1

สวนท ๑ ขอมลพนฐานของพนทโครงการ

๑. สภาพทวไปของหมบานประวตหมบาน

หมบานนำาคบ หมท 4 ตำาบลบานยาง อำาเภอวดโบสถ จงหวดพษณโลก ตามกาลทปยา ตายาย ไดเลาขานกนมาวาบานนำาคบนกอนจะ–เปนหมบาน เดมมนายพรานบญเขามาลาสตวปาในพนท และตงชอหมบานชอวา พรานพบ ตอมาเหนชอนไมเปนมงคล ฟงแลวไมไพเราะจงเรยกใหมวา บานนำาคบ เปนหมบานทอดมสมบรณ มผลไมของปาครบมแหลงนำาตนมาก นายพรานบญผนจงไดยายครอบครวเขาอยประกอบอาชพทำานา ทำาไร และ–เรยกชอบานนำาคบจนถงปจจบน

2

แผนทหมบาน และแผนทตำาบล

ทตง

บานนำาคบ หมท 4 ตำาบลบานยาง อำาเภอวดโบสถ จงหวดพษณโลก เปนหมบานหนงใน 11 หมบานของตำาบลบานยาง อำาเภอวดโบสถ จงหวดพษณโลก ตงอยหางอำาเภอวดโบสถ ประมาณ 7 กโลเมตร ใชเวลาเดนทางจากหมบานถงอำาเภอประมาณ 15 นาท หางจากจงหวดพษณโลก ประมาณ 37 กโลเมตร เดนทางจากหมบานถงจงหวดประมาณ 40 นาท

หมท 1 บานนาขามหมท 2 บานปาคายหมท 3 บานนำาหกหมท 4 บานนำาคบหมท 5 บานพรมมาสหมท 6 บานทาเสดาะ

แผนทสงเขปตำาบลบานยาง

3

ลกษณะภมประเทศ พนท 76,828.73 ไร มลกษณะ เปนทราบสงสลบสลบเชงเขา

ทราบหบเขา ประชากรอาศยอยรวมกนเปนกลมและกระจายทวทงหมบาน ดนมลกษณะเปนดนรวนเหมาะแกการทำาไร

อาณาเขตของหมบาน ทศเหนอ ตดตอกบ หมท ๕ ตำาบลทางาม อำาเภอวดโบสถ ทศใต ตดตอกบ หมท ๖ ตำาบลทางาม อำาเภอ

วดโบสถ ทศตะวนออก ตดตอกบ หมท ๑๖ ตำาบลดอนทอง อำาเภอ

เมองพษณโลก ทศตะวนออก ตดตอกบ หมท ๕ ตำาบลบานยาง อำาเภอ

วดโบสถ

4

ประชากรและครวเรอนจำานวนครวเรอน (ตามขอมล จปฐ. ป ๒๕๕๘) จำานวน ๑๘๒ ครวเรอน

- ประชากรชาย จำานวน ๓๒๔ คน ประชากรหญง จำานวน ๓๓๕ คน รวมทงหมด ๖๕๙ คน

- จำานวนผสงอายจำานวน ๙๖ คนผพการ จำานวน ๔ คน

- ผดอยโอกาส จำานวน - คน ผยากจน จำานวน - คน

การศกษาไมไดเรยนหนงสอ ๘ คน ประถมศกษา ๓๘๑ คนมธยมศกษา ๒๐๙ คน อนปรญญา ๒๐ คน ปรญญาตร ๑๕ คน สงกวาปรญญาตร - คน

การประกอบอาชพ

5

ประชากรสวนใหญประกอบอาชพหลก คอ การทำาไร จำานวน ๑๐๔ ครวเรอน อตราคาจางแรงงานในหมบาน วนละ ๓๐๐ บาท ประชากรมรายไดเฉลย ๘๖,๒๓๔ บาท/คน/ป(ขอมล จปฐ. ป ๒๕๕๘) โดยแยกเปนดานตางๆ ดงนการประกอบอาชพภาคเกษตร

ทำาไร ๑๐ 4 ครวเรอน ทำานา ๗๘ ครวเรอน ทำาสวน ๒ ครวเรอน เลยงสตว ๔๑ ครวเรอน ประมง ๑ ครวเรอน

นอกภาคเกษตร คาขาย ๙ ครวเรอน รบจาง 1 ๑๗ ครวเรอน รบราชการ ๑๕ ครวเรอน วางงาน - ครวเรอน ไปประกอบอาชพทอน ๓๐ ครวเรอน

สรป : ประชากรสวนใหญ ประกอบอาชพหลก คอทำาไร ทำานา และ–รบจาง อตราคาจางรายวนประมาณ 300 บาท/วน

