Ability and Obligation

Puwede o Maari - can

Dapat o Kailangan – need to or should

Infinitive Verbs

Mga Halimbawa

Maaari akong tumakbo ng malayong lugar./Maaaring tumakbo ako ng malayong lugar.Maaari kong takbuhin ang malayong lugar./Maaaring takbuhin ko ang malayong lugar.

Maaaring maglaro ng basketbol si Nate./Maaari si Nate maglaro ng basketbol.

Maaaring laruin ni Nate ang basketbol./Maaari ni Nate laruin ang basketbol

Puwedeng umakyat ng bundok si Ben.

Puwedeng akyatin ni Ben ang bundok.

Puwede siyang magbisikleta nang mabilis

Puwedeng bisikletahin niya nang mabilis.

Dapat tayong kumain ng almusal.(Dapat nating kainin ang almusal)

Hindi tayo dapat kumain ng almusal

Dapat mag-ehersisyo si Mila araw-araw.

Hindi dapat mag-ehersisyo si Mila araw-araw.

Kailangan akong magbasa ng libro mamayang gabi./Kailangang magbasa ako ng libro sa lunes/ngayon.

Kailangan kong basahin ang libro mamaya./Kailangang basahin ko ang libro.

Hindi ko kailangang basahin ang libro.

Hindi kailangang basahin ni Ben ang libro./ Hindi kailangan ni Ben basahin ang libro. Hindi ni Ben kailangang basahin ang libro.

Kailangang matulog nang maaga si Ben mamayang gabi.

Kailangan si Ben matulog nang maaga mamayang gabi.Kailangan ni Ben matulog nang maaga mamayang gabi.

Hindi kailangan ni Ben matulog nang maaga mamayang gabi.

Choose from the list below activities you can do. (Puwede/Maaari akong

________________)

Magluto ng pagkaing Pilipino/Lutuin and pagkaing Pilipino.Magbisikleta nang mabilisUmakyat ng bundok.Kumain ng balutMagluto ng Pagkaing Amerikano.Mag-aral ng maraming Foreign Languages.

Pag-aralan ang maraming Foreign Languages

Pumunta sa PilipinasMagbasa nang mabilis

Tumugtog ng piyano.Tumugtog ng biyolinKumain nang mabilis

Mag-aral ng maraming Foreign Languages.Pag-aralan ang maraming Foreign Languages

Pumunta sa PilipinasMagbasa nang mabilisTumugtog ng piyano.Tumugtog ng biyolinKumain nang mabilis

Mag-aral ng maraming Foreign Languages.

Pag-aralan ang maraming Foreign Languages

Pumunta sa PilipinasMagbasa nang mabilisTumugtog ng piyano.Tumugtog ng biyolinKumain nang mabilis

Sumayaw

Kumanta

Umarte sa harap ng kamera

Magsalita sa harap ng maraming tao.

Ano ang dapat gawin ng mga sumusunod:

Mga taong magbabakasyon sa Asya1. Dapat silang magbasa ng tungkol sa kulltura

ng Asya

2. Dapat nilang basahin ang tungkol sa kultura ng Asya.

3. Dapat silang magdala ng maraming pera.

4. Dapat silang magpabakuna.

5. Dapat silang magdala ng damit para sa mainit na lugar.

Mga estudyante sa kolehiyo1.Dapat silang mag-aral

ng mabuti.2.Dapat silang magbasa

ng libro sa klase araw-araw

3.Dapat kayong pumunta sa/ng klase para mag-aral

4.Dapat nilang pag-aralan ang takdang aralin sa bahay.

5.Hindi sila dapat matulog sa klase.

6. Huwag tumambay

Mga Magulang ng mga kabataan (teenager)

Kailangang matatag ang mga magulang.

Kailangang mahaba ang pasensiya.

Hindi sila dapat mag-akalang matalino ang mga bata.

Dapat silang sumigaw sa mga kabataan.

Kailangang parusahan ang anak kapag mababa ang grado.

Dapat silang pakainin ng masustansiya.

Mga taong mahirapDapat kumuha ng trabaho.

Dapat maligo araw-araw.

Dapat maghabla ang mga tao

Dapat may pag-asa sila/kayo.

