Arch mag vol 6

Δ ι μ η ν ι α ί α Η λ ε κ τ ρ ο ν ι κ ή Ε ν η μ ε ρ ω τ ι κ ή Τ ε χ ν ι κ ή Έ κδ ο σ η • Ν Ο Ε Μ Β Ρ Ι Ο Σ - Δ Ε Κ Ε Μ Β Ρ Ι Ο Σ 2 0 1 4

#6Τεχνολογία • Εφαρμογές • Προβληματισμοί

2 / Αρχιμήδης

06 1ο Εθνικό Συνέδριο Ποιότητας

07 Επανεξελέγη πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Μάνατζμεντ ο κ. Κωνσταντίνος Λαμπρινόπουλος

Καθηγητές του Α.Π.Θ. λένε στον ... “Καφέτης επιστήμης” τα μυστικά του σύμπαντος 08 H General Technologyστο Energy In Buildings 2014

Ημερίδα για τον φωτορεαλισμό

09 Αποτελέσματα των ερευνών για το μηχανισμό

των Αντικυθήρων στο επίκεντρο ημερίδας του Α.Π.Θ.

Εκδήλωση του συλλόγου αποφοί-των του Α.Π.Θ. 10 Rosetta Mission 12Πλημμύρα άγνοιας ... και ασυναρτησίας 16 Το πρώτο υποθαλάσ-σιο μεταλλωρυχείο μεγάλου βάθους! 18 Πολλά υποσχόμενο ρομπότ επιθεώρη-σης γεφυρών υπό ανάπτυξη και δοκι-μές στην Ελβετία 22Το ακριβέστερο θερμόμετρο του κόσμου

24Κινέζοι Μηχανικοί περιέστρεψαν κατά 106° φορέα οδο-γέφυρας βάρους 17.000 ton!

26Σε λειτουργία ο μεγαλύτερος ηλιακός σταθμός παραγωγής ενέρ-γειας του κόσμου

30Ολοκληρώθηκαν οι εργασίες κατα-σκευής της θεμελίω-σης του αντιδραστή-ρα σύντηξης ITER

32Σκυροδέματα υψηλής αντοχής και υψηλών επιδόσεων

38Τα ακάρεα των κατοικιών και η αντιμετώπισή τους

46Open House: H αρχιτεκτονική είναι για όλους

52Σημεία ελέγχου (check points) για σκαλωσιές προσόψεων

60Ελληνική γλώσσαΜάθημα 3ο

64Ο αδελφός του ασώτου υιού

68Κ. Τσάτσος: Το πρώτο μάθημά μου για την αρχοντιά

70ΧρήσιμεςΠληροφορίες

#6 Περιεχόμενα

3Αρχιμήδης /

ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗΘεόδ. Βουδικλάρης, e-mail: [email protected]Ευάγγ. Λυρούδίαςe-mail: [email protected]Βάιος Σελλούντοςe-mail: [email protected]Νίκος Μαρσέλλοςe-mail: [email protected]Παν. Αναγνωστόπουλοςe-mail: [email protected]

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΟΠΤΕΙΑΘεόδ. ΒουδικλάρηςΕυάγγ. Λυρούδιας

ΔIEYΘΥΝΣΗ ΕΚΔΟΣΗΣΒάιος Σελλούντος

ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣΝίκος Μαρσέλλος

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑΣwww.e-archimedes.grΠαν. Αναγνωστόπουλος

ΕΚΔΟΤΗΣΣΕΛΚΑ-4Μ Ε.Π.Ε.ΑΦΜ 999989717Τζωρτζ 20-22, Πλ. Κάνιγγος10682 Αθήνατηλ. 210 38 38 386fax 210 38 38 417e-mail: [email protected]@e-archimedes.gr

ΤΙΜΗ ΠΩΛΗΣΗΣ - ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ

ΤΙΜΉ ΠΏΛΉΣΉΣ ΤΕΎΧΟΎΣ: 2 €Ετήσια συνδρομή (6 τεύχη): 10 €Διετής συνδρομή (12 τεύχη): 16 €

ΣΠΟΎΔΑΣΤΕΣ, ΕΚΠΑΙΔΕΎΤΙΚΟΙ, ΑΝΕΡΓΟΙ:Ετήσια συνδρομή (6 τεύχη): 6 €Διετής συνδρομή (12 τεύχη): 10 €

ΕΤΑΙΡΕΙΏΝ:Ετήσια συνδρομή (6 τεύχη): 20 €Διετής συνδρομή (12 τεύχη): 30 €

ART

DIRE

CTO

R: S

iropo

ulou

Vas

iliki

va

ssiro

@gm

ail.c

om

*Τα δημοσιευόμενα κείμενα απηχούν τις απόψεις των συντακτών τους.


#6 Η έκδοσή μας

Οι αναγνώστες μας μπορούν να κατεβάσουν ή να διαβάσουν on-line τα τεύχη στις ακόλουθες διευθύνσεις:

Κλείνει έναν χρόνο ο ΑΡΧΙΜΉΔΉΣ!Τέτοιες μέρες, πριν από ένα χρόνο, «έκλεινε» το 1ο τεύχος της διμηνιαίας ηλεκτρονικής τεχνικής ενη-μερωτικής έκδοσης , μιας φιλόδοξης προσπάθειάς μας να συμβάλλουμε και εμείς στην ενημέρωση των τεχνικών όλων των ειδικοτήτων με την προβολή απόψεων, προβληματισμών, αλλά και την παρουσίαση τεχνολογικών εξελίξεων, καινοτομιών και τεχνικών ειδήσεων.

Η προσπάθεια ξεκίνησε «εκ των ενόντων» από τους συντελεστές της ιστοσελίδας www.e-archimedes.gr, η οποία λειτουργεί ήδη πάνω από τέσσερα χρόνια, ενημερώνεται τακτικά με κείμενα ευρείας ομάδας συνεργατών που καλύπτουν ενα εκτενές θεματολόγιο τεχνικού -και όχι μόνον- ενδιαφέροντος και εμφα-νίζει αρκετά μεγάλη επισκεψιμότητα.

Προς τί λοιπόν ένα περιοδικό, δεν αρκεί η ιστοσελίδα;

Πρόκειται για δύο μέσα ενημέρωσης με διαφορετικη δομή και χαρακτήρα. Το περιοδικό είναι μια «συλλογή / επιλογή» θεμάτων, κατά κανόνα επικαίρων, με άρθρα περιορισμένης έκτασης, εύκολης ανάγνωσης, ενώ η ιστοσελίδα μπορεί να φιλοξενεί εκτενέστατα άρθρα και παρουσιάσεις σε ποι-κιλία θεμάτων, τόσο με επίκαιρα θέματα, όσο και με «υλικό αναφοράς» (κανονιστικές διατάξεις, μελέτες, αναλυτικές παρουσιάσεις έργων, τεχνολογιών, ιστορικών τεχνικών θεμάτων κ.λπ.).

Και γιατί ηλεκτρονικό περιοδικό;

Κατ’ αρχήν λόγω του πολύ μικρότερου κόστους, πράγμα απαραίτητο για μια μη εμπορική έκδοση, όπως ο . Και μετά έρχεται το «think before you print» στο πλαίσιο της αειφορίας και της προστασίας του περιβάλλοντος, που πιστεύουμε ότι πρέπει να αποτελεί μέλημα όλων των Τεχνικών.

Το περιοδικό αποστέλλεται υπό μορφή συνδέσμων (links) μέσω e-mail σε περισσότερους από 5.000 αποδέκτες. Παράλληλα όλα τα τεύχη είναι «προσπελάσιμα» και μέσω της ιστοσελίδας www.e-archimedes.gr. Διατίθεται σε μορφή PDF που μπορεί κανείς να την «κατεβάσει» και να την φυλάξει στον υπολογιστή του ή/και να την εκτυπώσει και σε μορφή FLIP για φυλλομέτρηση και ανάγνωση on-line, με δυνατότητα zoom.

Οι μέχρι σήμερα κριτικές των αναγνωστών μας υπήρξαν ιδιαίτερα θετικές, πράγμα που μας δίνει ώθη-ση να συνεχίσουμε την προσπάθειά μας και να βελτιώσουμε την έκδοση. Πρός τούτο είναι βέβαια απαραίτητη η εξασφάλιση και κάποιων εσόδων από συνδρομές και διαφημιστικές καταχωρήσεις ...

Το 6ο τεύχος περιλαμβάνει επιλογή θεμάτων που καλύπτουν εντυπωσιακές τεχνικές εξελίξεις, αλλά και προβληματισμούς επί του «γίνεσθαι» στην Χώρα που αφορούν τους Τεχνικούς, αλλά και τους μη τεχνικούς.

Το ότι η Χώρα διέρχεται μακρά και βαθειά κρίση δεν σημαίνει ότι η τεχνολογικές εξελίξεις -διεθνώς- έχουν σταματήσει -αντίθετα, επιταχύνονται-, ή ότι χρονίζοντα προβλήματα της Χώρας δεν μπορούν να αντιμετωπισθούν!

Οι Τεχνικοί ήταν και θα είναι η κινητήρια δύναμη για την πρόοδο και την ανάπτυξη!

Από την Σύνταξη

ΤΕΎΧΟΣ #1

ΤΕΎΧΟΣ #2

ΤΕΎΧΟΣ #3

ΤΕΎΧΟΣ #4

ΤΕΎΧΟΣ #5

ΜΟΡΦΗ ΤΕΎΧΟΣ #1 ΤΕΎΧΟΣ #2 ΤΕΎΧΟΣ #3 ΤΕΎΧΟΣ #4 ΤΕΎΧΟΣ #5

PDF http://bit.ly/1paNoFz http://bit.ly/1sznrkD http://bit.ly/1lymhAI http://bit.ly/1mOPPeb http://bit.ly/1z1SDvZ

FLIP http://bit.ly/1ljYx3z http://bit.ly/TopsQB http://bit.ly/1qdTimD http://bit.ly/1nM1WJj http://bit.ly/1uZwCKc

/ Αρχιμήδης6

Αγαπητοί Αναγνώστες,

Σας ενημερώνουμε ότι στόχος μας είναι να δημιουργήσουμε μια νέα ενότητα ύλης στον ΑΡΧΙΜΗΔΗ με τίτλο:

ΕΙΔΗΣΕΙΣ - ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΕΣΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣNEA ΠΡΟΪΟΝΤΑΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ

Στην ενότητα αυτή θα περιλαμβάνονται:

Ειδήσεις που αναφέρονται σε κα-τασκευές, αναπτυξιακές διαδικασί-ες, αναλήψεις τεχνικών έργων και ειδικών ή δυσχερών κατασκευών, εξειδικευμένη εκπαίδευση και με-τεκπαίδευση στελεχών και συνερ-γατών, τεχνικές ομιλίες, ημερίδες, συνέδρια, τεχνικές εκθέσεις.

Σύντομες αναφορές και περιγρα-φές νέων προϊόντων και τεχνολο-γιών που ενδιαφέρουν τους Τεχνι-κούς.

Αναπτυξιακές δραστηριότητες επι-χειρήσεων και φορέων, ανάληψη ή ολοκλήρωση τεχνικών κατασκευών.

Τα σχετικά κείμενα παρακαλούμε να είναι σύντομα, περιεκτικά και να συνοδεύονται από το επιχειρηματι-κό λογότυπό σας.

Οι σχετικές παρουσιάσεις δεν σχε-τίζονται με διαφημίσεις ούτε δημι-ουργούν οποιαδήποτε οικονομική υποχρέωση, παρότι θα αποτελούν την καλύτερη (και αδάπανη) προβο-λή των ενδιαφερομένων. Κάθε παρουσίαση θα πρέπει να αναφέρει την «πηγή» και να παρα-πέμπει στην ιστοσελίδα της σχετι-κής επιχείρησης ή φορέα.

Τα σχετικά ενημερωτικά δελτία ή παρουσιάσεις παρακαλούμε να μας αποστέλετε μέσω e-mail στο:

[email protected]

ή ταχυδρομικά στα γραφεία μας (Τζώρτζ 20 -22, Πλ. Κάνιγγος, 10682, τηλ. 210 38 38 386).

Η τελική μορφή και η έκταση της παρουσίασης θα καθορίζεται κατά την τελική επεξερασία του προς έκ-δοση τεύχους του περιοδικού.

ΕΙΔΗΣΕΙΣ - ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΝΕΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣΚΑΤΑΚΕΥΕΣ

1ο Εθνικό Συνέδριο Ποιότητας

Επιθεώρηση - Πιστοποίηση: Μοχλός ανάπτυξης της Οικονομίας, μονόδρομος για την ανταγωνιστικότητατων επιχειρήσεων

H TÜV HELLAS (TÜV NORD) και η Ελ-ληνική Ένωση Διαπιστευμένων Φο-ρέων Επιθεώρησης και Πιστοποίησης HELLASCERT διοργάνωσαν (18 και 19 Δε-κεμβρίου) το 1ο Εθνικό Συνέδριο Ποι-ότητας, μια διοργάνωση με στόχο την ανάδειξη της σπουδαιότητας της Επιθε-ώρησης και της Πιστοποίησης για την παροχή ποιοτικών υπηρεσιών και προϊό-ντων, σε ολόκληρο το φάσμα της επιχει-ρηματικής δραστηριότητας.

Το 1o Εθνικό Συνέδριο Ποιότητας λει-τούργησε ως μοναδική πλατφόρμα συ-μπυκνωμένης μεταφοράς της απαραί-τητης γνώσης και ενημέρωσης για τις εξελίξεις και τις τρέχουσες τάσεις στα συστήματα Ποιότητας, για την ανάδειξη προτάσεων Ανάπτυξης της Οικονομίας και τη διευκόλυνση του τρόπου λειτουρ-γίας των επιχειρήσεων καλύπτοντας ολόκληρο το φάσμα της οικονομικής δραστηριότητας, μέσα από τις ακόλου-θες 9 βασικές θεματικές συζητήσεων:

Απλούστευση Αδειοδοτήσεων Επιχειρήσεων

Εποπτεία Αγοράς Πιστοποίηση Προσώπων Τουρισμός Τρόφιμα - Αγροτικά Προϊόντα Ενέργεια - Περιβάλλον Τεχνικά Έργα Υγεία Βιομηχανικά Προϊόντα

Στις συζητήσεις συμμετείχαν εκπρόσω-ποι Κλαδικών Φορέων των Επιχειρήσε-ων, της Πολιτείας, Καταναλωτικών Ορ-γανώσεων και Φορέων Πιστοποίησης.

Αρχιμήδης / 7

Στην πρόσφατη Γενική Συνέλευση της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Μάνα-τζμεντ (European Management Association – EMA), που διεξήχθη στο Λον-δίνο στις 18 Νοεμβρίου 2014, ανανεώθηκε με ομόφωνη απόφαση των με-λών, η θητεία του κ. Κωνσταντίνου Λαμπρινόπουλου ως Προέδρου της Εκτελεστικής Επιτροπής της EMA για ακόμα δύο χρόνια. Αντιπρόεδροι του οργανισμού ορίστηκαν η κ. Valerie Hamill από το Chartered Management Institute (CMI) του Ηνωμένου Βασιλείου και ο κ. Peter Rudhart από το RKW Kompetenzzentrum της Γερμανίας. Καθήκοντα Ταμία της Ομοσπονδίας θα εκτελεί ο κ. Edward Firman από τη Μάλτα.

Η Ελληνική Εταιρία Διοικήσεως Επιχειρήσεων (ΕΕΔΕ) είναι προεδρεύον μέ-λος της Ομοσπονδίας από το 2010. Ο Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΕΔΕ, κ. Κωνσταντίνος Λαμπρινόπουλος, εξελέγη ομόφωνα Πρόεδρος της Ομοσπονδίας σε μια σημαντική στιγμή για την ιστορία της Ομοσπονδίας, κα-θώς το 2010, η EMA συμπλήρωσε την 60η επέτειο λειτουργίας από την ίδρυ-σή της.

Η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Μάνατζμεντ ιδρύθηκε το 1950 και αποτελεί σή-μερα ένα μη κερδοσκοπικό ανεξάρτητο οργανισμό με μέλη management associations της Ευρώπης.