สภาพทางสงคมและการปกครอง

1. นายไร คงสน ตำาแหนง ผใหญบานทอย 109 หมท 4 ต.บานยาง อ.วดโบสถ จ.พษณโลก

2. นางสาวงามศร อนวงค ตำาแหนง ผชวยผใหญบานทอย ๗๓ หมท 4 ต.บานยาง อ.วดโบสถ จ.พษณโลก

3. นางประกอบ ธปคำา ตำาแหนง ผชวยผใหญบานทอย 111 หมท 4 ต.บานยาง อ.วดโบสถ จ.พษณโลก

4. นายสมบต เขยวสน ตำาแหนง ผชวยผใหญบาน

6

ทอย หมท 4 ต.บานยาง อ.วดโบสถ จ.พษณโลก5. นายประยทธ คงสนธ ตำาแหนง สมาชกองคการบรหารสวนตำาบล

ทอย 61 หมท 4 ต.บานยาง อ.วดโบสถ จ.พษณโลก6. นายอครชย คำามมา ตำาแหนง สมาชกองคการบรหารสวนตำาบล

ทอย 87 หมท 4 ต.บานยาง อ.วดโบสถ จ.พษณโลก7. นางประกอบ ธปคำา ตำาแหนง อาสาพฒนาชมชน

ทอย 111 หมท 4 ต.บานยาง อ.วดโบสถ จ.พษณโลก8. นายบญลอ แกวมณ ตำาแหนง อาสาพฒนาชมชน

ทอย 85 หมท 4 ต.บานยาง อ.วดโบสถ จ.พษณโลก9. นายประยท คงสนธ ตำาแหนง อาสาพฒนาชมชน

ทอย 61 หมท 4 ต.บานยาง อ.วดโบสถ จ.พษณโลก10. นางละมย กนจ ตำาแหนงอาสาพฒนาชมชน

ทอย หมท 4 ต.บานยาง อ.วดโบสถ จ.พษณโลก11. นางจำาอวด จนทรศรทอง ตำาแหนง อาสาสมคร อมส.

ทอย 152/1 หมท 4 ต.บานยาง อ.วดโบสถ จ.พษณโลก12. นาย คาง เขยวสนตำาแหนงอาสาสมคร อปพร.

ทอย หมท 4 ต.บานยาง อ.วดโบสถ จ.พษณโลก13. นายไร คงสน ตำาแหนง อาสาสมคร อปพร.ก.

ทอย 109 หมท 4 ต.บานยาง อ.วดโบสถ จ.พษณโลก14. นายบญเลศ นกนาค ตำาแหนง อาสาสมคร อสม.

ทอย หมท 4 ต.บานยาง อ.วดโบสถ จ.พษณโลก15. นายสวง คำามมา ตำาแหนง อาสาสมคร อส.ก.

ทอย 168/1 หมท 4 ต.บานยาง อ.วดโบสถ จ.พษณโลก16. จาสบเอกบญสง สดใจ ตำาแหนง รองนายกองคการบรหาร

สวนตำาบลทอย หมท 4 ต.บานยาง อ.วดโบสถ จ.พษณโลก

สถานทสำาคญในหมทบาน

7

โรงเรยน ๑ แหง วด/มสยด/โบสถคาธอลก ๑ แหง

ตลาด - แหง ศนยพฒนาเดกเลก - แหง

โรงพยาบาล/สถานอนามย ๑ แหง สถานวทย/หอกระจายขาว 1 แหง

สนามกฬา - แหง แหลงทองเทยว/บรการ- แหง ศาลากลางบาน/หองสมด/ศนยการเรยนรชมชน ๑ แหง

โรงงานอตสาหกรรม - แหง สมาคม/มลนธ - แหง รานคา/รานอาหาร 4 แหง สวนสาธารณะ/สนามเดกเลน ๑ แหง สถานตำารวจชมชน - แหง อน ๆ (ระบ).................................. - แหง

ขอมลการคมนาคม / สาธารณปโภค การเดนทางเขาชมชน ถนนลาดยาง 1 เสน ระยะทาง 4,000

เมตร ถนนลกรก 7 เสน ระยะทาง

2,000 เมตร ถนนคอนกรต 1 เสน ระยะทาง

200 เมตร หางจากอำาเภอวดโบสถ 21 กโลเมตร หางจาก อบต.หนลาด

4 กโลเมตร

8

สาธารณปโภค มประปาภมภาคประปาหมบาน 1 แหง โทรศพทสาธารณะ - แหง

แหลงนำา บอนำาตน 34 แหง บอนำาสาธารณะ - แหง คลอง 2 แหง ลำาหวย 1 แหง อนๆ(ระบ).............