Mga taong mayaman1. Kailangang magbigayan.2. Kailangang tumulong sa

mga mahirap.3. Kailangang mag-ipon.4. Dapat silang bumili ng

lahat ng bagay.5. Dapat gumawa sila ng

trabaho para sa mga tao.6. Dapat mamuhunan ng

mga eskuwelahan.

Ano ang puwedeng gawin ng mga sumusunod:

1.  Mga estudyanteng hindi nag-aaral

2.  Mga Pangulo ng mga bansa

3.  Mga kabataan

4.  Mga walang trabaho

5.  Mga taong mayaman

6.  Mga taong mahirap

Punan ang mga blanko sa pangungusap.

1.  Hindi dapat _________ ng kalsada ang mga maliliit na bata kung walang kasama.

2.  May ubo ka. Huwag kang __________ sa gabi. Dapat matulog ka ng walong oras gabi-gabi.

3.  Mahirap ang buhay ngayon.  Dapat ____________ ka sa pera.   Huwag bili nang bili.

4.  Puwede akong ___________ng almusal at hapunan ng mga tao sa bahay.

5. Maaari akong ________ ng mga kuwarto para maayos.

Punan ang mga blanko sa pangungusap.

6. Hindi ako puwedeng _________ .  Masakit ang paa ko.

7. Hindi ako maaring _____________ sa doktor.  May trabaho ako ngayon.

8. Puwede kong  ______ ang mga laruan at libro sa sahig para sa parti mamaya.

9. Maaari akong _______________ sa hagdanan.  Magaling na ang paa ko.

10. Puyat ako kagabi.  Kailangan kong ______________nang maaga.

Ilagay ang Pa at Na sa mga sumusunod na pangungusap

1.  Puwedeng kunin ang libro sa laybrari.a.Puwedeng nang kunin ang libro sa laybrarib.Puwedeng pang kunin ang libro sa laybrari

2.  Puwedeng lutuin ang mga gulay at karne para sa parti.ab

3.  Maaring hingin ng bata ang laruan sa babae.a.b.

Write possible statements for the following situations:1.  You are a travel agent, make a list of advice for

travelers to Asia2.  You are a teacher, advice your students on how

to be successful in school.3.  Make a list of things a parent can do to support

their children in school.4.  You are applying for the following jobs, make a list

of things that you can do in relation to the following positions:a.  Administrative Assistantb.  Marketing Executivec.  Teacherd.  Assistant to the President/CEO

Ano ang dapat, kailangan, at maaari mong gawin:1. Gustong tumawid ng kalye (street) ang mga bata.

Hindi dapat tumawid ng kalsada ang mga maliliit na bata kung walang kasama.

2. Marumi ang buong bahay. May salu-salo mamayang gabi._________________________________3. May ubo, sipon at lagnat ka. May iksamen ka bukas______________________________________4. Masakit ang ngipin mo. Hindi mo na kaya_________________________________5. Kakatapos mo lang ng kolehiyo. Wala kang pera._________________________________6. Nagtrabaho kagabi. Pagod na pagod ka na. May klase pa sa

umaga._________________________________

7. Tanghali na. Gutom na gutom ka. Hindi ka nagluto ng tanghalian.

_________________________________8. Masakit ang tiyan at ulo mo. _________________________________9. Ano ang maaari mong gawin sa bakasyon?_________________________________10. Ano ang puwede mong gawin sa “summer”?

_________________________________11. Ano ang puwede m+ong lutuin sa “birthday” ng

kaibigan mo?_________________________________

Isalin:You need to be careful when you go down the

stairs.

Dapat kang mag-ingat kung bumababa ka ng hagdan.

They should not clean up the kitchen.

Hindi dapat nilang linisin ang kusina.

They should clean the kitchen.

Dapat nilang linisin ang kusina. Dapat silang maglinis ng kusina.

I should drink juice. ___________________________________

I need to cook. ___________________________________

I need to go out. ___________________________________

I should go to class everyday. ___________________________________

I should rest. ___________________________________

You should not gossip. ___________________________________

He should consult a doctor. ___________________________________

You should go to bed./You should sleep. _______________________________

They should eat. ___________________________________