

นาน เขต 1

1การตรวจสอบภายใน ในสถานศกษาโดย รงทพย สายมา

การพฒนาสถานศกษาในปจจบน ไดมการกระจายอำานาจการจดการศกษา จากสวนกลางไปยงสถานศกษาโดยตรง ใหสถานศกษามอำานาจหนาท รบผดชอบ มความเปนอสระและคลองตว ในการตดสนใจ การบรหารจดการ โดยใชโรงเรยนเปนฐาน มการกำาหนดเปาหมายการดำาเนนงานใหสอดคลองกบนโยบายเปาหมาย และมาตรฐานคณภาพการศกษาของชาต และของสวนราชการตนสงกด สามารถตรวจสอบการบรหารงานดวยตนเองได วาเปนไปอยางมระบบ เกดประสทธภาพ ประสทธผล การควบคมภายใน มความเพยงพอเหมาะสม จำาเปนทจะตองจดใหมการตรวจสอบภายใน ในสถานศกษาขนการตรวจสอบภายใน หมายถง

กจกรรมการใหหลกประกนอยางเทยงธรรม และการใหคำาปรกษาอยางเปนอสระ ซงจดใหมขนเพอเพมคณคาและปรบปรงการปฏบตงานขององคกรใหดขน

การตรวจสอบภายในชวยใหองคกรบรรลถงเปาหมายทวางไว ดวยการประเมนและปรบปรงประสทธภาพของกระบวนการบรหารความเสยง มการควบคมและการกำากบดแลอยางเปนระบบและเปนระเบยบ

ประโยชนของการตรวจสอบภายใน1. สงเสรมใหเกดกระบวนการกำากบดแลทด มความรบผดชอบ

และเกดความโปรงใส ในการปฏบตงาน

2. สงเสรมใหเกดประสทธภาพและประสทธผลของการปฏบตงาน

3. เปนสอกลางระหวางผปฏบตงานเพอใหเกดการประสานงานและมความเขาใจนโยบายของหนวยงาน

4. สงเสรมใหการจดสรรและการใชทรพยากรของหนวยงานเปนไปอยางประหยด คมคา เปนไปอยางเหมาะสมตามลำาดบความสำาคญ เกดประโยชนสงสดตอองคกร

5. ใหสญญาณเตอนภยลวงหนาใหแก ผบรหารองคกร

สาเหตทตองมการตรวจสอบภายใน ในสถานศกษา1. การบรหารงบประมาณของสถานศกษาในปจจบนเปนการ

บรหารงบประมาณแบบมงเนนผลงานตามยทธศาสตร (Strategic Performance Base Budgeting =SPBB)

การบรหารงบประมาณของสถานศกษาไดนำาระบบการบรหารงบประมาณแบบมงเนนผลงาน(PBB) เขามาใชตงแตปงบประมาณ 2546 เปนตนมา ซงสถานศกษาจะตอง พฒนามาตรฐาน

2

การจดสรรทางการเงนใหมทง 7 ดาน ประกอบดวย1) การวางแผนงบประมาณ2) การกำาหนดผลผลตและการคำานวณตนทน3) การจดระบบการจดซอ จดจาง4) การบรหารทางการเงนและการควบคมงบประมาณ5) การรายงานทางการเงนและผลการดำาเนนงาน6) การบรหารทรพยสน7) การตรวจสอบภายใน2. สถานศกษาตองจดทำารายงานการควบคมภายในตาม

ระเบยบคณะกรรมการตรวจเงนแผนดนวาดวยการกำาหนดมาตรฐานการควบคมภายใน พ.ศ. 2544 ขอ 6 ปละ 1 ครง

3. มการกระจายอำานาจการบรหารและการจดการศกษาของเลขาธการคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานไปยงสำานกงานเขตพนทการศกษาและสถานศกษาในสงกดสำานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน พ.ศ. 2550

โดยยดโรงเรยนเปนศนยกลางในการตดสนใจ(SBM) ตองมการตดตาม ตรวจสอบประเมนผลและรายงานผล นำาผลจากการตดตามตรวจสอบและประเมนผลมาปรบปรง แกปญหาอปสรรคจากการดำาเนนงาน เพอวางแผนการปฏบตงานของสถานศกษาใหบรรลเปาหมายทหนวยงานตนสงกดและสถานศกษากำาหนดไว

ประเภทของการตรวจสอบภายในการตรวจสอบภายในมหลายประเภทในทนขออธบายเพยง 2

ประเภท คอ1. การตรวจสอบทางการเงนเปนการตรวจสอบความถกตอง เชอถอได ของขอมลและ

ตวเลขตาง ๆ ทางการเงน การบญช และรายงานทางการเงน โดยครอบคลมถงการดแลปองกนทรพยสน และประเมนความเพยงพอของระบบงานตาง ๆ วามความเพยงพอทจะมนใจไดวาขอมลทบนทกหรอเพยงพอทจะปองกนการรวไหล สญหายของทรพยสนตาง ๆ ได

2. การตรวจสอบการดำาเนนงานเปนการตรวจสอบผลการดำาเนนงานตามแผนงาน

งาน/โครงการขององคกรใหเปนไปตามวตถประสงคและเปาหมาย หรอหลกการทกำาหนดการตรวจสอบเนนถง ประสทธภาพ ประสทธผลและความคมคา โดยตองมผลผลตและผลลพธ เปนไปตามวตถประสงคหรอเปาหมาย ซงวดจากตวชวดทเหมาะสม

3

การตรวจสอบภายใน ในสถานศกษาใหดำาเนนการ ดงน

1. สถานศกษามคำาสงแตงตง ผตรวจสอบภายใน ในสถานศกษา อยางนอย 1 คน โดยผตรวจสอบภายในตองไมปฏบตหนาทการเงน การบญช ของโรงเรยน สงสำานาคำาสงแตงตงใหหนวยตรวจสอบภายใน สำานกงานเขตพนทการศกษา นาน เขต 1 ภายในเดอน มถนายน 2551

2. วางแผนการตรวจสอบภายใน -กำาหนดขอบเขตการตรวจสอบภายใน โดยใชแนวการตรวจ

สอบภายใน ทสำานกงานเขตพนทการศกษานาน เขต 1 กำาหนดให-กำาหนดชวงเวลาการตรวจสอบวา จะตรวจสอบเรองใด เมอ

ใด(ควรตรวจสอบทางการเงนอยางนอยเดอนละ 1 ครง)3. ปฏบตงานตรวจสอบ โดยดำาเนนการตรวจสอบตามแผนท

กำาหนดไว โดยใชกระดาษทำาการในการเกบขอมลการตรวจสอบ (กระดาษทำาการ 10,กระดาษทำาการ 15,กระดาษทำาการ 17,กระดาษทำาการ 20 ,กระดาษทำาการ 21 ,กระดาษทำาการ 19,แบบสำารวจขอมลเบองตนแลวแตกรณ )

4. การรายงานผลการตรวจสอบ-รายงานดวยวาจาใหผบรหารทราบทนท หากปลอยใหลาชา

อาจมความเสยหายมากขน -รายงานเปนลายลกษณอกษร โดยสรปผลการตรวจสอบและขอเสนอแนะเปนลายลกษณอกษรตอผบรหารโรงเรยน

-บนทกสรปแบบสำารวจขอมลเบองตน: การตรวจสอบการดำาเนนงานตามแผนปฏบตราชการประจำาป ,การตรวจสอบการเงนการบญช ,การบรหารสนทรพย, การสอบทานระบบควบคมภายใน สำาเนาแบบสำารวจขอมลเบองตน สงใหหนวยตรวจสอบภายใน สำานกงานเขตพนทการศกษานาน เขต 1 ปละ 1 ครง ภายในเดอน สงหาคม ของทกป

ความรเบองตนเกยวกบการตรวจสอบภายใน

1. การวางแผนงบประมาณของสถานศกษา2. การดำาเนนงานการเงน การบญช การพสด การควบคม

ทรพยสน3. การควบคมภายใน ตามระเบยบคณะกรรมการตรวจเงน

แผนดน วาดวยการกำาหนดมาตรฐานการควบคมภายใน พ.ศ.2544

4

การวางแผนงบประมาณของสถานศกษาการบรหารงบประมาณของสถานศกษาในปจจบนเปนการ

บรหารงบประมาณแบบมงเนนผลงานตามยทธศาสตร (SPBB)

การงบประมาณแบบมงเนนผลงานหรอผลสมฤทธ(RBM) = ผลผลต + ผลลพธ

เปนงบประมาณทแสดงถงความเชอมโยงระหวางทรพยากรทใชไปกบผลงานทเกดขนวามความสมพนธกนอยางไร คมคามากนอยแคไหน โดยใชระบบการประเมนผลงานทอาศยตวชวดสะทอนผลงาน ผลการประเมนนำามาใชในการวดความคมคา ประสทธภาพในการทำางาน

ผลกระทบ / ปญหา

ผลสมฤทธ

วตถประสงค ทรพยากร กระบวนการ

ผลผลต ผลลพธ

ความประหยด ความมประสทธภาพ

ความมประสทธผล

ทรพยากร ไดแก เงน คน วสดอปกรณ การบรหารจดการ เทคโนโลยกระบวนการ ไดแก การจดกจกรรมการเรยนการสอน กจกรรมสนบสนน ผลผลต ไดแก การผลตนกเรยนแตละชวงชนผลลพธ ไดแก การผลตนกเรยนทมคณภาพตามมาตรฐาน สามารถศกษาตอหรอสามารถ ประกอบอาชพไดตามทสงคมมงหวงประสทธภาพ คอ การปฏบตงานใหไดผลตามเปาหมายโดยใชทรพยากรนอยทสดประสทธผล คอ การปฏบตงานใหบรรลวตถประสงคหรอเปาหมายทตงไวความคมคา คอ การใชตนทนหรอทรพยากรการผลตอยางเหมาะสม และคมคาทสด

6

กลยทธ สพฐ . , สพท . ปงบประมาณ 2551 มดงน

1. กลยทธคณธรรมนำาความรนอมนำาปรชญาเศรษฐกจพอเพยงสการปฏบต / สการเรยนการสอน

2. กลยทธขยายโอกาสทางการศกษาขนพนฐานอยางกวางขวางและทวถง

3. กลยทธพฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษาทกระดบ4. กลยทธกระจายอำานาจและสงเสรมความเขมแขงให

สำานกงานเขตพนทการศกษาและสถานศกษา5. กลยทธสงเสรมการมสวนรวมของผปกครอง ชมชน ภาค

เอกชนและทองถนในการจดการศกษา6. กลยทธเรงพฒนาการศกษาในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจ

จงหวดชายแดนภาคใต

จดเนน สพฐ . , สพท . ปงบประมาณ 2551

ไดแก-ทกโรงเรยนจดกจกรรมคณธรรมนำาความรทนำาคณธรรมท

คดสรรเชอมโยงสการเรยนการสอนตามกลมสาระและสวฒนธรรมองคกร โดยใหความสำาคญแกการนอมนำาปรชญาเศรษฐกจพอเพยงไปสการปฏบตจรง

-นกเรยนชวงชนท 1 ทกคน อานหนงสอคลองและเขยนหนงสอได ตามมาตรฐานการเรยนรชวงชน ยกเวนผทมขอบกพรองในการเรยนรทตองไดรบการพฒนาตามศกยภาพ

-สำานกงานเขตพนทการศกษาทกแหงมคาเฉลยผลสมฤทธทางการเรยนใน กลมสาระ คณตศาตรและภาษาไทยในชวงชนท 1 และ 2 เพมขน และลดจำานวนนกเรยนทไมผานเกณฑ ในชวงชนท 3 และ 4

-ฯลฯ

เปนตน

7การวางแผนงบประมาณในสถานศกษา

สงทจะใชในการวางแผนงบประมาณในสถานศกษา -กลยทธ จดเนน ตวชวด ของสำานกงานคณะกรรมการการ

ศกษาแหงชาตและสำานกงานเขตพนทการศกษา-มาตรฐาน 18 มาตรฐานของสำานกงานคณะกรรมการการ

ศกษาแหงชาต-วเคราะหสภาพแวดลอมภายใน ภายนอกสถานศกษา , ผลการ

วเคราะหจดแขง จดออน โอกาส อปสรรค (SWOT)-จดทำากรอบงบประมาณรายจายระยะปานกลาง 3-5 ป

(MTEF) , แผนกลยทธของสถานศกษา-รายงานผลการดำาเนนงาน , ปญหาอปสรรค , ผลจากการ

วเคราะหตนทนผลผลตในปทผานมา-ความจำาเปนเรงดวน

ขนตอนการจดทำาแผนและการควบคมการดำาเนนงานตามแผนของสถานศกษา

ขนท 1 วเคราะหจดแขง จดออน โอกาส อปสรรค ของสถานศกษา(SWOT)

