Anne - Baba ve Anne - Baba ve ÖğretmenlerinÖğretmenlerinGörev ve SorumluluklarıGörev ve Sorumlulukları

Anne - Baba ve Anne - Baba ve ÖğretmenlerinÖğretmenlerinGörev ve SorumluluklarıGörev ve Sorumlulukları

ÇOCUK EĞİTİMİNDE ANNE,BABA ÇOCUK EĞİTİMİNDE ANNE,BABA VE ÖĞRETMENLERE ÖNERİLERVE ÖĞRETMENLERE ÖNERİLERÇOCUK EĞİTİMİNDE ANNE,BABA ÇOCUK EĞİTİMİNDE ANNE,BABA VE ÖĞRETMENLERE ÖNERİLERVE ÖĞRETMENLERE ÖNERİLER

Yaşamın yankısıYaşamın yankısı Bir zamanlar bir baba ile oğul dağlık bir Bir zamanlar bir baba ile oğul dağlık bir

bölgede yürüyüşe çıkmışlardı;bölgede yürüyüşe çıkmışlardı; Bir ara nasıl olduysa çocuğun ayağı kaydı ve Bir ara nasıl olduysa çocuğun ayağı kaydı ve

incindi çocuk acıyla bağırdı :incindi çocuk acıyla bağırdı : Aaa hhh!!!........Aaa hhh!!!........ Karşı dağlarda yankı yapan sesi geri döndü :Karşı dağlarda yankı yapan sesi geri döndü : Aaa hhh!!!........Aaa hhh!!!........ Daha önce böyle bir durumla karşılaşmamış Daha önce böyle bir durumla karşılaşmamış

çocuk bu kez : “Sen kimsin ?” diye sorduçocuk bu kez : “Sen kimsin ?” diye sordu Cevap gelmekte gecikmedi: “Sen kimsin ?”Cevap gelmekte gecikmedi: “Sen kimsin ?” Sinirlenen çocuk : “ Sen bir korkaksın!” diye Sinirlenen çocuk : “ Sen bir korkaksın!” diye

bağırdıbağırdı Dağdan “Sen bir korkaksın!” yanıtını aldı.Dağdan “Sen bir korkaksın!” yanıtını aldı.

Bu olanlara bir anlam veremeyen çocuk neler olduğunu Bu olanlara bir anlam veremeyen çocuk neler olduğunu sordu.Onun gülümsediğini gördü.Babası,”şimdi sordu.Onun gülümsediğini gördü.Babası,”şimdi dikkatlice beni izle oğlum” dedi ve yüksek sesle dikkatlice beni izle oğlum” dedi ve yüksek sesle bağırdı:” Hayatı çok seviyorum!”bağırdı:” Hayatı çok seviyorum!”

Karşı dağlardan aynı ses geldi: ” Hayatı çok seviyorum!”Karşı dağlardan aynı ses geldi: ” Hayatı çok seviyorum!”Baba : “sana hayranım!”Baba : “sana hayranım!”Yankı: “sana hayranım!”Yankı: “sana hayranım!”Baba : “sen harikasın!”Baba : “sen harikasın!”Yankı: “sen harikasın!”Yankı: “sen harikasın!”

Çocuğun şaşkınlığının daha da arttığını Çocuğun şaşkınlığının daha da arttığını gören baba, ona durumu şöyle açıkladı:” Bu , gören baba, ona durumu şöyle açıkladı:” Bu , yankı adı verilen bir tabiat olayıdır. Ama yankı adı verilen bir tabiat olayıdır. Ama hayatı da çok iyi anlatır. Yani yaşamdan ne hayatı da çok iyi anlatır. Yani yaşamdan ne istiyorsan önce onu sen vermelisin. istiyorsan önce onu sen vermelisin. Verdiklerin aldıkların olacaktır. Tatlı sözler Verdiklerin aldıkların olacaktır. Tatlı sözler tatlı yankılar oluşturur sevilmek istiyorsan tatlı yankılar oluşturur sevilmek istiyorsan önce sen sevmelisin. Saygı istiyorsan önce önce sen sevmelisin. Saygı istiyorsan önce sen saygı duymalısın . Anlayış bekliyorsan sen saygı duymalısın . Anlayış bekliyorsan bunu önce sen göstermelisin.bunu önce sen göstermelisin.

YANİ YAŞAMDA NEYLE KARŞILAŞMAK YANİ YAŞAMDA NEYLE KARŞILAŞMAK İSİTİYORSAN, YANIKSINI OLUŞTURABİLMEK İSİTİYORSAN, YANIKSINI OLUŞTURABİLMEK İÇİN BUNU ÖNCE SEN YAPMALISIN.İÇİN BUNU ÖNCE SEN YAPMALISIN.

Çocuklarımızı/Öğrencilerimizi Çocuklarımızı/Öğrencilerimizi Olduğu Gibi Kabul EdelimOlduğu Gibi Kabul EdelimÇocuklarımızı/Öğrencilerimizi Çocuklarımızı/Öğrencilerimizi Olduğu Gibi Kabul EdelimOlduğu Gibi Kabul Edelim

• Çocuklarımıza/öğrencilerimize sadece Çocuklarımıza/öğrencilerimize sadece insan oldukları için değer verelim. insan oldukları için değer verelim.

• Başarılı, zeki, çalışkan, sarı saçlı, uzun Başarılı, zeki, çalışkan, sarı saçlı, uzun boylu, sessiz, konuşkan ...vb. olduğu için boylu, sessiz, konuşkan ...vb. olduğu için değerli görüp; değerli görüp; Tembel, yaramaz, sıska, kısa ... vb. olduğu Tembel, yaramaz, sıska, kısa ... vb. olduğu için değersiz görmeyelim.için değersiz görmeyelim.

• Her koşulda değerli olduklarını onlara Her koşulda değerli olduklarını onlara hissettirelim. hissettirelim.

Koşulsuz Kabul ÇocuğaKoşulsuz Kabul Çocuğa Koşulsuz Kabul ÇocuğaKoşulsuz Kabul Çocuğa

• Güvenmeyi ve inanmayı gerektirir. Eğere Güvenmeyi ve inanmayı gerektirir. Eğere çocuğumuza güvenmez ve inanmazsak çocuğumuza güvenmez ve inanmazsak onu nasıl olduğu gibi kabul ederiz?onu nasıl olduğu gibi kabul ederiz?

• Kibar ve nazik olmayı gerektirir. Onlara Kibar ve nazik olmayı gerektirir. Onlara kaba davranırsak bize karşı nasıl saygılı kaba davranırsak bize karşı nasıl saygılı olmalarını bekleriz?olmalarını bekleriz?

• Çocuk hakkında olumlu düşünmeyi Çocuk hakkında olumlu düşünmeyi gerektirir. Eğer onlar hakkında olumlu gerektirir. Eğer onlar hakkında olumlu düşünmezsek nasıl olumlu davranışlar düşünmezsek nasıl olumlu davranışlar bekleriz.bekleriz.

• İçten ve dürüst olmayı gerektirir. Onlara İçten ve dürüst olmayı gerektirir. Onlara karşı dürüst davranmazsak nasıl onlardan karşı dürüst davranmazsak nasıl onlardan içten ve samimi olmalarını bekleyebiliriz. içten ve samimi olmalarını bekleyebiliriz.

Çocuklarımızı/Öğrencilerimizi Çocuklarımızı/Öğrencilerimizi Koşulsuz Olarak SevelimKoşulsuz Olarak SevelimÇocuklarımızı/Öğrencilerimizi Çocuklarımızı/Öğrencilerimizi Koşulsuz Olarak SevelimKoşulsuz Olarak Sevelim

• Çocuğumuza duyduğumuz sevgiyi ve Çocuğumuza duyduğumuz sevgiyi ve ilgiyi her hangi bir koşula ilgiyi her hangi bir koşula bağlamayalım.bağlamayalım.

• İyi ki benim çocuğumsun İyi ki benim çocuğumsun ““Senin gibiSenin gibi” bir çocuğum olduğu ” bir çocuğum olduğu için çok mutluyum... için çok mutluyum...

Çocuklarımızı/Öğrencilerimizi Çocuklarımızı/Öğrencilerimizi Kesinlikle Hiç Kimseyle Kesinlikle Hiç Kimseyle Kıyaslamayalım Kıyaslamayalım

Çocuklarımızı/Öğrencilerimizi Çocuklarımızı/Öğrencilerimizi Kesinlikle Hiç Kimseyle Kesinlikle Hiç Kimseyle Kıyaslamayalım Kıyaslamayalım

KıyaslamaKıyaslama;;Çocuğu olduğu gibi, bir birey Çocuğu olduğu gibi, bir birey olarak kabul etmeme anlamına gelir ve olarak kabul etmeme anlamına gelir ve çocuğun kişilik gelişimini zedeler. çocuğun kişilik gelişimini zedeler.

