Strategic management of the local government in Phuket.webportal.pkru.ac.th/data_journals/58f68ed123fcb98ed61c504d481f… · จังหวัดภูเก็ต1 Strategic management

วารสารวชาการมหาวทยาลยราชภฏภเกต

ปท 12 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2559

197

ยทธศาสตรการจดการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถน จงหวดภเกต1

Strategic management of the local government in Phuket.

สมเรง โภชนาธาร2, ดร.เสาวคนธ สดสวาสด3

Samroeng phochanathan, Dr. Saovakon Sudsawasd

บทคดยอ การวจยครงนมวตถประสงคเพอ (1) ศกษาศกยภาพของจงหวดภเกตทเออตอการจดการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถนจงหวดภเกต (2) เพอจดท ายทธศาสตรการจดการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถนจงหวดภเกต เปนการวจยเชงคณภาพ (Qual i ta t ive Research ) โดยศกษาคนควาจากเอกสาร แนวคดทฤษฎ งานวจย ทเกยวของ และการสมภาษณเชงลกประกอบกบการสมมนากลมเปาหมาย ไดแก การสมภาษณเชงลกจากกลมเปาหมาย จ านวน 25 คน และจดสมมนา จ านวน 117 คน ซงประกอบดวย (1) ผบรหารองคกรปกครองสวนทองถน (2) ปลด รองปลด องคกรปกครองสวนทองถน (3) ผบรหารกองการศกษาผบรหารส านกการศกษา องคกรปกครองสวนทองถน (4) ผบรหารสถานศกษาสงกดองคกรปกครองสวนทองถน และสงกดเขตพนทการศกษา (5) ผทรงคณวฒ

1ดษฎนพนธหลกสตรรฐประศาสนศาสตรดษฎบณฑต สาขารฐประศาสนศาสตร มหาวทยาลยราชภฎภเกต 2558 2 นกศกษาหลกสตรรฐประศาสนศาสตรดษฎบณฑต สาขารฐประศาสนศาสตร มหาวทยาลยราชภฎภเกต 2558 3รองศาสตรจารย คณะสงคมศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร อาจารยทปรกษา



198

ผลการวจยพบวา 1. ศกยภาพของจงหวดภเกตทเออตอการจดการศกษาขององคกรปกครอง

ส วนท อง ถ นในจ งหว ดภ เ ก ต ประกอบด วย 5 ป จจ ย ค อ เ ป นช มชนเม อ ง (2) มฐานเศรษฐกจทเขมแขงมนคงและเตบโตอยางตอเนอง (3) ศกยภาพของประชากรมสง สวนใหญมรายไดด มการศกษาหลายระดบ หลายอาชพ หลายชนชาต (4) มเทคโนโลยททนสมย (5) มโครงสรางพนฐานทสมบรณทงระบบสาธารณปโภค การคมนาคม ระบบการสอสาร โทรคมนาคม อนเตอรเนตระบบเทคโนโลยสารสนเทศ

2. ยทธศาสตรการจดการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถนจงหวดภเกต ใชยทธศาสตร CLAMP ประกอบดวย C หมายถง Classification Education Strategy คอ การจ าแนกระดบการศกษา L หมายถง Leadership Strategy คอ ภาวะผน า A หมายถง Administration Education Strategy คอ ยทธศาสตรการบรหารการศกษา M หมายถง Management Instruction Strategy คอ การจดการเรยนการสอน และ P หมายถง Participate Strategy คอ การมสวนรวม ค าส าคญ : ยทธศาสตรการจดการศกษา องคกรปกครองสวนทองถนจงหวดภเกต CLAMP Strategy

Abstract

The purposes of this research were (1) to study the potentiality of education management of local administration in Phuket province (2) to study the strategy of education management of local administration in Phuket province.This research was utilized a qualitative research by studying and searching from documents, samples, theory, concerned researches and an in-depth interview in a seminar of 117 people who were (1) Executive Administrator from local administration(2) Chief,Deputy Chief of local administratori(3)iDirector of the Education Division of local administration 4) School Director of local administration (5) Eminent persons The result revealed that



199

1. The potentiality of local administration in Phuket province was accordant in education management with 5 factors (1) Urban area (2) The growth and stability Economy (3) High potential population who well earned, were well educated and most varied nationalities (4) Modern technology (5) The completed public facilities, logistics, communication system, telecommunications, internet and information technology. 2. The strategy of education management of local administration in Phuket province was CLAMP Mode and consisted of (1) C is Classification Education Strategy (2) L is Leadership Strategy (3) A is Administration Education Strategy (4) M is Management Strategy and (5) P is Participate Strategy. Keywords : The strategy of education management,local administration Phuket, Clamp Strategy บทน า ระบบการศกษาไทยปจจบนเปนระบบการศกษาตามแผนการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2535 ทเปดโอกาสใหบคคลเรยนรเพอพฒนาตนเองไดเหมาะสมกบวย ทงชวงปฐมวย วยเดกและ เยาวชน การศกษาส าหรบผ ใหญ และส าหรบผ สงอาย ไดอยางตอเนองตลอดชวต โดยอาศยรปแบบตางๆ ทงการศกษาทจดตามแนวระบบโรงเรยนและการศกษาทเกดจากกระบวนการเรยนรในวถชวต ในครสตศตวรรษท 21 ประเทศไทยจะกลายเปนชมชนเลกๆ ของเครอขายโลกจะตองแขงขนและรวมมอกบนานาประเทศ บคคลส าคญและองคกรตางๆ ของประเทศไทยจ าเปนตองใหความส าคญกบการศกษาเพอพฒนาคนใหมศกยภาพ มความพรอมในการแขงขนกบสงคมโลก ซงวสยทศนของบคคลและองคกรทมตอการศกษา เปนความหวงและอนาคตการศกษาของชาต หรอการพฒนาทรพยากรบคคลของประเทศใหม ความสามารถทเขมแขง ดงพระปรชาญาณทยาวไกลของพระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรงชใหเหนวา การใหการศกษาเปนงานใหญและกวางขวางทไมใช จะท าส าเรจไดโดยใครแตล าพง ตองอาศยการมสวนรวมของคนสวนใหญมารวมมอกน จดการศกษาของประเทศจงจะเปนผลส าเรจได โดยจะเหนไดจากพระบรมราโชวาท



200

ทพระราชทานแกคณะกรรมการบรหารมลนธชวยนกเรยนทขาดแคลนในพระบรมราชปถมภ เมอวนท 20 กนยายน พ.ศ. 2512 และพระราชด ารส แกสมาชกสโมสร ไลออนซ แหงประเทศไทย เมอวนท 5 มกราคม พ.ศ. 2513 มความล าดบ ดงน

เพอตอบสนองพระบรมราโชวาทดงกลาว รฐบาลจงมนโยบายขยายโอกาส

ทางการศกษา ภาคบงคบเปน 9 ป และจดการศกษาขนพนฐาน 12 ป เพอให การปรบเปลยนการจดการศกษาใหเปนการศกษาทด มคณภาพ ไดมาตรฐานสามารถผลตคนทมคณภาพ และเปนการศกษาทสอดคลองกบสภาพของ โลกในปจจบน พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พทธศกราช 2542 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 พรอมกฎกระทรวงทเกยวของ และพระราชบญญตการศกษาภาคบงคบ พ.ศ. 2545 ซงแบงการจดการศกษาออกเปน 2 ระดบ คอ การศกษาขนพนฐานและการศกษาระดบอดมศกษา โดยการศกษาขนพนฐานแบงออกเปน 3 ระดบ คอ การศกษาระดบกอนประถมศกษา การศกษาระดบประถมศกษา และการศกษาระดบมธยมศกษา และเปนทยอมรบกนวา การจดการศกษาดงกลาวเปนรากฐานส าคญของการจดการศกษาของชาต อนเนองจากบคคลมสทธเสมอกนในการรบการศกษา อยางทวถงและมคณภาพโดยไมเสยคาใชจายใดๆ ดงนน วถทางหนงในการพฒนาคณภาพประชากรของประเทศในเบองตน คอ การพฒนาคณภาพการจดการศกษา

“. . .ในประเทศไทยน ถาดจากสถต กมพลเมองเพมขนทก ๆ วน จงสนนษฐานไดวาพลเมองของประเทศไทยนอยในวยเรยนอยเปนสวนมาก ทกๆ ป การทสวนรวมคอ ประชาชนทงประเทศเลงเหนความส าคญของการศกษาเปนสง ทดแลว จงตองชวยกนจดการใหเยาวชน ใหประชาชนทเกดขนมาใหมนไดมโอกาสไดรบการศกษาทดเราจะไปอาศยรฐบาลหรออาศย ทางราชการทจะชวยใหบานเมองมความเจรญดานเดยวไมได เพราะวา ในสมยนถอวาเปนสมย ประชาธปไตย ทกคนมสวนในงานของประเทศชาต...”



