แผนงานพัฒนาเกษตรกรรม อ าเภอสามเงา / ต าบลวังจันทร์ พ.ศ. ๒๕๖๑ · - ร้านซ่อมเครื่องใช้ไฟฟ้า

1

แผนงานพฒนาเกษตรกรรม

อ าเภอสามเงา / ต าบลวงจนทร

พ.ศ. ๒๕๖๑ - ๒๕๖๔

จดท ำโดย ส ำนกงำนสภำเกษตรกรจงหวดตำก กนยำยน ๒๕๖๐

2

สารบญ สวนท ๑ : บรบทพนท ............................................................................................................................. 5

๑.) ขอมลทวไป .................................................................................................................................... 5

๒.) สถานการณดานการเกษตร ต าบลวงจนทร .................................................................................. 10

สวนท 2 : ภาวะเศรษฐกจและสงคมครวเรอนเกษตรกร ปญหาความตองการ และแนวทางการพฒนาภาคเกษตร ....................................................................................... 21

๑.) สภาพเศรษฐกจครวเรอนเกษตรกร และปญหาหนสน ........................................................................ 21

๒.) ปญหาทดนท ากน .............................................................................................................................. 25

๓.) ปญหาแหลงน าเพอการเกษตร ........................................................................................................... 27

๔.) ปญหาความยากจน สวสดการ และสทธเกษตรกร ............................................................................. 29

๕.) แนวทางการพฒนาอาชพ และประเดนทเกยวของกบเกษตรอตสาหกรรม ......................................... 30

สวนท 3 : แผนงาน โครงการพฒนาเกษตรกรรม อ าเภอสามเงา / ต าบลวงจนทร พ.ศ. 256๑ – พ.ศ. 256๔ .................................................................................................. 32

ภาพกจกรรม ......................................................................................................................................... 46

ภาคผนวก ............................................................................................................................................. 47

3

โครงการจดท าแผนพฒนาเกษตรกรรมระดบต าบล

การเกษตรยงมความส าคญอยางยงตอระบบเศรษฐกจของประเทศไทย แมสดสวนรายไดภาคเกษตรตอรายไดประชาชาตจะอยในระดบไมสงนก เนองจากรายไดยงคงผนผวนไปตามกระแสเศรษฐกจโลก แตเปนเพราะภาคเศรษฐกจดานอนๆโดยเฉพาะอตสาหกรรมการสงออก การบรการและการทองเทยวเตบโตเรวกวามาก เมอมองตวเลขในเชงเปรยบเทยบจงท าใหภาคเกษตรไมคอยมความส าคญในเชงเศรษฐกจ และจ านวนเกษตรกรกมแนวโนมลดลงเชนเดยวกบประเทศทพฒนาแลว หากแนวโนมการพฒนาการเกษตรเปนไปแบบทเปนอยในปจจบนน และไมมการแกไขปญหาเกษตรกรอยางจรงจง เชอวาอกไมเกน ๓๐ ป จ านวนเกษตรกรไทยจะเหลอต ากวารอยละ ๑๐

ส าหรบการท าการเกษตรของเกษตรกรไทยสวนใหญ ยงประสบปญหาทามกลางความเปลยนแปลงของสงคมภายใตกระแสโลกาภวฒน ภาคเกษตรกรรมไทยก าลงเผชญกบปญหาความยากจนอนเกดจากเกษตรกรไทยสวนใหญยงขาดความร และการบรหารจดการ ปญหาเรองทน และโครงสรางพนฐานโดยเฉพาะทท ากน การพฒนาดน และน า ซงยงพบวาไมเพยงพอ จงเปนสงทท าใหการพฒนาชวตความเปนอยของเกษตรกรไทยยงลาชา

การเปดเสรของประชาคมเศรษฐกจอาเซยน หรอ AEC กเปนอกปจจยหนงทตองค านงถง เนองจากเปนการเปดเสรทางการคา กลาวคอสนคาเกษตรสามารถสงออกเคลอนยายไดอยางเสร สงผลใหตองใหความส าคญกบ คแขงขนในตลาดภาคการเกษตร คณภาพของสนคาเกษตร ราคาสนคาเกษตร เปนตน ทงนประเทศไทยกยงพอมขอไดเปรยบอยบางในเรองของพนทการเพาะปลก และระบบการขนสง

4

ต าบลวงจนทร ม 10 หมบาน (ท าเนยบทองท พทธศกราช 2555 กรมการปกครอง)

ทมา : แผนทเกษตรเพอการบรหารจดการเชงรก (Agri-Map) - กระทรวงเกษตรและสหกรณ

ต าบลวงจนทร

5

สวนท ๑ : บรบทพนท

๑. ขอมลทวไป

ประวตความเปนมา ต าบลวงจนทร

ต าบลวงจนทรจดเปนต าบลหนงในทงหมด 6 ต าบลของอ าเภอสามเงา จงหวดตาก ตงอยหางจากทวาการอ าเภอสามเงาทางดานทศตะวนออกประมาณ 15 กโลเมตร และอยหางจากศาลากลางจงหวดตากทางดานทศเหนอประมาณ 46 กโลเมตร เดมเปนสวนหนงของต าบลวงหมน ตอมา ป 2530 ไดแยกตวออกเปนต าบลวงจนทรในปจจบน อดตเมองวงจนทรหรอนครวงจนทร เปนเมองประวตศาสตร ในอดตสมยสมเดจพระเจาตากสนมหาราชเปนเมองเกาแกและส าคญ

สภาพทวไปของต าบล

ต าบลวงจนทรมเนอททงหมดประมาณ 300.244 ตารางกโลเมตร หรอประมาณ 187,652.5 ไรแบงเขตการปกครองออกเปน ๑0 หมบาน ไดแก

หมท 1 บานวงโพ หมท 2 บานวงพระยาจนทร หมท 3 บานวงน าผง หมท 4 บานนาตาโพ หมท 5 บานดงลาน หมท 6 บานดงสามสบ หมท 7 บานอยด หมท 8 บานมสข

หมท 9 บานศานต หมท 10 บานเดนกระถน

มอาณาเขตตดตอกบพนทใกลเคยง

ดงน ทศเหนอ ตดกบต าบลพระบาทวงตวง อ าเภอแมพรก จงหวดล าปาง ทศใต ตดกบต าบลวงหมน อ าเภอสามเงา จงหวดตาก ทศตะวนออก ตดกบต าบลแมสลด อ าเภอบานตาก จงหวดตาก ทศตะวนตก ตดกบต าบลยกกระบตร อ าเภอสามเงา จงหวดตาก ภมประเทศ

ต าบลวงจนทรมภมประเทศโดยทวไปเปนทราบลม (หมท 1-หมท 4) บางสวนเปนทดอน (หมท 5-หมท 10) และมแมน าวงไหลผาน (หมท 1 หมท 2 และหมท 3) เหมาะส าหรบการเพาะปลกและท าการเกษตร ประชากร

มครวเรอนในต าบลทงสน 1,815 ครวเรอน มประชากรในต าบลทงสน 5,240 คน แยกเปน ชาย 2,622 คน หญง 2,618 คน

6

ทมา : องคการบรหารสวนต าบลวงจนทร (ขอมลเดอนเมษายน 2559)

อาชพ

อาชพสวนใหญท าเกษตรกรรม เชน ท าสวนฝรง ท าสวนกลวยไข ท านา ปลกขาวโพด ฯลฯ อาชพเลยงสตว เชน เลยงโค ฯลฯ อาชพรบจางทวไป เชน รบจางท าไร รบจางท าสวน รบจางกอสราง ฯลฯ

หนวยธรกจในต าบล

- ปมน ามน (ปมหลอด) 7 แหง - ปมน ามน (ขนาดเลก 2 ต) 3 แหง - โรงงานอตสาหกรรม (เหมองแร) 1 แหง - โรงส (ขนาดเลก) 1 แหง - อซอมรถยนต 4 แหง - รานปะยาง/ซอมจกรยานยนต 3 แหง - รานซอมเครองใชไฟฟา 1 แหง - รานอาหาร 2 แหง - รานคา 69 แหง - โกดงเกบสนคา 2 แหง - โรงรบซอสนคาทางการเกษตร 8 แหง - รานรบซอของเกา 1 แหง - เสาโทรคมนาคม 5 แหง - ลานรบซอสนคาทางการเกษตร 8 แหง - ตลาดสนคาชมชนต าบลวงจนทร 1 แหง

หมท ชอบาน ครวเรอน ชาย หญง รวม 1 วงโพ 282 456 479 935 2 วงพระยาจนทร 185 268 250 518 3 วงน าผง 137 175 180 355 4 นาตาโพ 250 399 387 786 5 ดงลาน 300 372 384 756 6 ดงสามสบ 175 216 258 474 7 อยด 87 162 132 294 8 มสข 139 175 184 359 9 ศานต 100 170 124 294

10 เดนกระถน 160 229 240 469 รวม 1,815 2,622 2,618 5,240

7

การเกษตรกรรม ต าบลวงจนทรมสภาพทางภมประเทศเหมาะแกการประกอบอาชพเกษตรกรรม เชน ท าสวนฝรง ท า

สวนกลวยไข เปนตน และมแมน าวงไหลผาน 3 หมบาน (หมท 1–หมท 3) รวมทงม สระน า หวยและคลอง ในแตละหมบาน ซงเปนแหลงน าส าคญในการท าเกษตรกรรม

การศกษา

- โรงเรยนประถมศกษา 4 แหง - โรงเรยนมธยมศกษา(ขยายโอกาส) 3 แหง (ระดบมธยมศกษาตอนตน) - ศนยพฒนาเดกเลก 4 แหง - ศนยการเรยนชมชน 1 แหง - ทอานหนงสอพมพประจ าหมบาน 10 แหง

สถาบนและองคกรทางศาสนา - วด/ส านกสงฆ 12 แหง

สาธารณสข - โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพประจ าต าบล/หมบาน 2 แหง - ศนยสาธารณสขมลฐานประจ าหมบาน 10 แหง - อาสาสมครสาธารณสขประจ าหมบาน (อสม.) 165 คน