Her birey farklıdır, eşsizdir, kendine Her birey farklıdır, eşsizdir, kendine özgüdür. Bu nedenle hiç kimse başka özgüdür. Bu nedenle hiç kimse başka biriyle kıyaslanmamalıdır. biriyle kıyaslanmamalıdır.

• Çocuklarımızı kardeşleriyle, akraba Çocuklarımızı kardeşleriyle, akraba çocuklarıyla, arkadaşlarıyla çocuklarıyla, arkadaşlarıyla kıyaslamayalım.kıyaslamayalım.

• Siz başkalarıyla kıyaslandığınızda Siz başkalarıyla kıyaslandığınızda kendinizi nasıl hissedersini? (Eş olarak, kendinizi nasıl hissedersini? (Eş olarak, ana baba olarak, öğretmen olarak)ana baba olarak, öğretmen olarak)

• ....’nın babası – annesi – öğretmeni ....’nın babası – annesi – öğretmeni böyle yapıyorlar. Sen neden böyle yapıyorlar. Sen neden yapmıyorsun? ...deseler ne yapmıyorsun? ...deseler ne hissedersiniz? İncinir, hatta kızar, hissedersiniz? İncinir, hatta kızar, kendinizi kötü hissedersiniz değil mi?kendinizi kötü hissedersiniz değil mi?

İnanın çocuklarınız/öğrencileriniz daha çok İnanın çocuklarınız/öğrencileriniz daha çok inciniyor...Güven duyguları sarsılıyor...inciniyor...Güven duyguları sarsılıyor...

Kendilerini değersiz hissediyorlar... Kendilerini değersiz hissediyorlar... Hiçbir işe yaramadıklarını düşünüyorlar ... Hiçbir işe yaramadıklarını düşünüyorlar ...

Kıyaslanan çocuğun:Kıyaslanan çocuğun:

• Kendine güveni sarsılır,engellenir.Kendine güveni sarsılır,engellenir.

• kişiliği incinir, yara alır.kişiliği incinir, yara alır.

• Başarmak için çaba harcamaz.Başarmak için çaba harcamaz.

• Saldırgan ya da içedönük Saldırgan ya da içedönük davranışlar geliştirir.davranışlar geliştirir.

• Kendisini olumsuz, değersiz Kendisini olumsuz, değersiz değerlendirir.değerlendirir.

Çocuklarımızın “Çocuklarımızın “Kendileri Kendileri OlmalarıOlmaları” İçin Fırsatlar ” İçin Fırsatlar OluşturalımOluşturalım

Çocuklarımızın “Çocuklarımızın “Kendileri Kendileri OlmalarıOlmaları” İçin Fırsatlar ” İçin Fırsatlar OluşturalımOluşturalım

• Özgürlüklerini ortaya çıkaralım.Özgürlüklerini ortaya çıkaralım.

• Çocuğunuzun/Öğrencilerinizin sizden Çocuğunuzun/Öğrencilerinizin sizden ayrı bir kişilik geliştireceğinizi kabul ayrı bir kişilik geliştireceğinizi kabul edin.edin.

• Onu anlamaya, tanımaya ve aranızda Onu anlamaya, tanımaya ve aranızda anlamlı bir sevgi köprüsü oluşturmaya anlamlı bir sevgi köprüsü oluşturmaya özen gösterin.özen gösterin.

• O siz değil ... sizin kopyanız değil.O siz değil ... sizin kopyanız değil.

• Sizin yaptıklarınızı yapmak, Sizin yaptıklarınızı yapmak, sevdiklerinizi sevmek, sevmediklerinizi sevdiklerinizi sevmek, sevmediklerinizi sevmemek zorunda değiller.sevmemek zorunda değiller.

• Çocuklarınızı hem gelişim özellikleriyle Çocuklarınızı hem gelişim özellikleriyle hem de ilgi ve yetenekleriyle hem de ilgi ve yetenekleriyle tanımaya, anlamaya çalışın.tanımaya, anlamaya çalışın.

• Çocuklarınıza “ben senin Çocuklarınıza “ben senin yaşındayken..., bizim zamanımızda...,” yaşındayken..., bizim zamanımızda...,” gibi gereksiz, incitici ve aşağılayıcı gibi gereksiz, incitici ve aşağılayıcı cümleler kurmayın. cümleler kurmayın.

Çocuklarımızı/Öğrencilerinizi Olumlu Çocuklarımızı/Öğrencilerinizi Olumlu Davranışlarıyla, İyi Özellikleriyle ve Davranışlarıyla, İyi Özellikleriyle ve Yapabildikleriyle Fark EdinYapabildikleriyle Fark Edin

Çocuklarımızı/Öğrencilerinizi Olumlu Çocuklarımızı/Öğrencilerinizi Olumlu Davranışlarıyla, İyi Özellikleriyle ve Davranışlarıyla, İyi Özellikleriyle ve Yapabildikleriyle Fark EdinYapabildikleriyle Fark Edin• Çocuklarınızın olumsuzluklarını ortaya Çocuklarınızın olumsuzluklarını ortaya

koymayın.koymayın.

• Olumlu davranışlarını, iyi yönlerini sürekli Olumlu davranışlarını, iyi yönlerini sürekli dile getirip ödüllendirerek pekiştirelim.dile getirip ödüllendirerek pekiştirelim.

• Olumsuz davranışlarını, hatalarını bazen Olumsuz davranışlarını, hatalarını bazen görmezden gelerek söndürmeye çalışalım.görmezden gelerek söndürmeye çalışalım.

• Bazı alanlardaki yeteneksizlerini, Bazı alanlardaki yeteneksizlerini, tecrübesizliklerini kimi başarılarıyla tecrübesizliklerini kimi başarılarıyla gidermeye, yenmeye çalışalım.gidermeye, yenmeye çalışalım.

Neyi istediğinize odaklanın, Neyi istediğinize odaklanın, neyi istemediğinize değilneyi istemediğinize değilNeyi istediğinize odaklanın, Neyi istediğinize odaklanın, neyi istemediğinize değilneyi istemediğinize değil

• Neyi düşünürseniz onu üretirsiniz Neyi düşünürseniz onu üretirsiniz istemediğiniz şeylere odaklandığınızda o istemediğiniz şeylere odaklandığınızda o istemediğiniz şeyden daha fazla istemediğiniz şeyden daha fazla gerçekleştirirsiniz ( Yiyerek kilo almak gerçekleştirirsiniz ( Yiyerek kilo almak gibi)gibi)

• Beyin bilgisayar gibidir. Bilgisayara neyi Beyin bilgisayar gibidir. Bilgisayara neyi yapmaması komutunu vermezsiniz. Neyi yapmaması komutunu vermezsiniz. Neyi yapmasını istiyorsanız o komutu yapmasını istiyorsanız o komutu verirsiniz. Ama yanlış komutu uygulama verirsiniz. Ama yanlış komutu uygulama diyemezsiniz. Yanlış komut verdiyseniz diyemezsiniz. Yanlış komut verdiyseniz siler yenisini verirsiniz.siler yenisini verirsiniz.

Neyi istediğinize Neyi istediğinize odaklanın, neyi odaklanın, neyi istemediğinize değilistemediğinize değil

Neyi istediğinize Neyi istediğinize odaklanın, neyi odaklanın, neyi istemediğinize değilistemediğinize değil• Çocuklara bunu yapma şunu yapma Çocuklara bunu yapma şunu yapma

dediğimiz halde yinede yapılmamasını dediğimiz halde yinede yapılmamasını istediğimiz şeyleri yapmaları bir istediğimiz şeyleri yapmaları bir itaatsizlik değildir. Onları yapma itaatsizlik değildir. Onları yapma dediğimiz şeylere biz programlıyoruz. dediğimiz şeylere biz programlıyoruz. “çocuğum sözümü dinlemiyor” diye “çocuğum sözümü dinlemiyor” diye şikayet etmeden önce ona neler şikayet etmeden önce ona neler söylediğinizi düşünün.Kendinize olduğu söylediğinizi düşünün.Kendinize olduğu gibi çocuğunuza da yapılmaması gibi çocuğunuza da yapılmaması gereken şeyleri değil, yapılmasını gereken şeyleri değil, yapılmasını istediğiniz şeyleri söyleyin.istediğiniz şeyleri söyleyin.

Çocuklarımızın/Öğrencilerimizin Çocuklarımızın/Öğrencilerimizin Davranışlarında Düzeltilecek Davranışlarında Düzeltilecek Yanlışlar Varsa, Önce Kendimizden Yanlışlar Varsa, Önce Kendimizden Başlamalıyız. İyi, Güzel, Doğruyu Başlamalıyız. İyi, Güzel, Doğruyu Öğretmek İçin; İyi, Güzel ve Doğru Öğretmek İçin; İyi, Güzel ve Doğru Olmaya Çaba Sarf Etmeliyiz.Olmaya Çaba Sarf Etmeliyiz.

