ARALIK 2004 · SAYI 2 ARALIK 2004 "YAZILIM > PHP" Php`de Değişkenler ve Veri Türleri Programlama dillerinin vazgeçilmezi ve yapı taşı değişkenler Php programlarını yazarken

SAYI 2

ARALIK 2004www.internetdergisi.com

"YAZILIM > PHP"

Php`de Değişkenler ve Veri Türleri

Programlama dillerinin vazgeçilmezi ve yapı taşı değişkenler Php programlarını yazarken de oldukça önemlidir. Çünkü işlemlerimizi değişkenleri kullanarak gerçekleştiririz. Php`değişkenlerin başında dolar işareti ($) vardır. Aşağıdaki örnekleri ve örneklerin açıklamalarını incelediğinizde değişkenlerin kullanımını anlayabileceksiniz. Değişken isimleri harf veya alt çizgi(_) ile başlayabilir.

HTML içine yerleştirilen Php kodlarıyla değişkenlerin gösterimi: Örnek 1: <html> <title>internetdergisi.com - Php Değişkenler</title> <body> <?php $degisken3 = 123456789; $degisken2 = 'Değişkenimiz yazılıyor $degisken3'; $degisken1 = "Değişken değeri 1 $degisken2"; echo $degisken1 . ' '; echo $degisken2 . " "; echo $degisken3 . " "; ?> </body> </html>

Örnek 1`de $degisken1, $degisken2 ve $degisken3 adlarını taşıyan üç tane değişken vardır. echo ekrana yazdırma komutudur. Örnek 1`de değişkenler üç farklı şekilde yazılmıştır : Tek tırnak içerisinde, çift tırnak içerisinde ve tırnaksız.

Çift tırnak içine yazdıklarımızda eğer dışarıdan değişken çağırılıyorsa ekranda o değişkenin değerini de görürüz (Bkz: Resim 1). Yani Örnek 1`de echo ekrana yazdırma komutu ile $değişken1 yazdırılırken, $degisken1 içinde yer alan $degisken2 değeri $degisken1 içine yazılır ve Resim 1`deki "Değişken değeri 1 Değişkenimiz yazılıyor $degisken3" yazısı karşımıza çıkar.

Tek tırnak içine yazılanlar hiç değiştirilmeden direk karşımıza gelir. Tek tırnak içerisinde yer alan ve $ işareti ile başlayan bir değişken varsa bile bu karşımıza dışarıdan değer almadan gelir. Örnek 1`de yer alan $degisken2 isimli değişken buna bir örnektir.

Tırnaksız yazılan değerler sadece sayılar olabilir veya değişkene değişken atamasında ($degisken4 = $degisken3 gibi) kullanılabilir (Tırnaksız kullanım için Bkz: Resim 1).

Resim 1: Örnek 1ìn ekran görüntüsü

1

Örnek 1 içerisinde diğer dikkat edilmesi gereken yer echo ekrana yazdırma komutu kullanılırken nokta ( . ) kullanılmasıdır. Buradaki nokta iki yazıyı birleştirip ekrana o şekilde çıkmasını sağlar. Örneğimizde yer alan echo $degisken1 . " "; satırı ile $degisken1`den sonra alt satıra geçmesi istendiğinden HTML tag`ı kullanılmıştır. Bunun ekrandaki görüntüsü yine Resim 1`de üç değişkenin de alt alta yazılması ile gösterilir.

Php`de bir değişkene değişken adı olarak değerler de atanabilir. Örnek vermek gerekirse ; <?php $ad = "internetdergisi"; $dergi = "ad"; echo $$dergi; ?> Yukarıdaki kodu çalıştırdığımızda ekrana $ad değişkeni yani internetdergisi yazılır. Bu özellik çok özel durumlarda kullanılır. Yeri geldiğinde örneklerle bu kullanım gösterilecektir. Aynı anlama gelecek bir de şu gösterim vardır : ${$dergi}

${'ad'} ifadesi de $ad değişkeni ile aynı anlamda kullanılır.

Değişkenlerden bahsederken Php veri türleri de dikkate almamız gereken bir konudur. Veri türleri şunlardır: Tam sayı (integer), Çift yoğunluklu (double), Alfanümerik (string), Mantıksal (boolean), Nesne (object), Dizi (array)

Php programlarında aynı değişken aynı program içerisinde bir yerde string diğer bir yerde integer olarak kullanılabilmektedir. Bunu yaparken herhangi bir tür değişimi yapmanıza gerek yoktur. Bazı durumlarda virgüllü bir sayının sadece tam sayı kısmı kullanılmak istenir. Bu durum aşağıdaki örnekte gösterilmiştir. (Bu tür bir durum kayıtları sayfalarken kullanılabilir.)

<?php $toplam_kayit = 134; $tek_sayfadaki_sayi = 10; /* sayfa sayısı bulunmak istenirse bir if döngüsü kullanılmalıdır. if daha sonra döngülerde gösterilecektir. */ if($toplam_kayit % $tek_sayfadaki_sayi == 0){ $sayfa_sayisi = $toplam_kayit / $tek_sayfadaki_sayi; }else{ $sayfa_sayisi = (int)($toplam_kayit / $tek_sayfadaki_sayi) + 1; } echo "Toplam sayfa sayisi : " . $sayfa_sayisi; ?>

Bu kodu çalıştırdığınızda karşınıza Toplam sayfa sayisi : 14 çıkacaktır. Yukarıdaki kodda koyu renkli olan kısma dikkat ederseniz oradaki değerin aslında 13,4 olduğunu ancak başında (int) olduğu için sadece tam sayı kısmının kullanıldığını görebilirsiniz. Veri türünü kullanırken örnekte de görüldüğü gibi parantez içine almanız gerekmektedir. Bu konularla ilgili olarak bu makalede anlatacaklarımız bu kadar. Eğer burada kafanıza takılan sormak istediğiniz bir şeyler olursa bize e-posta yollayabilirsiniz.

Bu dokümana ait dosyalar aşağıdadır.

ornek1.zip ornek2.zip ornek3.zip

2

http://www.internetdergisi.com/dosyalar/dosya/51/ornek1.zip



"YAZILIM > VISUAL BASIC"

İlk Programımızı Yazıyoruz.

İlk olarak Visual Basic 6.0 ı çalıştırdıktan sonra karşımıza gelen ilk panel New Project paneli, buradan Standart Exe seçeneğine tıklayarak il uygulamamızı yani programımızı yazmaya başlayalım.

Yeni projemizi açtıktan sonra karşımıza üzerinde çalışacağımız yani yazacağımız programın (Visual) görsel ara yüzünü olacağı boş form u görebilirsiniz.

Evet Form umuzuda gördükten sonra ilk uygulamamızı yazmaya başlayabiliriz.İlk uygulamamızın yapacağı iş şu olacak 1 adet text Box , 3 adet commond button dan oluşacak çalışmamız , her bir buton a basıldığı zaman text box a patates, havuç ve soğan yazdıracak bunları teker teker yazdıracak tabi ki şimdi uygulamamıza başlayalım.

3

Arkadaşlar form umuzun görsel kısmı böyle olacak bu işlemi gerçekleştirdikten sonra şimdi kod kısmına gerek programımızı yazmaya başlayalım. ilk olarak form umuzda ki patates butonunun kodunu yazacağız. Kod penceremizi açarak veya patates buton umuza çift tıklayarak. kod penceresinde aşağıda kodu görebilriz.

Private Sub Command1_Click() End Sub

Yukarıda görmüş olduğunuz kod patates butonuna tıklandığı zmana çalışacak ve yapılacak işlemlerin hepsi 2 kod arasına yazılacaktır. Şimdi kodumuzu yazmaya başlayalım.

Private Sub Command1_Click() Text1.Text = "Patates" End Sub

text1 yazan kısım bizim eklediğimiz text box ın ismidir eğer eklediğimiz text box ı yazı diye tanımlayabilirdik. text1.text yani text1 den sonra kullandığımız text yazısı ise text1 in (text box ın içinde ki yazılara müdahele etmemizi sağlar)

Private Sub Command1_Click() Text1.Text = "" Text1.Text = "Patates" End Sub

Yukarıda kodumuza Text1.Text = "" eklemiş olduğumuz yeni kod text1 deki text i sıfırlar yani içini temizler (önceki yazılmış olan yazıyı siler). Şimdi diğer butonlarımız için aynı yolları izleyerek text box ımıza yazdırmak istediğimiz yazıları diğer butonlarada girelim.

Private Sub Command2_Click() Text1.Text = "" Text1.Text = "Havuç" End Sub Private Sub Command3_Click() Text1.Text = "" Text1.Text = "Soğan" End Sub

Diğer bbutonlarımızında kodları bunlar arkadaşlar yukarıda anlatmış olduğumuz patates butonuna uyguladığımız işlemlerin aynısını burada da kullandık.

Şimdi aşağıda görmüş olduğunuz kodların hepsi programımızın bütün kodlarını içermektedir.

Private Sub Command1_Click() Text1.Text = "" Text1.Text = "Patates" End Sub Private Sub Command2_Click()

4

Text1.Text = "" Text1.Text = "Havuç" End Sub Private Sub Command3_Click() Text1.Text = "" Text1.Text = "Soğan" End Sub

İlk programımızı yazmış olduk vatana millete hayırlı uğurlu olsun efendim.

5

"YAZILIM > VISUAL BASIC"

Procedure (Prosedür)

Prosedür (Procedure) programda verilen işlem lerin gerçekleşmesi için verilen isimdir. Örnek vermek gerekirse Sub Adres () End Sub Şeklinde adres ismi ile tanımlanmış bir prosedürümüz (procedure) oldu bu prosedürde yaptırılmak istenen işlemler. Sub Adres () ve End Sub arasına yazılır bu bir kuraldır.Örnek vermek gerekirse. Sub Adres () x = 8 + 4 End Sub Şeklinde yazılır eğer X = 8 + 4 işlemi yukarıdaki gibi yazılmasaydı, işlem kabul görmezdi. Prosedür lerin başına Public ve Private gibi yazılar gelmektedir bunların anlamı. Public bu prosedür deki işlemler aynı programın içinde farklı formlardan veya modül lerden çağırılabilir. Eğer Private olsaydı bu prosedür ü başka bir formdan çağıramazdık. (Eğer yanlış biliyorsam bana lütfen belirtin) Private ve Public in yazımını örnek olarak göstermek gerekirse. Public Sub Adres () x = 8 + 4 End Sub ---------------------------- Private Sub Adres () x = 8 + 4 End Sub Şeklinde yazılırlar ve kabul görür ler İlk verdiğimiz prosedür örneği de geçerlidir.

6

"YAZILIM > FLASH"

MacromediaFlash ile buton ( Düğme ) yapımı.

Bu dersimizde buton (Düğme) yapını göreceğiz, Yapmış olduğumuz buton uda actionscript kullanarak ilk sayımızda anlatmış olduğumuz, motion tween animasyonunda, buton (Düğme'ye) tıklanarak animasyonun başlatılmasını sağlayacağız, Şimdi derssimizi bir yandan anlatıp bir yandan da uygulamaya devam edelim.

İlk olarak kendimize yeni bir çalışma alanı açarak işimize başlayalım ve ardından Insert Menüsünden > New Symbol sekmesine tıklayalım. (New Symbol panelini aça kısayol tuşları Ctrl+F8 dir) Menünün resmini aşağıda görebilirsiniz.

Sekmeye tıkladıktan Sonra karşımıza gelen panelden Buton Seçeneğini seçerek, oluşturmak istediğimiz nesnenin tipini belirleriz. Buton seçeneğini seçerek, Ok e tıklayalım. Eğer istersek Name : yazan yerde Symbol 1 bunu değiştirerek yerine buton veya düğme yazarak nesnemize kendi seçtiğimiz ismi verebilmemiz mümkün. Bu panel'in resmini aşağıda görmeniz mümkün.

Panelde gerekli ayarları yaptıktan sonra OK'e tıklıyoruz ve buton'umuzu (Düğmemizi) hazırlayacağımız alana geçiyoruz. Bu alan 2 ayrı bölümden oluşur 1 - Durum'a göre değişim , 2 - Nesnenin Merkezi. Bu bölümleri aşağıda resme bakarak size teker teker anlatmaya çalışacağım. İlk olarak aşağıdaki resmimizi biraz inceleyin nerede ne var görün.

1 - Durum'a göre değişim

Up : Buton'un Normal görünümünün olduğu bölüğümdür. (Üzerinde mouse olmadığı zaman)

Over : Buton'un üzerine mouse geldiği zaman alacağı şekil veya haldir.

Down : Buton'a tıklandığı süre içinde gösterilecek olan bölün veya şeklin eklendiği bölümdür.

Hit : Gizli buton yapımında şeklin konulduğu bölümdür. (Buraya konulan şekiller transparan görünse de animasyonun çalışma anında görünmesidir)

7

2 - Nesnenin Merkezi

Yukarıdaki resimde resmin sağ alt köşesinde görmüş olduğunuz + işareti nesnenin merkezidir ve koyduğunuz nesneleri + işaretini baz alarak merkezleyebilirsiniz.

Şimdi buton'umuzun bölümlerini yapalım, up bölümüne tıklayarak + bölümüne ufak bir dikdörtgen çizelim ve buton'un diğer bölümleri de aynı şekilden oluşacak fakat dikdörtgenlerin renkleri farklı olacak ise şu yöntemi uygulamanız mümkün. Up bölümüne şeklimizi ekledikten sonra sağ tıklayarak Copy frames e tıklayalım.

Artık Up bölümündeki nesneyi bir'e bir kopyasını almış olduk, diğer bölümlere aynı nesneyi eklemek için Over, Down Bölümlerinin altındaki boş beyaz kutulara teker teker sağ tıklayarak, Paste Frames diyerek nesneleri diğer bölümlere de kopyalamış oluruz.Aşağıda yapılmış olan işlemin resmini görebilmeniz mümkün.

Nesneleri kopyaladıktan sonra sıra geldi, istediğimiz bölümlerdeki dikdörtgen şekillerine yani buton'umuzun kısımları isteğimize göre renklendirmeye.Dikdörtgenimizi diğer bölümlere kopyaladıktan sonra diğer bölümlerin alacağı şekli aşağıda resimde görmeniz mümkün.

8

ToolBox'ımından (Alet kutumuzdan) Boya kutusunu (Boya kutusunun ikon'u ) seçelim ve ardından butonumuza vermek istediğimiz rengi seçelim. Alet kutusunu, boya kutusunu ve renk panelini aşağıda görmeniz mümkün.

Nesneleri renklendirmeyi öğrendikten sonra şimdi buton'umuzun bölümlerini renklendirelim renklendirdikten sonra aşağıda ki resimlerdeki şekli alacaktır.

Bölümlerimizin aldığı renkleri gördünüz şimdi hazırlamış olduğumuz buton'u gerçek çalışma alanımıza eklemeye geldi, aksi halde buton'umuzu çalışma alanımıza eklemezsek butonumuz animasyonda gözükmeyecektir.Aşağıda ki resimde ok ile göstermiş olduğumuz Scene yazısına 1 kere tıklayarak çalışma alanımıza geçelim.

9

Çalışma alanımıza geçtikten sonra kütüphanemizden (Library) yapmış olduğumuz buton'umuzu çalışma alanımıza sürükleyerek bırakalım.Kütüphane'nin resmini aşağıdaki resimde görmeniz mümkün.Kütüphanemiz ekran'ın sağ alt bölümündedir.

Hazırladığımız buton'u Ctrl+Enter tuşlarına basarak test edebiliriz. Örneğin çalışır halini aşağıda görebilir ve test edebilirsiniz.

Örnek

Gelecek dersimizde 1. sayıda anlattığımız Motion Tween dersimizle birlikte buton dersimizi birleştirip, butonla bir animasyonun nasıl kontrol edilebileceğini sizlerle göreceğiz.

Bu dokümana ait dosyalar aşağıdadır.

buton.fla buton.swf

10

http://www.internetdergisi.com/dosyalar/dosya/49/buton.fla

http://www.internetdergisi.com/dosyalar/dosya/49/buton.swf

"İNTERNET"

Web Browser da Cache

Browserların bir özelliği de, internette dolaştığınız sayfaları makinenize kopyalamasıdır. Böylece bir daha bu sayfaları gezmek istediğinizde hızlı bir şekilde bu sayfaları görebilirsiniz. Tabi bu işlemin bir dezavantajı vardır. Bu da ilk dolaşmadan sonra sayfa değiştirilmiş (Site operatörü tarafından) ise Lokal makinenizde eski sayfanın bulunmasından dolayı sizin bunu fark edememenizdir. Site sayfalarının local makinede tutulma işlemine cache denir. Eğer bu özelliği kapatırsanız böyle bir sorunla karsılaşmazsınız. Internet Explorer 6.0 kullanıyorsanız; Yukarıdan tools (araçlar) menüsünden Internet Options (internet seçenekleri) seçeneğini seçiniz. Gelen ekranda General(Genel) baslığı altındaki sayfada Delete Files(Dosyaları sil) butonuna basınız. Yine gelen ekranda delete all offline content (tüm abonelik içeriğini sil) seçeneğini de seçerek ok. butonuna basınız. Daha sonra gelen ekrandaki settings(ayarlar) butonuna basıp, Automatically (Otomatik) seçeneğini seçip ok. butonlarına basarak pencereleri kapatın. Daha sonra açık olan tüm Internet Explorerları kapatıp yeniden açınız. Internet Explorer 4.0 kullanıyorsanız; Yukarıdan View (görünüm) menüsünden Internet Options (internet seçenekleri) seçeneğini seçiniz. Gelen ekranda General(Genel) baslığı altındaki sayfada Delete Files(Dosyaları sil) butonuna basınız. Yine gelen ekranda delete all offline content (tüm abonelik içeriğini sil) seçeneğini de seçerek ok. butonuna basınız. Daha sonra gelen ekrandaki settings(ayarlar) butonuna basıp, Every time you start Internet explorer (Internet Explorer’ı her başlattığında) seçeneğini seçip ok. butonlarına basarak pencereleri kapatın. Daha sonra açık olan tüm Internet Explorerları kapatıp yeniden açınız. Netscape kullanıyorsanız; Yukarıdan edit menüsünden preferences seçeneğini seçiniz. Gelen ekranda Advanced kısmını açıp cache baslığına tıklayıp gelen ekranda clear memory cache ve clear disk cache butonlarına tıklayıp, aşağıdaki seçeneklerden de ONCE PER SESSION'ı seçip tüm Netscapelerinizi kapatıp yeniden açınız. Eğer sorun hala devam ediyorsa; Browser’ınızın java seçeneklerini açınız. Bunun için tools (araçlar) menüsünden > Internet options (Internet seçenekleri) seçeneğinden > advanced (gelişmiş) seçeneğine girip, orada gördüğünüz java ile ilgili tüm seçenekleri işaretleyiniz.