ขนท 2 วเคราะหมาตรฐานของสำานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน,กลยทธจดเนน ของสำานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาตและสำานกงานเขตพนทการศกษา

ขนท 3 กำาหนดวสยทศน พนธกจ เปาประสงควสยทศน = ยอนอดต มองปจจบน วาดฝนอนาคต

กำาหนดวสยทศนพนธกจ = บทบาทหนาทของสถานศกษาทตองการ

เพอใหวสยทศนเปนจรงเปาประสงค = เปาหมายผลลพธปลายทางทจะดำาเนน

การใหบรรลความสำาเรจ ตามวสยทศน

ขนท 4 จดทำาแผนกลยทธ-ระดมความคดจากผมสวนไดสวนเสย-กำาหนดตวชวด (ผลผลต,ผลลพธ) ใหครอบคลม

ปรมาณ คณภาพ เวลา ตนทน-กำาหนดกลยทธระดบสถานศกษา ระดบแผนงาน ระดบ

โครงการขนท 5 จดทำากรอบงบประมาณรายจายระยะปานกลาง 3-5 ป

(MTEF)-เชอมโยงผลผลตหลกกบงบประมาณทจะใช-ประมาณการรายไดจากทกแหลงทงเงนงบประมาณและ

เงนนอกงบประมาณ-ประมาณการรายจายตามกลยทธ-นำาไปใชในการวางแผนระดมทรพยากรและควบคมคาใช

จายของโรงเรยน8

ขนท 6 การหลอมรวมและจดทำาโครงการ/กจกรรม/งาน -นำาขนท 1-5 มาหลอมรวมกน

ขนท 7 จดแผนปฏบตการประจำาป -กำาหนดวสยทศน พนธกจ เปาประสงค ตวชวด

ผลผลต ผลลพธไวในแผนปฏบตการประจำาป-ประมาณการรายรบประจำาป (ใชขอมล

จาก MTEF และการคาดการณรายรบแตละป ซงอาจมการปรบเปลยนใหครอบคลมรายไดจากทกแหลงทงเงนงบประมาณและเงนนอกงบประมาณ)

-ประมาณการรายจายประจำาป โดยนำาผลจาก ขอ 6 มาเปนกจกรรม/โครงการ/งานใหสอดคลองกบประมาณการรายรบประจำาป

-โครงการทกโครงการ/งานทใชงบประมาณใหระบแหลงทมาของงบประมาณ รายการใชจายเงน และจำานวนเงนทใชใหครบถวน

-ตรวจสอบกจกรรม/โครงการ/งาน กอนจดทำารปเลม

ขนท 8 นำาเสนอแผนปฏบตการประจำาป ผานความเหนชอบจากคณะกรรมการสถานศกษากอนดำาเนนการตามโครงการ (จดทำาบนทกการประชมไวเปนหลกฐาน)

ขนท 9 ประชาสมพนธ-ประชมชแจงบคลากรในสถานศกษาและผทเกยวของ ให

เขาใจในการดำาเนนงาน-ปดประกาศแผนปฏบตการประจำาปในสวนทเปนสาระ

สำาคญไวในสถานศกษา-จดทำาแผนพบประชาสมพนธแผนปฏบตการประจำาปใน

สวนทเปนสาระสำาคญ

ขนท 10 ดำาเนนการตามโครงการ/กจกรรม/งาน ตามขนตอนทกำาหนดไวใน แผน

-จดทำาทะเบยนคมโครงการ/งาน ทกโครงการ/งาน ตามแผนปฏบตการประจำาป

-จดทำาแผนการใชจายเงนทกประเภท เมอไดรบงบประมาณแตละครงใหสอดคลองกบโครงการ/กจกรรม/งานตามแผนปฏบตการประจำาป ไดแก เงนอดหนนคาใชจายฯรายหว เงนอดหนนปจจยพนฐานนกเรยนยากจน เงนรายไดสถานศกษา เปนตน

-บนทกจดสรรงบประมาณแตละครง หลงจากจดทำาแผนการใชจายเงน ไวในทะเบยนคมโครงการ/งาน และบนทกควบคม

จายเงนแตละครง ไวในทะเบยนคมโครงการ/งานเพอควบคมการรบ-จายเงนใหเปนไปตามแผนปฏบตการประจำาป

9

ขนท 11 มการขอเปลยนแปลง/ยกเลกโครงการ(กรณงบประมาณทไดรบ ไมเปนไปตามโครงการ/งาน ทตงไวในแผนปฏบตการประจำาป)

-เจาของโครงการบนทกขออนมตเปลยนแปลงหรอยกเลกโครงการตอผบรหารสถานศกษา

-นำาเสนอผานความเหนชอบจากคณะกรรมการสถานศกษา(บนทกประชมไวเปนหลกฐาน)

ขนท 12 รายงานผลการดำาเนนงานแตละโครงการ เมอสนสดโครงการ/สนปงบประมาณ

-ระบงบประมาณทใช,ระบผลสำาเรจของโครงการ/กจกรรม,ปญหาอปสรรคและขอเสนอแนะ

-นำาผลการดำาเนนงานทได ใชในการวางแผนปฏบตการในปตอไป

10ตวอยาง

ทะเบยนคมการใชจายเงนตามแผนปฏบตงานประจำาป...............ของโรงเรยน............................................................

งาน/โครงการ สงเสรมการจดการเรยนการสอนระดบประถมศกษา

จำานวนเงนทใชในโครงการ ....50,000.....บาท

วนเดอน

ปรบ/จาย

รบเงนจากหนวยงาน

รายการ รบ จาย คงเหลอ หมายเหต

1 พ.ย49

รบเงนจากอบต.

รบเงนสนบสนนจางครจางสอน

24,000

- 24,000

-

30 พ.ย.49

จายคาจางครจางสอน 6,00

0- 18,0

00-

2 ธ.ค 49

รบเงนจาก สพฐ.

รบเงนอดหนนฯรายหว 26,0

00- 44,0

00-

15 ธ.ค จายคาวสด 14,0 - 30,0 -

49 ฝก สอน สอบ

00 00

31 ธ.ค 49

จายคาตอบแทนวทยากรบคคลฯ

3,000

- 27,000

-

31 ธ.ค 49

จายคาจางครจางสอน 6,00

0- 21,0

00-

รวม 50,000

- 29,000

- 21,000

-

หมายเหต ทะเบยนคมการใชจายเงนตามแผนปฏบตงานประจำาป ออกแบบใหเพอใชควบคมการใชจายเงนใหสอดคลองกบแผนปฏบตงานประจำาปของโรงเรยน ไมสามารถใชแทนทะเบยนคมเงนนอกงบประมาณ ตามระบบบญชหนวยงานยอย หรอระบบควบคมการเงนหนวยงานยอยของโรงเรยน

โรงเรยน.............................................แผนการใชจายเงนอดหนนคาใชจายในการจดการศกษาขนพนฐาน(คาใชจายรายหว)

ระดบ..............................ภาคเรยนท.........../..........ครงท.......ปงบประมาณ............จำานวนเงนทไดรบ..............

ลำาดบท

งาน/โครงการ กจกรรม มฐ.สพฐ.ท

กลยทธสพฐ.

ท

กลยทธ รร.ท

แผน

หนา

งบประมาณ(จำานวนเงน)บคลา

กรดำาเนนงาน

ลงทน รวมทงสน

11

12แบบสรปรายงานผลการดำาเนนงานโครงการ

1. ชอกลยทธ.......................................................................................................................................2. ชอโครงการ..................................................................................................................................... ระยะเวลา........................................................................ผรบผดชอบ..............................................3. วตถประสงค.................................................................................................................................... ผลทคาดหวง....................................................................................................................................4. กจกรรม...........................................................................................................................................5. ตวชวดความสำาเรจ...........................................................................................................................6. ผลทคาดวาจะไดรบ.........................................................................................................................7. งบประมาณ.....................................................................................................................................

แหลงงบประมาณ

จำานวนทไดรบ

จำานวนทใช คงเหลอ หมายเหต

เงนงบประมาณเงนนอกงบประมาณอน ๆ

รวม

8. ผลการดำาเนนงาน

ผลทคาดหวง ผลทไดรบ ผลลพธ/หนวย(รอย

ละความสำาเรจ)

ดานปรมาณ

ดานคณภาพ

ดานปรมาณ

ดานคณภาพ

9. สรป.................................................................................................................................................10. ปญหา อปสรรค ขอเสนอแนะ.......................................................................................................

(ลงชอ).........................................ผรบผดชอบโครงการ ลงชอ......................................ผประเมนผล (............................................)

(............................................)ตำาแหนง.......................................... ตำาแหนงผอำานวยการโรงเรยน.....................

13

การดำาเนนงานการเงน การบญช การพสดในสถานศกษา

แผนภมการบรหารงบประมาณ

-แผนกลยทธ -แผนปฏบตการประจำาป

-แผนการใชจายเงน

แผนภมเงนทโรงเรยนไดรบ

ประเภทเงนทโรงเรยนไดรบ

เงนงบประมาณ เงนนอกงบประมาณ เงนรายไดแผนดน

-เงนทรร.จดซอ/จาง -เงนอดหนนทวไป -ดอกเบยเงนฝาก และสงเบกไปสพท. -เงนโครงการอาหารกลางวน

ธนาคารบญช โดยสพท.หรอคลงฯ -เงนบรจาคมวตถประสงค

เงนอดหนนทวไป

วางแผนการบรหารงบประมาณ

ใชจายเงนใหสอดคลองกบการวางแผนการบรหารงบประมาณ

งาน งานการ งาน ตดตามประเมนผลการ

รายงานผลการดำาเนน

เปนผจายเงนใหแก -เงนรายไดสถานศกษา ผขายหรอผรบจาง -เงนมดจำาประกนสญญา

-เงนบรณะทรพยสน

-เงนภาษ หก ณ ทจาย ฯลฯ

14การดำาเนนงานตามประเภทของเงนทโรงเรยนไดรบ

ประเภท เงนงบประมาณเงนงบประมาณ หมายถง เงนท สวนราชการไดรบตาม พระ

ราชบญญตงบประมาณรายจายประจำาป หรอเบกจายในรายจายงบกลาง

มรปแบบ ดงน 1. โรงเรยนดำาเนนการจดซอ/จดจางและสงหลกฐานขอเบก

เงนไปยงสำานกงานเขตพนทการศกษา โดยสำานกงานเขตพนทการศกษาหรอสำานกงานคลงจงหวด เปนผจายเงนใหเจาหน (โรงเรยนไมไดรบเงน)

2. โรงเรยนจดทำาคำาขอเบกเงนเดอน คาจาง คาเชาบาน คารกษาพยาบาล การศกษาบตร หรอเงนสวสดการตาง ๆ สงสำานกงานเขตพนทการศกษา โดยสำานกงานเขตพนทการศกษาจาย โอนเงนเขาบญชเงนฝากรายตวผมสทธหรอเจาหน (โรงเรยนไมไดรบเงน)

วธดำาเนนการ )1. ใหโรงเรยนจดทำาทะเบยนคมยอดเงนและรายการทไดรบ

จดสรรเมอไดรบแจงจดสรร งบประมาณ2. ประชมคณะกรรมการสถานศกษา เพอพจารณาใชจายเงน

และประชาสมพนธใหชมชนทราบ3. ดำาเนนการจดซอ จดจาง ไมเกนวงเงนทไดรบ (ยงไมกอ

หนผกพนหรอลงนามในใบสงซอ/สงจาง จนกวาจะไดรบอนมตเงนงวด)

4. เมอไดรบแจงอนมตเงนประจำางวด ใหตรวจสอบวงเงนและรายการกบยอดทไดรบจดสรร บนทกคมยอดเงนทไดรบอนมต

5. ดำาเนนการกอหนผกพน ตามวงเงนทไดรบโดยปฏบตตามระเบยบสำานกนายกรฐมนตรวาดวยการพสด พ.ศ. 2535 และแกไขเพมเตม