Κατά τη διάρκεια της πρόσφατης συνάντησης των μελών της Ομοσπονδίας λήφθηκαν σημαντικές αποφάσεις για το μέλλον του οργανισμού και κατα-γράφηκε η δέσμευση όλων για πιο εντατική δραστηριοποίηση στην κατεύ-θυνση υλοποίησης του κύριου σκοπού της Ομοσπονδίας, που είναι η σωστή εφαρμογή των αρχών του Μάνατζμεντ και της Ηγεσίας σε όλες τις ευρωπαϊ-κές χώρες. Πιο συγκεκριμένα, αποφασίστηκε να γίνει ιδιαίτερη προσπάθεια να εμπλουτισθούν τα μέλη ώστε να καλυφθούν όλες σχεδόν οι ευρωπαϊκές χώρες. Παράλληλα η Γενική Συνέλευση αποφάνθηκε ότι πρέπει να ενταθούν οι ευκαιρίες για επαφές και ανταλλαγή εμπειριών και τεχνογνωσίας, ενισχύ-οντας το πρόγραμμα κοινών εκδηλώσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Ακόμη, τα Μέλη εξέφρασαν την κοινή βούλησή τους για διεξαγωγή ερευνών και υλο-ποίηση έργων σε πεδία κοινού ενδιαφέροντος που διέπουν όλες τις λειτουρ-γίες του Μάνατζμεντ αλλά και τις τάσεις σε θέματα Ηγεσίας.

Επανεξελέγη πρόεδρος της Ευρω-παϊκής Ομοσπονδίας Μάνατζμεντ ο κ. Κωνσταντίνος Λαμπρινόπουλος

Εικ. 1. Ο κ. Κωνσταντίνος Λαμπρινόπουλος.

Καθηγητές του Α.Π.Θ. λένε στον ...

“Καφέ της επιστήμης” τα μυστικά

του σύμπαντος

Υπάρχουν στοιχεία που συνδέουν τις διαφορετικές διαδικασίες της κοσμολογίας, της βιολογίας, της γλώσσας, του πολιτισμού και της τε-χνολογίας σε μία ενιαία εξέλιξη;

Ποιά είναι η καθοδηγούσα δύναμη αυτής της ακατανίκητης συνεχούς αλλαγής στο σύμπαν;

Τα παραπάνω ερωτήματα έγινε προ-σπάθεια να απαντηθούν στη φιλική ατμόσφαιρα ενός καφέ (cafι), στη δι-άρκεια μίας σειράς συναντήσεων.

Στη πρώτη συνάντηση, με θέμα:“Η λογική της Λογικής -Από τον Αριστοτέλη στην κβαντική λογική και τον Gφdel”

Εισηγητές ήταν ο Καθηγητής του Τμήματος Φυσικής του Α.Π.Θ., Αρ-γύρης Νικολαΐδης και ο φοιτητής του Μαθηματικού Τμήματος του Α.Π.Θ., Ζαφείρης Μαστροκώστας.

Συμπράττει, μουσικά, ο Θοδωρής Παπαδημητρίου, με κοντσέρτο βιο-λοντσέλου.

Η συνάντηση πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα 24 Νοεμβρίου 2014 και ώρα 21.00, στο καφενείο "Ο μέρμηγκας".

1

8

H General Technology στο Energy In Buildings 2014

Η εταιρεία General Technology Ltd ήταν για τρίτη συνεχόμενη χρονιά χορη-γός και υποστηρικτής στο 3ο Διεθνές Συνεδρίο “Energy in Buildings 2014”. Το συνέδριο διοργανώνεται από το Ελληνικό Παράρτημα της ASHRAE σε συνεργασία με το ΤΕΕ , το οποίο πραγματοποιήθηκε στις 15 Νοεμβρίου. Το συνέδριο περιελάμβανε πάνω από 30 ομιλητές, 3 εξειδικευμένα ερ-γαστήρια (workshops) με 19 εισηγητές, από την Ελλάδα και το εξωτερικό σε θέματα ενέργειας, αειφορίας και ασφάλειας στο κτιριακό περιβάλλον.

Ο τεχνικός διευθυντής της General Technology Ltd κ. Κων/νος Καραγιάννης συμμετείχε ως ομιλητής με θέμα:

‘’Could your Building Catch a Virus? Measuring the Impact of Cyber Security Threats onBuilding Management Systems’’

Εκπροσωπώντας το Laing O’Rourke Centre for Systems Engineering & Innovation του Imperial College του Λονδίνου, αναδεικνύοντας το καινο-τόμο ζήτημα της ασφάλειας των κτιριακών συστημάτων και την προστα-σία τους από κακόβουλες επιθέσεις.

/ Αρχιμήδης

Ημερίδα για τον φωτορεαλισμό

Hμερίδα διοργάνωσε το ΙΕΚΕΜ ΤΕΕ με θεμα: το φωτορεαλισμό με το λογισμικό Artlantis. Κεντρικός ομιλητής ήταν ο κ. Χρήστος Ευθυμίου, Διπλωματούχος ΠολεοδόμοςΜηχανικός και Πολιτικός Μηχανικός ΤΕ. Παρουσιάστηκαν οι εισαγωγικές έννοιες του λογισμικού καθώς και διάφορες χρήσεις του όπως φωτισμοί, υφές, αντικείμενα κ.α.


Αποτελέσματα των ερευνών για το μηχανισμό των Αντικυθήρων στο επίκεντρο ημερίδας του Α.Π.Θ.

Ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων, ο αρχαιότερος υπολογιστής του κόσμου, βρέθηκε στο επίκεντρο Ημερίδας που διοργάνωσαν η Κοσμητεία της Πολυτεχνικής και η Κοσμητεία της Φιλοσοφικής Σχολής του Α.Π.Θ. στις 14 Νοεμβρίου.

Στην Ημερίδα παρουσιάστηκαν οι τελευταίες εξελίξεις και τα αδημοσίευτα αποτελέσματα των ερευνών της Επιστημονικής Ομάδας του Α.Π.Θ. που διερευνά το Μηχανισμό των Αντι-κυθήρων. Επίσης, ο Αρχαιολόγος και Υπ. Διδάκτορας του Α.Π.Θ., Αλέξανδρος Τούρτας, ο οποίος συμμετείχε στην πρόσφατη ενάλια έρευνα του ναυαγίου των Αντικυθήρων, παρου-σίασε τη μεθοδολογία και τα πρώτα αποτελέσματα των ερευνών στο χώρο του ναυαγίου.

Στα πλαίσια της Ημερίδας, με τίτλο: «Ο μηχανισμός των Αντικυθήρων έγινε παρουσίαση ενός μοντέλου του», που κατασκεύασε η Επιστημονική Ομάδα του Α.Π.Θ.

Στην Ημερίδα μίλησαν οι:

Κυριάκος Ευσταθίου, Καθηγητής Τμήματος Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του Α.Π.Θ.

Ιωάννης Σειραδάκης, Καθηγητής Αστρονομίας του Τμήματος Φυσικής του Α.Π.Θ. Μαγδαληνή Αναστασίου, Διδάκτωρ του Τμήματος Φυσικής του Α.Π.Θ. Η Μαγδαληνή

Αναστασίου ολοκλήρωσε την πρώτη, παγκοσμίως, διδακτορική διατριβή για το Μηχανισμό των Αντικυθήρων, στο Εργαστήριο Αστρονομίας του Τμήματος Φυσικής του Α.Π.Θ.

Παρέμβαση πραγματοποίησε ο Δύτης - Αρχαιολόγος, κ. Αλέξανδρος Τούρτας.

Εικόνα 1.Ομοίωμα του Μηχανισμού των Αντικυθήρων που κατασκεύασε η Επιστημονική Ομάδα του Α.Π.Θ.

Εικόνα 2.Ενάλια έρευνα.

Εκδήλωση του συλλόγου αποφοίτων του Α.Π.Θ.

Ο Σύλλογος Αποφοίτων του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης διοργάνωσε εκδήλωση, με Ομιλητή τον Sam Chekwas, απόφοιτο του Α.Π.Θ.

Η ομιλία, με τίτλο: «Το θαύμα να είσαι Έλληνας», πραγματοποιήθηκε την 14 Νοεμβρίου 2014 και ώρα 19.00, στο Αμφιθέατρο Ι του ΚΕ.Δ.Ε.Α. Ο Sam Chekwas αποφοίτησε από την Οδοντιατρική Σχολή του Α.Π.Θ. και ζει στη Νέα Υόρκη.

12

Πρώτα αποτελέσματα

11 περίπου χρόνια μετά την εκτόξευσή του και ταξιδεύοντας 1 δισεκατομμύριο χιλιό-μετρα μέσα στο Ηλιακό Σύστημα, το διαστημικό σκάφος Rosetta του Ευρωπαϊκού Ορ-γανισμού Διαστήματος (ESA), έφτασε στον προορισμό του, τον κομήτη Churyumov-Gerasimenko.

Όπως η Στήλη της Ροζέτας υπήρξε το κλειδί για την αποκρυπτογράφηση των αιγυπτια-κών ιερογλυφικών, έτσι και το διαστημόπλοιο Rosetta θα προσπαθήσει να ξεκλειδώσει τα μυστικά του κομήτη και, κατ’ επέκταση, όλων των αρχεγόνων σωμάτων.

Τα 15 επιστημονικά όργανα του Rosetta και τα 9 της διαστημικής συσκευής Philae (Φι-λαί - από το όνομα ενός οβελίσκου στο ομώνυμο νησί του Νείλου), η οποία προσεδα-φίστηκε ήδη στον κομήτη, θα εκτελούν, όσο καιρό αντέξουν, παρατηρήσεις που θα

Rosetta Mission:Η αποκρυπτογράφηση ενός κομήτη απο έναν Έλληνα Συντελεστή της διαστημικής αποστολής


βοηθήσουν να γίνει κατανοητή η προέ-λευση και η εξέλιξη του Ηλιακού Συστή-ματος. Όλα αυτά συμβαίνουν σε απόστα-ση 3 Αστρονομικών Μονάδων, δηλαδή 450 εκατομμυρίων χιλιομέτρων.

Οι συνθήκες πάνω και γύρω από τον κο-μήτη, συνεχώς θα επιδεινώνονται, λόγω των αναμενόμενων εκτινάξεων αερίων και ύλης, καθώς ο κομήτης πλησιάζει τον Ήλιο και θερμαίνεται! Για τα πρώτα αδημοσίευτα αποτελέσμα-τα από την επικείμενη προσεδάφιση της διαστημικής συσκευής «Philae» πάνω στον κομήτη, που πραγματοποιήθηκε στις 12 Νοεμβρίου 2014, ενημερώθη-καν οι φοιτητές του Τμήματος Φυσικής του Α.Π.Θ. από τον Senior Scientist του Εργαστηρίου Αστροφυσικής και Διαστη-

μικής Έρευνας του Πανεπιστημίου του Σικάγο, κ. Θανάση Οικονόμου.

Ο κ. Θανάσης Οικονόμου, σημαίνων συ-ντελεστής της διαστημικής αποστο-λής, πραγματοποίησε ομιλία, με τίτλο: «Rosetta Mission: Η αποκρυπτογράφηση ενός κομήτη από ένα Έλληνα συντελεστή της αποστολής - Πρώτα αποτελέσματα» στο πλαίσιο του Γενικού Σεμιναρίου του Τμήματος Φυσικής. Η ομιλία πραγματο-ποιήθηκε στις 19 Νοεμβρίου.

Ο κ. Θανάσης Οικονόμου γεννήθηκε στο Ζιάκα του νομού Γρεβενών, σπούδασε Φυσική στη Τσεχία και την Αμερική και εργάζεται από το 1981 στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο. Έχει διεξάγει βασική έρευνα στην Πυρηνική Φυσική, ειδικά σε φασμα-τόμετρα σωματιδίων άλφα και ακτίνων-

Χ. Πειραματικές συσκευές του λειτουρ-γούν επί τόπου ή έχουν κάνει μετρήσεις σε διάφορα σώματα του Ηλιακού Συστή-ματος (Σελήνη, Άρης, Κρόνος, αστεροει-δείς και κομήτες) σε ρωσικές, αμερικα-νικές, ευρωπαϊκές καθώς και ιαπωνικές διαστημικές αποστολές, όπως Surveyor, Apollo, Viking στη Σελήνη, Pathfinder, Spirit και Opportunity στον Άρη, Cassini/Huygens στον Κρόνο και Stardust και Rosetta σε κομήτες.

Έχει βραβευθεί πολλές φορές, διεθνώς, για τη συμβολή του στη μελέτη του Ηλια-κού Συστήματος και τη συμμετοχή του σε διαστημικές αποστολές.

Εικ. 1. Ο κ. Θανάσης Οικονόμου.

1

ΠΗΓΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΩΝ:

www.flickr.com

Phot

o by

Eur

opea

n Sp

ace

Agen

cy

Phot

o by

Em

ilio



Πλημμύρα άγνοιας ... και ασυναρτησίας

Θ. Γ. ΒουδικλάρηςΠολιτικός Μηχανικός

Αναφέρομαι στις πρόσφατες πλημμύρες που έπληξαν, περί τα τέλη Οκτωβρίου, τη Δυτική Αττική και «έπνιξαν» Περιστέρι, Νίκαια, Αγ. Αναργύρους και Καματερό.

Εντυπωσιαστήκαμε όλοι από τις εικόνες που έδειξε η τηλεόραση, με τους ορμητι-κούς ποταμούς λάσπης που πλημμύρισαν τις περιοχές, μπήκαν μέσα στα σπίτια, κα-τέστρεψαν τους δρόμους και μετέτρεψαν σε βάρκες τα παρκαρισμένα αυτοκίνητα, παρασύροντάς τα σαν επιπλέοντα καρυ-δότσουφλα. Εγκλωβισμοί σε αυτοκίνητα και υπόγεια, πτώσεις δέντρων, διακοπές ηλεκτρικού ρεύματος, καταστροφές εμπο-ρευμάτων και οικοσκευών, κλήσεις στην Πυροσβεστική Υπηρεσία. Και βέβαια η γε-νική κατακραυγή «πού είναι το κράτος;»

Ευτυχώς, χωρίς ανθρώπινα θύματα. Φυσικά, ιδανική ευκαιρία για τα μέσα ενημερώσεως να αυξήσουν την τηλεθέ-αση, την ακροαματικότητα και την ανα-γνωσιμότητα, με τη γνωστή εμβρίθεια. Ερμηνεία του φαινομένου και απόδοση ευθυνών (πολιτικών και άλλων) στους Δήμους, στην ΕΥΔΑΠ (γενικώς στο κρά-τος), στους εργολάβους (φυσικά), στην Πολεοδομία (με την ευρύτερη έννοια), στους ιδιοκτήτες που μπάζωσαν και έχτι-σαν στο ρέμα, αλλά και (γιατί όχι) στην


καταστροφή του περιβάλλοντος και την αλλαγή του κλίματος. Φυσικά, επανάλη-ψη της γνωστής συνταγής, να επωφελη-θούμε (εμπορικώς) από τον πόνο και την αγωνία του άλλου (ίσως και τη διάθεση προβολής του στο γυαλί), με παρουσία-σή του να διηγείται και να περιγράφει το μέγεθος της συμφοράς που τον χτύπησε. Δεν είναι παράξενο, ότι υπάρχει πλήρης άγνοια για το φαινόμενο της βροχοπτώ-σεως, της καταιγίδας, της πλημμύρας και της περιόδου επαναφοράς τους. Η ερ-μηνεία των βλαβών είναι πάγια: δεν κα-θαρίστηκαν τα φρεάτια -- ούτε λέξη για τις πλαστικές σακκούλες που φράζουν τα φρεάτια. Εξ ού και οι ευθύνες του Δήμου ή της ΕΥΔΑΠ. Αλλά και της Πολεοδομίας που έδωσε την Άδεια να χτιστεί οικοδο-μή εκεί που ήταν κάποτε ρέμα που μπα-ζώθηκε, για το συμφέρον των εργολάβων

και των ιδιοκτητών, κοντολογίς ευθύνη του κράτους. Επομένως, μπορούμε να πούμε πως, η φύση εκδικείται, ορθώς. Δόθηκε επίσης η ευκαιρία στους πολιτι-κούς να διακηρύξουν τις ευθύνες της εκά-στοτε προηγουμένης κυβερνήσεως, που δεν «θωράκισε» την περιοχή κατά των πλημμυρών. Αλλά, επίσης, να δηλώσουν ότι εκείνοι διαθέτουν σήμερα ένα σχέδιο θωράκισης, που βρίσκεται υπό μελέτην και που θα ολοκληρωθεί ασφαλώς, ύστε-ρα από την επόμενη επανεκλογή τους.

