aggiornamenti albanesi

1

Përditësimi Shqiptar

Albania100 Anni diIndipendenza

n. 13 - Dicembre 2012

RIVISTA DELLA CAMERA DI COMMERCIO ITALIANA IN ALBANIA

1912 - 2012

Shqipëria100 VjetPavarësi

Aggiornamenti Albanesi

2

3


C.C.I.A.

n. 13 - Dicembre 2012

RIVISTA DELLA CAMERA DI COMMERCIO ITALIANA IN ALBANIA

Albania100 Anni diIndipendenza

1912 - 2012

Shqipëria100 VjetPava rësi

AggiornamentiAlbanesiOrgano della C.C.I.A.Sheshi SkanderbejPallati i KulturësTiranë - AlbaniaTel. +355 4 2234243Fax +355 4 [email protected] NiditoImpaginazione e stampaLBN Editor

SommarioIndeksi

UN ANNO PIENO DI ATTIVITÀ 4NJË VIT I MBUSHUR ME AKTIVITETE 5

AUGURI ALBANIA! 6URIME SHQIPËRI! 7

28.11.1912- 28.11.2012: 100 anni: non li dimostra, ma sono tanti di più! 828 nëntor 1912 - 28 nëntor 2012: 100 vjeç: janë shumë më tepër nga sa tregon! 9

Ruolo propulsivo della Camera di Commercio Italiana in Albania di Massimo Gaiani 12Roli shtytës i Dhomës së Tregtisë Italiane në Shqipëri nga Massimo Gaiani 13

1° Semestre - 1° semestër

LA VICINA ALBANIA, PAESE DELLE OPPORTUNITÀ IMPRENDITORIALI 15SHQIPËRIA E AFËRT, VENDI I MUNDËSIVE PËR SIPËRMARRJE 15

TAVOLO ENERGIA: UN MODO CONCRETO DI FARE “SISTEMA PAESE” 17TRYEZA E ENERGJISE: NJË MËNYRË KONKRETE PËR TË BËRË “SKUADER” 17

MISSIONE A PRATO 19MISION NË PRATO 19

“TOSCANA - ALBANIA: CRESCERE INSIEME” Tirana - Scutari – Lezhe 20“TOSKANA - SHQIPËRIA: TË RRITEMI SËBASHKU” Tiranë - Shkodër – Lezhë 20

PROFUMI DI... VINI 21AROMË VERËASH 21

INVESTIRE IN FUTURO 21TË INVESTOSH NË TË ARDHMEN 21

2° Semestre - 2° semestër

XXI Convention mondiale delle Camere di Commercio Italiane all’Estero 22Konventa e XXI Botërore e Dhomave të Tregtisë Italiane Jashtë Vendit 23

“Nautica da diporto e il turismo nautico” 24“LUNDRIMI PËR ARGËTIM DHE TURIZMI DETAR” 25

“Degustazione del vino italiano” 28“Degustimi i verës italiane” 29

L’impegno di Federexport Piemonte nel sostenere il Made in Italy all’estero 30Impenjimi i Federexport Piemonte për mbështetjen e Made in Italy jashtë vendit 31

Istruzione Tecnico-Professionale: l’Impresa e la formazione 32ARSIMI TEKNIKO-PROFESIONAL: BIZNESI DHE TRAJNIMI 33

L’internazionalizzazione delle imprese ed il progetto di indirizzo della Camera di Com-mercio Italiana in Albania (C.C.I.A.) 36Ndërkombëtarizimi i ndërrmarjeve dhe projekti orientues i Dhomës së Tregetisë Italianenë Shqipëri (C.C.I.A.) 37

Accordo fra Finest S.p.A. e Camera di Commercio Italiana in Albania 38Marrëvëshje bashkëpunimi midis Finest S.p.A. dhe Dhomës së Tregetisë Italiane nëShqipëri 38


4

EDITORIALE di Luigi Nidito

Questo numero della rivista “Aggiornamenti Albanesi”, visto anche il periodo di fine anno in cui vede la luce, è tutto dedicatoalla presentazione, soprattutto per immagini, delle attività svolte dalla nostra Camera nel 2012.Dopo il rinnovo del Consiglio Direttivo e dopo la definizione degli incarichi interni, a cominciare dall’elezione del nuovo Presi-dente nella persona di Maurizio Zannier, avvenuta negli ultimi mesi del 2011, riportare gli eventi più significativi del 2012 è unmomento doveroso e necessario per testimoniare l’impegno della Camera nel mantenere fede all’intento dichiarato di voleressere il Direttivo del “fare”.Va dato atto, innanzitutto, allo staff della Camera, composto da Alda Bakiri, Segretario Generale, e da Anisa Alickolli di averrappresentato nel quotidiano la disponibilità ad affrontare e risolvere i più vari pro-blemi, che le decine e decine di potenziali investitori in Albania nel corso dell’annohanno sottoposto alla nostra struttura.Tutto ciò senza dimenticare i rapporti istituzionali da mantenere con le Autoritàalbanesi e con gli Uffici della nostra Ambasciata; quelli con la rete delle Camereitaliane all’estero, a cominciare dal costante rispetto delle disposizioni impartitedagli Uffici romani di Assocamerestero; ed in ultimo, ma aspetto ancor più impor-tante, la cura dei rapporti con tutti gli associati alla Camera.La nostra è una Camera giovane che, in coerenza con il comportamento tenutoanche nella precedente esperienza, come AIIOA, ha caratterizzato il proprio impe-gno commisurandolo alle disponibilità finanziarie senza fare “passi più lunghi dellagamba”. I risultati non sono mancati: a qualsiasi organismo del “fare” potrà sempresuccederne un altro più bravo, a patto che i più bravi “scendano in campo” per faree non solo per “giudicare”!Gli eventi riportati in questo numero sono l’espressione di una proiezione della real-tà camerale operativa, testimonianza necessaria per comunicare all’opinione pub-blica l’importanza della nostra presenza, nata per supportare imprese industriali ecommerciali nelle loro necessità.I Soci della Camera sono dei semplici “volontari”, consapevoli, però, di rappresenta-re tutti insieme in Albania una realtà conosciuta ed apprezzata, sia nelle Istituzionipubbliche che nella società civile, associazione capace di rispondere in concreto allerichieste di tutti quei servizi che abbiamo dichiarato di mettere a disposizione. ComeSoci volontari lo abbiamo fatto, lo facciamo e lo faremo ancor più e ancor meglio infuturo, con la speranza di poter dare per superato il pericolo che ci sia qualcuno, piùo meno influente, che, poi, non sappia far altro che giocare “nella” squadra perpestare l’acqua nel mortaio, anziché “per” la squadra (rispettandone i ruoli) peraffermare una presenza forte, cosa che gli albanesi sono in grado di leggere edapprezzare più di quanto qualcuno può pensare, magari per la scarsa conoscenza diquesto Paese.

UN ANNO PIENODI ATTIVITÀIl primo anno della PresidenzaZannier ha mantenutogli impegni del “fare” con unaserie di iniziative importanti.Valido il ruolo di sostegnooperativo dello staff della Camera

Vice Presidente Vicario C.C.I.A.

5


EDITORIAL nga Luigi Nidito

Ky numër i revistës “Aggiornamenti Al-banesi”, duke pasur parasysh edhe pe-riudhën e fundvitit në të cilën po del, idedikohet tërësisht prezantimit, mbi tëgjitha me imazhe, të veprimtarive tëzhvilluara nga Dhoma e Tregtise Italia-ne në Shqipëri për vitin 2012.Pas zgjedhjeve të reja për Këshillin e riDrejtues dhe pas ndarjes së detyrave tëbrendshme, duke nisur me zgjedhjen ePresidentit të ri te C.C.I.A. Z. MaurizioZannier, në muajt e fundit të vitit 2011,paraqitja e eventeve më domethënësetë vitit 2012 është detyrë e nevojshmepër të dhënë dëshminë e angazhimit të

marrë për të qenë Këshilli Drejtues “ ipunës”. Para së gjithash, duhet përmen-dur puna e stafit të Dhomës, të përbërënga Sekretarja e Përgjithshme Alda Baki-ri dhe nga Anisa Aliçkolli që kanë për-faqësuar në përditshmërinë e punës,gadishmërinë për të përballuar dhe zgji-dhur probleme nga më të ndryshmet qëdhjetra e dhjetra investitorë të intere-suar për Shqipërinë kanë paraqitur për-gjatë vitit pranë Dhomës së Tregtisë Ita-liane, pa harruar dhe marrëdhëniet in-stitucionale që duhen ruajtur me Auto-ritetet shqiptare dhe me Zyrat e Amba-sadës sonë, me rrjetin e Dhomave të

Viti i parë i presidencës Zannier mbajti angazhimet “për punë”të marra përsipër, me një sërë nismash të rëndësishme.I vlefshëm dhe roli mbashtetës i stafit të Dhomës

NJË VIT I MBUSHUR ME AKTIVITETE

Tregtisë Italiane në Botë, duke nisur merespektin e vazhdueshëm për sygjerimete Assocamerestero-s; pa harruar dhe njëaspekt edhe më të rëndësishëm,përkujdesjen e marrëdhënieve me të gji-thë anëtarët e Dhomës. Dhoma eTregtisë është e sapo krijuar dhe në viji-mësi të sjelljes që ka patur në përvojëne mëparshme si AIIOA, ka zhvilluar ve-primtarinë e saj sipas mundësive finan-ciare duke “i shtrirë këmbët sa ka jor-ganin”.Rezultatet nuk kanë munguar: çdo or-ganizmi që punon mund t’ia kalojë ku-shdo, por me kushtin që më të zotët “tëzbresin në fushë” për të vepruar e jopër të “gjykuar”!Eventet e përshkruara në këtë numërjanë shprehje e projektimit të një reali-teti që vepron, dëshmi e nevojshme përt’i komunikuar opinionit publik rëndësinëe pranisë tonë, e lindur për të mbështe-tur sipërmarrje industriale dhe tregtarenë nevojat e tyre. Anëtarët e Dhomësjanë vullnetarë “të thjeshtë” por tëvetëdijshëm se përfaqësojnë të gjithë sëbashku një realitet të njohur dhe të vle-rësuar në Shqipëri, si në Institucionetpublike ashtu edhe në shoqërinë civile,shoqatë që është në gjendje t’i përgji-gjet në mënyrë konkrete kërkesave përtë gjitha ato shërbime për të cilat jemiangazhuar se mund t’u përgjigjemi. Sivullnetarë e kemi bërë, e bëjmë dhe dota bëjmë edhe më mirë në të ardhmen,me shpresën se e quajmë si të kapër-cyer tashmë rrezikun se ekziston diku-sh, pak a shumë me influencë, i cili nukdi të bëjë tjetër veçse të luajë “në” skua-dër “për të rrahur ujë në hava”e jo “për”skuadrën (duke respektuar rolet), për tëafirmuar një prezencë të fortë, gjë qëshqiptarët janë në gjendje ta kuptojnëdhe ta vlerësojnë më shumënga sa mund të mendojëndonjë, ndoshta sepse e njehshumë pak këtë Vend.


6

La Camera di Commercio Italiana in Albania non come attoformale, ma come partecipazione sentita vuole, per prima cosa,manifestare, anche in occasione della pubblicazione dellarivista, il proprio sentimento di ammirazione e simpatia per ilpopolo albanese e, attraverso il ricordo delle celebrazioni delcentenario della dichiarazione di indipendenza, esprimere gliauguri per l’importante anniversario.28 novembre 1912-28 novembre 2012: 100 anni dalla dichiarazione di indipendenzafirmata a Valona da tanti patrioti, fra i quali Ismail Qemali.Non è un augurio formale come non può essere formale un augurio, per quanto espressoin maniera semplice, di veri amici ad un amico!Tutte le relazioni fra Italia e Albania sono sorrette da vicinanza e autentica amicizia,anche quando gli eventi avrebbero potuto portare su binari diversi.Non c’è bisogno, almeno per una volta, di richiamarci alla presenza in Italia, da secoli, diarberesh, che testimoniano il profondo legame fra le due popolazioni; non c’è bisogno,almeno per una volta, di ricordare l’accoglienza nel ‘90-’91 dei primi arrivi degli albanesi,che fuggivano dalla tragica caduta della dittatura comunista, per cercare pace e lavoro inItalia, né ricordare le tante occasioni di aiuti e cooperazione nella rinascita infrastrutturaledel Paese dopo il tracollo comunista.In questa occasione è sufficiente ricordare che, non solo per politica, nel periodo difficiledella nascita dei blocchi protagonisti della triste “guerra fredda”, la posizione dell’Italianel 1953 attraverso i massimi rappresentanti del Governo (Giuseppe Pella e, pochi mesidopo, Alcide De Gasperi) era: “L’Italia considera fondamentale il mantenimento dellaindipendenza e della sovranità dell’Albania”.In merito ai ventilati progetti di quel periodo su possibili spartizioni greco-jugoslave, la

frase, fra altre posizioni citate, è riportata in un articolo storico di GiovanniArmilotta, a pagina 62 nel numero 4 del periodico dello Stato Maggiore dellaDifesa Italiana.

(L.N.)

UN SECOLO DALLADICHIARAZIONE DIINDIPENDENZA.IN TUTTO IL PAESELA POPOLAZIONEHA PARTECIPATOAI FESTEGGIAMENTICON GRANDEENTUSIASMO

AUGURIALBANIA!

