AB ülkelerinde eğitim denetimi

T.C.MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI

Teftiş Kurulu Başkanlığı

AVRUPA BİRLİĞİ ÜLKELERİNDEEĞİTİM DENETİMİ

ANKARA -2007

[email protected] 2

AVRUPA BİRLİĞİ ÜLKELERİNDEEĞİTİM DENETİMİ

Hazırlayan

Ahmet KASAPÇOPURMilli Eğitim Bakanlığı Başmüfettişi

ANKARA -2007

[email protected] 3

YAPTIKLARI İŞİN DOĞRULUĞUNA İNANAN İNSANLAR,ÇALIŞMALARININ DENETLENMESİNDEN, KARŞI FİKİRLERORTAYA ATILMASINDAN VE TERCİHLERİ ÜZERİNDEMÜNAKAŞA YAPMAKTAN ZEVK ALIRLAR.

M. Kemal ATATÜRK

[email protected] 4

İÇİNDEKİLER SayfaSunuş 6Önsöz 8

Avrupa Birliği Ülkeleri Haritası 10A Avrupa Birliğine Üye Ülkeler 11

1 Avusturya 122 Belçika 18

a Fransız Topluluğu 20b Alman Topluluğu 24c Flemenk Topluluğu 26

3 Birleşik Krallık 34a İngiltere ve Galler 36b İskoçya 43c Kuzey İrlanda 48

4 Bulgaristan 515 Çek Cumhuriyeti 556 Danimarka 607 Estonya 648 Federal Almanya 699 Finlandiya 74

10 Fransa 7711 Hollanda 8212 İrlanda 9713 İspanya 10514 İsveç 11015 İtalya 11416 Kıbrıs 11817 Letonya 13118 Litvanya 13519 Lüksemburg 13920 Macaristan 14221 Malta 14722 Polonya 15123 Portekiz 15524 Romanya 159

[email protected] 5

25 Slovakya 16326 Slovenya 16727 Yunanistan 172

B Avrupa Birliğine Aday Ülkeler 1711 Hırvatistan 1772 Makedonya 1813 Türkiye 185

C AEA/EFTA‘da Yer Alan Avrupa Ülkeleri 2021 İsviçre 2032 İzlanda 2083 Lihtenştayn 2124 Norveç 215

D Özet 219

E Kaynaklar 225

[email protected] 6

SUNUŞAvrupa Birliği Ülkeleri kendi eğitim politikalarını

sürdürmenin yanı sıra, mesleki ve teknik öğretimle üretimde kaliteyiartırmak ve standartları korumak için ortak programlara katılmakta,belge ve sertifikaların tanınması konusunda işbirliklerinisürdürmektedir.

Avrupa Birliğine “Aday Ülkeler” arasında yer alan ülkemiz,VIII. Beş Yıllık ve daha sonraki kalkınma planlarında “EğitimReformu” gerçekleştirilmesidir.

Eğitim Reformu’nun gerçekleştirilmesi, Avrupa Birliğistandartlarına ulaşılmasıyla sağlanabilecektir. Bu bakımdan,Bakanlığımız teşkilat yapısı yeniden düzenlenecektir. Eğitimde deistenilen standartlara ulaşılmasında eğitimin denetim fonksiyonuönemli bir yer tutmaktadır.

Bu bağlamda yeniden yapılandırılacak Türk EğitimSistemi’nin merkez örgütünün makro düzeyde yapacağıçalışmalardan birisi de denetleme örgüt yapısının yenidenörgütlenmesidir.

“Avrupa Birliğine Türkiye’nin Katılım OrtaklığıBelgesinde”; “Orta Vadeli Öncelikler” arasında “İdari ve AdliKapasitenin Güçlendirilmesi “ başlığı altında:” İç ve bağımsız malikontrol için yasal çerçevenin tamamlanması; Maliye Bakanlığınabağlı merkezi bir kuruluşun kurulması, iç denetim işlevlerinin uyumuiçin harcama merkezlerinde iç denetim ünitelerinin kuruluşununtamamlanması; ulusal iç denetçileri için merkezi ve yerel düzeyde önmali denetimin işlevsel hale getirilmesine yer verilmişti. Bubağlamda 5018 sayılı Mali Denetim ve Kontrol Yasası yürürlüğegirmiş olup, mali konularda genel bütçe harcamaları disiplin altınaalınması hedeflenmiştir. Bu konudaki yapılandırma ve mali denetimkonusunda iç denetçilerin atanmaları ve yetiştirilmelerine devamedilmektedir.

[email protected] 7

(27) Avrupa Birliği, Türkiye’nin de içinde yer aldığı (3) Adayülke ile (4) EEA/EFTA ülkesinin genel eğitim yapıları ve denetimleribu çalışmada ele alınmıştır. Bu araştırma, Bakanlığımız AvrupaBirliği ülkelerinin Eğitim Denetimi konusundaki genişletilmiş veyeniden düzenlenmiş ikinci yayınını oluşturmaktadır.

Günümüzde internet aracılığı ile bilgiye ulaşmanın kolaylığı,yöneticilerimiz ve öğretmenlerimizi ulusal hedeflere yönlendirmeninyanı sıra uluslar arası düzeyde bilgilendirmek ve yetiştirmekBakanlığımızın görevleri arasındadır.

Başkanlığımızın Avrupa Birliği çalışmalarını belli süreçlerleyürüten Milli Eğitim Bakanlığı Başmüfettişi AhmetKASAPÇOPUR’ un gayretleri sonucu hazırlanan bu ikinciçalışmanın yöneticilere, öğretmenlere ve okurlara yararlı olmasınıdilerim.

Muzaffer DOĞAN Teftiş Kurulu Başkanı

[email protected] 8

ÖNSÖZ

Çağımızda hızlı ilerleyen bilim ve teknoloji, bireylerin vetoplumların sosyal ve ekonomik yaşantısını, değişme ve gelişmeyönünde ciddi bir şekilde etkilemekte, bunun paralelinde kurumlarınyapısını ve işlevini de değişikliğe zorlamaktadır. Böylece sistemdekidengeler bozulmaya yüz tutmakta, yeni durumlara uyumsağlanabilmesi için denetim ve rehberlik hizmetlerinin önemi daha daartmaktadır.

Günümüzde çağdaş denetim; yapılan hizmetlerin yasaya vebelirlenmiş kurallara ne derece uyduğu ya da uymadığı ile işgörenlerin, bu yöndeki disiplin durumlarını değerlendiren bakış veanlayıştan çok bunlarla birlikte yönetim ve eğitim alanında görevyapan her derecedeki yönetici ve öğretmenleri değişmelerden haberlikılmak, onlara etkili bir kaynaklık hizmeti sunmak ve çağdaşrehberlik fonksiyonunu yerine getirmek şeklinde algılanmaktadır.

Avrupa Birliği ile tam üyelik doğrultusunda adaylığınısürdüren ülkemiz, küreselleşmenin avantajlarından yararlanabilmefırsatını yakalamış bulunmaktadır. Bu fırsattan yararlanabilmek içinVIII. Beş Yıllık ve daha sonraki kalkınma planlarında eğitimreformunu da gerçekleştirmesi de zorunluluk olarak yer almıştır.

Eğitim reformunu gerçekleştirebilmek içinde, Milli EğitimBakanlığı örgüt yapısında yeniden düzenleme yapılması sürecidevam etmektedir.

(27) Avrupa Birliği Ülkesi , Türkiye’nin de içerisinde yeraldığı (3) Aday Ülke ile (4)EEA/ EFTA ülkesinin EĞİTİMDENETİMİ; Avrupa Komisyonu XXII./ Eğitim Öğretim ve GençlikGenel Direktörlüğü’nün eğitim programlarından CEDEFOB veEURYDİCE’ın ortaklaşa hazırladıkları “Avrupa Birliği ÜlkelerindeEğitim Sistemleri” ile “İnternet ortamından elde edilenbilgilerlerden” faydalanılarak genel bir çerçeve içerisindehazırlanmıştır.

[email protected] 9

Bu çalışmanın hazırlanmasında, ülkelerin kendi dillerindeki haritaları ile genel eğitim yapılarının basit şemalarıverilmiş, daha çok Milli Eğitim Bakanlığı Teftiş KuruluBaşkanlığının sahip olduğu konumdaki eğitim denetim yapısıanlatılmaya çalışılmıştır. Bir çok ülkede üst düzeyde eğitim denetimiyapılandırılmadığından, ilgili ülkelerde bu konudaki bilgilere özetolarak verilmiştir.

Bu çalışmanın yürütülmesinde ve geliştirilmesindedesteklerini esirgemeyen Sayın Başkanım Muzaffer DOĞAN ileilgili bölümlerde ve kaynakçada yer alan yerli ve yabancı eserlerinyazarları dahil, çalışmalarda katkı ve desteği olan herkeseşükranlarımı sunuyorum.

Bu doküman; yöneticileri, öğretmen ve eğitim konusundaaraştırma yapmak isteyenleri, Avrupa Birliği Ülkelerinin EğitimDenetimi konusunda bilgilendirmenin yanı sıra, Milli EğitimBakanlığının yeniden yapılandırılmasında eğitim denetimisisteminin oluşturulmasında, Milli Eğitim ile ilgili komisyonçalışmalarında ve plânlama uzmanlarınca kaynak olarakkullanılabileceğini ümit etmekteyim.

Ahmet KASAPÇOPUR

Milli Eğitim Bakanlığı Başmüfettişi

[email protected] 10

AVRUPA BİRLİĞİNE ÜYE ve ADAY ÜLKELER

Ülke isimleri kendi resmi dilleri ve kullandıkları alfabelerindekiyazılımla gösterilmiştir.

Üye Ülkeler Aday Ülkeler Diğer


A.ÜYE ÜLKELER


Yüzölçümü 83858 km2Avusturya Nüfus (2005) 8.2 Milyon

Nüfus Yoğunluğu 98 kişi/km2AT Zorunlu Öğretim 9 yıl (6-15) yaş

http://:@www.austria.gv.at/


AVUSTURYA EĞİTİM SİSTEMİNİN ŞEMASI

25/2623/2422/2321/22

Üniversite veYüksek Öğretim

MeslekiTeknik YÖ MYO

1918171615 A

kade

mik

Lise

Gen

el L

ise

Kon

ser

vatu

ar

Mes

leki

ve

Tek

nik

Eği

tim

Çıraklık

14131211

AkademikOrtaokul Genel Ortaokul

1098

Zor

unlu

eği

tim

7İLKÖĞRETİM

6 A n a S ı n ı f ıÖ

zel Eği

tim54 Ana Okulu


1. AVUSTURYANIN EĞİTİM DENETİMİAvusturya federal bir devlettir. Resmi dili Almanca’dır.

Eğitimin sorumluluğu federal yönetim ile eyalet yönetimi arasındapaylaşılmıştır.

Eyaletlerde bölge ve il okul kurulları oluşturulmuştur.Zorunlu eğitim, ortaöğretim ve üniversitelerin gözetim ve denetimifarklı yapıdadır.Yüksek öğretimde, ayrıca parasal harcamalarıkapsayan mali denetim vardır.

Tarım ve Ormancılık Lisesi, Viyana Endüstri Lisesi gibidoğrudan Federal Eğitim ve Sanat Bakanlığına bağlı bazı okullarındenetimleri branş müfettişlerince yapılmaktadır. Bununla birlikteFederal Eğitim ve Sanat Bakanlığı Şeması içinde, daha açık birdeyişle merkezi düzeyde bir teftiş kurulu yoktur. Bakanlık bölge veillerin eğitim denetimi bağlantısının ofisleri aracılığıylasağlamaktadır.

Eyaletlerin tamamında okullar, okul müfettişlerincedenetlenmektedir. Bu yapı Avusturya eğitim sisteminin karakteristikbir özelliğidir. Zorunlu eğitimde denetimi il müfettişleri; ortaöğretimdenetimini de bölge branş müfettişleri yapmaktadır. Zorunlu eğitimkapsamındaki tarım ve ormancılık öğretimi yapan okulları da ilmüfettişleri denetlemektedir

Okulların DenetimiDenetimde öncelikle okul müdürü sorumludur. Bütün

okullardaki tüm öğretmenlerin ilk gözetmeni ve rehberi, okulyasalarının uygulayıcısı; öğretiminin kalitesini ve öğrenci başarısı ileperformanslarını belli düzeyde sağlama yükümlülüğü okulmüdüründedir.

Teftiş Kurulu, Federal Müfettişleri Kanunuyla kurulmuştur.Bu kurul, işlevini okul denetim büroları içinde yer alan bölge okulmüfettişleri ve il okul müfettişleri (branş müfettişleri) yoluylayürütmektedir. Müfettişler, illerde federal okul yetkilileri, bölge okulkurulları, il okul kurulları ile yakın ilişki içerisindedir. Okul denetimkurulları bölge ve eyalet kademesinde çalışırlar.


Hem kamu hem de özel okulların denetiminde yazılı kaynakolarak “Okul Denetiminin Ayrıntılı Genel Esasları” kullanılmaktadır.

Okul müfettişleri öğretimin kalitesi ve yönetiminçalışmalarını gözetler. Bir okulun iç denetimi konusundabilgilendirmek için okul müdürünü ve öğretmenleri ziyaret etmelerigenel bir kuraldır. Bu ziyarette, herhangi bir değerlendirme yapılmaz.Okul denetimlerinin sonunda okul müdürü, denetlenen öğretmenlerve denetimi yapan müfettişlerle birlikte bir toplantı yapılır. Butoplantıda doğal olarak rehberlik önem taşır.

Avusturya’da, okul denetim ofislerinin rehberliğine ilaveten,Viyana, Graz ve Klangenfurt Vilayetlerinin Okul GelişimMerkezlerinde okullardaki bilimsel çalışmalar ve kalitedeğerlendirmeleri yapılmaktadır.

VİYANA Eğitim Müşavirliği görevini yürüten Milli EğitimBakanlığı Müfettiş Yardımcısı Abdulkadir YILMAZ’ınAvusturya Eğitim Sisteminde Denetimle İlgili Tespitleri”aşağıdaki şekilde açıklanmıştır.

Avusturya eğitim sisteminde çeşitli okul türlerinde görevyapacak öğretmenlerin, branşlarına göre özel bir eğitimden geçmişolması ve uzman olarak göreve atanmaları asıl olarak amaçlanmış vedenetim sistemi de buna dayandırılmıştır.

İlk, orta, özel ve ilk teknikokul (çıraklık okullarına hazırlık)öğretmenliği için herhangi bir yüksekokul giriş sınavını kazanmış(yüksek teknik okullar için yapılan giriş sınavı) meslek yüksek okulumezunları pedagoji akademisinde eğitim görürler. Öğrenim süresi 2ile 5 yıl arasında değişmekte olan bu okulu başarı ile bitirmiş olanlaryeterlilik sınavından geçmiş olarak göreve atanırlar.

Çalıştıkları süre içinde okul müdürünün denetimi verehberliğinde uyum içinde görevlerini sürdürdüklerindendenetlenmelerinin özel bir önemi yoktur. Göreve ilk atanan öğretmen,mesleğinin ilk beş yılı içerisinde kendi uygun göreceği bir zamandadenetimini ister. Bölge müfettişi tarafından verilen tarihte dedenetlenir.


Öğretmenin bu denetimdeki başarısı diğer yıllardakibaşarısının da ölçüsü olarak kabul edilir. Eğer öğretmen daha üstünbir başarıya ulaşmak ve bunu belgelendirmek isterse yeniden birdenetim talebinde bulunur. Bunun dışında herhangi bir denetimgörmesi söz konusu değildir. Fakat okul müdürü kişiyi yetersizbuluyor ve daha önceki başarısını sürdürecek çalışmayı yapmadığınıdüşünüyorsa, öğretmenin yeniden denetlenmesi için başvurudabulunabilir.

Örneğin takdirname ile ödüllendirilmiş bir öğretmen, takdireşayan görülmüş bu olağan üstü çalışmasını sürdürmek durumundadır.Takdirname beş senelik bir çalışmanın ürünü olup, kişi başarısınıdevam ettirmezse hakkında yeni bir değerlendirme yapılır.

Bir öğretmenin takdirname ile ödüllendirilmesi, okulmüdürleri konferansında önerilebilir, uygun görülürse değerlendirilir.Bu durumda öğretmenin başarısı, teftiş görmeden okul müdürünündenetimi sonucunda, benimsenmiş olur. Öğretmenin denetimiböylece okul müdürünün yetkisine bırakılmıştır. Okul müdürüeğitimi ve öğretimin başarılı yürütülmesi için gereken rehberliğiyapar., öğretmenin çalışmasını değerlendirir, olağan üstü bir durumolduğunda da öğretmenin denetimini ister. Müfettişlerin genelderehberlik fonksiyonları ağır basmaktadır. Avusturya eyalet sistemi ileyönetildiğinden, her eyaletin eğitim müdürlüğünde (Viyana’daStadtschulrat, eyaletlerde Landesschulrate) teftiş bürosu bulunur. Buünite ilk ve orta öğretimin tüm denetimlerini yapan müfettişlertarafından yürütülür.

Okul Kontrol ve Geliştirme Sistemi ve MüfettişlerOkul teftişi din dersleri dışında eyalet hükümetleri tarafından

organize edilmektedir. Müfettişler eyalet hükümetleri bünyesindeteftişlerini yürütürler.

Ana okullarınında (Kindergartenlerin) kendilerine has birteftiş sistemleri vardır, fakat eyalet tarafından değil belediyelertarafından düzenlenir.


Ülke bünyesinde aşağıdaki teftiş organize sistemi mevcuttur:· Eyalet Okul Müfettişleri (Landeschulinspektoren)· Mahalle Okul Müfettişleri (Bezirksinspektoren). Viyana’daki

23 Bölge (Bezirk), 18 mahalle müfettişi tarafındayürütülmektedir.

· Bölüm-Ders Müfettişleri (Fachinspektoren)· Din Dersleri Müfettişleri

Eyalet Okul müfettişleri (Landeschulinspektoren):

Eyalet müfettişleri eyalet hükümetleri tarafından atanmaktadırlar.Bu atamalarda siyasi grupların etkileri yoğundur. Eyaletmüfettişlerinin ana görevleri okul, veliler ve öğrenciler arasındadengeyi sağlamaktır. Bu nedenle okullar hakkındaki şikayetlerindemuhatabıdırlar. Bu makam pedegoji uzmanlarının yanı sıra, eyalethükümetinin hukuk danışmanları tarafından da desteklenmektedir vekoordine içerisinde çalışırlar. Bu makam, ayrıca, öğretmenlerinatanmasını da yapar. Her eyalet bünyesinde alt teftiş uygulamalarıdeğişik şekilde organize edilmektedir. Değişik organizeler okul venüfus çokluğuna göre düzenlenmektedir.

Mahalli Müfettişlikler (Die Bezirksschulinspektoren):Eyalet Müfettişlerine bağlıdırlar. Bu müfettişlikler ilk öğretim

okullarıyla ilgilenirler. Bölgelerin büyüklüklerine göre okullarınsayıları değişmektedir.

Bölüm ve ders müfettişleri (Fachinspektoren):Belli ders ve bölümlerle ilgilenmektedirler. Mahalli belediye veya

eyalet kültür bakanlıklarında büroları bulunur. Bir bölüm için birdenfazla müfettiş olabilir.

Din Müfettişleri:Din müfettişleri eyalet bakanlığının görevlileridirler. Federal

Eğitim ve Sanat Bakanlığı tarafından tayin edilirler. Maaşlarını eyaletbakanlıklarından alırlar. Çalışma alanları sadece din dersleriylesınırlıdır. Kendi dini cemaatlarine karşı sorumludurlar.


Yüzölçümü 30158 km2Belçika Nüfus (2005) 10.4 Milyon

Nüfus Yoğunluğu 345 kişi/km2BE Zorunlu Öğretim 9/12 yıl (6-15/18)* yaş

* Yarı zamanlı eğitim alanlarda zorunlu öğretim 18 yaşına kadar sürmektedir

http://:@www.belgium.fgov.be/


BELÇİKA EĞİTİM SİSTEMİNİN ŞEMASIYaş25/2624/2523/2422/2321/2220/21

Orta SüreliYüksek Öğretim

Kısa SüreliYüksekÖğretim

19/20

Orta ve UzunSüreli

Yüksek Öğretim

Üniversite Dışı Yüksek Öğ.19 Üniversiteye Hazırlık18

17 3.k 3.k

162.k

Çıraklık

YarıZamanlıEğitim

152.k 2.k

1413

Gen

el L

ise

1.k

T

ekni

kLi

se 1.k Mes

lek

lises

i

1.k

1211 3.Kademe

109 2.Kademe

8

Zor

unlu

Eği

tim

7 1.Kademe

İlköğretim

654 Okul Öncesi Öğretim321

Kreş

Öze

l Eğ

itim

Felemenk, Alman ve Fransız Topluluklarının eğitimsistemleri çok yakın benzerlik göstermektedir.


2. BELÇİKADA EĞİTİM DENETİMİ1830’da kurulan Belçika, anayasal bir monarşi (krallık) ile

yönetilen üniter bir devlettir. Ülke Felemenk, Wallon ve Brükselolmak üzere üç bölgeye ayrılmıştır. Brüksel hem Belçika’nın hem deAvrupa Birliğinin başkentidir. Belçika halkı; Felemenkler, Fransızcadilli topluluk, Alman dilli topluluk olmak üzere üç topluluktanoluşmuştur. Bu toplumsal yapı dil bakımından Felemenk dili, Fransızdili, Alman dili, Fransızca- Flemenkçe dil ( Bilungual/iki dilli).

Topluluklar, eğitimle ilgili tüm kararları alma ve uygulamayetkisine sahiptir. Eğitimin parasal giderleri de 1 Ocak 1989tarihinden beri bu topluluklarca karşılanmaktadır. Merkezihükümetin işlevi büyük ölçüde, zorunlu eğitimi sağlama,diplomaların verilmesi koşullarını belirleme ve emekli ödemeleriniplanlamayla sınırlıdır. 6-15 çağ nüfusu ile ilk ve ortaöğretimikapsayan zorunlu öğretim (9) yıldır ve ücretsizdir. (Zorunlu öğrenimsüresi mesleki teknik öğretimde 18 yaşına kadardır)

Eğitim denetimi üç toplulukta farklılık göstermektedir..

a. Fransız Dilli Toplulukta Eğitim DenetimiEğitim ve Bilim Araştırmaları Genel Yönetimince (AGERS)

pedagojik destek sağlanmaktadır.

Denetimde üçlü bir yapı oluşturulmuştur:

Denetlik Servisi;Bu servis, topluluktan sağlanan finansmanın kullanımında

mevzuata uygunluk denetimini yapmaktadır.

İkili Servis:Bu denetim birimi, kurumdaki eğitim düzeyini ve çalışanların

yeterliklerini saptamak amacıyla yapılır. Bu serviste görevlidanışman öğretmenler tarafından müfredatların hazırlanmasına veöğretim metotlarının geliştirilmesine katkıda bulunulur.


Okul öncesi ve ilköğretim yardım servisleri danışmanlarıylaeğitime destek olurlar. Bu servisler bilgi işlem ortamında, denetimsürecine de yardım ederler.

Benzer Komite;Benzer Komite bütün öğrencilerin temelde ihtiyacı olan

dokümanları tedarik eder. Komitenin, Bakanlık tarafından uygunmüfredatı temin etme , standart öğretim kademelerini oluşturma,öğretim sürecindeki toplantılara öğrencilerin yasal olarak katımınısağlama görevleri vardır.

Komite, Ortaöğretim Sertifikaların (CESS) standardındansorumlu olup, yabancı bir sistem altındaki ortaöğretimkuruluşlarının Belçika ortaöğretimine denklikleri ile kamu okulları(écoles officielles) ve özel okullar (écoles libres) arasında devletyardımlarında eşitliği sağlamak görevi de vardır.

Ayrıca, üniversitelerde diploma ve sertifikaları onaylayan birKomite bulunmaktadır.

Yönetim Gözetimi ve Geleneksel Eğitim DenetimiMüfettişlerin, eğitimin kalitesini artırmaya yönelik olarak

rehberlik yapma görevleri vardır. Bu görev, özellikle zorunlueğitimin ilk sekiz yılında dönüşümlü olarak gerçekleştirilmektedir.

Müfettişler öğrencilere dersler esnasında ve ödevlerinindeğerlendirilmesinde sorular sorar, eğitim sisteminin kontrol aracıolarak iç değerlendirmede görev alırlar ve öğretmenlere rehberlikyaparlar.

Denetim birimleri kaliteye artırmak için bir yıllık planhazırlarlar, okulların amaçlarını gerçekleştirmesi için mevcutçalışmalarına ve elde edilen bilgilere göre hükümete tekliftebulunurlar. Müfettişler de pratik denetim organları olarak, kanunlarınhazırlanması ve düzenlenmesi, özellikle zorunlu eğitimle ilgiliuyumunu sağlamakla görevlidir.


Fransız Topluluğu müfettişleri, ilgili dilin yabancıtemsilcilerinin katılımı ile kurslarının 5. ve 6. sınıflardadeğerlendirmelerine katılırlar.

Topluluk Tarafından Düzenlenmiş Teftiş KurullarıTopluluk tarafından organize edilmiş geleneksel “Teftiş

Kurulu’( Ecoles)’ndaki topluluk müfettişi, bir yönetim danışmanı,öğretmen çalışmalarını yapan bir gözetmeni ve bir pedagojikkoordinatördür. Müfettiş müfredat içeriğinin hazırlanmasına,öğretmenlerin hizmetiçi eğitimlerine bir eğitici olarak katılır,öğretim metotları üzerine öğretmenlere rehberlik yapar.

Fransız Topluluğu’nun Teftiş Kurulu; Bakanlığı tarafındanverilmiş performans görevlerini yerini getirir. Teftiş Kurulu sonzamanlarda üç genel müfettişlikten oluşturulmuştur, bunlarkoordinatörler, pedagojik yönden destek ve denetim görevi yapanmüfettişlerdir.

Fransız Topluluğunda Kamu Yardımı Alan OkullarınMüfettişleri

Teftiş Kurulu kamu yardımı alan okul öncesi ve ilköğretimokulları için kurulmuştur. Kamu yardımı alamaya uygun ilköğretimokullarında özel müfettişleri bölge teftiş kurullarıyla bağlantılıçalışır. Okul öncesi ve ilköğretim okulları için kamu yardımı alangeleneksel Teftiş Kurulu bir genel müfettiş ve özel müfettişler bölgeteftiş kurulu vasıtasıyla AGERS’e bağlanmıştır.

Özel müfettişler yetkileri dahilinde bölge teftiş kurulu ilebağlantılı çalışırlar ve bunlar bir yıl önceden ilköğretimin mevcutdurumu üzerine Bakanlığa bir rapor verirler.

Bölge teftiş kurulu elemanları, belediye yetkililerini vekantondaki bütün okulları yılda en az iki defa ziyaret etmekleyükümlüdür. O belediyelerden, okul yönetiminden veöğretmenlerden gerekli bütün bilgileri elde etmekte, zorunlu öğretimokullarına devamın gözetimi ve pratik öğretim organizasyonu yapmayetkisine sahiptir. Bölge teftiş kurulları, okul müdürü veöğretmenlerle denetim sonuçlarına yönelik olarak iletişim kurarlar.


Kantonların çoğunda, bölge teftiş kurulu, ilköğretimin 6.yılının sonunda bir bölgesel sınav düzenler.

Toplulukta, bazı birimlere bağlı okul öncesi ve ilköğretimkademeleri için görevlendirilmiş özel Teftiş Kurulları da mevcuttur.

Ortaöğretim ve Kısa Süreli Üçüncü Eğitimde YönetimGözetimi ve Denetimi

Teftiş Kurulunun amacı, okullarda öğretim personeli veöğretimle görevli yönetim arasında pedagojik bağlantıyı sağlamaktır.Teftiş Kurulu, okul müdürleri ve öğretmenlerle ilgili olarakhükümetin ilgili kuruluşlarına rapor sunar. Teftiş Kurulu ortaöğretimve kısa süreli üçüncü öğretim kademelerine Fransız Topluluğutarafından yapılan kamu yardımlarındaki değişimi gözetler.

Teftiş Kurulunun; kapsama alınan okul sayıları, ders ve dersgrupları, eğitim yardımları, farklı kademe ve derecelerde rehberlikyapma durumlarına göre müfettişlerin sayılarını belirlenme yetkisidahilindedir.

Müfettişler; genel kurs müfettişleri ( ortaokul, lise veüniversite dışı yüksek okul/üçüncü öğretim veya teknik kurs vemesleki eğitim müfettişleri (ortaöğretim kurumlarında) olarak görevyaparlar.

Topluluk Tarafından Organize Edelin OkullarınMüfettişleri

Topluluk tarafından yönetilen kuruluşların müfettişleriaşağıdaki rollere sahiptir:

· Bölgede eğitim amaçlarını yaygın bir şekilde etkin olarakgerçekleştirmek işin kuruluşların ziyaret edilmesini sağlamak,

· Kuruluşların kendi genel özdeğerlendirmelerini yapmalarına,yönetim araştırmalarını, derslerin kabul edilmesine destekvermek,

· Öğretim kademelerine göre yeterlilik sürecini gözetlemek,


· Öğretmenlerin düşüncelerini geliştirmek, öğretim metotlarınınseçiminde ve eğitim kitapları konusunda bilgilendirmek içinrehberlik yapmak,

· Ders muhtevasını hazırlamasına ve zamanlamasına yardımcıolmaktır.

Müfettişlerin yetkileri;

· Dersleri ve eksersizleri gözlemlemek, öğrencilere sorusormak, diğer dokümanları ve çalışmaları denetlemek,

· Gerekirse öğretmenlerin çalışma dosyalarını incelemektir.Ayrıca, kamu yardımı alan okulların, uzun süreli üniversite

dışı eğitimin ve bazı alanların gözetimi ve denetimi için özel teftişkurulları oluşturulmuştur.

b. Almanca Konuşan Topluluğun Eğitim Denetimi:Almanya’da “Teftiş Kurulu” adı altında bir oluşun olmadığından

bu bölümünün denetim sitemi de Fransız Topluluğu tarafındanyürütülmektedir.

Denetimde üçlü bir yapı oluşturulmuştur:

Denetlik Servisi;Almanca konuşan topluluğun eğitim için yapmış olduğu

yardımlarının doğru kullanımını kontrol eder. Bu serviste devamlıöğrencilerin ve kursiyer sayıları tutulur.

Dual (İkili) Denetim Servisi; Almanca konuşan topluluğa ait eğitim kurumlarında denetim

yapar, çalışan personelin başarısı konusunda kanaatini belirtir. Buserviste, öğretim metotlarının geliştirilmesi. müfredat hazırlıkçalışmaları, danışman öğretmenler tarafından eğitim ihtiyaçlarıkarşılanır. Ayrıca, mali yardımlarını kontrol eder. müfettişleriyle okulve kurumlarını denetler. Müfettişler her altı ayda bir öğretmenlerinhizmetiçi eğitimle ilgili çalışmalarını planlarlar.


Bu denetim servisi hala Fransız Topluluğu Denetim Servisitarafından desteklenmektedir. Yakın gelecekte Almanca KonuşanTopluluğun eğitim Bakanlığı tarafından komşu ülkelerin ve diğer ikitopluluğun denetim servisleriyle bağlantılı kendi denetim servislerinesahip olacaklardır.

Benzer Komite:Fransız Topluluğunun yasal bir servisidir. Fakat, Almanca

konuşan topluluk bu servisin her bölümünde temsil edilmektedir.

Yönetimin DenetimiThe Schlüsselkompetenzene olarak bilinen eğitim kademelerine

pedagojik değer katma müfettişlerin özellikli görevleri arasındadır.Müfettişler öğrencilerin çalışma kağıtlarını ders esnasında test ederve öğretmenlere rehberlik yapar. Müfettişler yasal yetkileri dahilindepratik kontrol ve denetim organlarıdır. Müfettişler Bakana gözlemleriüzerine rapor verirler.

Hausunterricht de şüphesiz Teftiş Kurulunun kontrolundadır.Bakanlık yetkilileri ile birlikte yüksek öğretimin her beş yılda bir dışdenetimi yetkili organizasyonun ekperleri tarafından yapılmaktadır.

Pedagojik DenetimBelçika’da diğer iki topluluğa karşı Almanca konuşan toplulukta

bir pedagojik denetim takımı oluşturulmuştur. Pedagojik teftişkurulu, bir kantonda öncelikle bir ortaöğretim okulu müdürü veortaöğretim öğretmenlerinden oluşturulmuştur Bu teftiş kurulununokul denetimindeki ana görevleri, müfettiş veya diğer uzmanlarınyetkisine sahip olarak pedagojik yardımda bulunmaktır.

Pedagojik teftiş kurulu, genellikle tüm eğitim müfettişlerivasıtasıyla okullara okul gelişim projelerinin bir parçası olarak yasalemir verir. Diğer yandan denetim personelinin okullardakigörevlerinden birisi de, atanacak personel ihtiyaçlarını okulraporlarında belirtmektir.

Müfettiş yetkisine sahip eğitim görevlileri zorunlu okulkontrollarında Bakanlık personeliyle gizli işbirliği yapar, özellikle


yüksek öğretimde gözetleyici olarak veya bir kurul üyesi olaraksınavların bir parçasıdır. Pedagojik Denetim Kurul genel dönemlerdefarklı eğitim kademelerindeki standartların sağlanmasındansorumludur. Bu yüzden okulların dış değerlendirmesi ve kontrolu ilehizmetiçi eğitim amaçlarını gerçekleştirmek için bütün gerekligirişimlere sahiptir.

c. Flemenk Topluluğunun Eğitim DenetimiTeftiş Kurulu (Inspectie) kısa süreli yüksek öğretime kadar,

eğitimin bütün kademelerinde denetim yapar. Teftiş Kurulu, eğitimkurumlarının sorumluluklarını doğru bir şekilde yapıp yapmadıklarınıgözetler ve bu kurumlarda yapılan sınavların en az hata ilesonuçlandırılmalarını sağlarlar. Teftiş kurulu öğretmenlerin görevebaşlama ve ayrılmalarıyla ilgilenmez. Sınav dönemlerinde müfettişlerokulları gruplar halinde ziyaret ederler.

Uzun süreli yüksek öğretim ve üniversitelerde kalite kontrolu vediplomaların verilmesi, kendi kendini değerlendirme komitelerinkarşılıklı ziyaretleriyle yapılmaktadır.

Eğitim Gelişim Servisi, uzamlardan oluşan bir servistir. TeftişKuruluna bağlı olarak çalışır. Bu servisin amaçları arasında, ihtiyaçduyulan eğitim araçlarının geliştirilmesi, ölçme ve değerlendirmeyöntemlerinin araştırılması da vardır.

Yönetim Gözetimi ve DenetimiFlemenk Topluluk Teftiş Kurulu, topluluk kurullarının

geliştirilmesini istediği görevlerin gözetimi için bir araç olarakdüşünülebilir. Onun eylem alanı, bütün okul öncesi, ilköğretim veorta öğretim ve ileri sosyal eğitimi kapsar. Üniversite yükseköğretiminin ikinci kademesinde özellikle karşılıklı değerlendirme vetopluluk ziyaretleri ile kalite kontrolu yapılır.

Teftiş Kurulu, Topluluk tarafından sağlanan kaynaklarınuygun kullanımını gözetir. Üniversiteler ve yüksek öğretim kolejleri,mali harcamaların yasallığı açısından Flemenk Hükümetinin finansmüfettişlerinin gözetimine tabidir.


Topluluk Teftiş Kurulunun çalışan personeli üç ana gruptatoplanır. Eğitim internet servisi sadece kalite kontrolundansorumludur. % 50 si resmi ve kamu yardımı alan paralı internetten,% 50 si de kamu yardımı alan ücretsiz internetten sağlanır.

Mevcut yeni bir uygulama ile okullarda internet üzerindengözetim sistemi oluşturulmuştur. Bu yöntemle Teftiş Kurulu uzaktanbilgi sağlamaktadır.

Flemenk Topluluğunun Teftiş Kurulu ve DenetimSüreci

Teftiş Kurulunun yapısal fonksiyonları, 17 Temmuz 1991tarihli kararnamede; bütün eğitim kademelerinde ile yükseköğretimin kolejlerini de de denetleyecek şekilde organize edilmiştir.

Teftiş Kurulu üyelerinin yarısı en az on yıllık hizmeti olanöğretim personelinden, diğer yarısı da kamu yardımı alan bağımsızokullardan seçildiler.

Bunlar; temel eğitim, ortaöğretim, yüksek öğretim kolejleri,yetişkin ve part time eğitim gibi gruplaradır. Diğer yandan rehberlikiçin de bir teftiş kurulu vardır.

14 Temmuz 1998 tarihli Flemenk kararnamesinin 113Maddesinde; 17 Temmuz 1991 tarihli kararnameyle bağlantıkurularak. Bu maddede Teftiş Kurulunun genel kontrolu ve yönetimiDenetim Konseyine havale edilmiştir.

Denetim Konseyi; Teftiş Kurulu genel müfettişleri ve EğitimGelişim Bölümünden oluşmaktadır. Teftiş Kurulu Başkanı DenetimKonseyinin de Başkanıdır. Flemenk Hükümetinin emirleri üzerine;Denetim Konseyi, Teftiş Kurulunun eğitim kuruluşları vemerkezlerinde kalite değerlendirme yönetimi ve etkili eğitimseldenetim fonksiyonu yerine getirme görevi vardır. Bu yüzdenDenetim Konseyi, gerekirse eğitim politikaları üzerine önerileriniEğitim Bölümü ile bağlantı kurarak düzenler. Denetim Konseyigörevlerini, Teftiş Kurulunun belirlenmiş esasları doğrultusundakoordine eder ve yönetir. Denetim Konseyi; Teftiş Kurulunun eğitim


sisteminin durumu hazırladığı “Yıllık Raporu” üzerinde koordinegörevi vardır

Teftiş Kurulu, yasal bir süreç içerisinde okul denetimleriyoluyla Topluluk kaynaklarının kullanımın performansdeğerlendirmesini yapar. Bunun için Teftiş Kurulu için alt birimlerderehberlik yaparlar. Diğer yandan Teftiş Kurulunun eğitimpolitikalarına karşı da rehberlik fonksiyonu görevi vardır. Okulkademelerine göre genel eğitim ve müfredat politikalarının gelişimiüzerine uzaktan etkili eğitim politikaları hakkında bilgi verilir.

Teftiş Kurulunun bir grubu felsefe ve din kurslarını kapsayanbütün konuların öğretiminden tam olarak sorumludur.

1989 dan beri Eğitim Bakanlığının yetkisi altında TeftişKurulu öğretme ve öğrenme hedeflerinin değerlendirilmesindensorumludur ve öğretmenlere bireysel veya öğretmen gruplarınayetkileri dahilinde destek olmaktadırlar.

Teftiş Kurulunun Görevleri

· Hükümet tarafından onanmış eğitim kurumları tarafındanhazırlanan müfredatın uygunluk gözetimini yapma;

· Eğitim kurumlarının konu ve konu bağlantılı alanlarındakiistekliliği kontrol etme;

· Okuldaki zamanlamanın uygunluğunu kontrol etme;

· Okul araç-gereçleri, öğretim araçları, dil kanunlarına uyma veokul yerleşiminin hizjenik ortamlarını denetleme;

· Eğitim kuruluşlarının fonlarının kullanımına rehber olma;

· Eğitimin hedefleri üzerine rehberlik yapmaktır.Teftiş Kurulu farklı kademelerdeki öğretim, okul iklimi ve

okul kurullarının çalışmaları kontrol etmenin yanı sıra kabuledilebilir eğitim hazırlıklarını da kontrol eder.

Teftiş Kurulu eğitim kurumlarının okul gelişim planları veyaöğretim metotlarının uygulamalarına destek verir..


Felsefe ve din kurslarında felsefi veya dini topluluklarınınkendi kendilerini organize etmelerine destek olur. Onların müfredatgelişimi, hizmetiçi eğitim servisleri ve öğretmenlerin gelişimlerindende sorumludur. özellikle eğitim özerkliği, din ve ahlak kurslarınındenetimini de yapar

Denetim SüreciTeftiş Kurulunun çalışma metodu beş evreye sahiptir. İlk

evre, okul bilgilerinin toplanmasını ve sonra analiz edilmesini içerir.Bu bilgiler birkaç kaynaktan elde edilir. Genel yönetim, bir öncekidenetim ziyareti ve okulların kendilerine hem doğrudan hem de yazılıolarak baş vurulur. Bilgiler üzerine raportör müfettiş uzaktan okulunbaşlangıç bilgileri üzerine bir görüş hazırlar.

İkinci evre, raportör müfettiş okulu ziyaret eder ve başvururaporuyla gerçeği kıyaslar. Bundan sonra, rapora ilave yapılarakdeğiştirme yapılır. Özellikle ikinci evrede okulun kendi hazırlıklarıve kendi planları doğrulanır. Bu yüzden okulun çalışma planındakikonular hakkındaki bilgilere dikkat edilir, onların gerçek olupolmadığına ve sebeplerine bakılır. İkinci evre başvuru raporununfinal revizyonu için sonuçlandırılır.

Üçüncü evre, kalite gözetimini aslının oluşturur. İlköğretimde üç veya dört kişilik, ortaöğretimde altı veya sekiz kişilikbir denetim takımı okulun göstergeleri ve fonksiyonları ile genelstandartları analiz etmek için okula gider. Bu bir haftayı alır.Özellikle teftiş kurulunun takım olarak çalışmalarının yanı sıramümkün olan sınıf aktivitelerinin konu gözlemlenmesi içinmüfettişlerin bir grubu sınıflara kişisel ziyarette bulunurlar. Yerelyönetimlerle okul ziyaretlerinin çalışma planının hazırlanmasıönemlidir.

Dördüncü evre, denetim takımı tarafından toplanmış bütünbilgilerin derlenmesi ve görüşülmesidir. Bu görüşme, okulun kuvvetlive zayıf yönlerinin final raporunda hazırlanmasına öncülük eder.

Sonuçta, beşinci evre, dördüncü evrede hazırlanan raporun,okulla mutabakat görüşmesi ve sonuç raporunun hazırlıklarınıntanımlanmasıdır.


Denetim raporunun sonuç bölümü; olumlu yönlerin yanı sıraeksikliklerden oluşmalıdır. Her olumsuz öneri okula veya ilgilibirimlere gönderilmektedir.

