10
Akıllı Sistemlerde Yenilikler ve UygulamalaSempozyumu 29 Eylül – 1 Ekim 2016 DÜZCE BİLDİRİLER KİTABI Editör: Doç.Dr. Uğur GÜVENÇ Yrd. Doç. Dr. Serdar BİROĞUL Düzenleyen Kuruluş Destekleyen Kuruluş

Ak istemlerde Yenilikler ve Uygulamaları Sempozyumuenesbayrakdar.com/asyu16bildiri_bulanik.pdf · 2019. 12. 30. · Tablo 2’de MATLAB yazılımından elde edilen örnek sonuçlar

  • Upload
    others

  • View
    1

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Ak istemlerde Yenilikler ve Uygulamaları Sempozyumuenesbayrakdar.com/asyu16bildiri_bulanik.pdf · 2019. 12. 30. · Tablo 2’de MATLAB yazılımından elde edilen örnek sonuçlar

Akıllı Sistemlerde Yenilikler ve Uygulamaları

Sempozyumu

29 Eylül – 1 Ekim 2016 DÜZCE

BİLDİRİLER KİTABI

Editör:

Doç.Dr. Uğur GÜVENÇ

Yrd. Doç. Dr. Serdar BİROĞUL

Düzenleyen Kuruluş Destekleyen Kuruluş

Page 2: Ak istemlerde Yenilikler ve Uygulamaları Sempozyumuenesbayrakdar.com/asyu16bildiri_bulanik.pdf · 2019. 12. 30. · Tablo 2’de MATLAB yazılımından elde edilen örnek sonuçlar

Bu sempozyum kitabı elektronik yayın (e-kitap) olarak yayınlanmıştır.

Her hakkı saklıdır.

Editörler

Doç.Dr. Uğur GÜVENÇ

Yrd.Doç.Dr. Serdar BİROĞUL

ISBN: 978-605-60595-5-1

Adres Düzce Üniversitesi Rektörlüğü, Merkez- DÜZCE, Türkiye

Telefon +90 380 542 1133/2244-2510

E-posta [email protected]

Web www.asyu.inista.org

Eserin hukuki ve etik sorumluluğu yazarlara aittir. Tüm hakları saklıdır. Bu

kitabın yayın hakkı Düzce Üniversitesi’ne aittir. İzinsiz kopyalanamaz ve

çoğaltılamaz.

Page 3: Ak istemlerde Yenilikler ve Uygulamaları Sempozyumuenesbayrakdar.com/asyu16bildiri_bulanik.pdf · 2019. 12. 30. · Tablo 2’de MATLAB yazılımından elde edilen örnek sonuçlar

Akıllı Sistemlerde Yenilikler ve Uygulamaları Sempozyumu 2016 Bildiriler Kitabı

vi

ÖNSÖZ

Akıllı Sistemlerde Yenilikler ve Uygulamaları (ASYU) Sempozyumu, 29 Eylül - 1 Ekim 2016 tarihleri

arasında Düzce Üniversitesi (DÜ) tarafından Yıldız Teknik Üniversitesi (YTÜ) desteğiyle Düzce’de

düzenlenmiştir. Sempozyum, disiplinler arası bir konu olan akıllı sistemler alanında çalışan

araştırmacıları bir araya getirmeyi ve aralarında etkin bir iletişim platformu oluşturmayı

hedeflemektedir. Sempozyumda Yapay Sinir Ağları, Bulanık Mantık, Karma Akıllı Sistemler, Bilgi

Tabanlı Sistemler, Evrimsel Hesaplama, Uzman Sistemler, Evrimsel Algoritmalar, Makine Öğrenmesi,

Örüntü Tanıma, Akıllı Elektronik Sistemler gibi yöntemler ve bu yöntemlerin liste ile sınırlı olmamak

üzere aşağıdaki örnek alanlardaki uygulamaları konu alınmıştır:

