Andreas VESALIUSAndreas VESALIUS15141514--15641564

Zijn levenen

werken

M. Biesbrouck Brugge, 11 november 2007

28 j in 1542, dus °31.12.1514 ocyus, iucunde et tuto

Vesalius blijft populairVesalius blijft populair

StamboomStamboom

Everard Wytinc(koopman te Wesel)

Jan Wytinc x Mathilde van Ellickdictus de Wesalia (ca. 1401 – 1476)

(heer v Steenbergen, Prof. geneesk. Leuven)

Everard Wijtinck + Margaretha ‘s Wintersgezegd van Wesele (ca. 1436 – 1484)

(hofarts Maria v Bourgondië, heer v Steenbergen)

Andries van Wesel x Elisabeth Crabbe(1479-ca. 1543) (hofapotheker Keizer Karel V)

Nicolas A. Vesalius Frans Anne(Br, apoth.) (prof. Ferrara) (x Claes Boonaert)

Bron: niet De Fraine + Wauters + Vesalius, maar Spelkens + Meulemans

Justitiepaleis BrusselJustitiepaleis Brussel

Galenus van PergamonGalenus van Pergamon(131 (131 -- 201 PCN)201 PCN)

OpleidingOpleiding

lager onderwijs: Brussel, broeders vh Gemene Leven, tot 1529

middelbaar: Leuven, pedagogium Castri+ Collegium Trilingue:Latijn < GocleniusGrieks < Rutgerus ResciusHebreeuws < Campensis

geneeskunde: Parijs 1533- 1536, Leuven ’36-’37

Johann GJohann Güünther von Andernachnther von Andernach14871487--15741574

Jacobus SylviusJacobus Sylvius14781478--15551555

Parijs: Les Halles 16e eeuwParijs: Les Halles 16e eeuw

Parijs, Les Saints InnocentsParijs, Les Saints Innocents

Vesalius met Gemma FrisiusVesalius met Gemma Frisiusherfst 1536herfst 1536

Begin 1537: licentiaatsthesisBegin 1537: licentiaatsthesis

Padua, eind 1537 Padua, eind 1537 ……

1 dec: examen3 dec: examen (maxima cum laude)5 dec: bekleed met eretekenen vd faculteit6 dec: leerstoel heelkunde (+ anatomie) in opvolging van Paolo Colombo v. Cremona6-24 dec: lijkschouwing

Tabulae anatomicae sex (1538)Tabulae anatomicae sex (1538)

Lijkschouwing jongen 18 jaarMethode van MondinoDoet sectie zélfMaakt skeletZorgt voor 6 platen op vraag van zijn studenten: 3 interne organen (Vesalius)

+ 3 skelet (J.S. van Calcar)

Vena porta, lever, milt, urog. stelselVena porta, lever, milt, urog. stelsel

Venenstelsel met vijflobbige leverVenenstelsel met vijflobbige lever

Hart + arteriestelsel + rete mirabileHart + arteriestelsel + rete mirabile

Skelet vooraan (TAS 1538)Skelet vooraan (TAS 1538)

Skelet zijkant (TAS 1538)Skelet zijkant (TAS 1538)

Skelet achterkant (TAS 1538)Skelet achterkant (TAS 1538)

15381538--15421542

Voorwoord TAS: groter werk op stapelHeruitgave van Institutiones v. AndernachAderlatingsbrief (Bazel: Winter, april 1539)Heruitgave Galenus’ De anatomicis administrationibus (Venetië: Giunta ’41-42)Sectiewerk, contacten, leeropdracht, …. x!Op 24 aug 1542 brief naar J. Oporinus

Frontispice Fabrica (1543)Frontispice Fabrica (1543)

Fabrica 1543Fabrica 1543is innoverendis innoverend

Eerste atlas systematische anatomie mensMethodisch opgebouwdGeïllustreerd (wetenschappelijk + artistiek)Tevens: - vergelijkende anatomie

- fysiologie- klinisch- biografisch

Methodische opbouwMethodische opbouw

Begint met illustratie (met tekens)Index bij de afbeeldingenTekst met nomenclatuurDelen en hun fysiologieUitvoerige anatomie van de delenVergelijking met situatie bij de dieren

+ verwijst naar andere auteurs en verbetert ze!

Vergelijkend anatomischVergelijkend anatomisch

Onderkaak bij de Onderkaak bij de ‘‘viervoetersviervoeters’’konijn konijn hondhond

Mandibula bij de mensMandibula bij de mensDe maxilla inferiori De maxilla inferiori -- Caput XCaput X

Parijs: de catacombenParijs: de catacomben

FysiologieFysiologie

Het beenmerg heeft volgens Vesalius een ‘voedende’ functie voor het bot zelf…

De rol van het ruggenmergDe rol van het ruggenmerg

“Huius enim natura cerebro respondet, & noxae quae hac effecta hominem afficiunt, illis conferuntur, quae cerebro laborante indies aboriri cernimus. Motus siquidem & sensus omnium partium quae laesae subsunt vertebrae, vitiantur.”