O zaman, Teftiş Kurulu Eğitim Değerlendirme Bölümünün ilköğretimdeki değerlendirme araçlarından birini kullanır. Ortaöğretimiçin değerlendirme araçları hazırlanmış olmalıdır. Diğer eğitimkurumlarında araçlar Teftiş Kurulunun kendisi tarafından belirlenir.

Teftiş Kurulu ve Okullar Arasındaki BağlantıTeftiş Kurulu ve okullar arasında dikkat edilmesi gereken bir

hususta; okul analizleri karşılıklı bir güven ortamı içerisindeyapılmalıdır.Yalnız sonuç raporlarıyla değil, okul çalışmalarının üstdüzeyde geliştirilmesiyle ilgili bir iç değerlendirmeyle uyumluolmalıdır.

Teftiş raporları gerçeklerle kontrol edilebilen kıyaslananbilimsel bir rapor olmanın yanı sıra, bilakis kelimelerleyorumlanabilen duyu ve düşünceleri yansıtır. Bu rapor tamamlanmışokul analizlerinden sonra okula rehberlik amacıyla gönderilir.

Denetim raporu son kullanıcılarından birincisi EğitimBakanlığıdır, eğitim alanıyla ilgili bilgileri politika oluşturulmasıamacıyla Flemenk Parlamentosuna düşünce olarak sunar. İkincikullanıcı okul gelişim kurullarıdır ki kendi pedagojik destekleri içiniç değerlendirmelerini yapmanın en iyi yoludur.

Rehberlik Eğitim Merkezleri Teftiş KuruluRehberlik eğitim Merkezleri Teftiş Kurulunun görev listesi 17

Temmuz 1991 sayılı genelgede yer almıştır.

· Yetkili merkezlere mali konularda yol gösterme;

· Merkezlerin komple yasal önceliklerinin uygulamasınısağlama;

· Politik planı hazırlama ve bağlantıları sağlama;

· araç-gereç kalitesinde ihtiyaç göre gerekli bağlantıyısağlama;


· Rehberlik Eğitim Merkezlerinin 1 Kasım 1998 emrindekişartlara göre kalite politikasına destek verme;

· Rehberlik Eğitim Merkezlerinin çalışmalarında eğitimpolitikaları üzerine rehber olma,

· Topluluk okullarına ziyaretlerin hazırlamasını sağlama;

ve bütün görevleri kanunlar ve direktifle göre düzenlemektir.Teftiş Kurulunun üyeleri en az iki yıllık bir periyotla ortalama

beş defa aynı kurumu ziyaret ederler .Müdürlüğün ve yönetimkullarının bütün çalışmalarına bakarlar.

Rehberlik Eğitim Merkezlerinin kalite politikaları, okullarınpolitik bağlantıları, politik plan uygulamaları periyodik olaraksağlanır. Teftiş Kurulu, çok sayıda uzmanı içeren ziyaretçikomisyonların bir parçasıdır.

Merkezlerin Teftiş Kurulu, Hükümetin emirleri üzerine politikdeğerlendirme ve politika oluşturma üzerine işbirliği yapar

Teftiş Kurulunun DeğerlendirilmesiTeftiş Kurulu ve Eğitim Bölümü Çalışanları, 14 Temmuz

1998 tarihli Genelge ile yeni bir değerlendirme sistemiyletanışmışlardır. Teftiş Kurulunun veya Eğitim Gelişim Bölümüservisleri bu genelgede yer aldığı şekliyle her bir üyesi ile bağlantılıolarak bir yılda üç aylık veya daha çok çalışmalarını şart koştu.

Personelin performans algılamaları, kabul edilebilir önceliklisetlerle, foksiyonel pozisyonları değerlendirme muhtevasını ihtivaetmektedir. Değerlendirme temelde iş tanımlarına göre performeedilmektedir. Değerlendiriciler ve üye arasında karşılıklı anlaşmalarvasıtasıyla kuruluşların kabul edilebilir değerlendirme periyodunabaşlanır. İki yöne ayrılmış olabilir; gerçekten sürekli ve belli birperiyotla sınırlanmış görevlerle bağlantılı iş tanımlardır. Görevlerölçülebilir ve kıyaslanabilir olmalıdır. Bütün kişiler için görevtanımları beceri ve yeterlilik içermelidir.

Özellikle, değerlendirme en az yıllık olmalıdır. TeftişKurulunun ve Eğitim Bölümünün bütün çalışanları en az iki


gözetmen tarafından değerlendirilmelidir. Değerlendiriciler en azfarklı iki bölümün elemanı olmalıdır. Değerlendiriciler, Teftiş Kuruluve Eğitim Gelişim Bölümünün bütün üyeleri için bir eğitici programhazırlamak zorundadır.

Değerlendirmede aşağıdaki süreci takip edilir;

Birincisi, çalışan üyeler kendilerini değerlendirirler. Bir veyabirden çok değerlendirici ile personel arasında kendi kendinideğerlendirme görüşmesi esnasında yüz yüze görüşülerekperformans açıklamasında bulunur. Değerlendirme, değerlendiricitarafından bir değerlendirme raporundan alınmış yazının dökümüdür.Bu rapor, final sonucunun eksikliğini ihtiva etmez. Personeldeğerlendirme görüşmelerinden sonra düşüncelerinin tamamına izinverir veya raporu kabul eder. Değerlendirme raporu, düşüncelerikapsayan, bir değerlendirme dosyasında tutulur.

Bir personel bir değerlendirme kararıyla aynı görüşte değilse“Başvuru Kurulu”na başvurabilir. Başvuru Konseyi haklı durumlarıbir öneri halinde yayınlar. Müfettişler Kurulu görev yetersizliklerihakkında kesin olarak yetkilidir. Genel Müfettişler , baş genelkoordinatör veya Eğitim Bölümü Başkanı yetersiz bir görüş hakkındaFlemenk Hükümetine görüş bildirebilir. Flemenk Hükümetinin kararıbir sebeple ilgilidir. Karar, personelin değerlendirme raporundatoplanarak saklanır.

Teftiş Kuruluna veya Eğitim Gelişim Bölümüne sürekliatanmış bir üye, Teftiş Kurulu veya eğitim Gelişimi Bölümündekigörevinde bir değerlendirmede iki yılda üç defa yetersizliği kabuledilmişse mesleki yetersizlik nedeniyle görevine son verilebilir.Teftiş Kurulu veya Eğitim Bölümüne zorunlu veya belli birsözleşmeyle atanmış üyeler bir defa yetersizlikleri durumundagörevine son verilir.

Ahlak ve Din Kursları Bağlamında Destek ve Kontrol1 Aralık 1993 de yapılan düzenlemede, Temel Eğitim ve

Ortaöğretimde Ahlak ve Din Dersi konuları ile öğretmenlerin eğitimive yüksek eğitim kolejlerine destek olmak amacıyla bir “DenetimEsasları” hazırlanmıştır.


Dini toplulukları veya dernekleri, toplulukların yasaltemsilcileridir. Bu temsilci kurullar okullarda ahlak ve dinöğretiminin denetimine destek vermektedir. Onlar, öğretmenlerinhizmetiçi eğitiminden ve müfredatın gelişiminden de sorumludur.

Atanmış danışman müfettişlerin tanımlanmış görev vesorumlulukları;

· Bütün öğretim materyallerinin kullanımını denetlemek,

· Sınıfların felsefe veya din kursları öğretimi için yeterliklerinidenetlemek,

· Kademelere göre öğretme ve öğretimin kalitesi denetlemek,

· Mevcut girişimler ile ilgili olarak hükümete rehber olmak,Teftiş Kurulu Başkanı Genel Koordinatördür. Eğitim

Bölümü Genel Koordinatörü bu gruptaki danışman müfettişleringenel koordinatörlüğünden sorumludur.

Ulusal veya Topluluk Kademelerinde DeğerlendirmeOkulların tam tetkiki ve analizinde kalite kontrolu temel

alınmıştır. Okullar, tüm fonksiyonlarıyla konu ve öğretmen bağlantılıolarak belirli aralıklarla sistematik bir değerlendirmeye sahiptir.Teftiş Kurulu; içerisinde girdi, süreç ve çıktı göstergeleri olan birmodel kullanır.

Teftiş Kurulları tarafından eğitim kalitesini geliştirmekonuları ve gözetiminin tamamlanması okul analizlerinin önemli birparçasıdır. Sonuçta, müfettişler öğrenme alanları ve konularında birtest hazırlamalıdır. Hazırlanan bu testler geri besleme (feedback) içinokulun bütün kategorilerinde uygulanmalıdır.

Her yıl Teftiş Kurulu, Flemenk Parlamentosuna ana denetimsonuçlarının bir özetini sunar.


Yüzölçümü 282500 km2Birleşik Krallık Nüfus (2005) 60 Milyon

Nüfus Yoğunluğu 212 kişi/km2(UK /The United Kingdom ) Zorunlu

Öğretim 11/12 yıl (4/5-16)yaş

http://:@www.fco.gov.uk/


İNGİLTERE ve GALLER EĞİTİM SİSTEMİNİNŞEMASI

Yaş22212019

Üniversiteler veYüksek Öğretim

Kurumları1817 (2) Yılık MYO

Uzaktan Eğitim verenYüksek Okullar

1615141312

Ortaöğretim Okulları(3 ve 2 Yıllık 2 kademe)

11109876

İLKÖĞRETİM OKULLARI(2 şer yıllık 3 kademe)Z

orun

lu Eği

tim

5 A n a S ı n ı f ı43 Ana Okulu21 Kreş

Kuzey İrlanda ve İskoçya’nın eğitim sistemleri debenzerlik göstermektedir.


3. BİRLEŞİK KRALLIKTA EĞİTİM DENETİMİBüyük Britanya (İngiltere, Galler ve İskoçya) ile Kuzey

İrlanda; Birleşik Krallığı meydana getirir. Anayasal bir monarşi ileyönetilen Birleşik Krallıkta; Kraliçe Devlet ve Hükümet Başkanıdır.Hükümet, Parlamento ve Bakanlar kurulundan meydana gelir.Bakanlar Kurulu’ nun başkanı Başbakandır.

Birleşik Krallıkta eğitim; merkezi hükümetler, kiliseler,gönüllü kurullar, eğitim kurumları yönetim kurulları tarafındanpaylaşılmıştır. İngiltere’ de Eğitim Bölümü (DFE), Galler’ de GallerOfisi (WO), İskoçya’da Eğitim Bölümü (SOED), Kuzey İrlanda’ daEğitim Bölümü (DENİ) eğitimden sorumlu yerel hükümetlere aitbölümlerdir.

Birleşik Krallıkta, eğitim denetimi, İngiltere ve Galler,İskoçya ve Kuzey İrlanda için ayrı bölümler halinde ele alınmıştır.Çünkü Birleşik Krallıkta denetim için eğitimde standartlarınbelirlenmesine rağmen , yönetim farklılığından dolayı özellik arzeden hususlar mevcuttur.

Birleşik Krallıkta zorunlu öğretim genel olarak 4/5-16 yaşlarıarasında 11/12 yıllık bir süreyi kapsamaktadır.(İngiltere, Galler veİskoçya’da 11 yıl Kuzey İrlanda da 12 yıldır)

a. İNGİLTERE VE GALLER1992 Eğitim Kanunu ile okul denetimlerinin bütün

sorumluluğu, İngiltere ve Galler’de HMCI( Hör Majesteleri’nin BaşMüfettişine) verilmiştir. HMCI nin Ofisleri İngiltere’ de, OFSTED (Eğitimde Standartlar Dairesi) , Galler’ de Estyn olarak bilinmektedir.OFSTED’ in bir profesyonel, bir de yönetim kolu vardır. Profesyonelkol HMI ( Hör Majestelerinin Müfettişleri) olup, OFSTED’ inkuruluşunda sayıları (220) dir. Bu müfettişler, yeni sistemde kalitegüvence gelişimi için denetim bulguları üzerine ön hazırlıklardansorumludur.

1992 Eğitim Kanunun ile okul müfettişleri üç kategoriyeayrılmıştır.


· Düzenleyici Müfettişler/ Eğitim Müfettişleri (RegisterInspector / RgI)

· Branş/ Alan/ Uzman Müfettişler (Professional TeamMembers/ PTM)

· Meslekten olmayan müfettişler (Lay Inspector /LI)

RgI ler eğitim alanında öğrenim görmüş eğitim tecrübesi olangrup liderleridir. HMCI’ nin yanı sıra okul denetimlerinde bağlantıkurarak sözleşme yapılmasını sağlarlar. PTM grubu üyeleri okullarındurumlarına göre, örneğin, finans, yönetim, müfredat ve alanlarlailgili ekpertiz görevini görürüler. Lay Müfettişler, sanayi. ticaret veyerel yönetimlerde çalışan eğitimle ilgili profesyonel olarak bilgisiolmayan, bir okulun veya eğitim kurumunun durumu hakkındaduygularını dile getirerek görüşlerini rapor olarak sunan kişilerdir.

Hem profesyonel grup üyeleri, hem de Lay müfettişlerdenetimlerde izleyecekleri yol konusunda eğitilirler ve denetimlerdebelirlenmiş “ Denetim Esalarını” kullanırlar

Yönetimin Gözetimi ve DenetimiYüksek öğretim ve uzaktan eğitim okul ve kuruluşlarının

denetim ve kontrolu için özel bir kurul yoktur. İngiltere ve Galler’deyerel eğitim yetkilileri (LEA), Kuzey İrlanda da Eğitim ve KütüphaneKurulları, fon kurulları, Yerel Otoriteler, Mali DenetimKomisyonları, İngiltere’nin Ulusal Sağlık Servisleri , ulusal denetimkurulları, kaynakların etkili kullanımını sağlamak ve etkiliorganizasyon ile ana yönetim rollerine sahiptir. Ulusal Mali DenetimOfisi kamu kaynaklarının kullanımında hükümet kurullarınınekonomik durum üzerine etkisi ve etkinliği konusunda Parlamentoyarapor verir.

1997 Tarihli Eğitim Kanununun 38. Maddesine göre, 1998den beri İngiltere’de OFSTED, Galler’de Estyn de görev yapanHMCI lerine, LEA ların denetim için görev verildi. Denetiminözellikli amacı, LEA ların statejik yönetim çalışmalarını, özeleğitimin önceliklerini, okulların performans değerlendirmesiyapımaktadır.


LEA ların denetimin birinci turnesi 2001 yılının sonundatamamlanmıştır. İngiltere’de OFSTED ve Mali DenetimKomisyonunun birlikte denetim yapması için, Ocak 2002 den itibarenmali denetim için yeni bir denetim esası hazırlanmıştır.

Denetimin üç şekli vardır.

· LEA ların tek olarak denetlenmesi ( Kurumsal denetimler)

· Özellikle bir konudan bakıldığında, LEA ların bir kısmınınkarşılıklı denetimleri

· Eğitim servislerinin en iyi değerlerini gözden geçirmedenetimleridir.

İngiltere ve Galler’de 1999 Yerel Hükümetler Kanununda,ihtiyaç duyulan değerlerde verimlilik, etkinlik ve ekonomikdüzenlemelerin uygulanmaya konulması planlanmıştır.

Öğretim Personelinin Gözetimiİngiltere’de, Eylül 2002 de öğretmenler yeni bir performans

yönetim sistemi ile tanışmıştır. İngiltere’de (Okul ÖğretmenlerininDeğerlendirilmesi) eğitim düzenlemeleri 2001 e göre, başöğretmenlerde dahil yıllık performanslarının değerlendirilmesi konusubenimsenmiştir. Değerlendirmeler normalde baş öğretmenler,yardımcıları, öğretmenlerin belirlenen çalışmalarını kapsamakta,öğretmenlerin mesleki gelişimleri için öncelikler belirlenmektedir.Benzer şekilde Galler’de de Kasım 2002 Okulların PerformansYönetim Politikası yayınlanmıştır.

Uzaktan ve yüksek öğretim kuruluşları ve özerk kuruluşlarınpersonelinin değerlendirmesi için kendi düzenlemelerini yapmasıistenmiştir.

İngiltere ve Galler de Okul DenetimleriBu bölümde tanımlanan düzenlemeler, zorunlu eğitim okulları

( zorunlu eğitim kapsamındaki hemşire okulları, ilköğretim okulları,ortaöğretim okulları), özel eğitim okulları, şehir teknoloji kolejleri,şehir sanat ve teknoloji kolejleri, zorunlu öğretim dışındaki özeleğitim okullarını kapsamaktadır.


1992 Okulların Denetimi Kanunun ve 1993 Eğitim KanınınV. Bölümünde (Okul Denetim Kanunun 1996 yılındakideğişikliğinde) okul denetimleri yeni sistemle tanışmıştırı. Bu sistemaltında okullar düzenli olarak denetlenmesi, İngiltere’de OFSTED le(Eğitimde Standartlar Dairesi) , Galler’de Estyn (Her Majesty’sInspectorate for Education and Training in Wales) ile bağlantılıolarak bağımsız müfettişler grubu tarafından belli bir periyotdahilinde tamamlanması planlanlanmıştır. Denetimin bu sistemi 1993den beri ortaöğretim okullarında, Eylül 1994 den beri de ilköğretimve özel öğretim okullarında uygulanmaktadır. İlk denetim periyodu,Altı yıl içerisinde tamamlanabilmiştir. Her bir okul için denetimprogramı planlanırken okulların coğrafi konumları, okullarınbüyüklükleri, önceki denetim performanslarının gözden geçirilmesiamaçlanmıştır.

Ocak 2000 de, İngiltere’de etkili bir denetim düzenlemesiyapıldı. Yeni düzenleme ile çok başarılı okulların, küçük denetimgruplarının kısa ziyaretlerle kısa sürede yapılması sağlandı. Kısasüreli denetimden kalite sağlamak için, okullar en az aşağıdakikriterlere sahip olması gerekmektedir.

· Önceki denetimde çok uygun bulguya sahip olma,

· Ortalama avaraj üzerinde uygun bulgulara sahip olma,

· İngilizce, matematik ve fen derslerinin GCSE sonuçlarındayüksek sonuç elde edmiş olmaları gerekmektedir.

Yeni düzenleme ile 6 ve 10 hafta arasında farklı iki grubunfarklı iki tarihte denetim ziyaretlerine göre düzenlemeleryapılmaktadır.

Denetim GruplarıTam denetimlerde, denetim takımları en küçük ilköğretim

okullarında (2), en büyük ortaöğretim okullarında (15) kişidenoluşmaktadır.Kısa süreli denetim, yalnız İngiltere de uygulanmakta,bütün gruplar (2-5) müfettiş arasında değişmektedir.


Düzenli okul denetimleri için bağımsız denetim gruplarıOFSTED ve Estyn bağlantı kurarak çalışırlar. Okul denetimsözleşmeleri, denetim kontratörleri tarafından davet üzerineyapılmaktadır.

Denetim kontratörleri her bir okulun denetim grubunu veyeni düzenleyici müfettişleri belirlemekten sorumludur. Theregistered inspector (RgI) (Düzenleyici Müfettiş) denetim bağlantısıve raporlama için yasaya uymak zorundadır. Kontratör kayıtlı birveya daha çok denetim grubunun seçiminden sorumludur. Denetimgrupları en az bir tane “Lay Müfettiş” bulundurmalıdır. Lay Müfettiş,hiçbir okulun yönetiminde imza yetkisi olmayan veya bir gönüllükuruluşta çalışmayan personeldir. ( Okul Denetim Kanunun, 1996,Program 3). Lay müfettişler hariç kayıtlı grup müfettişleri okullardaen az (5) yıllık mesleki veya (2) yıllık yönetim deneyimine sahipolmalıdır. Onlar daha sonra OFSTED veya Estyn Lisans eğitiminetabi tutulmalı, kursların sonunda OFSTED veya Estyn de kayıtlı birermüfettiş olabilmeleri için girdikleri sınavlarını başarmalıdır. Birdüzenleyici müfettiş olmak için, bir kayıtlı müfettiş olarak önceadaylık deneyimine sahip olmalı ve sonra gruplarla çalışabilmesi içinkontraktör tarafından görevlendirilmelidir. Planlanan hazırlık eğitimiprogramının tamamladıktan sonra belirli bir deneyime sahip olduktansonra normal olarak OFSTED veya Estyn tarafından görevlendirilir.

OFSTED (Eğitimde Standartlar Dairesinin) okul denetimgruplarına karşı aşağıdaki sorumlulukları vardır:

· Düzenleyici müfettişlerin (RgI), kayıtlı grup müfettişleri veLay müfettişlerin eğitim durumlarını uygun bulma,

· 1996 Okul Eğitim Kanununa göre; hasta bir müfettişin yerinediğer müfettişlerle kontak kurarak hazırlıklı olma; bir müfettişihtiyacı üzerine genel veya özel görevlerde bulundurmak üzeredüzenleme yapma;

· Denetim ve raporlama üzerine düzenleyici müfettişe rehberlikyapma; bu rehberlikte Denetim Esaslarının kullanımı esastır. Fakatdenetim içi teknik ve kaliteli yayınlardan geniş bir rehberlikyapılmalıdır.


· Denetimi gözetlemenin yolu, yüksek standartta ihtiyaçlar ıntedarik edilmesiyle sağlanır.

ESTYN , Galler’de denetim gruplarının karşılaştırılması ileilgili sorumluluk görevi vardır.

Denetim EsaslarıTüm kurumların kendi kendini deneğerlendirme sistemi, diğer

okullarla bağlantılı olarak her bir okulun performans denetimiminsistematik olmasınır. Denetimlerde de düzenleme için okullarınperformansında etkili olan faktörlerin hangi eylemler olduğubelirlenir. Denetimler, Denetim Esaslarına göre yapılır. (OFSTED1999, Estyn 2000) , bütün müfettişlere Denetim Esaslarınınkullanımı için eğitim verilmiştir. Denetim Esaslarının amaçları, okuldenetiminde yüksek standartlarında kıyaslanabilir uygunluksağlamaktadır. Bunlara müfettişlerin raporlarında ihtiyaç duyulur :

· Eğitimin kalitesinin okul tarafından sağlanması;

· Eğitim standartlarında okulun başarısı;

· Mali kaynakların kullanımında okul yönetiminin etkinliği;

· Okulda öğrencilerin ahlaki, moral, sosyal ve kültüreldeğerlerin gelişimidir.

Okul çeşitlerine göre hemşirelik okullarını, ilköğretimokullarını, ortaöğretim okullarını, özel eğitim okullarını vb okullarıkapsayan, OFSTED tarafından değişik tarihlerde yayımlanmış ayrırehberler bulunmaktadır.

Her bir denetimin diğer bir önceliği de, müfettişler denetimhakkında ailelerle toplantılar yapar, okul hakkında onlarıngörüşlerini dinler.

Denetim Sonuçları : RgI (6) haftalık denetim süresiiçerisinde bir özet denetim raporu hazırlamalıdır. Galler” de (6)haftalık müsaade süresinde iki dilli bir rapor hazırlanmalıdır. RgI özetraporların fotokopilerini aşağıdaki birimlere ;

· Okul’un bağlı olduğu resmi kurula,


· İngiltere’ de OFSTED veya Galler’de Estyn ye,

· LEA, ve

· Eğer Hükümet Vakfınca atanmış kişi varsa ona,

göndermelidir.Denetim raporları kamu dokümanlarıdır ve hükümet kurulları

tam rapordan kişilere ve kurullara göre düzenleme yapmalı veözetini yayınlamalıdır. Tam raporun fotokopilerinde uygun ifadelerkullanılmaladır. İngiltere’de denetim raporları da geniş topluluklarınbilgisine OFSTED’ in Web sitesi ile sunulmaktadır(http:www.ofsted.gov.uk)

Uygun yeterlikte ( genellikle okul resmi kurulu) bir eylemplânı hazırlamalıdır. Denetim raporunu kabul edilmesi (40) güniçinde plânlanır. Galler’ de Eylem Planı (45) günlük bir izinleİngilizce ve Galler’ce hazırlanmalıdır. Eylem Plânı, raporunbulgularını içeren, zaman çizelgesiyle birlikte, denetim içinçalışmadan sorumlu kişi belirlenerek yetkiliye arz edilmek üzeresunulur. Eylem Plânı, (5) gün içerisinde ailelere ve diğer kurullara dagönderilir. Resim kurullar Eylem Palanının zayıf yönlerinibelirtmemeli, ailelerle yapılan yıllık toplantılarda rapor edilmelidir.

Gelecek için Denetim Düzenlemeleriİngiltere’ de OFSTED Eylül 2003 de yeni okul denetimleri

için yeni bir düzenleme hazırlamıştır. İngiltere’de okul denetimdüzenlemesini geliştirmek için teklif edilen hedefler:

Hükümet politikaları, okulun öncelikleri ve farklı durumlaradaha çok cevap vermek,

· Okul gelişimini daha çok desteklemek,

· Öğrencileri, aileleri, toplumu görüşleri hakkında daha çokbilgilendirmek, ve

· Diğer denetim ve gözetim çalışmalarıyla daha iyikoordinasyon sağlamaktır.


Galler’de okul denetim düzenlemeleri yeniden yapılmıştır.Estyn son zamanlarda gelişim için bazı teklifleri yayınlamıştır.

Tekliflerin kapsamında:

· Dış değerlendirmenin başlangıç noktası olarak yeni biröneme haiz özdeğerlendirme;

· Okulların daha çok başarısı için “ ligther touch” denetim;

· Denetim gruplarında ihtiyaç duyulan alanda mümkünolduğunca hizmet vermesi için pratik kişiler bulundurma (Örneğinokul müdürleri);

· Okulların denetim periyodunda kısa süreli düzenleme (örneğin bir yıl içerisinde);

· Okul ve müfettişler arasında diyalog için daha çok fırsatyaratma;

amaçların da eğitimin bütün alanlarında ortak bir denetimletanıştırılması vardır. (Estyn 2001)

b. İSKOÇYA1998 yılında İskoçya Kanunu (Scotland Act 1998) ile İskoçya

Parlamentosunun kurulmasına yetki verilmiş olup İskoç Hükümeti veİdaresinin temel yapısı bu kanunla belirlenmiştir.

Vergilendirme, para politikası, dış politika, savunma ve ulusalgüvenlik konuları Londra da bulunan Merkezî Hükümetin yetkisidahilindedir. Eğitim, sağlık, adalet, ulaşım ve tarım politikasıalanlarındaki yetkiler 6 Mayıs 1999 tarihinde İskoçyaParlamentosuna devredilmiştir. İskoç halkı hem İngiliz hem İskoçparlamentoları üyelerini seçmektedir.

Birleşik Krallık Hükümeti Kabinesinde İskoçya’yı temsileden bir Dışişleri Bakanı bulunmakta olup Birleşik Krallık Hükümetiile İskoç Hükümeti arasında ilişkileri sağlamak ve Kabinedeİskoçya’nın çıkarlarını korumak ile görevlidir.


İskoçya’da eğitim hizmetlerini de yürüten yerel yönetimler32 Konseyden oluşmaktadır. İskoçya’nın Başkenti EDİNBURGHdur

Bütün eğitim kurumları ( okullar ve uzaktan eğitim kolejleri)eğitim alanındaki kamu yardımlarını alırlar. HMI’ leri eğitimle ilgilikonulardaki önerilerini kapsayan raporlarını SOED’ e (İskoç EğitimBölümüne) doğrudan verirler.

Yönetim Gözetimi ve DenetimiUlusal kademede okulların, kolejlerin, uzaktan öğretimin,

topluluk eğitim alanındaki organizasyonlarının çalışmalarınındeğerlendirilmesi 1980 İskoçya Eğitim Kanununda belirtildiğişeklide Hör Majestelerinin Teftiş Kurulu (HMIE) tarafından yerinegetirilmektedir.

İç kullanım için raporların hazırlanması eğitim önceliğine haizkonularda kalite değerlendirilmesi de eğitim yetkilileri tarafındanyerine getirmektedir.

İskoçya’da, Personel Gelişimi Performans Gözden Geçirmesi(SDPR), öğretmenlerin mesleki gelişimi, öğrencilerin kaliteli eğitimi,sürekli mesleki gelişim programları hazırlanmıştır.

Yüksek Öğretim Kademesinde yönetim gözetimi ve kalitedeğerlendirme İskoçya Yüksek Eğitim Fonu Konseyince (SHEFC)yapılmaktadır.

Eğitim Teftiş Kurulu (HM Inspectorate of Education)HMIE, İskoçya Eğitim Bölümünden Sorumlu bir Ajans

olarak 1 Nisan 2001 de tam statüye kavuşmuştur. HMIEçalışmalarında, doğrudan İskoç Bakanlarına bağlı iken, tarafsız vebağımsız olarak çalışmaya başlamıştır. Hör MajestelerininMüfettişleri Bakanın önerisi üzerine bağımsızlık güvencesiyleKraliçe tarafından atanır. Hör Majestelerinin Başmüfettişi, TeftişKurulunun Başkanınıdır ve İskoç Bakanlarca huzura doğrudan kabuledilir.


1980 İskoç Eğitim Kanununda, Hör MajestelerininMüfettişlerinin denetiminde, bağımsız okullar ( kamu dışı) ile belirlieğitim kuruluşlarına kayıtlarının doğruluğu, İskoçya okullarınınstandartları vb konuların belirlenmesi hedeflenmekteydi. 2000Kanununda, HMI tarafından eğitim fonksiyonları ve bütün yerelyetkililerin beş yıl içerisinde denetlenmesi belirtilmiştir. TeftişKurulu öğretmen eğitimine giriş sürecinde kalite gelişimini sağlamakiçin ilgili birimlerle koordinasyonlu olarak çalışır. Yüksek Öğretimve Öğretmen Kanununda (1998) aday öğretmenlerin eğitimi HMInini görevleri arasında belirtilmiştir. Teftiş Kurulu İskoçya UzaktanEğitim Fon Konseyi (SFEFC) ile yaptığı anlaşma sonucunda, uzaktaneğitim kolejlerini (dört) yılda bir denetlemesini de taahhüt etmiştir.

Teftiş Kurulu, İskoçya’ da bağımsız değerlendirme yapabilen,kalite ve standartların geliştirilmesini sağlamada ana rollere vardır.

Teftiş Kurulu:

· İskoç Bakanlar konseyi ve diğerler birimlerin yıllık denetimprogramlarını yenileme, yerel yetkililerin eğitim ve topluluğunöğrenme çalışmaları, geniş anlamda kuruluşların eğitimselönceliklerinin değerlendirilmesi ve yayınlanma yetkisi,

· İskoçya’nın eğitimine göre, sektörlerin kalite vestandartlarının belirtildiği yayınlanmış ulusal raporlara göre anaaraştırmalar, ihtiyaçlarla ilgili belirli düzenlemeler,

· Atamada yükselme,eğitimin kalitesinin yükseltilmesinde etkiliyaklaşım, yönetim ve fonların kullanımının değerlendirilmesinde enpatrik bütün değerlendirme aktivitelerinin kıyaslanması, analizi veyayınlanması ,

· Yerel, ulusal ve uluslar arası kurullarla bağlantı kurulması,etkili ortaklık ve düzenli bağlantının sağlanması, eğitim yetkilileri veuzaktan öğretim kolejlerinin ve İskoçya’da Öğretim ve Öğrenme(LTS) ile ilgili günlük gelişime gösteren en iyi çalışmaların vebilgilerin elde edilmesinde yetkilidir.

Teftiş Kurulu, eğitim politikalarının değerlendirilmesi,eğitimsel gelişim konusunda mesleki rehberlik, bir bütün olarak


sistemin denetimi, acil eğitim yayınlarının güncellendirilmesihakkında bilgili, ulusal kurullarla İskoçya’nın Sorumlu Bölümleriile bağlantılı, İskoçya Bakanlarının öncülüğünde bütün sistembilgileri üzerine analiz ve değerlendirmelerini sağlamakla görevlidir.

Ulusal Kademede DeğerlendirmeUlusal kademede değerlendirme, yerel eğitim yetkilileri ve

uzaktan eğitim kolejleri Teftiş Kurulu tarafından performansgöstergeleri ve kalite göstergelerine ayrılmış yayınlanmış setlerleyapılır. Hem okulların hem eğitim yetkililerinin kalite değerlendirmesüreçleri, Teftiş Kurulu tarafından kullanılan göstergelerle yapılır.Yüksek Öğretimde kalite değerlendirmeden İskoçya Yüksek ÖğretimFon Konseyi (SHEFC ve Kalite Değerleme Ajansı (QAA) nınsorumluluğunda olup, Birleşik Krallığın tamamında aynı süreçuygulanır.

Okullar ve Yerel Eğitim Yetkililerinin DeğerlendirilmesiTeftiş Kurulunun (HMIE) fonksiyonları ve rolleri yukarıda

ayrıntlıı olarak belirtilmiştir. En önemlisi performans göstergelerikuruluşların çalışmaları, her eğitim sektörünün (okullarının)değerelndirirlmesi için yayınlanmış yayınlar vardır. ( How Good isOur School?(1996).

The Parents’ Charter in Scotland (1991, günceleme 1995)içerisinde, okul denetim grupları bir ‘lay ‘ üye, eğitimle ilgisiolmayan üye yer alır. Bir baş öğretmen denetim takımında tecrübelibir değerlendirici olarak bulunmalıdır. Şu anda İskoçya da (78)Kraliçenin Müfettişi (HMI) vardır. ( 65) i okullar ve okul öncesikurumların denetiminde görev almıştır. Listede bir denetimlebağlantılı (175) tecrübeli değerlendirici (Okul müdürü), denetimtakımlarında telefonla çağrıldıklarında bulunmak üzere (100) laymüfettiş vardır.

Teftiş Kurulu (HMIE) okulların, yerel eğitim yetkililerininçalışmalarını ve uzaktan eğitim kolejlerinin denetimi üzerine eğitiminbir bütün olarak değerlendirmesi üzerine rapor düzenler. Farklıraporlar yayınlanır. “ Standart ve Kalite Denetimlerinde” bir okulun


yönetimi, öğretme ve öğrenme üzerine kalite güvencedeğerlendirmesi ile sağlanmaktadır.

Bu Başlıklar: “ Öğrencilerin Performansı Nasıl Artırılır?” .“Okul Yönetimi Nasıl İyileşir?” “ Öğretme ve Öğrenme Nasılİyileşir?” Ortaöğretim okullarında da denetimler özellikle konu vebölüm başlıklarına göre yapılır. 1995 tarihli Çocukların EğitimKanununun 35. Maddesinde de kurul yönetimlerinin öğrencilereyardımların nasıl yapılacağı belirtilmiştir.

Bütün okul denetimlerinde, yayınlanmış raporlara geçirilmeküzere personelin, öğrencilerin ve ailelerin görüşlerine yer verilir.Bütün raporlarda ana noktalar belirtilmek suretiyle bir listesi yapılır.İki yıl içerisinde takip eden denetimlerde yayınlanmış raporlardakiöneriler yeniden değerlendirilir. Benze şekilde uzaktan eğitimkolejleri içinde SFEFC ile birlikte rapor hazırlanır.

İskoç Okullarında Standartlar ve Kalite üzerine 1999-2001yıllarını kapsayan bir rapor yayınlanmıştır

Eğitimin Yönetimi konusunda (Management in Education -2000) yerel eğitim yetkililerinin çalışmaları üzerine denetim raporuyayınlanmıştır. (32) Yerel eğitim yetkili bölümünün, 2001-2002öğretim yılında (6) sı denetlenmiş, tamamının (5) yıl içerisindedenetlenmesi planlanmıştır.

Teftiş Kurulunun Mali Denetimi konusunda ( Quality,Standards and Audit Division of HMIE) yapılmaktadır. Buçalışmalarda İskoçya’nın “ Mali Denetim ve Kalite Standartları”Qualiti Stanardts and Audit Division (QSAD) ile koordineli olarakgerçekleştirilmektedir. Kalite konusunda daha çok bilgi “TheOuality İnititiative in Scottish Schools” in çalışmalarında bulunabilir.

Denetimle ilgili şikayet ve müracaatın şekli: Denetim raporları ve denetim görevlileri hakkında

memnuniyetsizliği bulunanların itiraz ve müracaat hakları vardır.İlgililerin bu haklarını kullanabilmeleri için tüm denetim raporları birBaşmüfettişe nasıl ulaşılabileceğinin bilgisini içermektedir.Alternatif olarak kurum bünyesinde bulunan Şikayet Müdürüne de


başvuru yapılabilmektedir. Ancak, raporun yayımından bir yıl sonrayapılan şikayet ve müracaatlar dikkate alınmamaktadır.

Diğer okul ve kurumlarla ilgili olarak yapılan şikayetlerdikkate alınmamaktadır. Ancak şikayet bu kurumlarda yapılandenetim çalışmaları ile bağlantılı ise işleme alınmaktadır. Budurumlarda şikayetin ilgili okul ve kurum müdürlüklerine yapılmasıgerekmektedir. Kurumun Şikayet Müdürü de ilgilileri nereye şikayetyapacakları hususunda bildirmektedir.

Şikayetçinin kimliği belli değilse şikayetin dikkate alınmasıtaktire bağlıdır. Şikayetler öncelikle yazılı olmayan bir süreçte elealınıp incelenmekte ve çözüme bağlanmaktadır. Bu durumunsonucundan ilgili memnun olmazsa şikayetini yazılı yapmaktadır.Yazılı şikayet üzerine yapılan inceleme ve getirilen çözümlerdenilgililer memnun değilse, Ombudsmana başvurabilmektedir. Ancak,bu başvuru şikayet konusu fiil ve durumun işlenildiğinin öğrenildiğitarihten itibaren bir yıl içinde yapılabilmektedir.

c. KUZEY İRLANDAEğitim ve Öğretim Teftiş Kurulu, Kuzey İrlanda Eğitim

Bölümü (DENİ) için mesleki rehberliğin ana kaynağı olup Kuzeyİrlanda da eğitim servislerin sorumlu çözüm grubudur.

Teftiş Kurulunun DENİ ye rehberliğin yanı sıra eğitimsistemindeki standartları belirler. Teftiş Kurulu, gençlerin veyetişkinlerin mesleki eğitimlerine yardımcı olmak için EkonomikGelişim Bölümüne ve DENİ ye değerlendirmek üzere rapor verir.

Okul DenetimleriOkullar normalde aşağıdaki şekillerden birisiyle denetlenir:

· Genel Denetim ( Okullara yüksek kalite ve standartkazandırmak için okul çalışmalarının tamamının değerlendirilmesi)

· Odak Denetimi ( Bir veya daha çok konuda seçilmiş okulçalışmaları için yapılan denetimdir.)


· Kalite Denetimi ( Resmi okul kurullarının isteği üzerine özdeğerlendirme yapmaları için okullara destek olma)

· Bölge Denetimi ( Okullar için özel sorumluluğu olan bölgemüfettişleri tarafından yapılır. Denetim özel bir konudadüzenlenmelidir)

· İki parçalı Odak Denetimi (İlköğretim okullarının değişikkademelerinde konu değerlendirmelerine yönelik yapılan denetim)

· Bildirilmemiş Denetim (Kırsal kesime odaklanmış)

· Birleştirilmiş Denetim ( Sağlık ve Sosyal ServisDüzenlemeleri ve Denetim Birimleri ile birlikte kırsal bölgedeçocukları korumaya yönelik yapılan denetim)

Her bir okul normalde en az yedi yıl önce denetlenmiştir.Denetim takımlarının gruplarına, Raportör Müfettiş tarafından yolgösterilmektedir. Kamuda görevli eğitimle ilgisi olmayan bir kişigruplarda yer almalıdır. Bu kişi ailelerin görüşleri üzerine kendidüşüncelerini gruba bir rapor olarak verir. Bu kişi eğitim veöğrenmenin kalite değerlendirmesinden sorumlu değildir. Denetimgrupları da başöğretmenler veya müdür yardımcılarınıdeğerlendirmeye yardımcı olarak alabilirler.

Her bir genel denetimden önce, raportör müfettiş , denetiminamacını açıklamak için ailelerle toplantı yapar ve okul hakkındaailelerin görüşlerini dinler. Okul teşkilat ve değerlendirmesonuçlarına göre bazı temel bilgileri sağlar. Okul denetiminde takipeden başlıkla ve özel göstergelerle gruplandırılır.

· Okul Etiği ;

· Öğretme ve Öğrenmenin Kalitesi;

· Yönetimin Kalitesi;Öğretme ve öğrenmenin kalitesinin yansıması, denetim

gruplarının okul muhtevasının muhasebesini, çalışmaların gelişimplanındaki gerçek bilgilerdir (örneğin sınav performansı ve okuladevam vb). Denetimin tamamlanmasından sonra, raportör müfettiş


müdür ve resmi okul kurulu ile toplantı yapar. Raportör müfettişdoğal olarak belli bir iş akışı ile resmi kurulu bilgilendirir. Hükümetyetkilileri rapor üzerinden konuştuktan sonra, raportör müfettişdenetimin ana bulgularını bir özetini kapsayan yazılı raporunuhazırlar. Hükmet kurulu tarafından genel denetim raporunun üç ayiçinde hazırlanması istenir, gerekirse raporun sonuçları EğitimBölümünce yayınlanır. Bir okulun genel denetim raporuyayınlandıktan bir yıl sonra raporda yayınlanmış belirli bazıkonuların değerlendirilmesi için ETİ ile bağlantı kurulur.

Eğitim sistemi üzerine ETI raporları, yayınlanmış okuldenetim raporlarını kapsar Genel denetim için denetim raporları ,odak denetim ve bölge denetim raporları Eğitim Bölümün Websitesinde yayımlanır. (http://www.deni.gov.uk)

(Daha çok bilgi için (DENI. ETI, 1998; DENI. ETI, 1998)tarafından yayınlanmış okul denetim proseslerine bakınız).

http://:@www.deni.gov.uk/


Yüzölçümü 110 971 km2Bulgaristan Nüfus (2005) 7.8 milyon

Nüfus Yoğunluğu 70 kişi/km2BG Zorunlu Öğretim 9 yıl (7-16)yaş


BULGARİSTEN EĞİTİM SİSTEMİNİN ŞEMASI

Yaş

ÜNİVERSİTELERTeknikYüksekOkullar

MYO19181716

Lise

15

TeknikOkullar Meslek

Okulları

141312

Ortaokul

111098Z

o r

u n

l u

E ğ

i t i

m

7

İlkokul

İLKÖĞRETİM

654

Okul Öncesi Eğitim

3


4. BULGARİSTANIN EĞİTİM DENETİMİBulgaristan’ın yönetim şekli cumhuriyettir. Eğitimin

sorumluluğu Eğitim Bilim ve Teknoloji Bakanlığına verilmiştir.

