Apricot Genetic Resources Conservation and Utilization Project

TCP/ARM/3302

ARMENIA

APRICOT TREE GROWING REGIONS

ԾԻՐԱՆԵՆՈՒ ԱՃԵՑՄԱՆՇՐՋԱՆՆԵՐԸ

500-1500 2000 մ և մ բարձրության վրա

ARARAT

ARMAVIR

ARAGATSOTN

VAYOC DZOR

KOTAYK

Gegharquniq

Discovered varieties and sorts

Biochemical analysis of Apricot

(fresh sample) ԾԻՐԱՆԻ ԿԵՆՍԱՔԻՄԻԱԿԱՆԱՆԱԼԻԶՆԵՐ

( )թարմ պտղում

Apricot ripening periods ԾԻՐԱՆԻ ՀԱՍՈՒՆԱՑՄԱՆ

ԺԱՄԿԵՏՆԵՐԸ

ԾԻՐԱՆԻ ՄԻ ՇԱՐՔ ՆՈՐՏԵՍԱԿՆԵՐ

(Երևանի )վաղահաս Ծառը` , համեմատաբար խոշոր

, տափակ գնդաձև , ճյուղավորությունը ուժեղ բունը

և կմախքային ճյուղերը հաս տ, : են խորդուբորդ կեղևով

Միամյա ճյուղերը բավականին, , հաստ մուգ դարչնագույն

միջհանգույցները միջակ:երկարության

Տերևները ՝ շատ խոշոր(117x89 ), , մմ էլիպսաձև ծայրը

, աստիճանաբար սրացող , , տերևաթիթեղը բարակ կանաչ

, ,անփայլ հարթ մակերեսով , արտահայտված ջղերով

գլխավոր ջիղը հիմքի մասում , մուգ կարմիր եզրերը` կրկնակի

, ատամնավոր տերևակոթը մուգ , կարմիր միջին հաստության

4.5 :շուրջ սմ երկարությամբ

Պտուղը` (55x50x47 ) 76 , շատ խոշոր մմ միջինը գ քաշով 100 - , , առանձին դեպքերում գ ից ավելի տափակ կոնաձև , , կողքերից սեղմված հիմքը տափակ քիչ խորդուբորդ

ձագարը՝ շատ խորը, : կողքերից նեղացող Գեղեցիկ: տեսքով Որովայնակարը խիստ արտահայտված և

, համաչափխորը պտուղը բաժանում է երկու հավասար: ` , մասերի Պտղի մաշկը դեղնականաչ արևի կողմից`

, , բաց դեղին թույլ կարմրությամբ միջին հաստության , : շատ թույլ թավապատ պտղամսից չանջատվող

, ,Պտղամիսը՝ հաստ է նուրբ , , հյութալի բաց դեղին հաճելի քաղցրաթթվաշ ( Երևանիի համին), կորիզից լավ

:անջատվող Կորիզը (34x20x12 ), , ՝ շատ խոշոր մմ էլիպսաձև ծայրերը

, սուր քաշը` 3.0 , 3.9% , գ որը պտղի կշռի շուրջ էմակերեսը` , , խորդուբորդ բաց դարչնագույն

: որովայնակողերը սուր և խիստ արտահայտված , , , 0.7 , Միջուկը քաղցր համով լիքը միջին կշիռը գ որը 23.3%- :կազմում է կորիզի կշռի շուրջ ը

Սորտի առանձնահատկությունները` հ ասունանում է« » 10 :Երևանի սորտից օր շուտ

(Գետաշեն)

Տերևները ՝ խոշոր են(101x85 ), , մմ կլորավուն ծայրը

, միանգամից նեղացող տերևաթիթեղը միջակ

, , հաստության բաց կանաչ, փայլուն թույլ ալիքավոր

, մակերեսով երկու կեսերը գլխավոր ջղի ուղղությամբ

, բարձրացած դեպի վեր եզրերը մանր կրկնակի

, ատամնավոր տերևակոթը , թույլ դեղնականաչ

արտաքին կողմից, 4.8 վարդագույն շուրջ սմ

: երկարությամբ Տերևների միմասը 1 2 ունեն կամ բլթակ(ենթաբլթակներ):