การบรการพนฐาน 1.) การคมนาคม - ถนนลาดยาง 17 สาย - ถนนคอนกรต 20 สาย - ถนนลกรง 50 สาย 2.) การโทรคมนาคม - ทท าการไปรษณยประจ าหมบาน 1 แหง - ตโทรศพทสาธารณะ 3 แหง 3.) การไฟฟา - ไฟฟาเขาถงทง 10 หมบาน แตยงไมครอบคลมทกหลงคาเรอน (ทปลกบานนอกชมชน) 4.) ความปลอดภยในชวตและทรพยสน - หนวยบรการประชาชน (ปอมต ารวจ) 1 แหง

แหลงน า แหลงน าธรรมชาต - แมน าวง 1 สาย - คลอง 4 สาย - หวย 14 แหง - สระน า 37 แหง

8

แหลงน าทสรางขน - ประปาหมบาน 14 แหง - บอบาดาล 159 แหง - ฝาย 7 แหง - อางเกบน า 5 แหง - สระน า 8 แหง - บอน าตน 40 แหง

ทรพยากรธรรมชาตในพนท - แรเฟลดปาร ปาแมสลด – โปงแดง - แรเหลก ปาแมสลด – โปงแดง

มวลชนจดตง - ลกเสอชาวบาน 2 รน จ านวน 300 คน - ไทยอาสาปองกนชาต 1 รน จ านวน 200 คน - อาสาพฒนาปองกนตนเอง 5 รน จ านวน 500 คน - อาสาสมครสาธารณสขประจ าหมบาน 9 รน จ านวน 90 คน - ยวเกษตรกร 2 รน จ านวน 80 คน - อาสาสมครปองกนภยฝายพลเรอน 3 รน จ านวน 125 คน

กลมอาชพในต าบลวงจนทรทจดทะเบยนวสาหกจชมชน

- กลมผเลยงโคบานวงโพ มสมาชก 16 คน - กลมผเลยงโคบานวงพระยาจนทร มสมาชก 19 คน - กลมผเลยงโคเนอบานวงน าผง มสมาชก 28 คน - กลมผเลยงโค สปก.บานอยด มสมาชก 17 คน - กลมเกษตรกรพฒนาเลยงโคเดนกระถน มสมาชก 13 คน - กลมสงเสรมอาชพเกษตรกรบานวงน าผง มสมาชก 9 คน - กลมผเลยงโคเนอบานวงน าผง มสมาชก 28 คน - กลมแมบานอยด มสมาชก 26 คน - กลมแมบานเดนกระถน มสมาชก 31 คน - กลมปยอดเมดชวภาพวงน าผง มสมาชก 38 คน - กลมผผลตปยอนทรยอดเมดบานวงโพ มสมาชก 42 คน

- กลมแมบานเกษตรกรบานวงพระยาจนทร มสมาชก 17 คน - กลมแมบานเกษตรกรบานนาตาโพ มสมาชก 64 คน - กลมแมบานเกษตรกรบานมสข มสมาชก 22 คน - กลมเกษตรกรผสมผสานบานมสข มสมาชก 15 คน - กลมผลตภณฑสงประดษฐดงลาน มสมาชก 23 คน

9

- กลมแปรรปมะขามจดจาดบานอยด มสมาชก 8 คน - ผลตกลวยไขสงออกบานนาตาโพ มสมาชก 10 คน - กลมปลกฝรงมะละกอบานวงพระยาจนทร มสมาชก 27 คน - กลมกระยาสารทบานดงลาน มสมาชก 11 คน - กลมตดเยบเสอผาบานศานต มสมาชก 17 คน - กลมสงเสรมอาชพประชาชนต าบลวงจนทร มสมาชก 56 คน

10

๒. สถานการณดานการเกษตร ต าบลวงจนทร

ทมา : แผนทเกษตรเพอการบรหารจดการเชงรก Agri-Map - กระทรวงเกษตรและสหกรณ * ขอมลการใชทดน กรมพฒนาทดน (2558 - 2559)

พนทเกษตร 28,032 ไร

26 %

พนทน า 2,352 ไร

2 %

พนทอนๆ 5,907 ไร

5.4 %

พนทปา 72,294 ไร 66.6 %

การใชทดน พนทเกษตร

การใชทดน พนทน า

การใชทดน พนทอนๆ

การใชทดน พนทปา

พนทต าบลวงจนทร108,585 ไร

พนทต าบลวงจนทร

11

ทมา : แผนทเกษตรเพอการบรหารจดการเชงรก Agri-Map - กระทรวงเกษตรและสหกรณ * ขอมลการใชทดน กรมพฒนาทดน (2558 - 2559)

พนทเกษตร 27,752 ไร

99 %

พนทปศสตว 266 ไร 0.95 %

พนทประมง 14 ไร

0.05 %

พนทการเกษตร พนทเกษตร

พนทการเกษตร พนทปศสตว

พนทการเกษตร พนทประมง

พนทการเกษตรต าบลวงจนทร

พนทการเกษตร

28,032 ไร

12

ทมา : แผนทเกษตรเพอการบรหารจดการเชงรก Agri-Map - กระทรวงเกษตรและสหกรณ * ขอมลการใชทดน กรมพฒนาทดน (2557) พนทปลกนอกเขตปาตามกฎหมาย

ขาวโพดเลยงสตว 9,055 ไร 47.72 %

มนส าปะหลง 5,198 ไร 27.39 %

ขาว 2,833 ไร 14.93 %

ออย 964 ไร

5.08 %

ล าไย 924 ไร

4.86 %

พนทเพาะปลกพชเศรษฐกจ ขาวโพด พนทเพาะปลกพชเศรษฐกจ มนส าปะหลง พนทเพาะปลกพชเศรษฐกจ ขาว พนทเพาะปลกพชเศรษฐกจ ออย พนทเพาะปลกพชเศรษฐกจ ล าไย

พนทเพาะปลกพชเศรษฐกจ

พนทเพาะปลกพชเศรษฐกจ 18,974 ไร

13

สถานการณดานการเกษตร ต าบลวงจนทร

ครวเรอนเกษตรกร ต าบลวงจนทร อ าเภอสามเงา จงหวดตาก

หมท ชอหมบาน จ านวนประชากร (คน) จ านวนครวเรอน (ครวเรอน) รวม ชาย หญง ครวเรอน

ทงหมด ครวเรอนเกษตรกร

รอยละ

1 บานวงโพธ 935 456 479 282 165 76.74 2 บานวงพระจนทร 518 268 250 185 97 66.90 3 บานวงน าผง 355 175 180 137 86 88.66 4 บานนาตาโพธ 786 399 387 250 133 67.51 5 บานดงลาน 756 372 384 300 86 62.77 6 บานดงสามสบ 474 216 258 175 63 56.25 7 บานตวอยาง 294 162 132 87 24 35.29 8 บานมสข 359 175 184 139 46 52.87 9 บานศานต 294 170 124 100 27 46.55

10 บานเดนกระถน 469 229 240 160 82 74.55 รวม 10 หม 5,240 2,622 2,618 1,815 809 65.99

ทมา : ขอมลประชากร - องคการบรหารสวนต าบลวงจนทร ขอมลครวเรอนเกษตรกร - ศนยบรการและถายทอดเทคโนโลยการเกษตรประจ าต าบล

14

ขอมลก าหนดเขตความเหมาะสมการปลกพชเศรษฐกจทส าคญ ต าบลวงจนทร อ าเภอสามเงา

15

16

ทมา : ส านกงานเกษตรและสหกรณจงหวดตาก

17

การใชทดนเพอการเกษตร ต าบลวงจนทร 1. ดานเกษตรกรรม

หมท ชอหมบาน

พนทท านา พนทท าไร

ขาว ขาวโพดเลยงสตว ออย มนส าปะหลง ถวเหลอง ถวเขยว

รวมพนท(ไร) ไร ครวเรอน ไร

ครว เรอน

ไร ครว เรอน




1 บานวงโพธ 833.53 83 781.64 56 583.89 9 149.67 11 243.75 39 22.5 4 1,781.45

2 บานวงพระจนทร

74.84 11 44.25 48 176.69 7 135.81 13 8.5 1 0 0 365.25

3 บานวงน าผง 104.69 10 691.67 42 75 3 53.5 2 1.25 1 0 0 821.42

4 บานนาตาโพธ 741.57 71 422.84 35 92.11 3 2,325.34 105 0 0 0 0 2,840.29 5 บานดงลาน 242.67 29 50.48 6 0 0 640.85 36 0 0 0 0 691.33 6 บานดงสามสบ 154.21 18 111.26 7 0 0 275.55 18 0 0 0 0 386.81

7 บานอยด 0 0 24.53 3 24 2 85.75 9 0 0 0 0 134.28 8 บานมสข 60.5 10 370.52 23 7 1 64.1 9 0 0 0 0 441.62

9 บานศานต 5 1 10 1 0 0 179 6 0 0 0 0 189

10 บานเดนกระถน

19.25 3 478.43 40 0 0 541.33 38 0 0 0 0 1,019.76

รวม 2,236.26 236 2,985.62 261 958.69 25 4,450.9 247 253.5 41 22.5 4 8,671.21

17

18

การใชทดนเพอการเกษตร ต าบลวงจนทร 1. ดานเกษตรกรรม(ตอ)

หมท ชอหมบาน

ไมผล

รวมพนททงหมด(ไร)

ฝรง ล าไย กลวยไข


ไร ครว เรอน ไร ครว เรอน

1 บานวงโพธ 683.86 84 8.75 2 412.36 35 3,719.95

2 บานวงพระจนทร 88.83 16 10 2 329.17 35 868.09

3 บานวงน าผง 140.24 16 5.5 1 272.4 29 1,344.25

4 บานนาตาโพธ 174 28 2 1 32.75 6 3,790.61

5 บานดงลาน 8.21 3 15 1 0 0 957.21

6 บานดงสามสบ 0 0 0 0 0 0 541.02

7 บานอยด 3 1 42 8 0 0 179.28

8 บานมสข 0 0 87.75 10 0 0 589.87

9 บานศานต 0 0 0 0 0 0 194

10 บานเดนกระถน 0 0 0 0 0 0 1,039.01

รวม 1,098.14 148 171 25 1,046.68 105 13,223.29

ทมา : ส านกงานเกษตรอ าเภอสามเงา *อางองขอมลจากทะเบยนเกษตรกรป 2559 มเฉพาะขอมลเกษตรกรทขนทะเบยนเทานน