Akıllı Ajanlar

Akıllı Kontrol Sistemleri

Akıllı Savunma / Güvenlik Sistemleri

Akıllı Sensörler ve Malzemeler

Akıllı Sistemler İçin Donanım Gerçeklemeleri

Akıllı Yaşam

Biyoinformatik

Biyomedikal Mühendisliğinde Akıllı Uygulamalar

Doğal Dil İşleme

Genetik Algoritma

İnsan-Bilgisayar Etkileşimi

Memetik Hesaplama

Parçacık Sürüleri

Robotik ve Otomasyonda Akıllı Yaklaşımlar

Sinyal ve İşaret İşlemede Akıllı Yaklaşımlar

Sistem Kimliklendirme/Modellemede Akıllı Yaklaşımlar

Sürü Zekası

Sosyal Sinyal İşleme

Veri Madenciliği

Yapay Zeka

Akıllı Sistemler ile ilgili diğer konular

Sempozyum dili Türkçe olup güncel konulardaki sempozyumda yayınlanmak üzere gönderilen tüm

bildiriler en az iki hakem tarafından körleme değerlendirme yöntemi ile değerlendirilmiştir. Sempozyum

çağrısına gönderilen 109 adet bildiri içerisinden hakem değerlendirmelerine göre 76 bildiri sözlü

sunum yapılmak ve yayınlanmak üzere kabul edilmiştir. Sempozyuma ilgi gösteren tüm

araştırmacılara teşekkür ederiz.

Page 4: Ak istemlerde Yenilikler ve Uygulamaları Sempozyumuenesbayrakdar.com/asyu16bildiri_bulanik.pdf · 2019. 12. 30. · Tablo 2’de MATLAB yazılımından elde edilen örnek sonuçlar

Akıllı Sistemlerde Yenilikler ve Uygulamaları Sempozyumu 2016 Bildiriler Kitabı

vii

ASYU 2016 ORGANİZASYONU

ASYU 2016, Düzce Üniversitesi (DÜ) tarafından

Yıldız Teknik Üniversitesi (YTÜ) desteğiyle düzenlenmiştir.

ASYU 2016 Genel Başkan

Tülay YILDIRIM (YTÜ)

ASYU 2016 Sempozyum Başkanları

Uğur GÜVENÇ

Serdar BİROĞUL

Yerel Düzenleme Kurulu

Arif ÖZKAN (DÜ)

Banu DİRİ (YTÜ)

Bülent BOLAT (YTÜ)

Ferzan KATIRCIOĞLU (DÜ)

Metin TOZ (DÜ)

Muhammed Enes BAYRAKDAR (DÜ)

Murat KALE (DÜ)

Mustafa DURSUN (DÜ)

M. Kenan DÖŞOĞLU (DÜ)

Resul KARA (DÜ)

Salih TOSUN (DÜ)

Serhat DUMAN (DÜ)

Sümeyye BAYRAKDAR (DÜ)

Zafer CİNGİZ (DÜ)

Page 5: Ak istemlerde Yenilikler ve Uygulamaları Sempozyumuenesbayrakdar.com/asyu16bildiri_bulanik.pdf · 2019. 12. 30. · Tablo 2’de MATLAB yazılımından elde edilen örnek sonuçlar

Akıllı Sistemlerde Yenilikler ve Uygulamaları Sempozyumu 2016 Bildiriler Kitabı

viii

DANIŞMA KURULU

Aydın AKAN (İstanbul Ü.)

Ayten ATASOY (Karadeniz Teknik Ü.)

Berk GÖKBERK (MEF Ü.)

Berrin YANIKOĞLU (Sabancı Ü.)

Burcu ERKMEN (Yıldız Teknik Ü.)

Cihan DAĞLI (Missouri-Rolla U.)

Cüneyt GÜZELİŞ (İzmir Ekonomi Ü.)

Derviş KARABOĞA (Erciyes Ü.)

Ece Olcay GÜNEŞ (İstanbul Teknik Ü.)

Ender ÖZCAN (Nottingham U.)

Erdal KAYACAN (Nanyang Technology U.)

Fikret GÜRGEN (Boğaziçi Ü.)

Işıl BOZMA (Boğaziçi Ü.)

İlkay ULUSOY (Orta Doğu Teknik Ü.)

İsmail Hakkı ALTAŞ (Karadeniz Teknik Ü.)

İstemihan GENÇ (İstanbul Teknik Ü.)

M. Hakan HOCAOĞLU (Gebze Teknik Ü.)

Manolya KAVAKLI (Macquire U.)

Mehmet SALTAN (Süleyman Demirel Ü.)

