“ҮЦТТТХТ” ТӨХХК ИЙН 2013 ОНЫ ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ … · “Үнэт цаас төлбөр тооцоо, төвлөрсөн хадгаламжийн

1

“ҮЦТТТХТ” ТӨХХК-ИЙН 2013 ОНЫ

ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ ТАЙЛАН

2013 он

2

1.ДОТООД БҮТЭЦ ЗОХИОН БАЙГУУЛАЛТЫН ТАЛААР

2013 онд доорхи бүтэц, зохион байгуулалттайгаар үйл ажиллагаагаа явуулсан.

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

Энэхүү зохион байгуулалтаар нийт 40 хүний орон тоотойгоор; Захиргаа санхүүгийн алба

/ЗСА/, Төлбөр тооцоо эрсдлийн удирдлагын алба /ТТЭУА/, Хадгаламж өмчлөх эрх, бүртгэлийн

алба /ХӨЭБА/, Олон нийттэй харилцах алба /ОНХА/, Дотоод хяналтын алба /ДХА/, Мэдээлэл

Технологийн алба /МТА/ гэсэн 6 албатайгаар ажилласан. “Үнэт цаас төлбөр тооцоо, төвлөрсөн

хадгаламжийн төв” ТӨХХК-ийн Дүрмийн 8 дугаар зүйлийн 11.10 дахь заалт, Дотоод журмын

2.1, 2.3, 2.11 дахь заалт, ТУЗ-ийн 2013 оны 03 сарын 14-ний өдрийн 04 тоот тэмдэглэлээр

Жаргалсайхан овогтой Мөнхтулга Үйл ажиллагаа эрхэлсэн Дэд захирлаар томилогдсон.

2. ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ ТАЛААР

2.1 ҮНЭТ ЦААСНЫ ТӨЛБӨР ТООЦООНЫ ҮЙЛ АЖИЛЛАГАА

Төрийн өмчийн хороо

Гүйцэтгэх захирал

Олон

нийттэй

харилцах

алба

Дотоод

хяналтын алба

ТУЗ

Дэд захирал

Захиргаа

санхүүгийн

алба

Хадгаламж

өмчлөх эрх

бүртгэлийн

алба

Төлбөр тооцоо

эрсдлийн

удирдлагын

алба

Мэдээлэл

Технологийн

алба

3

Төвлөрсөн хадгаламжийн дансаар 2013 онд нийт 196харилцагчийн дансанд 1914 удаа

1,550,055.2 сая төгрөгийн орлогын гүйлгээ, 2481 харилцагч 4383 удаа 1,569,249.9 сая төгрөгийн

зарлагын гүйлгээ, нийт 2 677 харилцагчийн дансанд 6297 удаа 3,119,305.1 сая төгрөгийн

мөнгөн хөрөнгийн гүйлгээ хийсэн байна. Үүнд:

ҮЦТТТХТ банкаар нийт 1029 удаагаар 1,543,309.0 сая төгрөгийн орлогын гүйлгээ

хийгдэж үүнээс их дүнтэй 512 удаагаар 1,543,224.2 сая төгрөг, харин бага дүнтэй 517

удаагаар 84.8 сая төгрөгийн орлогын гүйлгээ хийгдсэн байна.

ҮЦТТТХТ банкаар нийт 4305удаагаар 1,566,725.2 сая төгрөгийн зарлагын гүйлгээ

хийгдсэн. Үүнээс их дүнтэй 1558 удаагаар 1,566,307.3 сая төгрөгийн гүйлгээ, харин бага

дүнтэй 2747 удаагаар 417.9 сая төгрөгийн зарлагын гүйлгээ хийгдсэн байна.

Төрийн банкаар нийт 885 удаагийн 6,746.2 сая төгрөгийн орлогын гүйлгээ хийгдэж

үүнээс их дүнтэй 286 удаагаар 6,687.8 сая төгрөг, харин бага дүнтэй 599 удаагаар 58.4

сая төгрөгийн орлогын гүйлгээ хийгдсэн байна.

Төрийн банкаар нийт 78 удаагийн 2,524.7 сая төгрөгийн зарлагын гүйлгээ хийгдсэний 25

удаагийн 2,523.0 сая төгрөг нь их дүнтэй, харин 53 удаагийн 1.7 сая төгрөг нь бага

дүнтэй гүйлгээ хийгдсэн болно.

4

2013 онд төлбөр тооцоо гүйцэтгэх 4 банкаар нийт 61,517.7 сая төгрөгийн арилжааны

төлбөр тооцоог хийж гүйцэтгэсэн байна. Үүнд:

Голомт банк-29,844.0 сая төгрөг, ХХБ-28,406.1 сая төгрөг, Хас банк-2,841.6 сая төгрөг,

ХААН банк-425.9 сая төгрөгийн гүйлгээ хийсэн.

Тайлант хугацаанд нийт 62 БДК 941,2 сая төгрөгийн барьцаа хөрөнгө, 67 БДК 309,7 сая

төгрөгийг төлбөрийн баталгааны санд тус тус байршуулсан байна.

МӨНГӨН ХӨРӨНГИЙН ОРЛОГЫН ГҮЙЛГЭЭ /сая төг./

Мөнгөн хөрөнгийн орлогын гүйлгээний график

МӨНГӨН ХӨРӨНГИЙН ЗАРЛАГЫН ГҮЙЛГЭЭ /сая төг./

0

500000

1000000

1500000

2000000

2011 он 2012 он 2013 он

Хугацаа Тоо Үнийн дүн

2011 онд 8 752 406,986.5

2012 онд 6 590 269,516.9

2013 онд 1 914 1,550,055.2

Хугацаа Тоо Үнийн дүн

2011 онд 12 663 404,015.6

2012 онд 9 823 248,884.1

2013 онд 4 383 1,569,249.9

5

Мөнгөн хөрөнгийн зарлагын гүйлгээний график

2013 оны мөнгөн хөрөнгийн гүйлгээний нийт дүнг бусад оныхтой харьцуулвал: 2013

оны нийт орлого зарлагын гүйлгээний дүн 2012 оны мөн үеэс 6,0 дахин их, 2011 оны мөн үеэс

3,8 дахин их байна.

2013 оны мөнгөн хөрөнгийн гүйлгээний энэ өсөлт нь Монгол банкаар арилжаалагдсан

ЗГХБондын төлбөр тооцоотой холбоотой юм. 2013 онд ЗГХБондын эргэн төлөлтийн төлбөрт

1,418,0 тэрбум төгрөгийн гүйлгээ хийгдсэн.

Харин төлбөр тооцооны орлого, зарлагын гүйлгээний тоо 2013 онд дөнгөж 6 297 байгаа

нь 2011-2012 оны мөн үетэй харьцуулахад даруй 2,6-3,4 дахин бага үзүүлэлттэй байгаа болно.

МХБ-н үнэт цаасны арилжааны төлбөр тооцоо

2013 онд МХБ-ээр нийт 254 удаагийн арилжаа явагдаж 16 274 хэлцлээр нийт 98,6 тэрбум

төгрөгийн 65,7 мянган ширхэг үнэт цаас арилжаалагдсан. Тайлант хугацаанд ЗГБондын

хоѐрдогч зах зээлийн 1,0 тэрбум төгрөгийн арилжаа МХБ-ээр хийгдсэн.

Үнэт цаасны арилжааны өмнөх онуудын үзүүлэлтийг хүснэгтээр үзүүлбэл дараахи

байдалтай байна:

/сая төг./

Үзүүлэлт

2011 он

2012 он

Өмнөх онтой

харьцуул-сан %

2013 он

Өмнөх онтой

харьцуул- сан %

0

500000

1000000

1500000

2000000

2011 он 2012 он 2013 он

6

Арилжааны дүн 350 235,9 145 056,7 41,4 98 609,2 67,9

Хэлцлийн тоо 48 207 27 039 56,1 16 274 60,2

Үнэт цаасны

тоо ширхэг

125 590 669 133 829 178 106,5 65 749 346 49,1

Шимтгэлийн

дүн

534.7 693.9 129,7 452.4 65,2

Шимтгэлийн

орлогын өсөлт+

/бууралт/-

+159.2

-241.5

Хүснэгтээс харахад 2013 онд хувьцааны арилжаа 2012 оноос 1,4 дахин бага, харин 2011

оноос даруй 3,5 дахин бага байна.

2012 оныг 2011 оны мөн үетэй харьцуулахад арилжааны дүн буурсан боловч шимтгэлийн

дүн өндөр байгаа нь 2011 оны эхний хагас жилд 237,6 тэрбум төгрөгийн ЗГХБ-н арилжаа

хийгдсэнтэй холбоотой.

Гадаад дотоодын хөрөнгө оруулагчдын арилжааны үнийн дүнд эзлэх хувь

62.323.2

92.9

350.2

145

98.6

0

50

100

150

200

250

300

350

400

2008 2009 2010 2011 2012 2013

АРИЛЖААНЫ ҮНИЙН ДҮН

/тэрбум төгрөгөөр/

АРИЛЖААНЫ ҮНИЙН ДҮН

7

2013 онд арилжааны үнийн дүнд гадаадын аж ахйн нэгжийн эзлэх хувь 2012 онтой

харьцуулахад гадаад аж ахуйн нэгж 90,0 хувиас 10,0 хувь болж буурсан бөгөөд дотоодын аж

ахуйн нэгжийн арилжааны үнийн дүнд эзлэх хэмжээ 3,0 хувиас 82 хувь болж 27,3 дахин

өссөн байна. Харин гадаад иргэний арилжааны үнийн дүнд эзлэх хувь 2,0 хувь мөн

дотоодын иргэдийнх 6,0 хувийн тогтмол үзүүлэлттэй байна.

Арилжааны шимтгэл

ТТЭУА нь өөрийн байгууллага болон үнэт цаасны зах зээлд оролцогч байгууллагын

шимтгэл хураамжийн тооцоог хийж холбогдох байгууллагуудад хуваарилан төлбөр тооцоог

гүйцэтгэдэг.

2013 онд 98,6 тэрбум төгрөгийн арилжаа хийгдэж нийт 972,6 сая төгрөгийн шимтгэл

тооцогдсон байна.

Арилжааны шимтгэлийн өмнөх онуудын үзүүлэлт:

/сая төг/

Хугацаа

МХБ

ҮЦТТТХТ

СЗХ

БДК

Нийт

8

2.2.ХАДГАЛАМЖ ӨМЧЛӨХ ЭРХ БҮРТГЭЛИЙН ҮЙЛ АЖИЛЛАГАА

Үнэт цаасны хадгаламж

Үнэт цаасны төвлөрсөн хадгаламжид 2013 онд 329 ХК-ийн 1,6 их наяд төгрөгийн зах

зээлийн үнэлгээ бүхий 18,107,936,258 ширхэг үнэт цаас хадгалагдаж байгаагаас төрийн өмчтэй

36 ХК-ийн 15,483,021,998 хувьцаа, орон нутгийн өмчтэй 9 ХК-ийн 29,045,916 хувьцаа байна.

Төр, орон нутгийн өмчтэй болон төрийн мэдлийн бус хувьцааны харьцаа

2011 онд 723.2 481.2 474.2 3,063.8 4,742,4

2012 онд 777.6 624.6 289.1 1,199.9 2,891.2

2013 онд 402.9 407.2 162.4 -

972.6

9

Төвлөрсөн хадгаламжид хадгалагдаж буй үнэт цаас /мянган ширхэгээр/

Төвлөрсөн хадгаламжид нийт 12 төрлийн 3,533,129 ширхэг компанийн бонд, 90

төрлийн 4,878,600 ширхэг Засгийн газрын бонд тус тус бүртгэлтэй байна. Үүнээс 8 төрлийн

3,300,165 ширхэг Компанийн бонд, 38 төрлийн 2,530,700 ширхэг Засгийн газрын бонд нь

биржийн бус зах зээл буюу хаалттай хэлбэрээр бүртгэгдсэн байна.

Нийт бүртгэлтэй 329ХК-ийг хувь эзэмшлээр нь тодорхойлвол:

572,000 1,171,817 1,244,473

15,512,068

2,591,6652,694,675

2,624,9141,859,000

1,859,944

1,859,571

1,883,029

15,356,933

15,499,721

15,483,022

0

2,000,000

4,000,000

6,000,000

8,000,000

10,000,000

12,000,000

14,000,000

16,000,000

18,000,000

20,000,000

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

Төрийн мэдлийн хувьцаа

Төрийн мэдлийн бус хувьцаа

Үзүүлэлт 2007 он2009 он 2010 он 2011он 2012 он 2013 он

Төрийн мэдлийн бус хувьцаа 1,244,473 1,034,875 2,555,045 2,665,629 2,595,868

Төрийн мэдлийн хувьцаа 1,859,571 1,883,029 15,356,933 15,499,721 15,483,022

Орон нутгийн оролцоотой 29,128 29,046 29,046

Нийт хувьцаа 3,104,044 2,917,904 17,941,105 18,194,396 18,107,936

Засгийн Газрын Хямдруулсан бонд - 3.0 4,238 4,335 2,348

Компанийн бонд 887.3 592.9 3,233 693.6 2530.7

Нийт бондын тоо 887.3 595.9 7,471 5,028 4,879

Компанийн бонд 25.0 18.1 21.6 20.6 3,300.2

Засгийн Газрын Хямдруулсан бонд 1,000 1,293 2,531

Нийт бондын тоо 25.0 18.1 1,021.6 1,313.6 5,831

1. Бүртгэлтэй үнэт цаас

2.Биржийн бус зах зээлд бүртгэлтэй үнэт цаас

10

Өмчийн хэлбэр Компанийн

тоо

Хувь

(нийт хувьцааны тоогоор)

Төрийн өмчийн оролцоотой 36 85,5

Орон нутгийн оролцоотой 9 0,16

Бүрэн хувьчлагдсан 284 14,3

Дээрхи 329 ХК-ийн 18,107,936,258 ширхэг үнэт цаасны тоо ширхэгээр нь авч үзвэл:

- төрийн өмчийн оролцоотой хувьцаа 15,483,021,99 8ширхэг буюу нийт хувьцааны 85,5%-

ийг,

- орон нутгийн оролцоотой хувьцаа 29,045,916 ширхэг буюу нийт хувьцааны 0,16%-ийг,

- төрийн мэдлийн бус хувьцаа 2,595,868,344 ширхэг буюу нийт хувьцааны 14,4%-ийг тус

тус эзэлж байна.

Хадгалагдаж буй үнэ тцаасны тоо ширхэгийг дараах 3 төрөлд эзэлж буй хувий гграфикаар

үзвэл:

Хөрөнгө оруулагчдын хувьд ХК-ийн 5-аас дээш хувийг эзэмшигч нийт 1,095 хувьцаа

эзэмшигчийн эзэмшилд 17,8 тэрбум ширхэг хувьцаа төвлөрсөн байна. Энэ нь нийт бүртгэлтэй

хувьцааны 98,6%-ийг эзэлж байна.

11

Үнэт цаасны бүртгэлийг онуудаар харьцуулан үзвэл:

Төвлөрсөн хадгаламжид хадгалагдаж буй үнэт цаас

Он

Нийт

үнэт

цаасны

тоо

Үүнээс Шинээр

бүртгэгдсэн

үнэт цаас

Хадгаламжаас

хасагдсан

МХБ-ийн

бүртгэлээс

хасагдсан

Төр болон ОН-

ийн өмчийн

оролцоотой

Бүрэн

хувьчлагдсан

2003 400 68 332 12 15

2009 363 50 312 1 16 0

2010 348 49 299 0 16 0

2011 341 40 292 1 8 0

2012 339 49 290 1 2 0

2013 329 45 284 0 10 57

СЗХ-ноос хувьцаа эзэмшигчдийн ээлжит хурлыг Компанийн тухай хуульд заасан хугацаанд

хуралдуулаагүй, СЗХ-ноос батласан журмын дагуу хувьцаа эзэмшигчдэд хүргэх ѐстой

мэдээллүүдийг хуульд заасан хугацаанд хүргээгүй зэрэг зөрчлүүдийг удаа дараа гаргасан 166

ХК-ийн арилжааг 2008 онд зогсоон бөгөөд МХБ-ээс СЗХ-нд ирүүлсэн Үнэт цаасны бүртгэлийн

шалгуур үзүүлэлт, бусад нөхцөл шаардлагыг хангаж ажиллахгүй байгаа нэр бүхий ХК-ийг

өөрийн бүртгэлээс хасах хүсэлт, 2013.02.21-ний өдрийн СЗХ-ны даргын 43 дугаар тушаалаар

байгуулагдсан эдгээр ХК-ийн асуудлыг шийдвэрлэх, санал боловсруулах ажлын хэсгийн санал,

дүгнэлтийг тус тус үндэслэн СЗХ-ны 2013.08.14-ний өдрийн 278 дугаар тогтоолоор нэр бүхий

57 ХК-ийг МХБ-ийн бүртгэлээс хассан болно.

