รายงานผลโครงการวจย

เรอง

การศกษาการสรางมลคาเพมใหกบผาทอพนเมองนาน กรณศกษา : กลมวสาหกจชมชนบานเฮย ต าบลศลาแลง อ าเภอปว จงหวดนาน

The Study of Value Creation of Native Woven Fabrics in Nan Province

Case Study: Baan Hia Community Enterprises Group, Sila Laeng Sub-district, Pua District, Nan Province

คณะผวจย

นางสาวปวณา ผาแสง หวหนาโครงการวจย นายณฎฐกร เงนวงศนย ผรวมวจย นางราชาวด สขภรมย ผรวมวจย

ไดรบทนอดหนนการวจยจากสถาบนวทยาลยชมชน ปงบประมาณ 2560 วทยาลยชมชนนาน ส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา

กนยายน 2560

ข

บทคดยอ หวขอวจย การศกษาการสรางมลคาเพมใหกบผาทอพนเมองนาน

กรณศกษา : กลมวสาหกจชมชนบานเฮย ต าบลศลาแลง อ าเภอปว จงหวดนาน ชอผวจย นางสาวปวณา ผาแสง นายนายณฎฐกร เงนวงศนย นางราชาวด สขภรมย

การศกษาการสรางมลคาเพมใหกบผาทอพนเมองนาน กรณศกษา : กลมวสาหกจชมชนบานเฮ ย ต าบลศลาแลง อ าเภอปว จงหวดนาน มวตถประสงคของการวจย ดงน (๑) เพอใหกลมเปาหมายเกดแนวทางการสรางมลคาเพมใหกบผลตภณฑผาทอพนเมองนานสทองตลาด และ (2) เพอใหกลมเปาหมายเกดการยกระดบและถายทอดองคความรดานการพฒนาผลตภณฑผาทอพนเมองนาน โดยใชกระบวนการวจยเชงปฏบตการแบบมสวนรวมของสมาชกในกลมวสาหกจชมชนบานเฮย เปนการวจยคณภาพเชงส ารวจ เพอท าการศกษาแนวทางการสรางมลคาเพมใหกบผลตภณฑผาทอพนเมองนานผานกระบวนการวจย ทออกแบบใหกลมเปาหมายเกดการวางแนวทางในการพฒนาและยกระดบผลตภณฑ ผานการออกแบบลวดลายผาทอเมองนานใหมเอกลกษณเฉพาะตว การน าเศษผาทอพนเมองทเหลอจากกระบวนการแปรรปผลตภณฑทเหลอใชมาออกแบบพฒนาเปนผลตภณฑใหม และกระบวนการผลตทเพมเตมเรองราวความเปนมาของผาทอพนเมองนาน ซงถอวาเปนแนวคดกระบวนการสมยใหมทจะชวยในการยกระดบผลตภณฑผาทอพนเมองนานใหสามารถตอบสนองความตองการของลกคาในยคปจจบนได ผลการศกษาวจยในครงน พบวา กลมเปาหมายของทมวจย เปนกลมวสาหกจชมชนเกดการพฒนาศกยภาพสมาชกในกลมใหสามารถผลตสนคาแบบใหมๆ เชน ปลอกหมอนอง พวงกญแจ เคสโทรศพทมอถอ กระเปาถอรปแบบตางๆ ฯลฯ จากเศษผาทอทเหลอใช และลวดลายของผาทอพนเมองนานทมเอกลกษณเฉพาะ ซงเปนการขยายพนททางการตลาดใหกบกลมได ตลอดจนสามารถสรางรายไดเสรมใหกบตนเองและครอบครว โดยใชผาทอพนเมองนานได นอกจากนกระบวนการและผลการด าเนนงาน ท าใหคนในพนทมองเหนคณคาของผาทอพนเมองนานมากขน วาสามารถน าไปพฒนาใหเปนผลตภณฑทเปนทตองการของทองตลาดได ในขณะเดยวกนทางวทยาลยชมชน ในฐานะของผท าการวจย สามารถสรางแรงกระตนใหชมชนเกดความตองการพฒนาตอยอดเปนหลกสตรระยะสนดานการพฒนาผลตภณฑจากผาทอพนเมองนานในพนทตอไป

ค

Title : The Study of Value Creation of Native Woven Fabrics in Nan Province Case Study: Baan Hia Community Enterprises Group, Sila Laeng Sub-district, Pua District, Nan Province Researcher : Paweena Phasang Natkorn Ngaenwongnai Rachawadee Sukpirom

Abstract

The purposes of the research seemed to (1) explore the approaches to value creation of native woven fabrics in Nan Province for gaining market access, and (2) promote and pass on knowledge of the development of native woven fabrics in Nan Province by the use of a participatory action research approach of members of Baan Hia community enterprises group. The research seemed to be a survey research to investigate the approaches to value creation of native woven fabrics in Nan Province through the research process in order that the target group can plan for improving products by designing unique woven patterns in Nan Province, creating new products from woven fabric remnants, and producing or creating the products based on the history of native woven fabrics in Nan Province, which can be said that it was the modern process concepts to improve native woven fabrics in Nan Province to serve modern customers' needs.

The findings of the research indicated that, the target group of a research team seemed to be community enterprises group, and the objective was to enhance the ability of members of the group to improve new products such as cushion covers, key rings, cell phone cases, and handbags from woven fabric remnants, including unique woven patterns in Nan Province to expand into new markets of the group and make some extra money of members. In addition, the process and overall operation can help local people to appreciate native woven fabrics in Nan Province and develop some products to serve the needs of customers and markets. Community College as the researcher can motivate the community to have the needs for creating to be short courses and training for improving native woven fabrics in Nan Province at the same time.

ง

กตตกรรมประกาศ

โครงการวจยเรอง การศกษาการสรางมลคาเพมใหกบผลตภณฑผาทอพนเมองนาน กรณศกษา : กลมวสาหกจชมชนบานเฮย ต าบลศลาแลง อ าเภอปว จงหวดนาน สามารถส าเรจใหลลวงผานไปไดดวยด ทางคณะท างานวจยขอขอบคณผมสวนเกยวของทกฝายในการชวยใหการด าเนนงานบรรลตามวตถประสงค เรมตงแต สมาชกกลมวสาหกจชมชนบานเฮยทกทานทเขารวมกจกรรมของโครงการในทกกจกรรม รานแพวผาฝายทเออเฟอสถานทในการจดกจกรรมของสมาชกกลมทกครง วทยากรทกคนทมาเตมเตมถายทอดองคความร พรอม ทง เปน ทปรกษาในการจดกจกรรม ตลอดโครงการ และขอบคณ คณะท างานวจยทกคนทรวมกนท าใหงานวจยครงนส าเรจไปไดดวยด

สดทายน ขอขอบคณผสนบสนนงบประมาณ คอ สถาบนวทยาลยชมชนและวทยาลยชมชนนาน ทใหการสนบสนนใหทางทมวจยไดมกจกรรมทเปนประโยชนทชวยยกระดบ พฒนาศกยภาพของชมชน กอใหเกดรายไดใหกบคนในชมชนอยางยงยนสบไป

คณะท างานวจย กนยายน 2560

จ

สารบญ หนา

บทคดยอภาษาไทย............................................................................................................................. ข

ค าน า…................................................................................................................................................ ค

กตตกรรมประกาศ.............................................................................................................................. ง

สารบญ................................................................................................................................................ จ

สารบญภาพ......................................................................................................................................... ฉ

สารบญตาราง..................................................................................................................................... ช

บทท 1 บทน า.................................................................................................................................... 1

1.1 ความเปนมาและความส าคญของปญหา............................................................................ 1

1.2 วตถประสงคของการวจย................................................................................................... 2

1.3 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ................................................................................................ 2

1.4 ขอบเขตของการวจย.......................................................................................................... 2

1.5 กรอบแนวคดการวจย........................................................................................................ 2

บทท 2 แนวคดทเกยวของกบการวจย……………………..…………………………………........................... 3

2.1 แนวคดการสรางมลคาเพม................................................................................................. 3

2.2 แนวคดเรองปจจยสวนประสมทางการตลาดเพอการพฒนาผลตภณฑ.............................. 7

บทท 3 วธด าเนนการวจย............................................................................................................... 9

3.1 ประชากร........................................................................................................................... 9

3.2 กลมตวอยางและสมตวอยาง.............................................................................................. 9

3.3 การเกบรวบรวมขอมล....................................................................................................... 9

3.4 การวเคราะหขอมล…………………….................................................................................... 10

3.5 ระยะเวลาการวจย............................................................................................................. 10

บทท 4 ผลการวจยและอภปรายผล................................................................................................ 11

4.1 ผลการวจย........................................................................................................................ 11

4.2 อภปรายผล....................................................................................................................... 26

บทท 5 สรปและขอเสนอแนะ........................................................................................................... 30

5.1 สรปผลการวจย................................................................................................................. 26

5.2 ขอเสนอแนะ..................................................................................................................... บรรณนานกรม ..........................................................................................................................

26 32

ฉ

สารบญ (ตอ) บทท ภาคผนวก................................................................................................................................ ภาคผนวก ก แบบส ารวจความตองการของนกทองเทยวทมตอผาทอพนเมองนาน ...................

หนา 33 34

ประวตยอผวจย........................................................................................................................

40

ช

สารบญภาพ หนา

ภาพท 1 : ภาพแสดงกรอบแนวคดการวจย............................................................................... 2 ภาพท 2 : แผนผงแสดงแนวคดเรองปจจยสวนประสมทางการตลาดเพอการพฒนาผลตภณฑ……ภาพท 3 : ผลการสรปประเดนโดยใชเครองมอ Mind Mapping ในการรวบรวมประเดนตาง ๆ.......

8 12

ภาพท 4 : เศษผาหลบไทลอ จ.นาน วธการทอดวยลวดลายเทคนคการขด หรอจกเปนเศษผาทเหลอจากการตดเยบเสอผาส าเรจรป.........................................................................................

21

ภาพท 5-6 : ฝกปฏบตการออกแบบเคสโทรศพทมอถอ โดยใชกระบวนการความคดสรางสรรค และจนตนาการของแตละคน..............................................................................................................ภาพท 7-8 : ผลงานการออกแบบ และผลตภณฑชนแรกของแตละคน............................................

22 22

ภาพท 9-10 : วทยากรใชเทคนคการจดประกายความคดเชงสรางสรรคดานการออกแบบงาน และ ผลตภณฑใหกบกลมเปาหมาย เพอรวมกนออกแบบ และผลต ผลตภณฑใหมๆ จากวสดทไดจากผาทอพนเมองนาน....................................................................................................................................... 23ภาพท 11-14 : กลมเปาหมายลงมอท าผลตภณฑทไดรวมกนคดและออกแบบรวมกบวทยากร...... 23ภาพท 15-18 : ผลตภณฑตนแบบ ไดแก ปลอกหมอนอง พวงกญแจ เคสโทรศพท กระเปา.......... 24 ภาพท 19-20 : ผลตภณฑตนแบบผาทอลายน าไหล(ประยกต) ลายเอกลกษณของเมองนาน ผลตภณฑตนแบบกระเปารปทรงตางๆ............................................................................................... 24 ภาพท 21-25 : กจกรรมทอลองเปดตวผลตภณฑสทองตลาด......................................................... 25

ซ

สารบญตาราง หนา

ตารางท 1 จ านวนและรอยละของกลมตวอยาง จ าแนกตามลกษณะขอมลทางประชากรศาสตร…… 13 ตารางท 2 จ านวนและรอยละของกลมตวอยาง จ าแนกตามลกษณะขอมลดานพฤตกรรมการบรโภค………………………………………………………………………………………………………………………………….

15

ตารางท 3 จ านวนและรอยละของกลมตวอยาง จ าแนกตามลกษณะขอมลดานผลตภณฑผาทอพนเมองนาน…………………………………………………………………………………………………………………………

18

ตารางท 4 แสดงราคาทเหมาะสมส าหรบผลตภณฑจากผาทอพนเมองนาน....................................... 19 ตารางท 5 จ านวนและรอยละของกลมตวอยาง จ าแนกตามลกษณะขอมลดานผลตภณฑผาทอพนเมองนาน (ตอ) ………………………………………………………………………………………………………………..