Պտուղը` (52x47x40 ) 56 , խոշոր մմ միջինը գ քաշով 80 , , առանձին դեպքերում մինչև գ տափակ օվալաձև

, գագաթը քիչ նեղացող վարսանդի ելունը քիչ թեքված , , : դեպի թիկնակարը ձագարը խորը միջին մեծության

: Պտղակոթը պտղից դժվար է անջատվում , Որովայնակարը արտահայտված գագաթի և հիմքի

, մասում քիչ խորացող պտուղը բաժանում է երկու :հավասար մասերի `Պտղի մաշկը հիմնականում

, դեղնականաչավուն արևկող մասում՝ գեղեցիկ, , վարդագույն հաստ թույլ թավապատպտղամսից: , , , չանջատվող Պտղամիսը հաստ ամուր քիչ հյութալի

բաց դեղի , , : ն քաղցր կորիզից լավ անջատվողԿորիզը , , (30x21x11 ), ՝ խոշոր տափակ օվալաձև մմ քաշը՝2.7 , 4,8% , , գ որը պտղի է մակերեսը խորդուբորդ բաց

, դարչնագույն թիկնակարը՝ գագաթում և հիմքում թույլ, , արտահայտված որովայնակողերը՝ կրկնակի միջինը՝

: , , 0.5 լավ արտահայտված Միջուկը դառը լիքը կշիռը գ 18,5%- :կամ կորիզի ը

Սորտի առանձնահատկությունները` , բերքատվությունը ցրտադիմացկանությունը և

: հիվանդադիմացկությունը բարձր է Պիտանի է չրի և ջեմի արտադրության համար:

Ծառը` , համեմատաբար խոշոր , տափակ գնդաձև ուժեղ

ճյուղավորությամբ, բունը և կմախքային ճյուղերը հաս , տ են : խորդուբորդ կեղևով Միամյա

, ճյուղերը բավականին հաստ , մուգ դարչնագույն

միջհանգույցները միջակ:երկարության

Տերևները ՝ միջին մեծության են(82x69 ), , մմ կլորավուն ծայրը

, աստիճանաբար սրացող , տերևաթիթեղը հաստ

, , կաշենման մուգ կանաչ անփայլ , հարթ մակերեսով երկու կեսերը

գլխավոր ջղի ուղղությամբ , բարձրացած դեպի վեր

1/3- , գլխավոր ջիղը ով կարմիր , եզրերը՝ մանր ատամնավոր

, տերևակոթը շատ մուգ կարմիր 3.5 : շուրջ սմ երկարությամբ

( 3Լեռնիկ )

Պտուղը` (50x46x43 ) 56 , շատ խոշոր մմ միջինը գ քաշով , , լայն էլիպսաձև հիմքը և գագաթը տափակ վարսանդի

, ելունը աննշան երևացող ձագարը` , լայն միջին: : խորության Պտղակոթը ծառից դժվար է անջատվում

, Որովայնակարը արտահայտված հիմքի մասում քիչ, խորացող պտուղը բաժանում է երկու հավասար

: ,մասերի Պտղի մաշկը՝ միջին հաստության , 1/2- հիմնականում դեղին արևկող մասում՝ ի չափով , , յուրահատուկ վարդագույն լերկ պտղամսից

: չանջատվող Պտղամիսը` , , , թելոտ շատ հաստ մսալի, , , , հյութալի բաց ոսկեգույն քաղցր դուրեկան համով

, : բարձր որակի կորիզից լավ անջատվողԿորիզը (31x21x10 ), ՝ խոշոր է մմ լայն ու տափակ

, 2.3 , 4,1% էլիպսաձև միջին կշիռը՝ գ որը պտղի կշռի շուրջ, է մակերեսը` , , գրեթե հարթ մուգ դարչնագույն

: որովայնակողերը լավ արտահայտված Միջուկը քաղցր, , 0.7 , է լիքը միջին կշիռը գ որը կազմում է կորիզի կշռի

