Upload
dangdang
View
214
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Professionele bachelor in het onderwijs: kleuteronderwijs campus Heverlee
LKO 526
DIVERSITEIT EN LEREN
MUZIKALE OPVOEDING
Blended traject
Academiejaar 2012–2013
Lector: Johan Theunis
Naam: .......................................................................
2
INHOUDSOPGAVE
1. Afrikaanse muziekcultuur : inleiding
2. Beschrijving Afrikaanse instrumenten
3. Associatiespel met instrumenten
4. Pentatoniek : instrumentale improvisatie op Orff-instrumenten
5. Kameroen : « La vie est belle »
6. Kongo : « Jambo »
7. Ethiopië : « Hoya hoye »
8. Ghana : « Kye kye kule »
9. West-Afrika : « Salematou yee »
10. Zuid-Afrika : « Mbube »
11. Bronnen
3
1. Afrikaanse muziekcultuur :
Inleiding
De Afrikaanse muziekstijl is heel verschillend van de Westerse muziekstijl.
Bij de Afrikaanse muziek ligt de nadruk vooral op ritme (meestal trommel
ritmes) en de muziek is niet gebonden aan regels. Terwijl bij de Westerse
muziek melodie en harmonie een belangrijke rol spelen, voorzien van
talrijke regels.
Afrikaanse muziek maakt veelvuldig gebruik van herhalingen.
Afrikaanse liederen hebben meestal een eenvoudige melodie, al schenkt
men er in Afrika minder aandacht aan dan aan het ritme. De melodie van
Afrikaanse muziek verloopt meestal als volgt: In het begin is er een sterke
stijging, gevolgd door een langzame melodiedaling zonder dat de
toonaard verandert.
Een van de meest gebruikte vormsoorten in de Afrikaanse muziek is de
RONDO-vorm: A-B-A-C-A-D-A-enz... De solist (strofe) en het koor
(refrein) die afwisselend zingen, waarbij de solist meestal improviseert.
Afrikaanse muziek heeft ook een speciaal karakter van vraag en ant-
woord (call and response). Bij Afrikaanse songs heb je meestal een vraag
en antwoordsituatie door een voorzanger en een koor die de zinnen
herhalen, waarbij het koor meestal het publiek is. Daarom is Afrikaanse
muziek spelen, erop dansen en ernaar luisteren een vorm van
communiceren en is Afrikaanse muziek beluisteren niet hetzelfde als
Westerse muziek beluisteren.
Muziek is een fundamenteel onderdeel binnen het sociale leven in Afrika .
Bij elk sociaal gebeuren wordt er gezongen of gedanst. Muziek schept een
band, zorgt voor samenhang. Een moeder die haar kind in slaap wiegt,
een gesprek tussen mensen, vrouwen die maniok stampen of kleren
wassen, kinderen die dammen, zelfs bedienden achter hun computer... er
wordt gezongen bij het werk en in de vrije tijd. De samenhang van
iedereen met elkaar en van alles wordt hierdoor benadrukt.
Bij uitgesproken muzikale gebeurtenissen is de samenhang met de sociale
situatie uiteraard het belangrijkste, want het doel van Afrikaanse muziek
is de deelname van zoveel mogelijk mensen.
In Afrika wordt muziek ook heel anders opgevat dan in Europa. In Afrika
is muziek niet zozeer een uiting van individuele gevoelens of van geloofs-
overtuiging van de gemeenschap, maar een deel van het sociale leven en
communicatie. De ingewikkelde, maar steeds in elkaar verstrengelde
ritmes vormen als het ware de gemeenschap. In veel gevallen gebruikt
men muziek in Afrika ook als middel voor het bestrijden van ziektes of
boze geesten of voor het gunstig stemmen van de goden. Muziek
4
bevordert de interactie tussen mensen en geeft individuen een plaats in
de gemeenschap.
Heel veel Westerse muziek vindt haar oorsprong in de Afrikaanse muziek.
Ook vandaag nog haalt de Westerse muziek inspiratie uit de muziek in
Afrika. De verspreiding van mensen uit Afrika over de hele wereld, als
gevolg van de slavenhandel en – in post-koloniale tijden – door emigratie
om economische en/of politieke redenen, beïnvloedde ook muziek van
over de hele wereld. Muziekstijlen als gospel, blues, rock en roll, rhythm
en blues, funk, salsa, bomba en hip hop ... allemaal vinden ze hun
oorsprong in Afrikaanse muziektradities. Ze delen karakteristieken zoals
complexe ritmes, een sterke nadruk op improvisatie, vraag – en antwoord
patronen (call and response) en polyritmiek (= het gebruik van meerdere
ritmes tegelijkertijd).