7


Dhoma e Tregtisë Italiane në Shqipëri, jo thjesht si një aktformal, por si një pjesmarrje e ndjerë, me rastin e publikimittë revistës, dëshiron pikë së pari të shprehë admirimin dhesimpatinë e saj për popullin shqiptar si dhe të përcjellë urimetpër 100 vjetorin e Pavarësisë së Vendit, në këtë përvjetor tërëndësishëm: 28 nëntor 1912-28 nëntor 2012: 100 vjet qënga shpallja e Pavarësisë, firmosur në Vlorë, nga shumëpatriotë ndër të cilët Ismail Qemali. Nuk është një urim formal,ashtu siç nuk mund të jetë formal një urim, edhe pse shprehurthjesht, i miqve të vërtëtë për një mik! Të gjitha marëdhënietndërmjet Italisë dhe Shqipërisë karakterizohen nga një miqësie vërtetë, edhe në rastet kur ndodhitë mund të kishin çuar nërrugë të ndryshme. Nuk është e nevojshme, të paktën për njëherë, të sjellim në vëmendje praninë shekullore të arbëreshëvenë Itali, të cilët dëshmojnë “in re ipsa” lidhjen e thellë midisdy popujve; nuk është e nevojshme, të paktën për një herë,të kujtojmë mikpritjen italiane në vitet ’90-’91, kundrejtshqiptarëve qe iknin larg nga rënia tragjike e diktaturëskomuniste, në kërkim të qetësisisë dhe të një pune në Itali, astë kujtojmë rastet e shumta të ndihmës dhe bashkëpunimitnë rilindjen infrastrukturore të Vendit, pas rënies së regjimit.Në këtë rast mjafton të kujtojmë, jo vetëm për politikë, nëpëriudhën e vështirë të lindjes së blloqeve protagonistë të“luftës së ftohtë”, pozicionin e Italisë në vitin 1953, shprehurpërmes përfaqësuesve më të lartë të Qeverisë (Giuseppe Pelladhe pak muaj më vonë Alcide De Gasperi) që ishte: “Italia ekonsideron si thelbësore ruajtjen e pavarësisë dhe tësovranitetit të Shqipërisë”. Për sa i përket projekteve të asajperiudhe, lidhur me një ndarje të mundshme ndëmjet grekëvedhe jugosllavëve, kjo frazë, ndër tjë tjera të cituara, ështëshkruar në një artikull historik të Xhovani Armilotës,në faqen 62 të numrit 4 të periodikut tëShtatmadhorisë të Mbrojtjes italiane. (L.N.)

NJË SHEKULL NGA SHPALLJA

E PAVARËSISË.

I GJITHË VENDI MORI PJESË

NË FESTIME ME ENTUZIAZËM

TË MADH

URIMESHQIPËRI!


8

28 novembre 191228 novembre 2012

Sono passati 100 anni da quando IsmailQemali il 28 novembre 1912 ha firmatoinsieme ad altri patrioti la dichiarazionedi indipendenza dell’Albania.

Un evento che ha sancito definitivamen-te la volontà del popolo alba-nese di darsi un’identità istitu-zionale dopo secoli di pazientefatica per mantenere integra la

100 anni:non li dimostra,ma sono tanti di più!

propria identità etnica e culturale nono-stante l’oppressione di “invasori” vicinie lontani.Solo la gelosa conservazione delle pro-

prie tradizioni, del-le ataviche regoleconsuetudinarie, in-sieme alla identitàlinguistica, hannoconsentito al popo-lo albanese di supe-rare come un fiumecarsico tutte le in-temperie della sto-ria per risfociare alcospetto del mondocon l’orgogliosa di-chiarazione di indi-pendenza.100 anni di esisten-za, però, e non deltutto 100 anni di in-dipendenza!Infatti il 28 novem-bre 1912 non sonocerto finiti i passag-gi difficili ed a volte

tragici nel percorso riservato a questoPaese dal fluire delle vicende storiche:la definizione dei confini; la “creazione”del Regno d’Albania; i difficili rapporti coni Paesi confinanti, compresa la vicina Ita-

lia fino all’occupazione fascista; la guer-ra sciagurata voluta dal nazi-fascismo ela sua conclusione che ha lasciato in ere-dità all’Albania il più rigido regime ditta-toriale comunista di tutto l’Est europeo.Praticamente dopo secoli di dominazio-ne ottomana, altri 90 anni di tribolazionie difficoltà.Eppure con giusto orgoglio il 28 novem-bre 2012 il popolo albanese ha celebra-to i 100 anni di indipendenza.Gli anni dal ’90 ad oggi sono stati anni didifficile transizione in cui il popolo ha do-vuto affrontare il pericolo di un tragicocollasso del Paese viste le disastrosecondizioni lasciate in eredità dal comu-

9


Kanë kaluar 100 vjet që kur Ismail Qe-mali, më 28 nëntor 1912 firmosi, sëbashku me patriotë të tjerë, Deklaratëne Pavarsisë së Shqipërisë.Një ngjarje kjo që vulosi një herë e për-gjithmonë vullnetin e popullit shqiptar përtë pasur një identitet institucional passhekujsh e shekujsh vuajtje dhe durimpër të mbajtur të paprekur integritetin evet etnik dhe kulturor, pavarësisht ngashtypja e “pushtuesve” të afërt dhe tëlargët.Vetëm të ruajturit me fanatizëm e tradi-tave, e rregullave të lashta zakonore, sëbashku me identitetin gjuhësor, i mun-dësoi popullit shqiptar kapërcimin njëllojsi një lumë karstik, të të gjitha vështirë-sive historike, për të rilindur përballëBotës me deklaratën e Pavarësisë. 100vjet ekzistencë, por jo plotesisht 100 vjetpavarësi!Më 28 nëntor 1912 sigurisht që nukmorën fund vështirësitë që shpesh shn-dërroheshin edhe në tragjedi, të rrugëti-mit të këtij Vendi përgjatë historisë: për-caktimi i kufijve; “krijimi “ i Mbretërisësë Shqipërisë; marëdhëniet e vështirame Vendet fqinje, përfshi edhe me Ita-linë deri në pushtimin fashist; lufta emallkuar e nisur nga nazi-fashishtët dhepërfundimi i saj që i la Shqipërisë si

100 vjeç:janë shumëmë tepërnga sa tregon!

28 nëntor 191228 nëntor 2012


10

nismo del dittatore Enver Hoxha, masono stati anche anni in cui, pure fra millecontraddizioni, gli albanesi hanno rea-gito con pazienza e determinazione percostruire una prospettiva più rosea perle generazioni future.Oggi l’Albania si presenta come un Pae-se vivo che guarda al domani con la fer-ma intenzione di raggiungere gli stan-dard moderni dei Paesi più avanzati. Lenuove generazioni ormai hanno acquisi-to costumi ed atteggiamenti in tutto si-mili a quelli dei Paesi della vicina UnioneEuropea.Dalla caduta del comunismo ad oggi l’Al-bania ha fatto passi da gigante addirit-tura incredibili per le stesse generazionialbanesi più giovani che non hanno vi-sto con i propri occhi lo stato in cui sitrovava il Paese con la fine della dittatu-ra “rossa”. Per questo è con ammirazio-ne e simpatia che tutti noi ospiti dell’Al-bania, per lavoro o per scelta, abbiamoseguito l’entusiasmo con cui il popolo havissuto le celebrazioni del centenario.In tutte le città del Paese, ma soprattut-to a Tirana numerose sono state le ini-ziative organizzate dalle Istituzioni go-vernative e da tutti gli Enti pubblici ingenere, a cominciare dal Comune di Ti-rana. Anche gli stranieri presenti hannopartecipato con proprie inizia-tive, fra le quali non potevanomancare alcune proposte dellanostra Ambasciata, fra le qualidi grande interesse un conve-gno, voluto dall’Istituto Italia-no di Cultura, che ha postol’accento sulla necessità di ri-scoprire il profondo legamedella cultura arberesh conquella albanese.

11


trashëgimi regjimin më të egër diktato-rial komunist në të gjithë Europën Lin-dore. Me fjalë të tjera, pas shekujsh pu-shtimi osman, edhe 90 vjet të tjeravështirësish dhe vuajtjesh.E megjithatë, me krenari të merituar, më28 nëntor 2012 populli shqiptar festoi100 vjet pavarësi. Vitet ’90 e deri mësot kanë qenë vite të një tranzicioni tëvështirë, ku popullit i është dashur tëpërballojë rrezikun e një kolapsi tragjiktë Vendit, duke pasur parasysh kushtetshkatërrimtare që la si trashëgimi dik-tatori Enver Hoxha, por kanë qenë edhevite përgjatë të cilëve, edhe pse midisshumë kontradiktave, shqiptarët kanë re-aguar me durim dhe vendosmëri nëndërtimin e një perspektive më të mirëpër brezat e ardhshëm.Sot, Shqipëria është një Vend i gjallë qësheh për nga e ardhmja, me qëllimin evetëm për të arritur standartet moder-ne të Vendeve më të zhvilluara. Brezate rinj janë brymosur tashmë me zako-net dhe sjelljet e Vendeve të BashkimitEuropian. Që nga rënia e komunizmit e

der më sot, Shqipëria ka bërë hapa gji-gande e gati-gati të pabesueshëm përvetë brezat më të rinj që nuk e kanë parëme sytë e tyre gjëndjen në të cilën ndo-dhej Shqipëria në fund të regjimit “tëkuq”. Për këtë arsye, të gjithë ne që jemimiq në Shipëri, qoftë për punë apo sep-se kështu kemi zgjedhur, ndjekim me ad-mirim dhe simpati entuziazmin me tëcilin populli ka përjetuar festimet enjëqind vjetorit.Në të gjitha qytetet e Vendit, sidomosnë Tiranë, u organizuan një sërë ni-smash nga institucionet shtetërore si dhenga të gjitha Entet publike në përgjithë-si, duke nisur që nga Bashkia e Tiranës.Edhe të huajt e pranishëm në Vendmorën pjesë me nisma vetjake, ndër tëcilat nuk mund të mungonin disa propo-zime të Ambasadës sonë, midis të tje-rave një konferencë me interes të madh,organizuar nga ana e Institutit Italian tëKulturës që vuri theksin mbi domosdo-shmërinë për të zbuluar edhe një herëlidhjen e fortë të kulturës arbëreshe meatë shqiptare.


12

Dal punto di vista economico, l’Al-bania continua a confermarsi unarealtà dinamica e promettente, lecui potenzialità di sviluppo per-mangono in larga parte nono-stante la crisi finanziaria interna-zionale in atto.Si è certamente verificato un ral-lentamento rispetto alle perfor-mance degli ultimi sei anni, ma ilPaese ha continuato a registraretassi di crescita positivi.L’intensità e la solidità dei rap-porti bilaterali con l’Italia, facili-tati da una posizione geograficastrategica, dalla dinamicità dellagiovane popolazione locale, dal-la conoscenza della lingua italia-na parlata da oltre il 50% deglialbanesi, trovano piena espres-sione nelle eccellenti relazionieconomiche tra i nostri due Pae-si, fondate su una consolidatapresenza della nostra imprendi-toria e su un interscambio com-merciale attestatosi intorno ai1.800 milioni di Euro nel 2011,che fanno dell’Italia il primo partner dell’Albania, con una quotapari a circa il 34% dell’intero valore delle esportazioni ed im-portazioni effettuate dal Paese con il resto del mondo.Ritengo utile segnalare che i dati relativi al 2011 hanno, tral’altro, evidenziato un incremento del 17% dell’interscambiotra Italia ed Albania rispetto al 2010 ed una crescita pari al18,6% delle sole esportazioni italiane in Albania (1.146 milio-ni di Euro, per un saldo commerciale a favore dell’Italia di 488milioni di Euro).Inoltre, da tempo, l’Italia è il primo investitore nel Paese per

numero di imprese e per joint ventures con le azien-de locali (oltre 400 quelle sinora censite), impegnatenei settori strategici dell’energia, delle infrastruttu-re, dei servizi e in quelli tradizionali del manifatturie-

ro, del tessile, del calzaturiero.Il settore delle energie rinnova-bili, in particolare, rappresenta,al momento, un comparto di si-curo interesse per molte azien-de italiane di piccole e medie di-mensioni, già impegnate in Al-bania nell’ottenimento di con-cessioni per la realizzazione dicentrali idroelettriche o in pro-getti per la costituzione di par-chi eolici, per un totale stimatodi investimenti pari a circa 3 mi-liardi di Euro.Per tali ragioni, di concerto conla Camera di Commercio italia-na in Albania, l’Ufficio Commer-ciale dell’Ambasciata d’Italia hapromosso un “Tavolo di coordi-namento per l’energia” che pre-vede riunioni periodiche con iprincipali operatori economiciitaliani impegnati in Albania nellaproduzione di energia rinnova-bile con iniziative in fase di pro-gettazione o già in corso di rea-lizzazione.

La forte attenzione dell’imprenditoria italiana nei confronti delmercato albanese è, tra l’altro, confermata in ogni occasione,con visite e missioni di delegazioni istituzionali e non.A tal proposito, ricordo il recente Seminario organizzato, perl’appunto, con la C.C.I.A. “La vicina Albania, Paese delle op-portunità imprenditoriali” che ha avuto luogo a Brescia nelmaggio scorso.Nel corso di quell’evento, che riscosse notevole successo, ebbia dire convintamene che l’Albania, pur tenendo conto delledifferenti scale di grandezza, è oggi, di fatto, “la Cina d’Euro-pa” per via delle opportunità che offre ai paesi limitrofi ed inparticolare all’Italia.Come risulta evidente dai miei richiami, un ulteriore impulsoal consolidamento delle suddette relazioni economiche bilate-

Dott. Massimo Gaiani

Ruolo propulsivo dellaCamera di CommercioItaliana in Albania

Albania: “La Cina d’Europa” per le grandi opportunitàche offre ai Paesi limitrofi ed in particolare all’Italia

Intervento del dottor Massimo Gaiani - Ambasciatore d’Italia a Tirana

13


Nga pikëpamja ekonomike, Shqipëria vazhdon të jetë një re-alitet dinamik dhe premtues, mundësitë e zhvillimit të së cilësmbeten të tilla, pavarësisht nga kriza financiare e momentit.Megjithatë, është vënë re një ngadalësim i ekonomisë kraha-suar me vitet e fundit, por gjithsesi Vendi vazhdon të ketë njërritje pozitive.Marrëdhënia dypalëshe e ngushtë me Italinë si dhe pozicionigjeografik mjaft strategjik, dinamizmi i popullsisë së re ven-dase, njohja e gjuhës italiane e cila flitet nga më shumë segjysma e popullsisë, gjejnë shprehje edhe në marrëdhënietekonomike ndërmjet dy Vendeve tona, të bazuara në praninëe konsoliduar tashmë të sipërmarrjes sonë si dhe në shkëm-bimet tregtare që për vitin 2011 kanë arritur në 1.800 milionë

