อัตลักษณ์ครูดีในดวงใจ1 Identity of Good ...webportal.pkru.ac.th › data_journals › 58f68ed123fcb98ed61c...วารสารว ชาการมหาว

วารสารวชาการมหาวทยาลยราชภฏภเกต

ปท 12 ฉบบท 2 กรกฎาคม – ธนวาคม 2559

1

อตลกษณครดในดวงใจ1 Identity of Good Teacher in Heart1

เกดพงศ จตรหลง2

Kerdpong Jitlung บทคดยอ การวจยครงนมวตถประสงคเพอศกษาการกอรปและอตลกษณครดในดวงใจ โดยใชระเบยบวธวจยเชงคณภาพ ใชแนวคดหลก 4 แนวคด คอ แนวคดอตลกษณ แนวคดทฤษฎสญญะวทยา แนวคดวาทกรรมตามแนวทางของนอรแมน แฟรคลาฟและแนวคดเรองพนท โดยมพนทศกษา คอ สถานศกษาในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาตรง เขต 1 โดยกลมผใหขอมลหลก ประกอบดวย ครดในดวงใจ ผบรหารสถานศกษาทมครดในดวงใจ เพอนรวมงาน นกเรยน และผปกครองนกเรยน กลมละ 4 คน เครองมอทใชในการวจย คอ แบบสมภาษณเชงลกผใหขอมลหลก ผลการวจย พบวา กระบวนการสรางวาทกรรมครดในดวงใจถกสรางขนมาจากการตความจากตวบทซงเปนประเพณ อดมคต คานยม กฏเกณฑกตกาตาง ๆ ทผานมาในอดตและปจจบนทถกสรางขนจนกลายเปนธรรมเนยมปฏบต ในมตภาคปฏบตการทางวาทกรรม ครดในดวงใจไดเลอกสรรวถทางในการปฏบตตน เพอแสดงและสรางอตลกษณความเปนครดในดวงใจ ในมตภาคปฏบตการทางสงคม เปนการถายทอดอดมการณของสงคมผานโรงเรยน เพอใหครดในดวงใจปฏบตตามบรรทดฐานของสงคม อตลกษณของครดในดวงใจมหลากหลายลกษณะ กระบวนการสรางอตลกษณของครดในดวงใจถกสรางโดยการนยามตวเอง และถกสรางโดยผานการปฏสมพนธระหวางบคคลในสถานศกษา มการทบซอนระหวางอตลกษณ อตลกษณมไดจ าเปนตองมหนงเดยวแตอาจมหลากหลายอตลกษณประกอบรวมกนในบคคลคนเดยว อตลกษณของครดในดวงใจ คอ การสรางตวตนผานการท างานเกนเกณฑมาตรฐาน

1 วทยานพนธ หลกสตรศลปศาสตรมหาบณฑต สาขาพฒนามนษยและสงคม คณะศลปศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร,2558 2นกศกษาหลกสตรศลปศาสตรมหาบณฑต สาขาพฒนามนษยและสงคม



2

การใชระเบยบวนยเปนแบบอยางในการด าเนนชวตและปฏบตงาน การใชระบบคณธรรม จรยธรรมในการปฏบตราชการ และการเสยสละเพอสวนรวมมากกวาสวนตน ค ำส ำคญ : อตลกษณ / ครดในดวงใจ Abstract The research was aimed to study the reconstituting of Good Teacher in Heart and identity of Good Teacher in Heart. Four major types of concepts were used, namely, identity concepts, semiology theory, discourse analysis based on Norman Fairclough and area concepts. The study area was schools under the Office of Educational Service Area in Trang 1. The major informants were good teachers in heart, administrators, friends, students and student guardians; groups of four people. The research instruments were in-depth interviews. The results showed that building discourse of good teacher in heart or constituting process performed was produced by interpreting text which in cluded culture, ideal, popularity, regulation, and rule in the past and present, then became a mannerism. In the dimension of practical discourse, good teacher in heart cadets selected the ways to show and build their identities. In the dimension of social practice, there was the social ideology transmission through the school as a social norm, that identity of good teacher in heart was of various characteristics. There were individual self-identity and shared self-identity. There were existence over benchmark, discipline foe life style and performance, morality and ethics for government service, and sacrificing. Keyword: identity / Good Teacher in Hearth



3

บทน ำ จากอดตจนถงปจจบนครเปนผ มบทบาทส าคญยงในการก าหนดอนาคต ของคนในชาตเพราะครเปนผ ทใกลชดผ เรยนทสดครจงมภาระหนาทในการเตรยม ความพรอมสรางเสรมสตปญญาเปนผ ใหเครองมอในการแสวงหาความรและเปน ผจดประกายแหงการเรยนรกระตนการใฝรใฝเรยนใหผ เรยนสามารถเรยนรสงใหมได รวมทงปลกฝงกลอมเกลาคณธรรมจรยธรรมและคานยมทพงประสงค สอนทกษะชวตใหสามารถท างานและด ารงชวตรวมกบผอนได สงส าคญครตองมจตเมตตา กรณาผ เรยนเปนพนฐาน มอดมการณทมเทเสยสละ มความจรงใจเปนแบบอยางทดใหกบศษยและมงมนพฒนาการศกษาชาตจนเกดผลดตอการพฒนาประเทศชาตดง พระราชด ารสพระบาทสมเดจพระเจาอยหววา (ศกรนทร สวรรณโรจน, 2550 : 52) ความเปนครนนประกอบขนดวยสงทมคณคาสงหลายอยาง อยางหนงไดแกปญญาคอ ความรทดประกอบดวยหลกวชาอนถกตองทกระจางแจงในใจ รวมทงความฉลาด ทจะพจารณาเรองตาง ๆ ตลอดจนกจทจะท า ค าทจะพดทกอยางไดโดยถกตองดวยเหตผลอยางหนงไดแก ความดคอ ความสจรตความเมตตา กรณาเหนใจและปรารถนาดตอผ อนโดยเสมอหนาอกอยางหนงไดแก ความสามารถทจะเผอแผและถายทอดความรความดของตนเองไปยงผอนอยางไดผลความเปนครมอยแลวยอมฉายออกใหผ อนไดรบประโยชนดวยกลาวคอ ความแจมแจงแนชดในใจยอมสองแสดงความรออกมาใหเขาใจตามไดโดยงาย และความหวงดโดยบรสทธใจยอมนอมน าใหเกดศรทธาแจมใส มใจพรอมทจะรบความรความดดวยความชนบาน ทงพรอมจะรวมงานดวยโดยเตมใจและมนใจโดยนยน ผทไดรบแสงสวางแหงความเปนครจงเปนผ ใฝหาความรใฝหาความดทงตงใจและเตมใจทจะชวยเหลอสนบสนนผ อนโดยบรสทธ จะประกอบกจการใดกจะท าใหกจการนนด าเนนไปโดยสะดวกราบรนและส าเรจประโยชนทมงหมายไดโดยสมบรณผทมความเปนครสมบรณในตวนอกจากจะมความดดวยตนเองแลวจงยงจะชวยใหทกคนทมโอกาสเขามาสมพนธเกยวของบรรลถงความดความเจรญไปดวย”



4

สภาพสงคมโลกทเปลยนแปลงในปจจบนรวมทงคณภาพของผ เรยนทสะทอนจากผลสมฤทธทางการศกษาของผ เรยนต าลง ผลกดนใหครตองมสมรรถนะสงขน มมมองหนงของการผลตคร คณาจารยและบคลากรทางการศกษาใหมคณภาพ คอ การพฒนาสมรรถนะทางวชาชพตามระดบชนของหนาทหรอต าแหนงงานทก าหนด ไวแลว โดยเฉพาะครซงสามารถสรางเปนหลกสตรในระบบการฝกหดครหรอเพมพน ไดจากหลกสตรและประสบการณในการฝกอบรมประจ าการ ทงนสมรรถนะทสงขน ของครไมจ าเพาะแตเพยงการจดการเรยนรทสอดคลองกบประสบการณของนกเรยนเทานน แตยงตองสามารถเผชญสถานการณของสงคมทงในปจจบนและอนาคตได (ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา, 2556 : 70) จากเหตผลและความจ าเปนดงกลาวจงไดมการตราพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ.2545 ขน โดยมสาระส าคญในหมวด 4 มาตรา 22 ก าหนดวา การจดการเรยนการสอนตองยดวาผ เรยนส าคญทสด กระบวนการจดการศกษาตองสงเสรมใหผ เ รยนเกดการเรยนร สามารถพฒนา ตามธรรมชาตและเตมศกยภาพ แตการปฏรปการศกษา จะส าเรจไดตองมผ น า การปฏรปทพฒนาการเรยนการสอนตามแนวการปฏรปการเรยนร ทเนนผ เ รยน เปนส าคญจะเกดขนไดจะตองอาศยคร บคลากรทางการศกษาท รและเขาใจกระบวนการเรยนร และพฒนาปรบปรงวธการสอนของตนอยางตอเนอง ดงนนส านกงานพฒนาครและบคลากรทางการศกษา จงไดยกยองใหรางวลเชดชเกยรตผ ปฏบตงานดเดนดานการเรยนการสอนทเนนเดกเปนส าคญ จงไดด าเนนการ “โครงการครดในดวงใจ” ซงไดด าเนนการมาตงแต ป พ.ศ.2547 เปนตนมา เพอสรรหาและคดเลอกครสายงานการสอน ผ เปนทศรทธายกยองยอมรบของนกเรยน เพอนครและสงคมวาเปนแบบอยางของผมจตวญญาณแหงความเปนคร และไดทมเทเสยสละเพอชวยเหลอดแลนกเรยนอยางตอเนองจนเกดผลงานเปนทประจกษ โดยเปน ผ ทมผลงานสงผลตอการยกระดบผลสมฤทธของนกเรยน ทงนนกเรยนทอยใน ความรบผดชอบสวนใหญมผลการประเมนมาตรฐานในเกณฑด หรอมพฒนาสงขน ตามล าดบ โดยมการคดเลอกครผสอน ทกสาขาวชา ตงแตระดบปฐมวย ประถมศกษา