6. ทำาหนงสอราชการเพอขอเบกเงนพรอมกบสงหลกฐาน การดำาเนนการทงหมดให สำานกงานเขตพนทการศกษา (ใหทำาสำาเนาหลกฐานขอเบกไวทโรงเรยน 1 ฉบบ เพอเปนหลกฐานวาไดสงเบกเงนแลวเมอไหรและใชประกอบการลงบญชวสดหรอทะเบยนครภณฑแลวแตกรณ)

วธควบคม1. ใหโรงเรยนควบคมเงนงบประมาณทไดรบจดสรรโดยรวบรวมหนงสอแจงจดสรร

งบประมาณ ,แจงอนมตเงนงวด และจดทำาทะเบยนคมยอดเงน ใหมการบนทกไววาไดรบเงนประจำางวดแลวเทาใด กอหนผกพน และสงเรองขอเบกเงนแลว เทาใด คงเหลอเทาใด

2. บนทกทะเบยนคมหลกฐานขอเบกเพอควบคมการรบหลกฐานจากเจาหนหรอผมสทธ

และไดสงใหสำานกงานเขตพนทดำาเนนการแลวเมอใด15

ประเภท เงนนอกงบประมาณเงนนอกงบประมาณ (ตามพระราชบญญตวธการงบประมาณ

พ.ศ.2502 มาตรา 24) ทโรงเรยนไดรบมหลายประเภท ไดแก1. เงนอดหนนทวไปไดแก เงนอดหนนรายหวระดบกอนประถม ระดบประถม ระดบ

มธยม เงนอดหนนปจจยพนฐานนกเรยนยากจน เงนอดหนนนกเรยนประจำาพกนอน เปนตน

2. เงนโครงการอาหารกลางวน

3. เงนรายไดสถานศกษาหรอเงนบำารงการศกษา3. เงนบรจาคทมวตถประสงค4. เงนมดจำาประกนสญญา5. เงนเพอบรณะทรพยสน6. เงนภาษ หก ณ ทจาย 7. เงนลกเสอ เนตรนาร ยวกาชาด8. เงนสงเสรมอาชพอสระ(สอร.)วธดำาเนนการ1. เมอโรงเรยนไดรบเงนนอกงบประมาณ ใหออกใบเสรจรบเงนใหเปนหลกฐาน(ยกเวน

ภาษ หก ณ ทจายใหออกใบ บก.28 และใชสำาเนาใบเสรจรบเงนหรอ บก.28 เปนหลกฐานประกอบการบนทกบญช)

2. เงนอดหนนทวไป ใหจดทำาแผนการใชจายเงน ควบคมการเบกจายเงนใหเปนไปตามแผนปฏบตการประจำาปและแผนการใชจายเงนของโรงเรยน สำาเนาแผนการใชจายเงนสงสำานกงานเขตพนทการศกษาเพอประกอบการกำากบตดตาม เงนอดหนนทวไป ใหใช จายไดภายใน 2 ปงบประมาณ เงนอดหนนทวไปทไมใชจาย ภายใน 2 ปงบประมาณ ใหนำาสงเปนรายไดแผนดน สำาหรบ ดอกเบยเงนฝากธนาคารบญชเงนอดหนนทวไปใหนำาสงเปนรายไดแผนดน

3. การจายเงน ตองเปนไปตามวตถประสงคของเงนและเกณฑการใชจายเงนแตละประเภท

-ใหทำาบนทกขออนมตจายเงนทกครง(โดยมหลกฐานประกอบการขอเบกเงนครบถวน)

-เมอจายเงนใหเรยกหลกฐานการจายทนท -บนทกบญชในวนทจาย

16วธควบคม

1.ใหโรงเรยนควบคมการใชจายเงนนอกงบประมาณ ใหสอดคลองกบแผนปฏบตการประจำาป แผนการใชจายเงน เปนไปตามวตถประสงคของเงน แตละประเภท โดยประชมคณะกรรมการสถานศกษา เพอพจารณาเหนชอบการใชจายเงน และประกาศผลการจดสรรงบประมาณ ใน สถานทเปดเผยเพอเผยแพร ใหแกชมชน ผปกครอง และบคลากรในโรงเรยน ไดรบทราบ

2.ใหมการรายงานผลการใชจายเงนเปนประจำาทกเดอนประเภท เงนรายไดแผนดน

เงนรายไดแผนดน ไดแกเงนทโรงเรยนไดรบแตนำาไปใชไมได ตองนำาสงคลงเปนรายไดแผนดน เชน ดอกเบยเงนฝากธนาคารบญชเงนอดหนนทวไป/อดหนนอน เงนนอกงบประมาณทหมดวตถประสงค เงนอดหนนทไมใชจายภายในกำาหนดเวลาใหสงคนเปนรายไดแผนดน

วธดำาเนนการ1. เมอโรงเรยนไดรบเงนรายไดแผนดน (ยกเวนดอกเบยเงน

ฝากธนาคาร) ใหออกใบเสรจรบเงนใหเปนหลกฐาน และสำาเนาใบเสรจรบเงนใชประกอบการบนทกบญช

2. การนำาสงเงนรายไดแผนดน -ใหโรงเรยนทำาหนงสอนำาสง ตามระเบยบงานสารบรรณ ระบ

ประเภท ชนดและสาเหต การนำาสง เมอไดนำาสงเงนแลว จะไดรบใบเสรจรบเงนจากสำานกงานเขตพนทการศกษา นำากลบ ไปเปนหลกฐานประกอบการบนทกบญช

-เงนรายไดแผนดนใหนำาสงอยางนอยเดอนละ 1 ครง วนใดมเงนเกนกวา 10,000.-บาท ใหนำาสงภายใน 7 วนทำาการ

วธควบคม

1. ณ วนทสงเงน โรงเรยนมรายไดแผนดนคางสงจำานวนเทาใด ใหนำาสงทงหมด หามทยอยสงบางสวน

2. การนำาสงเงนรายไดแผนดนใหนำาสงตามกำาหนดเวลาตามระเบยบโดยเครงครด

ตามหนงสอสำานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ท ศธ 04002/ว 249 ลงวนท 11 กมภาพนธ2551 เหนชอบใหโรงเรยนทไดรบเงนตอไปน ถอเปนเงนรายไดสถานศกษาคอ

1.คาขายแบบรปรายการ2.เงนทไดรบในลกษณะคาชดใชความเสยหายหรอสนเปลอง

แหงทรพยสน และจำาเปนตองจายเพอบรณะทรพยสนหรอจดใหไดทรพยสนคนมา

3.เงนอดหนนจากองคกรปกครองสวนทองถน รวมทงเงนโครงการอาหารกลางวน

4.คาขายทรพยสนของโรงเรยนทไดมาจากเงนงบประมาณ17

5.เงนหลกประกนสญญาทผขายหรอผรบจางไมรบคน เมอพนกำาหนดภาระผกพนตามสญญา

การรบ-จายเงนการรบเงน

การรบเงนทกครง ใหมหลกฐานการรบเงนอยางใด อยางหนง ตามแตกรณ ดงน1. สำาเนาใบเสรจรบเงนของโรงเรยน2. สมดคฝากธนาคาร สำาหรบดอกเบยเงนฝากธนาคาร3. ใบเบกถอน สำาหรบการรบเงนฝาก ถอนคน4. คฉบบสญญายมเงน สำาหรบการรบเงนยมจากสวนราชการตนสงกด5. หนงสอรบรองการหก ภาษ ณ ทจาย (บก.28 ตามแบบสรรพากร) สำาหรบ กรณมการหก ภาษ ณ

ทจาย6. ใบเบกเงนงบประมาณ(ถามกรณไมสามารถรบเงนผานธนาคารได)การจายเงน1. การจายเงนทกครงใหมหลกฐานการจายอยางใดอยางหนง แลวแตกรณ ดงน 1.1 ใบเสรจรบเงนบคคลภายนอก 1.2 ใบสำาคญรบเงน ใชในกรณผรบเงนไมสามารถออกใบเสรจรบใหได 1.3 หลกฐานการจายเงนอนๆ (ตามแบบของสวนราชการ) 1.4 หลกฐานการโอนเงนเขาบญช ใชสำาหรบการจายเงนโดยโอนเงนเขาบญชเงนฝากของผรบ 1.5 ใบเสรจรบเงนกรมสรรพากร สำาหรบกรณนำาเงน ภาษหก ณ ทจายสงสรรพากร2. การจายเงนนอกงบประมาณทกประเภท ตองหก ภาษ ณ ทจาย หากเขาประเดน ดงน 2.1 จายรานคาทวไปหรอบคคลธรรมดา ครงหนงเงนตงแต 10,000.-บาท ขนไป 2.2 จายบรษทหรอหางหนสวน ทเปนนตบคคล ครงหนงเงนตงแต 500.-บาทขนไป 2.3 หกภาษ 1% ของราคาสนคากอนรวมภาษมลคาเพม 2.4 ออกใบรบรองการหกภาษ ณ ทจาย ใหผขายหรอผรบจาง และใชสำาเนาใบรบรอง การหก ภาษ ณ ทจายเปนหลกฐานประกอบการบนทกบญช 2.5 นำาภาษทหกไว สงสรรพากรอำาเภอหรอจงหวด (ขอแบบทสรรพากร) 2.6 นำาใบเสรจรบเงนของกรมสรรพากรมาเปนหลกฐานการบนทกบญช

2.7 ทกสนปปฏทนทำาแบบ ภงด. 3 ก. / ภงด. 53 ก. สงสรรพากร โดยสรปยอดทนำาสงตงแต เดอนมกราคม - เดอนธนวาคม3. การจายเงนทผขาย/ผรบจาง คดภาษมลคาเพม โรงเรยนตองไดรบหลกฐานทระบคำาวา “ใบกำากบภาษ” ในใบสงของ หรอใบกำากบสนคา หรอใบเสรจรบเงน

18หลกเกณฑการใชจายเงนอดหนนทวไป

1. การใชจายเงนอดหนนคาใชจายในการจดการศกษาขนพนฐาน(คาใชจายรายหว) ใชจายได 3 ประเภท ดงน

1) งบบคลากร1.1) คาจางชวคราว เชน จางครอตราจางรายเดอน

พนกงานขบรถ ฯลฯ2) งบดำาเนนงาน

2.1) คาตอบแทน เชน คาตอบแทนวทยากร คาตอบแทนวทยากรวชาชพทองถน

2.2) คาใชสอย เชน คาเบยเลยง ทเชาทพก คาพาหนะ คาจางเหมาบรการ ฯลฯ

2.3) คาวสด เชน คาวสดการศกษา คาเครองเขยน คาวสดเวชภณฑยา ฯลฯ

2.4) คาสาธารณปโภค เชน คานำา คาไฟฟา คาโทรศพท ฯลฯ

3) งบลงทน3.1) คาครภณฑ เชน จดซออปกรณคอมพวเตอร

เครองถายเอกสาร ฯลฯ

3.2) คาทดนและสงกอสราง รายจายเพอประกอบดดแปลงตอเตม หรอปรบปรงทดนและหรอสงกอสรางทมวงเงนเกนกวา 50,000.-บาท เชน คาจดสวน คาถมดน ถนน รว สะพาน บอนำา ฯลฯ

กรณงบลงทนและงบดำาเนนงาน สามารถดำาเนนการไดเพมเตมตามหนงสอของสำานกงบประมาณ ดวนทสด ท นร 0702/ว 51 ลงวนท 20 มกราคม 2548 เรอง หลกการจำาแนกประเภทรายจายตามงบประมาณ

เมอไดรบแจงโอนเงนอดหนนฯคาใชจายรายหว เขาบญชเงนฝากธนาคาร ใหโรงเรยนนำาสมดคฝากธนาคารไปตรวจสอบยอดเงนทไดรบกบธนาคาร หากถกตองตามจำานวนทไดรบจดสรรใหออกใบเสรจรบเงน วาไดรบเงนอดหนนฯคาใชจายรายหวฯ จาก สำานกงานคณะกรรมการการ ศกษาขนพนฐาน (กรณสพฐ.เปนผโอนเงนอดหนนใหรร.) สงใบเสรจรบเงนใหสำานกงานเขตพนทการศกษานาน เขต 1 ภายใน 5 วนทำาการ นบแตวนทไดรบทราบการโอนเงน เพอรวบรวม ไวตรวจสอบตอไป