30.4%- :շուրջ ը Սորտի առանձնահատկությունները` պ իտանի է չրի

: և ջեմի արտադրության համար Հասունանում է« » 10 :Երևանի սորտից օր ուշ

( 2Լեռնիկ ) Ծառը` համեմատաբար

, , խոշոր տափակ գնդաձև , ճյուղավորությունը ուժեղ

բունը և կմախքային ճյուղերը հաս , տ են

: խորդուբորդ կեղևով Միամյա ճյուղերը

, բավականին հաստ մուգ, դարչնագույն

միջհանգույցները միջակ:երկարության

Տերևները ՝ միջին (96x72 ), մեծության են մմ, կլորավուն ծայրը

, աստիճանաբար սրացող , տերևաթիթեղը բարակ բաց

, կանաչ անփայլ հարթ, մակերեսով եզրերը՝ խոշոր

, ատամնավոր տերևակոթը բաց կանաչ շատ թույլ

, վարդագույն երանգով շուրջ4.5 : սմ երկարությամբ

Պտուղը` (55x47x47 ) 64 շատ խոշոր մմ միջինը գ, , , քաշով էլիպսաձև հիմքը տափակ վարսանդի ելունը

, : աննշան երևացող ձագարը՝ մեծ և շատ խորը : Պտղակոթը ծառից դժվար է անջատվում

Որովայնակարը հիմնականում խորը, արտահայտված պտուղը բաժանում է երկու

: ` , հավասար մասերի Պտղի մաշկը հաստ է համասեռ, , դեղին թավոտ յուրահատուկ խորդուբորդությամբ

(գորտնուկանման), : պտղամսից չանջատվողՊտղամիս ը , , , , փափուկ հաստ մսալի միջակ հյութալի

, բաց դեղին թթվաշ վերջում թույլ , դառնահամ : կորիզից լավ անջատվող

Կորիզը (33x19x10 ), , ՝ խոշոր է մմ տափակ էլիպսաձև 2.3 , 3.5% , քաշը՝ գ որը պտղի կշռի շուրջ է մակերեսը

, , խորդուբորդ բաց դարչնագույն որովայնակողերից , միջինը լավ արտահայտված եզրերինը գրեթե

: , , , 0.7 , չերևացող Միջուկը քաղցր համով լիքը կշիռը գ 30.4%- :որը կազմում է կորիզի կշռի շուրջ ը

Սորտի առանձնահատկությունները` հ « » 10 :ասունանում է Երևանի սորտից օր ուշ

(Քաջ )իկ

Ծառը` համեմատաբար, , խոշոր տափակ գնդաձև

, ճյուղավորությունը ուժեղ բունը և կմախքային

ճյուղերը հաս , տ են : խորդուբորդ կեղևով

Միամյա ճյուղերը , բավականին հաստ մուգ, դարչնագույն

միջհանգույցները միջակ:երկարության

Տերևները ՝ միջին կամ (80x80 ), խոշոր մմ կլոր

սրտաձև, ծայրը , աստիճանաբար սրացող

տերևաթիթեղը միջին, , հաստության մուգ կանաչ

, անփայլ խորդուբորդ, մակերեսով եզրերը

կրկնակի խոշոր, : ատամնավոր փոթավոր

Տերևակոթը՝ դեղնականաչ շատ թույլ վարդագույնով

, , գունավորված հաստ շուրջ4.0 :սմ երկարությամբ

Պտուղը՝ (54x50x49 ), 75 , շատ խոշոր մմ միջինը գ կշռով առանձին 100 - , , դեպքերում գ ից ավելի կլորավուն կողքերից աննշան

, , : սեղմված հիմքը տափակ ձագարը՝ շատ խորը Պտղակոթը : :պտղից դժվար է անջատվում Գեղեցիկ տեսքով Որովայնակարը

: ` թույլ արտահայտված և համաչափ Պտղի մաշկը գեղեցիկ, , սերուցքագույն արևի կողմից՝ բաց վարդագույն միջակ

, , հաստության շատ թույլ թավապատ համարյա լերկ պտղամսից: չանջատվող Պտղամիսը` , , , նուրբ հաստ հյութալի բաց դեղին