20

1

บทท 1

บทน า

1.1 ความเปนมาและความส าคญของปญหา จงหวดนาน เปนพนทหนงทมบคคลส าคญในการถายทอดองคความรอยหลากหลายเรองราว

โดยเฉพาะมรดกทางวฒนธรรมพนถนนาน เนองจาก จงหวดนานเปนเมองทมเรองราวทางประวตศาสตรทยาวนาน มกลมคนทหลากหลายมาอยรวมกน จนกอใหเกดเปนอตลกษณทางวฒนธรรมเฉพาะทแตกตางกนไปตามบรบทพนทในทกมตวฒนธรรม วฒนธรรมพนถนนานอยางหนงทถอไดวาเปนเอกลกษณเฉพาะ คอ ผาทอพนเมองนาน

ผาทอพนเมองนาน เปนมรดกทางวฒนธรรมของชาวนานทมความส าคญ เพราะถอไดวาเปนสวนหนงทแสดงใหเหนถงวถชวตของคนในอดต วฒนธรรมของคนเมองนาน บงบอกถงความเปนอตลกษณของคนในแตละกลมชาตพนธ การทอผาจงมความส าคญทงในดานการสบสานวฒนธรรม เนองจาก ผาทอพนเมองนาน มความหลากหลายในเรองของรปแบบลวดลายผาทเปนตามลกษณะเฉพาะของแตละกลม ตามบรบทพนท เชน บรเวณพนททางเหนอของจงหวดนาน เปนผาทอลายไทยลอ ผาหลบ ลายมดกาน (มดหม) หรอบรเวณพนททางตอนใต จะมวฒนธรรมการทอผาลายน าไหล ลายมาน ลายปอง เปนตน แตเดมผาทอพนเมองนานเหลานจะถกน ามาใชในลกษณะของผานง เชน ผาถง ผาคลมไหล ผาหลบ (ผาปทนอน) หรอลายหนาหมอน เทานน ซงเปนไปตามการใชประโยชนและรปแบบการด าเนนชวตของคนในอดต จงท าใหผลตภณฑทเกดจากผาทอพนเมองนานไมมรปแบบทหลากหลาย สงผลใหผลตภณฑยงไมหลากหลายตามความตองการของตลาดหรอกลมลกคาทเปนนกทองเทยว

ปจจบนนกลมผผลตผาทอพนเมองนาน ยงคงกระบวนการผลตทเนนวธการแบบดงเดม มการเปลยนแปลงเพยงในสวนของวตถดบทเนนความสะดวกสบายมากขน โดยสามารถหาซอส าเรจรปไดจากรานคา ท าใหผลตภณฑผาทอพนเมองนาน ขาดเสนหและคณคาอยางทเคยเปนมา นอกจากนกลมผผลตยงขาดองคความร ทกษะ ความคดสรางสรรค และความตองการของตลาดในการยกระดบผลตภณฑผาทอพนเมองนานใหสามารถเขาถงกลมลกคาและนกทองเทยวได

จากสถานการณดงกลาว งานท านบ ารงศลปวฒนธรรม วทยาลยชมชนนานจงมแนวคดเรมตนในการจดการวฒนธรรมแขนงนโดยท าการศกษาแนวทางการสรางมลคาเพมใหกบผลตภณฑผาทอพนเมองนานผานกระบวนการวจยทออกแบบใหกลมเปาหมายเกดการวางแนวทางในการพฒนาและยกระดบผลตภณฑ ผานการออกแบบลวดลายผาทอเมองนานใหมเอกลกษณเฉพาะตว และกระบวนการผลตทเพมเตมเรองราวความเปนมาของผาทอพนเมองนาน ซงถอวาเปนแนวคดกระบวนการสมยใหมทจะชวยในการยกระดบผลตภณฑผาทอพนเมองนานใหสามารถตอบสนองความตองการของลกคาในยคปจจบนได

2

1.2 วตถประสงคของการวจย 1. เพอศกษาแนวทางการสรางมลคาเพมใหกบผลตภณฑผาทอพนเมองนานส าหรบกลมเปาหมาย 2. เพอยกระดบและถายทอดองคความรดานการพฒนาผลตภณฑผาทอพนเมองนานใหกบ

กลมเปาหมาย 1.3 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

1. กลมเปาหมายเกดแนวทางการสรางมลคาเพมใหกบผลตภณฑผาทอพนเมองนานสทองตลาด 2. กลมเปาหมายเกดการยกระดบและถายทอดองคความรดานการพฒนาผลตภณฑผาทอพนเมองนาน

1.4 ขอบเขตของการวจย 1. ขอบเขตดานเนอหา ประกอบดวย การศกษาแนวทางการสรางมลคาเพมใหกบผลตภณฑผาทอ

พนเมองนาน ไดแก กระบวนการออกแบบลวดลายของผาทอพนเมอง กระบวนการทางดานการตลาดของผลตภณฑผาทอพนเมองนาน เปนตน

2. ขอบเขตดานพนทหรอบคคลทเปนปราชญ/ผรเรองผาทอพนเมองนานในทองถน ไดแก ปราชญผรทกระจายตวอยในพนทจงหวดนาน, เจาของพพธภณฑผาโบราณ และนกวชาการทมองคความรเรองการสรางมลคาเพมใหกบผาทอพนเมองนาน เปนตน

ท าการศกษาวจยระหวางเดอนมกราคม 2560 ถงเดอน กนยายน 2560 1.5 กรอบแนวคดในการวจย

ภาพท 1 ภาพแสดงกรอบแนวคดในกระบวนการท างานวจย

3

บทท ๒

แนวคดทเกยวของกบการวจย

การศกษาการสรางมลคาเพมใหกบผาทอพนเมองนาน กรณศกษา : กลมวสาหกจชมชนบานเฮ ย ต าบลศลาแลง อ าเภอปว จงหวดนานครงน เปนงานวจยทน าแนวคดเรองการแนวคดเรองการสรางมลคาเพม แนวคดเรองปจจยสวนประสมทางการตลาดเพอการพฒนาผลตภณฑ เปนฐานแนวคดหลกในการน ามาใชเพอการด าเนนงานวจยครงน 2.1 แนวคดเรองการสรางมลคาเพม เนองจากในปจจบนผบรโภคนนมทางเลอกมากขน ซงมอกสงหนงทเมอกอนอาจเลนบทเปนแคตวประกอบเทานน แตปจจบนกาวขนมามความส าคญไมแพกนเลยทเดยวทจะมสวนชวยทงดงผบรโภคกลมใหมๆ เขามา รวมถงรกษาผบรโภครายเดมใหอยไปนานๆ กคอ เรองของการสรางมลคาเพม โดยในอดตนนหากผลตภณฑ หรอบรการหนงจะประสบความส า เรจไดในทองตลาดสงทส าคญทสดกคงจะเปนตวผลตภณฑ หรอบรการหลกนนเองทตองมคณภาพทเยยมยอดกวาคแขง และสามารถตอบสนองความตองการของลกคาไดดกวา อยางไรกดในปจจบนจะพบวา จรงอยทบอยครงคณภาพของผลตภณฑ หรอบรการหลกอาจจะยงเปนเรองส าคญมาก แตอกสงหนงทกาวขนมามสวนส าคญมากขนเรอย ๆ กคอ เรองของ “มลคาเพม” ทตดมากบตวผลตภณฑ หรอบรการหลกนน ๆ ในบางกรณสวนของมลคาเพมกจะเปนตวดงดดผบรโภคใหหนมามอง หรอตดสนใจทจะซอผลตภณฑ หรอบรการหลก ดงนนธรกจในปจจบนเราจะเหนวา ไมใชเปนการขายเพยงตวผลตภณฑ หรอบรการหลกอยางเดยว แตจะตองมสวนเพมมลคาทจะท าใหผบรโภครสกไดประโยชนมากขนดวย (พนลาภ ทพชาตโยธน, 2553, หนา 87-88)

1. ความหมายการสรางมลคาเพม (Value Added Creation) ในการใหความหมาย และค าจ ากดความของการสรางมลคาเพม ไดมการใหนยามไวในหลายๆ ดาน

ดงตอไปน ศรวรรณ เสรรตน และคณะ (2542, หนา 868) ไดใหความหมายไววา การสรางมลคาเพม

หมายถง ความพยายามในการพฒนาผลตภณฑในดานตาง ๆ ใหมคณคาในสายตาของลกคามากขน Louis (อางถงใน ดนย จนทรฉาย, 2547 หนา 239) ไดใหความหมายไววา การสรางมลคาเพม

หมายถง การน าเสนอผลตภณฑ หรอบรการทครบถวนสมบรณดวยคณภาพ บรการ และราคา เพอตอบสนองความตองการของลกคาใหเกดความพงพอใจในการซอ ครอบครอง และใชประโยชน

ทงนในความหมายดานการตลาด การสรางมลคาเพม คอ การพฒนาตวผลตภณฑใหเกดความพงพอใจตอผบรโภคสงสด และเกนความคาดหมายของผบรโภค อกทงมลคาเพมอาจเกดจากการเพมสงทนอกเหนอจากสงทผบรโภคคาดวาจะไดรบ (Nilson, 1992) นอกจากนการสรางมลคาเพมทเปนการเพม

4

หรอเสรมสงใหมๆ สตวผลตภณฑ ควรมความเกยวของ และเปนสงทลกคาตองการ (Chematony& Harris, 1998)

จากความหมายดงกลาวขางตน สรปไดวา การสรางมลคาเพม หมายถง สงทชวยสรางความไดเปรยบทางการแขงขนโดยผานการสรางคณคาส าหรบลกคาทดขน (Customer Value) โดยมขนตอนการผลต หรอบรการทดกวา เพอการเปนผน าในผลตภณฑนน ๆ นอกจากการสรางความแตกตางในตลาดแลว มลคาเพมจะเปนตวชวยในการสรางคณคาทสงผลตอการรบรของผบรโภคทสงกวา ซงน าไปสความมนใจในการตดสนใจเลอก หรอซอผลตภณฑและบรการตอไป

2. ความส าคญของการสรางมลคาเพม ในปจจบนการด าเนนธรกจมการแขงขนอยางรนแรง และพฤตกรรมผบรโภคเปลยนแปลงไป ดงนน

ธรกจตาง ๆ จงตองมการปรบปรงแนวคด กลยทธใหทนตอการเปลยนแปลงทเกดขน กลยทธการสรางมลคาเพม สามารถท าใหธรกจมความไดเปรยบในการแขงขน ซงการสรางมลคาเพมมความส า คญตอการด าเนนธรกจ (พนพสนย พรหมศร, 2547, หนา 20) ดงตอไปน 2.1 การสรางมลคาเพมทมากกวาคแขง จะท าใหสามารถตอบสนองความตองการและท าใหผบรโภคเกดความพงพอใจมากยงขน ซงการสรางมลคาเพมอาจท าไดดวยการเสนอผลประโยชนทผบรโภคตองการ

2.2 การสรางมลคาเพมสามารถสรางความเชอมน และความไววางใจจากผบรโภคทดทสด เพราะท าใหผบรโภคเชอมนในคณภาพของผลตภณฑ หรอบรการทธรกจมอบให

2.3 การสรางมลคาเพมท าใหธรกจสรางความแตกตางจากคแขงในภาวะทมการแขงขนอยางรนแรงได และท าใหธรกจมความไดเปรยบทางการแขงขน

3. การสรางมลคาเพม (Value Adder Creation) ในตลาดทมการแขงขนกนอยางรนแรง และอตสาหกรรมอยในภาวะอมตว ซงจะเหนวาผลตภณฑ