18

19

2. ดานปศสตว

ขอมลดานปศสตว

หมท ชอหมบาน ชนดสตวทท าการปศสตว

โคเนอ 1 วงโพ 7

2 วงพระยาจนทร -

3 วงน าผง -

4 นาตาโพ 30

5 ดงลาน -

6 ดงสามสบ -

7 อยด 9

8 มสข 30

9 ศานต(ตวอยาง) 55

10 เดนกระถน 5

รวม 136

ทมา : ส านกงานปศสตวจงหวดตาก สภาเกษตรกรจงหวดตากเกบขอมลเพมเตม 2558

3. ดานประมง

ขอมลดานการประมง ต าบลวงจนทร อ าเภอสามเงา

ทมา : ส านกงานประมงจงหวดตาก 20 ตลาคม 2559

จ านวนเกษตรกรผเลยง

191 ราย

พนทดานการประมง

285.25 ไร

เลยงในบอ 280 บอ 285.25 ไร

20

ขอมลดานการประมง ต าบลวงจนทร อ าเภอสามเงา

หมท ชอหมบาน เกษตรกรผเพาะเลยงสตว

น า(ราย)

ประเภทการเลยง บอดน/บอซเมนต

จ านวน(บอ) พนท(ไร) 1 วงโพ 59 72 80.75 2 วงพระยาจนทร 14 20 20.75 3 วงน าผง 25 35 37.95 4 นาตาโพ 36 71 78.00 5 ดงลาน 6 7 5.50 6 ดงสามสบ 3 6 5.00 7 อยด 15 20 16.75 8 มสข 24 36 29.79 9 ศานต(ตวอยาง) 3 5 4.00

10 เดนกระถน 6 8 6.76 รวม 191 280 285.25

ทมา : ส านกงานประมงจงหวดตาก 20 ตลาคม 2559

21

สวนท ๒ : ภาวะเศรษฐกจและสงคมครวเรอนเกษตรกร ปญหาความตองการ และแนวทางการพฒนาภาคเกษตร

๑.) สภาพเศรษฐกจครวเรอนเกษตรกร และปญหาหนสน

วเคราะหจากแบบส ารวจฯจ านวน 203 ชด อายเฉลยเกษตรกร ต าบลวงจนทร เฉลย 51 ป

จากการวเคราะหแบบส ารวจฯ มวตถประสงคเพอศกษาลกษณะทวไปของครวเรอนเกษตรกร รวมทงศกษาปญหาความตองการของครวเรอนเกษตรกร และแนวทางการพฒนาครวเรอนเกษตรกร ต าบลวงจนทร อ าเภอสามเงา จงหวดตากโดยใชขอมลจากแบบส ารวจฯ

แผนภมท 1 รอยละของระดบการศกษาเกษตรกร ต าบลวงจนทร

ทมา : ขอมลอายเฉลยเกษตรกร – ระดบการศกษา วเคราะหและประมวลผลจากแบบส ารวจขอมลเกษตรกรฯ โดยสภาเกษตรกรจงหวดตาก ป ๒๕๕๘

ไมไดรบการศกษา

8 %

ประถมศกษา 56 %

ม.ตนขนไป 36 %

22

หนสนเฉลย ในระบบ 78 %

หนสนเฉลย นอกระบบ

22 %

แผนภมท 2 : รายได – รายจาย – หนสนเกษตรกร ต าบลวงจนทร

ทมา : ขอมล รายได – รายจาย – หนสนเกษตรกร ต าบลวงจนทร/อ าเภอสามเงา วเคราะหและประมวลผลจากแบบส ารวจขอมลเกษตรกรฯ โดยสภาเกษตรกรจงหวดตาก ป ๒๕๕๘ ขอมล รายได – รายจาย – หนสนเกษตรกร จงหวดตาก จากส านกงานเศรษฐกจการเกษตร เขต ๒ ป ๒๕๕๗

แผนภมท 3 ประเภทหนของเกษตรกร ต าบลวงจนทร

รายไดเฉลยภาคเกษตร

รายจายเฉลยภาคเกษตร

รายไดนอกภาคเกษตร

รายจายนอกภาคเกษตร

รวมรายไดเฉลย

รวมรายจายเฉลย

หนสน

ภาคเกษตร นอกภาคเกษตร รายรบ รายจาย หนสน ต.วงจนทร 131,955.0 32,514.00 52,752.00 63,729.00 184,707.0 96,243.00 234,589.0อ.สามเงา 120,212. 31,611.0 55,643.0 70,382.0 175,855. 101,993. 195,612.จ.ตาก (สศก.) 144,944.0 75,437.00 51,383.00 83,828.00 196,327.0 159,265.0 60,000.00

0.00

50,000.00

100,000.00

150,000.00

200,000.00

250,000.00

ระยะเวลาในการกอหนเฉลย 10.8 ป

23

แผนภมท 4 รอยละ ลกษณะการเปลยนแปลงหน ต าบลวงจนทร

แผนภมท 5 รอยละ วตถประสงคการขอก

ทมา : ขอมลอายเฉลยเกษตรกร – ระดบการศกษา วเคราะหและประมวลผลจากแบบส ารวจขอมลเกษตรฯ โดยสภาเกษตรกรจงหวดตาก ป ๒๕๕๘

ลดลงเรอยๆ 72 %

ไมเปลยนแปลง 25 %

เพมขนเรอยๆ 3 %

การเกษตร อนๆ

วตถประสงคขอก

63 % 37 %

24

การพจารณาสภาพเศรษฐกจของครวเรอนเกษตรกร นอกจากจะพจารณาจากรายไดสทธครวเรอนทไดรบ ทงกจกรรมทางการเกษตรและกจกรรมนอกการเกษตรแลว จ าเปนตองน าคาใชจายในการบรโภคมารวมพจารณาดวย เพอดวาในรอบปทผานมาเกษตรกรไดรบผลตอบแทนจากกจรรมทางเศรษฐกจของครวเรอนมากกวาหรอนอยกวาการใชจายเพอบรโภคของครวเรอน

จาก แผนภมท 2 : รายได - รายจาย - หนสนเกษตรกร ต าบลวงจนทร อ าเภอสามเงา จงหวดตาก รายไดและรายจายในกจกรรมการผลตทางการเกษตรของครวเรอน เปนขอมลพนฐานในการน าไปค านวณหารายไดสทธ เพอเปนเครองชวดในรอบปเกษตรกรทประกอบกจกรรมการผลตดานการเกษตร มผลตอบแทนจากการผลต อนน ามาซงองคประกอบของรายไดของครวเรอน พบวาครวเรอนเกษตรกร ต าบลวงจนทร มรายไดสทธภาคเกษตรกอนหกช าระหนสนเฉลย 99,441 บาท/ครวเรอน (รายไดเฉลยภาคเกษตร 131,955 บาท/ครวเรอน หกรายจายภาคเกษตร 32,514 บาท/ครวเรอน) จากขอมลแผนพฒนาการเกษตร กลมภาคเหนอตอนลาง 1 ป 2558-2560 จงหวดตากมรายไดสทธเกษตรเฉลย 69,508 บาท/ครวเรอน ทงน เมอพจารณาจากรายจายของครวเรอนเกษตรกรต าบลวงจนทรเฉลย 96,243 บาท/ครวเรอน ในจ านวนน รอยละ 66.21 เปนรายจายนอกภาคการเกษตร

ส าหรบการศกษาภาวะหนสนของครวเรอนต าบลวงจนทร จากการสมส ารวจขอมลฯ พบวา หนสนเกษตรกรในพนทต าบลวงจนทร มขนาดหนสนเฉลย 234,589 บาท/ครวเรอน วตถประสงคการเปนหนของครวเรอนเกษตรกร เกดจากการกยมเพอเกษตรกรรม รอยละ 63 ทเหลอ รอยละ 37 เกษตรกรกเพอใชจายในครวเรอน คาเลาเรยนบตร ช าระหนสน สรางบาน และประกอบอาชพนอกภาคการเกษตรอนๆ (แผนภมท 5) ระยะเวลากอหนเฉลย 10.8 ป ลกษณะการเปลยนแปลงหนสนของเกษตรกร เปนหนทมลกษณะลดลงเรอยๆ ไมเปลยนแปลง และเพมขนเรอยๆ รอยละ 72 รอยละ 25 และรอยละ 3 ตามล าดบ (แผนภมท 4) โดยเปนหนในระบบ รอยละ 78 และนอกระบบ รอยละ 22 (แผนภมท 3)

หนสนของเกษตรกรของต าบลวงจนทรสวนมาก เปนหนเงนกกบธนาคารเพอการเกษตรและสหกรณการเกษตรในพนท กรณการกยมเงนจากสหกรณการเกษตร แมวาเกษตรกรซงกยมเงนจากสหกรณจะสามารถช าระหนใหแกสหกรณได แตพบวาการช าระหนเงนตนทมสญญาปตอป เกษตรกรจะกยมเงนจากกลมเกษตรกร, กองทนหมบาน และเงนกนอกระบบอนๆ เพอช าหนเงนตนพรอมดอกเบยกบสหกรณ และกยมเงนจากสหกรณตอไปอก สงผลภาระหนสนไมลดลงและตองรบภาระดอกเบยเงนกหลายทาง ซงสหกรณคดอตราดอกเบยเงนก รอยละ ๗ – ๑๒ ขนอยกบการจดชนคณภาพลกหนเงนก โดยมหลกเกณฑในการจดชนคณภาพลกหนเงนก ประกอบดวย การช าหนเงนตนและดอกเบยตามก าหนดเวลา , การเขารวมการประชมสหกรณ และ การรวมกจกรรม ซอ – ขาย ปจจยการผลตการเกษตรและผลผลตสนคาเกษตรกบสหกรณ อนง แมเกษตรกรจะช าหนเงนตนและดอกเบยไดตามก าหนดเวลา หากไมเขารวมการประชมสหกรณ และหรอไมรวมกจกรรม ซอ – ขาย ปจจยการผลตการเกษตรและผลผลตสนคาเกษตรกบสหกรณ จะสงผลใหอตราดอกเบยเพมขน

กรณเกษตรกรทคางช าระหนเปนระยะเวลานาน สหกรณจะยงไมด าเนนการฟองรองด าเนนคดกบเกษตรกร แตใชวธการแจงใหเกษตรกรท าสญญาเงนกใหมกบสหกรณ โดยการท าสญญาเงนกใหมดงกลาวจะเพมดอกเบยคางจายเปนเงนตนในสญญาเงนก เมอเงนตนสงขนประกอบกบอตราดอกเบยทเพมขน เกษตรกรจงไมสามารถช าระหนทงเงนตนและดอกเบยไดตามก าหนดเชนเดม โดยสหกรณจะตดตามทวงถามและเรยกให