, , , կամ սերուցքագույն համարյա թափանցիկ քաղցրաթթվաշ : կորիզից լավ անջատվող

Կորիզը (27x18x12 ), , ՝ միջին մեծության մմ էլիպսաձև ծայրերը , 3.0 , 4 %- , թույլ սրացող միջին քաշը՝ գ որը պտղի կշռի շուրջ ն է

, , մակերեսը՝ խորդուբորդ բաց դարչնագույն որովայնակողերը : թույլ արտահայտված Թիկնակարը` , հիմքի մասում խորացող

: , , , լավ արտահայտված Միջուկը քաղցր համով լիքը կշիռը շուրջ1 33%- :գ կամ կորիզի կշռի շուրջ ը

Սորտիառանձնահատկությունները՝ Հասունանում է« » 10-15 :Երևանի սորտից օր ուշ

: Ունի արտահայտված պարբերականություն Խիստ բեռնվածության տարիներին պտուղների լինում են մանր՝

(40x37x35 ) 30-35 :մմ գ քաշով Կորիզը՝ միջին մեծության(24x14x10 ), 1 .մմ քաշը գ

(Սոֆիկ)` Ծառը , համեմատաբար

, տափակ գնդաձև , ճյուղավորությունը ուժեղ բունը

և կմախքային ճյուղերը հաս տ, : են խորդուբորդ կեղևով

Միամյա ճյուղերը բավականին, , հաստ մուգ դարչնագույն

միջհանգույցները միջակ:երկարության

Տերևները ՝ միջինից մանր(70x65 ), , մմ սրտաձև ծայրը

, աստիճանաբար սրացող , տերևաթիթեղը միջինից հաստ

, , մուգ կանաչ անփայլ գլխավոր 1/3- ջիղը հիմքի մասում ի չափով

, վարդագույն եզրերը՝ խոշոր, ատամնավոր տերևակոթը, դեղնականաչ երեսի մասից

մուգ շագանակագույն միջին, 3.7 հաստության շուրջ սմ

:երկարությամբ

Պտուղը՝ (40x39x36 ), 39 միջին չափի մմ միջինը գ, , կշռով կլորավուն քիչ տափակ հիմքը և ծայրը

, , : տափակ ձագարը՝ փոքր և ոչ խորը սաղր Գեղեցիկ, : տեսքով թափանցիկ Որովայնակարը համաչափ

: ` թույլ արտահայտված Պտղի մաշկը բաց դեղին , համարյա սերուցքագույն արևի կողմից՝ թույլ

, , կարմրությամբ բարակ շատ թույլ թավապատ , : համարյա լերկ պտղամսից անջատվող Պտղամիսը`

, , , , , նուրբ հյութալի թափանցիկ բաց դեղին շատ քաղցր : :կորիզից լավ անջատվող Բարձր որակի

Կորիզը (24x18x9.5 ), ,՝ միջին մեծության մմ էլիպսաձև 1.5 , 3.8%- , քաշը՝ գ որը պտղի կշռի շուրջ ն է մակերեսը՝

, , խորդուբորդ դարչնագույն որովայնակողերից : , մեջտեղինը խիստ արտահայտված Միջուկը քաղցր

, , 0.6 շատ համեղ լիքը միջին կշիռը գ կամ կորիզի կշռի 40%- :շուրջ ը

Սորտիառանձնահատկությունները՝ « » 20 : Հասունանում է Երևանի սորտից շուրջ օր ուշ

: Պտղակոթից դժվար է անջատվում Ծառի վրա չիր է:դառնում

-12 Ջ ( 20)ՊատվաստԾառը` համեմատաբար

, , խոշոր տափակ գնդաձև , ճյուղավորությունը ուժեղ

բունը և կմախքային ճյուղերը հաս , տ են

: խորդուբորդ կեղևով Միամյա ճյուղերը

, բավականին հաստ մուգ, դարչնագույն

միջհանգույցները միջակ:երկարության

Տերևները ՝ շատ խոշոր են(120x120 ), , մմ կլորավուն

, ծայրը միանգամից սրացող , տերևաթիթեղը բարակ բաց

, , կանաչ փայլուն հարթ, մակերեսով եզրերը՝ խոշոր

, կրկնակի ատամնավոր տերևակոթը կանաչավուն

, առանց գունավորման, 3.5-4.2 հաստ սմ

: երկարությամբ

Պտուղը` (55x54x50 ) 75-80 , շատ խոշոր մմ գ քաշով 125 , առանձին դեպքերում մինչև գ գնդաձև կողքերից

