35
ประวัติละครตะวันตก : ละครสมัยใหม่ โดย ผู ้ช่วยศาสตราจารย์ ดร . ชุติมา มณีวัฒนา

ละครสมัยใหม่ (Modern Drama)¸¥ะคร... · หลักปรัชญา Positivism ของ Auguste Comte –เชื่อว่าความ จริงรับรู้ได้ด้วยประสาทสัมผัสทั้ง

  • Upload
    others

  • View
    0

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

ประวตละครตะวนตก: ละครสมยใหม

โดย ผชวยศาสตราจารย ดร. ชตมา มณวฒนา

ละครสมยใหม (Modern Drama)

เรยกวาละครสมยใหมเพราะตอตานรปแบบ ความไมสมจรง และเอาใจตลาดของละครเมโลดรามาไดส าเรจ (ปฏรปนนเอง) มงเนน ความเปนจรงในดานการประพนธและการจดแสดง

เกดขนชวงปลาย C.19 เปนตนมาและมพฒนามาหลายรปแบบตอๆ มา (ทงเรยลสม จนถง แอนไทเรยลสม)

อทธพลตอละครสมยใหม

ความเสอมของคานยมลทธจนตนยม (K.นโปเลยนสญเสยอ านาจ, คนผดหวงกบความเชอในธรรมชาตอนสงสงของH.ไมเหนความส าคญของเสรภาพ,เสมอภาค,ภราดรภาพ)

เกดการปฏวตอตสาหกรรม (Industrial Revolution) เจรญดานวตถและเทคโนโลย ขณะทสภาพสงคมเสอม, ผคนแออด

หลกปรชญา Positivism ของ Auguste Comte – เชอวาความจรงรบรไดดวยประสาทสมผสทง 5, พสจนไดดวยหลกวทย

อทธพลตอละครสมยใหม

ทฤษฎของ Charles Darwin (พนธกรรมก าหนดภาวะ,นสยของมนษย / ขดความเชอเรองพระเจา / มนษยเทาเทยมในเรองบรรพบรษ -- ไมมใครเหนอใคร)

ทฤษฏของ Greger Mendel (ลกษณะเดน / ลกษณะดอย)

ทฤษฎจตวทยาของ Sigmund Freud (ธรรมชาตของจตมนษย / แรงขบ / แรงจงใจ)

ดารวน

ฟรอยด กองตนโปเลยน

ละครเรยลสม และแนทเจอรลลสม

เกดในเวลาใกลเคยงกน เรมราวๆ ป 1875ผมอทธพลคนส าคญตอการเขยนบทละครแนวสมจรงคอ เอมล โซลา (Emile Zola) ชาวฝรงเศส ไดรบอทธพลวธคดทางวทยาศาสตร และยดหลกการเขยนบทละครโดยเชอวามนษยจะมนสย / พฤตกรรมอยางไรนนขนอยกบปจจย 3 ประการ ไดแก พนธกรรม (Heredity) สภาพแวดลอม (Environment) และ เหตการณเฉพาะหนา(Circumstances)

ละครเรยลสม และแนทเจอรลลสม

“ฉะนนถาจะถอตามทฤษฎของโซลา การประณาม ฆาตรกรกยอมเหมอนการประณามผปวยมะเรง เพราะทงสองตางกไมสามารถบงคบเหตการณทเกดขนแกตนได...แนวความคดนน าไปสการเปลยนแปลงขนานใหญในการเขยนบทละคร นกเขยนหนไปสนใจกบ “เหตผล” เบองหลงการกระท าของมนษย มกไมสนใจชวาอะไรผด – ถก แตจะเสนอภาพของชวตทมปญหายงยาก ใหคนดเขาใจถงสาเหตของการกระท าของมนษยเทานน” (สดใส)

ลกษณะของละครกลมเหมอนจรง

ยกเลก verse dialogue / Soliloquy / Aside / Intermission

หนมาใชภาษาธรรมดาสามญ / เหมาะสมกบความเปนจรง / นยมใชภาษาถน

ฉาก เครองแตงกาย การเคลอนไหว copy จากชวตจรง (photographic copying) เนน details

ลกษณะของละครกลมเหมอนจรง

มองตวละคร, ชวตแบบเปนกลาง (Objective) เปน well-rounded character / ตวละครเปนคนสามญ (ยงกวาทกสมย)

