21
Professionele bachelor in het onderwijs: kleuteronderwijs campus Heverlee LKO 526 DIVERSITEIT EN LEREN MUZIKALE OPVOEDING Blended traject Academiejaar 2012–2013 Lector: Johan Theunis Naam: .......................................................................

AFRIKA - Diversiteit en Lerenlerenindiversiteit.weebly.com/uploads/1/3/7/8/13783627/1213_diver... · In Afrika wordt muziek ook heel anders opgevat dan in Europa. In Afrika is muziek

Embed Size (px)

Citation preview

Professionele bachelor in het onderwijs: kleuteronderwijs campus Heverlee

LKO 526

DIVERSITEIT EN LEREN

MUZIKALE OPVOEDING

Blended traject

Academiejaar 2012–2013

Lector: Johan Theunis

Naam: .......................................................................

2

INHOUDSOPGAVE

1. Afrikaanse muziekcultuur : inleiding

2. Beschrijving Afrikaanse instrumenten

3. Associatiespel met instrumenten

4. Pentatoniek : instrumentale improvisatie op Orff-instrumenten

5. Kameroen : « La vie est belle »

6. Kongo : « Jambo »

7. Ethiopië : « Hoya hoye »

8. Ghana : « Kye kye kule »

9. West-Afrika : « Salematou yee »

10. Zuid-Afrika : « Mbube »

11. Bronnen

3

1. Afrikaanse muziekcultuur :

Inleiding

De Afrikaanse muziekstijl is heel verschillend van de Westerse muziekstijl.

Bij de Afrikaanse muziek ligt de nadruk vooral op ritme (meestal trommel

ritmes) en de muziek is niet gebonden aan regels. Terwijl bij de Westerse

muziek melodie en harmonie een belangrijke rol spelen, voorzien van

talrijke regels.

Afrikaanse muziek maakt veelvuldig gebruik van herhalingen.

Afrikaanse liederen hebben meestal een eenvoudige melodie, al schenkt

men er in Afrika minder aandacht aan dan aan het ritme. De melodie van

Afrikaanse muziek verloopt meestal als volgt: In het begin is er een sterke

stijging, gevolgd door een langzame melodiedaling zonder dat de

toonaard verandert.

Een van de meest gebruikte vormsoorten in de Afrikaanse muziek is de

RONDO-vorm: A-B-A-C-A-D-A-enz... De solist (strofe) en het koor

(refrein) die afwisselend zingen, waarbij de solist meestal improviseert.

Afrikaanse muziek heeft ook een speciaal karakter van vraag en ant-

woord (call and response). Bij Afrikaanse songs heb je meestal een vraag

en antwoordsituatie door een voorzanger en een koor die de zinnen

herhalen, waarbij het koor meestal het publiek is. Daarom is Afrikaanse

muziek spelen, erop dansen en ernaar luisteren een vorm van

communiceren en is Afrikaanse muziek beluisteren niet hetzelfde als

Westerse muziek beluisteren.

Muziek is een fundamenteel onderdeel binnen het sociale leven in Afrika .

Bij elk sociaal gebeuren wordt er gezongen of gedanst. Muziek schept een

band, zorgt voor samenhang. Een moeder die haar kind in slaap wiegt,

een gesprek tussen mensen, vrouwen die maniok stampen of kleren

wassen, kinderen die dammen, zelfs bedienden achter hun computer... er

wordt gezongen bij het werk en in de vrije tijd. De samenhang van

iedereen met elkaar en van alles wordt hierdoor benadrukt.

Bij uitgesproken muzikale gebeurtenissen is de samenhang met de sociale

situatie uiteraard het belangrijkste, want het doel van Afrikaanse muziek

is de deelname van zoveel mogelijk mensen.

In Afrika wordt muziek ook heel anders opgevat dan in Europa. In Afrika

is muziek niet zozeer een uiting van individuele gevoelens of van geloofs-

overtuiging van de gemeenschap, maar een deel van het sociale leven en

communicatie. De ingewikkelde, maar steeds in elkaar verstrengelde

ritmes vormen als het ware de gemeenschap. In veel gevallen gebruikt

men muziek in Afrika ook als middel voor het bestrijden van ziektes of

boze geesten of voor het gunstig stemmen van de goden. Muziek

4

bevordert de interactie tussen mensen en geeft individuen een plaats in

de gemeenschap.

Heel veel Westerse muziek vindt haar oorsprong in de Afrikaanse muziek.

