Upload
others
View
2
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
23
ผลและวิจารณผลการศึกษา
จากการศึกษาความหลากหลายของชนิดและการนําไปใชประโยชนของเห็ดปา ในพื้นที่สวนปาทองผาภูมิ จังหวัดกาญจนบุรี โดยทําการสํารวจ 3 บริเวณดวยกันคือ สวนปาบริเวณหมูบานบานไร บานไรปาและบานทามะเดื่อ ซ่ึงจากการทําการศึกษาเก็บตัวอยางเหด็ปาในสวนปาธรรมชาติเก็บไดจํานวน 25 ตัวอยาง จําแนกได 15 สกุล แสดงดังตารางที่ 2 ตารางที่ 2 ความหลากหลายของเห็ดปาท่ีพบในพื้นท่ีสวนปาทองผาภูมิ จังหวัดกาญจนบุรี
ชนิดท่ีพบ
ลําดับท่ี
ชื่อสามัญ (Common name)
ชื่อทองถิ่น (Local name)
วงศ (Family)
สกุล (Genus)
ชนิด (Species)
1 ปะการังเหลือง ราปะการัง Dacrymycetace
ae Calocera Calocera viscose
2 เห็ดรางแห เห็ดรางแห Phallaceae Dictyophora Dictyophora
duplicate
3 เห็ดประทดัจนี ประทัดจีน Hygrophoraceae Hygrocybe Hygrocybe firma
4 Xylaria
Xylaria Xylariaceae Xylaria Unknown
5 Xylaria Xylaria Xylariaceae Xylaria Unknown
6 Xylaria Xylaria Xylariaceae Xylaria Unknown
7 Xylaria Xylaria Xylariaceae Xylaria Xylaria hypoxylon
24
ตารางที่ 2 (ตอ)
ชนิดท่ีพบ
ลําดับท่ี
ชื่อสามัญ (Common name)
ชื่อทองถิ่น (Local name)
วงศ (Family)
สกุล (Genus)
ชนิด (Species)
8 ราลูกฝุน
ราลูกฝุน
Lycoperdaceae
Lycoperdon
Lycoperdon pyriformae
9 เห็ดสม เห็ดสม Pluteaceae Pluteus Unknown 10
ราหิ้ง
ราหิ้ง
Polyporaceae
Polyporus
Polyporus luberaster
11 ราหิ้ง ราหิ้ง Polyporaceae Polyporus Polyporus xanthopus
12 ราหิ้ง ราหิ้ง Polyporaceae Polyporus Polyporus picipes
13 ราหิ้ง ราหิ้ง Polyporaceae Polyporus Unknown 14 ราหิ้ง ราหิ้ง Polyporaceae Lenzites Unknown 15
เห็ดปะการัง
เห็ดปะการัง
Clavulinaceae
Ramaria
Unknown
16 เห็ดคอปรินัส คอปรินัส Coprinaceae Coprinus Coprinus disseminatus
17 เห็ดชงโค เห็ดชงโค Russulaceae Lactarius Unknown
18 ระโงกเหลือง ระโงกเหลือง
Amanitaceae Amanita Unknown
19 ระโงกขาว ระโงกขาว Amanitaceae Amanita Amanita vaginata
25
ตารางที่ 2 (ตอ)
ชนิดท่ีพบ
ลําดับท่ี
ชื่อสามัญ (Common
name)
ชื่อทองถิ่น (Local name)
วงศ (Family)
สกุล (Genus)
ชนิด (Species)
20 เห็ดหหูน ู เห็ดหหูน ู Auriculariaceae Auricularia Auricularia polytricha
21 เห็ดนางรม เห็ดนางรม Pleurotaceae Pleurotus Pleurotus
ostreatus.