Euro, duke e kthyer Italinë në partnerin e parë tregtar të Shqi-përisë, me një nivel prej rreth 34% të vlerës totale të impor-teve të Shqipërisë.Mendoj së është e dobishme të përmend se të dhënat përvitin 2011 kanë vënë në pah, ndër të tjera, një rritje prej 17%të shkëmbimeve ndërmjet Italisë dhe Shqipërisë, në kraha-sim me vitin 2010 si dhe një rritje prej 18,6% te eksporteveitaliane në Shqipëri(1.146 milionë Euro, për një bilanc tregtarnë favor të Italisë prej 488 milionë Eurosh). Gjithashtu,prejkohësh Italia është investitori i parë në Vend për nga numri ibizneseve dhe joint ventures të realizuara me bizneset ven-dase (mbi 400 deri tani të regjistruara), të angazhuar në sek-torë strategjikë si energjia, infrastruktura, shërbimet si dhenë sektorë tradicionalë si sektori i manifakturës, ai tekstil dhei këpucëve.Në mënyrë të veçantë, sektori i energjisë së rinovueshmeparaqet në këto momente një sektor me interes për shumëfirma italiane të vogla dhe të mesme që janë në përpjekje esipër për marrjen e konçesioneve për realizimin e centralevehidroenergjetike, ose të centraleve eolike, për një total ivesti-mesh prej 3 miliardë Eurosh. Për këto arsye, në marrëveshjeme Dhomën e Tregtisë Italiane në Shqipëri, Zyra Tregtarepranë Ambasadës Italiane në Tiranë ka promovuar një “Ta-volinë koordinimi për energjinë” që parashikon mbledhje pe-riodike me operatorët ekonomikë italianë më kryesorë që ope-rojnë në Shqipëri në sektorin e prodhimit të energjisë së rino-vueshme, me nisma në fazë projektimi apo që tashmë janënë fazë zbatimi.Vëmendja e sipërmarrjes italiane kundrejt tregut shqiptarpërforcohet edhe më tej, rast pas rasti, me vizita dhe misionetë delegacioneve istitucionale dhe jo vetëm.Në këtë kuadër, kujtoj seminarin e organizuar në bashkëpu-nim me C.C.I.A. “Shqipëria e afërt, Vendi i mundësive të si-përmarjes” që u mbajt në Bresha, Majin që shkoi.Gjatë këtij eventi që pati mjaft sukses, përmenda me bindjefaktin se Shqipëria, pa patur parasysh diferencën e madhe nëshkallën e madhësisë teritoriale, është sot “Kina e Europës”për nga mundësitë që ofron për vender fqinje e nëveçanti për Shqipërinë.Siç suket qartë nga sa u përmend, një tjetër impulspër përforcimin e marrëdhënieve ekonomike

Ndërhyra e Sh.T Massimo Gaiani – Ambasador i Italisë në Shqipëri

Roli shtytës i Dhomëssë Tregtisë Italianenë ShqipëriShqipëria: “Kina e Europës” për mundësitë e mëdha që iofron Vendeve fqinje e në mënyrë të veçantë Italisë


14

rali è fornito dal ruolo propulsivo che svolge la neo costituitaCamera di Commercio Italiana in Albania (C.C.I.A.), che ac-coglie attualmente 140 imprese italiane ed albanesi, presentisu tutto il territorio nazionale e rappresentative dei più diversisettori produttivi.Oltre ad eventi e manifestazioni, corre obbligo ricordare comela C.C.I.A. operi in perfetta sintonia con l’Ufficio Commercialedell’Ambasciata d’Italia in particolare e, più in generale, conlo Sportello Unico per le Imprese che, oltre al citato UfficioCommerciale vede la presenza attiva dell’Agenzia per la Pro-mozione all’Estero e l’Internazionalizzazione delle Imprese Ita-liane (ex ICE).Alla luce dell’intensa e prolifica attività dei sopra citati organi-smi italiani presenti nel Paese, sono quindi certo che i giàsolidi rapporti economici bilaterali tra Italia ed Albania nonpotranno che far registrare maggiori e importanti passi inavanti.Auspico che ciò possa avvenire, ove possibile, anche attra-verso il mio personale e convinto apporto.

Massimo GaianiAmbasciatore d’Italia

Nato ad Adis Abeba il 28 maggio 1956Laurea in Economia e Commercio - Università “LaSapienza” di Roma.Marzo 2006-Novembre 2011, Direttore Generalepresso il Dipartimento politiche europee dellaPresidenza del Consiglio dei Ministri. Responsabiledella Segreteria del Comitato interministeriale pergli affari comunitari europei.Aprile 2005-Novembre 2011, Consigliere diplomaticodel Ministro per le politiche europee.Febbraio 2004 – Aprile 2005, MAEConsigliere giuridico del Direttore generale per lerisorse umane.Maggio 2002 – Gennaio 2004, MAE – Direzionegenerale per l’integrazione europea. - Capo delladivisione relazioni esterne dell’Unione europea,responsabile per l’allargamento.Agosto 1999 – Maggio 2002, Ambasciata d’Italia aWashingtonConsigliere responsabile per le questioni militari edi sicurezza.Novembre 1996 – Luglio 1999, MAECapo della Divisione Assunzioni.Gennaio – Ottobre 1996, Consigliere diplomatico delMinistro per il bilancio.Dopo l’ingresso nella carriera diplomatica nel 1982,ha svolto numerosi incarichi presso il MAE e pressole missioni diplomatiche di Montreal, Washington eBruxelles.

Lindur në Adis Abeba më 28 Maj 1956Diplomuar për Ekonomi në Universitetin “La Sa-pienza” të Romës.Mars 2006-Nëntor 2011, Drejtor i Përgjithshëmpranë Departamentit të Politikave Europianepranë Këshillit të Ministrave. Përgjegjës i Sekre-tarisë së Komitetit Ndërministror për Punët Komu-nitare Europiane.Prill 2005-Nëntor 2011 Këshilltar Diplomatik iMinistrit për Çështjet Europiane.Shkurt 2004 – Prill 2005 Ministria e Punëve tëJashtme - Këshilltar Juridik i Drejtorit të Përgji-thshëm të Burimeve Njerëzore.Maj 2002 – Janar 2004 Ministria e Punëve tëJashtme – Drejtoria e Përgjithshme për IntegriminEuropian - Drejtor i Divizionit për Marrëdhëniet eJashtme të Bashkimit Europian, Përgjegjës përZgjerimin.Gusht 1999 – Maj 2002, Ambasada Italiane neUashington - Këshilltar Përgjegjës për ÇështjetUshtarake dhe të Sigurisë.Nëntor 1996 – Korrik 1999 Ministria e Punëve tëJashtme - Drejtor i Divizionit të Punësimit.Janar – Tetor 1996 Këshilltar Diplomatik i Ministrittë Financave - Pas hyrjes në karrierën diplomatikenë vitin 1982, ka zhvilluar detyra të shumta pranëMinistrisë së Punëve të Jashtme dhe pranë Misio-neve Diplomatike në Montreal, Uashington dheBruksel.

dypalëshe jepet edhe nga roli shtytës që zhvillon Dhoma eTregtisë Italiane në Shqipëri (C.C.I.A.), e cila aktualisht ka nëgjirin e saj rreth 140 firma italiane dhe shqiptare të pranish-me në të gjithë territorin kombëtar e që përfaqësojnë sektorëtë ndryshëm.Përveç eventeve dhe organizimeve të ndryshme, duhet për-mendur se C.C.I.A. zhvillon aktivitetin e saj në bashkëveprimme Zyrën Tregtare të Ambasadës Italiane në veçanti dhe nëpëgjithësi me Sportelin e Vetëm për Bizneset ku perfshihetedhe Agjencia për Promovimin Jashtë Vendit dhe Internacio-nalizimin e Firmave Italiane (ex ICE).Duke pasur parasysh veprimtarinë intensive dhe frytdhënësetë organizmave italiane të pranishëm në Vend, jam i sigurt semardhëniet e forta tashmë midis Italisë dhe Shqipërisë nukdo të bëjnë gjë tjetër veçse të shënojnë hapa të mëtejshëmedhe më të rëndësishëm.Uroj që kjo gjë të mund të ndodhë edhe përmes ndihmëssime personale.

Massimo GaianiAmbasadori i Italisë

15


Presso la Sala Consiliare della Camera di Commercio di Bre-scia nel maggio scorso si è tenuto il Seminario: “LA VICINAALBANIA, PAESE DELLE OPPORTUNITÀ IMPRENDITORIALI”.La Camera di Commercio Italiana in Albania, in collaborazio-ne con ProBrixia – Agenzia della CCIAA di Brescia, ha intesopromuovere un’occasione di presentazione del Paese Albaniaalle aziende bresciane. All’evento, che ha registrato un’im-portante presenza dell’imprenditoria bresciana, ha parteci-pato l’Ambasciatore d’Italia in Albania Massimo Gaiani, chenel suo intervento ha sottolineato come l’Albania sia un Paesecon una posizione strategica, con una popolazione giovane,dove la lingua italiana è diffusa in tutti i settori della società edove esistono opportunità in vari settori come: energia, turi-smo, agricoltura, manifatturiero e costruzioni.Dopo gli interventi del Presidente della Camera di Commerciodi Brescia Francesco Bettoni, del Direttore ProBrixia MassimoZiletti e del Rappresentante dell’Agenzia per lo Sviluppo degli

Seminario a Brescia

LA VICINA ALBANIA,PAESE DELLEOPPORTUNITÀIMPRENDITORIALI

Pranë sallës së konferencave të Dhomës së Tregtisë së qyte-tit të Breshas, Majin e shkuar, u organizua seminari: “SHQI-PËRIA E AFËRT, VENDI I MUNDËSIVE PËR SIPËRMARRJE”.Dhoma e Tregtisë Italiane në Shqipëri, në bashkëpunim meProBrixia – Agjenci e Dhomës së Tregtisë së Breshas, pati siqëllim promovimin e mundësisë së prezantimit të Shqipërisëtek bizneset breshane. Në eventin që shënoi një prani të kon-siderueshme të sipërmarrjes breshane, morën pjesë Amba-sadori i Italisë në Shqipëri Massimo Gaiani, i cili gjatëndërhyrjes së tij nënvizoi faktin se si Shqipëria, me një piozi-cion strategjik, me një popullsi të re ku gjuha italiane është epërhapur në të gjithë sektorët, ofron mundësi në fusha tëndryshme, si në energjitikë, në turizëm, bujqësi, në sektorine manifakturave dhe në atë të ndërtimit.Pas ndërhyrjes së Presidentit të Dhomës së Tregtisë së Bre-shas Françesko Bettoni, të Drejtorit të ProBrixia-s MassimoZiletti dhe të Përfaqësueses së Agjencisë për Zhvillimin e In-

Seminar në Bresha

SHQIPËRIA E AFËRT,VENDI IMUNDËSIVEPËR SIPËRMARRJE


16

Investimenti in Albania Silvi Gruda che ha illustrato le oppor-tunità che offre il Paese Albania, il Presidente della C.C.I.A.Maurizio Zannier, ha presentato la Camera di Commercio Ita-liana in Albania riconosciuta dal Governo Italiano nel 2011come punto di riferimento per tutti gli imprenditori italiani. Nelsuo intervento Zannier ha ricordato la sua esperienza di 17anni nel Paese delle Aquile.Zannier ha voluto far rappresentare anche ad altri compo-nenti del Direttivo della C.C.I.A. la loro positiva esperienza interra albanese al fine di invitare i suoi colleghi bresciani avedere l’Albania come un’opportunità. Sono, quindi, interve-nuti i consiglieri Carmine Cipro e Giordano Gorini. CarmineCipro, Amministratore della Società Manifacture Italiana CISA- Settore Meccanico, oltre ad aver parlato della decennaleesperienza della sua attività in Albania, ha illustrato anche leiniziative di Manifacture Italiana nel campo sociale come l’Asi-lo nido e varie iniziative nel campo sanitario per i dipendentidell’azienda. Giordano Gorini, Amministratore Essegei, Grup-po Camuna Idroelettrica - Settore Energetico, altra societàbresciana ha parlato del settore idroelettrico, “un settore chein Italia è già saturo, mentre in Albania offre enormi possibi-lità di crescita”. Dopo le relazioni è seguito un interessantedibattito fra le aziende intervenute che rappresentavano di-versi settori dell’imprenditoria bresciana.Nel 2013 la C.C.I.A. organizzerà una missione in Albania incollaborazione con ProBrixia Agenzia per l’Internazionalizza-zione della Camera di Commwercio di Brescia.Il Convegno ha avuto ampio spazio sulle pagine economichedella stampa locale.

vestimeve në Shqipëri Silvi Gruda, e cila bëri një përshkrim tëmundësive që ofron Shqipëria, Presidenti i C.C.I.A MaurizioZannier prezantoi Dhomën e Tregtisë Italiane në Shqipëri, tënjohur nga Qeveria italiane në vitin 2011, si një pikë referimipër të gjithë sipërmarrësit e italianë. Gjatë ndërhyrjes së tij,Zannier solli në vëmendje të të pranishmëve përvojën e tij 17vjeçare në Vendin e Shqiponjave. Zannier përfaqësoi edheanëtarë të tjerë të Këshillit Drejtues të C.C.I.A., përvojën etyre pozitive në tokën shqiptare, me qëllimin për të ftuar ko-legët e tij breshanë ta shohin Shqipërinë si një mundësi. Mëtej ndërhynë dhe anëtarët e Këshillit Drejtues të C.C:I.A; Kar-mine Çipro dhe Xhordano Gorini. Karmine Çipro, Administra-tor i shoqërisë “Manifacture Italiana CISA” sektori mekanik,përveçse foli për përvojën e tij dhjetëvjeçare në Shqipëri,tregoi edhe mbi nismat e firmës së tij në fushën sociale, sipër shembull kopshti që ka ndërtuar si dhe nisma e shërbimetë tjera në fushën shëndetësore, për vartësit e tij. XhordanoGorini, Administrator i shoqërisë “Essegei”, Grupi “CamunaIdroelettrica” i sektorit energjitik, një tjetër shoqëri bresha-ne, foli mbi këtë sektor që “në Itali është i ezauruar tashmë,ndërsa në Shqipëri ofron mundësi të mëdha rritjeje”.Punimet vijuan me një debat interesant ndërmjet firmave qëpërfaqësonin sektorë të ndryshëm të sipërmarrje së qytetit tëBreshas. Në vitin 2013, C.C.I.A. do të organizojë një misionnë Shqipëri, në bashkëpunim me ProBrixia-n, Agjencia përInternacionalizimin e Bizneseve, pjesë e Dhomës së Tregtisësë Breshas. Konferenca pati një impakt të gjerë në faqet eko-nomike të shtypit lokal.