หลก จะไมคอยมความแตกตางกนเทาใดนก ดงนนธรกจแตละรายจงพยายามหาโอกาสพฒนา และยกระดบคณลกษณะตาง ๆ ของผลตภณฑเสนอแกลกคา (ศรวรรณ เสรรตน และคณะ ,2541, หนา 45) เครองมอทจะชวยใหธรกจอยรอด และเตบโต โดยสามารถสรางความพงพอใจแกลกคาเหนอคแขง ในภาวะทมการแขงขนอยางรนแรงได นนกคอ การดงดดดวยการสรางมลคาเพมทมอบใหแกผบรโภค ซงเปนมลคาเพมทท าใหลกคามความรสกมากกวาความพอใจ (ฉตยาพร เสมอใจ, 2547, หนา 79) การสรางมลคาเพมนน ผประกอบการจะตองพฒนาผลตภณฑ หรอบรการใหมคณคาในสายตาของลกคาทง 4 ดาน ซงคณคาทง 4 ดานนเรยกวาคณคารวมส าหรบลกคา (ศรวรรณ เสรรตน และคณะ, 2541, หนา 46) ไดแก

3.1 คณคาดานผลตภณฑ (Product Value) 3.2 คณคาดานบรการ (Service Value) 3.3 คณคาดานบคลากร (Personnel Value) 3.4 คณคาดานภาพลกษณ (Image Value)

5

ตามแนวคดคณคารวมส าหรบลกคา จะท าใหธรกจสามารถสรางมลคาเพมใหลกคาท าใหลกคาเกดความพอใจ สงผลใหธรกจมผลการด าเนนงานทดในระยะยาว

3.1 คณคาดานผลตภณฑ (Product Value) เปนคณคาทมอบใหลกคาอนเกดจากผลตภณฑทตอบสนองความตองการของลกคา ดงน

3.1.1 ประโยชนหลกเชน รถยนต เปนพาหนะในการเดนทาง เปนตน 3.1.2 รปลกษณะผลตภณฑประกอบดวย คณภาพ และสมรรถนะทเหนอกวาคแขง

รปแบบ ความหรหรา ความทนสมย ตราสนคา ความมชอเสยงมายาวนาน และเปนทยอมรบ 3.2 คณคาดานบรการ (Service Value) เปนคณคาทมอบใหลกคาอนเกดจากคณภาพในการ

ใหบรการ (Service Quality) ดงน 3.2.1 การเขาถงลกคา (Access) บรการทใหกบลกคา ตองอ านวยความสะดวกใน ดานเวลา สถานทแกลกคา คอ ไมใหลกคาคอยนาน ท าเลทตงเหมาะสมเพอแสดงถงความสามารถในการเขาถงลกคา

3.2.2 การตดตอสอสาร (Communication) มการอธบายอยางถกตอง โดยใชภาษทลกคาเขาใจงาย

3.2.3 ความสามารถ (Competence) บคลากรทใหบรการ ตองมความช านาญ และความรความสามารถในงาน

3.2.4 ความมน าใจ (Courtesy) บคลากรตองมมนษยสมพนธ ความเปนกนเอง และวจารณญาณ

3.2.5 ความนาเชอถอ (Credibility) บรษท และบคลากร ตองสามารถสรางความเชอมน และความไววางใจในบรการ โดยเสนอบรการทดทสดแกลกคา

3.2.6 ความไววางใจ (Reliability) บรการทใหกบลกคา ตองมความสม าเสมอ และถกตอง

3.2.7 การตอบสนองลกคา (Responsiveness) พนกงานจะตองใหบรการ และแกปญหาแกลกคาอยางรวดเรวตามทลกคาตองการ

3.2.8 ความปลอดภย (Security) บรการทใหตองปราศจากอนตราย ความเสยงและปญหาตาง ๆ

3.2.9 การสรางบรการใหเปนทรจก (Tangible) บรการทลกคาไดรบจะท าใหลกคาสามารถคาดคะเนถงคณภาพบรการดงกลาว

3.2.10 การเขาใจ และรจกลกคา (Understand Knowing Customer) พนกงานตองพยายามเขาใจถงความตองการของลกคา และความสนใจตอบสนองความตองการดงกลาว

3.3 คณคาดานบคลากร (Personnel Value) เปนคณคาทมอบใหลกคาอนเกดจากคณภาพของพนกงาน ดงน 3.3.1 ความสามารถ (Competence) พนกงานตองอาศยความช านาญ และมความร

6

3.3.2 ความมน าใจ (Courtesy) บคลากรตองมมนษยสมพนธมความเปนกนเอง 3.3.3 ความเชอถอได (Credibility) พนกงานของบรษทตองมความนาเชอถอ 3.3.4 ความไววางใจได (Reliability) พนกงานตองท างานดานการบรการดวยความ

สม าเสมอ และถกตอง สามารถสรางความไววางใจใหลกคา 3.3.5 การตอบสนองลกคา (Responsiveness)จะตองใหบรการ และแกปญหาแกลกคา

ไดอยางรวดเรว ตามทลกคาตองการ 3.3.6 การตดตอสอสาร (Communication) พนกงานตองใชความพยายามทจะท าความ

เขาใจกบลกคาดวยภาษาทเขาใจงาย 3.4 คณคาดานภาพลกษณ (Image Value) เปนคณคาดานความรสกนกคดของลกคาทมตอ

ผลตภณฑหรอบรการ

4. การสรางมลคาเพมโดยการสรางคณคา การสรางความพงพอใจแกลกคาทเหนอกวาคแขง ในสภาวะการแขงขนทรนแรง นนคอการดงดด

ดวยการสรางคณคาเพมทมอบใหแกลกคา ซงถอไดวาเปนเครองมอทจะชวยใหธรกจสามารถแขงขน เตบโตและอยรอดในตลาดได

4.1 การสรางคณคาใหกบลกคา ศรวรรณ เสรรตน (2539, หนา 204) กลาวถง การสรางคณคาใหกบลกคา ไวดงน

4.1.1 ก าหนดโมเดลของลกคา (Defining the Customer Value Model) ในขนนเรมตนดวยการทบรษทจะระบปจจยเกยวกบผลตภณฑ และบรการทมอทธพลตอการรบรในคณคาของลกคา

4.1.2 ก าหนดล าดบขนตอนของคณคาในสายตาลกคา (Building the CustomerValue Hierarchy) ในกรณนแตละปจจยจะแยกเปน 4 ประเภทดวยกน ดงน

4.1.2.1 ผลตภณฑพนฐาน (Basic Product) 4.1.2.2 ผลตภณฑทคาดหวง (Expected Product) 4.1.2.3 ผลตภณฑทปรารถนา (Desired Product) 4.1.2.4 ผลตภณฑทไมไดคาดหวงไว (UnanticipatedProduct)

4.1.3 การตดสนใจเกยวกบสวนประกอบในคณคาทงหมดทจะจดใหส าหรบลกคา(Deciding on the Customer Value Package) เปนการตดสนใจเลอกสวนประกอบตาง ๆ เพอเอาชนะคแขง และสามารถตอบสนองความพงพอใจ และสรางความภกดจากลกคา

4.2 คณคาในใจผบรโภค (Insigh Value) แนวคดในการสรางคณคาเปนการมองในทศนะของผบรโภค โดยคนหาความตองการทลกอยในใจของผบรโภค โดยวลดดา เตชะเวช (2547, หนา 28) ไดกลาวถง ความเขาใจเรองคณคาในความตองการ และในใจผบรโภค วามปจจยทเกยวของดงน

7

4.2.1 ปจจยเพมคณคา (Value enhancers) ไดแก การผลตผลตภณฑทไมเคยมบรษทใดน าเสนอในตลาดมากอน เชน ผลตภณฑนวตกรรมใหม เปนจดขายทลกคาสนใจ บรษททน าเสนอผลตภณฑทเพมคณคาจะสามารถสรางขยายสวนแบงตลาดไดอยางรวดเรว เนองจากมจดขายทมความไดเปรยบดานการแขงขนเหนอคแขง

4.2.2 ปจจยรกษาคณคา (Value maintainers) จะท าหนาทรกษาคณคาใหคงอยในใจของลกคาตอไป ซงจะท างานควบคกบปจจยเพมคณคา จนพฒนากลายเปนปจจยเพมคณคาในทสด

4.2.3 ปจจยทท าลายคณคา (Value destroyers) การลดคณคาในความรสก ในสายตา หรอในใจของลกคา ซงเปนจดออนของผลตภณฑ บรการ ดานภาพพจน และตราสนคา เปนตน ซงบรษทจ าเปนตองเรงแกไข

4.3 การสรางคณคาในใจผบรโภค (Value Creation) กลยทธการตลาดในการสรางคณคาในใจผบรโภคปจจบนเปนการบรหารทรพยากรทมคณคาของบรษท เพอตอบสนองความตองการ ความคาดหวง และเกดคณคาในใจผบรโภค ซงแนวคดในการสรางคณคาทส าคญ (วลดดา เตชะเวช, 2547, หนา 30) ประกอบดวย

4.3.1 กลยทธการพฒนาผลตภณฑใหม เปนการเสนอผลตภณฑใหม หรอปรบปรงผลตภณฑเดมใหมคณสมบตดขน หรอเปนการออกแบบผลตภณฑใหม

4.3.2 กลยทธตราสนคา มความส าคญในขบวนการสรางคณคาในใจผบรโภคปจจบนผบรโภคจะเชอมความคดตวผลตภณฑคณภาพ กบตราสนคา สญลกษณ ภาพพจน และความรสก ในใจผบรโภค เพอสรางภาพพจนทด และมคณคาในความรสกของผบรโภคซงเปนกลยทธการตลาดทส า คญในปจจบนน

4.3.3 กลยทธการตงราคาสนคา มความส าคญในขบวนการสรางคณคาในใจผบรโภคเชนกนโดยทราคามความสมพนธสงกบคณภาพ และคณคาของผลตภณฑ หรอบรการในใจผบรโภค ซงผบรโภคจะมความเชอวาผลตภณฑทมราคาสงควรจะเปนผลตภณฑทมคณภาพและคณคาสงดวยเชนกน 2.2 แนวคดเรองปจจยสวนประสมทางการตลาดเพอการพฒนาผลตภณฑ ศรวรรณ เสรรตน (2541) ไดอางถงแนวคดสวนประสมทางการตลาด (Service Mix) ของ Philip Kotler ไววาเปนแนวคดทเกยวของกบธรกจทใหบรการซงจะไดสวนประสมการตลาด (Marketing Mix ) หรอ 7 Ps ในการก าหนดกลยทธการตลาดซงประกอบดวย

1. ดานผลตภณฑ (Product) เปนสงซงสนองความจ าเปนและความตองการของมนษยไดคอ สงทผขายตองมอบใหแกลกคาและลกคาจะไดรบผลประโยชนและคณคาของผลตภณฑนน ๆ โดยทวไปแลว ผลตภณฑแบงเปน 2 ลกษณะ คอ ผลตภณฑทอาจจบตองไดและผลตภณฑทจบตองไมได

2. ดานราคา (Price) หมายถง คณคาผลตภณฑในรปตวเงน ลกคาจะเปรยบเทยบระหวางคณคา (Value) ของบรการกบราคา (Price) ของบรการนน ถาคณคาสงกวาราคาลกคาจะตดสนใจซอ ดงนนการก าหนดราคาการใหบรการควรมความเหมาะสมกบระดบการใหบรการชดเจน และงายตอการจ าแนกระดบบรการทตางกน

8

3. ดานชองทางการจดจ าหนาย (Place) เปนกจกรรมทเกยวของกบบรรยากาศสงแวดลอมในการน าเสนอบรการใหแกลกคา ซงมผลตอการรบรของลกคาในคณคาและคณประโยชนของบรการทน าเสนอ ซงจะตองพจารณาในดานท าเลทตง (Location) และชองทางในการน าเสนอบรการ (Channels)

4. ดานสงเสรมการตลาด (Promotion) เปนเครองมอหนงทมความส าคญในการตดตอสอสารใหผใชบรการ โดยมวตถประสงคทแจงขาวสารหรอชกจงใหเกดทศนคตและพฤตกรรม การใชบรการและเปนกญแจส าคญของการตลาดสายสมพนธ

5. ดานบคคล (People) หรอพนกงาน (Employee) ซงตองอาศยการคดเลอก การฝกอบรมการจงใจ เพอใหสามารถสรางความพงพอใจใหกบลกคาไดแตกตางเหนอคแขงขนเปนความสมพนธระหวางเจาหนาทผใหบรการและผใชบรการตาง ๆ ขององคกร เจาหนาทตองมความสามารถมทศนคตทสามารถตอบสนองตอผใชบรการ มความคดรเรม มความสามารถในการแกไขปญหา สามารถสรางคานยมใหกบองคกร