Bulgaristan’da zorunlu öğretim 7-16 yıları arasında (9) yıllıkbir süreyi kapsar.

Öğretim sürecinin denetimi ve değerlendirilmesi, EğitimBilim ve Teknoloji Bakanlığı, Bölgesel Teftiş Kurulu, okul müdürlerive müdür yardımcıları arasında paylaşılmıştır. Bakanlığın özel birbölümünün adı “Genel Okul Teftiş Kurulu” yönetimi adını alır veBölgesel Teftiş kurulları ile okulların çalışmalarını denetler. Bakanlıkmüfettişleri (Bakanlık ekperleri) ulusal eğitim kademesindeki, geneleğitim, mesleki eğitim ve yüksek öğretimin farklı alanlardakiöğretimi, bireysel sınıfları vb bölümlerin denetimin yaparlar.Ülkenin değişik bölgelerinde (28) Okul Teftiş Ofisi oluşturulmuştur.Bunlar yetkilendirilmiş özel kurullardır. Bu kurullar planlama,organizasyon, koordinasyon ve her bir bölge içerisinde okulçalışmalarını kontrol ederler. Bölgesel Teftiş Kurulu personeli(müfettişleri) ortaöğretimin düzenlenmesi ve farklı okuldisiplinlerden ( alanlarının) sorumlu eksperleridir.

Bakanlık Müfettişleri ve Bölge Müfettişleri okul müdürleriarasından yapılan yarışma sınavı sonunda Bakanlık tarafındanatanırlar. Okul müdür yardımcıları, öğretmenler ve diğer personelokul müdürleri tarafından atanır.

Yerel kademede her bir belediye bünyesinde eğitimdensorumlu bir müfettiş görev yapar. Okul müdür ve müdür yardımcılarıda öğretim süreci ve eğitim sonuçlarının değerlendirilmesinde güçsahibidir.

Denetim, yönetim kurullarının diğer çalışmalarından bağımsızdeğildir, bundan dolayı yönetimin bir parçasıdır.

Son yıllarda, bir “Ulusal Test Merkezi” “Eğitim ve BilimEnstitüsü”nün içinde kurulmuş, eğitim sisteminin çıktılarınındeğerlendirilmesinde ana araştırma fonksiyon görevini yapmaktadır.


Denetleme kurulları, okulların yasal gözetiminden, okulmüfredatı ve öğretim metotlarının etkinliği ile kamu eğitimindeperformans düzenlemelerinin yanı sıra sınavların organizasyonundanda sorumludur. Denetleme kurulları çalışmalarında, öğretmenlerideğerlendirir ve eğitimde kaliteyi sağlarlar.


Yüzölçümü 78 866 km2Çek Cumhuriyeti Nüfus (2005) 10.2 milyon

Nüfus yoğunluğu 130 kişi/ km2CZ Zorunlu Öğretim 9 yıl (6-15) yaş


ÇEK CUMHURİYETİ EĞİTİM SİSTEMİNİN ŞEMASI

Yaş27262524

Doktora Master23222120

ÜNİVERSİTELERTeknikYüksek

Okul MYO181716

TeknikEğitim

MeslekiEğitim Çıraklık

15

TeknikLise

14

GenelLise

1312

AkademikLise

2.Kademe1110

987

Zor

unlu

Eği

tim

6

İLKÖĞRETİM

1. Kademe

543



5. ÇEK CUMHURİYETİNİN EĞİTİM DENETİMİParlamenter demokratik bir sistemle yönetilmektedir. Eğitim

yetkisi Eğitim Bakanlığına verilmiştir. Zorunlu öğretim süresi 6-15yaşları arasında (9) yıldır

Tarihsel BakışBaşlangıçta, Avusturya (Avusturya’ya bağlı olduğu dönem)

Eğitim Kanununda, okullar üzerine devlet gözetiminin yerini alan birdüzenli sistem olarak 1869 da okulların gözetim konseptininKliseler tarafından onanmış bir denetim kurulu olarak tanımıştır.Mahalli okulların denetim fonksiyonlarını yerine getiren, anayasal vegirişim yetkilerine sahip kişiler müfettişlerdi. 1918 de Çekoslavakyabağımsızlığına kavuştu. Geleneksel değişim 1949 da, devlet yönetimkurullarının yetkili kuruluşlarından birisi de teftiş kurulları oldu.1953 de Devlet Denetim ve Gözetim Organizasyonu oluşturulmuş,müfettişlerin çalışmaları, yönetim ve müfettişler arasıdaki bağlantılaryayınlanmıştır.

“1989 dan sonra, okul yönetim konseptinde okullarınözerkliğini kapsayan bir değişime ve yeni bir denetim konseptine yerverilmiştir. 1991 Eğitim Kanununda, Çek Teftiş Kurulunu kuruluşusağlanmıştır. Müfettişlerin görevleri 1995 yılında yenidenbelirlenmiştir. 1997 de Çek Teftiş Kurulun organizasyondaki görevibelirlenmiştir.

Yönetim Gözetimi ve DenetimiYönetimin kontrolu ve profosyonel pedagojik denetim , 1991

Kanunuyla Eğitim Bakanlığı tarafından doğrudan yönetilen birdenetim kurulu (The Èeská ¹kolní inspekce) olarak kurulmuştur.Bumerkezi denetim kurulu, okul öncesi, ortaöğretim ve üniversiteöncesi eğitim kurumlarının çalışmalarını, yerel yönetim kurullarınınorganize edilmiş ofislerini denetleyerek sağlamaktadır. DenetimKurulunun, yeni kurulmuş okul yönetim sistemlerini de denetlemegörevleri vardır.

Teftiş Kurulunun (The Èeská ¹kolní inspekce) denetimi, bölgeyönetim merkezleri , bir bölge ile sınırlanmış okul teftiş kurulları (


şu anda 14 kurul vardır) ve bunların kırsal çalışma planları ileseçilmiş okulların performanslarının değerlendirilmesi ve bütünülkedeki yerel eğitim kuruluşlarının çalışmalarını kapsamaktadır.Teftiş Kurulu, Eğitim Bakanlığı tarafından atanmış bir başkantarafından yönetilir, diğer müfettişler merkezi müfettişlerin önerileriüzerine Bakanlık tarafından atanırlar. Müfettişlerin bireyselçalışmaları yerel teftiş kurulları ile bağlantılı olmayıp, müfettişleröğretim sınıflandırmasına veya okul çeşidine bağlı olarak denetimgruplarını kurarlar.

Yönetim Gözetimi , Okulların ve Eğitim KuruluşlarınınDenetimi

Teftiş Kurulu organize kurulları düşünmeksizin bütün eğitimkuruluşlarının denetimini yaparlar.

Denetimin ilgili alanları;

· Eğitim ve öğretimden elde edilen sonuçlarda, özellikleöğretim dokümanların muhtevasında uygunlukların,

· Personel, materyal ve eğitim için teknik yeterliklerin,

· Ekonomik yönetimin,

· Genellikle yasal düzenlemelerle ilgili çalışmaların gözlemlenmesidir.

Teftiş Kurulu da;

· Genellikle yasal düzenlemelerle ilgili olarak uygunlukdenetimi,

· Bir özerk kuruluş olarak, özel konularda görüş bildirme,

· Okul müdürü tarafından hazırlanmış yıllık rapor üzerinegörüş bildirme,

· Eğitim üzerine özet raporun hazırlanmasına, katılır.


Yüksek Öğretim Kurumları Yönetimin Denetimi Yüksek Öğretim Kanunu, yüksek öğretimin denetiminde bir

denetim kurulunun gözetiminde yapılmasını kapsamaz. Diğeryandan, Eğitim Bakanlığının yasal yetkisi dahilinde bir bütün olarakçalışmaların kontrol (çeklist) edilmesi belirtilmiştir. Bakanlık, yükseköğretim kurumlarının yönetimini, mütevelli heyetinin yıllıkraporlarına göre kaynakların kullanımı ve devlet bütçesinden yapılanmali yardımlar konusunda girişimlerde bulunulma yetkisi vardır.Temelde Kanun, diğer gözetim araçlarına da sahip olmalıdır.Örneğin, yüksek öğretim kurumlarının iç düzenlemelerininyenileştirme süreci esnasında yasal düzenlemelere uygunluğu kontroledilir. Yönetimin kalitesi, uzun dönemli planların yapılması, eğitiminkalitesi, öğretim programlarının akredidasyon süreçlerinindeğerlendirilmesi ile sağlanmaktadır. Bilim ve kalite araştırması,gelişim, sanatsal ve yaratıcı aktiviteler ve profesörler ve doçentlerinatanması için doğrudan ilgili performans değerlendirme sürecindegöz önünde bulundurulan değerlerdir.

Eğitim Sisteminin DeğerlendirilmesiBir okul denetimi ve yönetim kurulları geleneksel eğitim

değerlendirmesidir. Eğitim Bakanlığı, eğitim sisteminin amaçlarınıgerçekleştirmek için, gelişim sürecine karar verme, eğitimistatistikleri ve alanda pedagojik araştırmalar yapmayı hedefler.Yüksek Öğretim kurumları sahip oldukları özerklikle uzaktanaraştırma yapmaya yetkili kılınmıştır


Yüzölçümü 43094 km2Danimarka Nüfus (2005) 5.4 Milyon

Nüfus Yoğunluğu 125 kişi/km2DK Zorunlu Öğretim 9 Yıl(7-16)yaş

http://:@www.danmark.dk/


DANİMARKA EĞİTİM SİSTEMİNİN ŞEMASI

Yaş25/2624/2523/2422/2321/2220/2119/20

Orta ve UzunSüreli

Yüksek ÖğretimOrta Süreli

Yüksek ÖğretimKısa

SüreliYüksekÖğretim

18-1917-18

HFLise

16-17

LiseHF

Kursu

HHX(6)

Lise

HTX(6)

Lise

MeslekiEğitim

Lise Çıraklık

1716151413121110

98

Z o

r u

n l

u E

ğ i

t i m

7

İLKÖĞRETİM

6 A n a S ı n ı f ı

Öze

l Eği

tim

54 Ana Okulu321

Gündüz Kreşleri


6. DANİMARKANIN EĞİTİM DENETİMİDanimarka anayasal monarşi ile idare edilir. Yasal güç Kraliçe

ve Danimarka Parlementosunun elindedir. Diğer Avrupa Ülkelerindekiyönetim gözetimi ve denetimi 1960 yıllarda lağvedilmiştir. Onun yeriniulusal rehberlik sistemi almıştır. Rehberlik görevini ise tam gün veyayarım gün çalışan öğretmenler yapmaktadır. Danimarka’da eğitimöğretimin sorumluluğu ve kontrolu; eğitim kademelerine göre merkeziotorite, kantonlar, belediyeler ve özel kuruluşlar tarafındanpaylaşılmıştır.

Sorumlulukların dağılımı eğitim kurumunun çeşidine ve eğitimkademelerine göre değişiklik gösterir. İlk ve alt ortaöğretim verenokullar belediyelerin, üst orta öğretim ve üniversiteye hazırlık kurslarıkantonların (ilçelerin) sorumluluğu altındadır.

Merkezi yönetim kanun yapma ve yönetim süreçlerinde çokönemli rol oynarlar. Yasa koyucu tarafından hazırlanan kanunlarda tümamaçların belirlenmesinin yanı sıra eğitim kademeleri için anaçerçeveler belirler, muhtelif araçlar ve tedbirlerle de yönetim süreciniyönledririr. Bunlar;

· Eğitim kurumlarının uymak zorunda olduğu resmi kararların,genelgelerin ve emirlerin yayınlanması,

· Direktiflerin ve tavsiye kararlarının duyurulması,

· Bitirme sınavlarının genel denetimlerinin yapılmasıdır.Aslında, Danimarka’ da Teftiş Kurulu adında bir yapı

oluşturulmamıştır.Eğitim Bakanlığı’nın eğitim- öğretim sistemiüzerindeki etkisi bazı vasıtalarla gerçekleştirilir. Genel denetmentarafından belli bölgelerdeki müfredatların kabulü, genel sınavlarınkontrolu, memurların atanması ve bunların onay işlemlerinigerçekleştirir.

İlçe (kanton) ve belediye yetkilileri okullarının gözetimindensorumludur. Her okul, aileler tarafından seçilmiş veya belediyelertarafından görevlendirilmiş bir müfettişle bağlantı kurar.


Bazı belediyeler, kitap koleksiyonları, kurs faaliyetleri veyerel danışmanları olan pedagojik ihtiyaç merkezlerine sahiptir. Bunabenzer yapı kantonlarda da bulunmaktadır. Ortaöğretim ve ilköğretimokulları için alan/branş danışmanları vardır. Devlet bu danışmanlarlairtibat halindedir.

Mesleki eğitim-öğretim alanında da devlet danışmanlarıvardır. Üniversite de danışmanlık sistemi yoktur

Yüksek öğretim ve üniversitelerde kontrol özdeğerlendirmeve karşılıklı komite ziyaretleri ile yapılmaktadır.

Eğitim Gelişim Servisinin bir fonksiyonunun da (Dienst voorOnderwijsontwikkeling – DVO), Teftiş Kuruluna benzer bir bilimselservis gibi düşünülmesi gerektiği ifade edilmektedir.


Yüzölçümü 45 227 km2Estonya Nüfus (2005) 1.3milyon

Nüfus Yoğunluğu 29 kişi/km2EE Zorunlu Öğretim 9 yıl (7-16) yaş


ESTONYA EĞİTİM SİSTEMİNİN ŞEMASI

YaşTeknikYüksekOkulu

19

(Master ,Doktora)

ÜNİVERSİTELER

181716

Genel Orta ÖğretimMesleki Teknik Orta

Öğretim

151413

ORTAOKUL

121110

98

Zor

unlu

Eği

tim

7

İLKOKUL

654

OKUL ÖNCESİ EĞİTİM


8. ESTONYANIN EĞİTİM DENETİMİEstonya demokratik parlamenter bir sistemle yönetilen bir

cumhuriyettir. Eğitim yetkisi merkezi ve yerel yönetimler tarafındankullanılmaktadır. Zorunlu öğretim süresi 7-16 yılları arasında (9)yıldır.

Tarihi Bakış: Estonya Cumhuriyeti 1918-1940 tarihleriarasındaki iç savaş esnasında kasaba ve eyalet yetkililerince seçilmişokul konseyleri tarafından denetlenmiş ve rehberlik yapılmıştır.Daha sonra bu görevler Eğitim Bakanlığı ve kantonlarda çalışanbaşmüfettişler ve müfettişlere devredildi. Okul konseyleri vemüfettişler bağımsız olarak karar verme yetkisine sahiplerdi. Okulkonseyleri ve müfettişlerin çalışmaları Eğitim ve Öğretim DenetimKanununda (1931, 1938) yılında düzenlenmiştir.

Sonraki düzenlemelere göre de:

Yönetim ile İlköğretim ve Ortaöğretim KademesindeDenetim:

Eğitim Bakanlığının Denetim Ofisleri ve Bölge Valililiklerinin(Devlet Gözetim Ofisi) okulları devletin gözetimindedir. Okullardaetkili değerlendirme için okul yönetimi ve okul eğitimindedeğerlendirme kriterleri, Eğitim Bakanlığı tarafından belirlenengenel denetim esasları yayımlanmıştır. Resmi denetiminin genelkonuları, eğitim kalitesinin ihtiyaçları ve okul eğitimlerinde yasalarauygunluk ile etkilerini sağlamaktır.

Devlet denetim ofislerinin temel fonksiyonları, devletdenetiminin özellik arz eden konuları aşağıdadır:

· Bir okulun eğitimi ve yönetimi ile okullarda etkilideğerlendirmenin analizini yapmak, resmi müfredatının öğretimsonuçlarını öğretim kademesine göre değerlendirmek,

· Devlet bütçesinden okullara tahsis edilen fonların kullanımınıve eğitim alanında ortaya çıkan talepleri gözetlemek,


· Eğitimin finans yönetimi, eğitim öğretim yayınları üzerineokullara rehberlik etmek,

· İlköğretim ve genel orta öğretimde bölgesel ve ulusalkonumda analiz yapmaktır.

Bir resmi denetim ofisinin sahip olduğu yetkiler:

· Öğretmenler konseyi, aile okul kurulları toplantılarınakatılıma,

· Öğrencilerin yaş durumuna göre müfredatların ve standarttestlerin uygunluk değerlendirmesini yapma,

· Okulların eğitim öğretim ile ilgili yayınlanmış yayınları, okulçalışmalarını onaylama,

· Yasal yetkilerine uygun olarak okul kurulları veya başkanıtarafından teklif edilmiş yayınlara izin verme,

· Eğitim öğretim yetkisine sahip şehir kurulları ve kırsalbelediyelerin disiplin konularını onaya sunmaktır

Teftiş Kurulunun, bir resmi denetim ofisinden tarafızdeğerlendirme talep etmek, temelde güvenilir bilgi üzerine kararvermek, okullarda eğitim-öğretimin bir genel değerlendirmesininanalizi yapıldığı zaman sonuçların muhasebesini yapmak ve yasalolarak standartlara ulaşmasının sağlamak da görevlerindendir. Resmidenetim sonuçları bir rapor haline getirilmektedir.

Bir özel okulun eğitim öğretiminin denetimi, devlet veyabelediye okullarının çalışmaları ile ilgili yasa/emirlere göre yapılır.Eğer bir özel okulun eğitim öğretimi için resmi denetim sonuçlarıeğitim kademelerine uygun değilse, Devlet Denetim Kurulutarafından kanunlara uygun olarak hataların düzeltilmesi istenir.

Kanuna uygun emirler bir resmi denetim ofisi tarafındanyayınlandıktan sonra, emirlere uygun direktiflere uyma zorunlululuğuvardır. Eğer okul müdürleri bir resmi denetim ofisi tarafındanyayınlanmış bir emirle aynı görüşte değilse, Eğitimi Bakanlığınınemirleri üzerine münakaşa hakkı vardır.


Okullarda tutulan mevcut dokümanlar arasında, malidokümanlar, okul kurullarının kendi istatistik raporları, öğretmenlerkurulu toplantı tutanaklarının bir öğretim yıllık özetleri vardır.Dokumanlar yazılı veya elektronik ortamda kaydedilir. Her yıl 31ağustosta bir elektronik dokuman çıktısı alınır. Çıktılar okulmüdürleri tarafından imzaların ve geçerli hale getirilir.

Mesleki Teknik Ortaöğretim ve Meslek Yüksek OkullarıKademesinde Denetim:

Eğitim Bakanlığı ve eyalet valisi okulların eğitim çalışmalarıiçin resmi denetim talebinde bulunurlar. Eğer bir okulun eğitimaktiviteleri, yasal olarak kuruluşlardan istenen bir hale gelmemişse,Eğitim Bakanlığı ve bölge valisi eğitim çalışmalarınınnoksanlıklarının giderilmesi için okul müdürüne bir yazılı emirgönderir. Eğer okul müdürü Bakanlık Emri veya eyalet valisi ile aynıgörüşte değilse, durumun düzeltilmesi konusunda talepte bulunabilir.

Bir özel mesleki eğitim kurumunun denetimi Özel OkullarKanununa göre düzenlenir ve mesleki eğitim kurumlarınındenetiminde kendi denetim esasları uygulanır.

Yüksek Öğretim Kademesinde Denetim:Eğitim Bakanlığı, diğer resmi kurumlar gibi yüksek öğretim

kurumları üzerinde de kanunlarla verilmiş resmi denetim ve gözetimyetkisine sahiptir.

Eğitim Bakanlığı, rektör ve üniversite kurulunun yasalkanunlardan sapmasını tespit ettiği zaman, gerekli düzeltmeninyapılmasını sağlar. Temelde bir üniversite yasalara aykırı bir durumolduğunda onu rapor etmelidir. Bir üniversite mevcut kanunlarınışığında bütçe harcama ve istatistiki raporları hazırlamaklagörevlendirilmiştir..


Yüzölçümü 356854 km2Federal Almanya Nüfus (2005) 82 Milyon

Nüfus Yoğunluğu 230 kişi/km2DE Zorunlu

Öğretim 9/10 yıl (6-15/16) yaş

http://:@www.bundesregierung.de/


FEDERAL ALMANYA EĞİTİM SİSTEMİNİN ŞEMASI

Yaş

19

Master / DoktoraÜniversite

18 MYO Mesleki Eğitim1716 Mesleki ve Teknik Eğitim

15141312

AkademikLise

GenelLise Temel Eğitim

OkuluKarmaOkul

1110 YÖNLENDİRME SINIFLARI

987

Zoru

nlu

Eğiti

m

6

İLKÖĞRETİM

5 4 3

Ana Okulu


8. FEDERAL ALMANYA’NIN EĞİTİM DENETİMİ

Federal Almanya Cumhuriyeti’nde eğitim politikasının veeğitim planlamasının sorumluluğu devletin federal yapısına uygunolarak belirlenmiştir.

Federal Anayasa ve eyalet yasaları uyarınca genel eğitimsistemi devletin gözetimi altındadır. Federal Alman Anayasası,devletin yükümlülüklerini eyaletlere devretmiştir. Bu yüzden eğitimsisteminin yönetimi ve düzenlemesi eyaletlerin sorumluluğundadır.Esas itibariyle ilk ve ortaöğretim okulları yerel yönetimlere, yüksekokullar ise eyalet yönetimine bağlıdır.

Eyaletler okulların her türlü çalışmasından sorumludur.Devletin verdiği yetki ve ödevler yerine getirilirken anayasakorumasındaki temel haklar göz önünde bulundurulur.

Devletin gözetimi altında bulunan özel okullarındiplomalarının tanınması, devletin belirlediği kurallara,öğretmenlerin niteliğine ve sınav yapma şekline bağlıdır.

Almanya’da federal düzeyde ve eyaletlerde “ Teftiş Kurulu”yapısına ilişkin bir yapılanma yoktur. Müfettiş veya bu sıfatı alankişiler de yoktur. Ancak, okul öncesi eğitimde ve ilköğretim okullarıngözetim ve gözetmeleriden bahsedilmektedir.

Anaokulu, 3-6 yaş arası çocukları kapsayan okul öncesieğitimin geleneksel yapısıdır. Anaokullarına devam zorunlu değildir.Anaokularının denetlenmesi veya gözetlenmesi ise gençlik dairesiveya sosyal daireler tarfından yapılmaktadır.

Eyalet Eğitim ve Kültür İşleri Bakanlığı genel ve meslekieğitim kurumlarının yönetimi ve gözetiminden sorumludur.

Eyalet yetkikileri kursların içeriği, öğretim etkinlikleri,öğretmenlerin ve çalışan personelin performans gelişimleriningözetiminden sorumludurular. Genellikle okulların yönetimindensorumlu üç kademeli bir yapı gözlenmektedir. Eyalet yönetimleri üstkademeyi, okulun bulunduğu bölgenin eğitim ve kültürel işlerinidüzenleyen bağımsız ofisler orta kademeyi, yerel okul ofisleri altkademeyi oluştururlar.


Genellikle Liseler (Gymnasien), karma okullar (BeruflicheSchulen), meslek okulları ve genel eğitim veren alt orta dereceliokullar olan “Realschulen” doğrudan eyaletin yönetimindebulunmaktadır. İlkokullar ile “Hauptschulen” ve “Grundschulen” lerise orta kademe ve okul yönetimlerinin gözetimi altındaçalışmaktadır.

Mesleki eğitim okullarının sorumluluğu eyaletlerdedir.Ancak, şirketlerin yürüttüğü mesleki eğitimin sorumluluğu federalyönetimdedir. Şirketler ve meslek okullarının eğitimleribirbirlerinden ayrı düşünülemez. Mesleki eğitim ikili bir sistemindenetimi altındadır. Bu işbirliği,ilgi alandaki iş ve sanayikuruluşunun işverenlerinin kamu kuruluşlarının mesleki eğitimekatılması ile sağlanır. Bu bağlamda mesleki eğitim federal hükümetile eyaletlerin gözetiminde yapılmaktadır. Yasal kurallarçerçevesinde kendi kurulları tarafından yönetilen yüksek öğretimkurumları, doğrudan federal hükümete karşı sorumludur.

Okullar, yasal gözetim (Rechtsaufsicht), akademik gözetim(Fachaufsicht) ve kamu okulları (Dienstaufsicht) gözetimiyönlerinden eyalet yönetiminin gözetimi altındadır.Yüksek okullardagözetim yetkisi ise Eğitim ve Kültür İşleri Bakanlığı’ndadır.

Eğitim ve Kültür İşleri Bakanlığı, 1998 yılında yapılanStandartlar Konferansında, eyaletlere yardım etmek üzere kalitedeğerlendirme sürecini başlatmıştır. Eyaletlerdeki bu çalışmalarla,kalite sağlanmasına yönelik olarak okulların değerlendirilmesindestandart ölçütler belirlenmiştir. Bu değerlendirme süreci merkez vemerkez dışı eylem stratejilerini kapsamaktadır. Bu kapsamda:

· Eyalet kademesinde merkezi testler ( örneğin, bir okuldakisınıflar arasında başarı kıyaslaması yapmak);

· Karşılaştırma testleri ( özellikle; matematik, Almanca vebirinci yabancı dilde);

· Sınav dışı ortalamalar veya sınav çalışmalarında dışkıyaslamaları (merkezi sınav sonuçlarının göz önündebulundurulması);

· Bir noktaya odaklanmış değerlendirme süreci;


· İç ve dış değerlendirme (diğer eyaletlerin Abitur sınavlarınakarşılıklı katılımı);

vb çalışmalar yapılmaktadır.Her eyaletin kendi stratejileri içinde kalite değerlendirme ve

kalite güvencesi sağlamak için; bazı ölçümleri, her bir okulunbağımsız düzenlemesini, okul programlarının gelişimini, okul içiilişkileri, okulların gözetim yetkilerinin rehberlik fonksiyonlarınıdüzenlenmesini ve bazı değerlendirmeleri kapsar.

Eyalet eğitim ve kültür işleri bakanlarının, Ekim 1997 dekiStandartlar Konferansı sonucu, Eyaletlerdeki okul sisteminin kaliteyükseltilmesi sürecinde, Eyalet kademesinde bütün birimlerineyetkilerin dağıtılması kararlaştırıldı. Bunlar Federal Almanya için debaşarım kıyaslamasını kapsamaktadır. Sonuçta bu durum aşağıdakinoktaları içine almaktadır.

· Farklı okul çeşitlerinin ve müfredatın farklılıklarının özellikliçerçeveye uygunluğu,

· Ana dil, diğer diller,matematik, teknoloji ve doğa bilimlerindeyeterlikleri,

· İç personelin sosyal becerilerin gelişimidir (personelinsınıflandırılması)

Başlangıçta, orta öğretim kademesinde ulusal kıyaslamanınaraştırılması karara bağlanmıştır. Eğitim ve Kültür İşleri BakanlarıStandart Konferansında akademik kurumlar hariç araştırmalarda,kıyaslama koşularının ayrıntıları belirlenmiştir.

Federal Hükümet ve Eyalet Kalite Değerlendirme Kurullarıarasında; okullar ve okul sisteminde kalite geliştirme için pilotprogramın uygulanması yönünde bir anlaşma imzalanmıştır.Merkezden seçilen pilot okullar için gerekli görülen bir genelperformans kalite değerlendirme esasları yayımlanarak, herkademede eğitim performanslarının yükseltilmesi amaçlanmıştır.


Yüzölçümü 338145 km2Finlandiya Nüfus (2005) 5.2 Milyon

Nüfus Yoğunluğu 15 kişi/km2FI Zorunlu Öğretim 9 yıl (7-16) yaş

http://:@www.tpk.fi/


FİNLANDİYA EĞİTİM SİSTEMİNİN ŞEMASI

Yaş25/2623/2422/2321/2220/21

ÜNİVERSİTELER Teknik YüksekOkullar

18-1917-18 Genel Lise Mesleki Teknik Eğitim

17 Ortak Sınıf16151413121110

98

İLKÖĞRETİM

Z o

r u

n l

u E

ğ i

t i m

7 Ana Sınıfı654321

Ana Okulu


9. FİNLANDİYANIN EĞİTİM DENETİMİFinlandiya’nın idare şekli cumhuriyettir. Finlandiya’da eğitim

ve öğretimden en üst düzeyde Eğitim Bakanlığı sorumludur. Bütünkamu yardımlarının kontrolu, Bakanlığın gözetimi altındadır. Halkın%94 ünün Fince konuştuğu ülkede, geri kalan vatandaşları İsveççekonuşmaktadır.

Okulların denetiminden doğrudan sorumlu bir Teftiş Kuruluyoktur.

Eğitim ve öğretimin kamusal aktiviteleri, eğitim sektöründenhizmet alan vatandaşlar tarafından yapılır. Kamuda özellikli bir sonuçolarak, aileler ve diğer eğitim servisleri çalışmalarını eğitim kalitesiyeterliliği üzerine yapmaktadır. Bir kamu otoritesi olan VilayetKamu Ofisi çalışmalarını vatandaşların açıklamalarına uygun olarakreaksiyon göstermesi yasal dayanağıdır.

İlköğretimde okul çalışmaları ve öğretim belediye eğitimkurulunun kontrolundadır. Benzer olarak, kreş, okul öncesi eğitimkurumlarının kontrolu, Belediyelerin Sosyal Yardım Kurulundadır.İlköğretimde eğitim öğretim için yasal olarak genel toplantılardüzenlenmektedir.

Ulusal Eğitim Kurulu eğitimin değerlendirmesini geliştirmekve sık sık dış değerlendirmenin koordinesi sağlamaktan sorumludur.Vilayet Kamu Ofisinin görevlerinden birisi de temsil ettiklerialanlarda eğitim denetimi ve rehberlik yapmaktır. Bu ofis EğitimBakanlığının bilgileri dahilinde eğitim denetimi ve değerlendirmesiiçin bilgi toplama hakkına da sahiptir.

Vilayetler ve belediyeler eğitimden sorumlu ana yerelbirimlerdir. Belediye meclisleri tarafından atanan okul kurulları, ovilayet veya yöredeki bütün eğitim kurumlarından sorumludur.


Yüzölçümü 550000 km2Fransa Nüfus (2005) 60.6 Milyon

Nüfus Yoğunluğu 110 kişi/km2FR Zorunlu Öğretim 10 yıl(6-16)yaş

http://:@www.france.diplomatie.fr/


FRANSA EĞİTİM SİSTEMİNİN ŞEMASI

Yaş

Üniversite Üniversite DışıYüksek Öğretim

19181716

Genel ve/veyaTeknik Lise

Meslek Lisesi

Çır

aklık

Eği

timi

15141312

ORTAOKUL

1110

98

Z o

r u

n l

u E

ğ i

t i m

7

İLKOKUL

6 A n a S ı n ı f ı54 Ana Okulu321

Kreş


10. FRANSA’NIN EĞİTİM DENETİMİFransa’nın 1958 tarihli Anayasası yürürlükte olup, idare şekli

cumhuriyettir. Halk tarafından seçilen Cumhurbaşkanı önemligörevler üstlenmiştir. Başbakan Cumhurbaşkanı tarafından atanır.Başbakan Cumhurbaşkanı ve parlamentoya karşı sorumludur.

Metropol yerleşimin yoğun olduğu Fransa (22) bölgeye, herbölge kendi içerisinde (2-8) metropole ayrılmıştır. Fransıztopraklarında (96) metropol, (5) denizaşırı yerleşim yeribulunmaktadır.

Ülkenin ve eğitim sisteminin resmi dili Fransızcadır. Eğitimpolitikasından, Milli Eğitim Bakanlığı ile Yüksek Eğitim veAraştırma Bakanlığı sorumludur. Diğer bakanlıkların da kendisahalarında eğitimle ilgili sorumlulukları vardır.

Yönetimin DenetimiEğitim Yönetimi Genel Müfettişleri bir müfettişler

topluluğudur. IGAEN seçkin bir denetim kurulu olarak yönetimgörevleri değiştirilmiş olarak 1965 yılında Bakanlığı bağlı olarakkuruldu. IGAEN; genel müfettişler, genel müfettiş yardımcıları vemüfettişlerden meydana geliyordu, Ulusal eğitim bölümününortaöğretim bölümlerinden sorumlu olup, Müfettişler ve MüfettişYardımcıları Eğitim Bakanının teklifi üzerine, Bakanlar Kurulutarafından atanıyorlardı. Genel denetim üyelerinin denetim görevleri,bir genel müfettişin başkanlığında yetkili gruplara fonksiyonel olarakpaylaştırılıyordu. Bu görevler 1988 de yeniden tanımlandı., onlarapersonel denetimi, merkezi ve académie servileri ile kamukurumlarının kontrolundan ayrı olarak, Eğitim Bakanlığının yönetim,finans, muhasebe ve ekonomik alanlarının kontrolunun sorumluluğuda verildi. IGAEN sınav işleri, okul organizasyonları, okul bilgiişlem ağlarının değerlendirilmesi, eğitim ihtiyaçlarının uygunluk veplanlamaları ile Bakanlığın parasal kaynakların yönetiminden desorumlu tutuldu.


Ulusal ve Avrupa Birliği Kademesinde DeğerlendirmeFransa’ da bütün Merkezi Devlet yönetiminde olduğu gibi,

Eğitim Bakanlığında da yönetim görevi ile donatılmış bir geneldenetim topluluğu oluşturulmuştur. Diğer yandan eğitim misyonununözel yapısı içerisinde oryantasyon edilmiş denetim topluluğu davardır. Kurumsal olarak, genel müfettişler Bakanlığın genelrehberleri olarak okul programlarının hazırlanmasında büyük rolalırlar . 10/7/1989 tarihli Eğitim Kanununa uygun olarak denetimtopluluklarında yeni görevler üstlenmişlerdir.

Eğitim Yönetimi Genel Müfetişleri (IGAEN)IGAEN in statüsü 14 Nisan 1965 gün ve 65-299 sayılı

Kararda belirtilmiştir. Genel Müfettişlerden birisi (5) yıldayenilenmek üzere Başmüfettiş olarak Eğitim Bakanlığı tarafındanatanır. Başmüfettiş kurumun çalışmalarını, bütün merkezi raporlarınhazırlanmasını koordine eder ve topluluğun lideridir. Topluluğungörevleri, denetlemek, değerlendirme ve rehberlik yapmaktır.Yönetim Müfettişleri, yönetim, finans, muhasebe ve ekonomik işleriile de ilgilenir. IGAEN personel, merkezi ve akademik bölümler,kamu kurumları ve Eğitim Bakanlığına bağlı bütün yüksek eğitimkurumlarıyla da ilgilenirler. Bakanlık tarafından her yıl bir yıllık planhazırlanır. IGEAN öncelikli belirlenmiş ana ulusal konular üzerindedeğerlendirme yapar. 10/7/1989 tarihli kanunun 25. Maddesine göre,IGAEN genel rapor üzerinden seçilmiş özellik arzeden konularüzerinde görüşme yapar, karara bağlar ve görüş bildirir. Bu rapor dakamu yararı gözetilir.

Eğitim Yönetimi Genel müfettişlerinin yanı sıra KütüphanelerGenel müfettişleri Kültür Bakanlığına bağlı kuruluşlar, üniversitekütüphaneleri, halk kütüphaneleri, metropol ve belediyekütüphanelerinden sorumludurlar.

Eğitim Genel Müfettişler Kurulu (IGEN) 9/11/1989 tarih ve 89-833 sayılı Kararda IGEN in statüsü ve

görevleri yeniden tarif edilmiştir. IGEN üyeleri bir Devlet doktoraveya bir agrégation derecesine sahip çalışan öğretmenler arasındanbelirlenen üyelerdir. Onların isimleri; Genel Müfettişlerden (7)


üyelik bir komisyon, Eğitim Bakanlığı merkez Yönetiminden (7)genel müdür ve (7) Üniversite profesörü tarafından EğitimBakanlığına teklif edilir. Bu grubun beşte biri Bakanlar Kurulutarafından atanabilir. Eğitim Genel Müfettişleri Kurulu doğrudanBakana bağlı olarak çalışır.

Genel Teftiş Kurulu Dekanı (Başkanı) çalışan müfettişlerarasından Bakanın teklifi üzerine beş yıllık bir dönem içinde atamsıyapılır. Genel Müfettişler, iki yılda bir yenilenmek üzere özelgruplarda yer almak üzere Bakan tarafından atanır. bu grupların şuandaki sayısı (14) dür. Gruplardan (12) si: Biyoloji-Jeoloji, Ekonomi-Yönetim, Beden Eğitimi ve Spor, Sanat Eğitimi, Tarih-Coğrafya,Modern Diller, Humanizm, Matematik, Felsefe, Fizik ve Kimya,Sosyal Bilimler, Endüstri Bilimi ve Teknolojidir. Özel bir grupilköğretim eğitimi, bir grupta diğer kuruluşlar içindir. IGEN’ ingörevleri arasında: yüksek öğretim kuruluşlarından üç alanı dakapsar. Bunlar: Denetim gözetmenliği, yönetim, öğretim, eğitim verehber personel eğitimine katılım ve onların eğitimi ile onlara işverme vb görevlerdir. Değerlendirmeler, okullar, eğitim şekilleri,öğretimin içeriği, müfredat, öğretim metotları vb konulardır.Kurulun görevleri arasında değerlendirme metotlarını geliştirme,öğretmen oranlarını belirleme, eğitimle ilgili yıllık devlet raporunuhazırlama sorumluluğu da vardır.

Bölge MüfettişleriMıntıka veya yönetim birimi başkanı Akademie olarak

adlandırılmaktadır. Akademieler müfettiş yetkisine sahip olup, genelmüfettişlere bağlı olarak çalışan bölge müfettişleri ile birlikteortaöğretim öğretmenlerinin disiplin ve sicillerinden sorumludur.İlköğretim okulları ve öğretmenleri bölge müfettişlerininsorumluluğundadır.


Yüzölçümü 41864 km2Hollanda Nüfus (2005) 16,5 Milyon

Nüfus Yoğunluğu 394 kişi/km2

Zorunlu Öğretim 12 yıl(5-17)yaş

http://:@www.koninklijkhuis.nl/


HOLLANDA SİSTEMİNİN ŞEMASI

Yaş2625242322212019

(Doktora,Master)

Orta ve UzunSüreli

Üniversite ÖğretimiOrta Süreli

MeslekiYüksek Öğretim

18 17161514

AkademikLise Genel

LiseMeslekiEğitim Çıraklık

ÖzelLise

13 Zeka Durumuna Göre Yönlendirme12111098Z

o r

u n

l u

E ğ

i t i

m

7

İLKÖĞRETİM

Öze

l İlk

öğre

tim

Öze

l Eği

tim

65 A n a S ı n ı f ı432

Ana Okulu


11. HOLLANDA’NIN EĞİTİM DENETİMİHollanda parlamenter bir sisteme dayalı anayasal bir monarji

ile yönetilmektedir. Eğitimden merkezi düzeyde Eğitim Kültür veBilim Bakanlığı sorumludur. Eğitimin sorumluluğu, merkezihükümet, vilayetler ve belediyeler arasında paylaşılmıştır.

Anayasanın 23. maddesinde belirtildiğine göre hem kamu vehem de özel öğretim sisteminin denetimi, Eğitim Teftiş Kurulutarafından yapılacağı belirlenmiştir.

Teftiş Kurulunun çalışmaları eğitim kanununda belirtilmiştir.Eğitim Kültür ve Bilim Bakanlığı, Teftiş Kurulunun kamu görevlisistatüsündeki üyelerini atanmaları ile gerekli parasal kaynağısağlamakla görevlidir. Bakanın, Parlamentoya ve ilgili kuruluşlarakarşı Teftiş Kurulunun çalışmaları hakkında bilgi vermek, kurulununyıllık çalışmalarını değerlendirme hakkı vardır.

Müfettişler Konseyi, teftiş kurulunun organizasyonu veyönetimin görevlerinden sorumludur.Teftiş Kurulu Konseyi üyelerineGenel Müfettiş de dahildir. Ayrıca, bölge merkezlerinin Başkanlarıda bu konseye katılırlar.

Eğitim Teftiş Kurulu, eğitim denetiminden sorumludur.Anayasanın 23 Maddesinde ve buna bağlı düzenlenen eğitimkanunundaki ayrıntılarda müfettişlerin yetkileri de belirlenmiştir.

Teftiş Kurulu bağlı müfettişler , öz olarak Hollanda eğitimkuruluşları ile özel okulların eğitim kalitesini yükseltmeyeçalışmaktadır. Bu amaçlarını okul ve kurumları düzenli ve sistemliziyaretler geçekleştirirler. Teftiş Kurulunun bulguları bir raporla okul/ kurumlar ile Bakanlık ve Parlamentoya gönderilir.


Teftiş Kurulunun Görevleri,

· Kanuni düzenlemelere uygunluk sağlamak (kontrol)

· Kamu eğitiminde güncelliği sağlamak, (örneğin okulziyaretleri sırasında) (değerlendirme)

· Anayasal özerklik yetkisiyle öğretmenler, bölgesel ve yerelyetkililerle eğitimin gelişmesini yükseltmek( ilerletme)

· Hem kişisel girişimleri, hem de teklifleriyle Bakanlığarehberlik etmek ve rapor vermek (raporlama) tir.

Yüksek Öğretimde Teftiş Kurulunun ilave iki görevi vardır.

· Yeniden gözden geçirme çalışmalarını değerlendirme(yeniden değerlendirme),

· Yeniden gözden geçirme kurulunun elde ettiği bulgularınınilgili kuruluşlarda izledikleri yolun değerlendirilmesidir

Teftiş Kurulu; Genel Müfettiş, (4) Baş müfettiş veMüfettişler kurulu tarafından yönetilir. Her bir baş müfettiş farklısektörlerden sorumludur. Bunlar; ilköğretim, ortaöğretim, yetişkin vemesleki eğitim ile yüksek öğretim Başmüfettişlikleridir.

Başmüfettişler; ilköğretim ve ortaöğretimde (12), yetişkin vemesleki eğitim için (3) bölge merkezine sahiptir. Eğitim Kültür veBilim Bakanlığı tarafından 1993 de yapılan düzenlemeye göre,Eğitim Teftiş Kurulu, yarı özerk statüye kavuşturulmuştur. TeftişKurulunda yapılan bu düzenlemeler ile Bakanlığın etkisi altındakalmaksızın bağımsız değerlendirmeler yapması sağlanmıştır.