17


Il Settore energetico è uno dei settori dimaggiore attrazione per investimenti in Al-bania, Paese che offre opportunità interes-santi in questo campo. La situazione gene-rale del Sistema energetico albanese pre-senta, infatti, grandi potenzialità che indu-cono molti investitori italiani ad affacciarsia questo mercato. Tante sono, però, nellostesso tempo, le criticità che ancora si frap-pongono ad un decollo definitivo del setto-re, come auspicato dallo stesso Governoalbanese.Per questo la nostra Camera ha aderito conentusiasmo all’impostazione dell’Ambascia-ta d’Italia, nelle persone dell’AmbasciatoreMassimo Gaiani e della Dottoressa Raffa-ella Valentini, capo dell’Ufficio Commerciale,nel voler costituire un “Tavolo Energia” cuipotessero partecipare gli operatori italiani del settore per af-frontare insieme gli aspetti riguardanti la realizzazione deirispettivi progetti.Il Tavolo Energia Albania raggruppa un vasto insieme di im-prese italiane presenti in Albania, che operano a vario titolo(produzione e trasmissione di energia, fabbricazione compo-nenti, progettazione, costruzione impianti, finanziamento,ecc…) nel settore delle energie rinnovabili. Il Tavolo, sottol’egida dell’Ambasciata Italiana in Albania, opera all’internodella Camera di Commercio Italiana in Albania, riconosciutadal Governo italiano, associata ad Assocamerestero e ricono-sciuta da Unioncamere.Scopo dell’attività del Tavolo è il sostegno all’attività delle im-prese italiane del settore energetico albanese, con particola-re riferimento alla composizione dei problemi legislativi e nor-mativi, sia dal lato albanese che da quello italiano. Nello spe-cifico la volontà è quella di sviluppare una dinamica di “Siste-ma-Paese”, dove il coordinamento e l’aggregazione tra i di-versi operatori italiani – sia privati che istituzionali – costitui-sca un elemento capace di favorire il concreto sviluppo dellenostre imprese e di incrementare l’influenza ed il ruolo delnostro Paese nell’ambito economico albanese.La situazione energetica albanese, partita negli anni passatida una condizione di grande criticità, quando è nel ricordo ditutti l’esperienza di un razionamento quotidiano in varie fasceorarie dell’energia erogata, presenta oggi un netto migliora-mento grazie ad una politica di importazione di energia dal-

TAVOLO ENERGIA:UN MODO CONCRETODI FARE“SISTEMA PAESE”

Giordano GoriniConsigliere del Direttivo eresponsabile commissione

Energia C.C.I.A.

Sektori i energjisë është një nga sektorëtmë tërheqës që ofron Shqipëri për të inve-stuar. Situata e përgjithshme e Sistemitenergjetik shqiptar ofton në fakt një poten-cial të madh, potencial ky që ka shtyrë shu-më investitorë italianë ti drejtohen këtij tre-gu. Të shumta janë vështirësitë që nuklejojnë zhvillimin përfundimtar të këtij sek-tori në nivelet e shpresuara nga vëtë Qeve-ria Shqiptare.Për këtë arsye, CCIA i është bashkuar meentuziazëm nismes së Ambasadës Italianenën drejtimin e vetë Sh.T Ambasadori Mas-simo Gaiani dhe nga Dr. Raffaella Valentini,Shefe e Zyres Tregtare, për të ngritur“Tryezën e Energjisë”, me qëllim përfshi-rjen e operatoreve italianë qe operojnë nëketë sektor për të diskutuar së bashku aspek-

tet, problematikat dhe zgjidhjet me qëllim realizimin e projek-teve te tyre. Tryesa e Energjisë në Shqipëri përfshin një gamëtë gjerë të kompanive italiane që operojnë në forma të ndrysh-me në Shqipëri (prodhimi dhe transmetimi i energjisë, pro-dhimi i komponentëve, projektimi, ndërtimi i impianteve, fi-nancime, etj ...) në fushën e energjisë së rinovueshme. Trye-za, nën kujdesin e Ambasadës Italiane në Shqipëri, operonnën koordinimin e Dhomës së Tregtisë Italiane në Shqipëri,kjo e fundit e njohur nga Qeveria Italiane, nga Unioncameredhe e antarësuar pranë Assocamerestero.Qëllimi i tryezës është të mbështesë aktivitetet e kompaniveitaliane që operojnë në sektorin energjetik shqiptar, kryesishtnë lidhje me çështjet legjislative dhe rregullatore si me palënshqiptare ashtu dhe me atë italiane. Përpos kësaj, objektiviprimar është organizimi dinamik i një “Skuadre”, në kuadër tënje koordinimi dhe bashkëpunimi midis kompanive të ndrysh-me italiane - si private dhe institucionale – me qëllim nxitjen ezhvillimit të bizneseve italiane si dhe rritjen e ndikimit të Ita-lisë ne ekonominë shqiptare.Situata energjetike në Shqipëri, vitet e fundit ka qënë e karak-terizuar nga një gjendje tejet kritike, çdokush sot ka në kujte-së racionalizimin ditor të ofrimit në orë të caktuara të ener-gjisë, por sot situata paraqitet me nje përmirësim të lehtëfalë edhe politikës së importimit të energjisë ngajashtë vendit si dhe së fundmi rritjes së prodhimit tëbrendshëm. Shqipëria ka një potencial hidroelektrikqë e lejon te pozicionohet në vendin e dytë në Evropë

TRYEZA E ENERGJISE:NJË MËNYRËKONKRETE PËRTË BËRË “SKUADER”


18

l’estero e, negli ultimi tempi, adun maggiore incremento dellaproduzione interna. L’Albania haun potenziale idroelettrico se-condo in Europa solo alla Nor-vegia ed alla Svizzera, poten-ziale di cui solo il 35% circa vie-ne sfruttato.: da qui il pressan-te interesse da parte di investi-tori italiani, le cui competenzetecnologiche rappresentanouna garanzia per lo sviluppo deiprogetti italiani in Albania. Eccoche il “Tavolo Energia” e, più ingenerale, la C.C.I.A. rappresen-tano un sicuro punto di riferimento anche per i nuovi investi-tori. Per dare concretezza al nostro impegno, come coordina-tore del “Tavolo” e responsabile del Settore Energia dellaC.C.I.A., ritengo significativo ripercorrere i passi salienti delpercorso, ancora in itinere, che evidenzia l’azione sinergica ecollaborativa dell’iniziativa nella tavola qui riportata.

Giordano Gorini

1. Prima convocazione del “Tavolo Energia” 19/01/2012a. Tutti intorno al tavolob. Analisi della situazione: criticità e convergenzec. Richieste imprenditori e necessità del settore energetico:i. Prezzi di vendita dell’energia· La logica del mercato europeo· Validità dei prezzi in un’ottica almeno quinquennaleii. Applicazione degli accordi governativi Italia-Albaniad. Iniziative immediate:i. Lettera al Sott.rio Dassùii. Lettera al Presidente Ente Regolatore Energetico albanese2. Incontro con Presidente ERE Sokol Ramadani (16.02.2012)3. Incontro al Mise con Ing. Gilberto DIALUCE (06 marzo 2012) Direttore DirezioneGenerale per la sicurezza dell’approvvigionamento e le infrastrutture energetiche4. Incontro c/o Authority Energia con: Commissario Dott. Alberto Biancardi e ResponsabileRel. Internazionali Dott. Fabio Tambone (06 marzo 2012)5. Nuovo incontro del tavolo il 29.03.2012 alla presenza di:a. Ambasciatore d’Italia in Montenegro: S.E. Sergio Barbantib. Authority Energia: Commissario Dott. Alberto Biancardi e Responsabile Rel. Internazio-nali Dott. Fabio Tambonec. Bers: Dott. Fabio Serri, Dott. Giulio Morenod. Terna: Ing. Gabriele Manduzio6. Formalizzazione richiesta a ERE per modifica contratto di compravendita dell’energia(24/05/2012)7. Incontro c/o Sace Milano (04/07/2012)1. incontro a Roma c/o MISE con il Sott.rio Claudio DeVincenti (29/08/2012) al qualehanno partecipato anche i vertici del Ministero dello sviluppo: i Dirigenti Responsabili Ing.Gilberto Dialuce, dott. Leonardo Senni, dott. Ëolfang D’Innocenzo oltre che il ConsigliereDiplomatico del Ministero degli Esteri Dott. Giorgio Novello2. Lettera al Sott.rio De Vincenti con le richieste concrete del Tavolo3. Riunione c/o ERE con Segretario Generale CCIA per udienza richiesta modificaContratto di compravendita energia4. 07/12/12 udienza definitiva con approvazione da parte del board dei CommissariERE della richiesta di modifica del contratto di compravendita dell’Energia come darichiesta della Camera di Commercio Italiana in Albania

1. Mbledhja e parë e “Tryezës së Energjisë” më datë 19/01/2012a. Të gjithë rreth tryezësb. Analiza e situatës: vështirësitë dhe nevojatc. Kërkesat e investitoreve dhe nevojat e sektorit të energjisë:i. Çmimi i shitjes së energjisë• Logjika e tregut evropian• Vlefshmëria e çmimeve në një këndvështrim të paktën pesëvjeçarii. Zbatimi i marrëveshjeve bilaterale Itali - Shqipërid. Nisma të menjëhershëm:i. Shkresë drejtuar Nën Sekretarit Dassùii. Shkresë drejtuar Kryetarit të Entit Rregullator të Energjisë në Shqipëri - ERE2. Takim me Kryetarin e ERE, Z. Sokol Ramadani (16 shkurt 2012)3. Takim me Gilberto DIALUCE, Drejtori i Përgjithshëm për Sigurimin e Infrastrukturave dheFurnizimin me Energji pranë Ministrisë së Zhvillimit Ekonomik në Itali (6 mars 2012).4. Takim pranë Autoritetit të Energjisë me Komisionerin Dr. Alberto Biancardi dhe Për-gjegjësin për Marrëdhëniet Ndërkombëtare Dr. Fabio Tambone (6 mars 2012)5. Takimi i radhes së “Tryesës” me datë 29 mars 2012, në prani të:a. Ambasadorit italian në Mal të Zi: Z.T Sergio Barbantib. Autoriteti i Energjisë: Komisionerit Dr. Alberto Biancardi dhe Përgjegjësit për Marrëdhë-niet Ndërkombëtare Dr. Fabio Tambone,c. BERZH: Dr. Fabio Serri, Dr. Giulio Morenod. Terna: Dr. Gabriele Manduzio6. Formalizimi i kërkesë për modifikimin e kontratës së shitjes së energjisë drejtuar ERE(2012/05/24)7. Mbledhje pranë SACE Milan (2012/04/07)8. Takim në Romë, pranë Ministrisë së Zhvillimit Ekonomik me Nën Sekretarin ClaudioDevincenti (2012/08/29), në te cilën morën pjesë dhe krerët e Ministrisë së ZhvillimitEkonomik: Drejtoret përgjegjës Dr. Gilberto Dialuce, Dr. Leonardo Senni, Dr. WolfgangD’Innocenzo edhe si Këshilltari Diplomatik i Ministrisë së Punëve të Jashtme Dr. GiorgioNovello9. Shkresë me kërkesat konkrete të Tryezës drejtuar Nën Sekretarit De Vincenti10. Mbledhje prane ERE me pjesmarrjen e Sekretarit të Përgjithshëm të CCIA për disku-timin e kërkesës për modifikimin e kontratës së shitjes së energjisë.11. 07/12/12 - Seanca e fundit për miratimin nga ana e Bordit të Komisionerëve të ERE-s së kërkesën së Dhomës së Tregtisë Italiane në Shqipëri për modifikimin e kontratës sëshitjes së Energjisë.

pas Norvegjisë dhe Zvicër, po-tencial nga i cili vetëm 35% ështëpërdorur: ky është dhe shkakuqë ka nxituar interesin e inve-stitorëve italianë, eksperiencadhe teknologjia e tyre janë njëgaranci për zhvillimin e projek-te italiane në Shqipëri.Për këtu arsye “Tryeza e Ener-gjisë” dhe, më në përgjithësiCCIA, përfaqësojnë një pikë re-ferimi të sigurtë për investitorëte rinjë.Për t’i dhënë formë angazhimittonë, ne cilësine e Koordinatorit

të “Tryezës” dhe Përgjegjësit të Sektorit të Energjisë pranëCCIA, e konsideroj të nevojshme të ripërshkoj hapat kryeso-re të rrugës së bërë dhe çka do bëjmë, me qëllim realizimine kësaj nismë kaq të rëndesishme.

Giordoano GoriniKëshiltar i Këshilit Drejtues dhe

Përgjegjës i Sektorit të Energjisë pranë CCIA

19


La Camera di Commercio Italiana in Albania, nel mag-gio, in collaborazione con l’Ufficio Scolastico dell’Amba-sciata d’Italia a Tirana ha organizzato a Prato una mis-sione con rappresentanti del Ministero dell’Istruzione Pub-blica albanese.Scopo della visita è stato quello di favorire conoscenze ecompetenze specifiche nel settore della formazione tec-nico professionale, specialmente nel settore tessile ed inquello turistico alberghiero. La delegazione albanese eracomposta da: Fatmir Vejsiu, Direttore per le Politiche sco-lastiche pre-universitarie del Ministero dell’Istruzione Pub-blica, Arjana Bekteshi, Direttrice Regionale Scolastica diTirana, Merita Zylai, Direttrice dell’Istituto Tecnico Com-merciale di Tirana, Hedie Gjoni, Direttrice dell’Istituto Tec-nico Elettrico di Tirana. L’organizzazione è stata curatadal Vice Presidente della C.C.I.A. Luigi Nidito e dal Re-sponsabile Ufficio Scolastico dell’Ambasciata Italiana inAlbania Vito Stigliani, in collaborazione con il Comune diPrato e la Provincia di Prato.Nei settori tessile e turistico-alberghiero molte sono le oppor-tunità di sbocchi professionali importanti per i giovani albane-si: a questo riguardo le autorità scolastiche albanesi voglionosviluppare nel settore della formazione professionale una co-operazione tra il sistema scolastico italiano e quello albanese,al fine di formare il capitale umano necessario allo svilupposocio-economico di questo Paese, con un ritorno positivo an-che per gli investimenti stranieri. La delegazione, oltre ad es-sere ricevuta dal Sindaco di Prato e dalla Vice Presidente del-

MISSIONEA PRATO

la Provincia di Prato. La missione ha svolto visite guidate edincontri con i Docenti dell’Istituto Tecnico Industriale “TullioBuzzi” di Prato, eccellenza in Italia nel tessile, e con l’IstitutoProfessionale Alberghiero Statale di Montecatini, eccellenzain Italia nel settore turistico-alberghiero.La missione ha registrato l’assoluto interesse da parte delladelegazione albanese e la disponibilità a future collaborazionidelle scuole italiane coinvolte, con l’impegno a proseguire lacollaborazione in autunno con una missione italiana a Tirana.