201

ทงภาคบงคบ และการจดการศกษาขนพนฐานใหสอดคลองกบพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พทธศกราช 2542 (กระทรวงศกษาธการ, 2542 : 8) องคกรปกครองสวนทองถน (อปท.)ในฐานะทเปนหนวยงานหนงทมสทธจดการศกษา ในระดบใดระดบหนงหรอทกระดบตามความพรอมและความตองการภายในทองถนซงเปนไปตามบทบญญตแหงพระราชบญญตการศกษาแหงชาตพทธศกราช 2542 ประกอบกบพระราชบญญตก าหนดแผนและขนตอนการกระจายอ านาจ ใหแกองคกรปกครองสวนทองถน พทธศกราช 2542 ไดก าหนด อ านาจ บทบาทหนาทขององคกรปกครองสวนทองถน ในดานการจดการศกษา ดง มาตรา 16 (9) ใหเทศบาล เมองพทยา และองคการบรหารสวนต าบล มอ านาจและหนาทในการจดบรการสาธารณะดานการจดการศกษาเพอประโยชนของประชาชนในทองถนของตนเอง มาตรา17(6)ใหองคการบรหารสวนจงหวดมอ านาจและหนาทในการจดบรการสาธารณะดานการจดการศกษาเพอประโยชนของประชาชนในทองถนของตนเอง จากกฎหมายดงกลาว ท าใหองคกรปกครองสวนทองถนตองจดท าแผนพฒนาทองถนของตนเอง กอรปกบระเบยบกระทรวงมหาดไทยวาดวยการจดท าแผนพฒนาขององคกรปกครองสวนทองถน พ.ศ. ๒๕๔๘ ก าหนด "แผนยทธศาสตรการพฒนา" ทหมายถง แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมขององคกรปกครองสวนทองถนทก าหนดยทธศาสตร และแนวทางการพฒนาขององคกรปกครองสวนทองถน ซงแสดงถง วสยทศน พนธกจ และจดมงหมายเพอการพฒนาในอนาคต โดยสอดคลองกบแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต แผนการบรหารราชการแผนดน ยทธศาสตรการพฒนาจงหวด อ าเภอ และแผนชมชน นอกจากนองคกรปกครองสวนทองถน ยงจะตองมหนาทจดท าแผนยทธศาสตรการพฒนาการศกษา และแผนพฒนาการศกษาสามป เพอเปนแนวทางในการพฒนาการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถนส าหรบสถานศกษาในสงกดตลอดจน ใหมแนวทางในการจดการศกษา ในทศทางเดยวกน ทงน แผนยทธศาสตรการพฒนาการศกษาขององคกรปกครอง สวนทองถนเปนแผนทแสดงถงทศทางการจดการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถน ซงจะตองสอดคลองกบปญหาและความตองการของประชาชน และเปนไปในทศทาง



202

เดยวกนกบแผนพฒนาการศกษาของชาต จะเหนวา มเจตนารมณทจะใหทองถน เขามามบทบาทในการสงเสรมและสนบสนนเรองคณภาพชวตเดก สตร ผสงอาย และผ ดอยโอกาส ใหมโอกาสด ารงชวตในสงคมทด และสรางความเทาเทยมในการรบบรการดานการศกษา การจดการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถนจงหวดภเกต ชวงเวลาทผานมาตงแตประเทศไทยไดมพระราชบญญตเทศบาล พ.ศ. 2496 ณ วนท 18 กมภาพนธ 2496 หลงจากทมการใชพระราชบญญตดงกลาวจงหวดภเกต ไดเกดองคกรปกครองสวนทองถนขนเปนแหงแรก คอ เทศบาลเมองภเกตและไดจดตงตามภาระหนาท ซงตองรบผดชอบดแลการจดการศกษาดวย ซงในชวงทผานมาเทศบาลเมองภเกต ไดพฒนาและเจรญเตบโตขนตามล าดบ ไดขยายยกฐานะเปนเทศบาลนครภเกต ส าหรบการจดการศกษาของเทศบาลนครภเกต ไดมการด าเนนการพฒนามา โดยตลอดจนเปนทยอมรบของผปกครองในทองถน ซงอาจกลาวไดวาแนวทางในการพฒนาการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถนจงหวดภเกต เทศบาลนครภเกต ไดสรางแบบอยางทดไว โดยจากการพฒนาการศกษาของเทศบาลนครภเกต อยางตอเนอง จงท าใหเกดผลงานการจดการศกษาเปนอยางมาก เชน นกเรยนและโรงเรยน ไดรบการคดเลอกใหไดรบรางวลพระราชทาน และเดกนกเรยนทเปนผลผลตจากเทศบาลนครภเกตเปนทยอมรบของสงคมจงหวดภเกตและระดบประเทศ ในป พ.ศ. 2537 รฐบาลไทยไดตราพระราชบญญตสภาต าบลและองคการบรหารสวนต าบล พ.ศ.2537 ซงมผลบงคบใชเมอวนท 26 พฤศจกายน 2537 ตามพระราชบญญตดงกลาวท าใหเกดรปแบบการบรหารองคกรปกครองสวนทองถนขนอกรปแบบหนง คอ องคการบรหารสวนต าบล และในป พ.ศ. 2540 รฐบาลไดตราพระราชบญญตองคการบรหารสวนจงหวดขน ประกาศใชเมอวนท 19 ตลาคม 2540 ท าใหเกดรปแบบการปกครองสวนทองถนขนอกรปแบบหนง เรยกวา องคการบรหารสวนจงหวด ท าใหองคกรปกครองสวนทองถนทเกดขน มหนาทตองรบผดชอบในการจดการศกษาดวย ท าใหองคกรปกครองสวนทองถนจงหวดภเกต มทงหมด19 องคกรปกครองสวนทองถน ประกอบดวย เทศบาลนครภเกต เทศบาลต าบลรษฎา เทศบาล



203

เมองปาตอง เทศบาลเมองกะท เทศบาลต าบลกะรน เทศบาลต าบลวชต เทศบาลต าบลเชงทะเล เทศบาลต าบลเทพกระษตร เทศบาลต าบลราไวย เทศบาลต าบลศรสนทร เทศบาลต าบลฉลอง เทศบาลต าบล ไมขาว เทศบาลต าบลปาคลอก องคการบรหารสวนจงหวดภเกต องคการบรหารสวนต าบล เชงทะเล องคการบรหารสวนต าบลสาค องคการบรหารสวนต าบลเทพกระษตร องคการบรหารสวนต าบลเกาะแกว และ องคการบรหารสวนต าบลกมลา ซงทง19 องคกรปกครองสวนทองถนตางกจดท าแผนการจดการศกษาแตกตางกนไปตามนโยบายของผบรหารและตามความตองการของประชาชนในทองถนเปนหลก มทศทางการจดการศกษาทไมชดเจน ท าใหเกดประเดนปญหาขน เปนจ านวนมาก ผ วจยเหนวาจงหวดภเกต เปนจงหวดทมลกษณะพเศษ เปนจงหวดทม ชอเสยงทางดานการทองเทยว การศกษาจงเปนปจจยส าคญยง ทมผลตอการพฒนา จงหวดภเกตใหมความเจรญในทกๆ ดาน ผ วจยจงสนใจทจะศกษาศกยภาพของ จงหวดภเกตทเออตอการจดการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถนจงหวดภเกต และยทธศาสตรการจดการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถนจงหวดภเกต ไปในทศทางเดยวกน ซงเมอด าเนนการแลวเสรจจะท าใหไดมาซงองคความรใหม เปนตวแบบใหหนวยงานตางๆ ทรบผดชอบตอการจดการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถนจงหวดภเกต จกไดน าไปใชเปนฐานขอมล เพอพฒนาการจดการศกษา ใหเกดประสทธภาพ เกดประสทธผล และใชเปนแนวทางเผยแพรสองคกรทเกยวของเพอใชประโยชนตอไป