Mutlu AVCI (Çukurova Ü.)

Nihan KAHRAMAN (Yıldız Teknik Ü.)

Numan DOĞAN (North Carolina&State U.)

Nuran YÖRÜKEREN (Kocaeli Ü.)

Nurhan KARABOĞA (Erciyes Ü.)

Okan ERSOY (Purdue U.)

Osman KANDARA (Southern U.)

Osman PARLAKTUNA (Osmangazi Ü.)

Övünç POLAT (Akdeniz Ü.)

Özcan KALENDERLİ (İstanbul Teknik Ü.)

Recep DEMİRCİ (Gazi Ü.)

Revna Acar VURAL (Yıldız Teknik Ü.)

Selim AKYOKUŞ (Doğuş Ü.)

Serdal TERZİ (Süleyman Demirel Ü.)

Serdar ÖZOĞUZ (İstanbul Teknik Ü.)

Serkan TOPALOĞLU (Yeditepe Ü.)

Sırma YAVUZ (Yıldız Teknik Ü.)

Tuba KIYAN (Yıldız Teknik Ü.)

Tuncay YİĞİT (Süleyman Demirel Ü.)

Uğur HALICI (Orta Doğu Teknik Ü.)

Uğur KESEN (Marmara Ü.)

Yakup DEMİR (Fırat Ü.)

Yalçın İŞLER (İzmir Katip Çelebi Ü.)

Ziya TELATAR (Ankara Ü.)

Zümray DOKUR (İstanbul Teknik Ü.)

Page 6: Ak istemlerde Yenilikler ve Uygulamaları Sempozyumuenesbayrakdar.com/asyu16bildiri_bulanik.pdf · 2019. 12. 30. · Tablo 2’de MATLAB yazılımından elde edilen örnek sonuçlar

Akıllı Sistemlerde Yenilikler ve Uygulamaları Sempozyumu 2016 Bildiriler Kitabı

ix

BİLİM KURULU

Ahmet CAN

Ahmet Emir DİRİK

Alev MUTLU

Alev Taşkın GÜMÜŞ

Ali ERKAN

Alp ERTÜRK

Aydın AKAN

Ayşegül GÜVEN

Ayşegül UÇAR

Ayten ATASOY

Banu DİRİ

Batuhan BAYKARA

Burcu ERKMEN

Bülent BOLAT

Cem Rıfkı AYDIN

Derviş KARABOĞA

Elif KARSLIGİL

Ender ÖZCAN

Erdem YAZGAN

Fatih AMASYALI

Fatih Erdoğan SEVİGEN

Fatma LATİFOĞLU

Fikret GÜRGEN

Gökhan BİLGİN

Haldun ÖZAKTAŞ

Halil YİĞİT

Halis ALTUN

Hamit TORPİ

Hasan Seçkin EFENDİOĞLU

İbrahim YAKUT

İsmail ALTAŞ

İstemihan GENÇ

Lale ÖZYILMAZ

Lütfiye Durak ATA

M. Kenan DÖŞOĞLU

Mehmet Serdar GÜZEL

Melis ÖZYILDIRIM

Mustafa DURSUN

Mustafa ORAL

Mutlu AVCI

Müştak E. YALÇIN

Nihan KAHRAMAN

Nurhan KARABOĞA

Oğuz KAYNAR

Osman ÖZKARACA

Oya KALIPSIZ

Ö.Özgür BOZKURT

Övünç POLAT

Özcan KALENDERLİ

Peyman MAHOUTİ

Revna Acar VURAL

Sabri ÖZTÜRK

Sedef KENT

Selim AKYOKUŞ

Semra İÇER

Serdar BİROĞUL

Serdar ÖZOĞUZ

Serhat DUMAN

Serkan KURT

Serkan TOPALOĞLU

Songül ALBAYRAK

Sultan Aldırmaz ÇOLAK

Tevfik İNAN

Tuba KIYAN

Tuğba FIRDOLAŞ

Tuğrul ARTUĞ

Tülay YILDIRIM

Tülin YILDIRIM

Ufuk TÜRELİ

Uğur GÜVENÇ

Uğur KESEN

Umut Engin AYTEN

Umut ULUDAĞ

Yakup DEMİR

Yakup ÖZKAZANÇ

Yalçın İŞLER

Yunus TORUN

Yunus Emre SELÇUK

Ziya TELATAR

Zümray DOKUR

Page 7: Ak istemlerde Yenilikler ve Uygulamaları Sempozyumuenesbayrakdar.com/asyu16bildiri_bulanik.pdf · 2019. 12. 30. · Tablo 2’de MATLAB yazılımından elde edilen örnek sonuçlar

