Algemene bouw van bloemplanten

De hoofddelen van bloemplanten

Welke hoofddelen herken je bij een bloemplant?

Bloemplanten: planten die bloemen kunnen dragen.

Uit die bloemen kunnen vruchten met zaden ontwikkelen.

Herderstasje (schematisch) Herderstasje

Bloem

Vrucht met

zaden

Stengel

Blad

Wortel

Functie blad

Bouw blad

Functie stengel

Bouw stengel

Functie wortel

Bouw wortel

Bouw bloemplanten

Bouw en functie bloem

Welke delen herken je bij een bloem?

Bloembodem

Kelkblad

KroonbladMeeldraad

Stamper

Bloemdelen (schematisch)

Functie: bloemplanten kunnen zich voortplanten via de bloemen.

Functie blad

Bouw blad

Functie stengel

Bouw stengel

Functie wortel

Bouw wortel

Bouw bloemplanten

Bouw en functie bloem

Welke delen herken je bij een wortel?

Twee typen wortels:• Hoofdwortel met zijwortels;• Bijwortels.

Hoofdwortel met zijwortels (schematisch)

Bijwortels (schematisch)

Hoofdwortel

Zijwortel

Wortelharen

Bijwortel

Functie blad

Bouw blad

Functie stengel

Bouw stengel

Functie wortel

Bouw wortel

Bouw bloemplanten

Bouw en functie bloem

Welke functies heeft de wortel?

• Algemene functies:- plant vasthechten in de grond;- water en opgeloste stoffen opnemen + trans

porteren.

• Andere functies:- reservevoedsel opstapelen;- plant vermenigvuldigen;- plant vasthechten boven de grond.

Functie blad

Bouw blad

Functie stengel

Bouw stengel

Functie wortel

Bouw wortel

Bouw bloemplanten

Bouw en functie bloem

Welke delen herken je bij een stengel?

Stuk stengel (schematisch)

Eindknop

Blad

Okselknop

Bladoksel

Tussenknoopstuk

Knoop

Lid = knoop + tussenknoopstuk

Functie blad

Bouw blad

Functie stengel

Bouw stengel

Functie wortel

Bouw wortel

Bouw bloemplanten

Bouw en functie bloem

Welke functies heeft de stengel?

• Algemene functies:- steunfunctie dragen van knoppen,

bloemen, bladeren en vruchten met zaden;- water en opgeloste stoffen transporteren.

• Andere functies:- plant vermenigvuldigen;- reservevoedsel opstapelen;- plant beschermen.

Vermenigvuldigen

Reservevoedsel opstapelen Beschermen

Functie blad

Bouw blad

Functie stengel

Bouw stengel

Functie wortel

Bouw wortel

Bouw bloemplanten

Bouw en functie bloem

Welke delen herken je bij een blad?

Blad (schematisch)

Bladrand

Bladgroen

Zijnerf

Bladaders

Bladsteel

Bladschede

Bladvoet

Bla

dsch

ijf

Hoofdnerf

Functie blad

Bouw blad

Functie stengel

Bouw stengel

Functie wortel

Bouw wortel

Bouw bloemplanten

Bouw en functie bloem

Welke functies heeft het blad?

• Algemene functies:- water verdampen;- suiker maken met behulp van licht.

• Andere functies:- reservevoedsel opstapelen;- waterreserve opslaan;- stengel vasthechten;- insecten vangen;- knoppen beschermen.

Functie blad

Bouw blad

Functie stengel

Bouw stengel

Functie wortel

Bouw wortel

Bouw bloemplanten

Bouw en functie bloem

Herderstasje (schematisch)

Bloem

Vrucht met zaden

Blad

Stengel

Wortel

Herderstasje

Bloem

Vrucht met zaden

Blad

Stengel

Wortel

Bloemdelen (schematisch)

Kroonblad

Meeldraad

Stamper

KelkbladBloembodem

Bloemsteel

• Bestuiving: het overbrengen van het stuifmeel uit de meeldraad naar de stempel van de stamper.

• Bevruchting: spermacel uit stuifmeelkorrel versmelt met eicel zaad.

Voortplanting bloemplanten via insecten

Hoofdwortel

Zijwortel

Wortelharen

Ste

ng

el

Worteltop

Stengel

Hoofdwortel met zijwortel (schematisch) Wortel herderstasje

Stengel

Bijwortel

Wortelharen

Bijwortels preiBijwortels (schematisch)

Bijwortels hangen rechtstreeks vast aan de stengel. Geen hoofdwortel met zijwortels.

Wortelharen

Wortelhaartjes bij kiemplantjes van sla

Wortels hechten de plant vast in de grond

Plant in water met kleurstofPlant in water met kleurstof(na een paar dagen)

Gekleurde blaadjes

Conclusie proefje: wortel neemt water en opgeloste stoffen (kleurstoffen, meststoffen, …) op.

Wortel peen

Wortel suikerbiet

Wortel rode biet

Verdikte hoofdwortel: opstapelen van reservevoedsel om te overwinteren.

Verdikte bijwortels van de dahlia Bloemen dahlia

Verdikte bijwortels: losscheuren bijwortels uit verdikte bijwortel groeit een nieuwe plant.

Bijwortels(hechtwortels)

Stengel

Klimop

Eindknop

Okselknop

Blad

Bladoksel

Knoop

Tussenknoopstuk

Stuk stengel (schematisch) Stuk stengel tamme kastanje

Plant in water met kleurstofPlant in water met kleurstof(na een paar dagen)

Gekleurde blaadjes

Conclusie proefje: stengel vervoert water en opgeloste stoffen (kleurstoffen, meststoffen, …) naar alle plantendelen.

Uit een aardappel (verdikte stengel) groeit een nieuwe aardappelplant.

Aardappelplant (schematisch)

Aardbeienplant (schematisch)

Uit een uitloper (kruipende stengel) vormt zich een nieuwe plant op de knopen.

Zandzegge

Uit een wortelstok (ondergrondse stengel) groeit een nieuwe plant op de knopen.

Aardappel (stengelknol) = verdikte stengel

Takdoorn = harde puntige stengel

Blad (schematisch) Blad aan de stengel

Bladrand

Bladmoes

Zijnerf

Hoofdnerf

Bladaders

Bladvoet

Bladsteel

Bladschede

Okselknop

Bla

dsch

ijf

Plasticzak rond bladeren Plasticzak rond bladeren met waterdamp

Proef: meer wateropname bij meerdere bladeren

• Bladeren verdampen water.

• Hoe meer bladeren aan de stengel zitten, hoe meer water verdampt meer wateropname.

Waterdruppels

Olielaagje

Rokken (verdikte ondergrondse bladeren)

Rokken van witte ui

In de verdikte bladeren slaat de uit reservevoedsel op om te overwinteren.

In de bladeren wordt een waterreserve opgeslagen. De plant kan daardoor overleven in een droge zandbodem in de zomer.

Zeeraket

Bladrank van heggenrank

Met een bladrank kan de plant zich winden omheen stengels van andere planten.

Vangbladeren en lijmdruppels van zonnedauw

Libel gevangen door de zonnedauw

Insecten worden aangetrokken door de lijmdruppels waardoor ze worden gevangen. Daarna worden ze verteerd.

Kleverige knopschubben paardenkastanje

De kleverige knopschubben beschermen de knop tegen vrieskou, uitdroging en insectenvraat.