Kaynak : Gforum

11

http://www.galipabi.ru/

"İŞLETİM SİSTEMLERİ > WINDOWS"

180 Soruda Windows Sorunları Ve Çözümleri - 2

12

40) Mpeg dosyalarım AVI'ye çevirmek İstiyorum. Ne gibi araçlara ihtiyacım var? Bu işlem için en yaygın kullanılan ve en uygun yazılım FlaskMpeg'dir. http://go,to/flaskmpeg adresinden indirebileceğiniz bu kodlama aracı ile Mpeg dosyalarını AVI formatına çevirebilirsiniz. Yapmanız gereken tek şey Öpen sekmesi altından kodlamak istediğiniz Mpeg dosyasını seçip, Select Output Format altından AVI Output seçeneğini işaretleyin. Bu seçeneğin hemen altında bulunan Select Output Modüle ile codec bileşenini seçebilir ve ses kodlama ayarlarını değiştirebilirsiniz. FalskMpeg, sisteminizde yüklü olan tüm codec bileşenlerini kullanarak kodlama yapabileceği için, seçenek yelpazesi oldukça genişleyebilir. 41) Warez sitelerindeki popup'ları yüzünden bayılmak üzereyim. Bu sayfaların açılmasını nasıl engellerim? Bunun iki yolu var. tiki bu küçük reklam canavarlarını açmamak ya da otomatik olarak kapatmak için kullanılan yazılımlar. Bunlar arasında Popup Killer AdsGone (www.adsonegone.com), PopupDummy!, (www.dummysoftware.com) ve AdDelete (www.addeleie.com) sayılabilir, ikincisi de lE'nin internet ayarları üzerinden engellenecek sitelerin adreslerini elle girmek. Bunun içinse Araçlar-İnternet Seçenekleri allından Sınırlanmış Siteler'e girin. Burada popup sitelerinin adreslerini girdiğinizde bir daha sizi rahatsız edemeyeceklerdir. 42) Türkçe ses sentezi yapabilen, bir başka deyişle Türkçe okuyan bir yazılım arıyorum. Nereye bakmalıyım? Bu işi yapabilen bazı yazılımlar olsa da, her zaman mükemmel diksiyon beklemek hayal kırıklığı yaratabilir. Diksiyonu bozuk ama sayıları mükemmel okuyan Voice isimli küçük bir yazılımı www.tahribat.com adresinden indirebilirsiniz. Türkçe ses sentezleme üzerine daha profesyonel örneklerden biri olan Geveze ise www.gvz.com.tr adresindedir. Geveze ücretsiz olmasa da, sitede bir deneme sürüşü yapmak mümkün. 43) Windows 98 kurulum CD'sinin içeriğini sabit diske kopyalayarak kurulum yapabiliyorum. Windows XP'yi sabit disk üzerinden kurmam mümkün mü? Evet bunu yapmak olasılık dahilinde, ilk olarak Windows XP kurulum CD'si içindeki İ386 klasörünü sabit diske kopyalamakla işe başlayın. Daha sonra sistemi Windows 98 başlangıç menüsünden DOS komut satırına düşecek şekilde açın. I386 klasörüne geçerek winnt32.exe yazın ve enter'a basın. Windows XP Setup başladığında, sizden sistem dosyalarının bulunduğu klasör ismini isteyecektir. Bu satırda I386 klasörünün yerini (C:\i386 gibi) belirtip devam ettiğinizde, kurulum başlayacaktır. Sabit disk üzerinden yapılan kurulumların bir diğer avantajı da daha kısa sürmeleridir. 44) İkiye bölünmüş sabit diskimdeki C: sürücüsünde Windows 98 kuruluydu. Daha sonra Windows XP'yi D: sürücüsüne kurdum sonradan 98'i elle sildim. Sistemi başlattığımda benden olmayan Windows 98 ile XP arasında seçim yapmam isteniyor. Bundan nasıl kurtulurum? Bu oldukça kolay. Bilgisayarım simgesi üzerine sağ tuşla tıklayın ve Özellikler'e girin. Gelişmiş sekmesi altındaki Açılış ve Kurtarma butonunu tıklayın. Açılan pencerede Sistem Açılışı altında Düzenle seçeneğini göreceksiniz. Bu butonu tıkladığınızda Notepad ile boot.ini dosyası açılacaktır. Burada Windows 98 ile ilgili satırı silerseniz, sistemi başlattığınızda işletim sistemi seçimi yapma ekranının belirmediğini göreceksiniz. Dikkat! Boot.ini dosyasını bozarsanız, sisteminiz açılmayabilir. 45) Sistemimde Windows 98 ve Süse Linux kullanıyorum. Linux'u kurarken LlLO'yu MBR'ye yazdırmıştım. Linux'u kaldıracak olsam MBR'yi eski haline nasıl getirebilirim? Sistemi Windows 98'den açarak F8 ile başlangıç seçeneklerine girin ve DOS komut satırına geçin. Fdisk /mbr yazarak Enter'a bastığınızda MBR eski haline gelecek ve sistem eskiden olduğu gibi Windows 98 ile açılmaya başlayacaktır. 46) Bir CD'ye dosyalarımı yedeklemistim. CD yazdıktan sonra hala bos yer olduğundan, daha sonra üzerine başka dosyalar da kopyaladım. Fakat CDROM | sadece ikinci partide yazdığım dosyaları görüyor. Eski dosyalara ulaşmak için ne yapmalıyım? Görünüşe göre CD üzerinde birden fazla ya da farklı formatta 'track'ler oluştuğu için CDROM sadece son yazılanı görüyor. Windows Explorer altından ilk yazılan dosyalara ulaşmak imkansızdır. Bu dosyaları görmek ve kopyalamak için üçtincü parti bir yazılıma ihtiyacınız var. Bu yazılımlar arasında (www.isobuster.com) ISOBuster'ı tavsiye edebiliriz. Hatalı ya da yanlış formatta yazılmış multisession CD'lerin içindeki tüm veriye erişim sağlayan bu küçük yazılımı www.isobuster.com adresinden indirebilirsiniz. 47) Web sitemde kullanmak için hareketli gif dosyaları yaratmak istiyorum. Bunu nasıl yapabilirim?

Hareketli gif hazırlamak için en kullanışlı yazılımlardan biri Ulead Gif Animator 5.0'dır. www.ulead.com adresinden indirebileceğiniz bu yazılım, sadece hareketli gif hazırlamakla sınırlı değil. Bu araçla düzenlenebilecek ve web sayfalarında kullanılabilecek animasyonlar için desteklenen biçimler arasında exe dosyaları, avi ve Flash da bulunuyor. 48 ) MP3 dosyalarımı düzenlemek (Kesmek, yapıştırmak ve islemek) istiyorum. Bunu MP3 dosyalarını wav ya da başka formata çevirmeden nasıl yapabilirim? MP3 kodlama ve çalma yeterliliği olan bir ses işleme yazılımına ihtiyacınız var. Bu yazılımlara en güzel örneklerden biri Sonic Foundry Soundforge 5.0 olacaktır. Soundforge 5.0 ile açtığınız ve düzenlediğiniz MP3 dosyalarını istediğiniz hemen her formatta (.mov, .iff, .pca, .wav, .rm, .asf, .pca gibi) kaydetmeniz mümkün olacaktır. Yazılımı www.sonicfoundry.com adresinden indirebilirsiniz. 49) Windows XP'nin hata raporlama özelliğinden bezdim. Hemen her program hatasında acılan bu pencereyi nasıl sayısal cennete yollarım? Microsoft'un bu çok tartışılan aracı, Internet'e her zaman bağlı olmayan sistemlerde çok işe yaramadığı gibi, sıkıcı olabiliyor. Hata raporlamayı kapatmak için Bilgisayarım simgesi üzerine sağ tıklayarak Properties'e girin. Buradaki seçenekler arasında Advanced'i seçtiği nizde geçilen pencerenin sağ alt bölümünde Error Reporting butonunu göreceksiniz. Butonu tıkladığınızda karşınıza çıkacak seçeneklerden 'Disable error reporting'i seçerek Apply'ı tıkladığınızda sorun kalmayacaktır. 50) Şu anda bir CD yazıcım yok. Elimdeki CD'leri daha sonra yine CD'ye kopyalamak üzere sabit diskimde saklamak istiyorum. Fakat kopyaladığım onca dosya ve klasörle uğraşmak istemiyor, hatta isin içinden çıkamaz hale gelmekten çekiniyorum. Ne yapmalıyım? Elinizde bir CD yazıcı olmasa bile, Ahead Nero (www.ahead.com) ya da Easy CD Creator gibi yazılımlar bu konuda çok işinize yarayacaktır. Bu yazılımlarda CD kopyalamayı seçtiğinizde, CD'yi sabit diske tek parça bir 'image' dosyası olarak kopyalayabilirsiniz. Bu yolla hem dosya sayısı azalacak, hem de image dosyalarını istediğiniz bir zaman kolaylıkla CD'ye aktarabileceksiniz. Eğer bu image dosyalarının içeriğini değiştirmek ya da içinden bir dosya almak isterseniz, 46. çözümde adı geçen IsoBuster yazılımını kullanabilirsiniz. 51) Üç ayrı USB cihazı aynı anda Sallanmak istiyorum ama anakaramda sadece iki port var. Ne yapabilirim? Anakartlarm çoğunda, harici port ya da çoğaltıcı ile USB port sayısını 127'ye kadar çıkarabilirsiniz. Eğer anakartınızla beraber kasaya monte edebileceğiniz portlar gelmediyse, satın almak zorundasınız. Kart üzerinde genelde USB genişlemesi için belirlenmiş 'pin'ler, yanında küçük bir ibare ile bulunur. Yine de herhangi bir hata olasılığına karşı, anakart kullanma kılavuzunda bulunan pin haritasından yararlanmalısınız. Doğru pin'lere bağladığınız harici USB portları, güç kaynağının da izin verdiği sayıda donanımı destekleyecektir. USB portu bulunan monitör gibi cihazlar ise kendi güç kaynaklarını kullandıkları için sisteme yük bindirmez. 52) Anakart BlOS'u üzerinde pynama yapılabildiğini (EPA logosunu değiştirmek gibi) biliyorum. Aynı şey GeForce ekran kartım için de geçerli midir? Anakart BlOS'ları gibi, ekran kartlarının da BlOS'ları üzerinde oynama yapmak mümkündür. Bunu için http://guru3d.com/xbios adresinden son sürümünü indirebileceğiniz NVIDIA BIOS Editör isimli aracı kullanabir lirsiniz (Nvidia üretimi BlOS'lar için geçerli). Dikkat! BIOS editörü yazılımları kullanırken bilmediğiniz ayarlara dokunmayın. Ekran kartının BlOS'unu bozmak istemiyorsanız tabii. 53) Windows XP kullanıyorum. Birkaç yazılımı sıkıştırılmış bir dosyada toplayıp, gerektiğinde tek tıkla kurmak istiyorum. Bunu nasıl yapabilirim? Başlat altından Çalıştır'a gelin ve satıra 'iexpress.exe' yazın. Enter'a bastığınızda açılan IExpress 2.0 ile kendi kurulum dosyanızı yaratabilirsiniz. Sihirbazdaki adımları izleyip, size uygun olanlarını seçerek işlemi bitirdiğinizde bir .exe dosyası yaratılacaktır. Çalıştırmak içinse dosyayı çift tıklamak yeterlidir. 54) AMD işlemci ve Windows XP kullanıyorum. Genelde gündüz saatlerinde bilgisayarım hiç neden yokken kapanıyor. Sorunun herhangi bir yazılım ve işletim sistemi ile ilgisini kuramadım. Anakart BlOS'unda işlemci ısısı ile ilgili bölüme göz atmanızı öneririz. Bu bölümde işlemci belirli bir sıcaklığı geçtiğinde uyarı ve sistemi kapatmayla ilgili seçenekler göreceksiniz. Eğer bu ısı değerleri düşükse (55 derece gibi), özellikle sıcak günlerde işlemci yeterince soğutulamadığı için sistem kendini kapatacaktır. Isı değerlerini artırırsanız bu sorununuz geçici olarak çözülebilir. Kökten çözüm içinse kasayı ve işlemciyi daha iyi soğutmak için daha güçlü ya da ek fanlar kullanmanız gerekir. Yine de işlemcinizi 70 derece ısıda çalıştırmanızı tavsiye etmeyiz.

13

55) Eski ekran kartımla birlikte gelen WinFast DVD oynatıcı yazılım kullanıyorum. Yeni DVD sürücüm OEM olduğu ve paketten DVD oynatıcı çıkmadığı için WinFast kullanmaya devam ediyorum. Fakat seste sürekli bir hışırtı söz konusu. Sürücü güncellemesi ve kablo değişimi sonrası sonuç fark etmiyor. Yeni ekran kartımın markası ve yonga seti eskisiyle aynı. Problem ne olabilir? Muhtemelen ekran kartınız MX100 serisinden. Yeni ekran kartınızın dahil olduğu seride (MX200 gibi) sorunu yaratan bu küçük 'bug'ın sürücü güncellemesi ya da kablo değişimi ile çözülmesi mümkün değil. Bu tür ekran kartları için farklı bir ANSI yükseltmesi ve DVD oynatıcıya ihtiyacınız var. Diğer bir deyişle, daha yeni bir yazılım kullanmalısınız. 56) Yaklaşık bir ay önce belgelerim klasörü içerisinde bulunan bir başka klasörü farenin sağ tuşu ile tıklayıp özellikler bölümünden gizli kutusunu aktif hale getirmiştim. Bu klasör ve içindeki belgelere şu anda ulaşamıyorum. Bunun için Windows'un gizli klasörleri gösterme seçeneğini aktif hale getirmeniz gerekli. Bu işlemi yapmak için de herhangi bir klasör penceresini açın. TOOLS menüsünden FOLDER OPTIONS komutunu çalıştırın. Ekrana gelecek olan diyalog kutusunun VIEW bölümüne gelin. Bu bölümdeki listeden aşağı doğru kayın ve SHOW HIDDEN FILES AND FOLDERS seçeneğini aktif hale getirin.OK düğmesine basın ve diyalog kutusunu kapatın. Artık gizli dosyalarınız görünür hale gelecektir. 57) 3 gün önce bilgisayarıma format atmam gerekti. Ondan sonra ise her şeyi yeniden yükledim. Ancak Başlat menüsünün eskisinden çok daha yavaş açıldığını fark ettim. Arkadaşlarım Registry'den bir şeyler yapmamı söylediler, Acaba bu yavaşlığın formatla bir ilgisi var mıdır? Windows baştan kurulunca menüleri hızlı açma seçeneği kapanmış olabilir. Bu problemi gidermek ve menülerin hızlı açılmasını sağlamak için aşağıdaki adımları takipediniz: 1.BAŞLAT menüsünden ÇALIŞTIR komutunu çalıştırın. 2. Ekrana gelecek olan diyalog kutusu içerisinde REGEDIT yazıp ENTER tuşuna basın. 3. Sol taraftaki klasör yapısını takip ederek HKEY_CURRENT_USER\Control Panel\Desktop bölümüne gelin. 4. Sağ panelde MenuShowDelay seçeneğini göreceksiniz. Üzerine çift tıklayın ve değerini 0 yapın. 5. Tamam'a tıklayın ve Registry editörünü kapatın. Windows 98'i açıp kapadığınızda alt menülerin açılması için gereken zamanın kısaldığını göreceksiniz. 58 ) Windows 98 ve Internet Explorer 5.5 kullanıyorum. Bağlantı penceresinde "parolayı kaydet" kutucuğu kapalı olduğu için, her bağlanışta parolayı yeniden yazmak zorunda kalıyorum. Parolayı kaydedebilmem ve Windows 98'in bu parolayı aklında tutabilmesi için ne yapmalıyım? Bu seçeneğin aktif olabilmesi için Windows 98'in ağ ayarlarında ufak bir değişiklik yapmalısınız. önce Windows 98 CD'nizin elinizin altında bulunduğundan emin olun, çünkü gerekecek. Daha sonra BAŞLAT menüsünden AYARLAR * DENETİM MASASI komutunu çalıştırın. Ekrana gelecek olan pencerede AĞ simgesine çift tıklayın. Ekrana Windows 98'in ağ ayarlarını yapabileceğiniz bir diyalog kutusu gelecektir. Bu diyalog kutusu içerisinde YAPILANDIRMA bölümüne gelin. Buradaki listenin altındaki EKLE düğmesine basın. Açılacak olan diyalog kutusu içerisindeki listeden İSTEMCİ seçeneğinin üzerine çift tıklayın ve MICROSOFT AĞLARI İÇİN İSTEMCİ seçeneğini Windows 98'e ekleyin. Bu aşamada sizde Windows 98 CD-ROM'unu CD-ROM sürücüye takmanız istenebilir. Bu seçeneği Windows 98'e ekledikten sonra AĞ seçenekleri diyalog kutusu içerisindeki listeye MICROSOFT AĞLARI İÇİN İSTEMCİ seçeneği eklenmiş olacaktır. TAMAM düğmesine basın ve diyalog kutusunu kapatın. Gerekli ayarlar yapıldıktan sonra Windows 98'i yeniden başlatın. Artık Internet'e bağlantı sağladığınız diyalog kutusu içerisinde PAROLAYI KAYDET seçeneğinin seçilebilir olduğunu göreceksiniz. 59) Windows 98 yüklü bilgisayarım hata mesajları vermeye başladı. Format atıp yeniden yüklemek istiyorum ama Cd key'in yazılı olduğu kutu kayıp! Bilgisayarımda yüklü olan bilgilerden bu cd-key'e ulaşmam mümkün müdür? Elbette, bu bilgiyi Registry kayıtlarından bulup çıkartabilir ve bir kenara not edebilirsiniz. Bunun için aşağıdaki adımları takip etmeniz yeterlidir. 1. BAŞLAT menüsünden ÇALIŞTIR komutunu çalıştırın. 2. REGEDIT yazın ve ENTER tuşuna basın. REGISTRY editörü ekrana gelecektir. 3. Sol taraftaki ağaç yapısını kullanarak HKEY_LOCAL_MACHINE\SOFTWARE\Microsoft\Windows\Curr entVersion anahtarına gelin. 4. Sağ taraftaki listede ürün numaranızı göreceksiniz. Örnek için aşağıdaki resme bakabilirsiniz. Artık bu ürün numarasını bir kenara not alabilir ve bu bilgiyi bir sonraki Windows kurulumunuzda kullanabilirsiniz. 60) Bir klasörün içeriği değiştiğinde Windows 98 bunu hemen anlayamıyor ve klasör penceresini F5 ile tazelemek gerekiyor. Bu tazeleme işini Windows 98'e daha sık ve daha hızlı yaptırtmak, böylece değişikliklerinizin anında klasör penceresine yansımasını istiyor olabilirsiniz. Bunu yapmak için basit bir REGISTRY ayarı var. Başlat menüsünden Çalıştır komutunu çalıştırın. REGEDIT yazıp Enter tuşuna basın. HKEY_LOCAL_MACHINE/System/CurrentControlSet/control/Update bölümüne gelin. Sağ taraftaki pencere içerisinde UpdateMode anahtarına gelin, sağ fare düğmesine basın ve açılacak olan menüden Değiştir komutunu çalıştırın. Açılacak olan pencerede 01 değerini 00 olacak şekilde değiştirin. Regedit uygulamasını kapatın, Windows 98'i kapatıp açın. Artık klasör pencereleriniz daha hızlı güncellenecektir. 61) YETERSİZ DİSK ALANI Uyarısı alıyorum devamlı ? Sabit disk(ler)inizi son MB'ına kadar doldurmayı sevenlerdenseniz "Yetersiz Disk Alanı" uyarısı canınızı iyiden iyiye sıkıyordur. Bu uyarıyı kaldırmanın yolunu PC MAGAZINE ayrıcalığı ile aşağıda bulabilirsiniz. İlk önce bazı temel bilgileri