Akıllı Sistemlerde Yenilikler ve Uygulamaları Sempozyumu 2016 Bildiriler Kitabı

- 5 -

Bilişsel Radyo Ağlarında Kural Tabanlı Spektrum El Değiştirme Karar Mekanizması

Muhammed Enes BAYRAKDAR1 Ali ÇALHAN2

1,2Bilgisayar Mühendisliği Bölümü

Teknoloji Fakültesi Düzce Üniversitesi, DÜZCE

E-mail: [email protected] [email protected]

Özet

Bilişsel radyo ağları, gelecek nesil kablosuz ağlar alanında öne çıkan teknolojilerden biridir. Geleneksel kablosuz ağlardaki sabit spektrum atamalarına karşılık, bilişsel radyo ağları dinamik spektrum tahsis esasına göre çalışmaktadır. Dinamik spektrum tahsis işlemlerinde, ikincil kullanıcıların spektrum bandı değiştirmesi spektrum el değiştirme olarak tanımlanmaktadır. Bu çalışmada, bulanık mantık tabanlı spektrum el değiştirme karar mekanizması önerilmiştir. Çıkıştaki spektrum el değiştirme olasılığı; birincil kullanıcıların ortam kullanım yoğunluğu, ikincil kullanıcıların veri oranı ve ortamdaki gürültü etkisi giriş parametrelerine göre elde edilmektedir. Her bir giriş parametresinin çıkışa olan etkisi ayrı ayrı irdelenmiştir.

1. Giriş

Bilişsel radyo ağlarında, birincil kullanıcıların ikincil kullanıcılar tarafından hiçbir girişime maruz kalmamaları gerekmektedir [1-3]. Frekans kanalında bir ikincil kullanıcı iletim yaptığı sırada, bu kanal birincil kullanıcı tarafından kullanılacaksa kanalın boşaltılması gerekmektedir [4-6]. Bu durumda, ikincil kullanıcının frekans kanalını boşaltmak amacıyla iletimini kesmesi veya başka bir kanala geçerek iletimine devam etmesi gerekmektedir [7-8]. İkincil kullanıcının bir kanaldan diğer kanala geçerek iletimine devam etmesi spektrum el değiştirme olarak tanımlanmaktadır [9]. Spektrum el değiştirme işlemi için kullanılan yöntem ve teknikler sayesinde, ikincil kullanıcıların iletimleri kesilmeden başka kanallara aktarılmaları sağlanmaktadır [2-3]. İkincil kullanıcılara, ortamda bulunan boş spektrum kanallarından kendi ihtiyaçlarına en uygun kanalın sunulması gerekmektedir [2]. Bu durumda, birden

fazla kanal içinden en uygun kanalın seçilmesinde belirli parametrelerin ve ikincil kullanıcının iletim ihtiyaçlarının da göz önüne alınması kaçınılmazdır [3]. Bu sebeplerden dolayı, kanal özelliklerinin ve kullanıcı ihtiyaçlarının çok parametreli karar verme mekanizmaları ile değerlendirmeye alınması söz konusudur [10]. Yapay zeka tabanlı yaklaşımlar kablosuz ağlarda karar verme işlemleri için sıklıkla kullanılmaktadırlar [11]. Örneğin; Ahmed ve ark. tarafından, aday kanalların kazancını tahmin etmek için bulanık mantık tabanlı yeni bir sistem önerilmiştir [2]. Çalışmamızda, bilişsel radyo ağlarında ikincil kullanıcılar için bulanık mantık tabanlı karar mekanizması kullanan spektrum el değiştirme işlemi ele alınmıştır.

2. Spektrum el değiştirme karar mekanizması

Önerilen sistemde giriş parametreleri olarak; birincil kullanıcıların ortam kullanım yoğunluğu, ikincil kullanıcıların veri oranı ve ortamdaki gürültü etkisi belirlenmiştir. Ortamdaki gürültü etkisini ölçmek için SNR (Signal to Noise Ratio – Sinyal Gürültü Oranı) parametresi kullanılmıştır.