Çocuklarımızın/Öğrencilerimizin Çocuklarımızın/Öğrencilerimizin Davranışlarında Düzeltilecek Davranışlarında Düzeltilecek Yanlışlar Varsa, Önce Kendimizden Yanlışlar Varsa, Önce Kendimizden Başlamalıyız. İyi, Güzel, Doğruyu Başlamalıyız. İyi, Güzel, Doğruyu Öğretmek İçin; İyi, Güzel ve Doğru Öğretmek İçin; İyi, Güzel ve Doğru Olmaya Çaba Sarf Etmeliyiz.Olmaya Çaba Sarf Etmeliyiz.

• Onlar için ne kadar uygun modeliz!...Onlar için ne kadar uygun modeliz!...• Dünyadaki en mükemmel aynalar Dünyadaki en mükemmel aynalar

gümüşlenmiş cam parçaları değil, gümüşlenmiş cam parçaları değil, çocuklardır. Onlara baktığınızda çocuklardır. Onlara baktığınızda kendinizi görürsünüz.kendinizi görürsünüz.

• Onlar için uygun ortamlar hazırlayıp, Onlar için uygun ortamlar hazırlayıp, fırsatlar verebildik mi? fırsatlar verebildik mi?

• Çocuklarımız için tutarlı bir ortam Çocuklarımız için tutarlı bir ortam oluşturalım.oluşturalım.

• Sizin davranışlarınız tutarlı olsun ki onlarda Sizin davranışlarınız tutarlı olsun ki onlarda tutarlı bir gelişim göstersinler.tutarlı bir gelişim göstersinler.

• Çocuklarımızın sorumsuz olduklarından mı Çocuklarımızın sorumsuz olduklarından mı şikayetçiyiz?...şikayetçiyiz?...

• Çok mu dağınıklar?...Çok mu dağınıklar?...• Ödevlerini yapmıyorlar mı, tembeller mi?...Ödevlerini yapmıyorlar mı, tembeller mi?...• Çocuklarınızın yalan söylemesinden mi Çocuklarınızın yalan söylemesinden mi

şikayetçisiniz?...şikayetçisiniz?...• Hiç söz dinlemiyorlar mı?...Hiç söz dinlemiyorlar mı?...• Çocuklara verilen sözler eksiksiz olarak Çocuklara verilen sözler eksiksiz olarak

yerine getirilmelidir. Aksi halde çocuğun size yerine getirilmelidir. Aksi halde çocuğun size olan güvenini ve saygısını yok etmiş olan güvenini ve saygısını yok etmiş olursunuz.olursunuz.

Çocuklarımızın/Öğrencilerimizin Her Çocuklarımızın/Öğrencilerimizin Her Zaman Doğru Davranmalarını Doğru Zaman Doğru Davranmalarını Doğru Düşünmelerini ve Mükemmel Düşünmelerini ve Mükemmel Olmalarını Beklemeyelim Olmalarını Beklemeyelim

Çocuklarımızın/Öğrencilerimizin Her Çocuklarımızın/Öğrencilerimizin Her Zaman Doğru Davranmalarını Doğru Zaman Doğru Davranmalarını Doğru Düşünmelerini ve Mükemmel Düşünmelerini ve Mükemmel Olmalarını Beklemeyelim Olmalarını Beklemeyelim • Çocuklarınızı en iyiyi yapmaya motive Çocuklarınızı en iyiyi yapmaya motive

etmekle onların giriştikleri her işte iyi ve etmekle onların giriştikleri her işte iyi ve mükemmel olmalarını isteme – bekleme mükemmel olmalarını isteme – bekleme yanlışı arasında ince bir çizgi vardır. yanlışı arasında ince bir çizgi vardır.

• Çocuklarımızın hatalar yapabileceklerini Çocuklarımızın hatalar yapabileceklerini düşünelim.düşünelim.

• Hatalarına karşı esnek olalım.Hatalarına karşı esnek olalım.• hata yapmanın normal olduğunu, sizin hata yapmanın normal olduğunu, sizin

bile kimi zaman hata yaptığınızı göz bile kimi zaman hata yaptığınızı göz önünde bulundurarak yaptıkları önünde bulundurarak yaptıkları hatalarda çocuklarımıza anlayış hatalarda çocuklarımıza anlayış gösterelim.gösterelim.

Çocuklarımızın/Öğrencilerimizin Çocuklarımızın/Öğrencilerimizin Yaşadıkları Olumlu ve Olumsuz Yaşadıkları Olumlu ve Olumsuz Duyguları İfade Etmelerine İmkan Duyguları İfade Etmelerine İmkan Sağlayalım Sağlayalım

Çocuklarımızın/Öğrencilerimizin Çocuklarımızın/Öğrencilerimizin Yaşadıkları Olumlu ve Olumsuz Yaşadıkları Olumlu ve Olumsuz Duyguları İfade Etmelerine İmkan Duyguları İfade Etmelerine İmkan Sağlayalım Sağlayalım • Daha fazla olumlu duyguların ifade Daha fazla olumlu duyguların ifade

edilmesine imkan tanınır.edilmesine imkan tanınır.• Çocuk ......seviyorum dediği zaman Çocuk ......seviyorum dediği zaman

hoşumuza gider.hoşumuza gider.• ““.....’yi sevmiyorum, istemiyorum, nefret .....’yi sevmiyorum, istemiyorum, nefret

ediyorum, okulu sevmiyorum ...” dediği ediyorum, okulu sevmiyorum ...” dediği zaman kabullenmeliyiz. Panikler ve zaman kabullenmeliyiz. Panikler ve susturmaya çalışırız.susturmaya çalışırız.

• Çocuklarımızın olumsuz duygularını yok Çocuklarımızın olumsuz duygularını yok sayarız.sayarız.

• Çok ayıp hiç insan .....’yi sevmez mi?, Çok ayıp hiç insan .....’yi sevmez mi?, aslında sen onu seviyorsun. aslında sen onu seviyorsun.

• Hiç insan bu kadar basit bir nedenden Hiç insan bu kadar basit bir nedenden dolayı kızar- ağlar mı?dolayı kızar- ağlar mı?

ÇOCUKLARIMIZ/ÖĞRENCİLERİMİZ TIPKI ÇOCUKLARIMIZ/ÖĞRENCİLERİMİZ TIPKI BİZLER GİBİ SEVGİDEDE, BİZLER GİBİ SEVGİDEDE, NEFRETTEDE ÖZGÜRDÜRLER. ONLARI NEFRETTEDE ÖZGÜRDÜRLER. ONLARI KISITLAMAK DUYGUSAL BİR TACİZDİR.KISITLAMAK DUYGUSAL BİR TACİZDİR.

• Çocuklarınızın olumsuz duygularını da Çocuklarınızın olumsuz duygularını da belirtmelerini sağlayın ve belirtmelerini sağlayın ve düzeltebilmek için mutlaka onlara düzeltebilmek için mutlaka onlara ikna edin.ikna edin.

Çocuklarınızı/Öğrencilerinizi Onların Çocuklarınızı/Öğrencilerinizi Onların İçinde Bulundukları Koşullarla İçinde Bulundukları Koşullarla Birlikte, Onların Bakış Açısıyla Birlikte, Onların Bakış Açısıyla Görmeye Çalışın. Onları Anladığınızı Görmeye Çalışın. Onları Anladığınızı Fark Ettirin, Hissettirin Fark Ettirin, Hissettirin

Çocuklarınızı/Öğrencilerinizi Onların Çocuklarınızı/Öğrencilerinizi Onların İçinde Bulundukları Koşullarla İçinde Bulundukları Koşullarla Birlikte, Onların Bakış Açısıyla Birlikte, Onların Bakış Açısıyla Görmeye Çalışın. Onları Anladığınızı Görmeye Çalışın. Onları Anladığınızı Fark Ettirin, Hissettirin Fark Ettirin, Hissettirin • Çocuklarınızın duygularını anlamaya çalışın ve Çocuklarınızın duygularını anlamaya çalışın ve

onlara anladığınızı iletin.onlara anladığınızı iletin.• Sık sık kendinizi onların yerine koyun. Olaylara Sık sık kendinizi onların yerine koyun. Olaylara

onların penceresinden bakmaya çalışın.onların penceresinden bakmaya çalışın.• Çocuklarımızın eşyalarını, oyuncaklarını Çocuklarımızın eşyalarını, oyuncaklarını

kardeşleriyle, arkadaşlarıyla paylaşmamalarından kardeşleriyle, arkadaşlarıyla paylaşmamalarından yakınırız.yakınırız.

• Peki acaba biz kendi eşyalarımızı, oyuncaklarımızı Peki acaba biz kendi eşyalarımızı, oyuncaklarımızı başkalarıyla rahatlıkla paylaşabiliyor muyuz? başkalarıyla rahatlıkla paylaşabiliyor muyuz?