23 เห็ดนางรม เห็ดนางรม Pleurotaceae Pleurotus Unknown
24 เห็ดโคน
เห็ดโคน Tricholomataceae
Termitomyces
Unknown
25 เห็ดโคนขาวตอก เห็ดโคนขาวตอก
Tricholomataceae
Termitomyces Unknown
26
ประเทศไทยมสีภาพภูมิอากาศเหมาะสมตอการเจริญเติบโตของเห็ดในสภาพธรรมชาติ ซ่ึงเห็ดเหลานี้บางชนิดสามารถนํามาประกอบอาหารรับประทานได เปนแหลงอาหารที่มีคุณคาทางโภชนาการคอนขางสูง มีทั้งโปรตีน คารโบไฮเดรต วิตามิน และเกลือแร อีกทั้งยังมไีขมันในระดบัต่ํา รสชาติดีชวยเพิ่มรสชาติใหแกอาหารเชน เห็ดหอม บางชนิดมีรสหวานอรอยเชน เห็ดโคน มีสารอาหารชดเชยสารอาหารที่มีในเนื้อสัตว นม หรือไข โดยมีปริมาณโปรตีนในดอกเห็ดสดรอยละ 3-6 ซ่ึงสูงกวาผักสดโดยทั่วไป อีกทั้งยังมกีรดอะมิโนทีจ่ําเปนคอนขางครบถวนและเหด็แตละชนดิจะมีระดับของสารอาหารแตกตางกันไป (สุนันทและคณะ, 2529) และยังมีอีกหลายชนิดทีนยิมนํามารับประทาน เห็ดนอกจากจะบริโภคเปนอาหารแลวยงัมีบางชนิดมสีรรพคุณใชเปนยารักษาโรคได เชน เห็ดจกิหรือตีนตุกแก มีสรรพคุณในการขับถายพยาธิตัวตืด ซ่ึงจากการศึกษาความหลากหลายของเห็ดปาในธรรมชาติคร้ังนี้พบเหด็กินได 8 ชนิด และเห็ดที่มีสรรพคุณเปนยา 2 ชนิด ดังแสดงในตารางที่ 3
27
ตารางที่ 3 สรุปชนดิของเห็ดกินไดท่ีพบในพื้นท่ีสวนปาทองผาภูมิ จังหวัดกาญจนบุรี
ชนิดท่ีพบ
ลําดับท่ี ชื่อสามัญ
(Common name) วงศ
(Family) สกุล
(Genus) ชนิด
(Species)
การนํามาใชประโยชน
1 ระโงกเหลือง Amanitaceae Amanita Amanita hemibapha
อาหาร
2 ระโงกขาว Amanitaceae Amanita A. vaginata อาหาร
3 เห็ดหหูน ู Auriculariaceae Auricularia Auricularia polytricha
อาหาร
4 เห็ดนางรม Pleurotaceae Pleurotus Pleurotus spp.
อาหาร
5 เห็ดโคน Tricholomataceae Termitomyces striatus อาหาร
6 ราหิ้ง Polyporaceae Polyporus Polyporus luberaster
อาหาร
7 เห็ดนางรม Pleurotaceae Pleurotus Unknown อาหาร
9 10
เห็ดชงโค เห็ดรางแห
Russulaceae Phallaceae
Lactarius Dictyophora
Unknown Dictyophora duplicate
ยา ยา
28
ลักษณะของเห็ดปาแตละชนิดที่พบ
ภาพที ่5 เห็ดปะการัง ช่ือสามัญ ปะการังเหลือง ช่ือทองถ่ิน ราปะการัง วงศ Dacrymycetaceae
สกุล Calocera ชนิด Calocera viscose
ลักษณะ หมวกดอกมีสีเหลืองสด ผิวหมวกดอกมีลักษณะเรียบเปนมัน ขอบหมวกดอกมีลักษณะหนา สวนใหญแตกกิ่งเปนงามออกเปนสองงามยาว มีลักษณะเปนตนสูงประมาณ 3 เซนติเมตร พบขึ้นตามทอนไม กิ่งไมผุพัง แหลงอางอิง: เห็ดและราขนาดใหญในประเทศไทย (เกษม, 2537)
29