Шинээр бүртгэсэн:

Сангийн яам, Монгол банкны ерөнхийлөгчийн хамтарсан тушаалын дагуу батлагдсан

Засгийн газрын үнэт цаас арилжаалах журмын дагуу 61 төрлийн 2,676,700 ширхэг

хаалттай ЗГҮЦ-ыг бүртгэсэн.

СЗХ-ны 2013.12.16-ны 512 дугаар тогтоолын дагуу “МИК Актив Нэг” ХХК-ийн гаргаж

буй 100,000 төгрөгийн нэрлэсэн үнэтэй, 20 хүртэл жилийн хугацаатай, энгийн эрхтэй

12

328,146 ширхэг, давуу эрхтэй 2,953,319 ширхэг нийт 3,281,465 ширхэг хөрөнгөөр

баталгаажсан үнэт цаасыг бүртгэв.

Нэмж бүртгэсэн, нэр өөрчилсөн:

СЗХ-ны 2012 оны 9 дүгээрсарын 12-ны өдрийн 284 тоот тогтоол, МХБ-ийн 2013.01.31-

ний мэдэгдлээр “Солонго экспрэсс” ХК-ийн нэрийг “Еврофѐ –Азиа” ХК болгон өөрчилж,

нийт гаргасан 156,523 ширхэг хувьцааг нэмж гаргасан 451,286 ширхэгээр нэмэгдүүлэн

нэр заан эзэмшүүлж бүртгэлийг 607,809 ширхэг болгов.

СЗХ-ны 2012.06.20-ний 209 тоот тогтоол, МХБ-ийн 2012.10.18-ны өдрийн а/133 тушаал,

125 тоот мэдэгдэл дагуу “Өв ханын материал” ХК-ийн нэрийг “Глобал монголиа

холдингс” ХК болгон өөрчлөв.

СЗХ-ны 2013.04.04-ний өдрийн 385 тоот тогтоол, МХБ-ийн 2013.03.29-ний өдрийн 490

тоот мэдэгдлээр “Шад трейд” ХК-ийн нэрийг “Хот девелопмент” ХК болгон өөрчилсөн.

СЗХ-ны 2012.12.06-ны өдрийн 43 тоот тогтоол, МХБ-ийн 2013.04.03-ны өдрийн 120 тоот

мэдэгдэл дагуу “Цагдуултай” ХК-ийн нэрийг “Монголын хөгжил үндэсний нэгдэл” ХК

болгон өөрчлөв.

СЗХ-ны 2013.04.10-ны өдрийн 156 тоот тогтоол, МХБ-ийн 2013.09.16-ны өдрийн

мэдэгдлийн дагуу “Архуст шунхлай” ХК-ийн 75,874 ширхэг хувьцааг тус компанид

нэгдэж буй “Евроазиа капитал монголиа” ХХК-ийн хөрөнгөд ногдох нэг бүр нь 100

төгрөгийн нэрлэсэн үнэтэй 2,195,018 ширхэгээр үнэт цаасны тоо ширхэгээр нэмэгдүүлэн

үнэт цаасны тоо ширхэгт өөрчлөлт оруулав.

Бүртгэлээс хассан:

СЗХ-ны 2012.10.25-ны өдрийн 318 тоот тогтоол, МХБ-ийн 2012.12.14-ний ГЗ-ын 161

тушаал, мэдэгдлийн дагуу “Дэлгэрэх хүнс” ХК-ийн 146,387 ширхэг үнэт цаасыг

бүртгэлээс хасав.

СЗХ-ны 2012.11.28-ны өдрийн 337 тоот тогтоол, МХБ-ийн ГЗ-ын 2012.12.27-ны 364 тоот

мэдэгдлийн дагуу “Хурх гол” ХК-ийн 153,365 ширхэг үнэт цаасыг бүртгэлээс хасав.

13

СЗХ-ны 2013.04.10-ны өдрийн 144 тоот тогтоол, МХБ-ийн 2013.04.20-ны 509 тоот

мэдэгдлийн дагуу “Монгол эмимпекс” ХК-ийн 40,010,457 ширхэг үнэт цаасыг



мэдэгдлийн дагуу “Тулга” ХК-ийн 131,620 ширхэг үнэт цаасыг бүртгэлээс хасав.

ТТЭУА-ны 2013.03.26-ны өдрийн 22 тоот албан бичиг, СЯ-ны холбогдох газар

хэлтсүүдтэй хийсэн тооцоо нийлсэн актын дагуу 4 төрлийн нийт 228000 ширхэг ЗГҮЦ-ыг


ТТЭУА-ны 2013.01.02-ны өдрийн №03 тоот албан бичиг, СЯ-ны холбогдох газар

хэлтсүүдтэй хийсэн бондын үндсэн ба хүүгийн төлбөр хийгдсэн тухай тооцоо нийлсэн

акт, МХБ-ийн 2012.12.24-ний өдрийн Үнэт цаас хадгаламжаас хасах мэдэгдэл -1015,

1084, 1085 кодтой нийт 120,000 ширхэг ЗГҮЦ-ыг бүртгэлээс хасав.

МХБ-ийн 2013.03.26-ны өдрийн 1/189 тоот /Үнэт цаасны тулгалт хийсэн тухай/, 881

ЗГҮЦ 10,000 ширхэг, 886 ЗГҮЦ 10,000 ширхэг, 887 ЗГҮЦ 20,000 ширхэгийг тус тус


ТТЭУА-ны 2013.05.17-ны өдрийн 03/52 тоот албан бичиг, СЯ-ны холбогдох газар

хэлтсүүдтэй хийсэн тооцоо нийлсэн актын дагуу 1 төрлийн 25,000 ширхэг ЗГҮЦ-ыг


ТТЭУА-ны 2013.05.23-ны өдрийн №03/55 тоот албан бичиг, СЯ-ны холбогдох газар


актын дагуу 2 төрлийн 105,000 ширхэг ЗГҮЦ-ыг бүртгэлээс хасав.

ТТЭУА-ны 2013.06.17-ны өдрийн №03/68 тоот албан бичиг, СЯ-ны холбогдох газар




мэдэгдлийн дагуу “Баян итгэлт” ХК-ийн 191,135 ширхэг үнэт цаасыг бүртгэлээс хасав.


мэдэгдлийн дагуу “Эрдэнэ зам” ХК-ийн 48,142,160 ширхэг үнэт цаасыг бүртгэлээс

хасав.


мэдэгдлийн дагуу “Мах бонд” ХК-ийн 439,954 ширхэг үнэт цаасыг бүртгэлээс хасав.

14

СЗХ-ны 2013.06.27-ны өдрийн 233 тоот тогтоол, МХБ-ийн 2013.07.25-ны 47, 211, 258,

279 тоот мэдэгдлийн дагуу “Монгол шүдэнз” ХК-ийн 50,784 ширхэг, “Дээд буян” ХК-

ийн 100,996 ширхэг, “Асралт хайрхан” ХК-ийн 95,504 ширхэг, “Шинэс” ХК-ийн 62,066

ширхэг үнэт цаасыг тус тус бүртгэлээс хасав.

СЗХ-ны 2013.06.27-ны өдрийн 213 тоот тогтоол, МХБ-ийн 2013.07.25-ны491 тоот

мэдэгдлийндагуу Эрдэнэ зам ХК-ийн 48,142,160 ширхэг үнэт цаасыг бүртгэлээсхасав.

ТТЭУА-ны 2013.07.03-ны өдрийн 03/76 тоот албан бичиг, СЯ-ны холбогдох газар



ТТЭУА-ны 2013.07.08-ны өдрийн 03/79, 03/80 тоот албан бичиг, СЯ-ны холбогдох газар



ТТЭУА-ны 2013.08.16-ны өдрийн 03/100, 2013.08.23-ны өдрийн 03/102, 2013.09.30-ны

өдрийн 03/113, тоот албан бичиг, СЯ-ны холбогдох газар хэлтсүүдтэй хийсэн бондын

үндсэн ба хүүгийн төлбөр хийгдсэн тухай тооцоо нийлсэн актын дагуу 10 төрлийн

486,000 ширхэг ЗГҮЦ-ыг бүртгэлээс хасав.

ТТЭУА-ны 2013.10.15-ны өдрийн 03/122, 2013.06.17-ны өдрийн 03/68, 2013.06.17-ны

өдрийн03/52 тоот албан бичиг, СЯ-ны холбогдох газар хэлтсүүдтэй хийсэн бондын

үндсэн ба хүүгийн төлбөр хийгдсэн тухай тооцоо нийлсэн актын дагуу 6 төрлийн 251,276

ширхэг ЗГҮЦ-ыг бүртгэлээс хасав.

ТТЭУА-ны 2013.10.29-ний өдрийн 03/128 албан бичиг, СЯ-ны холбогдох газар



ТТЭУА-ны 2013.11.18-ны өдрийн 03/135, 2013.11.25-ны өдрийн 03/138, 2013.12.09-ний

өдрийн 03/145 албан бичиг албан бичиг, СЯ-ны холбогдох газар хэлтсүүдтэй хийсэн

бондын үндсэн ба хүүгийн төлбөр хийгдсэн тухай тооцоо нийлсэн актын дагуу 4 төрлийн

205,000 ширхэг ЗГҮЦ-ыг бүртгэлээс хасав.

СЗХ-ны 2013.03.27-ны 133 тогтоол, МХБ-ийн 2013.06.25-ны өдрийн мэдэгдлийн дагуу

Алтандуулга ХК-ийн нийт гаргасан хувьцааны тоо ширхэгээс төрийн мэдлийн 21,804

ширхэг хувьцааг хасав.

2013 оны 4 дүгээр улиралд үндсэн ба хүүгийн төлбөр хийгдсэн 24 төрлийн 1,170,638 ширхэг

ЗГҮЦ-ыг бүртгэлээс хасав.

15

Хадгаламжийн гэрээ: 2013 онд 117 ХК-тай хадгаламжийн гэрээ байгуулж, 208,811,020

төгрөгийн хураамж тооцож авсан.

Ногдол ашиг, ногдол хувийн гэрээ, ногдол ашиг, ногдол хувь тараалт:

2013 онд давхардсан тоогоор 19 ХК-тай ногдол ашгийн гэрээ байгуулж, үйлчилгээний

хөлс 19,520,400 төгрөг тооцож авсан.

Сүүлийн 6 жилд “ҮЦТТТХТ” ТӨХХК-иар тараагдсан ногдол ашгийн судалгаа

Он ХК-

ийнтоо Хувьцааэзэмшигчийнтоо Хувьцаанытоо Байршуулсанмөнгө

2008 3 7,410 1,762,622 110,210,109.00

2009 5 71,262 43,629,037 93,191,169.00

2010 1 728 43,505 10,908,008.65

2011 1 4,132 195,457 1,954,570.00

№ Код ХК-ийн нэрБүртгэх

өдөрНА огноо Нэгж үнэ

ХЭ-ийн

тооХувьцааны тоо

Дансанд

байршуулсан

мөнгө

Дансанд


огноо

1 461 "Адуунчулуун" ХК 2/5/2012 2011 40 1,201 315,402 12,616,080.00 02/22/13

2 528 "Гермес Центр" ХК 3/3/2013 2012 4.57 908 10,417,956 47,610,058.92 04/04/13

3 44 "Тахько" ХК 3/14/2013 2012 56 625 1,189,983 66,639,048.00 04/24/13

4 17 "Атар Өргөө" ХК 3/21/2013 2012 9500 381 13,115 124,592,500.00 05/09/13

5 5 "Тулга" ХК 2/10/2013 2012 60 99 131,620 7,897,200.00 05/14/13

6 455 "Хар тарвагатай" ХК 3/20/2011 2010 56.4 242 27,209 1,534,587.60 05/21/13

7 455 "Хар тарвагатай" ХК 4/7/2012 2011 55.18 245 27,209 1,501,392.62 05/21/13

8 90 "АПУ" ХК 3/11/2013 2012 70 3,595 5,890,719 412,350,330.00 05/30/13

9 461 "Адуунчулуун" ХК 3/8/2013 2012 70 1,225 357,379 25,016,530.00 06/04/13

10 195 "УБ БҮК" ХК 3/10/2013 2012 137 931 34,250 4,692,250.00 06/13/13

11 309 "Шарын Гол" ХК 3/4/2013 2012 45 1,071 759,873 34,194,285.00 07/01/13

12 527 "Оллоо" ХК 3/15/2013 2012 6 457 9,560,340 57,362,040.00 07/02/13

13 530 "Ремикон" ХК 3/15/2013 2012 1.27 1,236 78,679,464 99,922,919.28 07/04/13

14 191 "Ээрмэл" ХК 3/25/2013 2012 52.87 7,724 592,508 31,325,897.96 07/16/13

15 13 "Баянгол ЗБ" ХК 3/17/2013 2012 315 1,076 56,575 17,821,125.00 09/03/13

16 354 "Говь" ХК 3/4/2013 2012 112.5 16,818 902,774 101,562,075.00 09/18/13

17 445 "Баянтээг" ХК 3/7/2013 2012 100 244 16,331 1,633,100.00 11/13/13

18 530 "Хай Би Ойл" ХК 3/16/2013 2012 1 290 9,234,268 9,234,268 12/10/2013

19 379 "Материалимпекс" ХК 3/18/2013 2012 100 1,724 170,747 17,074,700 12/27/2013

40,092 118,377,722.00 1,074,580,387.38 Нийт

2013 ОНД "ҮЦТТТХТ" ХХК-ИАР ЗУУЧЛУУЛАН НОГДОЛ АШИГ ТАРААСАН ХК-ИУД

16

2012 5 125,441 21,448,896 178,479,491.79

2013 19 40,092 118,377,722 1,074,580,387.38

2013 онд5 ХК-тай ногдол хувийн гэрээ байгуулж, үйлчилгээний хөлс 777,700 төгрөг

тооцож,1,438 харилцагчийн дансанд 58,535 ширхэг хувьцааны 108,871,557 төгрийг

байршуулсан.

Ногдол хувийн гэрээ байгуулсан “Өндөрхаан” ХК нь 2011 онд гэрээ байгуулж байсан

бөгөөд тухайн үед СЗХ-ноос гэрээг буцаасан учраас 2011 оны 5 дугаар сарын 5-ны өдөр 99-6

дансанд байршуулсан зуучлуулан тараалгах төгрөгийг буцааж, үйлчилгээний хөлсөнд төлөх

59,900 төгрөгийг буцааж аваагүй учраас 2013 онд хийсэн гэрээний үйлчилгээний хөлс 60300

төгрөг болсоноос 400 төгрөгийг тооцож авсан байна.

2013 оны 4дугаар улиралд 3 ХК-ийн 2,258 харилцагчийн дансанд 27,942,068мянган

төгрөгийн ногдол ашгийн мөнгө, 3 ХК-ийн 1,138 харилцагчийн дансанд 72,193,935 төгрөгийн

ногдол хувийг тус тус байршуулсан байна.

Үнэт цаас эзэмшигчдийн судалгаа

Давхардсан тоогоор 477 ХК-ийн үнэт цаас эзэмшигчдийн судалгаа гаргасан байна. Үүнд:

Д/д Утга Тоо

1 ҮЦЭ-ийн товчоо /дэлгэрэнгүй/ 294

2 ҮЦЭ-ийн товчоо /хураангуй/ 297

3 1 хувийн судалгаа /бүх ХК-иар/ 24

№ Код ХК-ийн нэрБүртгэх

өдөрНХ огноо Нэгж үнэ

ХЭ-ийн

тооХувьцааны тоо

Дансанд


мөнгө

Дансанд


огноо

1 5 "Тулга" ХК 4/10/2013 2013 14,311.00 95.00 2,368.00 33,888,448.00 04/15/13

2 249 "Шинэчлэл Инвест" ХК 8/14/2013 2013 453.00 205.00 6,158.00 2,789,574.00 08/19/13

3 19 "Хэрэглээ Импекс" ХК 11/6/2013 2013 3,823.00 571.00 13,159.00 50,306,857.00 11/13/13

4 110 "Мон Сав" ХК - 2013 131 516 31,218.00 4,089,558.00 11/21/2013

5 198 "Хорол Эрдэнэ" ХК 12/18/2013 2013 3,160 51 5,632 17,797,120 12/26/2013

1,438.00 58,535.00 108,871,557.00 Нийт

2013 ОНД "ҮЦТТТХТ" ХХК-ИАР ЗУУЧЛУУЛАН НОГДОЛ ХУВЬ ТАРААСАН ХК-ИУД

17

4 5 хувийн судалгаа /бүх ХК-иар/ 24

5 Хувийн судалгаа /гадаад, дотоод, 10%-с их бага/ 12

Хувийн судалгаа /ХК-иар/ 10

Үүнээс:

Төлбөртэй

ҮЦЭ-ийн товчоо /дэлгэрэнгүй/ 267

ҮЦЭ-ийн товчоо /хураангуй/ 268

Хувийн судалгаа 9

-223 ХК-ийнүнэт цаас эзэмшигч болон хувь эзэмшигчдийн судалгааг компанийн албан тоот

болон 10-аас дээш хувь эзэмшдэг харилцагчийн өргөдлөөр гаргаж, нийт 14,699,000 төгрөгийн

орлого орсон байна.