6. ดานการสรางและน าเสนอลกษณะทางกายภาพ (Physical Evidence and Presentation) เปนการสรางและน าเสนอลกษณะทางกายภาพใหกบลกคา โดยพยายามสรางคณภาพโดยรวม ทงทางดายกายภาพและรปแบบการใหบรการเพอสรางคณคาใหกบลกคา ไมวาจะเปนดานการแตงกายสะอาดเรยบรอย การเจรจาตองสภาพออนโยน และการใหบรการทรวดเรว หรอผลประโยชนอน ๆ ทลกคาควรไดรบ

7. ดานกระบวนการ (Process) เปนกจกรรมทเกยวของกบระเบยบวธการและงานปฏบตในดานการบรการทน าเสนอใหกบผใชบรการเพอมอบการใหบรการอยางถกตองรวดเรว และท าใหผใชบรการเกดความประทบใจ

ภาพท 2 แผนผงแสดงแนวคดเรองปจจยสวนประสมทางการตลาดเพอการพฒนาผลตภณฑ

9

บทท 3

วธด าเนนการวจย

การด าเนนงานโครงการครงน เปนด าเนนงานโครงการผานกระบวนการวจยเชงปฏบตการแบบมสวนรวม (participatory action research) โดยทมวจยรวมกบสมาชกของกลมวสาหกจชมชนบานเฮย ต าบลศลาแลง อ าเภอปว จงหวดนาน ในการด าเนนงานวจยครงน 3.1 ประชากร

กลมวสาหกจชมชนบานเฮย ต าบลศลาแลง อ าเภอปว จงหวดนาน จ านวน 50 คน

3.2 กลมตวอยางและสมตวอยาง สมาชกกลมวสาหกจชมชนบานเฮย ต าบลศลาแลง อ าเภอปว จงหวดนาน จ านวน 20 คน

3.3 การเกบรวบรวมขอมล

ในการวจย เปนการวจยเชงปฏบตการแบบชมชนมสวนรวม (Participation Action Research) โดยใหสมาชกกลมวสาหกจชมชนบานเฮย ต าบลศลาแลง อ าเภอปว จงหวดนาน มสวนรวมในกระบวนการตดสนใจและมสวนรวมในการจดการวจยรวมกนโดยแบงเปนขนตอน ดงน

1. การเตรยมกระบวนการวจย โดยใช 1.1 จดเวทประชมหารอเพอวเคราะหและทบทวนศกยภาพผลตภณฑและกลมเปาหมาย

บรบทพนท จดเตรยมแนวทางการบนทกขอมลเชงกายภาพ พรอมทงประสานงานและท าความเขาใจกบกลมเปาหมายและพนท

1.2 จดท าแบบส ารวจความตองการของนกทองเทยวทมตอผาทอพนเมอง โดยใชเปนขอมลพนฐานในการจดกระบวนการวจย

2. การปฏบตการวจยผานกจกรรมฝกอบรมเชงปฏบตการและสงผานความรเพอยกระดบผลตภณฑผาทอพนเมองนานใหแกกลมเปาหมายและประชาชนทวไป

2.1 การสรางมลคาเพมใหกบผลตภณฑผาทอพนเมองนานผานการจดฝกอบรมเชงปฏบตการและสงผานความรเพอยกระดบผลตภณฑและองคกรใหแกกลมเปาหมาย

2.2 กจกรรมทดลองเปดตวผลตภณฑสทองตลาด ผานงานมหกรรมผาทอพนเมองนานรวมกบภาคเครอขายในพนทจงหวดนาน

10

3. วธการวเคราะหขอมล 3.1 การสรปบทเรยน วเคราะหขอมล แนวทางการเพมมลคาผลตภณฑ กลยทธทางการตลาด จากผลการวจยเชงปฏบตการทกขนตอนรวมกบทมวจย ผลลพธทไดเปนปฏบตการในพนทและการเปลยนแปลง และขยายผลบทเรยนของโครงการสพนทอนๆ 3.4 การวเคราะหขอมล การสรปบทเรยน วเคราะหขอมล รปแบบการจดกระบวนการเรยนรจากผลการวจยเชงปฏบตการทกขนตอนรวมกบทมวจย ผลลพธทไดเปนปฏบตการในพนทและการเปลยนแปลง และขยายผลบทเรยนของโครงการสพนทอน ๆ 3.5 ระยะเวลาการวจย

ระยะเวลาการวจย จ านวน 9 เดอน เรมตงแตเดอน มกราคม 2560 – กนยายน 2560

11

บทท 4

ผลการวจยและอภปรายผล

การด าเนนงานโครงการครงนเปน เปนการวจยเชงปฏบตการแบบชมชนมสวนรวม (Participation Action Research) โดยใหสมาชกกลมวสาหกจชมชนบานเฮย ต าบลศลาแลง อ าเภอปว จงหวดนาน มสวนรวมในกระบวนการตดสนใจและมสวนรวมในการจดกระบวนการวจยรวมกน

4.1 ผลการวจย

ในการด าเนนงานวจยครงน มการด าเนนกระบวนการงานวจยออกเปนกจกรรมตาง ๆ ทสอดคลองกบกระบวนการวจยเชงปฏบตการ โดยแตละกจกรรมตงแตกระบวนการเตรยม การด าเนนงานวจย ไปจนถงกระบวนการสรปผลการด าเนนงาน ในแตละกระบวนการมผลการวจยตามกจกรรมดงตอไปน

4.1.1. การเตรยมกระบวนการวจย เปนกระบวนการเพอวเคราะหและทบทวนศกยภาพผลตภณฑและกลมเปาหมาย บรบทพนท จดเตรยมแนวทางการบนทกขอมลเชงกายภาพ พรอมทงประสานงานและท าความเขาใจกบกลมเปาหมายและพนท โดยด าเนนการในลกษณะของ Focus Group อกทงยงมการจดท าแบบส ารวจความตองการของนกทองเทยวทมตอผาทอพนเมอง โดยใชเปนขอมลพนฐานในการจดกระบวนการวจย ผลการวจยทไดจากกระบวนการเตรยมการวจย มดงน

จากการวเคราะหและทบทวนศกยภาพของผลตภณฑ และกลมเปาหมายทด าเนนงานวจยรวม มประเดนทเกดขนจากการท า Focus Group สะทอนใหเหนศกยภาพของสมาชกภายในกลม และศกยภาพขององคกร (กลมวสาหกจชมชน) ในหลากหลายประเดน โดยสามารถแยกเปนประเดนตาง ๆ ไดดงน

ขอดของกลมและสมาชก - สมาชกในกลมมความรบผดชอบตองานทไดรบมอบหมาย - การมผน ากลมทมความเขมแขง และมความเปนผน า - สมาชกทกคนตางมทกษะเฉพาะในเรองการทอผา การตดเยบเสอผาสตร และใสใจใน

รายละเอยดของการท างาน - สมาชกมการมารวมกลมกนอยางสม าเสมอ - ผลตภณฑของกลมเนนการแปรรปผลตภณฑจากผาทอพนเมองนาน เรองงานตดเยบเสอผา

สตร และมการน าเอกลกษณเฉพาะของกลมชาตพนธ (ไทลอ) มาเพมมลคาใหกบผลตภณฑเสอผาสตร

- มผลตภณฑมรปแบบและประโยชนใชสอยทหลากหลาย (Design ประยกต) - ผลตภณฑมตลาดรองรบและมการสงซอสนคาอยางตอเนองจากลกคา

12

อปสรรคและปญหา - สมาชกมทกษะเฉพาะในเรองงานตดเยบเสอผาสตรเทานน ยงไมสามารถผลตงานเสอผาท

หลากหลายได - ผลตภณฑยงขาดความเปนสากล ไมเปนมาตรฐานเดยวกน จ าเปนตองท าการยกระดบ

ผลตภณฑใหมความเปนสากลมากขน ทงในแงคณคาและสรางมลคาใหกบผลตภณฑ - มเศษวสดเหลอใช เชน ผาพนเมองทเหลอจากกระบวนการตดเยบเสอผาส าเรจรป - ขาดกลมคนรนใหมในการมาสานตองานในสาขาน แนวทางในการแกไขปญหา - เพมศกยภาพในดานทกษะการตดเยบเ สอผาบรษใหกบสมาชกในกลม เพอเพมขด

ความสามารถดานการตดเยบเสอผาใหหลากหลายมากขน - เพมศกยภาพในดานการออกแบบแฟชน ลวดลายของผาทอเมองนานทน ามาใชในงานแปรรป

ผลตภณฑใหมความหลากหลายมากขน - พฒนาผลตภณฑเปนของใชภายในบาน หรอของทระลกทตรงกบความตองการของตลาด และ

นกทองเทยว - พฒนาการใชเสนใยจากพชชนดอนมาตดเยบแทนการใชเสนใยจากฝาย เชน เสนใยจากขา

เปนตน

ภาพท 3 ผลการสรปประเดนโดยใชเครองมอ Mind Mapping ในการรวบรวมประเดนตาง ๆ

13

นอกจากนยงมผลทไดจากแบบสอบถามความตองการของนกทองเทยวทมตอผาทอพนเมองนานสการสรางมลคาเพมใหกบผาทอเมองนาน ผลการวจยทไดมดงตอไปน

ผลการศกษาขอมลจากแบบสอบถาม

การศกษาเรอง “การวจยความตองการของนกทองเทยวทมตอผาทอพนเมองนานสการสรางมลคาเพมใหกบผาทอเมองนาน” เกบขอมลโดยใชแบบสอบถามสมภาษณกลมเปาหมาย คอ กลมนกทองเทยวทเขามาเทยวในจงหวดนาน โดยมภมล าเนามาจากจงหวดอน ๆ ทไมใชจงหวดนาน โดยไมจ ากดเพศ อายตงแต 12 ปขนไป จ านวน รวมทงสนจ านวน 100 คน และผลการวจยปรากฏ ดงน สวนท 1 ขอมลทวไป

ลกษณะทางประชากร จ านวน รอยละ 1. เพศ 1. ชาย 45 45 2. หญง 55 55 2. อาย 1. 20 - 30 ป 49 49 2. 31 - 40 ป 28 28

3. 41 - 50 ป 15 15

4. 51 - 60 ป 6 6

5. มากกวา 60 ปขนไป 2 2 3. ระดบการศกษา 1. มธยมศกษาตอนตน 11 11 2. มธยมศกษาตอนปลายหรอ

เทยบเทา (ปวช.) 10 10 3. ประกาศนยบตรชนสง (ปวส.) 19 19 4. อนปรญญา 21 21 5. ปรญญาตร 22 22 6. ปรญญาโท 10 10 7. สงกวาปรญญาโท 7 7 4. อาชพ 1. นกเรยน/นกศกษา 21 21 2. รบราชการ / พนกงาน

รฐวสาหกจ / พนกงานราชการ 21 21

3. พนกงานบรษทเอกชน 16 16 4. ธรกจสวนตว 31 31 5. อสระ/รบจางทวไป 11 11 5. ระดบรายไดตอเดอน 1. ต ากวา 10,000 บาท 42 42 2. 10,001 - 20,000 บาท 30 30

14

ลกษณะทางประชากร จ านวน รอยละ 3. 20,001 - 30,000 บาท 20 20 4. 30,001 - 40,000 บาท 2 2 5. มากกวา 50,000 บาท 6 6