ภาพที่ 6 เห็ดรางแห ช่ือสามัญ เห็ดรางแห ช่ือทองถ่ิน เห็ดรางแห วงศ Phallaceae
สกุล Dictyophora ชนิด Dictyophora duplicate
ลักษณะ หมวกดอกมีลักษณะคลายระฆังคว่ํา ผิวหมวกดอกมีลักษณะขรุขระไมเรียบ ที่สวนปลายเปนรางแหเกิดติดกับปลายกานยื่นออกมาทางดานลางของหมวกเปนรางแห (indusium) หอยกางคลุมรอบลาํตน กานดอกเห็ดมีสีขาว สูงประมาณ 4-5 เซนติเมตร มักพบขึ้นเปนดอกเดี่ยวๆ แหลงอางอิง: เห็ดและราขนาดใหญในประเทศไทย (เกษม, 2537)
30
ภาพที่ 7 เห็ดประทัดจีน
ช่ือสามัญ เห็ดประทัดจีน ช่ือทองถ่ิน เห็ดประทัดจีน วงศ Hygrophoraceae
สกุล Hygrocybe ชนิด Hygrocybe firma
ลักษณะ หมวกดอกมีลักษณะเปนรูปครึ่งวงกลม มีสีแดงเลือดขอบดอกไมเรียบ ใตดอกมีลักษณะเปนครีบ พบขึ้นเปนกลุมบริเวณใตโคนไผ แหลงอางอิง: เห็ดและราขนาดใหญในประเทศไทย (เกษม, 2537)
31
ภาพที่ 8 Xylaria
ช่ือสามัญ Xylaria ช่ือทองถ่ิน Xylaria วงศ Xylariaceae
สกุล Xylaria ชนิด Xylaria hypoxylon
ลักษณะ มีลักษณะโครงสรางเปนทรงกระบอกเรียวยาว มีสีเทาปนดํา มีผงสีขาวปกคลุมผิวโดยรอบ พบขึ้นเปนกลุม 3-4 ตน แหลงอางอิง: เห็ดและราขนาดใหญในประเทศไทย (เกษม, 2537)
32
ภาพที่ 9 Xylaria
ช่ือสามัญ Xylaria ช่ือทองถ่ิน Xylaria วงศ Xylariaceae
สกุล Xylaria ลักษณะ มีลักษณะโครงสรางเปนทรงกระบอก สีเทาออน พบขึ้นเปนกลุมใตตนไมไมมีหมวกดอก ลําตนสูงประมาณ 2-3 เซนติเมตร แหลงอางอิง: เห็ดและราขนาดใหญในประเทศไทย (เกษม, 2537)
33
ภาพที่ 10 Xylaria
ช่ือสามัญ Xylaria ช่ือทองถ่ิน Xylaria วงศ Xylariaceae
สกุล Xylaria ลักษณะ มีลักษณะโครงสรางเปนทรงกระบอกยาว สีน้ําตาลแกเกือบดํา พบขึ้นเดี่ยวๆ บนพื้นดินใตตนไมใหญบริเวณที่มีใบไมรวงหลน ลําตนสูงประมาณ 10-15 เซนติเมตร แหลงอางอิง: เห็ดและราขนาดใหญในประเทศไทย (เกษม, 2537)
34
ภาพที่ 11 Xylaria
ช่ือสามัญ Xylaria ช่ือทองถ่ิน Xylaria วงศ Xylariaceae
สกุล Xylaria ชนิด Xylaria hypoxylon
ลักษณะ มีลักษณะโครงสรางเปนทรงกระบอก มีสีเทาปนดํา มีผงสีขาวปกคลุมผิวโดยรอบ พบขึ้นบนกิ่งไมเปนกลุม แหลงอางอิง: เห็ดและราขนาดใหญในประเทศไทย (เกษม, 2537)
35
ภาพที่ 12 ราลูกฝุน
ช่ือสามัญ ราลูกฝุน ช่ือทองถ่ิน ราลูกฝุน วงศ Lycoperdaceae
สกุล Lycoperdon ชนิด Lycoperdon pyriformae
ลักษณะ
ดอกเห็ดเปนกอนกลมสีขาวมีเสนผานศูนยกลางขนาด 2-5 เซนติเมตร ผิวดานนอกคอนขางเรียบ มีฐานรองรับเปนโคนใหญ ผิวดานบนนูน พบขึ้นเปนกลุมบนดิน มีเศษใบไมที่มีความชื้นปกคลุม รับประทานได แหลงอางอิง: เห็ดและราขนาดใหญในประเทศไทย (เกษม, 2537)
