AP 2 Aralin 19

Embed Size (px)

Citation preview

Slide 1

Mga Pamana ng Sinaunang Asyano Sa Daigdig1mariajessallandicho1Pamana ng Kanlurang Asya2mariajessallandichoMesopotamia- umusbong ang kauna-unahang kabihasnan sa Kanlurang Asya, ang Sumer.3mariajessallandichoSumer- umusbong ang ilan sa mga bagay na masasabing mahalaga sa mga bagay na masasabing ambag ng mga sinaunang asyano sa daigdig.4mariajessallandichoZiggurat- nagsisilbing tahanan at templo ng patron ng isang lungsod.Sumerian ang mga kauna-unahang taong nakaimbento ng isang sistematikong paraan ng pagsulat sa buong daigdig. Ito angcuneiform.5mariajessallandichoCuneiform- ibig sabihin ay hugis sensel owedge-shaped.Sa kasalukuyangpanahon, ito naman ay nag bigay daan sa pag-usbong ng iba pang mgamodelo ng pagsulat.-pinag-aaralan sa mga paaralang tinatawag naedubba.6mariajessallandichoEdubba- piling-pili lamang ang pangkat ng mga kabataang lalaki ang nakakapasok dito. Kadalasan,ang mga mag-aaral dito ay anak ng mayayamang tao at makapangyarihang pinuno saSumer.7mariajessallandichoBehistun Rock