5

มธยมศกษาและส านกงานบรหารงานการศกษาพเศษในสงกดส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานทวประเทศ ครดในดวงใจคอ ผ ทถอปฏบตตามระเบยบและแบบธรรมเนยมอนดงาม ของสถานศกษาและถายทอดวชาความรโดยไมบดเบอนและปดอ าพราง ไมน าหรอ ยอมใหน าผลงานทางวชาการของตนไปใชในทางทจรตหรอเปนภยตอมนษยชาต คร คอ บคคลทมหนาท หรอมอาชพในการสอนนกเรยน เกยวกบวชาความร หลกการคด การอาน รวมถงการปฏบตและแนวทางในการท างาน โดยวธในการสอนจะแตกตางกนออกไปโดยค านงถงพนฐานความร ความสามารถ และเปาหมายของนกเรยนแตละคน การศกษาอตลกษณของครดในดวงใจ จรงแลวเปนการใหความหมายไปในมมมองของการแสดงความรสกนกคดทบคคลมตอตนเองวา “ฉนคอใคร” เราเหมอนหรอตางจากคนอนอยางไร ซงจะเกดขนจากการปฏสมพนธระหวางตวเรากบคนอ น โดยผานการมองตนเองและการทคนอนมองเรา (Woodward,1997 อางถงใน อภญญา เฟองฟสกล, 2546 : 5) อตลกษณจงตองการความตระหนกในตวเราและพนฐานของการเลอกบางอยาง นนคอเราจะตองแสดงตนหรอยอมรบอยางตงใจกบอตลกษณทเรา เลอก ความส าคญของการแสดงตนวาเราเปนครดในดวงใจ กคอ การระบไดวาเราม อตลกษณเหมอนกบกลมหนงและมความแตกตางจากกลมอนอยางไรและฉนเปนใคร อตลกษณของครดในดวงใจ อาจจะมความแตกตางกนทงนอาจจะขนอยกบมมของแตละบคคลและขนอยกบพลวตรหรอความลนไหลของกระแสการเปลยนแปลงของโลกยคปจจบน ทงในเรองของการพฒนาประเทศและการเปลยนแปลงในเรองของการปฏรปการศกษา การปฏรปครและบคลากรทางการศกษา ปจจบนพบวา สงคมรอบตวเกดการเปลยนแปลงอยางมากมาย มสงตาง ๆ ทเขามากระทบท าใหคณภาพชวตครเรมปรบเปลยนไป จงเปนสงทนาสนใจวาความเปลยนแปลงทเกดขนจะท าใหอตลกษณ ของครดในดวงใจเปนอยางไร ในการก าหนดอตลกษณของครดในดวงใจเกดขนทงสองดานทงจากการมองผานของคนในพนททเรยกวามมมองของคนในวงการศกษาและคนนอกวงการศกษา ท าใหเกดความนาสนใจวาอ านาจในการก าหนดหรอบอกวาครด



6

ในดวงใจเปนอยางไรนน เกดขนหรอถกสรางขนมาจากใคร หรอใครมอ านาจในการก าหนด อตลกษณของความเปนครดในดวงใจ การศกษาอตลกษณนนมมมมองในการศกษาทหลากหลาย ไมวาจะเ ปนอตลกษณเรองของเชอชาต เพศ คนชายขอบ หรอแมแตคนกลมนอยซงเปนวฒนธรรม ยอยในสงคมทมกจะขาดพนทในการสอสารความเปนตวตนของตนเองกมผ ให ความสนใจศกษาเชนกน การศกษาอตลกษณของคนกลมหนงซงมความนาสนใจไมแพกนนนกคอ อตลกษณของคร ปจจบนพบวาสงคมรอบตวเกดการเปลยนแปลง อยางมากมาย มการเปลยนดานการศกษา มการปฏรปการศกษา มสงตาง ๆ ทเขามากระทบท าใหชวตของคนเ รมปรบเปลยนไป จงเปนสงทนาสนใจวาทามกลาง ความเปลยนแปลงท เ กดขนอตลกษณของครเหลานนเปนอยางไร โดยเฉพาะ ในการก าหนดอตลกษณของครดในดวงใจทงจากการมองผานคนทอยในแวดวงการศกษาและคนทอยนอกสถานศกษา เขามมมมองอยางไร ท าใหเกดความนาสนใจทวาอตลกษณของครดในดวงใจมลกษณะอยางไร ซงยงไมมผ ใดไดศกษาวจยในเรองน โดยเฉพาะ นอกจากน Foucault (1984 อางถงใน ไชยรตน เจรญสนโอฬาร, 2543 : 19) ไดกลาววา วาทกรรม (Discourse) หมายถง ระบบและกระบวนการสรางและผลต (Constitute) อตลกษณ (Identity) และความหมาย (Significance) ใหกบสรรพสงตางๆ ในสงคมทหอหมเราอย ไมวาจะเปนความร ความจรง อ านาจ หรอตวตนของเราเอง นอกจากนนแลว วาทกรรมยงคงท าหนาทตรงสงทสรางขนมานนใหด ารงอยและเปนทยอมรบของสงคมในวงกวาง วาทกรรมจะเปนตวก าหนดกฎเกณฑ เงอนไข และกลไกตาง ๆ ในการพด การเรยน ในเรองราวตาง ๆ ในรปแบบตางๆ ท าใหระบบจะ เปนตวก าหนดกฎเกณฑ เงอนไข และกลไกตาง ๆ ซงจะรวมถงจารตปฏบต ความคด ความเชอ คณคา และสถาบนตางๆในสงคมทเกยวของกบเรองนนๆ กฎเกณฑนจะเปนตวก าหนดการด ารงอย การเปลยนแปลงหรอการเลอนหายของสรรพสงจะควบคไป สงตาง ๆ ทสงคมสรางขน



7

ดวยเหตผลดงกลาวขางตน ผ วจยจงมความสนใจวเคราะหวาทกรรมครด ในดวงใจ เพอท าความเขาใจถงกระบวนการสรางอตลกษณครดในดวงใจ ในการศกษาจากตวบท (Text) ทถกสรางขนจนกลายเปนธรรมเนยมปฏบต ในภาคปฏบตการ ทางวาทกรรม (Discursive Practice) สถานศกษาในฐานะผ ผลตไดน าตวบทมาใชอยางไรในกระบวนการสราง การผลตซ า เผยแพรอตลกษณครดในดวงใจ จนสะทอนเปนทปรากฏและยอมรบของผ ทพบเหนดงนนการศกษาของผ วจยในครงนจงเหนความส าคญของอตลกษณครดในดวงใจจงมขอค าถามวาครดในดวงใจถกสรางขนมาอยางไร ถกสรางขนมาโดยกระบวนการทางสงคมหรอจากตวชวดของการประเมน และครดในดวงใจควรจะมอตลกษณอยางไรทงจากการมองผานคนทอยในแวดวงการศกษาและคนทอยนอกสถานศกษา เขามมมมองอยางไรและมวธการอยางไรในการสราง อตลกษณของครดในดวงใจ รวมถงผลทเกดขนจากการสรางอตลกษณของครด ในดวงใจเปนอยางไร ผลทเกดขนตอการปรบเปลยนอตลกษณ และจะสามารถด ารงศกดศรและจะรกษาอตลกษณของความเปนครดในดวงใจใหไดนนอยางไร มากนอย แคไหน ผวจยจงจ าเปนตองศกษาเพอท าความกระจางในเรองนใหชดเจนยงขน วตถประสงค เพอศกษาการกอรปและอตลกษณครดในดวงใจ วธกำรวจย ขอบเขตของกำรวจย การวจยนเปนการวจยเชงคณภาพ (Qualitative Research) ใชการสมภาษณแบบเจาะลก (In-Depth Interview) เปนการสมภาษณแบบเจาะจงกบกลมเปาหมาย ทเปนผ ใหขอมลหลก (Key Informants) ประกอบดวย ครดในดวงใจ ผบรหารสถานศกษา ทมครดในดวงใจในสถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาตรง เขต 1 เพอนรวมงาน นกเรยน และผปกครองนกเรยน กลมละ 4 คน ซงกลมบคคลดงกลาวผวจยไดคดเลอกผทมสวนเกยวของ มสวนไดสวนเสยกบครดในดวงใจ โดยครดในดวงใจเปนผซงไดรบการคดเลอกจากส านกงานเขตพนทการศกษาตนสงกด เพอนรวมงาน