Θα προσπαθήσω να βάλω λίγη τάξη στις απόψεις αλλά και τις ερμηνείες που κυ-κλοφορούν, περιγράφοντας το φαινόμε-νο με τον πιο απλό τρόπο, στοιχειωδώς κατανοητό και από τον απλό πολίτη και, προς Θεού, πολύ μακρυά από επιστημο-νική ανακοίνωση.

Κάθε βροχόπτωση χαρακτηρίζεται από την ποσότητα του νερού που πέφτει (το ύψος βροχής σε mm) και τον χρόνο δι-άρκειας σε ώρες. Αυτά καθορίζουν την ένταση της βροχής, που είναι ο λόγος του ύψους της βροχής δια του χρόνου. Τα στοιχεία αυτά επηρεάζουν (δεν καθο-ρίζουν) τον σχεδιασμό των έργων αποχε-τεύσεως ομβρίων. Είναι μετρήσιμο, επα-ναλαμβανόμενο, τυχαίο φαινόμενο που παρακολουθείται ιστορικώς και στατι-στικώς. Εκτιμάται έτσι η περίοδος επα-ναλήψεως μιας συγκεκριμένης (σε ύψος και χρόνο) βροχής, με δεδομένη πιθανό-τητα υπερβάσεως, η οποία ορίζεται σε έτη -- περίοδος επαναφοράς 5 ή 10 ή 20 ετών. Αυτό δεν σημαίνει ότι μια «χθεσι-νή» βροχή θα κάνει 5 ή 10 ή 20 χρόνια να ξανασυμβεί, μπορεί να συμβεί πάλι του χρόνου ή ακόμα και αύριο, η πιθα-νότητα είναι κάθε μέρα η ίδια.

Phot

o by

PM

Bre

akfa

st


Πλημμύρα, για την κοινωνία, για τον κό-σμο, είναι η ποσότητα της απορροής που ξεπερνά την ικανότητα του δικτύου, κυ-λάει στους δρόμους ή ακολουθεί οποιεσ-δήποτε πρόσφορες διαδρομές μέχρι τον τελικό αποδέκτη, και γίνεται πρόξενος δυ-σχερειών, βλαβών και κινδύνων. Πλημμύ-ρες, μπορούν να πλήξουν μια χαμηλή πε-ριοχή (π.χ. το Περιστέρι ή το Μπουρνάζι ή το Μοσχάτο) ακόμα κι αν δεν έχει πέσει εκεί σταγόνα βροχής, προκαλούνται από την απορροή που έρχεται από ψηλότερα, από τα ανάντη. Όποιος έχει δουλέψει στο ύπαιθρο, γνωρίζει πώς έρχεται ξαφνικά (χωρίς να βρέχει στην περιοχή), με ορμή, το νερό ενός χειμάρρου (ευτυχώς με θό-ρυβο, με βοή), σαν να είναι στερεό σώμα, ξυρίζοντας τα πάντα στο πέρασμά του.

Είναι βέβαιο ότι πλημμύρες σαν την πρό-σφατη δεν επηρεάζονται καθόλου από τον καθαρισμό των φρεατίων (θυμίζω τον μύθο του Αισώπου, με το κουνούπι που κάθισε στο κέρατο του βοδιού), που εί-ναι απλώς η εύκολη καραμέλα στα χείλη των αδαών, μια ασυναρτησία -- το μεγά-λο μέρος της ροής δεν γίνεται στο δίκτυο, γίνεται στους δρόμους, ως ανοικτούς αγωγούς. Ο καθαρισμός των φρεατίων επηρεάζει τις τοπικές μικρο-πλημμύρες μιας μικρής περιοχής, και πρέπει ασφα-λώς να γίνεται.

Νομίζω πως είναι σαφές από τα προηγού-μενα, ότι οι σημερινές πλημμύρες και η ανεπάρκεια του δικτύου ομβρίων οφεί-λονται στη δραματική τροποποίηση των συντελεστών απορροής, με τους οποίους έγιναν οι υπολογισμοί και η κατασκευή του, πριν από μερικές δεκαετίες. Σωστές επιλογές εκείνης της εποχής βρίσκονται σήμερα εκτός πραγματικότητας. Το έδα-φος της Αττικής καλύφθηκε σε πολύ με-γάλο ποσοστό, τα δάση των βουνών της πυρπολήθηκαν κατ’ επανάληψιν, ο πλη-θυσμός της πολλαπλασιάσθηκε, η δόμη-

Εξ άλλου, μια σταγόνα βροχής που πέφτει, μπορεί να εξατμισθεί πριν να φτάσει στο έδαφος, ή να καθίσει στα φύλλα κάποιου φυτού, ή να απορροφηθεί από το χώμα (με διάφορες ταχύτητες διηθήσεως), ή να σταθεί στις μικρές ή μεγάλες κοιλότητες της επιφανείας, ή (αν έχουν κορεσθεί αυ-τές οι δυνατότητες) να ξεπεράσει τα πιο πάνω «εμπόδια» και να αρχίσει να κατρα-κυλάει στο κατηφορικό έδαφος. Η ποσότης αυτού του νερού, το άθροισμα αυτών των σταγόνων, συνιστά την απορροή, προσδι-ορίζει (σε κάθε θέση) την παροχή (m3/sec) και κατευθύνει τον σχεδιασμό των έργων αποχετεύσεως (απορροής) ομβρίων και των αντιπλημμυρικών έργων. Τον βαθμό ασφαλείας καθορίζει η πολιτεία, την συ-γκράτησή του επιβάλλει η οικονομία. Είναι προφανές ότι όσο πιο λίγα ή πιο μικρά εί-ναι τα «εμπόδια» (η ανάσχεση) στη σταγό-να, τόσο πιο μεγάλη είναι η απορροή και οι απαιτήσεις των έργων.

Η εκτίμηση της απορροής, της πλημμύρας, για δεδομένη βροχή, περιοχή και χρονική περίοδο, γίνεται με χρήση των μαθηματι-κών, λαμβανομένων υπ’ όψιν των (ασταθών αβεβαίων και μεταβλητών) παραγόντων επιρροής της, ήτοι της δασοκαλύψεως, της βλαστήσεως γενικώς, της φύσεως του εδά-φους, του ποσοστού ακαλύπτων χώρων, της οδοποιίας, της αστικής αναπτύξεως. Για τον σχεδιασμό των έργων, η περίοδος επα-ναφοράς (μια μορφή συντελεστή ασφα-λείας) ορίζεται από την πολιτεία με κριτή-ρια τεχνικο-κοινωνικο-οικονομικά -- καμμιά κοινωνία δεν αντέχει οικονομικώς την κατα-σκευή δικτύου ομβρίων ή αντιπλημμυρικών έργων για τον κατακλυσμό του Νώε.

Η οριζόμενη (από την πολιτεία) περίοδος επαναφοράς πλημμύρας (που δεν συμπί-πτει με την περίοδο επαναφοράς της βρο-χοπτώσεως -- είναι μικρότερη) για τον σχε-διασμό των έργων, είναι διαφορετική για τους αγωγούς της γειτονιάς, τους κεντρι-κούς συλλεκτήρες (από 5 - 20 χρόνια), τις διευθετήσεις ποταμών (περί τα 50 χρό-νια και αν έχουν αξιόλογη γέφυρα ίσως και 100 χρόνια) και τα φράγματα (μπορεί ακό-μα και 1000 χρόνια ή και περισσότερα), λαμβανομένων υπ’ όψιν και των κινδύνων που θα δημιουργούσε η ανεπάρκεια κα-θενός τους. Το νόημα της περιόδου επα-ναφοράς και της πιθανότητας υπέρβασης συνδυάζεται (προχωρημένα μαθηματικά) με την επικινδυνότητα (risk - πιθανότητα αστοχίας)*, με τρόπο όχι απλό -- ενδεικτι-κώς, μόνο για τη στοιχειώδη ενημέρωση, για σχεδιασμό με περίοδο επαναφοράς 20-ετίας, υπάρχει πιθανότητα αστοχίας (μία φορά) 22% στα 5 χρόνια, 40% στα 10 χρόνια και 87% στα 40 χρόνια.

ση γιγαντώθηκε. Η προβαλλόμενη με-ταβολή του κλίματος και των, εξ αυτής, βροχομετρικών στοιχείων δεν φαίνεται να έχει τη συμβολή που της αποδίδεται.

Εξ ίσου μεγάλη, ή και μεγαλύτερη, επί-δραση στο μέγεθος και την συχνότη-τα των πλημμυρών έχει η κατάργηση του πλήθους των χειμάρρων που οδη-γούσαν μια σημαντική ποσότητα από τα νερά της βροχής, απ’ ευθείας στη θά-λασσα, ανακουφίζοντας το πρωτεύ-ον δίκτυο και τον κεντρικό συλλεκτήρα. Στο site www.e-archimedes.gr υπάρχει πρόσφατη ανάρτηση «Να γιατί πλημμυρί-ζει η Αθήνα», που δείχνει τη μεταβολή που επήλθε κατά τις τελευταίες δεκαετίες.

Υπάρχει μια κοινή ευθύνη του κράτους και των πολιτών για το μπάζωμα των ρε-μάτων και την «αναβάθμισή» τους σε οι-κοδομήσιμα οικόπεδα. Ευθύνη του κρά-τους, που ενέταξε τους χειμάρρους στις πολεοδομημένες περιοχές και επέτρεψε την πώλησή τους ως οικοπέδων, εισπράτ-τοντας φόρους μεταβιβάσεως και ιδιο-κτησίας. Ευθύνη του πολίτη, που αγόρα-σε αγροτικό τεμάχιο (άραγε από ποιον κάτοχο;), απαίτησε και πέτυχε την έντα-ξή του στο Σχέδιο Πόλεως, και το έχτισε, αν δεν το είχε ήδη χτίσει ως παράνομο. «Μαζί τα φάγαμε».

Οι πλημμύρες, σαν την πρόσφατη, θα επαναλαμβάνονται ανά χρονικά διαστή-ματα που θα γίνονται συνεχώς μικρότερα. Η υπεσχημένη «θωράκιση» είναι κι αυτή μια ασυναρτησία, δεν υπάρχει ποτέ πλή-ρης εξασφάλιση από τέτοια φαινόμενα. Η παρουσίαση τρόπου για την αντιμετώπι-ση του προβλήματος είναι πολύ μακρύτε-ρα από τους στόχους και τις δυνατότητες του παρόντος -- πάντως θα είναι δύσκο-λη και ακριβή. Οι χώροι για ανάσχεση των επί μέρους παροχών δεν είναι ούτε πολ-λοί, ούτε φτηνοί, ανεξάρτητα από τη δα-πάνη δημιουργίας τους. Θα τελειώσω με μια επίκληση προσοχής και ευχή. Να προστατέψουμε τις σήραγγες του συνεχώς επεκτεινομένου ΜΕΤΡΟ, από τον κίνδυνο να γίνουν αγωγοί των ομβρίων που είδαμε να κατακλύζουν το Περιστέρι.

* Θυμίζω σχετικώς, από την αντισεισμική θεωρία, ότι για περίοδο επαναφοράς σεισμού 475 ετών, η πιθανότητα υπερβάσεωςεντός 50 ετών είναι 10%.

ΠΗΓΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΩΝ:

http://www.flickr.com

Phot

o by

Phi

ll.d

Το πρώτο υποθαλάσσιο μεταλλωρυχείο μεγάλου βάθους!

Μια καναδική εταιρεία εξορύξεων, η «Nautilus Minerals», ήρθε σε συμφω-νία με την κυβέρνηση της Παπούα Νέας Γουινέας για να ξεκινήσει εξορυκτικές δραστηριότητες στον θαλάσσιο πυθ-μένα. Η εταιρεία «εποφθαλμιά» το θα-λάσσιο πυθμένα της Παπούα Νέας Γου-ινέας από τη δεκαετία του 1990 ακόμα, ωστόσο η υπόθεση είχε «κολλήσει» στις απαιτήσεις της τοπικής κυβέρνη-σης σχετικά με τους όρους του έργου.

Το αμφιλεγόμενο έργο στοχεύει στην εκμετάλλευση υποθαλάσσιων κοιτα-σμάτων χαλκού, χρυσού και άλλων πο-λύτιμων μετάλλων που κείτονται σε βά-θος 1.500 μέτρων.

Σύμφωνα με τη συμφωνία που επιτεύ-χθηκε η κυβέρνηση της νησιωτικής χώ-ρας θα αποκτήσει ποσοστό 15% στα ορυχεία συνεισφέροντας με 120 εκατ. δολάρια στο κόστος λειτουργίας.

Η εξόρυξη θα εστιαστεί σε μια περιο-χή «υδροθερμικών αναβλύσεων». Εκεί, νερό πολύ υψηλής θερμοκρασίας και οξύ-τητας αναβλύζει από τον θαλάσσιο πυθ-μένα και αναμειγνύεται με ύδατα πολύ ψυχρότερα και αλκαλικά με αποτέλεσμα να επικάθονται μεγάλες ποσότητες με-ταλλευμάτων. Ως αποτέλεσμα, δημιουρ-γούνται υποθαλάσσια κοιτάσματα πολύ υψηλότερης περιεκτικότητας σε χρυσό και χαλκό σε σύγκριση με τα υπόγεια.

Για πολλές δεκαετίες η εξόρυξη υποθα-λάσσιων κοιτασμάτων δεν μπορούσε να προχωρήσει εξαιτίας των τεχνικών προκλήσεων και του υψηλού κόστους. Ωστόσο, η ανάπτυξη των υπεράκτιων εξορύξεων υδρογονανθράκων, μαζί με την τεχνογνωσία στις υποθαλάσσιες επιχειρήσεις και η αύξηση της ζήτησης για πολύτιμα μέταλλα την καθιστούν τις υποθαλάσσιες εξορύξεις μεταλλευμά-των οικονομικά βιώσιμη υπόθεση.

«Η κατασκευή του πρώτου μεταλλωρυχείου στα βάθη των ωκε-ανών βρίσκεται πολύ κοντά στο να γίνει πραγματικότητα».


Στην περίπτωση της Παπούα Νέας Γου-ινέας, τις εξορυκτικές δραστηριότητες στο ορυχείο Solwara-1 θα αναλάβει μια ομάδα ρομποτικών εκσκαφέων. Ο χειρι-σμός τους θα γίνεται από ένα πλοίο στην επιφάνεια. Στόχος είναι να «σπάσει» το ανώτατο στρώμα του πυθμένα και να καταστεί εφικτή η άντληση του κοιτά-σματος που βρίσκεται σε σε μορφή λά-σπης. Το χρονοδιάγραμμα έναρξης των επιχειρήσεων έχει τεθεί στα 5 χρόνια.

Α Περιβαλλοντικές ενστάσεις

Παρόλα αυτά περιβαλλοντικές οργα-νώσεις προειδοποιούν για τις επιπτώ-σεις που μπορεί να έχει η εξόρυξη με-ταλλευμάτων στον θαλάσσιο πυθμένα.

«Ο ωκεανός στα μεγάλα βάθη ούτε έχει χαρτογραφηθεί ούτε έχει εξερευνηθεί και έτσι η πιθανή απώλεια πανίδας και βιόσφαιρας δεν μπορεί να αξιολογηθεί», επισημαίνει ο Ρίτσαρντ Πέητζ της Greenpeace.

«Μόλις το 3% των ωκεανών και το 1% των διεθνών υδάτων εντάσσονται σε ζώνες προστασίας, γεγονός που τους καθιστά από τα πλέον

ευάλωτα μέρη στη Γη. Αυτό που χρει-αζόμαστε επειγόντως είναι ένα παγκό-σμιο δίκτυο ωκεάνιων καταφυγίων» προσθέτει.