Ook vandaag nog haalt de Westerse muziek inspiratie uit de muziek in

Afrika. De verspreiding van mensen uit Afrika over de hele wereld, als

gevolg van de slavenhandel en – in post-koloniale tijden – door emigratie

om economische en/of politieke redenen, beïnvloedde ook muziek van

over de hele wereld. Muziekstijlen als gospel, blues, rock en roll, rhythm

en blues, funk, salsa, bomba en hip hop ... allemaal vinden ze hun

oorsprong in Afrikaanse muziektradities. Ze delen karakteristieken zoals

complexe ritmes, een sterke nadruk op improvisatie, vraag – en antwoord

patronen (call and response) en polyritmiek (= het gebruik van meerdere

ritmes tegelijkertijd).

De mooie en ritmisch complexe Afrikaanse muziek weerspiegelt de rijke

diversitiet van het Afrikaanse landschap, de ontelbare inlandse Afrikaanse

talen, de rijke tradities en culturen en de boeiende bevolking.

Muziek is in Afrika verweven met het leven in zijn totaliteit:

Doorheen de muziek drukken de Afrikanen hun identiteit uit.

Het vieren van tradities gaat steeds gepaard met muziek en dans.

Liederen vertellen boodschappen, verhalen door. De liedtekst beklijft beter door het samengaan van melodie, tekst en ritme.

Verhalen worden al zingend doorverteld. Muziek is een vorm van communicatie.

Doorheen het zingen en uitschreeuwen van liederen dragen de Afrikaanse mensen hun hoop voor de toekomst uit.

Muziek verenigt mensen, schept verbondenheid.

Muziek geeft vreugde, kracht... heelt mensen.

5

2. Beschrijving

Afrikaanse instrumenten

1) Shekeré

Een kalebas is een veelgebruikte vrucht in heel Afrika. In het

dagelijkse leven doet de kalebas dienst als keukengerei, opbergmiddel

en speelgoed, maar ook als kunstvoorwerp.

Ook een groot aantal typisch Afrikaanse muziekinstrumenten is

vervaardigd uit, of gebaseerd op de kalebas in allerlei vormen en

grootte.

Enkele voorbeelden hiervan zijn de kora, shekeré (of djabara) en

balafoon. Maar de shekeké wordt zelf ook als volwaardig ritme

instrument gebruikt door er mee te schudden of met de hand op de

‘kralen’ te slaan.

2) Kalimba

Een kalimba of duimpiano is een in Afrika veelgebruikt instrument.

De tonen worden voortgebracht door het met de duimen aantokkelen

van metalen tongetjes die op een klankkast zijn gemonteerd : vandaar

de naam duimpiano.

Kalimba’s kunnen onder andere worden onderscheiden naar het aantal

metalen tongetjes.

De klankkast kan verschillende vormen hebben. Veelgebruikt is een 15

tot 20 cm stuk halfrond bamboe dat aan de kopse einden met

6

halfronde stukjes hout wordt afgesloten. Ook klankkasten van hout

komen voor.

Daarnaast wordt als resonator wel een halve kalebas gebruikt waar het

instrument in wordt geplaatst. Voor de metalen tongetjes worden bij

gebrek aan geschikt materiaal dikwijls stelen van lepels gebruikt.

3) Kes kes

Een Kes Kes of Kassang Kassang bestaat uit twee kleine kalebassen

(van de swawa boom), die gevuld zijn met zaadjes of steentjes en met

elkaar zijn verbonden door een stuk koord.

Kes kes worden bespeeld door één van de ballen in je hand te houden

en de andere bal, middels ritmische schudbewegingen om de hand

heen te laten draaien en op te vangen. Je kunt met één hand spelen of

met twee handen tegelijkertijd. De keskes worden traditioneel gezien

meestal alleen bespeeld door vrouwen die, als er geen muzikant in de

buurt is, toch willen dansen op een ritme.

4) Campana

De koebel of cowbell (ook wel campana genaamd) bestaat uit twee of

drie kleine platte bellen van brons of smeedijzer, verbonden door een

metalen staaf. Een koebel heeft geen klepel, maar er wordt met een

mallet op geslagen.

7

5) Wassakhoumba

De Wassakhoumba is een rammelaar, gemaakt van pompoen-

schijven.

6) Kesekeseni

Kesekeseni zijn rammelaars die in paren gespeeld worden. Ze

bevatten zaden of kleine metalen shells. De buitenkant is omwikkeld

met raffia.