รายละเอยดอตราการจดสรรเงนอดหนนรายหวตามมตคณะรฐมนตร เมอวนท 26 มนาคม 2551

1. ระดบกอนประถมศกษา คนละ1,700 บาท/ปการศกษา2. ระดบประถมศกษา คนละ1,900 บาท/ปการศกษา3. ระดบมธยมศกษาตอนตน คนละ3,500 บาท/ปการศกษา4. ระดบมธยมศกษาตอนปลาย คนละ3,800 บาท/ปการ

ศกษา19

ในปงบประมาณ 2550 คณะรฐมนตรมมตอนมตหลกการใหปรบอตราเงนอดหนนรายหวเพมขน โดยทยอยปรบเพมใหครบอตรา

ทกำาหนด ภายในระยะเวลา 3 ปตงแตปงบประมาณ 2550-2552 ดงน

ระดบสถานศกษา

อตราเดม(ตอคน/ภาค

เรยน)

ปการศกษา(ตอคน/ตอภาคเรยน)

2550 2551 2552

กอนประถม 300 483 666 850

ประถมศกษา 550 683 816 950มธยมตน 900 1,183 1,466 1,750มธยมปลาย 1,350 1,533 1,716 1,900

และจดสรรเพมเตมใหสำาหรบ โรงเรยนขนาดเลก ทมนกเรยนนอยกวาหรอเทากบ 120 คน

-ระดบประถมศกษา คนละ 250.-บาท-ระดบมธยมศกษา คนละ 500.-บาท

2. เงนอดหนนคาใชจายในการจดการศกษาขนพนฐาน(เงนอดหนนปจจยพนฐานสำาหรบนกเรยน ยากจน)

จดสรรใหแกสถานศกษาทมนกเรยนยากจน เพอจดหาปจจยพนฐานทจำาเปนตอการดำารงชวต และเพมโอกาสทางการศกษา เปนการชวยเหลอนกเรยนทยากจน ระดบชนประถมศกษาปท1 ถงมธยมศกษาปท 3 ใหมโอกาสไดรบการศกษาในระดบทสงขน

นกเรยนยากจน หมายถง นกเรยนทผปกครองมรายได ตอครวเรอนไมเกน 40,000.-บาทตอป

เกณฑการจดสรรจดสรรใหนกเรยนทยากจน ในสงกดสำานกงานคณะกรรมการ

การศกษาขนพนฐาน ดงน

1. ระดบประถมศกษา คนละ 460.-บาทตอคนตอป2. ระดบมธยมศกษาตอนตน/ขยายโอกาส คนละ 2,500.-บาท

ตอคนตอปลกษณะการใชงบประมาณใหใชในลกษณะแบบ ถวจาย คาหนงสอและอปกรณการ

เรยน คาเสอผาและเครองแตงกายนกเรยน คาอาหารกลางวน และคาพาหนะในการเดนทาง

20การใชจายงบประมาณสถานศกษาสามารถเลอกวธดำาเนนการ ใหแกนกเรยนยากจน

ไดตามความเหมาะสม ดงน1) คาหนงสอและอปกรณการเรยน

จดซอแจกจายใหแกนกเรยน หรอใหยมใช2) คาเสอผาและวสดเครองแตงกายนกเรยน

จดซอหรอจดจางผลตแจกจายใหแกนกเรยน3) คาอาหารกลางวน

จดซอวตถดบมาประกอบอาหารหรอจางเหมาทำาอาหาร หรอจายเปนเงนสดใหแกนกเรยนโดยตรง

4) คาพาหนะในการเดนทางจายเปนเงนสดใหแกนกเรยนโดยตรง หรอจางเหมารถ

รบสงนกเรยนกรณดำาเนนการ จดซอ จดจาง จดหา ตองดำาเนนการตาม

ระเบยบสำานกนายกรฐมนตร วาดวยการพสดพ.ศ.2535 และแกไขเพมเตม

กรณจายเปนเงนสดใหแกนกเรยนโดยตรง ใหสถานศกษาแตงตงคณะกรรมการอยางนอย 3 คน รวมจายเงนโดยใชใบสำาคญรบเงนเปนหลกฐาน

3. เงนอดหนนฯคาอาหารนกเรยนประจำาพกนอนจดสรรใหแกสถานศกษาทไดดำาเนนการจดทพกใหแกนกเรยน

ซงมถนทอยไมสะดวก หางไกล กนดาร ทำาใหเปนอปสรรค ตอการเดนทางไป-กลบระหวางถนทอยกบสถานศกษา จำาเปนตองพกอาศยในสถานททสถานศกษาจดให ทงทจดในและนอกสถานศกษา โดยสถานศกษาสามารถดำาเนนการควบคมดแลได สำาหรบนกเรยนระดบชน ประถมศกษาปท1 ถงมธยมศกษาปท 3

ลกษณะการใชงบประมาณใชเปน คาอาหาร นกเรยนประจำาพกนอนการใชจายงบประมาณ1) ใหสถานศกษาจายหรอจดหาอาหารใหแกนกเรยนประจำาพก

นอน โดยสามารถเลอกวธดำาเนนการได ดงน1.1) จดซอวตถดบประกอบอาหาร หรอจางเหมาทำา

อาหาร โดยใหดำาเนนการตามระเบยบสำานกนายกรฐมนตร วาดวยการพสด พ.ศ.2535 และแกไขเพมเตม

1.2) จายเงนสด ใหแกนกเรยน โดยใหสถานศกษาแตงตงคณะกรรมการอยางนอย 3 คน รวมจายเงน โดยใชใบสำาคญรบเงนเปนหลกฐาน

2) หากมเงนงบประมาณคงเหลอ สามารถนำาไปใชจายในรายการอน ทเกยวของกบการจดหาอาหารใหแกนกเรยนได

21การบญชในสถานศกษา

การบญชสถานศกษาในสงกดสำานกงานเขตพนทการศกษา แบงออกเปน 2 ประเภท

ประเภทท 1 โรงเรยนประถมและโรงเรยนขยายโอกาสฯ (สงกดสปช.เดม) ใชระบบควบคมการเงนหนวยงานยอย พ.ศ. 2544

ประเภทท 2 โรงเรยนมธยมศกษา(สงกดกรมสามญศกษาเดม) ใชระบบบญชหนวยงานยอย พ.ศ.2515

แผนภมการบญชสถานศกษา

ประเภทท 1 โรงเรยนประถมและโรงเรยนขยายโอกาสฯ (สงกดสปช.เดม) ใชระบบควบคมการเงนหนวยงานยอย พ.ศ.2544

การบนทกบญช

เงนงบประมาณ เงนนอกงบประมาณ เงนรายไดแผนดน

สงเบกสพท. จาย รบ/นำาสง

รบ ทะเบยนคม ทะเบยนคมการรบทะเบยนคมหลกฐานขอเบก ใบสำาคญคจาย และนำาสงเงน รายไดแผนดน จาย

ทะเบยนคมเงนนอกงบประมาณ

รบ/นำาสง สพท.ประเภท....................................

(แยกคมตามประเภทรายรบ) จายเงนให รบ จาย

เจาหน/ผมสทธ รายงานเงนคงเหลอ

ประจำาวนสพท.แจงรร.ทราบหลงจากจายเงนใหเจาหน/ผมสทธ

หมายเหต กรณทสพท.ไมโอนเงนงบประมาณใหเจาหนหรอผมสทธโดยตรง แตฝากจายไวใน บญชเงนอดหนนทวไปใหโรงเรยนบนทกบญชเชนเดยวกบเงนนอกงบประมาณ

22

ประเภทท 2 โรงเรยนมธยมศกษา (สงกดกรมสามญฯเดม) ใชระบบบญชหนวยงานยอย พ.ศ.2515

(ในทางปฏบตไดใชระบบบญชหนวยงานยอยพ.ศ.2515 ผสมกบ ระบบควบคมการเงนหนวยงานยอย พ.ศ.2544)

การบนทกบญช

เงนงบประมาณ เงนนอกงบประมาณ เงนรายไดแผนดน

สงเบกสพท. จาย

รบ ทะเบยนคม ทะเบยนคมหลกฐานขอเบก ใบสำาคญคจาย

รบ/นำาสง จาย

สมดเงนสด รบ/นำา

สง จาย

ทะเบยนคมเงนนอกงบประมาณ ทะเบยนคม สพท.

ประเภท.................................... เงนรายไดแผนดน(แยกคมตามประเภทรายรบ)

จายเงนให รบ จาย รบ/นำา

สง เจาหน/ผมสทธ

รายงานเงนคงเหลอประจำาวนสพท.แจงรร.ทราบหลงจากจายเงนใหเจาหน/ผมสทธ

หมายเหต กรณทสพท.ไมโอนเงนงบประมาณใหเจาหนหรอผมสทธโดยตรง แตฝากจายไวใน

บญชเงนอดหนนทวไปหรอเงนฝากธนาคารกระแสรายวน-เงนงบประมาณของโรงเรยน ใหโรงเรยนบนทกบญชเชนเดยวกบเงนนอกงบประมาณ

23

ตวอยางเอกสารงานบญชระบบควบคมการเงนหนวยงานยอย

พ.ศ.2544

สำาหรบโรงเรยนประถมและโรงเรยนขยายโอกาสฯ (สงกดสปช.เดม)

ผตรวจสอบภายในสถานศกษาควรศกษาเพมเตมการจดทำาบญช จากแนวปฏบตการบรหารงบประมาณและการดำาเนนงานของโรงเรยน ตอน ระบบควบคมการเงนหนวยงานยอย หนา 182 เปนตนไป(จดทำาโดยหนวยตรวจสอบภายใน เลมสเขยวสงใหทกโรงเรยน)

31

ตวอยางเอกสารงานบญชระบบบญชหนวยงานยอย พ.ศ.2515สำาหรบโรงเรยนมธยมศกษา (สงกด

กรมสามญศกษาเดม)

ผตรวจสอบภายในสถานศกษาควรศกษาเพมเตมการจดทำาบญช จากแนวปฏบตการบญชสำาหรบหนวยงานยอย พ.ศ. 2515 (จดทำาโดยหนวยตรวจสอบภายใน เลมสฟาสงใหโรงเรยนมธยมศกษา ทกโรงเรยน)

38

สรปการเกบเอกสารหลกฐานเกยวกบทางการเงนและพสด ของโรงเรยน

1. เจาหนาทพสดรวบรวมเอกสารหลกฐานการจดซอ จดจาง ตงแตเรมตนดำาเนนการจนกระทงถงขนสดทาย(รายงานขอซอจนถงรายงานตรวจรบพสด) ใหจดทำาเอกสาร 2 ชด

2. นำาเอกสารหลกฐานตามขอ 1 (ตนฉบบ) ทงหมดมอบใหเจาหนาทการเงน เพอทำาบนทกเสนอขออนมตเบกจายเงนและลงนามใบเบกถอนเงนฝากธนาคาร สวนสำาเนาหลกฐานตามขอ 1 เจาหนาทพสด ใชประกอบการลงบญชวสดหรอทะเบยนครภณฑแลวแตกรณ

3. เจาหนาทการเงน จายเงนใหเจาหน พรอมทงขอรบใบเสรจรบเงน ลงวนททจายเงน เพอใชเปนหลกฐานการจายและบนทกบญช

4. รวบรวมหลกฐานตามขอ 2 และนำาใบเสรจรบเงนตามขอ 3 แนบเรองรวมทงหมดใหเรยบรอย มนคง

5. นำาหลกฐานตาม ขอ 4 มอบใหเจาหนาทบญช บนทกบญชตามระบบควบคมการเงนหนวยงานยอยพ.ศ.2544 หรอระบบบญชหนวยงานยอย พ.ศ.2515

6. การเบกเงนคาตอบแทน ใชสอย คาสาธารณปโภค ไดแก คาตอบแทนวทยากรบคคลภายนอก คาเบยเลยง ทพก พาหนะ คาไฟฟา ประปา โทรศพท เงนอดหนนจายรายตวใหนกเรยน เปนตน ใหมหลกฐาน

ประกอบการเบกเงนตามระเบยบของทางราชการ 1 ชด (ตนฉบบ) โดยให ดำาเนนการเชนเดยวกบ ขอ 2 ถง ขอ 5

7. เจาหนาทบญชเกบหลกฐานไวเปนระบบ โดยทกสนเดอนใหจดทำางบหนาหลกฐาน การจาย แนบทายดวยหลกฐานตามขอ 4 หรอ ขอ 6 นำาเสนอผบรหารสถานศกษาใหรบทราบ

8. เกบรวบรวมหลกฐานทงหมดไวอยางเปนระบบ ตามปงบประมาณ(เดอนตลาคม ถงเดอนกนยายน) เพอรอรบการตรวจสอบเปนเวลา 10 ป

39งบหนาหลกฐานการจาย(ใชกบรร.ประถมและขยายโอกาสเดม)

ประจำาเดอน .........................พ.ศ................รวม 2 ชด

ลำาดบท

ประเภทของเงน เอกสารประกอบการ

เบกเงน

จำานวนเงน

หมายเหต

12

เงนอดหนนฯรายหวระดบประถมเงนอดหนนฯรายหวระดบประถม

คาวสดโรงเรยนคาซอมคอมพวเตอร

2,0001,500

บจ.6บจ.7

รวมเงน 3,500

(สามพนหารอยบาทถวน)(ลงชอ) ...........เจาหนาทบญช........... ผรายงาน

ตรวจสอบถกตอง ( )

(ลงชอ).........................................................(

)ตำาแหนง รองผอำานวยการ

โรงเรยน........... รบทราบ

(ลงชอ)........................................................(ผอำานวยการ

โรงเรยน.......................)