25

ตนเอง เชาทดน ท าฟร/ทสาธารณะ

รอยละ ลกษณะการถอครองทดน

79 %

17 % 4 %

รอยละ ลกษณะการถอครองทดน

ผอนช าระดอกเบยใหแกสหกรณอยางตอเนองและท าสญญาเงนกใหมหลายครง เกษตรกรจงมความสามารถเพยงผอนช าระแตดอกเบยอยางตอเนองยาวนาน กลไกภาครฐทมอยเพอการแกไขปญหาหนสน อาท “กองทนหมนเวยนเพอการกยมแกเกษตรกรและผยากจน” ไมสามารถชวยเหลอได เนองจากหลกเกณฑกองทนฯ ก าหนดให “กรณเปนหนนตบคคลหรอธนาคารพาณชย หรอธนาคารอนๆ ตามทระเบยบก าหนด จะตองถกฟอง และศาลมค าพพากษาถงทสดใหช าระหนแลว และหนนนเปนภาระหนกทผขอความชวยเหลอไมสามารถปลดเปลองไดดวยตนเอง” จงยงมองไมเหนโอกาสทเกษตรกรจะสามารถปลดเปลองหนสนเพอไถถอนทดนคนจากสหกรณได อนง จากการส ารวจขอมลจากเกษตรกรซงเปนหนกบสหกรณการเกษตร พบวามเกษตรกรบางรายกยมเงนจากเอกชน (ไฟแนนซ, ลสซง) เพอปลดเปลองหนสนจากสหกรณการเกษตร โดยเกษตรกรเหนวามความเปนธรรมและมโอกาสปลดเปลองหนสนไดมากกวาการกยมเงนจากสหกรณ

๒.) ปญหาทดนท ากน

แผนภมท 6 : การถอครองทดนท ากนของเกษตรกร ต าบลวงจนทร

26

แผนภมท 7 : เอกสารสทธทดนท ากนของเกษตรกร ต าบลวงจนทร

ผลการส ามะโนการเกษตร พ.ศ. 2556 จงหวดตาก มผถอครองท าการเกษตรทงสน ณ วนส ามะโน ( 1 พ.ค. 2556 ) พบวาจ านวนผถอครองและพนทถอครองท าการเกษตรมแนวโนมเพมขน จากขอมลผถอครองและพนทถอครองท าการเกษตร พบวาอ าเภอสามเงา จงหวดตาก มจ านวนผถอครองเปนล าดบท 9 คอ 3,855 คน คดเปนรอยละ 6.8 ของผถอครองรวมทงจงหวด และมพนทถอครองเปนล าดบท 9 เชนกน คอ ม 59,484 ไร คดเปนรอยละ 4.4 ของพนทถอครองรวมทงจงหวด โดยเฉลยแลวผถอครอง 1 คนจะมพนทถอครอง 15.4 ไร ในขณะทต าบลวงจนทร อ าเภอสามเงา จงหวดตาก มพนทเกษตรกรรม จ านวน 28,032 ไร พนทเพาะปลกพชเศรษฐกจ 18,974 ไร (เฉพาะพนทปลกนอกเขตปาตามกฎหมาย) ซงเปนขอมลการใชทดนของกรมพฒนาทดน ป 2557 (แผนทเกษตรเพอการบรหารจดการเชงรก Agri-Map - กระทรวงเกษตรและสหกรณ) และ จากขอมลส านกงานเกษตรอ าเภอสามเงา ทะเบยนเกษตรกรป 2559 เฉพาะขอมลเกษตรกรทขนทะเบยน ของกรมสงเสรมการเกษตร มเกษตรกรลงทะเบยนการปลกพชตางๆ ในพนท จ านวน 13,223.29 ไร ซงครอบครวผถอครองสวนใหญท าการเพาะปลกพชทส าคญ ไดแก มนส าปะหลง ขาวโพดเลยงสตว ขาว ฝรง กลวยไข ออย ถวเหลอง ถวเขยว และล าไย โดยมการท าการเกษตรประเภทอนรวมดวย เชน การปศสตวและประมง สตวทนยมเลยงกนมาก ไดแก โคเนอ และปลา การเลยงสตวสวนใหญเพอบรโภค การเลยงสตวในเชงพาณชยไมแพรหลายนก

ส าหรบลกษณะการถอครองทดนของครวเรอนเกษตรกรต าบลวงจนทร จากแผนภมท 6 ผถอครองท าการเกษตรสวนใหญในต าบลวงจนทร ท าการเกษตรในเนอทของตนเองรอยละ 75 ผถอครองท าการเกษตรรอยละ 17 ท าการเกษตรโดยการเชาทดน ส าหรบผถอครองท าการเกษตรทท าการเกษตรโดยการท าฟร/สาธารณะ/อนๆ รอยละ 4 เทานน การถอครองเอกสารสทธประเภท โฉนด/น.ส.๓/น.ส. ๓ ก รอยละ 55 การถอครองเอกสารสทธประเภท สปก./สทก. รอยละ 34 และมเกษตรกรรอยละ 11 ทไมมเอกสารสทธ (แผนภมท 7)

โฉนด/น.ส.๓/น.ส. ๓ ก สปก./สทก. ไมมเอกสารสทธ

รอยละ ประเภทเอกสารสทธทดน

55 %

34 %

11 %

รอยละ ประเภทเอกสารสทธทดน

27

๓.) ปญหาแหลงน าเพอการเกษตร

แผนภมท 8 : การรบน าเพอการเกษตร ต าบลวงจนทร

มน าตลอด ทงป

67 %

มน าเฉพาะ ฤดฝน 33 %

ระบบชลประทาน 18 %

สระน า/บอขด 46 %

แหลงน าธรรมชาต 36 %

28

ขอมลเกยวกบพนทชลประทาน

หมท หมบาน ต าบล อ าเภอ ลมน า (ระบชอลมน า)

พนทชลประทาน

พนทชลประทานทมศกยภาพ

หลก ยอย ในปจจบน(ไร) ในการขยายเพมขน(ไร)

1 วงโพ วงจนทร สามเงา วง แมน าวงตอนลาง - 1,000 2 วงพระยาจนทร วงจนทร สามเงา วง แมน าวงตอนลาง - 1,000 3 วงน าผง วงจนทร สามเงา วง แมน าวงตอนลาง - 1,000 4 นาตาโพ วงจนทร สามเงา วง แมน าวงสายหลก - 1,800 5 ดงลาน วงจนทร สามเงา วง แมน าวงสายหลก - - 6 ดงสามสบ วงจนทร สามเงา วง แมน าวงสายหลก - - 7 อยด วงจนทร สามเงา วง แมน าวงสายหลก - - 8 มสข วงจนทร สามเงา วง แมน าวงสายหลก - - 9 ศานต(ตวอยาง) วงจนทร สามเงา วง แมน าวงสายหลก - -

10 เดนกระถน วงจนทร สามเงา วง แมน าวงสายหลก - - รวม 0 4,800

ทมา : โครงการชลประทานตาก

จากขอมลแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบลวงจนทร อ าเภอสามเงา จงหวดตาก ดวยสภาพพนทต าบลวงจนทรทมภมประเทศโดยทวไปเปนทราบลม (หมท 1-หมท 4) และบางสวนเปนทดอน (หมท 5-หมท 10) มแมน าวงไหลผาน (หมท 1 หมท 2 และหมท 3) เหมาะส าหรบการเพาะปลกและท าการเกษตรนอกจากแมน าสายหลกแลว มแหลงน าธรรมชาตขนาดเลก อาท คลองวงน าเยน คลองน าเยน คลองหวยทราย คลองลก ล าหวยคลองลาน หวยปนอย หวยคลองเขง หนองข าแสง หนองตนดอย หนองผกบง และหนองหลงวด เปนตน และมแหลงน าทสรางขน ไดแก ประปาหมบาน 14 แหง บอบาดาล 159 แหง ฝาย 7 แหง อางเกบน า 5แหง สระน า 8 แหง และ บอน าตน 40 แหง จากการส ารวจขอมลการรบน าเพอการเกษตร จากแผนภมท 8 จะเหนวา ต าบลแมวงจนทร มน าใชเพอการเกษตรกรตลอดทงป รอยละ 67 และมน าใชเฉพาะฤดฝน รอยละ 33 มการกกเกบน าในพนทเพอรบน า แบงเปน พนทชลประทาน, สระน า/บอขด และแหลงน าธรรมชาต รอยละ 18 46 และ 36 ตามล าดบ และจากการระดมความตองการแนวทางแกไขปญหาและพฒนาภาคเกษตรกรรมพนทต าบลวงจนทร และอ าเภอสามเงา พบวาในบางพนทของต าบลในชวงฤดฝนเปนพนททตองประสบปญหาน าทวม และมพนทประสบปญหาภยแลง ในชวงฝนทงชวง ฤดแลงดวย เกษตรกรในพนทมความประสงคใหภาครฐและหนวยงานทเกยวของใหการสนบสนนการด าเนนงานในการพฒนาระบบกระจายน าและวางแผนการใชน าใหเกดประสทธภาพสงสด ใหครอบคลมพนทการเกษตร ทงน จากการตดตามการพฒนาแหลงน าในพนทต าบลแมวงจนทร ทราบวาองคการบรหารสวนต าบลวงจนทร อ าเภอสามเงา มแผนงาน/โครงการในการจดการทงการขดลอกสระน า คลอง ซอมแซม ปรบปรง ทอสงน าคลองสงน า สถานสบน า ฝาย

29

ชะลอน า เพอใหมน าเพยงพอส าหรบอปโภค และท าการเกษตร ตลอดจนการกอสรางคนดนเลยบแมน าวงเพอปองกนปญหาน าทวมพนทกเกษตร เปนตน