7) Balafoon

De balafoon (een soort houten xylofoon) is een idiofoon die is

gemaakt van 17 tot 21 rechthoekige houten staven, gerangschikt van

lage naar hoge tonen. De staven worden over het algemeen gemaakt

van bénéhout. De staven worden op toon gebracht door iedere staaf

bij te schaven aan de onderzijde. Twee rijen kalabassen, bevestigd aan

de onderkant van de staven en gerangschikt van groot (lage tonen)

naar klein (hoge tonen), dienen als natuurlijke klankversterkers.

De staven zijn bevestigd op een raamwerk. De balafoon wordt

8

bespeeld met stokken waarvan het uiteinde meestal is bedekt met een

bal van rubber.

8) Waterdrum of djidundun

In oude tradities was de watertrommel een ritueel instrument dat

tijdens begrafenissen werd bespeeld, voor mystieke ceremonies, of om

de regen te roepen. Vandaag wordt het meestal gespeeld door

vrouwen of balletkunstenaars.

Men speelt een ritme op de hogere kalebas met de blote handen, met

speciale hamer-stokken of met kleine kalebassen in de vorm van een

gietlepel.

Afrikaanse muziek maakt veel gebruik van het ‘water’ als instrument.

Vooral bij het kleren-wassen maakten de vrouwen mooie ritmische

water-muziek: zie Youtube: ‘Waterdrumming’

9) Dundun

Dunduns hebben allemaal een cilindrische vorm, en zijn uitgerust met

2 huiden. Ze worden normaal horizontaal gehouden, en bespeeld met

één grote stok.

9

10) Djembé

De djembé (ook: djembeh, djembee, dzjembee of yembe) is een

trommel die voornamelijk afkomstig is uit West-Afrika: Mali, Guinee,

Senegal en de Ivoorkust. De traditionele djembé wordt met de hand

gemaakt. Een boomstam wordt uitgehold en bespannen met een

geitenvel. Dit vel wordt via een touw-bespanning op de djembé

bevestigd. De boom waarvan de traditionele djembés gemaakt worden

is de Leky. En de djembés heten origineel: Sambany.

11) Afrikaanse boogharp

De oudste vorm van een harp is een boogharp. De oudste vondsten

zijn rotstekeningen, die dateren uit de prehistorie. De harp is ontstaan

uit de pijl en boog. De jachtboog werd muziekboog, en had (uiteraard)

1 snaar. Men creëerde meerdere noten door meerdere muziekbogen

op een rij te zetten. De boogharp ontstond door meerdere snaren op

de muziekboog te zetten. Deze boogharp werd gebruikt in Afrika en

West-Azië, alwaar de harp meerdere snaren had en de klankkast

bestond uit een raamwerk van hout of twijgen met een dierenvacht

erover gespannen, en in Mesopotamië en Egypte. In Egypte stond de

harp hoog aangeschreven.

10

3. Associatiespel met instrumenten

Een associatiespel met muziekinstrumenten voor kleuters.

(= een idee van de Wereldwerkplaats vzw)

a) Experimenteren

Kinderen bekijken hun instrument en bedenken een aantal manieren

om het instrument te bespelen. (= experimenteren)

Kan je er op blazen ?

Kan je er op kloppen ?

Kan dit luid, kan dit heel zacht ?

Kan je met dit instrument nog andere dingen doen ? (bvb. je haar

kammen, autorijden, popje wiegen, … ?

Kan je het instrument vergelijken met een instrument dat je kent ?

(denk aan uitzicht,klank, …)

Ken je de naam van het instrument ?

Kan je misschien zelf een naam verzinnen voor het instrument ?

Geef nadien de juiste benaming van het instrument.

b) Raadspelletjes (visueel + auditief):

1) Er worden drie tot vijf verschillende instrumenten in de kring

gelegd.

Eén iemand mag één van de instrumenten beschrijven.

De rest van de groep raadt over welk instrument het

gaat.

2) Er worden drie tot vijf verschillende instrumenten achter een doek

of tafel

gelegd.

Eén iemand mag één van de instrumenten bespelen. De

rest van de groep mag het instrument niet zien.

De rest van de groep raadt over welk instrument het

gaat.

Kent er ook nog iemand de juiste naam ?

11

4. Pentatoniek : instrumentale

improvisatie op Orff-instrumenten

Heel veel kleuterliederen en kinderliederen uit allerlei culturen kunnen

heel eenvoudig in de pentatoniek (= 5 tonenreeks) worden begeleid.

Vooral multiculturele liederen komen daarvoor in aanmerking. Kijk

vooreerst goed of (bijna) alle noten van het lied zich hoofdzakelijk

beperken tot deze vijf !