14

verelim. Windows'un şart koştuğu boş disk alanları aşağıdaki gibidir. (Tablo 1) Bu uyarı mesajını tekrar almak istemiyorsanız: 1. BAŞLAT*ÇALIŞTIR komutunu çalıştırın. 2. Ekrana gelecek diyalog kutusuna REDEDIT yazıp ENTER a basın. 3. HKEY_LOCAL_MACHINE \ System \ CurrentControlSet \ Control \ FileSystem yolunu izleyin. 4. Sağ bölümde boş bir yere sağ tuşla tıklayın ve çıkan menüden YENİ*DWORD Değeri ne tıklayın. 5. Bu yeni DWORD değerine DisableLowDiskSpaceBroadcast adını verin 6. Daha sonra bu değere çift tıklayıp aşağıdaki tabloya göre gerekli sayıyı girin. (Tablo 2) Yukarıdaki tabloda her harf sabit diskin adını simgelemektedir. Örneğin C sürücüsü için bu uyarı mesajını kaldırmak isterseniz DisableLowDiskSpaceBroadcast değerine çift tıklayıp çıkan metin kutusuna 4 değerini girip ENTER a basın. Eğer iki tane sürücü için bu uyarı mesajlarını kaldırmak istiyorsanız tek yapmanız gereken iki değeri toplamaktır. Örneğin C ve F sürücüleri için 4 + 32= 36 değerini girmelisiniz. 62)SİSTEM ÇUBUĞUNU SABİTLEMEK Windows ile hayatımıza giren ve bundan sonraki Windows sürümlerinde hayatımızdan hiç çıkmayan sistem çubuğunu hepiniz biliyorsunuz. Hani şu ekranın en altında duran ve BAŞLAT menüsünü içeren çubuktan bahsediyoruz. Pek çok Windows kullanıcısı oldukça kullanışlı olan bu çubuğa alıştı. Ancak itiraf edin, bir kısmımız hala yanlışlıkla bu çubuğu fare ile boyutlandırıyor, ekranın sağına soluna taşıyor veya boyutunu sıfır yapıp ekranda görünmez hale getirmeyi başarıyoruz. Eğer Windows ME kullanıyorsanız bu küçük keyfe keder hataları engellemek mümkün. BAŞLAT çubuğunu sabitleme seçeneğiniz bulunuyor artık. Bütün yapacağınız bu çubukta boş bir alana gelip sağ fare düğmesine basmak ve ekrana gelecek olan menüden PROPERTIES komutunu çalıştırmak. Ekrana gelecek olan diyalog kutusu içerisinde ADVANCED bölümüne gelin. Burada alt taraftaki listede aşağı doğru kayın ve "ENABLE MOVING AND RESIZING" seçeneğini pasif hale getirin. OK düğmesine basın ve diyalog kutusunu kapatın. Artık sistem çubuğu ekrandaki yerine kazık kakacak, yerinden kımıldamayacaktır. 63)Benim sorunum bir dosyanın üzerine sağ tıklayınca sildiğim bazı programların hala çıkması. Norton Anti Virüs ve Powerdesk gibi. Bunlardan nasıl kurtulabilirim? Programlar tam olarak silinmezse bu tür problemler çıkabiliyor. Siz siz olun bu tür programları silerken Program/Ekle Kaldır seçeneğini kullanın. Ama sizin durumunuzda biraz geç kalmışsınız, program büyük ihtimalle silinip gitmiştir, bunun için arkasında bıraktığı bu menü izini temizleme işlemini Registry editörünü kullanarak yapacaksınız. Aşağıdaki adımları takip edin. 1. Silmek istediğiniz komutu harfiyen not alın. 2. Registry editörünü çalıştırın. 3. CTRL + F tuşlarına basın. Ekrana gelecek olan diyalog kutusu içerisine not almış olduğunuz komutu yazın ve FIND NEXT düğmesine basın. 4. Registry kayıtları aranacak ve komutu içeren Registry anahtarı bulunacaktır. Bu anahtarı silin. 5. REGISTRY editörünü kapatın. İşte bu kadar. Bundan böyle o komut sağ fare düğmesinde görüntülenmeyecektir. 64) DİSKET PROBLEMLERİ Yaşıyorsanız.. Eğer Windows 98 altında CD sürücünüz veya disket sürücünüz ile problemler yaşıyorsanız, Bilgisayarım simgesine çift tıkladığınızda CD ve disket sürücülerinin içeriği kontrol ediliyor ve bu yüzden de pencerenin ekrana gelmesi gecikiyorsa, hatta bilgisayarınız takılıyor gibi oluyorsa küçük bir püf noktası deneyebilirsiniz. Aşağıdaki adımları takip edin: 1.Masaüstündeki MY COMPUTER simgesine sağ fare düğmesi ile tıklayın. Açılacak olan menüden PROPERTIES komutunu ça lıştırın. 2. Ekrana gelecek olan diyalog kutusunun PERFORMANCE bölümüne gelin. Burada FILE SYSTEM düğmesine basın. Ekrana gelecek olan diyalog kutusunun FLOPPY DISK bölümüne gelin. Burada "Search for New Floppy Drives Each Time Your Computer Starts" seçeneğini kapatın ve OK düğmesine basın. Örnek için aşağıdaki resme bakabilirsiniz. 3. Bu ayarı yaptıktan sonra aynı diyalog kutusunun REMOVABLE DISK bölümüne gelin. Burada "write back caching" seçeneğinin kapatılmış olduğundan emin olun. 4. OK düğmesine basın ve diyalog kutusunu kapatın. Bu püf noktası Zip sürücüleri, teyp yedekleme üniteleri ve CD-ROM, DVD-ROM sürücüler ile problem yaşayan kullanıcılara da yardımcı olabilir. 65)Ofisimizdeki bütün bilgisayarlarda Windows 98 işletim sistemi kullanılıyor. Ancak benim bilgisayarımda bir sorun var. START düğmesinin yanındaki araç çubuğundaki "Show desktop" simgesi kayboldu. Bu simgeye bastığımda ekrandaki bütün pencereler küçültülüyordu. Çok pencere açtığımı için bu seçenek oldukça yararlıydı. Bu seçeneği nasıl getirebilirim? Bunun için önce BİLGİSAYARIM simgesine çift tıklayın. Daha sonra buradaki C: sürücüsünün simgesini kullanarak C:\WINDOWS\Application Data\Microsoft\Internet Explorer\[kullanıcı adı] klasörüne gelin (burada kullanıcı adı yerinde sizin isminiz görünmeli). Bu klasör açtıktan sonra klasörün DOSYA menüsünden YENİ * METİN BELGESİ komutunu çalıştırın. Yeni oluşturulacak olan metin belgesinin adını SHOW DESKTOP.SCF yapın. Daha sonra NOTEPAD uygulaması yardımı ile bu dosyayı açın. Açılacak olan dosyanın içine aşağıdaki satırları aynen girin. [Shell] Command=2

15

IconFile=explorer.exe,3 [Taskbar] Command=ToggleDesktop Dosyayı kaydedin ve kapatın. Kısa bir süre sonra araç çubuğunda masaüstünü gösterme simgesi tekrar bitecektir. 66)Windows 98 ekranında sağ alt köşede ses ayarları için olan hoparlör simgesi vardı. Ancak geçenlerde bilgisayarı açtığımda yok olmuştu. Şimdi o simgeyi nasıl geri getirebilirim? Bu sorunun cevabını daha önce dergimizde birkaç kere vermiştik ancak bir kere daha belirtelim. Eğer ses kartınızın sürücülerinde bir problem yoksa mikser ayarlarından ses kapatılmış olabilir. Minik sarı hoparlör simgesini tekrar ortaya çıkartmak için BAŞLAT menüsünden AYARLAR*DENETİM MASASI komutunu çalıştırın. Ekrana gelecek olan Denetim Masası penceresi içerisinde ÇOKLU ORTAM (MULTIMEDIA) simgesine çift tıklayın. Ekrana gelecek olan diyalog kutusu içerisinde SES (SOUND) bölümüne gelin. Burada SES DENETİMİNİ GÖREV ÇUBUĞUNDA GÖSTER (ENABLE INDICATOR ON TASKBAR) seçeneğini aktif hale getirin ve TAMAM düğmesine basarak diyalog kutusunu kapatın. Bundan sonra Windows 98 görev çubuğunda ses simgesini göreceksiniz. Üzerine çift tıklayın ve mikser ayarlarından sesin kapalı olup olmadığını kontrol edin. Eğer kapalıysa sesi açın veya seviyesini yükseltip kontrol edin. Eğer bu çözüm probleminizi çözmezse ses kartı sürücülerinizi tekrar kaldırıp yüklemeniz gerekecek. 67)WINDOWS AÇILIŞ ŞİFRESİ Windows şifrelemeyle ilgili bulduğum bu püf noktasını tüm PC Magazine Türkiye okuyucularıyla paylaşmak istedim. Birçok kullanıcı Windows'a açılış şifresi koydukları halde "İptal" tuşuna basılarak şifrenin aşılmasından yakınır. Bir gün ekran koruyucularımla uğraşırken bu fıkır aklıma geldi ve PC Magazine Türkiye ile bunu paylaşmak istedim. Önce istediğiniz bir ekran koruyucusunu seçiyorsunuz ve seçtiğiniz ekran koruyucusunun parola korumalı kısmını onaylayarak parolanızı giriyorsunuz. Böylece, ekran koruyucunuz şifre koruması altına alınmış oluyor. Daha sonra seçtiğimiz ekran koruyucusunun .scr uzantılı dosyasını bulup (örneğin ekrana borular döşeyen yazan ekran koruyucusunun ismi 3D PIPES.SCR şeklindedir) BAŞLAT menüsününün PROGRAMLAR * BAŞLANGIÇ bölümüne kısayolunu kopyalıyorsunuz. Böylece ne oluyor? Bilgisayarınız her açıldığında ekran koruyucusu devreye giriyor; kapatmak istediğinizde sizden şifre istiyor. Şifreyi bilmeyen kişi de bilgisayarınızın masaüstüne giriş hakkına sahip olamıyor. 68 ) WINDOWS'TA KAPANMA PROBLEMLERİNİZE ÇARELER Haber sunucularında "Windows 98 düzgün kapanmıyor. Ne yapabilirim?" biçiminde birçok soru dikkatimizi çekiyor. Bunun için size iki tane önerimiz olacak. 1. Bazı donanımlar Windows'un hızlı oturum kapatma seçeneği ile uyum sağlamaz. Buda Windows'ta kapatma problemlerine neden olabiliyor. Hızlı oturum kapatma özelliğini kapatmak için şu yolu izleyin. BAŞLAT*ÇALIŞTIR komutunu çalıştırın. Karşınıza çıkacak metin kutusuna MSCONFIG yazıp ENTER a basın. Sistem Yapılandırma Hizmet Programı açılacaktır. Genel basamağındaki GELİŞMİŞ tuşuna basın. Ekranda belirecek diyalog kutusundaki HIZLI OTURUM KAPATMA ÖZELLİĞİNİ DEVRE DIŞI BIRAK seçeneğini işaretleyin ve ENTER a basın. 2. Eğer Windows'un kapanış sesi bozuk veya kayıp ise Windows düzgün biçimde kapanmayabilir. Kapanış sesini kapatmak için: BAŞLAT*AYARLAR*DENETİM MASASI yolunu izleyin. Denetim Masasından SES simgesine tıklayın. "Windows'tan çık" olayını seçin. AD bölümündeki açılır menüden (Yok) seçeneğini seçin. 69) TEK HAMLEDE TÜM DİSKLERİNİZİ GÖRÜN Bildiğiniz gibi Windos 98'in BİLGİSAYARIM penceresinde herhangi bir diske sağ tuşla tıklayıp ÖZELLİKLER' i seçtiğinizde o diskin toplam alanını, boş alanını ve bunun gibi birkaç özelliği görebiliyorsunuz. Eğer birden fazla diskiniz varsa bu durum oldukça can sıkıcı ve zaman alıcı olacaktır. Windows 98 size birden fazla diskin özelliklerini, basamaklı tek bir diyalog kutusundan kontrol etmenizi sağlıyor. Bunun için BİLGİSAYARIM penceresini açıp özelliklerini görmek istediğiniz diskleri seçin. Daha sonra bu seçili disklere sağ tuşla tıklayıp çıkan menüden ÖZELLİKLER' i seçin. Tüm disklerin özellikleri tek bir sayfada karşınızda! 70) TEK TIKLAYIŞLA TEMİZLİK Tek tıklayışla BELGELERİM menüsünü temizlemenin mümkün olduğunu biliyor muydunuz? Hem de çok basit bir yolla. Bunu için BAŞLAT*ÇALIŞTIR komutunu çalıştırın. Ekrana gelen metin kutusuna NOTEPAD yazıp ENTER a basın. Notepad açılacaktır. Boş sayfaya echo y| del \windows\recent\*.lnk yazın, dosyanın uzantısı BAT olacak şekilde isimlendirin ve istediğiniz bir yere (tercihen masaüstüne) kaydedin. Daha sonra bu dosyaya sağ tuşla tıklayıp ÖZELLİKLER' i seçin. Ekranda beliren diyalog kutusunda PROGRAM basamağına geçin. Burada ÇALIŞTIR seçeneğinin yanındaki açılır menüden SİMGE DURUMUNA KÜÇÜLTÜLMÜŞ' ü seçin. Ayrıca en alttaki ÇIKIŞTA KAPAT seçeneğini de işaretleyin. Artık masaüstündeki batch dosyasına tıkladığınızda Belgelerim menüsü tertemiz olacaktır. Ayrıca yukarıda bahsedilen satırı AUTOEXEC.BAT dosyasına eklediğinizde Windows her açılışında Belgelerim menüsü temizlenecektir. 71) C: SÜRÜCÜSÜNÜN SİMGESİNİ DEĞİŞTİRMEK "Bilgisayarım" penceresini açıp da gördüğünüz C sürücünüzün standart simgesinden artık bıktıysanız simgesini değiştirmenin çok kolay bir yolu var. Hatta bilgisayarınızı yeniden başlatmaya bile gerek kalmıyor. Bunun için ilk önce c C: sürücüsünün içinde bir AUTORUN.INF dosyası yaratıyoruz. Bu dosyayı NOTEPAD ile yaratabilirsiniz. Daha sonra

16

Windows'un PAINT uygulamasında (ki başka bir resim işleme programı da olabilir) 32*32 bir dosya yaratıp bir şeyler yazıyoruz. Dosyayı farklı kaydet diyerek "c" sürücüsünün içine "c.ico" adıyla kaydederek bir icon yapmış oluyoruz. Şimdi, daha önceden yaratmış olduğumuz AUTORUN.INF dosyasını açıp şunları yazıyoruz; [autorun] icon=c.ico Dosyayı kaydederek kapatıyoruz. (burada ki c.ico yerine yeni bir dosya yaratıp onun da ismini verebiliriz). Bilgisayarım penceresinin içindeyken mouse'un sağ tuşuyla "yenile" diyoruz (veya F5 tuşuna basıyoruz) ve oldu! Not: İsterseniz AUTORUN.INF dosyasını gizli yaparak görünmez duruma da getirebilirsiniz. 72) Windows 98 İngilizce sürümünü kullanıyorum. START menüsünün sağ tarafındaki araç çubuğunu küçük simgelerle doldurdum, malum bir sürü programa buradan erişmek çok kolay oluyor. Ancak merak ettiğim bir şey var. Bu simgelerin üzerine fare ile geldiğimde bazıları için küçük sarı bir kutucuk çıkıyor ve simgenin ne işe yaradığını yazıyor. Örneğin Outlook Express simgesine geldiğimde "Launch Outlook Express" çıkıyor ekrana. Ben kendi simgelerim için de böyle şeyler yazdırabilir miyim? Varolan yazıları değiştirebilir miyim? Hem kendi tanımlarınızı kendiniz yazabilirsiniz, hem de varolan tanımları istediğiniz gibi değiştirebilirsiniz. Hem de çok kolay bir şekilde. Bütün yapacağınız önce ilgili simgenin üzerine fare imleci ile gelip sağ fare düğmesine basmak. Ekrana gelecek olan menüden PROPERTIES komutunu çalıştırın. Ekrana gelecek olan diyalog kutusu içerisinde SHORTCUT bölümüne gelin. Burada, diyalog kutusunun alt tarafından COMMENT alanını göreceksiniz. Bu alana yazdığınız yazılar, ekranda o sarı kutucuk içerisinde görüntüleneceklerdir. Buraya istediğiniz yazıyı yazın ve OK düğmesine basın. Artık sizin simgenizin de bir sarı kutucuğu var 73) KLASÖRLERİ ÖZELLEŞTİRELİM Windows 98 klasörlerinin görünümünü özelleştirebiliyorsunuz. İşte size enteresan bir özelleştirme seçeneği. Herhangi bir klasörü seçip içine giriyoruz. Daha sonra klasör içerisinde boş bir yere sağ fare düğmesi ile tıklayıp açılacak olan menüden, "bu klasörü özelleştir" komutunu çalıştırıyoruz, İLERİ tuşuna basıyoruz. Karşımıza NOTEPAD ile bir sürü yazı gelir. Bu yazılar arasında "var L_Prompt_Text" satırını seçiyoruz. Karşısındaki tırnak içindeki bölüme aşağıdaki satırı yazıyoruz. şimdi dosyayı kaydedip NOTEPAD uygulamasından çıkıyoruz. Daha sonra karşımıza çıkan pencerede SON düğmesine basıyoruz. Artık bu klasörü açtığımızda sol taraftaki yazının değiştiğini ve "SELAMLAR" kelimesinin hareket ettiğini görüyoruz... 74) DIR KOMUTUNU ÖZELLEŞTİRİN AUTOEXEC.BAT dosyasına ufak bir satır ekleyerek DIR komutunu her kullandığınızda dosyaları sayfa sayfa listelemesini sağlayabilirsiniz. Bunun için AUTOEXEC.BAT dosyasına aşağıdaki satırı ekleyin. SET DIRCMD= /P Daha fazla özelleştirme için AUTOEXEC.BAT dosyasına SET DIRCMD= /P /O:GNE satırını da ekleyebilirsiniz. Buradaki parametreleri açıklayalım: G = İlk önce klasörleri listeler. N = Klasör ve dosyaları alfabetik sıraya göre düzenler. E = Aynı uzantıya sahip dosyaları sıralar. 75) MASAÜSTÜNÜ KONTROLÜNÜZE ALIN Programlarınıza masaüstünüzden tek tıklama ile ulaşmanın o dayanılmaz hafifliği ile tanıştıysanız mutlaka masaüstünüz kısayollarla dolup taşmıştır. Bu durumun tek olumsuz yanı zamanla istediğiniz programın kısayolunu bulmanın giderek zorlaşmasıdır. Bunun da bir püf noktası var elbette. 1. Masaüstünde boş bir yere sol tuşla tıklayın 2. Klavyeden bulmak istediğiniz programın ilk harfine basın. Klavyeye her basışınızda, bastığınız bir harf ile başlayan bir simgenin seçili duruma geldiğini göreceksiniz. 3. İstediğiniz programın simgesi seçili duruma geldiğinde ENTER tuşuna basın 76) WEB KLASÖRÜ SİMGESİNİ KALDIRIN Internet Explorer 6'i yüklerken Web Klasörlerini yüklemeyi de seçtiyseniz; Bilgisayarım penceresinde WEB KLASÖRLERİ isimli bir simge görürsünüz. Ama Internet Explorer'ı Uninstall ettiğinizde bu simge silinmez. Bunu yapmak size düşüyor. Bunun için; BAŞLAT*ÇALIŞTIR komutunu çalıştırın. Ekrana gelecek olan metin kutusuna REGEDIT yazıp ENTER a basın. HKEY_CLASSES_ROOT\CLSID\ yolunu izleyin. Buradaki {BDEADF00-C265-11d0-BCED-00A0C90AB50F} değerini silin. Daha sonra Registry editörünü kapatın. Artık Bilgisayarım penceresinde "Web Klasörleri" simgesinden eser kalmadı. 77) DURUM ÇUBUĞUNA GÜVENMEYİN! Bir çok kullanıcı seçili dosyaların boyutunu görmek için Explorer penceresinin durum çubuğunu kullanır. Ama eğer birde klasör seçtiyseniz durum çubuğunda gözüken boyut sizi yanıltacaktır. Seçili dosya ve klasörlerinizin gerçek boyutunu görmek için seçili gruba sağ tuş ile tıklayıp ÖZELLİKLER' i seçin. İşte gerçek boyut 78 ) Windows 98 Türkçe kullanıyorum ve makinemin istediğim bir saatte kapanmasını istiyorum. Bu işi için Windows 98 ile birlikte gelen Görev Zamanlayıcısı (Task Scheduler) programını kullanacaksınız. Eğer bu program aktifse, görev çubuğunun sağ alt tarafında küçük bir saat simgesi görüntülenir, üzerine sağ fare düğmesi ile tıklayıp OPEN komutunu çalıştırıp ekrana getirebilirsiniz. Eğer çalışmıyorsa START menüsünden PROGRAMS *

