105
พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ระดับมัธยมศึกษา ตอนปลาย ในจังหวัดพิษณุโลก ประวิตร จันทร์อับ การศึกษาค้นคว้าด้วยตนเอง เสนอเป็นส่วนหนึ ่งของการศึกษา หลักสูตรปริญญาศึกษามหาบัณฑิต สาขาวิชาเทคโนโลยีและสื ่อสารการศึกษา เมษายน 2561 ลิขสิทธิ ์เป็ นของมหาวิทยาลัยนเรศวร

พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

  • Upload
    others

  • View
    2

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

พฤตกรรมการใชเครอขายสงคมออนไลนและผลกระทบตอนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก

ประวตร จนทรอบ

การศกษาคนควาดวยตนเอง เสนอเปนสวนหนงของการศกษา หลกสตรปรญญาศกษามหาบณฑต

สาขาวชาเทคโนโลยและสอสารการศกษา เมษายน 2561

ลขสทธเปนของมหาวทยาลยนเรศวร

Page 2: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

ประกาศคณปการ

การศกษาคนควาดวยตนเองฉบบน ส าเ รจลงไดดวยความกรณาอยางยงจาก ผชวยศาสตราจารย ดร. รจโรจน แกวอไร ทปรกษาและคณะกรรมการทกทาน ทไดใหค าแนะน าปรกษา ตลอดจนตรวจแกไขขอบกพรองตางๆ ดวยความเอาใจใสเปนอยางยง จนการศกษาคนควาดวยตนเองส าเรจสมบรณได ผวจยขอกราบพระคณอยางสงไว ณ ทน

ขอกราบขอบพระคณ ดร.ทฆมพร เอยมเรไร อาจารยประจ าภาควชานเทศศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร, อาจารยกฤษณะ นาคประสงค อาจารยประจ าภาควชานเทศศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร และผ ชวยศาสตราจารย ดร.อรรถไกร พนธภกด อาจารยประจ าภาควชาบรหารธรกจ มหาวทยาลยนเรศวร ทกรณาเปนผ เชยวชาญตรวจสอบประเมนเครองมอ ใหค าแนะน า แกไขตรวจสอบเครองมอทใชในการศกษาคนควา จนท าใหการศกษาคนควาครงน สมบรณและมคา

ขอกราบขอบพระคณ ผอ านวยการโรงเรยนเฉลมขวญสตร, โรงเรยนพษณโลกพทยาคม, โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยนเรศวร, โรงเรยนจานกรอง และโรงเรยนเตรยมอดมภาคเหนอ จงหวดพษณโลก ทไดใหความรวมมอในการเกบรวบรวมขอมลเปนอยางด

คณคาและประโยชนอนพงมจากการศกษาคนควาฉบบน ผ วจยขออทศแดผ มพระคณ ทก ๆ ทาน

ประวตร จนทรอบ

Page 3: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

ชอเรอง พฤตกรรมการใชเครอขายสงคมออนไลนและผลกระทบตอนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก

ผศกษาคนควา ประวตร จนทรอบ ทปรกษา ผชวยศาสตราจารย ดร.รจโรจน แกวอไร ประเภทสารนพนธ การคนควาอสระ หลกสตรปรญญาการศกษามหาบณฑต

สาขาวชาเทคโนโลยและสอสารการศกษา มหาวทยาลยนเรศวร, 2560

ค าส าคญ พฤตกรรมการใชสอสงคมออนไลน ผลกระทบของการใชเครอขายสงคมออนไลน แนวทางในการแกปญหาผลกระทบจากการใชเครอขายสงคมออนไลน

5

บทคดยอ

การวจยในครงนมวตถประสงคเพอ 1) ศกษาพฤตกรรมการใชเครอขายสงคมออนไลน ของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก 2) ศกษาผลกระทบของการใชเครอขายสงคมออนไลน ของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลกและ 3) ศกษาแนวทางในการแกปญหาผลกระทบจากการใชเครอขายสงคมออนไลนของนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก โดยระเบยบวธวจยเชงคณภาพ ใชวธการสมภาษณ เชงลก การสงเกตแบบมสวนรวม และการสนทนากลม โดยใชแบบสมภาษณกงมโครงสราง เปนแนวค าถามแบบปลายเปด กบนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนปลายในจงหวดพษณโลก ผลจากการวจย พบวา 1.ปจจยทสงผลตอการใชเครอขายทางสงคมออนไลนทกอใหเกดพฤตกรรมการใชเครอขายทางสงคมออนไลน ในมตเชงบวกและเชงลบของนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนปลายในจงหวดพษณโลก 2. พฤตกรรมการใชเครอขายทางสงคมออนไลนของนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนปลายในจงหวดพษณโลก กอใหเกดผลกระทบจากการใชเครอขายทางสงคมออนไลน ดงน 1) ดานอารมณ 2) ดานการเรยน 3) ดานสงคมและ 4) ดานสขภาพ 3. การสรางภมคมกนจากปจจยทสงผลตอการใชเครอขายทางสงคมออนไลน ประกอบดวย คอ 1) ปจจยพ นฐานสวนบคคล 2) คานยมและวฒนธรรม 3) นวตกรรมและเทคโนโลย และ 4) สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจและสงคม เปนแนวทางการแกปญหาผลกระทบจากการใชเครอขายทางสงคมออนไลนของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลายในจงหวดพษณโลก

Page 4: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

Title Behavior and aftermath of social media usage of Senior

High School students in Phitsanulok

Author Prawit Jun-up

Advisor Assistant professor Rujroad Kaewurai, Ph.D.

Academic Paper Independent Study

Master of Education (M.Ed.) in Educational

Communication and Technology

Naresuan University, 2017

Keywords Social Media usage behavior, effective from social media

network, and method to solve

5

Abstract

The objectives of this research are to: 1) to study Social Media usage behavior

of Senior High School students in Phitsanulok 2) To study aftermath of Social media

usage of Senior High School students in Phitsanulok 3) to study the method to solve

the effectiveness by using Qualitative Research Methodology, In-Depth Interview,

Participant Observation) , and Focus Group Discussion ( Semi-Structured Interview

which is open-Ended Question ) with Senior High School students in Phitsanulok.

The research found that: 1.The factor to Social Media usage behavior has

both positive and negative sides 2. Social Media usage behavior of Senior High School

students in Phitsanulok are effected at 4 parts : 1) Emotion 2) studying 3) Society 4)

Health 3. Protection from the effective consisted of 4 parts as 1) Personal factors 2)

Social Value and culture 3) Innovation and technology 4) Economic and social

environment. There are methods to solve aftermath of Social media usage of Senior

High School students in Phitsanulok.

Page 5: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

สารบญ

บทท หนา

1 บทน า 1 ความเปนมาของปญหา………............................………………….……… 1 ค าถามของการศกษา………………....………………………..…………...... 3 จดมงหมายของการศกษา……………………....……...................……..….. 3 ขอบเขตของการวจย…………....…............................……………….…….. 3 นยามศพทเฉพาะ……………………………....……………….......….……..

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ…………………....………….…….......….…….. กรอบแนวคดในการศกษาวจย……………....………..….…….......….……..

5 5 6

2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ 7 แนวคดเกยวกบวยรน.................................................................................. 8 แนวคดเกยวกบเครอขายสงคมออนไลน........................................................ 13 แนวคดเกยวกบพฤตกรรมการใชเครอขายสงคมออนไลน............................... 19 ปจจยทมผลตอการใชเครอขายทางสงคมออนไลน......................................... 31 แนวคดและทฤษฏเกยวกบผลกระทบจากการใชเครอขายทางสงคมออนไลน... 37 เอกสารและงานวจยทเกยวของ................................................................... 45

3 วธด าเนนงานวจย 52 ขนตอนด าเนนการวจย…....…..................................................................... 53 รปแบบวธทใชในการวจย……….…….....................................................…. 54 ประชากรและกลมตวอยาง.......................................................................... 54 การสรางและการพฒนาเครองมอทใชในการวจย........................................... 55 เครองมอทใชในการวจย.............................................................................. 57 การเกบรวบรวมขอมล................................................................................. 58 การวเคราะหขอมล...................................................................................... 60

Page 6: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

สารบญ (ตอ)

บทท หนา

4 ผลการวจย 63 การวเคราะหพฤตกรรมการใชเครอขายสงคมออนไลน ของนกเรยน ระดบ

มธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก...................................................

64 การวเคราะหผลกระทบจากการใชเครอขายสงคมออนไลน ของนกเรยนระดบ

มธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก...................................................

70 การวเคราะหแนวทางในการแกปญหาผลกระทบจากการใชเครอขายสงคม

ออนไลนของนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนปลายในจงหวดพษณโลก.............

75 5 บทสรป 82 สรปผลการวจย……………………....…………….....................…….………. 82 อภปรายผลการวจย……………………………....………………...….………. 84 ขอจ ากดในการท าวจย................................................................................. 88 ขอเสนอแนะจากการวจย……………………………………....……………….. 89 ขอเสนอแนะส าหรบการวจยในอนาคต.......................................................... 90

บรรณานกรม................................................................................................................. 91 ภาคผนวก………………………....……………………………………….……………….....

100

ประวตผวจย………………………………………………………….……………................ 120

119

Page 7: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

สารบญภาพ

ภาพ หนา

1 กรอบแนวคดทใชในการวจย…………………………......…………................... 6

2 พฤตกรรมการใชเครอขายสงคมออนไลน ของนกเรยน ระดบมธยมศกษา ตอนปลายในจงหวดพษณโลก........................................................................

53

3 การวเคราะหพฤตกรรมการใชเครอขายสงคมออนไลน ของนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนปลายในจงหวดพษณโลก......................................................

64

4 การวเคราะหผลกระทบของการใชเครอขายสงคมออนไลน ของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก.............................................

70

5 การวเคราะหแนวทางในการแกปญหาผลกระทบจากการใชเครอขายสงคมออนไลนของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก.............

76

Page 8: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

บทท 1

บทน ำ

ควำมเปนมำและควำมส ำคญของปญหำ ในยคปจจบนอนเตอรเนตนบวามบทบาทและมความส าคญตอชวตประจ าวนประชาชนมากขนจนกลายเปนการสอสารสมยใหมทเปนสวนหนงในชวตประจ าวนโดยมสวนชวยทงในเรองการศกษา การท างานการตดตอสอสาร ความบนเทงและการพกผอนหยอนใจโดยอนเตอรเนตนน หมายถง เครอขายคอมพวเตอรขนาดใหญทเชอมโยงเครอขายคอมพวเตอรทวโลกเขาดวยกนโดยอาศยเครอขายโทรคมนาคมเปนตวเชอมใหคอมพวเตอรทกเครองในอนเตอรเนตสามารถสอสารระหวางกนได นบวาเปนเครอขายทกวางขวางทสด (วมลพรรณ อาภาเวท,2554,หนา1) สอสงคมออนไลน นบวาเปนสงส าคญตอการด ารงชวตของบคคลทวไปทกเพศทกวย เปนสงทท าใหเกดการเรยนรและองคความรใหมๆ อกทงสอสงคมออนไลนและโซเซยลมเดย ยงมบทบาทในการสรางสรรคและกอใหเกดองคความรใหมๆทหลากหลาย สามารถอ านวยความสะดวกการตดตอสอสารทรวดเรวเขาถงไดงาย นบไดวาสอสงคมออนไลนและโซเซยลมเดยมอทธพลและเปนประโยชนในการด าเนนชวตของมนษยเปนอยางยงโซเซยลมเดยมอทธพลตอการด ารงชวตของมนษยเพราะมนษย เพราะเปนสตวสงคมทอย รวมกนจ าเปนตองสอสารเพอแลกเปลยนองคความร ทศนะคต ความเชอ การตดตอซงกนและกน ในปจจบนยงโซเซยลมเดย สามารถเชอมตอไดอยางสะดวกสบายและรวมเรว โดยมสวนชวยพฒนาชวตของมนษยใหสะดวกสบายมากขน ไมวาจะเปนเรอง การตดตอสอสารการแบงปนขอมลเนอหา รสนยม ความคดเหนซงกนและกน การศกษาการหาองคความรเพมเตมหรอองคความรใหมๆ การท าธรกจทจ าเปนตองใชโซเซยลมเดยเพองายตอการตดตอสอสาร การทองเทยวการคาและการลงทนท าธรกจ เปนตน ลวนแลวแตจ าเปนตองใชโซเซยลมเดยและสอสงคมออนไลนในการเชอมตอทงสนและรบขอมลขาวสารนนๆ นบไดวาเปนปฏเสธไมไดทสอสงคมออนไลนและโซเชยลมเดยจงจ าเปนและส าคญตอการด ารงชวตของมนษย โซเซยลมเดย Social Media คอ สอยคใหมทก าลงเขามามบทบาทส าคญในทกวงการทงชวตประจ าวน และการด าเนนธรกจ โดยเฉพาะอยางยงเปนสอทนยมใชสอสารการตลาดเพอการ โปรโมท และท ากจกรรมการตลาดออนไลนในหลาย ๆ รปแบบ แตส าหรบการน า social media มาใชเปนสวนหนงของกระบวนการภายในธรกจยงเปนสงมขอจ ากดและอาจจะเปนสงทตองหามอย หลายองคกรในภาครฐและเอกชนกไมอนญาตใหพนกงานใช social media ในการท างาน

Page 9: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

2

บางหนวยงานกบลอกเวบไซตประเภท social network ตาง ๆ เพอปองกนไมใหพนกงานเลนในเวลาท างาน เชน facebook, youtube,bit torrent ฯลฯ ดวยเหตผลหลก ๆ ทางดาน productivity ในการท างาน ความปลอดภย การแยงสญญาณอนเตอรเนต ฯลฯ โซเซยลมเดย Social Media เขามามบทบาทส าคญในทกวงการทงชวตประจ าวนการตดตอสอสารซงกนและ และถงแมวาจะมประโยชนมากเพยงใดกตามและเปนสวนหนงของชวตมนษยในยคปจจบน แตโทษหรออนตรายทจะเกดขนในการใชสอสงคมออนไลนและโซเซยลมเดยในยคปจจบนยงคงมใหเหนกนทวไปตามสอสงพมพ รายการขาวโทรทศนและวทย ไมวาจะเปนขาวอาชญากรรม การขโมยขอมลในโลกไซเบอร หรอสอสงคมออนไลน การตดโซเซยลมเดยมากเกนความจ าเปน การแอบอางเพอใชสอสงคมออนไลนและโซเซยลมเดยในการหลอกลวงเพอท าธรกจผดกฏหมาย การถกลอลวงของนกเรยน นกศกษาผานชองทางการสอสารโดยใชโซเซยลมเดย เปนตน นบไดวาเปนภยคกคามทเกดขนในยคปจจบนทพบบอยทสด พฤตกรรมการรบขาวสารจากสอสงคมออนไลนผานชองทางการสอสารโซเซยลม เดยของนกเรยนนกศกษาทอาจจะรเทาไมถงการดวยพฤตกรรมของวยรนนกเรยนนกศกษาทยงไมบรรลนตภาวะ ความคดและการไตรตรองและการตดสนใจเพอรบเอาขอมลขาวสารยงมไมเพยงพอ จงอาจตกเปนเหยอของมจฉาชพไดงาย การตดเกมสออนไลนของนกเรยนนกศกษากเปนปญหาส าคญทไมควรมองขาม และเปนปญหาในระดบชาต การใชโซเซยลมเดยบนสมารทโฟนของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนตน ซงอยในชวงวยรนทยงไมบรรลนตภาวะสงผลกระทบตอการใชชวตของนกเรยนนกศกษาเปนอยางยง ส าหรบจงหวดพษณโลก เปนจงหวดทมการตดตงจดกระจายสญญาณอนเทอรเนตไรสาย (High Fidelity: Wi-Fi) ครอบคลมใน 9 อ าเภอ รวมถงนโยบาย Smart Thailand ของกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารทเปดใหบรการ Free Wi-Fi ตามสถานทสาธารณะ สถานทราชการและมงใหประเทศไทยเปนสงคมอดมปญญา สามารถเขาถงและใชสารสนเทศอยางมคณธรรม จรยธรรม มวจารณญาณและรเทาทน จงเปนโอกาสทนกเรยนจะสามารถเขาถงเวบไซตของเครอขายสงคมออนไลน (Social Networking Sites: SNS) ไดงายขน (นชทมา โสภาวาง, 2558) อกทงดวยความเจรญและการเปลยนแปลงเขาสสงคมเมองของจงหวดพษณโลก ยงเปนปจจยสนบสนนใหนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลายในจงหวดพษณโลก ตกเปนทาสของเทคโนโลยในโลกออนไลน ซงเปนภยทแอบแฝงมากบเวบไซตของเครอขายสงคมออนไลน (Social Networking Sites: SNS)

Page 10: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

3

ดงนนจงเปนเหตผลทผศกษาคนควาเลอกพนทการศกษาเปนจงหวดพษณโลก เพอศกษาพฤตกรรมการใชเครอขายสงคมออนไลนและผลกระทบตอนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก เพอใหทราบถงพฤตกรรมและผลกระทบของการใชเครอขายสงคมออนไลน สะทอนใหเหนถงแนวทางในการแกปญหาผลกระทบจากการใชเครอขายสงคมออนไลนของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก

ค ำถำมของกำรศกษำ 1. พฤตกรรมการใชเครอขายสงคมออนไลน ของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก เปนอยางไร 2. ผลกระทบจากการใชเครอขายสงคมออนไลน ของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก เปนอยางไร 3. แนวทางในการแกปญหาผลกระทบจากการใชเครอขายสงคมออนไลนของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก มรปแบบอยางไร ควำมส ำคญของกำรวจย 1. เพอศกษาพฤตกรรมการใชเครอขายสงคมออนไลน ของนกเรยน ระดบมธยมศกษา ตอนปลายในจงหวดพษณโลก 2. เพอศกษาผลกระทบจากการใชเครอขายสงคมออนไลน ของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลายในจงหวดพษณโลก

3. เพอศกษาแนวทางในการแกปญหาผลกระทบจากการใชเครอขายสงคมออนไลนของนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก

ขอบเขตของงำนวจย ผวจยไดแบงขอบเขตของการวจยออกเปน 4 ดาน ดงน

1.dขอบเขตดานการศกษา การวจยในครงนเปนการวจยเชงคณภาพ โดยการใชวธการสมภาษณเชงลก (In-Depth Interview) การสงเกตแบบมสวนรวม (Participant Observation) และการสนทนากลม (Focus Group Discussion) โดยใชแบบสมภาษณกงมโครงสราง (Semi-Structured Interview) เป น แน วค าถ ามแบบปลาย เป ด (Open-Ended Question) ซ ง เป นการศกษาพฤตกรรมการใชเครอขายสงคมออนไลนและผลกระทบตอนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลายในจงหวดพษณโลก

Page 11: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

4

2.dขอบเขตดานเนอหา รายละเอยดของเนอหาทใชในการศกษางานวจยในครงน เปนการศกษาเพอการอธบายและท าความเขาใจ พฤตกรรมการใชเครอขายสงคมออนไลนและผลกระทบตอนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก รวมทงแนวทางในการแกปญหาผลกระทบจากการใชเครอขายสงคมออนไลน ภายใตแนวคดเกยวกบเครอขายสงคมออนไลน แนวคดเกยวกบพฤตกรรมการใชเครอขายสงคมออนไลน ปจจยทสงผลตอการใชเครอขายทางสงคมออนไลน แนวคดเกยวกบและทฤษฎเกยวกบผลกระทบจากการใชเครอขายสงคมออนไลน เอกสารและงานวจยทเกยวของกบแนวทางในการแกปญหาผลกระทบจากการใชเครอขายสงคมออนไลน 3.dขอบเขตดานประชากรทใชในการวจย ประชากรทใชในการวจย คอ ผปกครอง คร ผประกอบการรานอนเตอรเนต และนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในโรงเรยนเขตเทศบาลนครเมองพษณโลก จงหวดพษณโลก

4.dขอบเขตดานแหลงขอมลใชในการวจย 1.ดวธการเลอกกลมตวอยาง คอ การเลอกกลมตวแบบเจาะจง (Purposive

Sampling) เปนการเลอกตวอยางทมการก าหนดจดมงหมายหรอเจตนาในการเลอกตวอยางไวอยางเฉพาะเจาะจง โดยอาศยตรรกะ (logic) หรอความสมเหตสมผลตามแนวคดและหลกการทางวชาการ (Rationale) โดยมงเนนตวอยางเฉพาะบคคล สถานท หรอเหตการณเฉพาะ ทใหขอมลสารสนเทศอยางละเอยดและลมลก อนน าไปสความเขาใจประเดนปญหาทตองการแสวงหาค าตอบไดอยางกระจางชดเปนส าคญ (องอาจ นยพฒน, 2559, หนา 110)

2.ดการก าหนดขนาดของกลมตวอยางทใชในการวจย โดยผวจยประมาณการขนาดของกลมตวอยาง ซงเปนผ ใหขอมลหลก ส าหรบการสมภาษณเชงลก (Indepth interview) จ านวน 15 ราย และผใหขอมลหลกในการสนทนากลม (Focus Group Discussion) จ านวน 8 ราย

3.ดการสรรหากลมตวอยางทใชในการวจย ผ วจยอาศยเทคนคการเลอกกลมตวอยางแบบบอลหมะ (Snowball Sampling) เนองจากการตดตอกบผ ใหขอมลหลกโดยตรงดวยตนเองเปนเรองยาก ประกอบกบทศนคตตอความปลอดภยในการใหขอมลเปนขอจ ากด ดงนนเพอใหไดขอมลทถกตองมากทสด จงใชวธการเกบขอมลจากกลมตวอยางโดยใชวธการแบบบอลหมะน จะเรมจากการเกบตวอยางแรกโดยอาศยความนาจะเปน (Probability Sampling) โดยหลงจากผวจยไดเกบตวอยางแรกพรอมกบขอความรวมมอจากตวอยางแรกใหชวยแนะน าตวอยางตอไปทมคณสมบตทคลายคลง สอดคลองกนและเมอผ วจยไดท าการเกบตวอยางจากทไดรบการ

Page 12: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

5

แนะน าจากตวอยางแรกแลวนน กไดท าการขอใหตวอยางนนไดแนะน าตวอยางตอไปพรอมกนไปดวย โดยผวจยจะใชวธดงกลาวนไปจนกระทงไดจ านวนตวอยางครบตามจ านวน

นยำมศพทเฉพำะ 1. นกเรยน หมายถง นกเรยนในระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในเขตเทศบาลนครเมองพษณโลก จงหวดพษณโลก 2. พฤตกรรมกำรใชเครอขำยสงคมออนไลน หมายถง ลกษณะการเลน การใชงานและการมสวนรวมกบเครอขายสงคมออนไลนทนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในเขตเทศบาลนครเมองพษณโลก จงหวดพษณโลกแสดงออก 3. เครอขำยสงคมออนไลน หมายถง รปแบบของเวบไซตในการสรางเครอขายสงคมผานทางอนเตอรเนต โดยผ ใชเปนผ สอสารเรองราว รปภาพและวดโอเชอมโยงกบความสนใจและกจกรรมของผ อน ประกอบดวย การแชท การสงขอความ การสงอเมล การสงวดโอ การสงเพลง การอปโหลดรป บลอกและอนๆ 4. สอสงคมออนไลน หมายถง เวบไซตตางๆ ทอยในลกษณะเครอขายสงคมออนไลน อาทเชน เฟสบค อนสตาแกรม ทวตเตอร ไลน และเวบไซตพนทป เปนตน 5. ผลกระทบ หมายถง สงทเกดขนจากการใชเครอขายสงคมออนไลนของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลายในดานอารมณ ดานการเรยนและดานสงคม 5.1 ผลกระทบดานอารมณจากการใชเครอขายสงคมออนไลน หมายถง ภาวะทางจตใจทสงผลตอความรสก ความคดและอารมณของนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในเขตเทศบาลนครเมองพษณโลก จงหวดพษณโลก 5.2 ผลกระทบดานการเรยนจากการใชเครอขายสงคมออนไลน หมายถง ผลจากการเลนเครอขายสงคมออนไลนทท าใหนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในเขตเทศบาลนครเมองพษณโลก จงหวดพษณโลก ขาดความสนใจหรอความรบผดชอบในการเรยน 5.3 ผลกระทบดานสงคมจากการใชเครอขายสงคมออนไลน หมายถง การใชชวตอยรวมกบผ อนของนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในเขตเทศบาลนครเมองพษณโลก จงหวดพษณโลก ประโยชนทคำดวำจะไดรบ 1. ท าใหทราบถงพฤตกรรมการใชเครอขายสงคมออนไลน ของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก

Page 13: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

6

2. ท าใหทราบถงผลกระทบจากการใชเครอขายสงคมออนไลน ของนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก 3. ท าใหทราบถงแนวทางในการแกปญหาผลกระทบจากการใชเครอขายสงคมออนไลนของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก กรอบแนวคดในกำรศกษำวจย ตองการดานคณลกษณะของอาคารชด จากมมมองของผ ทตองการซอในจงหวดพษณโลก

g

ภำพ 1 กรอบแนวคดทใชในกำรวจย กรอบแนวคดทใชในการวจยนพฒนาขน จากการทบทวนและงานวจยทเกยวของ ซงเปนกรอบแนวคดทแสดงถงภาพรวมของการวจย ภายใตทมาและความส าคญของปญหา กอใหเกดค าถามทใชในการวจยและจดมงหมายของการศกษาในครงน โดยรายละเอยดของกรอบแนวคดทใชในการวจย เจาะประเดนทผ วจยตองการศกษาและท าความเขาใจถงพฤตกรรมการใชเครอขายสงคมออนไลนและผลกระทบตอนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก รวมทงแนวทางในการแกปญหาผลกระทบจากการใชเครอขายสงคมออนไลน ภายใตแนวคดและทฤษฏทเกยวของกบเครอขายสงคมออนไลน แนวคดเกยวกบพฤตกรรมการใชเครอขายสงคมออนไลนปจจยทสงผลตอการใชเครอขายทางสงคมออนไลน แนวคดเกยวกบและทฤษฎเกยวกบผลกระทบจากการใชเครอขายสงคมออนไลน รวมถงเอกสารและงานวจยทเกยวของกบแนวทางในการแกปญหาผลกระทบจากการใชเครอขายสงคมออนไลน เพออธบายแนวทางในการแกปญหาผลกระทบจากการใชเครอขายสงคมออนไลนและน าผลการวจยมาใชประโยชน เพอเปนแนวทางในการควบคมพฤตกรรมทเปลยนไป นอกจากนนยงเปนแนวทางในการแกปญหาผลกระทบจากการใชเครอขายสงคมออนไลนของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลกตอไปไดอกดวย

พฤตกรรมกำรใชสอสงคมออนไลน - นกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก

แนวทำงในกำรแกปญหำผลกระทบจำกกำรใชเครอขำยสงคมออนไลน

ผลกระทบจำกกำรใชเครอขำยสงคมออนไลน

Page 14: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

บทท 2

เอกสารและงานวจยทเกยวของ ในการศกษาวจยครงน เปนการศกษาเรอง “พฤตกรรมการใชเครอขายสงคมออนไลนและผลกระทบตอนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก” ผศกษาคนควาไดศกษาสาระส าคญจากต ารา แนวคด ทฤษฎ ตลอดจนเอกสารและงานวจยทเกยวของ เพอใชเปนแนวทางในการศกษาคนควา ดงตอไปน

1. แนวคดเกยวกบวยรน 2. แนวคดเกยวกบเครอขายสงคมออนไลน

3. แนวคดเกยวกบพฤตกรรมการใชเครอขายสงคมออนไลน

4. ปจจยทสงผลตอการใชเครอขายทางสงคมออนไลน

5. แนวคดเกยวกบและทฤษฎเกยวกบผลกระทบจากการใชเครอขายสงคมออนไลน 6. เอกสารและงานวจยทเกยวของ

Page 15: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

8

1. แนวคดเกยวกบวยรน

1.1 ความหมายของวยรน

วยรน (Adolescence) ในภาษาองกฤษ มรากศพทจากภาษาลาตน “Adolescere” หมายถง พฒนาการความเจรญเตบโตพนจากวยเดก โดยชวงเวลาวยแรกรน หรอ Puberty หมายถง การเตบโตเปนหนมสาวจากสภาวะรางกายทเปนเดกชายเดกหญง รางกายเตบโตเปนผใหญเกอบเตมททกสวน ลกษณะทางเพศทตยภมทยงไมโตเตมทในชวงวยทผานมา กจะเจรญสมบรณและท าหนาทได จงกลาวไดวา วยรนเปนชวงเปลยนวยของชวตทางรางกาย ซงการเปลยนแปลงทางรางกายท าใหมการเปลยนแปลงในดานอนตามมา เชน ดานอารมณ ลกษณะสมพนธภาพกบผ อน สมรรถภาพทางสมอง คานยม ทศนคตความนกคดเกยวกบตนเอง (นชทมา โสภาวาง, 2558)

WHO (2013) อธบายวา วยรนเปนวยทมการเจรญเตบโตเปลยนแปลงจากการวยเดก และกอนทจะเปนวยผ ใหญ โดยมชวงอายระหวาง 10-19 ป ซงเปนชวงการเปลยนแปลงทส าคญของชวต

Steinberg (1996) อธบายวา วย รน หมายถง การเจรญเขาสความเปนผ ใหญ ชวงอายวยรนอยระหวาง 10-20 ป โดยแตละคนจะเขาสวยรนตางกน ขนอยกบแบบแผนการเจรญเตบโตของแตละคน

อไร สรมาธรรม อธบายวา วยรน หมายถง เปนวยทเชอมตอระหวางวยเดกและวยผ ใหญ ซงมการเปลยนแปลงและปรบตวอยางมากเพอเตรยมพรอมไปสวยผ ใหญทงทางดานรางกาย อารมณ สงคมและสตปญญา

สรปไดวา วยรนเปนวยทมการเจรญเตบโตเปลยนแปลงจากการวยเดกและกอนทจะเปนวยผ ใหญ โดยเกดการเปลยนแปลงทงทางดานรางกาย อารมณ สงคม และสตปญญา รวมถงพฒนาการดานอน ๆ เชน ดานอารมณ ลกษณะสมพนธภาพกบผ อน สมรรถภาพทางสมอง คานยม ทศนคตความนกคดเกยวกบตนเอง การศกษาครงนวยรนเปนวยทมอายระหวาง 10-19 ป ซงเปนนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย โรงเรยนในเขตเทศบาลนครเมองพษณโลก จงหวดพษณโลก

1.2 การแบงระยะของวยรน

ศรเรอน แกวกงวาล (2553) แบงวยรนเปน 3 ระยะ ตามเกณฑความเปนเดกถงผ ใหญ คอ 1) วยแรกรนหรอวยรนตอนตน อาย 12-15 ป มพฤตกรรมคอนไปทางเดกเปนสวนมาก

Page 16: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

9

2) วยรนตอนกลาง อาย 16-17 ป มพฤตกรรมก ากงระหวางความเปนเดกและผ ใหญและ 3) วยรนตอนปลาย อาย 18-25 ป มพฤตกรรมคอนไปทางผ ใหญโดยมพฒนาการทางดานตาง ๆ ของวยรน ดงน

1. วยรนตอนตน เรมมการเปลยนแปลงของรางกายมการเจรญเตบโตอยางรวดเรว สงขน น าหนก

เพม ไหลกวาง แขนขายาว มอเทาใหญ ตอมเหงอ ตอมไขมนท างานมากขน รขมขนขยาย ท าใ หมกลนตว สว เดกผ ชายลกอณฑะจะมขนาดใหญขน เดกผ หญงสะโพกขยายออก เรมมหนาอกโดยเฉพาะผหญงจะคอนขางสมบรณและอวนถวน จะเรมมประจ าเดอนตงแตอาย 8-9 ปหลงจากมประจ าเดอนแลวจะสงขน 6-12 เซนตเมตร เดกผชายจะสงจนกวาอาย 25 ป โดยทวไปเดกผหญงจะเขาสวยรนเรวกวาเดก ผชายเฉลยประมาณ 2 ป

เดกวยรนตอนตนมอารมณรนแรง ออนไหวงาย หงดหงด พฤตกรรมแปรปรวนยดตวเองเปนหลกตองการความเปนสวนตว เปนอสระ คดวาตนเองส าคญและคนอน ๆ ใหความสนใจตนเองและในขณะเดยวกนมความรสกวาตนเองโดดเดยว และจะเรมใหความสนใจกบครอบครวนอยลงเรมจะไมคอยยอมรบค าแนะน าและค าตกเตอนจากพอแม เรมตอตานและฝนค าสง มสงคมกวางมากขน มกลมเพอนเขามามบาบาทจะท าใหวยรนเกดความมนใจลดความกงวลตาง ๆ

2. วยรนตอนกลาง

เรมมการเจรญเตบโตและเปลยนแปลงของรางกายตอเนอง ผชายเรมมหนวดเครามขนขนตามตวทลบและรกแร เสยงเรมแตกหาว กลามเนอเปนมด นมแตกพาน อณฑะผลตตวอสจ มน าอสจออกมาในเวลากลางคน หรอทเรยกวา ฝนเปยก สวนผ หญงมความสมบรณเกอบเทาผใหญ กงวลเกยวกบบคลกภาพของตนเอง มความสนใจดแลรปรางหนาตา ความสวยงามมากขนซงสงเกตไดจากการแตงตว วยรนตอนกลางเปนวยทมอารมณ รนแรงดานอารมณและความรสกตาง ๆ คอนขางมาก บทบาทคานยมของเพอนเขามามบทบาทส าคญ โดยตองการการยอมรบจากเพอนในขณะเดยวกนกมความขดแยงกบพอแมผปกครองมากทสด กลาพด มความเปนตวของตวเอง มความคดสรางสรรคเพมขน ยงคงมความตองการอสระไมชอบใหใครมาบงคบ เรมสนใจเพศตรงขาม อยากรอยากลองในเรองตาง ๆ รวมทงเรองเพศ ท าใหวยรนหมกมนและหลงใหลในสงตาง ๆ ไดงาย

Page 17: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

10

3. วยรนตอนปลาย เดกผ ชายอาจจะสงกวาเดกผหญงในชวงน ทงนขนกบพนธกรรมและสงแวดลอม

ผชายมเสยงหาวทม อวยวะเพศและตอมเพศเจรญเตบโตเตมท ผหญงมดลกเจรญเตบโตเตมทมความสมบรณดานการเจรญพนธทงเดกผหญงและผชาย มความรสกเขาใจถงความรกและหวงดจากพอแมผปกครองทมตอวยรนโดยจะยอมรบค าแนะน าขอเสนอแนะจากพอแมผปกครองวยรนตอนปลายจะมความคดและการตดสนใจอยางมเหตผล มความอดทนและยบยงชงใจและไตรตรองมากขน รจกขอบเขตและขอจ ากดของตน การมคนรก การมเพศสมพนธจะมความรบผดชอบ เหนอกเหนใจ ใหเกยรตฝายตรงขาม ชวงนเปนชวงระยะเวลาทส าคญทวยรนสามารถเขาใจและปลกฝงในเรองจรยธรรม คานยมในสงคม รวมถงคานยมเรองเพศ

1.3 ความตองการของวยรน ความตองการของวยรนทเดน ๆ มดงน

1. ความตองการเปนอสระ เปนตวของตวเอง ไมชอบถกบงคบใหอยในค าสงจากบคคลอนโดยเฉพาะพอแมผปกครอง ทมอ านาจหรอสงวยกวา คอ ตองการความเปนอสระจากผ มอ านาจเหนอตน

2. ตองการมต าแหนง (Status) และการสนบสนนทงจากผใหญและเพอนรวมรน 3. ตองการแสวงหาประสบการณใหม ไมชอบความซ าซากจ าเจ ชอบทดลองยงถก

หามยงอยากลอง มกชอบฝาฝนกฎระเบยบ บางคนชอบลองสงทผด เชน ประพฤตผดทางเพศ ยาเสพตด ตอตานกฎเกณฑสงคมของสถาบน เพอจะดวาผลทตามมาเปนอยางไร 4. ความตองการพวกพอง เปนความตองการทคอนขางสง เพราะเปนวถ ทางทท าใหไดรบการตอบสนองตาง ๆ หลายประการ เชน การไดรบการยกยอง ความรสกอบอนใจรสกวามคนเขาใจตน รวมทกขรวมสขกบตน