วตถประสงคของการวจย

1. เพอศกษาศกยภาพของจงหวดภเกตทเออตอการจดการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถนจงหวดภเกต 2. เพอจดท ายทธศาสตรการจดการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถนจงหวดภเกต



204

ขอบเขตของการวจย การวจยครงน เปนการศกษาองคความร ความเขาใจในบรบทของจงหวดภเกต การศกษา แนวคดทฤษฎ ขอระเบยบ ขอกฎหมาย เอกสารงานวจยทเกยวของ การว เคราะห จดแขง จดออน โอกาส และภยคกคาม การสมภาษณเ ชงลก การจดสมมนาท เ กยวของกบการจดการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถน เพอใหไดมาซงศกยภาพของจงหวดภเกตทเออตอการจดการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถนจงหวดภเกต และยทธศาสตรการจดการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถนจงหวดภเกต

ขอบเขตดานเนอหา การวจยครงน เปนการศกษาเพอทจะท าใหทราบถงศกยภาพของจงหวดภเกตทเออตอการจดการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถน และใหไดมาซงยทธศาสตรทเปนเอกลกษณเฉพาะของจงหวดภเกต น าไปพฒนาการจดการศกษา ขององคกรปกครองสวนทองถนจงหวดภเกตใหมประสทธภาพ และประสทธผลยงขน

ขอบเขตดานพนท พนท ทท าการเกบขอมลในการวจยครงน คอ จงหวดภเกต โดยครอบคลม พนททงหมด 3 อ าเภอ รวมทงสน 19 องคกรปกครองสวนทองถน

ขอบเขตดานผใหขอมลส าคญ การศกษา ผวจยใชวธการเลอกแบบเจาะจง โดยจ าแนกเปน 3 กลม คอ

1. กลมผ บ รหารการศกษาไดแก ผ อ านวยการส านกการศกษา ผอ านวยการกองการศกษา และหวหนากองการศกษาสงกดองคกรปกครองสวนทองถนจงหวดภเกต

2. กลมผบรหารสถานศกษา ไดแก ผบรหารสถานศกษา (ผอ านวยการสถานศกษา รองผอ านวยการสถานศกษา) สงกดองคกรปกครองสวนทองถนจงหวดภเกต และสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาจงหวดภเกต



205

3. กลมทมสวนเกยวของในการจดการศกษา ไดแก ผ บรหารองคกรปกครองสวนทองถน (นายก รองนายก) ปลด รองปลดองคกรปกครองสวนทองถนจงหวดภเกต และผทรงคณวฒ

ขอบเขตระยะเวลา ผ วจยไดก าหนดระยะเวลาในการศกษาวจยครงน ท าการศกษาในชวง

ระยะเวลา ระหวาง ป พ.ศ.2556-2558

วธด าเนนการวจย การวจย เรอง ยทธศาสตรการจดการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถนจงหวดภเกต เปนการวจยเชงคณภาพ (Qualitative research) โดยมขนตอนและกระบวนการ ดงรายละเอยดตามขนตอนดงตอไปน

กลมเปาหมาย

กลมเปาหมายในการศกษาครงน ผ วจยแบงเปาหมายออกเปน 2 กลม ตามวตถประสงคของการวจย ดงน

สวนท 1 กลมเปาหมายกลมท1 มเปาหมายเพอใหไดมาซงขอมลในการวเคราะหศกยภาพของจงหวดภเกต ทเออตอการจดการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถนจงหวดภเกต ประกอบดวย

1 . กลมผ บ รหารการศกษา ไดแก ผ อ านวยการส านกการศกษา ผ อ านวยการกองการศกษา และหวหนากองการศกษา สงกดองคกรปกครองสวนทองถนจงหวดภเกต

2. กลมผบรหารสถานศกษาไดแก ผบรหารสถานศกษา (ผอ านวยการสถานศกษา รองผอ านวยการสถานศกษา) สงกดองคกรปกครองสวนทองถนจงหวดภเกต และสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาจงหวดภเกต



206

3. กลมทมสวนเกยวของในการจดการศกษา ไดแก ผ บรหารองคกรปกครองสวนทองถน (นายก รองนายก) ปลด รองปลด องคปกครองสวนทองถนจงหวดภเกต และผทรงคณวฒ ทง 3 กลมรวมจ านวนทงสน 25 คน

สวนท 2 กลมเปาหมายกลมท 2 มเปาหมายเพอใหไดมาซงยทธศาสตรการจดการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถนจงหวดภเกต ประกอบดวย

1. กลมผ บ รหารการศกษาไดแก ผ อ านวยการส านกการศกษา ผ อ านวยการกองการศกษา และหวหนากองการศกษา สงกดองคกรปกครองสวนทองถนจงหวดภเกต

2. กลมผบรหารสถานศกษา ไดแก ผบรหารสถานศกษา (ผ อ านวยการสถานศกษา รองผอ านวยการสถานศกษา) สงกดองคกรปกครองสวนทองถนจงหวดภเกต และสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาจงหวดภเกต

3. กลมทมสวนเกยวของในการจดการศกษา ไดแก ผ บรหารองคกรปกครองสวนทองถน (นายก รองนายก) ปลด รองปลด องคปกครองสวนทองถนจงหวดภเกต และผทรงคณวฒทง 3 กลมรวมจ านวนทงสน 117 คน

เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล

เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลในการวจยครงน ผวจยไดแบงออกเปน 2 สวนตามลกษณะของการวจย ซงสามารถอธบายได ดงน

สวนท 1 การสมภาษณเชงลก ( In – Depth Interviews)ทมโครงสรางจากผ วจยสรางขนโดยการวเคราะห จดแขง จดออน โอกาส และอปสรรคหรอภยคกคาม ของการจดการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถนจงหวดภเกต และบรบทของจงหวดภเกต รวมทงการคนควาขอมลจากเอกสาร งานวจยทเกยวของกบยทธศาสตรและแนวทางการจดการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถนจงหวดภเกต และนอกจากการศกษาคนควาเอกสารแลว ยงไดสมภาษณพดคยกบผทเกยวของกบการจด



207

การศกษาขององคกรปกครองสวนทองถนจงหวดภเกต และหนวยงานดานการศกษาจงหวดภเกต

โดยใหผ ถกสมภาษณไดแสดงความคดเหนอยางเสรภายใตบรรยากาศ การสนทนาแลกเปลยนแบบเปนกนเองดวยค าถามหลกทครอบคลมประเดนตา ง ๆ ตามกรอบแนวคดและวตถประสงคการวจยในประเดนดงตอไปน

1. ศกยภาพของจงหวดภเกตทเออตอการจดการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถนจงหวดภเกต

2. ยทธศาสตรการจดการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถนจงหวดภเกต สวนท 2 การจดสมมนา โดยผ วจยไดน ารางยทธศาสตรการจดการศกษา ขององคกรปกครองสวนทองถนจงหวดภเกต เขาสกระบวนการ สงเคราะห วเคราะห โดยผานผทมสวนเกยวของกบการจดการศกษาจงหวดภเกต จ านวน 117 ทาน เพอใหไดมาซงยทธศาสตรการจดการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถนจงหวดภเกต

การตรวจสอบโดยอาจารยทปรกษา

ผ วจยไดน ารางยทธศาสตรท รางไว น าเสนออาจารยทปรกษาตรวจสอบ ความถกตองสมบรณ พรอมทงอธบาย ความเปนมา และขอใหแสดงความคดเหนหรอเสนอแนะเพมเตม เพอใหสามารถน าไปสการปฏบตทมประสทธภาพมากยงขน