թույլ սեղ , , մված հիմքը տափակ թեքությամբ ձագարը՝ : միջին մեծության և խորության Որովայնակարը թույլ

, : արտահայտված հիմքի մոտ քիչ խորացող Պտղի` , մաշկը բաց դեղին արևի կողմ ից՝ վարդագույն

, , , , գունավորմամբ հաստ ամուր թույլ թավապատ : պտղամսից անջատվող Պտղամիսը` , , թելոտ հյութալի

, , : ոսկեգույն քաղցր կորիզից լավ անջատվողԿորիզը` միջինից խոշոր (25x21x12 ), մմ կլոր

, , 3.0 , էլիպսաձև ծայրը քիչ սրացող միջին քաշը՝ գ որը 3.8% , , պտղի կշռի շուրջ է մակերեսը՝թույլ խորդուբորդ , , հիմքի մասում՝ փոթավոր դարչնագույն

: որովայնակողերից միջինը լավ արտահայտված : Թիկնակարը հիմքի մասում թույլ արտահայտված

, , , 1.2 Միջուկը քաղցր համով լիքը կշիռը գ կամ կորիզի 40 %- :կշռի շուրջ ը

Սորտի առանձնահատկությունները ՝ « » 15 ?:Հասունանում է Երևանի սորտից շուրջ օր ուշ

Նշաձև

Արագածավանի Ծառը` համեմատաբար

, , խոշոր պսակը գնդաձև ուժեղ ճյուղավորությամբ,

, խորդուբորդ կեղևով միամյա ճյուղերը

, բավականին հաստ են, , ուղիղ մուգ դարչնագույն մանր ոսպնյակներով

, ծածկված միջհանգույցները :միջակ երկարության

Տերևները ՝ միջին (82x73 ), մեծության մմ կլորավուն երբեմն , հակառակ ձվաձև ծայրը

, միանգամից նեղացող , տերևաթիթեղը հաստ է

, , մուգ կանաչ հարթ երկու , կողմից փայլուն մակերեսով : եզրերը մանր ատամնավոր

, Տերևակոթը բաց կանաչ , 4.8 հիմքում թույլ կարմիր սմ

:երկարությամբ

Ծաղիկները` , , խոշոր բաժակը մուգ շագանակագույն : բաժակաթերթերը կոնաձև կամ կլորավուն

, , Պսակաթերթերը կլորավուն են թույլ գոգավոր սպիտակ : , , բաց վարդագույն երանգով Վարսանդը ուղիղ է թավոտ

:առէջքներից բարձր Պտուղը` (58x49x44 )շատխոշոր մմ , 65 , միջինը գ քաշով

125 , , առանձին դեպքերում մինչև գ երկարավուն ձվաձև , սուր գագաթով ձագարը` ,մեծ է , կողերից թույլ սեղմված

: որովայնակարը խորացած Պտղի մաշկը` , դեղնականաչ ½ , արևի կողմից մասով մորեգույն գունավորմամբ միջին

, : հաստության թույլ թավապատ Պտղամիսը` , դեղին է, , նուրբ մսալի հյութալի, , քաղցրաթթվաշ հաճելի

, : բուրմունքով կորիզից լավ անջատվողԿորիզը (26x22x13 ), , ՝ խոշոր է մմ կլոր էլիպսաձև ծայրը քիչ

, 2.5 , 3.8 %-սրացող միջինը գ կշռով որը պտղի կշռի շուրջ : ն է Պտուղների մեծ մասի կորիզները ջարդված կամ

: երկու կեսերը իրարից անջատված են Ամբողջական : կորիզների որովայնակողեր սուր և լավ արտահայտված

Միջուկը քաղցր է և չմշա , 0.5 կված կշիռը գ կամ կորիզի 20%- :կշռի շուրջ ը

Սորտիառանձնահատկությունները ՝ Հասունանում « » 2-3 ?:է Երևանի սորտից օր ուշ