Σύμφωνα με την εταιρεία, το ορυχείο θα έχει ελάχιστο περιβαλλοντικό απο-τύπωμα, αφού θα καλύπτει επιφάνεια αντίστοιχη με δέκα γήπεδα ποδοσφαί-ρου σε μια περιοχή που θα φιλοξενήσει ξανά θαλάσσια ζωή μετά το πέρας των εργασιών.

Όπως αναφέρει ο διευθύνων σύμ-βουλος της Nautilus Minerals, Μάικ Τζόνστον «πρόκειται για ένα ανθεκτι-κό σύστημα και οι μελέτες δείχνουν ότι η ζωή θα αποκατασταθεί σε πέντε με δέκα χρόνια».

Παρόλα αυτά πρόκειται για την πρώ-τη απόπειρα εξόρυξης μεταλλευμάτων από τον θαλάσσιο πυθμένα και έτσι οι εξορυκτικές εργασίες θα τελούνται υπό στενή παρακολούθηση.

ΠΗΓΗ:1. Εconews ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ:1. Τζεφέρης Πέτρος



Πολλά υποσχόμενο ρομπότ επιθεώρησης γεφυρών υπό ανάπτυξη και δοκιμές στην Ελβετία

Η ρομποτική αυτή διάταξη μπορεί να κι-νηθεί στην κάτω παρειά του φορέα προς όλες τις διευθύνσεις και να ανιχνεύει εν-δείξεις διάβρωσης πριν αυτές γίνουν ορατές, παρέχοντες έτσι τη δυνατότητα στους Μηχανικούς να προγραμματίζουν μικρότερης κλίμακας επεμβάσεις στα πρώτα στάδια της διάβρωσης.

Η ερευνητική μονάδα υπό τον Bernhard Elsener, PhD, καθηγητή του Πολυτεχνεί-ου της Ζυρίχης (ETH Zürich), τροποποίη-σε και προσάρμοσε το υπάρχον ρομπότ Paraswift, το οποίο είχε αρχικά σχεδια-στεί για τη βιομηχανία του θεάματος.

Το νέο ρομπότ φέρει την κωδική ονομα-σία C2D2 (σίτου-ντίτου) -κατ΄αντιστοιχία με το γνωστό R2D2 από τις ταινίες “Πόλε-

μος των Άστρων”-, ενώ η πλήρης ονομα-σία του είναι Αναρριχώμενη Διάταξη Ανί-χνευσης Διάβρωσης (Climbing Corrosion Detecting Device).

Το ρομπότ εφαρμόζει συμβατική τεχνο-λογία καταγραφής δυναμικού ημιστοιχεί-ου και χρησιμοποιεί ηλεκτρόδιο μορφής τροχού για την ανίχνευση θέσεων της κα-τασκευής από οπλισμένο σκυρόδεμα που εμφανίζουν χαμηλό ηλεκτρικό δυναμικό, ένδειξη δυνητικής διάβρωσης. Όταν οι ανιχνευόμενες διαφορές δυναμικού εί-ναι σχετικά υψηλές, τα φαινόμενα διά-βρωσης είναι συνήθως πιο έντονα.

Το C2D2 μπορεί να προσπελάσει θέσεις της κατασκευής οι οποίες σήμερα μόνον οπτικώς μπορούν να επιθεωρηθούν.

Ελβετοί ερευνητές αναπτύσσουν ρομπότ το οποίο θα μπορεί να επιθεωρεί από κάτω τις γέφυρες και να εντοπίζει φθορές και βλάβες αρκετά πριν αυτές γίνουν εμφανείς.

Αρχιμήδης /19

Όπως δήλωσε ο καθ. Elsener στο Civil Engineering Online:

“Αναλύουμε το δυναμικό ημιστοιχείου των επι-φανειών των οπλισμένων στοιχείων και ελέγχου-με την ύπαρξη τοπικών ελαχίστων τιμών, αλλά και το ρυθμό μεταβολής του δυναμικού από θέση σε θέση. Η στατιστική αξιολόγηση των στοιχεί-ων παρέχει στοιχεία για τον παθητικοποιημένο και υπό διάβρωση οπλισμό του σκυροδέματος. Κάμερες τοποθετημένες επί του εδάφους παρα-κολουθούν επακριβώς τη ροζ σφαίρα του ρο-μπότ και την θέση του, πράγμα που επιτρέπει τον προσδιορισμό των συντεταγμένων της θέσης που γίνεται η μέτρηση δυναμικού”.


Το ρομπότ προσεγγίζει τις επιφάνειες προς έλεγχο μέσω δίνης που δημιουρ-γείται από έλικα που περιστρέφεται με 6.000-8.000 rpm, η οποία προκαλεί την ανάπτυξη κενού αέρος που μπορεί να έλ-ξει και να συγκρατήσει φορτίο έως 3,50 kg (σύστημα στήριξης με δημιουργία κε-νού). Απαιτήθηκε σημαντικός ανασχεδια-σμός των ηλεκτρονικών συστημάτων του αρχικού ρομπότ Paraswift, ενώ η μεγαλύ-τερη πρόκληση ήταν η ανάπτυξη ενός ηλε-κτροδίου μορφής mini-τροχού για την κα-ταγραφή των δυναμικών ημιστοιχείου και ενός απλού και επαρκούς ακριβείας συ-στήματος εντοπισμού του σημείου μέτρη-σης (της χαρακτηριστικής ροζ σφαίρας).

Οι ερευνητές επιχειρούν να βελτιώσουν δυνατότητες μετακινήσεως του ρομπότ σε κατακόρυφες επιφάνειες και σκέπτονται να αντικαταστήσουν τους τροχούς του φο-ρείου με ερπύστριες. Επίσης, προσπαθούν να βελτιώσουν το σύστημα πλοήγησης/προσέγγισης, τις δυνατότητες εντοπισμού εμποδίων στην πορεία και το σύστημα προ-γραμματισμού των διαδρομών, προκειμέ-νου να εξασφαλίσουν μεγαλύτερη αυτονο-μία του ρομπότ κατά τις επιθεωρήσεις.

Ήδη το ρομπότ μπορεί να κινηθεί σε τρα-χείες επιφάνειες με ρηγματώσεις, σχι-σμές ή ανωμαλίες. Δεν μπορεί όμως να διασχίσει μεγάλα διάκενα ή εντόνως ανώμαλες επιφάνειες. Για την αντιμετώ-πιση του προβλήματος αυτού οι ερευ-νητές σκέπτονται να διαμορφώσουν δι-άταξη με διπλό σύστημα κύλισης, κατ΄ ουσίαν δύο διασυνδεδεμένα ρομπότ.

Στόχος είναι το σύστημα να αναπτυχθεί σε σημείο που για το χειρισμό του θα αρκεί ένα μόνον άτομο (μηχανικός ή επιθεωρη-τής). Προς το παρόν απαιτούνται δύο ειδι-κοί για τους χειρισμούς: ένας για τους τηλε-χειρισμούς μέσω ασυρμάτου συστήματος και ένας για την ροή του προγράμματος ελέγχου της μονάδας στον υπολογιστή.

Ο χρόνος επιθεώρησης μιας γέφυρας εξαρτάται από την προσπελασιμότητα, το ύψος από το έδαφος και το μήκος της.

Έχουν ήδη κατασκευασθεί τα δύο πρωτό-τυπα καθώς και το πρόγραμμα, το οποίο χρηματοδοτείται από την Ελβετική Υπη-ρεσία Αυτοκινητοδρόμων, θα συνεχιστεί μέχρι τον Ιούλιο του 2015.

Όπως δήλωσε ο καθηγητής Elsener, το μεγάλο πλεονέκτημα του C2D2 είναι ότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τις τακτι-κές επιθεωρήσεις των γεφυρών (στην Ελ-βετία πραγματοποιούνται ανά 5ετία), οι οποίες σήμερα περιορίζονται στην οπτι-κή εξέταση των κατασκευών. Το ρομπότ μπορεί να ανιχνεύσει την διάβρωση των οπλισμών σε πολύ πρώιμο στάδιο, παρέ-χοντας ουσιαστικότερα και πλέον αξιόπι-στα στοιχεία κατά τις επιθεωρήσεις.

Ο μηχανικός θα μπορεί με τον τρόπο αυτό να παρακολουθεί την εξέλιξη της βλάβης (συγκρίνοντας τις απεικονίσεις δυναμικών ημιστοιχείων διαδοχικών επι-θεωρήσεων) και να καταρτίζει το κατάλ-ληλο πρόγραμμα επεμβάσεων για την αποκατάσταση.

Η αποκατάσταση μικρής κλίμακας βλα-βών καθώς και ζημιών απαιτεί μικρότε-ρες και πιο οικονομικές επεμβάσεις, οι οποίες μπορούν να προγραμματίζονται σε μια πιο λογική βάση και να εφαρμό-ζονται πριν οι βλάβες πάρουν μεγάλο μέ-ρος έκτασης, συμπληρώνει ο καθηγητής Bernhard Elsener.

Οι Oliver Glauser, Bernhard Elsener και Robert Flatt (από αριστερά) με το C2D2.Credit: Peter Rüegg / ETH Zürich


Το ακριβέστερο θερμόμετρο του κόσμουΠρος τούτο χρησιμοποίησαν θερμομε-τρική διάταξη που ανέπτυξαν στο Ινστι-τούτο, το πιο ευαίσθητο θερμόμετρο που κατασκευάσθηκε ποτέ, με τουλάχιστον τριπλάσια ακρίβεια από οποιαδήποτα άλλη υπάρχουσα διάταξη μέτρησης θερ-μοκρασίας υπερ-υψηλής ακρίβειας.

“Πιστεύουμε ότι επιτύχαμε την καλύτε-ρη μέχρι τώρα μέτρηση θερμοκρασίας υπό συνήθεις συνθήκες (θερμοκρασία δωματίου)”, δήλωνε ο επικεφαλής της έρευνας καθηγητής Andre Luiten, Δ/ντής Πειραματικής Φυσικής στο IPAS, αναφέ-ροντας μάλιστα ότι είναι δυνατή η εκτέ-λεση ακόμα μεγαλύτερης ακρίβειας με-τρήσεων σε κρυογενικό περιβάλλον, σε θερμοκρασίες κοντά στο απόλυτο μηδέν.

“Επιτύχαμε να μετρήσουμε διάφορες θερμοκρασίες της τάξης των 30 δισεκα-τομμυριοστών του βαθμού σε διάστημα ενός δευτερολέπτου”, ανέφερε ο καθηγητής Andre Luiten.

“Για να γίνει σαφές πόσο μεγάλος είναι ο βαθμός της ακρίβειας, αναφέρουμε ότι όταν εξετάζουμε τη θερμοκρασία ενός αντικειμένου, διαπιστώνουμε ότι πάντο-τε εμφανίζει διακυμάνσεις. Είναι γνωστό ότι εάν παρατηρούσε κανείς το αντικεί-μενο υπό τεράστια μεγέθυνση θα διαπί-στωνε ότι τα άτομα βρίσκονται σε συνεχή αναπήδηση, πράγμα που διαπιστώνεται με το υπερευαίσθητο θερμόμετρό μας και που αποδεικνύει ότι ο μικρόκοσμος βρίσκεται συνέχεια σε κίνηση”.

Η επιστημονική ανακοίνωση με τον τίτ-λο: “Θερμομέτρηση Νανο-Κέλβιν και Έλεγχος Θερμοκρασίας: Πέραν του ορί-ου του θερμικού θορύβου” (Nano-Kelvin Thermometry and Temperature Control: Beyond the Thermal Noise Limit), περι-γράφει ένα νέο υπερευαίσθητο αλλά “ανορθόδοξο” θερμόμετρο το οποίο χρη-σιμοποιεί το φως για την μέτρηση της θερμοκρασίας. Πρόκειται για εργασία του υποψηφίου για PhD κ. Wengle Weng.

Ερευνητές του Πανεπιστημιακού Ινστιτού-

του Φωτονικής και Προηγμένων Αισθητήρων της

Αδελαϊδας στην Αυστραλία (IPAS: Institute of Photonics

and Advanced Sensing), ανακοίνωσαν ότι επέτυχαν

να μετρήσουν θερμοκρασίες με ακρίβεια 30 δισεκατομμυ-

ριοστών του βαθμο!


Το “θερμόμετρο” εμπέμπει δύο φωτεινές ακτίνες, κόκκινη και πράσινη, σε έναν επι-μελώς στιλβωμένο κρυστάλλινο δίσκο. Οι δύο ακτίνες κινούνται με κατά τι διαφο-ρετικές ταχύτητες εντός του κρυστάλλου, αναλόγως της θερμοκρασίας του. “Όταν θερμαίνεται ο κρύσταλλος, διαπι-στώνουμε ότι η ερυθρά ακτίνα επιβρα-δύνεται ελαφρώς έναντι της πράσινης”, αναφέρει ο καθηγητής Luiten.

“Εξαναγκάζοντας το φως να διέρχεται χιλιάδες φορές περιμετρικώς του δί-σκου, κατά τον τρόπο τον οποίο ο ήχος εστιάζεται και αυτοενισχύεται σε μια καμπή κατά το φαινόμενο που ονο-μάζεται “στοά των ψιθύρων” (δηλαδή whispering gallery) -το φαινόμενο παρα-τηρείται στον Καθεδρικό του Αγίου Παύ-λου στο Λονδίνο ή στον Tοίχο των Ψιθύ-ρων στην Δεξαμενή Barossa- μπορεί να μετρηθεί η ανεπαίσθητη διαφορά ταχυ-τήτων με μεγάλη ακρίβεια.

Σύμφωνα με τον καθηγητή Luiten, με τις έρευνες έχει αναπτυχθεί μια νέα τεχνική, η οποία θα μπορούσε να προσαρμοσθεί και να εφαρμοσθεί για υπερ-ευαίσθητες μετρήσεις άλλων μεγεθών, όπως η πίεση, η υγρασία, η δύναμη ή η περιεκτικότητα σε κάποιο ιχνοστοιχείο ή χημική ένωση.

“Η ικανότητά μας να μετρήσουμε διάφο-ρα μεγέθη του πε-ριβάλλοντος χώρου μας με τόσο μεγά-λη ακρίβεια, με χρή-ση φορητών οργά-νων, παρέχει νέες δυνατότητες εξέλι-ξης σε βιομηχανικές και ιατρικές εφαρ-μογές, στις οποίες η ανίχνευση μικροπο-σοτήτων έχει μεγά-λη σημασία”, συμπληρώνει ο καθηγητής


Κινέζοι Μηχανικοί περιέστρεψαν κατά 106° φορέα οδογέφυρας βάρους 17.000 ton!

«Αρχικά είχαμε σκεφθεί να περιστρέ-ψουμε τον φορέα προς την αντίθετη φορά, που θα απαιτούσε μικρότερη γω-νία στροφής. Ομως στην περίπτωση αυτή ο φορέας «έβρισκε» σε υπάρχοντα κτί-ρια, οπότε η λύση αυτή ήταν ανέφικτη», δήλωσε ο κύριος Pan Dong Fa, επικεφα-λής μηχανικός του έργου.

Το κεντρικό στοιχείο της άνω διάβασης της οδού ταχείας κυκλοφορίας Gushaoshu έχει μήκος 256 m, πλάτος 32 m και ζυγίζει πάνω από 17.000 ton. Κατασκευάσθηκε σε ύψος 15 m από την στάθμη του εδάφους, σε παράπλευρη θέση, προκειμένου να μην διαταραχθεί η κίνηση των υπεταχέων συρ-μών που διέρχονται υπό την άνω διάβαση!

Τμήμα άνω διάβασης οδού ταχείας κυκλοφορίας, στο

Γουχάν (Wuhan), πρωτεύουσα της επαρχίας Hubei στην κεντρική Κίνα,

περιστράφηκε με επιτυχία κατά 106° από την θέση

κατασκευής του στην οριστική του θέση.

Εικ. 1. Η κίνηση του τραίνου υψηλών ταχυτήτων δεν διακόπηκε ούτε κατά την διάρκεια της περιστροφής!