8mariajessallandichoNatuklasan ni Henry Rawlinson noong 1847.Ito ay nagbigay daan upang mabasa ng mga siyentista ang mga naiwang luwad sa lapida ng mga taga Mesopotamia. Nasabing lapida ng bato ay natagpuan sa matandang rutang caravan sa pagitan ng Babylon at Ectabana.Ito pang mga mahalagang bagay na nilikha at natuklasan ng mga unang tao sa Mesopotamia. 9mariajessallandichoGulong na sa kontemporatyong panahon ay lubhang mahalaga sa aspekto ng transportasyon.10mariajessallandicho Layag ang ginagamit upang makapaglakbay ang ilang sasakyang pangdagat gamit ang malakas na hangin.11mariajessallandichoKasangkapang pang araro isa ring mahalagang kontribusyon. Nagpapadali sa mga paraan ng pagtatanim ng tao lalo pa't ang araro ay hinihila ng mga hayop.Orasang Tubig(water clock)12mariajessallandichoKalendaryong may 12 buwan na nakabatay sa siklo ng buwan.13mariajessallandichoPaggamit ng mga prinsipyong nauukol sa geometry.Pagbibilang sa pamamagitan ng 60 o sexagesimal system.Astrology- kabilang ang paggamit ng 12 zodiac sign o horoscope.14mariajessallandichoPaggawa ng mga kauna-unahang mapa (cartography)15mariajessallandichoGinagamit ang tanso sa mga kagamitan at sandata.16mariajessallandichoUr Nammu- inakda ang kauna-unahang batas na naisulat sa daigdig. Nag hari sa lungsod-estado ngUr sa Mesopotamia noong 2100 B.C.E.Gilgamesh ang ngalan sa Hari ng lungsod-estadong Uruk. Siya ang nagtaglay ng katangiangtao at Maladiyos.17mariajessallandichoEpic of Gilgamesh sa larangan ng literatura, itinuring bilang kauna-unahang akda pampanitikan sa buongdaigdig. Ukol sa pakikipagsapalaran ni Gilgamesh, kahanga-hangang nagawa atpagpupunyaging makamtan angimmortality. Isa sa kabanata ay nagsasalaysay ukol sanaganap na matinding pagbaha o The Great Flood sa Bible.18mariajessallandichoSargon Ia. Mula sa hilagang bahagi ng Mesopotamia sa lugar ngAkkad.b. Binuo ang pinakaunang imperyo sa daigdig matapos masakop ang mga lungsod-estado saMesopotamia noong 23,500 B.C.E.1.)Tinagurian niya itongAkkadian.nanatili pa rin ang paggamit ngcuneiformsa pagsulat ng kanilang wika.19mariajessallandichoHammurabia. Nagpatupad ng batas na sa lahat ng kanyang nasasakupan sa panahon ng pamamayani ngBabylon sa Mesopotamia.b. ang batas na kanyang nilikha ay isang napakahalagang ambag.1.)Naglalaman ng kabuuang 282 batas na nauukol sa mga paksang sibil, kriminal, atpangkalakalan.20mariajessallandicho2.)Ito diumano ay isang Batas ng Hustisya na naglalayong ipaliwanag at pangalagaanang karapatang pang tao.Pagbagsak ng kabihasnang Mesopotamia, ang iba't-ibang mga kabihasnang umusbong sa bahagi ng Mediterranean ay nagkaroon din ng kani-kanilang mga ambag sa daigdig.21mariajessallandichoHittitea. Pinakamahalagang tuklas ang paggamit ng bakal na mas matibay kung ihahambing satanso.1.) MgaLydianang gumagamit ng mga salapi sa pakikipag kalakalan.22mariajessallandichoPhoeniciana. Nakapaglinang ng isang makabagong paraan ng pagsulat na mas kilala bilang phoneticalphabet1.)Ang konsepto ng alpabeto sa kasalukuyang panahon ay halaw sa sistemang ito.23mariajessallandichoPamana ng Silangang Asya24mariajessallandichoMga Kaisipan at Pilosopiya ng mga Tsino25mariajessallandicho-Kongfuzi (Confucius)26mariajessallandicho-Mengzi (Mencuis)27mariajessallandicho-Lauzi (Lao Tzu)28mariajessallandicho-Xunzi (Hsun Tzu)29mariajessallandichoConfucius at Mencuis ang humubog ngConfucianism.Laozi kinikilalang tagapagtatag ngTaoism.Xunzi pinaunlad ang pilosopiyangLegalism.Tinalakay sa mga nakaraang aralin ang pilosopiya atkaisipan nito na naimpluwensya sa Silangang Asya.Dinastiyang Shang May dalawang mahahalagang bagay ang pinasimulan.a. Pagkakaroon ng isang sistema ng pagsulat.b. Paggamit ng tanso sa metalurhiya (bronze matallurgy)30mariajessallandichoDinastiyang Chin Sapilitang ipinagawa ni Emperor Chin Huang Ti sa isang milyong katao ang malakingbahagi ngGreat Wall of China.31mariajessallandicho a.Ito'y nagsilbing pananggalang mula sa mga tribung nomadikong mula saHilagang China.b. May haba na 2,414 km.c. Mula sa Yellow sea hanggang sa kanlurang bahagi ng China.d. Ito ay nagsisilbing simbolo ng kabihasnang China.e. Sa katimugang bahagi naninirahan ang mga sibilisadongn tao.f. Sa hilaga ang mga nominikadong barbaro.Dinastiyang Han Naghatid ng mahahalagang ambag sa kabihasnang Tsino.a. Paggamit ng papel at porselana.b. Piaigting ngSilk Roadng kalakalan sa pagitan ng China at Europa.32mariajessallandichoSilko Seda Mahalagang produktong nagmumula sa Asya patungong Mediterranean.a. sa loob ng 2,000 taon, ang paraan ng paggawa ay pinanatiling isang lihimng mga Tsino sa ibang tao.b. Mula sa China ay ang produktong seda ay dumaraan sa India, Persia at ssilangang lalawigan ng Roman Empire.Mahahalagang Imbensyon at