5. ตองการความรสกมนคงและปลอดภย เพราะอาจเนองมาจากมอารมณออนไหวเปลยนแปลงงาย สบสนและลงเลงาย

6. ตองการความถกตองยตธรรม ถอวาเปนคณลกษณะหนงของการเปนผ ใหญ และอยากท าอะไรเพอเรยกรองความยตธรรมทงในแงสวนบคคลและสงคม

7. ตองการความสวยงามทางรางกาย วยรนทงชายและหญงตองการใหคนอนชนชมเกยวกบลกษณะของตน เพราะคดวาความสวยงามจะเปนแรงจงใจใหเขากลมไดงาย เปนทยอมรบของสงคมและดงดดเพศตรงขาม จงเอาใจใสดแลตนเอง ออกก าลงกาย เส อผา ทรงผม

Page 18: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

11

เครองประดบและสขภาพอนามย ความสวยงามทางกายจงเปนสวนหนงของความภมใจและความมนใจของวยรน

8. ตองการประพฤตบทบาทตามเพศของตน ดงดงามเปนกลสตรหรอแขงแรงสมเปนชายชาตร สวนบทบาทแบบลกเพศกมกรวมกลมกบคนทมลกษณะทคลายกน

9. ตองการเลอกอาชพ โดยวยรนโตพอทจะมองเหนความส าคญของอาชพและเขาใจวาอาชพจะน ามาซงสถานภาพทางเศรษฐกจและสงคม เปนเครองบงชใหเหนถงสภาวะความเปนผ ใหญ บางคนไมเคยสนใจและเตรยมตวเพอเลอกอาชพจะเรมมความตองการในระยะน ทงจากตนเองและจากอทธพลของเพอนรวมรน พอแมผปกครองและสงคมวยรนทไดรบการตอบสนองตามความตองการจะท าใหมความสข ดงนนการตงเปาระดบความตองการ ลกษณะความตองการจงเปนเรองทตองค านงใหอยในขอบเขตทจะท าไดส าเรจ เพราะถาไมเปนไปตามความตองการในเรองใดเรองหนงแลวจะท าใหรสกผดหวงลกซงและยาวนาน

1.4 ปจจยทมอทธพลตอพฤตกรรมของวยรน

Steinberg (1996) ไดกลาวถงปจจย ท ม อทธพลตอพฤตกรรมของวย รน ไดแก ครอบครว โรงเรยนเพอน กจกรรมตาง ๆ ของวยรน โดยมรายละเอยดดงน

1. ปจจยของครอบครว ครอบครวเปนสถาบนพนฐานทมความส าคญกบมนษย เปนเหมอนเบาหลอมใหคน

มพนฐานของการเปนคนทดและไมดแตกตางกนไป โดยครอบครวไทยมแนวโนมเปนครอบครว เดยวเพมมากขน และครอบครวมอทธพลตอพฤตกรรมของวยรน ดงน

1.1 บรรยากาศภายในครอบครว พอแมทมความเปนประชาธปไตยจะท าใหลกกลาแสดงความคดเหน แนวโนมพฤตกรรมจงเปนไปในทางทด

1.2 การอบรมเลยงด พอแมทคอยเอาใจใสใหก าลงใจลก ลกกจะแสดงพฤตกรรมไปในทางทด แตถาทางบานขาดความอบอน ลกกจะหาเพอนนอกบาน

1.3 ตนแบบของพอแม วยรนเปนวยทแสวงหาเอกลกษณของตนเอง จงพยายามหาตนแบบทตนเองเหนวาดเหมาะสมตามความรสก ดงนนพอแมท ใกลชดลกจงมโอกาสทวยรนจะเลยนแบบมากในสงคมปจจบนพอแมควรมบทบาทในการแสวงหาสอการเรยนรในเชงสรางสรรคเพอพฒนาศกยภาพของเดก โดยพอแมผ ปกครองจะตองรเทาทนตอการเปลยนแปลงทางเทคโนโลยสารสนเทศ รจกวธใชและเขาถงสอเหลานนดวยตนเอง เพอทจะน ามาใชกบเดกและเยาวชนและควบคมไมใหใชสอเทคโนโลยไปในทางทผด

Page 19: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

12

2. ปจจยทางโรงเรยน โรงเรยนเปนสถาบนทางสงคมทมอทธพลตอวยรน นอกจากโรงเรยนจะเปนแหลง

สงเสรมใหความรแลว โรงเรยนยงสงเสรมใหนกเรยนไดเขารวมกจกรรมหรอชมรมตาง ๆ เสรมหลกสตรเพอใหนกเรยนไดมประสบการณดานอนรวมดวย และปจจยในโรงเรยนทมผลตอพฤตกรรมของนกเรยน ไดแก ผ บรหารทมหนาทรบผดชอบกจกรรมทงหมดภายในโรงเรยน จดหลกสตรการสอนทสามารถตอบสนองความตองการของวยรน เพอใหวยรนไดมความคดสรางสรรค สงเสรมใหนกเรยนสามารถตดสนใจไดดวยตนเอง และบคลากรทส าคญคอ คร โดยครจะตองเปนผเขาใจธรรมชาตของวยรนและควรเปนผ ทสามารถถายทอดความรไดอยางถกตองเปนแบบอยางทดแกนกเรยน

3. ปจจยดานเพอน

วยรนใหความส าคญกบเพอนมาก เพราะสามารถตอบสนองตามความตองการในหลายดานได โดยเพอนมอทธพลจากการใหขอมล (Information influence) กลมเพอนจงท าหนาทเสมอนเปนแหลงความร ใหแนวทางการปฏบตตน คานยม เจตคต กบสมาชกในกลม และเพอนมอทธพลใหเอาอยาง (Normative information) โดยจะกดดนใหสมาชกในกลมปฏบตตามบรรทดฐานของกลมนอกจากนวยรนมกใชพฤตกรรมของกลมเพอนมาเปรยบเทยบหรอประเมนตนเอง เพราะวยรนตองการดดเมอเทยบในกลมเพอน การใชอทธพลของกลมเพอนใชกระบวนการ 2 อยาง ทเกยวเนองกน คอ

1. การเปรยบเทยบทางสงคม (Social comparison) เปนกระบวนการทวยรนใชพฤตกรรมของเพอนมาประเมนเปรยบเทยบกบตนเอง ซงการเปรยบเทยบในวยนมากกวาวยอน ดวยวยรนตองการทจะดดเสมอหนาเหมอนเพอนในกลม

2. การคลอยตามกน (Conformity) คอวยรนยอมรบพฤตกรรมของกลมและเอามาปฏบตตาม อนเนองมาจากการกดดนของกลม และเมอคบกบเพอนนานมากขนลกษณะการคลอยตามกจะมากขน

4. ปจจยดานสอ สอในปจจบนมผลตอพฤตกรรมวยรนมาก เนองจากสอมความนาสนใจเขาถงงาย

สะดวก และรวดเรว และสอยงแฝงคานยมของวยรนไดอยางรวดเรว เชน เพลงจากนกรองยอดนยมทมแงมมเนอหาความรกเพอฝนทสวยงาม แบบอยางจากภาพยนตรและการตน สรางคานยมหรอแฟชนวาการมเพศสมพนธในวยเรยนเปนเรองปกต หรอสอทกระตนอารมณทางเพศใหมากขน

Page 20: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

13

ทงตวแบบจากดาราภาพยนตรและสอโฆษณา หากเดกไดรบสอเหลาน โดยขาดผปกครองหรอผใหญคอยใหค าชแนะทถกตอง กเสยงทจะไดรบอนตรายและชกน าสพฤตกรรมทเปนปญหาได

สรปไดวา ปจจยทมอทธพลตอพฤตกรรมของวยรน คอ ครอบครว คร เพอน และสอตาง ๆ ดงนนการศกษางานวจยในครงนจงก าหนดกลมผ ใหขอมลหลก คอ นกเรยนเรยนระดบมธยมศกษาตอนปลายในเขตเทศบาลนครเมองพษณโลก อ าเภอเมอง จงหวดพษณโลก อกทงเพอใหเกดความครบถวนของขอมล จงใชวธการสนทนากลมกบบดา มารดา หรอผปกครองของผใหขอมลหลก 2. แนวคดเกยวกบเครอขายสงคมออนไลน

เครอขายสงคมออนไลน หมายถง สงคมออนไลน ทมการเชอมโยงกนเพอสรางเครอขายในการตอบสนองความตองการทางสงคม มเปาหมายและความตองการบางอยางรวมกนเปนรปแบบของเวบไซตในการสรางเครอขายสงคมออนไลน โดยใหบรการผานหนาเวบและเชอมโยงกบความสนใจของผ อน ในรปแบบบรการเครอขายสงคม (เสาวภาคย แหลมเพชร , 2559) โดย ณฐพล บวอไร, (2554) อธบายเพมเตมถง บรการเครอขายสงคม (Social Network Service) เปนรปแบบเวบไซตในการสรางเครอขายส าหรบผ ใชงานในอนเทอรเนต เขยนและอธบายความสนใจและกจการทไดท าและเชอมโยงกบความสนใจ กจกรรมของผ อน ในบรการเครอขายสงคมมกจะประกอบไปดวย การแชท สงขอความ สงอเมล วดโอ เพลง อพโหลดรป บลอก ซงสามารถจ าแนกไดเปน 7 กลม ประกอบดวย 1) Publish การเผยแพรขอมล เอกสาร หรอบทความ 2) Share การแบงปนขอมลรปภาพ หรอความร 3) Discuss สงคมในการระดมความคด 4) Commerce เครอขายสงคมทเกยวกบธรกจ 5) Location การแบงปนสถานททนาสนใจ 6) Network เครอขายเพอน ธรกจ งานและ7) Game เครอขายเกมส เปนตน ดวยบรบทของเครอขายสงคมออนไลนมการใชงานกนอยางแพรหลายในปจจบน จงมนกวจยหลายทานไดใหค านยามเกยวเครอขายสงคมออนไลน ดงน ภาณวฒน กองราช (2554 , หนา 7) ไดใหความหมายของเครอขายสงคมออนไลน หมายถงเวบพนฐานในการบรการทจะใหแตละบคคลสามารถสรางเครอขายอยางเปนระบบทงระดบ เลกหรอ ใหญในสงคม มการสรางบญชรายชอผตดตอทสามารถแลกเปลยนความคดเหนหรอสงทสนใจ เหมอนกนไดโดยผานการตดตอกนเปนเครอขาย

ปณชา นตพรมงคล, (2554) เครอขายสงคมออนไลน เปนการเชอมโยงกนหลายๆ บคคล มการสรางปฏสมพนธในสงคม หรอกลมคนทมกจกรรมตางๆ และความสนใจทคลายกน มการ

Page 21: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

14

ตอบโตสอสารกนระหวางบคคลหรอ กลมบคคลผานอนเทอรเนต เครอขายสงคมออนไลนจงเปนชองทางในการตดตอสอสาร การทา กจกรรมตางๆ แลกเปลยนความคดขอมล แสดงความคดเหน สามารถประยกตใชเครอขายสงคม ออนไลนในชวตประจาวน เชน การสอสาร การศกษา การตลาด บนเทง สอสารการเมอง เปนตน ม การใชงานอยางแพรหลาย หลายคนใหความส าคญกบเครอขายสงคมออนไลนหรอโลกเสมอนจรงนมาก จนกลายเปนกจวตรประจาวนของชวตคนในปจจบน และหลายคนทไมสามารถขาดสงเหลานไดเลย

Duhe, (2007) เค รอขายสงคมออนไลน (Social Networking) หมายถง เวบไซต ทเชอมโยงผคนไวดวยกน โดยเวบไซตเหลานจะมพนทใหผคนเขามาร จกกน มการใหพนทบรการเครองมอตาง ๆ เพออ านวย ความสะดวกในการสรางเครอขายส าหรบเปนแหลงเผยแพรขอมลสวนตวบทความ รปภาพ ผลงาน เปนทพบปะ แสดงความคดเหน แลกเปลยนประสบการณ หรอความสนใจรวมกน รวมไปถงเปน แหลงขอมลขนาดใหญทผ ใชสามารถชวยกนสรางเนอหาขนไดตามความสนใจของแตละบคคล Wertime & Fenwick (2008 อางใน สตา โพธพพธ , 2556, หนา 24) ไดอธบายคาวา เครอขายสงคมออนไลนเปนเวบไซตประเภทชมชนออนไลนทสรางขนเพอเปนทชมนมของกลมคนทม ความสนใจหรอความตองการคลาย ๆ กน ผ ใชบรการใหขอมลประวตสวนตว (Profile) ของตนเอง หรอจะรวมกบผ ใชบรการคนอนสราง “กลม” ของตนเองได ชมชนออนไลนลกษณะนมนโยบายความ เปนสวนตวทเครงครดทชดเจน ผ ใชบรการสามารถก าหนดไดวาจะใหสมาชกคนใดเขามาดประวต สวนตวหรอตดตอตนได Hoffman (2005 อางใน สตา โพธพพธ, 2556, หนา 26) ผ กอตงลงคอน (Linkedin) กลาว วา มตรภาพในเครอขายสงคมออนไลน เปรยบเสมอนตลาดในการแลกเปลยนความชวยเหลอซงกน และกน เขากลาววาเขาสามารถสรางโอกาสใหกบใครสกคนเพยงเวลาไมเกน 30 วนาท และสงการ แนะนาตวไปยงเพอนอกคนหนง เปนการลงทนเวลาเพยงเลกนอยแตมโอกาสไดผลตอบแทนทยงใหญ ระว แกวสกใส และชยรตน จสาโล (2556) ไดใหความหมายของเครอขายสงคมออนไลน หมายถง สงคม หรอการรวมตวกนเพอสรางความสมพนธในรปของกลม คนรปแบบหนง ทปรากฏ เกดขนบนอนเทอรเนต ทเรยกวาชมชนออนไลน ท าใหผ คนสามารถท าความรจก แลกเปลยนความคด เหน แบงปนประสบการณรวมกนและเชอมโยงกนในทศทางใด ทศทางหนง โดยมการขยายตวผาน การตดตอสอสารอยางเปน เครอขาย เชน เวบไซต Facebook YouTube Twitter เปนตน

Page 22: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

15

เอมกา เหมมนทร (2556, หนา 4) ไดกลาววา เครอขายสงคมออนไลน หมายถง รปแบบของ เวบไซตในการสรางเครอขายสงคมผานทางอนเทอรเนต โดยผ ใชเปนผ สอสารเรองราว รปภาพ และ วดโอ เชอมโยงกบความสนใจและกจกรรมของผ อน แบงปนใหผ อนทอยในเครอตนไดรบร ในบรการ เครอขายสงคมออนไลนมกจะประกอบไปดวย การแชท สงขอความ สงอเมล วดโอ เพลง อพโหลดรป เปนตน ขวญชนก กมลศภจนดา (2557, หนา 8) ไดใหความหมายของเครอขายสงคมออนไลน หมายถง กลมคนทรวมตวกนเปนสงคมบนเครอขายอนเทอรเนต ผานรปแบบของเวบไซตทสามารถ แผขยายออกไปเรอย ๆ ผานการสอสารบนอนเทอรเนต ท าใหเกดเปนสงคมใหมขนมานนทรฐ ไผเจรญ (2557, หนา 14) ไดใหความหมายวา เครอขายสงคมออนไลน คอ เวบไซต ในการสรางสงคมบนระบบอนเตอรเนต เพอสอสาร แลกเปลยนความคดเหน นดหมาย หรอพบปะ สงสรรค น าทพย วภาวน (2558) สรปความหมาย เครอขายสงคมออนไลน (Social Networking Services: SNS) วาเปนแพตฟอรมทใหบรการ ออนไลนทเนนการแลกเปลยนขอมลทเปนความสนใจ รวมกนเกยวกบกจกรรม เหตการณ เรองราว ภาพ เพ อสราง เครอขายสงคม (Social Networks) หรอความสมพนธในสงคม (Social Relation) ระหวางกลมบคคล แหลงบรการ เครอขายสงคม ออนไลนเปนบรการสารสนเทศบนเวบทอนญาตใหแตละคนสรางโปรไฟลของตนเอง สรางรายชอของ สมาชกในกลมเพอสรางชมชนออนไลนทเชอมโยงกนแลกเปลยนขอมลระหวางกนภายในระบบ ตวอยางบรการ เครอขายสงคมออนไลนผานอนเทอรเนตเชน email, Google, Facebook, Web Blog, Twitter, LinkedIn, Instragram และอนๆ ดงนนสงคมปจจบนจงมเครอขายสงคมทเชอมโยง ขอมลกนในสงคมเครอขาย โดยมบรการ เครอขายสงคมออนไลนเปนเครองมอทางเทคโนโลย

2.1 บทบาทของเครอขายสงคมออนไลน แนวคดเรองบทบาทของเครอขายสงคมออนไลนหรอเครอขายสงคมออนไลนมกปรากฏ ใหเหนในลกษณะของการนามาใชเพอดาเนนงานหรอกจกรรมตาง ๆ โดยมตวบคคลหรอหนวยงาน ตาง ๆ รวมกนเปนเครอขาย เพอใหสามารถใชทรพยากรรวมกน แลกเปลยนแบงปนทรพยากร ขอมล ขาวสาร ฯลฯ แตปจจบนคาวาเครอขายสงคมออนไลนจะหมายถง ระบบเครอขายบนโลกออนไลน หรอการตดตอสอสารถงกนผานอนเทอรเนตนนเอง (“การใชเครอขายสงคมออนไลน”, 2557) ให ความหมายเครอขายสงคมออนไลนวา เปนโครงสรางสงคมทประกอบดวยโหนด (Node) ตาง ๆ เชอมตอกน ซงแตละโหนดท เชอมโยงกนกอาจมความสมพนธกบโหนดอน ๆ

Page 23: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

16

ดวย โดยอาจมระดบ ของความสมพนธกนมความ ซบซอน มเปาหมาย ดงนนเครอขายสงคมออนไลนจงหมายถง การท มนษยสามารถเชอมโยงถงกนทาความรจกกน สอสารถงกนไดผานทางระบบอนเทอรเนต ซงหากเปน เวบไซตทเรยกวาเปนเวบเครอขายสงคมออนไลนกคอ เวบไซตทเชอมโยงผคนไวดวยกนนนเอง โดยเวบไซตเหลานจะมพนทใหผคนเขามารจกกน มการใหพนทบรการเครองมอตาง ๆ เพออ านวย ความสะดวกในการสรางเครอขาย สรางเนอหาตามความสนใจของผ ใช ปจจบนมเวบไซตประเภท เครอขายสงคมออนไลน เกดขนจ านวนมากทงทมเปาหมาย เชงพาณชยและไมแสวงหาก าไร เชน Wikipedia 10 อนดบเวบไซตเครอขายสงคมออนไลน ย อ ด น ย ม ค อ mySpace.com, faceBook.com, orkut.com, hi5 . com, vkontakte.ru, Friendster.com, SkyRock.com, PerfSpot.com, bebo.com แ ล ะ studivz.ne (ภ เษ ก ช ย นรนดร,2551) จากแนวคดทกลาวขางตนสอดคลองกบงานวจยและบทความของ ธดาพร ชนะชย (2550) และขวญฤทย สายประดษฐ (2551) บญเลศ รงผง (2558) สามารถสรปประโยชนทไดจากสอใหม (New Media) ดงตอไปน 1) สามารถทาใหคนหาคาตอบในเรองบางอยางไดโดยการเปดหวขอไวกจะมผสนใจและมความรแสดงความคดเหนไวมากมาย 2) ชวยประหยดเวลาและคาใชจายในการบรหารขอมล 3) ชวยสนบสนนในการทา e–Commerce เปนรปแบบการคาบนอนเทอรเนตทสงซอสนคา ไดทนทโดยไมตองใช Catalog อกตอไป 4) สามารถใหขอมลขาวสารประชาสมพนธไปยงกลมเปาหมายไดหลากหลายกลมเปาหมาย เผยแพรไปยงกลมเปาหมายจานวนมากไดในระยะเวลาพรอม ๆ กน 5) สามารถเขาถงกลมเปาหมายไดทวประเทศและทวโลก 6) ไมตองเสยคาเวลา สถานวทย สถานโทรทศน ไมตองจายคาเนอทใหนตยสาร หนงสอพมพ เพราะเมอเทยบคาใชจายกบสอมวลชน เชน วทย โทรทศน นตยสาร หนงสอพมพ และ ภาพยนตรแลวมอตราคอนขางจะถกกวา กระแสนยมในการใชบรการเครอขายสงคมออนไลนเขามาเปลยนแปลงลกษณะการใชชวต ของแตละคนไมมากกนอย มบทบาทในชวตมากขนไมวาเปนวยรน อยางนกเรยน นกศกษา ซงไดรบ อทธพลมากทสดทเรยกวาขาดสงเหลานไมได ไมวาจะเปนตอนกน เทยว นอน เรยกไดวาทกเวลา จะตองมาการอพเดตการใชชวต จากการสรปสถตพฤตกรรมการใชเครอขายสงคมออนไลนใน ชวตประจาวนของคนไทยในป 2016 จากงาน Thailand Zocial Awards 2016 ได

Page 24: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

17

ขอมลดงน คอ Facebook 41 ลานคน โตขนจากเดม รอยละ 17 คดเปน รอยละ 60 ของประชากรไทย และใช Facebook สดสวนเพศ ชาย: หญง ท 21: 20, Line 33 ลานคน ตอมาเปน Twitter 5.3 ลานราย สง ขนมา 1.2 ลานคน โตขน รอยละ 18 และ Instagram มผ ใชถง 7.8 ลานคน โตขน รอยละ 74 ม User ใหมเพม 1 ลานราย มคนหลายชวงอายทเปนใชบรการเครอขายสงคมออนไลน เชนกลม Gen- Z คอ ใชเพอเรยนรเรองตางๆ ผานเกมออนไลน กลม Gen-Y และ Gen-D (Digital) ใชตดตอสอสาร ระหวางเพอนและเพอความบนเทง กลม Gen-X ผ ใหญวยทางานทใชสาหรบการคนควา หรอใชเปน เครองมอในการทางาน อยางการสอสารการตลาด เปนตน ( “สรปสถตผ ใช Social Media”, 2559) สรปไดวา เครอขายสงคมออนไลน (Social network) เปนสงคมเสมอนจรง (Virtual community) เกดเปนเวบไซตของเครอขายสงคมออนไลน (Social Networking Sites: SNS) ทผ ใชสามารถสรางโปรไฟลเชอมโยงกบบญชของผ ใชอน ๆ ไดภายในระบบ โดยตวอยางเวบไซตเครอขายสงคมออนไลน เชน Facebook, Twitter, Line, Instagram, My space สออนเทอรเนตจงเปนแหลงรวบรวมขอมลจากทวโลกและคนสวนใหญสามารถเขาถงได สออนเทอรเนต จงเขามามบทบาทตอการด าเนนชวตของผคนในโลก โดยเฉพาะเยาวชนทอาศยอยในหวเมองใหญทก าลงกาวสสงคมเมอง หากขาดซงวจารณญาณทเหมาะกอาจจะผลกระทบในมตเชงลบ มากกวาเชงบวก ซงไมใชเพยงแตเยาวชนเทานน

2.2 ประเภทของเครอขายสงคมออนไลน

เครอขายสงคมออนไลนทยงไดมการแบงตามวตถประสงคเปาหมายการใชงาน คณลกษณะ ของการใหบรการตามเวบไซต ไดเปน 7 ประเภท (ระว แกวสกใส และชยรตน จสาโล, 2556) 1) สรางและประกาศตวตน (Identity Network) เปนการทใหผ เขาใชงานไดมพนทในการสรางตวตนขนมาบนเวบไซต เปนการเผยแพรเรองราวของผ ใชงานผานทางอนเทอรเนต โดย ลกษณะของการเผยแพรมทง รปภาพ วดโอ การเขยนขอความลงในบลอก และยงสามารถทจะหา เพอนใหม หรอหาเพอนเกา คนรจกทหางหายไป มการเขยนบทความไดอสระ โดยม 2 รปแบบ ไดแก 1.1 Blog บลอก เปนชอเรยกสน ๆ ของ Weblog ซงมาจากค าวา “Web” รวมกบค าวา “Log” ทเปนเสมอนบนทกหรอรายละเอยดขอมลทเกบไว ดงนนบลอกจงเปนโปรแกรม ประยกตบนเวบทใชเกบบนทกเรองราว หรอเนอหาทเขยนไวโดยเจาของเขยนแสดงความรสกนกคด

Page 25: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

18

ตาง ๆ โดยทวไปจะมผ ทท าหนาทหลกทเรยกวา “Blogger” เขยนบนทกหรอเลาเหตการณทอยากให คนอานไดรบร หรอเปนการเสนอมมมองและแนวความคดของตนเองใสเขาไปในบลอกนน 1.2 ไมโครบลอก (Micro Blog) มลกษณะเดนโดยการใหผ ใชโพสตขอความ จ านวนสน ๆ ผานเวบผ ใหบรการ และสามารถก าหนดใหสงขอความนน ๆ ไปยงโทรศพทเคลอนทได เชน Twitter, Facebook เปนตน 2) สรางและประกาศผลงาน (Creative Network) เปนสงคมส าหรบผ ใชทตองการ แสดงออกและน าเสนอผลงานของตวเองไดจากทวทกมมโลก จงมเวบไซตทใหบรการพนทเสมอนเปน แกลเลอร (Gallery) ทใชจดโชวผลงานของตวเองไมวาจะเปนวดโอ รปภาพ เพลง อกทงยงม จดประสงคหลกเพอแชรเนอหาระหวางผใชเวบทใชฝากหรอแบงปน โดยใชวธเดยวกนแบบเวบฝาก ภาพ แตเวบนเนนเฉพาะไฟลทเปนมลตมเดย ซงผ ใหบรการเครอขายสงคมออนไลน ประเภทน ไดแก YouTube, Flickr, Multiply, Photobucket, Imeem และ Slide share เปนตน 3) ความสนใจตรงกน (Passion Network) ท าหนาทเกบในสงทชอบไวบนเครอขาย เปนการสรางทคนหนงสอออนไลน (Online Bookmarking) มแนวคดเพอใหผ ใชสามารถเกบ หนาเวบ เพจทคนไวในเครองคนเดยวกน ามาเกบไวบนเวบไซตไดเพอทจะไดเปนการแบงปนใหกบคนทม ความชอบในเรองเดยวกน สามารถใชเปนแหลง อางองในการเขาไปหาขอมลได และนอกจากนยงสามารถโหวตเพอใหคะแนนกบทคนหนงสอออนไลนทผ ใชคดวามประโยชนและเปนทนยม ซงผ ใหบรการเครอขายสงคมออนไลน ไดแก Digg, Zickr, Ning, del.icio.us, Catchh และ Reddit เปนตน 4) เวทท างานรวมกน (Collaboration Network) เปนททตองการความคด ความร และการตอยอดจากผ ใชทมความร เพอใหความรทไดมการปรบปรงอยางตอเนองและเกดการพฒนา ในทสด ซงหากลองมองจากแรงจงใจทเกดขนแลว คนทเขามาในสงคมนมกจะเปนคนทมความภมใจท ไดเผยแพรสงทตนเองร และท าใหเกดประโยชนตอสงคมเพอรวบรวมขอมลความรในเรองตาง ๆ ใน ลกษณะเนอหา ทงวชาการ ภมศาสตรประวตศาสตร สนคาหรอบรการ โดยสวนใหญมกเปน นกวชาการหรอผ เชยวชาญ ผ ใหบรการเครอขายสงคมออนไลนในลกษณะเวทท างานรวมกน ใน ลกษณะเวทท างานรวมกน เชน Wikipedia, Google earth และ Google Maps เปนตน 5) ประสบการณเสมอนจรง (Virtual Reality) มลกษณะเปนเกมออนไลน (Online Games) ซงเปนเวบทนยมมากเพราะเปนแหลงรวบรวมเกมไวมากมาย มลกษณะเปนวดโอเกมทผ ใช สามารถเลนบนเครอขายอนเทอรเนต เกมออนไลนนมลกษณะเปนเกม 3 มตทผ ใชน าเสนอตวตนตาม บทบาทในเกม ผ เลนสามารถตดตอปฏสมพนธกบผ เลนคนอนๆ ไดเสมอนอยในโลกแหง

Page 26: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

19

ความเปนจรง สรางความรสกสนกเหมอนไดมสงคมของผ เลนทชอบในแบบเดยวกน อกทงยงมกราฟกทสวยงาม ดงดดความสนใจและมกจกรรมตาง ๆ ใหผ เลนรสกบนเทง เชน Second Life, Audition, Ragnarok, Pangya และ World of Warcraft เปนตน 6) เครอขายเพอการประกอบอาชพ (Professional Network) เพอการงาน โดยจะเปนการน าประโยชนจากเครอขายสงคมออนไลนมาใชในการเผยแพรประวตผลงานของตนเอง และ สรางเครอขายเขากบผ อน นอกจากนบรษททตองการคนมารวมงาน สามารถเขามาหาจากประวตของ ผ ใชทอยในเครอขายสงคมออนไลนนได ผ ใหบรการเครอขายสงคมออนไลนประเภทนไดแก Linked in เปนตน 7) เครอขายเชอมตอระหวางผ ใช (Peer to Peer: P2P)เปนการเชอมตอกน ระหวางเครองผ ใชดวยกนโดยตรง จงท าใหเกดการสอสารหรอแบงปนขอมลตาง ๆ ไดอยางรวดเรว และตรงถงผใชทนท ซงผใหบรการเครอขายสงคมออนไลน ประเภทนไดแก Skype และ Bit Torrent เปนตน ทงนทงนน การใชงานเครอขายสงคมออนไลนขนอยกบผ ทใชวาใชดวยจดประสงคใด ทง 7 ประเภททกลาวถงน เปนการแบงตามลกษณะของการใหบรการของเวบไซตตางๆ โดยปจจบนมความ สะดวกในการใชงานทงใชงานบนคอมพวเตอร แทบเลต โทรศพทมอถอยางสมารทโฟน มการสราง เวบไซตและแอพพลเคชนขนมามากมายใหเลอกใชงาน ทงการตดตอสอสาร การเดนทาง แนะน า สถานททองเทยว ฟงเพลง ดหนง แชรขอมลขาวสาร เปนตน 3. แนวคดเกยวกบพฤตกรรมการใชเครอขายสงคมออนไลน

ปจจบนสงคมไทยกาวเขายค 4.0 เปนปจจยส าคญทสงผลกระทบตอพฤตกรรม แตพฤตกรรมของมนษยไมไดเกดขนและเปลยนแปลงเนองจากสภาพแวดลอมแตเพยงอยางเดยว แตตองมปจจยบคคลรวมดวย คอ ปญญา ชวภาพ และปจจยภายในอน ๆ ซงมลกษณะการก าหนดซงกนและกน (Reciprocal determinism) กบ ปจจยทางสงแวดลอมและพฤตกรรม มการศกษาทผานมาพบปจจยสวนบคคล ปจจยภายใน และปจจยทางสงแวดลอมทมความสมพนธกบการตดอนเทอรเนต เกมคอมพวเตอร และเครอขายสงคมออนไลน โดย ลาเฮย (Lahey 2001 : 5) เวดและทาฟรส (Wade and Tavris 1999 : 245 ) และ ซมบาร โดและเกอรรก (Zimbardo and Gerrig 1999 : 3) ไดอธบายความหมายของ พฤตกรรม เปนการประพฤตปฏบต หรอ การกระท าของบคคลเพอปรบตวตอสงแวดลอม เปนพฤตกรรมทสงเกตได ซงสอดคลองกบแนวคดของ ชลธชา จ ยนาม, (2557) ในประเทศไทย ไดใหความหมายไววา พฤตกรรม อาการแสดงออกทกรปแบบของสงมชวตเพอตอบสนองตอสงเราทงภายในและภายนอก เปนการแสดงออกทเหนไดจาก

Page 27: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

20

ภายนอก โดยรปแบบของพฤตกรรมตางๆนนเปนผลมาจากการท างานรวมกนของพนธกรรมและสงแวดลอม ดงนน เพอใหเกดความรความเขาใจ ความหมายของพฤตกรรมมากยงขน ผวจยจงไดศกษาแนวคดของนกวชาการทงในประเทศและตางประเทศสงเคราะหสกระบวนการเรยนรดงน

3.1 ความหมายของพฤตกรรม กนยา สวรรณแสง (2532) ไดกลาวถงพฤตกรรม คอ กรยา อาการ บทบาท ลลา ทาท การประพฤตปฏบต การกระท าทแสดงออกใหปรากฏและสมผสไดดวยประสาทสมผสหนงในหาทมอย คอ ห ตา ลน จมกและผวหนง พฤตกรรมทประสาทสมผสทงหาสามารถรบรไดนจดวาเปนประเภทของพฤตกรรมทสามารถสงเกตไดงาย เชน นอน นง ยน เดน เปนตน สวนพฤตกรรมทไมสามารถสงเกตไดอยางชดเจนหรอพฤตกรรมซอนเรน เชน ความรสกหรอความคดตองใชเครองมอตาง ๆ ในการอานพฤตกรรม เชน เครองจบเทจ เครองวดคลนหวใจและแบบทดสอบ เปนตน ฉววรรณ สตยธรรม (2541) ไดกลาววา พฤตกรรม หมายถง ปฏกรยาของสงมชวตทตอบสนองตอสงเราทงภายในและภายนอกรางกาย ปฏกรยาตอบสนอง หมายถง การเคลอนไหวเปลยนแปลง ทงทสงเกตเหนและสงเกตไมเหน ณฏฐพนธ เขจรนนท (2551) อธบายไววา พฤตกรรม คอ กรยาและปฏกรยาตางๆ ของระบบอางองทแสดงออกมาเพอตอบสนองตอสงเรา ปณตา นสสยสข (2552) กลาววา พฤตกรรม หมายถง การพฒนาตนเปนกระบวนการของการปรบเปลยนพฤตกรรมของตวเองใหไปสสภาวะทดกวา และเปนทตองการมากกวาแตกระบวนการดงกลาว ไมใชเรองงาย ทงน เพราะพฤตกรรมมนษยนนซบซอน ราชบณฑตยสถาน (2525: 584) ใหความหมายของพฤตกรรม หมายถง การกระท า หรออาการทแสดงออกทางกลามเนอ ความคด และความรสกเพอตอบสนองสงเรา วมลสทธ หรยางกร (2541) พฤตกรรมของมนษยทแสดงออกมาจากความคด ความรสกทไดรบในสภาพแวดลอมทเปนพฤตกรรมภายนอก พฤตกรรมทางจต หรอพฤตกรรมภายใน สมโภชน เอยมสภาษต (2536) ใหความหมายวา สงทบคคลกระท าแสดงออกมา เพอตอบสนอง หรอโตตอบสงใดสงหนง สภาพการณใดสภาพการณหนง สรปไดวา พฤตกรรม คอ การกระท า หรออาการทแสดงออกทางกลามเนอ ความคด และความรสกเพอตอบสนองสงเรา สวนบคคลทสามารถสงเกตได เชน การกน การเดน การนง

Page 28: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

21

การนอน และพฤตกรรมทสงเกตไมได เชน ความรสก ความคด ทศนคต เพอตอบสนอง หรอโตตอบ สงใดสงหนง สภาพการณใดสภาพการณหนง เปนตน

3.2 การจ าแนกพฤตกรรมโดยใชเกณฑการจ าแนก ออกเปน 2 ประเภท

การศกษาพฤตกรรมยคปจจบนไมไดเนนการแบงประเภทของพฤตกรรม แตในทนไดพจารณาเหนวาการแบงประเภทของพฤตกรรมจะชวยใหเขาใจแนวทางการพฒนาพฤตกรรมไดงาย ซงนกจตวทยาแบงพฤตกรรม ไดเปน 2 ประเภท (ถวล ธาราโภชน, 2545) ดงน

1. พฤตกรรมภายใน (Cover behavior) คอ พฤตกรรมทเจาของพฤตกรรมเทานนทรไดบคคลอนทไมเจาของพฤตกรรมไมสามารถทจะรบรไดโดยตรง ถาไมแสดงออกเปนพฤตกรรมภายนอก บคคลอนๆจะรพฤตกรรมภายในของบคคลหนงไดกโดยการสนนฐานหรอคาดเดาเองเทานน แตถาหากมพฤตกรรมภายนอกกจะปรากฏออกมา กจะท าใหบคคลอนมจอมลประกอบการสนนฐานถงพฤตกรรมภายในไดดขน พฤตกรรมภายในนนเปนกระบวนการท างานของสมองในรปแบบตางๆมากมาย เชน การคด การตดสนใจ คานยมและแรงบนดาลใจเปนตน