1


Η Κίνα διαθέτει το μεγαλύτερο σιδηρο-δρομικό δίκτυο υψηλών ταχυτήτων στον κόσμο, με συνολικό μήκος γραμμών που ήδη υπερβαίνει τα 10.000 km.

Κάτω από την οδογέφυρα αυτή διέρχο-νται 11 σιδηροδρομικές γραμμές, μεταξύ των οποίων η μήκους 2.350 km γραμμή Beijing-Guangzhou. Ούτε σκέψη λοιπόν να διακοπή η λειτουργία των γραμμών για την κατασκευή της οδογέφυρας!

Παρόμοια τεχνική είχε εφαρμοσθεί στην Μεγ. Βρετανία το 1968 κατά την κατα-σκευή της γέφυρας Kingsgate Bridge επί του ποταμού Wear στην περιοχή του Durham. Η γέφυρα αυτή σχεδιάσθηκε από τον Sir Ove Arup το 1963 και κατα-σκευάσθηκε σε δύο τμήματα κατά μήκος των οχθών του ποταμού, τα οποία στην συνέχεια τα περιέστρεψαν κατά 90° ώστε να έλθουν στην τελική τους θέση.

Εικ. 5. Το κεντρικό τμήμα της γέφυρας επανήλθε πλήρως στην αρχική του θέση σε μόλις 90 λεπτά.Εικ. 2,3,4. Ηταν η πρώτη φορά που η ασυνήθιστη αυτή τεχνική εφαρμοζόταν στην Κίνα.

2

3

5

4


Σε λειτουργία ο μεγαλύτερος ηλιακός σταθμός παραγωγής ενέργειας του κόσμου

Το φωτοβολταϊκό πάρκο Topaz Solar, ισχύος 550 ΜW, τέθηκε πρόσφα-

τα σε πλήρη εμπορική λει-τουργία. Πρόκειται για τον πρώτο ηλιακό σταθμό στις ΗΠΑ με ισχύ που υπερβαί-

νει τα 500 MW και τον μεγαλύτερο, μέχρι σήμερα,

λειτουργικό σταθμό στον πλανήτη. Το νέο Φ/Β πάρ-κο θα καλύψει τις ενεργει-ακές ανάγκες 160.000 νοι-

κοκυριών, εξοικονομώντας 377.000 τόνους εκπομπών

CO2 στην ατμόσφαιρα. Οι εκπομπές αυτές ισοδυ-

ναμούν με την ετήσια έκλυ-ση CO2 από 77.000 κυκλο-

φορούντα αυτοκίνητα.

Η κατασκευή του έργου ξεκίνησε το 2012 με την εγκατάσταση 1.000.000 ηλια-κών πάνελς σε εργοστάσιο της εταιρεί-ας MidAmerican Solar. Το Φ/Β πάρκο, στο οποίο έχουν εγκατασταθεί 9.000.000 πάνελς, καταλαμβάνει έκταση 24,6 km2 στην πεδιάδα Καρρίζο, στην κομητεία Σαν Λουίζ Ομπίσπο της Καλιφόρνια. Η προ-θεσμία αποπεράτωσης του λεργου έλη-γε στις αρχές του 2015, αλλά η εταιρεία First Solar επέτυχε να το ολοκληρώσει με-ρικούς μήνες νωρίτερα.

Ιδιαίτερη βαρύτητα αποδόθηκε στον πε-ριβαλλοντικό αντίκτυπο του πάρκου που βρίσκεται περίπου δέκα χιλιόμετρα από τα ευαίσθητα οικοσυστήματα του Εθνικού Μνημείου Καρίτζο Πλέην και κα-τασκευάστηκε σε μη γεωργική γη.

Σύμφωνα με τους εκπροσώπους της εταιρείας, κατά τη διάρκεια των τελευ-ταίων τριών ετών το έργο δημιούργησε 400 θέσεις εργασίες στον κατασκευαστι-κό τομέα που απέφεραν αμοιβές ύψους 192 εκατομμ. US $, ενώ ο κύκλος εργα-

σιών διαφόρων τοπικών προμηθευτών έφθασε τα 52 εκατομμ. US $. Για την αξι-οποίηση της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας υπογράφηκε συμφωνία συ-νεργασίας με την εταιρεία Pacific Gas and Electric Company που δραστηριοποιεί-ται στην πολιτεία της Καλιφόρνια, κυρίως στον κεντρικό και βόρειο τομέα.

Ίδιας ισχύος με το Topaz είναι το πάρ-κο Desert Sunlight που βρίσκεται επίσης στην Καλιφόρνια και βρίσκεται στην τελική φάση της κατασκευής του. Ωστόσο, τα σκή-πτρα του μεγαλύτερου φωτοβολταϊκού της χώρας αναμένεται να αποκτήσει σύντομα το πάρκο Solar Star ισχύος 579 MW.

Ως μέτρο σύγκρισης αναφέρεται ότι το Topaz Solar, μόνο του, έχει ισχύ ίση με το 25% του συνόλου της εγκαταστημένης φωτοβολταϊκής ισχύος στην Ελλάδα.

Στο Φ/Β πάρκο Topaz εγκαταστάθηκαν εξελιγμένα πάνελς λεπτού φίλμ τελλου-ρικού καδμίου (cadmium telluride, CdTe) της εταιρείας First Solar, τα οποία επιτυγ-

USFWS/Sarah Swenty


χάνουν το χαμηλότερο αποτύπωμα CO2, έναντι των λοιπών τεχνολογιών Φ/Β. Οι ορθοστάτες στήριξης των πλαισίων ανάρτησης των πάνελς έχουν πακτωθεί στο έδαφος, για την αποφυγή χρήσεως σκυροδέματος για την θεμελίωσή τους. Σημειώνεται ότι η Πολιτεία της Καλιφόρ-νια έχει θέσει στόχο την κάλυψη του 33% των ενεργειακών αναγκώντης από ανα-νεώσιμες πηγές ενεργείας μέχρι το 2020.Πέραν της τεχνολογίας πάνελς λεπτού φίλμ CdTe που προωθεί η εταιρεία First Solar, διάδοση βρίσκουν και οι τεχνολογί-ες αμόρφου πυριτίου (amorphous silicon, a-Si) και σεληνιδίου του χαλκού, ινδί-ου και γαλλίου (copper indium gallium selenide, CIS ή CIGS). Τα πάνελς λεπτού φιλμ δεν έχουν τις επιδόσεις των πάνελς κρυσταλλικού πυριτίου, αλλά είναι χα-μηλοτέρου κόστους και είναι ευχερέστε-ρη η τοποθέτησή τους σε επιφάνειες κτι-ρίων (building integrated photovoltaic installations, BIPV). Ωστόσο τελευταία το κόστος των πάνελς πυριτίου σημειώνει ση-μαντική μείωση και ο οικονομοτεχνικός συ-σχετισμός των τεχνολογιών ενδέχεται να αλλάξει στο μέλλον.

Σύμφωνα με στοιχεία του 2012, οι επιδό-σεις των μονοκρυσταλλικών φωτοβολτα-ϊκών κυψελών πυριτίου κυμαίνονται από 19,1% to 22,5% και των πολυκρυσταλλικών κυψελών πυριτίου από 15,24% έως 16,0%, έναντι του 14,4% που επιτυγχάνουν οι κυ-ψέλες λεπτού φίλμ της First Solar.

Η First Solar, η οποία ιδρύθηκε το 1999, είναι μια από τις μεγαλύτερες εταιρείες ανάπτυξης και παραγωγής φωτοβολταϊ-κών στοιχείων στον κόσμο. Εχει επιτύχει:

Το χαμηλότερο διεθνώς κόστος κυψε-λών Φ/Β, κάτω από $0,75 ανά watt.

Ηταν η πρώτη εταιρεία που παρήγαγε Φ/Β στοιχεία ισχύος 1 GW μέσα σε ένα χρόνο, ενώ μέχρι σήμερα έχει εγκαταστή-σει πάνελς ισχύος πάνω από 5 GW.


Το παγκόσμιο ρεκόρ επίδοσης κυψέλης CdTe (17.3%) και πάνελ CdTe (14.4%), με πι-στοποίηση από το NREL, το διεθνούς ανα-γνώρισης Αμερικανικό εργαστήριο ΑΠΕ.

Εχει αναπτύξει το πρώτο διεθνώς πρό-γραμμα συλλογής και ανακύκλωσης Φ/Β πάνελς, με ενσωμάτωση του κόστους στην τιμή διάθεσης των στοιχείων.

Εχει επιτύχει το μικρότερο αποτύπωμα άνθρακα στην βιομηχανία των Φ/Β.

Το Φ/Β πάρκο Topaz ανήκει στον όμιλο MidAmerican Energy Holdings Company, μια από τις μεγαλύτερες εταιρείες παρα-γωγής, μεταφοράς και διανομής ηλεκτρι-κής ενεργείας στον κόσμο, από όλων των τύπων τις πηγές (πυρηνική, υδροηλεκτρι-κή, αιολική, γεωθερμική, στερεών και αε-ρίων καυσίμων, ηλιακή, βιομάζας).

Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση για το 2012 της Αμερικανικής Υπηρεσίας Ενεργειακών Πληροφοριών (U.S. Energy Information Administration) το σταθμισμένο κόστος Φ/Β ηλεκτροπαραγωγής (LCOE) σε σύγχρο-νης τεχνολογίας, μεγαλης κλίμακας εγκα-ταστάσεις ανέρχεται σε $ 0,1222/kWh. Το κόστος αυτό εμφανίζει μείωση 23% ($ 0,0365/kWh) έναντι αυτού του 2011.


Ολοκληρώθηκαν οι εργασίες κατασκευής της θεμελίωσης του αντι-δραστήρα σύντηξης ITERΟι εγκαταστάσεις του μεγαλύτερου ερευνητικού αντιδραστήρα σύντηξης του κόσμου, τεχνολογίας «τόκαμακ», θα ανεγερθούν στην περιοχή Saint-Paul-les-Durance της Γαλλί-ας. Πρόκειται για ένα έργο εξαιρετικά μεγάλης κλίμακας (mega-project).

Η θεμελίωση αποτελείται από μεγάλων διαστάσεων «σεισμικό φρέαρ» από σκυρόδε-μα και υπερ-ενισχυμένη γενική κοιτόστρωση η οποία θα φέρει τα φορτία των κτιρίων, των υποδομών και των εγκαταστάσεων που θα είναι της τάξεως των 400.000 ton, κα-θώς και την βάρους 23.000 ton μονάδα «τόκαμακ».

Η γενική κοιτόστρωση έχει πάχος 1,50 m και περιλαμβάνει 493 σεισμικά έδρανα που μπορούν να απορροφήσουν υψηλής έντασης σεισμική δράση.

Η τεχνολογία tokamak έγκειται στην θέρμανση μίγματος Δευτερίου και Τριτίου (ισότο-πα του Υδρογόνου) σε θερμοκρασία άνω των 150 εκατομμυρίων °C, στην οποία περιέρ-χονται σε κατάσταση υπερθέρμου πλάσματος. Το πλάσμα συγκρατείται εντός τοροει-δούς δοχείου (σχήματος ντόνατ) εν κενώ, υπό την επενέργεια ισχυροτάτων μαγνητικών πεδίων, τα οποία το διατηρούν σε απόσταση από τα τοιχώματα.

Το πρόγραμμα «ITER» (International Thermonuclear Experimental Reactor: Διεθνής Θερ-μοπυρηνικός Πειραματικός Αντιδραστήρας) ξεκίνησε πριν από 29 χρόνια μετά από πρό-ταση του τότε Σοβιετικού ηγέτη Mikhail Gorbachev προς τον Αμερικανό πρόεδρο Ronald Reagan, για την για την προώθηση ενός διεθνούς προγράμματος ανάπτυξης της ελεγχό-μενης σύντηξης για την παραγωγή ενεργείας.

Στο πρόγραμμα ITER συμμετέχει η Ευρωπαϊκή Ενωση, η Κίνα, η Ινδία, η Ιαπωνία, η Νό-τιος Κορέα, η Ρωσία και οι ΗΠΑ. Η Ευρωπαϊκή Ενωση θα συνεισφέρει το 50% των απι-τουμένων δαπανών και το υπόλοιπο θα μοιρασθούν οι λοιπές συμμετέχουσες χώρες.

Η κατασκευή της θεμελίωσης (basemat) ITER εποπτεύεται από τον φορέα Fusion for Energy (Σύντηξη για Ενέργεια), ο οποίος εκπροσωπεί την ΕΕ στο διεθνές σχήμα ITER. H Fusion for Energy έχει αναλάβει την οικονομική και τεχνι-κή εποπτεία της κατασκευής 39 κτιρίων και ειδικών εγκα-ταστάσεων στοω χώρο του συγκροτήματος.

Η δαπάνη της κοιτόστρωσης και των διατάξεων αντισεισμικής προστασίας ανέρχεται σε €100 εκατομμ.

Όπως δήλωσε ο καθηγήτης Henrik Bindslev, διευθυντής της Fusion for Energy: «Η Ευρώ-πη οδηγεί το πρόγραμμα κατασκευής του ITER στην επόμενη φάση. Με την κατασκευή της ειδικής θεμελίωσης τίθενται οι πραγματικές βάσεις της μεγαλύτερης διεθνούς συ-

Οι εργασίες κατασκευήςτου συγκροτήματος που

θα στεγάσει την μεγαλύτερη μονάδα πυρηνικής σύντηξης

του κόσμου επιτέλους ξεκίνησαν.


νεργασίας στον τομέα της ενέργειας. Εδώ η επιστημονική έρευνα και η τεχνογνωσία της βιομηχανίας θα συνδυασθούν για την τιθάσευση της ενέργειας της σύντηξης».

Η πάχους 1,50 m γενική κοιτόστρωση έχει επιφάνεια 2.900 m2. Κατασκευάσθηκε σε δύο στρώσεις και μεταξύ αυτών τοποθετή-θηκαν τα σεισμικά ελαστομεή εφέδρανα.

Οι εργασίες εκτελούνται υπό τον συνεχή και εξονυχιστικό έλεγχο του Διεθνούς Ορ-γανισμού ΙΤΕR και του Γαλλικού Οργανι-σμού Αομικής Ενεργείας.

Οπως δήλωσε ο καθηγητής Osamu Motojima, Γενικός Διευθυντής του Ορ-γανισμού ΙΤΕR: «Η ολοκλήρωση αυτής της αρχικής φάσης αποτελεί ιστορικό σταθμό στην εξέλιξη του προγράμμα-τος. Μετά από πολυετή επίπονη εργα-σία όλων των εμπλεκομένων, οι εγκατα-στάσεις αρχίζουν να παίρνουν μορφή και το πρόγραμμα προχωρά πλέον με εντατι-κούς ρυθμούς».

Με την ολοκλήρωση των εργασιών της ειδικής θεμελίωσης άρχισε η κατασκευή της ανωδομής των κτιρίων στά οποία θα συναρμολογηθεί και θα εγκατασταθεί η κεντρική μονάδα του αντιδραστήρα σύ-ντηξης.

Ενδιαφέρον video των εργασιών κατα-σκευής της ειδικής θεμελίωσης basemat έχει αναρτηθεί στην διεύθυνση: https://www.youtube.com/watch?v=qb1wIh29RxE

Απεικόνιση του πυρήνα τού «τόκαμακ» με γραφικά υπολογιστή.

1

Σκυροδέματα υψηλής αντοχής και υψηλών επιδόσεων



Τονίζεται ότι οι όροι «σκυρόδεμα υψηλής αντοχής» (high strength concrete) και «σκυρό-δεμα υψηλών επιδό-σεων» (high performance concrete) δεν είναι συνώνυμοι!

Παρουσίαση:Π. Αναγνωστόπουλος, Π-Μ

Το σκυρόδεμα ορίζεται ως «υψηλής αντοχής» απλώς με την μέτρηση της θλιπτικής αντοχής του σε καθορισμένη ηλικία.

Στην δεκαετία του ’70 τα σκυροδέματα που ανέπτυσ-σαν αντοχή άνω των 40 MPa στις 28 ημέρες χαρακτηρίζο-νταν ως υψηλής αντοχής.