36
ภาพที่ 13 เห็ดสม
ช่ือสามัญ เห็ดสม ช่ือทองถ่ิน เห็ดสม วงศ Pluteaceae
สกุล Pluteus ชนิด Pluteus aurantiorugosus
ลักษณะ
ดอกเห็ดโคงลงมีเสนผานศูนยกลางขนาด 4-5 เซนติเมตร มีสีแดงอมสม ผิวเปนมันวาว เนื้อออนนุม ใตดอกเห็ดมีครีบสีขาว พบขึ้นเปนกลุมบนดินที่มีความชื้น รับประทานได แหลงอางอิง: เห็ดและราขนาดใหญในประเทศไทย (เกษม, 2537)
37
ภาพที่ 14 ราหิ้ง
ช่ือสามัญ ราหิ้ง ช่ือทองถ่ิน ราหิ้ง วงศ Polyporaceae
สกุล Polyporus ชนิด Polyporus luberaster
ลักษณะ
โครงสรางมีลักษณะเหนียวแข็ง สวนปลายมีหลายแฉก บริเวณขอบเปนลอนแบนแผขยาย มีความกวาง 4-5 เซนติเมตร ผิวเรียบ มีสีขาว สวนกานเปนรูปทรงกระบอกสั้น พบขึ้นตามทอนไมที่ผุพัง มีรายงานวารับประทานได แหลงอางอิง: เห็ดและราขนาดใหญในประเทศไทย (เกษม, 2537)
38
ภาพที่ 15 ราหิ้ง
ช่ือสามัญ ราหิ้ง ช่ือทองถ่ิน ราหิ้ง วงศ Polyporaceae
สกุล Polyporus ชนิด Polyporus xanthopus
ลักษณะ โครงสรางมีลักษณะเปนถวยปากกวางแบบมีกาน สวนบนมีลักษณะลึกลงคลายกรวยปากกวางมีเสนผานศูนยกลางประมาณ 2-3 เซนติเมตร มีสีเหลืองปนน้ําตาล บริเวณขอบเปนลอนหยักไมเรียบ ไมมีครีบ โคนกานจะแบนยึดติดกับทอนไม ไมแนะนําใหรับประทาน แหลงอางอิง: เห็ดและราขนาดใหญในประเทศไทย (เกษม, 2537)
39
ภาพที่ 16 ราหิ้ง ช่ือสามัญ ราหิ้ง ช่ือทองถ่ิน ราหิ้ง วงศ Polyporaceae
สกุล Polyporus ชนิด Polyporus picipes
ลักษณะ โครงสรางมีลักษณะคลายกรวยแข็งสีน้ําตาล ดานบนผิวเรียบบาง เกิดซอนกันหลายชั้น สวนตรงกลางลึกลง ขอบเปนลอน บางเปนแฉก พบขึ้นบนพื้นดินที่ช้ืนมีเศษใบไมปกคลุม ไมแนะนําใหรับประทาน แหลงอางอิง: เห็ดและราขนาดใหญในประเทศไทย (เกษม, 2537)
40
ภาพที่ 17 ราหิ้ง ช่ือสามัญ ราหิ้ง ช่ือทองถ่ิน ราหิ้ง วงศ Polyporaceae
สกุล Polyporus ลักษณะ โครงสรางมีลักษณะเปนกรวย ตรงกลางลึกลงไปมีเสนผานศูนยกลางประมาณ 0.5-1 เซนติเมตร มีสีขาว พบขึ้นบนเศษกิ่งไมที่ตายแลว ไมแนะนําใหรับประทาน แหลงอางอิง: เห็ดและราขนาดใหญในประเทศไทย (เกษม, 2537)
41
ภาพที่ 18 ราหิ้ง
ช่ือสามัญ ราหิ้ง ช่ือทองถ่ิน ราหิ้ง วงศ Polyporaceae
สกุล Lenzites ชนิด Lenzites betulina
ลักษณะ โครงสรางมีลักษณะแข็ง สีเหลืองอมสมบริเวณขอบมีคล่ืนเปนลอน ไมมีกาน พบขึ้นตามตนไม รับประทานไมได แหลงอางอิง: เห็ดและราขนาดใหญในประเทศไทย (เกษม, 2537)
42
ภาพที่ 19 เห็ดปะการัง ช่ือสามัญ เห็ดปะการัง ช่ือทองถ่ิน เห็ดปะการัง วงศ Clavulinaceae
สกุล Ramariaceae ชนิด Ramaria spp.