Tarım eğitim denetiminin sorumluluğu Tarım Doğa Yönetimive Balıkçılık Bakanlığına verilmiştir. Tarım eğitimi için (6) bölgededenetim merkezi vardır.

Yüksek öğretim kurumlarında denetim, ziyaret esasına dayalıkomitelerle periyodik olarak dış ve iç kalite kontrolu yapılaraksağlanmaktadır.


Amsterdam Eğitim Müşavirliği görevini yürüten MilliEğitim Bakanlığı Müfettiş Yardımcısı Beytül Sinan ADA’ nınHollanda’nın Eğitim Sisteminde Denetimle İlgili Tespitleri”aşağıdaki şekilde açıklanmıştır.

Anayasa’nın 23. maddesine göre Teftiş Kurulu (TheEducation Inspectorate) eğitimin denetlenmesi ile görevlendirilmiştir.Görev ayrıntıları Teftiş Kurulu kanununda ( The EducationInspection Act) ve Teftiş Kurulu yıllık çalışma planındabulunmaktadır. Bu bağlamda, tüm resmi ve özel okullar devletdenetimi altındadır. 2002 yılında yürürlüğe giren Teftiş KuruluYasası temel eğitim, ortaöğretim, mesleki ve yetişkin eğitimisektörlerini kapsamaktadır. Teftiş kurulunun bir merkez ve 13 bölgeörgütü vardır. Merkezi örgütün başında, Teftiş Kurulu Başkanınınbaşkanlığında bir yönetim kurulu vardır. Bakana bağlı durumda yarıbağımsız bir yapıya sahiptir. Bağımsız duruma getirmek için yeniyasal düzenlemeler gerektiğinden bu yöndeki çalışmalar devametmektedir. Eğitimin kalitesinden Eğitim Kültür ve Bilim Bakanısorumludur. Denetimden ise Teftiş Kurulu sorumludur.

1980 yılından beri, Hollanda eğitim politikası kaliteninartırılması konusuna yönlendirilmiştir. Her eğitim kurumu eğitimdestandartlarını kurmak ve yükseltmekle sorumludur. Eğitimsistemindeki standardın korunmasında gelişiminin izlenmesi vedenetlenmesi Teftiş kurulunun görevidir. Bu maksatla, düzenli vesistematik okul ve kurum ziyaretleri yapılır. Denetim sonucu eldeedilen bulgular rapor olarak düzenlenir. Bu rapor ilgili okul veyakuruma, Bakana, devlet sekreterliklerine ve parlamentoya gönderilir.Teftiş kurulu Eğitim, Kültür ve Bilim Bakanına karşı sorumludur.Teftiş kurulunda, 106 erkek 70 bayan olmak üzere toplam 176müfettiş bulunmaktadır.(2004)

Denetimin kapsamı ve biçimi, eğitimle ilgili yasalarda açıkçabelirlenmiştir. Bu yasalar kapsamında bakanlık, okul müfettişleriningörevlerinin yürütmelerine ilişkin yönergeler hazırlama, denetimleilgili tüm etkinlikler konusunda bilgi alma ve müfettişlerin yıllıketkinlik planlarını değerlendirme hakkına sahiptir. Teftiş kurulunun


görevleri, Teftiş Kurulu kanununda ( The Education Inspection Act)şöyle belirtilmiştir.

· Eğitimin kalitesinin artırılmasına katkıda bulunmak. Okulyöneticileri, öğretmenler, bölgesel ve yerel yönetimbirimleriyle görüşerek, eğitim sisteminin genel durumu vegidişi konusunda bilgi edinmek, onlara danışmanlıkyapmak ve eğitimin gelişmesini desteklemek.

· Eğitimin kalitesini değerlendirmek, eğitim kurumlarındayasal düzenlemelere uyulup uyulmadığım denetlemek,olağan okul ziyaretleri ile okulların düzenli işleyipişlemediğim yerinde görmek.

· Her öğretim yılında, okullarda yapılan denetimetkinliklerinin sonuçlarını ve eğitimdeki gelişimdurumunu raporlaştırmak ve yayınlamak.

· Eğitim Bakanını bilgilendirmek ve ona danışmanlıkyapmak.

· Kanun tarafından verilen diğer görev ve hedeflerigerçekleştirmek.

Teftiş Kurulu, kalitenin yükseltilmesi konusunda kurumlarınkendi üzerlerine düşen sorumlulukları yerine getirmeleri için destekolur. Eğer okul düzenli olarak öğretim standartlarınıdeğerlendiriyorsa, Teftiş kurulu bu öz-değerlendirmeyi temel alarakteftişi minimuma indirebilir. Ancak, okul veya kurum öz-değerlendirmesinde tüm değerlendirmeleri karşılamalı, istenilen bilgive dokümanları sağlıklı ve güvenilirlik ölçüsünde sağlamaklamükelleftir. Yapılması gereken tüm raporlamalar, kurumlartarafından elektronik ortamda sunulmaktadır.

Eğitimde denetim işlevi iç denetim ve dış denetim olarak ikikategoride oluşmaktadır. İç denetim, okul ve kurumların kendilerinibağımsızca değerlendirmeleridir. Dış denetim ise, ilk ve orta eğitimiçin Teftiş kurulu tarafından, yüksek öğretim için Netherlands-Flanders Accreditation Organization adı verilen bir kurum tarafındanyapılan denetimi ifade etmektedir. Fakat, Teftiş kurulu eğitimsisteminden bütün olarak sorumludur.


Başmüfettişler müfettiş olması için aday gösterebilmekte veatamayı Teftiş Kurulu Başkanı(The inspector-general) yapmaktadır.Müfettiş alımında uygulanan genel eğilim, öğretimin belirlikademelerinde (öğretmenlik, idarecilik vb.) çalışmış tecrübeli kişilertercih edilmektedir. Yalnız, adayların analitik becerisinin olmasınadikkat edilmektedir. Başmüfettişler ise Teftiş Kurulu Başkanıtarafından aday gösterilmekte Eğitim Bakanınca atanmaktadır. TeftişKurulu Başkanı ise, Eğitim Bakanı tarafından aday gösterilmekte,Bakanlar Kurulunca atanmaktadır. Genel olarak, eğitim ve yönetimalanlarında yüksek öğrenim gören kişiler bu meslek için başvurudabulunabilirler. Müfettiş alımı için verilen ilana başvuruda bulunanadayların öz geçmiş bilgilerinden ilk eleme gerçekleştirilir. Buelemeden geçen adaylar bir mülakata alınırlar. Ayrıca, farklıbranşlardan gelme görevlilerin müfettişliğin bünyesinde olmasınadikkat edilir. Müfettişler dönem dönem hizmet içi eğitimseminerlerine katılmaktadırlar.

Müfettişler, sorumlu oldukları eğitim alanlarında bilgilerinisürekli olarak yenileyip okullara rehberlik yapabilecek performansıgöstermekle yükümlüdürler. Davranışları ile tarafsız ve örnekdavranış göstermek ve politikadan da uzak durmak zorundadırlar.Görevleri çerçevesindeki şahsi fikirlerini, Teftiş Kurulu Başkanı veyaBakanlığın izni olmadan, yalnızca raporlarla kendi üstlerinesunabilirler.

Temel Eğitim ve Ortaöğretimde İç DenetimOkullarda standartları kurma ve denetlemenin çeşitli yolları

vardır. Bunlar: Okul Planı, Okul Broşürü ve Resmi Şikayet Yoludur.1998 yılından beri, bütün ilk ve ortaöğretim kurumlarında bunlarzorunludur. Çeşitli eğitim örgütleri ilk ve ortaöğretimde kalitegüvence sistemini düzenlemek için kuvvetlerini birleştirmişlerdir.Temel Eğitim için, QPrimair isimli bir proje Okul Kurulları Örgütü,Yöneticiler ve Öğretmen birlikleri temsilcileri tarafındansunulmuştur. Q5 isimli proje ise ortaöğretim için, Okul KurullarıÖrgütü tarafından sunulmuştur. Bu kalite çemberinde okul yönetimkurulları, okul yöneticileri, Ulusal Eğitim Danışma Merkezi, UlusalMüfredat Geliştirme Enstitüsü (SLO), Ulusal Eğitimi Ölçme


Enstitüsü (CITO) ve Öğretmenlerin Mesleki Gelişimi Platformubulunmaktadır.

Okul planı: her dört yılda bir güncellenmekte veyenilenmektedir. Eğitimde kalitenin geliştirilmesi için atılacakadımları tanımlamaktadır. Her okul düzenli olarak kendiperformansını değerlendirmek zorundadır. Bu bilgi okul planınıntemelini oluşturur. Bu plan okul yönetim kurulu tarafındanonaylanmalıdır. Bu belge ile okul denetleme için, politikası hakkındabilgi sunmayı amaçlar.

Okul broşürü: veliler ve öğrenciler için bilgi içerir. Okulplanı temelinde her yıl güncellenir. Okulda neler olup bittiğini,amaçlarını ve elde edilen sonuçları detaylarla anlatır. Bir anlamda,okul ile veliler arasında okul politikası hakkında görüş alışverişi içintemel teşkil eder. Bu belgede, öğrenci ve velilerin hakları vesorumlulukları bildirilir ve öğrencilerin karşılaşabilecekleri davranışproblemleri ve öğrenme güçlükleri konusunda yardımcı olur. Bubelgenin bir kopyası Teftiş Kuruluna gönderilir.

Resmi Şikayet İşlemleri: Bu yöntem ise velilere okulyönetimi ve karar-alma aşamasında katılımı öngörmektedir. Okulyönetim kurulu yasalara göre; bir şikayet komitesi oluşturmakzorundadır. Veliler bu komiteye, okul yönetimi ve diğer çalışanlarhakkında şikayette bulunabilirler.

Öğrenci Denetleme SistemiHollanda’da öğrencilerin değerlendirildiği değişik sistemler

mevcut olup, en başlıcaları CITO ve IPMON’ dur. Hollanda UlusalEğitimi Ölçme Enstitüsü tarafından geliştirilen CITO öğrencileretemel eğitim sonunda uygulanan bir dizi testten oluşan bir sistemdir.IPMON ise Temel Eğitimden ortaöğretime kadar her yıl için, her biröğrenci için bir profil kartı oluşturmayı ve bu karta aldığı bütün testsonuçlarının işlenmesini; böylece öğrencinin gelişim seviyesinibelirlemeyi amaçlamaktadır.

Temel eğitim okulları için Teftiş kurulu 2003 yılından beri,okul rapor kartı yayınlamaktadır. Okul rapor kartı: okulun durumu,elde edilen sonuçlar, ders kitapları, öğretme materyalleri, derslerin


kalitesi ve okulun çevre ve velilerle olan bağlantıları hakkında bilgiiçermektedir.

Ortaöğretim okulları için ise, Teftiş kurulu 1998 yılından beri,okul rapor kartı yayınlamaktadır. Rapor kartında okulun özellikleri,okul bitirme sınavlarından elde edilen sonuçlar ve bir üst sınıfa geçenöğrenci başarı yüzdeleri bulunmaktadır.

Yetişkin ve mesleki eğitimde ise, başlıca amaç eğitimdekalitenin geliştirilmesi yönündedir. Kurumlar kalite teminat sisteminikurmak ve uygulamak, her iki yılda bir öğretimlerinin kalitesiniraporlaştırmak zorundadır. Teftiş kurulu denetimlerinde bukurumların öz-değerlendirmelerini temel almaktadır. Kurslarınsonunda öğrencinin gerekli beceri ve bilgiyi edinip edinmediğinisaptamak için bir sınav uygulanmakta ve başarılı olanlar için birsertifika veya diploma verilmektedir.

Teftiş Gruplarının Denetim YöntemleriTeftiş Kurulu beş değişik tipte denetlemelerini

sürdürmektedir.

· Yıllık denetim: sadece okulun faaliyet alanı ile sınırlıdır.Bir günde denetim tamamlanmaktadır. Amaç, okulun performansınıdenetlemek, okul rapor kartının güncelleştirilmesi ve kalite güvencesisteminin geliştirilmesini tartışmak, okulun gelişimini tehditedebilecek riskleri analiz etmektir. İki çeşit yıllık denetimyapılmaktadır. Ya okulda belgeler üzerine yapılmakta yada okuldaanket uygulanmak suretiyle sonuç alınmaktadır.

· Periyodik kalite denetimi, her dört yılda bir yapılır.Eğitimin kalitesi her yönüyle sorgulanmakta ve denetim grubusonuçları kamuya sunmaktadır. İki yıl arayla uzaktan denetimyapılmakta, yani okulun hazırladığı rapor kartı üzerine değerlendirmeyapılmaktadır.

· İleri denetim: Periyodik denetimden sonra, eğer kaliteciddi bir şekilde düşerse yeni bir ileri denetim daha yapılmaktadır.Denetimde gerekli bilgilere ve sonuçlara ulaşılırsa denetim sonaerdirilmektedir.


· Kalite geliştirme denetimi, ileri denetim sonucu kaliteninciddi şekilde düştüğü saptanırsa bu denetim uygulanmaktadır.

· Olaya bağlı denetim: ebeveynlerden gelen şikayetler,medyada çıkan haberler ve toplumdaki eğilimlerden dolayı budenetim yapılmaktadır. Eğitim bakanlığı, yapılan bir şikayet üzerinekonunun soruşturması için müfettişleri görevlendirir.

Kalite denetimlerinde müfettişlerin gözlemledikleri temelkriterler şunlardır.

Ders Programları :

· Hollanda dil dersi, aritmetik ve matematik derslerininmüfredat programlarına göre öğretilmesi.

· Ders konularının yeterli sayıda öğrenciye öğretilmesi.· Konuların diğer sınıfların konularıyla bağlantılı

olması.· Konuların öğrenci ihtiyaçlarını karşılaması.· Okulda okutulan derslerin sosyal bütünleşmeyi ve

vatandaşlık bilincini geliştirici özelliklerininbulunması.

Zamanlama :· Planlanan öğretim zamanının etkili kullanılması.· Hollanda dil dersi, aritmetik ve matematik derslerinin

öğretiminde yeterli zaman ayrılması.Öğretmenlerin pedagojik performansları :

· Öğrencilerin birbirlerine karşı saygılı davranmalarıkonusunda öğretmenlerin tutumları.

Öğretmenlerin didaktik performansları :· Öğretmenlerin hedefe yönlenmiş çalışma ortamı

oluşturmaları.· Öğretmenlerin her şeyi açık bir şekilde anlatmaları.· Öğrencilere düşünme ve öğrenme stratejilerini net bir

şekilde öğretmeleri.Öğrencilerin eğitim ihtiyaçları ile uyum :

· Öğrencilerin öğretmenler tarafından düzenli birşekilde gelişimlerinin izlenmesi.


· Öğrencilerin gelişimleri arasındaki farklarındeğerlendirilmesi.

Öğrencilerin aktif ve bağımsız rolleri :· Öğrencilerin öğrenme aktivitelerine aktif olarak

katılmaları.· Öğrencilerin öğrenme süreçlerinde kurum için

sorumluluk almaları.Okuldaki eğitim ortamı :

· Velilerin okuldaki aktivitelere katılımı ve yönetimintutumu.

· Öğrencilerin ve çalışanların okulda kendilerinigüvende hissetmeleri.

Rehberlik-destek ve ölçme araçları :· Okulun öğrencileri gözlemleme ve gelişimleri için

aldığı önlemler.· Öğrencilerin özel ihtiyaçlarının saptanması.· Okulun rehberlik ve destek hizmetlerinin düzenli

sağlanması ve kontrolü.Başarılar : Öğrenci sonuçları ve gelişimleri.

· Dönem sonundaki öğrenci başarıları.· Öğrencilerin sosyal becerileri.· Hollanda dil dersi, aritmetik ve matematik

derslerinden öğrencilerin eğitim yılı boyunca aldıklarısonuçlar.

· Esas olarak, normal sürede okulu bitiren öğrencisayısı.

Müfettişlerin başladıkları her denetimde rehberlik etme esasıönde gelmektedir. Teftiş kurulu mümkün olduğunca kurumlarıdenetimle karşı karşıya getirmek istememektedirler. Ne kadar azsayıda denetim olursa, okulun öz-değerlendirmesi o kadar iyi olurdiye düşünülmektedir. Mümkün olduğu kadar okulun öz-değerlendirilmesi esas alınmaktadır. Eğitim sistemi çeşitli sistemlertarafından denetlendiğinden Teftiş kuruluna fazla bir görevdüşmemektedir. Bir anlamda, Teftiş kurulu eğitim sistemininsigortası durumundadır.


Yapılan her ziyaret, denetim sonucunda teftiş grubuncakurumun durumunu yansıtan bir rapor hazırlanmakta ve bu raporlar2000 yılından beri internette yayınlanmaktadır. Teftiş grubununkalite üzerine değerlendirme ve raporu okullar için de gerekenyeniliklerin uygulanması için cesaret vermektedir. Bu ise Teftişkurulunun danışman-rehber rolünü ortaya koymaktadır.

Eğitim Denetim Yasasına göre, kurumlar standartlarınıgeliştirebilmek için mali destek alabilmektedir. Bununla birlikte,kurum yönetime tavsiye ve yardımda bulunması için dışarıdanparasını kendi ödeyerek uzman çalıştırabilmektedir. Yasaldüzenlemelere uyulmaması halinde devletten aldığı eğitim fonununkesilmesi ve haklarının geri alınması cezaları gündeme gelmektedir.Eğer denetim grubunca hazırlanan raporda kurumda ciddi kusurlar vekalite düşüklüğü tespit edilirse, Eğitim Bakanı ilgili kurumunfonunun kesilmesine, tüm haklarının geri alınmasına vekapatılmasına karar verebilir.

Teftiş kurulunun en geniş ve en önemli yayını Eğitim raporuher yıl Mayıs ayında yayınlanır. Bakan rapordan sorumludur ve buraporu parlamentoya sunar.

Temel Eğitim ve Özel Eğitimde Dış DenetimOkulların tüm öğrencileri için en iyi sonuçları elde etmek için

öğretimi düzenlediği beklenmektedir. Değerlendirme ve kontrolaraçları ise eğitimin kalitesinin güvencesidir.

‘Ulaşılacak hedef’ adı verilen bir sistemde tüm öğrencilerinbilgi, kavrama ve beceri yollarını başarabilecekleri beklenmektedir.Temel eğitimi bitiren öğrencileri için Ulusal Eğitimi Ölçme EnstitüsüCITO tarafından bir test hazırlanarak uygulanmaktadır. Bu test 1970yılından beri her yıl güncellenmektedir. Kısa ve geniş kapsamlı olantestte dört bölüm: Hollandaca, aritmetik, çalışma becerileri ve çevreçalışmaları bulunmaktadır. Testin uygulanması zorunlu değildir.Okulun isteğine bağlıdır. Hollanda’da temel eğitim okullarının%85’inde uygulanmaktadır. Test, özellikle ortaöğretimeyönlendirilecek çocuğun velisine öneri için öğretmene yardımıamaçlamaktadır. Test öğrencilerin bireysel değerlendirmesinin yanı


sıra, okulun da değerlendirmesini göstermektedir. CITO tarafındantestin değerlendirilmesi sonucunda okula iki rapor gönderilir. Birisiokulun diğer sınavı uygulayan okullarla karşılaştırılması, diğeri deokuldaki ortalama öğrenci sonucunun belirtilmesidir. Diğer taraftan,bu test okulun uyguladığı müfredat programının ne kadar etkiliolduğunu göstermektedir.

PRIMA Cohort incelemesi adı verilen sistemde temeleğitimin 2,4,6 ve 8. sınıflarında iki yılda bir uygulanan test dizisidir.Amaç, çocukların gelişiminin izlenmesidir. Çocukların sosyalgelişimleri ve okuldaki davranışları gözlemlenir. Okul yönetimine veöğretmenlere çocuk hakkında sorular sorulur. Velilere ise,çocuklarına evde yardım ve destek yapıp yapmadıkları, evdekonuşulan dil, eğitim seviyeleri gibi sorular sorulmaktadır. Bu veribirikimi, aynı zamanda özel eğitime ayrılacak çocukları belirlerkenve çeşitli kurumlar tarafından çeşitli amaç- proje üretimindekullanılmaktadır.

Ortaöğretimde Dış DenetimTemel ortaöğretimde eğitimin kalitesinin güvencesi olarak

çeşitli değerlendirme ve kontrol çalışmaları yapılmaktadır. Bunlar‘ulaşılacak hedefin tanımlanması’ ve sınav müfredat programı vearaştırma sisteminin kurulmasıdır. Ulaşılacak hedef beş yıllıkoluşturulan müfredat dönemi için sade ve öz şekilde belirlenmiştir.‘Ulaşılacak hedefler’ bilgi, kavrama ve beceriler konularında ümitedilen başarı seviyesini göstermektedir. Bunlar, okulların temelortaöğretim dönemi sonunda başarmaları beklenen zorunlu minimumstandartlardır.

Ortaöğretim için sınav müfredat programı Eğitim, Kültür veBilim Bakanlığı tarafından düzenlenmektedir. Sınav müfredatprogramı standartları gözleme ve oluşturmak için bir araçtır.

Yetişkin ve Mesleki Ortaöğretimde Dış DenetimYetişkin ve mesleki eğitim yasasına göre, kurumun yetkili

birimi bir kalite güvence sistemi kurmakla sorumludur. Bununsayesinde, kurum kendi performansını izleyebilecek ve nasılgeliştirebileceğini görecektir. Eğitim denetim yasasına göre, bu


kurumlar denetimlerde sunmak için her üç yılda bir öz-değerlendirmeraporu da olarak bilinen kalite güvence ölçümlerini yapmakzorundadırlar.

Eğer öğretim kalitesi yetersiz seviyede bulunursa, yeni birdenetim yapmadan önce, kuruma durumu düzeltmek için bir olanakdaha tanınmaktadır.

Yetişkin ve mesleki eğitim kurslarını bitirme nitelikleri, bilgi,beceri ve kavrama tanımları tamamen formüle edilmiş durumdadır.Bu nitelikler kısmen kurum tarafından kısmen de bakanlık tarafındansaptanmaktadır. En önemli konu kalite ve yapılacak sınavlarındüzenlenmesidir. Sınavların sorumluluğu merkezi hükümet,belediyeler ve kurumlar tarafından paylaşılmaktadır.

Yetişkin ve mesleki eğitim kurumları bakanlığa düzenliolarak veri sağlamakla sorumludur. Kurslar, bitirme sınavlarınsonuçları ve bu kurslara devam eden ve ayrılan öğrenci sayılarıbildirilmektedir. Bu bilgiler, hükümet politikasını değerlendirilmesi,kurumların desteklenmesi ve fon yönetimi konularındakullanılmaktadır.

Teftiş grubu, kendi değerlendirme raporu için öncelikle öz-değerlendirmedeki verileri rastlantısal bakış açısıyla kontroletmektedir. Sonuçların ne kadar hedefe yaklaştığına bakılmaktadır.Eğer öz-değerlendirmedeki veriler yeterli seviyede güvenilir bilgiiçeriyorsa, bunlar değerlendirme raporuna yansıtılmaktadır. Ne tür birdenetim yapılacağına, önceki denetim raporları ve Merkezi FonKurumundan alınan bilgilere göre karar verilmektedir. En yaygınşekilde uygulanan denetim şekli, üç yılda bir yapılan periyodik kalitedenetimleridir.

Eğitim denetimi yasasına göre, teftiş kurulu her yıl herkurumda denetim yapmak zorundadır. Ancak, bu yıllık denetimlerokulların faaliyet alanlarıyla ilgilidir ve sadece bir gün sürmektedir.


Yükseköğretimde Dış DenetimYükseköğretim ve araştırma yasasına göre, yükseköğretimi

denetlemek görevi Eğitim, Kültür ve Bilim bakanlığı sorumluluğundaTeftiş kuruluna verilmiştir.

Eğitim ve araştırmadaki dış kalite güvencesi iç denetimitamamlamak üzere, dış uzmanlar tarafından yapılmaktadır. Kalitegüvence sisteminin amacı, kalitenin geliştirilmesi ve bilgi elde etmekve sunmaktır. Altı ila sekiz üyeden oluşan Denetim Komitelerioluşturulmaktadır. Üyeler, üniversite ve yüksekokullardan öğretimüyeleri, sanayi temsilcileri, yurtdışından uzmanlar ve iki öğrencidenoluşmaktadır. Bu komiteler bütün dersleri inceledikten sonra bir sonrapor hazırlamaktadır. Denetim komiteleri bütün üniversitelerde vealtı-yedi yıllık meslek yüksekokullarındaki tüm dersleri periyodikolarak altı yılda bir denetlemektedir. Üniversite ve yüksekokullarınuygulayacakları öz-değerlendirme hakkında komite tarafından birprotokol hazırlanmaktadır. Sonradan komitenin yaptığı iki günlükziyaret sırasında, öğrencilerin de görüşleri alınarak değerlendirmeyapılmakta ve sonuçları ve önerileri kapsayacak şekilde hazırlananrapor kamuya sunulmaktadır.

Komitenin raporu tamamlamasının ardından Teftiş kurulutarafından ilgili kuruma ziyaret yapılmakta, rapor çerçevesindedenetim yapılmaktadır. Bu rapor Bakana ve ilgili kurumasunulmaktadır.

Yükseköğretim kurumları her bir ders için detaylı öğretim vesınav tüzüğü hazırlamak zorundadır. Ders bitiminde öğrencilerinkazanacakları bilgi ve beceri seviyesi belirtilmelidir. Sınavlarstandartların kurulması ve gözetilmesine hizmet etmektedir.


Yüzölçümü 70000 km2İrlanda Nüfus (2005) 4 milyon

Nüfus Yoğunluğu 57 kişi/km2IE Zorunlu Öğretim 10 yıl(6-16)yaş

http://:@www.irlgov.ie/


İRLANDA EĞİTİM SİSTEMİNİN ŞEMASI

Yaş

20

Üniversiteler veYüksek Öğretim Meslek Yüksek Okulları

18-1917-1816-17

Lise Eğitimi

16 Lise Öncesi Hazırlık

Mesleki Teknik Eğitimve Meslek Kursları

151413

ORTAOKUL

121110

987

Zor

unlu

Öğr

etim

6

İLKOKUL

54 Okul Öncesi Eğitim


12. İRLANDA’NIN EĞİTİM DENETİMİIrlanda parlamenter bir demokrasi ile yönetilir. Ulusal

Parlamento; Cumhurbaşkanı, Temsilciler Meclisi ve Senato’danmeydana gelmektedir. İrlanda Hükümetinin her üyesi tüm ülke veparlamentoya karşı ülkenin eğitimden sorumludur.

İrlanda’da eğitimden, Eğitim ve Bilim Bakanlığı sorumludur.Teftiş Kurulu Bakanlığın bir bölümüdür ve Bir Başmüfettiştarafından yönetilir. İki Başmüfettiş yardımcısı vardır. Birisiİlköğretimden, diğeri ortaöğretimden sorumludur.

Teftiş Kurulu, Başmüfettiş vasıtasıyla üç bağımsız bölümlebirlikte Bakan ve Sekreterin yetkileriyle donatılmış olarak çalışır.

Bunlar; İlköğretim (1.kademe ve özel eğitim), ortaöğretim vepedagoji servisidir.

Müfettişler, Bakanlık ile okullar arasındaki yasal bağlantıyısağlarlar. Müfettişlerin görevleri: öğretmenlerin değerlendirilmesi,danışmanlık, müfredatı ve sınavları planlama, hizmetiçi eğitimkurslarına katılma, eğitim kolejleri ile irtibat kurma, EğitimBölümünün ilgili sorumluları ile öğretmenleri görüştürmektir. Üstkademelerde müfettişler eğitim politikası oluşturmada tavsiyeniteliğinde rehberlik görevlerine sahiptir.

Yönetim Gözetimi ve DenetimiOkul öncesi eğitimin beyaz kitabında okul öncesi eğitimin

gözetimi belirtilmiştir. Yönetim Sisteminin birinci kademesindedenetim ve gözetim vardır. İkinde kademede denetimin yanı sıra çokaz gözetim vardır. Üçüncü eğitim kademesinde gözetmenlik yoktur.Fakat, bütün okulların denetimi Eğitim ve Bilim Bölümü tarafındanyapılmaktadır.

Eylül 1998 dan beri okulların yeni iç yönetim düzenlemeleriyapılmıştır. Buna göre Okulların yönetim kurulları ve okulyöneticileri okul yapılarından ve gelişimden sorumlu tutulmuştur.Eğitim ve Bilim Bölümü, Teftiş Kurulu tarafından bütün okullarındeğerlendirilmesi için pilot projeler hazırlamıştır. Bu projelerde


kalitenin temin edilmesi, okul sistemlerinin gözetlenmesi için bazıformların uygulanılması düşünülmektedir.

Okulöncesi Eğitimde Denetim ve GözetimIrlanda da okul öncesinde ulusal bir denetim sistemi yoktur.

Fakat Beyaz Kitapta ( Aralık 1999) Okul öncesi eğitimde gelişmesağlamak için çalışmalar başlatılmıştır. İlkokul genel denetimplanında okul öncesi denetiminin avantaj sağlamayan bölümlerineyer verilmiştir. Bu bakımdan yalnız, Eğitim ve Bilim Bölümütarafından 4-6 yaş grubunun denetiminin ilkokullarla birlikteyapılması istenmiştir. (İrlanda da Okul Öncesi Eğitim 0-2; 2-4 ve 4-6yaş gruplarını göre üç kategoride planlanmıştır.)

1998 Eğitim Kanunun da III. Bölümü 13. Maddesinde TeftişKurulunun görevleri ve fonksiyonları açıklanmıştır, Teftiş Kurulununsorumluluk ve fonksiyonları arasında kalite temini ve eğitime etkilerigöz önünde bulundurulmuştur.

İlköğretimde DenetimSon denetim raporlarında genellikle öğretmenlerin

çalışmalarından bazı tavsiyelerin yerine getirilmesi istenmektedir.1990-1991 Öğretim yılında (515) Okulun çalışmasında İlköğretimokullarında bir yıllık çalışma planı hazırlanması tavsiye edilmiştir.Denetim vasıtasıyla İlköğretim müfettişlerinin okullardakizamanlarının çoğunu okul fonksiyonlarının yerine getirilmesiyönünde tavsiyelerde bulunmaktadır. Müfettiş, bir öğretim yılıbaşlamadan önce dikkat etmesi gereken hususları belirler, budurumda da öğretmenle görüşmenin öncelik arzettiği ortayakonulmuştur. Raporlar, tam gün ziyaretlerin sayılarına ve denetimdeelde edilen bulgulara yer verilerek sonuçlandırılmaktadır. Müfettişlergrubunun büyük okulları denetlemesi sağlanmaktadır. Öğretmenlerlebireysel görüşmeler, yazılı sınavların denetimi, öğretmençalışmalarının gözlemlenmesi, müfettişlerin görevleri arasındadır.Eğitim ve Bilim Bölümüne okul raporu gönderilmeden önce, okulmüdürünün başkanlığından öğretim personelinin görüşlerinin dealındığı olağan bir alt toplantı yapılır. Okul gözetimlerinde devamson zamanlarda bir gelişim göstergesidir. 1998 Eğitim Kanununda 16


yaş çocuklarının okula devamlarının sağlanması özelliklebelirtilmiştir.

Ortaöğretimde Denetim.Her bir konu veya konu alanının öğretim müfettişleri bir alan

uzmanı müfettiş olarak atanırlar. Öğretimin geneldeğerlendirilmesinde, kursların planlanması, ders hazırlıkları,öğretmen/öğrenci oranları, değerlendirmeler denetimin birer kriterdir.Müfettişlerin her bir sınıf denetimindeki izlenimlerindeöğretmenlerle sözlü olarak iletişim kurmaları bilinen bir durumdur.Her bir okul denetim raporunda, Eğitim ve Bilim Bölümü tarafındanokul yönetimine denetim raporu üzerine bir mütalaa mektubugönderir. Rapor, konuların organızasyonu, ilgili konuda öğretiminzayıf yönleri üzerindeki gözlemleri kapsayan önerileri ihtivaetmektedir.

Eğitim Bölümü Teftiş KuruluTeftiş Kurulu müfredat pilot projelerin geliştirilmesinde

önemli bir yere sahiptir. İki ana inceleme kurulu 1990 yılındakurulmuştur. Bunlar İlköğretim Müfredatı İnceleme Kurulu, diğeriİlköğretim Teftiş Kuruludur. Bu kurulların Eğitim ve BilimBölümünün Ulusal Müfredat Değerlendirme Konseyi (NCCA)ilebirlikte çalışması belirtilmiştir. 1995 de Teftiş Kurulu örgün öğretimdışındaki öğrencilerin geçişlerini sağlamak için uygulananprogramların denetimini yapılmıştır. Teftiş Kurulu, kamusınavlarında örgün öğretim dışındaki öğrencilerin performanslarınıUlusal Müfredat ve Değerlendirme Konseyi ile birlikte gözdengeçirmektedir. 1997 ve 1998 de Teftiş Kurulu, Bitirme Sınavlarıkonularından yirmisi üzerinde bir rapor yayınlamıştır. TeftişKurulunun çalışmalarında her konuda, kamu eğitim sınav sistemi,değerlendirilmesi, gözetimi ve organizasyonları göz önündebulundurulmaktadır.

Teftiş Kurulu eğitimin her kademesinde sistemindeğerlendirilmesine katkı sağlamaktadır. Teftiş Kurulunun üyeleridevlet okulları ve mesleki eğitim okullarının ortaöğretimkademesinden seçiminden oluşan karma bir gruptur.


Teftiş Kurulunun Yeniden YapılandırılmasıBakanlığın diğer bölümlerinin yanı sıra Teftiş Kurulunda da

son 5 yıl içinde yeniden yapılandırma çalışmaları yapılmıştır. DevletSınav Komisyonu, Ulusal Eğitim Refah kurulu gibi yeni organlarkurulmuştur. Bakanlığın taşra teşkilatı iletişim ağına bağlanmıştır.Okul gelişim planı ve okullar için müfredat desteğine yatırımlardevam etmektedir.

Devlet Sınav Komisyonunun Mart 2003’te oluşturulmasınakadar Teftiş Kurulu ortaöğretim müfettişleri hem sınav yöneticisihem de sınav değerlendiricisi olarak sorumlu bulunmaktaydılar. Bukonuda deneyimli bir grup müfettiş sınav ve değerlendirme yöneticisiolarak bu komisyona atanmışlardır. Özel Eğitim Ulusal Konseyi veÖğretmen Konseyinin kurulmasıyla bu konularda Teftiş Kurulununsorumluluk yükleri azalmıştır.

Yeniden Yapılandırmada Teftiş Kurulunun İdari Yapısıaşağıdaki şekildedir

Teftiş Kurulu BaşkanıBölgesel alt bölümTeftiş Kurulu Başkan Yrd

Politika destek alt bölümüTeftiş Kurulu Başkan Yrd

1- Kuzey ve Kuzey DublinBölgesi

6- Değerlendirme Destek veAraştırma Ünitesi

2- Güney-Doğu ve GüneyDublin Bölgesi

7- Öğretmen Eğitimi

3- Batı ve Orta-Batı Bölgesi 8- Yeterlik, Müfredat veDeğerlendirme

4- Güney Bölgesi 9- Özel Eğitim ve GöçmenEğitimi

5- Orta Bölge ve Batı DublinBölgesi

10- Denetim Hizmetleri veUluslararası Bağlantılar


Bir başmüfettiş olan kurul başkanına bağlı olarak iki anabölümde örgütlenmiştir. Teftiş Kurulunun yönetim yapısı; birbaşmüfettiş başkanlığında iki başkan yardımcısı başmüfettiş ve ontane başmüfettiş yardımcısından oluşmaktadır.

Yönetim dışında birinci seviye eğitimin denetim vedeğerlendirilmesi görevinde 68 müfettiş, ikinci seviye eğitimde ise 42müfettiş bulunmaktadır. Bu durum; 3155 ilkokulda 26000 öğretmen,759 ortaöğretim okulunda 25000 öğretmenin denetiminikapsamaktadır.

Denetim TürleriOkullarda uygulanan denetim türleri şu şekildedir.Birinci seviye eğitimde; stajyer öğretmen denetimi, tam okul

denetimi ve içerik odaklı denetimdir.İkinci seviyede ise ders denetimi, tam okul denetimi ve içerik

odaklı denetimdir.Tam okul denetimi modelinde okul bir bütün olarak ele

alınmaktadır. Okul gelişimine destek sağlamak için önerilerdebulunulmakta ve okul ile birlikte mesleki dayanışma ruhuoluşturulmaya çalışılmaktadır. Okullar okul öz değerlendirmesiyapmak zorundadırlar ve bu değerlendirme kaliteyi geliştirmeyebelirgin olarak yardımcı olmaktadır.

Tam Okul Denetim RaporuTOD raporu direk olarak TOD değerlendirme çerçevesini

yansıtır. Raporun metni her bir araştırma alanına dayanan belgelerledeğerlendirme ifadeleri arasında bir belge içermektedir. TODraporunda hiç bir kimsenin isminden bahsedilmez. Bu raporun esasamacı araştırma alanlarındaki durumun niteliğini değerlendirmektir.

TOD raporu yönetim kurulu başkanı ve okul müdürünündikkatine sunulur. Mesleki eğitim komitesince yönetilen bir okulolma durumunda rapor resmi eğitim komitesine bağlı baş yetkilisinindikkatine sunulur.

Değerlendirme raporunu almalarına müteakip yönetim kurulubaşkanı veya kendisi tarafından yetkilendirilen birisi yönetimkurulunun rapordaki bulguları ve önerileri üzerine görüşmeleri


tavsiye edilir. Yönetim kurulundan raporun değerlendirme aşamasıile TOD raporunun yayımı arasında okuldan ayrılmış olan personeldâhil bütün personele de ulaştırması talep edilmektedir. Başkanınpersonelin diğer üyeleri için raporun bir örneğini elde etmesiserbesttir. Okul toplumunun üyeleri rapora dikkatlerini ve rapordatespit edilen güçlü yönleri ve geliştirilmesi tavsiye edilen alanlarıdikkate almalıdır. Bu öneriler okulun gelişimi için gelecektekiyönetimini formüle etmek için kullanılmalıdır. Sonrasında okulgelişim planı sürecine kaynak olmalı ve okul toplumunun bütünbireylerinin bu konuya yoğunlaşmasını sağlamalıdır.

Tam Okul Değerlendirme raporları teftiş kurulunun internetsayfasında yayınlanmaktadır.

Tam Okul Denetim Raporlarında ki Konu Başlıkları1. Okul Yönetim Kalitesi1.1. Okulun Özgün Durumu-Etkinlikler, İletişim ve İlgi1.2. Okulun Mülkiyeti1.3. Okul İçi Yönetim1.4. Kaynak Yönetimi2. Okul Gelişim Planı3. Uygulanan Müfredat Kalitesi3.1. Müfredat Planlama ve Organizasyon3.2. Öğrencilerin Ders ve Program Seçme İşlemleri3.3. Ders Dışı Uygulamalar4. Derslerin Öğrenme ve Öğretme Kalitesi4.1. Planlama ve Hazırlık4.2. Öğrenme ve Öğretme4.3. Değerlendirme ve Başarı5. Öğrencilere Verilen Desteğin Kalitesi5.1. Özel Eğitim Gereksinimi Olan Öğrenciler5.2. Diğer destekler5.3. Rehberlik5.4. Ahlâk ve Maneviyat Eğitimi6. Bulguların Özeti ve Daha İleri Gelişim İçin Tavsiyeler7. Ders Denetim Raporları


Yüzölçümü 504782 km2İspanya Nüfus (2005) 38 milyon

Nüfus Yoğunluğu 75 kişi/km2ES Zorunlu Öğretim 10 yıl(6-16)yaş

http://:@www.casareal.es/


İSPANYA EĞİTİM SİSTEMİNİN ŞEMASI

Yaş22212019

ÜniversiteÜniversiteDışı YüksekÖğretim

Mesleki ÖzelYüksekÖğretim

181716

AkademikLise

MeslekiOrtaöğretim

15141312

ORTAOKUL(2 şer yıllık 2 periyot halinde)

1110

98

Zor

unlu

Eği

tim

76

İLKOKUL (2 şer yıllık 3 periyot halinde)

54321

Okul Öncesi Eğitim(3 ve 2 yıllık periyot halinde)


13. ISPANYA’NIN EĞİTİM DENETİMİİspanyanın yönetim şekli parlamenter bir monarşidir. 1978

İspanyol Anayasasına göre ülkenin yönetimi; devlet, özerk bölgeler,vilayetler ve belediyelerin sorumluluğundadır. Devlet düzeyinde,eğitim denetim sistemi, Eğitim Kültür ve Spor Bakanlığına bağlıolarak teşkilâtlanmıştır.

Yönetim gözetimi ve denetimi üniversite dışı ve üniversiteeğitiminden ayrı olarak tanımlanmıştır. İspanya’da eğitim denetimiiki kademeli oluşturulmuştur. Bunlar “ Yüksek Denetim” ve “Teknik Denetim” dir.

1978 Anayasasında Eğitim sistemini denetleme kamuyetkililerinin sorumluluğundadır Bu görev Devletin Yüksek(Senior) Denetim Servisine verilmiştir.

Ülkeye ait devlet denetim servisleri, eğitim yetkisine sahipyedi özerk toplulukta kurulmuştur. Eğitim Sisteminin düzenlenmesi,eğitim standartlarının yükseltilmesi senior müfettişlerinsorumluluğundadır.

Her bir Özerk Topluluk kendi denetim servislerininorganizasyonundan ve çalışmalarından sorumludur.

a.Yüksek DenetimEğitim Kültür ve Spor Bakanlığının yükümlülüklerinden birisi

de devletin eğitim kademesinde yer alan Senior Denetim ServisininPerformansını sağlamaktır. Bir teknik kurul olarak Yüksek DenetimKurulunun görevleri:

Yüksek Denetimin çalışma alanı, plânların ve programlarınonaylanması, müfredat hazırlık çalışmaları, rehberlik hizmetleri,öğretim mataryellerinin temin edilmesi, öğretim kademe veservislerinin ders durumlarının belirlenmesi, diplomalar vesertifikalar ile devlet kurslarının uygunluğunun kabulü, dil öğretimive öğrenme zorluğuna karşı haklarının korunması, öğretimgüvencesinin sağlanması, yardımların temin edilmesi konularınıkapsamaktadır.


Özerk toplulukların teknik olarak denetim fonksiyonlarınıkurmak için eğitim denetim kurullarının oluşturmak, ek görevleriarasındadır. Diğer yandan hem kamu hem özel bütün kuruluşlarıneğitim programlarını ve çalışmalarını düzenlemektir.