De mooie en ritmisch complexe Afrikaanse muziek weerspiegelt de rijke
diversitiet van het Afrikaanse landschap, de ontelbare inlandse Afrikaanse
talen, de rijke tradities en culturen en de boeiende bevolking.
Muziek is in Afrika verweven met het leven in zijn totaliteit:
Doorheen de muziek drukken de Afrikanen hun identiteit uit.
Het vieren van tradities gaat steeds gepaard met muziek en dans.
Liederen vertellen boodschappen, verhalen door. De liedtekst beklijft beter door het samengaan van melodie, tekst en ritme.
Verhalen worden al zingend doorverteld. Muziek is een vorm van communicatie.
Doorheen het zingen en uitschreeuwen van liederen dragen de Afrikaanse mensen hun hoop voor de toekomst uit.
Muziek verenigt mensen, schept verbondenheid.
Muziek geeft vreugde, kracht... heelt mensen.
5
2. Beschrijving
Afrikaanse instrumenten
1) Shekeré
Een kalebas is een veelgebruikte vrucht in heel Afrika. In het
dagelijkse leven doet de kalebas dienst als keukengerei, opbergmiddel
en speelgoed, maar ook als kunstvoorwerp.
Ook een groot aantal typisch Afrikaanse muziekinstrumenten is
vervaardigd uit, of gebaseerd op de kalebas in allerlei vormen en
grootte.
Enkele voorbeelden hiervan zijn de kora, shekeré (of djabara) en
balafoon. Maar de shekeké wordt zelf ook als volwaardig ritme
instrument gebruikt door er mee te schudden of met de hand op de
‘kralen’ te slaan.
2) Kalimba
Een kalimba of duimpiano is een in Afrika veelgebruikt instrument.
De tonen worden voortgebracht door het met de duimen aantokkelen
van metalen tongetjes die op een klankkast zijn gemonteerd : vandaar
de naam duimpiano.
Kalimba’s kunnen onder andere worden onderscheiden naar het aantal
metalen tongetjes.
De klankkast kan verschillende vormen hebben. Veelgebruikt is een 15
tot 20 cm stuk halfrond bamboe dat aan de kopse einden met
6
halfronde stukjes hout wordt afgesloten. Ook klankkasten van hout
komen voor.
Daarnaast wordt als resonator wel een halve kalebas gebruikt waar het
instrument in wordt geplaatst. Voor de metalen tongetjes worden bij
gebrek aan geschikt materiaal dikwijls stelen van lepels gebruikt.
3) Kes kes
Een Kes Kes of Kassang Kassang bestaat uit twee kleine kalebassen
(van de swawa boom), die gevuld zijn met zaadjes of steentjes en met
elkaar zijn verbonden door een stuk koord.
Kes kes worden bespeeld door één van de ballen in je hand te houden
en de andere bal, middels ritmische schudbewegingen om de hand
heen te laten draaien en op te vangen. Je kunt met één hand spelen of
met twee handen tegelijkertijd. De keskes worden traditioneel gezien
meestal alleen bespeeld door vrouwen die, als er geen muzikant in de
buurt is, toch willen dansen op een ritme.
4) Campana
De koebel of cowbell (ook wel campana genaamd) bestaat uit twee of
drie kleine platte bellen van brons of smeedijzer, verbonden door een
metalen staaf. Een koebel heeft geen klepel, maar er wordt met een
mallet op geslagen.
7
5) Wassakhoumba
De Wassakhoumba is een rammelaar, gemaakt van pompoen-
schijven.
6) Kesekeseni
Kesekeseni zijn rammelaars die in paren gespeeld worden. Ze
bevatten zaden of kleine metalen shells. De buitenkant is omwikkeld
met raffia.
7) Balafoon
De balafoon (een soort houten xylofoon) is een idiofoon die is
gemaakt van 17 tot 21 rechthoekige houten staven, gerangschikt van
lage naar hoge tonen. De staven worden over het algemeen gemaakt
van bénéhout. De staven worden op toon gebracht door iedere staaf
bij te schaven aan de onderzijde. Twee rijen kalabassen, bevestigd aan
de onderkant van de staven en gerangschikt van groot (lage tonen)
naar klein (hoge tonen), dienen als natuurlijke klankversterkers.