Αργότερα άρχισαν να εμφανίζονται συνθέσεις των 60-100 MPa που βρήκαν εφαρμογή στην κατασκευή υψηλών κτι-ρίων και γεφυρών μεγά-λων ανοιγμάτων.

2

3

Εικόνες 1-2-3. High Performance Concrete.

Phot

o by

Jim

Gre

y


Εικόνα 4.Κατασκευή

στεγάστρου του Shawnessy Light Rail

Transit Station, στο Calgary του Καναδά.

Εικόνες 3-5-6-7-8.High Performance

Concrete.(www.flickr.com)

Εικόνα 9.Μια υπέρλεπτη

κατασκευή καθίσματος από UHPC.

Α Μικροδομή

Η επίτευξη υψηλών αντοχών καθίσταται δυνατή με την μείωση του πορώδους, την βελτίωση της ομοιγένειας του μίγμα-τος και την μείωση των μικρορηγματώ-σεων στον ενυδατωμένο τσιμεντοπολτό και την μεταβατική ζώνη (δηλαδή μεταξύ του τσιμεντοπολτού και των κόκκων του αδρανούς).

Η χρήση λεπτόκοκκων ποζολανικών υλι-κών στα σκυροδέματα που είναι υψηλής αντοχής οδηγεί στην μείωση του μεγέ-θους των κρυσταλλικών ενώσεων και ει-δικότερα του υδροξειδίου του ασβεστί-ου, γεγονός που έχει ως αποτέλεσμα την μείωση του πάχους της μεταβατικής διε-πιφάνειας μεταξύ των δύο φάσεων.

Ο ορισμός του σκυροδέματος «υψηλών επιδόσεων» είναι μάλλον αμφιλεγόμενος.

Οι Mehta και Aitcin(1) χρησιμοποίησαν τον όρο «σκυρόδεμα υψηλών επιδόσε-ων» (HPC, High Performance Concrete) για μίγματα που διαθέτουν υψηλή εργα-σιμότητα, υψηλή ανθεκτικότητα και υψη-λή τελική αντοχή.

«πληροί ειδικές απαιτήσεις επιδόσεων και ομοιομορφίας που δεν μπορούν συνήθως να επιτευχθούν με συμβατικά συ-στατικά και συνήθεις πρακτικές ανάμιξης, διάστρωσης και αγωγής (curing)» (βλέπε πίνακα 1)

Το Αμερικανικό Ινστιτούτο Σκυροδέμα-τος (ACI) ορίζει ως σκυρόδεμα υψηλών επιδόσεων αυτό που:

Πίνακας 1. Τυπική Kατάταξη

Συνήθους αντοχής normal strength 20-50 MPa

Υψηλής αντοχής high strength 50-100 MPa

Υπερ-υψηλής αντοχής ultra high strength 100-150 MPa

Ειδικής αντοχής especial >150 MPa

Η ως άνω αύξηση της πυκνότητας της με-ταβατικής ζώνης βελτιώνει τον μηχανισμό μεταφοράς φορτίων μεταξύ του τσιμε-ντοπολτού και των κόκκων του αδρανούς, οπότε η αντοχή αυξάνεται.

Στα σκυροδέματα υπερυψηλής αντοχής, στα οποία ο ιστός του συνδετικού υλι-κού είναι εξαιρετικά πυκνός, η καθεαυτή αντοχή των αδρανών καθίσταται ο αδύ-νατος κρίκος του μίγματος.

Ο κάθε τύπος τσιμέντου κατά ΕΝ 197-1 μπορεί να χρησιμοποιηθεί για παραγω-γή σκυροδέματος με ρεολογικά χαρακτη-ριστικά και αντοχές έως 60 MPa.

Για την επίτευξη ακόμα πιο υψηλών αντο-χών και ταυτόχρονα εξασφάλιση ικανο-ποιητικής εργασιμότητας απαιτείται η

προσεκτική μελέτη της σύνθεσης και της λεπτότητας του τσιμέντου και η συμβα-τότητά του με τα χρησιμοποιούμενα χη-μικά πρόσμικτα (admixtures).

Η πείρα έχει δείξει ότι τα τσιμέντα με μι-κρότερη αναλογία σε αργιλικό τριασβέ-στιο (C3A) οδηγούν σε μίγματα με βελτι-ωμένα ρεολογικά χαρακτηριστικά.

Β Υλικά - Αδρανή

Στα σκυροδέματα υψηλής αντοχής ο ρό-λος των αδρανών είναι ουσιώδης. Ο εφαρμοζόμενος μικρός λόγος νερού προς τσιμέντο οδηγεί σε μεγαλύτερη πυκνότη-τα του ιστού και της μεταβατικής ζώνης, οπότε η αντοχή των αδρανών καθίστα-ται βασικός παράγων στην διαμόρφωση

4

5 6

8

Phot

o by

ogm

Fac

ade

elem

ents


της τελικής αντοχής. Απαιτείται ιδιαίτε-ρη επιμέλεια στην επιλογή των αδρανών.

Η διαβάθμιση των λεπτόκοκκων αδρα-νών προβλέπουν τα Αμερικανικά Πρότυ-πα ASTM (αλλά και το Ευρωπαϊκό Πρότυ-πο ΕΝ 12620).

O Aitcin προτείνει την χρήση λεπτό-κοκκων αδρανών με υψηλότερο μέ-τρο λεπτότητος (fineness modulus), της τάξης του 3,00, με το σκεπτικό:

Τα μίγματα υψηλής αντοχής περιέχουν ήδη σημαντικές ποσότητες λεπτόκοκκων συστατικών από το τσιμέντο και τις ποζο-λάνες, οπότε μπορούμε να πούμε ότι, τα λεπτόκοκκα κλάσματα των αδρανών δεν

βελτιώνουν περαιτέρω την εργασιμότητα.

Η χρήση πιο χονδόκοκκων λεπτών κλα-σμάτων αδρανών μειώνει τις απαιτήσεις νερού για την επίτευξη συγκεκριμένης εργασιμότητας.

Κατά την ανάμιξη τα πιο χονδρόκοκκα λεπτά κλάσματα δημιουργούν υψηλότε-ρες διατμητικές τάσεις που συμβάλλουν στην αποφυγή δημιουργίας συσσωμά-των τσιμεντοπολτού.

Τελικά, όσο υψηλότερη είναι η θλιπτική αντοχή, τόσο μικρότερος πρέπει να είναι ο μέγιστος κόκκος αδρανών.

Αντοχές μέχρι 70 MPa μπορούν να επιτευ-χθούν με καλής ποιότητας (υγεία, αντοχή κ.α.) αδρανή μεγίστου κόκκου 20-28mm.

Για τα 100 MPa, ο μέγιστος κόκκος των αδρανών πρέπει να βρίσκεται στην περι-οχή 10-20mm. Σήμερα παράγονται σκυ-ροδέματα αντοχής άνω των 125 MPa με μέγιστο κόκκο αδρανών 10-14mm.

Η ενσωμάτωση συμπληρωματικών τσιμε-ντοειδών υλικών (σκωρίες υψικαμίνων, ιπτάμενες τέφρες, ποζολάνες) αφενός οδηγεί στην μείωση του κόστους παραγω-γής σκυροδέματος και αφετέρου παρέχει λύσεις στην απώλεια κάθισης.

Το βέλτιστο ποσοστό υποκατάστασης του τσιμέντου με τσιμεντοειδή προσδιορίζε-ται από την αποδεκτή απώλεια αντοχής σε 12-24h, τις κλιματολογικές συνθήκες και την ελάχιστη τελική αντοχή.

Η πυριτική παιπάλη συνήθως δεν απαι-τείται για μίγματα αντοχής κάτω των 70 MPa, ενώ για υψηλότερες αντοχές χρησι-μοποιείται σχεδόν πάντα.

Τα σκυροδέματα υψηλών επιδόσεων (HPC) σχεδιάζονται με στόχο την εξασφάλιση:

Ανθεκτικότητας στην διάβρωση Αbrasion Resistance

Ανθεκτικότητας σε έκρηξη Blast Resistance

Της επιθυμητής διαπερατότητας Permeability

Αντοχής σε ενανθράκωσηCarbonation

Αντοχής σε κύκλους ψύξης - απόψυξηςFreeze-Thaw Resistance

Ανθεκτικότητας σε δραστικά χημικά Chemical Attack

Απόκρισης σε αλκαλοπυριτικές αντιδράσειςAlkali - Silica Reactivity

Μείωση ρυθμού διάβρωσης οπλισμούCorrosion Rates of Rebar

6 7

9

Phot

o by

ogm

Fac

ade

elem

ents

Phot

o by

ogm

Fac

ade

elem

ents

Phot

o by

ogm

Fac

ade

elem

ents


Γ Διαφορές μεταξύ του σκυροδέματος συνήθους και υψηλής αντοχής

Στα σκυροδέματα συνήθους αντοχής οι μικρορηγματώσεις παρατηρούνται όταν η θλιπτική αντοχή φθάνει σε ποσοστό ~40% της τελικής. Οι μικρορηγματώσεις αυτές διασυνδέονται όταν η αντοχή ανέ-βει στα αντίστοιχα ποσοστά 80-90%.

Δ Διάστρωση,Συμπύκνωση και Αγωγή

Απαιτείται ελαχιστοποίηση των καθυ-στερήσεων στην μεταφορά - διάστρωση.

Η συμπύκνωση είναι ουσιώδης για την επίτευξη αντοχών.

Η κάθιση είναι της τάξεως των 180-200mm.

Αμελητέα εξίδρωση (bleeding).

Απαιτείται η εφαρμογή ψεκαζομένων ή εξατμιζομένων επιβραδυντών μετά από την ολοκλήρωση της διάστρωσης/συμπύκνωσης με σκοπό την αποφυγή πλαστικής συρρίκνωσης και δημιουργί-ας κρούστας.

Απαιτείται πλήρης αγωγή επί 7 ημέρες.

Ε Σύντομο ιστορικό ανάπτυξης των HPC

Κατά την περίοδο της Ρωμαϊκής Αυτοκρα-τορίας το σκυρόδεμα παρασκευαζόταν με άνυδρη άσβεστο, τέφρα και θραύσματα ηφαιστιακών υάλων ως αδρανή. Το μίγμα σκληρύνονταν γρήγορα σε συμπαγή μάζα και ήταν απαλλαγμένο από τις εσωτερι-κές τάσεις και ωθήσεις που αναπτύσσο-νται στις λιθοδομές και οπτοπλινθοδομές.

Εργαστηριακές δοκιμές σε σύγχρονα ερ-γαστήρια έχουν δείξει ότι το Ρωμαϊκό σκυρόδεμα δεν υπολειπόταν της αντοχής των σημερινών μιγμάτων με τσιμέντο τύ-που Πόρτλαντ.

Το σκυρόδεμα είναι το ευρύτερα χρησι-μοποιούμενο δομικό υλικό, οι όποιες βελ-τιώσεις στον σχεδιασμό του όσον αφορά την αντοχή, την ανθεκτικότητα και το κό-στος των πρώτων υλών έχουν σημαντικό αντίκτυπο στην όλη οικονομία.

Το σκυρόδεμα υψηλών επιδόσεων είναι μια εξειδικευμένη κατηγορία μιγμάτων που σχεδιάζονται για την εξασφάλιση σει-ράς πλεονεκτημάτων στις κατασκευές.

Πίνακας 2. Μηχανικές ιδιότητες Κονιοδεμάτων RPC

Ιδιότητα Μονάδα HPC 80 MPa RPC

Θλιπτική αντοχή MPa 80 200

Καμπτική αντοχή MPa 7 40

Εφελκυστική αντοχή MPa 8

Μέτρο ελαστικότητας GPa 40 60

Σκληρότητα θράυσης fracture toughness kJ/m2 <1 30

Ψύξη-Aπόψυξη RDF* 90 100

Ενανθράκωση Mm 2 0

Διάβρωση 10-12 m/s 275 1,2

*RDF: Relative Durability Factor: σχετικός συντελεστής ανθεκτικότητας.

Κατά τις δεκαετίες του 1970 και 1980 είχε δοθεί έμφαση στην ανάπτυξη σκυροδε-μάτων υψηλής αντοχής.

Σήμερα η προσοχή εστιάζεται στα σκυρο-δέματα υψηλής ανθεκτικότητας σε δρα-στικό περιβάλλον, απαραίτητη προϋπόθε-ση για κατασκευές μακρού κύκλου ζωής.

Ζ Σκυροδέματα Δραστικών Κόνεων (Reactive - Powder Concrete, RPC)

Ανάπτυξη αντοχών άνω των 200MPa (μπορούν να φθάσουν τα...800MPa).

Εξαιρετικά χαμηλό πορώδες.

Μέγιστο μέγεθος κόκκου ≤ 300μm.

Βελτιστοποιημένη διάταξη σωματιδίων.

Χαμηλή περιεκτικότητα σε νερό.

Οπλισμός με ίνες.

Θερμική επεξεργασία.

Εικόνα 10.Ενδεικτικό προϊόν της κατηγορίας των Κονιοδεμάτων RPC είναι το Ductal® της LAFARGE.

Εικόνα 11.High Performance Concrete - LAFARGE Beton.

10

11

Γεώργιος ΚαλύβαςΠολιτικός Μηχανικός

Τα ακάρεα είναι μικροσκοπι-κά έντομα, μεγέθους ¼ του mm, και εκ του λόγου αυτού αόρατα με γυμνό οφθαλμό (φωτογραφία). Υπάρχουν 500.000 διαφορε-τικά είδη, ικανά να δημιουρ-γούν αποικίες σε εντυπωσι-ακή ποικιλία «βιοτόπων».

Τα ακάρεα των κατοικιών και η αντιμετώπισή τους


Α Τα πλέον συνήθη είδη

Τα ακάρεα των κατοικιών διακρίνονται σε δυο οικογένειες: στα ακάρεα των δημητριακών και τα ακάρεα σκόνης. Απαντώνται στις μούχλες, κατά μήκος των τοίχων με ταπετσαρίες, στα φυτά, στα ερμάρια τροφίμων.

Από τα ακάρεα σκόνης, τα πλέον γνωστά είναι τα Dermatophagoides pteronyssinus που είναι παρόντα στα στρώματα, κουβέρτες, παπλώματα, σε-ντόνια, μαξιλάρια, καναπέδες, ρούχα, γούνες, μοκέττες.

Τα ακάρεα της κατηγορίας Dermato-phagoides farinae είναι και αυτά διαδε-δομένα στο εσωτερικό των χώρων.

Dermatophagoides pteronyssinus

Εικόνα από ηλεκτρονικό μικροσπόπιο σάρωσης θηλυκού ακάρεως οικιακής σκόνης (Dermatophagoides farinae)

Phot

o by

Ren

ato

Gano

za


/ Αρχιμήδης40 / Αρχιμήδης40

Β Οι συνθήκες ανάπτυξής τους

Για να αναπτυχθούν τα ακάρεα απαιτού-νται ορισμένες ευνοϊκές συνθήκες:

Θερμοκρασία Μεταξύ 15 και 25 °C, με βέλτιστη από 22 έως 24 °C.

ΥγρασίαΣχετική υγρασία (ΣΥ) από 65 έως 80% ευ-νοεί τον πολλαπλασιασμό τους. Κάτω από ΣΥ 45% δεν απαντώνται ζωντανά ακάρεα.

ΥψόμετραΠάνω από 1000 m και κυρίως πάνω από 1500 m τα ακάρεα εξαφανίζονται λόγω της ξηρότητας του αέρα και της έντασης της υπεριώδους ακτινοβολίας.

ΤροφήΟι ανθρώπινες επιδερμικές φολίδες που αποσπώνται από την επιφάνεια του δέρ-ματος (λέπια). Ανάλογα με το πάχος και την όψη τους τα λέπια μπορεί να είναι σαν πυτιρίδα, σαν σκόνη, σαν πίτουρο. Επίσης οι ίνες των υφασμάτων.

Γ Οι επιπτώσεις στην υγεία

Τα αλλεργιογόνα των ακάρεων είναι πα-ρόντα στα περιττώματά τους, αλλά και το σώμα τους, τις αποτριχώσεις και τις απο-δερματώσεις τους.

Οι επιπτώσεις τους στην υγεία ποικίλουν:

Δερματίτιδες, Ρινίτιδες, Άσθμα.