๔.) ปญหาความยากจน สวสดการ และสทธเกษตรกร

แผนภมท 8 : ระบบการท าเกษตรกรรม ต าบลวงจนทร

แผนภมท 9 : ชนดพชทปลกในพนทต าบลวงจนทร

เกษตรเชงเดยว 41 %

เกษตรผสมผสาน 59 %

0.00

10.00

20.00

30.00

40.00 34.09 % 36.36 %

22.73 %

9.09 % 6.82 %

ชนดพชทปลก

30

ผลการส ารวจฯ ของสภาเกษตรกรจงหวดตาก เนองจากประชาชนสวนใหญต าบลวงจนทร ประกอบอาชพ เกษตรกรรมซ ง เป นแหล ง ร าย ไดหล ก ส นค า เกษตรท ส าคญ ได แก ข า ว โพด เล ย งส ต ว ขาว มนส าปะหลง ออย และถวเขยว มรายไดเฉลย 184,707 บาท/ครวเรอน และมรายจายเฉลย 96,243 บาท/ครวเรอน (รายจายภาคเกษตร 32,514 บาท/ครวเรอน และรายจายนอกภาคเกษตร 63,729 บาท/ครวเรอน) เมอเปรยบเทยบรายได-รายจาย เกษตรกรระดบต าบล มรายไดภาคเกษตรใกลเคยงคาเฉลยระดบอ าเภอและจงหวด

รายไดหลกจากกจกรรมการเกษตร พงพารายไดหลกจากการปลก พชไร (มนส าปะหลงและขาวโพดเลยงสตว) และบางพนทในต าบลทมแหลงน าเพยงพอ (หมท 1-4 ทมแมน าวงไหลผาน) มการปลกไมผล เชน กลวยไขและฝรง ในปการผลตทผานมา 2559 - 2560 เกษตรกรต าบลวงจนทรประสบปญหาราคาสนคาเกษตรตกต า ทง มนส าปะหลง ขาวโพดเลยงสตว ขาว ฝรง อกทงผลกระทบจากภยธรรมชาต ท าใหมผลกระทบตอรายได และมปญหาคาใชจาย และหนสนตามมา ในปจจบนพบวาเกษตรกรในต าบลวงจนทรมการปลกออยโรงงานเพมมากขน โดยเปนการสงเสรมจากโรงงานน าตาลในพนท ถอเปนพชทางเลอกแนวทางใหมของเกษตรกร

๕.) แนวทางการพฒนาอาชพ และประเดนทเกยวของกบเกษตรอตสาหกรรม จากการศกษาบรบทพนทต าบลวงจนทร และพนทอ าเภอสามเงา พบวาเปนแหลงผลตไมผลทส าคญของจงหวดตาก ตงแต ฝรง กลวยไข และล าไย ส าหรบการขายผลผลตของเกษตรกร ยงขายผานพอคา คนกลางซงมาจากตางพนทมารบซอตามฤดกาล ลานรบซอและรวบรวมผลผลตเปนของกลมเกษตรกรและหรอตลาดสนคาเกษตรทเปนแหลงกระจายผลผลตใหแกเกษตรกรในพนทยงมนอย อกทงเกษตรกรยงขาดการรวมกลมเพอเพมศกยภาพในตอรองดานราคาผลผลตสนคาเกษตรกบพอคาคนกลาง แนวทางในการพฒนาภาคเกษตรใหเกดความยงยน โดยพฒนาเกษตรกรใหผลตสนคาเกษตรใหไดคณภาพ เพมชองทางการจ าหนายสนคา ซงสามารถน ากลไกภาครฐภายใตโครงการพฒนาและสงเสรมศนยจ าหนายสนคาเกษตรชมชน (FARM OUTLET) กรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย มาใชในการพฒนาชมชนได ซงจะเปนการเพมมลคาผลผลตและเพมรายไดใหเกษตรกร นอกจากจะเปนการสรางมลคาทางเศรษฐกจแลว ยงท าใหประชากรมรายไดเพมขน และเกดการหมนเวยนในภาพรวมของเศรษฐกจ ทงน จ าเปนตองสรางอตลกษณใหแกสนคาเกษตรของชมชนเพมเตม เพอสรางมลคาเพมใหแกสนคาเกษตรของชมชน

นอกจากการปลกพชเพอสรางรายไดหลกใหแกครวเรอนเกษตรกรแลว จากการลงพนทตามโครงการจดท าแผนพฒนาเกษตรกรรมต าบลเปนเกษตรอตสาหกรรม สภาเกษตรกรจงหวดตาก ไดสงเสรมและพฒนาตอยอดกลมเกษตรกรเลยงจงหรด ต าบลวงจนทร เพอเปนอกเสนทางเลอกหนงส าหรบสรางอาชพ สรางรายไดใหกบครอบครวเกษตรกรและชมชน นอกจากการท าเกษตรดานอนๆ ซงมการลงทนคอนขางสงและผลตอบแทนทไดรบกไมคมคา ท าใหกลมเกษตรกรสนใจศกษาการเลยงจงหรด จากศกษาดงานและลองผดลองถกพรอมทงศกษาขอมลการเลยงอยตลอด ท าใหมความช านาญ สามารถปรบเปลยนรปแบบการเลยงไดเหมาะสมทงกบความตองการของจงหรดเอง และรปแบบการจดการของตนเอง และดวยจงหรดเปนแมลงทเลยงไมยาก ท าใหฟารมมผลผลตจงหรดทดอยางตอเนองมาโดยตลอด ปจจบนมการเลยงจงหรดทงหมด 50

31

บอ รอบการผลตหนงของฟารม ๕0 บอ จะมผลผลตกวา ๒,๐00 กโลกรม ภายใน 1 ป สามารถเลยงจงหรดได 5-6 รอบ ส าหรบการจ าหนายมพอคามารบซอถงหนาฟารม ราคาอยทกโลกรมละ 1๔๐ บาท (ขายสง) รวมทงสงจ าหนายทงในพนทจงหวดตากและพนทใกลเคยง ราคากโลกรมละ 150 บาท (ขายปลก)

ณ ปจจบน การเลยงจงหรดของกลมเกษตรกรฯ ดงกลาว มก าลงการผลตปละประมาณ 10,000-12,000 กโลกรม ในเบองตนสภาเกษตรกรจงหวดตากไดประสานกลมเพอเขารวมการอบรมโครงการพฒนาผประกอบการรายใหม START UP 2560 เพอใหกลมไดมองคความรในดานการวางวางแผนธรกจ การวเคราะหสถานการณ ตลอดจนมการประเมนปจจยทงภายในและภายนอก วางแผนการผลต การตลาด การบรหารจดการ และแผนการเงน การลงทนเพอจะไดพฒนาตอยอดขยายผลและเพมมลคาใหกบสนคาของเกษตรกรในอนาคต ตอไป

ประเดนปญหาและแนวทางพฒนาภาคเกษตรกรรม ต าบลวงจนทร (สรปจากการจดเวทระดมความเหนการจดท าแผนพฒนาเกษตรกรรมระดบต าบล)

ประเดนปญหา/ความตองการ แนวทางการพฒนา 1. ราคาผลผลตตกต า 1. จดตงกลมเกษตรกรรวบรวมผลผลตทางการ

เกษตรสงขายเอง 2. ปญหาน าทวม (ม.1-ม.3) 2. ขดลอกแมน าและเสรมคนดน 3. ภยแลง 3. ขดบอน าบาดาล,ปลกพชไรทตองการน านอย 4. ขาดเอกสารสทธในทดนท ากน 4. ใหภาครฐและหนวยงานทเกยวของจดสรรทดน

ท ากนใหกบเกษตรกร 5. ตนทนการผลตสง เชน คาแรงงาน คาปย 5. สงเสรมใหเกษตรกรใชปยชวภาพแทนปยเคม 6. เกดโรคระบาดในพชไร 6. ลดการก าจดวชพชดวยวธการเผา, ลดการตดไม

ท าลายปา,ใชภมปญญาชาวบาน 7. ขาดแคลนแรงงาน 7. ใชเทคโนโลยในการผลต 8. สภาพดนเสอมโทรม 8. สงเสรมใหเกษตรกรใชปยชวภาพและปลกพช

หมนเวยนเพอรกษาหนาดน

32

สวนท ๓ : แผนงานโครงการพฒนาเกษตรกรรม อ าเภอสามเงา / ต าบลวงจนทร พ.ศ. 2561 – พ.ศ. 2564

แผนพฒนา/แผนงาน/โครงการ วตถประสงค

แนวทางการด าเนนงาน

แหลงงบประมาณ

ระยะเวลาในการด าเนนงาน หนวยงานรบผดชอบ แนวทางพฒนา แผนงาน/โครงการ 2561 2562 2563 2564

- การพฒนาดานโครงสรางพนฐานแนวทาง กอสราง ปรบปรง บ ารงรกษาถนน แหลงน า ระบบสาธารณปโภคสาธารณปการ และสงกอสรางอนๆ ในการอปโภคและบรโภครวมถงการเกษตรและการประกอบอาชพ

- ขดลอกสระแมยา หมท 6

- เพอขดลอกใหมน าเพยงพอส าหรบอปโภค และท าการเกษตร

อบต. - กองชาง

อบต.วงจนทร

- โครงการขยายเขตไฟฟาเขาพนทการเกษตร/ทอยอาศย - หมท 2, 4, 9, 6 - หมท 1, 8, 3, 7, 10, 5

- เพอใชไฟฟาสบน าเขาพนทการเกษตร ลดตนทนการผลตและมไฟฟาเขาทอยอาศย



-เหมองไสไก หมท 1

- เพอกอสรางเหมองเขาพนทการเกษตร

อบต.

- กองชาง อบต.วงจนทร

- ซอมแซม ปรบปรงคลองสงน า หมท 1, 2, 3

- เพอซอมแซมคลองสงน าใหใชงานไดตามปกต

- ซอมแซม ปรบปรงคลองสงน า หมท 1, 2, 3 สงผลใหเกษตรกรมน าใชท าการเกษตรอยางเพยงพอ

อบต.