Төлбөргүйгээр:

- СЗХ бусад эрх бүхий байгууллагад:

Хураангуй судалгаа: 23

Дэлгэрэнгүй судалгаа: 13

Үнэт цаасны мэдээллийн нэгдсэн сангийн журмын дагуу хадгаламж өмчлөх эрхийн

гүйлгээтэй холбоотой мэдээ судалгаа болон 1 ба 5 хувь эзэмшигчдийн судалгааг сар бүрийн

15,30-нд СЗХ-нд, гадаад болон дотоодын хувьцаа эзэмшигчдийн 10-аас их бага хувийн

судалгааг сар бүр гарган Монгол банкинд хүргүүлж байна.

Мөн Монгол банкинд Засгийн газрын бонд эзэмшигч банкуудын мэдээг сар бүр гаргаж

өгч байна.

Тодорхойлолт 113 харилцагчийн үнэт цаас эзэмшлийн тодорхойлолтыг гаргаж,

565,000 төгрөгийн орлого орсон.

Vipro файл 9 БДК-нд VIPRO файлыг төлбөртэй үүсгэж 108,000 төгрөгийн орлого

орсон.

ISIN дугаар олголт

18

2013 онд 2 төрлийн компанийн бонд, 61 төрлийн Засгийн газрын үнэт цаасанд ISIN

дугаар шинээр олгов.

2013 оны 8 дугаар сард ISIN болон CFI дугаар агуулсан мастерфайлыг ANNA руу

илгээж ASB мэдээллийн санд оруулсан.

Өмчлөх эрхээр үүргийн гүйцэтгэл хангуулах

2010 оноос Зээлийн барьцааны шимтгэлийн орлогыг төвлөрүүлэх үүднээс хүлээгдэж буй

орлогын 99-7 тоот дансыг шинээр нээж, тус данснаас өдөрт тооцогдсон зээлийн барьцааны

шимтгэлийг 99-3 болон 99-9 дансанд оруулж байхаар программчилсан. Энэ нь нягтлан бодох

бүртгэлийн хувьд хүлээн зөвшөөрөгдсөн орлогыг бүртгээд хугацаанаас өмнө чөлөөлөгдсөн

шимтгэлийг буцаан өгөхөд тооцоо үүсэхээргүй болсон сайн талтай.

2013 онд 11 ХК-ийн 21 932 119 ширхэг үнэт цаас 8 тэр бум төгрөгийн зээлийн барьцаанд,

6 ХК-ийн 49,3 сая ширхэг үнэт цаас 184 мянган ам долларын зээлийн барьцаанд тусгаарлаж 25

977 515,27 төгрөгийн шимтгэл тооцсоноос “ҮЦТТТХТ” ХХК-ийн орлогод 20 782 013,60 төгрөг

СЗХ-ны үйлчилгээний зохицуулалтын хөлсөнд 5 195 501,67 төгрөгийг тус тус шилжүүлсэн

байна.

Тайлант хугацаанд 24 харилцагчийн 24 тэр бум төгрөгийн зээлийн барьцааны 20,5 сая

ширхэг үнэт цаас чөлөөлөгдсөн. 5 харилцагчийн 24,2 тэр бум ам долларын зээлийн барьцааны

44 сая ширхэг үнэт цаас тус тус чөлөөлөгдсөн.

2013 онд хугацаанаас өмнө 7 ХК-ийн зээл чөлөөлөгдөж 14,5 сая төгрөгийг буцаан олгож,

19 зээлдэгчийн хугацаа хэтэрсний шимтгэлд 6,8 сая төгрөгийг нэмж тооцож авсан.

Одоо 25 ХК-ийн 23,3 мянган ширхэг үнэт цаас 29,7 тэр бум төгрөгийн зээлийн

барьцаанд, 1 ЗГЭБ-ийн 500 000 ширхэг бондыг 29 000 000 төгрөгний зээлийн барьцаанд, 22 ХК-

ийн 134,8 мянган ширхэг үнэт цаас 11,6 сая ам.долларын, 1 ЗГЭБ-ийн 67 мянган ширхэгийг 50

мянган ам. долларын зээлийн барьцаанд тусгаарлагдаж байна.

19

Үнэт цаасны өмчлөх эрх, бүртгэл

Хадгаламж Өмчлөх Эрх Бүртгэлийн алба нь тайлант хугацаанд төвлөрсөн хадгаламжид

шинээр данс нээх, данс холбох болон биржийн бус хэлцлээр үнэт цаасны өмчлөх эрхийг

шилжүүлэх, үнэт цаасаар гэрчлэгдсэн өмчлөх эрхээр үүргийн гүйцэтгэл хангуулах зэрэг

ажлуудыг хийж гүйцэтгэсэн.

Төвлөрсөн хадгаламжид данс нээх

Үнэт цаасны хоѐрдогч зах зээл эхэлснээс хойш төвлөрсөн хадгаламжид өссөн дүнгээр

нийт 775323 данс, 131 422 холболтын данс нээгдсэн байна.

Нийт нээгдсэн данснаас 771 042 нь дотоодын иргэн, 1 724 гадаадын иргэн, 2 394

дотоодын аж ахуйн нэгж, 163 гадаад аж ахуйн нэгжийн данс нээгдсэн байна.

Тайлант хугацаанд нийт 9137 данс нээгдсэний 8948 нь дотоодын иргэний, 108 нь

гадаадын иргэний данс, аж ахуйн нэгжийн хувьд дотоодын 65, гадаадын аж ахуйн нэгжийн 16

данс нээгдсэн байна. Дээрхи тоог хувилж үзвэл нийт нээгдсэн дансны 99%-ийг дотоодын

иргэн, ААН, үлдэх 1 хувийг гадаадын иргэн, ААН-ийн данс эзэлж байна.

0

50000

100000

150000

200000

250000

2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

Холболтын данс 37594 1181 2202 4449 3512 1086 3528 14660 8764 2172

ХОЭБ-ийн данс 6355 4431 20579 20579 19077 8240 4846 5569 95278 0

Шинэ данс 450 496 2304 50221 2654 671 1310 108909 106172 9137

ТӨВЛӨРСӨН ХАДГАЛАМЖИД НЭЭГДСЭН ДАНС

20

Дансны төрөл

2013 онд данс нээгдсэн байдлыг 2012 оны мөн үетэй харьцуулбал шинэ данс 11.62 хувь,

нийт нээгдсэн данс 22,05 хувиар тус тус буурсан байна.

Шинээр нээгдсэн дансны харилцагчдын төрөл

Дансны хураамж БДК-иудын нээгдсэн дансны хураамжийн тооцоог 2011 оноос эхлэн

урьдчилан 99-13 дансанд төвлөрүүлсний дараа данс нээх үйлчилгээ үзүүлж байгаа. Тайлант

хугацаанд 21283 000.00 төгрөгний данс хураамжийн орлоготой ажилласан байна.

Он Шинэ

ХОЭБ-ийн данс

Нийт Холболт БДК-

иар

Компани

хүсэлт

2007 50 221 6 372 14 207 70 800 4 449

2008 2 654 2 907 16 170 21 731 3 512

2009 671 491 7 749 8 911 1 086

2010 1 310 1 185 3 661 6 156 3 528

2011 108 909 4357 1 212 114 478 14 660

2012 106 172 1 622 93 656 201 450 8 764

2013 9 137 0 0 9137 2172

Иргэн ААН

Монгол Гадаад Монгол Гадаад

2007 70 453 305 25 17

2008 21 539 120 50 22

2009 8 805 72 25 9

2010 5885 202 46 23

2011 113 253 501 685 39

2012 200 255 238 913 44

2013 8 948 108 65 16

21

3.ДОТООД ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ ТАЛААР

Компанид 2013 оны 01-р сарын 02-ны өдрөөс 12-р сарын 31-ны өдөр 2989 албан тоот

ирснийг бүртгэж, зохих албадад хүлээлгэн өгсөн. Гадагш 1866 албан тоот явсан. Шуурхай

хурал 27 удаа хуралдаж, шуурхайгаас өгсөн үүрэг даалгаврын биелэлт 100%

байна.Захирлуудын Зөвлөлийн Хурлын бэлтгэл ажлыг ханган тухай бүр хурлын тэмдэглэлийг

хөтөлж, баталгаажуулсан. Энэ хугацаанд ЗЗХ нийт 10 удаа хуралдаж, 28 асуудлыг хэлэлцсэн.

Үүнд:

1. 2012 оны жилийн эцсийн тайлан/Бүх албадын менежер/

2. 2012 оны ажлын төлөвлөгөөний гүйцэтгэл танилцуулах /Бүх албадын менежер/

3. Ховд аймгийн 3,191 харилцагчийн регистр оруулах албан тоотынхэрэгжилтийн тайлан

/ДХА-ны менежер Б.Мөнх-Эрдэнэ/

4. Хаалттай ХК-ийн журмын төсөл танилцуулах. /ХӨЭБА Т.Батжаргал/

5. Хадгаламж, өмчлөх эрх бүртгэлийн журмын нэмэлт өөрчлөлт / ХӨЭБА Т.Батжаргал/

6. Мөнгөн хөрөнгийн гүйлгээний журмын өөрчлөлтийн төсөл танилцуулах /ТТЭУА

Д.Дуламсүрэн/

7. 2012 оны annual report-ний төсөл танилцуулах. /ОНХА Ж.Байгалмаа/

8. Компанийн 10 жилийн ойн төлөвлөгөө танилцуулах /ОНХА Ж.Байгалмаа/

9. Хаалттай компанийн үйл ажиллагааг бүртгэх журмын төсөл /ХӨЭБА Т.Батжаргал/

10. Галын тэмдэглэгээ болон холбогдох журам / ЗСА Э.Хоролсүрэн/

11. Архивын үйл ажиллагааны журмын төсөл ЗСА Э.Хоролсүрэн/

12. Эрсдлийн журамд нэмэлт өөрчлөлт оруулах /ТТЭУА Д.Дуламсүрэн/

13. Романовскийн асуудлаархи шалгалтын тайлан, авах арга хэмжээний тухай /ДХА Б.Мөнх-

Эрдэнэ/

14. Албадуудын 1-р улирлын тайлан танилцуулах. /Бүх албадын менежер/

15. Ёс зүйн дүрмийн төсөл хэлэлцүүлэх. /Э.Хоролсүрэн/

16. Эрсдлийн удирдлагын багын төлөвлөгөөг хэлэлцүүлэх. /Ж.Мөнхтулга/

17. Хагас жилийн төлөвлөгөөний биелэлт /Бүх алба/

18. Шинэ бүтээгдэхүүн нэвтрүүлэх санал санаачилга /ТТЭУА Х.Баттулга/

19. Хяналтын камерыг ашиглах журмын төсөл /ЗСА Э.Хоролсүрэн/

20. Албан хэрэг хөтлөлтийн журмын төсөл /ЗСА Э.Хоролсүрэн/

22

21. Репо / ХӨЭБА-ны менежер Т.Батжаргал /

22. Хаалттай компанийн журмын төсөл /ХӨЭБА-ны менежер Т.Батжаргал/ зэрэг асуудлыг тус

тус хэлэлцсэн.

23. Хаалттай компанийг бүртгэх тухай журам / ХӨЭБА-ны менежер Т.Батжаргал /

24. Албадын III улирлын тайлан

25. Албадын 2014 оны бизнес төлөвлөгөөний төсөл

26. Шинэ жилийн арга хэмжээтэй холбогдуулан албаны шилдэг ажилтныг тодруулж,

байгууллагын шилдэгийн шилдэг ажилтанг тодруулах /Бүх албад/

27. ЗСА-нд ирсэн өргөдөл / ЗСА-ны менежер Л.Нарантуяа/

28. Шинэ НББ-н програмтай уялдаж НББ-н бодлогын баримт бичигт өөрчлөлт орох талаархи

саналыг боловсруулах, 12 сарын 20-ны өдөр ЗЗХ-р хэлэлцүүлэх / ЗСА-ны менежер

Л.Нарантуяа, ХӨЭБА-ны ахлах ажилтан Г.Авирмэд/

2013 оны 01 дүгээр сарын 02-ны өдрөөс 2013 оны 12-р сарын 31-ны байдлаар Гүйцэтгэх

захирлын 151 тушаал гарсныг зохих ажилтнуудад танилцуулсан. Биелэлт 100%.

3.1 Хууль эрх зүйн талаар

2013 оны байдлаар компанийг төлөөлөн иргэн Ж.Баттөр (6), Г.Баялагмаа (2),

Б.Нэмэхбаатар (14),Д.Батцоодол (5), Д.Батмөнх (2) нарын нэхэмжлэлтэй “Таван толгой” ХК,

“Хөнгөн бетон” ХК-тай холбогдох шүүх хуралд 29 удаа оролцсон.

ТӨХ-оос 9 тогтоол ирснийг 100% хэрэгжүүлсэн. СЗХ-оос 118 тогтоол ирснээс 107 тогтоол

бүрэн хэрэгжиж, “МХБ” ХК-аас мэдэгдэл ирээгүйн улмаас 3 тогтоол, шаардах эрх

хэрэгжүүлэхтэй холбоотой 2 тогтоол, СЗХ-оос албан тоотын хариу ирээгүйн улмаас 4, ХК

төвлөрсөн хадгаламжид дансаа нээлгээгүйн улмаас 2 тогтоол тус тус хэрэгжээгүй бөгөөд

гүйцэтгэл 90,6% байна.

Засгийн газрын 98-р тогтоолын дагуу Монгол улсын иргэн бүрт “Эрдэнэс таван толгой”

ХК-ийн хувьцааг иргэдэд эзэмшүүлэхтэй холбоотой Улсын бүртгэлийн ерөнхий газраас

иргэдийн шинэчилсэн бүртгэлийг тодорхой давтамжаар авах ажлыг зохион байгуулан ажиллаж

байна. Мэдээллийн сангийн архивлалтыг тогтоосон хугацаанд авч, зөөврийн хадгалах

төхөөрөмжид хадгалалтыг хийсэн.

23

2013 онд манай компани нийт 35 иргэн, аж ахуйн нэгжтэй гэрээ байгуулан 39,7 сая

төгрөгийн үнийн дүн бүхий ажил гүйцэтгэх, туслалцаа үзүүлэх 20 гэрээ, 7 680 000 төгрөгийн

үнийн дүнтэй 3 түрээсийн гэрээ, 961 200 төгрөгийн үнийн дүнтэй 6 даатгалын гэрээ, 400 000

төгрөгийн үнийн дүнтэй хөлсөөр ажиллах 1 гэрээ, 8 190 000 төгрөгийн үнийн дүнтэй

үйлчилгээний 2 гэрээ, 704 000 төгрөгийн үнийн дүнтэй газар эзэмших 1 гэрээ, 100 000

төгрөгийн үнийн дүнтэй тээвэрлэлтийн 1 гэрээ, 459 000 төгрөгийн үнийн дүнтэй худалдах

худалдан авах 1 гэрээ тус тус байгуулсан байна. Бүх гэрээ акт үйлдэгдэн хийгдсэн.

Монгол даатгал компанид мэргэжлийн ерөнхий хариуцлагын даатгалд компанийн 10

ажилтныг даатгуулж, даатгалын гэрээ байгуулсан. Мөн ШУТИС, КТМС-тай хамтран ажиллах

гэрээнд зааснаар компанийн 10 жилийн ойг тохиолдуулан эрдэм шинжилгээний хурал зохион

байгуулах гэрээг байгуулсан.

“ҮЦТТТХТ ХХК-ийн галын аюулгүй байдлын журам”-ыг Гүйцэтгэх захирлын 2013.03.21-

ны өдрийн №38 тушаалын хавсралтаар,“ҮЦТТТХТ ХХК-ийн архивын дүрэм”, “Баримт бичиг

нягтлан шалгах комиссын дүрэм”-ийг Гүйцэтгэх захирлын 2013.04.02-ны өдрийн №44

тушаалын хавсралтаар, “Хяналтын камерын үйл ажиллагааны журам"-ыг 2013.09.25-ны өдрийн

115-р тушаалын хавсралтаар, компанийн ажилтны “Ёс зүйн дүрэм”-ийг ТУЗ-ийн 2013.08.30-ны

№21 тогтоолын хавсралтаар тус тус батлуулсан бөгөөд мөн компанийн дотоод журамд

Тамхины хяналтын тухай хууль болон цагдаагийн ерөнхий газраас ял шийтгэлтэй эсэх лавлагаа

олгох нь хязгаарлалттай болсонтой холбогдуулж, 2013.03.06-ны өдрийн №30 тушаалаар нэмэлт

өөрчлөлт оруулж, нийт ажилтнуудад танилцуулсан.