Μόλυνση τροφίμων που μπορεί να προ-καλέσει αναφυλακτικό σοκ (collapsus), άσθμα, βαρειά κνίδωση.

100 ακάρεα ανά γραμμάριο σκόνης δημιουργούν αλλεργικούς κινδύνους σε άτομα με γενετική προδιάθεση.

500 ακάρεα ανά γραμμάριο σκόνης μπο-ρούν να δημιουργήσουν έντονο άσθμα στα ευαίσθητα άτομα.

Δ Εξάλειψη των ακάρεων και των αλλεργιογόνων τους

Πρέπει να τηρούνται ορισμένα βασικά μέτρα για να εμποδίζεται η δημιουργία αποικιών ακάρεων και να περιορίζονται τα αποθέματα (stock) αλλεργιογόνων στο περιβάλλον.

Σημειώνεται ότι τα αλλεργιογόνα των ακάρεων βρίσκονται κυρίως στα σωματί-δια σκόνης διαμέτρου μεγαλύτερης των 10 μm και μεταφέρεται με αυτή όταν εί-ναι σε αιώρηση.

Τα προτεινόμενα μέτρα είναι:

Μείωση της υγρασίας, αποφυγή υγρα-ντών, έλεγχος θερμοκρασίας (20 °C, max), αποτελεσματικός αερισμός, ιδίως τον χει-μώνα.

Περιορισμός κατά το δυνατόν της σκό-νης (με χρησιμοποίηση υγρών υφασμά-των καθαρισμού των επιφανειών).

Χρησιμοποίηση ηλεκτρικών απορρο-φητικών συσκευών με φίλτρα ΗΕΡΑ (High Εfficiency Particulate Air filters: φίλτρα υψηλής επιδόσεως αιωρουμένων στον αέρα σωματιδίων).

Αποφυγή επενδύσεως δαπέδων με μο-κέττες. Οταν επιλέγονται πρέπει να είναι «ξυρισμένου πέλους», να τοποθετούνται χωρίς συγκόλληση στο δάπεδο και να κα-θαρίζονται συχνά.

Αποφυγή επένδυσης τοίχων με ταπε-τσαρία όταν υπάρχει κίνδυνος ύγρανσής τους από την πίσω επιφάνεια.

Αποφυγή ανοικτών βιβλιοθηκών και ερμαρίων ρούχων, καναπέδων με μόνιμη υφασμάτινη επένδυση, καθώς και μεγά-λων συλλογών μπιμπελό με υφασμάτινα στοιχεία.

Τα γουναρικά πρέπει να φυλάσσο-νται σε στεγανές πλαστικές σακούλες επί 24 έως 48 ώρες πριν από την κατάψυξη. Οταν βγαίνουν από την κατάψυξη θα πρέ-πει να διατηρούνται εντός της σακούλας επί τουλάχιστον μισή ώρα και στην συνέ-χεια να καθαρίζονται με ηλεκτρική σκού-πα, δεδομένου ότι τα κελύφη των νεκρών ακάρεων είναι επίσης αλλεργιογόνα.

Τα υφασμάτινα είδη πρέπει να πλένο-νται στο πλυντήριο σε θερμοκρασία 60 °C.

Τα κλινοσκεπάσματα πρέπει να εκτίθε-νται στον αέρα και τον ήλιο όσο το δυ-νατόν συχνότερα. Οι υπεριώδεις ακτίνες εξοντώνουν τα ακάρεα.

Οι συσκευές καθαρισμού του αέρα δεν είναι αρκούντως αποτελεσματικές όσον αφορά τα ακάρεα.

Phot

o by

Cle

anrit

e Bu

ildrit

e Ph

oto

by M

ark

Bord

ons



Οδηγίες για την αντιμετώπιση των αλλεργιογόνων των ακάρεων στα στρώματα και τα κλινοσκεπάσματα.

Η διάταξη έδρασης των στρωμάτωνΤο βαμβακερό ύφασμα που τοποθετείται μεταξύ του στρώματος και της επιφάνειας τοποθέτησής του (σουμιέ ή κινητές σανίδες εντός πλαισίου), μπορεί να οδηγήσει στην αύξηση του πληθυσμού των ακάρεων έως 250%.

Τα στρώματαΟσο παλιότερο είναι ένα στρώμα, τόσο μεγαλύτερη είναι η συγκέντρωση των ακάρεων και η πιθα-νότητα εμφάνισης μούχλας. Ενα στρώμα των 10 ετών έχει πλέον αποκτήσει μεγάλη συγκέντρωση αλλεργιογόνων προερχομένων από ακάρεα, ακόμη και όταν γίνεται τακτικός καθαρισμός με ηλε-κτρική σκούπα. Η συγκέντρωση των αλλεργιογόνων στον αέρα αυξάνει όταν μετακινούνται ή τινά-ζονται τα στρώματα και όταν τα παιδιά χοροπηδούν επάνω στα κρεβάτια.

Στις κατοικίες σε υγρές περιοχές και ιδίως στα υπνοδωμάτια με ανεπαρκή αερισμό τα στρώματα εμφανίζουν, όλο σχεδόν τον χρόνο μούχλα τύπου Altemaria, με έξαρση της συγκέντρωσης τον Δε-κέμβριο - Ιανουάριο. Η μούχλα αναπτύσσεται στην διεπιφάνεια στρώματος και υποστρώματος, ιδίως όταν το τελευταίο είναι σταθερό.

Τα ακάρεα «προτιμούν» τα μάλλινα και τα βαμβακερά στρώματα, αλλά και τα στρώματα από αφρώδες ελαστικό (latex). Είναι δύσκολο να εξουδετερωθούν, ακόμη και αν υπήρχε δυνατότητα να πλυθεί το στρώμα στους 80 °C. Ακόμη και στην περίπτωση αυτή δεν θα μπορούσαν να απομα-κρυνθούν τα αλλεργιογόνα περιττώματα των εντόμων.

Τα καλύμματα των στρωμάτωνΟ μόνος τρόπος αντιμετώπισης των ακάρεων είναι τα ειδικά υφασμάτινα καλύμματα σε μορφή φακέλου (συνθετικά ή από πούπουλο) που χρησιμοποιούνται και για τα παπλώματα, τις κουβέρ-τες και τα μαξιλάρια. Τα καλύμματα αυτά παρεμποδίζουν την αποξηραμένη ανθρώπινη επιδερμι-κή φολίδα (σε μορφή πυτιρίδας ή σκόνης) να καταλήξει στα ακάρεα.

Τα διάφορα καλύμματα του τύπου αυτού που διατίθενται στο εμπόριο δεν έχουν την ίδια αποτε-λεσματικότητα, η οποία εξαρτάται από το μέγεθος των πόρων του υφάσματος. Πόροι μεγέθους έως 10 μικρά εμποδίζουν την δίοδο αλλεργιογόνων των ακάρεων, ενώ για την παρεμπόδιση και της διόδου αλλεργιογόνων της γάτας πρέπει να είναι μεγέθους μικρότερου των 6 μικρών. Τα κα-λύμματα αυτά πρέπει να πλένονται συχνά σε θερμοκρασία τουλάχιστον 60 °C.

Phot

o by

Bria

ns fu

rnitu

re

Phot

o by

Liz

Wes

t



Τα καλύμματα αντιαακαριακής προστασίας με χημική επεξεργασίαΗ αποτελεσματικότητα των καλυμμάτων αυξάνεται με εμποτισμό ή ψεκασμό με το εντομοκτόνο Permethrine, το οποίο σε συγκέντρωση 200 mg/m2 μπορεί να εξαλείψει πλήρως τα ακάρεα. Ορι-σμένα από τα επεξεργασμένα καλύμματα περιέχουν 500 mg/m2 Permethrine. Παρά το ότι το σκεύ-ασμα αυτό θεωρείται χαμηλής τοξικότητος για τον άνθρωπο, δεν υπάρχουν στοιχεία για τις συνέ-πειες από την μακρά έκθεση εις αυτό.

Σημειωτέον ότι τα καλύμματα με Permethrine μετά το πλύσιμό τους στο πλυντήριο θα πρέπει ενδεχομένως να επαναψεκαστούν, αν και οι προμηθευτές τους υποστηρίζουν ότι διατηρούν την αποτελεσματικότητά τους ακόμη και μετά 60 πλύσεις στους 60 °C. Δηλώνουν επίσης ότι με τον συνδυασμό Permethrine (φυσικό συστατικό) με Pyrethrinoide (συνθετικό συστατικό) εξασφαλίζε-ται η μείωση της περιεκτικότητας του εντομοκτόνου στο 0,1%. Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Pasteur, ο συνδυασμός αυτός των χημικών απομακρύνει τόσο τον κίνδυνο απελευθέρωσης αλλεργιογόνων όσο και τους ενδεχόμενους ερεθισμούς του δέρματος και των ματιών από το εντομοκτόνο.

Τα διαιρούμενα στρώματαΤα στρώματα αυτά συνήθως περιλαμβάνουν άνω βαμβακερό τμήμα πάχους περί τα 5 cm, το οποίο μπορεί να αποσπασθεί και να εκτεθεί στον ήλιο (τα ακάρεα δεν αντέχουν στην υπεριώδη ακτινο-βολία). Αποτελούν μια λύση στο πρόβλημα των ακάρεων, αρκεί βέβαια η κατοικία να παρέχει την δυνατότητα απλώματός τους στον ήλιο.

Τα παπλώματα και τα μαξιλάριαΑνεξαρτήτως του πληρωτικού υλικού τους (πούπουλα ή συνθετικά υλικά), περιέχουν πάντοτε αλ-λεργιογόνα των ακάρεων. Οταν το υλικό πλήρωσης είναι συνθετικό, μπορούν να πλυθούν στους 60 °C, οπότε εξολοθρεύονται τα ακάρεα. Για τη απομάκρυνση και των περιττωμάτων τους απαιτεί-ται να ακολουθήσει στίψιμο.

Οι μάλινες κουβέρτεςΟι κουβέρτες μετά από ένα στεγνό καθάρισμά τους απαλλάσσονται από τα ακάρεα και τα περιτ-τώματά τους. Ομως με τους καθαρισμούς αυτού του τύπου μπορεί να εκλυθούν Οργανικές Πτητι-κές Ενώσεις (VOCs).

Τα σεντόνιαΠρέπει να πλένονται στους 60 °C, το αργότερο ανά εβδομάδα. Για πλύση σε χαμηλότερες θερμο-κρασίες είναι σκόπιμο να προστίθεται βενζοϊκό διάλυμα σε αναλογία 0,03% στο νερό πλύσεως, το οποίο εξολοθρεύει τα ακάρεα που είναι προσκολλημένα στο ύφασμα. Στις χαμηλότερες θερμοκρα-σίες με τα συνήθη απορρυπαντικά επιβιώνει το 40 - 60% των ακάρεων.

Σημειώνεται ακόμη ότι τα έλαια του ευκαλύπτου και της πράσινης μέντας εξολοθρεύουν το 60% των ακάρεων εντός 30 λεπτών.

Τα χνουδωτά υφάσματα, οι γούνες και τα λούτρινα παιχνίδιαΗ συγκέντρωση στις επιφάνειές τους των αλλεργιογόνων των ακάρεων αυξάνει εκθετικά με την πάροδο του χρόνου: από 0,1 μg/g στα καινούργια σε 22,7 μg/g μετά από τέσσερα χρόνια.

Τα παιχνίδια που περιέχουν τέτοια υλικά θα πρέπει να μπορούν να πλένονται στους 60 °C (βασικό κριτήριο επιλογής τους). Μετά την πλύση τους συνιστάται να τοποθετούνται σε πλαστικές σακού-λες τροφίμων και να παραμένουν επί κάποιο διάστημα στην κατάψυξη στους 0 °C.

Τα έπιπλα στους χώρους ύπνουΠρέπει να αποφεύγονται έπιπλα με ταπετσαρίες υφασμάτινες, χνουδωτές, από βελούδο ή από πορώδη δέρματα. Εάν υπάρχουν θα πρέπει να καθαρίζονται όπως και οι μοκέττες, με προσθήκη αντιακαρικών εντομοκτόνων.

ΠΗΓΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΩΝ: www.flickr.com

Phot

o by

Lou

ise

Old

field

Phot

o by

Jam

ie

Phot

o by

Cal

umer

io


Κατά τις τελευταίες δεκα-ετίες, έχουν δημοσιευθεί κατ’ επανάληψη άρθρα με βαρυσήμαντους τίτλους, όπως «αρχιτεκτονική και άνθρωπος», «αρχιτεκτο-νική για τους αρχιτέκτο-νες» κ.α., ενώ παράλληλα δεκάδες διαλέξεις, ημερί-δες, συνέδρια, και παντός είδους δημόσιες συζητή-σεις, σε εθνικό αλλά και διεθνές επίπεδο, αποπει-ράθηκαν - και εξακολου-θούν - να περιγράψουν το ρόλο της αρχιτεκτονικής στην καθημερινότητα του ανθρώπου. Παρ’ όλα αυτά, όταν το 1992 ξεκίνησε το πρώτο OPEN HOUSE (OH) στο Λονδίνο, ίσως ένας από τους πλέον ενδεδειγ-

Open House: H αρχιτεκτονική είναι για όλους

μένους θεσμούς προώ-θησης και ουσιαστικής «κατανόησης» της αρχι-τεκτονικής από το κοινό, οι απαντήσεις που έλαβε από τα υποψήφια κτίρια η Victoria Thornton, εμπνεύ-στρια και ιδρύτρια του OH London και OH Worldwide στη συνέχεια, ήταν κατά πλειοψηφία αρνητικές (μόνο 20 κτίρια συμμετεί-χαν την πρώτη φορά).

Φέτος, το OH London, που διοργανώθηκε για 22η συνεχή χρονιά, «άνοιξε τις πόρτες» περισσότερων από … 800 κτιρίων, ενώ οι επισκέπτες ξεπέρασαν τους 250.000.

Παρουσίαση:Ευανθία ΜοστρούAρχιτέκτονας μηχανικός Α.Π.Θ.,Ξεναγός του OPEN HOUSE THESSALONIKI

Παράλληλα, ο θεσμός του OH εξαπλώθηκε γρήγορα, περιλαμβάνοντας σήμερα 22 πόλεις παγκοσμίως, ενώ άλλες 6 πρόκειται να τον «υιοθετήσουν» μέσα στο 2015. Ανάμεσα σ’ αυτές και δύο ελληνικές: η Θεσσαλονίκη (2012) και η Αθήνα (2014).

Εικόνα φόντου. Παλαιά Δημοτικά Σφαγεία, 1η φορά στο OH Thessaloniki - Νοέμβριος 2014


Το OPEN HOUSE είναι μια απλή και ταυ-τόχρονα μεγαλειώδης, ως προς την επί-δρασή της στο κοινό, ιδέα: να γίνουν τα κτίρια «προσβάσιμα σε όλους». Κάτι τέ-τοιο ακούγεται εξωπραγματικό, ωστόσο η αρχιτεκτονική δεν θα γίνει ποτέ κατα-νοητή από τους πολλούς, εάν δεν τους δοθεί η ευκαιρία να γίνουν ένα με το αρχιτεκτόνημα, ανακαλύπτοντας κάθε πλευρά και κάθε «μυστικό» του. Σ’ αυτό το πλαίσιο δημιουργήθηκε ο ομώνυ-μος μη κερδοσκοπικός οργανισμός του OH Worldwide, ο οποίος περιλαμβάνει τους επιμέρους οργανισμούς κάθε πό-λης - μέλους. Κάθε χρόνο και για ένα Σαββατοκύριακο, σημαντικά κτίρια που αντανακλούν την αρχιτεκτονική της πό-λης - μέλους, από διαφορετικές ιστορι-κές περιόδους και ρεύματα, ανοίγουν την πόρτα τους δωρεάν στο κοινό. Οι επισκέπτες έχουν την ευκαιρία να ξε-ναγηθούν σε μια μεγάλη ποικιλία κτι-ρίων από εθελοντές ξεναγούς, κατά κύ-ριο λόγο αρχιτέκτονες, οι οποίοι τους εξηγούν με απλότητα τις αρχές σχεδια-

σμού, την αισθητική, τη λειτουργία, τα κατά περίπτωση ιδιαίτερα χαρακτηρι-στικά, καθώς και τα ιστορικά στοιχεία του εκάστοτε χώρου. Επίσης, ανάλογα με την εξέλιξη του OH σε κάθε πόλη, δι-οργανώνονται και παράλληλες εκδηλώ-σεις, με αποκλειστικό στόχο την προώ-θηση της αρχιτεκτονικής στο ευρύ κοινό.

