Hazırlayan :

Abdullah AKGÜNDÜZ

Danışman :

Yrd. Doç. Dr. Cenkmen R. BEĞBURS

Mayıs, 2012

T.CAKDENİZ ÜNİVERSİTESİSU ÜRÜNLERİ FAKÜLTESİ

Barbun Türlerinin Denizlerimizdeki Dağılımı

Sularımızda en fazla Akdeniz, Ege Denizi, Marmara Denizi kıyılarında

ve az miktarda da Karadeniz’de bulunurlar ( Atay ve Bekcan 2000).

Antalya Körfezi’nde Bulunan Barbun Balıklarının

Sistematikteki Yeri

Sınıf : Pisces

Alt sınıf : Osteichthyes

Takım : Perciformes

Familya : Mullidae

Cins : Mullus,Upenus

Tür : Mullus barbatus (Barbun balığı)

Mullus surmuletus (Tekir balığı)

Upeneus moluccensis (Paşa barbunu)

Upeneus pori (Nil barbunu)

Ülkemizde Yıllara Göre Avlanan Toplam Deniz Balıkları veBarbun Türleri Miktarları (Ton/Yıl)

2351

4464455

399 656

Ülkemizde Yıllara Göre Toplam Barbun Türleri

Avcılığı (Ton/Yıl)

7252

Antalya Körfezi’inde Yıllara Göre Avlanan Toplam Deniz Balıkları ve Barbun Türleri Miktarları (Ton/Yıl)

37

5

35.5

1427

Antalya Körfez’inde Yıllara Göre Toplam Barbun Türleri

Avcılığı (Ton/Yıl)

77.7

Mullus barbatus (LINNAEUS, 1758)

Yerel ismi : Barbun

Zoocoğrafik sınıfı : Atlanto-Mediterranean

Habitat : Demersal (Kumlu-Çamurlu)

Dağılımı : Marmara, Ege ve Akdeniz

Ġlk üreme boyu :13 cm

Avlanması gereken asgari boy : 13 cm

Mullus surmuletus (LINNAEUS, 1758)

Yerel ismi : Tekir

Zoocoğrafik sınıfı : Atlanto- Mediterranean

Habitat : Demersal (Kumlu-TaĢlı)

Dağılımı : Karadeniz, Marmara, Ege ve Akdeniz

Ġlk üreme boyu :11 cm

Avlanması gereken asgari boy :11 cm

M. barbatus

M. surmuletus

Barbun – tekir balığının ayırt

edici özellikleri:

- Barbun balığında başın üst profili dik ya dadike yakın durumdadır. Tekir balığında isebaşın üst profili tam eğiktir.

- Tekir balığında vücutta boyuna uzanan

belirgin sarı bantları bulunur. Barbun

balığında sarı bantlar belirgin değildir.

- Barbun balığının birinci sırt yüzgecirenksiz ya da pembemsidir. Tekir balığınınbirinci sırt yüzgecinde esmer bant ve sarılekeler bulunur.

Upeneus moluccensis (BLEEKER, 1855)

Yerel Ġsmi : PaĢa barbunyası

Zoocoğrafik sınıfı : Ġndo-Pasifik

Habitat : Demersal (Kumlu-Çamurlu)

Dağılımı : Güney Ege ve Akdeniz

Ġlk üreme boyu : 10 cm

Avlanması gereken asgari boy :10cm

Upeneus pori (Ben-Tuvia & Golani, 1989)

Yerel Ġsmi : Nil barbunu

Zoocoğrafik sınıfı : Ġndo-Pasifik

Habitat : Demersal (Kumlu-Çamurlu)

Dağılımı : Güney Ege ve Akdeniz

Ġlk üreme boyu : 10 cm

Avlanması gereken asgari boy :10cm

Antalya Körfezinde Barbun Avcılığı Yöntemleri ;

a) Uzatma ağları ile barbun avcılığı

b) Trol ile barbun avcılığı

c) Olta ile barbun avcılığı

a) Uzatma Ağları ;

- Ağ: 210d/1-2 no

- Yaka ipleri : 3-4 mm

- Tor göz açıklığı: 20-22 mm

- Yükseklik : 35-50göz

- Mantar : 2-3 no

- Kursun : 30-50 gr

- E : 0.50-0.55

- Ağ uzunluğu: 10-15 posta

1) Sade ağlarla (Galsama ağı ) :

1) Sade Ağlarla (Galsama ağı) Barbun avcılığı :

- Operasyon genellikle gün batımına yakın baĢlar.

- Ağlar kuzuluk oluĢturacak Ģekilde ‘S’ veya ‘Z’ atılır.

- Denizde kalma süresi 1-2 saattir . Bu süre sonunda ağlar

kaldırılır. Operasyon süresinin kısa olması diğer balıklara göre

barbunun dayanıksız olması ve diğer canlıların balığa zarar

vermemesi içindir.