หมายเหต 1.งบหนาหลกฐานการจายใหจดทำาแตละเดอน โดยใหแนบหลกฐานการจายประกอบ และใหรวบรวมไวเพอรอการตรวจสอบจากผมหนาทตรวจสอบของสวนราชการตอไป

2.หลกฐานการจายคาอาหารกลางวนใหแยกจดทำางบหนาตางหาก

40(งบหนาหลกฐานการจายใชกบรร.มธยมฯสามญเดม)

โรงเรยน.............................................อำาเภอ........................................จงหวดนาน

งบหนาหลกฐานการจายเงนอดหนนฯคาใชจายรายหว ประจำาเดอน ............... พ.ศ..........

จำานวน......................ฉบบ เปนเงน.....................บาท (..............................................................)

วน เดอนป

ทจายเงน

ใบสำาคญท(บค./บจ.)

รายการจาย จำานวนเงน หมายเหต

7 ต.ค. 2550

บจ.1บจ.2บจ.3

คาวสดโรงเรยนคาซอมแซมเครองคอมพวเตอรคาไฟฟา

2,0001,500

600

---

รวมเงน

ลงชอ..........................................

(.........................................)

เจาหนาทรวบรวม

............../............../.............

ตรวจสอบแลวถกตอง

ลงชอ..............................................

(.............................................)

รองผอำานวยการฯฝายการเงน

............./............/.......... รบทราบ

ลงชอ.............................................

(............................................)ผอำานวยการสถาน

ศกษา............../............/...

........หมายเหต

การเรยงลำาดบหลกฐานการจาย ใหเรยงลำาดบตามการลงบญชจายในสมดเงนสดและทะเบยนคมใบสำาคญคจาย การใหเลขทในหลกฐานการจายจงใหเลขทตามลำาดบการลงบญชดวย และเรยงลำาดบไวเปนรายเดอน เมอขนเดอนใหมกใหเลขทใหม

41

การตรวจสอบทางการเงน

1. ตรวจสอบเงนคงเหลอ (กระดาษทำาการ 10) เพอตรวจสอบวา

เงนสด เงนฝากธนาคาร เงนฝากสวนราชการผเบก(สพท.) เอกสารแทนตวเงนคงเหลอถกตองตรงกบรายงานเงนคงเหลอประจำาวน ตรงกบทะเบยนคมเงนฯทกประเภทรวมกน

-นบเงนสด-ตรวจสมดคฝากธนาคาร-ตรวจสมดคฝากสวนราชการผเบก(สพท.)-ตรวจสญญายมเงนคางสงใช(นบเฉพาะรร.มธยมสามญเดม

ซงมยอดคงเหลออยในบญชจนกวามการสงใชเงนยมเรยบรอยจงตดจาย สวนรร.ประถม/ขยายโอกาสไดตดจายเปนลกหนตงแตวนท

จายเงนยมแลวจงไมนบเปนเงนคงเหลอในมอแตใหหมายเหตไวในรายงานเงนคงเหลอฯ)

-ตรวจทะเบยนคมเงนทกประเภททกเลม2. ตรวจสอบการเกบรกษาเงน (รายงานเงนคงเหลอประจำา

วน,บนทกการรบเงนเพอเกบรกษา)-มการเกบรกษาเงนเปนไปตามทระเบยบกำาหนด-มคณะกรรมการเกบรกษาเงน ลงลายมอชอเกบรกษาเงนครบ

ถวน3. ตรวจสอบการรบ-จายเงน (กระดาษทำาการ 15 ,กระดาษ

ทำาการ 17)-เงนทโรงเรยนไดรบออกใบเสรจรบเงนและบนทกบญชครบ

ถวนถกตอง-การจายเงนมหลกฐานการจายและบนทกบญชครบถวนถก

ตองทกรายการ4. ตรวจสอบการนำาสงเงนรายไดแผนดน-ไดนำาเงนรายไดแผนดนสงคลงครบถวนถกตอง5. ตรวจสอบการจดทำารายงานทางการเงน-รายงานเงนคงเหลอ ณ วนสนเดอน-รายงานประเภทเงนคงเหลอ ณ วนสนเดอน (การบญช

พ.ศ.2515)-รายงานการรบ-จายเงนรายไดสถานศกษา-รายงานรบและนำาสงเงนรายไดแผนดน-การจดทำางบเปรยบเทยบยอดบญชเงนฝากธนาคารกระแส

รายวนทกบญช(ถาม)

42

การพสดในสถานศกษา

การพสดตามระเบยบสำานกนายกรฐมนตรวาดวยการพสด พ.ศ.2535 และทแกไขเพมเตม

พสด หมายความวา วสด ครภณฑ ทดนและสงกอสราง ทกำาหนดไวในหนงสอ การจำาแนกประเภทรายจายตามงบประมาณ ของสำานกงบประมาณ หรอการจำาแนกประเภทรายจายตามสญญาเงนกจากตางประเทศ

หนงสอการจำาแนกประเภทรายจาย ของสำานกงบประมาณไดจำาแนกรายจายคาวสด ครภณฑ ทดนและสงกอสราง ไวดงน

คาวสด หมายถง รายจายดงตอไปน1)รายจายเพอจดหาสงของซงโดยสภาพเมอใชแลวยอมสน

เปลอง หมดไป แปรสภาพ หรอไมคงสภาพเดม หรอสงของทมลกษณะคงทนถาวร และมราคาตอหนวยหรอตอชดไมเกน 5,000 บาท รวมถงคาใชจายทตองชำาระพรอมกน เชน คาขนสง คาภาษ คาประกนภย คาตดตง เปนตน

2)รายจายเพอจดหาโปรแกรมคอมพวเตอรทมราคาตอหนวยหรอตอชดไมเกน 20,000 บาท

3)รายจายเพอประกอบดดแปลง ตอเตม หรอปรบปรงครภณฑ ทมวงเงนไมเกน 5,000 บาท ทดนและหรอสงกอสราง ทมวงเงนไมเกน 50,000 บาท

4)รายจายเพอ ประกอบ ดดแปลง ตอเตมหรอปรบปรงครภณฑคอมพวเตอร ทมวงเงน ไมเกน 5,000 บาท

5)รายจายเพอซอมแซมบำารงรกษาทรพยสนเพอใหสามารถใชงานไดตามปกต

ครภณฑ หมายถง รายจายดงตอไปน

1)รายจายเพอจดหาสงของทมลกษณะคงทนถาวร และมราคาตอหนวยหรอตอชดเกนกวา 5,000 บาท รวมถงคาใชจายทตองชำาระพรอมกน เชน คาขนสง คาภาษ คาประกนภย คาตดตง เปนตน

2)รายจายเพอจดหาโปรแกรมคอมพวเตอรทมราคาตอหนวยหรอตอชดเกนกวา 20,000 บาท

3)รายจายเพอประกอบ ดดแปลง ตอเตมหรอปรบปรงครภณฑรวมทงครภณฑคอมพวเตอรทมวงเงนเกนกวา 5,000 บาท

4)รายจายเพอซอมแซมบำารงรกษาโครงสรางของครภณฑขนาดใหญ เชน เครองบน เครองจกรกลยานพาหนะ เปนตน ซงไมรวมถงคาซอมบำารงปกตหรอคาซอมกลาง

43

ทดนและสงกอสราง หมายถง รายจายเพอใหไดมาซงทดนและหรอสงกอสราง รวมถงสงตาง ๆ ซงตดตรงกบทดนและหรอสงกอสราง เชน อาคาร บานพก สนามเดกเลน สนามบน สระวายนำา สะพาน ถนน รว บอนำา อางเกบนำา เขอน เปนตน รวมถงรายจายดงตอไปน

1)คาตดตงระบบไฟฟา หรอระบบประปา รวมถงอปกรณตาง ๆ ซงเปนการตดตงครงแรก ในอาคารหรอสถานทราชการ ทงทเปนการดำาเนนการพรอมการกอสรางหรอภายหลงการกอสรางอาคารหรอภายหลงการกอสรางอาคาร

2)รายจายเพอประกอบ ดดแปลง ตอเตม หรอปรบปรงทดนและหรอสงกอสราง ทมวงเงนเกนกวา 50,000 บาท เชน คาจดสวน คาถมดน เปนตน

3)รายจายเพอจางออกแบบ จางควบคมงานทจายใหแกเอกชน หรอนตบคคล

4)รายจายเพอจางทปรกษาเพอการจดหา หรอปรบปรง ทดนและหรอสงกอสราง

5)รายจายทเกยวเนองกบทดนและหรอสงกอสราง เชน คาเวนคนทดน คาชดเชยกรรมสทธทดน คาชดเชยผลอาสน เปนตน

การพสด หมายความวา การจดทำาเอง การซอ การจาง การจางทปรกษา การจางออกแบบและควบคมงาน การแลกเปลยน การเชา การควบคม การจำาหนาย และการดำาเนนการอน ๆ ทกำาหนดไวในระเบยบพสด

การพสดทดำาเนนการในสถานศกษา มดงน1. การจดหา ไดแก การจดซอ การจดจาง การจดทำาเอง การ

แลกเปลยน การเชา การจางทปรกษา การจางออกแบบ และการควบคมงาน

2. การควบคม ไดแก การจดทำาบญชวสด การจดทำาทะเบยนครภณฑ การเบกจาย การยม การดแลบำารงรกษา การตรวจสอบ และรายงาน

3. การจำาหนาย ไดแก การขาย การแลกเปลยน การโอน การแปรสภาพ หรอการทำาลาย การจำาหนายเปนสญ การลงจายออกจากบญช หรอทะเบยนประเภทของเงนทตองดำาเนนการตามระเบยบพสด ไดแก

1. เงนงบประมาณ2. เงนบำารงการศกษา3. เงนบรจาค4. เงนนอกงบประมาณอน เชน ลกเสอ เนตรนาร ยวกาชาด

เงนอดหนนจากองคกรปกครองสวนทองถน เปนตน

44

ผมอำานาจหรอหนาทเกยวกบพสด ไดแก

1. เจาหนาทพสด หรอเจาหนาทผรบผดชอบ2. หวหนาเจาหนาทพสด3. หวหนาหนวยพสด4. คณะกรรมการตาง ๆ ทเกยวกบ การซอ การจาง การ

จดทำาเอง การแลกเปลยน การตรวจสอบ และการจำาหนาย5. หวหนาสถานศกษา (ตามทไดรบมอบหมายอำานาจจาก

หวหนาสวนราชการ)6. หวหนาสวนราชการ7. ปลดกระทรวง8. รฐมนตร

คณะกรรมการทเกยวกบการซอ การจาง ไดแก1. คณะกรรมการเปดซองสอบราคา2. คณะกรรมการรบและเปดซองประกวดราคา3. คณะกรรมการพจารณาผลการประกวดราคา4. คณะกรรมการจดซอโดยวธพเศษ5. คณะกรรมการจดจางโดยวธพเศษ6. คณะกรรมการตรวจรบพสด7. คณะกรรมการตรวจการจาง