17

ACCESSORIES * SYSTEM TOOLS menüsünden SCHEDULED TASKS komutunu çalıştırın ve bu programın penceresini ekrana getirin. Daha sonra, programın penceresinin içerisinde ADD SCHEDULED TASK simgesinin üzerine çift tıklayın. Birinci adımda NEXT düğmesine basın. İkinci adımda ekrana gelecek olan diyalog kutusu içerisinde BROWSE düğmesine basın ve açılacak olan dosya arama diyalog kutusunu kullanarak C:\WINDOWS\RUNDLL.EXE dosyasını bulun ve OPEN düğmesine basın. Şimdi ekrana yeni bir diyalog kutusu gelecek. Burada işleme bir isim verin (örneğin "Windows'u kapat" gibi) ve diyalog kutusunun alt tarafındaki DAILY seçeneğini aktif hale getirin. Bu işlemi yaptıktan sonra NEXT düğmesine basın ve bir sonraki adıma geçin. Bundan sonraki adımda bilgisayarınızın her gün kapatılmasını istediğiniz saati START TIME bölümünde saat ve dakika cinsinden ayarlayın. NEXT düğmesine basın ve bir sonraki adıma geçin. Bu adımda OPEN ADVANCED... seçeneğini aktif hale getirin ve FINISH düğmesine basın. Şimdi ekrana yaratmış olduğunuz yeni günlük işlemin ileri seviye özelliklerini ayarlayabileceğiniz bir diyalog kutusu gelecek. Burada RUN bölümünde C:\WINDOWS\Rundll.exe satırını aşağıdaki gibi değiştirin. C:\WINDOWS\Rundll.exe USER,EXITWINDOWS Örnek için yukarıdaki resme bakabilirsiniz. Gerekli değişikliği yaptıktan sonra OK düğmesine basın ve diyalog kutusunu kapatın. Şimdi yukarıdaki resimde de görüldüğü gibi Görev Zamanlayıcısına yeni bir işlem eklemiş durumdasınız. İşte bitti. Görev zamanlayıcısı penceresini kapatın ve bekleyin. Ayarlamış olduğunuz zaman geldiğinde bilgisayarınız zangırt! diye kapatılacaktır. 79) Bazı arkadaşlarımın bilgisayarlarında görüyorum. Dosyaları tek tıklama ile açabiliyorlar. Bunu kendi bilgisayarımda nasıl başarabilirim, yani ben de tek tıklamayla dosyaları nasıl açabilirim? Bunun için önce MY COMPUTER simgesine çift tıklayın. Ekrana gelecek olan klasör penceresinde VIEW menüsünden FOLDER OPTIONS komutunu çalıştırın. Ekrana gelecek olan diyalog kutusunun GENERAL bölümüne gelin. Burada sağ alt taraftaki SETTINGS düğmesine basın. Ekrana yeni bir diyalog kutusu gelecek. Burada alt tarafta SINGLE CLICK TO OPEN AN ITEM seçeneğini ve hemen altındaki UNDERLINE ICON TITLES ONLY WHEN I POINT AT THEM seçeneğini aktif hale getirin. OK düğmesine basın ve diyalog kutusunu kapatın. Bundan böyle siz de dosyaları tek tıklama ile açabileceksiniz

Kaynak : Gforum

18



Ana Hatlarıyla Registry

HKEY_CLASSES_ROOT: Bu anahtar genel olarak dosya uzantıları ve ilişkilendirildiği uygulamaların ayarlanması için kullanılır.Ayrıca çeşitli windows kısayollarının ayarlanması ve çeşitli windows arayüzleri ile ilgili ayarlamalarda kullanılır. HKEY_CURRENT_USER: Bu anahtarda genel olarak birazdan HKEY_USERS anahtarında da görebileceğimiz bir çok ayarlama yapılır.Farkı ise bu anahtar sadece o an logon olan kullanıcının bilgisayar üzerindeki ayarlarını saklamaktadır.(Start menu,desktop,programlar ve belgeler gibi ayarlar) HKEY_LOCAL_MACHINE: Diğer bir deyişle zurnanın zırt deliği.Bilgisayar üzerindeki bulunan bütün donanım yazılım ve diğer tercihlerin yapıldıgı anahtardır.Bir anlamda registrynin de kalbi sayılır.Bu anahtarda yapılan değişiklikler bilgisayarı kullanan tüm kullanıcıları bağlar. HKEY_USERS: Bilgisayarı kullanan tüm kullanıcıların ,tüm tercih ayarlarının tutuldugu anahtardır.Hangi kullanıcının nasıl bir start menüsü istediği,nasıl bir desktop göreceği,windowsun hangi müzikle açılacağı gibi kullanıcı istek ve windows cevaplarıyla sınırlı olan tercihlerin tümünün kayıtlı oldugu anahtardır. HKEY_CURRENT_CONFIG: HKEY_LOCAL_MACHINE nin bir alt anahtarı gibidir.Sadece o an bilgisayarın üzerinde bulunan donanımlarla ilgili ayarları görebileceğiniz ve değiştirebileceğiniz bir anahtardır.Burada yapacağınız değişiklikler bir sonraki açılışta HKEY_LOCAL_MACHINE nin yüklenmesiyle sona ereceğinden sadece seyirlik bir anahtar olarak da değerlendirilebilinir. (örneğin makinenize daha önce bağlamış oldugunuz ancak o an devre dışı olan bir usb donanımı ile ilgili hiç bir bilgi içermez ) HKEY_DYN_DATA: Bu anahtar HKEY_LOCAL_MACHINE anahtarının tak ve kullan donanımlarla ilgili bir alt anahtarı olarak da görülebilir.Bu anahtar tak ve kullan aygıtlarında yaşanan değişiklikler gibi dinamik bilgilerin ayarlanmasını sağlayan bir anahtardır. Ana anahtarları bitirdiğimize göre artık değerlerin ne gibi anlam taşıdıklarını da inceleyebiliriz Değer Çeşitleri REG_BINARY: Bu değerler genelde bir çok donanımla ilgili anahtarda görülen ikili sistem değeri olarak da adlandırılan hexadecimal formatta ki değerlerdir. REG_DWORD: Genelde bazı seçeneklerin açık yada kapalı olmasını ifade eden;"0"ve "1" le ifade edilen değerlerdir.Bu tip değerlerde 0 kapalı 1 açık anlamına gelir. REG_EXPAND_SZ: Genelde yeri kullanıcı tercihine göre değişebilir olan bir takım programların yollarını daha kestirme ve doğru olarak tarif etmek için kullanılır.Örneğin Windows unuzu d:\ sürücüsüne kurdugunuzu düşünelim.Windows bir uygulama başlatmadan önce bu anahtara baktıgında d:\windows değeri yerine daha mantıklı ve yeri değiştiğinde otomatik olarak güncellenen %windows% değerini tercih edecektir.Bu tarz dizinleri göstermek için iki ucunda % işareti bulunan değerlere expand değer adı da verilir.(örnek değerler %windows% %temp% %program files% %SystemRoot% gibi) REG_MULTI_SZ: Eğer ki değer olarak yukarıdaki bir kaç değerin bileşkesi olabilecek tarzda bir değer kullanılıyorsa bu değer çoklu değer adını kazanır ve her değer birbirinden NULL karakteriyle ayrılır REG_SZ: Standart registry değerleridir,insanların okuyabileceği ve anlayabileceği textlerden oluşur. Bir de standart windows sürümlerinde nadiren kullanılan pek görülemeyen bir kaç değer tipi var onları da verip bitirmek istiyorum. REG_DWORD_LITTLE_ENDIAN: Little Endian adı verilen farklı bir ikili kodlama dili kullanılan ana bilgisayarlarda kullanılır REG_DWORD_BIG_ENDIAN: Bazı IBM mainframeler gibi büyük bilgisayarlarda bulunan sistemlerde geçerliliği olan bir anahtardır;yukarıdaki gibi farklı bir kodlama mantıgı bulunan bilgisayarlarda kullanılır. REG_LINK: Unicode sembolik linklerden oluşur ,genellikle uygulamalar tarafından kullanılmazlar. REG_NONE: Belirlenmemiş değer tipleri kullanılan bir anahtardır kullanımı son derece azdır. REG_QWORD: 64 bitlik bilgisayarlarda daha fazla kullanımı olan bir değer tipidir. REG_QWORD_LITTLE_ENDIAN: Yukarıdaki kod tipinin little endian kod mimarisinde kullanılmakta olan bir türevidir.

Kaynak : Gforum

19



Windows'unuzu Hızlandırın

Çok güçlü bir işlemciniz var ve bu işlemcinin beklediğiniz ve istediğiniz hızda çalışmadığından mı şikayetçisiniz? Ya da hard diskiniz 7200rpm ve büyük kapasiteli ama yükleme yaparken çok mu "cazırtı" yapıyor? :) Veya 128+MB RAM'e sahipsiniz ama tam anlamıyla kullanamadığınızı mı düşünüyorsunuz? O zaman sizlere önereceğim bir kaç etkili yöntem var; elbette ki bunların hepsini ben bulmadım, bu işle profesyonel bazda uğraşan kişilerce hazırlanmış ve sunulmuş yöntemler; bazıları da bu yöntemler içinden kendimce seçmeler yapıp modifiye ettiklerim; bazıları da en uygun seçimler... Hemem işe koyulalım..! (NOT: Yazacağım tüm "" kullanılmış kelimelerde bunları dikkate almayınız!) Bu adım için, sisteminizin bir PnP BIOS'a sahip olduğundan emin olun ("Bilgisayarım"a sağ tıklayın, özellikler -> aygıt yöneticisi -> sistem aygıtları altında PnP BIOS yazıyorsa öyledir) Başlat menüsünden "Çalıştır" (Run) diyerek, satıra "regedit" yazın; çıkan menüde: HKEY_LOCAL_MACHINE -> System -> CurrentControlSet -> Services -> VxD -> BIOS (APM modu aktif olan bazı bilgisayarlarda W9x'in ACPI BIOS uzantıları bu anahtarı silebiliyor) anahtarlarından ilerleyin ve BIOS'a gelince, sağ tarafta bulunan boşluğa sağ düğmeyle tıklayıp "Yeni" seçerek "CPUPriority" isminde bir "DWORD Value" (değeri) oluşturun. Oluşturduğunuz "CPUPriority" değerine çift tıklayın, "Decimal" düğmesini işaretleyerek yanındaki kutucuğa "1" yazın. Bu oluşum, program çalıştırırken sisteme CPU desteğini yüksek oranda sağladığından, bilgisayarda gözle görülür bir performans artışı sağlıyor! Bu oluşumu deaktif etmek için, oluşturdugunuz DWORD değerini silebilir, ya da "1" yazdığımız yere "3" yazabilirsiniz. Ayrıca "1" ve "3" dışında yazabileceğiniz "0" ve "2" değerleri var. Sistemi tam anlamıyla MAXIMUM performansta, yani işlemcinizi limitlerinde kullanmak için "0" değerini girin, ancak bu değer donanıma tam ivme vereceğinden sistemde sorun ve hasarlara neden olabilir! Kullanırken dikkat edin! Yukarıda anlattığım CPU desteği içindi; aşağıda anlatılanlar ise, yine aynı anahtar altında oluşturulacak: "PCIConcur" çift tıklayıp, "Decimal" seçin "1" yazın "FastDRAM" çift tıklayıp, "Decimal" seçin "1" yazın "AGPConcur" çift tıklayıp, "Decimal" seçin "1" yazın (Ekran kartınız AGP değilse bu son satırı kullanmayın) Yukarıdaki ayarlamalar, hedeflenen donanımın fazladan CPU kullanımı ile doğrudan anakart chipset'inden CPU'ya PCI, AGP ya da DRAM tabanlı giris/çıkış (I/O) transferlerini hızlandırır. Değerlerin anlamları ise girilen numaralarla (değerler) ters orantılı olarak azalır: 0. Aktif tüm programlar CPU'dan maksimum destek alırlar (Use at your own risk :) 1. Aktif/Deaktif tüm programlar TSR'ler-DLL'lere göre CPU'dan yeterince destek alırlar 2. Aktif/Deaktif tüm programlar TSR'ler-DLL'lere göre CPU'dan az biraz destek alırlar 3. Çalışan herşey ama herşey eşit miktarda desteklenirler Bunların dışında belirtilmiş bir oluşum ise; PnP BIOS olmaması durumu için; Yine yukarıdaki gibi, HKEY_LOCAL_MACHINE -> System -> CurrentControlSet -> Control -> PriorityControl adresine gidip (eğer yoksa Control anahtarına sağ tıklayıp "PriorityControl" isminde bir anahtar oluşturun) yine sağ tarafta boşluğa sağ tıklayıp DWORD değeri oluşturun ve çift tıklayıp girin, "Decimal" düğmesini işaretleyerek: 0. Tüm çalışan programlar (on-arka) için eşit destek 1. Ön plan programlar için daha fazla destek 2. Ön plan programlar için MAX destek Tüm bunları yapınca göreceksiniz ki PC'niz hızlanacak, ancak dikkat! sistem kaynaklarında hızlı bir düşüş yaşanabilir (büyük ihtimal) ama yaşayacağınız hız karşısında tercih size kalmış. Yazan = Mustafa Yiğittop

20

"İŞ HAYATI"

İnternet Aracılığı ile İş Aramak

Son yıllarda net dünyasında türeyen iş bulma şirketleri ve cv bankaları iş arayan insanlara yardımcı olmaya ve böylelikle kendileri de dahil bir çok kişiye pazar yaratmaya artarak devam ediyor. Bu sitelerden en yaygın olarak bilinenleri Kariyer.net, yenibir.com, insankaynaklari.com, secretcv.com olarak sıralanabilir. İnsankaynakları iş alanında bilgi akışını son derece hızlandıran bu akımın ve buna bağlı kurumların verimli ya da etkin çalışması konusunda birçok tartışmalar ya da şaiyalara şahit olmuş birisi olarak diyebilirim ki bu kurumların Türkiye üzerindeki olumlu etkisi beceremediklerinin yanında çok daha yoğundur. Birincisi üniversite mezunu gençliğin en azından bir bölümünü dost eli ile değil de rasyonel yollardan kendine uygun bir iş olanağı kovalama imkanı sunulmuştur. (Burada değerlendirmelerin objektifliğine güvenmek durumundayız. ) Ayrıca, insanlar göze ve akla hitap eden cvlerle tanışmışlar,bir nevi ücretsiz eğitim olanağına yayınlanan makale ve söyleşiler aracılığı ile kavuşmuşlardır. Bu tarz oluşumlar yıllardır nasıl ve ne sebeple aktifliği devam edebildiğini anlayamadığım iş ve İşçi Bulma kurumuna alternatif bir yapı geliştirmiş sanal bir kurumsallaşma ile işşiz insanlara güven kaynağı olmuşlardır. Son olarak da işverenlerin personel alımında yapabilecekleri hatalara bağlı hayal kırıklıklarının belli bir yüzde de önü kesilmiştir diye düşünüyorum. Bu yüzden bir çok kişinin yararlandığı bu tarz oluşumlara katılımın çok daha fazla olması gerektiğini düşünüyor, çalışan ya da çalışmayan herkese böyle sitelere girip bakmalarını tavsiye ediyorum. [email protected] Aslıhan Eken

21

http://www.kariyer.net/

http://www.yenibir.com/

http://www.insankaynaklari.com/

http://www.secretcv.com/

"TASARIM > PHOTOSHOP"

Adobe Photoshop Açıklaması

Bilgisayar tabanlı grafik tasarım artık vazgeçilmez. Her alanda yapılan tasarımlarda temel araçlar bilgisayarlar. Grafik tasarım denilince akla gelen de dijital resim işleme ve teknikleri. Dijital resim işleme alanında çok farklı programlar mevcut. Ama bunlar arasında bir tanesi var ki; tartışmasız liderliğini halen sürdürmekte. Adobe firmasının çıkarmış olduğu Adobe Photoshop programı… Photoshop’un, her yeni sürümünde birçok kullanışlı araç sunarken, klasik görüntüsünü ve kullanıcı arabirimini koruyor olması zaten onu birinci sıraya oturmasında büyük etken. Web tasarımcılarının , fotoğrafçıların ve dijital resim işleme alanında ilgili olan herkesin yakından tanıdığı ve tercihleri arasında diğerlerinden sıyrılıp da birinci sıraya yerleşmiş bir programdır kendisi. Şu an “CS” sürümünü piyasada bulabileceğiniz Photoshop programının bundan önceki son versiyonu olan ve halen büyük bir kullanıcı kitlesine hitap eden 7.0’nci sürümü hakkında bilgi vermeye çalışacağım.