การเกบรวบรวมขอมล

1. การสมภาษณไดด าเนนการดงน

1.1 ผวจยท าการนดหมายกบผใหขอมลส าคญ และท าการสมภาษณเชงลกเปนรายบคคล

1.2 ผ วจย ก าหนดวน เวลา และสถานท พรอมทงเตรยมประเดนการสมภาษณตามแนวทางการสมภาษณทก าหนดไวเพอเจาะลกในทศนคตและมมมอง ทตองการวจยทงทเปนขอเทจจรง ความคดเหนและขอเสนอแนะในลกษณะตาง ๆ โดย



208

ใชเครองบนทกเสยง (ในกรณทไดรบอนญาตใหใชเครองบนทกเสยง) รวมกบการจดบนทกทผ วจยเตรยมขน ผ วจยจะด าเนนการเกบรวบรวมขอมลดวยตนเองเพอใหทราบถง ศกยภาพของจงหวดภเกตทเออตอการจดการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถนจงหวดภเกต ยทธศาสตรการจดการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถนจงหวดภเกต แลวน าผลการสมภาษณมาวเคราะหจดท าเปนรางยทธศาสตร และน ารางยทธศาสตรทไดไปจดสมมนา 2. จดสมมนาเพอวพากษรางยทธศาสตรการจดการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถนจงหวดภเกต

การตรวจสอบขอมล

การตรวจสอบขอมลภายหลงจากการเกบรวบรวมขอมลไดตามวตถประสงคของการวจยแลว ผวจยด าเนนการตรวจสอบขอมลดวยการใชค าถามเดยวกนกบหลาย ๆ คนเพอเปรยบเทยบค าตอบกบขอมลทได พรอมทงตรวจสอบคณภาพของขอมลทได ใหมประสทธภาพ อนเปนการตรวจสอบแบบสามเสา (data triangulation) ดงน

1. ดานขอมล เมอผ วจยไดขอมลแลว น าขอมลดงกลาวมาเปรยบเทยบ แหลงเวลา แหลงสถานท และแหลงบคคลโดยพจารณาขอมลทไดน ามาเปรยบเทยบกบขอมลเดม แหลงขอมลจะมความหลากหลาย เชน ตงค าถามเดยวกบคนหลาย ๆ คน หรอพจารณาเปรยบเทยบขอมลทไดมาจากบคคลกบทไดมาจากการส ารวจเอกสาร หรอขอมลทไดจากการสงเกตมาเทยบกบขอมลทไดจากการสมภาษณในประเดนเดยวกน ประกอบกบในการสมภาษณผ วจยจะท าการสมภาษณตวแทนจากบคคลหนวยงานอนจ านวนหนง ท าใหไดมาซงขอมลทเปนลกษณะมมมองจากหนวยงานอนมาผสมผสานกบขอมลทมาจากมมมองของบคคลในองคกรปกครองสวนทองถน

2. ดานผ สอบถาม ผ วจยไดด าเนนการเกบรวบรวมขอมลและวเคราะหขอมลตรวจสอบบทวเคราะหขอมลและบทสรปในการวจยครงน เพอใหเกดประสทธภาพ มากยงขน



209

การวเคราะหขอมล

ขอมลทไดจากการสมภาษณ และการจดสมมนา ซงมลกษณะเปนความคดเหน และขอเสนอแนะ ผ วจยไดวเคราะห และน าเสนอขอมลในลกษณะขอมลเชงคณภาพ ใชวธการรายงานเชงพรรณนา (Descriptive Analysis) ตามทก าหนดไวเพอใหไดซงวตถประสงคของงานวจย โดยผลสดทายผวจยน าเสนอ ศกยภาพของจงหวดภเกตทเออตอการจดการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถนจงหวดภเกต ยทธศาสตรการจดการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถนจงหวดภเกต

ผลการศกษา

ศกยภาพของจงหวดภเกตท เออตอการจดการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถนจงหวดภเกต

ศกยภาพของจงหวดภเกตทเออตอการจดการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถนจงหวดภเกต หมายถง ความพรอม ความสมบรณของทรพยากร กระบวนการ รวมถงความสามารถของบคคลในการจดการศกษา จากการศกษาพบวา ศกยภาพของจงหวดภเกตทเออตอการจดการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถนจงหวดภเกต ประกอบดวย 5 ประการดวยกน คอ

1. ความเปนชมชนเมอง (Urban area)ภเกตมความเปนมาทยาวนาน จากบนทกของนกเดนเรอ คลอดอส ปโตเลม เมอ พ.ศ. 700 เรยกผนดนบรเวณนวา “แหลมตะโกลา” ซงเปนเสนทางเดนเรอของนกเดนเรอในอดตจวบจนระหวาง พ.ศ. 2054-2397 ปรากฏหลกฐานในแผนทเดนเรอของชาวยโรปมาเอเซยตะวนออก เรยกผนดนนวา “จงซลอน” กอนจะมาเปน “ถลาง” ในยคทมการคนพบแรดบก ท าให มผคนอพยพเขามาตงรกรากเปนชมชนเพอท าเหมองแรดบกความเจรญและชมชนเมองจงยายไปตามแหลง ทพบสายแรมการท าสนธสญญากบตางชาต สงผลใหธรกจการคาดบกขยายตวอยางกวางขวางคนจนพากนหลงไหลเขามาท าเหมองจนกลายเปนชน กลมใหญจนถงรชสมยพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว ไดรวบหวเมองชายทะเลตะวนตกตงเปนมณฑลภเกต และเมอป พ .ศ. 2476 ไดยกเลกมณฑล



210

เทศาภบาล เปลยนมาเปนจงหวดภเกตจนถงปจจบน ตอมาประมาณป พ.ศ. 2510 ธรกจเหมองแรเรมถดถอยลง กมการน าแนวคดการท าธรกจทองเทยวเขามาทดแทน จากความเจรญทางดานการทองเทยว ไดชกน าใหประชากรจากทวสารทศ ทงชาวไทยและตางประเทศเขามาตงถนฐาน ประกอบอาชพในจงหวดภเกต กอเกดเปนชมชนเมองขนาดใหญขยายเตมทงพนท มจ านวนครวเรอนถง 186,848 ครวเรอน มความหนาแนนถ ง 617 คนตอตาราง ก โล เมตร (ท ท าการปกครองจงหวดภ เ กต : 2554 ) มสถานศกษาในสงกดเขตพนทการศกษาภเกตเปนจ านวน 56 โรงนกเรยนทงสน 30,172 คน (ส านกงานเขตพนทการศกษาภเกต : 2553)

2. มฐานเศรษฐกจทเขมแขงมนคง(Economic base)นบแตอดตถงปจจบน จากป พ.ศ. 2315 กปตนฟรานซส ไลท พอคาในสงกดบรษทอนเดยตะวนออก ไดน าเรอก าปนมาท าการคาทเมองถลางและไดแตงงานกบสาวชาวเมองถลางเชอสายโปรตเกส และตงรกรากอยทบานทาเรอ ตอมากปตนฟรานซส ไลท ไดขอพระบรมราชานญาตจากสมเดจพระเจากรงธนบรผกขาดการคาแรดบก ซงไดรบพระบรมราชานญาตเนองจากพระเจากรงธนบรมพระราชด ารทจะฟนฟฐานะเมองไทยหลงสงคราม ซงประสบปญหาขาวยากหมากแพง การคาแรดบกจงเปนหนทางชวยเหลอประเทศ ทางหนงตอมาคณเทยนบตรคณหญงจน (ทาวเทพกระษตร) ไดพบแหลงแรดบก ขนาดใหญทบานตะป า (บานสะป า) กจการเหมองแรดบกจงเปนกจการทสรางเศรษฐกจทมนคงใหแกจงหวดภเกตมาอยางยาวนาน จากอดตทรายไดของจงหวด มาจากอตสาหกรรมการท าเหมองแรดบก จวบจนปจจบนรายไดหลกของจงหวด เปลยนมาเปนรายไดจากอตสาหกรรมการทองเทยวและธรกจท เ กยวเนองกบ การทองเทยวจงหวดภเกตกยงคงเปนจงหวดทท ารายไดเขาสประเทศเปนอนดบตนๆ มาโดยตลอด โดยสามารถสรางรายไดใหแกประเทศเปนอนดบ 1 ในภาคใตและอนดบ 10 ของประเทศ จงหวดภเกตจงเปนจงหวดทมฐานะทางเศรษฐกจทมนคงมากจงหวดหนง