De staven zijn bevestigd op een raamwerk. De balafoon wordt
8
bespeeld met stokken waarvan het uiteinde meestal is bedekt met een
bal van rubber.
8) Waterdrum of djidundun
In oude tradities was de watertrommel een ritueel instrument dat
tijdens begrafenissen werd bespeeld, voor mystieke ceremonies, of om
de regen te roepen. Vandaag wordt het meestal gespeeld door
vrouwen of balletkunstenaars.
Men speelt een ritme op de hogere kalebas met de blote handen, met
speciale hamer-stokken of met kleine kalebassen in de vorm van een
gietlepel.
Afrikaanse muziek maakt veel gebruik van het ‘water’ als instrument.
Vooral bij het kleren-wassen maakten de vrouwen mooie ritmische
water-muziek: zie Youtube: ‘Waterdrumming’
9) Dundun
Dunduns hebben allemaal een cilindrische vorm, en zijn uitgerust met
2 huiden. Ze worden normaal horizontaal gehouden, en bespeeld met
één grote stok.
9
10) Djembé
De djembé (ook: djembeh, djembee, dzjembee of yembe) is een
trommel die voornamelijk afkomstig is uit West-Afrika: Mali, Guinee,
Senegal en de Ivoorkust. De traditionele djembé wordt met de hand
gemaakt. Een boomstam wordt uitgehold en bespannen met een
geitenvel. Dit vel wordt via een touw-bespanning op de djembé
bevestigd. De boom waarvan de traditionele djembés gemaakt worden
is de Leky. En de djembés heten origineel: Sambany.
11) Afrikaanse boogharp
De oudste vorm van een harp is een boogharp. De oudste vondsten
zijn rotstekeningen, die dateren uit de prehistorie. De harp is ontstaan
uit de pijl en boog. De jachtboog werd muziekboog, en had (uiteraard)
1 snaar. Men creëerde meerdere noten door meerdere muziekbogen
op een rij te zetten. De boogharp ontstond door meerdere snaren op
de muziekboog te zetten. Deze boogharp werd gebruikt in Afrika en
West-Azië, alwaar de harp meerdere snaren had en de klankkast
bestond uit een raamwerk van hout of twijgen met een dierenvacht
erover gespannen, en in Mesopotamië en Egypte. In Egypte stond de
harp hoog aangeschreven.
10
3. Associatiespel met instrumenten
Een associatiespel met muziekinstrumenten voor kleuters.
(= een idee van de Wereldwerkplaats vzw)
a) Experimenteren
Kinderen bekijken hun instrument en bedenken een aantal manieren
om het instrument te bespelen. (= experimenteren)
Kan je er op blazen ?
Kan je er op kloppen ?
Kan dit luid, kan dit heel zacht ?
Kan je met dit instrument nog andere dingen doen ? (bvb. je haar
kammen, autorijden, popje wiegen, … ?
Kan je het instrument vergelijken met een instrument dat je kent ?
(denk aan uitzicht,klank, …)
Ken je de naam van het instrument ?
Kan je misschien zelf een naam verzinnen voor het instrument ?
Geef nadien de juiste benaming van het instrument.
b) Raadspelletjes (visueel + auditief):
1) Er worden drie tot vijf verschillende instrumenten in de kring
gelegd.
Eén iemand mag één van de instrumenten beschrijven.
De rest van de groep raadt over welk instrument het
gaat.
2) Er worden drie tot vijf verschillende instrumenten achter een doek
of tafel
gelegd.
Eén iemand mag één van de instrumenten bespelen. De
rest van de groep mag het instrument niet zien.
De rest van de groep raadt over welk instrument het
gaat.
Kent er ook nog iemand de juiste naam ?
11
4. Pentatoniek : instrumentale
improvisatie op Orff-instrumenten
Heel veel kleuterliederen en kinderliederen uit allerlei culturen kunnen
heel eenvoudig in de pentatoniek (= 5 tonenreeks) worden begeleid.
Vooral multiculturele liederen komen daarvoor in aanmerking. Kijk
vooreerst goed of (bijna) alle noten van het lied zich hoofdzakelijk
beperken tot deze vijf !