ตารางท 1 จ านวนและรอยละของกลมตวอยาง จ าแนกตามลกษณะขอมลทางประชากรศาสตร

จากตารางท 1 สามารถจ าแนกขอมลทวไปไดดงน 1. เพศ กลมตวอยางเปนเพศหญงมากกวาเพศชาย โดยเปนเพศหญงจ านวน 55 คน คดเปนรอยละ 55 และเปนเพศชายจ านวน 45 คน คดเปนรอยละ 55 ตามล าดบ 2. อาย กลมตวอยางทมอายระหวาง รองลงมาคออายระหวาง 31 – 40 ป มจ านวน 28 คน คดเปนรอยละ 28 รองลงมาคออายระหวาง 41 – 50 ป มจ านวน 15 คน คดเปนรอยละ 15 รองลงมา คออายระหวาง 51 - 60 ป และมจ านวน 6 คน คดเปนรอยละ 6 และกลมตวอยางทมอายมากกวา 60 ปขนไป มจ านวนนอยสด คอ 2 คน คดเปนรอยละ 2 ตามล าดบ 3. ระดบการศกษา กลมตวอยางมระดบการศกษาในระดบชนปรญญาตร มจ านวนมากทสด คอ 22 คน คดเปนรอยละ 22 รองลงมา คอ ระดบชนอนปรญญา มจ านวน 21 คน คดเปนรอยละ 21 รองลงมาเปนระดบชนประกาศนยบตรชนสง (ปวส.) มจ านวน 19 คน คดเปนรอยละ 19 รองลงมาเปนระดบชนมธยมศกษาตอนตนและระดบชนปรญญาโท มจ านวน 10 คน คดเปนรอยละ 10 และกลมตวอยางทมระดบการศกษาทนอยทสดคอ ระดบชนสงกวาปรญญาโท คอ 7 คน คดเปนรอยละ 7 ตามล าดบ 4. อาชพ กลมตวอยางประกอบอาชพธรกจสวนตว มจ านวนมากทสด คอ 31 คน คดเปนรอยละ 31 รองลงมาคอ นกเรยน/นกศกษา และผทรบราชการ / พนกงานรฐวสาหกจ / พนกงานราชการ มจ านวน 21 คน คดเปนรอยละ 21 รองลงมาคอ พนกงานบรษทเอกชน มจ านวน 16 คน คดเปนรอยละ 16 กลมตวอยางทมจ านวนทนอยทสดคอ อสระ/รบจางทวไป คอ 11 คน คดเปนรอยละ 11 ตามล าดบ 5. รายไดตอเดอน กลมตวอยางทมระดบรายไดตอเดอนต ากวา 10,000 บาท มจ านวนมากทสด คอ 42 คน คดเปนรอยละ 42 รองลงมา คอ ระดบรายได 10,001-20,000 บาท มจ านวน 30 คน คดเปนรอยละ 30 รองลงมา คอ ระดบรายได 20,001 - 30,000 บาท มจ านวน 20 คน คดเปนรอยละ 20 รองลงมา คอ ระดบรายไดทมมากกวา 50,000 บาท มจ านวน 6 คน คดเปนรอยละ 6 และระดบรายไดทมจ านวนผตอบนอยทสด คอ ระดบรายได 30,001 - 40,000 บาท มจ านวน 2 คน คดเปนรอยละ 2 ตามล าดบ

15

สวนท 2 พฤตกรรมของผบรโภค

พฤตกรรมการบรโภค จ านวน รอยละ 1. การมาเทยวจงหวดนาน 1. เคย 100 100 2. ไมเคย 0 0 2. การรจกผาทอพนเมองนาน 1. รจก 100 100 2. ไมรจก 0 0 3. ผลของสภาวะทางเศรษฐกจตอการตดสนใจเลอกซอผลตภณฑฯ

1. ม 52 52

2. ไมม 48 48 4. ผลของสภาวะทางการเมองมตอการตดสนใจเลอกซอผลตภณฑฯ

1. ม 41 41

2. ไมม 59 59 5. ประเภทของผลตภณฑผาทอพนเมองนานทรจกมากทสด

1. ผานง / ผาซน 21 21

2. ผาพนคอ / ผาคลมไหล 26 26 3. ตง 5 5 4. เสอแขนกระบอก / เสอผาเมอง 17 17 5. กางเกงสะดอ 28 28 6. ผาคลมเตยง 3 3 7. อน ๆ (ระบ) 0 0 6. ลวดลายผาทอพนเมองนานทรจก

1. ลายน าไหล 46 46

2. ลายปอง 15 15 3. ลายค าเคบ 14 14 4. ลายมดกาน 9 9 5. ลายมานแบบเมองนาน 7 7 6. ลายไทลอโบราณ 6 6 7. ลายน าไหลประยกต 3 3 8. อน ๆ (โปรดระบ) 0 0

16

พฤตกรรมการบรโภค จ านวน รอยละ 7. ประเภทของผาทอพนเมองนาน

1. ผาไหม 40 40

2. ผาฝายธรรมชาต 50 50 3. ผาไหมและผาฝาย 10 10 4. อน ๆ (โปรดระบ) 0 0 8. ประเภทสเสนใยทน าทอเปนผลตภณฑผาทอพนเมองนานทชอบทสด

1. ไมมการยอมส 20 20

2. สทมาจากธรรมชาต 76 76 3. สสงเคราะห 4 4 9. แรงจงใจทซอผลตภณฑจากผาทอพนเมองนาน

1. เปนของฝาก / ของทระลก 37 37

2. ความตองการ / ความชอบสวนบคคล

36 36

3. ผลตภณฑมรปแบบเฉพาะ 16 16 4. มคนแนะน า 10 10 5. ราคาทนาพอใจ 1 1 6. อน ๆ (โปรดระบ) 0 0 10. ปรมาณการซอผลตภณฑผาทอพนเมองนาน

1. 1 ชน 38 38

2. 2 ชน 40 40 3. 3 ชน 7 7 4. มากกวา 3 ชน 15 15 11. ราคาสนคาจากผาทอพนเมองนานทเคยซอแตละครง

1. ต ากวา 500 บาท 65 65

2. 501 - 1,500 บาท 25 25 3. 1,501- 2,500 บาท 5 5 4. 2,501 - 3,500 บาท 5 5 5. 3,501 - 4,500 บาท 0 0 6. มากกวา 4,500 บาทขนไป 0 0

17

พฤตกรรมการบรโภค จ านวน รอยละ 12. คาใชจายทงหมดของทานตอครงในการซอผลตภณฑผาทอพนเมองนาน

1. ต ากวา 500 บาท 25 25

2. 501 - 1,500 บาท 36 36 3. 1,501- 2,500 บาท 21 21 4. 2,501 - 3,500 บาท 7 7 5. 3,501 - 4,500 บาท 7 7 6. มากกวา 4,500 บาทขนไป 4 4 13. ปจจยทางดานราคาในการเลอกซอผลตภณฑฯ

1. ราคาแพง (ผลตภณฑมคณภาพและสวยงาม)

42 42

2. ราคาเหมาะสม (ไมถกไมแพง) 48 48 3. ราคาถกทสดเทานน 10 10 14. สถานทเลอกซอผลตภณฑจากผาทอพนเมองนานบอยทสด

1. รานจ าหนายผาทอเมองพนเมองนานโดยเฉพาะ

21 21

2. รานจ าหนายสนคาทระลก บรเวณศนยบรการนกทองเทยว

34 34

3. ตลาดไนทบาซาร ดเบส 24 24 4. รานจ าหนายผลตภณฑ OTOP 17 17 5. รานคาออนไลน 4 4 15. เหตผลทเลอกทจะซอผลตภณฑจากผาทอพนเมองนานจากขอ 14

1. หาซอผลตภณฑทตองการไดงาย 37 37

2. มผลตภณฑใหเลอกหลากหลาย ทกอยางทตองการ

38 38

3. จดวางสนคาอยในต าแหนงทพบเหนไดงาย

13 13

4. ผลตภณฑจดอยในหมวดหมทชดเจน

12 12

ตารางท 2 จ านวนและรอยละของกลมตวอยาง จ าแนกตามลกษณะขอมลดานพฤตกรรมการบรโภค

18

สวนท 3 ผลตภณฑผาทอพนเมองนาน

องคประกอบของผลตภณฑผาทอพนเมองนาน จ านวน รอยละ 1. ประเภทของผลตภณฑทเลอกซอเปนของฝากกลบบาน

1. เครองแตงกาย (เสอ ผานง กางเกง)

15 15

2. ผาพนคอ/ผาคลมไหล/หมวก 21 21 3. ของประดบตกแตงบาน 18 18 4. กระเปารปแบบตางๆ 19 19 5. ของทระลก เชน พวงกญแจ

magnet เปนตน 27 27

2. ปจจยในการพจารณาเลอกซอผลตภณฑททานเลอกในขอท 1

1. การออกแบบรปทรง 32 32

2. ประโยชนใชสอย 15 15 3. ลวดลายและโทนส 23 23 4. ราคา 23 23 5. วตถดบทน ามาผลต และการตด

เยบ 6 6

6. บรรจภณฑ 1 1 3. โทนสของผลตภณฑผาทอพนเมองนานททานจะเลอกซอ

1. โทนสรอน 49 49

2. โทนสเยน 12 12 3. โทนสผสม 21 21 4. โทนสเงน - สทอง 18 18 5. อน ๆ (โปรดระบ) 0 0

4. เสนใยในการผลตผาทอพนเมองนาน

1. ผาไหม 18 18

2. ผาฝายธรรมชาต 64 64 3. ผาไหมและผาฝาย 18 18 4. อน ๆ (โปรดระบ) 0 0 5. สของเสนใยทน าทอเปนผลตภณฑผาทอพนเมองนาน

1. ไมมการยอมส 22 22

2. สทมาจากธรรมชาต 75 75 3. สสงเคราะห 3 3

19

องคประกอบของผลตภณฑผาทอพนเมองนาน จ านวน รอยละ 6. ลวดลายผาทอพนเมองนานทชอบและคดจะเลอกซอ

1. ลายน าไหล 28 28

2. ลายปอง 15 15 3. ลายค าเคบ 13 13 4. ลายมดกาน 10 10 5. ลายมานแบบเมองนาน 10 10 6. ลายไทลอโบราณ 9 9 7. ลายน าไหลประยกต 15 15 8. อน ๆ (โปรดระบ)

ตารางท 3 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางจ าแนกตามลกษณะขอมลดานผลตภณฑผาทอพนเมองนาน

7. ประเภทผลตภณฑและราคาทเหมาะสม

ราคาทเหมาะสม 10 - 100 บาท

101 - 200 บาท

201 - 300 บาท

301 - 500 บาท

501 - 1000 บาท

มากกวา 1000 บาท

ขนไป

1. เครองแตงกาย 4 (4)

66 (66)

20 (20)

5 (5)

5 (5)

0 (0)

2. ผาพนคอ / ผาคลมไหล 5 (5)

75 (75)

14 (14)

5 (5)

1 (1)

0 (0)

3. ของประดบตกแตงบาน เชน โคมไฟ/หมอนอง/ผามาน

2 (2)

66 (66)

12 (12)

16 (16)

4 (4)

0 (0)

4. กระเปารปแบบตางๆ 5 (5)

71 (71)

19 (19)

3 (3)

2 (2)

0 (0)

5. ผลตภณฑทระลกชนเลก เชน พวงกญแจ, magnet เปนตน

87 (87)

10 (10)

3 (3)

0 (0)

0 (0)

0 (0)

6. เคสโทรศพทมอถอจากผาทอพนเมองนาน

23 (23)

70 (70)

5 (5)

2 (2)

0 (0)

0 (0)

7. รมผาฝายพนเมองนาน 5 (5)

84 (84)

11 (11)

0 (0)

0 (0)

0 (0)

ตารางท 4 แสดงราคาทเหมาะสมส าหรบผลตภณฑจากผาทอพนเมองนาน

20

องคประกอบของผลตภณฑผาทอพนเมองนาน (ตอ) จ านวน รอยละ 8. ปจจยดานราคาทมผลตอการตดสนใจใช/ซอสนคา

1. ราคาเหมาะสมกบคณภาพ 36 36

2. ราคาเหมาะสมกบปรมาณ 35 35 3. ราคาไมแพงเมอเทยบกบสนคา

ทวไป 19 19

4. ราคาสนคามความคงท

10 10

9. ชองทางในการหาซอผลตภณฑจากผาทอพนเมองนานทเหมาะสม

1. รานจ าหนายผาทอเมองพนเมองนานโดยเฉพาะ

23 23

2. รานจ าหนายสนคาทระลก บรเวณศนยบรการนกทองเทยว

43 43

3. ตลาดไนทบาซาร ดเบส 19 19 4. รานจ าหนายผลตภณฑ OTOP 7 7 5. รานคาออนไลน 8 8 10. ปจจยทางดานชองทางการจดจ าหนายสนคา