3. ศกยภาพของประชากรมสง (Population potential) ภเกตมบคคล ทส าคญในการสรางความเจรญมาตงแตอดต เทาทปรากฏในประวตศาสตร อาท



211

ทาวเทพกระษตร-ทาวศรสนทร (คณหญงจน-คณหญงมก) ทมบทบาทส าคญในการน าชาวบานตอสกองทพพมาในศกเกาทพ จนรกษาเมองถลางไวได หลวงพอแชมหรอพระครวสทธวงษาจารยญาณมน วดฉลอง (วดไชยธาราราม) ทเปนศนยรวมขวญก าลงใจใหแกชาวบานตอสกบกลมองยชาวจนทกอความวนวายในจงหวดภเกต พระยารษฎานประดษฐมหศรภกด (คอซมบ ณ ระนอง) สมหเทศาภบาลมณฑลภเกต ผ ก าหนดแนวทางและรปแบบการพฒนาเมองภเกตในดานตางๆ จนเปนรากฐานในการพฒนามาจนถงปจจบน นายอวน สระกล ผ วาราชการจงหวดภเ ก ต ผ วางแนวทาง การเปลยนแปลงภเกตจากอตสาหกรรมเหมองแรมาเปนอตสาหกรรมทองเทยว คณพนเพม สวรรณาคาร ผ รเรมกจการทองเทยวในจงหวดภเกต คณคณต ยงสกล ผ รเรมกจการทาเรอเพอการทองเทยวหรอมารนา นอกจากบคคลส าคญเหลานแลว จงหวดภเกตยงมปราชญชาวบาน และภมปญญาทองถนอกมากมาย ซงลวนแตมบทบาทส าคญในการผลกดนใหจงหวดภเกตเจรญรดหนามาจนถงปจจบนโดยเฉพาะอยางยงทางดานการศกษาของจงหวด

4. มเทคโนโลยททนสมย (Technology)ในชวงแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 9แนวทางการพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยทส าคญ คอ ประยกตใช พฒนาตอยอดเทคโนโลย และสนบสนนการพฒนานวตกรรมเพอเพมประสทธภาพในการผลตสนคาและบรการ โดยรวมมอกบภาคเอกชนและเกษตรกร ผ ใชประโยชนจากเทคโนโลยในการก าหนดแนวทางด าเนนการเฉพาะสาขาทประเทศไทยมศกยภาพ และเรงพฒนาสงคมไทยใหมพนฐานความร ความคดทางวทยาศาสตร พฒนาบคลากรดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยในสาขาท เปนความตองการ ทงดานปรมาณและคณภาพอยางพอเพยง รวมทงยกระดบการใชและพฒนาเทคโนโลยสารสนเทศเพอท าใหเกดความพรอมดานโครงสรางพนฐานทางเทคโนโลย อนจะเปนการสรางบรรยากาศการลงทนในกจการทใชเทคโนโลยสงในระยะตอไป ในการน จ าเปนตองปรบปรงการบรหารงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยใหเปนไปใน เ ชง รก ประยกตใชเทคโนโลยทมอยแลว เพอลดสดสวนการพงพาเทคโนโลย จากตางประเทศ และสรางกลไกการกระจายความรและบรการดานวทยาศาสตรและ



212

เทคโนโลยสคนในชนบท เพอลดชองวางทางสงคมและเพมโอกาสทางเศรษฐกจใหแกประชาชนสวนใหญของประเทศ และจากการทจงหวดภเกตเปนเมองทองเทยวระดบโลกผลกดนใหจงหวดภเ กตพฒนาโครงสรางพนฐานทางเทคโนโลยททนสมย ทงระบบสอสารและอนเตอรเนต เชน มเครอขายการสอสารระบบไฟเบอรออพตก 3 วงจรเชอมตอกน มอนเตอรเนต บรอดแบรนดความเรวสงแบบมสายและไรสาย มระบบกรดขอมลดานพลงงานไฟฟา SCADA เปนตน

5. มโครงสรางพนฐานทสมบรณ (Infrastructure)จากการทภเกตเปนเมองทองเทยวส าคญสามารถท ารายไดเขาประเทศปละเกอบหนงแสนลานบาท โดยเฉพาะกลมประชมสมมนาหรอ MICE งบพฒนาและขยายทาอากาศยานภเกตจ านวนประมาณ 5.7 ล า นบาท เ พ อ ข ย า ยทา อ า ก าศย านภเ กต ใ ห ส าม า รถ รอ ง รบ ผ โ ด ยสา ร จาก 6.5 ลานคน เปน 12 ลานคนนอกจากนนรฐบาลยงไดจดงบประมาณ 600 ลานบาท ในการกอสรางอางเกบน าคลองกระทะ อกทงยงไดสนบสนนงบประมาณอก 400 ลานบาท ในการกอสรางทางยกระดบหรออโมงคทบรเวณสแยกไทนานและสแยกโลตส เพอแกปญหาการจราจรตดขดอยางหนก ทงนสบเนองจากการขยายตวของเมอง อยางรวดเรวท าใหโครงสรางพนฐานของจงหวดภเกตตองขยายตวตามไปดวย ทงดานการคมนาคมทงทางบก ทางน า และทางอากาศ ระบบประปา ระบบไฟฟา และระบบโทรศพท เปนตน ดงนนทกฝายจะตองรวมกนเตรยมความพรอม โดยเฉพาะการศกษา ทจะตองมหลกสตรใหเหมาะสม เพอผลตและพฒนาบคลากรใหสามารถเขาสตลาดแรงงานได

ยทธศาสตรการจดการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถนจงหวดภเกต

ยทธศาสตรในการจดการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถนจงหวดภเกต หมายถง กลวธ ยทธวธ และเงอนไขในการจดการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถนจงหวดภเกต ทน าพาไปสความส าเรจ จากการศกษา พบวา ยทธศาสตรในการจดการศกษาขององคกรปกครองสวนของถนจงหวดภเกต ทเหมาะสมคอ ยทธศาสตร CLAMP โดยผานการวเคราะห สงเคราะห และเกบขอมลเชงลก และการวเคราะห



213

ศกยภาพในดานตางๆ ของจงหวดภเกต ซงผลจากการศกษา ประกอบดวยยทธศาสตรทส าคญ 5 ยทธศาสตรดวยกน ดงน

1. ยทธศาสตร C (Classification Education Strategy) การจ าแนกระดบการศกษาเน องจากการจดการศกษาขององคกรปกครองสวนทอง ถนตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 มาตรา 41 ก าหนดใหองคกรปกครองสวนทองถนมสทธจดการศกษาในระดบใดระดบหนงหรอทกระดบไดตามความพรอมความเหมาะสมและความตองการ ภายในทองถน จงจ าเปนทจะตองมการจ าแนกระดบการศกษาใหชดเจนและ แยกการจดการออกจากกนอยางเดดขาด ทงการจดการศนยเดกเลก การจดการโรงเรยนอนบาล การจดการศกษาภาคบงคบ (ป.1-ม.3) และการจดการศกษามธยมศกษาตอนปลายและอาชวศกษา

2. ยทธศาสตร L (Leadership Strategy) ภาวะผน าการจดการศกษาใหประสบความส าเรจไดนน ผบรหารการศกษาทกระดบจะตองมภาวะผน า โดยเฉพาะการจดการศกษาทอาศยการมสวนรวมของทกภาคสวน ภาวะผน าของผบรหารมความจ าเปนอยางยง ดงนน องคกรปกครองสวนทองถนจงตองมการพฒนาภาวะผน าของผบรหารการศกษาอยางตอเนอง

3. ยทธศาสตร A (Administration Education Strategy) การบรหารการศกษา ซ ง ป ร ะ กอบ ด ว ยก า รบ ร ห า ร ง านว ช า ก า ร ก า รบ ร ห า ร ง าน งบป ระม าณ การบรหารงานบคคล และการบรหารงานทวไป