2. พฤตกรรมภายนอก (Overt behavior) คอ พฤตกรรมทบคคลอนนอกเหนอจากเจาของพฤตกรรมสามารถทจะรบรไดและบางพฤตกรรมเจาของพฤตกรรมยงไมรดวยซ าไปพฤตกรรมภายนอกนนบคคลอนจะรไดตองอาศยการสงเกตไมวาจะใชประสาทสมผสโดยตรงหรอใชเครองมอชวยในการสงเกตเพอใหไดขอมล จงจ าแนกพฤตกรรมภายนอกออกเปน 2 ประเภท

2.1 พฤตกรรมไมลาร (Molar Behavior) คอ พฤตกรรมทบคคลอนสามารถสงเกตได การสงเกตเรามกจะคดวาใชตาในการสงเกตเพยงอยางเดยว เนองจากตารบรและมความหมายตอกระบวนการคดมากกวาประสาทสมผสอน แตทแทจรงแลวใชสารทสมผสไดถง 7 ดานในการสงเกต คอ ตา ห จมก ลน ผวกาย อวยวะในชองหประสานกบตาและกลามเนอ เอน เนอเยอและขอตอ จะพบวา อาจใชสงเกตผลของพฤตกรรมหรออาจใชสงเกตพฤตกรรมของตนเองทไดรบผลกระทบจากพฤตกรรมของผ อนกได ซงลานน าไปสความร ความเขาใจพฤตกรรมไมลารของเจาของพฤตกรรมไดทงสน

2.2 พฤตกรรมโมเลกล (Molecular Behavior) คอ พฤตกรรมทบคคลอนตองใชเครองมอเพอชวยสงเกต อนจะท าใหไดขอมลทแมนย า เชน การเตนของหวใจ คลนสมอง ความดนโลหต กระแสไฟฟาใตผวหนงและคะแนนทดสอบ กนาจะอนโลมใหอยในประเภทนดวย แมวามไดเปนการวดทางสรระกตาม จะเหนไดวาการใชขอมลประเภทพฤตกรรมโมเลกลชวยในการสนนฐานพฤตกรรมภายในไดดยงขน

Page 29: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

22

3.3 องคประกอบของพฤตกรรมมนษย องคประกอบของพฤตกรรมมนษย ประกอบดวยการเรยนร (learning) คอ การเปลยนแปลงพฤตกรรมอนเนองมาจากประสบการณเปนนยมของครอนแบค (Cronback) ซงถอเปนการใหความหมายทมผ ยอมรบมาก แตจากความหมายนควรตระหนกในขอสงเกต 2 ประการ คอ 1. การเปลยนแปลงพฤตกรรมภายในเพยงอยางเดยว เปนการเรยนรไมจ าเปนตองเปลยนแปลงพฤตกรรมภายนอกดวยกได การเปลยนแปลงพฤตกรรมภายนอกมความส าคญกตอเมออยในกระบวนการเรยนการสอน จงจ าเปนตองมการวดผล 2. พฤตกรรมทเปลยนแปลงไปเนองจากการเรยนร ตองมลกษณะคอนขางถาวร หรอ ถาวร เนองจากความเหมาะสมทอนทรย (Organism) นนๆ ไดเลงเหนวา ควนเปนไปในแนวนนๆ กรณยาเสพตด หรอ สารเคมบางประเภท ทมผลตอพฤตกรรมใหเปลยนแปลงไดในชวงเวลาระยะหนงนน ทงน เพราะพฤตกรรมเปลยนแปลงดวยฤทธของสารเหลานน เมอหมดฤทธพฤตกรรมกคนสภาพเดม แตขอความรทเจาของพฤตกรรมไดรบ ถอวาเปนการเรยนรเมอเกดการเรยนร อนทรยจะตองมการเปลยนแปลงพฤตกรรมใน 3 ดาน คอ 1) การรคด (cognitive domain) เปนการเปลยนแปลงความรความเขาใจ 2) ความรสก (affective domain) เปนการเปลยนแปลงทางอารมณ 3) ทกษะ (psychomotor domain) เปนการเปลยนแปลงความช านาญในการเคลอนไหวเพอประกอบกจกรรม ปญญาและความคด (Intelligence and thought) เนองจากปญญาและความคดมความแตกตางกนในรายละเอยด สรางค โควตระกล (2546) จงขอแยกอธบายเปน 2 สวน ดงน 1. ปญญาหรอเชาวนปญญา (Intelligence) เปนค าทมความหมายตามค าจ ากดความหลายแบบ แมคนมาร (Menemar) แหงมหาวทยาลยสแตนฟอรด ไดสรปความหมายออกไดเปน 4 กลม 1.1 เปนความสามารถในการปรบตว (adaptation) ใหเขากบสงแวดลอมผ มเชาวนปญญาสง จะปรบตวไดดกวา ผ มเชาวนปญญาต า 1.2 เปนความสามารถในการแกปญหา (problem solving) ซงมผ เชาวนปญญาสงกยอมเหนอกวา 1.3 เปนความสามารถในการคดแบบนามธรรม 1.4 เปนความสามารถในการเรยนร ผ มเชาวนปญญาสง ยอมเรยนรไดเรวกวา

Page 30: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

23

จะเหนไดวา ความหมายของเชาวนปญญานน คลายๆกบทคนไทยใชวา ทมความหมายในทางวชาการแตกตางกนไปตามความเชอของผ ศกษา ดงนนเมอมการวดเชาวนปญญากตองพจารณาการวดนนๆ ใหนยามวาอยางไร สงทนาสนใจประการหนงเกยวกบเชาวนปญญา คอปจจบนน มความเชอวาเปนพนธกรรมเปนองคประกอบทมอทธพลตอเชาวนปญญามากกวาสงแวดลอม เชาวนปญญาเปนโครงสรางโดยสมมตฐาน หรอเปนสงทนกจตวทยาสนนษฐานเอา จงมทฤษฎการอธบายเอาไวหลายทฤษฎ สรปสาระส าคญไดดงตอไปน 1. ทฤษฎองคประกอบเดยว (single factor theory) เทอรแมน เชอวา เชาวนปญญาเปนความสามารถในการคดแบบนามธรรม เปนผลของพนธกรรมเพยงอยางเดยว เปนสงทคงทไมเปลยนแปลง 2. ทฤษฎองคประกอบสองตว (two factor theory) สเปยรแมน เชอวา เชาวนปญญามองคประกอบ 2 ตว คอ 2.1 องคประกอบทวไป เปนความสามารถพนฐานของแตละบคคล ผ ม g สง จะมความสามารถในการท างานทกอยางไดอยางมประสทธภาพมากกวาผ ม g ต า 2.2 องคประกอบเฉพาะ เปนความสามารถเฉพาะของแตละบคคล เชน คณตศาสตร ภาษา ดนตร คาสหสมพนธระหวางความสามารถและความสามารถพนฐานจะไมคอยสง 3. ทฤษฎองคประกอบหลายตว (multiple factor theory) เธอรสโตน เชอวามนษยแตละคนความสามารถปฐมภมของสมอง อย 7 กลม คอ 3.1 ความเขาใจภาษาพด (verbal comprehensive) 3.2 ความคลองแคลวในการใชค า (word fluency) 3.3 ความสามารถทางคณตศาสตร (number) 3.4 มตสมพนธ (spatial) 3.5 ความจ า (memory) 3.6 ความรวดเรวในการรบร (perceptual speed) 3.7 การคดหาเหตผล (reasoning) ความคด (thought) เปนผลทเกดจากการคด (thinking) ทกระบวนการท างานของสมอง การคดเปนการปรงแตงตอจากการรบร แตละความคด ยอมแตกตางกนไปได เนองจาก

Page 31: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

24

อทธพลของวยเชาวนปญญา ประสบการณเรยนการร สตสมปชญญะ (conscience) ความจ า (memory) การระลกได (recall) และคณภาพของใยประสาท คานยม (value) คานยมลกษณะเปนความเชอวาเปาหมาย อดมการณ หรอวธปฏบตบางอยาง เปนสงทตนเองและสงคมเหนวาด มคณคา จะยดถอเปนแนวทางปฏบตและด าเนนชวตโดยใชเปนเกณฑมาตรฐานในการตดสน ถก ผด เกณฑในการตดสนนน มนษยเรยนรจากสงคมทตนเองอย จงถอไดวามากระบวนการสงคมประกต (socialization process) ดงนนมนษยคนใดอยในสงคมนานๆ คานยมของสงคมนนๆ จงฝงอยในบคลกของเขาดวย

ออลพอรต เวอรนอนและลตซ (Allport, Vermon & Lindzey, 1986 อางถงในธระพร อวรรโณ 2543) ไดสรางมาตรวดคานยม โดยแบงคานยมออกเปน 6 กลมใหญๆ คอ 1. ดานความคดทฤษฎ (theoretical) 2. ดานสงคม (social) 3. ดานการเงน (political) 4. ดานศาสนา (religious) 5. ดานสนทรย (aesthetic) 6. ดานเศรษฐกจ (economic) โรคช อธบายวา ความเชอ (belive) ของบคคลหนงอาจมจ านวนหมน แตเจตคต (attitude) มจ านวนพน สวนคานยม (value) จะมจ านวนเพยงสบ จงสมควรทจะพจารณาถงความแตกตางระหวางคานยมและเจตคตในดานตอไปน (สนทร โคมน, 2548) 1. คานยม เปนความเชอเดยว แตเจตคต เปนองครวมของหลายความเชอ ทมตออตราเปาหมาย 2. คานยม แสดงออกตอวตถเปาหมายหลายอยาง สวนเจตคต เปนความรสกชอบหรอไมชอบตอวตถเปาหมายเฉพาะ 3. คานยมเปนเกณฑมาตรฐาน ส าหรบประพฤตปฏบตสวนเจตคตไมใชเกณฑมาตรฐานเปนไปตามความพงพอใจหรอไมพอใจของผประเมน 4. คานยมมจ านวนความเชอเกยวกบพฤตกรรมทตนปรารถนาและเปาหมายแหงชวตทบคคลเรยนมา แตเจตคตไดมาจากการเรยนรทงทางตรงและทางออม เกยวของกบสงของ และสถานการณแตละการณโดยเฉพาะจงมจ านวนมากกวาคานยม

Page 32: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

25

5. คานยมเปนแกนกลางของบคลกภาพ มากกวาเจตคต คานยมจงก าหนดเจตคตและพฤตกรรม ดงทนกจตวทยา กลาววา เจตคตเปนการแสดงออกซงคานยม 6. คานยมเปนแนวคดทเปนพลวต (dynamics) มากกวาเจตคต และมความสมพนธกบแรงจงใจ สวนเจตคตไมไดเปนตวผลกดนทเปนพนฐานของพฤตกรรม โยธน ศนสนยทธ และจมพล พลภทรชวน (2544) กลาววา เจตคต หมายถงความรสกและปฏกรยาความพรอมทจะกระท าในเชงบวกหรอเชงลบทมตอวตถเปาหมาย เจตคตมองคประกอบทคลายกบการเรยนร แตกไมไดเหมอนกนเลยทเดยว ดงน 1. ดานการรคด (cognitive component) คอ รวาส งน น คออะไร ม รายละเอยดอะไรบาง มคณหรอโทษเพอประโยชนในการตดสนใจ จรง-เทจ 2. ดานความรสก (affective component) เปนองคประกอบทส าคญมากของเจตคตท าใหทางเจตคตบางคนวดองคประกอบนแตเพยงอยางเดยว องคประกอบนเปนอารมณ ชอบ ไมชอบ 3. ดานความพรอมทจะกระท า (action tendency) เปนความพรอมทจะแสดงพฤตกรรมใหสอดคลองกบความรสก และความรเชงประเมนทมตอวตถเปาหมาย 3.4 ทฤษฎเกยวกบพฤตกรรม

นกวชาการ นกวจยหลายทานไดจ าแนกไวหลายลกษณะ สมตร สวรรณ (2556, หนา 5) ได รวบรวมไวดงน

พฤตกรรม คอ กรยาอาการตางๆ ทแสดงมนษย หรอปฏกรยาทเกดขนเจอกบสงเรา สามารถ จ าแนกพฤตกรรมตาง ๆ ทกลาวมาแลว ไดเปน 2 ลกษณะ คอ

1. พฤตกรรมทไมสามารถควบคมได หรอเรยกปฏกรยานวา เปนปฏกรยาสะทอน เชน อาการสะดงเมอถกเขมแทง อาการกระพรบตา เมอมสงมากระทบรบกวนกบสายตา ฯลฯ

2. พฤตกรรมทสามารถควบคมและจดระเบยบได เมอมสงเรามากระทบ สตปญญาหรอ อารมณ จะเปนตวตดสนวา ควรจะปลอยกรยาอาการใดออกไป

เมอสตปญญาควบคมการปลอยกรยา เปนการกระท าตามความคดหรอ ท าดวยสมอง แตถา อารมณควบคมเรยกวา เปนการท าตามอารมณ หรอปลอยตามใจ นกจตวทยาสวนใหญเชอวา อารมณมอทธพลมากกวาสตปญญา โดยมนษยทกคนแลวยงมความโลภ ความโกรธ ความหลง ท าให สวนใหญของพฤตกรรมแลวอยบนพนฐานของอารมณและความรสก รปแบบพฤตกรรมของมนษย แบงไดเปน 2 อยาง ดงน

Page 33: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

26

1). พฤตกรรมภายนอกหรอพฤตกรรมเปดเผย (Overt Behavior) เปนพฤตกรรมทบคคล แสดงออกมา ท าใหผ อนสามารถมองเหนและสงเกตได เชน การเดน การหวเราะ การพด การยม ฯลฯ

2). พฤตกรรมภายในหรอพฤตกรรมปกปด (Covert Behavior) เปนพฤตกรรมทบคคลแสดง แลว แตผ อนไมสามารถมองเหนหรอสงเกตไดโดยตรง จะทราบไดเมอบคคลนนจะเปนผบอกหรอ แสดงบางอยางเพอใหคนอนรบรได เชน ความคด อารมณ การรบร

2.1 ประเภทของพฤตกรรมมนษย นกจตวทยาแบงพฤตกรรมมนษยออกมาหลากหลายแนวคด โดย สภททา

ปณฑะแพทย (2542, หนา 2-5) ไดสรปออกเปน 5 ประเภทใหญ ๆ คอ 1) พฤตกรรมทปรากฏดวยการสงเกต พฤตกรรมภายนอก (Overt) คอ

พฤตกรรมท ปรากฏเหนไดอยางชดเจน และพฤตกรรมภายใน (Covert) คอพฤตกรรมทไมปรากฏให สามารถสงเกตเหน ไดอยางชดเจน

2) แบงจากแหลงทเกดพฤตกรรม พฤตกรรมทเกดขนภายในรางกาย เมอบคคลมวฒภาวะ เปนพฤตกรรมความพรอมทเกดขนโดยมธรรมชาตเปนตวก าหนด โด ยม สงแวดลอมเปนตวกระตน เปนพฤตกรรมทเกดขนเนองจากประสบการณซงกอใหเกดการเรยนรขน

3) ภาวะทางจตของบคคล พฤตกรรมทกระท าโดยรตว (Conscious) เปนพฤตกรรม ทอยในระดบจตส านก และพฤตกรรมทกระท าโดยไม รตว (Unconscious) เปน พฤตกรรมทอยในระดบจต ไรส านก หรอจตใตส านก หรอเรยกอกอยางวา พฤตกรรมทขาด สตสมปชญญะ

4) แหลงพฤตกรรมการแสดงออกของอนทรย พฤตกรรมทางกายภาพ (Physiological Activities) เปนพฤตกรรมทแสดงออกโดยใชอวยวะของรางกายอยางเปนรปธรรม เชน การ เคลอนไหวรางกายดวยแขนหรอขา การปรบเปลยนอรยาบถของรางกาย การพยกหนา การ โคลงตว เปน ตน และพฤตกรรมทางจตใจ (Psychological Activities) เปนพฤตกรรมทอยในระดบ ความคด ความเขาใจ หรอเกดอารมณ เปนตน

5) การท างานของระบบประสาท พฤตกรรมทควบคมได (Voluntary) เปนพฤตกรรมท อยในความควบคม และการสงการดวยสมอง จงสามารถแสดงพฤตกรรมไดตามทตองการ และพฤตกรรม ทควบคมไมได (Involuntary) เปนพฤตกรรมการท างานของระบบรางกายท เปนไปโดยอตโนมต เชน กรยา สะทอน สญชาตญาณ และการท างานของระบบอวยวะภายใน เปนตน

Page 34: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

27

จากขอความขางตน พฤตกรรมของมนษยจงแบงไดเปน 2 ประเภทใหญๆ คอ พฤตกรรมท เกดจากภาวะทางกาย และพฤตกรรมทเกดขนจากสภาวะทางจตใจ มทงประเภททรตว และไมรตว แบง ออกเปนทควบคมได และแบบทไมสามารถควบคมได

1. การเกดของพฤตกรรมมนษย ไดมผวจยตางๆ มากมายใหความสนใจกบพฤตกรรมของมนษยเพอความเขาใจใน พฤตกรรม และเพอน าไปปรบใช ท าใหไดเกดมความเชอหลกการและทฤษฎตางๆ เกดขน จากผ ร นกวจย และนกการศกษาหลายทานทพยายามหาค ามาเพออธบายพฤตกรรมของมนษย กาญจนา พนสนรงโรจน (2558 หนา 14) สามารถรวบรวมทศนะตางๆ เปนหมวดหมได 3 ประเภท ประกอบดวย 1) พฤตกรรมทเกดขนจากแรงผลกดนภายในตวของมนษย 2) พฤตกรรมทเกดขนจากแรงผลกดนของสงแวดลอมและ 3) พฤตกรรมทเกดขนจากทงแรงผลกดนภายในตวมนษย และสามารถอธบายพฤตกรรมทเกดจากแรงผลกดนตางๆ ไดดงน

1.1 พฤตกรรมทเกดขนจากแรงผลกดนภายในตวมนษย ความตองการ คอ แรงผลกดนทท าใหมนษยแสดงพฤตกรรมตางๆ ออกมา ซงความตองการนจะแบงออกเปน 2 ประเภทใหญๆ คอ ความตองการทางรางกาย และความตองการ ทางจตใจ (กนตยา เพมผล, 2551 หนา 112)

1) ความตองการทางดานรางกาย เปนแรงผลกดนทอยใน ระดบพนฐานและมพลงอ านาจสงสด เพราะเปนแรงผลกดนทจะท าใหชวตอยรอด มนษยจะดนรนทก วถทางเพอใหไดมาเพอความตองการทางรางกาย ท าใหมนษยแสดงพฤตกรรมตางๆ ซงอาจจะเปนทงทางทดหรอไมดกได

2) ความตองการทางจตใจ เปนแรงผลกดนทอยในระดบสงขนกวา ความตองการทางรางกาย แตมพลงอ านาจนอยกวา เพราะความตองการทางจตใจน ไมใชความตองการทเปนความตายไมใชความตองทจะตองดนรนเพอใหอยรอด นกจตวทยาหลายคนไดอธบายถงแรงผลกดนภายในรางกาย อนมผลท าใหมนษยแสดงพฤตกรรมตางๆ ดงน

ซกมนด ฟรอยด (Sigmund Freud) นกจตวทยาชาวออสเตรย ไดวเคราะหจตมนษยออกเปนองคประกอบ 3 สวนคอ อด (Id) อโก (Ego) และซปเปอรอโก (Super Ego) สวนทงสามน ประกอบเปนโครงสรางทางจต (ศรราชา เจรญพานช, 2526 หนา 13)

อด เปนสญชาตญาณในตวมนษย ซงอยในรปของพลงงานทคอยผลกดน ใหแสดงพฤตกรรมตางๆ พลงงานนมดวยกนสองสวน คอ สวนแรกจะผลกดนใหมชวตอยรอด เรยกวาสญญาณชวต และสวนทสองจะผลกดนใหชวตดบ เรยกวา สญญาณความตาย อดเปนสวนหนงของจต ทมนษยเราไม รสก เปนจตใตส านก แรงผลกดนนมอย โดยทมนษยเราไม รตว เปน

Page 35: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

28

แรงผลกดนไรส านก อดจะผลกดนใหจตอกสวนหนงซงเปนสวนใหญและสวนทรตว ทเรยกวา อโก ใหกระท าในสงตางๆ ตามทอดตองการ ทงสวนทเปนสญญาณชวต และสวนทเปนสญญาณความตาย จงเปนตวตอบสนอง ความตองการของอด สวนของจตทท าหนาทควบคมสญชาตญาณเหลานคอ ซปเปอรอโก หรอ มโน ธรรมทมอยในจตของแตละบคคล เปนความรสกรผดชอบชวด เปนผลมาจากการอบรมสงสอนของ ครอบครวและสงคม ท าใหอดและอโกมพฤตกรรมอยในทางทถกทควร ท าใหเปนทยอมรบของสงคม

แรงผลกดนของอดจะท าใหเกดความเครยด อโกจะตองพยายาม ตอบสนองความตองการของอดเพอลดความเครยด แตความตองการของอดบางอยาง อโกกไมอาจท าตามเพราะไปขดกบมโนธรรมในซปเปอรอโก จงท าใหเกดความเครยด และความวตกกงวลใจ ท าใหความวตกกงวลเปนแรงผลกดนพฤตกรรมอกแรงหนง เพอปกปองตนเองใหรอดจากความเครยด ความวตกกงวล อโกจงตองพฒนาพฤตกรรมปองกนทเรยกวา “กลไกปองกน” ซงเปนไปโดยไมรสกตว ตวอยางพฤตกรรมปองกน ไดแก

1. การเกบกด (Repression) คอ อโกจะพยายามเกบความรสกทเปน ความตองการความปรารถนาทสงคมไมยอมรบ เชน ความอจฉาพนองของตนเอง กลวทจะแสดงออกมาอาจถกถกต าหนได

2. การถอดแบบ (Identification) เปนการยอมรบในสงทอดเกดความ อจฉาและน าเอาพฤตกรรมของสงนนมาเปนแบบแผนแบบอยางในการแสดงพฤตกรรมของตนเอง ซงท าใหความวตกกงวลหมดไปได

3. การยดแนน (Fixation) เปนการยดแนนในพฤตกรรมทตนตองการแตไมไดรบการตอบสนองตงแตตอนวยเดก จนเตบโตเปนผ ใหญ กจะแสดงพฤตกรรมตางๆ เพอให ไดมาซงสงตอบสนองตอความตองการ

4. การแสดงพฤตกรรมตรงขาม (Reaction Formation) คอ การแสดง ทตรงขามกบความตองการของอดทไมเปนทยอมรบของสงคม เชน เดกผหญงอจฉาแม แตแสดงพฤตกรรมเปนหวงหรอเอาอกเอาใจตลอดเวลา

5. การต าหนผ อน (Projection) เปนการคดวา ผ อนมลกษณะไมด เพอกลบเกลอนลกษณะทมในตนเอง เพอตนเองจะไดเกดความสบายใจ

6. การถดถอย (Regression) เปนการแสดงพฤตกรรมทถดถอยไปสวยเดก

Page 36: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

29

7. พฤตกรรมเบยงเบน (Sublimation) เปนการแสดงพฤตกรรมอยาง อนเพอทดแทนพฤตกรรมทตนตองการ แตไมสามารถแสดงออกได เชน ความตองการทางเพศ ความกาวราวกแสดงออกในรปการเขยนกลอน การรองเพลง การท างานหนก เปนตน

8. การทดแทน (Displacement) คอ การแสดงความปรารถนากบอกบคคลหนงหรอสงหนงเพอเปนการทดแทน เชน ถกหวหนาดดา กไประบายกบลกเมยทบาน อบราฮม มาสโลว (Abraham Maslow) (ศรวรรณ เสรรตน, 2541) เปนนกจตวทยาในกลมมนษยนยม (Humanism) นกจตวทยากลมนจะมความเชอวา มนษยมใชทาสของแรงผลกดนตางๆ เชน ความหวกระหายเทานน แตมนษยยงเกดมาพรอมศกยภาพ ของความเปนมนษยตางๆ เชน ความอยากร ความสรางสรรค และความตองการทจะพฒนาตนเองจน เตมขดความสามารถ โดยมาสโลวไดใหความส าคญถงความตองการใหแตละคน ในการพฒนา ศกยภาพของตนใหเปนจรงขนมามากเปนพเศษ มนษยมความตอง 5 อยาง ซงเรยงตามล าดบความส าคญมากนอยกอนหลงไดดงน

1). ความตองการทางรางกาย (Physiological Needs) เปนความตองการขนพนฐานของมนษยเพอความอยรอด เชน อาหาร เครองนงหม ทอยอาศย ยารกษาโรค อากาศ น าดม การพกผอน เปนตน

2). ความตองการความปลอดภยและมนคง (Security or Safety Needs) เมอมนษยสามารถตอบสนองความตองการทางรางกายไดแลว มนษยกจะเพมความตองการ ในระดบทสงขนตอไป เชน ความตองการความปลอดภยในชวตและทรพยสน ความตองการความ มนคงในชวตและหนาทการงาน

3). ความตองการทางสงคม (Social Needs) เมอมความปลอดภยใน ชวตและมนคงในการงานแลว คนเราจะตองการความรก มตรภาพ ความใกลชดผกพน ตองการเพอนการมโอกาสเขาสมาคมสงสรรคกบผ อน ไดรบการยอมรบเปนสมาชกในกลมใดกลมหนงหรอหลายกลม

4). ความตองการการยกยอง (Esteem Needs) หรอ ความภาคภม ใจ ในตนเอง เปนความตองการการไดรบการยกยอง นบถอ และสถานะจากสงคม เชน ความตองการไดรบความเคารพนบถอ ความตองการมความรความสามารถ เปนตน

5). ความตองการความส าเรจในชวต (Self- Actualization) เปนความตองการสงสดของแตละบคคล เชน ความตองการทจะท าทกสงทกอยางไดส าเรจ ความตองการท าทกอยางเพอตอบสนองความตองการของตนเอง เปนตน

Page 37: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

30

จากล าดบขนความตองการของมนษยตามความเชอของมาสโลว แสดงใหเหน วา ความตองการทางสรระยงเปนความตองการขนพนฐานทสดของมนษย และเมอความตองการใน ขนน ไดรบการตอบสนองแลว กจะเกดความตองการในระดบสงตอไปอกเรอยๆ

ความเชอในพระพทธศาสนา เชอวา แรงผลกดนพฤตกรรมของมนษยอนเปน ผลมาจากแรงผลกดนในตวมนษยนน คอ ความอยากซงเรยกวา ตณหา ซงแบงออกไดเปน 3 อยาง คอ

1). กามตณหา คอ ความอยากในสงทนาใคร นาปรารถนา นาพอใจ ในรป รส กลน เสยง และสมผส

2). ภวตณหา คอ ความอยากจะเปนในสงตางๆ เชน เปนเศรษฐของประเทศ 3.) วภวตณหา คอ ความอยากพนจากสงทไมพงปรารถนาตางๆ

ทง 3 ตณหาน จะท าใหมนษยเกดความยดมนในความอยาก และความอยากจงเปนแรงผลกดนใหมนษยกระท าทกสงทกอยาง เพอใหไดมาซงสงทจะสนองความอยากตามทคาดหวง ไว

3.5 ความหมายของพฤตกรรมการใชเครอขายสงคมออนไลน

จากการศกษาความหมายพฤตกรรมขางตน มหลายลกษณะ จงมการนยามความหมายใหกบ พฤตกรรมการใชเครอขายสงคมออนไลนไดดงน

อรสโตเตล (Aristotle) เปนผ ทเรมกลาวถงความเชอน ตอมาความคดเชนน กลบมามอทธพลอกในยคของจอหน ลอคค (John Locke) เบรคลย (Berkley) และอกหลายคนซง เชอวาประสบการณของมนษยเปนสงทท าใหคนเราเกดการเรยนรทจะกระท าพฤตกรรมเมอเกดมานน มนษยมไดมความรตดตวมาแตอยางใด ลวนแลวแตตองเรยนรภายหลง จากเกดมาแลวทงสน ตอเมอ มประสบการณแลวจงจะเรยนร และจดจ าประสบการณนนเอาไวเพอเปนแนวทางส าหรบการแสดง พฤตกรรมในอนาคตตอไป (สทธโชค วรานสนตกล, 2528, หนา 2)

สกนเนอร (Skinner) เปนนกจตวทยาพฤตกรรมนยม เปนผ ทมบทบาทส าคญ ในการเปนผน าแนวคดน โดยแสดงใหเหนวา พฤตกรรมมนษยถกควบคมโดยเงอนไขแหงการเสรมแรง และเงอนไขแหงการลงโทษ และดวยเหตนเองมนษยจงไมมเสรภาพแตประการใด และยงกลาววาผล การกระท าของคนเรามอย 2 ประการ คอ ผลการกระท าทท าใหพอใจ ซงจะท าหนาทเปนแรงเสรม ใหแกการกระท านมตอไป (เงอนไขแหงการเสรมแรง) และผลการกระท าทท าใหไมพอใจ ซงจะเปน ตวการทท าใหคนเราหยดพฤตกรรมหรอการกระท าอนจะน ามาซงผลการกระท าเชนนในอนาคต (เงอนไขแหงการลงโทษ)

Page 38: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

31

เอมกา เหมมนทร (2556, หนา 5) ใหความหมายวา พฤตกรรมการใชเครอขายสงคม ออนไลนในเรองประสบการณในการใชเครอขายสงคมออนไลนทใชบอยทสด ชองทางทใชบอยทสด ความถในการใชตอวน ชวงเวลาทใชระยะเวลาทใชตอวน ใชเพอวตถประสงคใดมากทสด คณสมบตท ชอบมากทสด และแหลงหรอสอทท าใหสนใจใช

กนตพล บรรทดทอง (2557, หนา 8) ใหความหมายวา พฤตกรรมการใช หมายถง ลกษณะ การใชบรการเครอขายสงคมออนไลน เชน วตถประสงคในการใชบรการเครอขายสงคมออนไลน ชอง ทางการใชบรการเครอขายสงคมออนไลน สถานททใชบรการเครอขายสงคมออนไลน ความถในการใช บรการเครอขายสงคมออนไลน ระยะเวลาในการใชเครอขายสงคมออนไลน

เกวรนทร ละเอยดดนนท (2557, หนา 6) ใหความหมายวา พฤตกรรมผ บรโภคออนไลน (Online Consumer Behavior) หมายถง การแสดงออกของแตละบคคลทเกยวของโดยตรงกบการ ใชบรการระบบออนไลน

สรปไดวา พฤตกรรมการใชเครอขายสงคมออนไลน หมายถง การกระท ากจกรรม

ตางๆ หรอการใชบรการบน Facebook, Line, Instagram และ Twitter โดยประเมนใน 2 ดาน คอ 1) ระยะเวลาในการเขาใชเครอขายสงคมออนไลน หมายถง จ านวนชวโมงเฉลย ตอวนทเขาใชบรการบน Facebook, Line, Instagram และ Twitterและ 2) วตถประสงคการใชเครอขายสงคมออนไลน หมายถง การกระท ากจกรรมตาง ๆ ผานบรการบน Facebook, Line, Instagram และ Twitter เปนตน 4. ปจจยทมผลตอการใชเครอขายทางสงคมออนไลน

ปจจยทมผลตอการใชเครอขายทางสงคมออนไลน แบงออกเปน 2 ดาน คอ

4.1 ปจจยจตลกษณะ หมายถง ลกษณะทางจตใจทสงผลผลกดนใหเกดพฤตกรรมหนงๆเปนลกษณะทเกดขนสะสมในตวบคคลจาดอดตถงปจจบนมลกษณะทคอนขางคงทไมอยใตอทธพลของสถานการณปจจบนเชนความเชอ อ านาจในตนเหตผลเชงจรยธรรมเอกลกษณแหงอโกเปนตน (ดวงเดอน พนธมนาวน, 2554) ซงลกษณะของสถานการณทผวจยคาดวามความเกยวของกบพฤตกรรมการใชเครอขายทางสงคมออนไลนนน ไดแก ลกษณะมงอนาคตและการควบคมตน สตปญญา ประสบการณทางสงคม และสขภาพจต 4.2 ลกษณะมงอนาคต ความหมายของลกษณะมงอนาคต นกจตวทยาและนกการศกษาใหความหมายของลกษณะมงอนาคตไวดงน

Page 39: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

32

เคย (Kay, 1978 อางถงใน ดวงเดอน พนธมนาวน 2548) เชอวา บอเกดของลกษณะมงอนาคตนนอยทลกษณะความมนคงของสงคม ของบคคล บคคลจะตองเคยไดรบประสบการณวาสงทตนรอคอยนน ตาไดรบจรงๆ ในทสด สวนการฝกเดกใหอดไดรอไดนนเปนสงทกระท ากนในครอบครวทมฐานะปานกลางและฐานะสงเทานน เพราะครอบครวทมฐานะยากจนยอมไมสามารถจะหาสงของใหเดกตามสญญาไดมากนก ท าใหเดกหมดความเชอถอเกยวกบอนาคตและจะเปนการเพาะลกษณะมงปจจบนแทน นอกจากนการเคยประสบความส าเรจตางๆ ในชวตกเปนสงทเคยเชอวาจะชวยใหบคคลมลกษณะมงอนาคตสง ท าใหบคคลเกดความมานะพยายามในการทจะท าสงตางๆ เพราะมความหวงวาจะไดท าไดส าเรจดงทเคยประสบมาแลว ฉะนน ลกษณะมงอนาคตจงเกดจากการเรยนรทางสงคมนนเอง สมดลย ชาญนวงศ (2553) ไดใหความหมายลกษณะมงอนาคต- ควบคมตวเองสง คอ 1) สามารถวางแผนลวงหนาได โดยคาดการณถงผลเสยทเกดขนในอนาคตได 2) สามารถอดไดรอได “สามารถอดเปรยบไวกนหวาน” 3) มความเชอมนในผลของการกระท าวา ท าดยอมไดผลดตอบแทน 4) เปนบคคลทสามารถอธบายปรากฏการณตางๆ อยางสมเหตสมผล 5) สามารถงดเวนจากการกระท าบางชนดทสงคมไมยอมรบหรอเปนผลเสยตอสขภาพได

สรปไดวา ลกษณะมงอนาคต หมายถง ความสามารถในการคาดการณไกลจากการกระท าเกยวกบการเรยนของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในเขตเทศบาลนครเมองพษณโลก อ าเภอเมอง จงหวดพษณโลก ตอวางแผนดานการเรยน ในอนาคตไดและมองเหนผลดผลเสยทจะเกดขนในอนาคต

4.3 สตปญญา ความหมายของสตปญญาไดมนกศกษาใหความหมายของสตปญญาไวดงน ศกษา พาหะมาก (2532) สรปความหมายของสตปญญาไววา สตปญญาเปนความสามารถของบคคลทจะใชท ากจกรรมตางๆ โดยไดรบอทธพลจากพนธกรรมและประสบการณทไดรบร มาใชในการแกปญหาและปรบตวเขากบสงแวดลอมไดอยางมประสทธภาพ ซงระดบของบคคลนนสามารถวดไดดวยเครองมอวดสตปญญา รตนา ศรพานช (2544) ไดใหความหมายของสตปญญา (Intelligence) ตามความหมายใน Webster ‘s New World Dictionary ซงนยามความหมายไววา

Page 40: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

33

1. ความสามารถในการเรยนรหรอเขาใจ โดยผานประสบการณทางการเรยน โดยบคคลสามารถรบและรกษาความรทไดเรยนไวได เชน เคยเรยนมานานแลวแตกยงจ าไดด

2. ความสามารถในการตอบสนองอยางรวดเรว และถกตองในสถานการณใหมๆ โดยรจกใชเหตผลในการแกปญหาไดอยางมประสทธภาพ ลกขณา สรวฒน (2544) ไดใหความหมายสตปญญาวาหมายถง ความสามารถในการแกปญหาโดยมสมองเปนองคประกอบทส าคญและความเจรญเตบโตทางปญญาของบคคลมกจะแสดงออกใหเหนไดในลกษณะของความสามารถในการคดดวยเหตผลอนกอใหเกดการสรางสรรคส าหรบการพจารณาความเจรญเตบโตทางสมอง