Dhoma e Tregtisë Italiane në Shqipëri, në muajin Maj, në bashkëpunim me Zyrën e Shkollave të Ambasadës Italiane në Tiranë,organizoi një mision në Prato, me përfaqësues të Ministrisë së Arsimit të Shqipërisë.Qëllimi i vizitës ishte të favorizoheshin njohjet dhe kompetencat specifike në sektorin e formimit tekniko-profesional, në veçantinë sektorin tekstil dhe në atë të turizmit dhe hotelerisë.Delegacioni shqiptar përbëhej nga Fatmir Vejsiu, Drejtor për Politikat Shkollore Parauniversitare në Ministrinë e Arsimit, ArjanaBekteshi, Drejtoreshë e Arsimit Rajonal të Tiranës, Merita Zylai, Drejtore e Institutit Tekniko-Tregtar të Tiranës, Hedie Gjoni,Drejtore e Institutit Tekniko-Elektronik të Tiranës.Për organizimin u kujdes Zv/Presidenti i C.C.I.A Luigi Nidito dhe Drejtori i Zyrës së Shkollave pranë Ambasadës Italiane nëTiranë Vito Stigliani, në bashkëpunim me Komunën dhe Provincën e Pratos.Për sa i përket sektorit tekstil dhe atij turistik e të hotelerisë, janë të shumta mundësitë e zhvillimit profesional për të rinjtëhqiptarë: në këtë kuadër, Autoritetet shkollore shqiptare dëshirojnë të zhvillojnë në sektorin e formimit profesional, një bashkëpu-nim ndërmjet sistemit italian dhe atij shqiptar, me qëllimin për të formuar kapitalin njerëzor të nevojshëm për zhvillimin socio-ekonomik të këtij Vendi, me një përgjigje pozitive edhe për investimet e huaja. Delegacioni, përveçse u prit nga Kryetari iBashkisë së Pratos dhe nga Zv/Presidentja e Provincës së Pratos, zhvilloi gjithashtu vizita dhe takime me Docentë të InstitutitTekniko-Industrial “Tullio Buzzi” të Pratos, leader në Itali për sa i përket sektorit tekstil si dhe me Institutin ProfesionalShtetëror të Hotelerisë në Montekatini, leaderi italian në sektorin turistik dhe të hotelerisë.Misioni shënoi një interes të madh nga ana e delegacionit shqiptar për bashkëpunime të ardhshme të shkollaveitaliane të përfshira, me angazhimin për të vazhduar bashkëpunimin në vjeshtë, me një mision italian në Tiranë.

MISION NË PRATO


20

Nel mese di giugno la C.C.I.A. ha ricevuto la visita di una delegazione guidata dal Presidente della Provincia di Firenze AndreaBarducci e composta dal Consigliere della Provincia di Firenze Mauro Costi, dal Presidente del Consiglio Provinciale di PistoiaMarco Onari, dal Consigliere della Provincia di Pistoia Silvano Calistri e da 15 imprenditori italiani e albanesi, che operano daanni in Toscana.Della delegazione arrivata dalla Toscana facevano parte i rappresentanti di Assoalbania, Associazione di imprenditori albanesiin Italia, con sede a Firenze, di cui ICSE & CO (International Center for Southern Europe) è il partner principale ed il più strettocollaboratore. La missione haaffrontato gli aspetti dello svi-luppo del turismo italiano ver-so l’Albania.Il Vice Presidente C.C.I.A. Lui-gi Nidito, dopo aver illustrato ilruolo che la Camera di Com-mercio Italiana svolge per gliimprenditori italiani, si è sof-fermato sull’impegno per unturismo rispettoso dell’ambien-te, settore nel quale gli inve-stitori italiani potranno porta-re un notevole contributo, an-che in riferimento alle poten-zialità di investimenti legati aiFondi di Pre-adesione all’UE(IPA).

“TOSCANA - ALBANIA:CRESCERE INSIEME”

Në muajin Qershor, Dhoma e Tregtisë Italiane në Shqipëripriti një delegacion me në krye Presidentin e Provincës sëFirences Andrea Barduçi e të përbërë nga Këshilltari i Provin-cës së Firences Mauro Kosti, Presidenti i Këshillit Bashkiak tëPistoias Marko Onari, nga Këshilltari i Provincës së PistoiasSilvano Kalistri si dhe nga 15 sipërmarrës italianë dhe shqip-tarë që ushtrojnë aktivitetin e tyre prej vitesh në Toskana.Misioni diskutoi mbi aspektet e zhvillimit të turizmit italian drejtShqipërisë.Zv/Presdienti i C.C.I.A. Luixhi Nidito, pasi bëri një përshkrimtë rolit që Dhoma e Tregtisë kryen për sipërmarrësit italianë,u ndal në anazhimin për një turizëm në respekt të mjedisit,sektor ky në të cilin sipërmarrësit italianë do të mund të sjellinnjë kontribut të ndjeshëm edhe duke iu të mundësive inve-stuese të lidhura me fondet e Para-Aderimit në UE (IPA).

“TOSKANASHQIPËRIA:TË RRITEMISËBASHKU”

TiranëShkodër

Lezhë

Tirana - Scutari - Lezhe

21


Nell’ambito delle iniziative approvate dal Direttivo C.C.I.A. e comuni-cate al Ministero dello Sviluppo Economico, la Camera di CommercioItaliana in Albania in collaborazione con Ital–Alb Holding, ha organiz-zato nel mese di giugno, presso il Ristorante Florentina, Elbasan, la“DEGUSTAZIONE DEL VINO ITALIANO”. All’evento hanno partecipatomembri della C.C.I.A., rappresentanti del Potere Locale della Zona diElbasan, nonché ristoratori e commercianti del settore vinicolo.

PROFUMIDI...VINI

DEGUSTAZIONE DEL VINO ITALIANO

XIII MEETING DEI SEGRETARI GENERALI

CAMERE DI COMMERCIO ITALIANE ALL’ESTERO

A fine giugno primi di luglio si è svolto a Verona l’incontro annuale deiSegretari Generali delle Camere associate ad Assocamerestero, occa-sione, estremamente importante per contatti sempre più stretti fra leCamere e per il tessuto imprenditoriale italiano.Il meeting ha «offerto ad imprese, enti ed istituzioni, la rara opportunitàdi entrare in contatto, in un unico contesto, con i rappresentanti di diversi

mercati potenziali per ottenere informazioni su prospettive ed opportunità di collaborazione commerciale con le economie deipaesi rappresentati». All’assemblea ed agli incontri b2b ha partecipato Alda Bakiri, Segretario Generale della C.C.I.A..

INVESTIRE IN FUTURO

Në kuadrin e nismave të aprovuara nga Këshilli Drejtues iDhomës e që i janë komunikuar Ministrisë së ZhvillimitEkonomik, CCIA, në bashkëpunim me Ital–Alb Holding,organizoi në muajin Qershor, pranë restorantit “Florentina”,Elbasan, “DEGUSTIMIN E VERËS ITALIANE”. Në këtë eventmorën pjesë anëtarë të Dhomës, përfaqësues të PushtetitLokal të Zonës së Elbasanit si dhe pronarë restoranteshdhe tregtarësh të sektorit të prodhimit të verërave.

AROMËVERËASH

DEGUSTIMI VERËRAVE ITALIANE

Në fund të Qershorit, u zhvillua në Verona takimi i përvitshëm i Sekretarëve të Përgjithshëm të Dhomavetë Tregtisë të anëtarësuara pranë Assocamerestero-s, një rast ky jashtëzakonisht i rëndësishëm përsipërmarrjen italiane.Takimi i «ofroi firmave, enteve dhe institucioneve një mundësi të rrallë për të hyrë në kontakt, në njëkontekst të vetëm, me përfaqësuesit e tregjeve të ndryshëm, për të marrë informacione mbi perspekti-vat dhe mundësitë e bashkëpunimit tregtar me ekonomitë e Vendeve të përfaqësuara».Në Asamble dhe në takimet që pasuan b2b mori pjesë Alda Bakiri, Sekretare e Përgjithshme e C.C.I.A..

TAKIMI I XIII-të I SEKRETARËVE TË PËRGJITHSHËMTË DHOMAVE TË TRGEGTISË JASHTË VENDIT

TË INVESTOSH NË TË ARDHMEN


22

Aereo Tirana Roma. Partenza col treno alle 6 del 15 Ottobreper Perugia. Andavo a partecipare in rappresentanza dellanostra Camera di Commercio dove dal 13 al 17 Ottobre sisvolgeva la Convention mondiale della C.C.I.E..Il 15 mattina al Palazzo dei Priori avrei partecipato al Convegnodal titolo “Reti, filiere e qualità dell’Internazionalizzazione peri territori: cultura, turismo, credito e servizi per le PMI”, ospited’onore il Ministro dello Sviluppo Economico Corrado Passera.Nel pomeriggio del 15 Ottobre e nella successiva giornata del16, oltre ad assistere a workshop settoriali rivolti ai poli dieccellenza della produzione Umbra, avrei partecipato agliincontri previsti tra le aziende locali e i rappresentanti delleCamere di Commercio Italiane all’Estero.Alle precedenti giornate della Convention del 13 e 14 Ottobre,relative allo svolgimento dei lavori interni per le scadenzestatutarie ed il rinnovo dei responsabili di area, la nostra C.C.I.A.è stata rappresentata dal Vice Presidente Vicario Luigi Nidito.Dalla stazione all’albergo e subito a piedi attraverso dieci minutidi inusitate bellezze architettoniche della città, entravo nelPalazzo dei Priori e mi sedevo su una cassapanca seicentescache decora magnificamente tutto un lato della stupenda Saladei Notari. Stordito dalla bellezza e dal fascino artistico deilocali iniziavo ad ascoltare gli oratori. Il tema della XXIConvention delle C.C.I.E. era il confronto con il sistema dellapromozione, le Istituzioni nazionali e locali e l’imprenditorialocale, per definire politiche di supporto alla domanda diInternazionalizzazione delle imprese che valorizzino il territorioitaliano e ne favoriscano lo sviluppo sui mercati esteri.Al Convegno del tema hanno parlato diversi eloquenti oratoritra cui il Presidente dell’Assocamerestero, Augusto Strianese,il Presidente della Unioncamere Ferruccio Dardanello.Molti i dati statistici e le cifre o a conferma della crisi che staattraversando il Paese o a conforto che presto “ … l’annoprossimo … ne potremmo uscire fuori”, come concludeva ilMinistro Passera nel suo affabile e lineare discorso. In essoegli, dopo aver sancito l’Export come risorsa strategica, haconfermato che con i duecento miliardi di esportazioni italiane,

a cui va aggiunta l’ulteriore grande quantità di exportche viene dalle Filiali estere di aziende italiane, l’Italiaè e rimane uno dei grandi paesi esportatori al mondo,secondo solo alla Germania in Europa.

Dopo aver evidenziato il contributo che le Camere diCommercio Italiane all’estero possono e devono dare al Paese,ha sostanzialmente enfatizzato che si vola l’export ma servonostrategie di internazionalizzazione delle imprese e della lorocapacità di esportare per rilanciare l’economia.Tutti gli oratori del Convegno hanno apportato consigli estrategie attinenti al tema e in sintesi vi era la concordanzache per migliorare l’internazionalizzazione: occorre superarela parcellizzazione, la frammentazione delle iniziativepromozionali, favorire l’aggregazione in rete delle impresepiccole ed intraprendere specifici percorsi per la formazioneprofessionale di operatori in grado di muoversi in mercati ancheculturalmente diversi. Non basta vendere prodotti ma si deveinvece puntare al radicamento delle aziende in questi mercati,scegliendo e selezionando settori ed aree specifiche sulle qualiconcentrare la produzione.

Alessandro Limata

Alessandro LimataVice Presidente C.C.I.A.