การแตงตงคณะกรรมการเกยวกบการซอ การจางคณะกรรมการมประธาน 1 คน กรรมการอยางนอย 2 คน- ควรเปนขาราชการระดบ 3 ขนไป- ควรแตงตงผชำานาญการ หรอผทรงคณวฒ ยกเวนคณะกรรมการรบและเปดซองประกวดราคา - ใหแตงตงทกครงทมการซอ หรอจาง และกำาหนดระยะเวลาพจารณาของคณะกรรมการไวดวย- กรณจำาเปนหรอเพอประโยชนของทางราชการจะแตงตงบคคลทมใชขาราชการรวมเปน กรรมการดวยกไดการซอหรอการจางครงเดยวกนหามแตงตง

1. กรรมการรบและเปดซองประกวดราคาเปนกรรมการพจารณาผลการประกวดราคา

2. กรรมการพจารณาผลการประกวดราคา เปนกรรมการตรวจรบพสด

3. กรรมการเปดซองสอบราคาเปนกรรมการตรวจรบพสด

45

การซอการจางวงเงนไมเกน 10,000 บาท จะแตงตงขาราชการ หรอลกจางประจำาคนหนง ซงมใชผจดซอ หรอจดจางเปนผตรวจรบพสดหรองานจางกได

เมอถงกำาหนดเวลาการเปดซองสอบราคาหรอรบซองประกวดราคา ประธานกรรมการยงไมมาปฏบตหนาท ใหกรรมการทมา ประชมเลอกกรรมการคนหนงทำาหนาทประธานกรรมการในเวลานน โดยใหคณะกรรมการดงกลาวปฏบตหนาทเฉพาะตามระเบยบ ฯ ขอ 42 (1) หรอขอ 49 แลวแตกรณ และรายงานประธานกรรมการเพอดำาเนนการตอไปการจดซอและการจดจางพสด

การจดซอ หมายความวา การซอพสดทกชนดทมการตดตง ทดลอง และบรการทเกยวของอน ๆ แตไมรวมถงการจดหาพสดในลกษณะการจาง

การจาง หมายความวา การจางทำาของ และการรบขนตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชย และการจางเหมาบรการ แตไมรวมถงการจางลกจางของสวนราชการตามระเบยบกระทรวงการคลง การรบขนในการเดนทางไปราชการตามกฎหมายวาดวยคาใชจายในการเดนทางไปราชการ การจางทปรกษา การจางออกแบบ และควบคมงาน การจางแรงงานตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชย วธซอ และวธจาง

1. วธตกลงราคา วงเงนครงหนงไมเกน 100,000 บาท

2. วธสอบราคา วงเงนครงหนงเกน 100,000 บาท แตไมเกน 2,000,000 บาท

3. วธประกวดราคา วงเงนครงหนงเกน 2,000,000 บาท4. วธพเศษ วงเงนครงหนงเกน 100,000 บาท5. วธกรณพเศษ ครงหนงไมจำากดวงเงน6. วธประมลดวยระบบอเลกทรอนกส ตามหลกเกณฑท

กระทรวงการคลงกำาหนด วงเงน ครงหนงตงแต 2,000,000 บาท ขนไปขนตอนการจดซอ จดจางทกวธ มขนตอนตามลำาดบ ดงน

1. รายงานขอซอ ขอจาง2. ดำาเนนการตามขนตอนของแตละวธ3. ขออนมตสงซอ /สงจาง4. ทำาสญญา หรอขอตกลง5. ตรวจรบพสด หรอตรวจการจาง6. เบกจายเงน

46

แผนภมขนตอนการซอ / จาง โดยวธตกลงราคา

47

จ.พสดเสนอรายงานขอซอ/จาง

หวหนาเจาหนาทพสด

หวหนาสถานศกษาเหนชอบ

จ.พสดตอรองราคากบผขาย / ผรบจาง

คณะกรรมการตรวจรบพสด /

ตรวจการจาง

จ.พสดลงบญชวสด / ทะเบยน

ครภณฑ

หวหนาสถานศกษาหรอหวหนาเจาหนาทพสด

สงซอ / สงจาง

จ.พสดรายงานผลการตรวจรบพสด / ตรวจการจาง และขออนมต

** “การซอหรอจางโดยวธตกลงราคาในวงเงนไมเกน 10,000 บาท และการซอหรอจางโดยวธพเศษกรณเรงดวนตามขอ 23(2)หรอขอ 24(3) ซงไมอาจทำารายงานตามปกตได เจาหนาทพสดหรอเจาหนาทผรบผดชอบในการปฏบตราชการนนจะทำารายงานตามวรรคหนงเฉพาะรายการทเหนวาจำาเปนกได”

การควบคมพสดพสดของสวนราชการไมวาจะไดมาดวยประการใด เชน ไดรบ

บรจาค การจดซอ จดจาง ดวยเงนงบประมาณ เงนรายไดสถานศกษา หรอ เงนอดหนน ตองลงบญชวสด หรอทะเบยนครภณฑ ตามระเบยบสำานกนายกรฐมนตรวาดวยการพสด พ.ศ.2535 เวนแตจะมกฎหมาย หรอระเบยบกำาหนดไวเปนอยางอน เชน รถราชการ ทราชพสด เปนตนการลงบญชวสดและทะเบยนครภณฑ

เอกสารและหลกฐานในการลงบญช และทะเบยน มดงน1) หลกฐานการรบพสด ไดแก ใบตรวจรบพสด ใบสงของ

หลกฐานการรบบรจาคพสด เปนตน2) หลกฐานการจายพสด ไดแก ใบเบกพสด3) บญชวสด4) ทะเบยนครภณฑ / ทะเบยนคมทรพยสน

การจดเกบเอกสารเกยวกบพสด1. เมอไดรบวสด และหลกฐานการรบพสดแลวใหเจาหนาท

พสด ใหเลขทเอกสารตามลำาดบ ร.1 , ร.2 , ร.3 ฯลฯ ตามลำาดบ แตละปงบประมาณในหลกฐานการรบ จดเกบหลกฐานเรยงตามลำาดบ เปนปงบประมาณ

พจารณาวสด แตละรายการวาเปนชนดใด ประเภทใด แลวนำาไปบนทกลงในชองตาง ๆ ของบญชวสด

2. การเบก เมอเจาหนาทพสด ไดรบใบเบกพสดแลวใหเลขทเอกสารตามลำาดบวนทจาย คอ จ.1 , จ.2 ,จ.3 ฯลฯ แตละ

ปงบประมาณ ใหจดเกบใบเบกพสดเรยงลำาดบตามเลขท เปนปงบประมาณ

พจารณาวสด แตละรายการวาเปนชนดใด ประเภทใด แลวนำาไปบนทก ลงบญชวสด ทกครงทมการจาย

3. บญชวสด จดเกบเปนปงบประมาณ4. ทะเบยนครภณฑ / ทะเบยนคมทรพยสน ใหบนทกตอเนอง

กนตลอด ไมตองแยกตามปงบประมาณ48

การตรวจสอบพสดประจำาปการตรวจสอบพสดประจำาปตามระเบยบสำานกนายกรฐมนตรวา

ดวยการพสด พ.ศ.2535 และทแกเขเพมเตม ขอ 1551. กอนสนเดอนกนยายนของทกป ใหหวหนาสถานศกษา

แตงตงเจาหนาทในสถานศกษาซงไมใชเจาหนาทพสด คนหนงหรอหลายคนตามความจำาเปน เปนเจาหนาทตรวจสอบพสด โดยออกคำาสงแตงตงทกป

2. เจาหนาทตรวจสอบพสด ทไดรบแตงตงเรมดำาเนนการตรวจสอบพสดในวนทำาการวนแรกของเดอนตลาคม เปนตนไป และรายงานผลการตรวจสอบพสดตอหวหนาสถานศกษาภายใน 30 วนทำาการ

3. หวหนาสถานศกษา เมอรบทราบรายงานผลการตรวจสอบพสดใหดำาเนนการ ดงน

3.1 สงสำาเนารายงานผลการตรวจสอบพสด พรอมสำาเนาคำาสงแตงตงเจาหนาทตรวจสอบพสด 1 ชด ใหสำานกงานตรวจเงนแผนดนภมภาค(สง ผอำานวยการสำานกงานตรวจเงนแผนดนภมภาค 9 อาคารเลขท 422 หม 2 ต.ศาลา อ.เกาะคา จ.ลำาปาง 52130)

3.2 กรณผลการตรวจสอบพสด ปรากฏวา การรบจายพสด ไมถกตอง มพสดสญหาย ชำารด เสอมคณภาพ หรอไมจำาเปนตองใช

ในราชการ ใหดำาเนนการแตงตงคณะกรรมการสอบหาขอเทจจรง คณะกรรมการสอบหาขอเทจจรงรายงานผลเสนอตอหวหนาสถานศกษา กรณผลการพจารณาไมมผใดตองรบผดชอบ ใหดำาเนนการจำาหนายพสด เมอดำาเนนการจำาหนายพสดแลวใหเจาหนาทพสดลงจายพสดออกจากบญช หรอทะเบยนแลวแจงไปยงสำานกงานตรวจเงนแผนดนภมภาคทราบ ภายใน 30 วนนบแตวนลงจายพสดนนการจำาหนายพสด

ดำาเนนการได ดงน1. ขาย2. การแลกเปลยน3. การโอน4. การแปรสภาพ5. การทำาลาย6. การจำาหนายเปนสญ

49

จำาหนายเปนสญ ได กรณ ดงน- พสดนนสญไปโดยไมปรากฏตวผรบผด- มตวผรบผด แตไมสามารถชดใชใหได- มตวพสดอย แตไมสามารถขาย หรอแลกเปลยน

หรอโอน หรอแปรสภาพ หรอทำาลายได พสดชำารด เสอมสภาพ ไมจำาเปนตองใชในราชการตอไป

ใหศกษาเพมเตม เรองการควบคมและการจำาหนายพสดไดจาก

คมอแนวปฏบตการบรหารงบประมาณและการดำาเนนงานของโรงเรยนซงจดทำาโดยหนวยตรวจสอบภายใน สำานกงานเขตพนทการศกษานาน เขต 1 (เลมสเขยว) หนา 160 เปนตนไป

หวหนาสถานศกษามอำานาจหนาทเกยวกบพสด ตามระเบยบสำานกนายกรฐมนตรวาดวยการพสด พ.ศ. 2535 และแกไขเพมเตม ตามคำาสงมอบอำานาจจากเลขาธการสำานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานท 22/2546 เรอง มอบอำานาจเกยวกบการพสด ลงวนท 8 กรกฎาคม 2546

อำานาจในการสงซอหรอสงจาง ตามระเบยบสำานกนายกรฐมนตรวาดวยการพสดพ.ศ.2535 และแกไขเพมเตม มดงน

ขอ 59 การดำาเนนการซอหรอจางโดยวธกรณพเศษ ใหหวหนาสวนราชการสงซอหรอสงจางจากผขายหรอผรบจางตามขอ 26 โดยตรง เวนแตการซอหรอการจางครงหนงซงมราคาไมเกน 100,000 บาท ใหหวหนาเจาหนาทพสดจดซอหรอจางไดภายในวงเงนทไดรบความเหนชอบจากหวหนาสวนราชการตามขอ 29

ขอ 65 การสงซอหรอสงจางครงหนง นอกจากวธพเศษและวธกรณพเศษ ใหเปนอำานาจของผดำารงตำาแหนงและภายในวงเงน ดงตอไปน

(1) หวหนาสวนราชการไมเกน 50,000,000 บาท(2) ปลดกระทรวงเกน 50,000,000 บาท แตไมเกน 100,000,000 บาท(3) รฐมนตรเจาสงกดเกน 100,000,000 บาท

ขอ 66 การสงซอหรอสงจางโดยวธพเศษครงหนงใหเปนอำานาจของผดำารงตำาแหนงและภายในวงเงน ดงตอไปน

(1) หวหนาสวนราชการไมเกน 25,000,000 บาท(2) ปลดกระทรวงเกน 25,000,000 บาท แตไมเกน

50,000,000 บาท(3) รฐมนตรเจาสงกดเกน 50,000,000 บาท

ขอ 67 การสงซอหรอสงจางโดยวธกรณพเศษ ใหหวหนาสวนราชการสงซอหรอสงจางโดยไมจำากดวงเงน

50

การจดทำารายงานการควบคมภายในตามระเบยบคณะกรรมการตรวจเงนแผนดน

วาดวยการกำาหนดมาตรฐานการควบคมภายใน พ.ศ.2544

ระเบยบคณะกรรมการตรวจเงนแผนดนวาดวยการกำาหนดมาตรฐานการควบคมภายใน พ.ศ.2544 ขอ 6 ระบไว ดงน