Tablo 1. Kural tablosundan örnekler.

If (veri oranı is düşük) and (birincil kullanıcıların kanal kullanım olasılığı is yüksek) and (SNR is düşük) then

(spektrum el değiştirme olasılığı is çok düşük)

If (veri oranı is düşük) and (birincil kullanıcıların kanal kullanım olasılığı is orta) and (SNR is yüksek) then

(spektrum el değiştirme olasılığı is orta)

If (veri oranı is yüksek) and (birincil kullanıcıların kanal kullanım olasılığı is düşük) and (SNR is yüksek) then

(spektrum el değiştirme olasılığı is çok yüksek)

Page 8: Ak istemlerde Yenilikler ve Uygulamaları Sempozyumuenesbayrakdar.com/asyu16bildiri_bulanik.pdf · 2019. 12. 30. · Tablo 2’de MATLAB yazılımından elde edilen örnek sonuçlar

Akıllı Sistemlerde Yenilikler ve Uygulamaları Sempozyumu 2016 Bildiriler Kitabı

- 6 -

Tablo 1’de, toplamda 27 tane kuraldan oluşan kural tablosundan 3 tane örnek kural verilmiştir. Kurallardan da anlaşılacağı üzere, çıkış parametresi veri oranı ve gürültü etkisi ile doğru orantılı olmasına rağmen, birincil kullanıcıların ortam kullanma yoğunluğu ile ters orantılıdır.

Şekil 1. Birincil kullanıcıların ortam kullanım olasılığını gösteren üyelik fonksiyonları.

Şekil 2. İkincil kullanıcıların veri oranını gösteren üyelik fonksiyonları.

Şekil 1’de, birincil kullanıcıların ortam kullanım yoğunluğunun üyelik fonksiyonları görülmektedir. Kanal kullanımı için, düşük orta ve yüksek olmak üzere 3 farklı seviye belirlenmiştir. Kanal kullanım parametresi bir olasılık değeri ifade ettiği için, birimi % olarak seçilmiştir. Orta seviyesinin sınırları 15 ile 85 olarak belirlenmiştir. Şekil 2’de, ikincil kullanıcıların veri oranının üyelik fonksiyonları verilmiştir. Veri oranı için, düşük orta ve yüksek olmak üzere 3 farklı seviye kullanılmıştır.

Şekil 3. İkincil kullanıcı sinyallerinin SNR değerini gösteren üyelik fonksiyonları.

Şekil 3’te, ikincil kullanıcı sinyallerinin SNR değerini gösteren üyelik fonksiyonları gösterilmiştir. SNR için, düşük orta ve yüksek olmak üzere 3 farklı seviye belirlenmiştir. Orta seviyesinin aralıkları 0.5 – 1.5 arasında seçilmiştir. SNR değerinin yüksek olması sinyal gücünün gürültü gücünden daha yüksek olduğu anlamına gelmektedir.

3. Başarım değerlendirmesi

Sistemimizin başarımını değerlendirmek amacıyla, her seferinde farklı giriş parametresini sabit tutarak spektrum el değiştirme olasılıkları elde edilmiştir. Toplamda on kullanıcı ile elde edilen sonuçlar, daha anlaşılır bir yorumlama sağlamak için beşer kullanıcılı grafikler ile verilmiştir.

Tablo 2’de MATLAB yazılımından elde edilen örnek sonuçlar görülmektedir. Örneğin; birincil kullanıcıların ortam kullanımı %7, ikincil kullanıcıların veri oranı 18kbps ve SNR değeri 0.18 iken spektrum el değiştirme olasılığı %93 olarak elde edilmiştir.

Tablo 2. Benzetim modeli sonuçlarından örnekler.

Olasılık (%)

Ortam Kullanımı (%)

Veri Oranı (kbps)

SNR (dB)

93 7 18 0.84

50 12 2 2

27 90 7 0.46

Sistemden elde edilen benzetim sonuçlarında, birbirine çok yakın çıkan spektrum el değiştirme olasılık değerleri tek tek incelenerek optimize edilmiştir.