ทรพยากรธรรมชาต (อธบายลกษณะ การใชประโยชนและความสำาคญ)-ดน ไดแก ดนรวนปนทราย-แหลงนำา ไดแกฝายนำาคลองนาบน และคลองปกตาคอ-ปาชมชน ไดแก ปาบนเขานำาคบ มวงตามาก-สตวปา ไดแก ไกปา แย นก กระจอน กระรอก ตระกรวด-พชพรรณ/สมนไพร ไดแก นำายาชางเยน วานลางจด วานหางจระเข

มะกรด-พนทสาธารณะ ไดแก บงทงบานยาง มพนทจำานวน 219 ไร

ศลปวฒนธรรม / ประเพณทสำาคญ / ภมปญญาทองถน - ประเพณรดนำาดำาหวผสงอาย - ประเพณเขาพรรษา- ประเพณสงกรานต- ประเพณออกพรรษา- พธเทศนมหาชาต- ประเพณแหนาค- ประเพณแตงงาน

สถานททองเทยวและบรการ

9

ศนยสาธารณสขมลฐานชมชน( ศสมช.)ไวบรการ ดานสขภาพเปนศนยเรยนรชมชน

ทำาเนยบปราชญชาวบานผมความร / ภมปญญาทองถนดานตางๆในชมชน

ผมความสามารถดานแพทยแผนไทย1. นายจง อยตาล ทอย 254 หมท 4 ตำาบลบานยาง มความ

สามารถพเศษดานพนตาแดงดานงานฝมอดานตางๆ เชน ชางไม ชางปน ชางแกะ ชางหตถกรรม จกสาน ทอผา เปนตน ไดแก

1)นายกหลาบ ธปคำา ทอย 33 หมท 4 ต.บานยาง มความสามารถดาน ชางไม

2)นายกลา สระทองพม ทอย 257 หมท 4 ต.บานยาง มความสามารถดานชางปน รบเหมาทำาบานทวไป

3)นางมนนก โพธเกด ทอย ๑๕๖ หมท ๔ ต.บานยาง มความสามารถดานจกสาน

ผมความสามารถดานการเกษตรเชน การเพราะปลก ขยายพนธ การปรบใชเทคโนโลย ไดแก

1.นายกลา นอยเลก ทอย 181 หมท 4 ต.บานยาง มความสามารถดาน ไรนาสวนผสม

2.นายสวง คำามมา ทอย 168/1 หมท 4 ต.บานยาง มความสามารถดานเกษตรผสมผสาน

10

ผมความสามารถดานการถนอมอาหาร ไดแก1.นางกลอยใจ มนคง ทอย 177 หมท 4 ต.บานยาง มความ

สามารถดาน การทำากลวยอบเนย2.นางจำาอวด จนทรศรทอง ทอย 152/1 หมท 4 ต.บานยาง มความ

สามารถดาน การทำาแกง และพรกแกง3.นางจรญ เขยวศลป ทอย ๕๐/๑ หมท ๔ ต.บานยาง มความ

สามารถดานทำานำาพรก4.นางนกเลก สนนาค ทอย ๑๘๔ หมท ๔ ต.บานยาง มความสามารถ

ดานทำาแปงขาวหมาก5.นางไฉน จนทรตม ทอย ๑ หมท ๔ ต.บานยาง มความ

สามารถดานทำากลวยฉาบผมความสามารถดานความเชอโหราศาสตร ไสยศาสตร ไดแก

1.หลวงตามอม ทอย วดนำาคบ หมท 4 ต.บานยาง มความสามารถดานโหราศาสตร

ผมความสามารถดานบรหารการจดการกลม ไดแก1.นายไร คงสน ทอย 109 หมท 4 ต.บานยาง มความสามารถดาน

ประธานกองทนหมบาน2. นายสวง คำามมา ทอย 168/1 หมท 4 ต.บานยาง มความ

สามารถดานประธานประปาหมบาน

๒. การวเคราะหและประเมนสถานะทนชมชนของบานนำาคบ หมท ๔ ตำาบลบานยาง

๑. ทนมนษย ไดแก 1. ความร ความชำานาญ / อาชพ2. สขภาพ3. การศกษา4. ผนำา / เสยสละ5. ปราชญชาวบาน

11

๒. ทนสงคม ไดแก1. วฒนธรรมประเพณ2. วนสงกรานต3. กจกรรมวนพอ แม–4. วนสำาคญทางศาสนา / ทำาบญทกวนพระ5. ความรวมมอ6. ความเอออาทร / ชวยเหลอ

๓. ทนการเงน ไดแก1. กองทนหมบานและชมชนเมอง / หน2. โครงการแกไขปญหาความยากจน3. กลมออมทรพยเพอการผลต4. กลมเลยงโค / สกร (งบ อบต.สนบสนน)5. กองทนปย (งบกรมฯ / สตร)6. กลมอาชพทำานำาพรก แปงขาวหมาก7. ฌาปนกจ

๔. ทนธรรมชาต ไดแก ๑. ถำาคางคาว / ถำาพระ ๒. นำาตกนาคราช / ลำาธาร / วงหนลาด / วงปน ๓. กอนหนเสยงทาย / กอนหนดกดำาบรรพ / รอยพระบาท รอยพระหตถ ๔. ฝายกนนำา ๕. ตานำาธรรมชาต บญตาม “ ” (มวงตามาก) ๖. เขานำาคบ ๗. ปาธรรมชาต๕. ทนกายภาพ ไดแก