Photoshop da diğer bilgisayar programlarından aşina olabileceğiniz arayüze sahip. Hatta daha önceden 3 boyutlu programlarla uğraşan arkadaşlara bu programın arayüzü gayet basit bile gelebilir. Programı açtığınızda karşınıza bir toolbox “araç kutusu” çıkacak. Photoshop’u kullanırken en çok faydalanacağımız yer burası olacak. Bunun yanında ayrıca ekranın sağ tarafında da bir çok irili ufaklı pencerecikler göreceğiz. Bunların ne olduğuna ve ne işe yaradıklarına ileriki derslerimizde değineceğiz. Aşağıdaki resimde neye benzediklerini görebilirsiniz.

Kısaca Photoshop’un mönüsüne de değinelim. Neredeyse her programda olan File ve Edit mönülerinin haricinde resmimizi işlerken büyük ölçüde başvuracağımız Image, Layer, Select, Fitler ,View, Window mönüleri ; ayrıca yardım için başvurabileceğiniz Help mönüsünden oluşmakta. Alt mönülere ve buraların kullanım detaylarını, programın güçlü yanlarını, çalışmaya başlamadan önce yapmanız gereken ufak tefek ayarları vs. daha sonra işleyeceğiz. Her şey sırayla…

22

Şunu öncelikle belirtmeliyim ki, programı açtıktan sonra onunla yapacaklarınız sadece hayal gücünüzle sınırlı. Photoshop’un (ve elbette sizin) yapabileceklerinizin hepsini burada veya başka bir yerde (kitapta vs.) anlatmak mümkün değil. Çünkü çalışmaya başladıkça yaptıklarınız karşısında daha da çok şaşıracaksınız. Ben sadece sizin ufkunuzu biraz da olsa açma, az da olsa yol gösterme maksadıyla anlatabildiğim kadar–kendi bildiklerim çerçevesinde- Photoshop‘u anlatmaya çalışacağım. Bu makalede Adobe Photoshop programının ne olduğunu genel hatlarıyla tanıtmaya çalıştım, gelecek derslerde ise programın içine giriyor ve kullanmaya/kurcalamaya başlıyoruz arkadaşlar. Eğer resim yapmaktan ve ellerinizin boyanmasından ;) korkmadıysanız hiç; ve de yaratıcılığınıza güveniyorsanız bu program tam size göre…

O.Serhat Karabacak

23

"TASARIM > PHOTOSHOP"

Adobe Photoshop'ta Çeşitli Efektler Vermek

Şimdi size genelde görmüş olabileceğinizi düşündüğüm, benim de bundan 4 sene önce falan öğrendiğim bir kaç adımda kolayca hazırlanabilen ışıklı yazı yazmanın tekniğini anlatacağım.Bu tekniği ben geliştirmedim öncelikle bunu belirtmek isterim.Sadece bildiklerim dahilinde size nasıl yapılacağını bu sefer tekrardan ben anlatmaya çalıştım.

İlk olarak File Menüsünden New komutunu verip Width:400 Height:400 ebatında bir dosya açıyoruz...Dosyamızın arka plan renginin siyah olmasını istediğimizden aynı pencereyi kapatmadan Background Color'u da seçili hale getiriyoruz.(Bu arada unutulmaması gereken arka plan renginin daha önceden siyah'tan farklı bir renge değiştirilmemiş olmasıdır.)Onu da aşağıdaki resimde görüyorsunuz.

Yazı yazmak için Horizontal Type Tool'u seçip üst taraftaki font bölümünden Arial Black'i seçiyor "Regular" ve "Smooth" değerlerini seçiyoruz. Yazımızın büyüklüğünü 48 pt(48 punto) olarak ayarlıyoruz ve başlıyoruz yazmaya.Not:Yazdığınız yazının üstten ve kenarlardan bir miktar boşluk bırakmasını sağlayarak yazınız,tüm çalışma alanını doldurmayınız.

Yazımızı yazdıktan sonra Move Tool'u seçiyoruz ve klavyeden "Ctrl" tuşuna ve mouse'umuzun sol tuşuna basılı tutarak yazımızı çalışma alanımızın ortasına sürüklüyoruz.

Yazımız çalışma alanındaki yerini aldıktan sonra sıra geldi istediğimizi elde etmeye başlamaya...

Filter menüsünden > Distort > Polar Coordinates 'i seçiyoruz. Karşımıza çıkacak penceredeki Options kısmından "Polar To Rectangular" ı seçiyoruz "OK" diyoruz.Yazınızın aşağıdaki gibi bi şekil alması gerekir.

24

Şimdi ışıkların oluşmasını sağlamak için rüzgar filtresini kullanacağız.Ama öncelikle dosyamızı 90 derece döndürmemiz gerekiyor. Bunu da Image > Rotate Canvas > "90 CW" i seçerek sağlıyoruz..

Şimdi sıra geldi rüzgarlarımızı eklemeye... Filter > Stylize > Wind komutu veriyoruz. Karşımıza bir pencere çıkıyor.Burada rüzgar'ın türü nereden geleceği vs. bilgiler var.Method kısmından Wind'i, Direction kısmından da "From Right" ı seçiyor ve "OK" diyoruz.Sağ taraftan rüzgar filtresini uygulamış olması gerek. Bu işlemi bir kez daha tekrarlıyıp bir kez daha sağdan estiriyoruz. İki kez "From Right" kullandıktan sonra,aynı işlemleri gerçekleştirerek iki kez de "From Left" uyguluyoruz.

Bu kadar rüzgar yeter.Resmimizin yukarıdaki gibi anlamsız bir görüntü alması gerek.Şimdi resmimizi eski haline çeviriyoruz... Image menüsünden > Rotate Canvas > "90 CCW" (Burada 90 CCW'yi seçmemizdeki neden çalışmamızı saat yönünün aksine 90 derece çevirmesinden kaynaklanıyor.)

25

Resmimizi döndürdükten sonra Filter > Distort > Polar Coordinates'i seçiyoruz ve karşımıza çıkan pencerenin Options bölümündan "Rectangular to Polar" ı işretleyip (ilk uyguladığımızın tam tersi işlem yani) "OK" diyoruz.

Layer menüsünden "Flatten Image" diyoruz. Işık saçan yazımız bayağı bayağı belli oldu.Şimdi geldi iş renklendirmeye. Kendi zevkinize göre renkler kullanabilirsiniz. Ben burada Turuncu kullandım.Bu rengi sağlamak için de klavyemizden "Ctrl + U" tuş kombinasyonunu kullanıyoruz oradan da karşımıza açılan pencerede (aşağıda görüyorsunuz kendisini) "Colorize" ı işaretleyip şu değerleri giriyoruz ve "OK" tıklıyoruz(Hue=30 ; Saturation=80 ; Lightness=0)

Işık saçan yazımız karşımızda. Geldik işin en zevkli kısmına: "Arkanıza yaslanın ve yarattığınız güzelliğin keyfini çıkarın."

26

"GÜVENLİK"

Casus Yazılımlar (spyware-adware)

Casus Yazılım Ne Demek ?

Casus Yazılımlar bilgisayarınıza geldikten sonra bilgisayarınızda farklı etkiler ile casusluk yapan veya sizi rahatsız eden yazılımlardır. Bu rahatsızlık yöntemlerden en popülerleri;

• Bilgisayarınızdaki verileri, Gezdiğiniz siteleri belli bir merkeze gönderme • Reklam gösterme, İnternet'ten reklam indirme

Neden bunu Yapıyorlar ?

Burada detaylı bir şekilde dünyadaki emperyalist düzeni anlatmayacağımızı düşünürseniz konunun temeli olan parayı değil ne tip yöntemlerle bu parayı kazandıkları anlatacağımızı fark etmişsinizdir. "Casus Yazılım Ne Demek ?" konusunda "Bilgisayarınızdaki verileri, Gezdiğiniz siteleri belli bir merkeze gönderme" demiştik şimdi bunun bu firmalara getirilerini görelim.

I. İstatistik İstatistik konusu hafife almamız gereken bir konudur. Çünkü bu bahsettiğimiz programlar 1000 veya 5000 kişi tarafından değil, milyonlarca kişi tarafından kullanılıyor. Dolayısıyla bu bilgiler ciddi bir getiri kaynağı oluyor. Örnek olarak en çok girilen siteler firmaya hem istatistiksel açıdan bir satış bilgisi verdiği gibi hem de kendi işini pazarlama açısından firmaya da ciddi bir veri sağlar.

II. Reklam İstatistik' te de belirttiğimiz gibi kişi sayısını hafife almamız gerekiyor. Bu sebepten dolayı bu tip programların kullanıcılarına gösterdikleri ve tıklattıkları reklamdan ne kadar getiri kazanacağını tahmin edebilirsiniz. Unutmayın ki casus yazılımlar genellikle kanunidir, o yüzden karşıdaki firmanın çok büyük olması pek bir anlam ifade etmez.

Bir de bu noktada şunu ifade etmek lazım, Programcılar için bazı casus yazılım firmaları reklam tabanlı sistemler hazırlamışlardır. Bu sayede programı yazan kişi getiri elde etmek için bunlara üye olur ve programına bu sistemi dahil eder. Bu durumun sonucunda da casus yazılım hızla büyümektedir.

Nasıl Bulaşırlar ?

Casus yazılımların bulaşması çok kolaydır, bir çoğunu elinizle onaylamışsınızdır. Yüklediğiniz oyunlarda, download programlarında, yardımcı araçlarda ve daha bir çok şeyde sürpriz yumurta gibi gelir ve sisteminize yerleşirler. Kısaca bulaşma yöntemleri programlardır. Yüklediğiniz programlar ile birlikte gelirler. Bir programın casus yazılım olup olmadığını casus yazılımları listeleyen sitelerden kontrol ederek anlayabilirsiniz. Ancak bu kesin bir çözüm değildir, daha detaylı bilgi "Uzak Durma" bölümünde ele alınmıştır.

Zararları Nelerdir ?

Özetle;

1. Kişisel Bilgileriniz Çalar 2. İnternet'i Yavaşlatır 3. Dışarıya veri gönderir ve İnternet'ten reklam yükler 4. Bilgisayarınızda açık oluşturma imkanı vardır 5. Arka planda çalıştıklarından dolayı Bilgisayarınızı Yavaşlatır 6. Yüksek Telefon Faturalarına sebep olabilir

Aslında bu tip uygulamalar arayıcı (dialer) olarak bilinir ancak casus yazılım kavramına dahildir. Bu tip uygulamalar modeminiz aracılığı ile başka bir bilgisayara bağlanır ve normal telefon faturası üzerinden ücret ödemenize sebep olur. Genelde pornografik yayı yapan sitelerde bulunur. Kesinlikle uzak durulmalıdır.

Örnek Yazılımlar

Bilinen ve bilgisayarınızda muhtemelen olan bazı kullanımı yaygın casus yazılımlar;

1. Gator

272. Kazaa

3. Imesh 4. Alexa 5. Google Toolbar (Ayarları doğru düzenlenmediği takdirde girdiğiniz siteleri merkezine gönderir) 6. Cute FTP 7. Getright

Temizleme

Temizlemek için Ekle/Kaldır (Add/Remove) yeterli değildir, Çünkü bu yazılımları sildikten sonra da casuslar içeride kalır. Bu amaca uygun olarak yazılmış Casus Yazılım Temizleme programları vardır. Genelde el ile silmektense bu programları kullanmak çok daha rahat olacaktır. EK A da bu tip yazılımların küçük bir listesi vardır. Kişisel tercihim SpyBot (http://spybot.safer-networking.de/). Spybot aynı zamanda hosts dosyalarınızı koruyabilir, İnternet'teki bilinen reklam verenlerin reklamlarını iptal edebilir, programların geçmişlerini (history), Akıl Notlarını (cookie) temizleyebilir ve yazı yakalayıcı (keylogger) gibi tehlikeli programları da engelleyebilir. Not 1 : Unutmayın ki Antivirus programları bu tip casus yazılımları bulmazlar. Not 2 : Bu casus yazılımları temizledikten sonra ilişkili program çalışmayabilir. Örnek olarak kazanın casus kısmı temizledikten sonra Kazaa programı çalışmayabilir. Not 3 : Casus Yazılım temizleme yazılımları aynı antivirus programları gibi çalışırlar. Güvenli kalmanız için sık sık güncellemeniz gerekir. Bir çok program otomatik güncelleme desteği verir, her gün yeni güncelleme için kontrol etmenizde fayda vardır.

Uzak Durma

1. Bilmediğiniz programları yüklemeyin, EK B deki adreslerden programları kontrol edin 2. Firewall kullanın bu sayede İnternet'e erişmek isteyen programları görebilirsiniz ve bunları bloke edebilirsiniz 3. Aktif olarak bir casus yazılım temizleme programı (bkz : EK A) kullanın ve onu güncel tutun 4. İnternet'te yeni bir pencerede bir şey yüklemek istiyor musunuz tarzındaki programların üreticilerine ve yüklemek

istediklerine bakın. Gator ve daha bir çok spyware direk olarak tarayıcınız (web browser) üzerinden kendisini yükler. Ne olduğundan tam emin olmadıktan sonra bunlara "Evet" demeyin.

5. Programların hafif (lite) versiyonları varsa onları kullanın 6. Bir çok programın hafif versiyonları vardır ve bunlar genelde casus değildir ancak bazı işlevleri kısıtlıdır.

*DietKazaa, Kazaalite, ICQ Lite gibi

*Aslında DietKazaa ve Kazaalite Kazanın üreticileri tarafından yapılmamıştır bu yüzden bazı işlevleri kısıtlı değil aksine Kazaa'nın çok üstündedir.

Kanun ?

Bu programlar benden bilgi çalıyor, izin vermediğim şeyleri yapıyorlar bu kanunsuz değil mi ? diyorsanız okuduğunuz(!) lisans anlaşmalarını tekrar okumanız gerekiyor. Çünkü bu tip yazılımların hemen hemen hepsinin lisans anlaşmasında bu belirtilmiştir. Dolayısıyla siz bu yazılımı kullanmayı kabul ederek yanında size getireceklerini de peşinen kabul etmiş sayılıyorsunuz.

Ekler

EK A : Casus Yazılım Temizleme Programları

1. Spybot - http://spybot.safer-networking.de/ 2. Adaware - http://www.lavasoftusa.com/ 3. Cnet Download Online Privacy Kategorisi - http://download.com.com/3150-2144-0.html?tag=dir

EK B : Casus Yazılımları Listeleyen Siteler

1. http://virgolamobile.50megs.com/spyware/spyware.htm 2. SpywareGuide - Spyware Search 3. Spybot Knowledgebase / Threats List

Kaynak: http://ferruh.mavituna.com/article/?218

28

http://spybot.safer-networking.de/

http://www.lavasoftusa.com/

http://download.com.com/3150-2144-0.html?tag=dir

http://virgolamobile.50megs.com/spyware/spyware.htm

http://ferruh.mavituna.com/article/?218

"MAKALE"