Şekil 4. Birincil kullanıcıların ortam kullanım yoğunluğuna göre spektrum el değiştirme olasılıkları.

1

0.5

0.5 1.5

düşük orta yüksek

Üyelik Değeri

SNR0 500 1000 1500 2000 2500 3000 3500

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

Zaman (s)

Spe

ktru

m E

l Değ

iştir

me

Ola

sılığ

ı (%

)

SU1SU2SU3SU4SU5

Page 9: Ak istemlerde Yenilikler ve Uygulamaları Sempozyumuenesbayrakdar.com/asyu16bildiri_bulanik.pdf · 2019. 12. 30. · Tablo 2’de MATLAB yazılımından elde edilen örnek sonuçlar

Akıllı Sistemlerde Yenilikler ve Uygulamaları Sempozyumu 2016 Bildiriler Kitabı

- 7 -

Şekil 5. Birincil kullanıcıların ortam kullanım yoğunluğuna göre spektrum el değiştirme olasılıkları.

Şekil 4’te, ortamdaki gürültü etkisi ve ikincil kullanıcıların veri oranı değerleri sabit tutularak, değişen birincil kullanıcı ortam kullanım yoğunluklarına göre, farklı spektrum el değiştirme olasılıkları elde edilmiştir.

Şekil 5’te, ortamdaki gürültü etkisi ve ikincil kullanıcıların veri oranı sabit tutularak, değişen birincil kullanıcı ortam kullanım yoğunluklarına göre spektrum el değiştirme olasılıkları gösterilmiştir.

Şekil 6’da, birincil kullanıcıların ortam kullanım yoğunluğu ve gürültü etkisi sabit tutulmuştur. Spektrum el değiştirme olasılıkları ilk beş kullanıcı için verilmiştir. İlgili beş kullanıcının benzetim süresi boyunca olasılık değerleri incelendiğinde, %30 ile %95 arasında değiştiği görülmektedir. Şekil 7’de, birincil kullanıcıların ortam kullanım yoğunluğu ve gürültü etkisi sabit tutulmuştur. İlk beş kullanıcı dışındaki kullanıcılar için spektrum el değiştirme olasılıkları verilmiştir.

Şekil 6. İkincil kullanıcıların veri oranlarına göre spektrum el değiştirme olasılıkları.

Şekil 7. İkincil kullanıcıların veri oranlarına göre spektrum el değiştirme olasılıkları.

Şekil 8. Ortamdaki gürültü etkisine göre spektrum el değiştirme olasılıkları.

Şekil 9. Ortamdaki gürültü etkisine göre spektrum el değiştirme olasılıkları.

Şekil 8’de, birincil kullanıcıların ortam kullanım yoğunluğu ve ikincil kullanıcıların veri oranı sabit tutulmuştur. İlk beş kullanıcı için spektrum el değiştirme olasılıklarının %10 ile %65 arasında değiştiği gözlenmiştir.

0 500 1000 1500 2000 2500 3000 35000

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

Zaman (s)

Spe

ktru

m E

l Değ

iştir

me

Ola

sılığ

ı (%

)

SU6SU7SU8SU9SU10

0 500 1000 1500 2000 2500 3000 35000

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

Zaman (s)

Spe

ktru

m E

l Değ

iştir

me

Ola

sılığ

ı (%

)

SU1SU2SU3SU4SU5

0 500 1000 1500 2000 2500 3000 35000

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

Zaman (s)

Spek

trum

El D

eğiş

tirm

e O

lası

lığı (

%)

SU6SU7SU8SU9SU10

0 500 1000 1500 2000 2500 3000 35000

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

Zaman (s)

Spe

ktru

m E

l Değ

iştir

me

Ola

sılığ

ı (%

)

SU1SU2SU3SU4SU5

0 500 1000 1500 2000 2500 3000 35000

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

Zaman (s)

Spe

ktru

m E

l Değ

iştir

me

Ola

sılığ

ı (%

)

SU6SU7SU8SU9SU10

Page 10: Ak istemlerde Yenilikler ve Uygulamaları Sempozyumuenesbayrakdar.com/asyu16bildiri_bulanik.pdf · 2019. 12. 30. · Tablo 2’de MATLAB yazılımından elde edilen örnek sonuçlar

Akıllı Sistemlerde Yenilikler ve Uygulamaları Sempozyumu 2016 Bildiriler Kitabı

- 8 -

Şekil 9’da, birincil kullanıcıların ortam kullanım yoğunluğu ve ikincil kullanıcıların veri oranı sabit tutulmuştur. Diğer beş kullanıcı için spektrum el değiştirme oranlarının %10 ile %90 arasında değiştiği tespit edilmiştir.

