Aktywizacja społeczna, zawodowa i zatrudnienie jako sposób na powrót do zdrowia

Krystyna Wyrwicka

Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej

2008r.

Definicja: Wykluczenie Społeczne

Sytuacja uniemożliwiająca lub znacznie utrudniająca jednostce lub grupie zgodnie z prawem pełnienie ról społecznych, korzystanie z dóbr publicznych i infrastruktury społecznej, gromadzenie zasobów i zdobywanie dochodów w godny sposób.

Definicja:Rehabilitacja osób niepełnosprawnych

Jest to zespół działań, w szczególności organizacyjnych, leczniczych, psychologicznych, technicznych, szkoleniowych, edukacyjnych i społecznych zmierzających do osiągnięcia przy aktywnym uczestnictwie tych osób możliwie najwyższego poziomu ich funkcjonowania, jakości życia i integracji społecznej

System polityki integracji

1. Akty prawne – ustawodawstwo

2. Instytucje aktywizacji społecznej, zawodowej oraz zatrudnienia,

3. Instrumenty aktywizacji i wspierania zatrudnienia

AKTY PRAWNE Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997r o rehabilitacji

zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych,

Ustawa z dnia 24 kwietnia 2004r.o działalności o pożytku i o wolontariacie,

Ustawa z dnia 13 czerwca 2003r. o zatrudnieniu socjalnym,

Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy,

Ustawa z dnia 20 marca 2004r. o pomocy społecznej, Ustawa z dnia 27 kwietnia 2006r o spółdzielniach

socjalnych.

Instytucje aktywizacyjne (1) Obszar pomocy społecznej:

Środowiskowy Dom Samopomocy,

Klub Samopomocy,Ośrodek Wsparcia,

Mieszkanie Chronione.

Instytucje aktywizacyjne (2)

Obszar reintegracji społecznej i zawodowej:

Centra Integracji Społecznej,

Kluby Integracji Społecznej

Instytucje aktywizacyjne (3) Obszar rynku pracy i rehabilitacji

zawodowej:

Spółdzielnie Socjalne,

Warsztaty Terapii Zajęciowej,

Zakłady Aktywizacji Zawodowej,

Zakłady Pracy Chronionej,

Przedsiębiorcy otwartego rynku pracy

Instrumenty aktywizacji (1) Obszar pomocy społecznej – kontrakt socjalny, specjalistyczne

usługi opiekuńcze, Obszar reintegracji społecznej i zawodowej – indywidualny

program zatrudnienia socjalnego,

przystępowanie do spółdzielni socjalnej Obszar rynku pracy:

pakiet usług rynku pracy: szkolenia, staże, prace interwencyjne, przygotowanie zawodowe w miejscu pracy, oraz prace społecznie użyteczne,

pakiet zachęt dla osób niepełnosprawnych i pracodawców: zwroty kosztów przejazdu do pracodawcy, do miejsca zamieszkania, kosztów zakwaterowania,

Instrumenty aktywizacji (2) Pakiet instrumentów ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej

oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych:

- środki na podjęcie działalności gospodarczej, rolniczej i wniesienie wkładu do spółdzielni socjalnej,

- dofinansowanie do oprocentowania kredytu bankowego zaciągniętego na kontynuowanie działalności gospodarczej,

- zwrot dla pracodawcy kosztów przystosowania stanowiska pracy do osoby niepełnosprawnej,

- zwrot kosztów wyposażenia stanowiska pracy dla osoby niepełnosprawnej (dla pracodawcy, który zatrudni przez 36 miesięcy osobę niepełnosprawną,

- refundacja wynagrodzenia i składek na ubezpieczenie społeczne pracodawcy zatrudniającemu osoby niepełnopsrawne

Programy Ministra Pracy i Polityki Społecznej w obszarze pomocy i integracji społecznej 2005-2008

Aktywne Formy Przeciwdziałania Wykluczeniu Społecznemu – centra i kluby integracji społecznej, prace społecznie użyteczne

Wspieranie Rozwoju Spółdzielczości Socjalnej – ośrodki wsparcia spółdzielni socjalnych,

Wspieranie Rozwoju Sieci Wsparcia dla Osób z Zaburzeniami Psychicznymi,

Efekty programów Ministra PiPS Centra Integracji Społecznej – 55 jednostek

w Polsce, Kluby Integracji Społecznej – ponad 300

placówek, Ośrodki Wsparcia Spółdzielni Socjalnych –

10 w kraju. Przykład: Spółdzielnia Socjalna WWW Promotion z Wrocławia

założona przez osoby niepełnosprawne

Specjalistyczne programy celowe PEFRON (przykłady) Programy pilotażowe:

„Uczeń na wsi” – pomoc w zdobywaniu wykształcenia przez osoby niepełnosprawne zamieszkujące obszary wiejskie,

„Trener pracy – zatrudnienie wspomagane osób niepełnosprawnych” – przygotowanie trenerów w pracy wprowadzających osoby niepełnosprawne w miejscu zatrudnienia, szczególnie w stosunku do osób z upośledzeniem umysłowym, chorobą psychiczną, niewidome, niesłyszące, oraz dysfunkcjami ruchu.

„Pitagoras 2007” – stworzenie systemu przygotowania tłumaczy migowych dla osób niesłyszących, uczących się lub pracujących,

„Komputer dla Homrea 2003” – pomoc dla osób niewidomych i niesłyszących w zakupie sprzętu elektronicznego umożliwiającego rehabilitację zawodową i społeczną.