ใหผรบตรวจรายงานตอคณะกรรมการตรวจเงนแผนดน ผกำากบดแล และคณะกรรมการตรวจสอบเกยวกบการควบคมภายใน อยางนอยปละหนงครง ภายในเกาสบวนนบจากวนสนปงบประมาณ หรอปปฏทน แลวแตกรณ เวนแตการรายงานครงแรก ใหกระทำาภายในสองรอยสสบวนนบจากวนวางระบบการควบคมภายในแลวเสรจโดยมรายละเอยด ดงน

(1) ทำาความเหนวาระบบการควบคมภายในของหนวยรบตรวจทใชอยมมาตรฐานตามระเบยบนหรอไม

(2) รายงานผลการประเมนความเพยงพอ และประสทธผลของระบบการควบคมภายใน ในการบรรลวตถประสงค และเปาหมายทกำาหนด รวมทงขอมลสรปผลการประเมนแตละองคประกอบของการควบคมภายใน ประกอบดวย

(ก) สภาพแวดลอมของการควบคม(ข) การประเมนความเสยง(ค) กจกรรมการควบคม(ง) สารสนเทศและการสอสาร(จ) การตดตามประเมนผล

(3) จดออนของระบบการควบคมภายในพรอมขอเสนอแนะ แผนการปรบปรงระบบการควบคมภายใน

51

การควบคมภายในหมายถง กระบวนการทผกำากบดแล ฝายบรหารและ

บคลากรของหนวยรบตรวจกำาหนดใหมขน เพอใหความมนใจอยางสมเหตสมผลวา การดำาเนนงานของหนวยรบตรวจ จะบรรลวตถประสงคทง 3 ดาน ดงตอไปน

1.เพอใหเกดประสทธผลและประสทธภาพของการดำาเนนงาน รวมถงการดแลทรพยสน การปองกนความผดพลาด เสยหาย การรวไหล และการทจรต (OperationObjective) = O

2.เพอใหเกดความเชอถอไดของรายงานทางการเงน (Financial Reporting Objective) = F3.เพอใหเกดการปฏบตตามกฎหมาย ระเบยบขอบงคบ

นโยบายเกยวของกบการดำาเนนงานของหนวยรบตรวจ (Compliance Objective) = Cมาตรฐานการควบคมภายใน ประกอบดวยองคประกอบ 5 ประการ

ซงผกำากบดแลฝายบรหารจะตองจดใหมการดำาเนนงาน เพอใหบรรลวตถประสงคของการควบคมภายใน

1. สภาพแวดลอมของการควบคม (Control Environment)

“สภาพแวดลอมของการควบคม หมายถง ปจจยตาง ๆ ซง”รวมกนสงผลใหมการควบคมขนในหนวยรบตรวจ หรอทำาใหการควบคมทมอยไดผลดขน หรอในทางตรงกนขามสภาพแวดลอมอาจทำาใหการควบคมยอหยอนลงได

ตวอยางปจจยเกยวกบสภาพแวดลอมการควบคมภายใน เชน ปรชญาและรปแบบการทำางานของผบรหาร ความซอสตยและจรยธรรม ความร ทกษะและความสามารถของบคลากร โครงสรางการจดองคกร การมอบอำานาจและหนาทความรบผดชอบ นโยบายและวธบรหารดานบคลากร เปนตน

ในการดำาเนนการเกยวกบสภาพแวดลอมของการควบคม ผกำากบดแล ฝายบรหาร และบคลากรของหนวยรบตรวจตองสรางบรรยากาศของการควบคมเพอใหเกดทศนคตทดตอการควบคมภายใน โดยสงเสรมใหบคลากรทกคนในหนวยรบตรวจเกดจตสำานกทดในการปฏบตงานในความรบผดชอบ และตระหนกถงความจำาเปนและความสำาคญของการควบคมภายใน รวมทงดำารงรกษาไวซงสภาพแวดลอมของการควบคมทด

52

2. การประเมนความเสยง (Risk Assessment)“ความเสยง หมายถง โอกาสทจะเกดความผดพลาด ความ”

เสยหาย การรวไหล ความสญเปลา หรอเหตการณ ซงไมพงประสงคททำาใหงานไมประสบความสำาเรจตามวตถประสงคและเปาหมายทกำาหนด

“การประเมนความเสยง หมายถง กระบวนการทใชในการระบ”และการวเคราะหความเสยงทมผลกระทบตอการบรรลวตถประสงค

ของหนวยรบตรวจ รวมทงการกำาหนดแนวทางทจำาเปนตองใชในการควบคมความเสยง หรอการบรหารความเสยง

ในการดำาเนนการเกยวกบการประเมนความเสยง ฝายบรหารตองประเมนความเสยงทงจากปจจยภายในและภายนอกทมผลกระทบตอการบรรลวตถประสงคของหนวยรบตรวจอยางเพยงพอและเหมาะสม

3. กจกรรมการควบคม (Control Activities)“กจกรรมการควบคม หมายถง นโยบาย และวธการตาง ๆ ”

ทฝายบรหารกำาหนดใหบคลากรของหนวยรบตรวจปฏบตเพอลดหรอควบคมความเสยง และไดรบการตอบสนองโดยมการปฏบตตาม

ตวอยางกจกรรมการควบคม เชน การสอบทานงาน การดแลปองกนทรพยสน การแบงแยกหนาทงาน เปนตน

ในการดำาเนนการเกยวกบกจกรรมการควบคม ฝายบรหารตองจดใหมกจกรรมการควบคมทมประสทธภาพและประสทธผล เพอปองกนหรอลดความเสยหาย ความผดพลาด ทอาจเกดขนและใหสามารถบรรลผลตามวตถประสงคของการควบคมภายใน สำาหรบกจกรรมการควบคม ในเบองตนจะตองแบงแยกหนาทงานภายในหนวยรบตรวจอยางเหมาะสม ไมมอบหมายใหบคคลใดบคคลหนงมหนาทเปนผรบผดชอบปฏบตงานทสำาคญหรองานทเสยงตอความเสยหายตงแตตนจนจบ แตถามความจำาเปนใหกำาหนดกจกรรมการควบคมอนททเหมาะสมทดแทน

4. สารสนเทศและการสอสาร (Information and Communication)

“สารสนเทศ หมายถง ขอมลขาวสารทางการเงน และขอมล”ขาวสารอน ๆ เกยวกบการดำาเนนงานของหนวยรบตรวจไมวาเปนขอมลจากแหลงภายในหรอภายนอก

ในการดำาเนนการเกยวกบสารสนเทศและการสอสาร ฝายบรหารตองจดใหมสารสนเทศอยางเพยงพอ และสอสารใหฝาย

บรหารและบคลากรอน ๆ ทเหมาะสมทงภายในและภายนอก หนวยรบตรวจซงจำาเปนตองใชสารสนเทศนนในรปแบบทเหมาะสมและทนเวลา

535. การตดตามประเมนผล (Monitoring)

“การตดตามประเมนผล หมายถง กระบวนการประเมน”คณภาพการปฏบตงานและประเมนประสทธผลของการควบคมภายในทวางไวอยางตอเนอง และสมำาเสมอ โดยการตดตามผลในระหวางการปฏบตงาน (Ongoing Monitoring) และการประเมนผลเปนรายครง (Separate Evaluation) ซงแยกเปนการประเมนการควบคมดวยตนเอง (Control Self Assessment) เชน การประเมนการควบคมโดยกลมผปฏบตงานภายในสวนงานนน ๆ และการประเมนการควบคมอยางเปนอสระ (Independent Assessment ) เชน การประเมนโดยผตรวจสอบภายใน การประเมนผลการควบคมภายในโดยผตรวจสอบภายนอก เปนตน

ในการดำาเนนการเกยวกบการตดตามประเมนผล ฝายบรหารตองจดใหมการตดตามประเมนผลโดยการตดตามผลในระหวางการปฏบตงาน และการประเมนผลเปนรายครง อยางตอเนองและสมำาเสมอ เพอใหความมนใจวา

ระบบการควบคมภายในทวางไวเพยงพอ เหมาะสม มประสทธภาพ และมการปฏบตจรง

การควบคมภายในดำาเนนไปอยางมประสทธผล ขอตรวจพบจากการตรวจสอบและการสอบทานอน ๆ ได

รบการปรบปรงแกไขอยางเหมาะสมและทนเวลา การควบคมภายในไดรบการปรบปรงแกไขใหสอดคลอง

กบสถานการณทเปลยนแปลงไป

ระเบยบฯ ขอ 6 เปนเรองเกยวกบการตดตามประเมนผลการควบคมภายใน

การตดตามประเมนผลทำาได 2 ลกษณะ1) ตดตามระหวางปฏบตงาน2) ตดตามเปนรายครง (ปละครงตามแบบคณะกรรมการ

ตรวจเงนแผนดน)

วตถประสงคของการประเมนผลการควบคมภายใน

1) เพอประเมนระบบการควบคมภายในของกจกรรมทกำาลงประเมนเปนไปตามหลกการควบคมภายในทด หรอไม

2)มความเพยงพอ และมประสทธผลหรอไม3)มจดออน / ความเสยงทมนยสำาคญหรอไม

54ขอบเขตของการประเมนผลการควบคมภายใน

ประเมนระบบการควบคมภายในของ งาน / กจกรรม ทมอยทงหมดของหนวยงานในระดบสวนงานยอย (กลมงานทกกลมงานใน สำานกงานเขตพนทการศกษา และงานทกงานในสถานศกษา)

ขนตอนและวธการประเมนผลการควบคมภายใน

1)กำาหนดผรบผดชอบในการประเมน2) ศกษาแบบสอบถามการควบคมภายใน , แบบประเมนองค

ประกอบฯ3)ประเมนแตละงาน / กจกรรม ตามแบบสอบถาม, แบบ

ประเมนเกยวกบ 5 องคประกอบ4)สงเกตการณ การปฏบตงานจรง วเคราะหเอกสารหลกฐาน

และสอบถามผทเกยวของ โดยพจารณาถงความมอย เหมาะสมและเพยงพอ

5)สรปคำาตอบและอธบายวธปฏบตในแตละขอคำาถาม

6)สรปวาหนวยงานมการปฏบตอยางไรในแตละเรองของงาน / กจกรรม นน ๆ

7)สรปผลการประเมนโดยรวมของกจกรรม8)นำาจดออน / ความเสยงทมนยสำาคญไปใชประกอบการ

ประเมนตามแบบ ปม.

55แผนผงแสดงขนตอนการจดทำารายงานการควบคมภายในตาม

ระเบยบ ฯ ขอ 6

56แผนผงการจดทำารายงานการควบคมภายใน

1. ตดตามผลการปฏบตงานตามแผนการปรบปรง(ตดตามแบบ ปย.3 ของงวดปกอน

2. ประเมนตามแบบสอบถาม,แบบประเมน 5 องคประกอบ ของมาตรฐานการควบคมภายใน (แบบ ปย.2-1)

สรปผลการประเมนลงในแบบตดตาม ปย.3

สรปผลการประเมนลงในแบบตดตาม ปย.2 (เฉพาะเรองทเสยง)

3. นำาความเสยงจากแบบตดตาม ปย.3 (เหลออย) และ แบบ ปย.2 (ความเสยงเกดขนใหม) มาสรปผลลงในแบบประเมนการควบคมภายใน (แบบ ปม.)

4. นำาความเสยงจากแบบ ปม.เพอจดทำาแบบ ปย.3

5. นำาความเสยงจากแบบ ปย.3 มาจดทำาหนงสอรบรองตามแบบ ปย.1

6. เสนอเจาหนาทอาวโสและ ตสน. และ ผอ.ร.ร. / ผอ.สพท. แลวจดรายงานการควบคมภายในให สพท./ สพฐ.

ตามระเบยบคณะกรรมการตรวจเงนแผนดนวาดวยการกำาหนดมาตรฐานการควบคมภายใน

พ.ศ.2546 ขอ 6 ของโรงเรยน

57

สพท.

รายงานของรร. สง สพท.