8

เปนผทท างานในโรงเรยนเดยวกน นกเรยนทครดในดวงใจสอนอยดวย และผปกครองนกเรยน ทเปนผปกครองของนกเรยนทครดในดวงใจสอนอย มประเดนในการสมภาษณโดยใชแนวค าถามทวางไวรวมทงการศกษาจากเอกสาร โดยมพนทศกษา คอ สถานศกษา ในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาตรง เขต 1 เครองมอทใชในกำรวจย เครองมอทใชในการวจย คอ แบบสมภาษณเชงลกผ ใหขอมลหลก วเคราะหขอมลเชงคณภาพโดยน าขอมลทเกบรวบรวมน ามาแยกแยะประเภทของขอมล ถาเปนขอมลประเภทเดยวกน จะจดใหอยในหมวดหมเดยวกน เมอท าการจดหมวดหมของขอมล แตละประเภทแลว จงน ามาถอดรหส เพอสรางขอสรปเชงอปนยและน าเสนอผลการวจยเชงพรรณาวเคราะห แนวคด ทฤษฎ กรอบแนวคด งานวจยชนนมวตถประสงคเพอศกษาการสรางอตลกษณครดในดวงใจ โดยใชแนวคดหลก 4 แนวคดคอ แนวคดอตลกษณมาวเคราะหตวตนของครดในดวงใจ ในมมมองเชงพนท มมมองของคนในและคนนอก สวนแนวคดสญญะวทยาและ การสรางความหมาย สญญะวทยาเปนทฤษฎทน ามาอธบายการสอสารของมนษยวา การสอสารคอจดก าเนดของความหมาย ซงการศกษาแนวนจะไมสนใจความลมเหลวของการสอสาร และไมเกยวของกบประสทธผลและความถกตอง แตเปนแนวทางการศกษาเชงสงคมหรอความแตกตางของวฒนธรรมระหวางผ ใหและผ รบสาร ตลอดจนความหลากหลายของความหมายภายในระบบภาษา วฒนธรรม ในการน าแนวคดทฤษฎสญญะวทยามาศกษาอตลกษณของครดในดวงใจนน จะสนใจวา ความหมาย (Signification) ของครดในดวงใจเกดขนไดอยางไร มกระบวนการสราง อยางไร เจรญเตบโต ไดอยางไร โดยมการสอสารเปนปจจยส าคญ แนวคดวาทกรรม ใชวธวเคราะหวาทกรรม (Discourse Analysis ) ตามแนวทางของนอรแมน แฟรคลาฟ (Norman Fairclouhh,1992. อางถงใน พทกษ ศรวงศ, 2542 : 18-22) เปนแนวทางในการศกษาซงประกอบดวย 3 มต คอ ตวบท (Text) คอ แบบธรรมเนยม ประเพณ อดมคต คานยม ความเชอกฏเกณฑ กตกาตางๆ ทงทผานมาในอดตและ



9

ในปจจบนทไดถกสรางความชดเจนจนกลายเปนธรรมเนยมปฏบต ภาคปฏบตการ ทางวาทกรรม (Discursive Practice) คอ กระบวนการสราง การผลตซ า เผยแพรตวบทซงจะมความแตกตางกนตามบรบทของสงคม ภาคปฏบตการทางสงคม (Social Practice) เปนการถายทอดอดมการณทางสงคมผานสถาบนการศกษาเพอใหครด ในดวงใจประพฤตปฏบตตนเปนไปตามบรรทดฐานตามทสงคมตองการใหเปน และแนวคดเรอง พนท โดยความหมายแลวมการเปลยนแปลงตลอดเวลา เนองจากผมอ านาจในการสถาปนาความหมายมหลายกลม ในหลายสถานการณ ความหมายตอพนทจง มทงเสรมซงกนและกน และความหมายทมการขดแยงกน ซงพนทนนเปนแหลงรวม ไปดวยการสรางความหมายเพอชวงชงความสมพนธเชงอ านาจ ซงสามารถน ามาวเคราะหในเรองของพนทแตละพนททครดในดวงใจมการปฏบตงาน และมปฏสมพนธในการท างานกบบคคลกลมตาง ๆ ไมวาจะเปนเพอนคร ผบรหาร นกเรยน และผปกครอง ผลกำรศกษำ ผวจยสรปผลการศกษาไว 2 ประการ ดงน 1. การกอรปของครดในดวงใจ ผลจากการศกษาแสดงใหเหนถงปรากฏการณวาทกรรมครดในดวงใจในการสรางอตลกษณของครดในดวงใจ ซงกระบวนการกอรปตวตนของครดในดวงใจมไดมมาแตก าเนด หากแตเปนสงทถกสรางขนดวยกระบวนการฝกฝนอบรมขดเกลา ซงเกดจากมตของตวบท และภาคปฏบตการทางวาทกรรม ในสถานศกษา ไดมกระบวนการผลตซ า การเผยแพรและการใชตวบทในการสราง อตลกษณครดในดวงใจในดานการปฏบตการจดการเรยนการสอน ดานศลธรรมจรรยาบรรณและอดมคต และดานบคลกภาพ 2. อตลกษณครดในดวงใจ จากการศกษาพบวา อตลกษณครดในดวงใจ มหลากหลายลกษณะ เชน การสรางตวตนผานการท างานเกนเกณฑมาตรฐาน การใชระเบยบวนยเปนแบบอยางในการด าเนนชวตและปฏบตงาน การใชระบบคณธรรม จรยธรรม ในการปฏบตราชการ และการเสยสละเพอสวนรวมมากกวาสวนตน โดยการสราง อตลกษณนน ไมไดมเพยงอตลกษณอยางใดอยางหนงเพยงเทานน หากแตการสราง อตลกษณของบคคล สามารถเกดจากการประกอบรวมความหลากหลายของอตลกษณ



10

เขาไวดวยกน ทงนความหลากหลายดงกลาว จะถกน าเสนอใหปรากฏออกมา ในสถานการณตาง ๆ ภายใตการนยามตนเองของครดในดวงใจจ ากเ งอนไขความสมพนธทมในพนทนน ซงเขามามสวนรวมโดยตรงตอการสรางอตลกษณใหปรากฏขน ผลการศกษาลกษณครดในดวงใจนน มหลากหลายลกษณะ ดงน 1. กำรสรำงตวตนผำนกำรท ำงำนเกนเกณฑมำตรฐำน 1.1 สอนโดยยดนกเรยนเปนศนยกลำง คณสมบตประการส าคญประการหนงของการเปนคร ตองจดการเรยนการสอนนกเรยนเพอใหมพฒนาการทง 4 ดาน คอ ดานรางกาย อารมณ สงคมและสตปญญา ครจะตองสอนนกเรยนโดยยดนกเรยนเปนส าคญ กลาวคอ ตองยดนกเรยนเปนศนยกลาง ใหนกเรยนไดเรยนรในสถานการณจรง สถานการณจรงของนกเรยน แตละคนไมเหมอนกน ดงนนจงตองยดนกเรยนเปนตวตง ครจดใหนกเรยนไดเรยนรจากประสบการณการท างานอนน าไปสการพฒนาครบทกดาน ทงดานรางกาย อารมณ สงคมและสตปญญา ครดในดวงใจตองมความสามารถในการออกแบบและจดท าหนวยการเรยนร ตลอดจนมการด าเนนการจดการเรยนรโดยยดนกเรยนเปนศนยกลาง จากขอมลทไดจากการสมภาษณครดในดวงใจ ผบรหารสถานศกษา และเพอนรวมงานครดในดวงใจ เปนเสยงสะทอนใหเหนวาครดในดวงใจ มความรความเขาใจในงานวชาการเปนอยางด ใหค าแนะน าในแนวทางการจดการเรยนการสอน การจดท าแผนการจดการเรยนร การจดท าสอ นวตกรรมการเรยนการสอน ตลอดจนชวยชแนะแนวทางการจดการเรยนการสอนโดยยดนกเรยนเปนศนยกลาง เพราะวา เปนการจดการเรยนการสอนโดยค านงถงประโยชนของนกเรยนเปนส าคญ นกเรยน เปนผ ลงมอปฏบตจดกระท า นบวาเปนการเปลยนบทบาทในการเรยนรของนกเรยน จากการเปน “ผ รบ” มาเปน “ ผ เรยน” จดเนนของการเรยนรอยทนกเรยนมากกวาครผสอน นกเรยนกลายมาเปนศนยกลางของการเรยนการสอน 1.2 กำวทนเทคโนโลย ในการประเมนครดในดวงใจ ประเดนหนงกคอ ครดในดวงใจมการใชและพฒนาสอนวตกรรมเทคโนโลยเพอการจดการเรยนรดงนนในดานการท างาน ครด