สรปไดวา สตปญญาเปนความสามารถสวนบคคลในการแกปญหา โดยมสมองเปนองคประกอบทส าคญและความเจรญเตบโตทางปญญาของบคคล มกจะแสดงออกใหเหนไดในลกษณะของความสามารถในการคด ดวยเหตผลอนกอใหเกดการสรางสรรค ซงระดบสตปญญาของบคคล สามารถวดไดดวยเครองมอวดสตปญญา 4.4 ประสบการณทางสงคม ความหมายของปรากฏการณทางสงคม ไดมนกวจยและนกวชาการไดใหค าอธบายไวดงน

ศรอร นพกจ (2545) ไดใหความหมาย ประสบการณทางสงคมวาหมายถง การคดหรอการตดสนปญหาตางๆ ดวยตนเอง มโอกาสไดคบหา สมาคมกบเดกในวยใกลเคยงกน เชน เพอนฝง ญาตพนอง เพอนบาน รจกแบงปนสงของใหผ อน เลนรวมกบผ อน โดยไมเอาแตใจตนเองใหรจกสงเกตปฏกรยา ฟงเหตผลหรอความตองการของผ อน เลาประสบการณชวตของตนและของผ อนทตนประสบมาใหผ อนฟง ไปทศนศกษาเปนครงคราว เพอไดเรยนรชวตในสภาพแวดลอมทตางไปจากบานและมโอกาสไดเหนชวตความเปนอยของผ คนประเภทตางๆ แสวงหาความรเกยวกบชวต ความเปนอยตลอดจนทศนคตและคานยมของบคคลโดยทวไปในสงคม โดยผานทางสอสารมวลชนทเหมาะสม เชน หนงสอพมพ วทย โทรทศน เปนตน สวรรรณ ทองรมภากล (2539) ไดความเหนวา การทจะพฒนาการรคดของเดก เดกควรไดรบประสบการณทแปลกใหมอยเสมอ เชน การพาเดกไปเทยวชมสถานทตางๆ ซงจะชวยใหเดกมประสบการณทางสงคมโดยตรง นอกจากนการทเดกไดรบฟงและรบรจากสอมวลชนตางๆกยงเปนการใหเดกไดรบประสบการณทางสงคมอกทางหนงดวย

Page 41: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

34

สรปไดวา ประสบการณทางสงคม คอ การคดหรอการตดสนปญหาตางๆ ดวยตนเองมโอกาสในการคบหาสมาคมเพอนในวยใกลเคยงกน เชน เพอนฝงญาตพนอง เพอนบาน รจกแบงปนสงของใหผ อน เลนรวมกบผ อน โดยไมเอาแตใจตนเอง รจกสงเกตปฏกรยา ฟงเหตผลหรอความตองการของผ อน นอกจากนนการได รบฟงและรบรจากสอมวลชนตางๆ กใหประสบการณทางสงคมเชนเดยวกน เชน หนงสอพมพ วทย โทรทศน เปนตน

4.5 สขภาพจต ความหมายของสขภาพจต ไดมผ ใหความหมายของสขภาพจตไวหลากหลายดงน

ฝน แสงสงแกว (2540) ไดใหความหมายของสขภาพจต หมายถง สภาพชวตทเปนสขผ มอารมณมนคง สามารถปรบตวใหเขากบสงแวดลอมทเปลยนแปลงมากๆ ไดมสมรรถภาพในการท างานและอยรวมกบผ อนดวยความพอใจ องคการอนามยโลก (World Organization – WHO, 1996) ไดใหค าจ ากดความของสขภาพวาภาวะ ของความสมบรณทางดานรางกาย จตใจและความผาสกทางสงคม ซงมใชปราศจากโรคหรอการเจบปวยเทานน แนวคดของสขภาพจต ซงอภปรายโดย WHO Expert Committee on Mental Health ในป ค.ศ. 1951 ปจจยทงทางชวภาพและสงคมมอทธพลตอสขภาพจต ระดบของสขภาพจตมใชภาวะทคงท แตสามารถแปรเปลยนขนๆลงๆได สขภาพจตโดยนยหมายถง

1. สมรรถภาพของบคคลอยางราบรนกบผ อน 2. ความสามารถในการด ารงชพอยได หรอด าเนนชวตอยางสรางสรรคไดในสภาพ

ของสงคมและสงแวดลอมทเปลยนแปลงไป 3. นอกจากนยงหมายถงความสามารถทจะบรรลความพอใจทสมดลและกลมกลนท

มตอความขดแยงอนเกดจากแรงผลกดนทมอยในใจกลมกลนถงระดบเกดการผสมผสานอยางสมบรณมากกวาการปฏเสธความพอใจทสนองความตองการภายในทมอย อนเปนวถของบคคลทบคลกภาพไดพฒนาไปในทศทางทสามารถใหความขดแยงจากความตองการภายในไดมทางระบายออกอยางเหมาะสม ตามศกยภาพของตนเอง

จากโฮดา (อางถงใน อภชย มงคลและคณะ , 2544) ไดชประเดนในการมองสขภาพจตไวใน 3 ทางคอ

1. AS a Relatively Constant and Enduring Function of Personality เปนลกษณะโดยทวไปคอนขางคงทและพยากรณได (Predictable) เปนลกษณะเฉพาะของบคลกภาพ

Page 42: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

35

2. A Momentary Function of Personality and Situation เปนการเปลยนแปลงชวครงชวคราวในลกษณะของบคลกภาพและตามสภาพการณซงสขภาพจตอาจแปรเปลยนไดข นอยกบเหตการณภายนอกและปจจยในจตใจ สขภาพจตในลกษณะนจะไมคอยคงทและคาดเดาไมไดในระยะยาว ซงกคอ ความรสกและการแสดงออกในปจจบน

3. As a Group or Cultural Characteristics เปนสขภาพจตตามลกษณะของกลมหรอวฒนธรรม โดยไมค านงถงความแตกตางในแตละบคคล

วระ ไชยศรสข (2539) ไดใหความหมายลกษณะของผ มสขภาพจตดไวดงน 1. เปนผ ทมความสามารถและความเตมใจทจะรบผดชอบอยางเหมาะสมของกลม

หรอวฒนธรรม โดยไมค านงถงความแตกตางในแตละบคคล 2. เปนผ ทมความพอใจในความส าเรจจากการไดเขารวมกจกรรมตางๆของกลม โดย

ไมค านงวาการเขารวมกจกรรมนน จะมการถกเถยงกนมากอน 3. เปนผ เตมใจทจะท างานและรบผดชอบอยางเหมาะสมกบบทบาทหรอต าแหนงใน

ชวตของเขาแมวาจะท าไปเพอตองการต าแหนงกตาม 4. เมอเผชญกบปญหาทจะตองแกไข กไมหาทางหลบเลยง 5. จะรสกสนกตอการขจดอปสรรคทขดขวางตอความสขหรอการพฒนาการ 6. เปนผ ทสามารถตดสนใจดวยความกงวลใจนอยทสด 7. เปนผ ทสามารถถอดได รอได จนกวาจะพบสงใหม 8. เปนผ ทประสบความส าเรจดวยความสามารถทแทจรง 9. เปนผ ทคดกอนทจะท า 10. เปนผ ทเรยนรจากความลมเหลวของตน 11. เมอประสบความส าเรจกไมชอบคยโออวดจนเกนความเปนจรง 12. เปนผปฏบตตนไดสมบทบาท 13. เปนผ ทสามารถปฏเสธตอการเขารวมกจกรรมทสวนทางกบสงทตนเองสนใจ 14. เปนผ ทสามารถตอบรบทเขารวมกจกรรมทเปนประโยชนส าหรบตนเอง 15. เปนผ ทจะแสดงความโกรธออกมาโดยตรง เมอได รบความเสยหายและ

แสดงออกเพอปองกนความถกตองดวยเหตผล 16. เปนผ ทสามารถแสดงความพอใจออกมาโดยตรงและเหมาะสม 17. เปนผ ทสามารถอดทน อดกลนตอความผดหวงและภาวะคบของใจทางอารมณ

ไดด

Page 43: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

36

18. เปนผ ทมลกษณะนสยและเจตคตทกอรปขนอยางเปนระเบยบเมอเผชญกบสงยงยากตางๆ กจะสามารถประนประนอมนสยและเจตคตเขากบสถานการณทยงยากได

19. เปนผ ทสามารถระดมพลงงานทมอยในตวออกมาใชไดอยางทนท 20. เปนผ ท ไมพยายามทจะเปลยนแปลงความจรง มความเขมแขงและใช

วจารณญาณทดทสด อภสทธ ธ ารงวรางกร (2542) ใหความเหนวา ความสขของมนษยม 8 เรองใหญๆ ซง

เปนองคประกอบทส าคญของสขภาพจต 1. ความสขจากหลกประกนในชวต ซงหมายถง เกดแกเจบตาย มผดแลไมเปนไป

ตามบญตามกรรมและการมทรพยสนทดนท ากน 2. ความสขจากการมสขภาพและทางใจด 3. ความสขจาการทมครอบครวอบอน 4. ความสขจาการมชมชนทเขมแขง 5. ความสขจากการมความภาคภมใจ การทลกหลานไดดพงตนเองได การมภม

ปญญาทจะถายทอดสลกหลาน 6. ความมอสรภาพ การมอสระในการคด การพดและท าโดยไมสรางความเดอดรอน

ตอผ อนและสงแวดลอมรวมทงไมมหน 7. ความสขจากการบรรลธรรม ซงหมายถง การมปญญาทจะรเทาทนความ

เปลยนแปลงทงภายในตนเองและสงแวดลอม 8. มสงแวดลอม ดน น า ปา ตนไมใหญ

สรปไดวา สขภาพจต หมายถง สภาพชวตทเปนสข อารมณมนคง สามารถจดการปญหาในการด าเนนชวตและมศกยภาพทจะพฒนาตนเองเพอคณภาพชวตทด โดยครอบคลมถงความดงามในจตใจ ภายใตสภาพสงคมและสงแวดลอมทเปลยนแปลงไป สามารถวดไดจากแบบสอบถามวดสขภาพจต

4.6 ปจจยแวดลอม ปจจยแวดลอมหมายถงปจจยทมอทธพลตอพฤตกรรมการใชเครอขายทางสงคมออนไลน ซงแบงออกเปน 4 ดาน คอ (เอกรนทร สมหาศาล, 2545)

Page 44: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

37

1. ปจจยทางครอบครว เนองจากนกเรยนใชเวลาอยบานเปนสวนมาก ปจจยทางบานจงมอทธพลตอพฤตกรรมของนกเรยนวยรนเปนอยางมากสงตางๆทมอยและเกดขนในบานลวนสงผลถงพฤตกรรม เชน ความสมพนธภายในครอบครว จ านวนสมาชกภายในบาน ความพรอมของครอบครวฐานะทางเศรษฐกจ สภาพแวดลอม สงอ านวยความสะดวกเปนตน

2. ปจจยทางการเรยน เปนปจจยทมอทธพลตอพฤตกรรมของนกเรยนเปนอยางมากถงแมนกเรยนจะใชเวลาอยในโรงเรยนนอยกวาอยบาน แตโรงเรยนกเปนสถานททนกเรยนไดเรยนรสงตางๆ ปจจยทางโรงเรยน เชน ประเภทของโรงเรยน ขนาดของโรงเรยน ชอเสยงของโรงเรยน สภาพแวดลอมภายในโรงเรยนและคร เปนตน

3. ปจจยทางชมชน ถอไดวาเปนปจจยทมอทธพลตอพฤตกรรมทส าคญอกประการหนงการทนกเรยนไดอยในทามกลางชมชนแบบใด กจะมแนวโนมทจะแสดงพฤตกรรมตามแบบอยางทไดพบเหน ปจจยทางชมชน เชน ขนาดของชมชน ทตงและสภาพแวดลอมทวไปภายในชมชนเปนตน

4. เพอน ถอไดวาเปนอทธพลทส าคญทสดของวยรนเพราะวยรนเปนวยทตองการยอมรบจากกลมเพอน สงคมของวยรนสวนใหญจงเปนสงคมของเพอน

โดยภาพรวมแลวปจจยทง 4 ดาน ลวนมความสมพนธกนและมอทธพลตอพฤตกรรมการใชเครอขายทางสงคมออนไลนทงสน

5. แนวคดและทฤษฏเกยวกบผลกระทบจากการใชเครอขายทางสงคมออนไลน แนวคดและทฤษฏทเกยวของกบผลกระทบจากการใชเครอขายทางสงคมออนไลน มทงแนวคดทเปนผลกระทบทางบวกและแนวคดทเปนผลกระทบทางลบ ซงแตละแนวคดมรายละเอยดส าคญดงน 5.1 ผลกระทบทางบวกของบรการเครอขายสงคมออนไลน

เนองจากบรการบนอนเตอรเนตมการพฒนาใหมรปแบบการใชงานทหลากหลายผ ใชสามารถเขาถงการใชงานเครอขายสงคมออนไลนไดอยางสะดวกและรวดเรวสามารถใชเปนเครองมอในการแสวงหาความรดวยตนเองทงเพอการศกษาการท างานความบนเทงหรอเพอตอบสนองความตองการอนๆสามารถชวยลดชองวางและเพมโอกาสใหการเรยนรใหกบผ ทอยในถนหางไกลผพการ ผ สงอายชวยใหเกดความเจรญกาวหนาในเชงวชาการเกดการเปลยนแปลงทางสงคมจากสงคมแบบเดมทเกดจากการรวมตวของกลมบคคลทมความใกลชดกนในเชงภมศาสตร

Page 45: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

38

ใหหมบานเมองประเทศหรอภมภาคเดยวกนเพอสรางความสมพนธระหวางกนเปนสงคมใหมเรยกวา สงคมในโลกไซเบอรซงเปนสงคมเสมอนทเกดจากการรวมตวกนของบคคลทมความสนใจมความสมพนธระหวางกนในเรองใดเรองหนงโดยไมค านงถงระยะทางและเวลาทแตกตางกน

เมอกลาวถงเครอขายทางสงคมออนไลน ในฐานะบรการออนไลนทมประโยชนตอชวตมนษย สามารถสรปประโยชนได 4 ดงน (ณฐยา ชวยธาน, 2550)

1. ครอบครว เพมชองทางการตดตอสอสารใหมใหกบสมาชกในครอบครว ท าใหครอบครวทเนนการใชเครอขายสงคมออนไลนเปนหลกมการตดตอสอสารระหวางกนไดงายขน

2. การเรยน การกระตนใหเกดการศกษาคนควา การแลกเปลยนเรยนรทกวางขวาง การตงประเดนแลกเปลยน ขอสงสยตางๆ ผานเครอขายสงคมออนไลนท าไดอยางทนทวงทและเปนเครองมอส าหรบผ สอนในการกระต นการเรยนไดเปนอยางด ในขณะเดยวกนผ สอนสามารถน าเสนอเนอหาใหมๆ ไดอยางตอเนองและผ เรยนสามารถตดตามไดอยางตอเนอง สามารถสรางความสมพนธระหวางสงคมในหองเรยน เนองจากบรรยากาศของเครอขายสงคมออนไลนเปนการแลกเปลยนขอมล ขาวสารผานสมพนธของคนในเครอขายสงคมออนไลนกจะน าไปสการพฒนาความสมพนธในสงคมจรงในทศทางทใกลชดกนยงขน ซงเปนผลใหเกดการแลกเปลยนเรยนรทมประสทธภาพจรง นอกจากนลกษณะการน าเสนอขอมล

3. สขภาพผ ใชงานจะมความรสกดและมความสขทไดใชงานเครอขายทางสงคมออนไลน เมอผใชงานเพอตอบสนองความตองการอยางเตมทจะชวยผอนคลายความเครยดได

4. สงคม ทางดานสงคมเครอขายทางสงคมออนไลนมประโยชนดงน 4.1 รบ – สงไปรษณยอเลกทรอนกสทวโลกไดอยางรวดเรว โดยไมตองเสยเงนคา

ตราไปรษณยากรถงแมจะเปนการสงขอความไปตางประเทศกไมตองเสยเงนเพมขนเหมอนการสงจดหมายไปรษณยอเลกทรอนกส นอกจากจะสงขอความตวอกษรแบบจดหมายธรรมดาแลวยงสามารถสงแฟมภาพนง ภาพเคลอนไหวและเสยงพรอมกนไปไดดวย

4.2 สนทนากบผ อนทอยหางไกลไดทงในลกษณะการพมพขอความและเสยง 4.3 รวมกลมอภปรายหรอกลมขาวเพอแสดงความคดเหนหรอพดคยถกปญหากบ

ผ ทสนใจในเรองเดยวกนเปนการขยายวสยทศนในเรองทสนใจนน ๆ 5.2 ผลกระทบทางลบของบรการเครอขายสงคมออนไลน เนองจากสมาชกทใชบรการเครอขายทางสงคมออนไลน สามารถสรางตวตนใหมทอาจมบคลกนสยรปลกษณหรอแมแตอายทแตกตางไปจากตวตนทแทจรงซงอาจเปนการใชงาน

Page 46: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

39

เครอขายทางสงคมออนไลนในทางทผดจนเกดผลกระทบตอตนเองหลายดาน เชน ความสมพนธ ครอบครว การเรยน สขภาพและสงคม เชน (มานตย จมปา, 2554)

1. ครอบครวผ ใชอนเตอรเนตหรอใชงานเครอขายทางสงคมออนไลนเปนระยะเวลานานอาจท าใหความสมพนธระหวางบคคลในครอบครวลดลง

2. การเรยน การใชงานเครอขายทางสงคมออนไลนจนไมสามารถแบงเวลาไดอยางเหมาะสม อาจเกดผลกระทบตอหนาทความรบผดชอบของเดกโดยตรง เชน เดกไมสนใจการเรยนไมท าการบาน หนเรยน ผลการเรยนตกลงจากเดม

3. สขภาพ ผ ใชอนเตอรเนตหรอใชเครอขายทางสงคมออนไลนตดตอกนเปนเวลานานมากเกนไปอาจกอใหเกดปญหาโรคตดอนเตอรเนตซงเปนอาการทางจตประเภทหนงมอาการทตองสงสยเชนมความตองการใชอนเตอรเนตตอเนองกนเปนเวลานานเรอยๆ รสกหงดหงด หดห กระวนกระวาย เมอใชอนเตอรเนตนอยลงหรอหยดใช คดวาเมอไดใชอนเตอรเนตแลวจะท าใหรสกดขนแตโดยความเปนจรงแลวการใชอนเตอรเนตเปนเวลานานกอใหเกดผลเสยตอรางกาย เชน ปวดเมอยตามตว ขอมอและเหนอยลาทางสายตา

4. สงคม การทผ ใชงานเครอขายทางสงคมออนไลนบางคนสรางตวตนขนมาใหมในการตดตอสนทนากบผ อน โดยใหขอมลทเปนเทจ เชน เพศ อาย ภาพถายอาชพและขอมลสวนตวดานอนๆ เพอลอลวงใหคสนทนาสนใจตวตนใหมและนดพบเพอการกระท าอนตรายในลกษณะตางๆจนอาจเกดปญหารายแรงตอชวตและทรพยสน (ไชยรตน บตรพรหม, 2545)

ปยะพงษ ปองภย (2554) เครอขายสงคมออนไลนเปนบรการออนไลนทมโทษตอชวตมนษยหลายดานดงน

1. เสยเวลา บรการเครอขายสงคมออนไลนมมากเกนไปอกทงยงเลนคลายๆกนงานการไมตองท า ยงเสยเวลาไปกบเรองน สดทายไมรจกใครสกคน เพราะเปนความสมพนธเพยงฉาบฉวย ขาดการสอสารระหวางบคคลแบบเผชญหนาทแทจรง ไมตองการรจกกนจรง

2. ก าลงตกเปนเหยอนกการตลาดยคใหมเรมเหนอทธพลของเครอขายทางสงคมแบบน เรมพยายามมองวาจะเขามาแทรกซมถงกลมลกคาไดอยางไร ยทธวธอยางไร Viral marketing การสราง Buzz word เรมมใหไดยนมากขนเรอยๆ บางผลตภณฑเรมเหนอทธพลของเครอขายทางสงคมแบบน เรมพยายามมองวาจะเขาแทรกซมถงกลมลกคาไดอยางไร

3. ไมมประโยชน จากการตองท าอะไรเดมๆ แมความสวยงามของเครอขายสงคมออนไลน คอ การเชอมโยงผคนเขาหากน แตลงคเหลานนไมมความหมายอะไรทไดกลาวไปขางตน มนไมมเหตผลและไมสามารถอธบายไดวา ท าไมคนนถงเชอมโยงตอกบคนคนนน

Page 47: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

40

5.3 การใชประโยชนจากเครอขายสงคมออนไลน สขมมาลย คดรอบ (2552) การใชประโยชนจากเครอขายทางสงคมออนไลน หมายถง การใชเครอขายทางสงคมออนไลนในทางทเปนประโยชนNในดานตางๆ เชน ดานการศกษา สามารถใชเปนแหลงคนควาหาขอมล ไมวาจะเปนขอมลทางวชาการ ขอมลดานการบนเทง ดานการแพทยและอนๆ ทนาสนใจระบบเครอขายทางสงคมออนไลนจะท าหนาทเสมอนเปนหองสมดขนาดใหญผ ใชเครอขายทางสงคมออนไลนสามารถตดตอกบผ ใช ตางสถานทเพอคนควาขอมลทตองการศกษาไดทงทขอมลเปน ขอความ เสยงภาพเคลอนไหวตางๆเปนตน ดานการบนเทง การพกผอนหยอนใจ สนทนาการ เชน การคนหาวารสารตางๆผานระบบเครอขายอนเตอรเนต ทเรยกวา Magazine online รวมทงหนงสอพมพและขาวสารอนๆ โดยมภาพประกอบทจอคอมพวเตอรเหมอนกบวารสาร ตามรานหนงสอทวไปสามารถฟงวทยผานระบบเครอขายออนไลนไดสามารถดงขอมล (Download) ภาพยนตร เพลง ทงเกาและใหมมาดได เพอใหการใชชวตในสงคมออนไลนเปนไปอยางสรางสรรคสรางประโยชนใหแกสงคมมความปลอดภยในการด าเนนชวตผใชควรเลอกแสวงหาความรเกยวกบการใชเครอขายทางสงคมออนไลนหรออนเตอรเนตอยางรเทาทนและมวจารณญาณรจกแยกแยะสงทถและผดมความหนกแนนในศลธรรมไมลมหลงไปกบสงยวยวนใจในรปแบบตางๆรวมถงการเรยนรเกยวกบภยอนตรายหรอผลเสยทอาจไดรบเพอเตรยมตวใหพรอมกอนเกดเหตและใชงานผานเครอขายทางสงคมออนไลน โดยความเคารพใหเกยรตซงกนและกนท าใหเกดสงคมของการใชงานเครอขายทางสงคมออนไลนเปนไปอยางมความสข 5.4 ทฤษฏเทคโนโลยเปนตวก าหนด ทฤษฏเทคโนโลยเปนตวก าหนด (Communication Technology Determinism) กลมนกคดของทฤษฏนมความเหนวาเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร สงคมและวฒนธรรมตางลวนมความสมพนธกนอยางใกลชดและไมสามารถทจะหลกเลยงซงกนและกนได เนองจากเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร อนไดแก เทคโนโลยและสอตางๆ ไมวาจะเปนสอสารสนเทศ อนๆ ไดแกสออนเตอร สอมวลชน ลวนตางเปนปรากฏการณและการเปลยนแปลงทเกดขนและสงผลตอสงคมโดยรวม ไมวาจะเปนทงในสวนทเกยวของกบวถชวตของคนอนรวมไปถงวฒนธรรม ประเพณตางๆ ดวย ทงนเพราะเทคโนโลยตางๆ ทเกดขนและใชงานอยในปจจบนตางๆไดรบการยอมรบรวมกนจากหลายๆ ฝายวาเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารนบวาเปนหนงในโครงสรางส าคญของฐานทางเศรษฐกจ ตลอดจนโครงสรางอ านาจ ตางๆ ของสงคมทงระบบ ทงนเปนเพราะ

Page 48: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

41

ความคด ภาพลกษณและขอมลขาวสารตางๆ ลวนตางเปนสวนหนงของระบบความหมายและระบบวฒนธรรมในขณะเดยวกนนนเอง (กาญจนา แกวเทพ, 2541) จากแนวคดกลมทฤษฏดงกลาว อาจอธบายความหมายเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารกบสงคมและวฒนธรรมไดเปนสองทศทางหลกๆ ตามแนวคดของกลมนกคดเดนๆ จากทงสองทฤษฏ ซงกมบทบาทเชอมโยงเกยวของในฐานะของความเปนนกวชาการดานการสอสารดวย โดยเฉพาะในประเดนทเกยวกบสมพนธภาพระหวางการเปลยนแปลงเกยวกบความเปนปจเจกบคคลในเรองของเวลา สถานท ทสงตอการเปลยนแปลงรปแบบการด าเนนชวตประจ าวนของมนษยในสงคมปจจบนไป ทงนกลมทฤษฎนเชอวา เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารสามารถทจะชวยก าหนดหรอชน าสงคม ตลอดจนวฒนธรรมตางๆในสงคมหนงๆได จากแนวคดดงกลาวสามารถแบงแนวคดในกลมนออกเปน 4 ทฤษฏหลก คอ

1. ทฤษฏเชอวาเทคโนโลยสารสนเทศสามารถเปนตวก าหนดสงคมหรอชน าสงคมได 2. ทฤษฏเทคโนโลยสารสนเทศทนนยม (Cybernetic Capitalism) 3. ทฤษฏการครอบง าดวยเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารหรอจกรวรรดนยมดาน

สารสนเทศและการสอสาร (Information Imperialism) 4. ทฤษฏการปลก ฝงดวย สอ (Cultivation Theory) ส งใน ท น จะกลาวถงทฤษฏ

เทคโนโลยเปนตวก าหนดสงคม (Technological Determinism) เพยงทฤษฏเดยวดงน ทฤษฏเทคโนโลยเปนตวก าหนดสงคมหรอชน าสงคม โดยภาพรวมของทฤษฏน คอ ความ

พยายามในการเชอมโยงกนระหวางศกยภาพของเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารในยคนนๆ ทจะตองเชอมโยงกบโครงสรางหลกของสงคมในยคนนๆ นนเอง ดงเชนเวบไซต (website) ทเปนตวอยางของเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารในยคปจจบนทธรรมชาตของเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารประเภทนสามารถเปนไดทงสอทสามารถแพรกระจาย (Broadcast) ในขณะเดยวกบการทสอทอาจอยกบท (Non-Broadcast) ยงเปนสอทมโครงสรางทปราศจากแนวเขตกนของอาณาเขตแตละประเทศ (Non-national Structure) แมค เควล (Mcquail) ไดประมวลคณลกษณะเดนๆ ของกลมทฤษฏไวดงน (McQuail,D.And Windahl, S., 1993) เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารนบวาเปนเครองมอหรอกลไกพนฐานของสงคมทกสงคม

1. เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารแตละชนดจะเหมาะกบโครงสรางของสงคมแตละอยาง

2. กระบวนการผลตและการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารจะท าใหสามารถเกดการเปลยนแปลงตางๆ ในสงคมได

Page 49: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

42

3. การปฏวตเปลยนแปลงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารในแตละครงจะท าใหเกดการปฏวตและเปลยนแปลงสงคมตามมา

มารเชลแมคลฮน (MashalMcluhan) เปนนกคดในส านกโตรอนโตมองเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารในแงชนชมยนด แมคลฮน มความเชอวาเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารสามารถทจะสงผลใหสงคมเปลยนแปลงได โดยสรปแลวแมคลฮนนแนวคดหลกๆ ดงน

1. เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ชวยท าใหประสบการณของมนษยสามารถแผขยายกวางออกไป สอทกชนดคอการขยายประสบการณดานทกษะของมนษย (Extension of Experience) โดยเฉพาะสออเลกทรอนกสไสรางปรากฏการณใหมเรยกวา “หมบานโลก” (Global Village) ท าใหคนจ านวนมากสามารถรเรองราวทไหนก าหนด ภายในระยะเวลาทรวดเรวหรอเวลาเดยวกน แมจะมทอยทางกายภาพทอยคนละซกโลกกสามารถทราบเรองราวในเวลาจรงไดผานสอ เชน เวบไซตและอนเตอรเนต ดงนนอปสรรคในประเดนทเกยวกบระยะทางหรอกาลเวลา กลายเปนเรองไรความหมายและไมสามารถปดกนประสบการณของมนษย

2. ตวสอ คอสาร (Medium is the message) แมคคฮน ไมสนใจหรอใหความส าคญเกยวกบเนอหาทถกถายทอดผานสอ แตเขาใหความส าคญกบกบประเภทหรอรปแบบของสอกลาวคอ การสงขอความใดไมส าคญเทาการสงขอความผานสอชนดใด แมคลฮนเชอวาการเปลยนตวสอเทานน กสามารถสรางผลกระทบตอการเปลยนแปลงประสบการณตางๆใหเกดในสงคมมนษยได

จากแนวคดดงกลาว ไดสงผลสประเดนส าคญของทฤษฏทเชอวาเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเชอวา สอ (Media) เปนกลไกทส าคญทสดในการทจะเปนผก าหนดการสอสารและทายสดกคอ การชน าระบบสงคม วฒนธรรม และวถของผคนในสงคม ไมวาจะเปนการชน าในระดบปจเจกบคคลทเกยวเนองกบการคด อารมณและการแสดงออกตางๆ ภายในตนเองหรอภายในองคกรของตนเองเขาสสงคมแหงความทนสมยและเทาทนกบกระแสการเปลยนแปลงตางๆ

5.5 ทฤษฎทางอารมณ ทฤษฎของซคเตอร-ซงเกอร (Schachter-Singer-Theory) บางทเรยกวา “ทฤษฎการท

แสดงถงการรการเขาใจ” (Cognitive Labeling Theory) เปนทฤษฎทเนนใน 2 องคประกอบทส าคญ (Baron, R.A.And Byrne,D.1997) คอ การรการเขาใจและสถานการณในสงคมทมบทบาทตอการก าหนดสภาวะอารมณคอการทบคคลจะมอารมณแบบใดขนอยกบกา รรและเขาใจสงแวดลอมทางสงคมและการเลอกตอบสนองของบคคล ทฤษฎนมการเปรยบเทยบมนษยต เพลง

Page 50: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

43

การหยอดเหรยญลงไป เทากนเปนการถกกระตนจากสงเราภายนอก เขาไปปลกระบบทท าใหเกดอารมณ แตจะเปนเพลงแบบใดนนขนอยกบผ ทเลอกเพลง จงมชอเรยกอกอยางวา “ทฤษฎอารมณตเพลง” (Jukebox Theory of Emotional) ทางสงคมเรยกอยางไร จงจะดดและเปนทยอมรบ

ความฉลาดทางอารมณ ความฉลาดทางอารมณ (Emotional Quotient) องคประกอบทส าคญของความ

เฉลยวฉลาดทางอารมณ 5 ดาน ไดแก (นงพงา ลมสวรรณ,2547) 1. การรจกอารมณของตนเอง (Know one’s Emotional) แนวทางในการพฒนาการ

รจกอารมณตนเองท าไดดงน 1.1 ใหเวลาแกตนเองในการทบทวนอารมณของตน พจารณาวาเราเปนคนม

ลกษณะอารมณเชนไร มกจะคลอยตามอารมณตนเอง คลอยตามอารมณผ อนหรอคลอยตามสงแวดลอมภายนอก

1.2 ฝกการรตวบอยๆ มสตอยกบการรตว 2. การจดการ (บรหาร) อารมณของตนเอง (Managing Emotions) ท าไดโดย

2.1 ทบทวนวามอะไรบางทเราท าลงไปเพอตอบสนองอารมณทเกดขน ดดวยวาผลทเกดตามมาเปนเชนไร

2.2 เตรยมการในการแสดงอารมณ ตงใจไวเกยวกบการแสดงอารมณในคราวตอไป ฝกการสงตววาจะท าอะไร จะไมท าอะไร

2.3 ฝกการรบรสงตางๆทเกดขนแลวหรอทเราตองเกยวของในดานด มอง ฟง สงดสรางอารมณแจมใสเกดความสบายใจ

2.4 ฝกการสรางความรสกทดตอตนเอง ผ อน สงอนทอยรอบตว 2.5 ฝกการมองหาผลประโยชน โอกาสจากอปสรรค ปญหาทเกดขนโดยการ

เปลยนมมมองหาแงด โดยคดวาเปนสงทาทาย ใหเราไดแสดงความสามารถ 2.6 ฝกการผอนคลายทเกดจากอาการไมด โดยเลอกวธทเหมาะกบตนเอง

3. การสรางแรงจงใจใหตนเอง (Motivating Oneself) แนวทางในการสรางแรงจงใจใหกบตนเอง อาจท าไดดงน

3.1 ทบทวนวาสงทส าคญในชวตของเรามอะไรบางทเราทเราตองการ อยากไดอยากม อยากเปนจดล าดบความส าคญ แลวพจารณาวาการจะบรรลสงทตองการแตละสงนน สงใดทมทางเปนไปไดสงใดเปนไปไมได สงใดจะเกดประโยชน สงใดจะเกดโทษ

Page 51: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

44

3.2 น าความตองการในขอทเปนไปไดและเกดประโยชนมาตงเปนเปาหมายทชดเจนใหแกตนเองแลววางขนตอนทจะมงไปสเปาหมาย

3.3 ในการปฏบตเพอใหบรรลเปาหมาย ตองระวงอยางใหเหตการณบางอยางมาท าใหไขวเขวไปจนออกนอกทางทจะบรรลเปาหมาย

3.4 ถาทานเปนบคคลประเภท “สมบรณแบบ” (Perfectionist) ตองพยายามลดความสมบรณแบบลงฝกสรางความยดหยนในอารมณ จะไดไมเครยดผดหวง

3.5 ฝกการมองหาประโยชนจากอปสรรค มองหาสงดจากสงเลวรายทเกดขนแลวเพอสรางความรสกด ๆ ทจะเปนพลงใหเกดสงอน ๆ ตอไป

3.6 ฝกสรางทศนคตทด (ใชพนฐานในขอท 3.5) ท าความเขาใจในเรองการมองโลกแงดหามมมองทดในเรองทเราไมพอใจ มองปญหาใหเปนการเรยนร การคดในแงดท าใหรสก มพฤตกรรมทดเกดความพงพอใจ เปนการเพมพลงแรงจงใจใหตนเอง

3.7 หมนสรางความหมายในชวตใหแกตนเอง มอง สงดในตนเองนกถงสงทสรางความภมใจแมจะเปนสงเลก ๆ นอยๆ ในตวเราและพยายามใชสงดในตนสรางใหเกดคณคาแกตนเองและผ อนเสมอ

3.8 ใหก าลงใจตนเองคดอยเสมอวาเราท าไดเราจะท าลงมอท า 4. การหยงรอารมณผ อน (Recognizing Emotional in Others) ท าไดดงน

4.1 ใหความสนใจการแสดงออกของผ อน จะเหนอารมณของเขาจากสงตางๆ 4.2 อานอารมณความรสกของเขาจากสงทสงเกตเหนวาเขาก าลงมอารมณ

ความรสกใด 4.3 ท าความเขาใจอารมณความรสกของบคคลตามสภาพทเขาเผชญอยหรอเรยก

กนทวไปคอเอาใจเขามาใสใจเรา 4.4 แสดงการตอบสนองอารมณความรสกของผ อนทเปนการแสดงวาเขาใจ เหน

ใจกน ท าใหเกดอารมณความรสกทดตอกน 5. การรกษาความสมพนธทดตอกน (Handling Relationships) ท าไดโดย

5.1 การรกษาความสมพนธทดตอกน จ าเปนตองมพนฐานมาจากการมองตนเองและผ อนในแงด การฝกสรางความรสกทดตอผ อน เขาใจ เหนใจผอานจะท าใหการเรมตนของการมความสมพนธภาพทดเกดขน

5.2 ฝกการสอสารทมประสทธภาพ สรางความเขาใจทตรงกน ชดเจน ฝกการเปนผ ฟงและผพดทด ทส าคญค านงถงความรสกของผ รบการสอสารดวย (สอสารดวยหวใจ)