๑. ถนน๒. ไฟฟา๓. นำาประปา

12

๔. วด๕. โรงเรยน๖. ศาลา SML / รานคาชมชน๗. คม ๕ คม๘. ลานตากผลผลต๙. ศนยเรยนร

สวนท ๒ สภาพปญหาของชมชน

ปญหาทสำาคญและเรงดวน แยกเปนดาน ดงน1) ดานการพฒนาแหลงนำา

๑.๑ นำาสำาหรบใชในการอปโภค บรโภค และการเกษตรไมเพยงพอตลอดทงป (ขาดแคลนในฤดแลง)

ทมาของปญหา 1. การเปลยนแปลงของสภาพภมอากาศ และสงแวดลอม โดยในฤดฝน ฝนไมตกตามฤดกาล ตกนอย ทงชวง ไมกระจายสมำาเสมอ ทำาใหมนำาเกบกกในแหลงนำานอย

2. ขาดการบรหารจดการนำาทด3. ขาดระบบประปาทด

๒) ดานการเกษตร๒.๑ ขาดแคลนนำาในการเกษตร ทำาใหผลผลตตกตำา

13

ทมาของปญหา 1. การเปลยนแปลงของสภาพภมอากาศ และสงแวดลอม โดยในฤดฝน ฝนไมตกตามฤดกาล ตกนอย ทงชวง ไมกระจายสมำาเสมอ ทำาใหมนำาเกบกกในแหลงนำานอยนำาในแหลงนำาไมเพยงพอตอการเกษตร

๓) ดานการคมนาคม การสอสาร๓.๑ ปญหาดานการสอสาร สญญาณโทรศพทไมเสถยร ไมมสญญาณ

ทำาใหบางครงตดตอประสานงานกนไมสะดวกเทาทควรทมาของปญหา เปนหมบานทอยไกลสญญาณโทรศพท

สวนท ๓ ผลการดำาเนนงาน กระบวนการ / ขนตอน / วธการการพฒนาหมบาน

๑.ขนตอน/กระบวนการดำาเนนงานตามโครงการ

14

1. จงหวดคดเลอกหมบานเปาหมายในพนทโครงการอนเนองมาจากพระราชดำาร จำานวน ๑ หมบาน

(เงอนไขคอเปนหมบานเปาหมายทไดดำาเนนการในกจกรรมสงเสรมการเรยนรทนชมชนและพฒนากลมอาชพตามแนวพระราชดำารปงบประมาณ พ.ศ.๒๕๕๘)

2. อำาเภอแจงแผนการจดเวทประชาคมการเรยนรใหจงหวดทราบ 3. อำาเภอจดประชาคมหมบานเปาหมาย เพอคดเลอกผนำาชมชน กลม

องคกร เขารวมกจกรรม จำานวน ๓๐ คน

4. อำาเภอดำาเนนการจดเวทประชาคม ฝกอบรมใหความร โดยดำาเนนการดงนภาคการอบรมใหความร จำานวน ๒ วน วนท ๒๖ และวนท ๒๙ พฤศจกายน ๒๕๕๘ มประเดนการอบรมดงน1) ทบทวน วเคราะหเรองทนชมชนตามแนวพระราชดำาร องค

ความรโครงการอนเนองมาจาก พระราชดำาร การจดสวสดการชมชนและพฒนากลมอาชพปทผานมา2)สรางความร ความเขาใจ เรยนรแนวคดและทฤษฎการพฒนาอน

เนองมาจากพระราชดำาร หลกการทรงงาน หลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง ลกษณะโครงการอนเนองมาจากพระราชดำาร

3) ศกษาสภาพความเปลยนแปลงทางสงคม เศรษฐกจ และสงแวดลอม ทมผลกระทบตอการดำาเนนโครงการเพอรบการเปลยนแปลง

15

4)จดทำาแผนการดำาเนนกจกรรมโดยนอมนำาแนวคดและทฤษฎผลการพฒนาอนเนองมาจากพระราชดำารแตละเรองมาปรบประยกตแกไขปญหาในหมบาน

ภาคการศกษาดงานประสบการณการพฒนาทนชมชนตามแนวคดและทฤษฎการพฒนาอนเนองมาจากพระราชดำาร - ศกษาดงานศนยศกษาการพฒนาเขาหนซอนอนเนองมาจากพระ