• Kaçımız arabamızın anahtarını gönül rahatlığı ile Kaçımız arabamızın anahtarını gönül rahatlığı ile başkalarına veririz. başkalarına veririz.

• Kaçımız takılarımızı, pırlanta yüzüğümüzü, Kaçımız takılarımızı, pırlanta yüzüğümüzü, küpelerimizi başkalarıyla paylaşırız.küpelerimizi başkalarıyla paylaşırız.

• Sizin için arabanız, bilezikleriniz ne kadar Sizin için arabanız, bilezikleriniz ne kadar önemliyse çocuğunuz içinde oyuncak arabası, önemliyse çocuğunuz içinde oyuncak arabası, kamyonu, bebeği,... o kadar önemlidir.kamyonu, bebeği,... o kadar önemlidir.

• Çocuklarımız paylaşmadıkları için onlara kötü Çocuklarımız paylaşmadıkları için onlara kötü duygular yaşamayalım.duygular yaşamayalım.

• Ayıp değil mi? Ne kadar bencilsin, kıskançsın, Ayıp değil mi? Ne kadar bencilsin, kıskançsın, bir daha sana hiçbir şey almayacağım,...vb. bir daha sana hiçbir şey almayacağım,...vb.

• Eğer çocuğumuzun paylaşmasını istemiyorsak Eğer çocuğumuzun paylaşmasını istemiyorsak bunun belirli bir süreç içerisinde oluşacağını bunun belirli bir süreç içerisinde oluşacağını unutmayalım. Model olalım.unutmayalım. Model olalım.

• Paylaşmanın verdiği mutluluğu fark ettirelim. Paylaşmanın verdiği mutluluğu fark ettirelim. Bu tür deneyimleri sıkça yaşatalım.Bu tür deneyimleri sıkça yaşatalım.

Çocuklarınızla/Öğrencilerinizle Çocuklarınızla/Öğrencilerinizle Konuşurken Duygularınızı İçtenlikle Konuşurken Duygularınızı İçtenlikle İfade Edinİfade Edin

Çocuklarınızla/Öğrencilerinizle Çocuklarınızla/Öğrencilerinizle Konuşurken Duygularınızı İçtenlikle Konuşurken Duygularınızı İçtenlikle İfade Edinİfade Edin• Onlara dair korkularınızı, üzüntülerimizi, Onlara dair korkularınızı, üzüntülerimizi,

endişelerimizi olduğu gibi yansıtmak mı daha endişelerimizi olduğu gibi yansıtmak mı daha etkili olur, baskı ve korku içeren ifadelerle etkili olur, baskı ve korku içeren ifadelerle onları engellemeye çalışmak mı daha etkili onları engellemeye çalışmak mı daha etkili olur?...olur?...

• Okulun, evin dışına çıkarsan bacaklarını Okulun, evin dışına çıkarsan bacaklarını kırarım senin!...kırarım senin!...

• O çocukla oynadığını bir daha görmeyeyim!...O çocukla oynadığını bir daha görmeyeyim!...• Odanı dağıtırsan gebertirim!...Odanı dağıtırsan gebertirim!...• Bu şekilde giyinemezsin!...Bu şekilde giyinemezsin!...• Saçını böyle kestiremezsin, bu müziği Saçını böyle kestiremezsin, bu müziği

(Eminem’i) dinleyemezsin!... (Eminem’i) dinleyemezsin!...

Çocuklarınıza/Öğrencilerinize Özel Çocuklarınıza/Öğrencilerinize Özel Zaman Ayırın. Çocuklarınıza Ayırdığınız Zaman Ayırın. Çocuklarınıza Ayırdığınız Zamanın Süresi Değil Niteliği Önemlidir Zamanın Süresi Değil Niteliği Önemlidir

Çocuklarınıza/Öğrencilerinize Özel Çocuklarınıza/Öğrencilerinize Özel Zaman Ayırın. Çocuklarınıza Ayırdığınız Zaman Ayırın. Çocuklarınıza Ayırdığınız Zamanın Süresi Değil Niteliği Önemlidir Zamanın Süresi Değil Niteliği Önemlidir

• Çocuğunuza ayırdığınız zamanlarda Çocuğunuza ayırdığınız zamanlarda sadece ona ait olun.sadece ona ait olun.

• Oynayın, sohbet edin.Oynayın, sohbet edin.

Çocuklarınızı/Öğrencilerinizi Etkili Bir Çocuklarınızı/Öğrencilerinizi Etkili Bir Şekilde Dinleyin Şekilde Dinleyin Çocuklarınızı/Öğrencilerinizi Etkili Bir Çocuklarınızı/Öğrencilerinizi Etkili Bir Şekilde Dinleyin Şekilde Dinleyin Çocuklarınızı dinlerken;Çocuklarınızı dinlerken;• Başka işlerle meşgul olmayı.Başka işlerle meşgul olmayı.• Çocuğun yüzüne bakın.Çocuğun yüzüne bakın.• Onların sözlerini kesip bilgiçlik taslamayın.Onların sözlerini kesip bilgiçlik taslamayın.• Çocuklarınızla konuşurken aynı seviyede olun.Çocuklarınızla konuşurken aynı seviyede olun.• Jest ve mimiklerinizle onu dinlediğinizi gösterin.Jest ve mimiklerinizle onu dinlediğinizi gösterin.• Fiziksel temas kurun.Fiziksel temas kurun.• Onu konuşmasında cesaretlendirin.Onu konuşmasında cesaretlendirin.• Onunla konuşurken bir büyükle konuşuyormuş Onunla konuşurken bir büyükle konuşuyormuş

gibi dikkatli ve özenli olun.gibi dikkatli ve özenli olun.• Onu anladığınızı belirten ifadelerle geri bildirim Onu anladığınızı belirten ifadelerle geri bildirim

sağlayın.sağlayın.

• ““arkadaşının bu davranışı seni üzdü” gibi.arkadaşının bu davranışı seni üzdü” gibi.• Ağlamaya başladıklarında tedirgin olmayın.Ağlamaya başladıklarında tedirgin olmayın.• Zıtlaşmayın ve tartışmayın.Zıtlaşmayın ve tartışmayın.• Saldırgan tavırlar takınmayın.Saldırgan tavırlar takınmayın.• Yargılamayın ve eleştirmeyin. Yargılamayın ve eleştirmeyin. • Savunmaya geçmeyin sadece dinleyin.Savunmaya geçmeyin sadece dinleyin.• Gerçekçi ve belirli önerilerde bulunun.Gerçekçi ve belirli önerilerde bulunun.• Yumuşak bir sesle ve acele etmeden Yumuşak bir sesle ve acele etmeden

konuşun.konuşun.• Anlatılanlara gülmeyin, çocukları Anlatılanlara gülmeyin, çocukları

utandırmayın.utandırmayın.

Çocuklarınıza/Öğrencilerinize Çocuklarınıza/Öğrencilerinize Bulundukları Ortamın Vazgeçilmez Bir Bulundukları Ortamın Vazgeçilmez Bir Üyesi Olduklarını HissettirinÜyesi Olduklarını Hissettirin

Çocuklarınıza/Öğrencilerinize Çocuklarınıza/Öğrencilerinize Bulundukları Ortamın Vazgeçilmez Bir Bulundukları Ortamın Vazgeçilmez Bir Üyesi Olduklarını HissettirinÜyesi Olduklarını Hissettirin

• Siz bu sınıfın, okulun, ailenin çocuğu Siz bu sınıfın, okulun, ailenin çocuğu (öğrencisi) olmaktan mutluluk duyar (öğrencisi) olmaktan mutluluk duyar mıydınız? Empati kurun. mıydınız? Empati kurun.

Öğrencilerinize/Çocuklarınıza Öğrencilerinize/Çocuklarınıza Sorumluluklar VerinSorumluluklar VerinÖğrencilerinize/Çocuklarınıza Öğrencilerinize/Çocuklarınıza Sorumluluklar VerinSorumluluklar Verin

• Sorumluluk ile kendine güven birbirini tamamlayan 2 Sorumluluk ile kendine güven birbirini tamamlayan 2 durumdur.durumdur.

• Sorumluluk duygusu gelişmiş olan çocukların kendilerine Sorumluluk duygusu gelişmiş olan çocukların kendilerine güvenleri de yüksektir. güvenleri de yüksektir.

Çocuk yaptığı her iş, aldığı her sorumluluğun sonunda Çocuk yaptığı her iş, aldığı her sorumluluğun sonunda anne, baba ve öğretmeninden aldığı tepkiye göre anne, baba ve öğretmeninden aldığı tepkiye göre kendisine güç toplar.kendisine güç toplar.