Om te vinden in welke toonaard je zit kijk je vooreerst naar de
voortekening (= aantal kruisen en mollen aan de sleutel) en ver-
volgens naar de laatste noot van het lied. Is de laatste noot de naam
van de kleine toonladder, is het uiteraard de pentatoniek van de kleine
toonladder. Is de laatste noot van het lied een andere noot dan die van
de kleine toonladder, is het de pentatoniek van de grote toonladder.
Toontrappen (noten) van de pentatoniek zijn: 1 – 2 – 3 –- 5 – 6
Het basis-akkoord (= bourdon) van zowel de grote als de kleine
toonaard:
1e + 5e graad in de respectievelijke toonaard:
vb. in DO groot = do (1) + sol (5)
vb. in RE groot én in re klein = re (1) + la (5)
Vergelijkende tabel van de grote en kleine tertstoonladders :
GROOT Do Sol Re La Mi Si Fa# Do#
Klein La mi si fa# do# sol# re# la#
1# 2# 3# 4# 5# 6# 7#
GROOT Do Fa Sib Mib Lab Reb Solb Dob
Klein la re sol do fa sib mib lab
1b 2b 3b 4b 5b 6b 7b
1) Pentatoniek in DO groot of la klein = fa en si wegnemen!
Basis-akkoord (bourdon) in DO groot = do (1) + sol (5)
Staat het lied in la klein, gebruik je dezelfde noten als in Do groot,
maar met het basisakkoord: la (1) + mi (5)
12
2) Pentatoniek in FA groot of re klein = sib(si) en mi weg!
Basis-akkoord (bourdon) in FA groot = fa (1) + do (5)
Staat het lied in re klein, gebruik je dezelfde noten als in Fa groot,
maar met het basisakkoord: re (1) + la (5)
3) Pentatoniek in SOL groot of mi klein = do en fa/fa# weg!
Basis-akkoord (bourdon) in SOL groot = sol (1) + re (5)
Staat het lied in mi klein, gebruik je dezelfde noten als in Sol
groot, maar met het basisakkoord: mi (1) + si (5)
4) Pentatoniek in RE groot of si klein = sol en do/do# weg ! Let wel: fa# niet vergeten!
Basis-akkoord (bourdon) in RE groot = re (1) + la (5)
Staat het lied in si klein, gebruik je dezelfde noten als in Re groot,
maar met het basisakkoord: si (1) + fa# (5)
13
5. Kameroen: «La vie est belle» (1)
Kameroen
midden-Afrika
“La vie est belle”:
= lied in DO pentatoniek
do-re-mi -- sol-la (5 tonen)
(fa en si verwijderen)
14
6. Kongo : « Jambo » (2)
Kongo
midden-Afrika
“Jambo”:
= lied in FA pentatoniek
fa-sol-la -- do-re (5 tonen)
(si en mi verwijderen)
Gegroet in het Swahili !
Het Swahili is een Afrikaanse taal die vooral in Oost-Afrika gesproken
wordt door ongeveer 50 miljoen mensen.
Jambo ndugu betekent : “gegroet vriend”
Twaku salimia is een samentrekking van “Tunaku salimia” en betekent :
“we groeten je !”
Begeleiding met eigen slagwerk:
Tel 1 + 2 : klappen in de handen
Tel 3 + 4 : met de handen lichtjes zijwaarts wiegend naar
beneden veren in de lucht.
15
7. Ethiopië : « Hoya hoye » (3)
Ethiopië
Oost-Afrika
Hoya hoye
Hoya Hoye, is een traditioneel kinderliedje uit Ethiopië en wordt gezongen
door groepjes kinderen tijdens de Buhe festiviteiten rond Nieuwjaar.
Kinderen gaan al zingend van huis tot huis terwijl ze met wandelstokken
op het ritme van de muziek stappen. Ze zingen al rijmend lofbetuigingen
voor de bewoners van elk huis dat ze bezoeken met als doel giften te
ontvangen.
De leidende stem(men) die hier beantwoord wordt door de groep, is een
mooi voorbeeld van het vraag-en antwoord patroon dat veel voorkomt in
Afrikaanse muziek. Het wordt gebruikt in werkomstandigheden ter
ondersteuning en coördinatie van bepaalde handelingen en bewegingen,
en in wereldse en religieuze muziek om de gemeenschap uit te nodigen
om deel te nemen aan het gebeuren.
Engelse vertaling liedtekst :
Hoya Hoye - Ho
My lord - Ho
He was digging - Ho
And made a hole - Ho
And filled it with water - Ho
At that place - Ho
There is no human being - Ho
Not even a bird can be seen - Ho
Hoyish Hoy Lomitua (My Little Lemon)
Should I come around in the evening?