1. มผลตภณฑเฉพาะตามทตองการ 16 16

2. อยใจกลางแหลงทองเทยวส าคญ 49 49 3. การเดนทางทสะดวกสบาย 18 18 4. การมรานคาใหเลอกชมได

หลากหลายราน 11 11

5. รวบรวมผลตภณฑทมคณภาพจากทวทงจงหวดมารวมไว

6 6

ตารางท 5 จ านวนและรอยละของกลมตวอยาง จ าแนกตามลกษณะขอมลดานผลตภณฑผาทอพนเมองนาน (ตอ)

4.1.2 การปฏบตการวจยผานกจกรรมฝกอบรมเชงปฏบตการและสงผานความรเพอยกระดบ

ผลตภณฑผาทอพนเมองนานใหแกกลมเปาหมายและประชาชนทวไป เปนกจกรรมทสรางมลคาเพมใหกบผลตภณฑผาทอพนเมองนานผานการจดฝกอบรมเชงปฏบตการ

และสงผานความรเพอยกระดบผลตภณฑและองคกรใหแกกลมเปาหมาย มผลการวจยดงตอไปน

21

คณะท างานวจยไดประสานงานกบวทยากรจากศนยสรางสรรคงานออกแบบ หรอ Thailand Creative & Design Center (TCDC) มาเปนวทยากรในการพฒนาแนวคดดานการออกแบบผลตภณฑใหมความสรางสรรค และตอบโจทยกบกลมคนรนใหม และไดตดตอประสานงานกบวทยากรผเชยวชาญดานการตดเยบผลตภณฑจากผาดวยมอ มาชวยเพมองคความร จดประกายความคดเชงสรางสรรคดานการออกแบบงาน และผลตภณฑ และเพมทกษะการตดเยบ การดนมอ เทคนควธการพฒนาผลตภณฑโดยเฉพาะของทระลก และของใชภายในบาน โดยพฒนาจากเอกลกษณของผาหลบไทลอ จงหวดนาน คอ การทอตกแตงเปนลวดลายดวยเทคนคการขด หรอจก ทเหลอจากการตดเยบเสอผาส าเรจรปสามารถน ามาพฒนาเปนผลตภณฑ สนคา รปแบบตางๆ ไดอยางหลากหลาย เชน พวงกญแจ, เคสโทรศพทมอถอ, หมององ เปนตน อกทงผาทอพนเมองนาน คอ “ผาลายน าไหล” สามารถพฒนาตดเยบเปนกระเปาถอในรปแบบตางๆ ใหดมมลคา และเรองราวของผาทอพนเมองนาน

ภาพท 4 เศษผาหลบไทลอ จ.นาน วธการทอดวยลวดลายเทคนคการขด หรอจก เปนเศษผาทเหลอจากการตดเยบเสอผาส าเรจรป

22

ภาพท 5-6 ฝกปฏบตการออกแบบเคสโทรศพทมอถอ โดยใชกระบวนการความคดสรางสรรค และจนตนาการของแตละคน

ภาพท 7-8 ผลงานการออกแบบ และผลตภณฑชนแรกของแตละคน

23

ภาพท 9-10 วทยากรใชเทคนคการจดประกายความคดเชงสรางสรรคดานการออกแบบงาน และผลตภณฑ ใหกบกลมเปาหมาย เพอรวมกนออกแบบ และผลต ผลตภณฑใหมๆ จากวสดทไดจาก

ผาทอพนเมองนาน

ภาพท 11-14 กลมเปาหมายลงมอท าผลตภณฑทไดรวมกนคดและออกแบบรวมกบวทยากร

24

ภาพท 15-18 ผลตภณฑตนแบบ ไดแก ปลอกหมอนอง, พวงกญแจ, เคสโทศพท, กระเปา

ภาพท 19-20 ผลตภณฑตนแบบผาทอลายน าไหล(ประยกต) ลายเอกลกษณของเมองนาน ผลตภณฑตนแบบกระเปารปทรงตางๆ

25

กจกรรมทดลองเปดตวผลตภณฑสทองตลาด มผลการวจยดงตอไปน จากการพฒนาผลตภณฑใหมจากผาทอพนเมองนาน ดวยเทคนคการผลตดวยมอ (เนนงาน Handmade) น ามาทดลองตลาดผานกจกรรมการเปดตวผลตภณฑ ณ บรเวณถนนคนเดนเมองนาน ถนนขางวดภมนทร ในชวงวนหยดสดสปดาห เนองจากมนกทองเทยว และประชาชนจ านวนมากมาเลอกชมและซอสนคา คณะผว จยไดน าผลตภณฑทไดจากการฝกอบรมมาจดแสดง และจ าหนาย ไดแก พวงกญแจ, เคสโทรศพทมอถอ, หมององ,กระเปาใสเหรยญ ทท าจากเศษผาหลบไทลอ และผลตภณฑกระเปารปแบบตางๆ จากผาทอลายไทลอประยกต เปนตน ผวจยใชวธการสงเกตและพดคยกบนกทองเทยว และคนนานทใหความสนใจกบผลตภณฑในระดบดมาก เลอกซอเปนของใชสวนตวและของฝาก

ภาพท 21-25 กจกรรมทดลองเปดตวผลตภณฑสทองตลาด

26

4.1.3 การสรปบทเรยน วเคราะหขอมล แนวทางการเพมมลคาผลตภณฑ กลยทธทางการตลาด จากผลการวจยเชงปฏบตการทกขนตอนรวมกบทมวจย ผลลพธทไดเปนปฏบตการในพนทและการเปลยนแปลง และขยายผลบทเรยนของโครงการสพนทอนๆ ใชกระบวนการสรปบทเรยนแบบมสวนรวม โดยการแลกเปลยนเรยนรรวมกน พรอมทงมการเพมเตมองคความรในเรองการตลาดเพมเตมใหกบกลมเปาหมายรวมดวย เพอเตรยมความพรอมในการขยายผลสพนทอนตอไป มผลการวจยดงตอไปน

ทางกลมเปาหมายทเขารวมโครงการ ท าการสรปผลการด าเนนงานวจย โดยใช CIPP Model เพอรวมกนวางแนวทางในการแลกเปลยนกจกรรม พรอมทงยงมการแลกเปลยนเพมเตมประเดนการพฒนาทกษะฝมอเพมเตมในลกษณะการเรยนการสอนของหลกสตรระยะสนกบทางวทยาลยชมชนนาน 4.2 อภปรายผล

4.2.1 สรปผลการวเคราะหขอมลจากแบบสอบถาม

1. ขอมลทวไป จากกลมตวอยางทท าการส ารวจมจ านวน 100 คน พบวา กลมตวอยางเปนเพศหญงมากกวาเพศชาย โดยเปนเพศหญงจ านวน 55 คน คดเปนรอยละ 55 มอายระหวาง 20 - 30 ป มจ านวนมากทสด คอ 49 คน คดเปนรอยละ 49 และมอายมากกวา 60 ปขนไป มจ านวนนอยสด คอ 2 คน คดเปนรอยละ 2 ระดบการศกษาในระดบชนปรญญาตร มจ านวนมากทสด คอ 22 คน คดเปนรอยละ 22 โดยสวนใหญจะประกอบอาชพ ธรกจสวนตว มจ านวนมากทสด คอ 31 คน คดเปนรอยละ 31 ระดบรายไดตอต ากวา 10,000 บาท มจ านวนมากทสด คอ 42 คน คดเปนรอยละ 42 2. พฤตกรรมการบรโภคของนกทองเทยวทเกยวของกบผลตภณฑผาทอพนเมองนาน จากกลมตวอยางทท าการส ารวจมจ านวน 100 คน พบวา กลมตวอยางทงหมดเคยมาเทยวจงหวดนานแลว มจ านวนทงสน 100 คน คดเปนรอยละ 100 และยงรจกผาทอพนเมองนาน มจ านวนทงสน 100 คน คดเปนรอยละ 100 ในสวนของสภาวะทางเศรษฐกจตอการตดสนใจเลอกซอผลตภณฑฯ ส าหรบกลมตวอยางเหนวา สภาวะทางเศรษฐกจมผลตอการตดสนใจเลอกผลตภณฑ มจ านวนมากทสดคอ 52 คน คดเปนรอยละ 52 และสภาวะทางการเมองมตอการตดสนใจเลอกซอผลตภณฑฯ กลมตวอยางเหนวา สภาวะทางการเมองไมมตอการตดสนใจเลอกซอผลตภณฑฯ มจ านวนมากทสด คอ 59 คน คดเปนรอยละ 59

กลมตวอยางรจกประเภทของผลตภณฑผาทอพนเมองนานทมากทสด คอ กางเกงสะดอ มคนนกทองเทยวรจกมากทสด คอ 28 คน คดเปนรอยละ 28 โดยมลวดลายผาทอเมองนานทรจกมากทสด คอ ลายน าไหล มนกทองเทยวรจกมากทสด คอ 46 คน คดเปนรอยละ 46 อกทงประเภทของผาทอพนเมองนานทนกทองเทยวนยมมากทสด คอ ผาฝายธรรมชาต มจ านวนมากทสด คอ 50 คน คดเปนรอยละ 50 โดยชอบสทมาจากธรรมชาตมากทสด มจ านวน 76 คน คดเปนรอยละ 76 สวนใหญนกทองเทยวจะเลอก

27

ซอผลตภณฑผาทอพนเมองนานเปนของฝาก หรอ ของทระลก มจ านวน 37 คน คดเปนรอยละ 37 จะซอผลตภณฑฯ แตละครง 2 ชน จ านวน 40 คน คดเปนรอยละ 40 ในการซอแตละครงนกทองเทยวจะเลอกซอผลตภณฑในราคาต ากวา 500 บาท มจ านวน 65 คน คดเปนรอยละ 65 และเมอรวมคาใชจายแตละครงของนกทองเทยวในการเลอกซอผลตภณฑจากผาทอพนเมองนาน จะอยในราคา 501 - 1,500 บาท มจ านวน 36 คน คดเปนรอยละ 36 ปจจยทางดานราคาในการเลอกซอผลตภณฑผาทอพนเมองนาน นกทองเทยวจะเลอกซอผลตภณฑทราคาเหมาะสม (ไมถกไมแพง) มจ านวน 48 คน คดเปนรอยละ 48 ส าหรบสถานทจดจ าหนายผลตภณฑทนกทองเทยวเลอกซอผลตภณฑผาทอพนเมองนานมากทสด คอ รานจ าหนายสนคาทระลก บรเวณศนยบรการนกทองเทยว มจ านวน 34 คน คดเปนรอยละ 34 เหตผลทนกทองเทยวเลอกมาซอผลตภณฑผาทอพนเมองนานจากรานจ าหนายสนคาทระลก บรเวณศนยบรการนกทองเทยว เพราะ มผลตภณฑใหเลอกหลากหลาย ทกอยางทตองการ มจ านวน 38 คน คดเปนรอยละ 38 3. ผลตภณฑผาทอเมองนานทสะทอนโดยกลมนกทองเทยว จากกลมตวอยางทท าการส ารวจมจ านวน 100 คน พบวา กลมตวอยางมาเทยวเมองนานและเลอกซอผลตภณฑจากผาทอพนเมองนานทานจะเลอกผลตภณฑผาทอพนเมองนาน ประเภทผลตภณฑทระลกชนเลก เชน พวงกญแจ เปนตน เปนของฝากกลบบาน มจ านวน 56 คน คดเปนรอยละ 56 โดยพจารณาจากปจจยในเรอง การออกแบบรปทรงทดทนสมย นาสนใจ มากทสด มจ านวน 32 คน คดเปนรอยละ 32 และมโทนสของผลตภณฑผาทอพนเมองนานทชอบและคดจะเลอกมากทสด คอ โทนสเยน มจ านวน 49 คน คดเปนรอยละ 49 มประเภทเสนใยทน ามาผลตเปนผาทอพนเมองนานทนกทองเทยวนยมมากทสด คอ ผาฝายธรรมชาต มจ านวนมากทสด คอ 64 คน คดเปนรอยละ 64 และนยมสทมาจากธรรมชาตมากทสด มจ านวน 75 คน คดเปนรอยละ 75 โดยมลวดลายผาทอเมองนานทชอบมากทสด คอ ลายน าไหล มนกทองเทยวชอบมากทสด คอ 28 คน คดเปนรอยละ 28 ส าหรบกลมตวอยางสวนใหญสะทอนในสวนของราคาของผลตภณฑผาทอพนเมองนานแตละประเภทวาราคาทเหมาะสมกบผลตภณฑผาทอพนเมองนานแตละประเภท ดงตอไปน 1. เครองแตงกาย ควรมราคาทเหมาะสม คอ ราคา 101 -200 บาท มจ านวน 66 คน คดเปนรอยละ 66 2. ผาพนคอ / ผาคลมไหล ควรมราคาทเหมาะสม คอ 101 -200 บาท มจ านวน 75 คน คดเปนรอยละ 75 3. ของประดบตกแตงบาน เชน โคมไฟ เปนตน ควรมราคาทเหมาะสม คอ 101 -200 บาท มจ านวน 66 คน คดเปนรอยละ 66