Cd Yazma İncelikleri

29

CD-RW programlarında ki tüm komutları ve anlamlarını ve cd yazarken nelere dikkat emelisiniz,hangi ayarları kullanmalısınız bunları bu konuda bulacaksınız.. Bir kere yazabilen CD-R Bir kere yazılabilen CD-R’lerde ise veri değiştirilebilir. Burada veri kısmı “dye” adi verilen organik renkli bir maddeden oluşuyor. Bu madde CD’nin de rengini belirtiyor. Bu madde çoğunlukla yeşil, mavi, ya da altın rengindedir. CD yazıcı, veriyi lazer ısınlarıyla yazıyor ve bu işlem sırasında 300 celsius’luk bir isiyla isin renkli yüzeye düşüyor, bu sayede bu kısımda bir derinleşme gerçekleşiyor, yani bir Pit oluşuyor. Pit’lerin oluşması Land’lerin oluşması anlamına da geleceği için böylece veriler CD yüzeyine yazılmış oluyor. Tekrar yazabilen CD-RW Bir kere yazılabilen CD-R’lere göre bu teknoloji CD-RW’lere veriyi yazıyor ve siliyor. CD-R’de olduğu gibi bunda da metal yansıtıcı bir yüzey üzerinde renkli bir kısım bulunmakta. Bu yüzeyde de veri kodlanmış halde saklanıyor. CD-RW’deki renkli kısım iki farklı tipi bir arada bulundurabiliyor: Kristallin ve Amorph. Kimyacılar kristalleşmeden katılaşan sıvılara amorph adini veriyorlar. Örneğin, Cam. Renkli tabakadaki amorph kısımları isini yansıtmadan geçirir. Geçen isik ancak metal kisimdan yansıyarak geri döner. Kristallin kısımlar ise lazer veriyi okurken yansıtır. Kristallin ve amorph iki farklı yansıtıcı yüzey oluşturur ve bu sayede dijital veriler birleştirilir. CD-RW’nin yazılması sırasında yazıcı renkli yüzeye yoğun lazer ışınları yollamaktadır. Bu esnada isi 500 celsius’u bulabilir. Bu işlemden hemen sonra renkli madde hemen soğumakta ve amorph bir duruma gelmektedir. CD-R’daki gibi CD’yi eski haline döndürmek mümkün. Amorph bölgeler 200 celsiusa kadar tekrar ısıtıldığında daha yavaş soğuyarak kristalleşiyor ve veri siliniyor. Ve CD-RW tekrar yazılmaya el verisli hale geliyor. Bu silme işlemi sırasında CD’nin sarmal kalıbı da yok olmasın diye üreticiler şeffaf olan yüzeye bir de sarmal kalıbı basıyor ve bu sayede tekrar ayni sekilde CD’ye veri yazmak mümkün oluyor. CD’lerde renk ve performansa dikkat Çoğu CD 650MB kapasiteye sahiptir. Ancak bu değer günümüz ihtiyaçları göz önüne alınırsa artık büyük bir kapasite değil. Bazı diskler 655 hatta 700MB kapasiteye sahip olabilir. Bunların arasındaki fark sarmalların arasındaki açıklıktır. Üreticiler bu sarmalların arasındaki boşluğu daraltarak daha fazla sarmalı disk yüzeyine ekleyebiliyorlar. Yeni mevcut sürücülerin genellikle bu yeni CD’lerle bir sorunu olmuyor ancak eski sürücüler problem yaratabilir. CD-RW’lerde ise üzerinde yazan hiza dikkat etmelisiniz. Yazıcınızı destekleyen hızlardaki CD’leri almalısınız. Daha ayrıntılı bilgiyi CD’nin paketinin üzerinde bulabilirsiniz. Ayrıca CD’lerdeki renk farkları da kalitede rol oynar. Mavi ya da yeşil renkteki CD’ler ucuzdur ancak daha az dayanır (10 sene kadar). Ayrıca bu CD’lere Audio kayıt ettiğinizde bazı müzik setleri bunları okumakta zorlanabilir. Bu yüzden biraz daha pahalı olan ancak daha fazla dayanan (100 sene kadar) yeşil sari parlayan altın rengindeki CD’leri tercih edebilirsiniz. CD YAZMAYA BAŞLAYALIM Öncelikle sizlere yazımızda kullanacağımız birtakım kısaltmaları öğrenerek başlayalım yazımıza başlayalım. CD-Recordable (CD-R): Kaydedilebilir CD demektir. Standart olarak 650MB veri ya da 74 dakika ses barındırabilir. Sarı, yeşil, mavi gibi renklerde olur. CD-ReWritable (CD-RW): Yeniden yazılabilir CD demektir, bu medyalara defalarca kayıt yapılabilir, format çekilip yeniden yazılabilir, bu sebepten ötürü yeniden yazılabilir CD ismi verilir. 650MB veri ya da 74 dakika ses barındırabilir. Koyu gümüş renginde olur. CD-Recorder: CD yazımı olayının baş kahramanı, yani CD'yi yakan ya da yazan alet. Recorder diye tabir edilen bu aletler sadece CD-R'lara yazabilir, CD-RW'lara yazma kabiliyeti ve istidadı yoktur. CD-Writer: Hemen üstte bahsettiğimiz CD yazıcı canavarının kardeşi ya da büyük abisi denebilir, bunlar CD-R'ların yanında CD-RW medyalara da yazabilir; çok kabiliyetlidirler, bu kabiliyetleri fiyatlarına da akseder bittabi ki. Session: CD yazma oturumu demektir. İster CD-R isterse de CD-RW medyaya yazılmış olsun fark etmez, bir yazım seansı bu adla çağırılır. CD-DA: Compact Disc Digital Audio'nun kısaltılmasıdır yani bildiğimiz Müzik CD'si. Genelde Stereo, 16bit, 44.1KHz frekansa sahiptirler ve kulağın duyabileceği en kaliteli müzikten 74 dakika barındırabilirler. CD-ROM Digital Data: Standart data (veri) CD'si demektir. İçerisinde 650MB data saklanabilir. İki çeşidi vardır Mode1 ve Mode2. Mode1 içerisinde hata düzeltme kodları da içerir, standart bir moddur. Mode2 ise içerisinde hata düzeltme kodlarını içermez, genellikle sıkıştırılmış ses, video veya grafik dataları içerir. CD-ROM XA: CD ROM Extra Architecture kelimelerini kısaltılmışıdır. Mode1 ve Mode2 standartları birleştirilerek yeni bir standart olarak karşımıza çıkmıştır. Data, ses, sıkıştrılımış ses, video, grafik ve diğer türlerdeki dataları içerebilir. CD-I: CD Interactive kelimelerinin kısaltılmışıdır. TV'ye bağlanan CD-I Player'lar için icad edilmiş bir formattır.

VCD: Video CD yani piyasada çokça miktarda, hatta o kadar ki neredeyse her köşede bulanabilen film CD'lerinin formatı. MPEG sıkıştırma yöntemiyle sıkıştırılmış 74 dakika video barındırabilir. Photo CD: Fotoğraf görüntülerini saklamak için kullanılan bir formattır. TV'ye bağlanan CD-I sürücülerle, içerisindeki fotoğrafları TV ekranında izlemek için icad edilmiştir. DAO: Disk At Once kısaltmasıdır. CD-R'ı ya da CD-RW'yi bir kerede yazmak demektir. TAO: Track At Once kısaltmasıdır. CD-R'ı ya da CD-RW'yi birkaç oturumda (session) yazma işlemi için kullanılır. DAE: Digital Audio Extraction kısaltılmışı. Müzik CD'lerini WAV formatında hard diske kayıt işlemi bununla adlandırılır. Session At Once: Müzik parçalarını ve dataları aynı CD'ye koymak istediğinizde yardımınıza koşan bir formattır. Kısaca DAO'nun farklı bir şeklidir. Bu metodda önce müzik parçaları tek bir seferde yazılır yazma işlemi kısa bir süre için durur ama disk kapatılmaz, hemen akabinde data yazılır ve disk ondan sonra sonlandırılır. ISO-9660: Bir CD yazma standardıdır. Bu formatta dosya isimleri ancak 8+3 karakter uzunluğunda olabilir. Joliet: ISO-9660 standardının geliştirilmişidir. Uzun dosya isimleri kullanma ihtiyacından dolayı türetilmiştir. Bu formatta dosya isimleri 64 karakter uzunluğunda olabilir. MultiRead: OSTA'nın (Optical Storage Technology Association) CD-R ve CD-RW medyalar üzerindeki müzik ve data için belirlemiş olduğu bir standarttır. Multisession: Bir CD-R ya da CD-RW medya üzerine birden fazla kez yazma metodudur. Multivolume: Bir CD-R ya da CD-RW medya üzerine birden fazla oturum (session) yapıldığında bazen bu sessionlar birbiriyle bağlantılandırılmaz. Bu metoda verilen addır. Packet Writing: CD-R ve CD-RW medyalara yazmak için kullanılan birden fazla yazma mantığına dayalı, CD medyayı sabit disk gibi kullanmaya yarayan metoda verilen ad. Bu metodda CD'ye sanki bir hard diskmiş gibi davranılabilir, istenilen bir anda birşey yazılabilir, silinebilir, tümden format atılabilir vs. UDF: Universal Disc Format tabirinin kısaltılmışıdır. Packet Writing yöntemi ile yazılan CD-RW'lerin normal CD-ROM okuyucularda okunabilmesi için geliştirilmiştir. Red Book: Bir tür kategorilendirme ya da kısaltma diyebiliriz CD-DA'yı ifade eder. Yellow Book: CD-ROM, ISO9660/High Sierra, CD-ROM XA Green Book: CD-I Orange Book: CD-R, CD-RW, Manyeto Optik (MO) diskler White Book: Photo CD, Video CD ve çeşitleri YAZILABİLİR MEDYALAR (CD-R, CD-RW) CD-R ve CD-RW olmak üzere iki çeşittir. CD-R, CD-Recordable tabirinin kısaltılmışıdır. Yazılabilir kompak disk demektir. Üzerine 74 dakika ses veya 650MB data kayıt yapılabilir. 80 dakika tek sefer diyoruz ama, multisession olarak da tek sefer yazılabilir. Kısaca silinip defalarca yazılamaz. CD-RW, CD-ReWritable tabirinin kısaltılmışıdır. Yeniden yazılabilir kompakt disk demektir, aslında buna silinebilir kompakt disk desek daha doğru olur. Yüzlerce defa silinip tekrar yazılabilir. Aynen CD-R gibi muamele görebildiği gibi, aynı zamanda Packet Writing yöntemiyle bir sabit diskmiş gibi de davranabilir. CD YAZICILAR (CD-WRITER, CD-RECORDER) CD yazıcılar standart CD sürücülerden farklıdır. Özel bir laser ışını üretebildikleri için CD yazabilir ve tabiiki okuyabilirler. Günümüzde özellikleri 4x4x16 şeklinde ya da 4x8 şeklinde ifade edilir. 4x4x16 şeklindeki ifade o yazıcının 4 hızlı CD-R yazma, 4 hızlı CD-RW yazma ve 16 hızlı okuma özelliklerine sahip olduğuna delalet eder. 4x8x şeklinde özellikleri belirtilmiş bir yazıcının hemen CD-RW disklere yazamadığını anlarız ve 4 hızlı CD-R yazma ve 8 hızlı okuma özelliği olduğunu anlarız. Recorder ve Writer diye iki çeşidi vardır. Recorder, sadece CD-R medyalara yazabilir, tüm formatları destekler tek eksiği CD-RW diskleri kullanamamasıdır. Writer, (ya da ReWriter) ise Recorder'ın tüm özelliklerini taşımakla birlikte ekstradan CD-RW medyalara yazabilme ve silebilme özelliğini taşır. Peki ne işimize yarar bu CD-RW yazma özelliği; Recorder işimizi nasıl olsa görmüyor mu, ne gerek var? CD-RW diskiniz varsa bunu (Adaptec Direct CD ya da muadili bir yazılımla) bir hard diskmiş gibi kullanabilirsiniz. Hatta bunu network (ağ) üzerinden share edip (paylaştırıp) başkalarının da yazmasına izin verebilirsiniz. CD YAZMA METODLARI (ya da Yazılabilir CD Formatları) Data CD - Audio CD - Video CD - Multisession CD - Bootable CD - Packet Writing CD YAZMA PROGRAMLARI Adaptec Easy CD Creator, Deluxe - Adaptec Direct CD - CeQuadrat ToGo - Gear Nero Burning ROM - Adaptec UDF Installer - Clone Cd

30

(Biz bu incelememizde çok yaygın olduğu için Adaptec serisini ve Nero yazılımını kullandık.) ADAPTEC EASY CD CREATOR ve ADAPTEC EASY CD CREATOR DELUXE Adaptec firmasının üretmiş olduğu CD hazırlama programıdır. Kullanışlılığı ve kolaylığı dolayısıyla, en amatör kullanıcıdan profesyonellere kadar herkesin severek kullandığı bir programdır. 1) EASY CD CREATOR CD-RW sürücüler ile en çok bundle olarak verilen programdır. Deluxe versiyonunun kırpılmış versiyonudur. CD Creator ve CD Copier Deluxe adlarında iki tane alt uygulama içerir. Bunlar nedir ve ne işe mi yararlar? Easy CD Creator: Bütün CD formatlarında CD'ler hazırlamanızı sağlar. CD-R ve CD-RW diskleri kullanabilir. CD-RW diskleri silebilir, yeniden yazabilir. Program hakkında birkaç genel bilgi verecek olursak; programımız 3 ayrı pencereden oluşur. Birincisi (Data CD Layout) data CD'si (bildiğimiz veri CD'si) yazmak için kullanılan bölüm, ikincisi (Audio CD Layout ) Audio CD (müzik CD'si) yazmak için kullanılan bölüm, üçüncü bölüm ise (Jewel Case Layout) CD kapakları hazırlamak için kullanılır. Her bir bölüm Windows Explorer ve CD Layout olmak üzere iki parçaya bölünmüştür, bunlardan üstteki bölüm sabit diskinizi ve sürücülerinizi gösterir, alttaki bölüm ise CD'nin içerisindeki bileşenleri gösteren bölümdür. Yazacağınız dosyaları yukarıdan aşağıya sürükleyip bırakarak kolayca hazırlayabilirsiniz. En altta ise CD Layout'unuzun kaçta kaçının dolu olduğunu gösteren bir cetvel vardır. Buradan kolayca kaçta kaçını doldurduğunuzu, ne kadar yeriniz kaldığını kolayca görebilirsiniz. CD Layout ile ilgili ayarları, yani CD'nin tipini, data özelliklerini File*CD Layout Properties'den ayarlayabilirsiniz. CD Copier Deluxe: CD'den CD'ye birebir kopyalamak için kullanılır.Elinizdeki bir CD'nin aynını yapabilir. VideoCD, DataCD, AudioCD farketmez bütün formatları kopyalayabilir. İki bölümden oluşur: Birincisi Source and Destination bölümü ki bu bölümde hedef ve kaynak CD'ler belirlenir; Advanced başlıkla ikinci bölümde ise yazma hızı, image dosyası yapılıp yapılmayacağı belirlenir. 2) EASY CD CREATOR DELUXE: Adaptec'in parayla sattığı ve içerisinde normal sürüme göre birkaç faydalı birkaç programcığın daha olduğu bir sürümdür. Easy CD Creator Deluxe, CD Copier Deluxe, Picture CD Creator, Session Selector, Sound Editor, Video CD Creator isimlerinde alt progr******lar içerir. Biraz açalım ve ne işe yaradıklarını görelim. CD Creator Deluxe: Normal versiyonunun sahip olduğu özelliklerden fazla bir özelliğe sahip değildir. Aynı onun olduğu gibi bütün CD formatlarında CD'ler hazırlamanızı sağlar. CD-R ve CD-RW diskleri kullanabilir. CD-RW diskleri silebilir, yeniden yazabilir. CD Copier Deluxe: CD'den CD'ye birebir kopyalamak için kullanılır. Elinizdeki bir CD'nin aynını yapabilir. VideoCD, DataCD, AudioCD fark etmez bütün formatları kopyalayabilir. Picture CD Creator: Kodak Photo CD ve Corel Professional Photos disc'lerinde kullanılan formata uygun olarak fotoğraf CD'leri hazırlamak için kullanılır. Bu sayede TV'lere bağlanan CD-I cihazlarıyla da fotoğraflarınızı izleyebilirsiniz. Session Selector: MultiSession yazılmış olan CD'lerde sessionları ayrı ayrı seçip CD'nin içeriğine ulaşabilmeye yarar. Sound Editor: WAV müzik formatındaki ses dosyalarını düzenlemek için kullanılabilir, ses dosyalarına çeşitli efektler uygulanabilir, kesip yapıştırılabilir. Video CD Creator: MPEG formatındaki videolarınızı VideoCD şeklinde hazırlamanıza yardımcı olur. Bu sayede TV'lere bağlanan CD-I cihazlarıyla da izleyebilirsiniz. ADAPTEC DIRECT CD Adaptec firmasının biz CD yazma canavarları için üretmiş olduğu süper programlar zincirinin ikinci halkasıdır. Bu yazılım Packet CD yazma yöntemini destekler, birlikte gelen sihirbazlar ile hayatımızı kolaylaştırır. İçerisinde üç tane küçük yazılım vardır: Programın kendisi olan Adaptec DirectCD, Adaptec ScanDisc ve CD-RW Eraser. Şimdi bunları inceleyelim isterseniz. Adaptec DirectCD: CD-R ve CD-RW medyaları Packet Writing yöntemiyle yazmaya yarayan çok faydalı bir programdır. CD'yi bir kez formatladıktan sonra Windows Explorer'ı kullanarak sürükle bırak (drag'n drop) yöntemiyle istediğiniz dosyayı CD'ye yazabilirsiniz. Adaptec ScanDisk: DirectCD ile formatlanmış CD'niz bazen dış etkenler tarafından bozulmuş olabilir, içindeki dataları okuyamayabilirsiniz, işte bu faydalı program vasıtasıyla CD'nizi inceleyip hatalarını düzeltebilirsiniz. CD-RW Eraser: Yazılıp silinebilen CD-RW'ları silmek için kullanılır. DATA CD (VERİ CD'Sİ) HAZIRLAMAK Programı çalıştırdığınızda, önce karşınıza bir tane sihirbaz (wizard) gelir. Eğer isterseniz bu sihirbazı kullanabilirsiniz veya bu sihirbaza "cancel" deyip ayarlarını elle kendiniz yapabilirsiniz. Sihirbaz metodu yeni başlayanlar ve "abi ben anlamam 'drag'n drop'tan; şurda yazacağımız bir CD, uğraştırma bizi" diyenler için.