Fabrica (1543), p. 58.

Hoofdstukken met klinische verwijzingenHoofdstukken met klinische verwijzingenin boek I van de Fabrica 1543in boek I van de Fabrica 1543

23/4023/40(groen= hoofdstuk met klinische opmerking)(groen= hoofdstuk met klinische opmerking)

Hij verwijst naar:Hij verwijst naar:

Orthopedische en traumatologische aandoeningen (luxaties en fracturen)OuderdomsverschijnselenNeurologische afwijkingen (gevoelsverlies, paralysie)Gevolgen van syphilisBehandelingen en gevaren

De dentibus De dentibus –– Caput XICaput XI

De colli cervicisve vertebris De colli cervicisve vertebris ––Caput XVCaput XV

Houding t.o.v. GalenusHouding t.o.v. Galenus“Nemo enim ignorat hunc articulum esse illum, qui ne minimo quidem temporis momento parvam inclinationem sustinet, multoque minus exarticulationem ac luxationem, qua homo mox respirationis expers, mutus & absque motu & sensu tanquam affecta nervorum radice, redditur. … neque etiam in Galeni excusationem studeamus comminisci…

Fabrica (1543), p. 65.

Os pectoris (caput XIX)Os pectoris (caput XIX)

De verbinding tussen het eerste beenstuk De verbinding tussen het eerste beenstuk van het sternum met het tweedevan het sternum met het tweede

“Inferior ossis pars utcunque aspera est, & secundo, … adeo laxe committitur, ut numquam horum ossium lateat connexus, imo & ipsius quoque motus in magnis respirationibus interdum animadvertitur.”

Fabrica (1543), p. 92

BiografischBiografisch

Chr. Pfluegel v Salzburg, Marcantonio Genua, Ferdinandus Balamius, Kardinaal Rodolphus, Joh. Centurio v Genua, Wolfgang Herwort, Joh. Paulus Guiducius v Urbino, Realdo Colombo, Joh. Andreas Albius, Jacobus Niger & Franciscus Pinellus, Gemma Frisius, Gisbertus Carbo, Matheus Terminus, Lazarus (Hebraeus) de Frygeis.

Fabrica 1543: skeletFabrica 1543: skelet

Skelet nSkelet n°°5: Jacob Karrer5: Jacob Karrer

Na de Fabrica 1543Na de Fabrica 1543

Medicus fam. ordinarius (< N. Florenas)(+ Cor. v Baersdorp < Brugge: 2de in rang, Narc. Parth. Vertunus = archiater)

x Anna v Hamme 1544, dochter Anne ‘45Veel kritiek (Sylvius, boekverbranding)Chinawortelbrief (Bazel: Oporinus, 1546)Klinische activiteit Voorbereiding Fabrica + Epitome 1555

Na 1555Na 1555

Abdicatie van Karel V (1556), Comes Palatinus

Ziekbed Henry II, Parijs, 1559In dienst bij Filips IIMadrid (arts Nederl. Staf, geen anatomie)Gab. Falloppio: Observationes anatomicaeLaatste werk: Anatomicarum Gabrielis Fallopii observationum examen (Venetië: Fr. De Franciscis, 1564, 171 pp.)

Het eindeHet einde

Diplomatieke reis naar Palestina (HL)Op terugweg gestrand op Zakynthos (Zante, Laganas)+ 15 okt. 1564Vrouw x Henric vander Meeren (gn kindrn)Dochter x Jan de Mol (2 zonen, 3 dochters)Geen mannelijke nakomelingen

BiografieBiografieëënn

ROTH, Moritz. Andreas Vesalius Bruxellensis, Berlin, G. Reimer, 1892, viii, 500 pp., 30 pl. (Duits)

Anastatic Reprint: 1965, Amsterdam, Asher & C°.

CUSHING, Harvey. A bio-bibliography of Andreas Vesalius, New York, Schuman's, 1943, xxvii, 229 pp., ill.

Heruitgave: idem, 1964.

O'MALLEY, Charles Donald. Andreas Vesalius of Brussels 1514-1564, Berkeley and Los Angeles, University of California Press, 1964, 8°, XV-480 pp., ill.

(www.abebooks.com of chapitre of amazon)

““Vivitur ingenio, caetera mortis eruntVivitur ingenio, caetera mortis erunt””