4. ยทธศาสตร M (Management Instvectien Strategy) การจดการเรยนการสอนความส าเรจในการจดการเรยนการสอนขององคกรปกครองสวนทองถนจงหวดภเกต เกดจากการจดการใน 5 ดานดวยกน คอ ดานหลกสตร ดานเทคโนโลย ด านค รภณฑและอาคารสถานท ด านการตดตามช วย เหลอนก เ รยน และ ดานการปองกนอบายมขและยาเสพตดในสถานศกษา



214

5. ยทธศาสตร P (Participate Strategy)การมสวนรวม โดยใชยทธวธ ในการระดมสรรพก าลงในการจดการศกษาทงภาครฐ ภาคเอกชน เครอขายความรวมมอตางๆ เชน เครอขายผปกครอง เครอขายสถานศกษา เปนตน

ภาพ 1 ยทธศาสตร CLAMP และศกยภาพตอการจดการศกษาโดยองคกรปกครองสวนทองถนจงหวดภเกต

จากภาพ แสดงใหเหนถงการบรณาการสวนประกอบทง 2 สวนของการจดการศกษาเพอพฒนาทองถนขององคกรปกครองสวนทองถนจงหวดภเ กต ซงประกอบดวยสวนศกยภาพ (potential) ขององคกรปกครองสวนทองถนจงหวดภเกต ตอการจดการศกษาตามวตถประสงคของการวจยขอท 1 แสดงถงศกยภาพดานการจดการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถน ซงประกอบดวยศกยภาพ 5 ประการดวยกน จากนนวเคราะหศกยภาพดงกลาวเพอน าไปสการก าหนดยทธศาสตรในการจดการศกษาเพอพฒนาทองถนขององคกรปกครองสวนทองถนตามวตถประสงค ของการวจยขอท 2 ในลกษณะยทธศาสตร “CLAMP Strategy” โดยใชแนวคดการบรหารจดการแบบบรณาการ เนนการมสวนรวมของทกภาคสวน ทงภาครฐและเอกชน โดยการจดตงเปนเครอขายรวมกนคด รวมกนวางแผน รวมกนท า รวมกนรบผดชอบ และรวมกนภาคภมใจในความส าเ รจ รวมทงการใชทรพยาก รรวมกนอยางม

การจดการศกษา

ของ อปท. จงหวดภเกต



215

ประสทธภาพ โดยยดความตองการของชมชนและบรบทของสงคมเปนเปาหมายสงสด เพอใหการจดการศกษาเปนไปในทศทางเดยวกน อภปรายผล

ผลจากการศกษาวจยยทธศาสตรการจดการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถนจงหวดภเกต ตามวตถประสงค 2 ขอ คอ 1) เพอศกษาศกยภาพของจงหวดภเกตทเออตอการจดการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถนจงหวดภเกต 2) จดท ายทธศาสตรการจดการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถนจงหวดภเกต สามารถน ามาอภปรายผลการวจยไดดงน

ศกยภาพของจงหวดภเกตท เออตอการจดการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถนจงหวดภเกต

จากการศกษาศกยภาพของจงหวดภเกตทเออตอการจดการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถนจงหวดภเกต พบวา จงหวดภเกตมศกยภาพทเออตอการจดการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถนจงหวดภเกต ประกอบดวย 5 ประการ คอ 1) ความเปนชมชนเมอง 2) มฐานเศรษฐกจทเขมแขงมนคง3) ศกยภาพของประชากร มสง4) มเทคโนโลยททนสมยและ 5) มโครงสรางพนฐานทสมบรณ ทเปนเชนนเปน เพราะจงหวดภเกตมภมประเทศเปนเกาะมอาณาเขตแนนอนและมพนทไมใหญโตมากนก ประกอบกบเมอการทองเทยวพฒนามากขน เปนแรงจงใจใหผ คนจากทวสารทศเดนทางเขามาอาศยพกพงประกอบอาชพในจงหวดภเกต สงผลใหประชากรเพมขน อยางรวดเรว เมอประชากรเขามาอยอาศยมากขน ความตองการทอยอาศยสงกอสราง ตลอดจนสาธารณปโภคตางๆ กเพมขน เปนแรงผลกดนใหทกภาคสวนไมวาจะเปนภาครฐหรอเอกชนใหความส าคญกบการขยายบรการทงการคมนาคม การประปา ไฟฟา โทรศพทและโทรคมนาคมตางๆ ในขณะเดยวกนกกอใหเกดทงผลเสยและผลด ไปพรอมกนดวย ในดานผลเสยนน เชน มปญหาสงคมเพมมากขน ทงปญหาแรงงานผดกฎหมาย ยาเสพตด การคามนษย ความแออดของประชากร การขาดแคลนสาธารณปโภค ปญหาสงแวดลอม เปนตน แตในดานด เนองจากมผคนหลากหลาย



216

ทงคนไทยและตางชาต ท าใหมคนหลายระดบความร หลายอาชพ หลายฐานะซงสวนใหญเปนประชากรทมคณคาในสงคม นอกจากนนบคคลเหลานยงมสวนส าคญ ในการผลกดนสงคมจงหวดภเกตใหพฒนาเจรญรดหนาไปอยางรวดเรวสามารถสรางรายไดเขาสประเทศเปนจ านวนมาก เปนการเพมศกยภาพทางกายภาพใหกบจงหวดภเกต ทงดานการศกษา สาธารณสข การทองเทยว ภาคการผลตทเกยวของกบ การทองเทยว การคาการลงทนตางๆ รวมทงการขนสงและการมสวนรวมของสงคม กจะขยายขอบขายกวางขวางขน นบเปนโอกาสขององคกรปกครองสวนทองถน ในการใชจดแขงตางๆ เหลานในการจดการศกษาเพอการพฒนาทองถน ซงสอดคลองกบแผนพฒนาจงหวดพะเยา ป พ.ศ. 2553-2556 ทไดท าการวเคราะหขอมลพนฐานของจงหวด พบวา ศกยภาพทางกายภาพเปนสงส าคญและมสวนชวยใหจงหวดพะเยา สามารถพฒนาขบเคลอนการพฒนาจงหวดไปได เพราะมพนทกวานพะเยาเปนแหลงน าทอดมสมบรณ มพนทประมาณ 20.53 กโลเมตร ซงสามารถกกเกบน าได 33.84 ลานลกบาศกเมตร รวมถง แหลงตนน าตาง ๆ เชน หนองเลงทราย แมน าอง แมน ายม ครอบคลมในพนทจงหวด

จงสรปไดวาศกยภาพของจงหวดภเ กตทง ดานความเปนช มชนเมอง การมฐานเศรษฐกจทเขมแขงมนคง ประชากรมศกยภาพสง มเทคโนโลยททนสมย และมโครงสรางพนฐานทสมบรณ มความสมพนธตอความส าเรจในการจดการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถนจงหวดภเกตเปนอยางมาก

ยทธศาสตรในการจดการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถนจงหวดภเกต

ผลจากการศกษา พบวา ยทธศาสตรในการจดการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถนจงหวดภเกต ประกอบดวยยทธศาสตร 5 ยทธศาสตร คอ Classification Education Strategy (การจ าแนกระดบการศกษา) แทนดวยตว C,Leadership Strategy (ภาวะผน า) แทนดวยตว L, Administration Education Strategy (การบรหารการศกษา) แทนดวยตว A, Management Instruction Strategy (การจดการเรยนการสอน) แทนดวยตว M และ Participate Strategy (การระดมสรรพก าลงเพอการมสวนรวม) แทนดวยตว