32

33

แผนงานโครงการพฒนาเกษตรกรรม อ าเภอสามเงา / ต าบลวงจนทร พ.ศ. 2561 – พ.ศ. 2564






- ซอมแซม ปรบปรงคลองสงน า หมท 1, 2, 3

- เพอซอมแซมคลองสงน าใหใชงานไดตามปกต

- ซอมแซม ปรบปรงคลองสงน า หมท 1, 2, 3 สงผลใหเกษตรกรมน าใชท าการเกษตรอยางเพยงพอ



- ซอมแซม/ปรบปรง/ตอเตมสถานสบน าดวยไฟฟาบานวงโพ

- เพอซอมแซม/ปรบปรง/ ตอเตมสถานสบน าดวยไฟฟาใหใชงานไดตามปกต

- ซอมแซม/ปรบปรง/ ตอเตมสถานสบน าดวยไฟฟาใหใชงานไดตามปกตเกษตรกรมน าใชท าการเกษตรอยางเพยงพอ



- โครงการกอสรางฝายชะลอน า - หมท 1 (คลองน าเยน) , หมท 4 (คลองน าเยน) , 6, 7, 8, 9, 10

- เพอกกเกบน าไวใชอปโภคและท าการเกษตร

- กอสรางฝายชะลอน าตามแบบท อบต ก าหนด สงผลให ประชาชนมน าใชอปโภคและท าการ เกษตรอยางเพยงพอ



33

34







- โครงการกอสรางทอสงน าจากแมน าวงเขาคลองน าเยน หมท 4

- เพอใหประชาชนมน าใชอปโภคบรโภค และท าการเกษตร



- โครงการเจาะบอบาดาลพรอมใชงาน - หมท 1,3, 4, 5, 7 และ 10 - หมท 2 - หมท 9 และ 8

- เพอใหมน าบาดาลใชอปโภค บรโภคและท าการเกษตร

- ขดเจาะบอบาดาลพรอมใชงาน 9 แหง ตามหมบานทก าหนดประชาชนมน าบาดาลใชอปโภค บรโภคและท าการเกษตร



-โครงการซอมแซม ปรบปรงฝายน าลนบานอยดในคลองหวยทราย หมท 7

- เพอซอมแซม ปรบปรงฝายน าลนและแกไขปญหาภยแลง



34

35







- โครงการกอสรางคลองสงน า - หมท 1 ,หมท 2, หมท 10 (ซอย 1)

- เพอใหประชาชนมน าใชอปโภค บรโภคและท าการเกษตร



- โครงการปรบปรง-ขยาย ทอสงน าเพอการเกษตร - หมท 7 - หมท 8

- เพอใหเกษตรกรมน าใชเพอการเกษตรอยางเพยงพอและทวถง



-โครงการกอสรางถนนลกรงภายในหมบาน/เพอการเกษตร - หมท 2, 1 , 3 - หมท 5, 10, 6, 8, 7, 4, 9

- เพอใหประชาชนสญจรไปมาไดสะดวก



35

36







- โครงการขดลอกคลองหวยทราย หมท 7- 9

- เพอใหประชาชนมน าใชในการท าเกษตร

อบต.


- โครงการซอมแซม ปรบปรง คลองสงน า หมท 2, 9, 3, 8

- เพอใหประชาชนมน าใชในการท าเกษตรและแกไขปญหาน าทวม



-โครงการขดลอกหรอก าจดวชพช อางเกบน าคลองหวยทราย หมท 9 ต.วงจนทร

- เพอใหประชาชน หมท 6-10 ต.วงจนทร และประชาชน หมท 1 ต.วงหมน มน าไวใชอปโภคบรโภคและท าการเกษตร

- ขดลอกหรอก าจดวชพช อางเกบน าคลองหวยทราย หมท 9 ต.วงจนทร อบต.


- โครงการท าคนดนเลยบแมน าวง ทงสองฝง หมท 1 2,3,4

- เพอปองกนปญหา น าทวมทอยอาศยและพนทการเกษตรของราษฎร



36

37







- โครงการขยายเขตไฟฟาเขาพนทการเกษตร/ทอยอาศย ในเขตต าบลวงจนทร หมท 1- หมท 10

- เพอใชไฟฟาสบน าเขาพนทการเกษตร และลดตนทนการผลต



- โครงการเจาะบอบาดาลในเขตต าบลวงจนทร หมท 1 ถง หมท 10

- เพอใหมน าใชอปโภคบรโภคและท าการเกษตร



-โครงการกอสรางเหมองสบน าดวยพลงงานไฟฟา หมท 1 - 4

- เพอใหเกษตรกร ลดตนทนการผลตและมน าใชเพยงพอในการท าเกษตรกรรม



- โครงการขยายเขตไฟฟาเขาพนทการเกษตร/ทอยอาศย ในเขตต าบลวงจนทร หมท 1- 10

- เพอใชไฟฟาสบน าเขาพนทการเกษตร และลดตนทนการผลต

อบต.


37

38







- โครงการท าคนดนเลยบคลองน าเยน หมท 4 หมท 1 หมท 6




- โครงการท าคนดนกนน าหนองตนดอย หมท 1, หมท 2 , หมท 3

- เพอปองกนปญหาน าทวมทอยอาศยและพนทการเกษตร



-โครงการขดลอกเกาะแกง แมน าวง หมท 1 - หมท 4

- เพอใหระบายน าไดอยางสะดวกรวดเรว และขยายบรเวณแมน า



- ขดลอกคลองตาเงอ หมท 3

- เพอขยายบรเวณหวยดงลานใหกวางและลกยงขน น าไมทวม และเกบกกน าไวใชในการเกษตร ไดอยางพอเพยง

อบต.


38

39







- โครงการขดลอกคลองน าเยน

- เพอขยายบรเวณคลองน าเยนใหกวางและลกยงขนน าไมทวม และเกบกกน าไวใชในการเกษตร ไดอยางพอเพยง



- โครงการขดลอก คลองหวยทราย

- เพอขยายบรเวณคลองหวยทรายใหกวางและลกยงขนน าไมทวม และเกบกกน าไวใชในการเกษตร ไดอยางพอเพยง



-โครงการขดลอกหวยโขงเขง

- เพอขยายบรเวณหวยโขงเขงใหกวางและลกยงขนน าไมทวม และเกบกกน าไวใชในการเกษตร ไดอยางพอเพยง



39

40







- โครงการขดลอกหวยดงลาน

- เพอขยายบรเวณหวยดงลานใหกวางและลกยงขนน าไมทวม และเกบกกน าไวใชในการเกษตร ไดอยางพอเพยง



- โครงการขดลอก หวยดงขวาง

- เพอขยายบรเวณหวยดงขวางใหกวางและลกยงขนน าไมทวม และเกบกกน าไวใชในการเกษตร ไดอยางพอเพยง



-โครงการขดลอกหวยคลองลาน

- เพอขยายบรเวณหวยคลองลานใหกวางและลกยงขนน าไมทวม และเกบกกน าไวใชในการเกษตร ไดอยางพอเพยง



40

41







- โครงการขดลอกหวยคลองโพ

- เพอขยายบรเวณหวยคลองโพใหกวางและลกยงขนน าไมทวม และเกบกกน าไวใชในการเกษตร ไดอยางพอเพยง



- โครงการขดแกมลง หมท 1 - 10

- เพอใหประชาชนมน าไวใชอปโภคบรโภคและท าการเกษตร



-โครงการกอสรางเขอนกนแมน าวง

- เพอเกบกกน าไวใชอปโภคและท าการเกษตร

อบต.


- โครงการปรบปรงอางเกบน าคลองโพ

- เพอใหประชาชนมน าไวใชอปโภคบรโภคท าการเกษตรและแกปญหาภยแลง



41

42







- โครงการกอสรางอางเกบน า หมท 5 หวยแมลานหมท 6 หวยโขงเขง

- เพอใหประชาชนมน าไวใชอปโภคบรโภคการเกษตรและแกปญหาภยแลง



- โครงการกอสรางคนดนบดอด หมท 1 - หมท 4




-โครงการขดสระน าเพอการเกษตร หมท 1 - 10

- เพอเกบน าไวในใชในฤดแลง

อบต.


- โครงการ ซอมแซม ปรบปรง ขยาย คลองสงน า ในเขตต าบลวงจนทร




42

43







- โครงการขดลอกหรอก าจดวชพชหนอง /สระ/อางเกบน า หมท 1 (หนองชมแสง), (หนองดก) หมท 1-3 (หนองตนดอย) หมท 4 (สระนาตาโพ), (หนองผกบง) หมท 5 (อางเกบน าขนหวยดงลาน), (สระเกบน าหนา รร.ดงลาน),(หนาบานหมอประมวล),(หลงปาไม) หมท 6 (สระแมยา) หมท 7 (คลองหวยทราย) หมท 10 (อางเกบน า ทองกวาว)

- เพอใหประชาชนมน าไวใชอปโภคบรโภคและท าการเกษตร

อบต.


43

44







- วางทอสงน าเพอการเกษตร หมท 1-10

- เพอวางทอสงนาเขาพนทการเกษตร



- กอสรางเหมองไสไก บานวงโพ




-โครงการกอสรางคลอง สงน า หมท 1 (แบบวางทอทาเหนอใตอนามย) หมท 4,3 ,2,9,10,7

- เพอใหประชาชนมน าใชในการท าเกษตรและน าไมทวม



- โครงการวางทอลงคลองน าเยนตอจากเหมองไฟฟา




44

45







- โครงการกอสรางฝายชะลอน าเพอการเกษตร หมท 1 (แมน าวง) หมท 2 (แมน าวง) หมท 3 (แมน าวง) คลองน าเยน คลองดงลาน คลองหวยทราย หวยโขงเขง หวยคลองลาน

- เพอกกเกบน าไวใชอปโภคและบรโภคใน ฤดแลง



- อนรกษฟนฟอางเกบน าคลองโพและอางเกบน าหวยทราย

- เพออนรกษฟนฟอางเกบน าคลองโพและอางเกบน าหวยทราย ท าใหเกษตรกรมการบรหารจดการการใชน าอยางเปนระบบ



45

46

ภาพกจกรรม

47

ภาคผนวก

48

ขอมลชดดน ต าบลวงจนทร อ าเภอสามเงา จงหวดตาก

ต าบลวงจนทร อ าเภอสามเงา จงหวดตาก ประกอบไปดวยชดท 4, 21 , 38 , 40 , 44 , 46 , 47 , 48 , 62

ทมา : กรมพฒนาทดน กระทรวงเกษตรและสหกรณ

49

กลมชดดนในพนทลม

กลมชดดนท 4

ชดดน : ชดดนบางมลนาก (Ban) ชดดนบางปะอน (Bin) ชดดน ชยนาท (Cn) ชดดนชมแสง (Cs) ชดดนพมาย (Pm) ชดดน ราชบร (Rb) ชดดนสระบร (Sb) ชดดนสงหบร (Sin)ชดดน ศรสงคราม (Ss) ชดดนทาพล(Tn) และชดดนทาเรอ (Tr) ลกษณะเดน : กลมดนเหนยวลกมากทเกดจากตะกอนล าน าทมอายยงนอย ปฏกรยาดนเปนกลางถงเปนดาง การระบายน าคอนขางเลว ความอดมสมบรณปานกลาง ปญหา : โครงสรางแนนทบ ดนแหงแขงและแตกระแหง ท าใหไถพรวนยาก ขาดแคลนน า และน าทวม