31

İkinci yol ise (bana bu daha kolay geliyor, tercih size kalmış) önce programı açıp daha sonra Windows Explorer ile kayıt edeceğiniz dosyaları bulup ya kopyalayıp yapıştırmak (copy paste) ya da sürükle bırak (Drag'n Drop) yöntemini kullanıp sürükleyip programın içine atmak. İki yöntem de güzel bir şekilde çalışır, tercih size kalmış. Diyelim ki buraya kadar geldiniz. Burada program penceresinde minik bir CD işareti görecek ve CD'ye yazmak isteğiniz dosyaları o pencerede göreceksiniz. Bu CD işaretinin yanında 10 rakamlı bir sayı göreceksiniz. O sayı program tarafından CD'nize verilen numaradır. İsterseniz onun üzerine fare ile gelip sağ tıklayarak rename (yeniden isimlendir) diyerek CD'nin ismini (Örneğin: Cin Ali) kendi zevkinize göre verebilirsiniz. Bundan sonra üst kısımda duran kırmızı noktaya tıklarsanız (ki Create CD - CD Yarat demektir) CD yazmak için son bir iki adıma gelmiş olursunuz. Küçük ve şirin kırmızı noktaya tıkladıktan sonra karşınıza bir menü daha gelir. Bu üç kısımdan oluşan menüde; Birinci kısımda (GENERAL) CD Recorder'ınızın ismini görürsünüz (görmek zorundasınız yoksa CD Recorder'ınız yok, PC'nize tanıtılmamış demektir). Eğer birden fazla CD kayıt cihazınız varsa hangisiyle kayıt yapmak isterseniz listeden seçebilirsiniz. Write Speed: Burada CD'nin yazma hızını ayarlarsınız. Teorik olarak 2X yazarsanız 37 dakikada, 4X yazarsanız 18.5 dakikada 650 MB'lık bilgiyi kayıt edersiniz. Ancak bu şartlara göre değişir. Number of Copies: Kaç adet kopya istiyorsanız buradan ayarlamasını yapabilirsiniz. Ancak her kopya için CD takmak zorundasınız (keşke raftan CD alabilen CD Writer'lar olsa). Options: Burada ise kayıt edeceğiniz CD'ye sadece test yapabilirsiniz (kayıt yapmadan); hem test hem de kayıt yapabilirsiniz; test mest yapmadan direk kayıt yapabilirsiniz. Burada dikkat edilmesi gereken husus: Test seçeneğini işaretlerseniz kayıt süresi 2 katına çıkar. İkinci kısımda (ADVANCED) 4 tane seçeneğiniz var. Track At Once: Audio CD lerde kullanılan bir özelliktir. Diyelim ki elinizde 4.5 dakikalık 5 adet müzik var. Ama 5 parça için de bir CD'yi tüketmek istemiyorsunuz. O zaman bu seçeneği işaretliyorsunuz ve önce 5 parçayı kayıt ediyorsunuz. Daha sonra (diyelim ki 2 ay) elinize başka güzel parçalar geldi onları da müzik CD'nize ekleyebiliyorsunuz. Ancak her şeyin bir bedeli olduğu gibi bunun da bir bedeli var. O da her kayıt ettiğiniz 'session'un CD üzerinde bir yer işgal etmesi. Yani normal de 650 MB alabilen bir CD, iki 'session' olursa maksimum 640 MB bilgi alabiliyor. Yani 'session' araları CD üzerinde yer kaplıyor. Close Session And Leave Disc Open: Session'ı kapat ama CD yi kapatma. Yani, ben bu CD'ye bir şeyler daha kaydetmek istiyorum. Ama elimdeki bilgiler 300 MB; kalanına da sonra bir şeyler eklesem olmaz mı diyorsanız. Bu seçeneği işaretleyin. Ama bir önceki paragrafta anlattığım her bir session'un CD üzerinde yer kapladığını ve kapasiteyi küçülttüğünü unutmayın! Close Disc: Evet, elinizdeki data kaç MB olursa olsun CD yi kapatırsınız ve bir daha kesinlikle başka bir şey yazamazsınız; ister 1 MB ister 649 MB, fark etmez. Disc At Once: Bu seçeneği işaretlerseniz data CD'lerinde TOC adı verilen ve CD'nin içinde neler olduğunu görmemizi sağlayan 'Table Of Contents'i, yani içindeki dosyalar listesini CD'nin başına yazar. Bu sayede CD'yi CD-ROM sürücüye yerleştirir yerleştirmez hemen okumaya başlar. Audio CD lerde ise parçalar arasındaki 2 sn'lik bekleme süresini ortadan kaldırır. Üçüncü kısımda (SUMMARY) kayıt edeceğiniz CD hakkında teknik bilgileri görürsünüz. Cinsini, hangi formatta kayıt yapacağınızı, içindeki bilgilerin ne kadar yer kapladığını vb. bilgileri görebilirsiniz. Bundan sonra gerekli ayarlamaları yapıp OK düğmesine basarsanız CD kayıt etmeye başlayabilirsiniz. AUDIO CD (MÜZİK CD'Sİ) HAZIRLAMAK Öncelikle WAV formatındaki müzik parçalarını hazırlamak gerekir, WAV parçaları 44.1KHz, 16bit ve stereo olmalıdır ki gerçek Audio CD tadını alabilelim. Tam tamına 74 dakika müzik kayıt edebiliriz. Audio CD'lerimizden Seçme Bir Audio CD Hazırlayalım. Eğer elimizde iki tane CD-ROM'umuz varsa sorun değil, CD-Writer'ımıza CD-R diskimizi yerleştirir ve sırasıyla istediğimiz parçaların olduğu Audio CD'leri CD-ROM'umuza takar ve tek tek parçaları kayıt ederiz. Ama eğer böyle bir lüksümüz yok ise Easy CD Creator bize bu işlem için kolaylıklar sağlıyor. Bu durumda AudioCD'lerimizi yine tek tek takacağız ama önce WAV formatında sabit diskimize kayıt edeceğiz. Elbette bu işlem için harddiskimizde en az 1GB boş yer olmalıdır. İşlem şöyle gerçekleşiyor: Audio CD yerleştirilir, üst bölümdeki Windows Explorer benzeri bölümden AudioCD'nin içine bakılır, istenilen trackler (müzik parçaları) aşağıdaki bölüme sürüklenir ve bırakılır, daha sonra parçalar işaretlenerek üzerine sağ fare tuşuyla tıklanır ve Prerecord WAV File seçeneği işaretlenir ve WAV dosyalarını kayıt edeceğimiz yer gösterilir ve tek tek isimler verilir. Burada Easy CD Creator bize tek tek parçaların isimlerini soracaktır siz istediğiniz gibi isim verin. Daha sonra işlem bittikten sonra WAV dosyalarını bulundukları yerden File*New CD Layout komutuyla açtığımız temiz layout'un içerisine sürükleyip bırakalım, File*Create CD komutunu çalıştıralım, karşımıza General - Advanced - Summary bölümlerinin bulunduğu CD Creation Setup gelir. General penceresinde yazma hızını Write Speed kısmından ayarlayın, Create CD seçeneğini işaretleyin, Advanced penceresinde 4 adet seçenek ile başbaşa kalırız bir anda. Şimdi bunlar ne manalara gelir, öğrenelim:

32

Leave Session Open: Eğer sabit diskinizde 1GB yer yoksa bu yöntemi kullanabilirsiniz, bunu işaretlediğinizde session (oturum) yazılır, ama kapatılmaz. Akabinde başka parçalar da yazıp en sonunda Session'u kapatabilirsiniz, böylece track'leriniz arasında boşluklar oluşmaz. Ama bu yöntemle yazdığınız AudioCD'yi sadece CD-Writer'ınızda dinleyebilirsiniz, müzik setiniz ve multi read özelliği olmayan CD-ROM'larınız bunu görmez. Close Session and Leave Disc Open: Bu seçeneği işaretlediğinizde session (oturum) sonlandırılır ama disk kapatılmaz, yani CD-R'ınıza bir şeyler yazabilirsiniz ama eğer tam doldurmamışsanız kalan kısma başka bir session (oturum)da başka eklemeler yapabilirsiniz. Ancak CD'nizi yine yeni model müzik setleri ve MultiRead özelliği olan CD-ROM'lar okuyacaktır. Close Disc: Bu seçenek ile CD sonlandırılır, kapatılır ve bir daha ekleme yapılamaz. Bence bu yöntemi kullanıp CD'nizi kapatacağınıza bir sonraki seçenek olan Disc At Once'ı seçin daha iyi, hem böylece her tür müzik seti ve CD-ROM okuyabilir. Disc At Once: İşte gerçek AudioCD formatı budur. Yani müzik marketlerde aldığınız müzik CD'leri bu formata sahiptir. Bu yüzden her türlü müzik seti ve CD-ROM rahatça okuyabilir. Mümkünse AudioCD'lerinizi bu seçeneği işaretleyerek ve tek seferde yazın; zira diğer formatların hepsi trackler (şarkılar) arasına gereksiz 2 sn'lik boşluklar koyar ve çoğu müzik seti ve eski model CD-ROM'lar okuyamaz. MP3 Parçalarını AudioCD olarak kaydedebilir miyim? Elbette! MP3 bir tür sıkıştırma algoritmasıdır. Parçanın esası WAV'dır. MP3'ü de WAV'e çevirdiğinizde (yani decompress yaptığınızda) canavar gibi AudioCD'ler hazırlayabilirsiniz. Şöyle ki, önce hemen hemen her yerde kolaylıkla bulabileceğiniz Winamp yazılımı alırız, Ctrl+P tuş kombinasyonu ile ayarlar menüsüne gireriz. Audio I/O bölümüne geçeriz, burada Output Plug-Ins kısmında WaveOut Plug-In'i seçeriz ve Configure düğmesine tıklarız ki MP3'leri nereye açacağımızı bilelim. Ayarları tamamladıktan sonra istediğimiz MP3'leri Playlist yaparız (toplam 74dk) ve Play tuşuna basarız, işlem sonuçlanınca decompress ettiğimiz (oluşturduğumuz) WAV dosyalarını Easy CD Creator'un Audio CD Layout bölümünün içine sürükleyip bırakırız, sonra Advanced bölümünden Disc At Once'ı işaretlemeyi unutmayarak AudioCD'mizi yazarız akabinde her tür CD çalıcıda (Player) afiyetle dinleriz. VIDEO CD HAZIRLAMAK VideoCD hazırlayabilmek için EasyCD Creator'un Deluxe veya yukarı bir sürümüne sahip olmalısınız. Kredi kartınızla www.adaptec.com'dan edinebilirsiniz. VCD Creator'u çalıştırdığınızda Adaptec'in diğer programlarında olduğu gibi bir Wizard (sihirbaz) güler yüzlü bir şekilde sizi karşılar ve hoşgeldiniz der . Bunu kullanarak adım adım ilerleyebilir ve zahmetsizce işlemleri tamamlayabilirsiniz. Şimdi adım adım beraber ilerleyelim. İlk karşımıza çıkan hoşgeldin ekranına şöyle bir bakıp, içimizden hoşbulduk dedikten sonra Next düğmesine basalım. Karşımıza gelen ikinci pencerede iki seçenek var. Birincisi Simple Video Sequences, diğeri One Level Menu Structure. Bunlardan Simple Video Sequences'i seçerseniz hazırladığınız Video-CD'yi izlerken video klipleri ileri ve geri şeklinde seçebilirsiniz. One Level Menu Structure seçeneğini işaretlediğinizde ise bir menü vasıtasıyla kayıt edilmiş birden fazla video klipten birini seçebilirsiniz. Next düğmesine basarak ilerliyoruz. Adding Play Items penceresinde Add düğmesine basarak eklemek istediğimiz MPEG-1 formatındaki PAL 352x288 25Hz sıkıştırılmış görüntüleri ekleyebilirsiniz; her görüntüyü eklediğinizde size görüntüyü izleme imkanı verecektir OK düğmesiyle onay vermelisiniz. Next düğmesiyle ilerleyin; Creating Play Sequence penceresini Next ile geçtikten sonra karşımıza gelen bu pencerede sıralama yapacaksınız, yani eklediğiniz görüntüleri sıraya dizeceksiniz. Next ile ilerleyeceksiniz; görüntülerin izleme sırasını da düzenledikten sonra playback yapıp son bir kez inceleme imkanına sahipsiniz. Kontrol edip Next ile ilerleyin , işte son pencereye geldiniz: Ready to Create CD. Karşınıza üç seçene çıkacak birincisi derhal CD'nin yazılması için; ikincisi Image File (görüntü dosyası) yaratarak yazmak için; üçüncüsü ise son bir kez kontrol etmek için. Biz "Create the CD Now" seçeneğini işaretleyerek ilerliyoruz. Bundan onra size takas dosyalarını (geçici dosyalar) kopyalayacağı bir yer sorabilir; bunun için uygun bir yer gösterin. En sonunda CD Creation Setup'a ulaştık; Create CD seçeneğini işaretleyip OK'e basarak işlemi tamamlıyoruz. MULTISESSION CD HAZIRLAMAK Adaptec Easy CD Creator ile bir data veya audio cd yazdığımızda, eğer CD Creation Setup'da Close Disc ya da Disc At Once seçeneklerini işaretlememişsek CD'miz MultiSession olur. CD'miz dolana kadar defalarca oturumlar halinde kayıt yapabiliriz. Bir oturumu (sesion) yazdıktan sonra başka bir zamanda CD'mize ekleme yapmamız gerektiğinde, CD'mizi CD-Writer'ımıza yerleştirip eski oturumu Import etmemiz gerekir. Eğer bir önceki oturumu Import etmezsek evvelden yazılmış olan bilgilerimize bir daha ulaşamayız. CD'mizi CD-Writer'a yerleştirip EasyCD Creator'u çalıştırdığımızda ilk yapacağımız şey Disc*Import Session olmalıdır. Daha sonra CD'mizde mevcut boşluğa datalarımızı ekleyebilir ve yazma işlemimizi gerçekleştirebiliriz. BOOTABLE CD HAZIRLAMAK Bu işlemi gerçekleştirebilmek için önceden bir Startup (başlangıç) disketi hazırlamamız gerekiyor. Çünkü Easy CD

33

Creator boot bölümünü disketten okumak isteyecektir. Bir adet boş disketimizi sürücümüze yerleştirelim, Windows'ta Start*Settings*Control Panel*Add Remove Programs sekmelerini takip edelim ve karşımıza gelen Add/Remove Program Settings penceresindeki en son kartı seçelim. Startup diskimizi Create Disk... komutunu kullanarak oluşturabiliriz. Disketimizi oluşturduktan sonra Easy CD Creator'a dönelim, CD-R'ı CD-Writer'ımıza yerleştirelim ve File*CD Layout Proterties sekmelerini kullanarak CD Layout Properties'e girelim. Burada General bölmesinde yapacağımız birşey yok; isterseniz CD'nin ismini belirleyebiliriz ve süratle Data Settings bölmesine geçebiliriz. File System'i ISO9660 yapınca hemen altındaki BOOTABLE seçeneğinin aktif olduğunu göreceksiniz; onun yanındaki kutuyu da işaretleyin. Başka bir ayar yapmamıza gerek yok; hemen OK'i tıklayın. Başlangıç disketimizi sürücüye yerleştirmemizi bildiren bir mesaj gelecek; disketimizi yerleştirip bu uyarıyı onaylayalım. Reading Boot Information Please Wait.. uyarısını görünce arkamıza yaslanıp 30sn kadar bekleyelim; işlem tamamlandığında CD Layout'unda BOOTCAT.BIN ve BOOTIMG.BIN isminde iki tane dosya görmelisiniz. Bundan sonra CD'nize kopyalamak istediğiniz başka faydalı dosyaları ekleyebilir ve yazma işlemini tamamlayabilirsiniz. Birkaç küçük not: Bootable CD'mizi sadece CD-ROM'dan boot'u destekleyen anakartlarla kullanabiliriz, boot edeceğimiz CD-ROM'un secondary master olması sorun yaşamamıza engel olacaktır, bazı anakartlarda BIOS ayarından CD'yi otomatik tanıtma moduna getirmek gerekebilir. Bazı yazılımlarda Windows 98 başlangıç disketinin sorun oluşturduğu rapor edilmiştir; özel olarak hazırlanıp içine CD-ROM'u tanıtıcı satırlar eklenen Windows 95 başlangıç disketi bu durumlarda düzgün çalışmaktadır. PACKET WRITING DirectCD sanılanın aksine Packet Writing işlemini sadece CD-RW medyalar üzerinde gerçekleştirmiyor. Bunu CD-R medyalar üzerinde de uygulayabiliyor. Programın belli bir GUI'si (arabirimi) yok. Sağ altta, araç çubuğundaki saatin hemen yanında küçük bir simge ile kendini belli eder. Özelliklerini buradan ayarlarız. Saatin hemen yanındaki minik ve şirin simgeye çift tıkladığınızda bir sihirbaz ile karşılaşırsınız. Bir CD-R ya da CD-RW medyayı Packet Writing yöntemiyle kullanabilmek için önce formatlamalıyız; sihirbazı ilerlettikçe bu seçenek karşınıza gelecektir. Adaptec bu format konusunda çok ileri gitmiş, eskiden 1 saat CD'yi formatlardık ve bu bayağı sıkıcı bir durumdu, şimdi Adaptec HP'nin geliştirmiş olduğu HP Fast Format yöntemiyle sizi sadece 5 dakika esir ediyor, sonra özgürsünüz; yazma ve silme yapabilirsiniz. Aslında arkada diski formatlamaya devam ediyor, ama size çaktırmıyor. Diyelim ki diski formatlıyorsunuz ve makinenizi kapatmak istediniz; keyif sizin değil mi? DirectCD bu durumda bile formata kaldığı yerden devam edebiliyor, bu kadar güzel düşünülmüş ve özenle hazırlanmış bir yazılım. Format penceresini geçtikten sonra CD'niz için sizden bir isim isteyecektir; buraya dilediğiniz bir isim girebilirsiniz. Finish komutunu kullandığınızda 5dk bir süre konfigürasyon olayını izleyeceksiniz sonra format arkada devam ederken CD üzerine yazma, silme ve okuma yapabilirsiniz (silme sadece CD-RW için geçerli). Programın özellikler için araç çubuğunun sağındaki küçük DirectCD simgesine sağ tıklayın ve Properties sekmesini seçin. Karşınıza General*Settings*DirectCD Wizard bölmelerinden oluşan bir Properties penceresi çıkacak. General bölmesinde CD'nin Label'ını (etiketini) görebilir, değiştirebilir, CD medyanın cinsini, kaçta kaçının dolu olduğuna dair bilgiler alabilirsiniz. Settings bölmesinde CD-Writer ile ilgili bilgilere ulaşacaksınız, Current Read Speed - okuma hızını, Current Write Speed - yazma hızını gösterir. DirectCD Wizard bölmesinde 6 madde karşımıza gelir. Bunlardan ilk ikisi CD-R disk'ler için kullanılır. Enable standart CD-ROM compatibility: Bu seçenek standart CD-ROM gibi davranabilmesini sağlar; Display the 'Eject Disc' wizard before ejecting a DirectCD disc: Diski çıkarmak istediğinizde bir onay penceresinin sizi uyarıp uyarmamasını ayarlar; Display disc creation options upon insertion of blank media: Bu seçeneğin aktif olması yararlıdır, boş bir CD taktığınızda bir sihirbaz çıkarak size yardımcı olur; Display the "DirectCD Disc Ready" notification...: "Diskiniz yazılmaya hazırdır efendim" tarzı bir uyarı ile sizi uyarsın mı uyarmasın mı? Display Eject Notification: Diski eject ettiğinizde (çıkarttığınızda) bir uyarı penceresi ile sizi uyarmasını sağlar; Display Adaptec DirectCD startup banner: Bilgisayarınızı açtığınızda DirectCD yüklenirken bir banner'ın size karşılayıp karşılamamasını belirler. Format işlemi bittikten sonra Windows Explorer (Windows Gezgini) kullanarak güvenli bir şekilde yazma ve silme yapabilir, CD-RW medyanızı sanki bir harici harddisk gibi kullanabilirsiniz. NERO - BURNING ROM Şimdiye kadar en yaygın yazılım paketi olan Adaptec serisini tanıttık. Nero Burning ROM ise Ahead firmasının son yıllarda sıkı bir atakla CD-Writing Software camiasında büyük ses getirmiş ürünü. Gerçekten gerek desteklediği formatlar olsun, gerekse 123 sayfalık kullanım kılavuzuyla olsun bizleri büyüledi. Desteklemediği formatları araştırdık ama bulamadık. Özenle hazırlanmış, ciddi emek sarf edilmiş son derece profesyonel bir yazılım. Özellikle desteklediği MP3'den AudioCD yapabilme özelliği ile göz doldurdu. Nero, Adaptec'in DirectCD programı ile bazı noktalarda anlaşamıyormuş, Nero'yu kurmak istediğimizde Biz bu DirectCD ile anlaşamayız bilesiniz ha!" şeklinde bir uyarıda bulundu ve DirectCD'yi sistemimizden uninstall etmeden programı kuramadık - ki bu da kullanıcı için çok güzel bir yaklaşım ve ne kadar başarılı bir yazılım olduğunu gösteriyor. Eğer kurulabilseydi belki de sistemimiz çorbaya dönecekti;