ราชดำาร จงหวดฉะเชงเทรา จำานวน ๒ วน มวนท ๒๗ ๒๘ –พฤศจกายน ๒๕๕๘

16

5. จดทำาแผนพฒนาหมบานทนชมชนตามแนวพระราชดำาร

17

แผนปฏบตการตามโครงการสงเสรมและแลกเปลยนเรยนรเรองทนชมชนตามแนวพระราชดำาร

บานนำาคบ หมท ๔ ตำาบลบานยาง อำาเภอวดโบสถ

ท แผนงาน/โครงการ ระยะเวลา สถานทดำาเนนการ

๑ ฐานการเรยนรปยชวภาพ - ปยฮอรโมนพช- ปยหมก- สารไลแมลง

ธ.ค.๕๘ – ม.ค.๕๙

ศนยเรยนรชมชน

๒ ซออปกรณในการทำานำาพรก (ใบมดบดพรก)

ธ.ค.๕๘ ศนยเรยนรชมชน

๓ ฐานการเรยนรการปลกพชผกสวนครว - ปลกมะนาวในวงบอ- ปรบภมทศนศนยเรยนร

ธ.ค.๕๘ – ม.ค.๕๙

ศนยเรยนรชมชน

๔ ฐานการเรยนรพชสมนไพร (ภกนหมาก วานสาวหลง ดปล ลางจด กานพล ชะพล วานหางจระเข)

ธ.ค.๕๘ – ม.ค.๕๙

ศนยเรยนรชมชน

๕ ปลกกลวยไข ปลกกลวยหอม

ธ.ค.๕๘ – ม.ค.๕๙

ศนยเรยนรชมชน

18

๖. คดเลอกกจกรรมตามแผน และจดทำาโครงการเพอเสนอขออนมตดำาเนนกจกรรม ตามวงเงน

๓๑,๗๐๐ บาท

แผนงานทไดรบการคดเลอกจากเวทประชาคมท แผนงาน/โครงการ ระยะเวลา สถานทดำาเนน

การงบประมาณ

๑ ฐานการเรยนรปยชวภาพ - ปยฮอรโมนพช- ปยหมก- สารไลแมลง

ธ.ค.๕๘ – ม.ค.๕๙

ศนยเรยนรชมชน

๑๒,๑๒๕ บาท

๒ ซออปกรณในการทำานำาพรก (ใบมดบดพรก)

ธ.ค.๕๘ ศนยเรยนรชมชน

๒,๖๐๐ บาท

๓ ฐานการเรยนรการปลกพชผกสวนครว - ปลกมะนาวในวงบอ- ปรบภมทศนศนยเรยนร

ธ.ค.๕๘ – ม.ค.๕๙

ศนยเรยนรชมชน

๑๑,๒๘๕ บาท

๔ ฐานการเรยนรพชสมนไพร (ภกนหมาก วานสาวหลง ดปล ลางจด กานพล ชะพล วานหางจระเข)

ธ.ค.๕๘ – ม.ค.๕๙

ศนยเรยนรชมชน

๑,๒๙๐ บาท

๗. อำาเภอดำาเนนการตามโครงการทไดรบการอนมต

19

๒. ผลการดำาเนนโครงการ/กจกรรมทนชมชน เปนกลไกสำาคญในกระบวนการสรางชมชนใหเขมแขง

ทำาใหเกดการพฒนาชมชนครอบคลมในหลายมตทงดานเศรษฐกจ ดานสงคม ดานประชาธปไตย ดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมตลอดจนดานวฒนธรรมวถการดำารงชวตของคนในชมชนซงเปนรากฐานในการพฒนาชมชนใหเขมแขงอยางยงยน

ทนชมชน หมายถง สรรพสงใดๆกตามทมอยในชมชนทงทเกดขนเองตามธรรมชาตและเกดขนจากฝมอหรอมนสมองภมปญญาทมมลคา หรอคณคาของมนษยไดแกทรพยากรธรรมชาต/สงแวดลอม คน วฒนธรรมประเพณ หรอปจจยบรการดานโครงสรางพนฐานตางๆ รวมถง เงน ทเปนปจจยทางเศรษฐศาสตรทมมลคาตอการดำาเนนวถชวตของคนในสงคมปจจบน