217

P ซงสามารถน ามาประกอบเปนค าเพอใหงายในการจดจ าไดวา “CLAMP”หรอเรยกยทธศาสตรนวา“CLAMP Strategy” ทเปนเชนนเปนเพราะรฐบาลไทยไดตราพระราชบญญตเทศบาล 2496 ประกาศใชเมอ18 กมภาพนธ 2496 พระราชบญญตสภาต าบลและองคการบรหารสวนต าบล พ.ศ. 2537 มผลบงคบใชเมอวนท 26 พฤศจกายน 2537 ท าใหเกดรปแบบการบรหารองคกรปกครองสวนทองถนขน และในป พ.ศ. 2540 ไดตราพระราชบญญตองคการบรหารสวนจงหวดขน ประกาศใชเมอวนท 19 ตลาคม 2540 ท าใหเกดองคกรปกครองสวนทองถนขนอกรปแบบหนง องคกรปกครองสวนทองถน ทเกดขน มหนาทตองรบผดชอบในการจดการศกษาดวย องคกรปกครองสวนทองถน จงเปนองคกรทมความส าคญในการจดการศกษามาตงแตอดต และยงมบทบาทมากยงขนในปจจบนและอนาคต อนเนองมาจากนโยบายการกระจายอ านาจการจดการศกษาสองคกรปกครองสวนทองถน ซงก าหนดไวในกฎหมายส าคญหลายฉบบ บญญตใหสงเสรมสนบสนนการกระจายอ านาจเพอใหองคกรปกครองสวนทองถนจดและมสวนรวมในการจดการศกษา บญญตใหองคกรปกครองสวนทองถนมสทธทจะจดการศกษาอบรมและฝกอาชพตามความเหมาะสมและความตองการของทองถนนน และเขาไปมสวนรวมในการจดการศกษาอบรมของรฐ พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 มาตรา 41 บญญต ใหองคกรปกครองสวนทองถนมสทธจดการศกษาในระดบใดระดบหนงหรอทกระดบตามความพรอมความเหมาะสมและความตองการของทองถน

สอดคลองกบมาโนช จนทรแจม, (ม.ป.ป.) ทกลาววา การบรหารจดการโดยใชโรงเรยนเปนฐาน (School-Base Management: SBM) เปนแนวคดทางการบรหารและจดการศกษา ทมงใหสถานศกษามอสระในการบรหารวชาการ การบรหารงบประมาณ การบรหารงานบคคล และการบรหารทวไป ภายใตกฎหมายทก าหนด การบรหารตามแนวคดนสถานศกษามอ านาจในการตดสนใจทจะพฒนานโยบาย วสยทศน พนธกจ เปาประสงค และมการวางแผนพฒนางาน โดยใหบคคลทมสวนไดสวนเสย ไดแก ผ บรหารสถานศกษา คร นกเ รยน ผ ปกครอง และสมาชกในชมชนมสวนรวม ในการบรหารและการจดการศกษา รวมทงตรวจสอบงาน ในการด าเนนงานทมงเนน



218

ผลผลต ผลลพธ และผลกระทบทเกดแกผ เรยนเปนส าคญ ตามแนวคดหลกการกระจายอ านาจ การมสวนรวม การคนอ านาจการจดการศกษาใหประชาชน การบรหารตนเอง และการตรวจสอบและถวงดล ซงมรายละเอยดดงน

1. การกระจายอ านาจ เปนการกระจายอ านาจและการจดการศกษาใหสถานศกษาตดสนใจดานวชาการ ดานงบประมาณ ดานบคลากร และดานบรหารทวไป

2. การมสวนรวม เปนการด าเนนงานทสถานศกษาเปดโอกาสใหผมสวนไดสวนเสย เชน ส านกงานเขตพนทการศกษา คร ผ ปกครอง ชมชน มสวนรวม ในการตดสนใจเกยวกบการบรหารและจดการศกษา

3. การคนอ านาจการจดการศกษาใหประชาชน เปนการคนอ านาจการจดการศกษาสทองถน เพอใหผมสวนเกยวของไดมบทบาทในการจดการศกษามากขน

4.การบรหารตนเอง เปนการมอบอ านาจใหโรงเรยนมระบบการบรหาร ดวยตนเอง มอ านาจหนนาทและความรบผดชอบในการด าเนนงาน ซงสามารถท าไดดวยวธการทหลากหลาย ขนอยกบความพรอม และสถานการณของโรงเรยน โดยหนวยงานสวนกลางท าหนาทเพยงก าหนดนโยบาย

5. การตรวจสอบและถวงดล หลกการนสวนกลางมหนาทก าหนดนโยบายและควบคมมาตรฐาน มองคกรอสระท าหนาทตรวจสอบคณภาพการบรหารและ การจดการศกษา เพอใหมคณภาพและมาตรฐานตามทก าหนด และเปนไปตามนโยบายของชาต

ส รป ไ ด ว า ยท ธศ าสต ร ใ นก า รจ ดกา รศ กษ าของ อง ค ก รปกครอ ง สวนทองถนจงหว ดภเ กตป ระกอบ ดวย ยท ธศาสต ร 5 ยท ธศาสต รคอC : Classification Education Strategy (การจ าแนกระดบการศกษา) L : Leadership Strategy (ภาวะผน า) A : Administration Education Strategy (การบรหารการศกษา) M : Management Instruction Strategy (การจดการเรยนการสอน)และ P : Participate Strategy ( กา รระดมสรรพก าลง เพ อกา รม ส วน รวม )ห รอ เ รยกยทธศาสต ร นวา“ CLAMP Strategy ”



219

ขอเสนอแนะ

การวจยครงนมจดมงหมายเพอใหไดศกยภาพจงหวดภเกตทเออตอการจดการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถนจงหวดภเกตและยทธศาสตรการจดการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถนจงหวดภเกต ดวยเหตน ขอเสนอจากผลการวจยฉบบนจงมงใหขอเสนอแนะตอผมอ านาจขององคกรปกครองสวนทองถน ผบรหารการศกษา และผทมสวนรวมของทกภาคสวนทเกยวของกบการจดการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถนจงหวดภเกต และบคคลทวไปสามารถน าผลการวจยประกอบการพจารณาปรบใชในการจดการศกษา ซงอาจเปนการใชโดยตรงหรอประยกตใชประกอบ ในการก าหนดนโยบายหรอก าหนดยทธศาสตรในการจดการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถนจงหวดภเกต ใหเกดประสทธภาพ เกดประสทธผล ดงน

1. ผ บรหารจะตองศกษา พฒนา และปรบปรง คอ ตองสงเสรมใหม การเผยแพร ประชาสมพนธขาวสารของการจดการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถน ใหผปกครอง ชมชน องคกรภายในและภายนอก รบทราบ อยางสม าเสมอ เพอจะไดรบทราบผลการด าเนนงาน และความกาวหนาในการปฏบตงาน ของการจดการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถน และมสวนรวมในการสงเสรม สนบสนน และชวยเหลอดานการศกษา ของสถานศกษาในชมชนทองถนใหมคณภาพ สวนในดาน การด าเนนงานตามแผนยทธศาสตรและแนวทางการพฒนาอยางตอเนอง พรอมทงจดระบบการประเมนแผนยทธศาสตรและแนวทางการพฒนา โดยสรางเครองมอ ในการรบรองการประเมนใหเปนระบบชดเจนและมมาตรฐาน

2. ผลการปฏบตงานวชาการ ผบรหารควรมการพฒนาปรบปรงในดานการสงเสรมชมชนใหมความเขมแขงทางวชาการ ผแทนของชมชนตองเขามามบทบาท และมสวนรวมในการจดการศกษา ซงเปนการสงเสรมใหชมชนไดมสวนรวมอยางแทจรง ผ บรหารควรน าขอมลสารสนเทศ ทงในจดเดนและจดดอยไปศกษาท าก ารวจย เพอพฒนาคณภาพการศกษาของสถานศกษาโดยเฉพาะการพฒนาหลกสตร ของสถานศกษาใหเหมาะสมกบความตองการของผ เรยนโดยการเนนผ เรยนเปนส าคญ



220

และการสงเสรมบคคลากรทางการศกษาใหท าวจยในชนเรยนเพอใหการจดการเรยนการสอนมประสทธภาพมากขน

3. กรมสงเสรมการปกครองสวนทองถน ควรสงเสรมการพฒนาผบรหารการศกษาในสงกด ใหมวสยทศนในการจดการศกษา เชน จดสมมนา แลกเปลยนความรและประสบการณระหวางหนวยงานตางๆ และใหผบรหารสถานศกษา ไดเขารบการฝกอบรมการเปนผ บรหารทมเทคนคในการบรหารเชงกลยทธในรปแบบตาง ๆ มากขน