Om te vinden in welke toonaard je zit kijk je vooreerst naar de

voortekening (= aantal kruisen en mollen aan de sleutel) en ver-

volgens naar de laatste noot van het lied. Is de laatste noot de naam

van de kleine toonladder, is het uiteraard de pentatoniek van de kleine

toonladder. Is de laatste noot van het lied een andere noot dan die van

de kleine toonladder, is het de pentatoniek van de grote toonladder.

Toontrappen (noten) van de pentatoniek zijn: 1 – 2 – 3 –- 5 – 6

Het basis-akkoord (= bourdon) van zowel de grote als de kleine

toonaard:

1e + 5e graad in de respectievelijke toonaard:

vb. in DO groot = do (1) + sol (5)

vb. in RE groot én in re klein = re (1) + la (5)

Vergelijkende tabel van de grote en kleine tertstoonladders :

GROOT Do Sol Re La Mi Si Fa# Do#

Klein La mi si fa# do# sol# re# la#

1# 2# 3# 4# 5# 6# 7#

GROOT Do Fa Sib Mib Lab Reb Solb Dob

Klein la re sol do fa sib mib lab

1b 2b 3b 4b 5b 6b 7b

1) Pentatoniek in DO groot of la klein = fa en si wegnemen!

Basis-akkoord (bourdon) in DO groot = do (1) + sol (5)

Staat het lied in la klein, gebruik je dezelfde noten als in Do groot,

maar met het basisakkoord: la (1) + mi (5)

12

2) Pentatoniek in FA groot of re klein = sib(si) en mi weg!

Basis-akkoord (bourdon) in FA groot = fa (1) + do (5)

Staat het lied in re klein, gebruik je dezelfde noten als in Fa groot,

maar met het basisakkoord: re (1) + la (5)

3) Pentatoniek in SOL groot of mi klein = do en fa/fa# weg!

Basis-akkoord (bourdon) in SOL groot = sol (1) + re (5)

Staat het lied in mi klein, gebruik je dezelfde noten als in Sol

groot, maar met het basisakkoord: mi (1) + si (5)

4) Pentatoniek in RE groot of si klein = sol en do/do# weg ! Let wel: fa# niet vergeten!

Basis-akkoord (bourdon) in RE groot = re (1) + la (5)

Staat het lied in si klein, gebruik je dezelfde noten als in Re groot,

maar met het basisakkoord: si (1) + fa# (5)

13

5. Kameroen: «La vie est belle» (1)

Kameroen

midden-Afrika

“La vie est belle”:

= lied in DO pentatoniek

do-re-mi -- sol-la (5 tonen)

(fa en si verwijderen)

14

6. Kongo : « Jambo » (2)

Kongo

midden-Afrika

“Jambo”:

= lied in FA pentatoniek

fa-sol-la -- do-re (5 tonen)

(si en mi verwijderen)

Gegroet in het Swahili !

Het Swahili is een Afrikaanse taal die vooral in Oost-Afrika gesproken

wordt door ongeveer 50 miljoen mensen.

Jambo ndugu betekent : “gegroet vriend”

Twaku salimia is een samentrekking van “Tunaku salimia” en betekent :

“we groeten je !”

Begeleiding met eigen slagwerk:

Tel 1 + 2 : klappen in de handen

Tel 3 + 4 : met de handen lichtjes zijwaarts wiegend naar

beneden veren in de lucht.

15

7. Ethiopië : « Hoya hoye » (3)

Ethiopië

Oost-Afrika

Hoya hoye

Hoya Hoye, is een traditioneel kinderliedje uit Ethiopië en wordt gezongen

door groepjes kinderen tijdens de Buhe festiviteiten rond Nieuwjaar.

Kinderen gaan al zingend van huis tot huis terwijl ze met wandelstokken

op het ritme van de muziek stappen. Ze zingen al rijmend lofbetuigingen

voor de bewoners van elk huis dat ze bezoeken met als doel giften te

ontvangen.

De leidende stem(men) die hier beantwoord wordt door de groep, is een

mooi voorbeeld van het vraag-en antwoord patroon dat veel voorkomt in

Afrikaanse muziek. Het wordt gebruikt in werkomstandigheden ter

ondersteuning en coördinatie van bepaalde handelingen en bewegingen,

en in wereldse en religieuze muziek om de gemeenschap uit te nodigen

om deel te nemen aan het gebeuren.