Tell the lion to get up and open the door.
CD : African Playground, A Musical Adventure for kids, Putumayo World
Music.
3 ideetjes om uit te werken in de klas :
1) De wereldkaart als mondiale ontmoetingsplaats: situeer Ethiopië
op de wereldkaart en verrijk met fotomateriaal/verhalen/ervaringen van
musicerende leeftijdsgenootjes uit Ethiopië.
16
2) Vraag in een gesprek of de kinderen ook al eens zingend van deur tot
deur zijn gegaan, vragend om giften. Bijvoorbeeld zoals ‘Nieuwjaar – of
Drie Koningen zingen’.
Er kan vergeleken worden hoe Nieuwjaar gevierd wordt bij ons en hoe het
gebeurt in Ethiopië. Hierbij niet focussen op verschillen, maar ook
zoeken naar gelijkenissen.
3) Maat – en ritmebeleving: kinderen stappen ritmisch rond terwijl ze op
elke neertijd met hun handen het geluid van een wandelstok die op de
grond bonst, nabootsen.
Hoya hoye is een voorbeeld uit de “African Playground Teaching Guide”.
Een initiatief dat kinderen d.m.v. muzikale activiteiten wil laten kennis
maken met de fascinerende muziekcultuur van Afrika.
http://www.putumayo.com/en/putumayo kids multi.php
Andere voorbeelden die je kan beluisteren op de
website:
Rock & roll playground: “Dream big!” (4)
„Sing loud! Jump high! Dream big!“
Dit lied kan meegespeeld worden in SOL
pentatoniek. (sol – la – si –- re – mi)
-> do en fa(#) verwijderen.
Songtekst: DREAM BIG!
Words & Music 2007 Roger Day
If you want to land on Mars…Dream Big! Or be a rock ‘n’ roller superstar…Dream Big! Or find the cure to a rare disease…Dream Big! Or learn to dance like a chimpanzee…Dream Big!
CHORUS It’s time to.... Sing Loud, Jump High, Dream Big! We’re gonna... Sing Loud, Jump High, Dream Big!
If you want to be a vet…Dream Big! Take loving care of everybody’s pet…Dream Big! And if want to dig up the world’s biggest dinosaur…Dream Big! Then take him to your favorite ice cream store…Dream Big!
CHORUS
17
You get one life. You gotta make it count. You get one life. You gotta make it count. You get one life. You gotta make it count. So dream big…yeah!
And if you want the world to sing…Dream Big! Or show the good things love can bring…Dream Big! And if you want to turn your enemy into your friend…Dream Big! And if you want to make sure hope never ends, We’re gonna make sure hope never ends, We’re gonna make sure hope never, ever ends!
CHORUS
Bron videoclip “Dream big!” : Surf naar : http://www.putumayo.com
Klik vervolgens op : putumayo kids Daarna op shop kids CD’s
Klik op de CD: Rock & roll playground. Scroll dan naar beneden voor de videoclip.
Jazz playground: Kinderjazz: “Gazooba!” (Australië)
“Ga – zoo – ba” (5)
Dit lied kan eveneens meegespeeld worden in
SOL pentatoniek. (sol – la – si –- re – mi)
-> do en fa(#) verwijderen.
Bron videoclip “Gazooba!” : Surf naar : http://www.putumayo.com
Klik vervolgens op : putumayo kids Daarna op shop kids CD’s
Klik op de CD: Jazz playground. Scroll dan naar beneden voor de videoclip.
18
8. Ghana : « Kye kye kule » (6)
West-Afrika
Kye key kule is een aanstekelijk traditioneel Afrikaans lied waarin
gebruik wordt gemaakt van het call and response principe.
Een activiteit die kinderen vertrouwd maakt met leiding geven en
volgen : de kinderen vormen een cirkel en de leider staat in het
midden van de kring. Hij of zij zingt voor en demonstreert de
bewegingen, de groep herhaalt. De bewegingen worden steeds lager
bij de grond gemaakt, van hoofd tot enkels. Nadat de laatste beweging
is uitgevoerd, springt iedereen met beide voeten omhoog bij ‘HEY!’.
Na een instrumentaal tussenspel wordt alles in een versneld tempo
uitgevoerd. Op het einde wordt Kye Kye kule 3 keer herhaald en als
slot zingt iedereen tesamen Key key kule hey!