Diğer yandan müfredatlara uygun test kitapları ve diğeröğretim materyallerini ile zorunlu konu mataryellerini Devletdüzenine göre uygun müfredatla öğretilmesini sağlamak; eğitimkademelerinde eğitim sisteminin genel organizasyonunu kurmak vbbirçok işin yapılmasına yardımcı olmak ve rehberlik yapmaktır.Özerk bölgeleri de kapsayan yıllık devlet raporunu hazırlamakYüksek Denetim Kurulunun görevleri arasındadır.

b)Teknik DenetimTeknik denetim Servisi iki amaca yönelmiştir. Bir yandan

eğitim toplulukları ve yönetim kurullarının eğitim sistemininkalitesini geliştirmek, öğretmenler için sürekli eğitim ve pedagojikdestek sağlamak, diğer yandan eğitim sistemini değerlendirme vekontrolu Teknik Müfettişlerin sorumluluğu altındadır.

Bölgelerde ve Vilayetlerde DeğerlendirmeÜniversite dışı kuruluşların iç değerlendirmesi Teknik Teftiş

Kurulu’nun bölgesel ve vilayet kademelerindeki servisleritarafından eğitim denetimi ve iç değerlendirmelerine göre yapılır.

The LOPEG ‘(Eğitim Teftiş Kurulu) in devlet kademesindekigörevleri maddeler halinde sayılmıştır. Görevleri; gözetleme,denetleme, düzenleme, rehberlik, yönlendirme ve destek vermeolarak belirtilmiştir. Bunlar: özel eğitim kuruluşları olarak kamuoperasyonunda denetleme ve gözetim; okulların performansı veöğretim kalitesindeki ilerlemede koordinasyonu sağlamak; eğitimreformu ve pedagojik gelişme olarak eğitim sisteminindeğerlendirilmesine katılmaktır. Özellikle okulların yanı sıra,yönetim görevlerini belirlemek; yasal düzenleme çalışmaları yapmakve eğitim siteminde diğer öncelikleri temin etmektir.


Eğitim Teknik Müfettişler Kurulunu (Cuerpo de Inspectoresde educación - CIE) önce zikredilen görevleri LOPEG’ inkuruluşunda belirtilmiştir. Kurul üyelerinin çalışmaları arasındaözellikle okul ziyaretleri gelmektedir. Müfettişler, yoğun çalışmalarıyanında her öğretim yılı genel bir plân dahilinde koordinatöroldukları okullarda çalışmalarını sürdürmektedir.

Özerk Toplulukların farklı kademelerdeki müfredatözelliklerinin adaptasyonunu sağlamakta da Eğitim Teknik DenetimServislerinin görevleri arasındadır.


Yüzölçümü 450000 km2İsveç Nüfus (2005) 9 Milyon

Nüfus Yoğunluğu 20 kişi/km2SE Zorunlu Öğretim 9 yıl(7-16)Yaş

http://:@www.sverigedirekt.riksdagen.se/


İSVEÇ EĞİTİM SİSTEMİNİN ŞEMASI

Yaş26252423222120

Master, Doktora

Üniversiteler(2-5,5 yıl)

TeknikYüksekOkullar

MeslekYüksek Okulu Meslek

Kursları191817

ORTAOÖĞRETİM

16151413121110

98

Z o

r u

n l

u E

ğ i

t i m

7

İLKÖĞRETİM

65 Ana Sınıfı43 Anaokulu


14. İSVEÇTE EĞİTİM DENETİMİİsveç anayasal bir monarşi olan Krallıkla idare edilir. İsveç

Eğitim Kanununa göre eğitimden İsveç Parlamentosu ve Hükümetsorumludur. Bu sorumluluk Eğitim ve Bilim Bakanlığı, vilayetler vebelediyeler arasında paylaşılmıştır.

Ulusal Eğitim Ajansı ve Ulusal Yükseköğretim Ajansı; okulöncesi, okullar, kolejler ve üniversitelerin ulusal düzeyde eğitiminsorumluluğunu taşırlar.Yeni eğitim sistemi yalnız ulusal düzeydedeğil, yerel kademede de amaçlarını gerçekleştirmektedir. Zorunluöğretim süresi 7-16 yaşları arasında (9) yıldır.

İsveç’te teftişle ilgili Bakanlıkta merkezi bir kurul yoktur.Eğitim sisteminin yönetimi, objektif değerlendirme sonuçlarınadayalı, devlet ve yerel yetkililerin, özel okul, ve yüksek öğretimkurumlarını da kapsayan sistemli gözetimi ile eğitim aktivitelerideğerlendirilir. Ulusal eğitim Ajansı ve Ulusal Yüksek öğretim ajansıulusal kademede sistemi gözetir ve değerlendirir. Bu ajanlarınöğretmenlerin hizmetiçi kurslarını düzenleme ve öğretmenlerle ilgiliaraştırma yapma yetkileri de vardır.

Okul öncesi personeli bir bütün olarak gruplardan vebireylerin sürekli gözlemlenmesinden ve kontrolundan sorumludur.Planlama ve değerlendirme çalışmaları aktif gözlemler sonuçlarınagöre oluşturulmaktadır.

Bazı belediyeler farklı okul öncesi okulları arasında kalitedeğerlendirmesi ve gözetim için ailelere anketler uygular. Sonyıllarda , kalite göstergeleri arasında ayrıntılı değerlendirme kriterlerikullanılmaktadır. Yerel kademede belediyeler okul öncesiokullarının gözetiminden sorumludur.

Bölgesel kademede ilçe yönetim kurulları ve ulusalkademede Ulusal Sağlık ve Sosyal Kurulu her biri okulöncesigözetim sorumluluğu vardır. 1998 de Ulusal Eğitim Ajansı ulusalkademede ve bölgesel kademede sorumluluğu üzerine almıştır.


Ulusal Eğitim Ajansı bölge seviyesindeki okul ve kurumlardaulusal eğitimin amaçlarını gerçekleştirmekle görevidir. UlusalEğitim Ajansı, Bakanlığa yıllık rapor verir. Bu raporlar belediyelerleyapılan toplantılar, istatistiki temel bilgilere dayalıdır ki UlusalEğitim Ajansı bir denetim kurulu rolüne de sahiptir.

İsveçte’de diğer Avrupa Birliği Ülkelerinde olduğu gibiokullardaki kalite güvence sistemine bağlı olarak sorumlu ofisleraracılığı ile okul denetlemeleri yapılmaktadır.

Eğitim denetiminin ayrıntısı burada ele alınmamıştır.

Milli Eğitim Bakanlığı Müfettiş Yardımcısı Sezai GÜLER’in İsveç’in eğitim ofisleri ile ilgili tespiti aşağıdaki şekildedir.

İsveç 5 ayrı denetim bölgesine ayrılmış olup her bölgeninsorumlu olduğu alanlar bellidir. Genel amaç 6 yılda bir tümİsveç’teki okulları denetimden geçirmektir. Son denetime 2003 yılıiçerisinde başlamış ve hala belirlenen takvime göre devametmektedir. Ülke çapında beş farklı yerde denetim ofisi açmıştır.Bunlar Göteburg, Linköping, Lund, Umea ve Stokholm şehirlerindebulunmaktadır. Her bölge ofisi kendi bölgesindeki denetim işlerindensorumlu tutulmuştur.


Yüzölçümü 301782 km2İtalya Nüfus (2005) 58,5 Milyon

Nüfus Yoğunluğu 194 kişi/km2IT Zorunlu Öğretim 9 yıl (6-15) yaş

http://:@palazzochigi.it/


İTALYA EĞİTİM SİSTEMİNİN ŞEMASI

Yaş242322212019

ÜNİVERSİTELERYüksek Öğretim

Kurumları GüzelSanatlar

Akademisi1817

MeslekYüksekOkulları

1615 G

enel

ve

Fen

Lis

eler

iT

ekni

kO

kulla

r

Öğr

etm

enO

kulu

Güz

elSa

natla

r

MeslekOkulları

141312

Ortaokul

1110

98

Zor

unlu

Eği

tim

7

İlkokul

654


3


12. İTALYANIN EĞİTİM DENETİMİİtalya’nın idare şekli cumhuriyettir. İtalyan Parlamentosu

milletvekili ve senatörlerden oluşmaktadır. 1972 yılına kadar merkezibir eğitim yapısına sahip olan İtalya’da , yönetimin eğitim üzerindekiyetkisi, bölgelere, vilâyetlere ve yerel yönetimlere devredilmiştir.

İtalya yirmi bölgeye ayrılmıştır. Her bölgede koordinatörlüklervardır. Koordinatör bölgenin eğitim sorumlusundur. Her vilâyette deeğitim il müdürlükleri bulunmaktadır.

İtalya’da 1990 yılında çıkarılan bir kanunla, ÜniversitelerBilim Teknoloji ve Araştırma Bakanlığı kurulmuştur.

Teknik Eğitim Teftiş Kurulu bir bütün olarak eğitim sisteminigözetler ve Eğitim Bakanlığına teknik danışmanlık yapar.Müfettişler, Bakana karşı sorumlu olup, Merkezi veya BölgeKoordinatörlüklerine atanırlar.

Bazı müfettişler Merkezde (MPI) bazıları bölgesel kademedeçalışır, okul çeşitlerine ve konu alanlarına göre ulusal ve bölgeselkonferanslar için belirlenmiş yıllık programlara göre ayrılırlar.Merkez Koordinatörü tarafından çalışmalarla ilgili yıllık raporhasırlanır.

Müfettişlerin okullarla ilgili görevleri aşağıdaki konularıkapsar:

· Deneysel projelerin hazırlanmasına ,

· Planlama, organizasyon ve araştırma aktiviteleri üzerineeğitimsel rehberlik konusunda,

· Teknik programları ve sınavları yenileştirmek için amaçlarıntanımlanmasında işbirliklerine,

· Bakanlık direktifleri, insan ve madde kaynaklarının kullanımıkonusunda,

· Öğretmenlerin hizmet içi eğitim ihtiyaçlarını belirlemesinde; Yardım yapmaktır


Yönetim Denetimleri

Okul ve kurumların bütün kademelerinde yönetim denetimi vekontrolunun iki şekli vardır. Bunlar teknik ve eğitim üzerine yapılandenetimlerdir.

Kontrol servislerinin birinci şekli öğretmenlerin performansıve kalite yeterlilikleridir. Bunlar kabuledilebilir öğretim özgürlüğüaltında Bakanın, Sovrintendente veya Provveditore’nın emriüzerine Başkan (the Direttori didattici and Presidi) tarafından yerinegetirtilir. Teknik Müfettişler bu fonksiyonlarına ilave olarak öğretim,araştırma ve koordinasyondan da sorumludurlar. Bir sınavın finansaldurumu veya özellik arzeden yönetim ve muhasebe konuları,yönetim müfettişleri tarafından kontrol edilir. Müfettişlerin işleriarasında farklı okul kademelerinde, özellik arzeden konulardamesleki alandaki ( fen, matematik, sanat, vb.) görevleri debelirtilmiştir. Bağımsız Okul kurulları kendi okullarının yönetimiüzerinde denetim ve kontrolunda radikal karar alabilecek yetkiyesahiptirler.


Yüzölçümü 9 251 km2Kıbrıs Nüfus (2005) 0.926 milyonNüfus Yoğunluğu 100 kişi/ km2

CY Zorunlu Öğretim 9 /10yılYüzölçümü 3355 km2 Nüfus (2005) 0.226 milyonNüfus Yoğunluğu 62 kişi/ km2

K.K.T.C. Zorunlu Öğretim 10yıl(2yılı oö)Yüzölçümü 5896 km2 Nüfus (2005) 0.7 milyonNüfus Yoğunluğu 119 kişi/ km2

G.K.C. Zorunlu Öğretim 9 yıl (6-14) yaş

Güney Kıbrıs’ın Avrupa Birliğine tam üye olmasına rağmen,Kıbrıs adasındaki eğitim denetimindeki durum tarihi sürece göre elealınmış, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinin üye olmamasına rağmenEğitim Denetimi de bu kapsamda değerlendirilmiştir.


KUZEY KIBRIS CUMHURİYETİEĞİTİM SİSTEMİNİN ŞEMASI

Yaş26/2725/26

Doktora

24/2523/24 Yüksek Lisans

22/2321/2220/2119/20

Üniversite(Lisans) Ön Lisans

18/191817 A

nado

luLi

sesi

16

Lise

Lise

Kol

ej

Mes

lek

Lise

si/PS

O

Fen

Lise

si

Hazırlık Tekn

ik L

ise

Ote

lcili

k ve

TML

15141312

Ortaokul (Genel/ Kolej/Güzel Sanatlar)

1110

987

İlkokul

6

Zor

unlu

Öğr

etim

5 Ana Okulu

Öze

l Eği

tim


16. KIBRISTA EĞİTİM DENETİMİ

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ve Güney Kıbrıs RumCumhuriyeti demokratik parlamenter bir sistemle yönetilmekte olup,yönetim şekilleri cumhuriyettir. Eğitim yetkisi merkezi ve yerelyönetimler tarafından kullanılmaktadır.

Ancak Türk ve Rum toplumları arasında bölünmüş olanadadaki ciddi siyasî sorunlar sadece Kıbrıs'ın adaylığı konusundadeğil tüm genişleme sürecinin önünde de büyük bir engeloluşturmaktadır.

Uluslararası platformda tanınan Kıbrıs Rum yönetimi, AvrupaBirliği'ne üyelik başvurusunu 1993 yılında yapmıştır. Ancak AvrupaKomisyonu, öncelikle adadaki bölünmüşlüğün çözümlenmesigerektiği yolunda görüş bildirmişti. Yunanistan'ın da baskısıyla ikitaraf arasında görüşmeler başladı. Avrupa Birliği üyeliğindenekonomik anlamda en fazla yararlanacak olan Türk kesimi yapılangörüşmeleri sonuçlandıramadı.

Türk ve Rum taraflar arasında Birleşmiş Milletlergözetimindeki görüşmeler devam ederken, Avrupa Birliği, 16 Nisan2003 tarihli görüşmelerinde Kıbrıs'ın üyeliğinin onaylanmasıkonusunda karar verdi.

Kıbrıs Türklerinin Eğitiminde Teftiş(*) Kıbrıs Türklerinin Eğitimi’nde Teftiş’i, eğitimin gelişim veincelenmesine paralel olarak inceleyebiliriz. Osmanlı DönemiMaarifi ile ilgili bilgilerin yetersiz olması nedeni ile bu konu ikikısımda incelenmiştir:

1.İngiliz Dönemi Maarifi’nde Teftiş (1878 – 16.08.1960)2.Kıbrıs Türk Eğitimi’nde Teftiş (16.08.1960’dan günümüze):

16 Ağustos 1960’da Kıbrıs Cumhuriyeti’nin kurulması ileKıbrıs Türklerinin eğitimi tamamen Türklere devredilmişti.


1. İngiliz Dönemi Maarifi’nde Teftişİngiliz Kolonisi Maarif Dairesinde pek fonksiyonu olmayan

İngiliz Başmüfettiş (Chief Inspector) ile sadece ilkokulların idare,denetim ve teftişinden sorumlu biri Türk diğeri Rum iki İlkokulBaşmüfettişi ve her birine bağlı İlkokul Müfettişleri ile Müzik,Resim, Ev İdaresi, Beden Eğitimi , Tarım Konularında “ Organizer”denilen uzman müfettişler bulunuyordu. Ortaöğretim için herhangibir özel teftiş kadrosu yoktu.

1 Eylül 1954 de (1) Türk asıllı Fen Müfettişi * (Dr. HüsnüFeridun) ve (2) Rum asıllı Ticaret-Ekonomi ve Tarih-Coğrafyadersleri için atanan (3) Ortaöğretim Müfettişi İngiliz asıllıBaşmüfettişe bağlanarak Ortaöğretim Müfettişliği birimioluşturulmuştur.

Bu oluşumda İngiliz Koloni İdaresi kurmakta olduğu karmaortaöğretim teftiş grubu ile ortaöğretim kurumlarını yakındandenetim altına almayı amaçlamıştı. Bunun sonucu olarak bir Türkokulu Rum müfettiş veya bir Rum okulu Türk müfettiş tarafındandenetlenecekti.Alınan tepkiler üzerine iki yıl aradan sonra Türk veRum Başmüfettişlikler olarak ikiye ayrılmıştır.

Kıbrıs İngiliz Milletler topluluğuna dahil olduğundan,Londra’ da Eğitim Bakanlığında Merkezi Otoriteye bağlı KraliçeninMüfettişlerinden Mr. Tudhope 1955 Kıbrıs’a gelmesinden sonra hızlıbir şekilde, iki toplum için ayrı ayrı teftiş kadroları kurup, teftiş veidare kadroları birbirinden ayrılmış, her iki toplumda da ilk ve ortaöğretim müfettişliklerini kendi Başmüfettişlikleri altındabirleşmişlerdir. Müfettişlerden uygun görülenler, teftiş işlerinigeliştirmek amacıyla British Council aracılığı ile İngiltere’de zamanzaman gezi ve seminerlere gönderilmiştir.

Mr. Tudhope Kıbrıs’ ta sürdürdüğü (3) yıllık MaarifMüdürlüğü sırasında teftiş sistemine Major Inspection (Büyük Teftiş)adı verilen bir yenilik getirmiştir. Buna göre, her okul normalteftişler dışında en çok iki yılda bir “ Büyük Teftiş” e tabi tutulup,kapsamlı raporlar hazırlanıyordu. Başmüfettiş okulun ( ilk, orta, lise)genel teftişinden sorumlu müfettiş ile birlikte, Büyük Teftişi


yapılacak okulun ön bilgilerini toplar, tüm müfettişlerin katıldığı birtoplantıda teftiş plânı hazırlanır, okul müdürlüğüne haber verilir vebelirlenen tarihte başmüfettişe haber verilir ve bu tarihte Başmüfettiştüm müfettişlerle birlikte okula gider, ders müfettişleri bir haftaboyunca derslere girerken Başmüfettiş okulun genel ve idari teftişiniyapar, gün sonunda teftiş sonu toplantısı yapılarak durumdeğerlendirilir, teftiş tamamlandıktan sonra da tüm çalışmalarderlenip okulla ilgili Genel Denetim Raporu teftiş sorumlusu müfettiştarafından yazılır. Bu duruma benzer teftiş sistemi İngiltere’de halenkullanılmaktadır (Bakınız: İngiltere ve Galler)

2.Kıbrıs Türk Eğitiminde Teftişa. Kıbrıs Cumhuriyeti DönemiKıbrıs Türk Eğitim Hizmetlerinin İngiliz Koloni İdaresi

tarafından “Türk Toplumu”na Devri’ni içeren 1958-1959 ÖğretimYılını kapsayan Raporun’ da (Mayıs-1959) Teftişle ilgili hususlarıiçeren bölümleri (Zamanın İngiliz Maarif Müdürü tarafındanHazırlanmıştır.)

“Okulların Teftişi : Okulların teftiş sistemi ve düzenindedeğişiklik olmamıştır. İlkokullarda 15 Tam Teftiş gerçekleştirilmiş venormal danışman ve uzman müfettişlerin okul ziyaretleri devametmiştir.”

“Ortaöğretim Kurumlarının Teftişi: Kıbrıs Türk Tali Okullarıyerleşim merkezlerinde olduğu ve seyahat zorlukları olmadığı içinteftişleri ilköğretimindeki kadar aksamayıp fazla bir problemyaratmamıştır.

Kıbrıs Türk Eğitim Sistemi Merkezileştirilince, OkullarBaşmüfettişi ile Ortaöğretim Müfettişlerine, normal teftiş görevleriyanında, Kaza Maarif sorumlularının yaptığı idari görevlerdeverilmiştir.”

Yukarıdaki raporla İngiliz idaresi, 1958-1959 ders yılısonunda veda ederken elini Türk Maarifinden çekmiştir.


1958-1959 Öğretim Yılında Fen Müfettişi Dr. Hüsnü FeridunTarafından Türk Federasyon Başkanlığına yazılan raporda ise;

“İlkokulların Teftişi: Teftiş kadrosu, daha az elemanla dahamüessir hale getirilmelidir. İlkokullar için (1) Başmüfettiş, (6)Müfettiş, (2)’ şer Resim , Beden Eğitimi , (1)’er Müzik, OkulBahçeleri, Ev İdaresi olmak üzere (7) özel müfettiş olmak üzeretoplam (14) kişilik bir teftiş kadrosu mevcuttur. Bunlar esas itibariyletavsiye, rehberlik yanında rapor yazmakla görevlendirilmişlerdir.

Tali Okulların Teftişi: Tali Okullar Müfettişliğinin (14) TürkTali Okulu için Başmüfettiş (Türkçe ve Felsefe), Fen DersleriMüfettişi, Tarih-Coğrafya Müfettişi ve Matematik Müfettişindenmüteşekkil (5) kişilik bir kadrosu vardır. “

bilgisi verilmektedir.

1 Ocak 1961 tarihinde yürürlüğe girmiş olan Türk CemaatMeclisi Maarif Dairesi Teşkilât Kanunu’na göre Kıbrıs TürkCemaatinin eğitim işleri Maarif Dairesi tarafından yürütülmektedir.Bir Müdür ve Muavini tarafından yönetilen Daire üç şubedenoluşmaktadır:

İlköğretim Şubesi: Şube Amiri tarafından yönetilmekte olupbünyesinde bir İlköğretim Başmüfettişi ve (3) İlköğretim Müfettişivardır.

Orta-Mesleki-Teknik Öğretim Şubesi: Şube Amiritarafından yönetilmekte olup bünyesinde bir OrtaöğretimBaşmüfettişi ve ders teftişi yapmak üzere (6) Özel Ders Müfettişivardır.

Özel Eğitim Şubesi: Şube Amiri tarafından yönetilmekteolup halk eğitimi, öğrenci danışmanlığı ve eğitsel araçlarla ilgilikonular ve diğer uygun görevleri yapar. Bu şubeye bağlı üç memurvardır.

Daire’nin kitabet kadrosunda bir Baş Kâtip, bir Baş KâtipMuavini, bir Evrak Memuru, bir Levazım Memuru ve iki Kâtip-Daktilo vardır. İlâveten, üç odacı ile Daire’nin kadrosutamamlanmaktadır.


Maarif Dairesinin siyasi başı Türk Cemaat Meclisi Üyeleriarasından oluşturulan İcra Heyeti’nin Eğitim İşleri ile ilgili üyesidir. Görülebileceği gibi Maarif Dairesi örgütü ağırlıklı olarakMüfettiş ve Baş Müfettişler’ den oluşmaktadır. Müfettişlere ilâvetenMaarif Dairesi Müdür Muavini, İlköğretim Şube Amiri ve Orta-Mesleki-Teknik Öğretim Şube Amiri’nin teftiş yetkileri vardır.

İlköğretim Başmüfettişi: Maarif Dairesinin İlköğretimmüesseselerinin Başmüfettişi olup bu müesseselerle ilgili teftişişlerini ve onların ifasını temin eder ve bizzat teftiş de yapar.İlköğretim Başmüfettişi Müdür, Müdür Muavini ve İlköğretim ŞubeAmirine karşı sorumludur. İlköğretim Başmüfettişi ilkokulöğretmenliği vasfına haiz olan, pedagoji tahsili görmüş ve kendini bumakama ehil kılan bilgi ve tecrübe sahibi bir kişidir.

Görevi: İlkokulların genel teftişi ile İlköğretimMüfettişlerinin işlerini düzenler, takip ve kontrol eder; raporlarıdeğerlendirir; kendi bölgelerindeki okul ve öğretmenlerin teftişiniyapar. Yönetim kurullarının üyesidir.İlköğretimle ilgili okul içitahkikat işlerini deruhte eder; ilkokul müfredatının tatbikatından vetedrisatta yapılacak denemeler, projeler ve araştırmalardan mesuldür.Öğretmenler için kurs, seminer veya konferanslar tertip eder veyürütür.

İlköğretim Müfettişleri: İlköğretim Şubesinde İlköğretimBaşmüfettişine bağlı olan üç müfettiş vardır. Bu müfettişler ,ilköğretim müesseselerinin teftiş işlerini ve bu müesseselerle ilgilidiğer işleri yaparlar. İlköğretim müfettişleri ilkokul öğretmenliğivasfına haiz olan ve kendini bu makama ehil kılan bilgi ve tecrübesahibi bir şahıslar olur.

Görevleri: Kendilerine ayrılan teftiş bölgelerindeki okul veöğretmenleri teftiş, öğretmenlere rehberlik, okul idarecileri ve okulkomisyonlarına tavsiyeler ile yaz kursları, seminerler, konferanslar,denemeler, projeler v.s. hakkında verilen vazifeleri yaparlar.


Ortaöğretim Başmüfettişi: Orta-Mesleki-Teknik ÖğretimŞubesinde Amire bağlı olan bir başmüfettiş vardır. Bu başmüfettiş,bu müesseselerin teftiş işlerini ve bu müesseselerle ilgili olarakkendisine verilen işleri yapar. Ortaöğretim Başmüfettişi , üniversiteveya diğer bir yüksek okul mezunu, pedagoji tahsili görmüş veeğitim-öğretim sahasında tecrübe sahibi bir şahıs olur.

Görevi: Ortaöğretim müesseselerinde, kendi ihtisaskonusunda ders teftişi yanında bu müesseselerle ilgili genel teftiş veidari işlerde Ortaöğretim Şube Amirine yardımcı ve ona karşısorumludur. İhtiyaç duyulan zamanlarda yerine vekâlet eder.

Özel Ders Müfettişleri: Maarif Dairesinde İlk, Orta, Meslekive Teknik ve sair öğretim müesseseleri ile Halk Eğimi sahasındaders teftişi yapmak üzere (6) özel ders müfettişi vardır. Bumüfettişlere, belli öğretim ve eğitim müesseselerinde öğretmenlikgörevi de verilebilir. Bunlar Müdür ve Müdür Muavinine karşısorumludur. Bunlar kendi sahalarından tahsil ve tecrübe sahibişahıslar olur.

Görevleri: İlk ve Ortaöğretim ile Özel eğitim Şubelerine ayrıayrı bağlı olan bu müfettişler kendi branşları ile ilgili konularınöğretimini tanzim ve teftiş ederler e bunlarla ilgili diğer işleriyaparlar. Öğretmen yetiştiren müesseselerde öğretmenliklegörevlendirilirler. Yaz kursları, konferanslar, denemeler, projeler v.s.hakkında verilen vazifeleri yaparlar.

Maarif Dairesi Müdür Muavini: Müdüre, görevlerininifasında yardım ve gaybubetinde vekâlet eder ve teftiş de yapar.Üniversite veya diğer bir yüksek okul mezunu ve pedagoji tahsiligörmüş ve eğitim-öğretim işlerinde bilgi ve tecrübe sahibi birşahıstır. İlköğretim Şube Amiri: Maarif Dairesi’nin İlköğretimŞubesinin idare amiridir ve bu müesseseler ile ilgili bütün idari işlerinifasını temin eder, idari ve ders teftişi yapar ve Müdürle MüdürMuavinine karşı sorumludur. Üniversite veya diğer bir yüksek okulmezunu olup pedagoji tahsili görmüş ve kendini bu makama ehilkılan bilgi ve tecrübe sahibi bir şahıstır.


Ortaöğretim Şube Amiri: Maarif Dairesi’nin Orta-Mesleki-Teknik Öğretim Şubesi’nin idare amiri olup bu müesseselerle ilgilibütün işlerin ifasını temin eder ve ders teftişi yapar. Müdür ile MüdürMuavinine karşı sorumludur. Üniversite veya diğer bir yüksek okulmezunu ve Orta-Mesleki-Teknik Öğretim sahasında bilgi ve tecrübesahibi bir şahıstır.

b Türk Toplumu Yönetimleri DönemiKıbrıs Türk Eğitimini ve eğitimde teftişi, Kıbrıs Türk

Cemaati’nin siyasi yaşamından ayrı tutmak mümkün değildir. Bukonular ancak, siyasi yaşamın oluşturduğu dönemlere paralel olarakincelenebilir. Kıbrıs Türkleri 21 Aralık 1963’te Kıbrıs CumhuriyetiYönetimi’nden dışlandıktan sonra, kendi yönetimlerini oluşturmadurumunda kalmışlardır. Kıbrıs Türk Cemaat’ ının günümüze kadargeçirdiği yönetim evreleri aşağıdaki gibidir:

· Genel Komite Dönemi (21.12.1963 – 28.12.1967)

· Kıbrıs Geçici Türk Yönetimi (28.12.1967 – 21.04.1971)

· Kıbrıs Türk Yönetimi (21.04.1971 – 01.10.1974)

· Otonom Kıbrıs Türk Yönetimi (01.10.1974 – 13.02.1975)

· Kıbrıs Türk Federe Devleti (13.02.1975 – 15.11.1983)

· Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (15.11.1983 – bugüne)1 Ocak 1961 Kıbrıs Cumhuriyeti Döneminde yürürlüğe giren

“Türk Cemaat Meclisi Maarif Dairesi Teşkilât Kanunu” ileoluşturulan eğitim sistemi ile ilgili yapı, 10 Nisan 1981 tarihindeyürürlüğe giren 16/1981 Sayılı Genel Kadro Yasası iledeğiştirilmiştir.Bu yeni yapı ile “Daire” adı altında birimleroluşturulurken, denetim işleri de Müsteşar’a bağlı “Teftiş DairesiMüdürlüğüne” verilmiştir. Yukarıdaki Yasa altında 16 Temmuz1981 tarihinde çıkarılmış olan “Teftiş Dairesi Kadrolarının HizmetŞemaları Tüzüğü” ile Daire fiilen çalışmaya başlamıştır. Daire’ninkadrosu bir (1) Müdür, iki (2) Başmüfettiş, yirmialtı (26) Müfettiş ve


üç (3) Danışman’dan oluşmaktadır. Bu kadrolar bugün için degeçerlidir.

Bunlar:Teftiş Dairesi Müdürü; Müdür kadrosunda, hizmet sınıfı

üst kademe yöneticisi.

Başmüfettiş; Başmüfettiş kadrosunda , eğitim öğretim hizmetsınıfında.

Müfettiş; müdür kadrosunda, eğitim öğretim sınıfında.Danışman; danışman kadrosunda, eğitim öğretim sınıfında.

Müfettiş ve Danışmanlarda aşağıdaki nitelikler aranır:

· 1. a. Uygun konularda bir üniversiteden veya herhangi biryüksek okuldan mezun olmak ve pedagoji sertifikası veya öğretmenyetiştiren bir okuldan almış olmak; veya

b. Öğretmen yetiştiren bir yüksek okuldan diploma almışolmak;

· 2. Bir alt derecede en az 3 yıl çalışmış olmak veya TemelEğitim veya Ortaöğretim veya Mesleki ve Teknik ÖğretimKuruluşlarında en az on yıl başarılı öğretmenlik veya en az iki yılokul idareciliği yapmış olmak.

· 3. Kıbrıs’ta ve diğer yabancı ülkelerde eğitim ve öğretimproblemleri ile temayülleri hakkında genel bilgi sahibi olmak.

· 4. Sınav Tüzüğünde öngörülen sınavlarda başarılı olmak.

· 5.Diğer niteliklerde eşitlik halinde bilimsel ehliyetbakımından daha üstün olan tercih edilir.

!989 yılı ortalarından itibaren dairelerin kadrolarını da içeren“Kuruluş, Görev ve Çalışma Esasları Yasaları” çıkartılmaya veoluşumları bu yasalara dayandırılmaya başlanmıştır. EğitimBakanlığı’nda Kuruluş, Görev ve Çalışma Esasları en son belirlenenYasası, Teftiş Dairesi ile ilgili olmuştur


Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinin Tefti Dairesi; MilliEğitim Denetleme, Değerlendirme ve Yönlendirme Kurulu(Kuruluş, Görev ve Çalışma Esasları) Yasasına göreşekillendirilmiştir. Bu kurulun yapılandırılmasında, Bakanlık, ilçe veokullar seviyesinde görev paylaşımı yapılmıştır.

Teftiş Dairesine (1) Müdür, (2) Başmüfettiş (26) müfettiş ve(3) danışman kadrosu verilmiştir.

Şu anda Daire vekâleten yönetilmekte olup geçmişten berieğilimlere uygun olarak yetenek gerektiren resim ve müzik gibialanlarda danışman istihdam edilmektedir. Daire kadrolarının hizmetşemaları ve bu mevkilere atananlarda aranan niteliklerde yasadabelirtilmiştir.


GÜNEY KIBRIS CUMHURİYETİEĞİTİM SİSTEMİNİN ŞEMASI

Yaş

21201918

Üniversite Mesleki Teknik YüksekÖğretim

171615

AkademikLise

GenelLise

TeknikLise

MeslekLisesi

141312111098Z

orun

lu Eği

tim

76

İLKÖĞRETİM(Zorunlu Eğitim)

Öze

l Eği

tim543



Kıbrıs Rumlarının Eğitiminde Teftişİngiliz Dönemi Maarifi’nde Teftiş (1878 – 16.08.1960)

yukarıda” Kıbrıs Türklerinin Eğitiminde Teftiş “ bölümündeaçıklanmıştır.

Eğitim yönetimi merkezidir. En yüksek düzeyde eğitimpolitikalarının geliştirilmesinden Bakanlar Kurulu sorumludur.Eğitim ve Kültür Bakanlığı eğitim yönetiminden sorumludur.

Teftiş Kurulu okul öncesi, ilköğretim ve ortaöğretimkademesinde okul gözetimlerinden sorumludur. Diğer yandan kamueğitim politikaları ile müfredatın geliştirilmesinin yanı sıra öğretmenpersonelinin taltif edilmesinden de Teftiş Kurulu sorumludur.

Her öğretim kademesinin Teftiş Kurulu vardır. Okul öncesi veilköğretim kademesinde, müfettişlerin büyük bir çoğunluğu bütünderslerin denetiminden sorumludur. Fakat özel alanlarda, BedenEğitimi, Sanat vb derslerde alan müfettişlerinin sorumluluğu vardır.Eğitim Kanununa göre ortaöğretim kademesindeki özellikli alanlarda( matematik, felsefe vb) görevli müfettişler; öğretmenlerin meslekigelişimlerinden ve performansların geliştirmelerinde danışman verehberleridir. Bu pratik bilgilendirmeler yılda en az iki defa yapılanseminerlerle sağlanmaktadır.

İki ayrı cumhuriyet kurmuş olan “Türk Toplum”u ve “RumToplumu”nun şu andaki uygulamakta oldukları denetim sistemleribirbirlerine yakın benzerlik göstermektedir

“*”Eğitimle Bir Ömür Dr. Hüsnü FERİDUN, Boğazici Yayınları,İstanbul (Bu bölümün tamamlanmasında KKTC Milli Eğitim ve KültürBakanlığı Teftiş Dairesi Müdürü Başmüfettiş Yusuf ÖZBİLGE den de e-mail yoluyla yardım alınmıştır)


Yüzölçümü 64 589 km2Letonya Nüfus (2005) 2.3 milyon

Nüfus Yoğunluğu 35 kişi/r km2LV Zorunlu Öğretim 11yıl(5-16)yaş


LETONYA EĞİTİM SİSTEMİNİN ŞEMASI

Yaş2423 Master , Doktora22212019

ÜNİVERSİTELERMesleki TeknikYüksek Öğretim

181716

Mesleki TeknikOrtaöğretim

15

Genel OrtaÖğretim

1413

4 Kademe

1211 3.Kademe10

9 2.Kademe

Güz

el S

anat

lar

8

Zor

unlu

Eği

tim

7

İLKÖĞRETİM

1. Kademe654



17. LETONYA’NIN EĞİTİM DENETİMİYönetim şekli cumhuriyettir. Eğitim ve Bilim Bakanlığı

eğitimi üst kademede yönetme yetkisine sahiptir. Bu yetki yerelseviyede de kullanılmaktadır. Zorunlu öğretim süresi 5-16 yıllarıarasında (11) yıldır.

İlköğretim Kademesinde Yönetim Gözetimi ve KontrolEğitim ve Bilim Bakanlığı ilköğretim okullarında yönetim

rehberlikleri kurmuştur. Ulusal Eğitim Teftiş Kurulu okullarıngözetlenmesi ve diğer düzenlemelere karşı emin olmak için burehberlerle yakın ilişki içerisinde bulunur.

Bölgesel okul kurulları bölge temsilcilerinin yöntemleri veeğitim kaynaklarının koordinasyonu ile , bu bölgelerdeki öğretmenlerarasında fırsat eşitliğinin sağlanması için teklifte bulunurlar.

Her özel okul kurucusu, okulların günlük işlerinden vebakımından doğrudan sorumludur.

Ortaöğretim Kademesinde Yönetim Gözetimi ve KontrolDenetim ve eğitim ihtiyaçlarının kontrolunda ;

§ Yasal ve diğer düzenlemelerin bağlantısından emin olma,§ Eğitim süreçlerini değerlendirme,

§ Eğitsel sonuçların kalitesinin yükseltilmesi amaçlanmıştır.Ulusal Eğitim Teftiş Kurulu, okulların yakın ilişkileri ne

olursa olsun bütün ortaöğretim kurumların düzenlenmesinde bütünyasal süreçleri uygular. Her bir eğitim kurumunun öğretim personeli,öğrencilerin mevcut eğitim sürecinde kalite kontrolundansorumludur. Ulusal Eğitim Teftiş Kurulu, bağımsız yönetim veyadestek kuruluşları ile okul kurullarıyla bağlantılı olarak okuldenetimleri ve akreditasyonların kontrol sürecinde eğitim kalitesigüvence sisteminin sağlanmasına yardım eder.

Eğitimin içeriği ile ilgili olarak eğitim kademelerindekizorluklar eğitimin kalite kontroluna göre sonuçlandırılır.


Eğitimin içeriği, Eğitim ve Bilim Bakanlığı ve Eğitim İşlerive Sınav Merkezi tarafından tanımlanmış, ulusal sınavlar ve busınavların yapılışı, Merkez tarafından da ulusal eğitim standartlarındauygulanır. Bu işlemler eninde sonunda Ulusal Eğitim Teftiş Kurulutarafından gözden geçirilir.

Üniversite Kademesinde Yönetim Gözetimi ve KontrolÜniversitelerin eğitim aktiviteleri ve kolejlerin (Türkiye’deki

karşılığı Meslek Yüksek Okulları) gözetimine, Üniversite ve KolejKanunu, Eğitim Kanunu, Bilimsel Aktivitelerle İlgili Kanun ve diğeryasal durumlara göre Bakanlar Kurulu tarafından karar verilir. Kendiiç düzenlemelerinde de konularına göre bazı kurullar oluşturulmuştur.


Yüzölçümü 65 300 km2Litvanya Nüfus (2005) 3.4 milyon

Nüfus Yoğunluğu 52 kişi/ km2LT Zorunlu Öğretim 10 yıl (6-16) yaş


LİTVANYA EĞİTİM SİSTEMİNİN ŞEMASI

Yaş262524232221

(4 Yıllık Ünv.Üzerine, 2 Yıl

Master, 3 veya 4yıl Doktara)

TeknikYüksekÖğretim

20191817

Mesleki ve GenelOrta Öğretim

TeknikÖğretim

Çıraklık16151413121110

98Z

o r

u n

l u

E ğ

i t i

m

7

İLKÖĞRETİM(1. Kademe 4 yıl, 2. kademe 6 yıl)

654321



18. LİTVANYANIN EĞİTİM DENETİMİLitvanya’nın yönetim şekli cumhuriyettir. Eğitimin

sorumluluğu Eğitim ve Bilim Bakanlığındadır. Zorunlu öğretimsüresi 6-16 yaşları arasında (10) yıldır.

Yönetim Gözetimi ve DenetimEğitim kuruluşlarının kurucuları olarak bilinen belediyeler ve

kurum kurucuları, kanunların verdiği yetkiye göre, ulusal, belediyeyebağlı ve hükümet dışı eğitim kuruluşlarının gözetimindensorumludurlar ( Yüksek öğretim kurumları hariç).

Bütün eğitim kurumları ( yüksek öğretim kurumları hariç),Eğitim ve Bilim Bakanlığı tarafından hazırlanan düzenlemelere göreDevlet Eğitim Teftiş Kurulu Kanununa göre gözetlenir.

Eğitim ve Bilim Bakanlığınca, Ulusal Eğitim TeftişKurulunun oluşumu, genel eğitim kurumlarının gözetimi üzerinedüzenlemeler, okul denetimleri, müfettişlerin sınıflandırılması vemüfettişlik etiği için gerekli olan Teftiş Kurulu Dokümanları 1995yılında onaylanmıştır. Ulusal Eğitim Teftiş Kurulu; ulusal,belediyeler ve hükümet dışı eğitim kuruluşlarının kamu eğitimpolitikaları ile bir kuruluşun gözetimindeki pedagojik aktivitelerihazırlamakla görevlendirilmiştir.

Teftiş Kurulu; sistematik analiz, kontrol ve eğitimbölgelerinin performans değerlendirmesinin yapar. Ulusal EğitimPolitikalarını tamamlanması için çocukların, genç insanların, meslekive yetişkin eğitim kurumlarının genel ve ilave müfredatlarını gözetir;Avrupa standartlarında eğitime uygunluk faktör analizleri yapar;Belediyelerin ulusal eğitim kuruluşlarıyla bölgesel eğitim yetkileridahilinde sosyal alanda ve bütün Litvanya’ da eğitimde kaliteningeliştirilmesi yönünde girişimlerde bulunur.

Ulusal Eğitim Teftiş Kurulu, Bölge Eğitim Müfettişleri veEğitim ve Bilim Bakanlığı Gözetmenleri Bölümlerinden oluşur.


Kamu eğitim kurulunun müfettişleri, kantonlar, belediyeyebağlı okul öncesi, ilköğretim ve ortaöğretim kuruluşlarını denetlerler.Okul ve kurum görevlilerinin yeterlikleri, bilgi ,beceri tutum vedavranışları göz önünde bulundurularak mevcut dokümanlara göreperformansa göre değerlendirilerek ortaya konulur

Litvanya Cumhuriyeti kanunları ve iç tüzüğüne göre yükseköğretimde kolej müdürü sorunların çözümünde yetkili kılınmıştır.Kolejlerin genel çalışma düzenleri Eğitim ve Bilim Bakanlığıtarafından yayınlanmıştır. Yüksek öğretimde kalite değerlendirmemerkezi oluşturulmuştur. Üniversite rektörleri, yüksek öğretimdebilim araştırmaları ve sanat etkinlikleri yaparak kaliteninyükseltilmesini sağlamaktadır.