Engelse vertaling liedtekst :

Hoya Hoye - Ho

My lord - Ho

He was digging - Ho

And made a hole - Ho

And filled it with water - Ho

At that place - Ho

There is no human being - Ho

Not even a bird can be seen - Ho

Hoyish Hoy Lomitua (My Little Lemon)

Should I come around in the evening?

Tell the lion to get up and open the door.

CD : African Playground, A Musical Adventure for kids, Putumayo World

Music.

3 ideetjes om uit te werken in de klas :

1) De wereldkaart als mondiale ontmoetingsplaats: situeer Ethiopië

op de wereldkaart en verrijk met fotomateriaal/verhalen/ervaringen van

musicerende leeftijdsgenootjes uit Ethiopië.

16

2) Vraag in een gesprek of de kinderen ook al eens zingend van deur tot

deur zijn gegaan, vragend om giften. Bijvoorbeeld zoals ‘Nieuwjaar – of

Drie Koningen zingen’.

Er kan vergeleken worden hoe Nieuwjaar gevierd wordt bij ons en hoe het

gebeurt in Ethiopië. Hierbij niet focussen op verschillen, maar ook

zoeken naar gelijkenissen.

3) Maat – en ritmebeleving: kinderen stappen ritmisch rond terwijl ze op

elke neertijd met hun handen het geluid van een wandelstok die op de

grond bonst, nabootsen.

Hoya hoye is een voorbeeld uit de “African Playground Teaching Guide”.

Een initiatief dat kinderen d.m.v. muzikale activiteiten wil laten kennis

maken met de fascinerende muziekcultuur van Afrika.

http://www.putumayo.com/en/putumayo kids multi.php

Andere voorbeelden die je kan beluisteren op de

website:

Rock & roll playground: “Dream big!” (4)

„Sing loud! Jump high! Dream big!“

Dit lied kan meegespeeld worden in SOL

pentatoniek. (sol – la – si –- re – mi)

-> do en fa(#) verwijderen.

Songtekst: DREAM BIG!

Words & Music 2007 Roger Day

If you want to land on Mars…Dream Big! Or be a rock ‘n’ roller superstar…Dream Big! Or find the cure to a rare disease…Dream Big! Or learn to dance like a chimpanzee…Dream Big!

CHORUS It’s time to.... Sing Loud, Jump High, Dream Big! We’re gonna... Sing Loud, Jump High, Dream Big!

If you want to be a vet…Dream Big! Take loving care of everybody’s pet…Dream Big! And if want to dig up the world’s biggest dinosaur…Dream Big! Then take him to your favorite ice cream store…Dream Big!

CHORUS

17

You get one life. You gotta make it count. You get one life. You gotta make it count. You get one life. You gotta make it count. So dream big…yeah!

And if you want the world to sing…Dream Big! Or show the good things love can bring…Dream Big! And if you want to turn your enemy into your friend…Dream Big! And if you want to make sure hope never ends, We’re gonna make sure hope never ends, We’re gonna make sure hope never, ever ends!

CHORUS

Bron videoclip “Dream big!” : Surf naar : http://www.putumayo.com

Klik vervolgens op : putumayo kids Daarna op shop kids CD’s

Klik op de CD: Rock & roll playground. Scroll dan naar beneden voor de videoclip.

Jazz playground: Kinderjazz: “Gazooba!” (Australië)

“Ga – zoo – ba” (5)

Dit lied kan eveneens meegespeeld worden in

SOL pentatoniek. (sol – la – si –- re – mi)

-> do en fa(#) verwijderen.

Bron videoclip “Gazooba!” : Surf naar : http://www.putumayo.com

Klik vervolgens op : putumayo kids Daarna op shop kids CD’s

Klik op de CD: Jazz playground. Scroll dan naar beneden voor de videoclip.

18

8. Ghana : « Kye kye kule » (6)

West-Afrika

Kye key kule is een aanstekelijk traditioneel Afrikaans lied waarin

gebruik wordt gemaakt van het call and response principe.

Een activiteit die kinderen vertrouwd maakt met leiding geven en

volgen : de kinderen vormen een cirkel en de leider staat in het

midden van de kring. Hij of zij zingt voor en demonstreert de

bewegingen, de groep herhaalt. De bewegingen worden steeds lager

bij de grond gemaakt, van hoofd tot enkels. Nadat de laatste beweging

is uitgevoerd, springt iedereen met beide voeten omhoog bij ‘HEY!’.

Na een instrumentaal tussenspel wordt alles in een versneld tempo

uitgevoerd. Op het einde wordt Kye Kye kule 3 keer herhaald en als

slot zingt iedereen tesamen Key key kule hey!