KYE KYE KULE (Afrika, Ghana)
Ritmisch arrangement door Dan Schmitt
Kye kye kule Kye kye ko-fi nsa
Kofi sa langa Ketekyi langa Kum adende
Kum adende hey
Engelse vertaling: (hoofd, schouder, heup, knie, enkel)
Hands on your head
Hands on your shoulders
Hands on your waist
Hands on your knees
Hands on your ankles
Hands on your ankles Hey!
Leader: Kye Kye Kule (chay chay koo-lay)
Chorus: Kye Kye Kule
Leader: Kye Kye Kofinsa (chay chay koh-feen sah)
Chorus: Kye Kye Kofisa
Leader: Kofisa Langa (Koh-fee sah lahn-gah)
Chorus: Kofisa Langa
Leader: Kaka Shilanga (Kah-kah shee lahn-gah)
Chrous: Kaka Shilanga
Leader: Kum Aden Nde (koom ah-dehn day)
Chorus: Kum Aden Nde
Leader + chorus : Kum Aden Nde, HEY! (koom ah-dehn day)
19
9. West-Afrika: « Salematou yee » (7)
West-Afrika:
o Mali o Senegal
o Guinea o Ivoorkust
Wiegenlied (uit het boek JAMBO p. 7 + CD-track nr. 7)
Salamatou yee en Alimatou zijn namen van kinderen, of popjes die in
slaap gewiegd worden.
Bayo Dialla is een nonsenstekst om een wiegbeweging te begeleiden.
Bij het interculturaliseren van een thema kan dit lied aangebracht
worden wanneer poppenkindjes uit Afrika in de klas komen.
20
10. Zuid-Afrika : « Mbube » (8)
The Mahotella Queens (South Africa)
Track 3 – “Mbube” (1939: Solomon Linda)
Dit lied is de “oorspronkelijke” versie van “The lion king” !
Taal: Zulu
Njalo Ekuseni Uya Waletha Amathamsanqa
Yebo! Amathamsanqa
Refrein: Mbube
Uyimbube
Uyimbube
Uyimbube
Uyimbube, Uyimbube Mama We
He! He! He! He!
Uyimbube Mama
We We We We We We
Uyimbube, Uyimbube
Kusukela Kudala Kuloku Kuthiwa
Uyimbube, Uyimbube Mama
English: Every Morning You Bring Us Good Luck
Yes! Good Luck
Lion You're A Lion You're A Lion
You're A Lion
You're A Lion, You're A Lion, Mama! Hey! Hey! Hey! Hey! You're A Lion, Mama
Oh Oh Oh Oh Oh Oh, You're A Lion, You're A Lion
Long, Long Ago People Used To Say You're A Lion, You're A Lion, Mama
21
11. Bronnen
1. Afrikaanse muziekcultuur : inleiding
Deze tekst is gebaseerd op de website:
http://nl.wikipedia.org/wiki/Afrikaanse muziek
2. Beschrijving Afrikaanse instrumenten
De tekst en prenten komen van verschillende websites via
www.google.be
3. Associatiespel met instrumenten
Een idee van de ‘Wereldwerkplaats’, vzw
Kessel-Lo
4. Kameroen : « La vie est belle »
Kinderlied, opgenomen ter plaatse door Johan Theunis in een
dorpje in extreem Noord-Kameroen.
5. Kongo : « Jambo »
CD-album: Jambo ! Liedjes uit Afrika, Azie en Latijns-Amerika.
(2008) Een intercultureel zangproject. De Blokkendoos vzw.,
Track 1. www.deblokkendoosvzw.be
6. Ethiopië : « Hoya hoye »
CD-album : “African Playground” track 9
http://www.putumayo.com/en/putumayo kids multi.php
7. Ghana : « Kye kye kule »
CD-album : Nobody Else Like Me - Celebrating the Diversity of
Children. Cathy Fink & Marcy Marxer, track 2.
http://www.amazon.com/gp/product/B0010VDRRQ/ref=dm_sp_alb
8. West-Afrika : « Salematou yee »
CD-album: Jambo ! Liedjes uit Afrika, Azie en Latijns-Amerika.
(2008) Een intercultureel zangproject. De Blokkendoos vzw.,
Track 7. www.deblokkendoosvzw.be
9. Zuid-Afrika : « Mbube »
CD-album : “African Playground” track 3
http://www.putumayo.com/en/putumayo kids multi.php