3.2 Архивын үйл ажиллагааны талаар

Архивын өрөөг тохижуулах ажлыг 2013 оны 02-р сарын 06-ны өдрөөс эхлүүлсэн. Мөн

өрөөнд байрлуулах төмөр сейфний судалгааг хийсэн.

Компанийн архивт 2003-2013 оны санхүүгийн үйл ажиллагаатай холбоотой 110 ширхэг

хадгаламжийн нэгж, Төлөөлөн удирдах завлөлийн тогтоол тэмдэглэл, хурлын материалтай

холбоотой 22 ширхэг хадгаламжийн нэгж, Гүйцэтгэх захирлын тушаал, Санхүүгийн зохицуулах

хорооны тогтоол, ирсэн явсан бичгийн бүртгэлтэй холбоотой хадгаламжийн нэгж 44 ширхэг,

Хадгаламж өмчлөх эрх бүртгэлийн үйл ажиллагаатай холбоотой 1996-2013 оны 949 ширхэг

хадгаламжийн нэгж, Дотоод хяналтын үйл ажиллагаатай холбоотой 2006-2012 оны 28 ширхэг

хадгаламжийн нэгж, Мэдээлэл технологийн албаны үйл ажиллагаатай холбоотой 2007-2012

24

оны 8 ширхэг хадгаламжийн нэгж, олон нийттэй харилцах албаны үйл ажиллагаатай холбоотой

2009-2011 оны 7 ширхэг хадгаламжийн нэгж, Төлбөр тооцоо, эрсдлийн удирдлагын албаны үйл

ажиллагаатай холбоотой 2004-2012 оны 339 ширхэг хадгаламжийн нэгж тус тус хадгалагдаж

байна. Архивын сейфэнд хадгаламжийн нэгжийг эмхэлж цэгцлэн, өрж, архивын нэгж бүрт

бүртгэл хөтлөх ажлыг хийсэн.2013 оны 05-р сарын 9-ны өдөр Монголын хөрөнгийн биржээс

655 хадгаламжийн нэгжийг АЕГ болон Хөрөнгийн биржийн мэргэжилтнээс бүрдсэн ажлын

хэсэг хүлээж авсан. 2013 оны 12-р сарын 31-ны байдлаар нийт 2162 ширхэг хадгаламжийн нэгж

компанийн архивт хадгалагдаж байна.

3.3 Ажлын байрны талаар

Шинээр худалдан авсан ажлын байр нүүхтэй холбогдуулан “Жей Эл Би Ти Ти” ХХК-тай

2013 оны 02-р сарын 06,07-ны өдрүүдэд №01/05 тоот ажил гүйцэтгэх гэрээг байгуулан,

дүгнэсэн.

Шинэ ажлын байрны интернетийн холболт, тохируулгыг мэргэжил чанарын өндөр

түвшинд засаж, шинэчлэхтэй холбоотой холболт тохиргоог хийлгүүлсэн. 2013 оны 02-р сарын

20-ны өдрөөс 2013 оны 02-р сарын 21-ны өдрүүдэд Тонга ХХК-тай хаалга удирдах болон цаг

бүртгэлийн төхөөрөмжийг шилжүүлэн сурилуулах ажлыг №01/07 тоот ажил гүйцэтгэх

гэрээгээр хийгдэж, гэрээг дүгнэн акт үйлдсэн.

Галын аюулын гарцын схемийг 1 давхрын үүд, архивын өрөө, 102 тоот өрөө, шат, 201, 202

тоот өрөөнүүдэд тус тус байрлуулсан.

3.4 Ажиллагсдын нийгмийн асуудал болон бусад ажил

ДХА-ны менежер Б.Мөнх-Эрдэнийн хүү Ананд Казахстан улсад зохиогдсон олон улсын

математикийн олимпиадад тэргүүн байр эзэлсэн тул компаниас баяр хүргэж, 500,000.00

төгрөгийн мөнгөн шагнал олгов. ХӨЭБА-ны менежер Т.Батжаргал, ТТЭУА-ны ажилтан

Л.Бүжинлхам нарт тус бүр 300,000.00 төгрөг буцалтгүй тусламж үзүүлсэн. ОНХА-ны ажилтан

Т.Төгөлдөрт шинэ хүүхэдтэй болсонд 100,000.00 төгрөг олгов.

Захиргаа санхүүгийн албаны ажилтан Э.Дамдиндоржид Гүйцэтгэх захирлын 2013 оны

02-р сарын 25-ны өдрийн 22 дугаар тушаалаар үндсэн цалинг 1-р сарын хугацаатай 20%-иар

бууруулах сахилгын шийтгэл ногдуулсан. Гүйцэтгэх захирлын 2013 оны 03-р сарын 28-ны

25

өдрийн 22 тоот тушаалаар ТТЭУА-ны ахлах ажилтан Д.Дуламсүрэнгийн үндсэн цалинг 20%-

иар нэмэгдүүлсэн.

Компани үүсэн байгуулагдсаны 10 жилийн ойн баяраар ТТЭУА-ны ажилтан Н.Энхтэгш,

Х.Баттулга, Л.Бүжинлхам, ХӨЭБА-ны ажилтан Б.Батсүрэн, ЗСА-ны ажилтан Э.Хоролсүрэн,

Э.Дамдиндорж нар МЗХ-ны “Тэргүүний залуу алтан медаль”-аар, ОНХА-ны менежер

Ж.Байгалмаа ТӨХ-ны “жуух бичиг”-ээр, ДХА-ны менежер Б.Мөнх-Эрдэнэ СЗХ-ны “Хүндэт

тэмдэг”-ээр, ХӨЭБА-ны ажилтан А.Дүүрэнбилэг “Санхүү банкны тэргүүний ажилтан” цол

тэмдэгээр, ХӨЭБА-ны ажилтан Б.Түвшинбаяр, Д.Баасандолгор, ХӨЭБА-ны менежер

Т.Батжаргал, ДХА-ны ажилтан Д.Оюунгэрэл нар СЗХ-ны “Жуух бичиг”-ээр, ХӨЭБА-ны

ажилтан Б.Баяржаргал, ХӨЭБА-ны ахлах ажилтан Ц.Оюунбилэг нар Улсын бүртгэлийн

ерөнхий газрын “Жуух бичиг”-ээр, ТТЭУА-ны ажилтан Ш.Сарантуяа Сангийн яамны “Банк,

санхүүгийн тэргүүний ажилтан” цол тэмдгээр, ЗСА-ны менежер Л.Нарантуяа Хүнс, Хөдөө аж

ахуйн яамны “Жуух бичиг” -ээр тус тус шагнагдсанд нийт 3,910,000.00 төгрөгийн мөнгөн

шагнал олгогдсон.

3.5 Сургалтын талаар

МТА-ны ажилтан Э.Одбилэгийг Цеско академийн Сүлжээний инженерийн мэргэшсэн

сертификат олгох сургалтанд хамруулж, сургалтын зардлаас 910,000.00 төгрөгийг

санхүүжүүлэв.

ЗСА-ны хуулийн зөвлөх Э.Хоролсүрэнг Гүйцэтгэх захирлын 2013 оны 03-р сарын 20-ны

өдрийн 36-р тушаалаар Хууль зүйн үндэсний хүрээлэнгээс зохион байгуулж буй хуульчдад

кредит олгох тасралтгүй сургалтанд хамруулсан.

Санхүүгийн зохицуулах хороо болон Арилжаа эрхлэгчдийн холбооноос хамтран үнэт

цаасны зах зээлд ажил үйлчилгээ явуулах мэргэжилтэнг аттестатчлах сургалтанд ДХА-ны

менежер Б.Мөнх-Эрдэнэ ДХА-ны ажилтан А.Итгэлсүрэн, ХӨЭБА-ны ажилтан Г.Авирмэд,

ТТЭУА-ны ажилтан Ш.Сарантуяа, МТА-ны ажилтан Н.Цэнгүүнбаяр нарыг хамруулж,

1,165,000.00 төгрөгийг сургалтын зардлаас санхүүжүүлэв.

ЗСА-ны ажилтан Б.Нарангаравыг Архивын ерөнхий газраас зохион байгуулсан “Архив,

албан хэрэг хөтлөлтийн арга зүй” сургалтанд хамруулж, 160,000.00 төгрөгийг сургалтын

зардлаас санхүүжүүлэв.

26

ЗСА-ны хуулийн зөвлөх Э.Дамдиндорж 2013 оны 01-р сарын 09-ны өдөр АТГ-аас МУИС-

ийн МКС дээр зохион байгуулсан ХАСХОМ-ийг онлайнаар хэрхэн мэдүүлэх, хадгалах талаарх

сургалтанд хамрагдсан.

ЗСА-ны хуулийн зөвлөх Э.Дамдиндорж 2013 оны 09-р сарын 02-ны өдөр АТГ, ТӨХ-оос

хамтран зохион байгуулсан ХАСХОМ-ийг мэдүүлэг, тайлан хэрхэн бүрдүүлж хөрвүүлэх

талаарх сургалтанд хамрагдсан.

Дэд захирал Ж.Мөнхтулга, ДХА-ны менежер Б.Мөнх-Эрдэнэ, ЗСА-ны менежер

Л.Нарантуяа нар компанийн засаглалын сургалтанд хамрагдан сертификат авсан.

ЗСА-ны тооцооны нябо Д.Бямбазаяа, ДХА-ны ажилтан Д.Оюунгэрэл нар Дотоод

аудиторын инститиутээс зохион байгуулсан “Дотоод аудитын шинэчлэл” сургалтанд

хамрагдсан.

МТА-ны менежер Б.Гэрэлт, ЗСА-ны хуулийн зөвлөх Э.Дамдиндорж нар Лондон хотноо

“Мэдээллийн аюулгүй байдлын 27001 стандарт”-ын сургалтанд хамрагдсан.

2013 оны 4 болон, 12 дугаар сард Компанийн засаглалын гэрчилгээ олгох сургалтанд ТУЗ-

ийн 8 гишүүн болох Б.Буянхишиг, Л.Баяраа, Ж.Цогтсанаа, Ч.Чанлуулодой, Б.Энхжин,

С.Жавхланбаатар, Б.Нямаа, Б.Ганхөлөг нарыг тус тус хамруулсан. Сургалтын нийт зардал

болох 2,400,000 төгрөгийг ТУЗ-ийн зардлаас гаргасан.

3.6 Санхүү тайлан бүртгэлийн талаар

2013 оны байдлаар кассаар 75,222,829.92 төгрөгийн орлого,75,767 969.06 төгрөгийн

зарлагын гүйлгээ, валютын кассаар 16,359,426.60 төгрөгийн орлого орж, 16,359,426.00

төгрөгийн зарлагын гүйлгээ тус тус хийгдсэн. Бэлэн мөнгөний хадгалалт хамгаалтанд

хяналттай ажиллаж тооллогыг цаг тухай бүрт нь зөрчилгүй тоолуулж байсан. Аж ахуйн үйл

ажиллагааны банкин дахь харилцах дансаар 3,192,156,487.36 төгрөгийн орлого,

2,754,683,325.97 төгрөгийн зарлагын гүйлгээ хийгдсэн .

Бараа материалын хувьд 51,441,385.07 төгрөгийн худалдан авалт хийж, 50,891,029.51 төгрөгний

бараа материалыг албадуудад шаардах хуудсаар олгосон ба 1,615,200 төгрөгийн хангамжийн

материалыг эзэмшигчийн нэрээр картанд, 11,613,580.56 төгрөгийн хангамжийн материалын

зардалд, 16,745,003.00 төгрөг завсарын зардалд, 8,002,200.00 төгрөгийг арга хэмжээний

зардалд, 2,078,250.00 төгрөгийг тээврийн хэрэгслийн ашиглалтын зардалд, 25,000 төгрөгийг

27

мэргэжлийн хэвлэл захиалгын зардалд, 6,232,500 төгрөгийг зар сурталчилгааны зардалд тус тус

бүртгэсэн.

Нягтлан бодох бүргтэлийн “Solarsys” програмыг компанийн МТА-ны програмистууд,

бодлогын даалгаврын Ерөнхий ня-бо болон гүйлгээний ня-бо нартай хамтран боловсруулж, үйл

ажиллагаандаа нэвтрүүлж эхэлсэн. Энэ програм нь Тохиргоо, Бүртгэл, Тайлан гэсэн үндсэн 3

хэсгээс бүрдэнэ. Тохиргоо хэсэгт Лавлах сан, Дансны төлөвлөгөө, Байгууллагын бүртгэл,

Хэрэглэгчийн эрх, Хэрэглэгчийн бүртгэл гэсэн цэсүүдтэй. Бүртгэл хэсэгт Ерөнхий журнал,

Тусгай журнал, Мөнгөн хөрөнгийн журнал, Бараа материал, Үндсэн хөрөнгө гэсэн цэсүүдтэй.

Тайлан хэсэгт Ажлын хүснэгт, Баланс, Балансын тохиргоо, Үндсэн хөрөнгийн тайлан гэсэн

цэсүүдтэй болно.

Програмд 2012 оны бүх санхүүгийн тоо мэдээллийг бүрэн шивж оруулсан. Ерөнхий

журнал, тусгай журналууд бүрэн хийгдсэн. Ажлын хүснэгтийн тооцоололд нэгдсэн баланс

гаргахад ашигладаг устгалын бичилт, устгалын сэргээх бичилтүүдийг програмд оруулж өгсөн.

Үндсэн хөрөнгийн гүйлгээ нягтлан бодох бүртгэлийн програмд 85 хувьтай хийгдсэн. Бараа

материалын бүртгэлд эхний үлдэгдлийг кодолж шивсэн.

Орлогын хувьд:

2013 оны байдлаар үндсэн үйл ажиллагааны орлого 972,931.7 мян.төг, үйл ажиллагааны

бус орлого 1,456,754.6 мян.төг нийт 2,429,686.3 мян.төгрөгийн орлоготой ажилласан бөгөөд

төсөвлөсөн дүнтэй харьцуулахад 149.4%-ийн гүйцэтгэлтэй буюу орлогын төлөвлөгөөг 49.4 %-

иар давуулан биелүүлсэн байна. Нийт орлогын 19.2 % нь төлбөр тооцооны үйл ажиллагааны

орлого, 20.7 % нь хадгаламжийн үйл ажиллагааны орлого, 60.1 % нь бусад орлого эзэлж байна.

2013 ОНЫ БАЙДЛААРХ ОРЛОГЫН БҮТЭЦ

Орлогынтөрөл 2013 төсөв

2013

гүйцэтгэл Гүйцэтгэлийн

хувь

мян.төг мян.төг

Хувьцааны арилжааны шимтгэл

770,000.0

452,434.6 58.8%

28

ЗГ-ын өрийн бичиг /бонд/-ыншимтгэл

-

55.6

Банк сүлжээний орлого

2,600.0

1,051.0 40.4%

БДК-ийн үйлчилгээний хөлс

15,151.2

13,139.2 86.7%

Бусад орлого

-

137.9

Төлбөр тооцооны үйлчилгээний орлогын

дүн

787,751.2

466,818.3 59.3%

Хувьцаа /өв залгамжлал, бэлэглэл, төрийн өмч/

65,000.0

38,064.6 58.6%

ХК-тай болон гэрээний дагуу үйлчилгээ

60,000.0

208,811.0 348.0%

ХК-тай байгуулсан гэрээний дагуу үйлчилгээ

160,000.0

198,541.3 124.1%

Эзэмшигчийн бүртгэл

11,200.0

14,694.8 131.2%

Ногдол ашиг хувь тараалтын үйлчилгээ

30,000.0

20,298.1 67.7%

Дансны хураамж, мэдүүлэг, интернетийн

үйлчилгээ

50,000.0

23,025.1 46.1%

Хадгаламжийн үйл ажиллагааны орлогын

дүн

376,200.0

503,434.9 133.8%

Дансны хуулга

431.2

ОНХА-ны ҮА-ны орлогын дүн

431.2

Аж ахуйн үйл ажиллагааны бусад орлого

2,247.3

ЗСА-ны орлогын дүн

29

2,247.3

Үйл ажиллагааны бус орлого

462,816.9

1,453,836.9 314.1%

Валютын ханшийн бодит бус ашиг

2,917.7

Бусад орлогын дүн

462,816.9

1,456,754.6 315.3%

НИЙТ ОРЛОГО

1,626,768.1

2,429,686.3 149.4%

Зардлын хувьд 2013 оны байдлаар 1,154,448.1 мян.төгрөгийн зардалтай ажиллахаар

төсөвлөж, гүйцэтгэлээр 1,015,861.4 мян.төг-ийн зардалтай ажилласан. Нийт зардлын 47.7%-ийг

цалин хөлсний зардал, 3.3%-ийг ашиглалтын зардал, 3.5%-ийг удирдлагын зардал, 12.3%-ийг

албан томилолт, арга хэмжээний зардал, 1.6%-ийг шуудан холбоо хэвлэлийн зардал, 3.3%-ийг

сургалт сурталчилгааны зардал, 1.0% -ийг шатахуун, тээврийн хэрэгсэл ашиглалтын зардал,

1.4%-ийг хангамжийн материалын зардал, 1.3%-ийг бусад зардал, 13.3%-ийг элэгдлийн зардал,

7.4%-ийг СЗХ-ны зохицуулалтын үйлчилгээний хөлс, 1.9%-ийг үл хөдлөх хөрөнгийн татварын

зардал, 1.8%-ийг мэдээлэл дамжуулах сувагчлалын түрээс болон стратусын үйлчилгээний

зардал тус тус эзэлж байна.