XXI Convention mondialedelle Camere di CommercioItaliane all’Estero

23


Avioni Tiranë-Romë. Nisja me trenin e orës 06.00, më datë15 Tetor për në Peruxha.Isha nisur për të marrë pjesë si përfaqësues i Dhomës sëTregtisë Italiane në Shqipëri, në Konventën e datave 13-17Tetor. Më datë 15 në mëngjes, në “Palazzo dei Priori”, do tëmerrja pjesë në konferencën me titull: “Rrjetet dhe cilësia eInternacionalizimit për sektorët: kulturë, turizëm, kreditim dheshërbime për Firmat e Vogla dhe të Mesme”, ku i ftuar nderiishte Ministri i Zhvillimit Ekonomik Korrado Passera.Në mbasditen e 15 Tetorit dhe në ditën pasuese, përveçsemora pjesë në workshop-e sektoriale kushtuar mjeshtërisëprodhuese të zonës së Umbrias, do të merrja pjesë në taki-met që ishin parashikuar ndërmjet bizneseve lokale dhe për-faqësuesve të Dhomave të Tregtisë Italiane Jashtë Vendit.Në ditët paraardhëse të Konventës, në datat 13 dhe 14 Tetor,kur u zhvilluan punimet e brendshme për shkak të afateve qëparashikon Statuti si dhe për ripërtëritjen e detyrave përDrejtorët Rajonalë, C.C.I.A u përfaqësua nga Zv/PresidentiLuixhi Nidito.Nga stacioni për në hotel dhe menjëherë në këmbë, për tëkapërcyer për rreth dhjetë minuta përmes bukurive arkitek-turore të qytetit, hyra më pas në “Palazzo dei Priori” dhe uula në një stol gjashtëqindvjeçar që zbukuron në mënyrë tëshkëplqyer një krah të sallës “La Sala dei Notari”.I trullosur nga bukuria dhe hijeshia artistike e atyre mjedise-

Konventa e XXI Botërore e Dhomavetë Tregtisë Italiane Jashtë Vendit

ve, nisa të dëgjoj oratorët. Tema e Konventës së XXI të Dho-mave të Tregtisë ishte krahasimi me sistemin e promovimit,institucionet ndërkombëtare dhe vendore si dhe sipërmarrjalokale, për të përcaktuar politika mbështetëse për kërkesën einternacionalizimit të bizneseve që i japin vlerë territorit ita-lian e që të favorizojnë zhvillimin në tregjet e huaja. Në kon-ferencë folën disa personalitete, ndër të cilët Presidenti i As-sokamerestero-s Augusto Strianese, Presidenti Unionit të Dho-mave të Tregtisë Ferruccio Dardanello.U paraqitën shumë të dhëna statistikore dhe shifra ose qëkonfirmonin krizën që po kalon Vendi, ose që ngushëllonin mefaktin se së shpejti “ … vitin që vjen … do të mund ta kapër-cejmë”, siç përfundoi Ministri Passera fjalimin e tij.Gjatë fjalimit, Ministri, pasi përcaktoi Eksportet si një burimstrategjik, konfirmoi se me dyqind miliardë të eksporteve ita-liane, të cilëve u shtohen eksportet që vijnë nga filialet e huajatë firmave italiane, Italia mbetet një nga Vendet më të mëdhaeksportuese në Botë e që vjen vetëm pas Gjermanisë, për sai përket Europës.Pasi vuri theksin mbi kontributin që Dhomat e Tregtisë Italianejashtë Vendit i japin dhe duhet t’i japin Italiasë, Ministri thek-soi faktin se përveç eksporteve pozitive, nevojiten edhe stra-tegji për internacionalizimin e bizneseve si dhe aftësia e tyrepër të rimëkëmbur ekonominë.Të gjithë folësit në konferencë sollën këshilla dhe strategji që

kanë të bëjnë me temën, për të rënëdakord se për të përmirësuar interna-cionalizimin: është e nevojshme tëkapërcehet parcelizimi, fragmentarizi-mi i nismave promozionale; nevojitetfavorizimi i bashkëpunimit në formërrjeti i firmave të vogla si dhe të ndër-merren rrugë specifike për formiminprofesional të operatorëve që janë nëgjendje të lëvizin në tregje që jane tëndryshëm edhe nga pikpamja kulturo-re.Nuk mjafton thjesht të shiten produk-tet, por i duhet vënë theksi shpërn-darjes së firmave në këto tregje, dukepërzgjedhur sektorët specifikë në tëcilët të përqëndrohet prodhimi.

Alessandro LimataZv/Presdienti i C.C.I.A.


24

Il 17-18 ottobre, presso “Marina di Orikum” – Valona, si ètenuta un’importante iniziativa che la nostra Camera ha orga-nizzato in collaborazione con l’Ambasciata d’Italia: “NAUTICADA DIPORTO E IL TURISMO NAUTICO”.È stato un significativo momento di proposta su un tema digrande attualità nel Paese Albania che la C.C.I.A. ha volutoorganizzare presso l’unico porto turistico realizzato già da moltianni dal Gruppo Giorgi Alfo Sh.p.k. nostro associato.La manifestazione ha ottenuto anche la preziosa collabora-zione di RINA Group e di VENETO BANKA, realtà anch’essenostre associate. La Conferenza ha registrato la presenza del-l’Ambasciatore d’Italia Massimo Gaiani, del Ministro del Turi-smo, Cultura, Gioventù e Sport On. Aldo Bumçi, del Vice Mini-stro di Lavori Pubblici e Trasporti Avv. Ylli Manjani, del Prefet-to di Valona Dr. Eduart Veçani, Deputati, Sindaci e Presidenti

di Camere di Commercio. Il tema centrale ha riguardato l’op-portunità, offerta dall’Albania, per lo sviluppo di una rete diporti turistici come volano dello sviluppo più generale del ter-ritorio circostante in materia di turismo culturale, paesaggi-stico ed agriturismo. Significativo a questo proposito l’inter-vento del Sindaco di Suvereto (LI) Giampaolo Pioli, Presidentenazionale dell’Associazione Città del Vino, che ha incentrato ilproprio contributo sull’importanza del settore nautico per losviluppo del turismo in Albania. Hanno partecipato al conve-gno Presidenti di Distretti della zona costiera, Polizia di Fron-tiera, Guardia costiera, Autorità portuali e rappresentanza ita-liana della Guardia di Finanza e Marina Militare.La conferenza è stata aperta da Maurizio Zannier, PresidenteC.C.I.A., che, dopo aver ringraziato tutte le Autorità presenti,ha sottolineato l’impegno della nostra Camera in un settore,

“NAUTICA DA DIPORTOE IL TURISMO NAUTICO”

Marina di Orikum: Convegno Nazionale

Hanno partecipato l’Ambasciatore d’Italia,il Ministro del Turismo ed il Vice Ministro dei Trasporti

25


Në datat 17-18 Tetor, pranëMarinës së Orikumit –Vlorë, u mbajt konferencame temën “LUNDRIMI DE-TAR DHE TURIZMI PËR AR-GËTIM” që Dhoma eTregtisë Italiane organizoinë bashkëpunim me Am-basadën Italiane:Qe një moment i rëndë-sishëm për të trajtuar njëtemë shumë aktuale nëShqipëri, moment të cilinC.C.I.A. e shfrytëzoi dukeorganizuar aktivitetin pranëtë vetmit port turistik tëndërtuar prej shumë vite-sh, nga Grupi “Giorgi AlfoSh.p.k.”, anëtar i Dhomëssë Tregtisë Italiane nëShqipëri.Për oganizimin e eventitdhanë një kontribut tëçmuar edhe RINA Groupdhe VENETO BANKA, gjithashtu anëtare të C.C.I.A. Në konfe-rencë morën pjesë Ambasadori i Italisë në tTranë MassimoGaiani, Ministri i Turizmit, Kulturës, Rinisë dhe Sporteve AldoBumçi, Zv/Ministri i Punëve Publike, Transportit dhe Teleko-munikacionit Ylli Manjani, Prefekti i Vlorës Eduart Veçani, De-

Morën pjesë Ambasadori i Italisë, Ministri i Turizmitdhe Zv/Ministri i Transportit

Marina Orikum: Konferencë Kombëtaree

“LUNDRIMI PËR ARGËTIMDHE TURIZMI DETAR”

putetë, Kryetarë Bashkish dhe Presidentë të Dhomave tëTregtisë. Tema qëndrore ishte mundësia që ofron Shqipërianë zhvillimin e një rrjeti portesh turistike, si drejtues i njëzhvillimi më të përgjithshëm të territorit përreth, për sa i përketturizmit kulturor, atij të peisazhit dhe turizmit agrar.Me vlerë ishte ndërhyrja e Kryetarit të Bashkisë së Suveretos(LI) Xhampaolo Pioli, President Kombëtar i Shoqatës “Qyteti iVerës”, i cili përqëndroi fjalën e tij në rëndësinë e sektoritdetar për zhvillin e turizmit në Shqipëri.Morën pjesë në konferencë Kryetarë Komunash të zonësbregdetare, Policia Kufitare, Roja Bregdetare, Autoritete por-tuale si dhe përfaqësia italiane nga Guardia di Finanza dhenga Marina Ushtarake.Konferenca u hap nga Mauricio Zannier, President i C.C.I.A., icili pasi falenderoi të gjitha Autoritetet e pranishme, theksoiangazhimin e Dhomës së Tregtisë Italiane në sektoritn e tu-rizmit, i cili është një prioritet për Qeverinë shqipta-re. “Nisma jonë – theksoi Zannier – ka për qëllim tësjellë një kontribut konkret në diskutimet për zhvilli-min e kuadrit ligjor shqiptar sipas kërkesave më


26

quello turistico, che è una delle priorità del Governo albanese.“La nostra iniziativa – ha sottolineato Zannier – ha lo scopo diportare un contributo concreto nella discussione per lo svilup-po del quadro legislativo albanese in sintonia con le esigenzepiù moderne del settore in base alle normative europee”. Nelsuo intervento l’Ambasciatore Gaiani ha posto l’accento sul-l’importanza della promozione turistica albanese nella consa-pevolezza che l’Albania è una meta turistica che può, a buondiritto, essere considerata alla pari degli altri Paesi che si af-facciano sull’Adriatico come Croazia e Montenegro, oltre allastessa Grecia più a sud. Il Ministro del Turismo, On. Bumçi,dopo aver ribadito l’impegno del Governo albanese per lo svi-luppo del settore di sua competenza, come importante contri-buto alla crescita del PIL, ha sottolineato l’attualità dell’inizia-tiva della Camera di Commercio, rilevando con convinzioneche l’Albania sta entrando in una nuova fase nello sviluppodella rete portuale una volta ormai superato il grande proble-ma degli anni passati, quando furono necessari provvedimen-ti per evitare traffici il-leciti di persone, dannoenorme per la stessaimmagine del Paese.Analoga impostazionenel suo intervento daparte del Vice MinistroAvv. Manjani, che haposto in evidenza la re-altà albanese, ricca dicirca 400 chilometri dibellissime coste, che ilGoverno vuole valoriz-zare anche facendo te-soro dell’esperienza di

un Paese amico come l’Italia. Molti gli interventi nella primagiornata fra i quali quello del Vice Presidente di Assonauticaitaliana, Professor Paolo Dal Buono, che, da diportista, ha se-gnalato la necessità di un piano organico di sviluppo della reteportuale turistica, sottolineando che la situazione attuale puòcontare solo sul porto turistico di “Marina di Orikum”, realiz-zato da Alfo Giorgi sin dagli anni ’90. Nella seconda giornatadi grande interessi gli interventi dell’Ingegnere Stefano Paga-ni di U.C.I.N.A. (Unione Cantieri Industrie Nautiche e Affini) edell’Ingegnere Fiorenzo Spadoni di RINA Services, che si sonodichiarato la disponibilità a collaborare con le Autorità alba-nesi a concreta garanzia della prosecuzione della nostra ini-ziativa.Ha concluso la seconda giornata dei lavori l’intervento di AlfoGiorgi, imprenditore toscano, che da venti anni segue le pro-blematiche del settore, dopo aver realizzato nei primi anni ’90la “Marina di Orikum”, che, ancora oggi, è l’unico approdo peri diportisti in Albania.

27


moderne të sektorit në fjalë, në bazë të normativave europia-ne”.Gjatë ndërhyrjes së tij, Ambasadori Gaiani vuri theksin në rën-dësinë e promovimit të turizmit shqiptar, me vetëdijen se Shqi-përia është një destinacion turistik që mundet, me të gjitha tëdrejtat, të konsiderohet në të njëjtin nivel me Vendet e tjeraqë shohin nga Adriatiku, si për shembull Kroacia dhe Mali i Zi,pa lënë mënjanë dhe Greqinë, më në Jug.Ministri Bumçi, pasi theksoi edhe një herë angazhimin e Qe-verisë shqiptare për zhvillimin e sektorit për të cilin është për-gjegjëse Ministria që ai drejton, si një kontribut i rëndësishëmpër rritjen e Produktit të Brendshëm Bruto, nënvizoi aktualite-tin e nismës së CCIA, duke theksuar me bindje se Shqipëriaështë duke hyrë në një fazë të re zhvillimi të rrjetit portual,pas kapërcimit të problemit të madh të viteve të shkuara, kuru shfaq nevoja e marrjes së masave të nevojshme për tëpenguar trafiqet e paligjshme të njerëzve, një dëm i madh kyedhe për vetë imazhin e Vendit.Në të njëjtën linjë ishte dhe ndërhyrja e Zv/Ministrit të Tran-sporteve Ylli Manjani, i cili nxorri në pah realitetin shqiptar,me një pasuri prej 400 km vijë bregdetare që Qeveria dëshi-ron t’i shfrytëzojë duke pasur parasysh edhe përvojën e njëVendi mik si Italia.Dita e parë e punimeve pati shumë ndërhyrje, ndër të cilatedhe edhe ajo e Zv/Presidentit të shoqatës “Assonautica ita-liana”, Prof. Paolo Dal Buono, i cili vuri theksin mbi nevojën enjë plan zhvillimi organik në rrjetin portual turistik, duke nën-vizuar faktin se momentalisht mund të mbështetemi vetëm nënjë port turistik, atë të Marinës së orikumit, ndërtuar nga Alfo

Xhorxhi që në vitet ’90. Në ditën e dytë të punimeve të konfe-rencës, me interes u ndoqën edhe ndërhyrjet e inxhinier Ste-fano Paganit nga U.C.I.N.A. (Unioni i Kantiereve dhe Industri-ve Detare) dhe të inxhinier Fiorenzo Spadonit nga RINA Servi-ces, të cilët shprehën gadishmërinë për të bashkëpunuar meAutoritetet shqiptare, pas marrjes së garancisë për vazhdi-min më tej të nismës sonë.Dita e dytë e punimeve u mbyll me ndërhyrjen e Z. Alfo Xhorxhi,sipërmarrës toskan, i cili që prej viteve ’90 ndërtoi Marinën eOrikumit që edhe sot është vend ankorimi i vetëm për lun-druesit me anije në Shqipëri.