ขงในฤดฝน ท าความเสยหายกบพชทไมชอบน า แนวทางการจดการ :

ปลกขาว ไถพรวนขณะทดนมความชนทเหมาะสม ไถกลบตอซง ปลอยไว 3-4 สปดาห หรอไถกลบพชปยสด (หวานโสนอฟรกนหรอโสนอนเดย 4-6 กโลกรม/ไร ไถกลบเมออาย 50-70 วน ปลอยทงไว 1-2 สปดาห) รวมกบการใชปยอนทรยน าหรอปยเคมสตร 16-20-0 ใสปยแตงหนาหลงปกด า 35-40 วน พฒนาแหลงน าไวใชในชวงทขาวขาดน าหรอท านาครงท 2 หรอใชปลกพชไรหรอพชผกหลงเกบเกยวขาว โดยท ารองแบบเตย ปรบปรงดนดวยปยหมกหรอปยคอก 1 -2 ตน/ไร รวมกบปยเคมหรอปยอนทรยน า ปลกพชผกหรอไมผล ยกรองกวาง 6-8 เมตร คน ากวาง 1.0-1.5 เมตร ลก 0.5-1.0 เมตร รองแปลงปลกอยสงจากระดบน าทเคยทวม ปรบปรงดนดวยปยหมกหรอปยคอก 1-2 ตน/ไร รวมกบปยเคมหรอปยอนทรยน า หรอขดหลมปลกขนาด 50x50x50 ซม. ปรบปรงหลมปลกดวยปยหมกหรอปยคอก 15-25 กโลกรม/หลม ในชวงเจรญเตบโต กอนเกบผลผลตและภายหลงเกบผลผลต ใชปยหมกหรอปยคอกรวมกบปยเคมหรอปยอนทรยน าตามชนดพชทปลก พฒนาแหลงน าและจดระบบการใหน าในแปลงปลก

50

กลมชดดนในพนทลม


ชดดน : ชดดนเพชรบร (Pb) และชดดนสรรพยา (Sa) ลกษณะเดน : กลมดนรวนหยาบลกมากทเกดจากตะกอนล าน าในสวนต าของ พนทรมแมน า ปฏกรยาดนเปนกรดเลกนอยถงเปนกลาง การระบายน าคอนขางเลวถงดปานกลาง ความอดมสมบรณ ปานกลาง ปญหา :

ดนคอนขางเปนทราย ขาดแคลนน านาน บางพนทอาจไดรบอนตรายจากน าไหลบาทวมขง และน าทวมขงในฤดฝน ท าความเสยหายกบพชทไมชอบน า

แนวทางการจดการ : ปลกขาว เลอกระยะเวลาปลกใหเหมาะสมกบฤดกาล ปรบสภาพพนทใหราบเรยบ และท าคนดนเพอชวยกกเกบน า ไถกลบตอซง ปลอยไว 3-4 สปดาห หรอไถกลบพชปยสด (หวานโสนอฟรกนหรอโสนอนเดย 6-8 กโลกรม/ไร ไถกลบเมออาย 50-70 วน ปลอยไว 1-2 สปดาห) รวมกบการใชปยอนทรยน าหรอปยเคมสตร 16-16-8 ใสปยแตงหนาหลงปกด า 35-45 วน มระบบการใหน าในชวงทขาวขาดน า หรอท านาครงท 2 หรอปลกพชไร พชผกหรอพชตระกลถวหลงเกบเกยวขาว ท ารองแบบเตย ปรบปรงดนดวยปยหมกหรอปยคอก 2-3 ตน/ไร รวมกบปยเคมหรอปยอนทรยน า ปลกพชไร พชผก หรอไมผล ยกรองกวาง 6-8 เมตร คน ากวาง 1.0-1.5 เมตร ลก 0.5-1.0 เมตร ท าคนดนอดแนนลอมรอบ เพอปองกนน าทวม ปรบปรงดนดวยปยหมกหรอปยคอก 2-3 ตน/ไร รวมกบปยเคมหรอปยอนทรยน า หรอขดหลมปลกขนาด 50x50x50 ซม. ปรบปรงหลมปลกดวยปยหมกหรอปยคอก 20-35 กโลกรม/หลม ในชวงเจรญเตบโต กอนเกบผลผลตและภายหลงเกบผลผลต ใชปยหมกหรอปยคอกรวมกบปยเคมหรอปยอนทรยน า ตามชนดพชทปลก เพอรกษาความสามารถในการผลตของดนไมใหเสอมโทรมลง ในชวงเจรญเตบโต กอนเกบผลผลตและภายหลงเกบผลผลต พฒนาแหลงน าชลประทานและจดระบบการใหน าในแปลงปลก

51

กลมชดดนในพนทดอน เขตดนแหง


ชดดน : ชดดนเชยงใหม (Cm) ชดดนชมพลบร (Chp) ชดดนดอน เจดย(Dc) ชดดนไทรงาม (Sg) และชดดนทามวง (Tm) ลกษณะเดน : กลมดนรวนหยาบลกมากทเกดจากตะกอนรมแมน า มปฏกรยา ดนเปนกรดเลกนอยถงเปนกลางการระบายน าดถงดปานกลาง ความอดมสมบรณปานกลาง ปญหา : เนอดนคอนขางเปนทราย ขาดแคลนน าในระยะทฝนทงชวงนาน บางพนทอาจมน าทวมขง หรอไหลบาทวมขงอยางฉบพลนในระยะทมฝนตกหนก แนวทางการจดการ :

ปลกพชไรหรอพชผก จดระบบการปลกพชหมนเวยนใหมการปลกพชบ ารงดนอยดวย ปรบปรงดนดวยปยหมกหรอปยคอก 2-3 ตน/ไร หรอไถกลบพชปยสด (หวานเมลดถวพรา 8-10 กโลกรม/ไร เมลดถวพม 6-8 กโลกรม/ไร หรอปอเทอง 4-6 กโลกรม/ไร ไถกลบระยะออกดอก ปลอยไว 1-2 สปดาห) รวมกบปยเคมหรอปยอนทรยน า มวสดคลมดน ท าแนวรวหรอท าฐานหญาแฝกเฉพาะตน มการใชปยเคมตามชนดพชทปลก เพอรกษาความสามารถในการผลตของดนไวไมใหเสอมโทรมลง จดระบบการใหน าในแปลงปลก ปลกไมผล เลอกพนททไมเสยงตอการทวมขงของน า ขดหลมปลกขนาด 50x50x50 ซม. ปรบปรงหลมปลกดวยปยหมกหรอปยคอก 20-35 กโลกรม/หลม มวสดคลมดน ปลกพชคลมดน ปลกพชแซม ท าแนวรวหรอท าฐานหญาแฝกเฉพาะตน ในชวงเจรญเตบโต กอนเกบผลผลตและภายหลงเกบผลผลต ใชปยหมกหรอปยคอกรวมกบปยเคมหรอปยอนทรยน า ตามชนดพชทปลก จดระบบการใหน าในแปลงปลก

52



ชดดน : ชดดนจกราช (Ckr) ชดดนชมพวง (Cpg) ชดดนหบกระพง (Hg) ชดดนหวยแถลง (Ht) ชดดนสนปาตอง (Sp) และชด ดนยางตลาด (Yl) ลกษณะเดน : กลมดนรวนหยาบลกถงลกมากทเกดจากตะกอนล าน าหรอวตถ ตนก าเนดเนอหยาบ ปฏกรยาดนเปนกรดจดหรอเปนกลาง การ ระบาย น าดถงดปานกลาง ความอดมสมบรณต า

ปญหา : ดนปนทราย ความอดมสมบรณต า ขาดแคลนน า ในพนททมความลาดชน ดนงายตอการถกชะลางพงทลายสญเสยหนาดน แนวทางการจดการ :

ปลกพชไรหรอพชผก เลอกพนทคอนขางราบเรยบ ปรบปรงดนดวยปยหมกหรอปยคอก 2-3 ตน/ไร หรอไถกลบพชปยสด (หวานเมลดถวพรา 8-10 กโลกรม/ไร เมลดถวพม 6-8 กโลกรม/ไร หรอปอเทอง 4-6 กโลกรม/ไร ไถกลบระยะออกดอก ปลอยไว 1-2 สปดาห) รวมกบปยเคมหรอปยอนทรยน า มวสดคลมดน ปลกพชหมนเวยน หรอปลกพชสลบเปนแถบ พฒนาแหลงน าและจดระบบการใหน าในแปลงปลก ปลกไมผล ขดหลมปลกขนาด 50x50x50 ซม. ปรบปรงหลมปลกดวยปยหมกหรอปยคอก 20-35 กโลกรม/หลม รวมกบปยเคมหรอปยอนทรยน า มระบบอนรกษดนและน า เชน ท าขนบนได คนดน ปลกพชคลมดน ปลกพชแซม วสดคลมดน ท าแนวรวหรอท าฐานหญาแฝกเฉพาะตน ในชวงเจรญเตบโต กอนเกบผลผลตและภายหลงเกบผลผลต ใชปยหมกหรอปยคอกรวมกบปยเคมหรอปยอนทรยน า ตามชนดพชทปลก พฒนาแหลงน าและจดระบบการใหน าในแปลงปลก

53



ชดดน : ชดดนจนทก (Cu) ชดดนดานขดทด (Dk) และชดดนน าพอง (Ng) ลกษณะเดน : กลมดนทรายหนาทเกดจากตะกอนล าน าหรอตะกอนเนอหยาบ ปฏกรยาดนเปนกรดเลกนอยถงเปนกลาง การระบายน า คอนขางมาก ความอดมสมบรณต า ปญหา : ดนทรายหนา ความอดมสมบรณต า ขาดแคลนน านาน หนาดนงายตอการถกชะลางพงทลาย สญเสยหนาดน เกดเปนรองทวไปในแปลงปลก แนวทางการจดการ :