2013 ОНЫ ЗАРДЛЫН БҮТЭЦ

Зардлыннэр

2013

төсөв

2013

Гүйцэтгэл Гүйцэтгэлийн

хувь

Нийтзардалд

эзлэххувь

мян.төг мян.төг

1 Цалин хөлс, урамшуулал 596,409.0 484,885.3 81.3% 47.7%

2 Ашиглалтын зардал 40,500.0 33,666.2 83.1% 3.3%

3 Удирдлагын зардал 57,008.0 35,987.3 63.1% 3.5%

4

Албан томилолт, арга хэмжээний

зардал 144,778.9 125,451.5 86.7% 12.3%

5 Шуудан холбоо, хэвлэлийн зардал 18,441.3 16,631.8 90.2% 1.6%

6 Мэдээлэл, сурталчилгаа, сургалт 49,140.0 33,942.8 69.1% 3.3%

30

7 Түлш, шатахуун 12,553.3 10,406.2 82.9% 1.0%

8 Бараа материал, хангамжийн зүйл 19850.3 14,728.0 74.2% 1.4%

9 Бусад зардал 13,475.0 12,790.8 94.9% 1.3%

10 Элэгдлийн зардал 132,249.7 135,385.4 102.4% 13.3%

11 СЗХ үйлчилгээний хөлс 40,000.0 74,997.5 187.5% 7.4%

12

Үл хөдлө ххөрөнгийн татварын

зардал 11,886.6 18,823.8 158.4% 1.9%

13 Сувагчлалын түрээсийн зардал 18,156.0 18,164.8 100.0% 1.8%

Нийт үйл ажиллагааны зардал 1,154,448.1 1,015,861.4 88.0% 100.0%

Ашгийн хувьд тайлант хугацаанд 1,413,824.9 мян.төг-ийн ашигтай ажилласан бөгөөд аж

ахуйн нэгжийн орлогын албан татварт 150,497.3 мян.төг төлж, 1,263,327.6 мян.төг-ийн цэвэр

ашигтайгаар ажилласан.

2013 ОНЫ ЭДИЙН ЗАСГИЙН ҮЗҮҮЛЭЛТ, ЗОРИЛТОТ ТҮВШИН

№

Үзүүлэлтүүд х/н

2013

Гүйцэтгэли

йнхувь төлөвлөгөө гүйцэтгэл

1 Ний торлого мян.төг

1,626,768.1

2,429,686.3 149.4%

1.1 Төлбөр тооцооны үйлчилгээний орлого мян.төг

787,751.2

466,818.3 59.3%

1.2 Хадгаламжийн үйлчилгээний орлого мян.төг

376,200.0

503,434.9 133.8%

1.3 Бусад орлого мян.төг

462,816.9

1,459,433.1 315.3%

2 Нийт зардал мян.төг

1,154,448.1

1,015,861.4 88.0%

3 Татварын өмнөх ашиг мян.төг 472,320.0 1,413,824.9 299.3%

5 Цэвэр ашиг/алдагдал/ мян.төг

425,088.0

1,263,327.6 297.2%

6 Төсвийн төлбөрт мян.төг

42,508.8

156,193.60 367.4%

31

7 Орлогын татварт мян.төг

47,232.0

150,497.3 318.6%

8 ТӨ ногдол ашиг мян.төг

85,017.6

632,270.5 743.7%

9

Борлуулалтын орлогын 1 төг-т ногдох

зардал төг

0.71

0.42 58.9%

10 Хөрөнгө оруулалт мян.төг

103,170.0 0 0.0%

Бусад орлогын хувьд 2013 онд 462,816.9 мян.төгрөг төсөвлөснөөс 1,456,754.6

мян.төгрөгөөр гүйцэтгэлээ 315.3% -иар давуулан биелүүлснээр нийт орлогын 60.1% -ийг эзэлж

байна. Үүнд:

-ЭТТ-н хүүгийн орлого 1,350,535,709.98 төгрөг

- ЗГ-н 2013 оны 132 дугаар тогтоол болон 2013 оны 409 дүгээр тогтоолын дагуу

“Эрдэнэс Тавантолгой” ХК-ийн хувьцааны төлбөрийг буцаан авах хүсэлт ирүүлсэн 970 аж

ахуйн нэгжийн 20,801,734,055.00 төгрөгийг аж ахуйн нэгж бүрийн арилжааны банкин дах

дансанд шилжүүлээд байна.

Хөрөнгө оруулалт:

Хөрөнгө оруулалтын зардлыг 2013 онд 103,170.0 мян.төгрөгөөр төсөвлөсөн бөгөөд

худалдан авалтын ажиллагаа тайлант хугацаанд хийгдээгүй.

3.7 Гадаад томилолтын талаар

ХӨЭБА-ны ажилтан А.Дүүрэнбилэг, Г.Солонго, ОНХА-ны менежер Ж.Байгалмаа нар

Гүйцэтгэх захирлын 2013 оны 03-р сарын 20-ны өдрийн 35 тоот тушаалаар, Гүйцэтгэх захирал

Т.Гандулам ТУЗ-ийн 2013 оны 03-р сарын 26-ны 12 тоот тогтоолоор Солонгосын Үнэт цаасны

хадгаламжийн байгууллагад Кастодиан үйлчилгээний хууль эрх зүйн орчинг судлах, програм

хангамж түүний систем, холболтын талаар судлах зорилгоор 2013 оны 03-р сарын 27-29-ны

өдрүүдэд ажлын айлчлал хийсэн.

ТУЗ-ын 2013 оны 01 дүгээр сарын 21-ны 04 тоот тогтоолоор Гүйцэтгэх захирал

Т.Гандулам Сингапур улсад Ази номхон далайн орнуудын “Collgteral Management-өнөөгийн

байдал” сэдэвт хуралд 2013 оны 01-р сарын 28-30-ны өдрүүдэд оролцсон.

32

Гүйцэтгэх захирлын 2013 оны 04-р сарын 02-ны 45 тоот тушаалаар УИХ-ын гишүүн

Р.Амаржаргал, ОНХА-ны менежер Ж.Байгалмаа, ТУЗ-ийн 2013 оны 04-р сарын 12-ны 14 тоот

тогтоолоор Гүйцэтгэх захирал Т.Гандулам нар Японы үнэт цаасны хадгаламжийн байгууллагад

ажлын айлчлал хийсэн.

Гүйцэтгэх захирлын 2013 оны 04-р сарын 23-ны өдрийн 47 тоот тушаалаар ХӨЭБА-ны

ажилтан О.Эрдэнгэрэл “Олон улсын үнэт цаасны клиринг, төлбөр тооцоо, хадгалалт

хамгаалалтын зарчим” сэдэвт сургалтанд оролцсон.

Гүйцэтгэх захирлын 2013 оны 04-р сарын 10-ны 54 тоот тушаалаар ТТЭУА-ны менежер

Д.Дуламсүрэн, МТА-ны менежер Б.Гэрэлт, ОНХА-ны ажилтан Т.Төгөлдөр, ХӨЭБА-ны

ажилтан Ц.Оюунбилэг, Б.Батсүрэн, ТТЭУА-ны ажилтан Х.Баттулга нар Хятад улсын Ханжоу

хотод “Ази номхон далайн бүс нутгийн үнэт цаасны хадгаламжийн байгууллагын 17 дахь

сургалт семинар”-т оролцсон.

Гүйцэтгэх захирлын 2013 оны 04-р сарын 29-ны 62 тоот тушаалаар ОНХА-ны менежер

Ж.Байгалмаа, ЗСА-ны менежер Л.Нарантуяа, ТУЗ-ийн 2013 оны 05-р сарын 24-ны 18 тоот

тогтоолоор Гүйцэтгэх захирал Т.Гандулам нар Оросын холбооны улсын Санктпетрбург хотод

“Дэлхийн үнэт цаасны хадгаламжийн байгууллагуудын 13 дахь их хурал”-д оролцсон.

Гүйцэтгэх захирлын 2013 оны 11-р сарын 19-ны өдрийн 130 тоот тушаалаар МТА-ны

менежер Б.Гэрэлт, ЗСА-ны хуулийн зөвлөх Э.Дамдиндорж нар Англи улсын Лондон хотноо

сургалтанд хамрагдсан.

2013 онд нийт 8 удаагийн гадаад томилолтын зардлаас 61,256.5 мян.төгрөгийн зардал

гүйцэтгэлээр гарсан.

4. ОЛОН НИЙТИЙН АЖЛЫН ТАЛААР

4.1 Компанийн вэб сайт

Тайлант хугацаанд нийт 123 мэдээ мэдээллийг компанийн вэб сайтад тавьсан бөгөөд үүнээс

СЗХ-ноос ирсэн тогтоол шийдвэр 44, ТТЭУА-наас 8, ХӨЭБА-наас 40, ОНХА-наас 41 мэдээлэл

тус тус тависан. Үүнийг хүснэгтээр үзүүлбэл:

Компанийн вэб сайтад тавсан мэдээлэл

33

СЗХороо ОНХА ХӨЭБА ТТЭУА Нийт

1 сар 5 4 3 - 12

2 сар 4 3 2 - 9

3 сар 5 3 3 - 11

4 сар 2 3 5 1 11

5 сар 3 5 3 2 13

6 сар 1 4 4 1 10

7 сар 3 4 3 - 10

8 сар 2 2 2 - 6

9 сар 4 3 3 - 10

10 сар 5 3 3 1 12

11 сар 3 4 4 2 13

12 сар 7 3 5 1 16

Нийт 44 41 40 8 123

Тайлант хугацаанд компанийн вэб сайтад доорх мэдээллүүдийг нэмж оруулсан. Үүнд:

I. Байгууллагын бүтэц – зурган хэлбэрээр

II. Байгууллагын танилцуулга – 2013 оны байдлаар

III. Англи монгол хэлээр 2012 онд тараагдсан ногдол ашгийн мэдээг урсдаг

хэлбэрээроруулав.

IV. Компанийн шинэ хаягийг англи монголоор оруулсан.

V. БДК-ийн хаяг утасны жагсаалт – 5 удаа сольсон.

VI. Үнэт цаасны төлбөр тооцоо, мөнгөн хөрөнгийн гүйлгээний журам

VII. 2012 оны аудитлагдсан санхүүгийн тайлан

VIII. БДК-ийн хаяг, утасны жагсаалт – 12 удаа сольсон.

IX. Эрдэм шинжилгээний хурлын баннерыг тус тус байршуулсан.

X. Санхүүгийн зохицуулах хорооны тогтоол шийдвэрүүд

34

Үүнээс бүгд зурган мэдээлэл болно. Gogo.mn болон olloo.mn сайтад данс нээх

зааварчилгаа, Эрдэнэс Тавантолгойн хувьцааны талаархи мэдээ мэдээллийг тавив.

Байгууллагын facebook хуудсанд мэдээллүүдийг давхар оруулж байсан болно.

Компанийн вэб сайтад нийт 22 726 зочин, регистрийн дугаараар шүүх буланд 18 909

зочин хандсан байна. 2012 оны хагас жилтэй харьцуулахад регистрийн дугаараар шүүх булан

болон вэб хандалт 3.0-3.2 дахин буурсан үзүүлэлттэй байна. Компанийн вэб хандалтыг

графикаар харуулбал:

2013 онд компанийн вэб сайтаар зорчсон зорчигчдын тоо

0

1000

2000

3000

4000

5000

1 сар 2 сар 3 сар 4 сар 5 сар 6 сар 7 сар 8 сар 9 сар 10 сар 11 сар 12 сар

Вэб сайт хандалт

Д/д Вэб сайт Регистрийн дугаараар шүүх булан

1 сар 4305 4002

2 сар 3562 2230

3 сар 3824 2520

4 сар 3878 2530

5 сар 3848 2448

6 сар 2684 2050

7 сар 2766 2232

8 сар 2331 1977

9 сар 2656 2368

10 сар 3320 2380

11 сар 3188 2815

35

2013 онд компанийн вэб сайтааар регистрийн дугаараар хувьцаагаа шалгасан иргэдийн

тоо

Дээрхи графикаас харахад манай компанийн вэб сайтаар орж хувьцаатай эсэхээ болон

хувьцааны данстай эсэхээ шалгах иргэдийн тоо сүүлийн 3 сар ихэссэн үзүүлэлттэй гарч байна.

Энэ нь олон нийт Эрдэнэс Таван Толгойн хувьцаа эзэмшиж буй эсэхээ шалгах иргэдийн болон

аж ахуйн нэгжийн идэвхи сайн байгааг харуулж байна.

Компанийн вэб сайт, регистрийн дугаараар шүүх буланд хандсан хандалт

/2011.04.19 – 2013.12.31/

Огноо Вэб сайтын

хандалт

Регистрийн дугаараар

шүүх булан

2011.04 74795 106675

2012 102492 113535

2013 40185 30826

Нийт 217472 251036

0

500

1000

1500

2000

2500

3000

3500

4000

4500

1 сар 2 сар 3 сар 4 сар 5 сар 6 сар 7 сар 8 сар 9 сар 10 сар 11 сар 12 сар

Регистрээр шүүх булан

12 сар 3823 3274

Нийт 40185 30826

36

4.2 Гадаад харилцаа:

1. JASDEC-ийн Гадаад Харилцааны дарга К.Нишимукайтай 2 удаа мэйлээр холбогдож DR

болон Custodian үйлчилгээний талаар зөвлөгөөг авав.

2. JASDEC-ийн Гадаад Харилцааны дарга К.Нишимукайд компанийн ТУЗ-ийн өөрчлөлтийн

талаархи болон компанийн үйл ажиллагааны талаархи товч мэдээллийг 2013 оны

2 дугаар сарын 03-д өгөв.

3. JASDEC-ийн Гадаад харилцааны дарга К.Нишимукайтай холбогдож 2013 оны 6 дугаар

сарын 07-д “ҮЦТТТХТ” ХХК-ийн үүсгэн байгуулагдсаны 10 жилийн ойг тэмдэглэн

өнгөрүүлэхтэй холбогдуулан JASDEC-ийн дарга ноѐн Ёшинобу Такеүчийг албан ѐсоор урив.

4.ACG-ийн 15 дах сургалт семинар Хятад улсад болохтой холбогдуулан ACG-ийн нарийн

бичгийн газраас 7 асуулт бүхий асуулга явуулсныг хариулж явуулав.

5. B.I.D. – Business Initiative Directions – Европын төв болох Мадридаас “International Arch of

Europe”-IAE шагналд манай компанийг нэр дэвшүүлсэнтэй холбогдуулан урилгыг хүлээн авч,

ямар ямар компани, ямар шалгуураар нэр дэвшсэн талаар асууж дэлгэрэнгүй хариу мэйл авав.

6.ACG-ийн нарийн бичгийн газраас гишүүнчлэлийн татварын талаарх 10 асуулт бүхий

дэлгэрэнгүй асуулгыг хариулж явуулав.

7.JASDEC-ийн Гадаад харилцааны захирал Нишимукайтай 2 сарын 20-д холбогдож 2013 оны 4

дүгээр сарын дундуур Япон, Солонгосын хамтарсан сургалт зохион явуулах талаар ярилцаж

телеконференцийг Японы Үнэт Цаасны Хадгаламжийн Төвтэй 1 цаг хийв. ХӨЭБА-ны ажилтан

Г.Солонго, О.Эрдэнэгэрэл нар тус телеконференцид оролцлоо.

8. Солонгосын ҮЦХ-ын байгууллагад айлчлах дээд хэмжээний уулзалтыг 2013 оны 3 сарын 27-

29 хооронд зохион байгуулж доорхи ажлуудыг хийж гүйцэтгэв.

9. Японы JASDEC-ийн урилгаар УИХ-ын гишүүн Р.Амаржаргалаар ахлуулсан байнгын

хорооны гишүүд болон СЗХ-ны удирдлага оролцсон төлөөлөгчид Япон улсад албан ѐсны

айлчлалыг 2013 оны 4 дүгээр сарын 15-наас 20-ны хооронд хийж, айлчлалыг Японы талаас

JASDEC Монголын талаас манай компани голлон зохион байгуулагчаар оролцов.