11

ในดวงใจกยงคงมการน าเทคโนโลยเขามาชวยในการท างาน เพอใหกาวทนเทคโนโลย ค าวา "กาวทนเทคโนโลย " หมายถง การใชอปกรณเทคโนโลยททนสมย หรอ มการพฒนาเพอน ามาประยกตใชกบการท างาน การศกษา รวมถงพฤตกรรม ความรเทาทนในเทคโนโลยนน ๆ ครดในดวงใจตองสามารถใชเทคโนโลยในการจดกจกรรมการเรยนการสอน ใชสอและเทคโนโลยในการจดการเรยนรอยางหลากหลายเหมาะสมกบเนอและกจกรรมการเรยนร ดงกลาวขางตน ครดในดวงใจพยายามจะนยามตวตน ในสถานศกษา ในการแสดงตวตนผานความมศกยภาพในการใชเทคโนโลย เพอใหกาวทนเทคโนโลย โดยเฉพาะปจจบน การรอบรดานเทคโนโลย เปนสงทครดในดวงใจจ าเปนจะตองมอยางยง เนองจากเทคโนโลยมความส าคญตอการท างานของตวครด ในดวงใจเอง ซงสงเกตไดจากพนทส านกงานของครในหองพกครนน มคอมพวเตอร อยบนโตะท างานของครด ในดวงใจแทบทกคน ดงนนครดในดวงใจจะตองมความสามารถในการใชโปรแกรมคอมพวเตอรไดเปนอยางด เพราะพนฐานความร ดานเทคโนโลยนน จะเปนประโยชนอยางยงในการประกอบอาชพครเอง เสยงสะทอนดงกลาว แสดงใหเหนวาความคลองตว ปราดเปรยวรอบรของครดในดวงใจ ซงตองมความเขาใจทงคนและงาน เปนสงบงชถงเปนคนทเกงในดานการท างาน ซงความกาว 1.3 ปรำดเปรยวรอบร : การน าเสนอตวตนผานสญญะผลงานเชงประจกษ จากคณสมบตของครดในดวงใจประการหนงทกลาววาตองเปนผท ไดทมเทเสยสละเพอชวยเหลอดแลนกเรยนอยางตอเนองจนเกดผลงานเปนทประจกษ โดยเปนผ ทมผลงานสงผลตอการยกระดบผลสมฤทธของนกเรยน เชน เปนเดกเกง เดกทมปญหาการเรยนร เดกพเศษ เดกดอยโอกาส หรอเดกทมปญหาดานพฤตกรรม ทงน นกเรยนทอยในความรบผดชอบสวนใหญมผลการประเมนมาตรฐานอยในเกณฑด หรอมพฒนาการสงขนตามล าดบ เปนผทมความรความสามารถในการจดการเรยนการสอน และสงเสรมการเรยนรของนกเรยน สรางองคความรและนวตกรรมในการพฒนาองคกรและวชาชพ มความรความสามารถในการออกแบบและจดท าหนวยการเรยนรและแผนการจดการเรยนรทเนนผ เ รยนเปนส าคญ มการใชและพฒนาสอนวตกรรม



12

เทคโนโลยเพอการจดการเรยนร มการวดและประเมนผลการเรยนร มการจดระบบ การดแลชวยเหลอนกเรยน จดบรรยากาศทสงเสรมการเรยนร ความสข แล ะ ความปลอดภยของผ เ รยน และมการวเคราะหสภาพปญหาของนกเรยน น าไปสงเคราะหหาแนวทาง วธการ เพอพฒนาผ เรยนจนสงผลตอการพฒนาคณภาพ ของนกเรยนอยางเปนรปธรรม ใหไดรบรางวลและยกยองเชดชเกยรต และเผยแพร ผลงานความดใหปรากฏตอสาธารณชน เพอสรางคานยมใหสงคมยอมรบและ เปนแบบอยางของครและเดกใหท าความดตอไป การทครดในดวงใจตองมผลงานเชงประจกษจากการปฏบตหนาทสงผลตอการพฒนาคณภาพของนกเรยน ซงแสดงวาครดในดวงใจไดน าเสนอตวตน โดยผานสญญะผลงานเชงประจกษ จากการปฏบตหนาทประกอบดวย นกเรยน มผลงานดเดน นกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนสงขน ครมผลงานดเดนและโรงเรยน มผลงานดเดน ผลงานเชงประจกษหรอรปสญญะ (Signifier) มนไมใชแคผลงานทเปนเอกสารเชงวชาการชนหนง เทานนแตมนมความหมายเชงสญญะ (Signified) มความหมายมากกวาความเปนเอกสารเชงวชาการทแสดงถงความเปนตวตนของครดในดวงใจกลาวคอ เปนผทมความรอบรในหลกการ เทคนคการจดการเรยนการสอนสรางองคความรและนวตกรรมในการพฒนาองคกรและวชาชพ มความรความสามารถในการออกแบบและจดท าหนวยการเรยนรและแผนการจดการเรยนรทเนนผ เรยน เปนส าคญ เพอการพฒนาคณภาพของนกเรยน นอกจากนครดในดวงใจ จะตองมมนษยสมพนธกบบคคลอนทงในและนอกสถานศกษา มการชวยเหลอเกอกลเพอนครและชมชนในทางสรางสรรคและ มความเปนผน าในการอนรกษพฒนาภมปญญาทองถนและวฒนธรรมไทย แสดงวาครดในดวงใจตองสามารถเขากบบคคลทกเพศ ทกวย และทกชนชน และยงตองรอบรไมใชเรองงานอยางเดยว แตตองมความรอบรกวางขวางทงในอาชพและทวไป รอบรทงเรองงานและเรองของคนดวย ดงนนจะเหนวา การสรางอตลกษณของครดในดวงใจโดยใชผลงานเชงประจกษเปนสญญะทสอความหมายความเปนตวตนของตนเองอยางชดเจน



13

2. ใชระเบยบวนยเปนแบบอยำงในกำรด ำเนนชวตและปฏบตงำน ในการปฏบตงานของครนนจ าเปนตองปฏบตตามกฎเกณฑ ระเบยบขอบงคบของทางราชการ ทหนวยงานตนสงกดไดก าหนดไว ทงขอก าหนดจากกระทรวงศกษาธการ ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ส านกงานเขตพนทการศกษาและสถานศกษาทตนปฏบตงานอย ตงแตเรองการแตงกาย บคลกภาพ การครองตน ครองคนและครองงาน และการลงเวลาการปฏบตงาน จากขอมลทไดจากการสมภาษณครดในดวงใจ สรปวา ครทกคนตองปฏบตตามระเบยบขอบงคบของทางราชการ อยภายใตกฏระเบยบ ตงแตเรองการแตงกาย บคลกภาพ การลงเวลาการปฏบตงาน ทงนอาจจะมครสวนหนงทอทศเวลาใหกบนกเรยน สอนซอมเสรมชวยเหลอนกเรยนทยงเรยนออนหรอเรยนชา 3. ใชระบบคณธรรม จรยธรรมในกำรปฏบตรำชกำร 3.1 กำรสรำงตวตนเสมอนมจตบรกำร จากการทครดในดวงใจทกคนทผานการคดเลอกจะตองมคณสมบตประการหนงกคอเปนบคคลผมจตวญญาณแหงความเปนคร เปนทศรทธา ยกยองยอมรบของนกเรยน เพอนคร ชมชนและสงคม ตลอดจนเปนผ ทมเทเสยสละ เพอชวยเหลอดแลนกเรยนอยางตอเนอง จนเกดผลงานเปนทประจกษนนและครด ในดวงใจนอกเหนอจะมภาระงานหลกท เกยวของกบการจดการเรยนการสอนใหกบนกเรยน หนาทในการจดท าแผนการจดการเรยนร หนาทจดท าคมอประกอบการเรยนการสอนแลว จดท าคมอในการประกอบการเรยนการสอน ครดในดวงใจนอกเหนอจากงานดงกลาวยงมหนาทอน ๆ อกมากมาย เชน หนาทเกยวกบโครงการอาหารกลางวน หนาทเกยวกบสมพนธชมชน ระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ชวยแกปญหานกเรยน ทมปญหาครอบครว ปญหาทางการเรยนร เดกพเศษ เดกดอยโอกาส หรอเดกทมปญหาดานพฤตกรรม การชวยเหลอดแลในเรองสขภาพนกเรยน ภาวะโภชนาการ การสงเสรมสขภาพนกเรยน โดยเฉพาะอยางยงในโรงเรยนขนาดเลกทมครไมครบชน ครดในดวงใจบางคนตองมภาระงานทรบผดชอบทงชน สอนทกวชาและรบผดชอบทกงาน หรอครดในดวงใจบางคนสอนในโรงเรยนขนาดใหญ มจ านวนนกเรยนในหองเกนก าหนด