KYE KYE KULE (Afrika, Ghana)

Ritmisch arrangement door Dan Schmitt

Kye kye kule Kye kye ko-fi nsa

Kofi sa langa Ketekyi langa Kum adende

Kum adende hey

Engelse vertaling: (hoofd, schouder, heup, knie, enkel)

Hands on your head

Hands on your shoulders

Hands on your waist

Hands on your knees

Hands on your ankles

Hands on your ankles Hey!

Leader: Kye Kye Kule (chay chay koo-lay)

Chorus: Kye Kye Kule

Leader: Kye Kye Kofinsa (chay chay koh-feen sah)

Chorus: Kye Kye Kofisa

Leader: Kofisa Langa (Koh-fee sah lahn-gah)

Chorus: Kofisa Langa

Leader: Kaka Shilanga (Kah-kah shee lahn-gah)

Chrous: Kaka Shilanga

Leader: Kum Aden Nde (koom ah-dehn day)

Chorus: Kum Aden Nde

Leader + chorus : Kum Aden Nde, HEY! (koom ah-dehn day)

19

9. West-Afrika: « Salematou yee » (7)

West-Afrika:

o Mali o Senegal

o Guinea o Ivoorkust

Wiegenlied (uit het boek JAMBO p. 7 + CD-track nr. 7)

Salamatou yee en Alimatou zijn namen van kinderen, of popjes die in

slaap gewiegd worden.

Bayo Dialla is een nonsenstekst om een wiegbeweging te begeleiden.

Bij het interculturaliseren van een thema kan dit lied aangebracht

worden wanneer poppenkindjes uit Afrika in de klas komen.

20

10. Zuid-Afrika : « Mbube » (8)

The Mahotella Queens (South Africa)

Track 3 – “Mbube” (1939: Solomon Linda)

Dit lied is de “oorspronkelijke” versie van “The lion king” !

Taal: Zulu

Njalo Ekuseni Uya Waletha Amathamsanqa

Yebo! Amathamsanqa

Refrein: Mbube

Uyimbube

Uyimbube

Uyimbube

Uyimbube, Uyimbube Mama We

He! He! He! He!

Uyimbube Mama

We We We We We We

Uyimbube, Uyimbube

Kusukela Kudala Kuloku Kuthiwa

Uyimbube, Uyimbube Mama

English: Every Morning You Bring Us Good Luck

Yes! Good Luck

Lion You're A Lion You're A Lion

You're A Lion

You're A Lion, You're A Lion, Mama! Hey! Hey! Hey! Hey! You're A Lion, Mama

Oh Oh Oh Oh Oh Oh, You're A Lion, You're A Lion

Long, Long Ago People Used To Say You're A Lion, You're A Lion, Mama

21

11. Bronnen

1. Afrikaanse muziekcultuur : inleiding

Deze tekst is gebaseerd op de website:

http://nl.wikipedia.org/wiki/Afrikaanse muziek

2. Beschrijving Afrikaanse instrumenten

De tekst en prenten komen van verschillende websites via

www.google.be

3. Associatiespel met instrumenten

Een idee van de ‘Wereldwerkplaats’, vzw

Kessel-Lo

4. Kameroen : « La vie est belle »

Kinderlied, opgenomen ter plaatse door Johan Theunis in een

dorpje in extreem Noord-Kameroen.

5. Kongo : « Jambo »

CD-album: Jambo ! Liedjes uit Afrika, Azie en Latijns-Amerika.

(2008) Een intercultureel zangproject. De Blokkendoos vzw.,

Track 1. www.deblokkendoosvzw.be

6. Ethiopië : « Hoya hoye »

CD-album : “African Playground” track 9

http://www.putumayo.com/en/putumayo kids multi.php

7. Ghana : « Kye kye kule »

CD-album : Nobody Else Like Me - Celebrating the Diversity of

Children. Cathy Fink & Marcy Marxer, track 2.

http://www.amazon.com/gp/product/B0010VDRRQ/ref=dm_sp_alb

8. West-Afrika : « Salematou yee »

CD-album: Jambo ! Liedjes uit Afrika, Azie en Latijns-Amerika.

(2008) Een intercultureel zangproject. De Blokkendoos vzw.,

Track 7. www.deblokkendoosvzw.be

9. Zuid-Afrika : « Mbube »

CD-album : “African Playground” track 3

http://www.putumayo.com/en/putumayo kids multi.php