Çocuğun yaptığı hiçbir iş beğenilmez, taktir edilmez ve her Çocuğun yaptığı hiçbir iş beğenilmez, taktir edilmez ve her zaman daha mükemmeli beklenirse çaba harcama, zaman daha mükemmeli beklenirse çaba harcama, mücadele etme gücü kırılır. “Ne yaparsam mücadele etme gücü kırılır. “Ne yaparsam yapayım ....memnun edemiyorum” şeklinde düşünmeye yapayım ....memnun edemiyorum” şeklinde düşünmeye başlar. Bu düşünce daha sonra “ben yapamam” inancını başlar. Bu düşünce daha sonra “ben yapamam” inancını doğurur ve çocuk sık sık bu cümleyi kullanmaya başlar.doğurur ve çocuk sık sık bu cümleyi kullanmaya başlar.

Çocuklarınızda sorumluluk duygusunun gelişmesi için;Çocuklarınızda sorumluluk duygusunun gelişmesi için;

• Çocuklarınızın yerine her şeyi siz yapmayın.Çocuklarınızın yerine her şeyi siz yapmayın.• ““Sende bu ailenin önemli bir üyesisin, artık bazı Sende bu ailenin önemli bir üyesisin, artık bazı

işleri yapabilecek hale geldin, senin yardımına işleri yapabilecek hale geldin, senin yardımına ihtiyacımız var” şeklinde mesajlar verin.ihtiyacımız var” şeklinde mesajlar verin.

• Çocuklarınıza 3 yaşından itibaren yaşına ve Çocuklarınıza 3 yaşından itibaren yaşına ve cinsiyetine uygun sorumluluklar verin cinsiyetine uygun sorumluluklar verin (oyuncaklarını toplama, yemek yeme, giyinme, (oyuncaklarını toplama, yemek yeme, giyinme, getirip götürme,...vb.). Alabileceği sorumluluklar getirip götürme,...vb.). Alabileceği sorumluluklar için birlikte karar verin. Hatta önce kendisinin için birlikte karar verin. Hatta önce kendisinin karar vermesini sağlayın. Bu şekilde çocuk karar vermesini sağlayın. Bu şekilde çocuk kararlarını kendisinin verdiğini düşünecek ve kararlarını kendisinin verdiğini düşünecek ve sorumluluklarını yerine getirmesi daha kolay sorumluluklarını yerine getirmesi daha kolay olacaktır. olacaktır.

• Alınan sorumlulukları yerine getirebilmesi için Alınan sorumlulukları yerine getirebilmesi için önce öğretin.önce öğretin.

• Başardıkça mutluluğunuzu paylaşın, başarılarını Başardıkça mutluluğunuzu paylaşın, başarılarını ödüllendirin. ödüllendirin.

• Sorumluluklarını yerine getirmesi için uygun Sorumluluklarını yerine getirmesi için uygun ortamlar hazırlayın.ortamlar hazırlayın.

• Sorumluluklarını açık ve net bir şekilde ifade Sorumluluklarını açık ve net bir şekilde ifade edin.edin.

• Gösterdiği çabayı taktir edin, övün.Gösterdiği çabayı taktir edin, övün.

• Zorlayıcı olmayın, baskı uygulamayın.Zorlayıcı olmayın, baskı uygulamayın.

• İstediğini giyinebilen, yemeğini baskısız İstediğini giyinebilen, yemeğini baskısız giyen, istediği etkinliği (resim, müzik, giyen, istediği etkinliği (resim, müzik, spor, ...vb.) yapabilen, hareketlerine katı spor, ...vb.) yapabilen, hareketlerine katı sınırlamalar getirilmeyen çocuk kişiliğine sınırlamalar getirilmeyen çocuk kişiliğine saygı gösterildiğini düşünecek bu da saygı gösterildiğini düşünecek bu da çocuğun sorumluluk almasını kolaylaştıracak çocuğun sorumluluk almasını kolaylaştıracak ve başarıyla sonuçlandıracaktır. ve başarıyla sonuçlandıracaktır.

Sorumluluklarını yerine getirmediğinde Sorumluluklarını yerine getirmediğinde yaptırımınızı uygulayın. Yaptırımlarınızı yaptırımınızı uygulayın. Yaptırımlarınızı sorumlulukları kararlaştırırken belirleyin sorumlulukları kararlaştırırken belirleyin (sevdiği şeylerden uzaklaştırma, daha fazla (sevdiği şeylerden uzaklaştırma, daha fazla sorumluluk yükleme, ...vb.)sorumluluk yükleme, ...vb.)

YAPTIRIMLAR;YAPTIRIMLAR; • Yanlış davranışın sonucunda olmalıdır. Yanlış davranışın sonucunda olmalıdır. • Hataya uygun ve adil olmalıdır. Hataya uygun ve adil olmalıdır. • Çocuk dinlenilmeden uygulanmamalıdır.Çocuk dinlenilmeden uygulanmamalıdır.• Yanlış davranış net olarak ortaya konduktan Yanlış davranış net olarak ortaya konduktan

sonra uygulanmalıdır.sonra uygulanmalıdır.• Sorumluluk almanın avantaj sağladığını, Sorumluluk almanın avantaj sağladığını,

sorumsuz davranmanın avantajlarını sorumsuz davranmanın avantajlarını kaybettirdiğini bilmelidir. kaybettirdiğini bilmelidir.

• Yaptırım uygulama hiçbir zaman sevgi ve saygı Yaptırım uygulama hiçbir zaman sevgi ve saygı geri çekme şeklinde olmamalıdır. geri çekme şeklinde olmamalıdır.

Çocuklarınızın/Öğrencilerinizin Kendine Çocuklarınızın/Öğrencilerinizin Kendine Güven Duymasını SağlayınGüven Duymasını SağlayınÇocuklarınızın/Öğrencilerinizin Kendine Çocuklarınızın/Öğrencilerinizin Kendine Güven Duymasını SağlayınGüven Duymasını Sağlayın

Çocuğun öz güven duygusunun gelişimi, Çocuğun öz güven duygusunun gelişimi, kendine güvenmesi yakın çevresinin tutum kendine güvenmesi yakın çevresinin tutum ve davranışlarına bağlıdır (AİLE, ve davranışlarına bağlıdır (AİLE, ÖĞRETMEN).ÖĞRETMEN).

• Özgüven gelişimi yaşamın ilk anından Özgüven gelişimi yaşamın ilk anından itibaren oluşmaya başlar.itibaren oluşmaya başlar.

• Özgüven gelişimi daha çok anne-baba Özgüven gelişimi daha çok anne-baba tutumları ve kişiliği ile ilgilidir. tutumları ve kişiliği ile ilgilidir.

ANNE – BABA TUTUMLARIANNE – BABA TUTUMLARIANNE – BABA TUTUMLARIANNE – BABA TUTUMLARI

Mükemmeliyetçi Anne - BabalarMükemmeliyetçi Anne - BabalarMükemmeliyetçi Anne - BabalarMükemmeliyetçi Anne - Babalar

• Bu anne – babaları memnun etmek çocuklar Bu anne – babaları memnun etmek çocuklar için oldukça zordur.için oldukça zordur.

• Çocuk çırpınıp çabaladıkça anne – baba daha Çocuk çırpınıp çabaladıkça anne – baba daha fazlasını (en mükemmelini) ister.fazlasını (en mükemmelini) ister.

• Zamanla çocuk aşırı kaygı, stres, tedirginlik, Zamanla çocuk aşırı kaygı, stres, tedirginlik, hayal kırıklığı gibi duyguları yaşamaya hayal kırıklığı gibi duyguları yaşamaya başlar. “Tırnak yeme, kekemelik, alt ıslatma, başlar. “Tırnak yeme, kekemelik, alt ıslatma, yalan, çalma, ...gibi” davranış sorunlarıyla yalan, çalma, ...gibi” davranış sorunlarıyla kendini ifade eder.kendini ifade eder.

• Anne – babadaki mükemmeliyetçilik sadece Anne – babadaki mükemmeliyetçilik sadece çocuğa yönelik değil tüm aile yaşantısında çocuğa yönelik değil tüm aile yaşantısında kendini gösterir (düzenli, titiz, katı, kendini gösterir (düzenli, titiz, katı, kuralcı, ...vb.). kuralcı, ...vb.).

Otoriter, Eleştirici Anne - BabalarOtoriter, Eleştirici Anne - BabalarOtoriter, Eleştirici Anne - BabalarOtoriter, Eleştirici Anne - Babalar

• Çocukları üzerinde baskı kurarlar.Çocukları üzerinde baskı kurarlar.

• Çocuklarının çabalarını göremezler.Çocuklarının çabalarını göremezler.

• Çocuklarını dinlemezler.Çocuklarını dinlemezler.

• Sürekli eleştiren, yargılayan, suçlayan Sürekli eleştiren, yargılayan, suçlayan anne, babalardır.anne, babalardır.

• Sadece kendi kuralları, istekleri, Sadece kendi kuralları, istekleri, duyguları ön plandadır.duyguları ön plandadır.

• Her zaman hakimiyet anne – babadadır.Her zaman hakimiyet anne – babadadır.