28

Il 30-31 ottobre, organizzato dalla C.C.I.A., in collaborazionecon Federexport Piemonte, si è tenuta una riuscita manifesta-zione negli accoglienti locali dell’Hotel Dinasty, nei pressi dellago di Tirana e del suo Parco naturale: “Degustazione delvino italiano”. Il Dottor Giuseppe Monforte, Presidente di Fe-derexport Piemonte, coadiuvato da Emirjeta Alicaj, ha illu-strato le caratteristiche dei vini presentati alle Autorità pre-senti nella serata inaugurale.Importante la presenza del Ministro dell’Agricoltura ProfessorGenç Ruli, che nel suo intervento, dopo aver ringraziato laC.C.I.A. per l’organizzazione della manifestazione, ha espressol’auspicio che il rapporto fra le realtà produttive italiana edalbanese si sviluppi sempre di più con il duplice scopo da unaparte di facilitare la conoscenza dei prodotti italiani da partedei consumatori albanese e dall’altra di promuovere in Italia il“Made in Albania” nel campo della produzione del vino che in

Albania sta vivendo una fase interessante sotto il profilo dellaqualità della produzione.Alla serata ufficiale di presentazione dell’iniziativa hanno por-tato il saluto la Dottoressa Raffaella Valentini , Responsabiledell’Ufficio Commerciale dell’Ambasciata d’Italia ed il DottorFrancesco Vitulli, Direttore dell’Ufficio I.C.E. a Tirana.Nella seconda giornata notevole è stata la partecipazione delpubblico, che ha seguito con molto interesse la presentazionedelle caratteristiche dei vini fatta dal Presidente Monforte.Nel salone dell’Hotel Dinasty erano presenti per la degusta-zione dei vini il Presidente dei Sommeliers albanesi, la Dotto-ressa Fulvia Veneziani dell’Ufficio Italiano di Cultura, il DottorVitulli, Direttore dell’I.C.E., il Dottor Riccardo Romanazzo del-l’Ufficio Commerciale dell’Ambasciata d’Italia, Deputati ed altiDirigenti ministeriali oltre a molti commercianti e ristoratoried importanti produttori del settore.

“Degustazione del vino italiano”C.C.I.A. - FEDEREXPORT PIEMONTE

Riuscito evento con la partecipazione del Ministro dell’AgricolturaProfessor Genç Ruli. Le qualità dei vini illustrate da Giuseppe Monfortee dal Presidente dell’Associazione albanese dei Sommeliers Dashamir Elezi

29


Në datat 30-31 Tetor, u organizua ngaC.C.I.A., në mjediset mikpritëse te Ho-telit “Dinasty” pranë parkut artificial tëTiranës, në bashkëpunim me Fede-rexport Piemonte, eventi “Degustimi iVerërave Italiane” që shënoi sukses.Z. Giuseppe Monforte, President i Fede-rexport Piemonte, ndihmuar nga Znj.Emirjeta Alicaj, përshkroi karakteristikate verërave që iu prezantuan Autoritete-ve të pranishme në mbrëmjen e inagu-rimit.Me rëndësi ishte pjesmarrja e Ministrittë Bujqësisë Pof. Genç Ruli, i cili nëndërhyrjen e tij, pasi falenderoi Dhomëne Tregtisë Italiane në Shqipëri për or-ganizimin dhe për ftesën, shprehu uri-min që marëdheniet midis bizneseve pro-dhuese italiane dhe atyre shqiptare tëzhvillohen edhe më tej, me qëllimin edyfishtë që nga njëra anë të lehtësohetnjohja e produkteve italiane nga konsu-matorët shqiptarë dhe nga ana tjetër tëpromovohet në Itali marka “Made in Al-bania” në fushën e prodhimit të verëra-ve që në Shqipëri po përjeton një fazëinteresante për sa i përket cilësisë së

Event që pati sukses, me pjesmarrjen e Ministrit të BujqësisëProf. Genç Ruli. Cilësia e verërave e përshkruar nga Xhusepe Monfortedhe nga Presidenti i Shoqatës së Somelierëve Shqiptarë Dashamir Elezi

C.C.I.A. - FEDEREXPORT PIEMONTE

“Degustimi i verës italiane”

prodhimit. Në mbrëmjen zyrtare të pre-zantimit të nismës, përshendetën znjRaffaella Valentini, Drejtore e ZyrësTregtare të Ambasadës Italiane në Shqi-

përi dhe Z. Françesko Vitulli, Drejtor iZyrës I.C.E. në Tiranë.Në ditën e dytë u shënua interes i madhnga ana e publikut, i cili ndoqi me shu-më interes prezantimin e karakteristika-ve të verërave nga ana e PresidentitMonforte.Në sallonin e hotelit “Dinasty” ishin tëpranishëm për degustimin Presidenti isomelierëve shqiptarë, Znj. Fulvia Ve-neciani Drejtoresha e Institutit Italian tëKulturës, Z. Françesko Vitulli, Drejtor izyrës I.C.E., Z. Rikardo Romanazzo iZyrës Tregtare të Ambasadës Italiane,Deputetë, Drejtorë Ministrish si dhetregtarë, pronarë restorantesh dhe pro-dhues të rëndësishëm të sektorit.


30

A fronte di un alto numero di produzioni agroalimentari italiane di qualità, aumentano di pari passo le falsificazioni.Per dare un’idea di quanto sia diffusa la contraffazione dei prodotti tradizionali italiani all’estero, basti pensare che, su quattroprodotti venduti nel mondo come italiani, tre non lo sono.Questo fenomeno interessa i prodotti “italian sounding”, ossia tutti i prodotti che riportano in etichetta nomi, immagini, colori,slogan chiaramente italiani o evocativi dell’Italia. Il fenomeno è causato dal fatto che il richiamo diretto o indiretto all’immagi-ne, alla qualità, alla tipicità e alla cultura italiana in genere consente un posizionamento del prodotto su un target di mercatomedio alto. Ma, naturalmente, le imitazioni non possono neanche lontanamente avvicinarsi agli standard degli originali. Questodiffuso fenomeno comporta, naturalmente, gravi perdite economiche a danno del sistema produttivo italiano.Per tali motivi occorre puntare sulla sensibilizzazione dei consumatori, aumentandone la consapevolezza e mettendoli incondizione d’individuare quali siano realmente i prodotti italiani. Il prodotto alimentare italiano si collega a un fattore basilare:la capacità di miscelare sapientemente materie prime, lavorandole secondo ricette e tecnologie inimitabili e garantendole conl’affidabilità e la responsabilità del produttore, il quale, con la propria marca, firma e certifica la qualità del prodotto.L’agroalimentare Made in Italy rappresenta oggi oltre il 15% del Pil italiano e in agricoltura operano circa un milione di imprese(il 15% del totale delle imprese italiane) mentre circa 70mila sono quelle dell’industria alimentare. Un patrimonio produttivoche, può diventare un punto di forza per rilanciare il Sistema Italia. Federexport Piemonte, con le sue innumerevoli iniziativepromozionali in molti Paesi, ha sempre sostenuto la qualità dei prodotti italiani legati ai territori di produzione.

L’impegno di Federexport Piemontenel sostenere il Made in Italy all’estero

Intervento di Giuseppe Monforte

31


Përballë një numuri të lartë të prodhimeve ushqimore bujqësore italiane cilësore, në përpjesëtim të drejtë me të, rriten edhefallsifikimet.Për të dhënë një ide se sa i përhapur është fallsifikimi i produkteve tradicionale italiane jashtë vendit, mjafton të mendohet se,në katër prodhime të shitura në botë si italiane, tre nuk janë të tilla. Ky fenomen është në favor të produkteve “italiansounding”, me fjalë të tjera, të atyre produkteve që kanë në etiketë emrin, imazhet, ngjyrat, sloganet e qarta italiane oseevocative të Italisë. Fenomeni është shkaktuar nga fakti se referimi direkt ose indirekt në, imazhin e cilësisë, veçantisë dhekulturës italiane në përgjithësi, lejon vendosjen e produktit në një çmim tregu mesatarisht të lartë. Por, natyrisht, imitimi nukmund t’i afrohet standarteve të produkteve origjinale.Ky fenomen i përhapur sjell, natyrisht, humbje të rënda ekonomike në dëm të sistemit të prodhimit italian.Për këto arsye ne duhet të përqëndrohemi në rritjen e ndërgjegjësimit të konsumatorit dhe krijimin e kushteve për të identi-

fikuar se cilat produkte janë me të vërtetë ita-liane. Produkti ushqimor italian është i lidhurme një faktor bazë: aftësia për të realizuarpërzierje të lëndëve të para, duke i përpunuarsipas recetave dhe teknologjive të paimitue-shme dhe duke garantuar me besueshmërinëdhe përgjegjësinë e prodhuesit, i cili, memarkën e tij, nënshkruan dhe çertifikon cilë-sinë e produktit.Ushqimet bujqësore Made in Italy sot përfaqë-sojnë mbi 15% të PBB-së italiane dhe në bujqësiveprojnë rreth një milion firma (15% e të gji-tha kompanive italiane) dhe rreth 70 mijë tëindustrisë ushqimore. Një pasuri prodhuese,që mund të bëhet një burim force për të ndih-muar Sistemin Italian.Federexport Piemonte, me iniciativat e saj tëshumta promovuese në shumë Vende, gjith-monë ka mbështetur cilësinë e produkteve ita-liane në lidhje me zonën e prodhimit.

Ndërhyrje Dr. Giuseppe Monforte

Impenjimii FederexportPiemonte përmbështetjen eMade in Italyjashtë vendit


32

Il 23 novembre nella Sala conferenze della Biblioteca dell’Uni-versità di Scutari la C.C.I.A., in collaborazione con l’Amba-sciata d’Italia – Ufficio Scolastico e con la Società Shqiperia –Trikot, ha organizzato il Convegno nazionale “ISTRUZIONETECNICO PROFESSIONALE: L’IMPRESA E LA FORMAZIONE”.Lo sviluppo delle scuole professionali in Albania è una dellepriorità del Governo albanese nell’ottica dell’esigenza di “for-mare” la manodopera necessaria alle aziende, non solo alba-nesi, ma anche straniere e, in particolare, per quelle italianenumerose, che da anni sono presenti in Albania.La Conferenza è stata introdotta dal Presidente della nostraCamera Maurizio Zannier, che nel suo saluto introduttivo ha

sottolineato l’impegno della Camera a collaborare con le Isti-tuzioni albanesi per lo sviluppo dell’Istruzione professionale.Significativi i contenuti dell’intervento del Presidente Zannier,che è presente in Albania fino dalla seconda metà degli anni’90 con la produzione di intimo per il noto marchio “Cotonel-la”, dando occupazione a centinaia di lavoratori nella città diScutari.Al dibattito hanno portato il proprio contributo il Professor HalitShamata, Vice Ministro della Pubblica Istruzione, il Vice Pre-fetto del Distretto di Scutari, il Dottor Ilir Zhilla, Presidentedell’Unione delle Camere di Commercio ed Industria in Alba-nia, oltre a Gjergj Leqeiza di Shqiperia Trikot.

ISTRUZIONE TECNICO-PROFESSIONALE:L’IMPRESA E LA FORMAZIONE

C.C.I.A. - CONVEGNO NAZIONALE A SCUTARI

Contributi di Halit Shamata Vice Ministro, di Ilir Zhilla, Presidente dell’Unionedelle Camere di Commercio ed Industria in Albania. Saluto di Roberto Andreotti,Console d’Italia a Scutari. Partecipazione dell’Istituto “Tullio Buzzi” di Prato

33


C.C.I.A. – KONFERENCË KOMBËTARE NË SHKODËR

ARSIMI TEKNIKO-PROFESIONAL:BIZNESI DHE TRAJNIMIKontributi i Z. Halit Shamata Zv/Ministër, i Z. Ilir Zhilla, President i Unionit të Dhomavetë Tregtisë dhe Industrisë në Shqipëri. Përshendetja e Z. Roberto Andreotti, Konsulli Italisë në Shkodër. Pjesmarrja e Institutit “Tullio Buzzi” të Pratos.

Në datën 23 Nëntor, në sallën e konferen-cave të Bibliotekës së Universitetit të Shko-drës, C.C.I.A., në bashkëpunim me Am-basadën Italiane – Zyra e Shkollave dheme Shoqërinë “Shqipëria – Trikot”, orga-nizoi konferencën kombëtare “ARSIMI TEK-NIKO-PROFESIONAL: BIZNESI DHE TRAJ-NIMI”.Zhvillimi i shkollave profesionale në Shqi-përi është një nga prioritetet e Qeverisëshqiptare, duke pasur parasysh nevojëne trajnimit të krahut të punës aq të ne-vojshëm jo vetëm për bizneset shqiptare,por edhe për ato të huaja, në veçanti përato firma italiane që janë të shumta nënumër e që prej vitesh zhvillojnë aktivite-tin e tyre në Shqipëri.Konferenca u hap nga Presidenti i Dhomëssë Tregtisë Italiane Mauricio Zannier, i ciligjatë fjalës së tij përshëndetëse nënvizoiangazhimin e CCIA në bashkëpunimin meinstitucionet shqiptare për zhvillimin e Ar-simit Profesional.Shumë domethënëse ishte ndërhyrja ePresidentit Zannier, i cili është i pranishëmnë Shqipëri që nga gjysma e dytë e vitete

’90 me prodhimin e veshjeve intime për markën e njohur “Co-tonella”, duke punësuar qindra punonjës në qytetin e Shko-drës.Gjatë punimeve të konferencës, dhanë kontributin e tyre edheProf. Halit Shamata, Zv/Ministër i Arsimit, Zv/Prefekti i Qarkuttë Shkodrës, Z. Ilir Zhilla, President i Unionit të Dhomave tëTregtisë dhe Industrisë në Shqipëri si dhe Gjergj Leqejza ishoqërisë “Shqiperia Trikot”.Përshëndeti gjithashtu me fjalën e tij Z. Roberto Andreotti,Konsull i Italisë në Shkodër, i cili komplimentoi organizimin ekonferencës dhe uroi që ky event të mund të japë frytet ezhvillimit social dhe ekonomik për investitorët e për të gjithëpopullin shqiptar në përgjithësi.Prof. Vito Stiliani u ndal në problematikat specifike që lidhenme projektet trajnuese. Stiliani solli në vëmendje an-gazhimin e zyrës që drejton në projektin “Iliria” dhenë zhvillimin e seksioneve dygjuhëshe në shkollat


34

Nel corso del Convegno ha portato il saluta il Dottor RobertoAndreotti, Console d’Italia a Scutari, il quale si è complimen-tato per l’organizzazione del Convegno ed ha auspicato che lamanifestazione possa dare frutti forieri di sviluppo sociale edeconomico per gli investitori e per l’intera popolazione alba-nese.Nelle specifiche delle problematiche sui progetti formativi si èparticolarmente soffermato il ProfessorVito Stigliani, Dirigente dell’Ufficio Sco-lastico dell’Ambasciata d’Italia a Tira-na. Stigliani ha ricordato l’impegno delsuo Ufficio nel “Progetto Iliria” e nellosviluppo delle Sezioni bilingue nellescuole albanesi, oltre ad introdurre letematiche successivamente sviluppate,nei rispettivi interventi, da parte dei re-latori del Ministero dell’Istruzione: Pro-fessor Fatmir Vejsiu, Direttore Genera-le dell’Istruzione Pre-universitaria, Dot-toressa Arjana Bekteshi, Responsabiledella Direzione Scolastica della Regio-ne di Tirana, Dottoressa Rozafa Zmija-nej, della Direzione Regionale della For-mazione Professionale Pubblica di Scu-tari. Importante protagonista del Con-vegno l’Istituto “Tullio Buzzi” di Prato,una delle scuole professionali più im-

portanti d’Italia, vera epropria scuola di eccel-lenza soprattutto nel set-tore della FormazioneTessile, ma anche mec-canica ed elettronica.Sono stati seguiti conmolto interesse dalle au-torità e dal pubblico lerelazioni dei professoriin rappresentanza del-l’Istituto “T. Buzzi”.Dopo il primo interventogenerale sull’IstruzioneTecnico-Professionale inItalia dei Preside Profes-sor Erminio Serniotti,dono intervenuti la Pro-fessoressa Lucia Pieriper il Settore “SistemaModa”, il Professor Fran-co Panzarella per il Set-tore “Elettronico”, il Pro-fessor Carlo Scardazziper il Settore “Meccani-ca ed Energia”.I lavori nel pomeriggio si

sono conclusi con l’intervento del rappresentante di C.E.L.I.M.Dottor Filippo Unterhofer, che ha riportato l’esperienza delprogetto “Albania domani”, e con quello del Dottor AntonioFantasia, Responsabile del Progetto per l’Albania del Ministe-ro italiano del Lavoro, che si è soffermato sulla FormazioneProfessionale Linguistica in funzione di opportunità di lavoroin Italia.