4. Sonuçlar

Yapılan çalışmada, çıkış parametresinin spektrum el değiştirme olasılığı olduğu bulanık mantık tabanlı spektrum el değiştirme karar mekanizması önerilmiştir. Sistemin giriş parametreleri; birincil kullanıcıların ortam kullanım yoğunluğu, ikincil kullanıcıların veri oranı ve ortamdaki gürültü etkisi olarak belirlenmiştir. Her bir giriş parametresinin etkisi ayrı ayrı ele alınarak, hangi giriş parametresinin spektrum el değiştirme oranını ne ölçüde etkilediği incelenmiştir. Sonuç olarak, birincil kullanıcıların ortam kullanım yoğunluğunun diğer giriş parametrelerinden daha baskın olduğu tespit edilmiştir.

5. Teşekkür

Bu çalışma, Düzce Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi tarafından 2015.07.02.329 numaralı proje ile desteklenmektedir.

6. Kaynaklar

[1] I. F. Akyildiz, W. Y. Lee, and K. R. Chowdhury, “CRAHNS: Cognitive Radio Ad Hoc Networks”, Ad Hoc Networks, vol. 7, pp. 810-836, 2009.

[2] E. Ahmed, L. J. Yao, M. Shiraz, A. Gani, and S. Ali, “Fuzzy based Spectrum Handoff and Channel Selection for Cognitive Radio Networks”, IEEE International Conference on Computer, Control, Informatics and its Applications, pp. 23-28, 2013.

[3] L. Giupponi, and A. I. P. Neira, “Fuzzy based Spectrum Handoff in Cognitive Radio Networks”, IEEE International Conference on Cognitive Radio Oriented Wireless Networks and Communications, pp. 1-6, 2008.

[4] P. Kaur, M. Uddin, and A. Khosla, “Fuzzy Based Adaptive Bandwidth Allocation Scheme in Cognitive Radio Networks”, IEEE International Conference on ICT and Knowledge Engineering, pp. 41-45, 2010.

[5] A. Rout, S. Sethi, and P. K. Banerjee, “Fuzzy Based Reliable and Efficient Communication in

Cognitive Radio Ad Hoc Network”, IEEE International Conference on Control, Instrumentation, Energy & Communication, pp. 494-497, 2014.

[6] Q. He, Z. Feng, and P. Zhang, “Reasoning Through Fuzzy Logical for Reconfiguration in Cognitive Radio Network”, IEEE International Conference on Wireless Communications and Signal Processing, pp. 1-5, 2011.

[7] Z. Tabakovic, S. Grgic, and M. Grgic, “Fuzzy Logic Power Control in Cognitive Radio”, IEEE International Conference on Systems, Signals and Image Processing, pp. 1-5, 2009.

[8] W. Mustafa, J. S. Yu, E. R. Andersson, A. Mohammed, and W. J. Kulesza, “Fuzzy based Opportunistic Power Control Strategy in Cognitive Radio Networks”, IEEE International Symposium on Applied Sciences in Biomedical and Communication Technologies, pp. 1-5, 2010.

[9] A. Calhan, and C. Ceken, “An Optimum Vertical Handoff Decision Algorithm Based on Adaptive Fuzzy Logic and Genetic Algorithm”, Wireless Personal Communications, vol. 64, pp. 647-664, 2012.

[10] W. Ejaz, N. U. Hasan, S. Aslam, and H. S. Kim, “Fuzzy Logic based Spectrum Sensing for Cognitive Radio Networks”, IEEE International Conference on Next Generation Mobile Applications, Services and Technologies, pp. 185-189, 2011.

[11] H. S. T. Le, and H. D. Ly, “Opportunistic Spectrum Access using Fuzzy Logic for Cognitive Radio Networks”, IEEE International Conference on Communications and Electronics, pp. 240-245, 2008.