Środki finansowe – źródła inicjatyw wobec osób niepełnosprawnych Program Operacyjny „Kapitał Ludzki”

w okresie 2007-2013, Programy wspierające Ministra PiPS, Program FIO, Fundusze: fundusz pracy i fundusz Pefron

PO „Kapitał Ludzki” Priorytet VII: Promocja integracji społecznej

Cel szczegółowy 1: Poprawa dostępu do rynku pracy osób zagrożonych wykluczeniem społecznym

Cel szczegółowy 2: Wzmocnienie i poszerzenie zakresu działań sektora ekonomii społecznej

Instytucja pośrednicząca II stopnia – województwo samorządowe

Instrumenty aktywnej integracji adresowane do klientów pomocy społecznej pozbawionych zatrudnienia - upowszechnianie pracy socjalnej i aktywnej integracji - Ośrodki pomocy społecznej

Instrumenty aktywnej integracji adresowane do klientów pomocy społecznej pozbawionych zatrudnienia (niepełnosprawni, imigranci, opuszczający placówki)- upowszechnianie pracy socjalnej i aktywnej integracji- Powiatowe Centra Pomocy Rodzinie

Projekt szkoleniowy służący wzmocnieniu i rozwojowi instytucjom pomocy i integracji społecznej-Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej na rzecz Ośrodków Pomocy Społecznej, Powiatowych Centrów Pomocy Rodzinie i jednostek organizacyjnych pomocy i integracji społecznej

Działanie VII.1. Rozwój i upowszechnienie aktywnej integracji

1.009.388.934,4 Euro

Działanie VII.2. Przeciwdziałanie wykluczeniu i wzmocnienie

sektora ekonomii społecznej434.813.695,8 Euro

Instytucja pośrednicząca II stopnia – województwo samorządowe

Aktywizacja zawodowa i społeczna osób zagrożonych wykluczeniem społecznym

konkurs - Wszystkie podmioty

Wsparcie ekonomii społecznej - wszystkie podmioty

Działanie VII.3.Inicjatywy lokalne na rzecz aktywnej integracji

108.703.423,7 Euro

Inicjatywy lokalne na rzecz aktywnej integracji - Wszystkie podmioty w gminach do 25 tys. mieszkańców

projekty przyczyniające się do integracji społecznej mieszkańców obszarów wiejskich oraz rozwoju usług społecznych na tych obszarach (z wyłączeniem instrumentów objętych zasadami pomocy publicznej);

wsparcie inicjatyw lokalnych o charakterze informacyjnym, szkoleniowym i promocyjnym mających na celu przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu mieszkańców obszarów wiejskich;

rozwój dialogu, partnerstwa publiczno – społecznego i współpracy na rzecz rozwoju zasobów ludzkich na poziomie lokalnym.

Fundusz Inicjatyw Obywatelskich

Zwiększenie udziału sektora organizacji pozarządowych w realizacji zadań publicznych, w ramach kształtowanych i prowadzonych na zasadach partnerstwa i pomocniczości polityk publicznych.

FIO Metody:

indywidualne działania inicjowane przez organizacje pozarządowe w zakresie realizacji zadań publicznych

wspólne inicjatywy obywatelskie w ramach partnerstwa publiczno społecznego

wspólne działania podejmowane w ramach partnerstw wewnątrz sektora pozarządowego

promocja dobrych praktyk

FIO Działanie 1. Zabezpieczenie społeczne:

1.1. aktywizacja ludzi starych, integracja międzypokoleniowa

1.2. problemy dzieci i młodzieży 1.3. integracja i aktywizacja osób niepełnosprawnych 1.4. wspieranie podstawowych funkcji rodziny 1.5. promocja zdrowia 1.6. działania na rzecz środowisk kombatanckich i

osób represjonowanych

FIO Działanie 2. Integracja i aktywizacja społeczna

2.1. wolontariat w organizacjach pozarządowych i wolontariat pracowniczy

2.2. porozumienia na rzecz aktywizacji zawodowej 2.3. porozumienia na rzecz integracji wspólnot i

społeczności lokalnych 2.4. działania na rzecz aktywizacji społecznej i

kulturalnej młodzieży 2.5. rozwój potencjału organizacji pozarządowych 2.6. integracja repatriantów w środowiskach

lokalnych

Przyczyny i bariery niepełnosprawności - przypomnienie Liczby w kraju:

osoby niepełnosprawne ogółem – ca 5,5 mln osób, w tym:

potwierdzenie niepełnosprawności ca 4,5 mln osób, w tym:

w wieku 15 lat i więcej – ca 4,0 mln osób

Problem podstawowy osób niepełnosprawnych

Bardzo wysoka bierność zawodowa, szczególnie istotna w przypadku osób w wieku produkcyjnym,

Relatywnie niższe wykształcenie, trudności w jego uzupełnieniu.

Przyczyny niepełnosprawności Schorzenia układu krążenia, Wady narządów ruchu, Schorzenia neurologiczne, Uszkodzenia narządów wzroku i słuchu, Choroby psychiczne i upośledzenie

umysłowe

PODZIĘKOWANIE„Za wiedzą powinny iść dobre czyny”słowa św.Franciszka z Asyżu

Dziękuję za możliwość podzielnia się z Państwem najistotniejszymi kwestiami systemowej pomocy oraz prowadzonymi działaniami wspierającymi na rzecz integracji społecznej osób niepełnosprawnych.

Krystyna Wyrwicka