14

บางหองมนกเรยน 35-40 คน ตองสอนนกเรยนแลวกตรวจงานนกเรยนทกคน ทงสอนและออกขอสอบ ตรวจกระดาษค าตอบ ตลอดจนรวบรวมคะแนนและประเมนผล ดแลนกเรยนอยางใกลชด จากภาระงานทงหมดทครดในดวงใจตองรบผดชอบนน บางครงไมสามารถทจะก าหนดหนาทความรบผดชอบใหชดเจนเหมอนการปฏบตงานในหนาทอน ๆ ฉะนนผทจะเปนครได จะตองเปนผทท างานไดหลายอยาง ตามค าสงของผบรหารสถานศกษา จากขอมลทไดจากการสมภาษณผ บรหารสถานศกษา เพอนรวมงานครดในดวงใจและผปกครองนกเรยน สะทอนใหเหนวาในการปฏบตงานของครดในดวงใจนนจะตองปฏบตงานตามค าสงของผ บรหารสถานศกษาตามทไดรบมอบหมาย ถงแมวาครดในดวงใจจะมภาระงานมากมาย แตครกตองแสดงตวตนใหเหนวามจตบรการทจะตองคอยใหบรการทกคนอยางเตมใจไมวาจะเปนนกเรยน ผ ปกครอง หรอชมชน ในทกๆ ดาน นกเรยนทมปญหาทางดานสตปญญา ครกตองดแลชวยเหลอมการสอนเสรมพเศษ หรอนกเรยนทมปญหาทางดานสขภาพ ปญหาทางบาน ปญหาครอบครว พอแมหยาราง แยกกนอย ครกตองดแลใหความชวยเหลอ จะเหนวาครด ในดวงใจตองยอมรบภาระงานสารพดอยาง เสมอนเปนผมจตบรการ มความตงใจและเตมใจในการใหบรการแกผ รบบรการ ถงแมงานทไดรบมอบหมายจะหนกหนาเพยงใด กจะตองดแลเอาใจใสตอนกเรยน ชวยเหลอนกเรยน พฒนาคณภาพของนกเรยน ซงบางครงครจะตองใชความอดทนสงครดในดวงใจจะตองมความนอบนอมถอมตน ในการปฏบตงาน ทงงานการเรยนการสอน หรองานนอกเหนอจากการเรยนการสอนงานบรการนกเรยน งานบรการผ ปกครองและชมชน ทจ าเปนทครดในดวงใจ ตองรบภาระงานทกอยาง ตองปฏบตงานตามค าสงทไดรบมอบหมายจากผบรหารสถานศกษา ทงนกเพอใหงานด าเนนไปไดดวยด และงานของผ บงคบบญชา ประสบความส าเรจอยางราบรนตอไป 3.2 มควำมโอบออมอำร จากการทครดในดวงใจทกคนทผานการคดเลอกจะตองมคณสมบตประการหนงกคอการเปนทศรทธา ยอมรบ ผลการปฏบตงานทประสบความส าเรจ และการมคณธรรม จรยธรรม เปนทยอมรบของ นกเรยน โรงเรยน และชมชน จนเกดผลงาน



15

เปนทประจกษนนและครดในดวงใจนอกเหนอจะมภาระงานหลกทเ กยวของกบ การจดการเรยนการสอนใหกบนกเรยน หนาทในการจดท าแผนการจดการเรยนร หนาทจดท าคมอประกอบการเรยนการสอนแลว ครดในดวงใจยงมหนาทอน ๆ อกมากมาย เชน หนาทเ กยวกบการเยยมบานนกเรยน นกเรยนทมภาวะโภชนาการ นกเรยน ทมปญหาดานครอบครว หรอนกเรยนทมปญหาดานการเรยนร การจดกจกรรมเสรมเพอพฒนานกเรยน เชน กจกรรมกฬา กจกรรมลกเสอ-เนตรนาร ยงในโรงเรยนขนาดเลก ทมครไมครบชน ครดในดวงใจบางคนตองมภาระงานทรบผดชอบมากขนบางคนสอนควบ 2-3 ชน สอนเกนจ านวนชวโมงทก าหนด กลาวคอ เกน 25 ชวโมง นอกจากตองสอนแลว ยงตองตรวจงาน ตรวจการบานนกเรยนทกคน จากขอมลทไดจากการสมภาษณผ บรหารสถานศกษา และเพอนรวมงานของครดในดวงใจ สะทอนใหเหนวาในการปฏบตงานของครดในดวงใจนนจะตองปฏบตงานตามค าสงของผบรหารสถานศกษาตามทไดรบมอบหมาย ถงแมวาครดในดวงใจจะมภาระงานมากมาย แตครกตองแสดงตวตนใหเหนวาเปนบคคลทแสดงน าใจเออเฟอเผอแผตอผอนมจตบรการทจะตองคอยใหบรการทกคนอยางเตมใจไมวาจะเปนนกเรยน ผปกครอง หรอชมชน ในทก ๆ ดาน โอบออมอาร มความตงใจและ เตมใจในการใหบรการแกผ รบบรการ ถงแมงานทไดรบมอบหมายจะหนกหนาเพยงใด กจะตองดแลเอาใจใสตอนกเรยน ชวยเหลอนกเรยน พฒนาคณภาพของนกเรยน ซงบางครงครจะตองใชความอดทนสงครดในดวงใจจะตองมความนอบนอมถอมตน ในการปฏบตงาน ทงงานการเรยนการสอน หรองานนอกเหนอจากการเรยนการสอนงานบรการนกเรยน งานบรการผ ปกครองและชมชน ทจ าเปนทครดในดวงใจตองรบภาระงานทกอยาง 3.3 มควำมซอสตย จากการทครดในดวงใจทกคนทผานการคดเลอกจะตองมคณสมบตประการหนงกคอ เปนทศรทธา ยกยองยอมรบของนกเรยน เพอนคร ชมชนและสงคม ตลอดจนเปนผทมเทเสยสละ เพอชวยเหลอดแลนกเรยนอยางตอเนอง จนเกดผลงานเปนทประจกษแลว ครดในดวงใจยงเปนครทเปนคนทตรงตอเวลามาท างานกอนเวลา ททางราชการก าหนด ไมเปนบคคลหนาไหวหลงหลอก ไมเอาของคนอนมาเปนของตนเอง