• Çocuk ne yaparsa yapsın hep eleştirilir, Çocuk ne yaparsa yapsın hep eleştirilir, suçlanır.suçlanır.

Bu tarz anne – baba tutumu Bu tarz anne – baba tutumu çocuklarda;çocuklarda;

• Kendini, duygularını ifade edememe,Kendini, duygularını ifade edememe,

• İçine kapanıklık, güvensizlik,İçine kapanıklık, güvensizlik,

• Saldırganlık ve davranış sorunlarıSaldırganlık ve davranış sorunları

davranışlarını geliştirir.davranışlarını geliştirir.

Aşırı koruyucu Anne - BabalarAşırı koruyucu Anne - BabalarAşırı koruyucu Anne - BabalarAşırı koruyucu Anne - Babalar

• Çocuklarına hayat tecrübesi yaşama Çocuklarına hayat tecrübesi yaşama fırsatı tanımazlar.fırsatı tanımazlar.

• Çocuklarının büyüdüğünü fark etmeyip Çocuklarının büyüdüğünü fark etmeyip bebekmiş gibi davranırlar.bebekmiş gibi davranırlar.

• Çocuklarına hiçbir iş ve sorumluluk Çocuklarına hiçbir iş ve sorumluluk vermezler, her şeyi kendileri yaparlar.vermezler, her şeyi kendileri yaparlar.

Bu anne – baba tutumunda çocuğun;Bu anne – baba tutumunda çocuğun;• Özgüven duygusu gelişemez.Özgüven duygusu gelişemez.• Kendi başına hiçbir şey yapamaz, Kendi başına hiçbir şey yapamaz,

yapacağına inanmaz.yapacağına inanmaz.• Dolayısıyla huzursuz ve kaygılı olur.Dolayısıyla huzursuz ve kaygılı olur.

• Anne – babaya bağımlı olur.Anne – babaya bağımlı olur.

• Sorumluluk duygusu, bilinci gelişemez.Sorumluluk duygusu, bilinci gelişemez.

• İçe dönük yada saldırgan olur.İçe dönük yada saldırgan olur.

• Davranış bozukluğu (tırnak yeme, Davranış bozukluğu (tırnak yeme, kekemelik, alt ıslatma, okul fobisi, kekemelik, alt ıslatma, okul fobisi, yalan, ...vb.) görülür. yalan, ...vb.) görülür.

KENDİNE GÜVENİ ZAYIF OLAN KENDİNE GÜVENİ ZAYIF OLAN ÇOCUKLARIN ÖZELLİKLERİÇOCUKLARIN ÖZELLİKLERİKENDİNE GÜVENİ ZAYIF OLAN KENDİNE GÜVENİ ZAYIF OLAN ÇOCUKLARIN ÖZELLİKLERİÇOCUKLARIN ÖZELLİKLERİ

Duygusal Duygusal TepkilerTepkiler

•ÇekingenlikÇekingenlik•UtangaçlıkUtangaçlık•İçe kapanıklıkİçe kapanıklık•UmutsuzlukUmutsuzluk•KaramsarlıkKaramsarlık

Davranışsal Davranışsal TepkilerTepkiler

•Hırsızlık Hırsızlık

•SaldırganlıkSaldırganlık

•Okul korkusuOkul korkusu

•Yalan söylemeYalan söyleme

Vücutsal Vücutsal TepkilerTepkiler

•Alt ıslatmaAlt ıslatma

•KekelemeKekeleme

•Tırnak yemeTırnak yeme

•Karın ağrılarıKarın ağrıları

•KusmalarKusmalar

Akademik TepkilerAkademik Tepkiler

•Öğrenme güçlüğüÖğrenme güçlüğü

•MeraksızlıkMeraksızlık

•İsteksizlikİsteksizlik

•Mücadeleden Mücadeleden kaçmakaçma

•BaşarısızlıkBaşarısızlık

Sağlıklı ve Etkili Anne - BabalarSağlıklı ve Etkili Anne - BabalarSağlıklı ve Etkili Anne - BabalarSağlıklı ve Etkili Anne - Babalar

• Çocuklarına güvenirler.Çocuklarına güvenirler.

• Onları taktir eder ve överler.Onları taktir eder ve överler.

• Küçük yaşlardan itibaren Küçük yaşlardan itibaren sorumluluk verirler.sorumluluk verirler.

• Yeni deneyimler yaşamaları için Yeni deneyimler yaşamaları için cesaretlendirirler.cesaretlendirirler.

Aile İçinde İletişimAile İçinde İletişim

Aile içinde uygulanan iletişim yöntemleri ve aile Aile içinde uygulanan iletişim yöntemleri ve aile bireylerinin birbirleriyle olan ilişkileri çocukların bireylerinin birbirleriyle olan ilişkileri çocukların özgüven gelişimlerinde en önemli belirleyicilerdir.özgüven gelişimlerinde en önemli belirleyicilerdir.

Özgüven, kendini ifade edebilme becerisi ile Özgüven, kendini ifade edebilme becerisi ile yakından ilgilidir.yakından ilgilidir.

Çocuk, sorunlarını paylaşmayı yada paylaşmamayı, Çocuk, sorunlarını paylaşmayı yada paylaşmamayı, başkasının ardından konuşmayı, birbirlerine başkasının ardından konuşmayı, birbirlerine bağırmayı ve buna benzer tüm iletişim bağırmayı ve buna benzer tüm iletişim yöntemlerini aileden alır.yöntemlerini aileden alır.

Çocukların kendini ve yaşamını kontrol edebilme Çocukların kendini ve yaşamını kontrol edebilme becerisi geliştirebilmelerinde en önemli model becerisi geliştirebilmelerinde en önemli model anne- babadır. anne- babadır.

Kendine Güven Gelişiminde Anne –Kendine Güven Gelişiminde Anne –Babalara ÖnerilerBabalara ÖnerilerKendine Güven Gelişiminde Anne –Kendine Güven Gelişiminde Anne –Babalara ÖnerilerBabalara Öneriler• Çocuklarınıza karşı sabırlı olun.Çocuklarınıza karşı sabırlı olun.

• Çocuklarınızı dinleyin.Çocuklarınızı dinleyin.

• Çocuklarınız ile çatışmaya girmeyin.Çocuklarınız ile çatışmaya girmeyin.

• Çocuklarınızla konuşurken eleştirici ve Çocuklarınızla konuşurken eleştirici ve suçlayıcı ifadeler kullanmayın.suçlayıcı ifadeler kullanmayın.

• Çocuklarınızı birbirleriyle kıyaslamayın.Çocuklarınızı birbirleriyle kıyaslamayın.

• Çocuklarınıza üç yaşından itibaren kendi Çocuklarınıza üç yaşından itibaren kendi yaşına uygun sorumluluklar verin.yaşına uygun sorumluluklar verin.

• Çocuğunuzun çabalarını övün.Çocuğunuzun çabalarını övün.

• Aile olarak aldığınız kararlarda Aile olarak aldığınız kararlarda çocuğunuzun fikrini alın.çocuğunuzun fikrini alın.

• Çocuklarınıza sık sık onları çok sevdiğinizi Çocuklarınıza sık sık onları çok sevdiğinizi söyleyin.söyleyin.

• Çocuğunuzla sizin yaşam tecrübelerinizi Çocuğunuzla sizin yaşam tecrübelerinizi paylaşın.paylaşın.

• Çocuğunuzun seçimlerine saygı duyun.Çocuğunuzun seçimlerine saygı duyun.

• Çocuklarınızın sosyal gelişimleri için onları Çocuklarınızın sosyal gelişimleri için onları sosyal etkinliklere yönlendirin. Örneğin; sosyal etkinliklere yönlendirin. Örneğin; müzik kursları, resim, tiyatro, spor, ...vb.müzik kursları, resim, tiyatro, spor, ...vb.

• Çocuklarınıza cesaret verin ve ona Çocuklarınıza cesaret verin ve ona güvendiğinizi sık sık ifade edin.güvendiğinizi sık sık ifade edin.

• Çocuklarınıza karşı koruyucu davranmayın.Çocuklarınıza karşı koruyucu davranmayın.

Öğrencilerde Kendine Güven/Kendini Öğrencilerde Kendine Güven/Kendini Sevebilme Becerilerinin Sevebilme Becerilerinin Geliştirilmesinde Eğitimcilere Geliştirilmesinde Eğitimcilere ÖnerilerÖneriler

Öğrencilerde Kendine Güven/Kendini Öğrencilerde Kendine Güven/Kendini Sevebilme Becerilerinin Sevebilme Becerilerinin Geliştirilmesinde Eğitimcilere Geliştirilmesinde Eğitimcilere ÖnerilerÖneriler• Sınıflarındaki bütün öğrencilerinizi tanıyın. Sınıflarındaki bütün öğrencilerinizi tanıyın.