4. กระเปา / รองเทา ควรมราคาทเหมาะสม คอ 101 -200 บาท มจ านวน 71 คน คดเปนรอยละ 71

5. ผลตภณฑทระลกชนเลก เชน พวงกญแจ เปนตน ควรมราคาทเหมาะสม คอ 10 -100 บาท มจ านวน 87 คน คดเปนรอยละ 87

28

6. เคสโทรศพทมอถอจากผาทอพนเมองนาน ควรมราคาทเหมาะสม คอ 101 -200 บาท มจ านวน 70 คน คดเปนรอยละ 70

7. รมผาฝายพนเมองนาน ควรมราคาทเหมาะสม คอ 101 -200 บาท มจ านวน 84 คน คดเปนรอยละ 84

ปจจยดานราคาทมผลตอการตดสนใจใช/ซอสนคาและผลตภณฑผาทอเมองนานของกลมตวอยาง จะเลอกซอผลตภณฑทราคาเหมาะสมกบคณภาพ มจ านวน 36 คน คดเปนรอยละ 36 ส าหรบสถานทจดจ าหนายผลตภณฑทนกทองเทยวเลอกซอผลตภณฑผาทอพนเมองนานทเหมาะสมส าหรบกลมตวอยางมากทสด คอ รานจ าหนายสนคาทระลก บรเวณศนยบรการนกทองเทยว มจ านวน 43 คน คดเปนรอยละ 43 เหตผลทนกทองเทยวเลอกมาซอผลตภณฑผาทอพนเมองนานจากรานจ าหนายสนคาทระลก บรเวณศนยบรการนกทองเทยว เพราะ อยใจกลางแหลงทองเทยวส าคญ มจ านวน 49 คน คดเปนรอยละ 49

4.2.2 การอบรมเชงปฏบตการและสงผานความรเพอยกระดบผลตภณฑและทดลองเปดตว

ผลตภณฑสทองตลาด ผลตภณฑทไดจากการฝกอบรม ไดแก กระเปาใสเหรยญจากผาลายไทลอ โดยใชวธการดนมอ และ

มตวอยางของเคสโทรศพทมอถอจากผาลายไทลอ (ลายผาหลบ) ในการทดลองเปดตวผลตภณฑสทองตลาด ไดมขอเสนอแนะทงตอตวผลตภณฑและโครงการ จะ

เหนดวยกบการทน าลวดลาย หรอเอกลกษณของผาทอเมองนาน โดยเฉพาะลายผาคลมเตยง (ผาหลบ) ของชาวไทลอ มาประยกตเปนกระเปาใสเหรยญใบเลก ในรปแบบของกระเปาดนมอ ซงมกระบวนการในการผลตจากการเยบดวยมอ เปนการสรางมลคาเพมใหกบผลตภณฑผาทอพนเมองนานไดอยางนาสนใจ โดยกระบวนการผลตดวยมอ เปนรปแบบการผลตทก าลงไดความนยมจากกลมนกทองเทยวเปนอยางมาก ประกอบกบการวางลวดลายของผาไดนาสนใจ แมวากจกรรมนจะไมไดมความตงใจมาขายสนคาโดยตรง แตกมนกทองเทยวทสนใจและซอผลตภณฑผาทอพนเมองนานทเกดจากงานวจยกลบไปดวย

4.2.3 การสรปบทเรยน วเคราะหขอมล แนวทางการเพมมลคาผลตภณฑ กลยทธทาง

การตลาด จากผลการวจยเชงปฏบตการทกขนตอนรวมกบทมวจย ผลลพธทไดเปนปฏบตการในพนทและการเปลยนแปลง และขยายผลบทเรยนของโครงการสพนทอนๆ

การประเมนโครงการผานการประเมนโดยใชเครองมอ CIPP MODEL รวมกน สามารถสรปออกมาเปนตารางไดดงน

29

การประเมนดานบรบทหรอสภาวะแวดลอม (Context Evaluation : C)

การประเมนปจจยเบองตนหรอปจจยปอน (Input Evaluation : I )

- โครงการนเปนโครงการทเกดจากรปแบบของมผาทอพนเมองนานทมขอจ ากด

- เปนโครงการทเปนแนวทางในการด าเนนงานวจยในปงบประมาณ 2560

- สามารถทจะตอยอดโครงการในปตอไปได

- ด าเนนการวเคราะหและทบทวนศกยภาพผลตภณฑและกลมเปาหมาย บรบทพน ท ผานเครองมอ SWOT เนนกระบวนการ Focus Group โดยคดเลอกผใหขอมลทมความเกยวของกบการพฒนาผลตภณฑเปนหลกส าคญ พดคย แลกเปลยนความคดเหนระหวางกน พรอมทงมการสรปประเดนในรปแบบของ Mind Mapping เพอใหเหนประเดนทจะตอยอดและพฒนารวมกน

- จดท าแบบส ารวจความตองการของนกทองเทยวทมตอผาทอพนเมอง โดยใชเปนขอมลพนฐานในการจดกระบวนการวจยออกส ารวจความตองการของนกทองเทยวทมตอผาทอพนเมองนาน และจดท าการวเคราะหขอมลทไดจากแบบส ารวจ เพอเปนขอมลพนฐานทส าคญใหกบทมวจยและกลมเปาหมายในการสรางมลคาใหกบผาทอพนเมองนานทตรงกบความตองการของตลาด

- ง บ ป ร ะ ม า ณ แ ล ะ บ ค ล า ก ร ใ น ก า รด าเนนงานไมมเพยงพอ

ก า ร ป ร ะ เ ม น ก ร ะ บ ว น ก า ร ( Process Evaluation : P )

ก า ร ป ร ะ เ ม น ผ ล ผ ล ต ( Product Evaluation : P )

- วางกรอบแนวคดเรองทเกยวของ ไดแก การสรางมลคาเพม การวางสวนประสมทางการตลาด และการออกแบบผลตภณฑใหม

- เนนกระบวนการวจยเชงปฏบตการรวมผานการวเคราะหและทบทวนตนทน เพอน าไปสการฝกอบรม ทสามารถยกระดบความรคนท างานและพฒนาผลตภณฑ

- การสรปบทเรยน วเคราะหขอมล แนวทางการเพมมลคาผลตภณฑ กลยทธทางการตลาด

- ก ลมเปาหมายของทมว จย เปนก ลมวสาหกจชมชนเกดการพฒนาศกยภาพสมาชกในกลมใหสามารถผลตสนคาแบบใหม จากลวดลายของผาทอพนเมองนานทมเอกลกษณเฉพาะ เปนการขยายพนททางการตลาดใหกบกลมได

- เกดการยกระดบฝมอ/ทกษะของชาง - ท าใหคนในพนทมองเหนคณคาของผาทอ

พนเมองนานมากขน วาสามารถน าไปพฒนาใหเปนผลตภณฑทเปนทตองการของทองตลาดได

- พฒนาตอยอดเปนหลกสตรระยะสนดานการพฒนาทกษะฝมอดานการตดเยบในพนทตอไป

30

บทท 5

สรปผลการวจยและขอเสนอแนะ

การศกษาการสรางมลคาเพมใหกบผาทอพนเมองนาน กรณศกษา : กลมวสาหกจชมชนบานเฮย ต าบลศลาแลง อ าเภอปว จงหวดนาน มวตถประสงคของการวจย ดงน (๑) เพอใหกลมเปาหมายเกดแนวทางการสรางมลคาเพมใหกบผลตภณฑผาทอพนเมองนานสทองตลาด และ (2) เพอใหกลมเปาหมายเกดการยกระดบและถายทอดองคความรดานการพฒนาผลตภณฑผาทอพนเมองนาน โดยใชกระบวนการวจยเชงปฏบตการแบบมสวนรวมของสมาชกในกลมวสาหกจชมชนบานเฮย เปนการวจยคณภาพเชงส ารวจ เพอท าการศกษาแนวทางการสรางมลคาเพมใหกบผลตภณฑผาทอพนเมองนานผานกระบวนการวจยทออกแบบใหกลมเปาหมายเกดการวางแนวทางในการพฒนาและยกระดบผลตภณฑ ผานการออกแบบลวดลายผาทอเมองนานใหมเอกลกษณเฉพาะตว และกระบวนการผลตทเพมเตมเรองราวความเปนมาของผาทอพนเมองนาน ซงถอวาเปนแนวคดกระบวนการสมยใหมทจะชวยในการยกระดบผลตภณฑผาทอพนเมองนานใหสามารถตอบสนองความตองการของลกคาในยคปจจบนได 5.1 สรปผลการวจย

จากการด าเนนงานวจยในครงน เกดผลส าเรจทสามารถบรรลตามวตถประสงคของการวจย ดงตอไปน

1. กลมเปาหมายของทมวจย เปนกลมวสาหกจชมชนเกดการพฒนาศกยภาพสมาชกในกลมใหสามารถผลตสนคาแบบใหม จากลวดลายของผาทอพนเมองนานทมเอกลกษณเฉพาะ ซงเปนการขยายพนททางการตลาดใหกบกลมได

2. กลมเปาหมายของโครงการสามารถสรางรายไดเสรมใหกบตนเองและครอบครว โดยใชผาทอพนเมองนานได

3. กระบวนการและผลการด าเนนงาน ท าใหคนในพนทมองเหนคณคาของผาทอพนเมองนานมากขน วาสามารถน าไปพฒนาใหเปนผลตภณฑทเปนทตองการของทองตลาดได

4. กลมเปาหมายทเขารวมโครงการ เกดความตองการพฒนาตอยอดเปนหลกสตรระยะสนดานการพฒนาทกษะฝมอดานการตดเยบในพนทตอไป

5.2 ขอเสนอแนะ 1. ในการด าเนนงานตอไปนาจะเนนกระบวนการตอยอด โดยการน าแนวคดดานการจดการ

วฒนธรรมมาใชเปนแนวทางในการด าเนนงานวจย เพอคนหารปแบบและแนวทางดานการจดการวฒนธรรมทเหมาะสมส าหรบผลตภณฑผาทอพนเมองนานตอไป

31

2. การตอยอดแนวคดในการสรางมลคาใหกบผลตภณฑควรเนนทการพฒนาศกยภาพของผผลตเพมเตมดวย มากกวาการเนนพฒนาเฉพาะผลตภณฑเพยงอยางเดยว และควรพฒนาใหเปนองครวมมากกวาเรองใดเรองหนง

32

บรรณานกรม

ฉตยาพร เสมอใจ และมทนยา สมม. พฤตกรรมผบรโภค. กรงเทพฯ : ธรรมกมลการพมพ, 2546 พวงรตน ทวรตน. วธการวจยทางพฤตกรรมศาสตรและสงคมศาสตร. กรงเทพฯ : ส านกพมพจฬาลงกรณ

มหาวทยาลย. 2540 ยภาวรรณ วรรณวาณชย. การตลาดบรการ. กรงเทพฯ : ส านกพมพมหาวทยาลยเกษตรศาสตร. 2548. ศรวรรณ เสรรตนและคณะ. (2541). การบรหารการตลาดยคใหม. กรงเทพฯ: บรษท ธระฟลม