1. แบบ ปย. 1 (ภาพรวม)2. แบบ ปย.2 (ภาพรวม)3. แบบตดตาม ปย.34. แบบ ปย.3 5. แบบ ปย.1 -ร (ถาม)6. แบบ ปส. (ถาม)รายงานทเกบไวท ร.ร.1. แบบ ปย.2-12. แบบ ปม.3. แบบสอบถามการควบคมภายใน (ถาม)โรงเร

ยนกลมงาน

- วชาการ- บรหารทวไป- บรหารงานบคคล- บรหารงบประมาณ

1. ประเมนผลการปฏบตงาน (แบบ ปย.3 ของงวดปกอน) สรปผลการประเมน ลงในแบบตดตาม ปย.3

2. ใชแบบสอบถาม แบบประเมน 5 องคประกอบของ ร.ร. (ปย.2-1) สรปผลการประเมนลงในแบบ ปย.2 (ความเสยงเกดขนใหม)

3. นำาความเสยงจากแบบตดตาม ปย.3 ทเหลอย ตองปรบปรงแกไขในงวดตอไป และแบบ ปย.2 (เฉพาะเรองทมความเสยง) มาสรปผลลงในแบบประเมน

การควบคมภายใน (แบบ ปม.)

4. นำาความเสยงจากแบบ ปม.มาจดทำาแผนการปรบปรงการควบคมภายใน (แบบ ปย.3) ซงจะตดตามในปถดไป

5. นำาความเสยงตามแบบ ปย.3 มาจดทำาหนงสอรบรองตามแบบ ปย.1

6. รวบรวมเอกสารเสนอเจาหนาทอาวโส (ถาม) จดทำาแบบ ปย.1-ร และ

ผตรวจสอบภายใน (ถาม) จดทำาแบบ ปส. เพอแสดงความเหนเกยวกบ

การประเมนระบบการควบคมภายในพรอมใหขอเสนอแนะ

แผนผงการจดทำารายงานการควบคมภายในตามระเบยบคณะกรรมการตรวจเงนแผนดนวาดวยการกำาหนด

มาตรฐานการควบคมภายใน พ.ศ.2546 ขอ 6 ของ สพท.

สพฐ.

รายงานของ สพท. สง สพฐ.

1. แบบ ปย. 1 (ภาพรวม)2. แบบ ปย.1-ร3. แบบ ปส.4. แบบ ปย.2 (ภาพรวม) 5. แบบตดตาม ปย.36. แบบ ปย.3รายงานทเกบไวท สพท.1. แบบ ปย.2-12. แบบ ปม.3. แบบสอบถามการควบคมภายใน (ถาม)สพท.กลมใน สพท.

- กลมอำานวยการ- กลมบรหารงานบคคล- กลมนโยบายและแผน- กลมสงเสรม

การจดการศกษา

- กลมนเทศตดตามและประเมนผลการจดการศกษา

- หนวยตรวจสอบภายใน

1. ประเมนผลการปฏบตงาน (แบบ ปย.3 ของงวดปกอน) สรปผลการประเมน ลงในแบบตดตาม ปย.3

2. ใชแบบสอบถาม แบบประเมน 5 องคประกอบของ ร.ร. (ปย.2-1) สรปผลการประเมนลงในแบบ ปย.2 (ความเสยงเกดขนใหม)

3. นำาความเสยงจากแบบตดตาม ปย.3 ทเหลอย ตองปรบปรงแกไขในงวดตอไป และแบบ ปย.2 (เฉพาะเรองทมความเสยง) มาสรปผลลงในแบบประเมน

การควบคมภายใน (แบบ ปม.)

4. นำาความเสยงจากแบบ ปม.มาจดทำาแผนการปรบปรงการควบคมภายใน (แบบ ปย.3) ซงจะตดตามในปถดไป

5. นำาความเสยงตามแบบ ปย.3 มาจดทำาหนงสอรบรองตามแบบ ปย.1

6. รวบรวมเอกสารเสนอเจาหนาทอาวโส (ถาม) จดทำาแบบ ปย.1-ร และ

ผตรวจสอบภายใน (ถาม) จดทำาแบบ ปส. เพอแสดงความเหนเกยวกบ

การประเมนระบบการควบคมภายในพรอมใหขอเสนอแนะ

โรงเรยน

หนวยตรวจสอบภายในสำานกงานเขตพนทการศกษา

นาน เขต 1

คำานำา

กลยทธในการพฒนาการศกษาในปจจบน ไดมการกระจายอำานาจการจดการศกษา จากสวนกลาง ไปยงสถานศกษาโดยตรง ใหสถานศกษามอำานาจหนาท รบผดชอบ มความเปนอสระ และคลองตว ในการตดสนใจ การบรหารจดการทงดานวชาการ ดานงบประมาณ ดานบคลากร และดานบรหารทวไป เพอใหการบรหารโดยใชโรงเรยนเปนฐาน มการดำาเนนงานบรรลเปาหมายของโรงเรยน โดยใหสอดคลองกบนโยบายเปาหมายและมาตรฐานคณภาพการศกษาของชาตและของสวนราชการตนสงกด ซงสถานศกษาเปนผขบเคลอนนโยบายสการปฏบต

เพอใหสถานศกษาสามารถตรวจสอบ การบรหารการศกษาดวยตนเอง วาเปนไปอยางมระบบ เกดประสทธภาพ ประสทธผล และเปดโอกาสใหผทเกยวของและผมสวนได สวนเสย ในการจดการศกษา ไดเขามามสวนรวมในการจดการศกษา ใหเปนไปตามความตองการและคาดหวงของสงคม หนวยตรวจสอบภายใน สำานกงานเขตพนทการศกษานาน เขต 1 จงไดจดทำาเอกสารการตรวจสอบภายใน ในสถานศกษาขน เพอใหสถานศกษาไดนำาไปใชตรวจสอบประสทธภาพ ประสทธผล และระบบการควบคมภายในของสถานศกษาดวยตนเอง

หวงเปนอยางยงวาเอกสารฉบบน จะเปนประโยชนตอการพฒนาสถานศกษาตอไป

หนวยตรวจสอบภายในสำานกงานเขตพนทการศกษา

นาน เขต 1

สารบญ หนา

คำานำาการตรวจสอบภายในในสถานศกษา

1-3ความหมายของการตรวจสอบภายในประโยชนของการตรวจสอบภายในสาเหตทตองมการตรวจสอบภายในการดำาเนนการตรวจสอบภายใน ในสถานศกษา

ความรเบองตนเกยวกบการตรวจสอบภายใน 3

การวางแผนงบประมาณของสถานศกษา 4

การดำาเนนงานการเงน การบญช การพสด ในสถานศกษา13

ประเภทของเงนทโรงเรยนไดรบ14หลกฐานการรบ-จายเงน17

หลกเกณฑการใชจายเงนอดหนนทวไป18การบญชในสถานศกษา 21การเกบเอกสารหลกฐานการเงน ของสถานศกษา

38การตรวจสอบทางการเงน 41การพสดในสถานศกษา 42

การจดทำารายงานการควบคมภายใน ตามระเบยบคณะกรรมการตรวจเงนแผนดนวาดวยการกำาหนดมาตรฐานการควบคมภายใน พ.ศ.2544 50

ตวอยางรายงานการควบคมภายใน โรงเรยนบานดพงษ58

ผนวก-เอกสารประกอบการตรวจสอบภายใน ในสถานศกษา-สำาเนาหนงสอ สพฐ.ท ศธ 04002/383 ลว.30 ตลาคม 2549 เรอง การเกบรกษาเงนรายไดสถานศกษา-คำาสง สพฐ.ท 22/2546 เรอง มอบอำานาจเกยวกบการพสด ลงวนท 8 กรกฎาคม 2546-ระเบยบคณะกรรมการตรวจเงนแผนดนวาดวยการกำาหนด

มาตรฐาน การควบคมภายใน พ.ศ.2544

เอกสารประกอบการตรวจสอบภายใน ในสถานศกษา

1. การตรวจสอบการดำาเนนงานตามแผนปฏบตราชการประจำาป-เอกสารหมายเลข 1 การตรวจสอบการดำาเนนงานตามแผน

ปฏบตราชการประจำาป(สำาเนาสง สพท. 1 ชด)

-กระดาษทำาการ 19 บนทกขอความ2. การตรวจสอบการเงนการบญช

-เอกสารหมายเลข 2 การตรวจสอบการเงนการบญช (สำาเนาสงสพท. 1 ชด)

-กระดาษทำาการ 10 ตรวจสอบเงนคงเหลอทนบไดกบรายงานเงนคงเหลอประจำาวน

กบทะเบยนคมเงนฯทกประเภท-กระดาษทำาการ 15 ตรวจสอบการใชใบเสรจรบเงนกบการ

บนทกบญชรบ-กระดาษทำาการ 17 ตรวจสอบหลกฐานการจายกบการ

บนทกบญชจาย-กระดาษทำาการ 19 บนทกขอความ

3. การตรวจสอบการบรหารทรพยสน-เอกสารหมายเลข 3 การตรวจสอบการบรหารทรพยสน(สำา

เนาสงสพท.1 ชด)-กระดาษทำาการ 20 ตรวจสอบการจดซอ จดจางและการ

ควบคมพสด-กระดาษทำาการ 21 ตรวจสอบการตรวจนบพสดและการ

จำาหนายพสด4. การสอบทานระบบควบคมภายใน

-เอกสารหมายเลข 4 การสอบทานระบบควบคมภายใน(สำาเนาสงสพท.1 ชด)

ใหโรงเรยนสงสำาเนาแบบสำารวจขอมลเบองตน(เอกสารหมายเลข 1- 4) สงใหหนวยตรวจสอบภายใน สำานกงานเขตพนทการศกษานาน เขต 1 ปละ 1 ครง ภายในเดอน สงหาคม ของทกป

เอกสารอางอง

กรมบญชกลาง กลมงานมาตรฐานดานการตรวจสอบภายใน.แนวปฏบตการตรวจสอบภายใน.

สำานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน.นโยบาย 2551.

กรมสามญศกษา.การบรหารงานการเงน บญชและพสด

สำานกงานตรวจเงนแผนดน.คำาแนะนำาการจดทำารายงานการควบคมภายในตามระเบยบ คณะกรรมการตรวจเงนแผนดนวาดวยการกำาหนดมาตรฐานการควบคมภายใน พ.ศ.2544.

สำานกงานเขตพนทการศกษานาน เขต 1 หนวยตรวจสอบภายใน.แนวปฏบตการบรหารงบประมาณ และการดำาเนนงานของโรงเรยน

คณะผจดทำา

คณะทปรกษา

นายณฎฐพล แสงศรจนทรผอ.สพท.นาน เขต 1นายนรนดร ไมตรสมสกล รอง

ผอ.สพท.นาน เขต 1ประธานกลมโรงเรยนทกโรงเรยนในสงกดสพท.นาน

เขต 1

คณะกรรมการจดทำาเอกสาร

นางรงทพย สายมา ประธานกรรมการ

นายนพรตน โลนนท กรรมการนายอำานาจ ศรตระกลวงค กรรมการนายทอน อนตย กรรมการนางวรพรรณ ภทรกรณ กรรมการนางสาวกญชพร เขอนคำา กรรมการ

และเลขานการนายไพรสนต แกวฮอน กรรมการจดทำา

รปเลมนายไชยา คำาแปน กรรมการจด

ทำารปเลมนายเฉลยว จองกวาง กรรมการจด

ทำารปเลม

รวบรวมและเรยบเรยงโดย

นางรงทพย สายมา หวหนาหนวยตรวจสอบภายใน

สพท.นาน เขต 1

สารบญแบบรายงานการควบคมภายในฯโรงเรยนบานดพงษ

หนา

แผนการปรบปรงการควบคมภายใน(แบบ ปย.3)ของปกอน 1

รายงานผลการตดตามการปฏบตงานตามแผนการปรบปรงฯ

(แบบตดตาม ปย.3) 6

รายงานผลการประเมนองคประกอบของมาตรฐานฯ(แบบ ปย.2-1) 11

สรปผลการประเมนองคประกอบของมาตรฐานฯ(แบบ ปย.2) 15

แบบประเมนการควบคมภายใน(แบบ ปม.) 18แผนการปรบปรงการควบคมภายใน(แบบ ปย.3)

23หนงสอรบรองการควบคมภายในของผบรหาร(แบบ

ปย.1) 28รายงานผลการสอบทานการประเมนการควบคม

ภายใน(แบบ ปส.) 30