Yüzölçümü 2586 km2Lüksemburg Nüfus (2005) 0;5

Nüfus Yoğunluğu 193 kişi/km2LU Zorunlu Öğretim 11 yıl (4-16)yaş

http://:@www.gouvernement.lu/


LÜKSEMBURG EĞİTİM SİSTEMİNİN ŞEMASI

Yaş23222120

Üniversite DüzeyindeOlmayan Yüksek Öğretim Mesleki Yüksek

Okulu191817

GENEL(Üst Dönem)

TEKNİK(Üst Dönem)

Teknik Eğitim veKursları

1615

1413

LİSE(Alt Dönem)

LİSE(Alt Dönem)

Meslek i EğitimÖncesi ZorunluEğitim

121110

9876

İLKOKUL

5

Zoru

nlu

Eği

timi



19. LÜKSEMBURG’TA EĞİTİM DENETİMİLüksenburg anayasal bir monarşi ile yönetilir. Bir dükâlıktır.

Lüksemburg Anayasasının 23. maddesine göre, ilkokuldanüniversiteye kadar (okul öncesi ve üniversite dahil) eğitim-öğretimeğitimin bütün kademelerinde parasızdır.

Teftiş Kurulu, okul öncesi ve ilköğretimde ana konulardakistandartların belirlenmesinden hükümete karşı (Milli Eğitim, MeslekiEğitim ve Spor Bakanlığına) doğrudan rapor vermekle sorumludur.Ülke genelinde görev yapan (16) Bakanlık Müfettişi çalışmaları ileilgili olarak Genel Müfettişe rapor verirler, bu raporlar dönüşümlüolarak Bakana sunulur.

9 ağustos 1993 Tarihli Kanunda, Teftiş Kurulu Başkanı(Genel Müfettiş) kendisine bağlı olarak çalışan (16) müfettişinçalışmaları ile okulların yönetim ve denetiminin koordinasyonundansorumludur. Genel Müfettiş ilköğretime ait yasal düzenlemelerinhazırlanmasından, Bakanlık Müfettişlerinin sigorta ettirilmesinden veöğretim personelinden de sorumludur.

Bütün öğretim kademelerinde, denetim Bakanlığa aitmüfettişler tarafından yapılır. İlköğetimden sonraki ortaöğretim veözel öğretim kurumlarının müdürleri Bakanlık müfettişlerinindenetimine tabidir. Okul öncesinde ve ilköğretimde Başöğretmenyoktur, öğretmenler doğrudan müfettişlere karşı sorumludur. Özelöğretim kurumları da kamu denetimine tabidir.

Ortaöğretimde denetim ve kontrol müdürün sorumluluğualtındadır. İlköğretimde müfettişlerin sahip olduğu yetkilere benzeröğretmen ve personeli ile ilgili görevleri vardır. Yani okul müdürlerimüfettiş yetkisine sahiptir.

Bakanlık Müfettişlerinin görevleri arasında Bakanlıkçayürürlükten kaldırılan zamanı geçmiş müfredatların ve testkitaplarının gözetlenmesi ve okul öncesi ile ilköğretim iş veişlemlerinin yürütülmesi de vardır.


Yüzölçümü 93 030 km2Macaristan Nüfus (2005) 10.1 milyon

Nüfus Yoğunluğu 118 kişi/ km2HU Zorunlu Öğretim 13 yıl(5-18)Yaş


MACARİSTAN EĞİTİM SİSTEMİNİN ŞEMASI

Yaş242322212019

Tıp Eğitimi

Genellikle (5) YıllıkYüksek Öğretim

Üniversite DışıYüksek Öğretim

181716

K SüreliM.E Çıraklık

15

MeslekiEğitim

1413

GenelLise

1211

AkademikLise

10987

İLKÖĞRETİMZor

unlu

Eği

tim

6 A n a S ı n ı f ı543



20. MACARİSTA’NIN EĞİTİM DENETİMİMacaristan’ın yönetim şekli cumhuriyettir. Eğitim öğretim

yetkisi Eğitim Bakanlığı tarafından kullanılmaktadır. Zorunluöğretim süresi 5-18 yaşları arasında (13) yıldır.

Kamu Eğitiminde DenetimKamu eğitiminde profesyonel denetim, iç ve dış denetim

olmak üzere ikiye ayrılır. okul ve kurum müdürleri birinci derecede ,okul sistemlerinin kalite değerlendirmesi, denetleme ve gözetimsistemi ile iç denetim sistemin kurulmasından sorumludur. Okul vekurumlarda derslerin öğretimleri ile ilgili işlemlerinde iç denetimgeçekleştirilir.

Profesyonel dış denetim, eğitim politikalarını hazırlamak,dersleri bizzat gözetleyerek performans değerlendirmesi yapmak içinbir kuruma verilen görev olarak bilinir. Profesyonel denetmenler,denetim yetkileri ile donatılmışlardır. Mesleki eğitim için kamueğitiminde profesyonel denetmenler “Ulusal Ekperler (denetmen)Listesinde (Országos Szakértõi Jegyzék) belirtilmişlerdir.

Ulusal Kademede GözetimEğitim Bakanlığı tarafından atanan profesyonel denetmenler;

Bakanlığın sorumluluğundaki ulusal, bölgesel, kırsal veBudapeşte’de mesleki eğitim alanındaki okulların denetimi ile yeniulusal eğitim politikalarını hazırlanması ve planlanan denetimiyapmakla görevlendirilmişlerdir. Profesyonel denetmenler ulusal veazınlıklara ait kamu eğitiminden sorumlu tutulmuşlardır.

Bölgesel Kademede DenetimBudapeşte hükümetinin emirleri üzerine, Profesyonel

denetmenler; bölgesel kademe denetimi, il denetlikleri ve Budapeşteeğitim bölgesi kırsalının politik gelişim planları doğrultusundaperformans değerlendirilmesi yapmakla da görevlendirilmişlerdir.

Yerel ve Kurumsal DenetimProfesyonel denetime, köy, kasaba, şehir, şehir kırsalı ve

Budapeşte kırsalının, mevcut işletme yönetimlerinin yerel eğitim


politikalarını tamamlamak ve hazırlanmasına yardım etmek göreviverilmiştir. Yerel hükümet denetlikleri, profesyonel denetimlegirişimlerde bulunarak, ulusal ve azınlık okul öncesi ve okuldenetlikleriyle bağlantı kurulmasını gerekli görülmüştür.

İşletmelerin ve özellikli arz eden kuruluşların eğitimkademelerinin performans değerlendirilme görevleri profesyoneldenetmenlere verilmiştir.

Eğitim Bakanlığının, profesyonel denetimle olarak; merkezibütçe borçları, , pedagojik ölçüm, gözetim veya eğitim kurumlarınabilgi sağlamak konusunda görevleri vardır. Kamu Eğitimi için UlusalDeğerlendirme ve Sınav Merkezi sorumluluğundaki zorunlu ihtiyaçlistesi işletme tarafından gözden geçirilmektedir.

Kusurlu bulunan kamu eğitim kurumlarından veya dersverme izni olmayan işletmelere doğrudan yetki verilmez. Onlarıngayri meşru raporları vermeleri hali, Eğitim Bakanlığınca lisanslarınakaydedilir, sonra bölge yönetim yetkilileri ile belli prosedür dahilindebağlantı kurularak gerekli girişimlerde bulunulur.

İşletmeler, kamu eğitim kurumlarının doğrudan yasal veekonomi işlerinin denetimi için izin almalıdır. Eğitim kurumlarıeğitim programlarının ve mesleki çalışmalarına yetkili görevlilerindeğerlendirmesine göre müsaade etmelidir.

Mamafih, işletmelerin ekonomik konularda pratikte doğrudanyasal denetim hakları varken, mesleki eğitimin denetimini UlusalEkperler Listesindeki profesyonel denetmenlerle hazırlamazorunluluğu vardır. İşletmeler tarafından hazırlanan eğitimkurumlarının raporlarını pedagojik değerlendirme raporlarınıprofesyonel denetim temeli üzerine okul kurullarının dadüşüncelerini yansıtarak hazırlamalıdır. (Okul öncesi kurul, öğrenciyurt kurulu vb.)

Kamu eğitim kurumlarının müdürleri, kurumun iş veişlemlerinden, özdeğerlendirmelerini yapmaktan, eğitimçalışmalarının değerlendirilmesinden, dış ekperlerle verilecekhükümet yardımlarında profesyonel denetmenlerle işbirliğigirişiminde bulunmaktan sorumludur.


Yüksek Öğretimde Denetim ve GözetimYüksek öğretimin genel yasal denetimi Eğitim Bakanlığı

tarafından performansa dayalı olarak yapılır. Bu denetim hem yasalhem de mesleki eğitim bakımdan 1993 Yüksek Eğitim Kanunu iledeğiştirilmiştir. Eğitim Bakanlığı yalnız kurumların denetimesaslarının yasal işlerinin düzenlenmesinden sorumludur. Özerkkurumların mesleki alanda hükümet denetimi yoktur. MacaristanAkredetisyon Komitesi tarafından özerk yüksek öğretimkurumlarının iş ve işlemleri, Bakanlıkça kabul edilen yayınlarındurumu, kalite toplantılarının düzenlemesinin değerlendirilmesiyapılır.

Yüksek eğitim kurumlarının ekonomik aktivitelerinin yasalarauygunluğu Eğitim Bakanlığı tarafından; yüksek öğretim harcamalarıbir bütün olarak Hükümet Mali Teftiş Kurulunca (the GovernmentalAudit Office) denetlenir


Yüzölçümü 316 km2Malta Nüfus (2005) 0.4

Nüfus Yoğunluğu 1266 kişi/ km2MT Zorunlu Öğretim 11 yıl(5-16)yaş


MALTA EĞİTİM SİSTEMİNİN ŞEMASI

Yaş2322212019

Üniversite

M Y O181716 Çıraklık15

GüzelSanat

LiseleriMeslek Liseleri

14

Genelve FenLiseleri

1312 Ortaokul Ortaokul

Ortaokul

1110

9876

Zor

unlu

eği

tim

5

İLKÖĞRETİM(3 Yıllık 2 Periyot halinde

43 Ana Okulu21 Kreş


21. MALTADA(*)EĞİTİM DENETİMİMalta Cumhuriyeti Anayasası ve 1988 tarihli Eğitim

Kanununda, eğitim sisteminin ana amaçları ve hedefleribelirlenmiştir.

Malta Cumhuriyeti, Akdeniz’de küçük bir ada devletidir (316km2 alana, 370.000 kişilik nüfusa sahiptir)

Zorunlu öğretim , ilköğretim ve orta öğretimi kapsayan 5-16yıllarında (11) yıllık bir süredir.

Milli Eğitim ve Kültür Bakanlığı Malta Eğitiminin başsorumlusudur. Eğitim Bölümü Genel Müdürü kamu eğitim sistemininana sorumlusu olup, öğretim mesleğine sahip kişiler arasındanatanmıştır. Genel Müdür kendisine bağlı (4) bölgenin Genel MüdürYardımcıları ile eğitim sisteminin yönetimini sağlar. Banklıkyetkilerinin her bir bölümü bölge ve yerel yönetimlere yaymıştır.

Kamu okulları okul müdürleri ve yardımcıları tarafındanyönetilir. Her bir okul bir “Okul Konseyi”ne sahiptir. Bu okulkonseyi., Bakanlık tarafından atanmış bir başkan, öğretmenlerarasından seçilmiş (3) üye, (16) ve (16) yaşın üzerinde öğrencisi olanveliler arasından seçilmiş (3) üye ile sekretaryasını Okul Müdürününyaptığı üyelerden oluşur.

Okul müdürleri, okulda bir profesyonel lider olarak önemlirole sahiptir. İlkokullarda müdürler, müdür yardımcıları öğretmenlererehberlik yaparlar, sınıflarını ziyaret ederler ve çalışmalarına destekolurlar.

Ortaöğretim kademesinde koordinatörler, okul müdürleri ilebirlikte standartlara ulaşmak için kalite sağlamada kendi alanlarındadestek verirler.

Öğretmenler ve eğiticiler, sertifika alırlarken, daha yüksek birgöreve atanmak için kariyer yükselmesi ve yüksek maaş almakistediklerinde bazı özel noktalarda değerlendirmeye tabi tutulurlar.


Eğitim ofisleri, ofis yöneticileri başta olmak üzere farklı birrole sahiptir. Eğitim ofislerinin özel alan uzmanları farklı alanlardakiöğretme ve öğrenme deneyimlerinde öğretmenlere destek verir verehber olurlar. Öğretmenlerin yanı sıra okul müdürleri ve yönetimbirimlerine de rehberlik yaparlar.

Teftiş Kurulu, Eğitim Fakültesindeki eğiticileri değerlendirirve Fakültenin dış sınavlarının kontrolunu yapar. Teftiş Kurulu EğitimBölümünün performansını değerlendirir.

1996 da kurulmuş olan Eğitim Ulusal Komisyonu’nungörevlerinden birisi de eğitim hizmetlerinin mali denetiminisağlamaktır.


Yüzölçümü 312 685 km2Polonya Nüfus (2005) 38.2 milyon

Nüfus Yoğunluğu 122 kişi/ km2PL Zorunlu Öğretim 9 yıl (7-15) yaş


POLANYA EĞİTİM SİSTEMİNİN ŞEMASI

Yaş252423222120

Üniversiteler(5-6) yıl Teknik

Yüksek Okul(3-4 Yıl)

MYO(2-3 yıl)

19181716

LİSE TeknikEğitim Mesleki Eğitim

1514131211

Ortaokul

1098

Zor

unlu

eği

tim

7

İLKÖĞRETİM

İlkokul

6 A n a S ı n ı f ı543

Ana Okulu


22. POLANYA’DA EĞİTİM DENETİMİPolonya parlamenter bir sistemle yönetilmekte olup, idare

şekli cumhuriyettir. Merkezi ve yerel otoriteler tarafından eğitimyetkisi kullanılmaktadır. Zorunlu öğretim süresi 7-16 yaşları arasında(9) yıldır. Bu süre yarı zamanlı mesleki eğitimde (2) yıl dahauzatılabilir.

Polonya’ da okul denetimi ve gözetimi ayrı kurumlar olarakkurulmamıştır. Pedagojik gözetleme, personel denetimi ve finansalkontrol eğitim ofislerinin hepsinde yer alır. Milli Eğitim Bakanlığıda okullar ve yönetim ofislerinde kontrol yapar.

Okullardaki pedagojik gözetim genel gözetmen olanyöneticiler tarafından yapılır. Organizasyon, yönetim ve mali kontroldaha çok topluluk (commune, poviat veya voivodship) kurullarıncayerine getirilir.

1991 Eğitim Kanununda açıklandığı üzere: “eğitiminbaşarısında disiplinler arası pedagojik gözetim” özelliklebelirtilmiştir. Merkezi Sınav Komisyonu tarafından hazırlanmış okulperformanslarının eğitimdeki başarısı önem arz etmektedir. Pedagojikdenetimle çalışmaları daha çok ilerletmek ve (ilköğretim ve liseyibitirmek için dış testler ve sınavları vb) ulusal standartları geliştirmekve onları değerlendirmek görevleri vardır.

Yönetim ofislerinde çalışan personelin çoğunluğu,öğretmenler arasından seçilen gözetmenler, rehberler ve öğretimmetotları konusunda özel alan uzmanlarıdır.

Okullara ve öğretmenlere dış destek Ulusal ÖğretmenHizmetiçi Eğitim Merkezi, bölgesel merkezler ve eğitim rehberleritarafından sağlanmaktadır.

1980 yılların sonunda 545 olan rehberlik eğitim merkezininsayısı son yıllarda daha azaltılmıştır. Bu merkezler daha çokilköğretime yönelik hizmet vermektedir. Bu rehberler öğretmenlerarasından seçilmektedir.


Yönetim bürolarındaki personel işleri çoğunlukladenetmenler, rehberler tarafından da aday öğretmenlere özel öğretimmetotlarının öğretimi konusunda görev alırlar.


Yüzölçümü 92072 km2Portekiz Nüfus (2005) 10.5 Milyon

Nüfus Yoğunluğu 114 kişi/km2PT Zorunlu Öğretim 9 yıl (6-15) yaş

http://:@www.presidenciarepublica.pt/


PORTEKİZ EĞİTİM SİSTEMİNİN ŞEMASI

Yaş26252423

DoktoraMaster

22212019

ÜNİVERSİTELER Üniversite DışıYüksek Öğretim

18171615

Genel ve Teknik Lise MeslekiOrtaöğretim

141312

3.Periyot

1110 2. Periyot98Z

orun

lu Eği

tim

7 6

İLKÖĞRETİM

1. Periyot

5 4 3



23. PORTEKİZDE EĞİTİM DENETİMİPortekiz’in idare şekli bir cumhuriyettir. Cumhurbaşkanı

Devlet Başkanıdır. Eğitim ve sporla ilgili ulusal politikalardan EğitimBakanlığı sorunludur.

Eğitim Bakanlığı’nın sekiz ana biriminden birisi Eğitim GenelTeftiş Kuruludur (Inspecção Geral da Educação – IGE)

Teftiş Kurulu, bütün eğitim kurumlarının eğitimi, denetimi vegözetiminden sorumludur. Öğrencilere yapılan yardımlar ile Yüksekokul öğrencilerinin parasal kaynaklarından da Teftiş Kurulusorumludur.

Teftiş kurulu bir Genel Müfettiş tarafından yönetilir. İki GenelMüfettiş Yardımcısı vardır. Merkezi otorite yetkisine sahip olup,aşağıdaki beş alanla ilgili görevi vardır.

· Okul öncesi, temel ve ortaöğretimin teknik ve pedagojikdenetimini;

· Eğitim yönetimi ve finansal denetimini;

· Yüksek öğretim kurumları dışında kalan özel meslekiokulların denetimini;

· Kamu, özel ve yüksek öğretim kurumlarının birliktedenetimini;

· Teknik ve yasal yardım , sağlamaktır;Teftiş Kurulu, bölge temsilciklerine de sahiptir. Genel Müfettişe

karşı hiyerarşik bir sorumluluk vardır. Bunlar beş bölgede EğitimMüdürlükleri ile uyumlu servislerdir. Bölge temsilcisi müfettişler kendiaralarında eğitim sisteminin pedagojik, yönetim ve finansaldenetiminden sorumludur.

Yönetim Gözetimi ve KontrolEğitim Genel Teftiş Kurulu, Anayasaya göre; eğitim

sistemindeki bütün okul öncesi ve eğitim kuruluşlarının çalışmaları,yönetimin, finansal kuruluşların gözetimi ve değerlendirilebilmesiiçin eğitimsel ve teknik denetimin servislerinden sorumludur. Genel


Teftiş Kurulunun görevleri, okul öncesi, temel, ortaöğretim veyüksek öğretim kuruluşlarının öğretim ve öğretim dışı personelininperformans değerlendirilmesi süreci üzerine bilgi toplama ve raporvermeyi de kapsar.

Kamu Eğitim Yönetimi Bölümü "Direcção-Geral daAdministração Educativa", eğitim kuruluşlarının koordinasyonu,ulusal kademede, okul öncesi, ortaöğretim kuruluşlarında yönetimingelişimi, bütün öğretim ve öğretim dışı personelintamamlanmasından da sorumludur. Kamu Eğitim Yönetimi Bölümü,insan kaynakları, derslerin ve zorunlu yasal diplomalarınhazırlanmasından sorumludur.

Temel EğitimTemel Eğitim Bölümü "Departamento da Educação Básica",

yeni programları geliştirmek, revize etmek, Eğitimsel YenilikKuruluşlarıyla koordinasyon sağlamak ve denetim yetkisini yerinegetirmekten sorumludur. Uzaktan bir görev olarak zorunlu eğitimeuygunluk, eğitimsel destekler ve farklı eğitim kademelerindekiyenilikleri sağlamaktır.

OrtaöğretimOrtaöğretim Bölümü, "Departamento do Ensino Secundário",

“ensino secundario” kurslarının denetim koordinasyonusağlanmasından sorumludur. Bölüm, okulların başarısı vedeğerlendirmede fırsat eşitliği için ölçme ve değerlendirmelerinsonuçlandırılmasından ve diğer bölümlerle birlikte çalışmadan dasorumludur.

Yüksek ÖğretimYüksek Öğretimde Kamu Bölümü, yüksek öğretim

personelinden , organize kuruluşların yasal sürece katılımından,personel sisteminin iyileştirilmesinden sorumludur. Bu bölüm,Ayrıca, yüksek öğretim başarılı bir şekilde tamamlamış öğrencikayıtlarının tutulmasından da sorumludur.


Yüzölçümü 238 391 km2Romanya Nüfus (2005) 21.7 milyon

Nüfus Yoğunluğu 91 kişi/ km2Zorunlu Öğretim 10 yıl (6-16) yaş


ROMANYA EĞİTİM SİSTEMİNİN ŞEMASI

Yaş

Üniversiteler YüksekTeknikOkullar MYO

191817 Çıraklık16

LİSEMeslek Okulu

1514131211

Ortaokul

10987

İlkokulZor

unlu

eği

tim

65 A n a S ı n ı f ı43 Ana Okulu


24. ROMANYA’DA EĞİTİM DENETİMİRomanya’nın yönetim şekli cumhuriyettir. Üniversite öncesi

eğitim-öğretimin sorumluluğu Eğitim Bakanlığında olup, zorunluöğretim süresi 6-16 yılları arasında (10) yıldır.

İdari DenetimEğitim Bakanlığında Üniversite öncesi eğitim kademesine

özgü ulusal idari gözetim ve denetim sistemi vardır. Fakat yükseköğretimde bir denetim sistemi veya ulusal bir denetim kurulu yoktur.Üniversite özerkliği altında, enstitü veya kurumları kendikendilerinin gözetim ve denetim sistemlerini kurmuşlar, kalitedeğerlendirme sistemlerini oluşturmuşlardır. Ulusal Konseytarafından Akademik Değerlendirme ve Akreditasyon için her beşyılda bir konu alanında akademik olarak performans değerlendirmesiyapılmaktadır. Aynı zamanda, bütün eğitim kademelerinde, bütünenstitülerin ve organizasyonların kamu maliyesinin harcanmasıkonusunda finansal kontrol ve gözetim sistemleri oluşturulmuştur.

Üniversite Öncesi Denetim.

1984 ve 1995 Eğitim Kanununa (IV. Bölüm) göre, eğitimsisteminin değerlendirilmesi, ilköğretim ve ortaöğretim kademesindeMilli Eğitim Bakanlığı ile bağlantılı olarak “Kantonların Okul TeftişKurulları” tarafından yapılmaktadır.

Okul denetmelerinde aşağıdaki fonksiyonlar yerine getirilir:

· Genel okul denetimi, merkezi denetimi ve özel denetimi ileyardımcı aktivitelerin performans değerlendirmesini yapmak,

· Fiziki ve insan kaynaklarını için kıyaslama yapmak,

· Konu alanında, öğretimde ve ruh sağlında hizmetiçi eğitimlerideğerlendirmek,

· Okul birim başkanları tarafından imzalanan yönetimkontratlarının değerlendirmesini sağlamaktır.


Eğitim Bakanlığı tarafından bir plan dahilinde okuldenetimleri üzerine düzenlenen denetim raporlarında; denetim ilişkinbulgular ve sonuçları yazılır. Herbir kanton “Okul Teftiş Kurulu”kendi denetim esaslarını ve kendi özdeğerlendirmesini temel olarakkabul etmiştir. Bilgilerin bir araya toplanabilmesi ve bir yandandenetimi yapabilmesi için: müfredatlarıın ve resmi okuldokümanlarının analizi yapılırken; diğer yandan öğretmenlerin sınıfiçi çalışmaları, yöneticiler ve zümre başkanları ile görüşmeler yapılır.

Denetim aktivitelerin eğitimle ilgili periyodik sonuçlarıderslerin durumlarına göre bilimsel tetkikten geçirilir Geneldenetimlerin bütün okul çalışmaları için yapılması amaçlanmıştır(müfredat, insan ve mali kaynaklar vb.). Merkezi denetimde okul içiçalışmalarında kabul edilebilir özel alanların denetimi amaçlanmıştır.Örneğin: Öğrenci kayıtları, öğretmen yeterlilikleri, resmi müfredatıngözlenmesi (öğretim programları ve analitik müfredat vb.) dir.

Belirli bir öğretmen üzerindeki “ Özel Denetim” , öğretimderecelerinin geçerliliği için bir öncelikli yetki üzerine odaklanmıştır( Derce I ve Derece II ye kesin olarak atama için).

Her bir okul müfettişi, okul denetimlerine ilaveten belirlenmişokul ünitelerini periyodik olarak gözetlemektedir. Okul kademelerinegöre, öğretim yılı içerisinde belirlenmiş okul müdürleri, müdüryardımcıları ve zümre başkanlarının öğretim aktivitelerinindeğerlendirilmesi amaçlanmıştır. Aynı zamanda her öğretim yılı,nitelik için her bir öğretmeni değerlendirmek esas olarak kabuledilmiştir. Okul Müdürleri bu değerlendirme prosedüründensorumludur.

Okul müdürleri ve müfettişler eğitimin durumu üzerine yıllıkbir rapor hazırlar. Bu rapor yerel yetkililer ( Valilik ve KantonKonseyleri) ve Milli Eğitim Bakanlığına sunulur.

Eğitim Bakanı, eğitim sistemi üzerindeki bu yıllık raporuParlamentoya sunar ve bu rapor daha sonra yayımlanır.


Yüzölçümü 49 035 km2Slovakya Nüfus (2005) 5.4 milyonNüfus Yoğunluğu 109.7kişi/ km2

SK Zorunlu Öğretim 10 yıl(6-16)yaş


SLOVAK CUMHURİYETİEĞİTİM SİSTEMİNİN ŞEMASI

Yaş

23

Doktora

Master22212019

ÜNİVERSİTELERTeknikYüksekOkullar MYO

181716

TeknikEğitim

MeslekiEğitim Çıraklık

151413

GenelLise

3.Kademe

1211

AkademikLise

2.Kademe10

987

1.KademeZor

unlu

Eği

tim

6543



25. SLOVAKYA’DA EĞİTİM DENETİMİSlovakya’nın yönetim şekli cumhuriyettir. Eğitim Bakanlığı

eğitim-öğretimden sorumludur. Zorunlu öğretim 6-16 yaşları arasında(10) yıldır.

Eğitim Bakanlığının ilköğretim kuruluşlarının yönetimininkalite değerlendirilmesi için gerekli bilgilerin toplanmasıamaçlanmaktadır. Bilgi toplamanın iki yolu okul denetimleri ve bilgibankası kaynaklarıdır. Okul denetimlerinde, eğitim aktivitelerininyeterliliği, yönetim kademeleri olarak bilinen eğitim kurullarınınçalışmaları, organizasyonları, eğitimsel işlemlerin kontroluamaçlanmaktadır.

Okul denetim çalışmalarında; okul ziyaretleri ile testler,pedagojik dokümanlar. vb. bilgiler kullanılır. Okul denetimiperformansı geliştirme merkeziyle bağlantı çalışır. Çalışma sonuçları(denetim kayıtları) internet üzerinden yönetim kurullarınınkullanımına açıktır. Slovak Cumhuriyeti Eğitim kuruluşlarınınokullar üzerindeki raporların denetim sonuçları yıllık özet raporlardaaçıklanır.

Yönetim denetiminin ikinci yolu okul istatistiklerinden eldeedilir. Eğitimde Bilgi Kıyaslama Kurumu (The Institute ofInformation and Prognoses for Education /ÚIP© yerel ve bölgeselkurullardan ve okulların öğretim yılı başı bilgilerinden elde edilir.

Bütün bölgelere ait sonuçlarda, eğitim kademelerdekimüşterek kullanılan materyaller, okulların çeşitleri ve şekilleri, okulsayıları üzerine bilgiler, derslikler, özel kurumlardaki kursiyerler,okullardaki öğrenciler ve sahip oldukları dereceler, öğretmenlerinsayıları, sınıflandırma, yaş kıyaslamaları vb. işlemler bulunur.

Devlet ve eğitimin kendi kendini yönetiminde 1999 Tarih ve301 Nolu Kanuna göre; okul denetimleri konusunda, Devlet OkulDenetim Kurulu yetkili kılınmıştır. Bu kanuna göre Devlet DenetimKurulu eğitimde devletin bir yönetim kurulu olarak yenidenoluşturulmuştur. Kanunda okul denetiminin orijinal yapısındadeğişiklik yapılmamıştır.


Okul kademelerine göre eğitim öğretim başarıları, eğitimkuruluşlarında eğitim yönetimlerinin sahip oldukları teknikmateryalin yeterliliği, kamu kontrol fonksiyonu olan okul denetimkurulu tarafından sağlanır. Okul denetiminin misyonu, yönetimkademesinin sahip olduğu bilgi birikimi, eğitim sürecinin kalitesi ,Eğitim Bakanlığının ölçümlerindeki etkinliklerin planlamasınıyapmaktır.

Okul Denetim Kurullarının Kontrol Alanları

· Okul yönetimlerinin öğretim kademelerine göre genelöğretimde ve ektra müfredattaki konulara göre başarısı, EğitimBakanlığı tarafından kurulmuş eğitim öğretimden sorumlu merkezikurulların çalışmaları, yasal kurallar çerçevesinde, eğitim normlarınave dokümanlarına göre gözetimi;

· Eğitim kuruluşları ve yerel kurullarda; eğitim süreci sonuçları,okulların profesyonel yönetimi ve pedagojik etkinlik durumu;

· Eğitim sürecinde , eğitim teknolojisinde gerekli olan araç-gereç kullanımında etkinliği;

· İnsan kaynaklarının uygunluğu;

· Kamu yönetim kurullarında, eğitim kuruluşlarında, okulaktivitelerinden resim dil ve ana dil kullanımındaki hakları;sağlanmasıdır.

Okul denetim kurulu, okul müdürleri, eğitim kuruluşları veokul yönetim kurullarından bağımsızdır. Okul denetimleri EğitimBakanlığı tarafından bölgesel veya yerel düzeyde yapılır. Okul teftişkurulu çalışmalarını bağımsız yürütür.

Eğitim Bakanlığı organizasyonu gerekirse , kendi kumsalaraştırmalarını , eğitim öğretim kademelerine göre değerlendirmesinive gözetimini yapar.

Yüksek öğretim kurumları ve üniversitede kendi içdeğerlendirmelerini yaparlar. Dış değerlendirmeler ise SlovakyaHükümetinin Akredatisyon Komitesi tarafından eğitimsel ve bilimselaraştırmalarının değerlendirmeleri yapılır.


Yüzölçümü 20 273 km2Slovenya Nüfus (2005) 2.0 milyon

Nüfus Yoğunluğu 98.3 kişi/ km2Zorunlu Öğretim 9 yıl(6-15)yaş


SLOVENYA EĞİTİM SİSTEMİNİN ŞEMASIYaş

25/2624/2523/2422/2321/22

AkademikYüksekÖğretim

YüksekÖğretim MYO

18-1917-1816-17

GenelLise

TeknikLise

15-16 Ortak Sınıf

Mesleki Eğitim Kısa Süreli

ME

15141312111098Z

o r

u n

l u

E ğ

i t i

m

7

İLKÖĞRETİM

6 A n a S ı n ı f ı

Güz

el sa

natla

r Eğ

itim

i

54 Ana Okulu

Öze

l Eği

tim

321

Kreş


26. SLOVENYA’NIN EĞİTİM DENETİMİSlovenya, Yugoslavya'dan 1991'de bağımsızlığını kazanarak

Parlamenter sistemle yönetilen bir Cumhuriyet olmuştur Eğitim-öğretim Eğitim Bakanlığının sorumluluğunda olup, zorunlu öğretimsüresi 6/7 yaşlarında başlar ve (9) yıl devam eder.

Okul Teftiş Kurulu, eğitim organizasyonlarının kanunlarınındüzenlenmesinin yanı sıra ihtiyaç duyulan diğer yasal kanunlarınhazırlanmasını, bütçe fonlarının kullanımı, devlet müfredatlarına okulöncesi eğitimde uygunluk durumunu denetler. Aynı Teftiş Kurulu,Ortaöğretim ve Üniversite öğrencilerinin öğrenci yurtlarınayerleştirilmelerini de denetler.

Teftiş Kurulu Eğitim Başmüfettişi tarafından yönetilir.Müfettişler denetimlerde performans değerlendirmesi de yaparlar.Onların kanuni özerklikleri azdır. Müfettişlerin okul müdürlerindenizinsiz sınıflara girmelerine müsaade edilmez .

Kuruluşta gerekli görüldüğü zaman eğitim ekperlerinedeğerlendirme için iş verilir. Denetmenler, eğitim kademelerindekibilgi standartlarını artırmak, çocuklar ve öğrenenlerin muhtemeldüşüncelerini almak üzere davet ederler ve yazılı düşüncelerinebaşvururular. Eğitmenlerin özerkliği kanunla sınırlanmış olup eğitimçalışmalarında çoğunlukla objektif olmak zorundadırlar. BaşMüfettişin emirleriyle görev verilen denetmenler eğitim çalışmalarıesnasında sınıflardan izin almalıdır. Bireysel eğitim alanındakieksperler (denetmenler) Eksperler Konseyi (Uzmanlar Konseyi)tarafından uygun bulunan ekperler listesinde yer alırlar.

Teftiş Kurulunun yıllık çalışma programında denetimçalışmaları plânlanmıştır. Ektra denetim, çocuklar, diğer öğreticiler,aileler, rehberler, aile konseyleri, ortaöğretim öğrenci kurulları, ticaribirlik temsilcileri, okul öncesi kurumlar ve okulların girişimleri ileyapılır. Denetim tekrarı performans ölçümleri amacıyla periyodikolarak yapılır.


Devlet kurumlarının denetimler esnasında müfettişleraşağıdaki konuları incelerler:

· Eğitimciler tarafından eğitim aktiviteleri için yapılantoplantıları, çocuklara ve diğer öğreticilere verilen görevler veuygulamaları,

· Eğiticilerin görevleri ve uygulamaları,

· Eğitim aktivitelerinin düzenlenmesi,

· Eğitim çalışmalarını kayıt altında tutulması,

· Yüksek öğretim kurumlarının ön kayıt ilanları ,

· Bütçe fonlarının kanunlara uygunluğu,

· Okul taksitlerinin belirlenmesi ve onların kullanımı,

· Öğretim materyalleri ve test kitaplarının uygun kullanımı,

· Devlete ait yarışmalarda eğitim öncelikleridir.

Özel eğitim kurumları denetimi kapsamlı yapılmaz.Müfettişler yalnız organizasyon, fonlar ve devlet müfredatı ilebağlantısını kontrol ederler.

Kuruluşlarda kanunsuzluk olduğu zaman, müfettişler gerekligirişimlerde bulunarak kanunsuzlukla ilgili olarak işlem yapmaklayetkili kılınmışlardır. Bunlar:

· bir disiplin işlemi amaçlanarak, bir işleme karşı okulmüdürleri (ravnatelji), yöneticiler (direktorji), müdür yardımcıları vezümre başkanları ile görüşme,

· Yeni bir bilgi değerlendirme programı, not verme ve yıllıkyazılı notunu inceleme,

· okul öncesinde ve okullarda kanunlara uymayan içtüzüklerdeki yıllık değişiklikleri teklif etme,


· Öğretmenleri, okul müdürlerini, kanton müdürlerini, müdürve yönetici yardımcıları ve zümre başkanlarının geçici görevdenalınmalarını teklif etme,

· Kanuna aykırı kurulmuş bir kuruluşun bulunması ve yanlışölçümle karşılaşıldığında bilgi verme,

· Küçük kuruslarla karşılaşıldığında, hafif suçla yargılamaişlemleri için girişimde bulunma,

· Kriminal suçları, ölçüm yanlışlıklarını, kanuna aykırıhususları yetkililere rapor etmektir.

Yüksek öğretimle ilgili olarak, Okul Teftiş Kurulunun,üniversitelerin okul öncesi eğitim kayıt ilanları ve çok az olarak dakanunlara uygun olarak belirlenen performansların incelemesiniyapmakla görevlendirilmişlerdir.

Yönetim Gözetimi ve Okul ve Kurumların DenetimiOkul Teftiş Kurulunun, kanunların hazırlanması, eğitim

kuruluşlarının içtüzükleri, bütçe fonlarının kullanılışı, herkademedeki okul ve kurumunda gözetim ve denetim yetkisi vardır.Teftiş Kurulunun yıllık çalışma programında, her kademedeki okulve kurumlarla ilgili olarak, ailelerin, rehberlerin, evlatlık alanailelerin, aile konseylerinin, ticari birlik temsilcilerinin, okul vekurum çalışanlarının görüşleri ile performans ölçme vedeğerlendirme çalıma görevleri de vardır.


Yüzölçümü 131957 km2Yunanistan Nüfus (2005) 11.1 Milyon

Nüfus Yoğunluğu 84 kişi/km2EL Zorunlu Öğretim 9 yıl (7-15) yaş

http://:@www.government.gr/


YUNANİSTAN EĞİTİM SİSTEMİNİN ŞEMASI

YaşYüksek Lisans

Doktora

ÜnversitelerAçık ÜniversiteAçık ÖğretimProgramları Mesleki

YüksekOkullar

181716

AkademikLise

Genel Liseler

MeslekiTeknikEğitim

Okulları

ÖzelYetenekOkulu

151413

ORTAOKULÖzel

Ortaokul

121110

98Zo

runl

uEğ

itim

76

İLKOKUL



27. YUNANİSTAN’DA EĞİTİM DENETİMİYunanistan’ nın yönetim şekli bir cumhuriyettir. Devlet

idaresinin sorumluluğu, Cumhurbaşkanı ve Parlamentonundur.Yunan eğitim sisteminin temelini, parlamentoda kabul edilmiş ulusalkanunları oluşturur.

Millî Eğitim ve Din İşleri Bakanlığı ülkenin eğitimsisteminden sorumludur. Bakanlığa doğrudan rapor veren il veortaöğretimin yönetiminden sorumlu (54) vilayette ilk ve ortaöğretim müdürlükleri ayrı teşkilatlanmıştır.

İdari bölgelerdeki ilk ve ortaöğretim müdürlerinin;bölgelerindeki eğitim dairelerindeki okulların koordinasyonunusağlama, okul binalarının bakımı ve denetlemesi, okul araç-gereçleriile atölyelerinin geliştirilmesi, okullara öğretmen kadrosu temini, özelokulların denetlenmesi, bölgesindeki eğitim faaliyetleriningeliştirilmesi için bölge valisi ve Eğitim Bakanlığı’na tekliftebulunma gibi görevleri vardır.

Doğrudan Bakanlığa rapor veren bazı kamu kuruşları davardır. İlk ve Ortaöğretim Müdürleri yönetim görevlerinin yanı sıradenetim ve danışmanlık görevini de yapmaktadır.

Pedagoji Enstitüsü:Özerk bir kamu kuruluştur. Bakanlığın gözetimi altında

çalışır. İlk ve ortaöğretim alanında da araştırma çalışmaları yapar veülkenin ekonomik, sosyal ve kültürel ihtiyaçlarına uygun olarak,eğitimin hedef ve amaçlarının belirlenmesi, koordinasyonunsağlanması, eğitim teknolojisinin uygulanmasını ve programlarıngeliştirilmesi için Eğitim Bakanlığına teklif sunar. Ayrıca, ilk veortaöğretim öğretmenleri için hizmetiçi eğitim faaliyetleri düzenler.

İlk ve Ortaöğretim Okul Danışmanları:Bunlar, en az (15) yıl eğitim deneyimine ve en az master

derecesine sahip yüksek öğrenim görmüş kişilerdir. Ortaöğretimdeher okul danışmanı bir grup öğretmenin disiplininden veya aynı dersiokutan öğretmenlerden sorumludur. Örneğin fen bilgisi, yabancı dil


vb. derslerden sorumlu okul danışmanları vardır. Okul danışmanlarıöğretmenlerin hizmetiçi eğitim ve pedagojik ihtiyaçlarını karşılarlar.

Yunanistan’da “Teftiş Kurulu” diye bir oluşum yoktur. Anadenetim ve gözetim görevi Eğitim Daireleri ve Müdürlerininsorumluluğu altındadır. Öğretmelere rehberlik de yukarıdabahsedildiği gibi okul danışmanları tarafından sağlanmaktadır.

Yunanistan’da okul müdürlerinin; yönetmeliklere uygunolarak okul etkinliklerinin koordinasyonu, okulun mali yönetimi veöğretmenlerin sicillerinin tutulması yanında öğretim personelinindenetim görevi de vardır.

Okul Öncesi, İlköğretimde ve Ortaöğretimde YönetimGözetimi ve Kontrolu

Okul öncesi, ilköğretim ve Ortaöğretim okullarının yönetimgözetimi ve kontrolu Bölge Müdürlüklerinin Başkanlığında;Ortaöğretim ve İlköğretim Müdürlüklerinin sorumluluğu altındadır.

Yüksek Öğretimde Yönetim Gözetimi ve KontroluÜniversiteler ve Teknolojik Eğitim Kurumlarının yasal

denetimi Milli Eğitim ve Din İşleri Bakanlığının sorumluluğu altında,yasal kanunlar çerçevesinde kendilerini yönetirler. Pratikte budenetim Bakanlık koordinesinde Teknik Eğitim Kurumları veÜniversiteler için atanmış fakülte üyeleri için imtiyaz hakkıverilmiştir. Mahkemeler ve kamu yönetimi yetkisine sahip hakimlerdenetim yetkisine sahiptir. Eğitim Bakanı, Üniversite rektörleri veTeknoloji Eğitim kurumlarının başkanlarıyla doğrudan görüşebilir.

İlköğretim ve Ortaöğretim Öğretmen DeğerlendirilmesiÖğretmenlerin değerlendirilmesinin amacı, kendi bilgilerini ,

pedagojik yönden öğretmen yeterliklerini eğitim kademelerine göredesteklemek için seçilmiş rehberlerle, gelecek eğitim ihtiyaçlarınıkarşılamaktır. Öğretmenlerin seçimini okul müdürleri ve okuldanışmanları yapar. Eğitim Direktörü/ Eğitim Müdürü ve okuldanışmanları, okul müdürü seçiminde görevlendirilmişlerdir.Eğitimin her kademesinde görev alacak kişilerin nasıl seçilecekleriayrı ayrı belirlenmiştir.