- Aynı iĢlem sabaha karĢıda tekrarlanır.

2) Fanyalı Ağ:

- Tor Ağ: 210d/1-2 no

- Fanya : 210d/3-4 no

- Yaka ipleri :4-5 mm

- Tor göz açıklığı: 20-22mm

- Fanya göz açıklığı: 100-110mm

- Tor yüksekliği : 70-80 göz

- Fanya yüksekliği : 7-8 göz

- Mantar : 2-3 no

- Kursun : 30-50 gr

- E : 0.50-0.55

- Ftor: 0.60-0.70

2) Fanyalı ağlarla barbun avcılığı:

- Operasyon gün batımına yakın baĢlar.

- Ağlar galsamadaki gibi S ve Z Ģeklinde atılabilir

.

- Ağlar gün doğarken kaldırılır.

- Teknelerde genelde 2-3 kiĢi çalısır.

Balıkların ağda yakalanması nasıl olur?Baranov (1914)

Saplanarak

Galsamasından

Dolanarak

b) Trol ile barbun avcılığı:

Trol Kısımları:

Tel

Tel

Kapı

Kapı

Maça

Maça

Mantar yaka

Kurşun yaka

Halatlar

Ağ uzunluğu : 16-25 kulaç

Omuz geniĢliği : 600-1000 göz

Ağ göz açıklığı : 22 mm

Avcılık Eylül-Nisan ayları arasında yapılır.

Antalya bölgesinde trol tekneleri kıyıdan 2 mil uzaklıkta avlanmayabaĢlarlar.

Genellikle150 kulaçtan daha az derinlikte avcılık yapılacaksa 1 e 5 telverilir. 150 kulaçtan daha derinde avcılık yapılacaksa 1 e 3 tel verilir.

Genellikle derin suda çalıĢılırken kapıların suyu kesme açısı artırılır. Sığbölgede azaltılır.

Barbun avcılığında diğer avcılıklara göre daha fazla ağırlık kullanılır.

Ağırlığın miktarı avcılık yapılacak bölgeye ve kullanılacak ağa göre değiĢir.TaĢlık kumluk alanda çamurlu alana göre daha az ağırlık kullanılır

Teknede 4-7 kiĢi çalıĢır.

Genelde çekim hızı 2,5-3 knottur.

Genelde çekim süresi 2-4 saat arası değiĢir.

b) Trol ile barbun avcılığı

50 m

c) Olta ile barbun avcılığı:

Ana beden: 0.30-0.50mm

Fırdöndü: 3-6 no

Ara beden: 0.15-0.30mm

Köstekler: 0.15-0.30 mm

Köstek boyu: 10-20 cm

Köstekler arası : 15-25 cm

Ġğneler: 7-10 no

KurĢun: 50-100 gr

Kullanılan yemler:

Boru kurdu

Tavuk göğsü

Karides

Teke

Sübye

Madya

Midye

Sülünes

Kaynaklar:HOġSUCU H., 2000. Balıkçılık III (Avlama Yöntemleri) ,

Ege Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Yayınları No:59 Ders Kitabı Dizini No:27 , Ġzmir.

AKġIRAY F., 1987. Türkiye Deniz Balıkları ve Tayin Anahtarı II. Baskı ,

Ġstanbul Üniversitesi Rektörlüğü Yayınları No: 3490, Ġstanbul

ÖZVAROL, Z.A., ÖZBAġ, M., GÖKOĞLU, M., GÜLYAVUZ, H., BALCI, A., TAġLI,

A., PEHLĠVAN, M., KAYA, Y. 2003.

Antalya Körfezinde Avlanan barbunya (Mullidae) balıklarının Bazı Populasyon ve Üreme

Özelliklerinin Tespiti. Akd. Üniv. Bil. AraĢ. Pro. Yön. Bir. , Proje Yöneticisi,

(Proje No: 2001.01.0121.042) Antalya

ĠLKYAZ, Akın Türker Doktora Tezi,

Su Ürünleri Avlama ve ĠĢleme Teknolojisi Anabilim Dalı Tez Yöneticisi:

Prof. Dr. H. Tuncay KINACIGĠL ,Ağustos 2005

METE T., 2005. Yüksek Lisans Tezi Mersin Körfezi’inde Dağılım Gösteren Barbunya

Balığının (Mullus barbatus L. 1758) Bazı Büyüme Özeliklerinin Ġncelenmesi, Ankara

Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Ankara

T.C Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Antalya Ġl Gıda Tarım ve Hayvancılık

Müdürlüğü

http://www.fishbase.org

http://www.akudemi.net

http://www.sgk.tsk.tr

http://www.greenpeace.com

http://www.megep.meb.gov.tr