Unutmayın ki, her bir öğrencinin mutlaka Unutmayın ki, her bir öğrencinin mutlaka kendine özgü bir yeteneği vardır.kendine özgü bir yeteneği vardır.

• Öğrencilerinizin olumlu davranışlarını sözlü Öğrencilerinizin olumlu davranışlarını sözlü yada yazılı ifadelerle, beden dilinizle ifade edin.yada yazılı ifadelerle, beden dilinizle ifade edin.

• Her bir öğrencinizle birebir ilişkinizde, onun Her bir öğrencinizle birebir ilişkinizde, onun kendine özgü hedefler oluşturmasına yardım kendine özgü hedefler oluşturmasına yardım edin.edin.

• Öğrencileriniz hakkında olumlu bir anlayışa Öğrencileriniz hakkında olumlu bir anlayışa sahip olun. Onlara inanın ve güvenin. sahip olun. Onlara inanın ve güvenin. Öğrencilerinize nasıl bakarsanız onları öyle Öğrencilerinize nasıl bakarsanız onları öyle görürsünüz.görürsünüz.

• Öğrencilerinizin gelişimlerini yakından Öğrencilerinizin gelişimlerini yakından takip edin. Gözlediğiniz olumlu yanları takip edin. Gözlediğiniz olumlu yanları taklit edin. Öğrencilerinizin ihtiyaçlarını taklit edin. Öğrencilerinizin ihtiyaçlarını belirleyerek onlara o yönlerde belirleyerek onlara o yönlerde kendilerini geliştirmeleri için destek kendilerini geliştirmeleri için destek olun.olun.

• Bir öğretmen olarak kendinize olan Bir öğretmen olarak kendinize olan güveniniz ve hayata olumlu bakışınızla, güveniniz ve hayata olumlu bakışınızla, öğrencilerinize pozitif modeller olun.öğrencilerinize pozitif modeller olun.

İletişim, Bireyler Arasındaki Karşılıklı İletişim, Bireyler Arasındaki Karşılıklı Bilgi ve Saygı Paylaşımıdır, Bilgi ve Saygı Paylaşımıdır, Alışverişidir. İletişim Sanattır. Alışverişidir. İletişim Sanattır.

İletişim, Bireyler Arasındaki Karşılıklı İletişim, Bireyler Arasındaki Karşılıklı Bilgi ve Saygı Paylaşımıdır, Bilgi ve Saygı Paylaşımıdır, Alışverişidir. İletişim Sanattır. Alışverişidir. İletişim Sanattır.

• Çocuklarımızla/öğrencilerimizle etkili ve Çocuklarımızla/öğrencilerimizle etkili ve olumlu iletişim kurmaya çalışalım.olumlu iletişim kurmaya çalışalım.

• Güçlü ve olumlu iletişimi engelleyen bazı Güçlü ve olumlu iletişimi engelleyen bazı faktörler vardır.faktörler vardır.

İletişim Engelleriİletişim Engelleriİletişim Engelleriİletişim Engelleri• Emir verme, yönlendirme;Emir verme, yönlendirme;• Uyarmak, gözdağı vermek;Uyarmak, gözdağı vermek;• Nutuk Çekmek;Nutuk Çekmek; -Çocuklarla onları sıkmadan konuşun.-Çocuklarla onları sıkmadan konuşun. -Onlara her zaman öğüt verir, sürekli bir -Onlara her zaman öğüt verir, sürekli bir

şeyler öğretmeye çalışır, nutuk çekerseniz şeyler öğretmeye çalışır, nutuk çekerseniz iletişim kanallarını kapatmış olur, onları iletişim kanallarını kapatmış olur, onları bunaltmış olursunuz.bunaltmış olursunuz.

-Kendinizi böyle bir durumda onların yerine -Kendinizi böyle bir durumda onların yerine koyun. Neler hissederdiniz.koyun. Neler hissederdiniz.

-Bu iletişim değildir.-Bu iletişim değildir.

Eleştirmek,yargılamak, suçlamak;Eleştirmek,yargılamak, suçlamak;

• İletişimi tamamen engeller.İletişimi tamamen engeller.

• Saygısızsın, tembelsin, yaramazsın, aptal Saygısızsın, tembelsin, yaramazsın, aptal – geri zekalısın, senden adam olmaz, – geri zekalısın, senden adam olmaz, hiçbir işe yaramazsın, ...vb. olumsuz hiçbir işe yaramazsın, ...vb. olumsuz yargılarla çocuklarınızı etiketlemek yargılarla çocuklarınızı etiketlemek iletişimi ortadan kaldırmaktır. iletişimi ortadan kaldırmaktır.

• Aynı zamanda çocuğun kişiliği ve benliği Aynı zamanda çocuğun kişiliği ve benliği yara alır. Çocuk bu olumsuz ifadeleri yara alır. Çocuk bu olumsuz ifadeleri kendine yakıştırırsa olumsuz, uyumsuz bir kendine yakıştırırsa olumsuz, uyumsuz bir kişilik geliştirir. kişilik geliştirir.

• Siz başkaları ile iletişim kurarken neler Siz başkaları ile iletişim kurarken neler beklersiniz?beklersiniz?

Bu Tür İletişim Engelleri Çocukta;Bu Tür İletişim Engelleri Çocukta;

• Konuşmayı, duygu ve yaşantılarını Konuşmayı, duygu ve yaşantılarını paylaşmayı engeller.paylaşmayı engeller.

• Savunma ve saldırıya geçirir.Savunma ve saldırıya geçirir.

• Yetersizlik duyguları yaşatır.Yetersizlik duyguları yaşatır.

• Kızgınlık, küskünlük, kin, nefret, ...vb. Kızgınlık, küskünlük, kin, nefret, ...vb. olumsuz duygular yaşatır. olumsuz duygular yaşatır.

• Anlaşılmamışlık, yalnızlık, güvensizlik, Anlaşılmamışlık, yalnızlık, güvensizlik, içe kapanma, değersizlik ve aşağılık içe kapanma, değersizlik ve aşağılık duygusu yaşatır.duygusu yaşatır.

• İletişim kopar.İletişim kopar.

İletişimde “Sen” Diye Başlayan İletişimde “Sen” Diye Başlayan Suçlayıcı İfadeler Yerine “Ben” Diye Suçlayıcı İfadeler Yerine “Ben” Diye Başlayan Duygu Paylaşımını İçeren Başlayan Duygu Paylaşımını İçeren İfadeler Kullanalımİfadeler Kullanalım• ““Sen tembelsin...” Yeterince ders Sen tembelsin...” Yeterince ders

çalışmadığını düşünüyorum.çalışmadığını düşünüyorum.

• ““Çok yaramazsın” Ortalığı Çok yaramazsın” Ortalığı dağıtmandan dolayı çok yoruluyor dağıtmandan dolayı çok yoruluyor ve üzülüyorum.ve üzülüyorum.

• ““Sen her zaman böylesin” Bu tür Sen her zaman böylesin” Bu tür davranışların beni rahatsız ediyor.davranışların beni rahatsız ediyor.

• Bizler ne kadar mükemmel olursak Bizler ne kadar mükemmel olursak olalım çocuklarımız problemler, ikilemler olalım çocuklarımız problemler, ikilemler ve engeller karşılaşacaktır. Hayatımızda ve engeller karşılaşacaktır. Hayatımızda her zaman problemler olacak. Onların her zaman problemler olacak. Onların problemlerini çözmede aceleci problemlerini çözmede aceleci davranmayalım.davranmayalım.

• Çocuklarımızın ışıltılı, masalımsı Çocuklarımızın ışıltılı, masalımsı dünyalarından bizlerde bir şeyler dünyalarından bizlerde bir şeyler öğrenmeye çalışalım.öğrenmeye çalışalım.

• Yaşamı birlikte paylaşalım. Sevgiyle ve Yaşamı birlikte paylaşalım. Sevgiyle ve umutla... umutla...

PULSUZ DİLEKÇEPULSUZ DİLEKÇE

Sevgili Anne ve Babacığım,Sevgili Anne ve Babacığım, Bütün duygu ve düşüncelerimi dile Bütün duygu ve düşüncelerimi dile

getirebilseydim, size şunları söylemek getirebilseydim, size şunları söylemek isterdim:isterdim:

Sürekli bir büyüme ve değişme içindeyim. Sürekli bir büyüme ve değişme içindeyim. Sizin çocuğunuz olsam da sizden ayrı bir kişilik Sizin çocuğunuz olsam da sizden ayrı bir kişilik geliştiriyorum. Beni tanımaya ve anlamaya geliştiriyorum. Beni tanımaya ve anlamaya çalışın.çalışın.