4. ดานการบรหารดานวชาการ องคกรปกครองสวนทองถน ควรให การสนบสนนและพฒนาดานการบรหารงานวชาการแกสถานศกษา โดยเขาไปมสวนรวมในการก าหนดนโยบาย และวางแผนดานวชาการ จดสรรครและบคลาทางการศกษาใหสถานศกษา จดสอและเทคโนโลย ใหสถานศกษาอยางสม าเสมอ พฒนาแหลงเรยนรภายในสถานศกษาใหมประสทธภาพและทนสมย

5. ควรด าเนนการอยางเรงดวนขององคกรปกครองสวนทองถนจงหวดภเกตคอ การแกไขสงทเปนจดออนตาง ๆ ตามทไดรบจากการจดท า SWOT โดยผมสวนไดสวนเสยขององคกรปกครองสวนทองถนจงหวดภเ กต ดวยการมอบหมาย ใหผ เกยวของไปด าเนนการปรบปรงแกไขจดออนดงกลาวในแตละดาน

6. เพอประโยชนในการน ายทธศาสตรดงกลาวไปใช ควรมอบใหกองวชาการและแผนงาน น าแผนยทธศาสตรทท าการปรบปรงตามขอเสนอแนะจากการสมมนากลมยอยแลว น าเสนอตอคณะกรรมการแผนพฒนา อปท.เพอก าหนดตวบงชวดความส าเรจของการด าเนนการตามแผนใหครบทกภารกจกอนการวางแผนปฏบตการ

7. หนวยงานระดบปฏบตการ เชน กองการศกษา ส านกการศกษา และโรงเรยน ควรรบนโยบายไปด าเนนการก าหนดแผนปฏบตการของตนใหสอดคลองกบนโยบายและเปาหมายทผบรหารทองถนก าหนด

8. ควรสรางความเขาใจแกบคลากรทกฝายทเกยวของกบการจดการศกษา ตระหนกและเหนความส าคญของการด าเนนการตามยทธศาสตรน และประชาสมพนธยทธศาสตร ใหแกหนวยงานท เ กยวของทงภายในและภายนอกองคกรทราบ



221

เพอประโยชนในการสรางความเขาใจโดยทวกนโดยอาจจดท าเปนเอกสารรปเลม เพอประโยชนในการน าไปอางอง

9. ควรมอบหมายให คร บคลากรทางการศกษา เปนผ รบผดชอบปรบปรง การจดการเรยนการสอนในหนวยงานของตน โดยการประชมชแจงอาจารยใหเหนความส าคญในการจดการเรยนการสอน การพฒนาสอการสอน การวดผลประเมนผล เปนตน

10. ดานการจดการศกษาเพอรองรบการเปนพลเมองกลมประเทศอาเซยน ดวยทประเทศไทยเปนประเทศทเปนสมาชกของประชาคมอาเซยน องคกรปกครองสวนทองถนควรใชเครองมอการจดการศกษาพฒนาคนในจงหวดภเกตใหมคณภาพ มทกษะ องคความรทหลากหลายทงภาคทฤษฎ และปฏบต โดยเฉพาะทกษะทางดานคอมพวเตอร ดานภาษาองกฤษ และดานวชาชพตาง ๆ

11. จากการศกษาขอมล ดานการจดงบประมาณ ขององคกรปกครองสวนทองถนในจงหวดภเกต ทง 19 แหง ในแตละปงบประมาณ ไดจดงบประมาณเพอใชจายในการจดการศกษามจ านวนนอย และดวยทงบประมาณเปนองคประกอบทส าคญ ทจะท าให การจดการศกษา มประสทธภาพ เกดประสทธผล ผบรหาร องคกรปกครองสวนทองถน ควรทจะจดสรรงบประมาณในแตละป มาใชเพอการศกษาใหมปรมาณ ทมากขน

12. ผ บ รหารมบทบาทท ส าคญในการบ รหารจดการศกษาให เ กดประสทธภาพ การแตงตงผ บรหารทเขามารบผดชอบในการบรหาร ดานการจดการศกษาองคกรปกครองสวนทองถนทง19 แหงตองเปนบคคลทมทกษะความร ดานการศกษา และทกษะความร ในดานการบรหารแบบมออาชพ

13. ดวยทจงหวดภเกต เปนเมองทองเทยวทมความเจรญเตบโต เศรษฐกจเขมแขง การอพยพของประชากรทเขามาอยในจงหวดภเกตเพมมากขน ประกอบกบประเทศไทย เปนสมาชกกลมอาเซยน การจดการศกษา หลกสตรนานาชาต จงเปนรปแบบหนง ทองคกรปกครองสวนทองถนควรด าเนนการ ซงเมอด าเนนการแลว



222

ประชากรของทกประเทศในกลมอาเซยน สามารถเคลอนทประชากรไปศกษาเลาเรยนหรอปฏบตงานทประเทศใดกได

14. การจดการศกษาสายอาชพเฉพาะทางในศาสตรของการบรหารจดการทองเทยว เชน สาขาวชาการโรงแรม สาขาวชาการท าอาหารนานาชาต สาขาวชา การผสมเครองดม สาขาธรกจการทองเทยว เปนรปแบบการจดการศกษาทองคกรปกครองสวนทองถนควรด าเนนการ ซงเมอด าเนนการแลวประเทศตาง ๆ หรอหนวยงานตาง ๆทตองการบคลากรดานการทองเทยวเขามาแสวงหาในจงหวดภเกตได

15. ครผสอนเปนองคประกอบทส าคญในการพฒนาองคความรใหแกผ เรยน ผบรหาร องคกรปกครองสวนทองถน ควรจดหาครผสอนใหตรงตามวชาเอกทสอน และมจ านวนทเพยงพอ

16. ผบรหารองคกรปกครองสวนทองถนมความส าคญ ตอการพฒนาการจดการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถน ตองใหความส าคญท 1 และตองขบเคลอนใหเปนรปธรรม ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป

1. หนวยงานองคกรปกครองสวนทองถนจงหวดภเกตควรมการศกษายทธศาสตรเพอน ามาวเคราะหและวางแผนการจดการศกษา หรอด าเนนการของหนวยงานใหเหมาะสมกบบรบทของทองถน ตามการเปลยนแปลงของยคโลกาภวฒน

2. การวจยในครงตอไป ควรมการศกษาเพมเตมเกยวกบการตดตามและประเมนผล ใหเกดประสทธภาพ ประสทธผล เพอพฒนาการจดการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถนจงหวดภเกต

3. ควรท าการศกษาแผนการจดการศกษาเพอพฒนาทองถน ขององคกรปกครองสวนทองถนจงหวดภเกต และศกษาทองถนอนทมบรบทใกลเคยงกน เพอเปรยบเทยบ/และหาภาพรวมของสงทเกดขนในการตอยอดเพอการพฒนาทองถน ใหกาวหนาตอไป

4. ควรท าการวจยโดยใชเทคนควธวจยอน ๆ เชน การวจยเชงปฏบตการแบบมสวนรวม โดยการเชญผ ทมสวนเกยวของกบการจดการศกษาในทองถน อาท คร



223

ผน าชมชน หรอพนองประชาชน รวมในการศกษาวจย ซงจะท าใหผ วจยไดรบทราบปญหาและความตองการอยางแทจรง สงผลใหทองถนสามารถน างานวจยไปพฒนาไดตรงเปาหมายทพนองประชาชนตองการ

เอกสารอางอง

กระทรวงศกษาธการ. (2542). พระราชบญญตการศกษาแหงชาตพ.ศ. 2542. กรงเทพฯ : โรงพมพครสภาลาดพราว.

ส านกงานเขตพนทการศกษาจงหวดภเกต, (2553). จ านวนโรงเรยนครแยกตามราย อ าเภอ. มาโนช จนทรแจม. (ม.ป.ป.). การบรหารจดการโดยใชโรงเรยนเปนฐานเพอ รองรบการกระจายอ านาจ. [Online].Available:http//www.slideshare. net/ rbsupervision/ss-16394995.

Documents

Strategic management of the local government in Phuket.webportal.pkru.ac.th/data_journals/58f68ed123fcb98ed61c504d481f… · จังหวัดภูเก็ต1 Strategic management