ลักษณะ โครงสรางมีการแตกกิ่งกาน สวนปลายเปนสองงาม เรียวทูมีสีน้ําตาลและสวนปลายมีสีเหลืองออน สวนตนดานลางจะใหญและอวบ ไมแนะนําใหรับประทาน แหลงอางอิง: เห็ดและราขนาดใหญในประเทศไทย (เกษม, 2537)
43
ภาพที่ 20 เห็ดคอปรินัส
ช่ือสามัญ เห็ดคอปรินัส ช่ือทองถ่ิน เห็ดคอปรินัส วงศ Coprinaceae
สกุล Coprinus ชนิด Coprinus disseminatus
ลักษณะ ดอกเห็ดมีสีน้ําตาลปนเทา ใตดอกเห็ดมีครีบ พบเจริญเปนกลุมบนดินที่มีใบไมทับถม กานดอกมีสีน้ําตาล รับประทานไมได แหลงอางอิง: เห็ดและราขนาดใหญในประเทศไทย (เกษม, 2537)
44
ภาพที่ 21 เห็ดชงโค
ช่ือสามัญ เห็ดชงโค ช่ือทองถ่ิน เห็ดชงโค วงศ Russulaceae
สกุล Lactarius ชนิด Lactarius sordinar
ลักษณะ ดอกเห็ดลักษณะรูปรางโคง ผิวเรียบ มีสีขาวปนเทา มีลักษณะออนนุมเสนผาศูนยกลาง 5-10 เซนติเมตร ใตดอกเห็ดมีลักษณะเปนครีบ กานดอกมีสีขาวปนเทา เห็ดชงโคสามารถนําไปแกงได และยังมีคุณสมบัติเปนยาสมุนไพรยับยั้งเนื้องอกและตอตานแบคทีเรีย แหลงอางอิง: 57 เห็ดเปนยาแหงปาอีสาน (วินัย และดร. อุษา, 2548)
45
ภาพที่ 22 เห็ดระโงกเหลือง
ช่ือสามัญ เห็ดระโงกเหลือง ช่ือทองถ่ิน เห็ดระโงกเหลือง วงศ Amanitaceae
สกุล Amanita ชนิด Amanita hemibapha
ลักษณะ หมวกดอกมีสีเหลืองอมสม ผิวหมวกดอกมีลักษณะเรียบเนียนขอบหมวดอกตูมโคง มีครีบใตหมวกดอก กานดอกมีสีเหลืองออน ผิวกานดอกเรียบ พบขึ้นเปนกลุมบนพื้นดินที่มีความชื้น รับประทานได แหลงอางอิง: เห็ดไทย 2547 (ดีพรอม ไชยวงศเกียรติ, 2547)
46
ภาพที่ 23 เห็ดระโงกขาว ช่ือสามัญ เห็ดระโงกขาว ช่ือทองถ่ิน เห็ดระโงกขาว วงศ Amanitaceae
สกุล Amanita ชนิด Amanita vaginata
ลักษณะ หมวกดอกมีสีขาวนวลผิวหมวกดอกมีลักษณะเรียบขอบหมวกดอกเรียบและหยัก ครีบหมวกดอกมีสีอมเทา กานดอกมีสีขาวนวล แหลงอางอิง: เห็ดไทย 2547 (ดีพรอม ไชยวงศเกียรติ, 2547)
47
ภาพที่ 24 เห็ดหูหนู ช่ือสามัญ เห็ดหูหนู ช่ือทองถ่ิน เห็ดหูหนู วงศ Auriculariaceae
สกุล Auricularia ชนิด Auricularia polytricha