ทนชมชนในบานนำาคบ ม.๔ ประกอบดวย๑. ทนมนษย ในหมบานนำาคบ มดงน

๑.๑ ผนำา / กลมองคกรในชมชน

ปลกมะนาวในวงบอซเมนต

การเรยนรการทำาปยชวภาพ

20

๑.๒ ปราชญชาวบาน / ภมปญญาชาวบาน ดงน ๑) ผมความสามารถดานแพทยแผนไทย ไดแก

- นายจง อยตาล ทอย 254 หมท 4 ตำาบลบานยาง มความสามารถพเศษดานพนตาแดง

๒) ดานงานฝมอดานตางๆ เชน ชางไม ชางป น ชางแกะ ชางหตถกรรม จกสาน ทอผา ไดแก

- นายกหลาบ ธปคำา ทอย 33 หมท 4 ต.บานยาง มความสามารถดาน ชางไม

- นายกลา สระทองพม ทอย 257 หมท 4 ต.บานยาง มความสามารถดานชางปน

รบเหมาทำาบานทวไป๓) ผมความสามารถดานการเกษตรเชน การเพราะปลก

ขยายพนธ การปรบใชเทคโนโลย ไดแก- นายกลา นอยเลก ทอย 181 หมท 4 ต.บานยาง ม

ความสามารถดานไรนาสวนผสม- นายสวง คำามมา ทอย 168/1 หมท 4 ต.บานยาง ม

ความสามารถดานเกษตรผสมผสาน

๔) ผมความสามารถดานการถนอมอาหาร ไดแก- นางกลอยใจ มนคง ทอย 177 หมท 4 ต.บานยาง ม

ความสามารถดาน การทำากลวยอบเนย- นางจำาอวด จนทรศรทอง ทอย 152/1 หมท 4

ต.บานยาง มความสามารถดาน การทำาแกง และพรกแกง

- นางจรญ เขยวศลป ทอย ๕๐/๑ หมท ๔ ต.บานยาง มความสามารถดานทำานำาพรก

- นางนกเลก สนนาค ทอย ๑๘๔ หมท ๔ ต.บานยาง มความสามารถดาน

21

ทำาแปงขาวหมาก-นางไฉน จนทรตม ทอย ๑ หมท ๔ ต.บานยาง ม

ความสามารถดานทำากลวยฉาบ

๕) ผมความสามารถดานความเชอโหราศาสตร ไสยศาสตร ไดแก

- หลวงตามอม ทอย วดนำาคบ หมท 4 ต.บานยาง มความสามารถดาน

โหราศาสตร๖) ผมความสามารถดานบรหารการจดการกลม ไดแก

- นายไร คงสน ทอย 109 หมท 4 ต.บานยาง มความสามารถดาน ประธาน

กองทนหมบาน-นายสวง คำามมา ทอย 168/1 หมท 4 ต.บานยาง ม

ความสามารถดานประธานประปาหมบานการใชประโยชนจากทนมนษยของบานนำาคบ ในสวนของผนำา

เนองจากผนำาของกลมมความรความสามารถทงเปนปราชญชาวบาน และเปนผกวางขวางในชมชน มความรความสามารถ มความตงใจและทมเทใหกบการทำางาน ดำาเนนกจกรรมเพอขบเคลอนงานรวมกบชมชน และองคการตางๆทอยในชมชน

คนในชมชน การมสวนรวมของคนในชมชน เปดโอกาสใหทกคนในชมชนมสวนรวมคดรวมทำา สรางความรสกเปนเจาของรวมกน โดยทคนในชมชนเขามารบรปญหารวมกน รวมแสดงความคดเหนและเสนอแนวทางการแกไขปญหารวมกน

๒. ทนสงคม คอ ทรพยากรทางสงคมทหมบานใชเพอการดำารงชพรวมทงความไวเนอเชอใจการยอมรบซงกนและกนในชมชน กลมองคกรเครอขายภาคประชาชน ความเชอถอศรทธา ตลอดจนวฒนธรรมทสบทอดมายาวนาน

22

ทนสงคมในบานนำาคบ มดงน วฒนธรรมประเพณ ตางๆ ทสบทอดกนมาอยางยาวนาน เชน การทำาบญกลางบาน การเลยงพอป การสวดมนตขามป งานฉลากภตร งานกฐน เทศนมหาชาต งานประเพณสงกรานต รดนำาดำาหว ทำาบญทกวนพระ วนสำาคญทางพระพทธศาสนาตางๆ ฯลฯ

การใชประโยชนจากทนทางสงคมของบานนำาคบ วฒนธรรม ประเพณตางๆทสบทอดกนมาอยางยาวนาน เชน ประเพณสงกรานต รดนำาดำาหวผสงอาย การทำาบญกลางบาน การเลยงพอป เปนตน ประเพณตางๆเหลาน เปนตวเชอมประสานใหคนในหมบานไดพบปะพดคยกน สรางความสมพนธกน ทำาใหเกดการแลกเปลยนเรยนรกนภายในหมบาน และละแวกใกลเคยง เกดการสบสานตอความร วฒนธรรมของชมชนไดรบการสบสานตอๆกนไป เชนผนำาในหมบานนำาความรไปเผยแพรแกคนอนๆ โดยการบอกเลาขานและปฏบตใหเปนแบบอยาง เพอใหความรแพรกระจายไปในวงกวาง มไดจำากดอยในเฉพาะหมบาน

๓. ทนกายภาพ คอสงทมนษยไดสรางขนเพออำานวยความสะดวกตอการดำาเนนชวต หรอเปนปจจยพนฐานในการผลตทสนบสนนการดำารงชพของประชาชนไดแก การคมนาคมขนสงระบบไฟฟา ประปา ระบบพลงงาน การสอสารโทรคมนาคม โบราณวตถ โบราณสถาน หรอสงปลกสรางตางๆ