B.ADAY ÜLKELER


Yüzölçümü 57000 km2Hırvatistan Nüfus (20041) 4.4 milyon

Nüfus Yoğunluğu 77 kişi/km2Zorunlu Öğretim 8 yıl (7-14) yaş

http://:@www.vlada.hr/


HIRVATİSTAN EĞİTİM SİSTEMİNİN ŞEMASI

2322212019


Teknik YüksekÖğretim MYO

18171615

Genel LiseTeknik

Lise MeslekLisesi Kısa Süreli

ME

141312111098

Z o

r u

n l

u E

ğ i

t i m

76

İLKÖĞRETİM

Sana

t Eği

timi

5 4 Ana Okulu

Öze

l Eği

tim

3 2 1

Kreş


1. HIRVATİSTAN’DA EĞİTİM ve DENETİMHırvatistan, Yugoslavya'dan 1991'de bağımsızlığını kazanarak

Parlamenter sistemle yönetilen bir Cumhuriyet olmuştur. ZagrebHırvatistan’ nın Başkentidir. Eğitimden Sorumlu Bakanlık; EğitimBilim ve Spor Bakanlığıdır.

Hırvatistan Cumhuriyetinde zorunlu eğitim 8 yıl olupöğrencilerin 7 ve 15 yaşları arasında ücretsiz okullara devametmeleri sağlanmaktadır.

Okulöncesi eğitim 1997 de Hırvatistan Eğitimini bir altsistemi olmuştur. Okul öncesi eğitimde çocukların %35 inin okuladevam etmeleri sağlanmakta, bu çocukların bir kısmı 5 saat, bir kısmı10 saatlik programlara devam etmektedir.

İlköğretim okulları üç kademeli olarak faaliyetgöstermektedir. Bunlar, düzenli ilköğretim okulları, özel eğitimilköğretim okulları, güzel sanat ilköğretim okullarıdır. İlköğretimokullarını bitirenler; kapasiteleri, bilgi ve becerilerine göreortaöğretim kurumlarına devam edeler.

Ortaöğretim kurumlarının eğitim – öğretimleri, öğrencilerinbilgi ve beceri gelişimlerine göre yapılandırılmıştır. Ortaöğretimokulları; akademik eğitim veren liseler, mesleki ortaöğretim okullarıve güzel sanat liseleri şeklindedir

Hırvatistan Hükümeti yüksek öğretimdeki yapılanmadaBologna deklarasyonunu göz önünde bulundurarakşekillendirmektedir.

Teftiş Kurulu, bağımsız bir denetleme sevisidir. Bu Kurul,Eğitim Bilim ve Spor Bakanlığının eğitim alanındaki yasaları,yönetmelikleri yapmak ve uygulama sonuçlarını izlemek içinkurulmuştur

Teftiş Kurulu tarafından okulların ve yönetimlerinindenetimleri için Zagrep-1, Zagreb-2, Split, Osijek ve Rijekabölgelerinde denetim merkezleri oluşturulmuştur.


Denetim merkezleri, yasaların ve emirlerin anlaşılması içinilgili birimlere rehberlik yaparlar. Okul müfettişleri, okul öncesi,ilköğretim, orta öğretim ve diğer eğitim kurumlarının çalışmalarınıyasalara ve emirlere uygun yapılıp yapmadıklarını izlemektedir.Müfettişlerin okul ziyaretlerini bir plan dahilinde yapılmakta vedenetlemeler esnasında vatandaşların şikayetlerini de göz önündebulundurulmaktadır.


Yüzölçümü 25713 km2Makedonya Nüfus (2005) 2.05 milyon

Nüfus Yoğunluğu 80 kişi/km2Zorunlu Öğretim 9 yıl (6-15) yaş

http://:@www.gov.mk/


MAKEDONYA EĞİTİM SİSTEMİNİN ŞEMASI

2322212019


YüksekÖğretim MYO

18171615

Genel Lise TeknikLise

Mesleki Eğitim Kısa Süreli

ME

14131211

2.Kademe

10987

1 Kademe

Z o

r u

n l

u E

ğ i

t i m

6 Hazırlık SınıfıSa

nat Eği

timi

54 Ana Okulu

Öze

l Eği

tim

321

Kreş


1. MAKEDONYA’DA EĞİTİM ve DENETİMMakedonya, Yugoslavya'dan 1991'de bağımsızlığını

kazanarak Parlamenter sistemle yönetilen bir Cumhuriyet olmuştur.Üsküp Makedonya’nın başkentidir. Eğitimden Sorumlu Bakanlık;Eğitim ve Bilim Bakanlığıdır.

Makedonya’nın Başkenti Üsküp’de; okul öncesi, ilköğretimve ortaöğretim için öğretmenlerim yetiştirildiği bir PedagojiAkademisi bulunmaktadır. Bu Akademide, Makedon, Arnavut veTürk çocuklarının eğitim-öğretim görebileceği yeni bir karma çocukyuvası hizmete sokulmuştur. Okul öncesi eğitimin yapıldığı sözkonusu çocuk yuvası, başta çocuklar, aileler ve toplum açısındanbirçok fayda sağlayacağı düşünülmektedir. 3-6 yaş arası Makedon,Arnavut ve Türk çocuklarının bir arada eğitim göreceği karma çocukyuvası, çocuklar arasında bireysel farklılıkları yanı sıra, dinifarklılıkların da bir engel olmayıp, aralarında kaynaşmalarına,dostluk ve güvencenin sağlanmasına vesile olmasına iyi bir örnekteşkil ettiği düşünülmektedir. Çocukların yeteneklerini, fiziksel,duygusal, dil, sosyal ve zihinsel yönden gelişmelerini sağlayacak sözkonusu çocuk yuvasında çalışma programı, Pedagoji Akademisi’ndeMakedonca, Arnavutça ve Türkçe eğitime ait ders müfredatına uygunbir şekilde gerçekleştirilmektedir. Bir diğer amaç ise PedagojiAkademisi'nde öğrenim gören, geleceğin eğitim görevlileri olacaköğretmen adaylarının derslerine ait uygulamaların yapıldığı yerhaline getirebilmeleridir. Eğitimcilerin ve ebeveynlerin etkin olacağıkaliteli bir okulöncesi eğitim programına katılacak olan çocuklarındiğer çocuklara kıyasla gelecekte okul başarıları daha yüksek, sosyalve duygusal, zihinsel ve fiziksel gelişim açısından daha yetkinolacaklarını bu yönde yapılan araştırmalar göstermiştir.

Makedon çocukları okula 7 yerine 6 yaşında başlıyorlar.Dokuz yıllık zorunlu öğretim süresi kademeli olarak başlatılmıştır.Makedonya’da 9 yıllık ilköğretim altı yaşına giren herkes içinzorunlu hale getirilmiştir. Zorunlu öğretimin birinci yılı hazırlık sınıfıve İngilizce birinci sınıftan itibaren okutulan derslerden birisiolmuştur. Birinci sınıfta, ders kitabı olmadan oyunlar ve çizimlerle veresimler ve abaküsler gibi basit yardımcılarla İngilizce öğretilmesi


planlanmıştır. Asıl İngilizce öğretimine 2. sınıftan itibarenbaşlanacaktır.

Eğitim diğer etnik grupların çoğunlukta olduğu yerlerdeMakedonca’dan başka dillerde de yapılabilmektedir.

İlköğretimden sonraki üç/dört yıl isteğe bağlıdır.Ortaöğretimde; Akademik Liseler ve Güzel Sanat Liseleri 4 yıl,meslek liseleri (4/3) yıldır.

Devlet Eğitim Teftiş Kurulu (State Education Inspectorate)doğrudan Eğitim ve Bilim Bakanlığına bağlıdır. Teftiş Kurulu eğitimkurumlarının kalitesinin değerlendirilmesi çalışmalarını yapar.Diğer bir görevi, ortaöğretim ve ilköğretim okulları için yapılandüzenlemeler hakkında görüş bildirir.

Teftiş Kururlunun eğitimdeki temel görevi şunlardır:okullardaki her türlü çalışmanın takip edilmesi, öğretmenlerinpedagojik yönden ödüllendirmesi, kitapların kullanım esaslarınınbelirlenmesi, okul ve yönetimin denetiminin yapılması, dersplanlarının ve programlarının kontrol edilmesi, okul dışıetkinliklerinin planlanmasına yardımcı olunması, belirlenen kriterleregöre giriş sınavlarının analiz edilmesi ve sonuçlarına göre pedagojikdeğerlendirmesini yapmaktır.

Teftiş Kurulundaki eğitim müfettişleri için; Başkent Üsküp vediğer belediyelik yerlerdeki okullardan sorumlu tutulacak şekildeyeni bir düzenleme yapılmaktadır. Buna göre, bölge/belediyelikyerlerde görevlendirilen müfettişler: eğitimde kalite temini yanında,öğrenci kayıtlarının uygunluğu, okullara tahsis edilen araç-gereçlerinkullanımı, öğrencilerin okullara dağılımı, öğrencilerin okullaraulaşımı, ihtiyaç halinde öğrencilere yatacak ve yiyecek temini ileeğitimde belirlenen usul ve esaslara uyulup uyulmadığı yönündedenetimle görevlendirilmişlerdir. (Korisnički Vodič Obrazovanje idecentralizacija: Skoplje, 2006; Tercüme: Recep YUSUF, RadovişMakedonya)


Yüzölçümü 769 604 km2Türkiye Nüfus (2005) 71.6 milyon

Nüfus Yoğunluğu 93 kişi/km2TR Zorunlu Öğretim 8 yıl(7-12)Yaş


TÜRK MİLLİ EĞİTİM SİSTEMİNİN ŞEMASI

Yaş28/2927/2826/2725/26 Doktora

TıptaUzman

23/2422/23 Master21/2220/2119/2018/19

Lisans

TıpLisans

Diş

Hek

imliğ

iMYO

ÖnLisans

Açı

kÖğr

etim

181716

AnadoluLiseleri

AnadoluMesleki

/Teknik L

15Lise

Mes

leki

ve

Tekn

ikLi

se

Hazırlık Çır

aklık

Eği

timi

Yay

gın

eğiti

m

141312111098

Z

orun

lu Eği

tim

7

İLKÖĞRETİM

6 Ana Sınıfı543

Okul Öncesi Eğitim (Ana Okulu)


3. TÜRKİYE’DE EĞİTİM DENETİMCumhuriyet Öncesi Teftiş (*)Teftiş kavramı, rüştiye mekteplerinin açılmasına bağlı olarak

1838 yılında çıkarılan bir Layihada “ bu okullarda öğretmenlerinmesleki yeteneklerini tespit etmek, öğretimi geliştirmek veöğrencilerin daha iyi yetişmelerini sağlamak üzere, görevlendirilecekmemurlar tarafından teftiş edilmeleri öngörülmüştür” şeklinde yeralmış, 1846 yılında yayımlanan bir yönetmelikte, “ mektepleri teftişetmek, hocalara yol göstermek üzere muin adı verilen elemanlar …”görevlendirilmiştir denilmektedir.

1862 yılında Rüştiye ve Sibyan okullarının denetlemek üzeregörevlendirilen memurlara ilk defa müfettiş denilmiştir.

1869 Yılında çıkarılan maarifi umumi nizamnamesindemuhakkik ve müfettiş terimleri yer almış ancak, bunlar VilâyetMaarif Meclislerinde görevlendirilmiştir.

1875 yılında hazırlanan bir nizamname ile rehberlik esası önplâna çıkarılmış, kurumlarda Teftiş Defteri bulundurulması, tespit,gözlem ve önerilerin buraya yazılarak saklanması öngörülmüştür.

1879 yılında kabul edilen Rumeli Şarki Vilâyetinin TedrisiHakkında kanunda Kaza Mektepleri Müfettişlerinin görevleri adıaltında sıralanan etkinlikler bugünkü yönetmelikle büyük bir örtüşmeiçindedir.

1902 senesi Devlet Salnamesinde Bakanlık Müfettişleri “Memurin-i Teftişiye” başlığı altında öğretim daireleri dışındagösterilmiştir.

İkinci Meşrutiyetin ilân edildiği 1908’ den itibaren bütünteftiş hizmetlerinin “Memurin-i Teftişiye Dairesi” bir bütünlüğekavuşturulma çalışmalarının başladığı görülmektedir.

1911 yılında yürürlüğe giren Maarifi Umumiye NezaretiMerkez Teşkilâtı Hakkındaki Nizamname ile merkez hizmetleri


idare ve teftiş olmak üzere ikiye ayrılmış, müfettişlerin orta veyüksek okul öğretmenleri arasından seçilmesi esası getirilmiştir.

1912 yılında hazırlanan yeni bir tüzükte müfettiş-i umumilikibaresi yer almakta olup, bunların, ” … ülkede bulunan kız ve erkekokulları ile Bakanlığa bağlı diğer kuruluşların öğretim, yönetimişlerini ve onların her birine ait kanunu tüzük, yönetmelik ve kararhükümlerinin tamamıyla uygulanıp uygulanmadığını sürekli olarakve bu husustaki izlenimlerini, edinecekleri bilgileri, düşünceleri ilebirlikte Bakanlığa bildirmek, sonuçları alıncaya kadar kovuşturmakgörevi ile yükümlü…” oldukları ifade edilmektedir. Bu tüüğe göreçıkarılan yönetmelik münhasıran, Milli Eğitim Bakanlığı genelteftişine ilk yönetmeliktir.(Su. 1974 Sa.:13).

1914 yılında yapılan ek bir düzenleme ile de Ortaöğretim veBakanlığa bağlı diğer kurumların teftişinde gözetilecek esaslarbelirlenmiştir.

18 Mayıs 1914 tarihli Memalik-i Ecnebiyeye GönderilecekTalebe Hakkındaki Nizamname hazırlanmış, buna göre yurt dışındakiöğrencilerin gözetim altında bulundurulması gündeme gelmiştir.

TBMM Hükümeti ve Cumhuriyet Döneminde Teftiş (*)1923 yılında Maarif Müfettişleri Talimatnamesi

yayımlanmış ve burada müfettişlik müessesesinin, kuruluş, görev veyetkileri ile teftişin esasları açıklanmış, bir müdür ve (10) müfettiştenoluşan Teftiş Heyeti ibaresi ilk defa kullanılmıştır.

3 Mart 1924 tarihli Tevhid-i Tedrisat Kanunu ile tüm okulve medreselerin Maarif Vekaletine bağlanması üzerine konu yenidengündeme getirilmiş ve 1925 yılında hazırlanan “MaarifMüfettişlerinin Hukuk, Selahiyet ve Vazifelerine Dair Talimat”auygun olarak denetlemek üzere görevli müfettiş-i umumilerinyanına muavinlerinin atanması hükme bağlanmıştır.

1926 yılında 789 Sayılı Maarif Teşkilât Kanunununyürürlüğe girmesiyle, müfettişlerin hak, yetki ve görevlerine ilişkinbir yönetmelik hazırlanmış, burada Müfettiş-i Umumi yerine vekâletmüfettişi unvanı kullanılmış, muavinlik kaldırılmıştır. Bu arada


Maarif Eminliklerinin kurulmasıyla , merkez ve mıntıka müfettişleridiye ikiye ayrılan vekâlet müfettişleri 1931 yılında tekrarbirleştirilmiştir.

1933 yılında 2287 sayılı Kanun ile Milli Eğitim Bakanlığıörgütü genişletilmiş, bu kanunun 10. Maddesinde Teftiş Kurulununoluşturulması ve görevleri yeniden düzenlenmiştir.

(*) Teftiş Kurulu Tarihçesi, MEB Teftiş Kurulu Başkanlığı,Milli eğitim Basımevi 1995

1926-1931 Yılları arasında Maarif Eminlikleri görevlerineatanan vekâlet müfettişleri önemli görevler üstlendiği göz önündebulundurulduğunda, Maarif Eminliklerinin genel durumunu bilmekteyarar vardır.

Şu anda Avrupa Birliğinde öne çıkan “Ombudsman / KamuDenetçisi” kurumlarını oluşturma çabaları, Türkiye CumhuriyetindeTevhidi Tedrisat Kanununun amacı olarak, Türk Eğitim Sistemininmerkezileştirilmesinin Maarif Eminleri tarafından sağlandığının gözardı edilmemesi gerekmektedir.

Maarif Eminlikleri (**)Cumhuriyetin ilk yıllarında, her alanda olduğu gibi, eğitim ve

öğretimde büyük atılımlar başlatılmış; eğitim teşkilâtında yenidüzenlemelere gidilmişti. Tevhid-i Tedrisat Kanunuyla eğitiminbirleştirilmesi yolunda ilk adım atılmakla birlikte, Maarif Vekâletininhenüz merkezi teşkilâtı tam anlamıyla oluşturulmamıştı. MaarifVekili Mustafa Necati, görevde bulunduğu (20 Aralık 1925 - 1 Ocak1929) tarihlerde, Bakanlığın taşraya hakim olabilmesi ve eğitimimerkezileştirmek için Maarif Eminlikleri Teşkilâtını kurdu. Beş yılkadar yürürlükte kalan Maarif Eminliği, Milli Eğitim Bakanlığınıntaşra teşkilâtının en yüksek düzeydeki bir makamı durumundaydı.

Maarif Eminlikleri, 22 Mart 1926 tarihli Maarif Teşkilatı ileoluşturuldu. Ancak, Türkiye’yi birtakım Maarif mıntıkalarına ayırmadüşüncesi 1923 yılından itibaren tartışılmaya ve mıntıkalarbelirlenmeye başlamıştı. Maarif mıntıkaları görüşü ilk defa, 1924 yılıkanun tasarısında yer aldı. Tasarıda, Türkiye maarif mıntıkalarına


ayrıldığı takdirde, mıntıkaların eğitimi açısından, gelişme, teftiş vedenetimi açısından daha kolay yapılacağı ileri sürülüyordu, bukonudaki düşünceler Maarif Vekili Mustafa Necati tarafındanuygulamaya konuldu.

O yıllarda vekaletin en önemli görevleri arasında bulunan İlköğretimin yaygınlaştırılması işi Valilerin yetkisine bırakılmıştı.Maarif Vekili Mustafa Necati Bakan olduktan sonra Vekâletin bütünbirimlerine hakim olması gerektiğini yaptığı incelemelerde görmüştübunun için birden çok Vilayeti birleştirerek bir Maarif mıntıkasıyaptırarak ve o mıntıkanın eğitim öğretim işlerine doğrudan MaarifVekaletine bağlı bir Maarif emininin idaresine vermeyi tasarladı.

Bu düşünce çok geçmeden 22 Mart 1926 tarihli MaarifTeşkilatı Kanunu ile yürürlüğe konuldu. Türkiye, eğitim teşkilatıaçısından bir veya birkaç Vilayetten oluşan ve Maarif Eminlerinceidare edilecek olan mıntıkalara ayrıldı. Her Vilayetçe bir MaarifMüdürü ve daha küçük idari bölümlerde bir maarif memuru eğitimişlerine bakacaktı. İlk, Orta ve Sanat okulları tamamıyla Maarifeminlerinin kontrol ve teftişlerine bırakılıyordu.

Böylece Maarif vekaleti eğitimi merkezileştirme yolunda enönemli adımı atmış oluyordu. Başlangıçta (13) olan Maarif Eminliksayısı daha sonra 12’ye indirildi. Bu eminlikler Ankara, İstanbul,İzmir, Edirne, Konya, Antalya, Adana, Trabzon, Kastamonu,Diyarbakır ve Erzurum’dur.

İlk Maarif Eminleri toplantısı Bakan, Müsteşar ve Bakanlıküst düzey yöneticilerinin katılımıyla 2.8.1927 tarihleri arasındayapılmış olup, Bu toplantıda alınan bazı kararlar doğrultusundaMaarif Eminlikleri Yönetmeliği 29 Haziran 1927 tarihinde BakanlarKurulunca kabul edilmiştir.

Maarif Eminleri yetkisi dahilindeki bölgenin eğitim alanındaen büyük amiri durumunda idi. Bölgedeki gündüz ve yatılı şehir veköy ilkokulları müdür, başöğretmen ve öğretmenleri ile İlköğretimMaarif ve Sıhhiye Müfettişlerini, Eminlik mahiyetindeki memurları,Vilayetlerin Maarif Başkatip ve Katiplerini yabancı ve azınlıkokullarının Türkçe, Türk Tarihi ve Türkiye Coğrafyası


Öğretmenlerine, Müze ve Kütüphane memurlarını doğrudan doğruyaveya Maarif Müdürünün tavsiyesiyle tayin ederlerdi.

Maarif eminleri teftiş ve incelemelerde genel Müfettiş(Müfettiş-i Umumi) yetkisine sahiptiler. Maarif Müdürleri işlemleriaçısından Maarif Eminlerine bağlı idi.

Maarif Eminlikleri Teşkilatı, 29 Haziran 1931 tarihindekaldırıldı bu uygulamayla birbirine yakın illerdeki eğitim işleri biraraya toplanmış çoğu kez ikinci derecedeki işlerin çözümüEminliklere bırakılarak Bakanlığın iş yoğunluğu azaltılmıştır. Ancakbir süre sonra eğitim Teşkilat ve hedeflerinin büyük ölçüdegerçekleşmesi, Vilayet nüfusunda artışla birlikte bazı karışıklıklarınortaya çıkması ve eminliklerin eski işlevlerini yitirmesi sebebiyle buteşkilata son verilmiştir.

Türk Eğitim Tarihinde beş yıllık bir süreyi kapsayan MaarifEminlikleri Teşkilatı Cumhuriyetin ilk yıllarında hedeflenen eğitimamaçlarının gerçekleşmesinde Maarif Vekâletinin taşradaki enyüksek birimini oluşturmuştu. Ülkeyi eğitim açısından bölgelereayırmak ilk bakışta tezat gibi görünse de aslında bu teşkilatın gayesieğitimin gelişmesine merkeziyetçi bir yapı içersinde gerçekleştirmekve Tevhidi Tedrisat Kanununun uygulanmasını sağlamaktı.

(**) (M.E.B. Cumhuriyet Döneminde Eğitim II.,MaarifEminlikleri Teşkilatının Türk Eğitimindeki yeri, Mesut ÇAPA, K.T.Ü.Fatih Eğitim Fakültesi, Ankara-1999)

Bir yandan Türk Eğitim Sisteminde birlik sağlanırken, diğeryandan yurt dışındaki öğrencilerin gözetimi ve kontrolunusağlamak açısından Teftiş birimine bağlı “ÖĞRENCİMÜFETTİŞLİĞİ” kurum oluşturulmuştur.

Öğrenci Müfettişliği (***)Osmanlı İmparatorluğu zamanında, askeri gücü artırmak

amacıyla Avrupa’dan uzman davet edilirken, bu alanda elemanyetiştirmek üzere Avrupa’ya öğrenci gönderilmesine de başlanmış,18.yy.dan itibaren eğitim-öğretimle ilgili ilişkiler giderek artmış,Türk öğrencilerinin Avrupa’da çoğalması, bunların eğitim ve


davranışlarının denetim altında bulundurulması hususunda devletçebazı tedbirler alınması gereğini ortaya koymuştur.

Milli Eğitim Bakanlığının ilk yurtdışı temsilciliği, 18 Mayıs1914 tarihli Memalik-i Ecnebiye’ ye Gönderilecek TalebeHakkındaki Nizamname adlı Tüzüğe dayalı olarak 17.10.1926 tarihve 4400 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla, yurtdışındaki öğrencilerindavranış, çalışma ve geçim durumlarının kontrolü amacıyla, AvrupaTalebe Müfettişliği adı altında Berlin’de kurulmuş, bu ilk temsilcilik2.Dünya Savaşından sonra Bonn’a nakledilmiştir.

Daha sonra, yine 1926 yılında Bakanlar Kurulu KararıylaParis’te ikinci bir Avrupa Talebe Müfettişliği kurulmasıgerçekleştirilmiştir. 1924 yılında hazırlanan Maarif Vekaletihesabına Memalik-i Ecnebiye’ ye Gönderilecek Talebeye aitTalimatnamede, 1927 yılında yapılan bir değişiklikle; yabancımemleketlerde öğrenim gören öğrencilerin çalışmalarını yakındankontrol etmek ve gerektiğinde yol göstermek üzere Bakanlıkça,üniversite veya yüksekokul öğretim üyelerinden, öğrencilerinçalıştığı dalda ihtisası olan birinin Muhabir Müderris olarakgörevlendirilmesi hükme bağlanmış; öğrenciler altı ayda bir ÖğrenciMüfettişliği aracılığıyla Muhabir Müderrise bir rapor göndererektakip ettiği dersler, yaptığı ödevler, katıldığı uygulamalar hakkındabilgi vermek ve Müderrisin vereceği talimata göre hareket etmekleyükümlü kılınmışlardır.

Bu uygulamadan da beklenilen verimin alınamadığıanlaşılınca, 16.4.1929 tarihinde Ecnebi Memleketlere GönderilecekTalebe Hakkında Kanun yürürlüğe konmuş, böylece resmi ve özelher kurum ve kuruluşun kendisinin yürütmeye çalıştığı yabancımemleketlere öğrenci gönderme işi, Milli Eğitim Bakanlığına görevolarak verilmiş; bu konudaki iş ve işlemler tek elde toplanırken dörtBakanlık Müfettişinin, Öğrenci Müfettişi olarak yurtdışındagörevlendirilebileceği hükme bağlanmıştır.

Ancak, 1416 sayılı kanuna rağmen gerekli kadrosağlanamamış; 1939 yılında yürürlüğe giren 3556 sayılı kanunlayurtdışı Öğrenci Müfettişi kadro sayısı 3’e çıkarılmış, bunadayanılarak Londra’da 3. bir büro kurulabilmiştir.


1945 yılına kadar Milli Eğitim Bakanlığının yurtdışıtemsilcileri olarak görev yapan Bakanlık Müfettişleri, 4737 sayılıkanunun yayımlanmasından sonra, bulundukları ülkelerde MisyonTemsilcilikleri Kurullarına katılarak Öğrenci Müfettişi ve KültürAtaşesi unvanını almış, böylece diplomatik bir statüye kavuşturularakgörevlerinin sınırı ve kapsamı genişletilip daha açık bir halegetirilmiştir.

Bu değişikliği takiben Bern’de (İsviçre’de) bir müfettişlikdaha kurularak, 1416 sayılı kanunun öngördüğü gibi öğrencimüfettişliği ve Kültür Ataşeliği sayısı (4)’e tamamlanmıştır.

Zaman içerisinde, sayıları artan ve devam ettikleri kurum vekuruluşlar itibariyle çok dağınık bulunan öğrencilerin teftiş vekontrollerine, öğretim ve stajlarıyla ilgili işlerin zamanında takip vesonuçlandırılmasına mevcut temsilciliklerin yetişememelerinedeniyle 2287 sayılı kanunun Bakanlık Müfettişleriyle ilgili 26.maddesi 6389 sayılı kanunla değiştirilirken ÖğrenciMüfettişliklerinde görevlendirilecek müfettiş sayısı da (7)’eçıkarılmış ve işlerin yoğun olduğu ülkelerde, gerektiğinde iki ÖğrenciMüfettişliği kurulmasına da imkan sağlanmıştır. Buna dayanılarakAlmanya’da ikinci bir Öğrenci Müfettişliği ve Bağdat’ta da birKültür Ataşeliği kurulmuş; ayrıca, bir Türk mühendisi tarafındanfahri olarak yürütülen öğrenci işleri için de New York’ta birmüfettişlik bürosu oluşturulmuştur.

Özetlenecek olursa; 1960’lı yıllara kadar,a) 1416 sayılı kanun çerçevesinde yurtdışına gönderilen

resmi öğrencilerin,b) 6660 sayılı kanunla, öğrenim için yurtdışına giden

olağanüstü yeteneklere sahip çocukların,c) kendi hesaplarına yurtdışında öğrenimlerini sürdüren

dövizli veya dövizsiz öğrencilerin,d) 4936 sayılı üniversiteler kanunun 62. maddesine göre

yurtdışına gönderilecek öğretim elemanlarının


e) bilgi, görgü ve ihtisaslarını artırmak amacıyla yurtdışınagönderilen kamu kurum ve kuruluşlarıyla, belediye veözel idare memurlarının,

yurtdışında bulundukları sürece öğrenimleri veya ihtisas çalışmalarıile ilgili her türlü iş ve işlemler, Milli Eğitim Bakanlığı ile o ülkearasındaki eğitim, öğretim ve kültür alışverişine ilişkin hizmetler,zaman içerisinde sayıları 6’a yükselen;

1) Merkezi, önceleri Berlin, 2.Dünya Savaşından sonra daBonn olmak üzere, Almanya;

2) Merkezi New York’ta olmak üzere, Kanada, Kore,Almanya, Brezilya, Meksika ve Uruguay’dan oluşanAmerika;

3) Merkezi Paris olmak üzere, Belçika, Hollanda, İspanya,Portekiz, Lüksemburg’ tan oluşan Fransa;

4) Merkezi Londra olmak üzere, İsveç, Norveç, Finlandiya,İrlanda ve İzlanda’dan oluşan İngiltere;

5) Merkezi Bern’de olmak üzere, Avusturya, İtalya veMalta’dan oluşan İsviçre;

6) Merkezi Bağdat olmak üzere, Ortadoğu ülkelerindenoluşan Irak Bölgesi Öğrenci Müfettişliği ve KültürAtaşeliği bürolarınca yürütülmüştür.

Bu bürolarda, Kültür Ataşesi ve Öğrenci Müfettişi dışında, işhacmine göre Başkatip, Katip ve Mahalli Katip kadrolarıyla yardımcıelemanlar da görev almışlardır.

1976 yılında Yurtdışı İşçi Çocukları Eğitim ve ÖğretimiGenel Müdürlüğünün kurulmasından sonra Öğrenci Müfettişlerine,bulundukları ülkedeki Türk İşçi çocuklarının eğitim-öğretim işleriylemeşgul olma görevi de verilirken, Öğrenci Müfettişlerininbulunmadığı ve işçi çocuklarının yoğun olduğu ülkelerde sadece buçocukların eğitim-öğretim hizmetleriyle ilgili iş ve işlemleriyürütmek,sorunlarına çözüm getirmek amacıyla, eğitimmüşavirlikleri oluşturulmuştur.


Öte yandan; yurtdışındaki vatandaşlarımızın kültürelbağlarının korunması, güçlendirilmesi, yayılması ve tanıtılmasıamacıyla, zaman zaman bazı ülkelerde Kültür Merkezlerikurulduğunu, ikili anlaşmalar doğrultusunda, karşı üniversitelerinTürkoloji Kürsülerinde veya ilgili enstitülerinde uzman elemanlargörevlendirildiğini, bunların da yurtdışında hizmet veren kurumlarolduğunu belirtmek gerekir.

Yurtdışı teşkilatının yapısında, 13.12.1983 tarih ve 189 sayılı(Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Yurt Dışında SürekliGörevlendirileceği Personel Hakkında Yönetmelik) K.H.K. ileyeniden düzenlemelere gidilerek Öğrenci Müfettişlikleri kaldırılmış,unvan birliği sağlanması düşüncesiyle Büyükelçilikler nezdinde (13)Eğitim Müşavirliği ile Başkonsolosluklar nezdinde de (16) EğitimAtaşeliği kurulmuş, yurtdışında görevlendirilecek bu elemanlardanbazılarının Teftiş Kurulu kadrolarını kullanmaları ve bunun için deönce Bakanlık Müfettişliğine atanmaları zorunluluğu sonaerdirilmiştir

(***) Bahir SORGUÇ, MEV Dergisi, Sayı:17 .

Maarif Eminlikleri ve Öğrenci Müfettişliklerinin önemiaçısından Maarif Vekillerinden Hasan Ali YÜCEL (1938-1946)’in bu görevlerle ilgili aşağıdaki durumunu değerlendirmekgerekir (****)

Mart 1924'te yürürlüğe giren Öğretim Birliği (Tevhid-iTedrisat) yasasının sonucu olarak, öğretim kurumlarının hepsi MaarifVekaleti'ne bağlanmış, bu çerçevede, Mustafa Necati döneminde(1926'da) Maarif Emirlikleri kurulmuş ve ülke Mıntıkalaraayrılmıştır. 1927 başında, Hasan-Âli, Reşat Şemsettin (Sirer) ilebirlikte "Mıntıka Müfettişleri" unvanıyla İstanbul Maarif Eminliğindegörevlendirilmişlerdir.

Müfettişlik döneminde, Hasan-Âli, öncelikle "yazı ve dilsorunları" üzerine yoğunlaşır. Tevfik Fikret'in batılılaşma(modernleşme) doğrultusundaki düşüncelerine ilgi duyar. O'nun"Tarihi Kadim-Doksan Beşe Doğru" adlı şiir kitabını Lâtin


harfleriyle yayınlamasının altında bu ilgi (ve hayranlık) yatmaktadır(Bu kitap Latin harfleriyle basılan ilk eserdir).

Hasan-Âli, 1929 sonunda İkinci Sınıf Maarif MüfettişUmumiliğine yükselir. Maarif Emirlikleri kaldırılınca MaarifVekaleti Teftiş Kurulu Üyesi olur. 1930'da Maarif Vekili CemalHüsnü (Toray), kendisini araştırma ve inceleme göreviyle Paris'egönderir.

Bu dönem, Hasan-Âli'nin "batı uygarlığıyla ilk kezkarşılaşması" açısından önemlidir. Bu süre içerisinde, öğretimkurumlarını inceler ve Fransız kültürü üzerine araştırmalar yapar.Oradaki Türk öğrencilerin denetimiyle görevli müfettiş Salih Zeki ileberaber Londra'ya iki haftalık bir teftiş gezisinde bulunur. Salih Zekigeri çağrılınca müfettişlik görevi Hasan-Âli'ye verilir. Bu aradaFransızca’sını geliştirmeye çalışır, opera ve tiyatro sanatlarıylailgilenir. 1930'un sonunda, geniş bir inceleme ve araştırma dosyasıylaTürkiye'ye döner. 1936'da bu incelemesini "Fransa'da Kültür İşleri"adıyla yayınlar

(****)(www.meb.gov.tr den Talim ve Terbiye KuruluBaşkanlığı Kurul Uzmanı S. ELÎBOL ve Figen EKEŞ tarafindanöncelikle M. Çıkar 'ın Türkiye İş Bankası Yayınları arasında yer alançalışması)

Zaman içinde, Milli Eğitim Bakanlığının kuruluş kanunundaçeşitli tarihlerde değişiklikler yapılmışsa da teftişin yapısı genelhatları ile korunmuştur.

Ülkemizde Cumhuriyetin ilanından sonra eğitim öğretimdebirliğin sağlanması ve okullaşma sürecinin hızlandırılmasında teftişciddi ve önemli roller üstlenmiş, değişim ve gelişim merkezi olarakicranın yanında ve önünde yer almış, Atatürk ilke ve devrimlerininbenimsenip yaşama geçirilmesinde belirleyici olmuş, olmaya dadevam etmiştir.

Anayasamızın 42. maddesi “ Kimse eğitim ve öğrenimhakkından yoksun bırakılamaz. Öğrenim hakkının kapsamıkanunla tespit edilir ve düzenlenir.”


Eğitim ve öğretim Atatürk İlkeleri ve İnkılâplarıdoğrultusunda; çağdaş bilim ve eğitim esaslarına göre Devletingözetim ve denetimi altında yapılır ” hükmüyle denetimi Anayasalbir görev olarak belirlemiştir. Yürütme birimleri elbette denetimişlevini yerine getirirler. Ancak, yalnızca bu işten sorumlu ve görevliolan birim hiç şüphe yok ki Milli Eğitim Bakanlığı Teftiş Kuruludur

3046 sayılı Bakanlıkların Kuruluş ve Görev EsaslarıHakkında Kanun’un 23. maddesi, 3797 sayılı Bakanlığımız TeşkilatKanunu’nun 27. maddesi;

“ Teftiş Kurulu Başkanlığı, Bakan’dan alacağı emir ve onayüzerine, Bakan adına:

a) Bakanlık teşkilatı ile Bakanlığa bağlı ve ilgili kuruluşlarınher türlü faaliyet ve işlemleriyle ilgili olarak teftiş,inceleme ve soruşturma işlerini yürütür.

b) Bakanlığın amaçlarını daha iyi gerçekleştirmek, mevzuat,plan ve programa uygun çalışmasını temin etmekamacıyla gerekli teklifleri hazırlar ve bakana sunar.

c) Özel kanunlarla verilen diğer görevleri yapar.Hükümleriyle görev, yetki ve sorumlulukları açıkça

belirlenmiştir.1739 sayılı Milli Eğitim temel Kanunu’nun 56 ve 58.

maddelerinde, Anayasal olan gözetim ve denetim görevininyürütülmesi Devlet adına Milli Eğitim Bakanlığına verilmiş olup buişlerin eksiksiz olarak yerine getirilmesinde Teftiş Kurulu birinciderecede sorumlu kılınmıştır.

Teftiş Kurulu Başkanlığı, diğer bakanlıklar gibi BaşbakanlıkTeftiş Kurulu Çerçeve Yönetmeliği’ne göre Tüzük ve Yönetmeliği ilegörev, yetki ve sorumlulukları, çalışma esasları ve ilkeleri belirlenmişetkinliklerini bu temel dayanaklarla yerine getirmektedir.


(Milli Eğitim Bakanlığı Teftiş Kurulu Tüzüğü;RG:19.02.1993/21501; Milli Eğitim Bakanlığı Teftiş KuruluYönetmeliği ;RG:03.10.1993/21717 ,Değişiklik 12.09.1998/23461)

Ayrıca, 1702, 4357, 222, 4306, 4359, 3308, 4702, 625 sayılıözel ve diğer genel yasalarımız, kalkınma planları, hükümetprogramları, şura kararları ile Teftiş Kurulu’na verilen görevlerini deyapmak durumundadır.

Buna göre;Teftiş Kurulu’nun görev merkezi Ankara’dır. İstanbul ve

İzmir de çalışma merkezi bulunmaktadır.Başkanlığın; Başkan, başmüfettiş, müfettiş ve müfettiş

yardımcısı olarak Ekim 2007 tarihi itibariyle kadrosunda (284)müfettiş bulunmaktadır. Bunların (148) müfettiş yardımcısı, (27)müfettiş ve (109) başmüfettiştir. Bunların (238)’ü Ankara, (16)’sıİstanbul ve (30) sı de İzmir merkezinde ikâmet etmektedir. Bayanbaşmüfettiş / müfettişlerin toplam sayısı (24) olup, bunların (10) i“ Kız Teknik Branşı”ndandır.

Merkezde, (4) Başkan Yardımcısı ve inceleme kurulunda da(6) başmüfettiş; İstanbul ve İzmir (1) er koordinatör ve İzmir’de (2),İstanbul’da (1) koordinatör yardımcısı görev yapmaktadır.

Cumhuriyetle yaşıt, geniş deneyimlere dayanan Teftiş Kurulu;kurum kültürünü oluşturmuş, misyonunu, vizyonunu ve temeldeğerlerini belirleyerek hayata geçirmiştir.

Başkanlığımız; çağın getirdiği değişim ve gelişmeleri doğrualgılayıp değerlendirmeyi; çalışanların sürekli eğitimi ile nitelikleriniyükseltmeyi; eğitim hizmetinden yararlananların memnuniyetinisağlamayı; problemlerin çözümünde ve eğitim yönetiminde kararalma süreçlerinde ilgililerin tam katılımını gerçekleştirmeyi; kararalmada veri kullanmayı yaygın hale getirerek verilerle yönetimanlayışını hakim kılmayı; İnsanlık onurunu her şeyin üstünde tutmayıve yüceltmeyi hedefleyen Toplam Kalite Yönetimi felsefesinikurumda yerleştirmeyi amaç edinmiştir.


Bu amaca ulaşmak için Teftiş Kurulunun ilkeleri: ToplamKalite Yönetimi uygulamalarının bir plân dahilinde yürütülmesi;müfettişlerin, karar süreçlerine gönül, el ve beyin gücüylekatılımlarının sağlanması; ekip çalışmasının ön plânda tutulması;öz değerlendirme yönteminin uygulanması; kurumsal ve bireyselamaçlar arasında denge sağlanarak çalışanların iş doyumunun gözönünde bulundurulması; çalışanlara, problemin bir parçası olmakyerine, çözümün bir parçası olma anlayışının benimsetilmesi;öğrenen birey , öğrenen organizasyon anlayışının plânlı birşekilde kurumsallaştırılması; “Ben” yerine “Biz” anlayışınınhakim kılınması için gerekli eğitim çalışmalarının yapılması esasalınmıştır.

Bu çalışmalarla: hizmetten yararlananların memnuniyetininsağlanabileceği; hizmet üretim süreçlerinin sürekli gözdengeçirilerek hataların önceden tespit edilip önlem alınmak suretiyleen aza indirilebileceği; böylece kaynakların amaçlara yönelikkullanılabileceği; uygun bir kurum kültürü oluşumununsağlanabileceği; en az maliyetle en iyi sonucun alınabileceği;müfettiş sorunlarının, Kalite Yöntem ve Teknikleriyle yerindeçözebileceği; iş doyumunun, karar verme, yetki ve sorumlulukalmanın özendirilmesi; çalışanların niteliklerinin sürekligeliştirilmesi ve buna özendirilmesi ve iç talep bilinciningeliştirilmesi; müfettişler arasında, iş birliğine ve güvene dayalı biranlayışın oluşturulması; ben kusur/suç merkezli yerine biz ödülmerkezli bir anlayışın egemen kılınması çağdaşlaşmanın temelöngörüleridir.

Teftiş Kurulu üyeleri , Atatürk’ün şu özdeyişini ana ilkeedinmişlerdir.

“Yaptıkları işin doğruluğuna inanan insanlarçalışmalarının denetlenmesinden karşı fikirler ortayaatılmasından ve tercihleri üzerinde münakaşa yapmaktan zevkalırlar”


İç Denetçiler:Bu birim, Milli Eğitim Bakanlığı Müsteşarına doğrudan bağlı

Maliye Bakanlığı İç Denetim Koordinasyon Kuruluna karşı sorumlu,bir koordinatörün başkanlığında (12) iç denetçiden oluşmuştur.