Page 52: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

45

5.3 ฝกการแสดงน าใจ ความออเฟอรจกการให การรบ การแลกเปลยน 5.4 ฝกการใหเกยรตผอานอยางจรงใจ ใหการยอมรบ 5.5 ฝกการแสดงความชนชอบ ชนชมและใหก าลงใจซงกนและกน

หนาทของอารมณ

1. เปนตวเราใหเกดพฤตกรรมเปรยบกบการใหสญญาณวาจะมบางสงทส าคญเกดขนและอารมณจะสงผลใหเกดการกระท าทรนแรง

2. เปนตวรวบรวมอารมณจะท าใหการรบรของเรามสสนกบตวเราเองและผ อนรวมทงยงท าใหรวบรวมการคดเปนระบบทรสกได

3. เปนตวน าและเปนตวสนบสนนใหมพฤตกรรมตอเนองไปเราจะพบวาสตวทโกรธจะตอส คนทมความกลวจะถอยหน ดงนนจงกลาวไดวาอารมณเปนตวน าใหเกดพฤตกรรมและยงสนบสนนใหเกดพฤตกรรมทตอเนองตอไป

4. การสอสารของอารมณหรอสญญาณของอารมณนนจะแสดงออกโดยทางสหนาไดในระดบหนงในชวตประจ าวนทกคนตองรจกวธจดการกบอารมณของตนเองเพราะทกวนเราจะเกดอารมณตาง ๆ ขน เชน อารมณเบอ เศรา เครยด หงดหงด ร าคาญ โดยทวไปควรจะหากจกรรมท าเชน ดหนง ฟงเพลง ไปเทยว ไปคยกบเพอนและอน ๆ อกมากมาย 6. เอกสารและงานวจยทเกยวของ 6.1 งานวจยในประเทศ เพญพนอ พวงแพ (2559) ไดศกษาพฤตกรรมการใชเครอขายสงคมออนไลน (Social Media) ของนกศกษาวชาชพคร คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร ผลการวจย พบวา 1. พฤตกรรมการใชเครอขายสงคมออนไลนของนกศกษาวชาชพคร คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลย ศลปากร โดยภาพรวมพบวา ผ ตอบแบบสอบถามสวนใหญ เปนเพศหญง มประสบการณในการใชเครอขายสงคม ออนไลน มากกวา 5 ป ,เฉลยตอสปดาหมากกวา 10 ครง มระยะเวลาแตละครงนาน 5-7 ชวโมง, ใชเครอขาย สงคมออนไลน ในชวงเวลา 18.01-24.00 น. ใชเครอขายสงคมออนไลน จากทบาน หรอหอพก ,มวตถประสงค ของการใชเครอขายสงคมออนไลน เพอตดตอสอสาร ,ใชเครอขายสงคมออนไลน โดยวธศกษาดวยตนเอง และ พบวา สวนใหญนกศกษาวชาชพคร เขาใชงานเวบไซตเครอขายสงคมออนไลน ประเภท Facebook มากทสด 2. ความคดเหนของนกศกษาวชาชพครทมตอการใชประโยชนเครอขายสงคมออนไลน

Page 53: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

46

(Social Media) โดยภาพรวมพบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญมพฤตกรรมการใชอยในระดบมาก คอดานความบนเทง มากทสด รองลงมาดานการศกษา และดานการตดตอสอสาร ตามล าดบ พชร ถงแกว (2560) ไดศกษาพฤตกรรมการบรโภคสออนเทอรเนตของนกศกษาคณะ ครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏบรรมย ผลการวจยพบวา กลมตวอยางสวนใหญบรโภคสออนเทอรเนตโดยเฉลย 10 ครงขนไปตอสปดาห มการใชเวลา การบรโภคสออนเทอรเนตโดยเฉลยมากกวา 5 ชวโมงตอวน ชวงเวลาการบรโภคสออนเทอรเนตบอยทสด คอเวลา 16.01–20.00 น. และกลมตวอยางสวนใหญมพฤตกรรมการบรโภคสออนเทอรเนตตามกจกรรมการบรโภคดาน การศกษามากกวาดานความบนเทงและดานธรธรรมออนไลน ผลการทดสอบสมมตฐานพบวา ปจจยสวนบคคลซงไดแก เพศ อาย ชนปทศกษา และรายไดเฉลยตางกนมพฤตกรรมการบรโภคสออนเทอรเนตดานระยะเวลาการใชอนเทอรเนตไม แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ดานชวงเวลาการใชอนเทอรเนต พบวา อาย ชนปทศกษา และรายได เฉลยตางกนมพฤตกรรมการบรโภคสออนเทอรเนตดานชวงเวลาการใชอนเทอรเนตของนกศกษาไมแตกตางกนอยางม นยส าคญทางสถตทระดบ .05 ยกเวนเพศทไมแตกตางกน และดานกจกรรมการบรโภคพบวาอาย ชนปทศกษาตางกนม พฤตกรรมการบรโภคสออนเทอรเนตดานกจกรรมการบรโภคสออนเทอรเนตแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ยกเวนเพศและรายไดเฉลยทไมแตกตางกน วรวทย ชชาตและ ชตมาวด ทองจ (2559) ไดศกษาปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการใชอนเทอรเนต ของวยรนจงหวดปทมธาน ผลการศกษาพบวา 1. ทศนคตมอทธพลทางบวกตอพฤตกรรมการใชอนเทอรเนตของวยรนจงหวด ปทมธาน 2. สภาพแวดลอมทางสงคมมอทธพลทางบวกตอพฤตกรรมการใชอนเทอรเนตของ วยรนจงหวดปทมธาน 3. เทคโนโลยในมตดานการรบรประโยชนมอทธพลทางบวกตอพฤตกรรมการใช อนเทอรเนตของวยรนจงหวดปทมธาน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 สน กตตชนมวรกล (2558) ไดศกษาพฤตกรรมการใชเครอขายสงคมออนไลนของนกเรยนในจงหวดสงขลา ผลจากการวจยพบสวนใหญของกลมตวอยาง เปดรบสอสงคมออนไลนผานสมารทโฟน เครอขายสงคมออนไลนทนยมใช คอ Facebook ชวงเวลาทเขาใชงานมากทสดคอ ชวงเวลา19.00 น.– 24.00 มการเปดใชงานเฉลย 4 –5 ครงตอวน เฉลยครงละ 1 ชวโมง โดยกลมตวอยางม วตถประสงคเพอสบคนขอมล เพอกจกรรมทางสงคม เพองานอดเรก และเพออพเดทสถานะ ผลกระทบจากการใชงานเครอขายสงคมออนไลนของกลมตวอยาง ดานกจกรรม พบวา สงผลกระทบในเรอง 1) นอนดกขน 2) ใชเวลาอยกบตวเองมากขน 3) แสบตา ปวดหว เมอยมอ ปวด ไหล เวลาเลนนาน ๆ โดยมผลกระทบอยในระดบสง ผลจากการใชเครอขายสงคมออนไลน

Page 54: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

47

ดานความสนใจ พบวา 1) สนใจเทคโนโลยใหม ๆ ใหทนยคสมยอยเสมอ 2) สนใจและเรมวางแผนอนาคตตนเอง 3) สนใจสถานททองเทยวใหม ๆ อยเสมอ 4) สนใจใชสนคาแบรนดเนมมชอเสยงจากตางประเทศ 5) สนใจในการศลยกรรม 6) ใหความส าคญกบเรองรปรางหนาตา 7) สนใจดานอาหารการกนเพอ สขภาพ 8) สนใจมเพอนกลมใหม ๆ อยเสมอ โดยระดบผลกระทบอยในระดบสง ผลจากการใชเครอขายสงคมออนไลน ดานความคดเหน พบวา กลมตวอยาง มความเชอวาผหญงทดควรรกนวล สงวนตว โดยอยในระดบสงมาก ชลธชา จ ยนาม (2558) ไดศกษาพฤตกรรมและผลจากการใชเครอขายทางสงคมออนไลนของนกเรยน ระดบชนมธยมศกษาตอนตน ในจงหวดสโขทย ผลการวจยพบวา 1) นกเรยนสวนใหญ มพฤตกรรมการใชเครอขายทางสงคมออนไลนทบาน ตนเอง เ รยนรจากเพอน มประสบการณการใช 1-3 ป ระยะเวลาแตละครงนาน 1-2 ชวโมง ความถ 3-4 ครง/ สปดาห ใชในชวงเวลา 18.00 น.- 00.00 น. โดยใชในการศกษาหาความร และใชพดคยกบเพอน 2) ระดบปจจย จตลกษณะในภาพรวมอยในระดบมาก ปจจยแวดลอมในภาพรวมอยในระดบปานกลาง และผลกระทบจากการ ใชเครอขายทางสงคมออนไลนในภาพรวมอยในระดบนอย 3) นกเรยนทมปจจยสวนบคคลดานครอบครว การเรยน สขภาพ และสงคมแตกตางกนจะมผลกระทบจากการใชเครอขายทางสงคมออนไลนแตกตางกนอยาง มนยส าคญทางสถตทระดบ.05 และปจจยแวดลอมมอทธพลตอผลกระทบจากการใชเครอขายทางสงคมออนไลน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ.05 4) แนวทางการแกไขผลกระทบจากการใชเครอขายทางสงคมออนไลน ดานการศกษา โรงเรยนควรมมาตรการควบคมเวบไซตทไมเหมาะสม ดานครอบครว ผปกครอง ควรมการสรางกฎการใชสอออนไลน ดานสขภาพ ควรสรางพฤตกรรมสขภาพ ในการใชเครอขายทางสงคมออนไลนใหเหมาะสม และดานสงคม รฐบาลควรมนโยบายในการปองกนปญหาทเกดจากการใชสอออนไลน จตรภณ คดอาน ณฐวรรณ จนาเฟยและสทธรตน ปญจขนธ (2555) ไดศกษาพฤตกรรมการใชอนเตอรเนตของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 โรงเรยนพะเยาพทยาคม ผลการศกษาคนควาพบวา ในปจจบนอนเตอรเนตเปนปจจยหนงในการด าเนนชวตทชวยในการตดตอสอสารผานทาง Social Network ซงท าใหสะดวกสบายในการตดตอสอสารกนขาม ประเทศและในป จจบนอนเตอรเนตยงชวยอ านวยความสะดวกสบายตาง ๆ ในการสบคนขอมล รวมทงการใหความบนเทงในรปแบบตาง ๆ กายกาญจน เสนแกว (2558) ไดศกษาพฤตกรรมการใชเครอขายสงคมออนไลนของ Gen-X ใน กรงเทพมหานคร ผลการวจยพบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญเปนเพศชาย มอาย

Page 55: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

48

38-42 ป ระดบการศกษา ปรญญาตร สวนใหญมอาชพขาราชการ/พนกงานรฐวสาหกจ และรายไดเฉลยตอเดอน 10,001 – 20,000 บาท การคาดหวงตอการใชงานเครอขายสงคมออนไลนมความส าคญอยในระดบมาก การ รบร การเรยนร และการยอมรบตอการใชงานเครอขายสงคมออนไลนมความส าคญอยในระดบมาก ทศนคตตอการใชง านเครอขายสงคมออนไลนมความส าคญอยในระดบมาก และพฤตกรรมการใช เครอขายสงคมออนไลนของ Gen-X มความส าคญอยในระดบมาก ผลการการทดสอบสมมตฐาน สามารถสรปไดวา การคาดหวงตอการใชงานเครอขายสงคมออนไลน การรบร การเรยนร และการ ยอมรบตอการใชงานเครอขายสงคมออนไลน และทศนคตตอการใชงานเครอขายสงคมออนไลน ท สงผลตอพฤตกรรมการใชเครอขายสงคมออนไลนของ Gen-X ใน กรงเทพมหานคร อยางมนยส าคญทางสถตท 0.05 กนตพล บนทดทอง (2557) ไดศกษาพฤตกรรมการใชเครอขายสงคมออนไลนและความพงพอใจของกลมคนผ สงอาย ในเขตกรงเทพมหานคร ผลการวจยพบวา 1) สงอายใชเครอขายสงคมออนไลนมความพงพอใจโดยรวมอยในระดบพงพอใจมาก 2) ผ สงอายใชเครอขายสงคมออนไลนมแรงจงใจโดยรวมอยในระดบแรงจงใจมาก ผลการทดสอบสมมตฐานของงานวจยนเปนดงน 1) ผ สงอายทมอาย รายไดเฉลยตอเดอนแตกตางกน มความพงพอใจในการใชเครอขาย สงคมออนไลนแตกตางกน ทระดบนยส าคญทางสถต 0.05 2) ผสงอายทมวตถประสงคในการใชบรการเครอขายสงคมออนไลน ชองทางการใช เครอขายสงคมออนไลน สถานททใชเครอขายสงคมออนไลน ความบอยในการใชเครอขายสงคม ออนไลน ระยะเวลาในการใชเครอขายสงคมออนไลน และชวงเวลาในการใชเครอขายสงคมออนไลน แตกตางกน มความพงพอใจในการใชเครอขายสงคมออนไลนแตกตางกน 3) ผ สงอายทมเครอขายสงคมออนไลนทนยมใช Facebook, Twitter และ Line แตกตาง กน มความพงพอใจในการใชเครอขายสงคมออนไลนแตกตางกน 4) แรงจงใจในการใชเครอขายสงคมออนไลน มความสมพนธกบความพงพอใจในการใช เครอขายสงคมออนไลนของผสงอาย หยาดพรณ ศภรากรสกล (2559) ไดศกษาพฤตกรรมการใชเครอขายสงคมออนไลนและผลกระทบ ตอนกเรยนระดบมธยมศกษาในจงหวดเพชรบรณ ผลจากการ วจย พบวา 1) พบวา นกเรยนทตอบแบบสอบถามสวนใหญ ใชงานเฟชบ ก (Facebook) คดเปน รอย ละ 97.1 มวตถประสงคในการใชเครอขายสงคมออนไลนเพอ ตดตอเพอน คดเปนรอยละ 87.1 ใช เครอขายสงคมออนไลนผานทางโทรศพทมอถอ คดเปนรอยละ 92.9 เวลาเฉลยในการใชสงคม เครอขายออนไลนเทากบ 5.59 ชวโมงตอวน มคาใชจายเฉลย 416.77 บาทตอเดอน จาก คาใชจายทไดรบตอเดอน 2,158.70 บาท คดเปนสดสวนระหวางคาใชจายจากคาบรการ อนเทอรเนตทเกดจากการ

Page 56: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

49

ใชเครอขายสงคมออนไลนและคาใชจายทไดรบตอเดอน คดเปนรอยละ 28.39 ของคาใชจายทงหมดทไดรบ 2) ผลกระทบจากการใชบรการเครอขายสงคมออนไลนดานอารมณ ดานสงคม ดานการเรยน และดานสขภาพอยในระดบนอย 3) ระยะเวลาการใชเครอขายสงคมออนไลนตอวนของนกเรยนระดบมธยมศกษาใน จงหวดเพชรบรณจ าแนกทง 2 ชวงนนแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต ทระดบนยส าคญ 0.05 โดยระยะเวลาการใชเครอขายสงคมออนไลนตอวนของนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนปลายสง กวานกเรยนระดบมธยมศกษาตอนตน นอกจากนกลมตวอยางยงใหขอคดเหนวา การใชเครอขายสงคมออนไลนท าใหไดรบขาวสารใหม ๆ มความรวดเรว ประหยดคาใชจาย และยงชวยผอนคลาย ความเครยด และยงมขอแนะน าแนวทางในการปองกนและแกไขปญหาทเกดจากการใชเครอขาย สงคมออนไลนอกดวย

6.2 งานวจยในตางประเทศ Bandura โดยศกษาปจจยทคาดวาจะมความสมพนธกบพฤตกรรมการใชเครอขาย สงคมออนไลนและการตดเครอขายสงคมออนไลน คอ ปจจยสวนบคคล ไดแก อาย เพศ ระดบการ ศกษา ความพอเพยงของคาใชจาย ผลสมฤทธทางการเรยน ปจจยภายใน ไดแก การเหนคณคาในตนเองการตระหนกรตอสอสงคมออนไลน การควบคมตนในการใชเครอขายสงคมออนไลน ปจจยสภาพแวดลอมไดแก สมพนธภาพในครอบครว การสนบสนนจากครในการใชเครอขายสงคมออนไลน ตวแบบจากเพอนในการใชเครอขายสงคมออนไลน Mohamed Tayseer, Fouad Zoghieb, Ismail Alcheikh and Mohammad N.S. Awadallah (2014) ไดศกษาผลกระทบจากเครอขายทางสงคมออนไลนทมผลตอดานวชาการสงคมและนกศกษาวทยาลย ผลการวจยพบวา เครอขายทางสงคมออนไลนมความสมพนธระหวางเกรดเฉลยของนกเรยน แตการคนพบทนาสนใจ คอ ผตอบแบบสอบถามจ านวนมากไมใชเวบไซตเพอคนหาขอมลทเกยวกบวทยาลย แตหลายคนกบใหความส าคญกบการมกลมการศกษาออนไลน นอกจากนนยงพบวานกเรยนมแนวโนมทจะใชเครอขายสงคมเพอจดประสงคทางสงคมมากกวานกวชาการ Tugberk Kaya and Huseyin Bicen (2016) ไดศกษาพฤตกรรมการใชเครอขายสงคมออนไลนและผลกระทบตอนกเรยน กรณศกษา Facebook ในงานวจยนมขอโตแยงวา Facebook เปนอกทางเลอกส าหรบการสอสารของนกเรยน นอกจากนยงเนนวานกเรยนเปนเจาของ สมารทโฟนมากถง 87% และอยในสงคมเมองดจทล สามารถเขาถง Wi-Fi ไดโดยงาย สามารถสอสารผาน Facebook เพอใหค าปรกษาแกนกเรยนหลงเลกเรยน ยงสามารถเปดกลมการสนทนา

Page 57: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

50

เพอสอบถาม การบาน โครงการ ดวยวธนนกเรยนจะสามารถสอสารไดทงเพอนรวมชนและคร ไดอยางรวดเรวและมประสทธภาพ Victor Lavy (2014) ไดศกษาพฤตกรรมการใชเครอขายสงคมออนไลนตอผลการเรยนรของนกเรยน โดยใชวธการสมตวอยางแบบมเงอนไข เพอประเมนอทธพลของเครอขายทางสงคมออนไลนตอความส าเรจทางการศกษาและผลพฤตกรรมของนกเรยนในโรงเรยน ผลการวจยชใหเหนวาการมเพอนและเพอนรวมชนในชนเรยนมผลเชงบวกและมนยส าคญตอคะแนนสอบในวชาภาษาองกฤษ คณตศาสตรและภาษาฮบร นอกจากนการปรากฏตวของเพอนทไมใชเพอนรวมชนเรยนยงสงผลเสยตอผลการเรยนรของนกเรยน นอกจากนยง พบวา เครอขายสงคมประเภทตางๆ มผลในเชงบวกตอมาตรการอน ๆ ของผลลพธดานพฤตกรรมทไมใชความร ความเขาใจรวมทงความสขทางสงคมและโดยรวมในโรงเรยน L. Al-Sharqi, K. Hashim and I. Kutbi (2015) การรบ รถงผลกระทบตอสอสงคมออนไลนตอพฤตกรรมทางสงคมของนกเรยน กรณศกษา การเปรยบเทยบระหวางนกศกษา ศลปศาสตรและวทยาศาสตร ผลการวจยสนบสนน ขอดของการใชสอสงคมออนไลนในพฤตกรรมทางสงคมของนกศกษาและไมไดระบขอเสยทเหนไดชด การคนพบน รวมถงการระบถงการรบรและการรบรทวไปทมพนฐานมาจากระเบยบวนย ปจจยทแตกตาง ไดแก กลมวทยาศาสตรทมความสนใจในการเคารพความคดเหนของผ อนและกลมศลปะทเนนเสรภาพในการแสดงออก การรบรทวไปเกยวกบขอดรวมถงความสามารถในการเรยนรเกยวกบรปแบบการคดทแตกตางของผคนเชอมโยงกบผ อนและชมชน การคนพบนสามารถชวยในการแกปญหาเพอบรรเทาความกงวลเกยวกบการใชสอสงคมออนไลน Christy M.K. Cheung, Pui-Yee Chiu and Matthew K.O. Lee (2011) ไ ด ศ ก ษ าเกยวกบเครอขายสงคมออนไลน ท าไมนกเรยนใช facebook พบวา การเตบโตและความนยมของเครอขายทางสงคมออนไลน facebook ไดส รางโลกใหมของการท างานรวมกนและการตดตอสอสารมผคนกวาพนลานคนทวโลกเชอมตอเครอขายเขาดวยกน สรางการท างานรวมกนและมสวนรวมในความรและภมปญญา Sung-Bum Kim () ไดศกษาพฤตกรรมการคนหาขอมลการเดนทางและเวบไซตครอขายสงคม กรณศกษานกศกษามหาวทยาลยของสหรฐอเมรกา พบวา เวบไซตเครอขายสงคม (SNS) ไดขยายตวอยางรวดเรวในชวง 2-3 ปทผาน ๆ มาและเตบโตอยางตอเนอง ในหลายภาคสวนนกศกษามหาวทยาลยถอวาเปนตลาดใหญ ๆ การศกษาครงนชใหเหนวาบรการเครอขายสงคมมบทบาทส าคญในพฤตกรรมการคนหาขอมลการเดนทางของนกศกษาวทยาลย

Page 58: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

51

ซงผลการวจยชใหเหนวาการบนทกขอมลเกยวกบชวตทางสงคมและการมสวนรวมในเวทชมชนเปนปจจยส าคญทมผลตอพฤตกรรมในการใช SNS เพอแสวงหาขอมลทเกยวกบการเดนทาง นอกจากนยงสงเกตไดวาการปฏสมพนธกบผ อนในระบบชวยเพมการใช SNS อยางมาก Wilkins Ndege Muhingi, Teresia Mutavi,Donald Kokonya, Violet Nekesa Simiyu, Ben Musungu, Anne Obondo, Mary Wangari Kuria (2015) ไดศกษาเครอขายทางสงคมและผลการปฏบตงานของนกเรยนในโรงเรยนมธยมศกษา: บทเรยนจากศนยการเรยนรแบบเปด ประเทศเคนยา เมอทราบผลบวกและลบทเกดขนจากการมเครอขายทางสงคมทไมมการควบคมในหมนกเรยนมธยมศกษาทวโลกจ าเปนทจะตองสรางความสมพนธระหวางไซตเครอขายสงคมกบการแสดงผลการเรยนของนกเรยนมธยมศกษา ผลการศกษาพบวา นกเรยนมธยมศกษาในประเทศเคนยามความเสยงทจะเกดผลกระทบจากเครอขายสงคมในลกษณะทสอดคลองกนและคลายคลงกบทพบในทตาง ๆ ทวโลก รวมถงการเปลยนการศกษาในชวงการพกผอนหยอนใจและการแสดงทางวชาการทนาสงสารในหมนกเรยนมธยมศกษาในเคนยาสวนใหญ ดงนนจงเปนสงจ าเปนส าหรบโรงเรยน รฐบาลควรพฒนานโยบาย ในการเฝาระวงตรวจสอบ ควบคมและจ ากด การเขาถงขอมลของ SNS ในโรงเรยนมธยมศกษาในประเทศเคนยา เพอใหนกเรยนมสมาธในการเปนเลศทางวชาการ Gok, T. (2016) ไดศกษา ผลกระทบของเวบไซตเครอขายสงคมตอการเรยนรและนสยของนกเรยน โดยการรวบรวมความคดเหนของนกเรยนเกยวกบเทคโนโลยดจทลและสอสงคมออนไลน พบวา เทคโนโลยดจตอลและเวบไซตเครอขายสงคมมผลกระทบในทางลบตอการศกษาและนสยของนกเรยน อกทงสอสงคมออนไลนเปนสงส าคญในการสอสารกบผคน การแบงปน การสอบถามขอมล การตดตาม การประเมนและการตความเหตการณตาง ๆ เปนตน สรป

เนอหาบทนแสดงถงเอกสารและงานวจยทเกยวของ เปนการอธบายถง แนวคดเกยวกบแนวคดเกยวกบเครอขายสงคมออนไลน แนวคดเกยวกบพฤตกรรมการใชเครอขายสงคมออนไลนปจจยทสงผลตอการใชเครอขายทางสงคมออนไลน แนวคดเกยวกบและทฤษฎเกยวกบผลกระทบจากการใชเครอขายสงคมออนไลนเอกสารและงานวจยทเกยวของ ทผ วจยใชเปนแนวทางในการศกษาเพอสงเคราะหใหเกดกระบวนการเรยนรทใชในการศกษางานวจย ในหวขอเรอง “พฤตกรรมการใชเครอขายสงคมออนไลนและผลกระทบตอนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก” และในบทตอไปจะเปนวธการด าเนนการวจย

Page 59: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

บทท 3

วธด ำเนนงำนวจย การศกษาวจยครงน เปนการศกษาเรอง “พฤตกรรมการใชเครอขายสงคมออนไลนและผลกระทบตอนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก” โดยมงศกษาพฤตกรรมการใชเครอขายสงคมออนไลนและผลกระทบตอนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก ซงขอมลทไดจากการวจย สามารถสะทอนใหเหนถงแนวทางในการแกปญหาผลกระทบจากการใชเครอขายสงคมออนไลนของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก โดยแสดงขนตอนด าเนนการวจย ดงภาพ 2 และมรายละเอยดวธด าเนนการวจยดงน

1.กรปแบบวธทใชในการวจย 2. แหลงขอมลทใชใชในการวจย 3.กการสรางและพฒนาเครองมอทใชในการวจย 4. เครองมอทใชในการวจย 5.กการเกบรวบรวมขอมล 6.กการวเคราะหขอมล

Page 60: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

53

ขนตอนด ำเนนกำรวจย

ภาพ 2 พฤตกรรมกำรใชเครอขำยสงคมออนไลนและผลกระทบตอนกเรยน ระดบมธยมศกษำตอนปลำย ในจงหวดพษณโลก

Page 61: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

54

รปแบบวธทใชในกำรวจย รปแบบวธการวจยในครงนเปนการวจยเชงคณภาพ เนองจากคณสมบตของการวจยเชง

คณภาพทมความยดหยนมากกวาการวจยเชงปรมาณ ท าใหไดรบขอมลดานความรสกนกคด เขาใจซงพฤตกรรมหรออดมการณของกลมตวอยาง โดยเนนการเขาไปสมผสกบขอมลหรอปรากฏการณโดยตรงไดดกวาการวจยเชงปรมาณ ซงในสงคมปจจบนการศกษางานวจยในดานพฤตกรรมมนษยไมสามารถศกษาผานตวแปรได อนเนองจากความตองการทแทจรงของมนษยไมสามารถแทนคาผานตวแปรไดอยางแทจรง (ชาย โพธสตา, 2552 หนา 50 และ สภางค จนทวานช, 2554 หนา 3) ดงนนดวยเหตผลขางตน จงเปนขอสรปของการน ารปแบบวธการวจยเชงคณภาพ เปนเครองมอส าหรบการศกษางานวจยในครงน

ประชำกรและกลมตวอยำง

1. ประชากร (Population) และ กลมตวอยาง (Sample) ทใชในการวจย คอ ผปกครองและนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในโรงเรยนเขตเทศบาลนครเมองพษณโลก จงหวดพษณโลก ภายใตการสรรหากลมตวอยางทใชในการวจย โดยอาศยเทคนคการเลอกกลมตวอยางแบบบอลหมะ (Snowball Sampling)

2.กวธการเลอกกลมตวอยาง คอ การเลอกกลมตวแบบเจาะจง (Purposive Sampling) ภายใตแนวคดของ องอาจ นยพฒน (2551, หนา 110) ซงเปนการเลอกตวอยางทมการก าหนดจดมงหมายหรอเจตนาในการเลอกตวอยางไวอยางเฉพาะเจาะจง โดยอาศยตรรกะ ( logic) หรอความสมเหตสมผลตามแนวคดและหลกการทางวชาการ (Rationale) โดยมงเนนตวอยางเฉพาะบคคล สถานท หรอเหตการณเฉพาะทใหขอมลสารสนเทศอยางละเอยดและลมลก อนน าไปสความเขาใจประเดนปญหาทตองการแสวงหาค าตอบไดอยางกระจางชดเปนส าคญเพอตอบโจทยส าหรบการศกษางานวจยในครงน

3.ดการก าหนดขนาดของกลมตวอยางทใชในการวจย โดยผ วจยประมาณการขนาดของกลมตวอยาง ซงเปนผ ใหขอมลหลก ส าหรบการสมภาษณเชงลก ( Indepth interview) จ านวน 15 ราย และผ ใหขอมลหลกในการสนทนากลม (Focus Group Discussion) จ านวน 8 ราย ภายใตแนวคดของนราศร ไววนชกลและชศกด อดมศร (2559 หนา 179) กลาววา ส าหรบการวจย เชงคณภาพนนเปนการสบเสาะเจาะลกลงไปโดยไมมรปแบบทแนนอน ใชกลมตวอยางจ ากด 8-12 หนวย โดยไมจ าเปนตองใชเปนตวแทนของประชากรทงหมด กถอวาเพยงพอและมความ

Page 62: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

55

นาเชอถอของขอมล เนนความคดเหนมากกวาการวเคราะหสรปความ จดมงหมายส าคญคอ ตองเขาใจปรากฏการณในเชงเหตผลมากกวาวธทเปนระบบระเบยบและการวเคราะหตวแปรตางๆ

4. การสรรหากลมตวอยางทใชในการวจย โดยอาศยเทคนคการเลอกกลมตวอยางแบบบอลหมะ (Snowball Sampling) ซงการเกบขอมลจากกลมตวอยางโดยใชวธการแบบบอลหมะน จะเรมจากการเกบตวอยางแรกโดยอาศยความนาจะเปน (Probability Sampling) โดยหลงจากผวจยไดเกบตวอยางแรกพรอมกบขอความรวมมอจากตวอยางแรกใหชวยแนะน าตวอยางตอไปทมคณสมบตทคลายคลง สอดคลองกนและเมอผ วจยไดท าการเกบตวอยางจากทไดรบการแนะน าจากตวอยางแรกแลวนน กไดท าการขอใหตวอยางนนไดแนะน าตวอยางตอไปพรอมกนไปดวย โดยผ วจยจะใชวธดงกลาวนไปจนกระทงไดจ านวนตวอยางครบตามทตองการ ( กตตพนธ คงสวสด

เกยรตและคณะ, 2554 ,หนา 15) โดยทจดเรมตนของการสรรหากลมตวอยางทใชในการวจย จากแหลงขอมลผาน Line Group ของรานเกม “The Papersmith Club” ซงเปนแหลงศนยรวมของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในโรงเรยนเขตเทศบาลนครเมองพษณโลก จงหวดพษณโลก มลเหตทน าการเลอกกลมตวอยางแบบบอลหมะ (Snowball Sampling) มาใชในการสรรหากลมตวอยาง เนองจากปจจบนมกลมมจฉาชพแฝงตวเขามาเพอหวงผลประโยชนหลากหลายรปแบบ ดงนนการใหความรวมมอหรอการเปดเผยขอมลกบคนทวไปกลมตวอยางมกไมใหความรวมมอเพอปองกนอนตรายทอาจแฝงมาในรปแบบการวจย ดงนนการแกปญหาดงกลาว การเลอกกลมตวอยางแบบบอลหมะ (Snowball Sampling) จงเปนกลไกส าคญทชวยใหเขาถงขอมลไดงายขนและไดขอมลเชงลกอยางถกตองแมนย าและเกดประสทธภาพสงสดตอการน าขอมลไปวเคราะหและอภปรายผลการวจยในครงน

กำรสรำงและกำรพฒนำเครองมอทใชในกำรวจย การวจยในครงนเปนการวจยเชงคณภาพ โดยการใชวธการสมภาษณเชงลก (In-Depth Interview) การสงเกตแบบมสวนรวม (Participant Observation) และการสนทนากลม (Focus Group Discussion) โดยใชแบบสมภาษณกงมโครงสราง (Semi-Structured Interview) เปนแนวค าถามแบบปลายเปด (Open-Ended Question) ซงเปนการศกษาพฤตกรรมการใชเครอขายสงคมออนไลนและผลกระทบตอนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก โดยมขนตอนในการสรางเครองมอทใชในการวจยดงน ขนท 1 น าขอมลทตยภม (Secondary Data) คอ ขอมลทผวจยเกบรวบรวมขอมลจากเอกสาร วารสาร บทความทางวชาการ แนวคดและทฤษฎ รวมถงงานวจยทเกยวของ ทงในประเทศ

Page 63: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

56

และตางประเทศ การศกษาน าลอง (Pilot Study ) และอนๆ สงเคราะหเพอก าหนดซงขอบเขตของการวจย และสรางและการพฒนาเครองมอทใชในการวจย

ขนท 2 น าขอมลทผานการสงเคราะหภายใตการศกษาของผ วจย น าเสนอตอทปรกษาการศกษาคนควาดวยตนเองและน าค าแนะน า สงทตองปรบปรง แกไขเพอใหไดมาซง โครงสรางบทสมภาษณส าหรบเครองมอทใชในการวจย ใหมความสอดคลองและครอบคลมเนอหาของการทบทวนวรรณกรรมและจดมงหมายในการศกษา ขนท 3 ด าเนนการจดท าแบบยนยนความเกยวของและไมเกยวของของการศกษาคนควาดวยตนเองกบจรยธรรมการวจย (บว.14) เพอยนตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยนเรศวร ขนท 4 ด าเนนการจดท าแบบค ารองขอใหออกหนงสอถงผ เชยวชาญ เพอตรวจแกไขเครองมอทใชในการวจย (บว.12) เพอยนตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยนเรศวร โดยรายชอของผ เชยวชาญทน าเสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยนเรศวรนน ไดรบการพจารณาโดยผานการกลนกรองคณสมบตโดยทปรกษาการศกษาคนควาดวยตนเอง ขนท 5 ด าเนนการจดท าแบบค ารองขอใหออกหนงสอเพอขอความรวมมอเกบขอมลเพอการวจย (บว.13) เพอยนตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยนเรศวร ขนท 6 น าประกาศแตงตงผ เชยวชาญ เพอตรวจแกไขเครองมอทใชในการวจย โดยบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยนเรศวร พรอมน าโครงสรางบทสมภาษณทผานการแกไขและตรวจสอบความถกตอง ความสมบรณครบถวน ครอบคลมของเนอหา และการตรวจสอบงานวจยในมนษย โดย ทปรกษาการศกษาคนควาดวยตนเอง น าเสนอตอผ เชยวชาญ ทง 3 ทาน เพอตรวจแกไขเครองมอทใชในการวจย ขนท 7 น าหนงสอขอความรวมมอเกบขอมลเพอการวจย ออกโดยบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยนเรศวรและโครงสรางบทสมภาษณทผานการแกไขและตรวจสอบความถกตอง โดยผ เชยวชาญ ทง 3 ทาน และทปรกษาการศกษาคนควาดวยตนเอง ด าเนนการสมภาษณเชงลก (In-depth Interview) และการสงเกตแบบมสวนรวม (Participant Observation) และการสนทนากลม (Focus Group Discussion) โดยใชแบบสมภาษณกงมโครงสราง (Semi-structured Interview) เปนแนวค าถามแบบปลายเปด (Open-Ended Question) กบกลมตวอยาง ซงเปนผ ใหขอมลหลก ส าหรบการสมภาษณเชงลก (In depth interview) จ านวน 15 ราย และผ ใหขอมลหลกในการสนทนากลม (Focus Group Discussion) จ านวน 8 ราย