เกดจากทฤษฎจตวเคราะห Theatre is life itself Slice of life เปนการสราง illusion of reality เปน the forth wall (peephole)

ละครแนวธรรมชาตนยม

ลกษณะของละครกลมเหมอนจรง

เรองราวจะเหมอนชวตคนจรงๆ (เลยงความนาเหนใจแบบตวละครเมโลดรามา) ถาจะเหนใจกเปนเพราะโลกนทกคนลวนนาเหนใจ ไมใชเพราะผประพนธพยายามวาดตวละครใหดไปหมดทกอยาง

ระยะแรกละครเนนเรองสงคมและสงแวดลอมมาก แทนทจะเปนเพยง background จนกลายมาเปนจดเนน ละครประเภทนน าไปส ละครเพอสงคม (social drama)และ thesis drama

บคคลส าคญของละครกลมเหมอนจรง

Henrik Ibsen บดาแหงการละครสมยใหม เปนชาวนอรเวย เขยนบทละคร A Doll’s House, Ghost

August Strindberg หนงในผบกเบกละครสมยใหมเขยนบทละคร Miss Julie

Eugene O’Niell บดาแหงการละครสมยใหมของอเมรกา เขยนบทละคร แรงโลกย

George Bernard Shaw ชาวองกฤษเนนเรองชวนหว เชน บษบารมทาง อาชพของแม (แนวชวต)

บคคลส าคญของละครกลมเหมอนจรง

Henrik Ibsen บดาแหงการละครสมยใหม เปนชาวนอรเวย เขยนบทละคร A Doll’s House, Ghost

บคคลส าคญของละครกลมเหมอนจรง

Henrik Ibsen บดาแหงการละครสมยใหม เปนชาวนอรเวย เขยนบทละคร A Doll’s House, Ghost

บคคลส าคญของละครกลมเหมอนจรง

August Strindberg หนงในผบกเบกละครสมยใหม เขยนบทละคร Miss Julie

บคคลส าคญของละครกลมเหมอนจรง

Eugene O’Neill บดาแหงการละครสมยใหมของอเมรกา เขยนบทละคร แรงโลกย

บคคลส าคญของละครกลมเหมอนจรง

George Bernard Shaw ชาวองกฤษเนนเรองชวนหว เชน บษบารมทาง อาชพของแม (แนวชวต)

บคคลส าคญของละครกลมเหมอนจรง

Constantin Stanislavsky บดาแหงการแสดงสมยใหม - เนนการแสดงทมความจรงภายใน (inner realism)- ยกเลกการแสดงแบบ ตหนา / ท าทา / ดดเสยง / ใสอารมณ โดยไมไดรสกจรงๆ – การแสดงไมมสตรส าเรจ- เนนฝกรางกายและเสยง / ฝกพด / ผอนคลาย / ฝกสมาธ / การสรางความเชอในบทบาทและสภาพแวดลอม / มนตสมมต / การจ าอารณและอากปกรยาในชวตจรง

Constantin Stanislavsky ก ากบ

บคคลส าคญของละครกลมเหมอนจรง

Duke of Saxe-Meiningen ผก ากบการแสดงคนแรกของละครยคสมยใหม เนนยกเลกระบบดารา (star system)

เนนการแสดงแบบสมพนธ / กลมกลนกน (ensemble acting)

ใหความสนใจกบตวละครทกตว / แสดงอยางมความหมาย/ รตววาแสดงเปนใคร ก าลงท าอะไร อยทไหน ฯลฯ

Le Theatre Libre

Le Theatre Libre

ความแตกตางระหวางละครสจจนยม และธรรมชาตนยม

สจจนยม จ าลองสงส าคญจากชวตจรงมา

แสดง

รายละเอยดคลายจรง

เอาสญลกษณ เคาโครงความจรงไมใชฉาก แตเปนสงคมจรง

ประยกตมาจากละครสตรส าเรจ

มประยกตมาชอ Selective Realism

ธรรมชาตนยม สดโตงทางความจรง

เรองไมมวกฤต คลคลาย

เสนอสงทสมจากชวต

นกแสดงมชวตอยบนเวท ไมใชแสดง

บางค าพดหรอกรยาทาทางไมสอความหมายทชดเจน (ไม cliché แตspecific)

ลองพจารณาดวาฉากเหลานเปนละครแบบใด? จะ