İlköğretim Müfettişleri Başkanlıkları :İllerde teşkilatlanmış olup, illerdeki İlköğretim kurumlarının

denetimlerini bünyelerinde bulunan İlköğretim Müfettişlerivasıtasıyla yerine getirirler. İlköğretim Müfettişleri BaşkanlıklarıYönetmeliği 2505 Sayılı Tebliğler Dergisinde yayımlanmıştır.İlköğretim Müfettişleri İllerdeki görevlerini yerine getirirken MilliEğitim Bakanlığı İlköğretim Müfettişleri Başkanlıkları Rehberlik veTeftiş Yönergesindeki (2508 Sayılı Tebliğler Dergisi ) görevlerininyanı sıra; Bakanlık, Merkez Teşkilatı Teftiş Kurulundan ayrı olarakyönetmelik ve emirler doğrultusunda Vali’nin veya Milli EğitimMüdürü’nün vereceği muhakkiklik görevini de yerine getirirler.

İllerde görev yapan İlköğretim Müfettişi sayısı 2802 dir.Bunların(81) sı İlköğretim Müfettiş Yardımcısıdır. Toplam Bayan ilköğretim müfettişi/müfettiş yardımcısı sayısı (127)dır. Ayrıca, (319)İlköğretim Müfettiş Yardımcısı alınmış, atamaları devam etmektedir.İlköğretimde öğretmen denetimi yapan eğitim müfettişlerinin yanısıra görevli branş müfettişleri de bulunmaktadır.

Bakanlıkta, İlköğretim Müfettişlikleri Başkanlıklarının yerinialacak olan Eğitim Müfettişliği Yasası için çalışmalarsürdürülmektedir.

Yüksek Öğretimde DenetimYüksek Öğretim Kurulu Kanunun ( 2547 Sayılı Kanun)

9. Maddesinde( Değişik :17.8.1983 gün ve 2880/5 Maddesi)

Yükseköğretim Denetleme Kurulunun görevleri;a) Yükseköğretim kurumlarında eğitim-öğretim ve diğer

faaliyetlerin bu kanunda belirtilen amaca ve ana ilkelereuygunluğunu Yükseköğretim Kurulunca hazırlanacakesaslara göre ve onun adına denetlemek,


b) Yüksek Öğretim Kurulu Başkanı tarafından bu Kanunun53 ncü maddesine göre istenen soruşturmaları yapmak,

c) Yüksek öğretim Kurulu tarafından bu kanuna göreverilecek diğer görevleri yapmak,

şeklinde belirtilmiştir.

Şu anda Yüksek Öğretim Denetleme Kurulunda (1)Başkan, (7) üye görev yapmaktadır.

124 Sayılı KHK’ nin (7.10.1983 ) Dördüncü Bölümünde;Yükseköğretim Denetleme Kurulu İdari Teşkilatı ve Görevleri

Yüksek Öğretim Denetleme Kurulu başlığı altında 14 ncüMaddesinde belirtilmiştir. Bunlar;

1. Yüksek Öğretim Denetleme Kurulu İdari Teşkilatı veSekreterin Yönetiminde Kurul Sekreterliği bürosundanoluşur.

2. Kurul Sekreterliği bürosu, Kurul Başkanınca verilecekyazışma evrakı ve benzeri görevleri yapar.

ifadelerine yer verilmiştir.

Yükseköğretim Denetleme Kurulu Teşkilat, Görev veÇalışma Usulleri Yönetmeliği 3.8.1982 gün ve 17771 Sayılı ResmiGazetede yayınlanmıştır.


C. EFTA / EEA ÜLKELERİ


Yüzölçümü 41284 km2İsviçre Nüfus (2005) 7.3 MilyonNüfus Yoğunluğu 177 kişi/km2

SW Zorunlu Öğretim 9 yıl

http://:@www.admin.ch/


İSVİÇRE EĞİTİM SİSTEMİNİN ŞEMASI

Yaş

20

DoktaraMaster

ÜNİVERSİTETeknikYüksekOkullar

1918

GüzelSanatlar Meslek

YüksekOkulları

171615

GenelLise

TeknikLise

MeslekLisesi Güzel

Sanatlar Çıraklık

141312 ORTAOKUL111098

Zor

unlu

Eği

tim

7İLKOKUL

Öze

l Eği

tim

6 Okul Öncesi Eğitim5

4


1. İSVİÇRE’DE EĞİTİM DENETİMİİsviçre, (26) kantondan meydana gelmiş federe bir devlettir.

Devlet Başkanı ve Başbakan yoktur. Federal Konsey’e her yıl birtopluluk başkanı başkanlık yapar. Bundan dolayı bir merkezi EğitimBakanlığı yoktur. Kantonlar eğitim ve kültür yönünden özerkkuruluşlardır. Kantonlar kendi özelliklerine göre farklı okulsistemlerine sahiptir. Her kanton kendi okul sitemi ile öğünmektedir.

Resim dil olarak Almanca, Fransızca, İtalyanca ile Romanşcadenilen mahalli dil kullanılmaktadır.

Kantonların çoğunluğunda okulların sürekli gözetim vedenetimini yapan eğitimciler okul müfettişleridir. Tek istisnası, bellibir uzmanlık alanına sahip olmayan genel müfettişlerdir ve bunlarınbelli bir coğrafi bölgede sorumlulukları vardır. Belli kantonlardaeğitim alanındaki müfettişler bölge müfettişlerine belli zamanlardayardımcı olmaktadırlar. Zürih ve St.Gall kantonları farklı bir rejimöngörmektedirler; orada müfettişler dar anlamda yalnızca sınırlıgörevlerle, özellikle yönetsel alanlarla ya da bölgesel okulkomisyonları tarafından oluşturulan seküler kurumlara bırakılmışbulunan okulların genel denetimiyle görevlidirler.

Okul yönetimi de bir bölgeden diğerine önemli farklılıklargöstermektedir. Okul yönetimi yalnızca sınıf sayısı belli büyüklüğeulaşmış okullarda vardır. Genel olarak şu söylenebilir; İsviçre’ninAlmanik (Alemanique) kısmında zorunlu eğitim kapsamındakiokullarda, açıkça bir okul müdüründen bahsetme olanağı yoktur.Burada okul yönetiminin fonksiyonu; görevlerin dağıtılması vekoordinasyonu ile sınırlıdır. Kurumsal yönetimin (gözetim görevi vepedagojik uygulamalar) oldukça önemli olduğu İsviçre’nin Roman(Romande) kısmında ise durum biraz daha farklıdır; ortaöğretimde(secondaire II) okul yönetimi İsviçre’nin tamamında önemlidir, buyüzden zorunlu eğitim dönemi sonrası verilen ortaöğretimde okulidareleri üzerinde teftiş yoktur; İsviçre Ortaöğretim KurumlarıKomisyonu sertifikaların geçerliliği için gerekli şartların sağlanıpsağlanmadığını inceler. Kantonlar kendi gözetim organlarınıoluştururlar ve okul yönetimi de pedagojik açıdan kontrol yetkisinesahiptir.


Geçmişte müfettişlerden ve okul yöneticilerinden önceliklebeklenen denetim işlevi (ders planları, müfredat, pedagojikyöntemler, değerlendirme, öğrencilerin ödüllendirilmesi, vb.) veberaberinde gelen eğitim alanındaki yeniliklerin kanton genelindekabul edilen normlara uygunluğunun denetimiydi. Bu görevlertamamen ortadan kalkmadıysa, teftişin rolü diğer uzmanların daişbirliğiyle pedagojik uygulamalara ve rehberliğe dönüşmüştür.

Bern Kantonunun Okul Denetimi aşağıdadır.*Ortaöğretime bağlı okullarda bazı hususlar branş

müfettişlerince, ilköğretim okullarının denetimleri ilköğretimmüfettişlerince yürütülmektedir. Geniş yetkilerle donatılmışmüfettişlerin denetleme, idari ve pedagojik yardımda bulunmagörevleri vardır.

Yerel okul yetkilileri ve öğretmenlerin çalışmalarını yerinegetirip getirmedikleri; eğitim kurumlarını yeterli araç-gereçle donatıpdonatmadıkları; eğitim ortamlarının sağlıklı olup olmadığı; öğretmenaçığının giderilmesi için tedbir alınmasına nezaret etmek veşikayetlere bağlı kurum incelemelerini yapmak ve gerekli belgeleritoplamak, müfettişlerin görevleri arasındadır.

Müfettişlerin pedagojik yardım görevleri; okulun eğitim-öğretim alanındaki çalışmalarını kontrol etmek, zaman zamanöğretim kurumlarını ziyaret ederek çalışmalarını yerinde izlemek:eğitim araç-gereçleri ile kütüphanelerin öğretimi geliştirici yöndekullanılmasını sağlamak; okullarda eğitime uygun ortamoluşturmalarına yardım etmek; sınav sonuçlarına göreyönlendirmenin doğru yapılmasına öncülük etmek; öğretmenlerinçalışma ilkesi serbestliği ilkesine uygun olarak, okulun öğretiminingeliştirilmesi yönünde rehberlik yapmaktır.

Müfettişler KonferansıMüfettişler Konferansı, Eğitim Müdürünün davetiyle sık sık

toplanır. Eğitim Müdürü tarafından incelenmek ve görüş bildirmeküzere müfettişlere verilen işler, Müfettişler Konferansında ele alınır.Bunlar; yasal uygulamalar, emirler, kararlar, genel eğitim çalışmaları,yayınlar, resmi istatistikler ve iş bölümü konularını kapsar.


Ortaöğretim müfettişleri ve ilköğretim müfettişleri konferansabirlikte katılırlar. Konferans’a Eğitim Müdürü başkanlık eder veyamüfettişlerden birisini başkanlık etmek üzere görevlendirir.Toplantıya katılanlara toplantı katılım ücreti ödenir.

(* BOZKURT Nejat, Bern Kantonu’nun Okul Teftişi Notları)


Yüzölçümü 102819 km2İzlanda Nüfus (2005) 283361Nüfus Yoğunluğu 2.8 kişi/km2

IS Zorunlu Öğretim 10 yıl(6-15)yaş

http://:@www.mfa.is/


İZLANDA EĞİTİM SİSTEMİNİN ŞEMASI

Yaş25242322 Yüksek Öğretim21

Kurumları

20191817

Orta Öğretim Okulları

16151413121110

987

Z o

r u

n l

u E

ğ i

t i m

6

İLKÖĞRETİM

54321

Okul Öncesi öğretim


2. İZLANDANIN EĞİTİM DENETİMİİzlanda’nın yönetim şekli cumhuriyettir. Eğitim ve öğretimin

sorumluluğu merkezi ve yerel otoriteler tarafından kullanılmaktadır.Eğitim Bilim ve Kültür Bakanlığı; okul öncesi, ilkokul, ortaokul velise ile yetişkinlerin eğitim öğretiminden sorumludur. Zorunluöğretim süresi 6-16 yaşları arasında (10) yıldır.

Aslında Teftiş Kurulu diye bir kurul yoktur. Eğitim Bilim veKültür Bakanlığı, eğitim çalışmalarının kontrolundan vegözetiminden sorumludur. Bu sorumluluk eğitime ait bilgilerin eldeedilmesini kapsar. Daha çok yerel otoriteler, okul öncesi eğitimkurumlarının okul öncesi eğitimdeki çocuklara yardımcı olmak üzeredanışman olarak gözetmenler görevlendirilmiştir.

Bölgesel eğitim ofisleri, gözetmenleri vasıtasıyla,ortaokullarda kendi alanlarındaki dersleri izlerler. Gözetmenlerintetkikleri, yasal düzenleme ve başvuru esasına göre yapılır.

Yönetim Gözetimi ve Denetimiİzlanda”da bütün eğitim öğretim çalışmaları Eğitim Bilim ve

Kültür Bakanlığının yetkisi altındadır. Tarım kolejleri tarımBakanlığının yetkisindedir. İzlanda’da eğitim işleriyle normal olarakgörevli özel bir kuruluş yoktur. Eğitim, Bilim ve Kültür Bakanlığıbölgelerden bilgi toplayarak ve süreçleri takip ederek gözetimgörevini yapar

Okul Öncesi Eğitimde Yönetim Kontrolu ve DenetimOkul öncesi okulların çalışmaları Eğitim, Bilim ve Kültür

Bakanlığının yetkisi altındadır. Okul öncesi okulların gerçek işleriyerel belediyelerin sorumluluğuna verilmiştir. İzlanda’da okul öncesiokullar için normalde bir denetim kuruluşu yoktur. Her bir yerelbelediye ,sorumluluğundaki okul öncesi okullarında denetlemegörevine sahiptir. Okul kurulları, belediyelerde okul öncesi eğitimişleri için istihdam edilen belediye denetmenler ile bağlantı kurar.1994 düzenlemesine göre Eğitim Bilim ve Kültür Bakanlığı her yıl enaz bir oklunu iç değerlendirmesinin yapmakla görevlendirilmiştir.


Zorunlu Eğitim, Ortaöğretimde Yönetim Denetimi veKontrolu

Eğitim Bilim ve Kültür Bakanlığı gözetmenleri, eğitimkanunlarını ve düzenlemeleri belirlerler. Örneğin. yerel belediyelerinzorunlu eğitim kademesindeki görevlerin belirlenmesi gibi.Kanunlara uygun olarak okul kurulları ve belediyeler zorunlueğitimle ilgili düzenlemeye göre çalışmalarını sürdürürler.

Yüksek Öğretimde Yönetim Denetimi ve KontrolEğitim Bilim ve Kültür Bakanlığı yüksek öğretimin gözetim,

kotrol ve denetiminden sorumludur. Bakanlık kalite değerlendirmekurulu, bütün kademelerde iç değerlendirme kurallarını çalıştırarakdenetim ve kontrolu sağlar.


Yüzölçümü 160 km2Lihtenştayn Nüfus (2005) 33000Nüfus Yoğunluğu 206kişi/km2Zorunlu Öğretim 9 yıl (6-15) yaş

http://:@www.firstlink.li/


LİHTENSTAYN EĞİTİM SİSTEMİNİN ŞEMASI

Yaş

Lihten.Enstitüsü

Üniversite DışıYüksek Öğretim Felsefe

Akademisi FHL

19181716

TeknikLise Meslek

Lisesi Çıraklık

1514

GenelLise

1312

AkademikLise

Temel Eğitim Okulu

ÖzelOrtaokul

111098Z

orun

lu Eği

tim

7

İlkokul Özelİlkokul

654

Ana OkuluÖzelAna

Okulu


3. LİHTENŞTAYN’IN EĞİTİM DENETİMİ Lihtenştayn anayasal demokratik parlamenter bir monarji ileyönetilir. Bir prensliktir. Lihtenştayn küçük ölçekli (160 km2 lik) birPrenslik olduğu için kendi eğitim teşkilatını kurmamıştır.Zorunluöğretim süresi 6-14 yaşları arasında (9) yıldır.

Hükümet seviyesindeki Eğitim Bölümünde, eğitim-öğretimleilgili iş ve işlemlerin ile yayınların plânlaması yapılmaktadır. Eğitimsistemi başlangıçtan beri Prensliğin komşu ülkeleri, Avusturya veözellikle de İsviçre’ nin eğitim sistemi ile bağlantılılıkgöstermektedir. Bu durum özel eğitim okulları, mesleki eğitim veortaöğretimden sonraki eğitimde daha çok görülmektedir.

Lihtenstayn Eğitim Bölümü genellikle vatandaşlarının dışülkelerin eğitim kuruluşlarına devam edebilmeleri için düzenlemeyapar. Hepsinden önce okul müfettişleri, İlköğretim kademesinde özdeğerlendirme yoluyla, belirlenmiş kalite kurallarının okullarınındeğerlendirmelerini sağlıklı yapıp yapmadıklarını kontrol eder.Öğretmenler, haftalık zümre ve pedagojik toplantılarla kalitegeliştirme ve iyi hizmet verme yönünde gayret gösterirler.

Öğretmenlerin önerile üzerine zaman içerisinde eğitimde bazıilerlemeler sağlanmış, özellikle ortaöğretimin bir alt kademesi olanorta okullarda öğrencilerin değerlendirmelerinde performansdeğerlendirme ilkeleri belirlenmiştir. Ortaokullarda gelişmeninsağlanabilmesi için, 1995 de öneriler performans değerlendirmesisteminde istenilen düzeyde bir sonuç henüz elde edilememiştir.

Bütün okul ve yayın sisteminin kendi kendinideğerlendirimesi, yetkili okul müfettişleri tarafından performe edilir.Ortaöğetim kademesinde zümre öğretmenlerinin pedagoji komisyontemsilcileri tarafından teklif edilen kalitenin geliştirilmesi veyaygınlaştırılması çalışmaları sürdürülmektedir.

Lihtenştayn, okullar sisteminde özellikle mesleki eğitim veöğretmen eğitiminin kalite kontrolu, dış ülkelerden İsviçre veAvusturya dan sağlanmaktadır. Liselerdeki öğretmen gözetimindehem İsviçre, hem Avusturya sisteminden faydalanılmaktadır.

Bölgesel ve yerel okul yönetiminde merkezi sistemledeğerlendirme seçildiğinden, küçük ölçekli ülkede bölgesel birperformans değerlendirme sistemi kurulmamıştır.


Yüzölçümü 323758 km2Norveç Nüfus (2005) 4.4 Milyon

Nüfus Yoğunluğu 14 kişi/km2NO Zorunlu Öğretim 10 yıl(6-16)yaş

http://:@odin.dep.no/


NORVEÇ EĞİTİM SİSTEMİNİN ŞEMASI

Yaş

YÜKSEKÖĞRETİM Üniversite Dışı

Yüksek Öğretim19 Üniversite Sınavlarına Hazırlık18

Çıraklık veİş Deneyimi

1817

ORTAÖĞRETİM(Genel ve Mesleki Eğitim)

SanatEğitimi(Lise)

16151413121110

987

Z

o r

u n

l u

E ğ

i t i

m

6

İLKÖĞRETİM

54321



4. NORVEÇ’DE EĞİTİM DENETİMİNorveç parlamenter bir sisteme dayalı anayasal bir monorşi ile

yönetilmektedir.Norveç; (19) kantonda (439) belediyelik alanaayrılmıştır. Başşehri Oslo’ dur. Ulusal icra gücü (165) üyeliparlamento tarafından kullanılmaktadır.

Norveç Parlamentosu ve Hükümet, eğitimin amaçlarınıngerçekleştirilmesinden ve bütçe kaynaklarının kullanımındansorumludur. Norveç’te zorunlu öğretim süresi 6-16 yaşları arasında(10) yıldır.

Eğitim Araştırma ve Kilise İşleri Bakanlığı, Norveç’in ulusaleğitim politikalarını oluşturan, eğitim konuları ile ilgili en yüksekkamu yönetiminden sorumlu ajansıdır.

Merkezi hükümete karşı, eğitimden , bölgesel kademedekantonlardaki “Ulusal Eğitim Büroları” sorumludur. Kanton vebelediye yetkililerinin koordinatörlüğünde, “Ulusal EğitimBüroları”nın, gençlerin okul ihtiyaçlarını karşılama, yetişkinlerineğitime adaptasyonu sağlama görevleri vardır.

Müstakil belediyeler ilköğretim okullarından, kantonlar daortaöğretim okullarından sorumludur.

Norveç’te “ Teftiş Kurulu”na eş değer bir birim yoktur. 1992Yılında kabul edilen Eğitim Kanunun 14.Bölümünde “ Gözetlemeve Kontrol” bölümünde denetleme konusuna değinilmiştir. BuKanuna göre:

· Belediyeler , kendilerine bağlı okulların danışma ve rehberlikyayınlarını temin etmekten, eğitimi düzenlemekten , fırsat eşitliğinisağlamaktan sorumludur.

· Belediye gözetmenleri okulların faaliyetlerine katılacak, bubağlamda ihtiyaçları olan dokümanları temin edeceklerdir

Yönetim Gözetimi ve DenetimiNorveç”te Teftiş Kurulu yoktur. Mamafih, Ulusal Eğitim

Ofisi, bölgesel kademede merkezi hükümetin fonksiyonlarını yerinegetirmek üzere 1992 yılında her bölgede (kanton) kurulmuştur.


Ulusal Eğitim Ofisleri, Kantonlar ve Belediye kurullarıyla bağlantılıolarak çocuklar ve gençlerin eğitim ihtiyaçlarını kanuna uygun olarakbelirlerler

Ulusal Eğitim OfisiHer bir bölge (kanton)da Bir Ulusal Eğitim Ofisi 1992 yılında

kurulmuştur. Ofisin başkanı, Eğitim Müdürlüğünün başıdır. UlusalEğitim Ofisi; ilkokul ve ortaokul eğitim-öğretimi ile ortaöğretimdeyetişkinlerin özel eğitim ile bir ikinci dil olarak Norveççe’ninöğretiminden sorumludur.

Sorumluluklar, üniversiteler hariç olmak üzere bütün eğitimkademelerini kapsayacak şekilde genişletilir, bu sorumluklar en azuzaktan öğretmen eğitimi, okul işletmeleri çalışmalarınınkoordinesidir. Ofisler anayasal kuruluşlardır. Ofisler bir kalitedeğerlendirme fonksiyonlarına sahiptir, fakat her bir okul vebelediyeye danışmak önemlidir. Ulusal yetkililer ve öğretmenbirlikleri, aile, öğrenci ve öğretmen dernekleri de Ulusal EğitimOfislerinin sorumluluğundadır. Bütün Eğitim Ofislerinin ortaksorumluluklarına ilaveten, Bakanlık Ulusal Eğitim Ofislerinin özeldeğerlendirmelerini yapar. Örneğin Oslo ve Akershus EğitimOfisleri, ulusal ortaöğretim kademesinin sınavlarından veyapılmasından sorumludur. Sonuç olarak farklı ofisler farklı eğitimalanlarında görevlere sahiptir.

Ulusal eğitim ofislerinin ana görevleri aşağıdadır:

· Ulusal eğitim politikaları hakkında bilgi (amaçlar, önceliklialanlar, reformlar)

· Kalite değerlendirme ( raporlar, değerlemeler, sonuçanalizleri)

· Eğitimde lider eğiticiliği

· Hizmetiçi eğitim ve öğretmen eğitimi ( özellikle mevcutreformlarla ilgili olarak)

· İlerleme ve gelişme projeleri ( özellikle ulusal önceliklialanlarla ilgili olarak)


· Farklı eğitim kademeleri ile ilgilenme

· Yapı, gözetim, hakların korunmasında yasal uygulama

· Zorunlu ve ortaöğretim okulları sınavlardır.

Bölgesel Kademede DeğerlendirmeUlusal Eğitim Ofisleri başlıca görevlerinden birisi,

bölgelerindeki okul ve kurumlarda ulusal eğitimin amaçlarını pratikbilgilerden de yararlanarak gerçekleştirmektir. Ulusal Eğitim Ofisleri,Bakanlığa yıllık rapor verirler. Ulusal Eğitim Ofisleri, denetlemerolüne de sahiptir. Bu raporlarda belediyelerle yapılan toplantılar veistatistiki temel istatistik bilgiler yer alır.


D. ÖZETBu çalışmada; (27) Avrupa Birliğine üye, (3) Avrupa

Birliğine aday, (4) AEA/ EFTA ülkesi olmak üzere (34) Avrupaülkesinin eğitim denetimi incelenmiştir.

Bu ülkelerin eğitim denetimleri incelendiğinde; denetimkurumları oluşturan ve oluşturmayan ülkeler karşımıza çıkmaktadır.

Ülkelerin komşuluklarına, demokratik durumlarına ve idareşekillerine göre eğitim denetimi yapıları geleneksel bir özellikgöstermektedir. Diğer yandan denetim elemanları; müfettiş,denetmen, alanında uzman (eksper) gibi değişik unvanlarlaanılmaktadır.

Denetim kurulu oluşturmayan ülkeler; İskandinav ülkeleri(Finlandiya, İsveç, Norveç), Danimarka, Almanya, İzlanda veYunanistan ve Malta ‘dır. Bunlardan ilk beş ülke birbirine komşudurumundadır. İzlanda’nın ise bu ülkelerle balıkçılık dolayısıylayakın ilişkisi vardır. Bu devletler demokrasiyi çok iyi uygulayan gelirdüzeyleri yüksek ülkelerdir. Devlet yapısında yerel yönetimler güçlükılınmıştır. Eğitim yönetimi ve denetimi daha çok yerel yönetimlereve okul kurallarına bırakılmıştır. Denetim fonksiyonu, yerel yetkililerve okul kurulları tarafından yerine getirilmekte, daha çok gözetimşeklinde uygulanmaktadır. Denetim veya bunların yerine geçenyapılandırma, pedagojik yardımlar ve danışmanlık ön planaçıkmaktadır. Konusunda uzmanlaşmış eğitimciler, branş/alanöğretmenleri eğitim kurumlarına yardım sağlamaktadır. AvrupaBirliği ülkelerindeki kalite güvence sistemine dayalı olarakdenetimler yapılmakta bu denetimlerde de Okulların kendiÖzdeğerlendirmelerini yapmaları ön plana çıkmaktadır.

Avusturya’da eyaletler, İsviçre’de kantonlar denetimkonusunda da yetkili kılınmışlardır. Müfettişlerin yetki vesorumlulukları artırılmış olup, eğitimin her kademesinde görevalmışlardır. Müfettişler kanalıyla eğitimdeki aksamalar tespitedilmekte, gerekli tedbirler anında alınmaktadır.


Fransa, İtalya, İspanya, Portekiz, Belçika, Lüksemburg,İrlanda ve Birleşik Krallık’ ta eğitim denetimi ile ilgili merkezidüzeyde teftiş kurulları oluşturulmuştur.

Fransa’da Teftiş Kurulu geniş yetkilerle donatılmış, eğitimyönetimi ve eğitim denetimi kurulları vardır. Bu kurullarda eğitiminkurmayları olarak görülen müfettişler görev yapmaktadır. Bumüfettişlerden yönetim haricinde alandan olanların akademik unvanasahip olması ve doğrudan Bakanlar Kuruluna bağlı olarak çalışması,bağımsız denetimin önemini ortaya koymaktadır.

Belçika, üç topluluklu bir devlet olup, Fransızca, Almanca veFlemenkce konuşan toplulukların Teftiş Kurulları da ayrıoluşturulmuştur. Almanya’da teftiş kurulu olmadığından, Belçika’daAlmanca Konuşan Topluluğun Teftiş Kurulu oluşumunda Fransıztopluluğunun desteği görülmektedir.

Benelüks ülkelerinin (Belçika, Hollanda, Lüksemburg) eğitimdenetimlerinde benzer yönler bulunmaktadır.

İtalya’da önceleri Fransa’ya benzer bir merkezi denetimyapısı varken, idari yapı olarak bölgelere ayrılan ülkede, BakanlıkMüfettişleri, merkezin yanı sıra bölge koordinatörlüklerinde deçalışmaya başlamışlardır. Bakanlık Müfettişleri eğitim öğretimingelişimi konusunda etkin görev üstlenmişlerdir.

İspanya’da merkezi düzeydeki “Yüksek Denetim Kurulu”nunyanı sıra, özerk bölgelerde kendi iç yapılarına uygun “TeknikDenetim Kurulları” ihdas edilmiştir.

Eğitim Denetimi konusundaki en yeni düzenlemeyi BirleşikKrallık’ tan İngiltere ve Galler yapmıştır. İngiltere’de eğitim denetimidoğrudan Kraliçeye bağlı bir kurul tarafından yürütülmekte,28.07.1992 tarihli Eğitim Kanunu ile kurulan bu bağımsız kurulülkede OFSTED/ Eğitimde Standartlar Dairesi olarak bilinmektedir.OFSTED, bağımsız denetim guruplarınca yapılan denetimlerdenfaydalanarak, hükümetlerce uygulanmak üzere, eğitimin kalitesini vestandartları yükseltme konusunda parlamentoya öneriler sunmakta,hükümette bu öneriler doğrultusunda gerekli tedbirleri almaktadır.


Doğu Bloku grubundan ayrılan; Baltık ülkeleri ( Estonya,Letonya, Litvanya); Macaristan, Çek Cumhuriyeti, Slovakya,Polonya, Romanya ve Bulgaristan da benzer Teftiş Kurullarıoluşturulmuş, benzer sistemde denetim görevlerini yerine getirdiklerigörülmektedir.

Güney Kıbrıs’ın Avrupa Birliğine tam üye olmasına rağmen,Kıbrıs adasındaki eğitim denetimindeki durum tarihi sürece göre elealınmış, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinin üye olmamasına rağmenEğitim Denetimi de bu kapsamda değerlendirilmiştir.

Yugoslavya Federasyonu’ ndan bağımsızlığını kazananSlovenya Federal Almanya’nın desteği ile Avrupa Birliği’ne üyeyapılmış, Hırvatistan ve Makedoya’nın adaylık süreci devametmektedir. Bu ülkelerin eğitim sistemleri ve denetimi yapıları dabirbirine benzemektedir. Bu iki ülke ile birlikte Avrupa Biriliğininüçüncü aday ülkesi Türkiye’dir.

Türkiye’nin eğitim denetim yapısı incelendiğinde,Cumhuriyet Döneminde Teftiş; 1926 yılında çıkartılan 789 sayılıMaarif Teşkilatı Kanunu ve Maarif Eminliklerinin kurulması üzerine,müfettişlerin hak, yetki ve görevlerine ilişkin yönetmenlikhazırlanmış, bu yönetmelikte Müfettiş-i Umumi yerine VekaletMüfettişi unvanı kullanılmış ve müfettiş muavinliği kaldırılmıştır.

Vekalet Müfettişleri:a) Merkez Müfettişleri

1. Eğitim- Öğretim Müfettişleri2. Yönetim Müfettişleri

3. Müze ve Kütüphane Müfettişlerib) Mıntıka Müfettişleri

olmak üzere iki gruba ayrılmıştır.1931 yılında Maarif Eminliklerinin Kaldırılması ile mıntıka

müfettişleri merkez müfettişleri olarak tekrar görevlendirilmişlerdir.


Yurttaşların hak ve özgürlüklerinin yönetime karşıkorunmasında bağımsız bir denetim organı Ombudsmanlık AvrupaBirliği Ülkelerinde çok önemli görevler üstlenmiştir. Bu bağlamda daülkemizde 15.06.2007 gün ve 5521 Sayılı Kamu Denetçiliği(Ombudsmanlık) Kanunu kabul edilmiştir. Bu Kanun hükümleri,Anayasada yer almadığından şu anda işlevsel hale getirilememiştir.

Zamanın maarif eminleri görev aldıkları bölgelerde birerombudsman gibi görev yapmışlardır. Türkiye CumhuriyetindeTevhidi Tedrisat Kanununun bir amacıda, eğitim birliğinisağlamaktır. Türk Eğitim Sisteminde ki eğitim birliğininsağlanmasında zamanın Maarif Eminleri önemli görevlerüstlenmişlerdir

Türkiye’nin,Cumhuriyet Dönemi Teftiş yapısına baktığımızda;bu denetim yapısı Fransa ile çok yakın benzerlik göstermektedir. Budurumda da eğitim denetimi yapısını Fransa’dan örnek olarakaldığımız ortaya çıkmaktadır. Müze ve kütüphanelerin KültürBakanlığı’na devredilmesiyle ülkemizdeki bu bölümün denetimiKültür Bakanlığı Müfettişlerine devredilmiş, eğitim- öğretim veyönetim müfettişlerine de Bakanlık Müfettişi unvanı verilmiştir.

Eğitimde, uzun dönemli deneyimlerden ve çalışmalardan dahaiyi sonuç alınmaktadır. Olaylara küresel bakılmadığı sürece, telafisigüç hatalar ortaya çıkmaktadır. Kayıtlarda Türkiye vatandaşlarınınokur – yazarlık oranının yüksek olmasına rağmen, yerel yönetimlerdeeğitim görevi üstlenecek, eğitime yön verecek kapasite de vatandaşbulmak zordur. Bu bakımdan Bakanlık merkez teşkilâtı makrodüzeyde; eğitim planlaması, müfredatın geliştirilmesi, araştırma-geliştirme ve denetleme görevini sürdürmek zorundadır.

Diğer yandan bütün Avrupa ülkelerinde olduğu gibi, Türkiye’de de VIII. Kalkınma Plâna bağlı olarak hükümet programlarında “Performansa Dayalı Bir Ölçme ve Değerlendirmenin” yapılabilmesiiçin denetimin etkin, verimli ve ekonomik bir yapıya kavuşturulmasıiçin pilot çalışmalar sürdürülmektedir.

Avrupa Birliğine sunulan, “Türkiye’nin Katılım OrtaklığıBelgesinde”; “Orta Vadeli Öncelikler” arasında “İdari ve Adli


Kapasitenin Güçlendirilmesi “ başlığı altında:” * İç ve bağımsız malikontrol için yasal çerçevenin tamamlanması; iç denetim/kontrolişlevlerinin uyumu için hükümet içinde merkezi bir kuruluşunkurulmasının tamamlanması; harcama merkezlerinde içdenetim/kontrol ünitelerinin kuruluşunun tamamlanması; ulusal içhesap kontrolörleri/denetçileri için merkezi ve yerel düzeyde ve öncel(ex-ante) mali denetim düzeyinde "işlevsel bağımsızlığın"sonuçlandırılması” hükmü yer almıştı. Bu bağlamda 5018 sayılı MaliDenetim ve Kontrol Yasası yürürlüğe girmiş olup, mali konulardagenel bütçe harcamaları disiplin altına alınmıştır. Bu konudakiyapılandırma ve mali denetim konusunda iç denetçilerinatanmalarına ve yetiştirilmelerine devam edilmektedir.

Milli Eğitim Bakanlığında şu anda üçlü bir denetim yapısıoluşmuştur. Bu kapsamda, doğrudan Bakan’a bağlı Teftiş KuruluBaşkanlığı bünyesinde Milli Eğitim Bakanlığı Müfettişleri, malikonularda Müsteşara bağlı Maliye Bakanlığı İç DenetimKoordinasyon Kuruluna karşı sorumlu iç denetçiler ile İllerde MilliEğitim Müdürlüklerine bağlı olarak İlköğretim Müfettişleri görevyapmaktadır.


E. KAYNAKLAR:1.Structures of the Education and Initial Training Systems in

the European Union (EURYDICE & CEDEFOP), DG XXIIEducation, Training ant Youth,, 1995

2. Supplement to the Study on Structures of the education andInitial Training Systems in the European Union, Eurydice theInformation Network on Education in Europa, November 1997

3. Avrupa Birliği Üye Ülkelerinin Eğitim Sistemleri, MEBDış İlişkiler Genel Müdürlüğü, Ankara 1996

4 KASAPÇOPUR Ahmet, AB Ülkeleri Eğitim Denetimi, MEB Talim veTerbiye Kurulu Başkanlığı, Avrupa Birliği Masası, 1996

5. Meeting to Launch the IBE/MED Network Malta,November 1999

6. Avrupada Eğitime İlişkin Temel Veriler, AvrupaKomisyonu, MEB EURYDİCE, Ankara 2007

7. Bazı kaynaklar ilgili bölümlerin alt kısmında indisleriverilerek gösterilmiştir.

8. Yaralanılan internet adresleri ise aşağıdadır.

Avrupa Birliği Kurumları veya Yan KuruluşlarınınBilgi Kaynakları ve Web Adresleri

Kurumun /Yan Kuruluşun Adı web AdresiAvrupa Konseyi http://ue.eu.intAvrupa Komisyonu http://europa.eu.intAvrupa Birliği Ekonomik ve Sosyal Konseyi http://www.esc.eu.intAvrupa Birliği Bölgeler Komitesi http://www.cor.eu.intMesleki Eğitimi Geliştirme Merkezi http://www.cedefob.grAvrupa Eğitim Vakfı http://www.etf.eu.intAB’ nin Resmi Mevzuatı (Ücretli) http://www.europa.eu.int/celexAB’ nin Resmi Mevzuatı (Ücretsiz) http://europa.eu.int/eur-lexAB’ nin Günlük Haber Kaynağı http://www.europa.eu.intAB’ nin İstatistik Ofisi hhttp://europa.eu.int/en/comm/eurostatEurydice http://www.eurdice.org

http://:@ue.eu.int/

http://:@europa.eu.int/comm

http://:@www.esc.eu.int/




http://:@www.europa.eu.int/celex

http://:@europa.eu.int/eur-lex

http://:@www.europa.eu.int/spp/rapid.htm

http://:@europa.eu.int/en/comm/eurostat/serven/home.htm

http://:@europa.eu.int/eur-lex


Avrupa Birliği’ nin Türkiye BağlantılıBilgi Kaynaklarının web Adresleri

Avrupa Komisyonu TürkiyeTemsilciliği

http://www.deltur.cec.eu.inthttp://www.europtr.org.tr

Dışişleri Bakanlığı http://www.mfa.gov.trAvrupa Birliği Genel Sekreterliği http://www.abgs.gov.trAnkara Üniversitesi http://www.ankara.edu.trAnkara Üniversitesi ATAUM http://www.ankara.edu.trMilli Eğitim Bakanlığı http://www.gov.trDevlet Planlama Teşkilatı http://www.dpt.gov.trİktisadi Kalkınma Vakfı http://ikv.org.trODTÜ http://www.ces.metu.edu.trBogaziçi Üniversitesi IHAUM http://www.boun.edu.tr/cecesAnadolu Üniversitesi http://www.anadolu.edu.trAtatürk Üniversitesi http://www.atauni.edu.trKKTC Milli Eğitim Kültür veGençlik Bakanlığı

http://www.trncresidency.orghttp://www.mebnet.net

Avrupa Birliğine Üye Ülkelerin Eğitim Bakanlıkları veyaEğitimle İlgili Kurumların web Adresleri

1. Avusturya http://www.bmbwk.gv.at2. Belçika http://www.vızo.be3. Birleşik Krallık (UK) http://www.ofsted.gov.uk4.Bulgaristan http://www.minedu.government.bg5.Çek Cumhuriyeti http://www.msmt.cz6. Danimarka http://www.uvm.dk7.Estonya http://www.hm.ee8 Federal Almanya http://www.bmbf.de9. Finlandiya http://www.minedu.fi/minedu10. Fransa http://www.educatıon.gouv.fr11.Hollanda http://www2.minocw.nl12. İrlanda http://www.irlgov.ie/educ/Default.htm13.İspanya http://www.abc.es14.İsveç http://www.skolverket.se15. İtalya http://www.istruzione.it



http://:@www.mfa.gov.tr/

http://:@www.abgs.gov.tr/


http://:@www.ankara.edu.tr/rescenter/ataum


http://:@www.dpt.gov.tr/



http://:@www.boun.edu.tr/ceces

http://:@www.anadolu.edu.tr/




http://:@www.bmbuk.gv.at/

http://:@www.vzo.be/

http://:@www.ofsted.gov.uk/





http://:@www.bmbf.de/

http://:@www.minedu.fi/minedu/index.html

http://:@www.educaton.gouv.fr/

http://:@www2.minocw.nl/






…Kuzey Kıbrıs http://www.meb.net.net16.Güney Kıbrıs http://www.moec.gov.cy17.Letonya http://www.aic.lv18.Litvanya http://www.skvc.lt19.Lüksemburg http://www.men.lu20.Macaristan http://www.om.hun21.Malta http://www.abautmalta.com/education22.Polonya http://www.men.waw.pl23.Portekiz http://www.dapp.minedu.pt24.Romanya http://www.edu.ro25.Slovakya http://www.education.gov.sk26.Slovenya http://www.mss.edus.si27.Yunanistan http://www.ypeth.gr.english

Avrupa Birliğine Aday Ülkelerin Eğitim Bakanlıkları veyaEğitimle İlgili Kurumların web Adresleri

1. Makedonya http://www.mon.gov.mk2. Hırvatistan http://www.mzos.hr3. TÜRKİYE http://www.meb.gov.tr

Avrupa Birliği Ekonomik Alanındaki Ülkelerin web Adresleriİsviçre http://www.bbw.admin.chNorveç http://www.dep.no/ufd/engelskİzlanda http://www.brunnur.strj.isLiechtenstein http://www.firstlink.li

Komşu Ülkelerin Eğitim SistemindenYararlanan Prensliklerin web Adresleri Ülke Adı

San Marino http://www.Omniway.sm İtalyaVatikan http://www.vatican.va İtalyaMonoko http://www.gouv.mc FransaAndora http://www.ev.ad FransaLiechtenstein http://www.firstlink.li İsv.,Avu, Alm

http://:@www.meb.net.net/





http://:@www.om.hun/


http://:@www.men.waw.pl/






http://:@www.mon.gov.mk/

http://:@www.mzos.gov.hr/


http://:@www.usnew.com.education/

http://:@www.dep.no/ufd/engelsk

http://:@www.brunnur.strj.is/


http://:@www.omniway.sm/

http://:@www.ev.ad/

http://:@www.gouv.mc/

http://:@www.ev.ad/



Ahmet KASAPÇOPUR

Konya–Ereğli’ de 1946 yılında doğdu, ilkokulu Karaman-Ayrancı Hüyükburun Köyünde; ortaokulu Karaman - Ayrancı’ da,liseyi Konya-Ereğli’de tamamladı. 1965-1966 Öğretim YılındaKonya Selçuk Eğitim Enstitüsü Fen Bölümünü bitirdi.

İlk öğretmenlik görevine Siirt Eruh Ortaokulunda başladı,Konya Merkezde değişik okullarda Matematik Öğretmenliği yaptı.Karaman Akçaşehir ve Karaman Ayrancı’ da Okul Müdürlüğü veMatematik Öğretmenliği görevlerinde bulundu. 1968-1970 yıllarındaSarıkamış’ta yedek subay istikam teğmen olarak vatani görevinitamamladı.

Konya’ da Akşam okullarında öğretmenlik yaparken devamettiği Konya Devlet Mühendislik ve Mimarlık Akademisinden 1978-1979 öğretim yılında mezun olarak Makine Mühendisi unvanını aldı.

Konya Gazi Lisesi Matematik Öğretmenliğinden Milli EğitimBakanlığı Müfettişliğine 1983 Yılında atandı. 1992 yılındaBaşmüfettiş oldu.

Ankara Üniversitesi TÖMER’ de İngilizce dil öğretiminitamamladıktan sonra, 1993 yılında Ankara Üniversitesi AvrupaToplulukları Araştırma Uygulama Merkezinde Avrupa Birliği TemelEğitim ve Uluslararası İlişkiler Programlarını bitirdi.

Çeşitli dergilerde eğitim ve Avrupa Birliği eğitim politikalarıile ilgili yayınlanmış makaleleri bulunmaktadır.

İyi derecede İngilizce, az derecede Almanca bilmektedir.Evli, 3 çocuk babasıdır.

Documents

AB ülkelerinde eğitim denetimi