Page 64: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

57

เครองมอทใชในกำรวจย

1. การวจยในครงน เปนการวจยเชงคณภาพ โดยการใชว ธการสมภาษณ เชงลก (In-Depth Interview) การสงเกตแบบมสวนรวม (Participant Observation) และการสนทนากลม (Focus Group Discussion) โดยใชแบบสมภาษณกงมโครงสราง (Semi-Structured Interview) เปนแนวค าถามแบบปลายเปด (Open-Ended Question) ซงเปนการศกษาพฤตกรรมการใชเครอขายสงคมออนไลนและผลกระทบตอนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก โดยแบบสมภาษณ ผวจยแบงออกเปน 3 สวนหลก ๆ ประกอบดวย สวนท 1 เจาะลกประเดนทเกยวกบพฤตกรรมการใชเครอขายสงคมออนไลน ของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก สวนท 2 สเจาะลกผลประเดนทเกยวกบกระทบของการใชเครอขายสงคมออนไลน ของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก สวนท 3 สเจาะลกประเดนทเกยวกบแนวทางในการแกปญหาผลกระทบจากการใชเครอขายสงคมออนไลนของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก 2.กการสงเกตแบบมสวนรวม (Participant Observation) โดยผ วจยเขาไปรวมกจกรรมกบกลมตวอยาง ทงในรปแบบการซกถาม สงเกตบคลกภาพ การแตงกาย และลกษณะพฤตกรรมทแสดงออกของผ ถกสมภาษณ และจดบนทกประเดนทนาสนใจหรอแปลกใหม เพอน าไปประกอบการพจารณากบขอมลทไดรบจากผถกสมภาษณ ใชรวมสรปผลการวจย และขอเสนอแนะ (สภางค จนทวานช, 2554 หนา 46) 3. การสนทนากลม (Focus Group Discussion) โดยทผ วจยเขาไปมสวนรวมกบกจกรรมและรวบรวมขอมลจากการสนทนากบผ ใหขอมลและเปนผจดประเดนเกยวกบแนวทางในการแกปญหาผลกระทบจากการใชเครอขายสงคมออนไลนของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก เพอชกจงใหกลมเกดแนวคดและแสดงความคดเหนตอประเดนเชงลก เมอเสรจสนการสนทนา ผ วจยจะถอดรายละเอยดจากเทปทบนทกไว เพอใชเปนขอมลในการวเคราะหตอไป 4.กเครองบนทกเสยงและอปกรณเครองเขยน เปนเครองมอชวยบนทกและรวบรวมขอมล ขณะด าเนนการสมภาษณเชงลก การสงเกตแบบมสวนรวมและการสนทนาแบบกลม ซงอปกรณดงกลาวเปนเครองมอส าคญในการรวบรวมขอมลเพอใชเปนฐานขอมลในการวเคราะหขอมลเชงคณภาพ ในขนตอนของการจดระเบยบขอมล การแสดงขอมลและการหาขอสรปงานวจย

Page 65: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

58

กำรเกบรวมรวบขอมล ส าหรบการเกบรวบรวมขอมลการวจยในครงน ผ วจยไดแบงตามหลกการจ าแนกตามแหลงทมาของขอมล เปน 2 ประเภท คอ ขอมลปฐมภม (Primary Data) และขอมลทตยภม (Secondary Data) โดยมรายละเอยดดงน

1.dขอมลปฐมภม (Primary Data) คอ การศกษาน ารอง (Pilot Study) โดยทผวจยเขาไปเปนสมาชก Line Group ของรานเกม “The Papersmith Club” ซงเปนแหลงศนยรวมของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในโรงเรยนเขตเทศบาลนครเมองพษณโลก จงหวดพษณโลก เพอสรางความเปนเพอนและมตรภาพทดและท าการสมภาษณพดคย ภายใตแนวคดของ องอาจ นยพฒน (2551, หนา 158) โดยเกบรวบรวมขอมลอยางไมเปนทางการและเสาะหาประเดนทนาสนใจ เพอประเมนวาเครองมอและวธการทจะน ามาใชการเกบรวบรวมขอมลเหมาะสมหรอไมอยางไร และมขอบกพรองอะไรบางทเกดขนกบเครองมอและวธการทใชระหวางเกบรวบรวมขอมล ซงสมควรไดรบการปรบปรงแกไขเพอใหการเกบรวบรวมขอมลทจะด าเนนการจรงไดอยางมคณภาพดยงขน และขอสรปทเปนประโยชนตอการด าเนนการวจยในขนตอนตอไป 1.2กการสมภาษณเชงลก (In-depth Interview) และการสงเกตแบบมสวนรวม (Participant Observation) โดยใชแบบสมภาษณกงมโครงสราง (Semi-structured Interview) เปนแนวค าถามแบบปลายเปด (Open-Ended Question) เพอใชในการสมภาษณเชงลก (In-depth Interview) กลมตวอยางทใชในการวจย คอ นกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก โดยแบบสมภาษณทใชในการวจยประกอบดวย 3 สวน ดงน สวนท 1 เจาะลกประเดนทเกยวกบพฤตกรรมการใชเครอขายสงคมออนไลน ของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก สวนท 2 สเจาะลกผลประเดนทเกยวกบกระทบจากการใชเครอขายสงคมออนไลน ของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก สวนท 3 สเจาะลกประเดนทเกยวกบแนวทางในการแกปญหาผลกระทบจากการใชเครอขายสงคมออนไลนของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก

1.3 การสนทนากลม (Focus Group Discussion) โดยทผ วจยเขาไปมสวนรวมกบกจกรรมและรวบรวมขอมลจากการสนทนากบผ ใหขอมลและเปนผจดประเดนเกยวกบแนวทางในการแกปญหาผลกระทบจากการใชเครอขายสงคมออนไลนของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก เพอชกจงใหกลมเกดแนวคดและแสดงความคดเหนตอประเดนเชงลก

Page 66: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

59

กบ ผ ปกครอง คร ผประกอบการรานอนเตอรเนต และนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลายในโรงเรยนเขตเทศบาลนครเมองพษณโลก จงหวดพษณโลก ซงการสมภาษณ เชงลก (In-depth Interview) และการสงเกตแบบมสวนรวม (Participant Observation) ใชเวลาในการเกบรวบรวมขอมล รายละ 1 ชวโมง 30 นาท สวนการสนทนากลม (Focus Group Discussion) ใชเวลาในการเกบรวบรวมขอมล 2 ชวโมง โดยมขนตอนในการด าเนนการสมภาษณดงน 1.3.1ก จ ด เ ร ม ต น ค อ ก า ร เ ข า เ ป น ส ม า ช ก Line Group ข อ ง ร า น เก ม “The Papersmith Club” เพอสรางมตรภาพทดและขอความรวมมอในการเกบรวมรวมขอมล หลงจากนนเมอไดกลมตวอยางทตองการรายแรกแบบเจาะจง จงขอนดวน เวลาและสถานทในการสมภาษณและขอความชวยเหลอในการประสานงานกบผ ปกครอง คร และผ ประกอบการรานอนเตอรเนต เพอด าเนนการสนทนากลม (Focus Group Discussion) ควบคกบการด าเนนการขอหนงสอจากทางมหาวทยาลยนเรศวร เพอขอใบรบรองในการด าเนนการวจยและหนงสอขอความรวมมอเกบขอมลเพอการวจย 1.3.2กด าเนนการสมภาษณเชงลก (In-depth Interview) พรอมทงการสงเกตแบบมสวนรวม (Participant Observation) และการสนทนากลม (Focus Group Discussion) กบกลมตวอยาง ซงเปนผ ใหขอมลหลก ส าหรบการสมภาษณเชงลก (In depth interview) จ านวน 15 ราย และผใหขอมลหลกในการสนทนากลม (Focus Group Discussion) จ านวน 8 ราย 1.3.3กบนทกเสยงการสนทนาในระหวางทมการสมภาษณกบผ ใหสมภาษณทงจ านวน 15 ราย พรอมทงจดบนทกประเดนทนาสนใจและรายละเอยดของขอมลทแตกตางจากผถกสมภาษณรายอนๆ 2.กขอมลทตยภม (Secondary Data) คอ ขอมลทผ วจยเกบรวบรวมขอมลจากเอกสาร วารสาร บทความทางวชาการ และงานวจยทเกยวของ ทงในประเทศและตางประเทศ ภายใตแนวคดเกยวกบภายใตแนวคดและทฤษฏทเกยวของกบวยรน แนวคดและทฤษฏทเกยวของกบสอสงคมออนไลน แนวคดและทฤษฏทเกยวของกบเครอขายสงคมออนไลนและการสอสารผานเครอขายสงคมออนไลน แนวคดและทฤษฏทเกยวของกบพฤตกรรมการใชสอสงคมออนไลน แนวคดและทฤษฏทเกยวของผลกระทบของการใชเครอขายสงคมออนไลน รวมถงเอกสารและงานวจยทเกยวของกบแนวทางในการแกปญหาผลกระทบจากการใชเครอขายสงคมออนไลน

Page 67: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

60

กำรวเครำะหขอมล ส าหรบการวเคราะหขอมล ผ วจยใชการวเคราะหเนอหา (Content Analysis) เปนหลก อาศยเทคนคการวเคราะหขอมลเชงคณภาพของโปรแกรมส าเรจ Nvivo เปนตนแบบ ซงในกระบวนการวเคราะห ขอมลไดรบการตรวจสอบความถกตองและความครบถวน สมบรณของขอมลโดยทปรกษาการศกษาคนควาดวยตนเอง แบงออกเปน 5 ขนตอนมรายละเอยดดงน ขนตอนท 1 การจดระเบยบขอมล (Data Organizing) เปนการจดท าขอมลอยในสภาพทพรอมจะถกน าไปวเคราะหไดโดยสะดวก (Miles and Huberman, 1994 อางองใน ชาย โพธสตา, 2554 หนา 359-397) โดยมขนตอนในการจดระเบยบขอมลดงน 1.1ดการถอดเทปขอมลทไดจากการสมภาษณอยางละเอยด ชนดค าตอค า (Transcribing Interview) การสมภาษณเชงลก (In-depth Interview) การสงเกตแบบมสวนรวม (Participant Observation) และการสนทนากลม(Focus Group Discussion) หลงจากนน ผ วจยท าการจดเกบขอมลใหเปนระบบ โดยแบงขอมลออกจ าแนกประเภทตามโครงสรางค าถามทผวจยไดก าหนดไว

1.2ดการตรวจสอบความถกตองของขอมล เปนกระบวนการทผวจยใชเพอการตรวจสอบขอมลถงความครบถวนสมบรณของขอมล ทไดจากการถอดบทสนทนาจากเครองบนทกเสยง จากการสมภาษณเชงลก (In-depth Interview) และการสนทนากลม (Focus Group Discussion)

ขนตอนท 2 การจ าแนกแยกแยะขอมล (Data Identification) ประกอบดวย ขนตอนท

ส าคญ คอ การจดท ารหสขอมล (Data Coding) จากการสมภาษณเชงลก (In-depth Interview) และการสงเกตแบบมสวนรวม (Participant Observation )และการสนทนากลม(Focus Group Discussion) โดยแบงออกเปน การอานทบทวนขอมลเพอจบใจความโดยรวม การสรางหวขอสรปแนวคดในขอมล และการเปรยบเทยบหวขอสรปแนวคดในขอมลเพอตรวจสอบดการซ าหรอทบซอน เพอสกดขอมล (Data Extracting) ทมความเชยมโยงกนของขอความในการจดกลมค าเพอการจดท ารหสขอมล (Data Coding)

ขนตอนท 3 การวเคราะหเนอหา (Content Analysis) โดยการน ารหสขอมล (Data

Coding) ทผานการจ าแนกแยกแยะขอมล (Data Identification) ท าการจดกลมค าซ าของขอมลหรอกลมค าทมความเชอมโยงกนไวในกลมเดยวกน โดยวธการพรรณนา เพอสกดขอมล (Data

Page 68: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

61

Extracting) ในการสรางกรอบแนวคดทใชในวเคราะหผลการวจย (Conceptualizing) ซงกรอบแนวคดทใชในวเคราะหผลการวจย (Conceptualizing) นนประกอบดวย 2 สวน คอ ผลการวเคราะหจากงานวจยและการทบทวนวรรณกรรม งานวจยทเกยวของ หลงจากนนท าการวเคราะหขอมลและน าเสนอขอมลดวยการบรรยายหรอแผนภาพ (Diagrams) ซงเมอไดขอมลทถกน ามาจดอยในรปแบบตารางแลว ในขนตอนนผวจยจะท าใหขอมลบอกเรองราวทงหมดของการวจย โดยการเชอมโยงประเดนตาง ๆ เขาดวยกน ตามความสมพนธทประเดนนน ๆ มตอกนแลวน าเสนอขอมลดวยการบรรยายและแผนภาพ (Diagrams) เพอน าไปสการตอบโจทยของค าถามในการวจยทไดตงเอาไว

ขนตอนท 4 การตรวจสอบความนาเชอถอของการวเคราะหขอมลเชงคณภาพ ซงเปน

วธการทแสดงใหเหนวาขอมลหลกฐานและผลของการวจยทมการตความหมายของขอมลทไดจากการเกบรวบรวมเพอใหวางใจไดวา ขอมลเหลานนมความถกตองและตรงกบความเปนจรง (องอาจ นยพนธ, 2551 หนา 154) ซงในการศกษาในครงนผ วจยท าการตรวจสอบขอมลจากเทคนคการเชอมโยงแบบสามเสา (Triangulation) แบบตางวธการเกบรวบรวมขอมล (Method Triangulation) โดยเกบขอมลจาก

1) เอกสาร แนวคดและทฤษฏ รวมถงงานวจยทเกยวของ และการศกษาน าลอง (Pilot Study)

2) การสมภาษณเชงลก (In-depth Interview) และการสนทนากลม (Focus Group Discussion) 3) การสงเกตแบบมสวนรวม (Participant Observation) ซงมความส าคญอยางยงในระหวางการเกบรวบรวมขอมลของการวจยเชงคณภาพโดยเฉพาะในการศกษาทางมานษยวทยา ซงนกวจยตองท าการเกบขอมลอยางจรงจงเพอมาท าการวเคราะหและตรวจสอบความนาเชอถอของขอมล เพอมายนยนในการวเคราะหขอมลเชงคณภาพ ใหไดเนอหาทมความชดเจนมความนาเชอถอและถกตอง (ชาย โพธสตา, 2554 หนา 307) ขนตอนท 5 การสรปผลการวจย เปนกระบวนการหาขอสรปและตความความหมายของผลหรอขอคนพบทไดจากการแสดงขอมล โดยผวจยระบความสมพนธของขอมล เชอมโยงแนวคด ทฤษฎกบสงทผ วจยคนพบ โดยอธบายอยางชดเจนในประเดนทมความส าคญของขอคนพบทเปนสาระส าคญของการวจย หลงจากทไดขอสรป ผวจยจะตความผลการวจยในสงทไดคนพบ ซงเมอ

Page 69: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

62

ไดขอสรปจะพบวามความหมายและมความส าคญอยางไร ซงจะบอกถงขอคนพบจากการวจยนนมนยอยางไร โดยผวจยเปรยบเทยบความเหมอนและความแตกตางของผลลพธทเกดขน นอกจากน ผวจยไดมการจดกลมความสมพนธ หรอสงทมคณสมบตเหมอนกนเขาไวดวยกน น าไปสขนตอนสดทาย ผ วจยสรางแผนภาพ เพออธบายพฤตกรรมการใชเครอขายสงคมออนไลนและผลกระทบตอนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก สรป บทนอธบายถงวธการด าเนนงานวจยทใชในการตอบค าถามการวจย โดยการเกบขอมลในการวจยจะเกบโดยการสมภาษณผปกครองและนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในโรงเรยนเขตเทศบาลนครเมองพษณโลก จงหวดพษณโลก เพอใหไดค าตอบตามกรอบแนวคดของการวจย ซงกอนด าเนนการเกบรวบรวมขอมลผ วจยไดท าการศกษาน ารอง (Pilot Study) เพอใชเปนแนวทางในการศกษาและเปนเครองมอชวยในการออกแบบส าหรบงานวจย และในบทตอไปจะเปนการแสดงการวเคราะหขอมลของการวจย

Page 70: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

บทท 4

ผลการวจย

การวเคราะหผลการวจยเรอง “พฤตกรรมการใชเครอขายสงคมออนไลนและผลกระทบตอนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก” โดยมจดมงหมายของการศกษา 1) เพอศกษาพฤตกรรมการใชเครอขายสงคมออนไลน ของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก 2) เพอศกษาผลกระทบจากการใชเครอขายสงคมออนไลน ของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก 3) เพอศกษาแนวทางในการแกปญหาผลกระทบจากการใชเครอขายสงคมออนไลนของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก แบงออกเปน 3 สวน ประกอบดวย

1.กการว เคราะหพฤตกรรมการใช เค รอขายสงคมออนไลน ของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก

2.กการวเคราะหผลกระทบจากการใชเครอขายสงคมออนไลน ของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก

3.กการวเคราะหแนวทางในการแกปญหาผลกระทบจากการใชเครอขายสงคมออนไลนของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก

Page 71: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

64

การวเคราะหพฤตกรรมการใชเครอขายสงคมออนไลน ของนกเรยน ระดบมธยมศกษา ตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก

ภาพ 3 การวเคราะหพฤตกรรมการใชเครอขายสงคมออนไลน ของนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนปลายในจงหวดพษณโลก

ผลการวเคราะหพฤตกรรมการใชเครอขายสงคมออนไลน ของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก ไดมาจากการสมภาษณเชงลก ’(In-depth Interview) และการสงเกตแบบมสวนรวมา(Participant Observation) โดยแบบสมภาษณแบบกงมโครงสรางเ(Semi Structured Interview) ผลการวจย พบวา ปจจยทสงผลตอการใชเครอขายทางสงคมออนไลน เปนปจจยผลกดนทกอใหเกดพฤตกรรมการใชเครอขายทางสงคมออนไลน ของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก ดงแสดงในภาพ 1

จากภาพ 1 แสดงใหเหนผลการวจย พบวา ปจจยทสงผลตอการใชเครอขายทางสงคมออนไลน ประกอบดวย 4 ปจจยหลก คอ 1) ปจจยพนฐานสวนบคคล ประกอบดวย ภมหลงของครอบครว ฐานะของครว อาชพของบดามารดาหรอผ ปกครอง การศกษาของบดามารดาหรอผปกครอง รปแบบสงคมภายในครอบครว 2) คานยมและวฒนธรรม 3) นวตกรรมและเทคโนโลย 4) สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจและสงคม เปนปจจยผลกดนทกอใหเกดพฤตกรรมการใชเครอขาย

Page 72: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

65

ทางสงคมออนไลนทงในมตเชงบวกและเชงลบ ของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก โดยมรายละเอยดดงน

1. ปจจยพนฐานสวนบคคล จากการศกษาและวเคราะหขอมล พบวา ความแตกตางระหวางปจจยพนฐานสวนบคคลของนกนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก ประกอบดวย ภมหลงของครอบครว ฐานะของครว อาชพของบดามารดาหรอผปกครอง การศกษาของบดามารดาหรอผ ปกครอง รปแบบสงคมภายในครอบครว เปนปจจยส าคญทหลอหลอม ใหนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก มพฤตกรรมการใชเครอขายสงคมออนไลนทแตกตางกน ทงในมตเชงบวกและเชงลบ โดยในมตเชงบวก สงผลใหนกนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก เกดพฤตกรรมการเรยนรในมตใหมอยางสรางสรรคและสามารถจดสรรเวลาใหกจกรรมการใช เครอขายทางสงคมออนไลน ไดอยางสมดลกบการด าเนนชวตในชวตประจ าวน สามารถใชประโยชนในเรองการเรยน การฝกทกษะภาษาตางประเทศ การคนควาหาความรทไมเขาใจในชนเรยน การวางแผนอนาคตดานการศกษา การหาทนการศกษายงตางประเทศ และยงสามารถแยกแยะสงทถกตองและไมเหมาะสม ทสงผลเสยตอตนเอง ครอบครว สงคมและประเทศชาต สวนในมตเชงลบ สงผลใหนกนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก เกดพฤตกรรมหมกมนมากจนเกดไป สงผลใหเกดโรคตดอนเตอรเนต ไมสามารถจดสรรเวลาใหกบชวตไดอยางสมดล เปนผลเสยตอสขภาพ การเรยน ครอบครว และสงคม ซงหากวเคราะหจากปจจยทสงผลตอการใชเครอขายทางสงคมออนไลน ประกอบดวย 4 ปจจยหลก ปจจยพนฐานสวนบคคล เปนปจจยส าคญทหลอหลอมใหนกนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก มพฤตกรรมในมตเชงบวกและเชงลบแตกตางกน ซงสะสะทอนจากการสมภาษณดงน “...พเอาจรงๆ คนเรามนแตกตางกน การใชสอสงคมออนไลนบางทมนเปนประโยชนตอเรามากนะพ เราเองกจะรวาอะไรด อะไรไมด เพราะอะไรทมนมากไปมนกไมดอยแลว ตดมากเสยการเรยนแน….อนาคตอยากเปนหมอ กพยายามตงใจเรยน เรยนหนกมาก กไดไลน เฟสบก คลายเครยด เลนทวตเตอร ไอจกเลน เกมกเลน…กอยกบครอบครวเปนครอบครวใหญ พอแมธรกจสวนตว....เพอนบางคนกตดมากเกนไป มาเรยนสาย ขาดเรยน นอนหลบในหองเรยน มนกแลวแตเขา การแบงเวลากอนหลงส าคญ....มแฟนครบกคยกนทกวน ทกคน ส าคญแบงเวลาใหมนสมดล ชวตกจะลงตว”

Page 73: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

66

(นกนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก ล าดบท 1 ผใหสมภาษณ, 20 กรกฎาคม 2560)

“...มนมความเฟส ความไลน ความ IG กมาตลอดเวลา บางทนวชาเลย ความตดพไมอยากตนไปเรยน กดกหนกสดตสาม ความเฟสไปเรอย...ไปเรยนบางทนอนคาโตะกมา งวงทงวน แตกรนะวาไมได แตชนไปละ…เรยนรเรองไหม กรเรองนะพ ถาไมเขาใจกมไลนกลม ถาตามไมทน...ทบานท าธรกจสวนตว พอแมไมวา เหมอนจะเขาใจ การเรยนกไมไดแย กไมไดท าใหเขาเดอดรอนอะไร...อยากปรบเปลยนพฤตกรรมไหม...เอาเขาจรงความ ม.ปลายละ ตองจรงจงกบชวตเนาะ กจะพยายามอยเพราะอะไรหลายอยางทมนหมกมนไปมนไมด ” (นกนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก ล าดบท 3 ผใหสมภาษณ, 20 กรกฎาคม 2560) “...คณพอ คณแม เปนอาจารยมหาลย เลยเขาใจวาวยรนเปนยงไง และกรสกวาครอบครวเราเปนเพอนกนหมดโชคดตรงน มอะไรกเลาใหครอบครวฟง ตดสอสงคมออนไลนไหม กตดนะเปนคนชอบสงสย บางทเราเรยนในหองเราไมเขาใจ อนเตอรเนตชวยได สอสงคมออนไลนกเหมอนกน ทบานมไลนกลมครอบครว มไลนกลมเพอน มนเปนประโยชนมากคะ เดยวนสอสงคมออนไลน ไวมากเรองความรรอบตว....อยากไปเรยนตางประเทศ อยากมชวตเหมอนเดกนอกท างานพเศษ มนทาทายดบรหารชวตใหได สอสงคมออนไลนมนเปดกวางใหเราเรยนรหลายเรอง....แตเคยตดจนนอนดกๆงวงมากแลวเรารวา เหย..ตดมากไปละงวงทงวน อนนกไมด กเลยเปลยนมาแบงเวลาใหเปนสดสวน ทบานมกฎ เดยวโดนหกคาขนม” (นกนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก ล าดบท10 ผใหสมภาษณ , 4 สงหาคม 2560

2. คานยมและวฒนธรรม จากการศกษาและวเคราะหขอมล พบวา คานยมและวฒนธรรมในรปแบบสงคมเมอง ของจงหวดพษณโลก เปนปจจยผลกดนส าคญทหลอหลอมใหนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก เกดการเรยนรและซมซบ จนเกดการลอกเลยนแบบในกลมวยรน ทงในมตเชงบวก อาทเชน การใชเครอขายทางสงคมออนไลนเพอการสรางสมพนธภาพกบบคคลอนๆ ในสงคม การใชเครอขายทางสงคมออนไลนเพอความบนเทง การใชเครอขายทางสงคมออนไลนเพอบรรเทาความเครยด การคนควาหาความร การแลกเปลยนความรบนเครอขายสงคมออนไลน การพฒนาความสามารถพเศษและการสรางสรรคกจกรรมทเปนประโยชนตอสงคม สวน

Page 74: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

67

มตเชงลบ อาทเชน การใชเครอขายทางสงคมออนไลนทไมเหมาะสมกบวย กจกรรมทขดตอจารตประเพณ กจกรรมทผดกฎหมาย และเปนตน ซงสะทอนออกมาจากการสมภาษณดงน

“...แรกๆกไมไดเลนพวก เฟส ไลน IG นะพ ชอบอานการตนมากกวา กไมไดสนใจวาเพอนจะเลน จะคยกนในไลนกลม จนกระทงตามเขาไมทนจรงๆ โลกมนกวางกวาทคด...หนมาใชไดตอนตนปพ มนเปนคานยมทท าใหเราใชชวตงายขน มเพอนใหมในโรงเรยนหรอตางโรงเรยน บางทขางบาน วยเดยวกนเราไมไดคยกน กไดมารจก มนกดนะพ...การบาน รายงาน กไดชองทางนในการหาขอมล...” (นกนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก ล าดบท 6 ผใหสมภาษณ, 24 กรกฎาคม 2560)

“...ความสามารถพเศษ เมอกอนไมมเลยกไดแรงบนดาลใจ จากเฟสบก เหนเพอนๆไปประกวดกน กนกถงตวเองเลยไปเรยนเปยโน อยากเลนเครองดนตรอกหลายๆอยาง เพราะรองเพลงไมเพราะ...” (นกนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก ล าดบท 5 ผใหสมภาษณ, 21 กรกฎาคม 2560)

“...รจกแฟนจากเฟสบก กคยกน จบกนมาเรอยๆ จนเปนแฟนกนกคบกนมาปกวาแลว...ทบานไมรวาคบกน กบอกแมวาเพอนสนท กคบแฟนเหมอนปกตทวไปแบบทเขาคบกน ดหนง เทยวหาง ท ากจกรรมปกต...” (นกนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก ล าดบท 9 ผใหสมภาษณ, 30 กรกฎาคม 2560)

3. นวตกรรมและเทคโนโลย จากการศกษาและวเคราะหขอมล พบวา นวตกรรมและเทคโนโลยในรปแบบ

ตางๆ อาทเชน เครองคอมพวเตอร โทรศพทมอถอ ระบบอนเตอรเนตและสอสงคมออนไลน เปนเครองมอส าคญในการเชอมโยงการใชเครอขายทางสงคมออนไลน ของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลกและเปนปจจยผลกดนทกอใหเกดพฤตกรรมการใชเครอขายทางสงคมออนไลน ทงในมตเชงลบและเชงบวก โดยพฤตกรรมการใชเครอขายทางสงคมออนไลนในเชงบวก คอ 1) การแลกเปลยนความรบนเครอขายสงคมออนไลน 2) การวางแผนอนาคตเพอศกษาทงในประเทศและตางประเทศ 2) การพฒนาทกษะองคความรใหมๆในดานภาษาตางประเทศและดานความสามารถพเศษ 3) การรเทาทนภยทเกดขนในสงคมและการปองกนตวเอง สวนพฤตกรรมการใชเครอขายทางสงคมออนไลนในเชงลบ นนคอ การหมกมนหรอใชเวลาอยกบเครอขายทาง

Page 75: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

68

สงคมออนไลนเปนเวลานาน ซงเปนจดเรมตนตอผลกระทบ 1) ดานการเรยน คอ การละเลยและลดความส าคญกบการเรยน ท าใหผลการเรยนตกต าลง 2) ดานสงคม คอ การปดกลนตวเองออกจากสงคม เกบตวเงยบอยในสงคมเสมอน ท าใหเกดอาการหมกมน ไมพดคยหรอสรางสมพนธภาพกบใครและ 3) ดานสขภาพ ท าใหเสยสขภาพจต สขภาพรางกายเสยสมดล จากภาวการณพกผอนไมเพยงพอ ซงสะทอนออกมาจากการสมภาษณดงน

“...นวตกรรม เทคโนโลย 4.0 มนกสวนท าใหเราตด Social ถาไมมพวกน กจะตดการตน ตดแตะฟตบอล ถายรป อะไรพวกน ตวผมเองเคยเจอปญหากบตวเองมา ตดเฟส ตดไลน จนไมคอยคยกบใครเลย พอแม พสาว กคยผานไลน หลงๆคยกะเพอน ทองโลกเฟสบกหนกเขาตนสายไปเรยนไมทนกม เลนจนปวยกเคยเพราะนอกดกรางกายพกผอนไมเพยงพอ ปดไฟเลนมอถออก หลงๆ คยคนเดยวคดวามเพอนในเฟส ในไลนกดไมตองยงกบใคร จนชวงหลงทบานวาแปลกไป ทานขาวกไมคอยทานกบครอบครว กเรมสงเกตตวเองวาหมกมนไป กเลยปรบตวทน...” (นกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณ โลก ล าดบท11 ผใหสมภาษณ, 5 สงหาคม 2560)

“...ไดทนไปเรยนตางประเทศ กเพราะสอสงคมออนไลน ถาไมไดขาวจากเฟสบก กไมรขาวทน ไมรสงทเปนประโยชนกบตวเอง ถาเรารจกแยกแยะวาอะไรดอะไรไมด อะไรเปนเรองถกตอง ชวตเรากจะไดรบประโยชนจากมน...” (นกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณ โลก ล าดบท10 ผใหสมภาษณ, 4 สงหาคม 2560)

4. สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจและสงคม จากการศกษาและวเคราะหขอมล พบวา นกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย

ในจงหวดพษณโลก อยในสงคมเมองทใหความส าคญกบเทคโนโลยและมพนฐานครอบครวทมรายไดทเพยงพอตอการด ารงชวต ภายใตการวางแผนทางการเงนและการวางแผนอนาคตของบตรหลาน ดวยสภาพแวดลอมทางเศรษฐกจและสงคมดงกลาว จงเปนปจจยส าคญทหลอหลอม สรางคานยมและวฒนธรรมสมยใหม ภายใตความสามารถทางการเงน ทสามารถซอเทคโนโลยในรปแบบตางๆ ใหกบบตรหลานไดน าไปใชประโยชนในกจกรรมตางๆ อาทเชน การใชเครอขายทางสงคมออนไลนในการสรางสมพนธภาพภายในครอบครวและสงคม ความบนเทง การศกษา การสรางสรรคความสามารถพเศษ การเรยนรภยและอนตรายทางสงคม การปองกนตวจากการหลอกลวงของมจฉาชพผานการใช เครอขายทางสงคมออนไลน ซงสะทอนออกมาจากการสมภาษณดงน

Page 76: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

69

“...ใช Iphone และ ipad มนใชงาย ทน ชอบดไซน ชอบระบบ IOS ทบานสวนใหญกใช ตระกล Apple กนมแตแมใช SamSung ...” (นกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณ โลก ล าดบท 8 ผ ใหสมภาษณ, 27 กรกฎาคม 2560)

“...นวตกรรม เทคโนโลย 4.0 มนกสวนท าใหเราตด Social ถาไมมพวกน กจะตดการตน ตดแตะฟตบอล บาส ถายรป อะไรพวกน ตวผมเองเคยเจอปญหากบตวเองมา ตดเฟส ตดไลน จนไมคอยคยกบใครเลย พอแม พสาว กคยผานไลน หลงๆคยกะเพอน ทองโลกเฟสบคหนกเขาตนสายไปเรยนไมทนกม เลนจนปวยกเคยเพราะนอกดกรางกายพกผอนไมเพยงพอ ปดไฟเลนมอถออก หลงๆ คยคนเดยวคดวามเพอนในเฟส ในไลนกดไมตองยงกบใคร จนชวงหลงทบานวาแปลกไป ทานขาวกไมคอยทานกบครอบครว กเรมสงเกตตวเองวาหมกมนไป กเลยปรบตวทน...” (นกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณ โลก ล าดบท 11 ผใหสมภาษณ, 5 สงหาคม 2560)

“…มโทรศพทใชตงแตมอตนกเลนเฟส เลนไลน เหมอนคนปกตทวไป เพอนๆ คนในครอบครว คนรอบขาง เพอนบาน กเลนเฟส เลนไลน คยกนมาตลอด ไมออนไลนโทรศพท กออนพซทบาน...” (นกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณ โลก ล าดบท 2 ผ ใหสมภาษณ, 20 กรกฎาคม 2560)

“…เพอนในกลมสวนใหญกใช Iphone Samsung บางคนก OPPO ทกคนมโทรศพทกนทกคน กมกนมานานแลวนะครบ กคยกนในไลนกลมเหมอนคนทวไป...พอกบแม ทบานกคยกน แมมกมเฟส พอกมเฟส พกมเฟส เปนเพอนกนหมดในเฟส บางทกไมรวาใครเปนใคร เปนญาตเรากเจอกนในเฟส เพอนสมยมธยมกเคยเจอกนในเฟส สอสงคมออนไลนมนท าใหเราหากนจนเจอ โลกมนแคบ บางทคนขางบานกแอดเฟสเรามา ยคเฟสครองเมองครบ เวลาโฟสตหรอท าอะไรตองระวง ...” (นกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณ โลก ล าดบท 12 ผใหสมภาษณ, 7 สงหาคม 2560)

Page 77: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

70

การวเคราะหผลกระทบจากการใชเครอขายสงคมออนไลน ของนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก

ผลการวเคราะหผลกระทบของการใชเครอขายสงคมออนไลน ของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก ไดมาจากการสมภาษณเชงลก (In-depth Interview) และการสงเกตแบบมสวนรวม (Participant Observation) โดยแบบสมภาษณแบบกงมโครงสราง(Semi Structured Interview) ผลการวจย พบวา พฤตกรรมการใชเครอขายทางสงคมออนไลน ของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก เปนปจจยส าคญทกอใหเกดผลกระทบจากการใชเครอขายทางสงคมออนไลน ดงแสดงในภาพ 4

ภาพ 4 การวเคราะหผลกระทบของการใชเครอขายสงคมออนไลน ของนกเรยน

ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก

จากภาพ 4 แสดงใหเหนผลการวจย พบวา พฤตกรรมการใชเครอขายทางสงคมออนไลน ของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก เปนปจจยส าคญทกอใหเกดผลกระทบจากการใชเครอขายทางสงคมออนไลน ทง 4 มต ประกอบดวย ผลกระทบดานอารมณ ผลกระทบดานการเรยน ผลกระทบดานสงคมและผลกระทบดานสขภาพ โดยมรายละเอยดดงน

Page 78: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

71

1. ผลกระทบดานอารมณ จากการใชเครอขายสงคมออนไลน ของนกเรยน ระดบ มธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก

จากการศกษาและวเคราะหขอมล พบวา พฤตกรรมการใชเครอขายทางสงคมออนไลน ของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก เปนปจจยส าคญทกอใหเกดผลกระทบดานอารมณ หรอภาวะทางจตใจทสงผลตอความคด อารมณและความรสกตออาการหวาดระแวง ซมเศรา อารมณหงดหงดงาย โกรธเรว ของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก เนองจากการหมกมนหรอใชเวลาอยกบเครอขายทางสงคมออนไลนเปนเวลานานและไมสามารถจดสรรเวลาใหเกดความสมดลของชวตได จนเกดพฤตกรรมผกพนและความเคยชน กระตนใหเหนความส าคญและความสนใจอยตลอดเวลา จนสภาพจตใจถกครอบง าดวยความผกพนกบกจกรรมผานเครอขายทางสงคมออนไลน เมอถกรบกวนหรอขดขวางขณะท ากจกรรมผานเครอขายทางสงคมออนไลน จะเกดผลกระทบดานอารมณดงกลาว ซงสะทอนออกมาจากการสมภาษณดงน

“…เมอกอนทยงไมตด Social กเปนคนคอยใจเยน ไมหงดหงดงาย เดยวนพอเนตหมนหงดหงดร าคาญมาก เหมอนจตใจอยกบเฟสกบไลนตลอดเวลา แตพอแมเตอนกเรมปรบตวเองแตอารมณมนกรอน หงดหงดทกครงเวลาเนตหมน มนชานาร าคาญมาก...” (นกนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก ล าดบท 8 ผใหสมภาษณ, 27 กรกฎาคม 2560)

“…เคยมปญหากบทบานเรองเรยกทานขาวเยน เรากก าลงคยกบเพอน ท าการบาน เราไมคอยหวกสงไลนไปบอกในไลนกลมวาไมหว ชวงนนหลงจากเรยนพเศษกกลบบานปดประตหองเลนเฟส เลนเกม ท าการบาน ร าคาญทบานมากเรยกทานขาว เรากบอกไมหวเกบตวเอง จนท าใหเปนคนโมโหงาย อารมณรอน กาวราว จนพอเรยกคย ท าไมท าตวแบบน บางทเราไมรตวหรอกวาเราเปนอะไร ...” (นกนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก ล าดบท14 ผใหสมภาษณ, 25 สงหาคม 2560)

2. ผลกระทบดานการเรยน จากการใชเครอขายสงคมออนไลน ของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก

จากการศกษาและวเคราะหขอมล พบวา พฤตกรรมการใชเครอขายทางสงคมออนไลน ของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก เปนปจจยส าคญทสงผลกระทบตอการเรยน เปนผลจากการหมกมนกบกจกรรมผานเครอขายสงคมออนไลน ท าใหนกเรยน

Page 79: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

72

ระดบมธยมศกษาตอนปลายในจงหวดพษณโลก เกดการเปลยนแปลงเวลานอน สงผลใหเกดพฤตกรรมนอนไมหลบ หลบไมพอหรอหลบมากจนเกนไป ท าใหไมสามารถตนเชาเพอไปโรงเรยนได นอกจากนนยงสงผลตอการตอบสนองตอสมอง สมาธ ความจ าในการเรยน ท าใหขาดความสนใจหรอความรบผดชอบตอการเรยน ซงเปนจดเรมตนของปญหาทท าใหนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนปลายในจงหวดพษณโลก มผลการเรยนลดลง เปนกระทบตอการวางอนาคตในการศกษาในระดบอดมศกษาของนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนปลายในจงหวดพษณโลก สะทอนออกมาจากการสมภาษณดงน

“…ชวงสอบกลางภาคเครยดมาก เพราะท าขอสอบไมได ชวงนนตดแฟนกคยไลนกนจนหลบ หนงสอกอานไปดวยคยเฟสไปดวย อานสองสามหนากเปดเฟสทองเฟส กคดวานาจะท าขอสอบได เอาเขาจรงวนสอบทงงวง ท าขอสอบไมได กลบมาหลบ ตนมาเลนเฟส ทองยทป คยไลนกบแฟน จนคะแนนออกมา คอ ตายแน จนตองเลกเลนและแบงเวลา เวลาไหนอานหนงสอ เวลาไหนทองเฟส ทองยทป คยกบแฟนกเปนเวลา นอนเทยงคน หลงๆชวงกอนสอบปลายภาคกตงใจกบการอานปดเครองไปเลย รสกวาผานมาได เปนประสบการณทซอไมได...”

(นกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก ล าดบท 15 ผใหสมภาษณ, 27 สงหาคม 2560)

“...ทะเลาะกบแมเรองนอนดกเปนประจ า จนโดนยนค าขาดไมใหคาขนม ไมเตมเนตใหเพราะนอนดก แมเตอนตลอดวาใหรจกแบงเวลา จรงๆมนถกตองทแมบอก เพราะเวลามาเรยนโครตงวง เรยนพเศษตอไมรเรองงวง ไมมสมาธ สต จดจอกบเฟสบค หายจากเพอนไปเลย กลบบานมาหลบ ตอมาเลนเนตวนเวยนชวตแบบน จนเฮยไมไหวเลก ปรบเวลาใหมไมงนแยแนเรา...”

(นกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก ล าดบท 13 ผใหสมภาษณ, 24 สงหาคม 2560

“...เคยโกหกพอวาปวยไปเรยนไมไหวแตจรงๆแลวเลนเฟส จนดกตนไมไหว ตองขาดเรยนแลวมาตามการบาน เหนอยกวาเดม หนกเขานอนไมหลบปดไฟเลนจนหลบคามอ มอถอแบตหมด นาฬกาในมอถอไมปลกตนสาย เปนประจ าจนพอจบได...”

(นกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก ล าดบท 7 ผใหสมภาษณ, 27 กรกฎาคม 2560)

Page 80: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

73

3. ผลกระทบดานสงคม จากการใชเครอขายสงคมออนไลน ของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก จากการศกษาและวเคราะหขอมล พบวา พฤตกรรมการใชเครอขายทางสงคมออนไลน ของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก เปนปจจยส าคญทกอใหเกดผลกระทบดานสงคม ในมตของการใชชวตอยรวมกบผ อน แยกตนเองจากสงคม สญเสยความสมพนธกบบคคลอนในสงคมหรอแมแตครอบครว หลกเลยงการเผชญหนาและการสอสารกบคนในสงคมและครอบครว ใชสอสงคมออนไลนผานเครอขายสงคมออนไลนในการสอสาร ซงเปนจดเรมตนทกอใหเกดปญหาภายในครอบครว ท าใหครอบครวขาดความอบอน ความไมเขาใจซงกนและกน รวมทงอาจกอใหเกดปญหาเรองยาเสพตด การเปนอาชญากรรม คานยมทางเพศ การมเพศสมพนธกอนวยอนควร ปญหาการตงทองหรอแมแตการตดโรคจากการมเพศสมพนธอยางไมถกตองของนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนปลายในจงหวดพษณโลก ซงสะทอนออกมาจากการสมภาษณดงน

“...เปนคนชอบอยคนเดยวตงแตม Social เขามา ชอบอยในหอง ไมคอยชอบเทยวเทาไหรเลนเกมอยหอง...หวกลงไปทาน...ทบานกหนาทกนไปคนละหนาท เจอกนบางไมเจอกนบางมอะไรกทงขอความหรอคยในไลนกลมครอบครว มนกโอเคนะ...พดโลกมนรอนพออกไปไหนแทบจะไหมเพอนๆสวนใหญเลยไมคอยออกจากบานกน คยกนผานเฟส ผานไลน อยากกนอะไรกสงมาทบานได...เทศกาลประจ าปพดโลก นอกจากสงกรานตทไมคอยสนกกไมออกจากบาน มนรอน...”

(นกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก ล าดบท 13 ผใหสมภาษณ, 24 สงหาคม 2560)

“...คยกบแฟนไดไง กเฟสบก เหนนารกกลองคย....เอาตรงๆ นะเรอง sex คนเปนแฟนกนกตองมอะไรเปนธรรมดาเปลา ครงแรกไมไดปองกน แตหลงๆกสลบกนไปใสถงบางไมใสบาง...มนมหลายวธนอกจากใสถง...”

(นกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก ล าดบท 3 ผใหสมภาษณ, 20 กรกฎาคม 2560)

“...พอพดเรองน ในสงคมมนมจรง เพอนบานอยในตลาดโคกมะตม ทบานขายขาวแกง แมเพอนเราใหฟงวา ไมยอมเรยนแลว ไมออกจากหอง ไมออกไปไหน เลนเกมอยหองตลอด จะคยกนเพอนกคยผานเฟส ผานไลน หวไหม โอเคไหม แมเขากบอกวาตามใจชวตเขาเลอกเอง แมกไมมเวลาจะดแล เมอไมอยากเรยนกไมตองเรยน เคยเจอตอนลงมาตกขาวหนาบานขนไปทานบนหองตกใจมากจากคนหนาตาดๆ ดแล ผอมเหมอนคนตดยา ผมเหนแลวคดเลยวาแมงคดยงไงของมน...”

Page 81: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

74

(นกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก ล าดบท 6 ผใหสมภาษณ, 24กรกฎาคม 2560)

4. ผลกระทบดานสขภาพ จากการใชเครอขายสงคมออนไลน ของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก จากการศกษาและวเคราะหขอมล พบวา พฤตกรรมการใชเครอขายทางสงคมออนไลนของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก เปนปจจยส าคญทกอใหเกดผลกระทบดานสขภาพ ทงทางรางกายและจตใจ ซงเกดจากภาวการณหมกมนกบสอสงคมออนไลนผานเครอขายสงคมออนไลน จนอาจเปนโรคตดอนเตอร ซงเปนปญหาในระยะยาว โดยผลกระทบดานรางกายนน อาจเกดอาจการนวลอกและการหยดซะหงกการเตบโตของรางกาย เนองจากขาดการออกก าลงกายจากกจกรรมในชวงวย อาทเชน วง ฟตบาล บาสเกตบอล วายน า เทนนส แบดมนตน เปนตน สวนผลกระทบตอจตใจ คอ การเปลยนแปลงทางจตใจ รสกเซงหรอเสยใจ โกรธงาย เปนผลตอการควบคมอารมณหรอขาดสตในการด าเนนชวต และทส าคญคอ คาใชจายในการดแลรกษา การเสยเวลาระหวางรกษาตว ซงผลกระทบดานสขภาพดงกลาว ลวนเปนปญหาส าคญทตองเรงสรางภมคมกนใหกบนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก ซงสะทอนออกมาจากการสมภาษณดงน

“...เหมอนจะเคยเปนอาการนวลอก นวจะชาๆ ขอตรงนวเหมอนมนเมอยลา เหมอนนวมนคาง ตองใหแมชวยนวดใหสลบกบน าอน แตไมหาย เขยนหนงสอไมคลอง จนตองใหแมพาไปหาหมอ...”

(นกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก ล าดบท 6 ผใหสมภาษณ, 24 กรกฎาคม 2560)

“...เดยวนไมไดแตะบอลเลยพ บาสกไมไดเลน กฬาไมคอยไดออกก าลงกาย รสกไดบางทเหมอนไมแขงแรง ท าใหอวนเตยแบบนหรอเปลา เกยวไหมอนนไมร แตชอบเลนเกมมากกวา เวลาคยกบเพอนหลงเรยนพเศษ หรอไมไดไปโบสถ กเฟสบค กไลน กลบบานกอานหนงสอ สลบกบทองยทป ตอบแชทไปเรอยๆ...”

(นกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก ล าดบท 8 ผใหสมภาษณ, 27 กรกฎาคม 2560

“...เคยอานเจอในเนตและคดวาตวเองเปนโรคตดอนเตอรเนต เพราะสนใจแตเฟส แตไลนตลอดเวลา ตองถายรปโฟสนน โฟสนจนมากไปเปลา ยงเวลาเนตหมนตวๆๆๆ อารมณหงดหงด แบตหมด แบตส ารองหมดโมโหไปใหญ ทะเลาะกบแมเรองคาโปรเนตอยากขอเพม พอแมไมใหก

Page 82: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

75

โกรธแม ทะเลาะกบแม โวยวายจะไมไปเรยน จนหลงๆ พอกบแมใหมานงคยกนวาเราเปนอะไรไป เมอกอนไมเคยเปนแบบน แลวเปดเฟสเหนแชรกนโรคตดอนเตอรเนต อนนมนเราเลยน...กปรบตวเองใหมหลงๆกรสกวาดขน...”

(นกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก ล าดบท 13 ผใหสมภาษณ, 24 สงหาคม 2560)

การวเคราะหแนวทางในการแกปญหาผลกระทบจากการใชเครอขายสงคมออนไลนของ

นกเรยนระดบมธยมศกษาตอนปลายในจงหวดพษณโลก

ผลการวเคราะหแนวทางในการแกปญหาผลกระทบจากการใชเครอขายสงคมออนไลนของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก ไดมาจากการสมภาษณเชงลก (In-depth Interview) การสงเกตแบบมสวนรวม(Participant Observation) โดยแบบสมภาษณแบบกงมโครงสราง(Semi Structured Interview)และการสนทนากลม ผลการวจย พบวา พฤตกรรมการใชเครอขายทางสงคมออนไลน ของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก เปนปจจยส าคญทกอใหเกดผลกระทบจากการใชเครอขายทางสงคมออนไลน ซงแนวทางการแกปญหาผลกระทบจากการใชเครอขายทางสงคมออนไลน จะตองใหความส าคญตอการสรางภมคมกนจากจดเรมตนของปญหา คอ ปจจยทสงผลตอการใชเครอขายทางสงคมออนไลน ดงแสดงในภาพ 5

Page 83: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

76

ภาพ 5 การวเคราะหแนวทางในการแกปญหาผลกระทบจากการใชเครอขายสงคมออนไลนของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก

จากภาพ 5 แสดงใหเหนผลการวจย พบวา แนวทางในการแกปญหาผลกระทบจากการใชเครอขายสงคมออนไลนของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก ทง 4 มตประกอบดวย ผลกระทบดานอารมณ ผลกระทบดานการเรยน ผลกระทบดานสงคมและผลกระทบดานสขภาพ จดเรมตนจะตองสรางภมค มกนจากปจจยทสงผลตอการใชเครอขายทางสงคมออนไลน เพอแกปญหาในระยาวตอพฤตกรรมการใชเครอขายทางสงคมออนไลน ของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก โดยมรายละเอยดดงน 1. แนวทางในการแกปญหาผลกระทบจากการใชเครอขายสงคมออนไลน ดานอารมณของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก

จากการศกษาและวเคราะหขอมล พบวา ครอบครวเปนภมค มกนส าคญตอแนวทางการแกปญหา โดยการท ากจกรรมรวมกนทงภายในบานและนอกบาน เพอสรางความเขาใจซงกนและกน สรางกฎการใชสอสงคมออนไลนซงเปนขอตกลงระหวางคนในครอบครว อาทเชน การก าหนดเวลาในการใชงานเครอขายทางสงคมออนไลน นอกจากนนผปกครองควรเอาใจใสและใหความส าคญกบบตร โดยการปรบเปลยนรปแบบการอบรมสงสอนในรปแบบพอแม แตเปนแบบเพอน แนะน าเพอน เลาประสบการณ สงทเปนผลดและผลเสยใหบตรไดเขาใจและเปนแบบอยางทด ในเรองการสรางวนยใหกบตวเอง การรจกแบงเวลาและการน าเวลาทมไปพฒนาความสามารถพเศษและสรางสรรคกจกรรมเพอสงคม ซงสงเหลานจะเปนภมคมกนจากครอบครว ทจะปองกนไมใหนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก หมกมนกบการใชเครอขายทางสงคมออนไลนมากจนเกนไป จนเกดพฤตกรรมผกพนและความเคยชน กระตนใหเหนความส าคญและความสนใจอยตลอดเวลา จนสภาพจตใจถกครอบง าดวยความผกพนกบกจกรรมผานเครอขายทางสงคมออนไลน เมอถกรบกวนหรอขดขวางขณะท ากจกรรมผานเครอขายทางสงคมออนไลน จะเกดผลกระทบดานอารมณ ซงสะทอนออกมาจากการสมภาษณดงน

“...เปนอาจารยสอนมหาลย เลยเจอนสตหลายรปแบบหลายประเภท จงเขาใจวาเดกเดยวนตองเปนเพอนกบเขา เราตองปรบหาเขา ไมเหมอนสมยกอนทผปกครองตองใหเดกปรบตว ครอบครวเปนภมคมกนส าคญทจะหลอหลอมเดก ตวอยางการสรางกฎ กตกาของครอบครว เมอเดกเรยนรการอยรวมกน มอะไรเรากคยกน มเวลาใหเดก อยางนอยไปรบไปสง ไปสงบานเพอน

Page 84: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

77

โรงเรยนมนกจะมเวลาไดคยกน เรากเลาเรองราวตางๆทเปนประโยชน เหมอนยกกรณศกษามาเลาใหลกฟง สวนการแกปญหาเดกตด Social กตงกฎ เวลาเลน เวลานอน เราตองเขาใจเขาและอธบาย ฟงเหตผล บางทกปลอยใหเขาพสจนดวยตวเองเขากจะเรยนร ทส าคญการตงกฎ กตกาเปนเครองมอส าคญทชวยได...”

(ผปกครองนกนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก ล าดบท 4 ผใหสมภาษณ, 1 กนยายน 2560)

“...ทบานปลอยใหเรยนรเอง ไมเหนโลงศพ ไมหลงน าตา อยากเลน อยากนอนดก ปลอยใหเจอกบตว แลวคอยเรยกมาคยแบบเพอนนะ บอกเหตผลวา วางวงนอน ไปเรยนสาย เพราะอะไรแลวถาไมแบงเวลากจะเรยนไมรเรอง ถาเขาไมท าตามกจะปลอยใหพสจนกบตวเองไปกอน แตเราตองดวามนเกนเลยไปไหม สวนครอบครว 2 อาทตยตนไมทน ไปสาย โดนตดคาขนม ไปโรงเรยนโดนกกตว หลงจากนนเขากเชอเรานะ บางทฝกใหเรยนรกบตวเองแตเราดอยใกลกเปนอกวธทชวยแกปญหาน...”

(ผปกครองนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก ล าดบท 3 ผใหสมภาษณ, 1 กนยายน 2560)

“...ครอบครวเราไมมปญหาเรองน เพราะเราพยายามเปนเพอนเขา คยกบเขามากๆ อยกบเขามากๆ กไมไดคมหรอเขมงวดอะไรมาก เพยงแตตงกฎ ขอตกลงไว สงเกตเขา และเรากแบงเวลาใหเขาดเปนตวอยาง เวลางานคองาน เวลาครอบครว คอครอบครว เวลากจกรรมสวนตวกสวนตวสอนเขาใหรจกแบงเวลาใหเปน แตตองท าตงแตเขายงเดก เขากจะถกปลกฝงใหเปนเดกทรจกแบงเวลา...”

(ผ ปกครองนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก ล าดบท1 ผใหสมภาษณ, 1 กนยายน 2560)

1. แนวทางในการแกปญหาผลกระทบจากการใชเครอขายสงคมออนไลน ดานการเรยนของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก

จากการศกษาและวเคราะหขอมล พบวา โรงเรยนและคร เปนภมค มกนผลกระทบจากการใชเครอขายสงคมออนไลน ดานการเรยนของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก โดยโรงเรยนควรมมาตรการในการควบคมการใชเครอขายสงคมออนไลน ในชวงเวลาเรยนและกจกรรมเสรมสรางทกษะตาง ๆ รวมทงการควบคมเวบไซตทไมเหมาะสม โดยจดเชอมโยงในการสรางภมคม คอ ครประจ าชนและครประจ าทกวชา เปนผ มบทบาทส าคญในการสอดสองดแล ใหค าปรกษาและแนะน าในสงทถกตองในการใชสอสงคมออนไลน สรางคานยมและ

Page 85: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

78

ปลกฝงใหนกเรยนใหความส าคญตอการเรยน สรางสรรคกจกรรมทสอดคลองกบการใชสอสงคมออนไลนกบการเรยนการสอน เพอใหนกเรยนเกดมมมอง แนวคดใหม ๆ ทเปนประโยชนตอการเรยน และทส าคญ คอ การปลกฝงในเรองความรบผดชอบผด การแบงเวลา สรางความสมดลระหวางกจกรรมทเหมาะกบวย เพอไมใหเกดการหมกมนกบกจกรรมผานเครอขายสงคมออนไลนมากจนเกนไปท าใหละเลยและขาดความรบผดตอการเรยน สงผลใหผลการเรยนลดลง เปนปจจยผลกดนตอการหยดเรยน สงผลกระทบโดยตรงตออนาคต ทงดานการศกษา หนาทการงาน และปญหาสงคม เปนตน ซงสะทอนออกมาจากการสมภาษณดงน

“...สวนตวคดวา โรงเรยน คร เปนภมคมกนส าคญ เพราะเวลาสวนใหญนอกจากอยกบครอบครวกอยกบโรงเรยน ครประจ าชน โรงเรยนชวยเดกได จ ากดเวลาการเลน Social ในเวลาเรยน เวลากจกรรมนอกหองเรยน หรอเอา Social นแหละมาประยกตใชสอดแทรกประโยชนของการเลน สอนเขาไปดวยใหรแบงเวลา รจกขอเสย เดกจะฟงคร บางทเดกอาจจะเชอฟงครมากกวาพอแมนะบางท ตรงนตองรวมดวยชวยกน...”

(ผปกครองนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก ล าดบท 10 ผใหสมภาษณ, 10 กนยายน 2560)

“...แนวทางการแกปญหา โรงเรยน คร จะชวยเดกไดมาก เพราะเดกจะเชอฟงครมากกวาพอแม ครตองชวยใหเดกมความเขาใจอยางถกตองเกยวกบการใช Social Media แบงเวลายงไงใหเกดประโยชน ถาตด Social Media มากๆ เดกจะไดรบผลกระทบอยางไร หนาทของโรงเรยนและครทตองชวยครอบครวอกชองทาง...”

(ผปกครองนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก ล าดบท 8 ผใหสมภาษณ, 10 กนยายน 2560)

“...นอกจากครอบครวแลว โรงเรยนกมสวนชวยนกเรยนให รจกคณและโทษของการเลนเฟสบก ไลน อะไรพวกน บางทพอแมกไมมเวลาทดแลเดก ถาโรงเรยนชวยพอแมดแลชองวางระหวางเดกและพอแม ในชวงเวลาเรยน ชวยแนะน า อบรมสงสอน การใชชวต การวางแผนอนาคตผลเสยจากการเลน Social กเปนอกแนวทางการปองกนแทนการแกปญหาทจะเกดขน เพราะเวลาทเดกใชเวลาอยดวยกนมากๆ นอกจากครอบครว กโรงเรยน ถาโรงเรยนและครสอนเดกทกคนใหรจกคณและโทษของ Social คานยมของเดกกจะเรยนรและยดแบบแผนในสงทถกตองปญหากไมตองแกไขในภายหลง เราปองกนชวยกนระหวางครอบครวและโรงเรยน ...”

(ผปกครองนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก ล าดบท 9 ผใหสมภาษณ, 10 กนยายน 2560)

Page 86: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

79

2. แนวทางในการแกปญหาผลกระทบจากการใชเครอขายสงคมออนไล น ดานสงคมของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก

จากการศกษาและวเคราะหขอมล พบวา ภาครฐเปนเปนภมคมกนผลกระทบจากการใชเครอขายสงคมออนไลน ดานสงคมของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก โดยภาครฐควรมนโยบายในการปองกนและแกไขปญหาทชดเจน เพอควบคมสอสงคมออนไลนทไมเหมาะสมกบเดกนกเรยน อกทงควรรณรงค สรางคานยมโดยใชบคคลตนแบบทเปนแบบอยางทด ปลกฝงใหนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก ใชสอสงคมออนไลนอยางถกตองตองอยางไร ซงเปนวยทอยในชวงอยากเรยนร เพอไมใหเกดปญหาตอตนเอง ครอบครวและสงคม นอกจากนนควรสงเสรม สนบสนนโครงการหรอกจกรรมตาง ๆ ทสอดคลองกบวยนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย เพอใหนกเรยนมพนท สรางสรรคกจกรรมทดกบสงคม สงเหลานจะเปนภมคมกนไมใหเดกนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ไมหมกมนกบการใชสอสงคมออนไลนมากจนเกดไป กอใหเกดปญหาภายในครอบครว ท าใหครอบครวขาดความอบอน ความไมเขาใจซงกนและกน รวมทงอาจกอใหเกดปญหาเรองยาเสพตด การเปนอาชญากรรม คานยมทางเพศ การมเพศสมพนธกอนวยอนควร ปญหาการตงทองหรอแมแตการตดโรคจากการมเพศสมพนธอยางไมถกตองของนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนปลายในจงหวดพษณโลก ซงสะทอนออกมาจากการสมภาษณดงน

“...รฐบาลตองจรงจงกบ Social Media ในทกวนน เพราะเปดกวางมาก มแบบอยางทเดกเอาเปนแบบอยาง มเฟสบกโชวเซกส เวปโป ขายยาเสพตดผานเฟสบค อยางอสระ การเตนวาบววรฐบาลตองคอยควบคมอยางจรง เพราะถาปลอยใหเปนแบบน กจะเปนตวอยางทไมดของเดกนกเรยนมอปลายชวงหวเลยวหวตอ ชวงอยากรอยากลอง อยากพสจน การแกปญหาของสงคมจดเรมตน รฐบาลทกรฐบาลตองควบคมอยางจรงจง...”

(ผปกครองนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก ล าดบท 13 ผใหสมภาษณ, 13 กนยายน 2560)

“...เปดเฟสบกทกวน คดอยเสมอวาถาเปนลกเรา จะเปนยงไง อยากใหรฐบาลออกมาตรการก าจดเฟสบกทเปนตวอยางทไมด เตนโชวถอดเสอผา บางทคนเปนพอเปนแมกไมสามารถควบคมไดแตถารฐบาล ชวยควบคมกจะเปนอกแนวทางทชวยไมใหเกดการลอกเลยนแบบ...”

(ผปกครองนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก ล าดบท 12 ผใหสมภาษณ, 13 กนยายน 2560)

Page 87: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

80

“...รฐบาลถามโครงการดๆ สงเสรมกจกรรมใหเดกไดท ากจกรรมทชวยเหลอสงคม กเปนอกแนวทางนะทชวยสงคมใหดขน เหมอนพตน บอดแสลม วงคนกาวชวยชาต...”

(ผปกครองนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก ล าดบท 4 ผใหสมภาษณ, 13 กนยายน 2560)

3. แนวทางในการแกปญหาผลกระทบจากการใชเครอขายสงคมออนไลน ดานสขภาพของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก

จากการศกษาและวเคราะหขอมล พบวา แนวทางในการแกปญหาผลกระทบจากการ ใชเครอขายสงคมออนไลน ดานสขภาพของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก คร พอแมและผปกครอง เปนภมคมกนส าคญในการแกปญหา อนดบแรก คอ คร ตองเปนผ มบทบาทในการใหความร สรางความเขาใจปญหาทเกดจากการหมกมนกบสอสงคมออนไลนมากจนเกนไป กลายเปนโรคตดอนเตอรเนต ซงเปนจดเรมตนปญหาในระยะยาว ทงผลกระทบดานรางกาย อาทเชน อาการนวลอก การหยดซะหงกการเจรญเตบโตของรางกาย เนองจากขาดการออกก าลงกายจากกจกรรมในชวงวย อาทเชน วง ฟตบาล บาสเกตบอล วายน า เทนนส แบดมนตน เปนตน และผลกระทบตอจตใจ คอ การเปลยนแปลงทางจตใจ รสกเซงหรอเสยใจ โกรธงาย เปนผลตอการควบคมอารมณหรอขาดสตในการด าเนนชวต และทส าคญคอ คาใชจายในการดแลรกษา การเสยเวลาระหวางรกษาตว อนดบตอมาส าคญทสด คอ พอแมและผปกครอง จะตองใหความใสใจ ไมตามใจบตรมากจนเกนไป เขาใจพฤตกรรมชวงวยของนกเรยนมธยมศกษาตอนปลาย ซงเปนวยทอยากร อยากเหน ชอบเรยนรอะไรใหม ๆ และ พชตความทาทาย รวมทงตองปรบเปลยนรปแบบการใหค าปรกษาและค าแนะน าแบบเพอน สรางความสมพนธใหบตรรบรถงความเปนเพอน สามารถพดคยไดทกเรอง เมอพบปญหาหรอตองการไดรบความชวยเหลอใหบตรนกถงเปนคนแรก เปนภมคมกนทดทสดตอผลกระทบดานสขภาพทจะเกดขนทงทางดานรางกายและจต เพราะนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย จะเขาใจ รบรปญหาและเหตผลในสงทคร พอแมและผ ปกครอง อบรมสงสอน และจะปรบเปลยนพฤตกรรมสามารถจดสรรเวลาใหกบกจกรรมของตนเองไดอยางสมดล ซงสะทอนออกมาจากการสมภาษณดงน

“...ครและพอแม เปนสวนส าคญทสดในการแกปญหา เดกจะเชอฟงครมากกวาพอแม ครเวลาอยในโรงเรยนนอกจากสอนในต ารา ครตองสอนวชาการการใชชวต สวนพอแมกตองแบงเวลาเอาใจใสลกเปนพเศษ เพราะชวงมอปลายเปนชวงทอยากร อยากลอง อยากพสจน สนใจอะไรใหมพฤตกรรมการใช Social จะมทงดและไมด กเกดจากครอบครวและโรงเรยนทจะตองอบรมสงสอน

Page 88: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

81

สรางความเขาใจ เพราะจดเรมตนตรงน มนเปนสวนส าคญ ไมใชเฉพาะเรองการเรยน เรองอนาคตแตเรองสขภาพของเดกมนกเขามาดวย เดกบางทกอาจเสยอนาคตทเขาควรจะเปนเพราะปญหาสขภาพ ...”

(ผปกครองนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก ล าดบท 11 ผใหสมภาษณ, 18 กนยายน 2560)

“...จดเรมตนโรงเรยนและครตองใหความรกบปญหาเรองการใช Social เพราะหลงๆลกเรมไมเลนกฬาอะไรกบเพอน ตดเกม ตด Social หมกมนกบตรงนมากเกนไป ไมออกก าลงกายรางกายกไมมภมคมกน ภาวการณเตบโตกจะหยดชะงก ครและพอแมตองรวมมอกน...”

(ผปกครองนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก ล าดบท 8 ผใหสมภาษณ, 18 กนยายน 2560) สรป

รายละเอยดในบทนอธบายถงผลการวจยการเกบรวบรวมขอมล โดยระเบยบวธวจยเชงคณภาพ ใชวธการสมภาษณเชงลก (In-Depth Interview) การสงเกตแบบมสวนรวม (Participant Observation) และการสนทนากลม (Focus Group Discussion) โดยใชแบบสมภาษณกงมโค รงส ราง (Semi-Structured Interview) เป น แน วค าถามแบบปลาย เป ด (Open-Ended Question) กลมตวอยางทใชในการวจย คอ นกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก วเคราะหพฤตกรรมการใชเครอขายสงคมออนไลนและผลกระทบตอนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก โดยการน าขอมลจากการสมภาษณท าการวเคราะหเนอหา (Content Analysis) เพอใหไดค าตอบของค าถามและวตถประสงคของการวจยรวมถงการอภปรายผลการศกษาและสรปผลการศกษาในบทตอไป

Page 89: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

บทท 5

บทสรป

รายละเอยดในบทน ผ วจยน าเสนอสรปผลการวจย การอภปรายผล ขอเสนอแนะและแนวทางส าหรบงานวจยในอนาคต การวจยเรอง “พฤตกรรมการใชเครอขายสงคมออนไลนและผลกระทบตอนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก” โดยมจดมงหมายของการศกษา 1) เพอศกษาพฤตกรรมการใชเครอขายสงคมออนไลน ของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก 2) เพอศกษาผลกระทบจากการใชเครอขายสงคมออนไลนของนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก 3) เพอศกษาแนวทางในการแกปญหาผลกระทบจากการใชเครอขายสงคมออนไลนของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลายในจงหวดพษณโลก โดยมรายละเอยดดงน

สรปผลการวจย

การวจยในครงนผวจยใชวธการวจยเชงคณภาพเปนหลกในการด าเนนการวจยโดยวธการสมภาษณและการสงเกตแบบมสวนรวม (Participant Observation) และการสนทนากลม (Focus Group Discussion) โดยใชแบบสมภาษณกงมโครงสราง (Semi-structured Interview) เปนแนวค าถามแบบปลายเปด (Open-Ended Question) เพอใชในการสมภาษณ เชงลก (In-depth Interview) กลมตวอยางทใชในการวจย คอ กบ นกเรยนและผ ปกครอง ระดบมธยมศกษา ตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก ภายใตการเลอกกลมตวอยางแบบเจาะจง (Purposive Sampling) นอกจากนนผลจากการสงเกตแบบมสวนรวม (Participant Observation) ผ วจยไดใชรวมสรปผลการวจย และขอเสนอแนะส าหรบการพฒนาสงานวจยระดบสงในอนาคต สามารถสรปไดดงน

1. พฤตกรรมการใชเครอขายสงคมออนไลน ของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก

จากการศกษาและวเคราะหขอมลผลการวจย พบวา ปจจยทสงผลตอการใชเครอขายทางสงคมออนไลน เปนปจจยผลกดนทกอใหเกดพฤตกรรมการใชเครอขายทางสงคมออนไลนทงในมตเชงบวกและเชงลบ ของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก

Page 90: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

83

โดยปจจยทสงผลตอการใชเครอขายทางสงคมออนไลน ประกอบดวย 4 ปจจยหลก คอ 1) ปจจยพนฐานสวนบคคล ประกอบดวย ภมหลงของครอบครว ฐานะของครว อาชพของบดามารดาหรอผ ปกครอง การศกษาของบดามารดาหรอผ ปกครอง รปแบบสงคมภายในครอบครว 2) คานยมและวฒนธรรม 3) นวตกรรมและเทคโนโลย 4) สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจและสงคม จากผลการศกษา สะทอนใหเหนวา ปจจยทสงผลตอการใชเครอขายทางสงคมออนไลน มอทธพลทกอใหเกดพฤตกรรมการใชเครอขายสงคมออนไลนทงในมตเชงบวกและเชงลบ และเปนสาเหตส าคญทกอใหเกดผลกระทบตอการใชเครอขายสงคมออนไลน ของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก

2. ผลกระทบจากการใช เค รอ ขายสงคมออนไลน ของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก

จากการศกษาและวเคราะหขอมลผลการวจย พบวา พฤตกรรมการใชเครอขายทางสงคมออนไลน ของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก เปนปจจยหลกส าคญทกอใหเกดผลกระทบจากการใชเครอขายทางสงคมออนไลน ทง 4 มต ประกอบดวย 1) ผลกระทบดานอารมณ 2) ผลกระทบดานการเรยน 3) ผลกระทบดานสงคม และ 4) ผลกระทบดานสขภาพ จากผลการศกษา สะทอนใหเหนวา ผลกระทบจากการใชเครอขายสงคมออนไลน ของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก เปนผลลพธทเกดขนจากปจจยทสงผลตอการใชเครอขายทางสงคมออนไลน ทง 4 ปจจยหลก หลอหลอมใหเกดพฤตกรรมการใชเครอขายทางสงคมออนไลนและผลกดนใหนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก ไดรบผลกระทบจากการใชเครอขายสงคมออนไลน ภายใตพฤตกรรมการใชเครอขายทางสงคมออนไลนทแตกตางกน

3. แนวทางในการแกปญหาผลกระทบจากการใชเครอขายสงคมออนไลนของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก จากการศกษาและวเคราะหขอมลผลการวจย พบวา การสรางภมคมกนจากปจจยทสงผลตอการใชเครอขายทางสงคมออนไลน ประกอบดวย 4 ปจจยหลก คอ 1) ปจจยพนฐานสวนบคคล 2) คานยมและวฒนธรรม 3) นวตกรรมและเทคโนโลย และ 4) สภาพแวดลอมทาง

Page 91: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

84

เศรษฐกจและสงคม เปนแนวทางการแกปญหาผลกระทบจากการใชเครอขายทางสงคมออนไลนของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก จากผลการศกษา สะทอนใหเหนวา แนวทางในการแกปญหาผลกระทบจากการใชเครอขายสงคมออนไลนของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก ทง 4 มตประกอบดวย 1) ผลกระทบดานอารมณ 2) ผลกระทบดานการเรยน 3) ผลกระทบดานสงคมและ 4) ผลกระทบดานสขภาพ จดเรมตนตองสรางภมคมกนจากปจจยทสงผลตอการใชเครอขายทางสงคมออนไลน ซงประกอบดวย 4 ปจจยหลก คอ 1) ปจจยพนฐานสวนบคคล ประกอบดวย ภมหลงของครอบครว ฐานะของครว อาชพของบดามารดาหรอผ ปกครอง การศกษาของบดามารดาหรอผปกครอง รปแบบสงคมภายในครอบครว 2) คานยมและวฒนธรรม 3) นวตกรรมและเทคโนโลย 4) สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจและสงคม เพอหลอหลอมใหนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก มพฤตกรรมการใชประโยชนจากเครอขายทางสงคมออนไลน ไดอยางถกตองในมตเชงบวก ซงไมใชเปนเพยงแนวทางในการแกปญหาเทานน แตเปนการสรางภมคมกนเพอปองกนปญหาในระยะยาว ไมใชเพยงสงผลดตอนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก ครอบครว และสงคม เทานน แตยงเปนการสรางรากฐานทดอนาคตของชาตไดในอนาคต อภปรายผลการวจย

การศกษางานวจยเรอง พฤตกรรมการใชเครอขายสงคมออนไลนและผลกระทบตอนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก เมอพจารณาผลการศกษา วตถประสงคของการวจย รวมถงแนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของ พบวา มประเดนทนาสนใจ ทผ วจยไดน ามาอภปรายผลดงน

1. พฤตกรรมการใชเครอขายสงคมออนไลน ของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก

ประเดนท 1 เมอพจารณาผลการศกษา วตถประสงคของการวจย รวมถงแนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของ พบวา พฤตกรรมการใชเครอขายสงคมออนไลน ของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก มความแตกตางกบงานวจยของ วรวทย ชชาตและ ชตมาวด ทองจ (2559) สน กตตชนมวรกล (2558) ชลธชา จ ยนาม (2558) จตรภณ คดอาน ณฐวรรณ จนาเฟยและสทธรตน ปญจขนธ (2555) กายกาญจน เสนแกว (2558) หยาดพรณ ศภรากรสกล (2559) Victor Lavy (2014) L. Al-Sharqi, K. Hashim and I. Kutbi (2015) Wilkins

Page 92: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

85

Ndege Muhingi et al.,(2015) และ Gok, T. (2016) ซงพบวา ปจจยทสงผลตอการใชเครอขายทางสงคมออนไลน ประกอบดวย 4 ปจจยหลก คอ 1) ปจจยพนฐานสวนบคคล 2) คานยมและวฒนธรรม 3) นวตกรรมและเทคโนโลย 4) สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจและสงคม เปนปจจยผลกดนทกอใหเกดพฤตกรรมการใชเครอขายทางสงคมออนไลนทงในมตเชงบวกและเชงลบ

ประเดนท 2 ผลการวจยพบวา ปจจยพนฐานสวนบคคล ของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก ซงประกอบดวย ภมหลงของครอบครว ฐานะของครอบครว อาชพของบดามารดาหรอผ ปกครอง การศกษาของบดามารดาหรอผ ปกครอง รปแบบสงคมภายในครอบครว เปนปจจยผลกดนส าคญทหลอหลอมใหเกดพฤตกรรมการใชเครอขายทางสงคมออนไลนทงในมตเชงบวกและเชงลบแตกตางกน และเปนสาเหตส าคญทกอใหเกดผลกระทบจากการใชเครอขายสงคมออนไลน ของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก ทง 4 มต ประกอบดวย 1) ผลกระทบดานอารมณ 2) ผลกระทบดานการเรยน 3) ผลกระทบดานสงคมและ4) ผลกระทบดานสขภาพ หากเชอม โยงกบ แนวคดของ ซกมน ด ฟ รอยด (Sigmund Freud) นกจตวทยา ชาวออสเตรย ทไดวเคราะหจตมนษยออกเปนองคประกอบ 3 สวนคอ อด ( Id) อโก (Ego) และซปเปอรอโก (Super Ego) ทง 3 สวนนประกอบเปนโครงสรางทางจต (ศรราชา เจรญพานช, 2526 หนา 13) ซงเปนสญชาตญาณในตวมนษย อยในรปของพลงงานทคอยผลกดน ใหแสดงพฤตกรรมตางๆ ซงในสวนของจตทท าหนาทควบคมสญชาตญาณเหลาน คอ ซปเปอรอโก หรอ มโนธรรมทมอยในจตของแตละบคคล เปนความรสกรผดชอบชวด เปนผลมาจากการอบรมสงสอนของครอบครวและสงคม ท าใหอด (Id) และอโกมพฤตกรรมอยในทางทถกทควร ท าใหเปนทยอมรบของสงคม

ดงนนปจจยพนฐานสวนบคคล ของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก จงเปนหวใจส าคญทสด ทแตละครอบครวถงแมจะมรปแบบการด าเนนชวตทแตกตางกน แตสามารถทจะหลอหลอมพฤตกรรมการใชเครอขายสงคมออนไลนของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก มพฤตกรรมในทางทถกทควรและเปนประโยชนสงสด ซงไมใชเปนเพยงประโยชนตอนกเรยนหรอครอบครวเทานน แตยงชวยสงคมและประเทศชาตในปจจบนและอนาคต

Page 93: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

86

2. ผลกระทบจากการใชเครอขายสงคมออนไลน ของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก

ประเดนท 1 เมอพจารณาผลการศกษา วตถประสงคของการวจย รวมถงแนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของ พบวา ผลกระทบจากการใชเครอขายสงคมออนไลน ของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก มความสอดคลองกบงานวจยของ วรวทย ชชาตและ ชตมาวด ทองจ (2559) สน กตตชนมวรกล (2558) จตรภณ คดอาน ณฐวรรณ จนาเฟยและสทธรตน ปญจขนธ (2555) กายกาญจน เสนแกว (2558) หยาดพรณ ศภรากรสกล (2559) ชลธชา จยนาม (2558) มานตย จมปา, (2554) ไชยรตน บตรพรหม, (2545) ปยะพงษ ปองภย (2554) สขมมาลย คดรอบ (2552) ณฐยา ชวยธาน , (2550) Victor Lavy (2014) L. Al-Sharqi, K. Hashim and I. Kutbi (2015) Wilkins Ndege Muhingi et al.,(2015) และ Gok, T. (2016) ซงพบวา ผลกระทบจากการใชเครอขายทางสงคมออนไลน มทงผลกระทบทางบวกและผลกระทบทางลบ โดยมรายละเอยดดงน

1. ผลกระทบทางบวก ประกอบดวย 1) ดานครอบครว คอ เพ มชองทางการตดตอสอสารใหมใหกบสมาชกในครอบครว ท าใหครอบครวทเนนการใชเครอขายสงคมออนไลนเปนหลกมการตดตอสอสารระหวางกนไดงายขน 2) ดานการเรยน คอ การกระตนใหเกดการศกษาคนควา การแลกเปลยนเรยนรทกวางขวาง การตงประเดนแลกเปลยน ขอสงสยตางๆ ผานเครอขายสงคมออนไลนท าไดอยางทนทวงทและเปนเครองมอส าหรบผสอนในการกระตนการเรยนไดเปนอยางด ในขณะเดยวกนผสอนสามารถน าเสนอเนอหาใหมๆ ไดอยางตอเนองและผ เรยนสามารถตดตามไดอยางตอเนอง สามารถสรางความสมพนธระหวางสงคมในหองเรยน เนองจากบรรยากาศของเครอขายสงคมออนไลนเปนการแลกเปลยนขอมล ขาวสารผานสมพนธของคนในเครอขายสงคมออนไลนกจะน าไปสการพฒนาความสมพนธในสงคมจรงในทศทางทใกลชดกนยงขน ซงเปนผลใหเกดการแลกเปลยนเรยนรทมประสทธภาพจรง 3) ดานสขภาพ คอ ผ ใชงานจะมความรสกดและมความสขทไดใชงานเครอขายทางสงคมออนไลน เมอผ ใชงานไดรบการตอบสนองความตองการอยางเตมทจะชวยผอนคลายความเครยดได และ 4) ดานสงคม คอ สามารถรบ – สงไปรษณยอเลกทรอนกสทวโลกไดอยางรวดเรว โดยไมตองเสยเงนคาตราไปรษณยากรถงแมจะเปนการสงขอความไปตางประเทศกไม ตองเสยเงนเพมขน เหมอนการสงจดหมายไปรษณ ยอเลกทรอนกส นอกจากจะสงขอความตวอกษรแบบจดหมายธรรมดาแลวยงสามารถสงแฟมภาพนง ภาพเคลอนไหวและเสยงพรอมกนไปไดดวย นอกจากนนยงสามารถสนทนากบผ อนทอยหางไกลไดทงในลกษณะการพมพขอความและเสยง รวมทงยงรวมกลมอภปรายหรอกลมขาวเพอ

Page 94: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

87

แสดงความคดเหนหรอพดคยถกปญหากบผ ทสนใจในเรองเดยวกนเปนการขยายวสยทศนในเรองทสนใจนนๆ ไดอกดวย

2. ผลกระทบทางลบ ประกอบดวย 1) ดานครอบครว คอ ผ ใชอนเตอรเนตหรอใชงานเครอขายทางสงคมออนไลนเปนระยะเวลานานอาจท าใหความสมพนธระหวางบคคลในครอบครวลดลง 2) ดานการเรยน คอ การใชงานเครอขายทางสงคมออนไลนจนไมสามารถแบงเวลาไดอยางเหมาะสม อาจเกดผลกระทบตอหนาทความรบผดชอบของเดกโดยตรง เชน เดกไมสนใจการเรยนไมท าการบาน หนเรยน ผลการเรยนตกลงจากเดม 3) ดานสขภาพ คอ ผ ใชอนเตอรเนตหรอใชเครอขายทางสงคมออนไลนตดตอกนเปนเวลานานมากเกนไปอาจกอใหเกดปญหาโรคตดอนเตอรเนตซงเปนอาการทางจตประเภทหนงมอาการทตองสงสยเชนมความตองการใชอนเตอรเนตตอเนองกนเปนเวลานานเรอยๆ รสกหงดหงด หดห กระวนกระวาย เมอใชอนเตอรเนตนอยลงหรอหยดใช คดวาเมอไดใชอนเตอรเนตแลวจะท าใหรสกดขนแตโดยความเปนจรงแลวการใชอนเตอรเนตเปนเวลานานกอใหเกดผลเสยตอรางกาย เชน ปวดเมอยตามตว ขอมอและเหนอยลาทางสายตา 4) ดานสงคม คอ การทผ ใชงานเครอขายทางสงคมออนไลนบางคนสรางตวตนขนมาใหมในการตดตอสนทนากบผ อน โดยใหขอมลทเปนเทจ เชน เพศ อาย ภาพถายอาชพและขอมลสวนตวดานอนๆ เพอลอลวงใหคสนทนาสนใจตวตนใหมและนดพบเพอการกระท าอนตรายในลกษณะตางๆ จนอาจเกดปญหารายแรงตอชวตและทรพยสน เปนตน

3. แนวทางการแกไขผลกระทบจากการใชเครอขายทางสงคมออนไลนของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก ประเดนท 1 เมอพจารณาผลการศกษา วตถประสงคของการวจย รวมถงแนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของ พบวา แนวทางการแกไขผลกระทบจากการใชเครอขายทางสงคมออนไลนของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก มความสอดคลองกบงานวจยของ วรวทย ชชาตและ ชตมาวด ทองจ (2559) สน กตตชนมวรกล (2558) ชลธชา จ ยนาม (2558) จตรภณ คดอาน ณฐวรรณ จนาเฟยและสทธรตน ปญจขนธ (2555) กายกาญจน เสนแกว (2558) หยาดพ รณ ศภรากรสกล (2559) Victor Lavy (2014) L. Al-Sharqi, K. Hashim and I. Kutbi (2015 ) Wilkins Ndege Muhingi et al.,(2015 ) แ ล ะ Gok, T. (2016 ) ซ งพ บ ว า แนวทางการแกไขผลกระทบจากการใชเครอขายทางสงคมออนไลน ดานการศกษา โรงเรยนควรมมาตรการควบคมเวบไซตทไมเหมาะสม ดานครอบครว ผ ปกครอง ควรมการสรางกฎการใชสอ

Page 95: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

88

ออนไลน ดานสขภาพ ควรสรางพฤตกรรมสขภาพ ในการใชเครอขายทางสงคมออนไลนให เหมาะสม และดานสงคม รฐบาลควรมนโยบายในการปองกนปญหาทเกดจากการใชสอออนไลน ประเดนท 2 ผลการวจย พบวา แนวทางในการแกปญหาผลกระทบจากการใชเครอขายสงคมออนไลนของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก คอ การบรการสรางความเขาใจรวมกน เพอสรางภมคมกนผลกระทบจากการใชเครอขายทางสงคมออนไลนของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก ระหวางครอบครว โรงเรยนและรฐบาล จดเรมตน คอ 1) ครอบครว โดยพอแมและผปกครอง เปนหวใจส าคญ ทจะตองใหความใสใจ ไมตามใจบตรมากจนเกนไป เขาใจพฤตกรรมชวงวยของนกเรยนมธยมศกษาตอนปลาย ซงเปนวยทอยากร อยากเหน ชอบเรยนรอะไรใหม ๆ และ พชตความทาทาย รวมทงตองป รบเป ลยน รปแบบการอบรม สงสอน เปนการใหค าป รกษาและค าแนะน าแบบเพอน สรางความสมพนธใหบตรรบรถงความเปนเพอน สามารถพดคยไดทกเรอง เมอพบปญหาหรอตองการไดรบความชวยเหลอใหบตรนกถงเปนคนแรก 2) บรณาการกบ คร ผ มบทบาทในการใหความร สรางความเขาใจ เตมเตมใหนกนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก มความเขาใจอยางทองแทรจกทงคณและโทษทจะเกดขนจากการใชเครอขายทางสงคมออนไลน มพฤตกรรมในทางทถกทควร และ 3) รฐบาล ก าหนดนโยบายในการปองกนปญหาทเกดจากการใชสอออนไลน ซงไมใชเปนเพยงแนวทางในการแกปญหาเทานน แตเปนการสรางภมคมกนเพอปองกนปญหาในระยะยาว ไมใชเพยงสงผลดตอของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลกและครอบครว เทานน แตยงสามารถลดปญหาสงคมและสรางรากฐานทดทเปนอนาคตของชาตและมคณภาพไดอกดวย ขอจ ากดในการท าวจย

เนองจากการศกษางานวจยในครงน ผวจยด าเนนการวจยโดยระเบยบวธวจยเชงคณภาพ ผลทไดจากการศกษา คอ การสรางองคความรใหม เพอการเรยนรและสามารถอธบายภายใตบรบทของจดมงหมายของการวจย ประกอบดวย การศกษา 1) เพอศกษาพฤตกรรมการใชเครอขายสงคมออนไลน ของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณ โลก 2) เพอศกษาผลกระทบจากการใชเครอขายสงคมออนไลน ของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก 3) เพอศกษาแนวทางในการแกปญหาผลกระทบจากการใชเครอขายสงคมออนไลนของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก จงไมสามารถอธบายความเปนวตถวสย (Objectivity) ใหแกการศกษาจากการทดสอบคาทางสถตได

Page 96: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

89

ขอเสนอแนะจากการวจย 1. ส าหรบผลการศกษา พฤตกรรมการใชเครอขายสงคมออนไลน ของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก บดา มารดาหรอผปกครอง สามารถน าผลการศกษาเปนตนแบบในการออกแบบ การเลยงด อบรมสงสอน บตร เพอใหสอดคลองกบพฤตกรรมของเยาวชนและสภาพแวดลอมของสงคมในยคปจจบนได ตวอยางเชน การปรบเปลยนรปแบบการอบรมสงสอนในรปแบบพอแม แตเปนแบบเพอน แนะน าเพอน เลาประสบการณ สงทเปนผลดและผลเสยใหบตรไดเขาใจและเปนแบบอยางทด ในเรองการสรางวนยใหกบตวเอง การรจกแบงเวลาและการน าเวลาทมไปพฒนาความสามารถพเศษและสรางสรรคกจกรรมเพอสงคม ซงสงเหลานจะเปนภมคมกนจากครอบครวและหลอหลอมกอใหเกดพฤตกรรมการใชเครอขายทางสงคมออนไลน ไดอยางถกตองเหมาะสมกบชวงวยของเยาวชน 2. ส าหรบผลการศกษา ผลกระทบจากการใชเครอขายสงคมออนไลน ของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก โรงเรยนและสมาคมผปกครอง สามารถน าผลการวจยดงกลาว เปนแนวทางในการสรางความรวมมอเพอสรางภมคมกน ผลกระทบจากการใชเครอขายสงคมออนไลนของนกเรยน ทง 4 มตประกอบดวย 1) ผลกระทบดานอารมณ 2) ผลกระทบดานการเรยน 3) ผลกระทบดานสงคมและ 4) ผลกระทบดานสขภาพ โดยการจดกจกรรม Workshop เพอระดมความคดเหนและสรางภมคมรวมกน ระหวางบดา มารดาหรอผปกครอง และโรงเรยน ซงถอไดวาเปนสถานบมเพาะ หลอหลอมพฤตกรรมของนกเรยน ตวอยางเชน การท ากจกรรม Workshop ดวยกระบวนการเลโกซเรยสเพลย เปนกจกรรมระดมสมองกระตนใหเกดการคดแกไขปญหา โดยการน าผลการศกษา ผลกระทบของการใชเครอขายสงคมออนไลน ของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก เปนจดเรมตนน าไปสแนวทางใหมๆทตอบโจทยการแกปญหาทสอดคลองกบพฤตกรรมของเยาวชนและสภาพแวดลอมของสงคมในยคปจจบน 3. ส าหรบผลการศกษา แนวทางในการแกปญหาผลกระทบจากการใชเครอขายสงคมออนไลนของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก รฐบาล สามารถน าผลการวจยดงกลาว ออกกฎหมายเกยวกบการควบคมสอสงคมออนไลนใหชดเจนและเหมาะสม อกทงมการควบคมและบงคบใชกฎหมายอยางเครงครด เชน การก าหนดชวงอาย ควบคมการผลต จดประเภทของสอสงคมออนไลน ปองกนอยางจรงจงและแกไขปญหาทตรงจดอยางชดเจน ซงไมใชเปนเพยงแนวทางในการแกปญหาผลกระทบจากการใชเครอขายสงคมออนไลนของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลายเทานน แตยงเปนการสรางภมกนกบอนาคตเดกและเยาวชนไทย ซงเปนรากฐานส าคญของการพฒนาประเทศชาตในอนาคต ลดปญหาของสงคม อาทเชน

Page 97: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

90

ปญหาเรองยาเสพตด อาชญากรรม คานยมทางเพศท ไม เหมาะสม การม เพศสมพน ธ กอนวยอนควร ปญหาการตงทองของเดกและเยาวชน หรอแมแตการตดโรคจากการมเพศสมพนธ ซงลวนเปนปญหาทรฐบาลตองรวมรบผดชอบและดแล ขอเสนอแนะส าหรบการวจยในอนาคต 1. ส าหรบการพฒนาสการวจยในระดบสง โดยการน าองคความรทไดจากผลการศกษางานวจยในครงน โดยระเบยบวธวจยเชงปรมาณ (Quantitative Research) ผสมผสาน (Mixed Methodology) เพอใหเน อหาครอบคลมและลกซ งมากยงขน เพอเพมความเปนวตถวสย (Objectivity) ใหแกการศกษาจากการทดสอบคาทางสถตได เปรยบเทยบองคความรทเปนอตวสย (Subjectivity) ส าหรบการวจยเรอง “พฤตกรรมการใชเครอขายสงคมออนไลนและผลกระทบตอนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ในจงหวดพษณโลก” 2. ส าหรบนกวจยทสนใจการน าผลการศกษาในครงนเปนตนแบบ ควรใชการวจยเชงปฏบตแบบมสวนรวม (Participatory Action Research) ในการสรางแนวทางการรองรบผลกระทบจากการใชเครอขายทางสงคมออนไลน กบผ มสวนเกยวของในทกภาคสวน เพอขยายผลในวงกวางไดมากยงขน และควรวจยและพฒนากจกรรม การใชเครอขายทางสงคมออนไลน เชงสรางสรรคแกเดกและเยาวชน

Page 98: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

บรรณานกรม

Page 99: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

92

บรรณานกรม กนตพล บรรทดทอง. (2557). พฤตกรรมการใชเครอขายสงคมออนไลนและความพงพอใจ

ของกลมคนผสงอายในเขตกรงเทพมหานคร. หลกสตรนเทศศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการ สอสารเชงกลยทธ มหาวทยาลยกรงเทพ. กนตยา เพมผล. (2551). การพฒนาประสทธภาพในการทางาน (Efficiency development). (พมพครงท 3). กรงเทพฯ : สถาบนราชภฏสวนดสต. กายกาญจน เสนแกว.(2558). พฤตกรรมการใชเครอขายสงคมออนไลนของ Gen-X ใน

กรงเทพมหานคร.การคนควาอสระ ปรญญาบรหารธรกจมหาบณฑต.บธ.ม. มหาวทยาลยกรงเทพ. เกวรนทร ละเอยดดนนท. (2557). การยอมรบเทคโนโลย และพฤตกรรมผบรโภคทางออนไลนทม ผลตอการตดสนใจซอหนงสออเลกทรอนกสผบรโภคในเขตกรงเทพมหานคร. การศกษา เฉพาะบคคลปรญญามหาบณฑต.มหาวทยาลยกรงเทพ. ขวญชนก กมลศภจนดา. (2557). พฤตกรรมการใชสอสงคมออนไลนและการแสดงตวตน ของเจเนอ เรชน: กรณศกษาความแตกตางระหวางเจเนอเรชนเบบบมเมอรส และเจเนอเรชนวาย. การศกษาเฉพาะบคคลปรญญามหาบณฑต. มหาวทยาลย กรงเทพ. ขวญฤทย สายประดษฐ.(2551). บทบาทนกประชาสมพนธกบการประชาสมพนธในสอใหม

ตอน ท 1. พฒนาเทคนคศกษา, 20(65), หนา 42-51. จตรภณ คดอาน ณฐวรรณ จนาเฟยและสทธรตน ปญจขนธ. (2555). พฤตกรรมการใช

อนเตอรเนตของนกเรยนชนมธยมศกษา ปท 5 โรงเรยนพะเยาพทยาคม. การศกษาคนควาอสระ เปนสวนหนงของการศกษารายวชาการสอสารและการน าเสนอ. ฉววรรณ สตยธรรม. (2541). พฤตกรรมและการปรบตว.การพยาบาลจตเวชและสขภาพจต. พมพ ครงท 3, หนา 31-44. นนทบร: ยทธรนทร การพมพ. ชลธชา จยนาม.(2557). พฤตกรรมและผลจากการใชเครอขายทางสงคมออนไลน ของ นกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนตน ในเขตอาเภอเมองสโขทย จงหวดสโขทย. วารสารวชาการ Veridian E-Journal, Silpakorn University. Vol 8. No 3.2015. ชาย โพธสตา.(2554). ศาสตรและศลปแหงการวจยเชงคณภาพ. พมพครงท 3. กรงเทพฯ:

Page 100: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

93

อมรนทร พรนตงแอนดพบลชชง จ ากด (มหาชน). ไชยรตน พรมบตร. (2545).ปจจยทมผลตอพฤตกรรมการตดอนเทอรเนตของวยรนในเขต

กรงเทพมหานคร. วทยานพนธ สค.ม. (สงคมวทยา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย. ณฏฐพนธ เขจรนนทน. (2551). พฤตกรรมองคการ. กรงเทพมหานคร: บรษท ว.พรนท. ณฐพล บวอไร. (2554). การจดการเรยนรโดยใช Social media ตามทฤษฎการสรางองค

ความรดวยตนเอง (ออนไลน). เขาถงไดจาก: http://www.slideshare.net/ jokesparrow/social- media-constructivism 2556. สบคนเมอ17 พฤษภาคม 2560. ณฐยา ชวยธาน. (2550). ปจจยคดสรรทเกยวของกบสขภาวะของเดกวยรนตอนตนทตด

อนเทอรเนต.วทยานพนธปรญญามหาบณฑต บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณ. ดวงเดอน พนธมนาวน. (2554). การวดและการวจยเจตคตทเหมาะสมตามหลกวชาการ. เอกสาร ประกอบการบรรยายพเศษในวชาสมมนาสงคมศาสตร. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยศรนครนวโรฒประสานมตร. ถวล ธาราโภชน. (2543). พฤตกรรมมนษยกบการพฒนาตน. กรงเทพฯ: ทพยวสทธ. ธดาพร ชนะชย. (2550). New media challenges: marketing communication through new

media. เขาถงไดจาก http://commarts.hcu.ac.th/images/academic_article/ nok/new_media_ newchallenges.pdf. สบคนเมอ17 พฤษภาคม 2560. ธระพร อวรรณโณ. (2543). เจตคต : การศกษาตามแนวทฤษฎหลก. กรงเทพมหานคร : ภาควชา จตวทยา คณะครศาสตร, จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2535. นงพงา ลมสวรรณ. (2547). เลยงลกถกวธ ชวเปนสข (พมพครงท 9). กรงเทพมหานคร:โรงพมพ แปลนพรนตงเพลส. นนทรฐ ไผเจรญ. (2557). การศกษาการใชเครอขายสงคมออนไลน (Social Network). การศกษาเฉพาะบคคลปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลยเนชน. นราศร ไววานชกลและชศกดอดมศร.(2559). ระเบยบวธวจยธรกจ (พมพครงท17).กรงเทพฯ: โรงพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย. น าทพย วภาวน.(2558). การจดการความรกบคลงความร.กรงเทพมหานคร เอสอาร พรนตง แมส โปรดกส นชทมา โสภาวา.(2558). การตดเครอขายสงคมออนไลนของนกเรยนมธยมศกษาใน

จงหวดพษณโลก.วททยานพนธ หลกสตรปรญญาวทยาศาสตรมหาบณฑต วท.ม.

Page 101: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

94

(สาธารณสขศาสตร).บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหดล. บญเลศ รงผง. (2558). เครอขายสงคมออนไลนผลกระทบทางสงคมในปจจบน. สบคนเมอ 3 มถนายน 2560,จาก https://www.l3nr.org/posts/450300. ปณชา นตพรมงคล.(2555). พฤตกรรมการใชเครอขายสงคมออนไลนของคนวยทางานใน

เขต กรงเทพมหานคร. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลยศรปทม. ปณตา นสสยสข. (2552). ความรและพฤตกรรมการคดแยกขยะมลฝอยของประชาชนใน

พนท เทศบาลเมองบานสวน อาเภอเมองชลบร จงหวดชลบร. ปญหาพเศษรฐ ประศาสนศาสตร มหาบณฑต สาขาวชานโยบายสาธารณะ, วทยาลยการบรหารรฐกจ มหาวทยาลยบรพา. ปยะพงษ ปองภย. (2554). “hi5 มาแรงสด Social Network แจงเกดเตมตว” จาก http://www.positioningmag.com/magazine/printnews.aspx?id=68001. สบคน เมอวนท 29 มถนายน 2560. ฝน แสงสงแกว. (2540). สขภาพจต. กรงเทพมหานคร : ชวนพมพ, 2521. พชร ถงแกว. (2560). ปจจยเชงเหตดานจตลกษณะทสงผลตอพฤตกรรมเชงจรยธรรมของ

นกเรยนชนมธยมศกษาตอนตน.วารสารศกษาศาสตร ฉบบวจยบณฑตศกษา มหาวทยาลยขอนแกน คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน ปท 5 ฉบบท 1 (ม.ค.- ม.ค. 2554) เพญพนอ พวงแพ. (2559). การพฒนาบทเรยนโปรแกรมการตนเรองจงหวดราชบรสาหรบ

นกเรยนชนประถมศกษาปท 3 โรงเรยนสงกดเทศบาลเมองราชบร.วารสาร วชาการ Veridian E-Journal, Silpakorn University Vol 9 No 2 (2016). ภเษก ชยนรนดร. (2553). การตลาดแนวใหมผาน social media . กรงเทพฯ : ซเอด ยเคชน. มานตย จมปา.(2554). คาอธบายกฎหมายปกครอง เลม 1 วาดวยหลกทวไป.(พมพครงท 3). กรงเทพฯ: ส านกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย. โยธน ศนสนยทธ และจมพล พลภทรชวน. (2524). จตวทยาสงคม. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณ มหาวทยาลย ระว แกวสกใส และชยรตน จสาโล. (2556).เครอขายสงคมออนไลน: กรณเฟสบค(Facebook)

กบ การพฒนาผเรยน. Princess of Naradhiwas University Journal, 5(4),195–205. รตนา ศรพานช.(2544). หลกการสรางแบบสอบวดทางจตวทยาและทางการศกษา. กรงเทพฯ: เจรญวทย การพมพ.

Page 102: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

95

ลกขณา สรวฒน. (2544). จตวทยาในชวตประจาวน .กรงเทพมหานคร: โอเดยนสโตร. วรวทย ชชาตและ ชตมาวด ทองจ. (2559). ปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการใชอนเทอรเนต

ของวยรนจงหวดปทมธาน. เศรษฐศาสตรและบรหารธรกจปรทศน. ปท 12 ฉบบท 1 (ม.ค.-ม.ย. 2559) หนา 116-127. วมลพรรณ อาภาเวท และคณะ.(2554). พฤตกรรมการสอสารในเฟซบค (Facebook) ของ

นกศกษามหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลพระนคร.งานวจย (เทคโนโลย สอสารมวลชน).กรงเทพมหานคร : มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลราชมงคลพระนคร. วมลสทธ หรยางกร. (2541). พฤตกรรมมนษยกบสภาพแวดลอม.พมพครงท5.กรงเทพฯ: โรง พมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย. วระ ไชยศรสข. (2533). ความเครยด สขภาพจต. กรงเทพมหานคร. แสงศลปการพมพ. ศรราชา เจรญพานช และคณะ. (2526). เอกสารการสอนชดวชามนษยกบสงคม หนวยท 1 –

5. นนทบร: มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. ศรเรอน แกวกงวาล. (2540). จตวทยาพฒนาการชวตทกชวงวย (พมพครงท 7). กรงเทพฯ: มหาวทยาลยธรรมศาสตร. ศรวรรณ เสรรตน และคณะ. (2541). การบรหารการตลาดยคใหม. กรงเทพฯ: บรษท ธระฟลม และไซเทกซ จากด. ศรอร นพกจ . (2545). เอกลกษณแหงตน การอบรมเลยงดและจตลกษณะบางประการของ

นกเรยนทมพฤตกรรมปกตและนกเรยนทมพฤตกรรมเปนปญหา.ปรญญานพนธ กศ.ม.(จตวทยาพฒนาการ).กรงเทพฯ:บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. สมดลย ชาญนวงศ. (2553). การศกษาคณลกษณะทางจตใจของประชากรไทยทอาศยอย

ในหมบานทมระดบการพฒนาตางกน. ปรญญานพนธ วท.ม. (พฤตกรรมศาสตร). สถาบนวจยพฤตกรรมศาสตร. สตา โพธพพธ.(2554). ศาสตร และศลปแหงการวจยเชงคณภาพ (พมพครงท 3 ). กรงเทพฯ: อมรนทรพรนตงแอนดพบลชชง จ ากด (มหาชน). สทธโชค วรานสนตกล . (2528). 2528. จตวทยาสงคม : ทฤษฎและการประยกต. กรงเทพมหานคร : ซเอดยเคชน. สน กตตชนมวรกล.(2558). พฤตกรรมการใชเครอขายสงคมออนไลนของนกเรยนใน

จงหวดสงขลา.การประชมวชาการระดบชาต ดานบรหารธรกจและเศรษฐศาสตร ครงท 2 มหาวทยาลยหาดใหญ.

Page 103: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

96

สขมาลย คดรอบ.(2552). การใชประโยชนและประเดนทางสงคมเกยวกบทวตเตอรใน

ประเทศไทย. วทยานพนธนเทศศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาวารสารสนเทศ ภาควชา วารสารสนเทศ คณะนเทศศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย. สนทร โคมน และสนท สมครการ. (2548). รายงานการวจยเรองคานยมและระบบคานยม

ไทย: เครองมอใน การสารวจวด. กรงเทพมหานคร: สานกวจยสถาบนบณฑต พฒนบรหารศาสตร. สภางค จนทวานช. (2554). การวเคราะหขอมลในการวจยเชงคณภาพ.กรงเทพมหานคร ส านกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย. สมตร สวรรณ. (2556). แนวทางการเสรมสรางศกยภาพของคณะวชาเพอตอบสนอง

พนธกจความเปนมหาวทยาลยวจยแหงชาตของมหาวทยาลยเกษตรศาสตร. กรงเทพฯ:สถาบนวจยและพฒนาแหงมหาวทยาลยเกษตรศาสตร. สรางค โควตระกล.(2544). จตวทยาการศกษา (พมพครงท 5). กรงเทพฯ: จฬาลงกรณ มหาวทยาลย. สวรรณ ทองรมภากล. (2539). การอบรมเลยงด การสงเสรมประสบการณทางสงคมจาก ครอบครวและลกษณะทางชวสงคมทมผลตอความสามารถในการหยงลกทาง สงคมของเดกกอนวยรน (10-12 ป). การศกษามหาบณฑต สาขาจตวทยา พฒนาการ, มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. เสาวภาคย แหลมเพชร.(2559). พฤตกรรมและผลกระทบจากการใชเครอขายสงคม ออนไลนของ นกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลายในจงหวดนนทบร. บทความวจยสาขาการบรหาร การศกษา มหาวทยาลยกรงเทพธนบร. องอาจ นยพฒน. (2551). การออกแบบการวจย: วธการเชงปรมาณ เชงคณภาพ และ

ผสมผสานวธการ. กรงเทพฯ: ภาควชาการวดผลและวจยการศกษาคณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. อภชย มงคล และ คณะ. (2544).ความสขและสขภาพจตในบรบทของสงคมไทย. วารสาร สมาคมจตแพทยแหงประเทศไทย เลมท 46.2544. อภสทธ ธ ารงวรางกร. (2542). เกรนนา . วารสารค าคณ.กรงเทพฯ. อไร สมารธรรม.(2554). การจดการเรยนรโดยใช Social media ตามทฤษฎการสรางองค

ความรดวยตนเอง(ออนไลน).จากhttp://www.slideshare.net/jokesparrow/social- media-constructivism. สบคนเมอเมอวนท 29 มถนายน 2560. เอมกา เหมมนทร.(2556). พฤตกรรมการใชและความคดเหนเกยวกบผลทไดจากการใช

Page 104: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

97

เครอขายสงคมออนไลน (Social Media) ของประชาชนในเขตกรงเทพมหานคร. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร. เอกรนทร สมหาศาล. (2545). กระบวนการจดทา หลกสตรสถานศกษา แนวคดสปฏบต. กรงเทพมหานคร บคพอยท. Bandura, A. (1994). Encyclopedia of Human Behavior, 1994(4), 71-74. Baron, R. A. and Byrne, D. (1997). Social Psychology, 8th edition. Boston, MA: Allyn and Bacon.Christy M.K. Cheung, Pui-Yee Chiu and Matthew K.O. Lee .(2011). Gok, T. (2016). The effects of social networking sites on students’ studying and habits. International Journal of Research in Education and Science (IJRES), 2(1), 85- 93. L. Al-Sharqi, K. Hashim and I. Kutbi (2015). Perceptions of Social Media Impact on

Students’ Social Behavior: A Comparison between Arts and Science Students. International Journal of Education and Social Science. Vol. 2 No. 4; April 2015. Christy M.K. Cheung, Pui-Yee Chiu and Matthew K.O. Lee .(2011). Online social.

networks: Why do students use facebook?. Computers in Human Behavior 27 2011. McQuail, D. and Windahl. (1993). Communication Models. London and New York : Longman. Mohamed Tayseer, Fouad Zoghieb, Ismail Alcheikh and Mohammad N.S. Awadallah.(2014). Social Network: Academic and Social Impact on College

Students.ASEE 2014 Zone I Conference, April 3-5, 2014, University of Bridgeport, Bridgpeort, CT, USA.Sandra C. Duhe. Sandra C. Duhe. (2007). New Media and Public Relations. Lang Publishing. Incorporated, Peter. Steinberg L. Adolescence.(1993). 3rded. New York: McGraw-Hill; 1993. Sung-Bum Kim.(2013).The Influence of Consumer Value-Based Factors on Attitude- Behavioral Intention in Social Commerce: The Differences between High- and Low-Technology Experience Groups. Journal of Travel & Tourism Marketing, Volume 30, 2013 - Issue 1-2: Social Media. Tugberk Kaya and Huseyin Bicen (2016). The effects of social media on students’

Page 105: พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และผลกระทบต่อนักเรียน ... · ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง

98

behaviors; Facebook as a case study. Computers in Human Behavior 59,2016. Wade, & Tavris. (1999). ความหมายของพฤตกรรม. Retrieved June 22, 2013, from http://www. thaigoodview.com/node/56047. WHO. Adolescence health .2013. Available from: http://www.who.int/maternal_newborn_

child_adolescent/topic/adolescence/dev/en/. สบคนเมอ 23 มถนายน 2560. Wilkins Ndege Muhingi, Teresia Mutavi, Donald Kokonya and Mary Kuria. (2015). Social Networks and Students' Performance in Secondary Schools: Lessons from an Open Learning Centre, Kenya. Journal of Education and Practice. Vol. 6 No. 21, 2015. Zimbardo, & Gerrig. (1999). ความหมายของพฤตกรรม. Retrieved June 22, 2013, from http://www.thaigoodview.com/node/56047.