35


shqiptare si dhe përmendi temat që u zhvilluan më tej, nëndërhyrjet pasardhëse, nga ana e relatorëve të Ministrisë sëArsimit, siç ishin: Prof. Fatmir Vejsiu, Drejtor për Arsimin Pa-rauniversitar, Znj. Arjana Bekteshi, Drejtore e Drejtorisë sëShkollave për rajonin e Tiranës, Znj. Rozafa Zmijanej na Drejo-tria Rajonale e Formimit Profesional Publik në Shkodër.Protagonisti i rëndësishëm i konferencës, Istituti “Tullio Buzzi”

Shqipëria TrikotShkodër

nga Prato, një nga shkollat profesionale më të rëndësishmenë Itali, sidomos në sektorin e formimit tekstil, por edhe nëatë mekanik dhe elektronik.U ndoqën me mjaft interes nga Autoritetet dhe nga publiku,relacionet e profesorëve që përfaqësonin Institutin “T. Buzzi”.Pas ndërhyrjes së parë të përgjithshme mbi Arsimin Tekniko-Profesional në Itali, nga ana e Drejtorit të Institutit Prof. Ermi-

nio Serniotti, morën fjalën Prof.Luçia Pieri për sektorin “Siste-ma Moda”, Prof. Franko Panca-rela për sektorin “Elektronik”,Prof. Karlo Skardaci për sektorin“Mekanik dhe Energjetik”.Pasdite, punimet u mbyllën mendërhyrjen e përfaqësuesit tëC.E.L.I.M. Z. Filippo Unterhofer, icili tregoi përvojën e projektit“Shqipëria nesër” dhe me fjalëne Z. Antonio Fantazia, Drejtor iProjektit për Shqipërinë nga Mi-nistria italiane e Punës, i cili unndal në formimin profesionalgjuhësor në funksion të mundë-sive të punësimit në Itali.


36

L’internazionalizzazione delle impreseed il progetto di indirizzo della Cameradi Commercio Italiana in Albania (C.C.I.A.)

E’ sempre più sentita dalle imprese, anche da quelle che tra-dizionalmente hanno sviluppato prevalentemente la propriaattività entro i confini Nazionali, la necessità di volgere lo sguar-do all’estero.Tale esigenza viene ormai spesso valutata imprescindibile alloscopo di fronteggiare la crisi generata dalla trasformazionedegli equilibri del mercato internazionale, che è effetto del-l’avvenuta emersione delle nuove economie.Questa tendenza, di cui registriamo una escalation evidenzia-ta da un aumento delle missioni imprenditoriali esplorative,implica una inevitabile esigenza di mutamento delle tradizio-nali logiche di pianificazione della vita e delle strategie del-l’azione imprenditoriale.Si diffonde sempre di più nei piani aziendali delle imprese laprevisione di progetti di esplorazione di nuovi mercati al finedi valutare la prospettiva di realizzazione di progetti di inter-nazionalizzazione.L’intento diffuso è quello dell’insediamento di rami della pro-duzione all’estero in aree considerate di interesse, se ed inquanto offrano possibilità di abbattere i costi della produzio-ne, ma anche lo sviluppo del marketing territoriale in areegeografiche vicine ai mercati di potenziale ed apprezzabileassorbimento di beni e servizi, tra i quali spicca l’Area deiBalcani e del Far-East.Lo scopo è generalmente duplice: l’aumento della competiti-vità dell’offerta e la vendita del prodotto.Gli sforzi dell’imprenditore che si accinge a esplorare questo

cammino – ormai considerato essenziale e prioritario dall’azione dei Governi, in quanto imposto dalle logiche del mercatointernazionale - convergono, quindi, sulla necessità di adozione di strategie per la ricerca, accantonamento ed oculato impiegodi risorse economiche ed umane, da esprimere nell’azione esplorativa e nell’avviamento delle start-up, sulle interazioni finaliz-zate alla realizzazione di reti di imprese, sulla previsione di investimento per l’innovazione dei processi e dei prodotti.In questo contesto, la C.C.I.A. ha inteso avviare un progetto di indirizzo per l’internazionalizzazione delle imprese italiane cheoperano o intendono operare in Albania e delle imprese albanesi che intendono parimenti operare all’estero.Il progetto parte dall’intensificazione dei rapporti tra la C.C.I.A. con le associazioni di impresa italiane in Italia ed all’estero,oltre che con le associazioni di impresa albanesi, prendendo spunto dalla considerazione del ruolo di maggiore responsabilitàche viene conferito dalle Istituzioni Governative all’associazionismo di impresa che sia orientato a sviluppare – a beneficio deipropri associati – percorsi esplorativi di opportunità all’estero.Proprio nell’ambito dell’analisi sopra esposta, su impulso del Presidente della C.C.I.A. Maurizio Zannier, si colloca l’iniziativache è stata proposta nei termini illustrati sopra dal Consigliere Emanuele Ferretti nella riunione del Consiglio Direttivo del 22Novembre.L’idea ha suscitato l’interesse e la condivisione del Consiglio Direttivo, il quale – considerando la proposta rispondente alle lineedi tendenza più avanzate per lo sviluppo di strumenti a sostegno dell’azione imprenditoriale - ha deliberato il conferimento alConsigliere Ferretti dell’incarico di porre in essere l’attività organizzativa e di marketing del progetto.Tali interazioni con l’associazionismo imprenditoriale, verranno intraprese con l’obiettivo di giungere a realizzare, nel corso del2013, a beneficio delle imprese italiane ed albanesi, seminari o eventi di comunicazione illustrativi di opportunità e di informa-zioni utili ad agevolare lo sviluppo e le valutazione delle relazioni di affari.

Emanuele Ferretti

L’Avvocato Emanuele Ferrett i,consigliere del direttivo e responsabiledella commissione affari legali, fiscali efinanziari della C.C.I.A., è ManagingPartner dello Studio Legale e TributarioFerretti, Ippolito & Partners che ha sediin Belgrado, Roma, Taranto e Tirana

37


Ndihet gjithnjë e më shumë nga sipërmarrjet, edhe nga ataqë tradicionalishtë kan zhvilluar kryesisht aktivitetin e tyre bren-da kufijëve Kombëtar, nevoja që të hedhin vështrimin jashtë.Kjo nevojë tashmë vlerësohet shpesh e domosdoshme meqëllim që të përballohet kriza e krijuar nga trasformimi i eku-librave të tregjeve ndërkombëtare, që është rezultat i lindjessë ekonomive të reja.Kjo tendence, për të cilën rregjistrojm një përshkallëzim evënë në dukje nga një rritje e misioneve sipërmarrëse ek-sploruese, sjell si rrjedhim nevojën të pashmangëshme tëshndërrimit të llogjikave tradicionale të planifikimit të jetësdhe të strategjive të aksioneve sipërmarrëse.Po përhapet gjithnjë e më shumë në projektet sipërmarrëse,parashikimi për projekte eksploruese të tregjeve të reja meqëllim që të vlerësohet perspektiva e realizimit të projektevendërkombëtare. Synimi kryesor është krijimi i disa degëveproduese jashtë vendit në zona që konsiderohen me interes,nëse efektivisht ofrojn mundësinë për uljen e kostove të pro-dhimit, por edhe zhvilllimin të një marketing territorial në zonagjeografikishtë të afërta më tregjet kur është e mundur blerjae të mirave dhe e shërbimeve, ndër të cilat dallohet Rajoni iBallkanit dhe i Far-East. Qëllimi është përgjithësisht i dyfishtë:rritja e ofertës konkuruese dhe shitja e prodhimit.Përpjekjet e sipërmarrësve të interesuar per eksplorimin eksaj rruge – tashmë e konsideruar esenciale dhe prioritare nëveprimet e Qeverive, sepse diktohet nga llogjika e tregutndërkombëtarë – fokalizohen, pra, mbi nevojen për të adop-tuar strategji për kërkimin, vënien mënjamë dhe përdoriminme kujdes të burimeve ekonomike dhe njerëzore për t’u sh-prehur në veprimin eksplorues dhe në fillimin e start-up, mbinderveprimet që kanë si qëllim realizimin e rrjeteve të nder-marrjeve, mbi parashikimin e investimeve në inovacione tëproceseve dhe të produkteve.Në këtë kuptim, Dhoma e Tregëtisë Italiane në Shqipëri kamarrë përsipër fillimin e një projekti orientues për ndërkom-bëtarizimin e sipërmarrjeve italiane të cilat operojnë ose kanësi qëllim të operojnë në Shqipëri dhe të sipërmarrjeve shqip-tare të interesuara të operojn jashtë vendit.Projekti lind nga intensifikimi i mardhënieve midis C.C.I.A. meshoqata të sipërmarrësve italiane në Itali dhe jashtë vendit, siedhe me shoqata të sipërmarrësve shqiptarë, duke marrëshkas nga vlerësimi i rolit me përgjegjësi më të madhe që ijepet nga institucionet Qeveritare bashkimit të shoqatave si-permarrëse të orientuara të shvillojnë - në favore të anëtarvetë tyre – rugë eksploruese për mundesi biznesi jasht vëndit.Pikërisht, në bazë të ksaj analizë të parashtruar më lartë, meinkurajimin e Presidentit së C.C.I.A. Maurizio Zannier, lind ni-sma e propozuar nga Këshilltari Emanuele Ferretti në mble-dhjen e Këshillit Drejtues të datës 22 Nëntor 2012.

Ndërkombëtarizimi i ndërrmarjevedhe projekti orientues i Dhomës sëTregetisë Italiane në Shqipëri (C.C.I.A.)

Idea ka zgjuar interes dhe ështe përkrahur nga KëshilliDrejtues, i cili – duke e konsideruar këtë propozim në armonime linjat e tendencës më të avancuara për zhvillimin e instru-menteve në mbështetje të veprimeve sipërmarrëse – ka ven-dosur ti ngarkoj Këshilltarit Ferretti mandatin per shvillimin eaktivitetit organizues dhe marketing të keti projekti.Këto ndërveprime me shoqatat sipërmarrëse, do të ndërmer-ren me qellimin për të realizuar gjatë vitit 2013, në favor tësipërmarrjeve italiane dhe shqipetare, seminare ose eventekominikimi ilustrues mbi mundësi dhe informacione të nevojsh-me për të lehtestuar zhvillimin dhe vleresimin e marredhenie-ve te biznesit.

Emanuele Ferretti

Av. Emanuele Ferretti Këshiltar i KëshilitDrejtues dhe Përgjegjes i Komisionit përÇeshtjet Ligjore, Fiskale dhe Financiare eDhomës së Tregëtisë Italiane në Shqipëri,ëshë Titular i Studios ligjore dhe FiskaleFerretti, Ippolito &Partenres, e cila ka selinë Beograd, Romë, Taranto dhe Tiranë


38

Nel mese di dicembre avrebbe dovuto esserci la firma di un accordo di collaborazionetra la Società di Promozione della Cooperazione Economica con i Paesi dell’Est Euro-pa – FINEST S.p.A con la C.C.I.A., ma la sigla dell’accordo è stata rinviata all’iniziodell’anno 2013.Il Vice Presidente Vincenzo Pastoressa ha tenuto i contatti per la stesura della bozzadell’accordo, bozza poi approvata dall’Ufficio di Presidenza della C.C.I.A..È questo un passo importante da parte della nostra Camera nel perfezionamentodell’offerta di servizi per i nostri associati e per tutti i soggetti interessati ad utilizzareinformazioni, notizie e comunicazioni connesse alle rispettive attività.

Accordo fra Finest S.p.A. eCamera di CommercioItaliana in Albania

Gjatë muajit dhjetor ishte parashikuar nënshkri-mi i nje marrëveshje bashkëpunimi midis Sho-qërisë për Promovimin dhe Kooperimit Ekoni-mik me Vendet e Europës Lindore – FINEST S.p.Adhe CCIA, por firmosja e marrëveshjes ështështyrë ne fillim te vitit 2013.Zëvendës Presidenti Vincenzo Pastoressa kandjekur hapat e hartimit të kesaj marrëveshjeje,draft që më pas u miratua nga Kryesia e CCIA.Ky është një hap mjaft i rëndësishëm që kabërë CCIA në përmirësimin e ofertës së shër-bimeve për antarët e saj dhe për të gjitha atosubjektet të intëresuara për të përdorur infor-macionet dhe njoftimet e nevojshme për akti-vitetet e tyre.

Marrëvëshje bashkëpunimimidis Finest S.p.A. dhe Dhomëssë Tregetisë Italiane në Shqipëri

Vincenzo PastoressaVice Presidente C.C.I.A.

39



40

Documents

aggiornamenti albanesi