34

teşekkürler Ahead!- Programın özelliklerini tam kapasite kullanmak istiyorsanız firmanın Web sitesinden (www.ahead.de) son sürümü indirmeli ve kurmalısınız. Program iki bölümden oluşuyor, birincisi File Browser ismiyle müsemma Windows Explorer benzeri bir pencere ve CD'mizi kayıt edeceğimiz bir pencere olan ISO ismiyle tarif edilen bir pencere daha. Kayıt edeceğiniz dosyaları bu iki pencereden sürükle-bırak yöntemiyle yapabiliyorsunuz. Programı çalıştırdığınızda sizi güzel arabirimli New Compilation adında bir sihirbaz (wizard) karşılıyor . Buradan ilk önce ne tür bir CD hazırlamak istediğinizi sorup uygun pencereyi karşınıza getiriyor. Gayet kolay, kullanışlı, amatör ve profesyonellere hitap edebilen ve kafa karıştırmayan bir arabirime sahip. Programın bizce en önemli, rakiplerine fark atan özellikleri, MP3 dosyalarını desteklemesi ve sabit diskin backup'ını zahmetsizce hazırlayabilmesi. DATA CD (VERİ CD'Sİ) HAZIRLAMAK Programı çalıştırırız ve sihirbaz bizi karşılar, sol tarafta simgelerle belirtilmiş yerden CD-ROM (ISO)'yu işaretleriz. Sihirbazın Info, Multisession, File Options, Volume Descriptor, Dates, Burn isminde birkaç bölmesi var , kısaca bir bakış atalım. Info: Adından da anlaşılacağı üzere bilgi verir. CD üzerine ne kadar bilgi yerleştirilmiş, ne kadar yer kalmış, file system nedir vb. bilgileri verir. Multisession: Bu bölümde 3 seçenek var : Start Multisesison disk seçeneği yeni bir multisession CD hazırlamamıza yarar. Continue Multisesion Disk ile daha önceden bir kısmı yazılmış ve içinde bilgi olan Multisession bir CD'nin üzerine yeni bilgiler eklenebilir. No Multisession ile multisession olmayan bir CD hazırlanır File Options: File/Directorynames Length, dosya isimlerinin uzunluğu belirlenir: ISO Level 1, 8+3=11 karakter uzunluğunu (klasik DOS), ISO Level 2 ise uzun dosya isimlerini destekler (toplam 31 karakter). Format, CD formatını belirler: Mode1 veya Mode2-XA. Character Set, karakterlerin hangi sistem ile uyumlu olduğunu belirler, ISO9660 standarttır. Joliet, dosya sisteminin Unicode sisteminde isimlendirilmesini destekler. Relax ISO Restrictions bölümünde birinci seçenek alt alta 8 dizin şeması destekler, ikinci seçenek 255 karaktere kadar derinlik desteği verir Volume Descriptor: Bu bölümde CD'ye vereceğiniz Label'ı belirleyebilir, kişiselleştirebilmek için çeşitli alanları doldurabilirsiniz. Dates: İsterseniz dosyaların orijinal tarihlerini tutabildiğiniz gibi, isterseniz bu tarihleri zevkinize göre ayarlamaya yarar. Burn: En önemli bölüm burası. Action kısmında 4 seçenek var: Determine maximum speed: Bunun işaretlenmesi gerek, maximum hızı kendisi belirmesi açısından faydalıdır. Simulation: Bu seçenek test etmeye yarar, eğer bir sorun çıkacaksa önceden tespit edebilir; işaretlenmeyebilir Write: Yazma seçeneği; bu işaretlenmelidir, bence gereksiz ama seçenek olsun diye yerleştirmişler. Faydası: Bazen sadece test etmek isteyebilirsiniz; bunun için sadece Simulation seçeneğini işaretleyip Write'ı seçmemelisiniz. Finalize CD: Bunu seçerseniz diski kapatır ve bir daha ekleme yapamazsınız. 650MB bilgiyi tek seferde yazacaksanız bu seçenek işaretlenebilir Write Speed, yazma hızıdır; CD-Writer'ınıza göre belirleyin. Eğer TOC'i (Table of Contents) CD'nin başına yazmak istiyorsanız Write Method'un karşısındaki kutuyu işaretleyin ama bu durumda CD kapatılacaktır. Number of Copies, kaç tane CD yazacağınızı belirler. Options ksımı da şöyledir: Cache Disk- and Networkfiles: Eğer network (ağ) üzerinden yazma yapacaksanız yazacağınız dosyaları kendi diskinize kopyalamaya yarar Cache files smaller than ...: CD yazmada küçük ebatlı dosyalar sorun çıkartabilir, çünkü çok miktadaki küçük ebatlı dosyanın hard disk üzerinden okunması harddiskin hızını düşürür, işte bu seçenek bu hız düşüklüğünün önüne geçmek için kullanılır. Kısa bilgiler verdikten sonra gelelim uygulamaya, 1. Multisession bölmesinde Start Multisession Disk seçeneğini işaretleyin. 2. File Options bölmesinde, ISO Level 2, Mode1, ISO 9660, Joliet seçeneklerini işaretleyin. 3. Volume descriptor bölmesinde Volume Label kısmına istediğiniz bir ismi girin. 4. Dates kısmında bir değişiklik yapmanıza gerek yok. 5. Burn kısmında, Determine maximum speed - Write seçeneklerinin işaretli olması yeterli. 6. New düğmesine tıklayın. 7. Sağ tarafınızdaki File Browser kısmında istediğiniz dosyaları sürükle-bırak yöntemiyle CD Layout bölümüne yerleştirin. Sayfanın altındaki cetvelden ne kadar dolduğunu, ne kadar yeriniz kaldığını takip edebilirsiniz. 8. Bu işlem bitince File*Write CD seçeneğini işaretleyin ve çıkan pencereden Write düğmesine basın, CD'niz hazırlanmaya başlamıştır, bitince bir onay penceresi gelecek; ona OK deyin, iyi günlerde kullanın. AUDIO CD (MÜZİK CD'si) HAZIRLAMAK 1. New Compilation penceresinde soldaki simgelerden AudioCD simgesine tıklayın.

35

2. Audio-CD kartındaki Title ve Artist bölümlerini doldurun, istemezseniz doldurmayabilirsiniz. 3. Burn kartındaki ayarlamaları yapın. 4. New düğmesine tıklayın Audio1 penceresi açılacaktır 5. Sabit diskinizdeki MP3 dosyalarını, WAV dosyalarını ya da AudioCD'den CDA tracklarını sürükleyin ve bırakın. 6. Bu işlem bitince File*Write CD seçeneğini işaretleyin ve çıkan pencereden Write düğmesine basın, CD'niz hazırlanmaya başlamıştır, bitince bir confirmation penceresi gelecek ona OK deyin, iyi günlerde dinleyin. BOOTABLE CD HAZIRLAMAK 1. Öncelikle bir adet Windows 98 ya da 95 başlangıç disketi hazırlayın. 2. Başlangıç disketinizi disket sürücünüze yerleştirin. 3. New Compilation penceresinde soldaki iconlardan CD-ROM (Boot) icon'unu tıklayın. 4. Karşınıza Boot bölmesinde yandaki gibi bir görüntü gelecek, New düğmesiyle devam edin. 5. CD Layout'a eklemek istediğiniz dosyalar varsa oları da ekleyin ve File*Write CD komutuyla işlemi bitirin. CD KOPYALAMAK 1. New Compilation penceresinde soldaki iconlardan CD-Copy icon'unu seçin. 2. Eğer bir CD-ROM'unuz ve bir de CD-Writer'ınız varsa ancak o zaman direk kopyalama yapabilirsiniz, bu durumda Copy Options kartında On the Fly seçeneğini işaretleyin. 3. Read Options'da bir değişiklik yapmanıza gerek yok; default'u neyse öyle kalsın. 4. Burn kartında Determine maximum speed ve Write seçeneklerinin işaretli olması yeterli olacaktır, ama eğer kopyalayacağınız CD'den şüpheleniyorsanız, yani çizik varsa ve okumada sorun çıkabilecekse o zaman Simulation seçeneğini de işaretleyip bir deneme atışı da yaptırabilirsiniz. 5. Copy CD düğmesine tıklayıp işimizi bitiriyoruz. 6. Aynı işlemi AudioCD yada DataCD kopyalarken aynı şekilde yapabilirsiniz. SABİT DİSKİNİZİ YEDEKLEMEK (BACKUP) Bu özellik NERO'yu rakiplerinin bir adım önüne çıkartıyor... 1. New Compilation penceresine cancel deyin 2. File*Burn HD Backup seçeneğini işaretleyin. 3. Important Information isimli bir pencere gelecek, okur gibi yapıp Proceed'i işaretleyin. 4. Karşınıza Choose the harddisk and partition to backup penceresi gelecek, buradan hangi harddiskinizin, hangi partitionunu yedeklemek istiyorsanız onu işaretlemeli ve OK'i tıklamalısınız. 5. Karşınıza WriteCD diyalogu geldiğinde Simulation haricindeki seçenekleri işaretleyin ve Write düğmesine tıklayın. Bundan sonra Nero bir dizi işlem yapıyor ve harddiskinizin yedeklemesini gerçekleştiriyor. CD Yazmadan önce En unutmamanız gereken şey,CD-WR cihazınızı tam olarak görebilmenizdir Yani Image Recorder gibi bir ibare görüyorsanız kesin olarak CD-WR cihazınızı tanıtamamışınız demektir,Image Recorder ibaresinin hemen sağındaki aşağı oka tıklayarak CD-WR oradamı değilmi diye bi bakıverin oradaysa,tabiiki onu seçinki,CD Yazma işlemine başlayabilesiniz. Derleyen: Zaktasli

36

"MAKALE"

Uzaktan Eğitim (Distance Education)

Uzaktan Eğitim Nedir?

Uzaktan eğitim, öğrenmeyi destekleyen metodolojileri ve teknolojileri içeren eğitimsel bir sistemdir [1]. Uzaktan eğitim, alışılagelmiş öğrenme - öğretme metotlarındaki sınırlar nedeniyle sınıf içi çalışmaların kullanılamadığı durumlarda kullanılabilir. Bu eğitim, iletişim ve etkileşim için özel olarak hazırlanmış birimlerden ve çeşitli ortamlardan oluşan bir öğretim şeklidir.

Uzaktan eğitim, en temel anlamda bir öğretici ile öğrenicinin fiziksel bir uzaklıkta ayrılmasından dolayı meydana gelen bir gereksinimdir. Geleneksel eğitimin yerini alan ses, video, bilgisayar verisi ve yayımlanan yayınlar gibi teknolojiler uzaktan eğitim ile geleneksel eğitim arasında köprüdür. Bu yollarla verilen eğitim programları yetişkinlere aldıkları eğitime ek olarak yeni eğitim fırsatları sunar. Zaman, mesafe ya da fiziksel engelliler için de bu sistem, bulundukları iş-ev ortamında bilgilerini arttırma, eğitimlerini sürdürme olanağı demektir [2].

Bu eğitim ile ilgili pek çok tanım vermek mümkündür. Bu konuyla ilgilenen veya bu yöntemi kullananlar kendilerine göre tanımlama yapmıştır. Örnek vermek gerekirse; California Distance Learning Project ìn uzaktan eğitim tanımı: “Uzaktan eğitim, öğrenici ile eğitimsel kaynaklar arasında bağlantı kurarak eğitimi gerçekleştiren bir sistemdir. Uzaktan eğitimin herhangi bir eğitim kurumuna kayıtlı bulunmayan kimselere de eğitim imkanı sağlıyor olması, son dönemde öğreniciye tanınan eğitim imkanlarının artmakta olduğunu gösteriyor. Bu eğitimin diğer bir yönü de mevcut kaynaklardan yeterince faydalanıyor olması ve gelişen teknolojiyi de yakından takip etmek zorunda olmasıdır.”

United States Distance Learning Association (USDLA) 'ın tanımı: "Uydu, video, audio graphic (ses grafiği), bilgisayar, multimedya teknolojisi gibi elektronik araçların yardımıyla, eğitimin uzaktaki öğrenicilere ulaştırılmasıdır. USDLA, öğreticinin ve öğrenicinin birbirlerinden coğrafi olarak uzak olduğunu belirterek bu eğitim programında elektronik araçların ya da yazılı materyal ve basılmış malzemelerinin kullanılması gerektiğinin önemini belirtir. Uzaktan eğitim, öğreticileri içine alan öğretim ile öğrenicileri içine alan öğrenim olmak üzere iki temel bölümden oluşmaktadır.” şeklindedir [3].

Bu tanımlar, yakın geçmiş düşünülerek yapılmıştır. Buna benzer tanımlar çoğaltılabilir.

Asıl hedefi, öğrenici ile öğretici arasındaki zaman ve boşluksal engellerin aşılmasıdır. Geçmiş zamanlarda yapılan uygunluk çalışmaları, telekomünikasyonlar ve diğer programlar uzaktan eğitimin önemli olduğunu ispatlamıştır [4].

Şu anki uzaktan eğitim, genelde İnternet yoluyla gerçekleştirilen ve akreditasyona (bir programın yeterliliğinin tanınması) tabi tutulan eğitim, 1728'de başlayan mektupla uzaktan eğitimden farklı bir yol izler. Mektupla eğitimde bilgilerin öğreniciye verilmesinde kullanılan ulaştırma yolu gecikme ve arada kaybolma gibi aksaklıklara neden olabilir. Ayrıca eğitim programlarındaki dokümanların eksikliklerinden dolayı hiçbir yasal kuruluş veya otorite bu program sonucu elde edilen sertifikayı kabul etmezdi. Teknolojik gelişmeler uzaktan eğitimin ilk zamanki aksaklıklarını ortadan kaldırdı ve yenilikler getirdi.

Fakat bugün, uzaktan eğitimi vermede kullanılan teknolojik kaynakların çok fazla artması ve uzmanların oluşturduğu programların yayılması ile uzaktan eğitim yüksek öğretimde çok önemli gelişme kaynaklarından biri olmuştur. Gelecekte muhakkak bu daha çok önem kazanacaktır [4].

Uzaktan Eğitimin Tarihçesi

Uzaktan eğitimin başlangıcı sayılabilecek mektupla öğrenim, bir okul veya yetkili kurum tarafından posta vasıtasıyla yürütülen öğretim yöntemidir.

İlk olarak 1728’de Boston gazetesi mektup ile stenogrofi (söylenen sözleri özel işaretlerle ve hızlı yazmaya yarayan bir yazı çeşidi) dersleri verildi. Bu 20 Mart 1728 tarihinde Caleb Phillipps tarafından Boston Gazetesine verilen bir ilan ile duyuruldu. 19'uncu yüzyılın ortalarında İngiltere, Fransa, ABD ve Almanya'da hızla yayıldı. 1840'ta İngiliz eğitimci Sir Isaac Pitman postayla (Penny Postù kullanarak) stenografi öğretmiştir. 1856`da Fransız Charles Toussaint ve Alman Gustav Langenscheidt Berlin`de mektup ile eğitim okulu kurmuştur. Mektupla eğitim üniversitesi, gelişimini ve yaygınlaşmasını, İngiltere'deki Cambridge Üniversitesi'nden İskoç eğitimci James Stuart tarafından verilen kampüs dışı derslere borçludur. 1870'lerde Illinois Wesleyan Üniversitesi evde öğrenim programı başlattı. 1873`te Boston`da bulunan toplumu evde çalımaya teşvik etme (Society to Uncourage at Home) isimli eğitim kurumu Anna Eliot Ticknor tarafından kuruldu ve ölümü olan 1897`ye kadar kendisi çalıştı. Bu kurumun öğrencilerinin büyük kısmı

37

38

kadınlardan oluşmuştur. 1883'te New York - Ithaca'da bir "Mektupla Öğretim Üniversitesi" kuruldu. 1882'de William Rainey Harper Chautauqua, New York'ta bir mektupla öğrenim programı geliştirdi ve yeni kurulan Chicago Üniversitesi'nin ilk başkanı olduğunda (1891) bu yönteme devam etti. 1880'lerde Thomas J. Foster'in başlattığı evde - öğrenim kursları 1890'da Uluslararası Mektupla Öğrenim Okulları halini aldı. 1890’da Avusturalya Queensland Üniversitesi kampüs dışına açık bir eğitim programı yürütmüştür. 1920’lerde aynı tür bir eğitim metodu Colombia Üniversitesi tarafından gerçekleştirilmiştir. ABD'de mektupla öğrenimin yaygınlaşması 1914'de bir yasa ile geliştirildi. 1915'de, Madison, okullarının mektupla öğrenim kurslarını idare etmek üzere, Wisconsin'de ulusal yüksek öğrenim birliğini (NUCEA) kurdu. NUCEA üyeleri genellikle kolej düzeyinde evde-öğrenim kursları düzenlemektedirler. Üye kurumlar, özellikle devlet üniversiteleri ve devlet kolejleri için bölgesel akreditasyon, birliklerinden onay almaktadırlar. ABD'de çok sayıda mektupla öğrenim kurumu mevcuttur; bunların çoğu Ulusal Evde Öğrenim Konseyi'nin onaylı üyesidir. Bu konsey, özel ve resmi mektupla öğrenim okullarının standartlarını geliştirmek üzere 1926'da kurulmuş bir birliktir. Federal programların en büyüğü ABD Air Force Extention Course Institute'tür. 450 binden fazla öğrenciye 400'den fazla mesleki, akademik ve genel kurs vermektedir. Instruction Abroad Correspondence kurumuna ise İngiltere, Almanya, İskandinavya, eski SSCB ülkeleri, Avustralya, Yeni Zelanda, Güney Afrika ve Japonya'dan ulaşmak mümkündür. UNESCO gibi uluslararası kurumlar gelişmekte olan ülkelerde mektupla öğrenimi kullanmaktadırlar. 1930’lara gelindiğinde okulların radyoyu kullanarak eğitim verdiği görülmüştür. 1933 yılında Iowa State Üniversitesinde dünyanın ilk eğitimsel televizyon programı yayınlanmıştır. 1939 yılında 400`den fazla program televizyon aracılığı ile sunulmuştur. 1946 yılının 15 Şubatında Güney Afrika Üniversitesi (UNISA) Division of External Study isimli bir bölüm açarak uzaktan eğitim veren 11 büyük üniversiteden biri olmuştur. 1950’lerde ABD’de askeri amaçlı uzaktan eğitim uygulamaları yapılmıştır [5].

....................................................................

KAYNAKÇA

[1] The Pennsylvania State University, (1998), An Emerging Set of Guiding Principles and Practices for the Design and Development of Distance Education, www.cde.psu.edu/de/ide/guiding_principles/ssi/section_1.html, pdf formatında sf. 5

[2] Idoha Üniversitesi, (2001), Distance Education: An Overview , www.uidaho.edu/eo/dist1.html

[3] California Distance Learning Project, What is Distance Education?, www.cdlponline.org/index.cfm?fuseaction=whatis

[4] The Pennsylvania State University, (1992), The report of the task force on distance education, www.outreach.psu.edu/de/de_tf.html

[5] About.com, Distance Learning Timeline, www.distancelearn.about.com/library/timeline/blindex.htm

İnternetdergisi ekibi Ufuk Çekiç ve Fatih Ceylan

[email protected] [email protected] ________________________________________________________________________________ Kaynak gösterilmemiş dokümanlarımızı, sitemizi kaynak göstererek telif hakkı ödemeksizin çoğaltabilir, yayınlayabilir ve dağıtabilirsiniz.

Copyright © internetdergisi

http://www.cde.psu.edu/de/ide/guiding_principles/ssi/section_1.html

http://www.uidaho.edu/eo/dist1.html

http://www.cdlponline.org/index.cfm?fuseaction=whatis

http://www.outreach.psu.edu/de/de_tf.html

http://distancelearn.about.com/library/timeline/blindex.htm

Documents

ARALIK 2004 · SAYI 2 ARALIK 2004 "YAZILIM > PHP" Php`de Değişkenler ve Veri Türleri Programlama dillerinin vazgeçilmezi ve yapı taşı değişkenler Php programlarını yazarken