16

ไมเลยนแบบงานบคคลอนมาเปนของตนเอง ยอมรบผดเมอท าผด ไมใสรายความผดใหกบบคคลอน ท างานดวยความสจรต มความจรงใจตอเพอนรวมงานและผบงคบบญชา ชอบพดความจรง และครดในดวงใจนอกเหนอจะมภาระงานหลก ทเกยวของกบการจดการเรยนการสอนใหกบนกเรยน หนาทในการจดท าแผนการจดการเรยนร หนาทจดท าคมอประกอบการเรยนการสอนแลว ครดในดวงใจยงมหนาทอน ๆ อกมากมาย เชน หนาทเกยวกบระบบดแลชวยเหลอนกเรยน จากขอมลทไดจากการสมภาษณ ผ บรหารสถานศกษาและเพอนรวมงาน สะทอนใหเหนวาในการปฏบตงานของครดในดวงใจนน ครดในดวงใจกตองแสดงตวตนใหเหนวามจตบรการทจะตองคอยใหบรการทกคนอยางเตมใจไมวาจะเปนนกเรยน ผปกครอง หรอชมชน ในทก ๆ ดาน นอบนอมถอมตน นกเรยนทมปญหาทางดานสตปญญา ครกตองดแลชวยเหลอมการสอนเสรมพเศษ หรอนกเรยนทมปญหาทางดานสขภาพ ปญหาทางบาน ปญหาครอบครว พอแมหยาราง แยกกนอย ครกตองดแลใหความชวยเหลอ จะเหนวาครดในดวงใจตองยอมรบภาระงานสารพดอยาง นอบนอมถอมตนเสมอนเปนผมจตบรการ มความตงใจและเตมใจในการใหบรการ แกผ รบบรการ ถงแมงานทไดรบมอบหมายจะหนกหนาเพยงใดกจะตองดแลเอาใจใสตอนกเรยน ชวยเหลอนกเรยน พฒนาคณภาพของนกเรยน ซงบางครงครจะตองใชความอดทนสงครดในดวงใจจะตองมความซอสตย ซอตรง ทงตอบคคลอนและผบงคบบญชา ไมมเอนเอยงหรอคดโกง มความจรงใจ และความตรงไปตรงมาตอครดวยกนในโรงเรยน 4. เสยสละเพอสวนรวมมำกกวำสวนตน จากขอมลทไดจากการสมภาษณผบรหารสถานศกษา และครดในดวงใจสะทอนใหเหนวาในการปฏบตงานของครดในดวงใจนนจะตองปฏบตงานดวย ความตงใจ มงมนในการท างาน และมความเสยสละเวลา มความตงใจและเตมใจ ในการใหบรการแกผ รบบรการ ถงแมงานทไดรบมอบหมายจะหนกหนาเพยงใดกจะตองดแลเอาใจใสตอนกเรยน ชวยเหลอนกเรยน พฒนาคณภาพของนกเรยน ซงบางครง ครจะตองใชความอดทนสง ครดในดวงใจจะตองเสยสละเวลา เสยสละก าลงทรพยสวนตว เพอประสทธภาพของงาน



17

การศกษาอตลกษณของกลมครดในดวงใจนน จากการทผวจยไดท าการเกบรวบรวมขอมลในการวจยครงน ผวจยไดพยายามมการสรางความสมพนธท าความรจกกบกลมครดในดวงใจในชวงระยะเวลาหนงมากอน โดยการสรางความสมพนธผานบคคลทใกลชดกบผวจย สามารถไดรจก พดคย สรางความคยเคย และจากการทผวจยไดเขาไปสมภาษณ พดคยกบกลมครดในดวงใจ ผ วจยไดสงเกตเหนวาครดในดวงใจ แตละคนมความเปนตวตนของแตละบคคลแตกตางกน ทงนอาจจะมาจาก ชวงอาย ทศนคต คานยม อดมการณ วฒภาวะ และประสบการณชวตหรอประสบการณสวนตวของแตละบคคล หรอแมกระทงบทบาท หนาท ความรบผดชอบทไดรบมอบหมายจากผบงคบบญชาขณะทอยในสถานศกษา ซงสงดงกลาวเหลานลวนมผลตอการแสดงออก หรอการสรางตวตนของครดในดวงใจแตละบคคลทมความแตกตางระหวางบคคล จากการศกษาการกอรปและอตลกษณของครดในดวงใจทงหมดตาม ทผวจยไดกลาวมา จะเหนวาการสรางอตลกษณของครดในดวงใจนน มความหลากหลายและมความแตกตางกนกระบวนการสรางวาทกรรมครดในดวงใจถกสรางขนมาจาก การตความจากตวบทซงเปนประเพณ อดมคต คานยม กฏเกณฑกตกาตางๆ ทผานมาในอดตและปจจบนทถกสรางขนจนกลายเปนธรรมเนยมปฏบต ในมตภาคปฏบตการทางวาทกรรม ครดในดวงใจไดเลอกสรรวถทางในการปฏบตตนเพอแสดงและสรางอตลกษณความเปนครดในดวงใจ ในมตภาคปฏบตการทางสงคม เปนการถายทอดอดมการณของสงคมผานโรงเรยน เพอใหครดในดวงใจปฏบตตามบรรทดฐาน ของสงคม อตลกษณของครดในดวงใจมหลากหลายลกษณะ กระบวนการสราง อตลกษณของครดในดวงใจถกสรางโดยการนยามตวเอง และถกสรางโดยผ าน การปฏสมพนธระหวางบคคลในสถานศกษา อตลกษณเปนสงทเกดขนในสงคม โดยมการพฒนาการมาจากกระบวนการปฏสงสรรคระหวางตวเราเองกบบคคลอน ๆ โดยผานการมองตวเองและคนอนมองเรา อตลกษณมลกษณะเปนพลวตอยตลอดเวลา สามารถปรบเปลยนไดไปตามบรบททางสงคมหรอตามบรบททกลมครดในดวงใจเขาไปมปฏสมพนธดวย เมอสถานการณทางสงคมเปลยน ความหมายของสงตาง ๆ กจะแปรเปลยนไปจากเดม นอกจากนนความเปนตวตนของแตละบคคลทมความแตกตาง



18

กน ไมวาจะดวยชวงอาย ทศนคต คานยม อดมการณ ประสบการณชว ตหรอประสบการณสวนตวหรอแมกระทงบทบาท หนาท ความรบผดชอบ ยอมสงผลตอ การแสดงออกหรอการสรางอตลกษณทมความแตกตางกนออกไป สรปและอภปรำยผล 1. การกอรปของครดในดวงใจ ผลจากการศกษาแสดงใหเหนถงปรากฏการณวาทกรรมครดในดวงใจในการสรางอตลกษณของครดในดวงใจ ซงกระบวนการกอรปตวตนของครดในดวงใจมไดมมาแตก าเนด หากแตเปนสงทถกสรางขนดวยกระบวนการฝกฝนอบรมขดเกลา ซงเกดจากมตของตวบท และภาคปฏบตการทางวาทกรรม ในสถานศกษา ไดมกระบวนการผลตซ า การเผยแพรและการใชตวบท ซงโรงเรยนจะเปนสถานทในการสราง การผลต และเผยแพรตวบทใหกบครดในดวงใจตามอดมการณของสงคม ชวตของความเปนครเรมตนเมอเขาสสถานศกษา ครมความจ าเปนตองรบรถงตวบทแตละเรอง และเลอกทจะน าตวบทไปปฏบตเพอใหบรรลถงความเปนคร ตวบททค ร ไ ด รบนนอาจเ ปนตวบทจากประสบการณทผานมาในอดต ตวบทจากผบงคบบญชา กฏเกณฑ ระเบยบวนย เพอใหครไดปฏบตยดถอและไดรบการยกยอง ใหเปนครดในดวงใจ ซงครดในดวงใจประพฤตตนเปนคนดของสงคม ปฏบตตามจรรยาบรรณวชาชพ กระบวนการสรางอตลกษณของครดในดวงใจจะด ารงอยหรอ สญสลายไปไดทงนขนอยกบพลวตรของสภาพแวดลอมหรอสถานการณตางๆ นโยบายของผบงคบบญชา หนวยงานตนสงกดและสงคมเปนผก าหนด ซงสอดคลองกบงานวจยของนทธนย ประสานนาม (2550) ทศกษาเรอง เพศ ชาตพนธและปญหาเกยวกบ อตลกษณในภาพยนตรเรอง Touch of Pink กลาววา การแสดงตนหรอยอมรบอยางตงใจกบอตลกษณทเราเลอก ความส าคญของการแสดงตนคอ การระบวาเรามอตลกษณเหมอนกลมหนงหรอมความแตกตางจากกลมอนอยางไร และฉนเปนใครในสายตาคนอน อตลกษณเปนสงทไมหยดนงตายตว เพราะขนอยกบการนยามตวเราวาในชวงเวลานน เมอบรบทของสงคมและวฒนธรรมเปลยนแปลงไป ความหมายของอตลกษณกจะเปลยนแปลงไปดวย การนยามตนเองมไดอาศยชาตพนธเพยงอยางเดยว หากอาศยกฏเกณฑอน เชน วฒนธรรม ศาสนา การประกอบอาชพ และการเมอง โรงเรยนซงเปน