10. Тайваны ҮЦХКорпораци /TDCC/ руу компанийн шинэчилсэн хаягийг албан ѐсоор явууллаа.

Мөн бүх ажилтнуудад компанийн шинэ хаягийг англи, монгол хэл дээр явууллаа.

11. 2013 оны 5 сарын 13-наас 2013 оны 5 сарын 17-ний өдрүүдэд Люксембургийн ATTF

байгууллагаас зохион байгуулсан. "Capital Markets Back-Office Certification Programme Level I"

37

сургалтанд Монголоос оролцох оролцогчдын нэгээр ХӨЭБА-ны ажилтан О.Эрдэнэгэрэл

сонгогдон оролцсон болно. Дээрх байгууллага нь хөгжиж буй орнуудад туслах зорилгоор банк

ба санхүүгийн үйл ажиллагаа явуулдаг байгууллагуудад мэдээлэл солилцон, хөрөнгө оруулагч

ба хүний нөөц түүнчлэн тэдгээрийн ирээдүйн үйл ажиллагаанд туслах зорилгоор мэргэжлийн

сургалт үйлчигээ явуулдаг олон улсын программ юм. Одоогоор дэлхийн 36 оронтой хамтран

ажиллаж байна.Энэ удаагийн сургалтанд “Олон улсын үнэт цаасны клиринг, төлбөр тооцооны

хадгалалт хамгаалалтын зарчим” нэрийн дор доорхи сэдвээр тухайлбал:

1.Төлбөр тооцоо

2.Үнэт цаасны шилжүүлэг

3.Компани үйл ажиллагаа

4.Төлбөр гэсэн хэсгээр хичээл орж шалгалт аван гэрчилгээ олгов.

12. Дэлхийн Үнэт цаасны хадгаламжийн байгууллагын 15 дах удаагийн их хуралд оролцох

төлөөлөгчдийн виз, зочид буудлыг хариуцан ажиллаж, Оросын ҮЦХБ-ын Дэд захирал Борис

Черкавскийгээс хамтын ажиллагаанд гарын үсэг зурах талаар харилцан мэдээлэл солилцсоны

үр дүнд их хурлын үйл ажиллагааны явцад Коринтиа зочид буудлын “Сочи 1” танхимд 5 дугаар

сарын 28-ны 11:30 цагт манай компани нь Оросын Үндэсний Төлбөр Тооцоо Хадгаламжийн

байгууллагатай Харилцан Ойлголцлын санамж бичигт гарын үсэг зурах ѐслолын арга хэмжээг

амжилттай зохион байгуулав. Оросын хэвлэлийн бага хуралд зориулж компанийн үндсэн бүтэц,

үйл ажиллагааны талаархи дэлгэрэнгүй мэдээллийг өгөв.

13. JASDEC-ийн гадаад харилцааны дарга Нишимукай өөр ажилд томилогдсонтой нь

холбогдуулан компанийн нэрийн өмнөөс талархлын мэйлийг 6 дугаар сарын 28-д явуулав.

14. Энэтхэгийн ҮЦХБ-ын дарга Гаган Рэй өөр ажилд шилжиж буйтай холбогдуулан компанийн

нэрийн өмнөөс мэйл явуулав.

15. “ҮЦ-ны төлбөр тооцооны систем, түүний эрсдлийн удирдлага, олон улсын санхүүгийн зах

зээл дэх кастодианы үйл ажиллагаа” олон улсын бага хурлыг Япон, Солонгос, Хонг-Конг

хамтарсан сургалтыг 09 сарын 23-24-ний хооронд зохион байгуулагдав.

16. ACG-ийн Хууль эрх зүйн ажлын хэсэг /KSD-Солонгос/, Мэдээлэл солилцооны ажлын

хэсэг /JASDEC-Япон/, Бизнес шинэ бүтээгдэхүүн үйлчилгээний ажлын хэсэг /NSDL-Энэтхэг/-

ээс ирүүлсэн 5 санал асуулгад хариултыг өгч явууллаа. Эдгээр ажлын хэсэг нь бүгд 2011-2013

онд хийсэн ажлын тайлангаа дараа жилээс улиран сонгогдох хүсэлтээ илэрхийлсэн тул компани

дэмжиж буй саналаа өгөв.

38

17. ACG-ийн дэргэд “Эрсдэлийг удирдан зохицуулах” ажлын хэсэг шинээр байгуулагдан

Пакистаны Үнэт цаасны хадгаламжийн байгууллага хариуцан ажиллахаар болж, 5 санал

асуулга явуулсныг дэмжин хариуг явуулав.

18.Фронтиер БДК-иас зохион байгуулсан “Хөрөнгө оруулалт 2013” их хуралд оролцсон

JASDEC-ийн төлөөлөгч Жун Симизукомпанийн байран дээр хүрэлцэн ирж, Япон Монголын

хөрөнгийн зах зээлийн өнөөгийн төлөв байдал, хоѐр байгууллагын хамтын ажиллагаа, сургалт

семинарын талаар харилцан ярилцаж санал бодлоо солилцов.

19. Ази Номхон далайн бүс нутгийн групп нь 8 сард бүх гишүүн орнуудаас CPCC IOSCO болон

FSB-ийн талаар санал авсанаа нэгтгэн дахин гишүүн орнууддаа хүргэн эцсийн тайлбар авсаныг

дэмжин явууллаа.

39

20.ACG-ийн 17 дахь чуулга уулзалт Бангладеш улсад болохтой холбогдуулан зохион

байгуулагч талд болон ACG нарийн бичгийн газар луу оролцож чадахгүйгээ албан ѐсоор

мэдэгдэв.

21.Японы Үнэт цаасны хадгаламжийн байгууллагын хүсэлтээр үнэт цаасны тухай хуулийг

сүүлийн хувилбараар англи хэл дээр явуулав.

22. Японы ҮЦХБ-ын хүсэлтээр компанийн тухай хуулийн сүүлийн хувилбар болох 1999 оны

хувилбарыг англи хэл дээр явуулав.

24. Response Sheet for New Task Force: Risk and Recovery Management-Эрсдэл түүнийг сэргээх

менежемнтийн ажлын хэсэг ACG гишүүн орнуудын дунд шинээр байгуулагдаж буйтай

холбоотой Пакистаны ҮЦТТТөвөөс 6 асуулт бүхий асуулга ирсний дагуу компаниа төлөөлж

хариуг явуулсан.

25. TSE, JICA-гаас ирсэн албан ѐсны мэйлийг орчуулж ГЗ-д танилцуулан албан хариуг явуулав.

10/09-д манай компани дээр ирэхээр болж уулзалтын асуултыг явуулсан.

26. Оросын NSD Черкасскийд өөр албан тушаалд томилогдож буйтай нь холбогдуулан албан

ѐсны мэйл явуулав.

27. 11 сард JASDEC руу хоѐр ч удаа мэйл бичиж ҮЦТТ-той холбоотой IOSCO-гийн зарчимд

орсон өөрчлөлтүүдийг авч судаллаа.

28.ACG-ийн Группын Гүйцэтгэх Хорооны Даргаар Пакистаны ҮЦХБ-ын Ерөнхийлөгч ноѐн

Мухамед Ханиф Жакура томилогдсонд компанийн нэрийн өмнөөс баяр хүргэн мэйл явуулав.

29. ACG 17 чуулга уулзалт болсонтой холбогдуулан Бангладешийн ҮЦХБ-ын дарга ноѐн Самар

Гандулам захиралд хандан илгээмж явуулсан.

5. ДОТООД ХЯНАЛТЫН ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ ТАЛААР

Төлөвлөгөөт шалгалтын хүрээнд:

1. ХӨЭБА-ны анхан шатны баримт хүлээн авсан үйл ажиллагаа болон баримтын

архивлалтанд 2013 оны 02-р сарын 20-26-ны өдрүүдэд шалгалт хийлээ.

Анхан шатны баримтуудыг хүлээн авагч ажилтан гүйлгээний ажилтнуудад тараан өгч,

орой гүйлгээ хийгдсэн баримтуудыг баримт архивлах үүрэг бүхий ажилтан

ажилтнуудаас хүлээн авч архивлан, гүйлгээ хийгдэх боломжгүй баримтуудыг баримт

хүлээн авагч ажилтнуудаас цуглуулан авч байгаа тул БДК-иудаас дансны Prefix-ийн

40

жагсаалтыг авч, гүйлгээ хийж буй ажилтанд баримттай нь хамт өгч, орой гүйлгээ

дууссаны дараа жагсаалтан дээр гүйлгээ хийсэн ажилтан буцсан дансны Prefix-ийг

тэмдэглэн хүлээлгэн өгч байхыг зөвлөв.

2003 онд батлагдсан “Баримт хүлээн авах тухай түр журам” нь тухайн үеийн харилцааг

зохицуулж ирсэн бөгөөд одоо үүсч байгаа шинэ харилцаатай холбоотойгоор нэмэлт

өөрчлөлт оруулах шаардлагатай болсон байна.

2. Компани 2013.02.08-нд нүүхтэй холбогдуулан баримт алдагдахаас сэргийлж, бүх

албадын 2012 оны баримт архивлалтын үйл ажиллагаанд шалгалт хийлээ. Компаниас

2012.11.20-28-ны өдрүүдийн явсан бичиг, 2012 оны гүйцэтгэх захирлын тушаал, ЗЗХ-ын

шийдвэр, эрх бүхий байгууллагын тогтоол шийдвэр мөн ЗСА-нд ирсэн, явсан албан

бичгүүд, ТУЗ-ийн тогтоол шийдвэр,ААН-тэй байгуулсан гэрээнүүд архивлагдаагүй

байсан тул 2013 оны 02 дугаар сарын 07-ны доторархивлахыгЗСА-д үүрэг болгож архивт

хүлээлцүүлэв.

3. Батлагдсан удирдамжийн дагуу 2013.03.12-20-ны өдрүүдэд ХӨЭБА-ны 2013.01.01-ээс

2013.03.10-ны хооронд “Өв залгамжлах эрхийнгэрчилгээ”-ээр өмчлөх эрх шилжигдсэн,

гүйлгээний шимтгэлийг холбогдох журмындагуутооцсон, өмнөх шалгалтын үүрэг

даалгаврын биелэлт,баримтын хадгалалт, архивлалтад шалгалт хийлээ.

01.01-03.22-ны өдрүүдэд өв залгамжлалын гэрээгээр шилжүүлэгийн гүйлгээ хийгдсэн

дансны ерөнхий төлөвийг MIT систем дээр dealings suspended төлөвт шилжүүлж

биелэлтийг 2013.03.29-ны дотор бичгээр ирүүлэхийг ХӨЭБА-нд үүрэг болгосон бөгөөд

ХӨЭБА нь 73 дансны төлөвийг өөрчилсөн тухай бичиг ирүүлэв.

4. ТТЭУА-ны 2013 оны 1,2,3 дугаар сарын мөнгө хүссэн өргөдөл, данс хооронд мөнгөн

хөрөнгө шилжүүлэх өргөдөл буюу анхан шатны баримтын бүрдэл, өдөр бүрийн

гүйлгээний баримтын архивлалт, их хэмжээний гүйлгээ хийгдсэн байдал, Монголбанкны

системээр хийгдсэн гүйлгээнд тооцогдсон шимтгэлийг шалгав.

ХӨЭБА-наас файлаар ирүүлсэн жагсаалтын дагуу данс хооронд шилжүүлэг

хийдэгпрограмд данс болон нэрийг шалгаж зөв тохиолдолд шилжүүлэг хийх өөрчлөлт

оруулах захиалгыг МТА-д өгч хамтран ажиллахыг зөвлөв.

5. ХӨЭБА-нд батлагдсан удирдамжийн дагуу 2013.04.15-04.19-ны өдрүүдэд дансны төлөв

өөрчилсөн үйл ажиллагаанд төлөвлөгөөт шалгалтыг явууллаа. 2013.01.01-04.10-ны

41

өдрийн хооронд дансны төлөв нээх 206, данс түр хаах 7, данс бүр хаах 151 нийт 362

үйлдэл хийгджээ.

Шалгалтанд хамрагдсан хугацаанд:

a) А.Дүүрэнбилэг: 2013.02.25-ны өдөр харилцагчийн өргөдлөөр 29-12214 дансны

мэдээллийг засварлахдаа данс эзэмшигч нэрийг дутуу засварлаж дансны төлөвийг

нээсэн, /Б.Оюунцэцэгийг Б.Оюунчимэг болгох/

b) А.Дүүрэнбилэг: 2013.04.01-ны өдөр харилцагчийн өргөдлөөр 21-30166 дансны

мэдээллийг засварлахдаа данс эзэмшигчийн нэрийг засварлаагүй дансны төлөвийг

нээсэн, /Н.Наранцэцэгийн, Н.Ганцэцэг болгох /

c) Г.Авирмэд: 2013.03.29-ны өдөр Бумбат Алтай ХХК-ийн 4/551 тоот албан бичгээр 21-

21382, 21-21383 данснуудын мэдээллийг оруулахдаа регистрийг засварлаагүй

дансуудын төлөвийг нээсэн,

d) Б.Баяржаргал: 2013.03.14-ны өдөр 21-20650 дансны өв залгамжлалын гүйлгээ

хийхдээ “УИД” ХК-ийн 3 ш хувьцааг дутуу шилжүүлсэн тул дансны төлөв

хаагдаагүй,

e) Гүйлгээ хийсэн ажилтнууд: Шинэ систем дээр данс нэгтгэсэн 25 дансны ерөнхий

төлөвийг closed болгоогүй зэрэг алдаанууд гарлаа.

Дансны төлөвийг өөрчлөх үйл ажиллагаа журам зааварын дагуу хэвийн явагдаж байна,

дансны төлөвийг өөрчлөхдөө харилцагчийн анхан шатны баримтыг сайн бүрдүүлж,

хянамгай ажиллахыг ХӨЭБА-ний нийт ажилчдад зөвлөсөн байна.

6. ХӨЭБА-ны 2013.01.01-ээс 2013.04.30-ны хооронд үнэт цаасаар гэрчлэгдэх өмчлөх

эрхээр үүргийн гүйцэтгэл хангасан гүйлгээнд үйлчилгээний шимтгэлийг

журмындагуутооцсон эсэх,баримтын бүрдэл, хадгалалт, архивлалтанд 2013.05.10-05.20-

ны өдрүүдэд шалгалт хийлээ. ХӨЭБА-ны үүргийн гүйцэтгэл хангахтай холбогдох

гүйлгээ нь журмын дагуу гүйцэтгэгдэж байна гэж дүгнэв.

7. ТТЭУА-ны 2013 оны I улирлынжурналын бүртгэлд 2013 оны 05 дугаар сарын 16-ны

өдрөөс 05 дугаар сарын 23-ны өдрүүдэд шалгалт хийв. Ахлах нягтлан бодогчоос

хөтлөгдөж байгаа харилцах, авлага, өглөг, ажлын хүснэгт, ерөнхий болон тусгай

журналууд, тайлан, тооцоо нийлсэн актуудыг архивлан архивын ажилтанд хүлээлгэн

өгсөн номыг архиваас гаргуулан авч шалгав.

42

ТТЭУА-ны төлбөр тооцооны бүх гүйлгээ бүрэн програмчлагдсан ба уг программаас

гарсан мэдээлэлд тулгуурлан ахлах нягтлан бодогч журналын бүртгэлийг excel програм

дээр хийж байна. Журнал тус бүрийн бусад данстай харьцсан дүнгүүд тохирч байна.

Алба тус бүртэй сар бүрээр орлогын тооцоо нийлсэн акт үйлдэж, банкуудтай улирал

бүрээр дансны үлдэгдлийн баталгаагаар тооцоо нийлсэн байна.

Шалгалтаар нягтлан бодох бүртгэлийн тухай хууль, журам заавар зөрчсөн, санхүүгийн

бүртгэлд тайланд алдаа зөрчил илрээгүй байна.

8. ТТЭУА-наас Төлбөр тооцоо гүйцэтгэх банк болон Брокер дилерийнкомпанитай

2013.01.01-ны өдрөөс 2013.05.20-ны өдрийн хооронд байгуулсан гурвалсан гэрээний

биелэлтэнд 05.27-06.10 өдрүүдэд шалгалтыг хийв. Албаны менежерээс хөтлөгдөж

байгаа “ҮЦТТТХТ” ТӨХХК-ийн ТУЗ-ийн 2012 оны 04 дүгээр сарын 25-ны өдрийн 09

тоот тогтоолын хавсралт “Үнэт цаасны арилжааны мөнгөн төлбөр тооцоог гүйцэтгэх түр

гэрээ”-г гаргуулан авч шалгав.