และไซเทกซ จ ากด ศรวรรณ เสรรตน และคณะ. หลกการตลาด. กรงเทพฯ : ธระฟลมและไซแทกซ, 2543. เสร วงษมณฑา. (2542). การวเคราะหพฤตกรรมผบรโภค. กรงเทพฯ: บรษท ธระฟลม

33

ภาคผนวก

34

ภาคผนวก ก

แบบส ารวจความตองการของนกทองเทยวทมตอผาทอพนเมองนาน

35

แบบส ารวจความตองการของนกทองเทยวทมตอผาทอพนเมองนาน

ภายใตโครงการวจยการสรางมลคาเพมใหกบผาทอเมองนาน วทยาลยชมชนนาน

เรยน ผตอบแบบสอบถาม แบบสอบถามนจดท าขนเพอรวบรวมขอมลในการกาาวจยความตองการของนกทองเทยวทมตอ

ผาทอพนเมองนานสการสรางมลคาเพมใหกบผาทอเมองนาน ขอความรวมมอจากทานในการตอบแบบสอบถาม ทงนผวจยจะเกบค าตอบของทานไวเปนความลบและน ามาใชในการวเคราะหเชงสถตภาพรวมเทานน จงหวงเปนอยางยงวาจะไดรบความกรณาและความรวมมอจากทานและขอขอบคณมา ณ โอกาสน ดวย

ตอนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม

ค าชแจง : กรณาตอบแบบสอบถาม โดยเลอกตวเลอกทตรงกบค าตอบ และความคดเหนของทาน มากทสด

1. เพศ

ชาย

หญง

2. อาย ต ากวา 20 ป 20-30 ป 31-40 ป 41-50 ป 51-60 ป มากกวา 60 ป

3. ระดบการศกษาขนสงสด

มธยมศกษาตอนตน มธยมศกษาตอนปลายหรอเทยบเทา (ปวช.) ประกาศนยบตรขนสง (ปวส.) อนปรญญา

ปรญญาตร ปรญญาโท

สงกวาปรญญาโท

4. อาชพ

นกเรยน/ นกศกษา รบราชการ

พนกงานรฐวสาหกจ พนกงานบรษท

ธรกจสวนตว อาชพอสระ

อนๆ โปรดระบ...........................................

36

5. รายไดเฉลยตอเดอน

นอยกวา 10,000 บาท 10,000-20,000 บาท

20,001-30,000 บาท 30,001-40,000 บาท

40,001-50,000 บาท 50,000 บาท ขนไป

*************************************************

สวนท 2 : การส ารวจพฤตกรรมของผบรโภค

ค าชแจง : กรณาท าเครองหมาย / ลงในชองทตรงกบความคดเหนของทานมากทสด

1. ทานเคยมาเทยวจงหวดนานหรอไม เคย ไมเคย (ขามไปท าในสวนท 3)

2. ทานรจกผาทอพนเมองนานหรอไม รจก ไมรจก

3. สภาวะทางเศรษฐกจมผลตอการตดสนใจเลอกซอผลตภณฑผาทอพนเมองนานหรอไม ม ไมม 4. สภาวะทางการเมองมผลตอการตดสนใจเลอกซอผลตภณฑผาทอพนเมองนานหรอไม ม ไมม

3. ทานรจกผลตภณฑผาทอพนเมองประเภทใดมากทสด ผานง / ผาซน ผาพนคอ / ผาคลมไหล

ตง เสอแขนกระบอก / เสอผาเมอง

กางเกงสะดอ ผาคลมเตยง อน ๆ (โปรดระบ) .....................................................................................

4. ทานรจกลวดลายผาทอพนเมองนานลายใดมากทสด

ลายน าไหล ลายปอง

ลายค าเคบ ลายมดกาน

ลายมานแบบเมองนาน ลายไทลอโบราณ

ลายน าไหลประยกต อน ๆ (โปรดระบ) .........................................

37

5. ทานเลอกซอผาทอพนเมองนานประเภทใด ผาไหม ผาฝายธรรมชาต ผาไหมและผาฝาย อน ๆ

6. สของเสนใยทน าทอเปนผลตภณฑผาทอพนเมองนานประเภทใดททานนยมมากทสด ไมมการยอมส สทมาจากธรรมชาต สสงเคราะห

7. อะไรทเปนแรงจงใจใหทานซอผลตภณฑจากผาทอพนเมองนาน เปนของฝาก / ของทระลก ความตองการ / ความชอบสวนบคคล

ผลตภณฑมรปแบบเฉพาะ มคนแนะน า ราคาทนาพอใจ อน ๆ (โปรดระบ) ..............................................

8. ปรมาณการซอผลตภณฑผาทอพนเมองนานในแตละครง (โดยประมาณ) 1 ชน 2 ชน 3 ชน มากกวา 3 ชน

9. ราคาสนคาจากผาทอพนเมองนานททานเคยซอมราคาประมาณเทาไหร ต ากวา 500 บาท 501 – 1,500 บาท

1,501 – 2,500 บาท 2,501 – 3,500 บาท 3,501 – 4,500 บาท มากกวา 4,500 บาท

10. คาใชจายทงหมดของทานตอครงในการเลอกซอผลตภณฑจากผาทอพนเมองนาน คดเปนเงนประมาณเทาใด

ต ากวา 500 บาท 501 – 1,500 บาท 1,501 – 2,500 บาท 2,501 – 3,500 บาท 3,501 – 4,500 บาท มากกวา 4,500 บาท

11. ปจจยทางดานราคาหลกทส าคญทท าใหทานเลอกซอผลตภณฑจากผาทอพนเมองนาน ราคาแพง (ผลตภณฑมคณภาพและสวยงาม)

ราคาเหมาะสม (ไมถกไมแพง) ราคาถกทสดเทานน

12. ทานจะไปหาซอผลตภณฑจากผาทอพนเมองนานจากทใดบอยทสด รานจ าหนายผาทอเมองพนเมองนานโดยเฉพาะ

รานจ าหนายสนคาทระลก บรเวณศนยบรการนกทองเทยว ตลาดไนทบาซาร ดเบส รานจ าหนายผลตภณฑ OTOP รานคาออนไลน

38

13. เหตใดทานจงเลอกทจะซอผลตภณฑจากผาทอพนเมองนานจากสถานทจดจ าหนาย ททานเลอกในขอ 9 หาซอผลตภณฑทตองการไดงาย

มผลตภณฑใหเลอกหลากหลาย ทกอยางทตองการ จดวางสนคาอยในต าแหนงทพบเหนไดงาย ผลตภณฑจดอยในหมวดหมทชดเจน

******************************** สวนท 3 : การส ารวจผลตภณฑผาทอพนเมองนาน ค าชแจง : กรณาท าเครองหมาย / ลงในชองทตรงกบความคดเหนของทานมากทสด

1. ถาทานมาเทยวเมองนานและจะเลอกซอผลตภณฑจากผาทอพนเมองนานทานจะเลอกผลตภณฑชนดใดเปนของฝากกลบบานมากทสด

เครองแตงกาย (เสอ ผานง กางเกง) ผาพนคอ / ผาคลมไหล/หมวก ของประดบตกแตงบาน

กระเปารปแบบตางๆ ผลตภณฑทระลกชนเลก เชน พวงกญแจ, magnet เปนตน

อน ๆ (โปรดระบ) .....................................................................................

2. จากผลตภณฑททานเลอกในขอท 1 ทานพจารณามาเลอกซอจากปจจยขอใด การออกแบบรปทรง ประโยชนใชสอย ลวดลายและโทนส ราคา วตถดบทน ามาผลต และการตดเยบ บรรจภณฑ อน ๆ (โปรดระบ) .....................................................................................

3. โทนสของผลตภณฑผาทอพนเมองนานททานชอบและคดจะเลอกซอ คอโทนสใด โทนสรอน โทนสเยน โทนสผสม

โทนสเงน – สทอง อน ๆ (โปรดระบ) ..................................... 4. เสนใยในการผลตผาทอพนเมองนาน ควรเปนเสนใยชนดใด ผาไหม ผาฝายธรรมชาต ผาไหมและผาฝาย อน ๆ ………

39

5. สของเสนใยทน าทอเปนผลตภณฑผาทอพนเมองนานทเหมาะสมควรเปนสชนดใด ไมมการยอมส สทมาจากธรรมชาต สสงเคราะห อน ๆ ………………

9. ชองทางในการหาซอผลตภณฑจากผาทอพนเมองนานทเหมาะสมควรเปนทใด รานจ าหนายผาทอเมองพนเมองนานโดยเฉพาะ

รานจ าหนายสนคาทระลก บรเวณศนยบรการนกทองเทยว ตลาดไนทบาซาร ดเบส รานจ าหนายผลตภณฑ OTOP รานคาออนไลน

10. จากขอ 5 ปจจยทางดานชองทางการจดจ าหนายสนคาขอใดทท าใหคดเชนนน มผลตภณฑเฉพาะตามทตองการ อยใจกลางแหลงทองเทยวส าคญ

การเดนทางทสะดวกสบาย การมรานคาใหเลอกชมไดหลากหลายราน รวบรวมผลตภณฑทมคณภาพจากทวทงจงหวดมารวมไว

ขอเสนอแนะเพมเตม ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ขอขอบคณส าหรบการตอบแบบสอบถาม คณะผจดท าโครงการวจย วทยาลยชมชนนาน

40

ประวตผวจย

ชอ - สกล นางสาวปวณา ผาแสง วน เดอน ป เกด 21 กนยายน 2521 ภมล าเนา อ าเภอเวยงสา จงหวดนาน สถานทท างานปจจบน วทยาลยชมชนนาน 10 หม 5 ถนนยนตรกจโกล ต าบลดใต

อ าเภอเมอง จงหวดนาน 55000 E-Mail Address tonn_palm@hotmail.com ประวตการกาา พ..2543

พ..2549

ปรญญาตร การกาาบณฑต (เทคโนโลยทางการกาา) มหาวทยาลยบรพา ปรญญาโท การกาามหาบณฑต (เทคโนโลยทางการกาา) มหาวทยาลยรนครนทรวโรฒ ประสานมตร

ประวตการท างาน พ..2545-2554 พ..2554-ปจจบน

File executive บราทไวตามนต คอนซลตง แอนด รเสรทซ นกวชาการกาา วทยาลยชมชนนาน

41

ประวตผวจย

ชอ - สกล นางราชาวด สขภรมย วน เดอน ป เกด 19 มนาคม 2523 ภมล าเนา อ าเภอปว จงหวดนาน สถานทท างานปจจบน วทยาลยชมชนนาน 10 หม 5 ถนนยนตรกจโกล ต าบลดใต อ าเภอ

เมอง จงหวดนาน 55000 E-Mail Address Rachawadee_m@hotmail.com ประวตการกาา พ..2545

พ..2536

ปรญญาตร ลปาสตรบณฑต (การบรหารธรกจ) มหาวทยาลยราชภฏอตรดตถ ปรญญาโท การกาามหาบณฑต (การประกนคณภาพการกาา) มหาวทยาลยนเรวร

ประวตการท างาน พ..2545-2555 พ..2556-2557 พ..2560-ปจจบน

นกวชาการกาา วทยาลยชมชนพจตร นกวชาการกาา วทยาลยชมชนนาน คร ค.. 1 วทยาลยชมชนนาน

42

ประวตผวจย

ชอ - สกล นายณฏฐกร เงนวงนย วน เดอน ป เกด 10 มกราคม 2537 ภมล าเนา อ าเภอเมองนาน จงหวดนาน สถานทท างานปจจบน วทยาลยชมชนนาน 10 หม 5 ถนนยนตรกจโกล ต าบลดใต อ าเภอ

เมอง จงหวดนาน 55000 E-Mail Address Natkorn_n@hotmail.com ประวตการกาา พ..2558

ปรญญาตร ลปบณฑต สาขาลปะไทย (เกยรตนยมอนดบ2) มหาวทยาลยเชยงใหม

ประวตการท างาน พ..2559-ปจจบน

นกวชาการกาา วทยาลยชมชนนาน