19

สถาบนการศกษาไดมการถายทอดอตลกษณใหกบครดในดวงใจโดยใชหลกสตรและแบบเรยน จงกลายเปนหวใจส าคญทสดในการถายทอดหรอเสรมสรางอตลกษณสวนบคคลหรออตลกษณทางสงคม เพอหลอหลอมครดในดวงใจใหเปนไปตามทตองการ สอดคลองกบผลการวจยของอ าพรรณ ปานเจรญ (2556) ไดศกษาวาทกรรมนกเรยนนายรอยต ารวจ ผลการศกษาพบวา การสรางวาทกรรมนกเรยนนายรอยต ารวจหญง ถกสรางขนมาจากการตความจากตวบท ซงเปนประเพณ อดมคต คานยม กฎเกณฑ กตกา ตาง ๆ ทผานมาในอดตและปจจบน ทถกสรางขนจนกลายเปนธรรมเนยมปฏบต ในมตภาคปฏบตการทางวาทกรรม นกเรยนนายรอยต ารวจหญงไดเลอกสรรวถทาง ในการปฏบตตนเพอแสดงและสรางอตลกษณความเปนนกเรยนนายรอยต ารวจหญง ใหมความสมบรณแบบ ในมตภาคปฏบตการทางสงคม เปนการถายทอดอดมการณของสงคมผานโรงเรยนนายรอยต ารวจเพอใหนกเรยนนายรอยต ารวจหญงปฏบตตามบรรทดฐานของสงคม โรงเรยนนายรอยต ารวจจงไดออกเปนกฎระเบยบปฏบตขอบงคบของสถานศกษาและคมอการปฏบตของนกเรยนเพอใชควบคมนกเรยนนายรอยต ารวจหญงใหมความประพฤตทดงามอยในกรอบของสงคม บคคลทมสวนส าคญในการสรางอตลกษณนกเรยนนายรอยต ารวจหญงใหมความโดดเดนเปนทปรากฏและเปน ทยอมรบของสงคมไดแกเพอนนกเรยนชนสง (รนพ) ผบงคบบญชาทปฏบตหนาทฝาย 2. อตลกษณครดในดวงใจ จากการศกษาพบวา อตลกษณครดในดวงใจ มหลากหลายลกษณะ เชน อตลกษณการสรางตวตนผานการท างานเกนเกณฑมาตรฐาน อตลกษณการใชระเบยบวนยเปนแบบอยางในการด าเนนชวตและปฏบตงาน อตลกษณการใชระบบคณธรรม จรยธรรมในการปฏบตราชการ และอตลกษณ การเสยสละเพอสวนรวมมากกวาสวนตน โดยการสรางอตลกษณนน ไมไดมเพยง อตลกษณอยางใดอยางหนงเพยงเทานน หากแตการสรางอตลกษณของบคคล สามารถเกดจากการประกอบรวมความหลากหลายของอตลกษณเขาไวดวยกน ทงน ความหลากหลายดงกลาว จะถกน าเสนอใหปรากฏออกมาในสถานการณตาง ๆ ภายใตการนยามตนเองของครดในดวงใจจากเงอนไขความสมพนธทมในพนทนน ซงเขามา มสวนรวมโดยตรงตอการสรางอตลกษณใหปรากฏขน สอดคลองกบฉตรธดา หยคง (2553)



20

ไดศกษาอตลกษณของเภสชกรหญงในบรบทสงคมเมอง ผลการวจยพบวา การสราง อตลกษณของเภสชกรหญงในบรบทสงคมเมอง มความทบซอนระหวางอตลกษณ ความเปนปจเจก และอตลกษณรวมภายใตวชาชพ ทงนอตลกษณของเภสชกรหญงมไดผกตดอยกบภาพลกษณใดภาพลกษณหนงเทานน แตมการสรางขนอยางหลากหลายและแตกตางทเกดจากการเคลอนไหว ไปตามบทบาทหนาทการงาน พนททางสงคม หรอการนยามตวตนของเภสชกรหญงทมตอพนทตาง ๆ นบวาเปนการขยายพนท อตลกษณของเภสชกรหญงใหมความยดหยนและหลดพนจากภาพความคดของบคคลภายในสงคมดวยเชนเดยวกบการสรางอตลกษณของครดในดวงใจทมอตลกษณ ทบซอนระหวางอตลกษณรวมของกลมครดในดวงใจและอตลกษณระดบปจเจก ซงไมไดมเพยงอตลกษณเดยวเทานน แตมการปรบเปลยนอยตลอดเวลา ตามบรบท ทแตกตางกนไป นอกจากนความเปนตวตนกสงผลตออตลกษณเชนกน สอดคลองกบการศกษาของ Woodward (1997 อางถงใน อภญญา เฟองฟสกล, 2546) ซงกลาววา อตลกษณ คอสงทเรารบรตนเองวา เราคอใคร และเราด าเนนความสมพนธกบคนอน ๆ ตลอดจนโลกทแวดลอมตวเราอยอยางไร อตลกษณ คอสงทก าหนดทางเดนใหกบเรา เปนสงทบงบอกวา ใครเปนพวกเดยวกบเราและใครทแตกตางจากเรา กลาวโดยอกนยหนง อตลกษณเกดจากการนยามวาตวเราเองคอใคร มความเปนมาอยางไร แตกตางคนอนในสงคมอยางไร และใชอะไรเปนเครองหมายในการแสดงออกอตลกษณดงกลาว (พฒนา กตอาษา, 2546) นนคอเปนการกอรปขนและด ารงอยวาเรารบรเกยวกบตนเองอยางไร และคนอนรบรเราอยางไร โดยมกระบวนการทางสงคมในการสรางและ สบทอดอตลกษณ ทงนยอมขนอยกบบรบทของความสมพนธทางสงคมทมตอคนหรอกลมอน ๆ ดวย (ประสทธ ลปรชา, 2551) เชน กลมครดในดวงใจ ซงเปนกลมครสายผสอน มอตลกษณการสรางตวตนผานการท างานเกนเกณฑมาตรฐาน อตลกษณการใชระเบยบวนยเปนแบบอยางในการด าเนนชวตและปฏบตงาน อตลกษณการใชระบบคณธรรม จรยธรรมในการปฏบตราชการ และอตลกษณการเสยสละเพอสวนรวมมากกวาสวนตน ซงแตกตางจากกลมผบรหารสถานศกษาทมความเปนผน า มความเครงขรม



21

สอดคลองกบนาสนน อาแซ (2555) ไดศกษา “การสรางอตลกษณของเลขานการแพทยในสถานพยาบาล” ผลการศกษาพบวา การสรางอตลกษณของเลขานการแพทย ในสถานพยาบาลมหลากหลายลกษณะ มทงอตลกษณรวมของเลขานการแพทยและอตลกษณระดบปจเจก ซงอตลกษณเหลาน ถกสรางผานการปฏสมพนธในการท างานกบกลมบคคลตาง ๆ ในพนทของสถานพยาบาล การตอรองของเลขานการแพทย ตางมกลยทธในการตอรองทแตกตางกนไปในแตละพนทในสถานพยาบาล โดยทเลขานการแพทยซงเปนกลมคนทออนแอกวาจะหาชองทางในการตอรองเพอใหมอ านาจเหนอกวาแพทย พยาบาล และนกศกษาแพทย แมจะเพยงระยะเวลาสน ๆ กตามและสอดคลองกบผลการศกษาของ วงศเดอน ภานวฒนากล (2553) ไดศกษาเรอง “อตลกษณของคนไทยเชอสายจนในเมองหาดใหญ” ไดอธบายถง “พนท” โดยมองวาพนทกบคนเปนสงทผกโยงตอกน มความซอนทบของคนกบพนท เพราะคนจะอยไดตองมพนท การทคนจะแสดงตวตนออกมานน ตองมพนทของการแสดงตวตน และการทคนจะแสดงตวตนในลกษณะใดนน ขนอยกบการใหความหมายของพนท เชนเดยวกนกบการสราง อตลกษณของครดในดวงใจทมอตลกษณทบซอนกนระหวางอตลกษณรวมของกลมครดในดวงใจและอตลกษณระดบปจเจกซงอตลกษณของครดในดวงใจ ถกสรางผานการปฏสมพนธในการท างานกบกลมบคคลตาง ๆ ไดแก ผบรหารสถานศกษา เพอนคร นกเรยนและผปกครองนกเรยน ในพนทของสถานศกษา นอกจากนการทผลการศกษาพบวา ครดในดวงใจมอตลกษณการสรางตวตนผานการท างานทเกนเกณฑมาตรฐาน ซงเปนการน าเสนอตวตนผานสญญะ ผลงาน เชงประจกษ สอดคลองกบแนวคดของ Peirce (1931 อางถงใน ไชยรตน เจรญสนโอฬาร, 2545) ทกลาววา สญญะ (Sign) จะมองคประกอบ 2 สวน คอ สวนทเปน ตวหมายหรอตวสอความหมายหรอรปสญญะ (Signifier) และตวหมายถงความหมายสญญะ กลาวคอ ผลงานเชงประจกษหรอรปสญญะ (Signifier) มนไมใชแคผลงาน ทเปนเอกสารเชงวชาการชนหนงเทานนแตมนมความหมายเชงสญญะ (Signified) มความหมายมากกวาความเปนเอกสารเชงวชาการทแสดงถงความเปนตวตนของครดในดวงใจกลาวคอ เปนผทมความรอบรในหลกการ เทคนคการจดการเรยนการสอน