Deneme ile öğrenirim. Bana ayak Deneme ile öğrenirim. Bana ayak uydurmakta güçlük çekebilirsiniz. Oyunda, uydurmakta güçlük çekebilirsiniz. Oyunda, arkadaşlıkta, uğraşlarımda özgürlük tanıyın. arkadaşlıkta, uğraşlarımda özgürlük tanıyın. Beni her yerde her zaman koruyup kollamayın.Beni her yerde her zaman koruyup kollamayın.

Davranışlarımın sonuçlarını kendim görürsem Davranışlarımın sonuçlarını kendim görürsem daha iyi öğrenirim. Bırakın kendi işimi kendim daha iyi öğrenirim. Bırakın kendi işimi kendim göreyim. büyüdüğümü başka nasıl anlarım?göreyim. büyüdüğümü başka nasıl anlarım?

Büyümeyi çok istiyorsam da arasıra yaşımdan Büyümeyi çok istiyorsam da arasıra yaşımdan küçük davranmaktan kendimi alamıyorum. küçük davranmaktan kendimi alamıyorum. Bunu önemsemeyin. Ama siz beni şımartın. Bunu önemsemeyin. Ama siz beni şımartın. Hep çocuk kalmak isterim sonra.Hep çocuk kalmak isterim sonra.

Her istediğimi elde edemeyeceğimi Her istediğimi elde edemeyeceğimi biliyorum. Ancak siz verdikçe almadan biliyorum. Ancak siz verdikçe almadan edemiyorum. Bana yerli yersiz söz de edemiyorum. Bana yerli yersiz söz de vermeyin. Sözünüzü tutmayınca sizlere vermeyin. Sözünüzü tutmayınca sizlere güvenim azalır.güvenim azalır.

Bana kesin ve kararlı davranmaktan Bana kesin ve kararlı davranmaktan çekinmeyin. Yoldan saptığımı görünce beni çekinmeyin. Yoldan saptığımı görünce beni sınırlayın. Koyduğunuz kurallar ve yasakların sınırlayın. Koyduğunuz kurallar ve yasakların hepsini beğendiğimi söyleyemem. Ancak, hepsini beğendiğimi söyleyemem. Ancak, hiç kısıtlamayınca ne yapacağımı hiç kısıtlamayınca ne yapacağımı şaşırıyorum. Tutarsız davrandığınızı görünce şaşırıyorum. Tutarsız davrandığınızı görünce hem bocalıyor, hem de bundan hem bocalıyor, hem de bundan yararlanmadan edemiyorum.yararlanmadan edemiyorum.

Öğütlerinizden çok davranışlarınızdan Öğütlerinizden çok davranışlarınızdan etkilendiğimi unutmayın. Beni eğitirken arasıra etkilendiğimi unutmayın. Beni eğitirken arasıra yanlışlıklar yapabilirsiniz. Bunları çabuk yanlışlıklar yapabilirsiniz. Bunları çabuk unuturum. Ancak, birbirimize saygı ve sevginin unuturum. Ancak, birbirimize saygı ve sevginin azaldığını görmek beni yaralar ve sürekli tedirgin azaldığını görmek beni yaralar ve sürekli tedirgin eder. Çok konuşup çok bağırmayın. Yüksek sesle eder. Çok konuşup çok bağırmayın. Yüksek sesle söylenenleri pek duymam. Yumuşak ve kesin söylenenleri pek duymam. Yumuşak ve kesin sözler bende daha iyi iz bırakır. “Ben senin sözler bende daha iyi iz bırakır. “Ben senin yaşındayken...” diye başlayan söylevleri hep yaşındayken...” diye başlayan söylevleri hep kulak ardına atarım.kulak ardına atarım.Küçük yanılgılarımı büyük suçmuş gibi başıma Küçük yanılgılarımı büyük suçmuş gibi başıma kakmayın. Bana yanılma payı bırakın. Beni kakmayın. Bana yanılma payı bırakın. Beni korkutup sindirerek suçluluk duygusu aşılayarak korkutup sindirerek suçluluk duygusu aşılayarak uslandırmaya çalışmayın. Yaramazlıklarım için uslandırmaya çalışmayın. Yaramazlıklarım için beni kötü çocukmuşum gibi yargılamayın.beni kötü çocukmuşum gibi yargılamayın.

Yanlış davranışımın üzerinde durup düzeltin. Ceza Yanlış davranışımın üzerinde durup düzeltin. Ceza vermeden önce beni dinleyin. Suçumu aşmadığı vermeden önce beni dinleyin. Suçumu aşmadığı müddetçe cezama katlanabilirim.müddetçe cezama katlanabilirim.

Beni dinleyin. Öğrenmeye en yatkın olduğum anlar, Beni dinleyin. Öğrenmeye en yatkın olduğum anlar, soru sorduğum anlardır. Açıklamalarınız kısa ve özlü soru sorduğum anlardır. Açıklamalarınız kısa ve özlü olsun. Beni yeteneklerimin üstünde işlere olsun. Beni yeteneklerimin üstünde işlere zorlamayın. Ama başarabileceğim işleri bekleyin. zorlamayın. Ama başarabileceğim işleri bekleyin. Bana güvendiğinizi belli edin. Beni destekleyin; hiç Bana güvendiğinizi belli edin. Beni destekleyin; hiç değilse çabalayın. Beni başkalarıyla değilse çabalayın. Beni başkalarıyla karşılaştırmayınız; umutsuzluğa kapılırımkarşılaştırmayınız; umutsuzluğa kapılırımBenden Benden yaşımın üstünde olgunluk beklemeyin. Bütün yaşımın üstünde olgunluk beklemeyin. Bütün kuralları birden öğretmeye kalkışmayın; bana süre kuralları birden öğretmeye kalkışmayın; bana süre tanıyın. Yüzde yüz dürüst davranmadığımı görünce tanıyın. Yüzde yüz dürüst davranmadığımı görünce ürkmeyin. Beni köşeye sıkıştırmayın; yalana ürkmeyin. Beni köşeye sıkıştırmayın; yalana sığınmak zorunda kalırım. Sizi çok bunaltsam bile sığınmak zorunda kalırım. Sizi çok bunaltsam bile soğukkanlılığınızı yitirmeyin. Kızgınlığınızı haklı soğukkanlılığınızı yitirmeyin. Kızgınlığınızı haklı görebilirim, ama beni aşağılamayın. Hele görebilirim, ama beni aşağılamayın. Hele başkalarının yanında onurumu kırmayın. Unutmayın başkalarının yanında onurumu kırmayın. Unutmayın ki ben de sizi yabancıların önünde güç durumlara ki ben de sizi yabancıların önünde güç durumlara düşürebilirim. düşürebilirim.

Bana haksızlık ettiğinizi anlayınca açıklamaktan Bana haksızlık ettiğinizi anlayınca açıklamaktan çekinmeyin. Özür dileyişiniz size olan sevgimi çekinmeyin. Özür dileyişiniz size olan sevgimi azaltmaz; tersine, beni size daha çok yaklaştırır. azaltmaz; tersine, beni size daha çok yaklaştırır. Aslında bende sizleri olduğunuzdan daha iyi Aslında bende sizleri olduğunuzdan daha iyi görüyorum. Bana kendinizi yanılmaz ve görüyorum. Bana kendinizi yanılmaz ve erişilmez göstermeye çalışmayın. Yanıldığınızı erişilmez göstermeye çalışmayın. Yanıldığınızı görünce üzüntüm büyük olur. görünce üzüntüm büyük olur.

Biliyorum ara sıra sizi üzüyor belki de düş Biliyorum ara sıra sizi üzüyor belki de düş kırıklığına uğratıyorum. Bana verdikleriniz kırıklığına uğratıyorum. Bana verdikleriniz yanında benden istediklerinizin çok olmadığını yanında benden istediklerinizin çok olmadığını da biliyorum. Yukarıda sıraladığım istekler size da biliyorum. Yukarıda sıraladığım istekler size çok geldiyse birçoğundan vazgeçebilirim; Yeter çok geldiyse birçoğundan vazgeçebilirim; Yeter ki beni ben olarak seveceğinize olan inancım ki beni ben olarak seveceğinize olan inancım sarsılmasın.sarsılmasın.

Benden “ÖRNEK ÇOCUK” olmamı Benden “ÖRNEK ÇOCUK” olmamı istemezseniz, bende de sizden kusursuz istemezseniz, bende de sizden kusursuz ana-baba olmanızı beklemem. Sevecen ve ana-baba olmanızı beklemem. Sevecen ve anlayışlı olmanız bana yeter.anlayışlı olmanız bana yeter.

Sizin çocuğunuz olarak doğmak Sizin çocuğunuz olarak doğmak elimde değildi. Ama seçme hakkım olsaydı, elimde değildi. Ama seçme hakkım olsaydı, sizden başka kimsenin çocuğu olmak sizden başka kimsenin çocuğu olmak istemezdim. istemezdim.

                                                                                                                                                                    Sevgiler Çocuğunuz...Sevgiler Çocuğunuz...

  

Kaynak:Kaynak: www.kayram.netwww.kayram.net