ปลกพชไรหรอพชผก จดระบบการปลกพชใหหมนเวยนตลอดทงป ปรบปรงดนดวยปยหมกหรอปยคอก 3-4 ตน/ไร หรอไถกลบพชปยสด (หวานเมลดถวพรา 10-12 กโลกรม/ไร เมลดถวพม 8-10 กโลกรม/ไร หรอปอเทอง 6-8 กโลกรม/ไร ไถกลบระยะออกดอก ปลอยไว 1-2 สปดาห) รวมกบการใชปยเคมหรอปยอนทรยน า มวสดคลมดนหรอปลกพชสลบเปนแถบ พฒนาแหลงน าและจดระบบการใหน าในแปลงปลก ปลกไมผล ขดหลมปลกขนาด 75x75x75 ซม. ปรบปรงหลมปลก ดวยปยหมกหรอปยคอก 25-50 กโลกรม/หลม ปลกพชคลมดน วสดคลมดน ปลกพชแซม ท าแนวรวหรอท าฐานหญาแฝกเฉพาะตน ในชวงเจรญเตบโต กอนเกบผลผลตและภายหลงเกบผลผลต มการใชปยเคมรวมกบการใชปยหมก หรอปยคอก ตามชนดพชทปลก พฒนาแหลงน าและจดระบบการใหน าในแปลงปลก

54



ชดดน : ชดดนเชยงคาน (Ch) ชดดนกบนทรบร (Kb) ชดดนโปงตอง (Po) และชดดนสรนทร (Su) ลกษณะเดน : กลมดนตนถงกอนกรวด หรอเศษหนปนลกรงหนามาก ปฏกรยาดนเปนกรดจดมาก การระบายน าด ความอดมสมบรณต า ปญหา : ดนตนถงชนกอนกรวดหรอเศษหนปนลกรงหนามาก ความอดม สมบรณต า ขาดแคลนน า เกดการชะลางพงทลายสญเสยหนา ดนในพนททมความลาดชน และบางพนทมกอนกรวดหรอเศษ หนกระจดกระจายอยทผวดน แนวทางการจดการ :

พนทดนตนมากหรอมกอนกรวดหรอลกรงบรเวณหนาดนมาก ไมควรน ามาใชประโยชน ปลอยไวใหเปนปา พนทเลยงสตวหรอปลกไมใชสอยโตเรว ปลกพชไรหรอพชผก เลอกพนททมหนาดนหนาและมสภาพพนทคอนขางราบเรยบ จดระบบการปลกพชหมนเวยนตลอดทงปและปลกพชบ ารงดนรวมอยดวย ปรบปรงดนดวยปยหมกหรอปยคอก 3 -4 ตน/ไร หรอไถกลบพชปยสด (หวานเมลดถวพรา 10-12 กโลกรม/ไร เมลดถวพม 8-10 กโลกรม/ไร หรอปอเทอง 6-8 กโลกรม/ไร ไถกลบระยะออกดอก ปลอยไว 1-2 สปดาห) รวมกบการใชปยเคมหรอปยอนทรยน า มมาตรการอนรกษดนและน า เชน การไถพรวนตามแนวระดบ มวสดคลมดน ท าแนวรวหรอท าฐานหญาแฝกเฉพาะตน พฒนาแหลงน าและจดระบบการใหน าในแปลงปลก ปลกไมผล ขดหลมปลกขนาด 75x75x75 ซม. ปรบปรงหลมปลกดวยหนาดนรวมกบปยหมกหรอปยคอก 25-50 กโลกรม/หลม มระบบอนรกษดนและน า เชน การสรางคนดน ท าขนบนได ปลกพชคลมดน ท าแนวรวหรอท าฐานหญาแฝกเฉพาะตน ในชวงเจรญเตบโต กอนเกบผลผลตและภายหลงเกบผลผลต ใชปยหมกหรอปยคอกรวมกบปยเคมหรอปยอนทรยน า ตามชนดพชทปลก พฒนาแหลงน าและจดระบบการใหน าในแปลงปลก

55



ชดดน : ชดดนล (Li) ชดดนมวกเหลก (Ml) ชดดนนครสวรรค (Ns) ชดดนโปงน ารอน (Pon)ชดดนสบปราบ (So) และชดดนทาล (Tl) ลกษณะเดน : กลมดนตนถงชนหนพน ปฏกรยาดนเปนกรดถงเปนกลาง มการ ระบายน าด ความอดมสมบรณต า ปญหา : ดนตนถงชนหนพน ความอดมสมบรณต า ขาดแคลนน าและเกด การชะลางพงทลายสญเสยหนาดนในพนทลาดชน บางพนทม เศษหนหรอหนพนทโผลบรเวณหนาดน แนวทางการจดการ :

พนททเปนดนตนมาก มเศษหนหรอหนพนโผลมาก ไมเหมาะสมส าหรบการท าการเกษตร ควรปลอยไวใหเปนปา หรอปลกไมใชสอยโตเรว ปลกพชไรหรอพชผก เลอกพนททมหนาดนหนา จดระบบการปลกพชหมนเวยน ปรบปรงดนดวยปยหมกหรอปยคอก 3 - 4 ตน/ไร หรอไถกลบพชปยสด (หวานเมลดถวพรา 10-12 กโลกรม/ไร เมลดถวพม 8-10 กโลกรม/ไร หรอปอเทอง 6-8 กโลกรม/ไร ไถกลบระยะออกดอก ปลอยไว 1-2 สปดาห) รวมกบปยเคมหรอปยอนทรยน า ไถพรวนและปลกพชตามแนวระดบ มวสดคลมดน หรอปลกพชสลบเปนแถบ พฒนาแหลงน าและจดระบบการใหน าในแปลงปลก ปลกไมผล ขดหลมปลกถงชนหนพนหรอขดหลมขนาด 50x50x50 ซม. ปรบปรงหลมปลกดวยหนาดนทไมมเศษหนหรอกอนหนรวมกบปยหมกหรอปยคอก 25-50 กโลกรม/หลม ควรมไมค ายนและเอาหนาดนบรเวณใกลเคยงมาผสมกบปยหมกหรอปยคอกพนโคนอยเปนประจ า มระบบอนรกษดนและน า เชน ปลกพชคลมดน มวสดคลมดน ปลกพชแซม ท าแนวรวหรอท าฐานหญาแฝกเฉพาะตน ใชปยหมกหรอปยคอกรวมกบปยเคมหรอปยอนทรยน า ตามชนดพชทปลก พฒนาแหลงน าและจดระบบการใหน าในแปลงปลก

56


กลมชดดนท 48 ชดดน : ชดดนแมรม (Mr) ชดดนน าชน (Ncu) ชดดนพะเยา (Pao) และชดดนทายาง (Ty) ลกษณะเดน : กลมดนตนถงกอนหนหรอเศษหน และอาจพบชนหนพนภายใน ความลก 150 ซม. จากผวดน ปฏกรยาดนเปนกรดถงเปน กลาง การระบายน าด ความอดมสมบรณต า ปญหา : ดนตนถงชนกอนกรวดหรอลกรงหนามาก ความอดมสมบรณต า ขาดแคลนน า และเกดการชะลางพงทลายสญเสยหนาดน ใน พนททมความลาดชน แนวทางการจดการ :

พนทดนตนมากหรอมกอนกรวดหรอลกรงบรเวณหนาดนมาก ไมควรน ามาใชประโยชน ปลอยไวใหเปนปา พนทเลยงสตวหรอปลกไมใชสอยโตเรว

ปลกพชไรหรอพชผก เลอกพนททมหนาดนหนาและมสภาพพนทคอนขางราบเรยบ จดระบบการปลกพชใหหมนเวยนตลอดทงปและปลกพชบ ารงดนรวมอยดวย ปรบปรงดนดวยปยหมกหรอปยคอก 3-4 ตน/ไร หรอไถกลบพชปยสด (หวานเมลดถวพรา 10-12 กโลกรม/ไร เมลดถวพม 8-10 กโลกรม/ไร หรอปอเทอง 6-8 กโลกรม/ไร ไถกลบระยะออกดอก ปลอยไว 1-2 สปดาห) รวมกบการใชปยเคมหรอปยอนทรยน า ไถพรวนและปลกพชตามแนวระดบ มวสดคลมดน หรอท าแนวรวหญาแฝก พฒนาแหลงน าและจดระบบการใหน าในแปลงปลก

ปลกไมผล ขดหลมปลกขนาด 75x75x75 ซม. ปรบปรงหลมปลกดวยหนาดนรวมกบปยหมกหรอปยคอก 25-50 กโลกรม/หลม มระบบอนรกษดนและน า เชน การสรางคนดน ท าขนบนได ท าฐานปลกเฉพาะตน ปลกพชคลมดน ท าแนวรวหรอท าฐานเฉพาะตนหญาแฝก ในชวงเจรญเตบโต กอนเกบผลผลตและภายหลงเกบผลผลต ใชปยหมกหรอปยคอกรวมกบปยเคมหรอปยอนทรยน า ตามชนดพชทปลก พฒนาแหลงน าและจดระบบการใหน าในแปลงปลก

57

กลมชดดนในพนทดอน เขตดนชน


ชดดน : พนทลาดชนเชงซอน (SC : slope complex)

ลกษณะเดน : พนทลาดชนเชงซอนทมความลาดชนมากกวา 35 เปอรเซนต พนทบรเวณนยงไมมการศกษา ส ารวจและจ าแนกดน เนองจากสภาพพนทมความลาดชนสง ซงถอวายากตอการจดการดแลรกษาส าหรบการเกษตร

ปญหา : มความลาดชนสงมาก ในพนทท าการเกษตรจะเกดการชะลางพงทลายสญเสยหนาดนอยางรนแรง ขาดแคลนน าและบางพนทอาจพบชนหนพนหรอเศษหนกระจดกระจายอยบรเวณหนาดน

แนวทางการจดการ : ควรปลอยไวใหเปนปาตามธรรมชาต เปนทอยอาศยของสตวปา แหลงตนน าล าธาร ในกรณทจ าเปนตองน ามาใชประโยชนทางการเกษตร จ าเปนตองมการศกษาดนกอน เพอใหทราบถงความเหมาะสมของดนส าหรบการปลกพช โดยมการใชประโยชนทดนในเชงอนรกษหรอวนเกษตร ในบรเวณพนททเปนดนลกและสามารถพฒนาแหลงน าได มระบบอนรกษดนและน า เชน ปลกพชคลมดน ท าแนวรวหญาแฝกและขดหลมปลกเฉพาะตน โดยไมมการท าลายไมพนลาง

Documents

แผนงานพัฒนาเกษตรกรรม อ าเภอสามเงา / ต าบลวังจันทร์ พ.ศ. ๒๕๖๑ · - ร้านซ่อมเครื่องใช้ไฟฟ้า