Үнэт цаасны зах зээлд мэргэжлийн үйл ажиллагаа эрхлэх тусгай зөвшөөрлийн эрхтэй

бүхий 83 Брокер дилерийн компани байгаагаас манай компанитай “Хамтран ажиллах

гэрээ” байгуулсан 79 Брокер дилерийн компани байгаа бөгөөд “Үнэт цаасны арилжааны

мөнгөн төлбөр тооцоог гүйцэтгэх түр” гэрээг 51 Брокер дилерийн компани байгуулсан

байна. Гэрээний биелэлт хангалттай байна гэж дүгнэв.

9. ХӨЭБА-ны 2013 оны III улиралд “Бэлэглэлийн гэрээ”-ээр өмчлөх эрх шилжүүлсэн

гүйлгээнд үйлчилгээний шимтгэлийг журмын дагуу тооцсон эсэх,баримтын бүрдэл,

хадгалалт, архивлалтанд 2013.07.22-07.31-ны өдрүүдэд шалгалт хийлээ.

Шалгалтанд хамрагдах хугацаанд СЗХ-ны “Үнэт цаасаар гэрчлэгдсэн өмчлөх

эрхийг бусдад бэлэглэх, өвлүүлэх тухай журам”-ын 2.2 дахь заасан бэлэглэлийн 4

гэрээгээр6 гүйлгээ хийсэнээс, 5 төрлийн үнэт цаасны 699 ш хувьцааны гүйлгээ хийгдэж

бэлэг хүлээн авагчаас 610 372,25 төгрөгийн шимтгэл үүнээс 99-3 тоот дансанд 488

297.80 төгрөг,СЗХ-ны 99-9 дансанд 122 074.45 төгрөгийг төвлөрүүлжээ.

СЗХ-ны “Үнэт цаасаар гэрчлэгдсэн өмчлөх эрхийг бусдад бэлэглэх, өвлүүлэх

тухай журам”-ын 2.3 дахь заасан бэлэглэлийн 10 гэрээгээр 10 гүйлгээ хийснээс 6

төрлийн үнэт цаасны 330 427ш хувьцааны гүйлгээ хийгдэж бэлэг хүлээн авагчаас6 248

948,52 төгрөгийн шимтгэл үүнээс 99-3 тоот дансанд 4 999 158.46 төгрөг, СЗХ-ны 99-9

дансанд 1 249 789.61 төгрөгийг төвлөрүүлжээ.

43

ХӨЭБА-ны “Бэлэглэлийн гэрээ”-ээр өмчлөх эрх шилжүүлсэн гүйлгээ нь холбогдох

журмын дагуу гүйцэтгэгдэж байна гэж дүгнэв.

10. Батлагдсан удирдамжийн дагуу ХӨЭБА-ны дансны мэдээлэл өөрчилсөн

үйл ажиллагаанд 08-р сарын 12-26-ны өдрүүдэд шалгалт хийлээ.

Шалгалтанд хамрагдах 2013.06.01-2013.07.31 хугацааны тайлангфайлаар авч шалгахад

ХӨЭБА-ны 7 ажилтан нийт 397 дансны үзүүлэлтийг 458 удаа удаагийн үйлдлээр

өөрчилж, зурган мэдээлэл дээр 15 зураг, 2 тамга, 22 гарын үсэгний баталгааг

скайнардаж оруулжээ. Дээрх 397 дансны мэдээллийг нэг бүрчлэн “Улсын бүртгэлийн

ерөнхий газар”-аас ирүүлсэн баталгаажсан иргэдийн мэдээлэлтэй тулган

шалгасан.Шалгалтад хамрагдсан хүрээнд дансны мэдээлэл засварлах үйл ажиллагаа

хэвийн явагдсан байна гэж дүгнэлээ.

11. Хувьцааэзэмшигчдийнногдолашиг,

ногдолхувьдансандтараанбайршуулсанүйлажиллагаанд09-рсарын04-16-

ныөдрүүдэдшалгалтхийлээ. Шалгалтынажилдногдолашиг, ногдолхувийн

хураангуйтайлан, Ногдол ашиг зуучлуулан тараах гэрээ,Төрийн банк дахь 3413 000 658

дансанд орсон орлогын жагсаалтыг гаргууланавчшалгалтынажлыгявууллаа.

2013онд14 компанийн нийт 19 940 хувьцаа эзэмшигчийн дансанд927 255

119,38төгрөгний ногдол ашиг, 2компанийн нийт 300 хувьцаа эзэмшигчийн дансанд 36

678 022,00 төгрөгний ногдол хувийн мөнгийг байршуулсан ба гэрээгээр шилжүүлсэн

мөнгөнийдүн байршуулсан ногдол ашиг, ногдол хувийн дүнтэй тохирч байна.

Хувьцаа эзэмшигчдэд олгож байгаа ногдол ашиг нь тухайн хувьцаа эзэмшигч хувь

хүний хувьд хөрөнгийн орлого болох бөгөөд орлого олгож байгаа байгууллага нь

ХХОАТ-г суутган авч төсөвт төлөхөөр ХХОАТ-н хуульд заасан байна. Иймд ХК-тай

ногдол ашиг зуучлуулан тараалгах гэрээ хийхдээ татварыг хассан дүнгээр хийхийг

зөвлөв.

12. ЗСА-ны 2013 оны III улирлын санхүүгийн анхан шатны баримтын бүрдэл, журналын

бүртгэл 09 сарын 20-30-ны өдрүүдөд шалгалт хийв. Шалгалтанд I, II-р улирлын

санхүүгийн анхан шатны баримтын бүрдэл, банкны хуулга, ерөнхий болон бусад

журнал, касс, харилцахнягтлан бодогчоос анхан шатны архивласан баримтууд, ерөнхий

журнал гэсэн нийт 9 ном гаргуулан авч шалгав. Дэлгүүрийн кассын жижиг туузан

баримт, шатахууны жижиг туузан баримт, факсаар ирсэн баримтуудыг

44

архивлахдаа”НББ тухай хууль”-ийн 14-р зүйл, Архивт хадгаламжийн нэгж хүлээлгэн

өгөх 8-г хангаж ажиллахыг зөвлөв.

Төлөвлөгөөт бус шалгалтын хүрээнд:

1. Шинэ байранд нүүж ирсэнтэй холбоотой нийт ажилтнуудын

a) Байгууллагын нууц болон түүнийг хадгалагч цахим эд хөрөнгө бүрэн бөгөөд бүтэн

байгаа эсэх,

b) MIT систем, Clearing програм, дотоод сүлжээ зэрэг цахим сүлжээнд холбогдсон эсэх,

c) Бүх ажлын байр хяналтын систем /камер/-д хамрагдаж байгаа эсэх, гадуур болон

дотуур телефон сүлжээ ажиллаж байгаа эсэхэд шалгалт хийсэн.

Шалгалтын явцад ХӨЭБА-ны зарим ажлын байр камерт хамрагдахгүй байгааг

засуулж, харилцагч, анхан шатны баримт хүлээн авах өрөөнд камер тавихыг ЗСА-нд

зөвлөв.

2. 2012 онд Үнэт цаас эзэмшигчийн товчоо /ҮЦЭТ/ болон хувь эзэмшигчдийн судалгааг

гаргасан байдалд 2013.01.28-ны өдрөөс 2013.01.31-ны хооронд шалгалт хийлээ.

Шалгалтанд хамрагдах 2012.01.01-2012.12.31 хугацааны тайлангфайлаар авч шалгахад

ҮЦЭТ-г 591, хувь эзэмшигчдийн судалгааг 113 удаа нийт 704 судалгааг үүсгэн

хүргүүлжээ. Үүнээс эрх бүхий байгууллагын хүсэлтээр 64 судалгаа /үнэ төлбөргүй/,

Хувьцаат компани /ХК/ болон 10 ба түүнээс дээш хувь эзэмшигчдэд 710 судалгааг нийт

10,394,201.00 төгрөгийн төлбөртэй гарган хүргүүлжээ.

“Нууцын журам”-ын А зэрэглэлд багтдаг мэдээлэл, түүнийг хүссэн албанбичгийн

хамгаалалт сайн,эмхцэгцтэй, судалгаа хүссэн албан бичгийг тайлантай тулгаж

архивласан ба ХӨЭБА нь холбогдох журмын дагуу зөрчилгүй ажиллаж байна.

3. ХЭӨБА-ны 2013.03.04-05-ны өдрүүдэд хийгдсэн гүйлгээнүүдэд шалгалт хийсэн. БДК-

иудаас жагсаалтаар авсан анхан шатны буцсан баримтуудыг тэмдэглээгүйг анхааруулав.

4. 2013 оны III улиралд компанийн касс дахь бэлэн мөнгийг 3 удаа үлдэгдэлтэй тулган

шалгав. Байх ѐстой мөнгө бүгд тоо ѐсоор бүрэн тоологдов.

5. ТТЭУА болон ХӨЭБА-ны өдөр тутам хийгддэг гүйлгээнүүдэд 15 хоногт 1 удаа 3-4

өдрийг түүвэрчлэн шалгадаг бөгөөд энэ шалгалтаар ХӨЭБА-наас“Адуунчулуун” ХК-

45

ийн 2011 оны ногдол ашиг байршуулахдааногдол ашиг буруу байршуулсан 3 гүйлгээ

илэрсэн.

a) 18-501204 данстай Г.Батсүхэд ногдох4,760.00 төгрөгийг түүний өв залгамжлагч

18-528278 данстай Б.Мөнхтугд шилжүүлэх байтал 18-528275 данстай Б.Энхриймаад

шилжүүлсэн.

b) 11-311387 данстай Р.Цэндсүрэнд ногдох10,320.00 төгрөгийг түүний холболтын

18-518488 дансанд шилжүүлэх байтал 18-528667 данстай Д.Энхтуяагийн дансанд

шилжүүлсэн.

c) 11-412738 данстай Д.Энхтуяад 4,000.00 төгрөгийг түүний холболтын 18-521909

дансанд шилжүүлэх байтал 18-518488 данстай Р.Цэндсүрэнгийн дансанд шилжүүлсэн.

Эдгээр буруу хийгдсэн 3 гүйлгээг залруулахыг ХӨЭБА-д үүрэг болгосон бөгөөд

өгөгдсөн үүрэг бүрэн биелэгдлээ.

6. 2013.04.24-04.26-ны өдрүүдэд ОНХА-ны харилцагч хүлээн авах, дэлгэрэнгүй хуулга өгч

байгаа үйл ажиллагаанд шалгалт явуулсан. Харилцагч хүлээн авч байгаа ажилтан

Ч.Алтанзагаст гарын авлага болгох зорилгоор доорх жагсаалтуудыг өгөв. Үүнд:

a) Арилжааг зогсоосон 166 компанийн жагсаалт, тогтоолын хамт

b) Нэрээ шинэчилсэн ХК-иудын жагсаалт

c) Ногдол ашиг, ногдол хувь тараасан ХК-ын жагсаалт

d) Бүртгэлээс хасагдсан ХК-иудын жагсаалт

Ягаан тасалбарын edit_all.dbfфайл, ХОЭБ-ийн сери дугаар түүнийг эзэмшигчийн регистр

бүхий Sall.dbfфайлууд.

7. 2013 оны тендер худалдан авах ажиллагааны үе шатууд “Төрийн болон орон нутгийн

хөрөнгөөр бараа, ажил үйлчилгээ худалдан авах тухай хууль”-ийн дагуу явагдаж байгаа

эсэхэд 2013.07.08-ны өдрөөс 2013.07.10-ны өдрүүдэд шалгалт хийсэн.

5. ПРОГРАМ ХАНГАМЖИЙН ТАЛААР

5.1 Үндсэн үйл ажиллагааны E-Clearing House системд хийгдсэн нэмэлт өөрчлөлт

2012 оны 07 сарын 02 –ний өдөр Милленниум Ай Ти систем нэвтэрсэнтэй холбогдуулан өдөр

тутмын үйл ажиллагааг хэвийн явуулах, тайлан судалгааг цаг тухай бүр гаргах, хууль эрх зүйн

өөрчлөлтийг компанийн үйл ажиллагаанд нэн даруй тусгах зэрэг шаардлагаар “E-Clearing

House” системийг ашиглаж байна.

46

Шинэ системд хийгдэх засвар өөрчлөлт, системийн шинэчлэлтүүд цаг хугацаандаа бүрэн

хийгдэхгүй удаашралтай байгаа нь хуучин системийн хөгжүүлэлтийг тухай бүр хийж гүйцэтгэх

зайлшгүй шаардлага тулгарч байгаа тул 2013 онд дараах нэмэлт өөрчлөлтүүдийг хийж

гүйцэтгэсэн болно. Үүнд:

Шинэ систем нэвтэрснээс хойших БДК –н СЗХ –нд өгөх арилжааны шимтгэлийн

тайланг боловсруулсан.

Төлбөрийн баталгааны сангийн хүүгийн орлогыг програмчлах ажлыг хийж

гүйцэтгэсэн.

Шинэ системд хувьцааны үнэ бутархай тоогоор илэрхийлэгдэх боломжтой болсон

тул “E-Clearing House” системийн хэлцлийн жагсаалтад хэлцлийг бутархай тоогоор

илэрхийлэх боломжтой болгосон.

Монгол банкны ЗГҮЦ –ны анхдагч болон хоѐрдогч арилжааны шинэ системийн

туршилтад оролцож шинээр програм хангамж боловсруулсан.

Ногдол ашгийн хураангуй, дэлгэрэнгүй тайлангийн алдааг засварласан.

Хадгаламжийн дэд системээс ҮЦЭТовчоо үүсгэсэн тайлан үүсэхгүй байсныг

засварласан.

Харилцах банкны тайланд хүлээгдэж буй зарлага байсныг акт үйлдэн залруулсан.

ӨЭБ –н дэд системд тусгаарлалтаас чөлөөлөх гүйлгээний мөнгөн дүнг чөлөөлөхөд

бутархай дүн оруулах боломжтой болгон өөрчлөлт оруулсан.

ДХА –ны албан тоотоор 1995 оны гүйлгээг мэдээллийн санд нөхөн оруулсан.

99-200 дансны гүйлгээний шимтгэлийг 99-3 дансанд өдөр бүр шилжүүлэх гүйлгээ

хийхгүй байхаар програмд өөрчлөлт оруулсан.

Файлаас бэлэн мөнгөний шилжүүлэг хийхэд харилцагчийн нэрийг давхар шалгадаг

болгосон.

Хяналт судалгааны дэд системээс бусад системүүдийн тайлангуудыг архив албан

хэрэг хөтлөлтийн стандартын дагуу 30мм–ийн зайтай байхаар өөрчлөлт оруулав.

Дэд системүүдийн хуулганы байгууллагын хаяг өөрчилсөн.

Дансны валют хоорондын гүйлгээ хийхэд Шаардах эрх хэрэгжүүлэхээр тусгаарласан

ногдол хувийн мөнгийг шалгадаг байхаар програмд өөрчлөлт оруулсан.

Төвлөрлийн судалгааг 1 ХК–иар үүсгэх боломжтой болгон өөрчилсөн.

БДК–ийн мэдээлэл оруулахад лог бичдэг болгож, холбогдох тайлан боловсруулсан.

47

Шинээр нэмэгдсэн болон салбараа татан буулгасан банкуудын мэдээллийг

МБанкнаас ирсэн мэдээллийг үндэслэн тухай бүр шинэчилж байна.

“Зэс эрдэнийн хувь” ХХК-с ирсэн жагсаалтыг мэдээллийн санд оруулан ӨЭБ-н

програм холбож анхан шатны баримтыг шалгах боломжтой нэмэлт өөрчлөлтийг

хийж гүйцэтгэсэн.

Бага дүнтэй гүйлгээний тайлбар мессэжийг хамгийн ихдээ 75 тэмдэгт байхаар

тохируулав.

Төлбөрийн баталгааны сангийн програмд орлого зарлагын гүйлгээ бүртгэдэг

болгосон.

“Эрдэнэс тавантолгой” ХК-н хувьцаа эзэмшсэн талаарх мэдээллийг веб хуудас,

харилцагчийн үлдэгдэл, хуулгад Нийгмийн Халамж Үйлчилгээний Ерөнхий Газраас

ирсэн мэдээллийг үндэслэн тусгасан.

Хадгаламж өмчлөх эрх бүртгэлийн нэгдсэн тайланг эхний байдлаар боловсруулан

ХӨЭБА–нд суулган шалгуулсан.

Интернет үйлчилгээний эрх сунгахад Өмчлөх эрх бүртгэлийн дэд системээр

бүртгэгдэн тайлан гардаг байхаар програмын ажилбар боловсруулсан.

5.2 Нягтлан бодох бүртгэлийн програм хангамжийн боловсруулалт

Компанийн дотоод нөөц бололцоогоор хийж нягтлан бодох бүртгэлийн програм

хангамжийг Захиргаа санхүүгийн алба, Төлбөр тооцоо эрсдэлийн удирдлагын албатай хамтран

Мөнгөн хөрөнгө, Бараа материал, Цалин, Үндсэн хөрөнгийн орлого, зарлага шилжилт

хөдөлгөөнийг бүртгэл хөтлөж, тайлан гаргах боломжтой нийт 35 үндсэн үйлдэл бүхий програм

хангамжийг боловсруулсан.