ลักษณะ มีโครงสรางเปนแผนนุม เหนียวยืดหยุน เปนแผนหนามีสีน้ําตาลเขมปนแดง ผิวขรุขระ ไมมีกาน เจริญเติบโตบนตนไม รับประทานได แหลงอางอิง: เห็ดและราขนาดใหญในประเทศไทย (เกษม, 2537)
48
ภาพที่ 25 เห็ดนางรม
ช่ือสามัญ เห็ดนางรม ช่ือทองถ่ิน เห็ดนางรม วงศ Pleurotaceae
สกุล Pleurotus . ลักษณะ ดอกเปนสีขาวออนนุม บาง รูปคลายพัด เสนผานศูนยกลางประมาณ 4-8 เซนติเมตร ใตดอกมีครีบไมมีกานดอก พบเรียงตัวกันหนาแนน เจริญตามกิ่งไมเปลือกไม รับประทานได แหลงอางอิง: เห็ดและราขนาดใหญในประเทศไทย (เกษม, 2537)
49
ภาพที่ 26 เห็ดนางรม ช่ือสามัญ เห็ดนางรม ช่ือทองถ่ิน เห็ดนางรม วงศ Pleurotaceae
สกุล Pleurotus ชนิด Pleurotus spp.
ลักษณะ ดอกมีสีขาว กางออกมีเสนผานศูนยกลางประมาณ 8-10 เซนติเมตร ผิวหมวดอกเรียบ ใตหมวกดอกมีครีบ กานดอกเปนทรงกระบอกสีขาว พบขึ้นบริเวณทีมีเศษซากใบไมปกคลุมอยู รับประทานได แหลงอางองิ: เห็ดและราขนาดใหญในประเทศไทย (เกษม, 2537)
50
ภาพที่ 27 เห็ดนางรม ช่ือสามัญ เห็ดนางรม ช่ือทองถ่ิน เห็ดนางรม วงศ Pleurotaceae
สกุล Pleurotus ลักษณะ ดอกมีขนาดเล็กสีขาว เสนผานศูนยกลางประมาณ 2-3 เซนติเมตร ไมมีกานดอก พบเจริญขึ้นเปนกลุมบนเปลือกตนไมที่มีชีวิต ไมมีรายงานวารับประทานได แหลงอางอิง: เห็ดเมืองไทย (อนงค, 2535)
51
ภาพที่ 28 เห็ดโคน ช่ือสามัญ เห็ดโคน ช่ือทองถ่ินเห็ดโคน อันดับ Agaricales
วงศ Tricholomataceae สกุล Termitomyces
ลักษณะ หมวกดอกมีสีน้ําตาลออน เรียบ มีลักษณะโคงนูนมีครีบใตหมวกดอก มีกานดอก พบขึ้นเปน ดอกเดี่ยวๆ ตามพื้นดินจอมปลวกที่มีความชื้นมีเศษใบไมทับถม แหลงอางอิง: เห็ดเมืองไทย (อนงค, 2535)
52
ภาพที่ 29 เห็ดโคนขาวตอก ช่ือสามัญ เห็ดโคนขาวตอก ช่ือทองถ่ินเห็ดโคนขาวตอก อันดับ Agaricales
วงศ Tricholomataceae สกุล Termitomyces
ลักษณะ หมวกดอกมีขนาดเล็กผิวเรียบ มีสีขาว ขอบไมเรียบ ครีบใตหมวกดอกมีสีขาว พบขึ้นเปนกลุมบนดินจอมปลวกที่มีความชื้นมีเศษซากใบไมทับถม แหลงอางอิง: เห็ดเมืองไทย (อนงค, 2535)