22

สรางองคความรและนวตกรรมในการพฒนาองคกรและวชาชพ มความรความสามารถในการออกแบบและจดท าหนวยการเรยนรและแผนการจดการเรยนรทเนนผ เรยน เปนส าคญ เพอการพฒนาคณภาพของนกเรยน สอดคลองกบการวจยของ เยาวลกษณ กลามาก (2549) ไดศกษาการน าเสนอตวตนของวยรนผานสญญะของการบรโภคอาหารฟาสตฟด ผลการวจยพบวา วยรนไดเลอกอาหารฟาสตฟดใหเปนเครองมอ ในการน าเสนอตวตนและแสดงพฤตกรรมการแสดงออกเกยวกบรสนยม ความเปนตวตน บคลกภาพ ลกษณะความชอบสวนตวอน ๆ และไดเลอกอาหารฟาสตฟดใหเปนเครองมอในการน าเสนอตวตนโดยพนทในรานฟาสตฟดไดถกใชเพอสอสารความหมายเชงสญญะบางอยางทแตละคนสรางขนมาตามสภาพพนท บรบทของรานและบคลกภาพ วยรนไดสรางภาพลกษณและตวตนของความเปนคนรนใหม เปนบคคล ททนสมย มรสนยม มฐานะทางเศรษฐกจโดยแสดงออกผานสญญะของลกษณะ การรบประทานทดดมสไตล ผานทานง กรยาทาทางและอรยาบถตาง ๆ ทแสดงออกมาในระหวางทอยในรานฟาสตฟด ฟาสตฟดจงเปนสงทวยรนเลอกน าเสนอความเปนตวตนใหทกคนในสงคมไดรบรวาบคคลทบรโภคอาหารฟาสตฟดนนเปนกลมคนรนใหมทมความทนสมย เชนเดยวกนกบ การสรางอตลกษณของครดในดวงใจทมน าเสนอตวตนโดยผานผลงานเชงประจกษ ผลงานเชงประจกษไมใชแคเอกสารทางวชาการเทานน แตมความหมายแฝงความเปนตวตนของครดในดวงใจวามความรอบรทางวชาการ โดยผานการสอความหมายเชงสญญะ ขอเสนอแนะของกำรวจย ผลจากการศกษาในครงนนาจะเปนประโยชนตอบคคลและหนวยงาน ทเกยวของโดยตรง ดงน 1. ขอเสนอแนะกำรวจย จากผลการวจยเรองอตลกษณครดในดวงใจ เปนการเปดมมมองใหสงคม วงการศกษาไดเรยนรและเขาใจถงการมตวตนของครดในดวงใจในสถานศกษา เพอใหทกคนไดมองเหนคณคาของความเปนมนษยของครทมหนาทเพออบรมสงสอน ชแนะแนวทางนกเรยนใหเปนคนด คนเกง และมความสขของสงคม ใหวชาชพครเปนอาชพ



23

ทมเกยรตและมศกดศร เปนวชาชพชนสง ไดรบการยอมรบ และความนาเชอถอ จากบคคลทวไปในสงคม 2. ขอเสนอแนะตอหนวยงำนทเกยวของ หนวยงานทเกยวของโดยเฉพาะสถานศกษาและส านกงานเขตพนทการศกษา บคลากรในสถานศกษา ควรใหการยอมรบความเปนครดในดวงใจอยางแทจรง ควรมการบ ารงขวญ ใหก าลงใจในการท างาน เพอใหการท างานในสถานศกษามความรกสามคคกน เพอประโยชนสงสดตอนกเรยนซงเปนอนาคตของชาต และส านกงานเขตพนทการศกษาควรมนโยบายและสงเสรมสนบสนนชวยเหลอครดในดวงใจใหมคณภาพชวตทดขนเพอใหมขวญก าลงใจในการเดนหนาท าหนาทตอไป 3. ขอเสนอแนะในกำรวจยครงตอไป ในการศกษาครงตอไปควรมการศกษาเพมเตมโดยมการก าหนดหรอเลอกพนทของการศกษาทแตกตางกนออกไป เพอสะทอนใหเหนถงปรากฏการณทางสงคม ทแตกตางกนออกไป เชน ศกษาอตลกษณของผบรหารสถานศกษา หรออตลกษณ ของครหวหนาฝายวชาการ เพอใหเหนถงการสรางอตลกษณในแงมมตาง ๆ หรอเปนการศกษาเปรยบเทยบความเปนอตลกษณของผบรหารสถานศกษาสงกดส านกงาน เขตพนทการศกษาประถมศกษากบผ บรหารสถานศกษาสงกดส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เพอหาความเหมอนและความแตกตาง บรรณำนกรม ฉตรธดา หยคง . (2554) . อตลกษณของเภสชกรหญงในบรบทสงคมเมอง .

วทยานพนธศลปศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาพฒนามนษยและสงคม , มหาวทยาลยสงขลานครนทร.

ไชยรตน เจรญสนโอฬาร. (2543).วำทกรรมกำรพฒนำ:อ ำนำจ ควำมร ควำมจรง

เอกลกษณควำมเปนอน. กรงเทพฯ : วภาษา. ไชยรตน เจรญสนโอฬาร. (2545). สญญะวทยำ โครงสรำงนยม หลงโครงสรำง

นยมกบกำรศกษำรฐศำสตร. กรงเทพฯ : วภาษา.



24

นาสนน อาแซ . (2555) . กำรส รำงอตลกษณของเลขำนกำรแพทยใน

สถำนพยำบำล. วทยานพนธศลปศาสตรมหาบณฑต, สาขาวชาพฒนามนษยและสงคม มหาวทยาลยสงขลานครนทร.

ประสทธ ลปรชา. (2551). กำรคำพนทและอตลกษณมงดอยปย.ในอ ำนำจ พนทและอตลกษณทำงชำตพนธ : กำรเมองวฒนธรรมของรฐชำตในสงคมไทย. กรงเทพฯ : ศนยมานษยวทยาสรนธร (องคการมหาชน).

นทธนย ประสานนาม. (2550). “เพศ ชำตพนธ และปญหำเกยวกบอตลกษณใน

ภำพยนตรเรอง Touch of Pink.” [Online] Available http://www.mid nightuniv.org/midnight2545/document95248 [2558, กนยายน 2558]

พฒนา กตอาษา. (2546). ทองถนนยม. กรงเทพฯ : ส านกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต.

พทกษ ศรวงศ. (2542). กำรสรำงและกำรปรบเปลยนควำมเปนเพศและ

จนตนำกำรทำงเพศในกลมวยรนชำย. ปรญญานพนธการศกษาดษฎบณฑต สาขาวชาพฒนศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

เยาวลกษณ กลามาก. (2549). กำรน ำเสนอตวตนของวยรนผำนสญญะของกำร

บรโภคอำหำรฟำสตฟด. วทยานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑต. สาขาจ ต ว ท ย า ก า ร ศ ก ษ า แ ล ะ ก า ร แ น ะ แ น ว ค ณ ะ ศ ก ษ า ศ า ส ต ร , มหาวทยาลยเชยงใหม.

วงศเดอน ภานวฒนากล. (2553). อตลกษณของคนไทยเชอสำยจนในเมอง

หำดใหญ. วทยานพนธศลปศาสตรมหาบณฑต,สาขาวชาพฒนามนษยและสงคม,มหาวทยาลยสงขลานครนทร.

ศกรนทร สวรรณโรจน. (2550). “ครตามแนวพระราชด าร” วทยำจำรย. 101(4) : 40. ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา. (2556). กรอบและทศทำงกำรวจยทำงกำร

ศกษำของประเทศ (พ.ศ.2555-2558) เพอสนบสนนกำรด ำเนนงำนตำมนโยบำยดำนกำรศกษำของรฐบำล. กรงเทพฯ : หางหนสวนจ ากด เจรญผลกราฟค.



25

อภญญา เฟองฟสกล. (2546). อตลกษณ. กรงเทพฯ: คณะกรรมการสภาวจยแหงชาต สาขาสงคมวทยา ส านกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต.

อ าพรรณ ปานเจรญ. (2556). วำทกรรมนกเรยนนำยรอยต ำรวจหญง . บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร.

Documents

อัตลักษณ์ครูดีในดวงใจ1 Identity of Good ...webportal.pkru.ac.th › data_journals › 58f68ed123fcb98ed61c...วารสารว ชาการมหาว