ทนกายภาพ ในบานนำาคบ มดงน โครงสรางพนฐาน เชน ถนน ไฟฟา ประปา สถานทสำาคญ/อาคารตางๆ เชน วด โรงเรยน ศนยเรยนร ศาลา SML รานคาชมชน ลานตากผลผลต

๔. ทนธรรมชาต คอ ทรพยากรธรรมชาตสงแวดลอมตางๆ ทเปนตวกำาหนดศกยภาพในการดำารงชวตและการประกอบอาชพของประชาชนในชมชนไดแกแหลงนำาธรรมชาต ปาไม ดน นำา ภเขา แรธาตพลงงาน เปนตน

ทนธรรมชาต ในบานนำาคบ มดงน ถำาคางคาว ถำาพระ นำาตกนาคราช ลำาธาร วงหนลาด วงปน กอนหนเสยงทาย กอนหนดกดำาบรรพ รอยพระบาท รอยพระหตถ ฝายกนนำา ตานำาธรรมชาต

23

“บญตาม ” (มวงตามาก) เขานำาคบ ปาธรรมชาตการใชประโยชนจากทนธรรมชาตของของบานนำาคบ

ทรพยากรธรรมชาตของบานนำาคบเปนแหลงทมความหลากหลายทางชวภาพ และอดมสมบรณดวยทรพยากรธรรมชาตทหลอเลยงชมชน ทงยงเปนแหลงเรยนรแกนกเรยน นกศกษาและเยาวชน เปนการกระจายความรและสรางชอเสยงใหกบหมบานนำาคบ

๕. ทนการเงน คอ ทรพยากรทเปนตวเงน รวมถงโอกาสทางการเงนทประชาชนใชเพอการดำารงชพ ไดแก ทนทางการเงนทมาจากการออม ทเปนเงนสด เงนฝาก และทนทมาจากรายไดอนๆ เชน คาตอบแทนทไดจากรฐและเงนกองทนตางๆ

ทนการเงน ในบานนำาคบ มดงน กองทนหมบานและชมชนเมอง / หน โครงการแกไขปญหาความยากจน กลมออมทรพยเพอการผลต กลมเลยงโค / สกร (งบ อบต.สนบสนน) กองทนปย (งบกรมฯ / สตร) ฌาปนกจสงเคราะห กลมอาชพทำานำาพรก แปงขาวหมาก

การใชประโยชนจากทนการเงนของบานนำาคบ บานนำาคบมแหลงกองทนทหลากหลาย เชน กองทนหมบาน , โครงการ กข.คจ. , กลมออมทรพยเพอการผลต กลมตางๆเหลานเปนแหลงทนทใหคนในชมชนใชในการประกอบอาชพ พฒนาอาชพ สรางงาน สรางรายได ใหกบคนในชมชน และไวใชจายในยามเดอดรอน

นอกจากนยงมกลมอาชพทำานำาพรก แปงขาวหมาก เปนกลมทสรางรายไดใหกบคนในชมชนรวมไปถงเพมรายไดใหกบคนในชมชน

บานนำาคบยงไดนอมนำาเอาองคความรตามพระราชดำาร ๖ มต มาใชในการพฒนาหมบานหลกการองคความร ๖ มต ของพระบาทสมเดจพระเจาอยหวคอองคความรดานนำา ดน เกษตร พลงงานทดแทน ปา และสงแวดลอม

มตท ๑ นำา การปองกนและแกไขปญหาตงแตตนนำาไปจนถงปลายนำา ทางหมบานไดมการพฒนาแหลงนำา และกกเกบนำาไวใช เชน การ

24

สรางฝายแมวบนคลองบญตาม(มวงตามาก) จำานวน ๑๕ ฝาย เพอเกบนำาไวใชในการอปโภค บรโภคตางๆ และสรางฝายกงถาวร (Check Dam) จำานวน ๑ แหง

มตท ๒ ดน การปองกนและแกไขปญหาในเรองของสภาพดน ซงเปนปจจยทสำาคญในการทำาการเกษตร ทางหมบานไดมการปลกหญาแฝกเพอการอนรกษดนและนำา ปองกนการพงทลายของดน และเพอปรบปรงสภาพดนทเสอมโทรม

มตท ๓ เกษตร ทางหมบานไดนอมนำาเอาหลกเกษตรทฤษฎใหมของพระบาทสมเดจพระเจาอยหวมาใชใหเกดประโยชนสงสดในพนท

มตท ๔ พลงงานทดแทน การปรบใชพลงงานใหเหมาะสมกบชมชนเปนพลงงานทางเลอกทชมชนสามารถพงตนเองได ทางหมบานมแนวคดทจะลดการใชเชอเพลงแกสหงตม (LPG) ซงมราคาสง โดยหนมาใชแกสชวภาพซงทำามาจากมลสตว ซงขณะนอยในขนตอนตดตอ ประสานงหนวยงานทเกยวของเขามาตดตงให