Програм хангамжийн хөгжүүлэлтийн явцад Захиргаа санхүүгийн алба болон Төлбөр

тооцоо эрсдэлийн удирдлагын албаны ажилтнууд 2012 оны 01 сараас хойшхи бүх гүйлгээг

бүртгэн туршилтын ажлыг амжилттай хийсэн бөгөөд тухай бүр сайжруулан нэмэлт үйлдэл,

модулийг хөгжүүлэн ажиллаж байна.

2013 онд нягтлан бодох бүртгэлийн “SolarSys” програмд хийгдсэн томоохон ажлуудыг

дурдхад:

Санхүүгийн тайлангийн тохиргоог хэрэглэгч хийх боломжтой болгосон.

48

Балансын тайлан, орлого үр дүнгийн тайланг хийж гүйцэтгэн туршилтын ажлыг

эхлүүлсэн.

Програмыг ТТЭУА –д суулгаж өгөн туршилтын ажлыг эхлүүлсэн.

НББ –ийн програмын үндсэн хөрөнгийн орлого, зарлага болон бүртгэлийн

жагсаалтыг үндсэн хөрөнгийн төрөл, хэрэглэгчээр нь гаргасан.

Элэгдлийн эхний үлдэгдлийг оруулсан.

Үндсэн хөрөнгийн дотоод шилжүүлгийн ажилбарыг боловсруулж 2012 оны шилжилт

хөдөлгөөнийг хийж тайлан гаргаж баталгаажуулсан.

Картын тайлан, үндсэн хөрөнгийн орлого, зарлагын тайлан, тооллогын тайлан,

ажилчдын хөрөнгийн бүртгэлийн тайлан зэрэг холбогдох тайлангуудыг боловсруулж

системд холбосон.

Бараа материалын код, эхний үлдэгдэл, шилжилт хөдөлгөөний модулийг

боловсруулсан. Няраваар бараа материалын эхний үлдэгдлийг шивүүлсэн.

Бараа материалын орлого бүртгэн, орлогын баримт хэвлэх боломжтой болгосон.

Календарийн хоногийн зохицуулалтыг системд бүртгэдэг болгосон.

Ажилчдын үндсэн мэдээлэл бүртгэх, үндсэн цалин бүртгэх зэрэг цалингийн үндсэн

модулийг хийж гүйцэтгэсэн.

5.3 Миллениум Ай Ти системтэй холбоотой хийгдсэн ажил

Монголын Хөрөнгийн Бирж, Лондонгийн Хөрөнгийн Биржийн мастер гэрээний дагуу

Т+3 хугацаа бүхий төлбөр тооцооны “Millennium CSD” систем 2012 оны 07 сарын 02 –ны өдөр

манай үйл ажиллагаанд нэвтэрсэн. Системийн сургалтууд 2011 оны 05 сараас эхэлж явагдсан ба

2011 оны 11 сараас жинхэнэ өгөгдөл дээр хийх туршилт эхэлсэн. Систем нэвтрэх хүртэл бүх

ажилчдыг хамарсан нийт 5 удаагийн сургалт, 8 удаагийн туршилт явагдсан.

Энэхүү систем нь дотроо Millennium Exchange, Millennium CSD, Surveillance, Trader

гэсэн дэд системүүдэд хуваагддаг бөгөөд компанид эх код байдаггүй учир шаардлагатай

тохиолдолд “Millennium IT” компанийн мэргэжилтнүүдэд мэдэгдэж засвар өөрчлөлтийг

хийлгэж байна. Мөн системд бэлэн мөнгөний бүртгэл байдаггүй, тайлан судалгаа заагдсан

форматын дагуу бус, банк хоорондын RTGS системд холбогдоогүй тул “E-Clearing House”,

“Millennium CSD” системүүдийг үйл ажиллагаандаа зэрэг ашиглаж байна.

Иймд хуучин системд шинэ системийн өгөгдлийг шилжүүлэх ажлын хүрээнд дараах

мэдээллийг хуучин системд өдөр бүр ажлын 1 өдрийн хоцрогдолтойгоор хөрвүүлж байна.

49

1. Харилцагчийн үлдэгдлийн сан

2. Нээгдсэн дансны мэдээлэл

3. Арилжааны гүйлгээ

4. Арилжааны бус гүйлгээ

5. Харилцагчийн мэдээлэл засварласан болон бусад гүйлгээний лог

6. Тусгаарлагдсан болон чөлөөлөгдсөн гүйлгээний мэдээ

“Millennium CSD” системийн хувьд үнэт цаасны төвлөрсөн хадгаламжид шинээр

харилцагчийн болон оролцогчдын данс нээх, үнэт цаасны шилжүүлгийн гүйлгээ /өв

залгамжлал, бэлэглэл, тендер саналаар г.м/, харилцагчийн мэдээлэлд засвар хийх, төвлөрсөн

хадгаламжийн дансны төлөв өөрчлөх, үнэт цаас тусгаарлах, үүргийн гүйцэтгэл хангуулах, үнэт

цаас шинээр бүртгэх, Т+3 хугацаанд арилжааны төлбөр тооцооны хуваарийн дагуу тайлан

мэдээ гаргах, системийн хэрэглэгчийн эрхийн зохицуулалт зэрэг үйлдлүүд байна.

Хоѐр системээр хийгдэж байгаа ажилбарууд

Д/д Үйл ажиллагаа Millennium

CSD

E-Clearing House

1. Хувьцааны арилжааны төлбөр тооцоо +

2. Үнийн ханшийн эрсдэл, барьцаа хөрөнгийн эрсдэлийн

тооцоолол +

3. Харилцагчийн данс нээх + +

4. Харилцагчийн мэдээлэл засварлах + +

5. Үнэт цаасны шилжүүлэг /Өв залгамжлал, бэлэглэл зэрэг

арилжааны бус гүйлгээ/ + +

6. Үнэт цаас тусгаарлах + +

7. Зээлийн барьцаа /Шимтгэлийг хуучин системээр бодож

байгаа/ + +

8. Шинэ системээс харилцагчийн мэдээлэл, арилжааны

гүйлгээний мэдээлэл, үлдэгдлийн мэдээлэл зэрэг файл

татаж харилцагчийн данс нээх, тухай өдрийн

арилжааны болон арилжааны бус гүйлгээг нөлөөлж

холбогдох тайлан судалгааг гаргах

+

9. Иргэд болон аж ахуйн нэгжүүдийн “Эрдэнэс +

50

тавантолгой” ХК –н хувьцааны бичилт

10. Ногдол ашиг, ногдол хувь тараах +

11. Дансны хураамж тооцох +

12. Арилжааны бус гүйлгээний шимтгэл бодох +

13. Төлбөрийн баталгааны сангийн тооцоолол +

14. Засгийн газрын бондын төлбөр тооцоо +

15. Бэлэн мөнгөний зарлагын гүйлгээ +

16. Хувьцааны арилжааны төлбөр тооцооны гүйлгээ +

2012 оны 12 сард “М ай ти” компанийн багтай хамтран гарч байгаа алдаа, шаардлагатай

засвар өөрчлөлтийн талаар Төрийн Өмчийн Хороо болон “Монголын Хөрөнгийн Бирж” ТӨХК

–ийн удирдлагуудтай хамтран ярилцаж, систем нэвтэрснээс хойш хийгдээгүй, туршилт хийх

явцад шинээр илэрсэн, системд ажиллахад учирч буй хүндрэл зэргийг нягталж үзээд нийт 43

засвар өөрчлөлтийг засуулах жагсаалтыг гаргаж өгсөн. Үүнээс 2013 оны 12 сарын 31–ны

өдрийн байдлаар:

Засвар өөрчлөлт хийгдэж үйл ажиллагаанд нэвтэрсэн 21,

Бичиг, баримт нь ”М ай ти” багаас хүлээгдэж байгаа 17,

Түр хугацаагаар хаалттай байгаа 5 засвар өөрчлөлт байна.

Эдгээр засвар өөрчлөлт, алдааны талаар “М ай ти” компанийн багтай нийт 4 удаагийн

уулзалт хийсэн ба тухай бүр Төрийн Өмчийн Хороо, Санхүүгийн Зохицуулах Хороонд

тайлагнаж байна.

Мөн хэлцэл хийгдсэний дараа төлбөр тооцоо гүйцэтгэх өдрөөс өмнө тухай үнэт цаасны

арилжаалах эрхийг хаасан тохиолдолд хийгдсэн хэлцлүүд “Биелэгдээгүй /Failed/” төлөвт

шилжиж байсан алдааг “М АйТи” багийнханд хэлж засуулсан ба энэ төрлийн алдаа нь дахин

давтагдахгүй гэж мэдэгдсэн.

Мөн 2013 оны 12 сард Төрийн Өмчийн Хорооноос “М АйТи” системтэй холбоотой

үнэлэлт дүгнэлт өгөхТөрийн өмчийн хороо, Санхүүгийн зохицуулах хороо, Монголын

хөрөнгийн бирж, Арилжаа эрхлэгчдийн холбоо, Брокер дилерийн компани, Төлбөр тооцоо

гүйцэтгэх банк болон манай компанийн мэргэжилтнүүдээс бүрдсэн томоохон ажлын хэсэг

гарсан ба уг ажлын хэсэгт албаны менежер, програм хангамжийн ажилтан орж ажилласан.

51

Ажлын хэсгийн гишүүд системийн одоогийн нөхцөл байдалтай танилцахаар Монголын

хөрөнгийн бирж, ҮЦТТТХТөв, “Ард капитал” БДК, “БиДиСек” БДКомпаниудын үйл

ажиллагаатай 1 өдөр газар дээр нь очиж танилцсан.

Мөн ажлын хэсгийн хуралдаанаар ТӨХ, ЛХБ-тэй байгуулсан ажлын Мастер гэрээнд

тусгагдсан төлбөр тооцоо хадгаламжийн үйл ажиллагаатай холбоотой 7 багц 428 функцын

ажилбар, талбаруудын жагсаалтыг МХБ-с гаргуулж манайд хүргүүлсэн. Энэхүү жагсаалттай

манай компанийн мэргэжилтнүүд ажилбар нэг бүрийг системийн түвшинд дахин шалган дараах

байдлаар ангилж ажлын хэсгийн гишүүдэд үр дүнг тайлагнасан.

5.4 Дансны бүртгэлийн сангийн програм боловсруулах /ISO8583/

Монгол банкны Ерөнхийлөгчийн 2009.12.31 –ны 786 тоот тушаалаар батлагдсан “Төлбөр

тооцооны төвийн дунд хугацааны стратеги”–д Төлбөр Тооцооны төв (ТТТ) нь “Харилцагчийн

дансны бүртгэлийн нэгдсэн мэдээллийн сангийн үйлчилгээ”–г нэвтрүүлэхээр тусгасны дагуу

алба нь Монгол банкнаас 2012.07.23 –нд зохион байгуулсан, банк оролцогчидтой хийсэн

уулзалтаас Дансны бүртгэлийн сангийн програм хангамжийг боловсруулан туршилтыг хийсэн

боловч 2012.12.13 болон 2013.02.01–ны ажлын хэсгийн уулзалтуудаас дараах асуудлаар дахин

санал хураалт явуулах талаар тохиролцон програм хангамжийг хөгжүүлэлтийг түр

хойшлуулаад байсан хэдий ч Монгол банкны ҮЦГТөвөөс ирүүлсэн 2013.12.11-ны А-7/1572

тоотын дагуу нэмэлт өөрчлөлт оруулан хамтарсан туршилтийг хийж дууссан.

Мөн 2013.12.19 –ны өдрийн Төлбөр тооцооны үндэсний зөвлөлийн хуралдаанаар дансны

бүртгэлийн сангийн журмын хэлэлцүүлэг хийсэн бөгөөд уг хуралдаанаар дансны бүртгэлийн

санг хэрхэн зохион байгуулах талаар дахин ажлын хэсэг гаргахаар шийдвэрлэгдсэн болно. Уг

шинээр байгуулагдах ажлын хэсгийн зорилго нь:

1. Дансны нэгдсэн сан байгуулах шийдэл тохирох /ISO8583, эсвэл Монгол банк switching–

ийн төв байх эсэх/

2. Аль ч шийдлийг сонгосон хийж гүйцэтгэх хугацааг банкнуудаас албан тоотоор дахин

санал авах болно.

ДҮГНЭЛТ

52

2013 оны байдлаар үндсэн үйл ажиллагааны орлого 972,931.7 мян.төг, үйл ажиллагааны

бус орлого 1,456,754.6 мян.төг нийт 2,429,686.3 мян.төгрөгийн орлоготой ажилласан бөгөөд

төсөвлөсөн дүнтэй харьцуулахад 149.4%-ийн гүйцэтгэлтэй буюу орлогын төлөвлөгөөг 49.4 %-

иар давуулан биелүүлсэн байна. Нийт орлогын 19.2 % нь төлбөр тооцооны үйл ажиллагааны

орлого, 20.7 % нь хадгаламжийн үйл ажиллагааны орлого, 60.1 % нь бусад орлого эзэлж байна.

Зардлын хувьд 2013 оны байдлаар 1,154,448.1 мян.төгрөгийн зардалтай ажиллахаар

төсөвлөж, гүйцэтгэлээр 1,015,861.4 мян.төг-ийн зардалтай ажилласан. Нийт зардлын 47.7%-ийг

цалин хөлсний зардал, 3.3%-ийг ашиглалтын зардал, 3.5%-ийг удирдлагын зардал, 12.3%-ийг

албан томилолт, арга хэмжээний зардал, 1.6%-ийг шуудан холбоо хэвлэлийн зардал, 3.3%-ийг

сургалт сурталчилгааны зардал, 1.0% -ийг шатахуун, тээврийн хэрэгсэл ашиглалтын зардал,

1.4%-ийг хангамжийн материалын зардал, 1.3%-ийг бусад зардал, 13.3%-ийг элэгдлийн зардал,

7.4%-ийг СЗХ-ны зохицуулалтын үйлчилгээний хөлс, 1.9%-ийг үл хөдлөх хөрөнгийн татварын

зардал, 1.8%-ийг мэдээлэл дамжуулах сувагчлалын түрээс болон стратусын үйлчилгээний

зардал тус тус эзэлж байна.

2013 онд манай компани доорхи гол гол ажлуудыг хийж гүйцэтгэсэн. Үүнд:

ЦААШИД ХЭРЭГЖҮҮЛЭХ АЖЛУУД БОЛОН САНАЛУУД

Дээрхи ажлын гүйцэтгэлд үндэслэн 2013 оны байдлаар хийсэн ажлын гүйцэтгэлд

тулгуурлан 2014 онд дараах ажлуудад анхаарал хандуулан ажиллана. Үүнд:

1. Хадгаламж, өмчлөх эрх бүртгэлийн үйлчилгээний шимтгэлийг өөрчилж, орлогыг

нэмэгдүүлэхтал дээр судалгаа хийх, хаалттай компани бүртэглийн эрх зүйн орчинг

бүрдүүлж бүртгэлийн ажлыг эхлүүлэх

2. Кастодианы үйл ажиллагааны бэлтгэл ажлыг хангах, 2014 оны ажлын төлөвлөгөөний

дагуу хийгдэх ажлуудыг цаг хугацаанд нь гүйцэтгэхэд анхаарч ажиллана

3. “ҮЦТТТХТ” ХХК нь Эрсдэлийн Удирдлагын Багийн үйл ажиллагааг идэвхижүүлэн

компанид учирч болох эрсдлийг судалж, эрсдлийг бууруулах болон урьдчилан

сэргийлэх ажлыг эрчимжүүлж, төлөвлөгөөний гүйцэтгэлд анхаарч ажиллах

4. Шинэ хууль батлагдсантай холбогдуулан СЗХ-ны ажлын хэсэгт орж ажиллана

53

5. Хадгаламжийн үйлчилгээний хөлсийг шинэчлэн тогтоох, ISIN дугаар олгож

дугаарлахтай холбогдуулж ISIN дугаар олгох журам болон хаалттай компанийн

бүртгэлийн журам, үйл ажиллагаанд мөрдөгдөж буй холбогдох журмуудыг “Үнэт

цаасны зах зээлийн тухай” шинэчилсэн найруулгын хүрээнд СЗХ-оор батлуулах ажилд

холбогдох байгууллагатай хамтран ажиллана

6. Хаалттай ХК болон хаалттай ХХК-н бүртгэлтэй холбоотой програм хангамжид орох

өөрчлөлтийг хийх

7. Няглан бодох бүртгэлийн програм хамгамжийг нэвтрүүлэх гэх мэт.

Documents

“ҮЦТТТХТ” ТӨХХК ИЙН 2013 ОНЫ ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ … · “Үнэт цаас төлбөр тооцоо, төвлөрсөн хадгаламжийн