Tuklas1.)Nagkaroon ang mga Tsino ng akspeto sa agham at teknolohiya.2.)Nagkaroon ng pagtatala ukol sa bituin, mga planeta, mga kometa,sunspotateclipse.3.)Nagkaroon ng kalendaryo at mgastar map.4.)Natuklasan ang prinsipyo ukol samagnetic compasspara makapag turo ng direksyon.5.)Seismograph6.)Praktikal na likha: Wheelbarrow, Millwheel, Water clock, Sundial.33mariajessallandichoAcupunture1.) Isang mahalagang kontribusyon ng mga Tsino sa kasalukuyang panahon.2.) Ginagamitan ng karayom upang itusok sa balat ng tao.3.) Naiibsan ang sakit at napapagaling ang karamdaman sa pamamagitan ngtamang pagtusok.Gunpowder1.) Isa sa pinakamahalagang kontribusyon ng sinaunang Tsino sa daigdig.2.) Para sa mga firework at pagkakaroon ngCivil Service Examination.Panahon ng Tang Panahon ng mga makatang Tsino.Halimbawa:1.)Li Po34mariajessallandichoPo Chu-i35mariajessallandichoTu Fu36mariajessallandichoBlock Printing1.) Ginagamit sa panahon ng Tang.2.) Ang bagong kaisipan at mga akda ay mas naipapaabot sa maraming tao.3.) Kauna-unahang aklat na inilimbag sa daigdig ay lumabas noong 868 C.EIba pang Kontribusyong Tsino- Chopsticks37mariajessallandichoAbbacus , payong, pamaypay. Saranggola,38mariajessallandichoFeng Shui1.) Tinatawag dinggeomancy.2.) Pinaniniwalang nagmula sa mga Tsino.3.) Ukol sa tamang balanse ng Yin at Yang upang makapagdulot ngmagandang hinaharap sa sinuman.IChing at Bing Fa(Art of War) Dalawa sa mahahalaga at sinaunang aklat na pamana ng mga Tsino.I Ching1.) I nangangahulugang pagbabago.2.) Ching ay aklat.3.) Aklat ng Pagbabago4.) Nagbibigay ng perspektibong pilosopikal ukol sa iba't-ibang bagay atsitwasyon sa buhay ng tao.Bing Fa(Art of War)1.) Kaunaunahang aklat ukol sa estratehiyang militar.2.) Isinulat ni Sun 2i noong 510 B.C.E.Ang impluwensya ng kabihasnang Tsino ay mababanaag din sa mga kabihasnang umusbong sa Japan at Korea.Japan Ilan sa mga paraan ng mga Hapones sa daigdig ay :- Cha-no-yu (tea ceremony)- Bonsai-Ikebana (flower arranging)- Landscaping- Origami (paper folding)Genji Monogatari(The Tale of Genji)- Isinulat ni Lady Murasaki Shikibu.- Unang nobela sa daigdig- Isinulat noong 1001 C.E- Isinulat sa panahon ng Heian sa Japan.Makura-no-soshi(Pillow Book)- Isinulat ni Lady Sei Shonagon noong 1000 C.E- Akda mula sa Japan.- Ininulat sa panahon ng Heian sa Japan.Haiku Tulang ambag ng Japan sa larangan ng panitikan.39mariajessallandichoNohat Halimbawa ng teatrong umusbong sa Japan noong panahon ng Ashikaga.40mariajessallandichoBushido Naglalaman ng mga alintuntuning dapat sundin ng isang samurai..41mariajessallandichoSamurai Nararapat na magkaroon ng disiplina, atself controlsa anumang oras.42mariajessallandichoPamana ng Timog Silangang AsyaVedas-Isang koleksyon ng mga dalit pangdigma, matalinong pahayag, mga kanta at kwento-Masasaksihan ang mga kaganapan sa buhay ng mga Aryan43mariajessallandichoRig- Veda-Naglalaman ng mahigit isang libong mga dalit, mga panalangin at mga awitin44mariajessallandichoMahabharata-The Great Story-Binubuo ng isandaang libong taludtod at naglalalman ng mga kaisipang Hindu45mariajessallandichoRamayanan-Ramas Way-Patungkol sa buhay ni Rama, Sita at Lakshmana-Nag laban ng turong hindu46mariajessallandichoPanchatantra-Akdangpampanitikan-Ang mga hayop ang pangunahing tauhan47mariajessallandichoSanskrit-Pinag-ugatan ng Wikang Indo- European-Pinakapino at hinahanggang wika sa buong daigdig48mariajessallandichoHalimbawa:-Astadhayi ni Panini-Patanjli ni MahabhasyaTakshashila-Isang malaking pamantasan-Matatagpuan sa hilagang kanlurang sa India49mariajessallandichoItinuturo-Wika-Gramatika-Pilosopiya-Medesina-Surgery-Pamamana-Musika-Sayaw50mariajessallandichomariajessallandicho51Mga Guro-Kautilya-Panini-Jivak-Vishu Sharma

mariajessallandicho52Ayurveda-Isa ring mahalagang konseptong panggamot-Hango sa salitang ayu o buhsy at veda o agham-Layunin na magkaroon ng maayos na kalusuganmariajessallandicho53Indian-Unang taong nagsagawa ng computation, caesarean section, at cranial Surgery Sa kasaysayan.Geometry-Hango sa salitang Indian na gyaamitio pagsukat sa mundoTrigonometry-Hango sa salitang Indian na trilonmiti o pagsukat sa mga anyong tatsulokPi-May halaga na 3.1416 ayon kay AryabhattaZero-Hango sa salitang Aditi o infinite at kham o zeromariajessallandicho54Mga Mahalagang kontribusyon:-Astronomy-Physics-Chemistry-Metallurgy-Architecture-Civil engineering-Ship building-NavigationNavigation-Hango sa salitang sanskirt na navigathIstrakturang hango sa tradisyong India-Angkow wat sa Cambodia-Borobudor sa Indonesia55mariajessallandicho-Bodhisattuas sa Afghanistan56mariajessallandicho-Khajuraho at Taj Mahal57mariajessallandicho4 na relihiyon nag-ugat sa india-Hinduism-Buddhism-Sikhism-Jainism58mariajessallandicho