มตท ๕ ปา ทางหมบานมการรณรงคลดการตดตนไมทำาลายปา และสงเสรมใหมการปลกปาในรปแบบตางๆ และมการสรางฝายแมวเพอกกเกบนำาไวใช

มตท ๖ สงแวดลอม นำาแนวทางการกำาจดขยะมาใชโดยการเกบเศษใบไมใบหญาตางๆ มาทำาเปนปยหมกเพอนำามาใชในการเกษตร ลดการใชสารเคม ซงสารเคมจะทำาใหดนเสย ไมมคณภาพ มการสงเสรมการคดแยกขยะ

๓. สงทหมบานอยากทำาแลวไมไดทำา และแผนทจะดำาเนนงานตอไปในอนาคต

25

บานนำาคบเปนหมบานทมพนทเปนทราบสงสลบสลบเชงเขาทราบหบเขา มพนทเปนบรเวณกวาง และพนทบางสวนเปนของกรมปาไม ซงมการปลกตนยคาลปตสเปนจำานวนมาก ตนยคาลปตสเปนพชทชอบแยงนำา แยงอาหาร ถาปลกตนไมอยางอนรวมดวย จะถกตนยคาลปตสแยงอาหาร จนตนไมอนไมอาจโตหรออาจตายได และตนยคาลปตสทำาใหดนเสอมสภาพไมสามารถปลกตนไมอนได และทำาใหนำาใตดนมปญหา

เนองจากพนทเปนของกรมปาไม หมบานไมสามารถเขาไปบรหารจดการปาใหเกดประโยชนกบชมชนได ทางหมบานจงเกดความคดทจะขอขนทะเบยนพนทตรงนใหเปนพนทปาชมชน ทชมชนสามารถเขาไปมสวนรวมในการจดการทรพยากรปาชมชนของตนเอง เพอใหชมชนไดใชประโยชนจากทรพยากรในเขตปาชมชน

สวนท ๔ ปญหา อปสรรคในการดำาเนนงาน และแนวทางแกไขปญหา

ปญหาอปสรรคในการดำาเนนงาน และแนวทางการแกไขปญหา- ปญหาอปสรรคในการดำาเนนงาน

๑. หมบานขาดทมงานทมความรความสามารถทจะเขามาเปนแกนนำาในการดำาเนนกจกรรมตางๆ ทมงานทเปนแกนนำาหลกมนอย ไมเกดการกระจายงาน ทำาใหงานตกหนกอยทกลมใดกลมหนง

๒. การดำาเนนงานยงตองพงพาความเขมแขงของผนำาหมบานเปนหลก ขาดความร ความเขาใจในการบรหารจดการโครงการ

- แนวทางการแกไขปญหา๑. สรางทมงานทมความรความสามารถ และเขาใจบทบาทหนาท

ภารกจของตนเอง ทจะขบเคลอนกจกรรมตางๆใหเปนไปอยางมประสทธภาพ

๒. ควรมการพฒนาศกยภาพของทมงาน กอนดำาเนนโครงการ โดยอบรมและใหความรเกยวกบบทบาทหนาทการบรหารจดการโครงการให

26

เปนไปตามแนวทาง พรอมทงถายทอดความร วธการ เพอใหการดำาเนนโครงการยงยนและตอเนองมากยงขน

สวนท ๕ ปจจยแหงความสำาเรจในการดำาเนนงาน

ปจจยความสำาเรจ ของหมบานในการดำาเนนการตามโครงการฯ๑. ผนำาชมชน ชมชน ใหความสนใจ กระตอรอรนและใหความรวมมอใน

การดำาเนนกจกรรมตางๆ ตามโครงการเปนอยางด๒. ผนำาชมชนโดยเฉพาะผใหญบาน มความรความสามารถ มความ

ตงใจและทมเทใหกบการทำางาน ดำาเนนกจกรรมเพอขบเคลอนงานรวมกบชมชนเปนไปดวยด มประสทธภาพ เกดประโยชนกบชมชน

๒. การแลกเปลยนเรยนรของสมาชกกลม ทำาผานการจดเวทประชาคม การประชม การสรางกจกรรมเพอรวมกนแกไขปญหา โดยการรวมกลมทเนนการมสวนรวมของคนในทองถน ทงยงมการเผยแพร แลกเปลยนรกบกลมอนๆ ทงภายในและภายนอกชมชน รวมทงการหาองคความรใหมๆ มาตอยอดโครงการ

๓. ใหผเขารวมฝกอบรมชวยกนวเคราะหสภาพของชมชน เพราะผลทไดจากการวเคราะหเกดจากความตองการของชมชนจรงๆ

27

๔. ใหทประชมคดเลอกกจกรรม/โครงการทจะจดทำา โดยมมตเปนเอกฉนท ๕. จดกจกรรมสงเสรมการอบรมใหผเขารวมประชมสนใจและมสวน

รวมสมำาเสมอ