Η αναζήτηση του λόγου που οδήγη-σε το OH σ’ αυτά τα επίπεδα επιτυχίας παγκοσμίως ξεκινά από τη φιλοσοφία του θεσμού. Πέραν των όσων προανα-φέρθηκαν, το OH επιδιώκει να εισαγά-γει τον κάτοικο ή τον επισκέπτη σε μια ζωντανή συζήτηση για την αρχιτεκτονι-κή, την πόλη, αλλά και το ίδιο το κτίριο, το οποίο πιθανόν δεν θα μπορούσε να επισκεφθεί εκτός του θεσμού. Ακόμη, να τον βοηθήσει να διαμορφώσει τεκ-μηριωμένη άποψη για το δομημένο πε-ριβάλλον, καθώς και να εκτιμήσει την προσφορά της «καλής αρχιτεκτονικής», κάτι το οποίο δε διδάσκεται στο σχο-λείο. Για να επιτευχθεί ένας τέτοιος στό-

χος απαιτείται η «άμεση» εμπειρία, να γίνει ο άνθρωπος ένα με το χώρο, διότι κανείς δε μπορεί να βιώσει την πραγμα-τικότητα μόνο μέσα από εικόνες, αρχιτε-κτονικές θεωρίες και κριτικές. Συνεπώς, το OH «πέτυχε» διότι συντελεί σταδια-κά στην αλλαγή της αντίληψης του κοι-νού και στην κατάργηση των εμποδίων μεταξύ ανθρώπου και αρχιτεκτονικού προϊόντος, ενώ παράλληλα καταφέρνει να εμπνέει διαρκώς τους νέους ανθρώ-πους, παρακινώντας τους να αποζητούν καλύτερη ποιότητα δομημένου περι-βάλλοντος, τόσο για τους ίδιους όσο και για τις επόμενες γενιές.

Ένας ακόμη λόγος επιτυχίας αφορά την ένθερμη υποδοχή του από το κοι-νό. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, προς προβληματισμό, αποτελεί η εναρκτή-ρια ομιλία του Herbert Wright, συγ-γραφέα - συντάκτη του Blueprint, ενός από τα μεγαλύτερα βρετανικά περιο-δικά αρχιτεκτονικής και design, στο OH THESSALONIKI 2012, το πρώτο που διε-

OH Thessaloniki - Νοέμβριος 2014


ξήχθη στην Ελλάδα. Στα πλαίσια αυτής ανέφερε ότι κάποτε στο Λονδίνο, κα-θώς το λεωφορείο στο οποίο επέβαινε διερχόταν από το σημείο της φωτογρα-φίας (*), ένα νεαρό ζευγάρι που καθό-ταν πίσω του διερωτήθηκε έκπληκτο «Τι είναι αυτό;» και αμέσως ένας εκ των δύο απάντησε «Αυτό πρέπει να είναι μοντέρνα αρχιτεκτονική!». Όπως είναι προφανές, πρόκειται για τον … προσω-ρινό οικίσκο που φιλοξενεί τα γραφεία του εργοταξίου (!), όπου θα κατασκευ-αστεί κτίριο πολυτελών κατοικιών. Κοι-νώς, όσο και αν είναι απίστευτο για τους αρχιτέκτονες, οι περισσότεροι άνθρω-ποι δεν καταλαβαίνουν πολλά πράγμα-τα σχετικά με την αρχιτεκτονική. Αυτήν ακριβώς την ανάγκη «αναγνώρισης» του χώρου από το χρήστη του, η οποία είναι αδιαμφισβήτητη, έρχεται να καλύψει ο θεσμός του OH, ο οποίος «προσφέρει» την αρχιτεκτονική απλόχερα σε όλους, καθιστώντας την πιο προσιτή από ποτέ.

Οι επιπτώσεις αυτής της διευρυμένης, συνεχώς εξελισσόμενης αρχιτεκτονικής κουλτούρας είναι, σε αρκετές περιπτώ-σεις, εμφανείς σε διαφορετικά επίπεδα. Το Λονδίνο, για παράδειγμα, ήταν μία γκρίζα πόλη σε ύφεση, εμμονική με τα ζητήματα πολιτιστικής κληρονομιάς και σχεδόν αδιάφορη για τα σύγχρονα οικο-δομήματα, όταν άρχισαν να σχηματίζο-νται οι πρώτες ουρές για τα Open House της δεκαετίας του 1990, σύμφωνα με την Thornton. Τίποτα δεν προεικόνιζε τη σημερινή δυναμική του, μια πόλη ζω-ντανή, η οποία, εκτός των άλλων, ανα-γνωρίζει πλέον το δημόσιο χώρο και την αρχιτεκτονική του τοπίου ως απαραίτη-τα στοιχεία του αστικού περιβάλλοντος.

Και αυτό διότι ο θεσμός «τράβηξε την προσοχή» των κατοίκων στους δημόσι-ους χώρους και τα πάρκα, από τα οποία μπορεί να διέρχονταν επί χρόνια καθη-μερινά, χωρίς ποτέ να απασχολήσουν το βλέμμα ή τη σκέψη τους. Έτσι, αφενός σήμερα οι Λονδρέζοι απολαμβάνουν την πόλη και τη συμμετοχή τους σε πά-σης φύσεως αστικές δράσεις, αφ’ ετέ-ρου πλέον τα κτίρια είναι αυτά που θέ-τουν τον εαυτό τους «στη διάθεση του OH», σε μια προσπάθεια «να εξυψώ-σουν το προφίλ τους». Είναι ενδεικτικό το γεγονός ότι το 73% των επισκεπτών ομολογούν ότι το OH τους έκανε να αι-σθάνονται διαφορετικά για την αρχιτε-κτονική του Λονδίνου.

Εικόνα φόντου. Στέγη τύπου Polonceau, μία εκ των δύο που σώζονται σε όλη την Ελλάδα, Παλαιά Δημοτικά Σφαγεία Θεσ/νίκης.


Τελικά, δύο δεκαετίες αργότερα, το OH ήρθε και στην Ελλάδα. Το Νοέμβριο του 2012, στη Θεσσαλονίκη, στις συναντή-σεις οργανωτικής επιτροπής και εθελο-ντών που προηγήθηκαν του «κρίσιμου Σαββατοκύριακου», επικρατούσε ένα κλίμα ενθουσιασμού, αλλά και συγκρα-τημένης αισιοδοξίας, διότι κανείς δε μπορούσε να ξέρει αν ένα «αρχιτεκτο-νικά αναλφάβητο» κοινό, όπως δυστυ-χώς είναι οι Έλληνες, θα καλωσόριζε ένα τέτοιο εγχείρημα. Πράγματι, κατά το τε-λευταίο Σ/Κ του μήνα, 55 κτίρια δέχτη-καν πάνω από 10.000 επισκέψεις, ενώ φέτος, οι επισκέψεις στα 63 κτίρια που άνοιξαν στο OH ξεπέρασαν τις … 26.000. Ομολογουμένως, η εμπειρία που αποκο-μίζει κανείς είναι τουλάχιστον μοναδική. Αφ’ ενός οι εθελοντές, οι οποίοι ερευ-νούν κάθε πτυχή της ιστορίας του κτιρί-ου που τους ανατίθεται, δημιουργώντας την ξενάγηση, την οποία επαναλαμβά-νουν δεκάδες φορές κατά το διήμερο του OH, ανάλογα με την προσέλευση.

Αφ’ ετέρου οι επισκέπτες, κυρίως κάτοι-κοι της πόλης, διότι το OH αποτελεί, δί-χως περιστροφές, μια γιορτή αρχιτεκτο-νικής απευθυνόμενη κυρίως σ’ αυτούς που ζουν σ’ έναν τόπο. Μια «προσφο-ρά» των αρχιτεκτονικών «θαυμάτων» σ’ όλους όσους μπορεί να τα προσπερνούν καθημερινά, χωρίς καν να αντιλαμβάνο-νται την ύπαρξή τους. Και αν η σωματι-κή κούραση των εθελοντών, χάρη στους οποίους διατηρείται ο δωρεάν χαρακτή-ρας του θεσμού, ανταγωνίζεται με αυτή των «οργανωμένων» επισκεπτών, που κυκλοφορούν με τον οδηγό ανά χείρας, περιδιαβαίνοντας όσο το δυνατό περισ-σότερα κτίρια (οι περισσότεροι επισκέ-πτες ανήκουν σ’ αυτήν την κατηγορία), ο στόχος έχει επιτευχθεί. Ο επισκέπτης παρακολουθεί ενεργά την ξενάγηση, θέ-τει ευστοχότατα ερωτήματα, τα οποία δύσκολα θα περίμενε κανείς από μη σχε-τικούς με το επάγγελμα, κρατά σημειώ-σεις, αλλά και συμπληρώνει με βάση τις δικές του γνώσεις ή και εμπειρίες από το κτίριο και τη γύρω περιοχή. Ουσια-στικά, τιμά το θεσμό και την αρχιτεκτο-νική γενικότερα, συμμετέχοντας σε μία συζήτηση, η οποία δύναται να εκκινήσει και στην Ελλάδα τη διαδικασία της πολυ-πόθητης αλλαγής της αντίληψης για το χώρο. Ίσως, τελικά, η αρχιτεκτονική παι-δεία υφίσταται στη χώρα μας πολύ πε-ρισσότερο από ότι πιστεύουμε.


(*) One said: 'cor, look at that! What is it?' The other one replied: 'It must be modern architecture!'

Και μετά τη δύση του ηλίου, ανάλογα με το ωράριο κάθε κτιρίου.


Σε τελική ανάλυση, οι ουρές των επισκε-πτών του OH στην Ελλάδα της κρίσης δημιουργούν ένα κλίμα αισιοδοξίας, μία αμυδρή αίσθηση ότι «κάτι πάει να αλ-λάξει», αυτό το «κάτι» που έχουμε όλοι ανάγκη για να συνεχίσουμε την προσπά-θεια. Και ένα πράγμα είναι βέβαιο: Eίναι ελπιδοφόρο να μας ρωτούν «Θα είσαστε εδώ όλη τη βδομάδα, έτσι; Διότι δεν προλαβαίνουμε να τα δούμε όλα!» και εμείς να απαντάμε «Δυστυχώς, όχι. Μόνο το Σαββατοκύριακο. Αλλά θα εί-μαστε εδώ και του χρόνου!».

Είναι προφανές, λοιπόν, ότι ο θεσμός του OH φέρει μία εξαιρετική δυναμική, η οποία, εάν αξιοποιηθεί επαρκώς, δύ-ναται να οδηγήσει τη χώρα σε αξιοση-μείωτα αποτελέσματα. Ένα πρώτο βήμα είναι η ευαισθητοποίηση αφ’ ενός των νέων αρχιτεκτόνων να δημιουργούν χω-ρίς να ακολουθούν την πεπατημένη, η οποία και έφερε την πόλη στη σύγχρονη μορφή της, και αφ’ ετέρου των κατεχό-ντων εξουσία να λαμβάνουν αποφάσεις περισσότερο ως «κάτοικοι» και λιγότε-ρο ως πολιτικοί. Επί πλέον, αυτή η «τρι-βή» με την αρχιτεκτονική μπορεί, μέσα σε εύλογο χρονικό διάστημα, να συντε-λέσει σε μια σταδιακή αλλαγή φιλοσο-φίας για το ευρύ κοινό, το οποίο θα εκτι-μήσει την αξία του ορθού σχεδιασμού και θα απαιτήσει να τον «απολαμβάνει» στο εξής σε κάθε μεταβολή του δομημέ-νου περιβάλλοντος. Στη συνέχεια, η αρ-χιτεκτονική θα πρέπει να ενταχθεί δυνα-μικά στο εκπαιδευτικό σύστημα, ώστε να αποτελέσει «βίωμα» για τις επόμενες γενιές. Ήδη, κάποια κτίρια του OH ανοί-γουν τις πύλες τους και την Παρασκευή, πριν το διήμερο, αποκλειστικά σε μαθη-τές πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Άλλωστε, ο πολυτάραχος ελληνικός δημόσιος τομέας δεν πρόκει-ται ποτέ να αναπτυχθεί υγιώς αν δεν «ενεργοποιηθεί» το κοινό και, εν προ-κειμένω, οι κάτοικοι ενός τόπου, αντι-λαμβανόμενοι ότι η καλή αρχιτεκτονική είναι μονόδρομος για τη δημιουργία της αειφόρου και ζωντανής πόλης.

ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΕΣ ΠΗΓΕΣ:

1. http://www.bbc.com/news/uk-england-london-24060641

2. http://www.openhouseworldwide.org/openhouse/

3. http://www.italoeuropeo.com/london-news/1702-open-house-london-2014-when-the-private-becomes-public

4. http://www.londonopenhouse.org/about/

5. http://www.independent.co.uk/arts-entertainment/architecture/open-secrets-the-best-of-this-years-open-house-weekend-8130991.html

* Ιδιαίτερες ευχαριστίες στoν κo. Herbert Wright, συγγραφέα - συντάκτη του περιοδικού Blueprint, για την παροχή πολύτιμου υλικού από το προσωπικό του αρχείο.

Διαδοχικές ξεναγήσεις κατά το σ/κ του OH Thessaloniki.


Σημεία ελέγχου (check points) για σκαλωσιές προσόψεων

Παρουσίαση:A. I. ΜακρυγιάννηςΠολιτικός Μηχανικός ΕΜΠ, MSc, DIC

Με τον όρο ικριώματα ή σκαλωσιές χαρακτηρίζο-νται συνήθως οι προσωρι-νές σωληνωτές κατασκευ-ές που χρησιμοποιούνται για εργασίες σε ύψος (ικριώματα «προσόψεως» ή «εργασίας») ή για την υποστύλωση φορέων από σκυρόδεμα ή εν γένει ση-μαντικών φορτίων (ικριώ-ματα «ξυλοτύπου» ή «υποστύλωσης»).


Α Μερικά βασικά γενικά στοιχεία

Σε όλες τις περιπτώσεις, βάση των ικριω-μάτων είναι ο χαλυβδοσωλήνας με Φεξ = 48,3 mm (που στην αγορά συνήθως χα-ρακτηρίζεται ως σωλήνας 1 ½’’) με ονο-μαστικό πάχος τοιχώματος 3,2 mm και με τις αντίστοιχες ανοχές που είναι αποδε-κτές από τα αντίστοιχα πρότυπα των χα-λυβδοσωλήνων.

Η βασική διάκριση των ικριωμάτων αυ-τών (ικριώματα προσόψεως ή εργασίας και ικριώματα ξυλοτύπου ή υποστύλω-σης) σχετίζεται με τη θέση και λειτουργία τους στο δομικό έργο και τον σχεδιασμό από τον εργοστάσιο παραγωγής.

Η μέριμνα όμως που πρέπει να λαμβά-νεται για την ασφάλεια πρέπει να είναι η ίδια σε όλες τις περιπτώσεις.

Β Η σκαλωσιά: βασικό προϊόν ασφάλειας

Μοιάζει τετριμμένο να αναφερθεί ότι τα ικριώματα κάθε μορφής αποτελούν ένα ιδιαίτερα ευαίσθητο προϊόν ασφαλείας. Από στοιχεία που κατά καιρούς δημοσι-εύονται από τις υπηρεσίες του Υπουργεί-ου Εργασίας προκύπτει ότι οι σκαλωσιές γίνονται αιτία για μεγάλο ποσοστό (έως 25%) των ατυχημάτων του εργοταξίου, ει-δικά λόγω πτώσεων από ύψος.

Μια ιδιαιτερότητα της σκαλωσιάς είναι ότι η «ποιότητα» και συνεπώς η ασφά-λειά της εξαρτάται κυρίως από τη χρήση στο έργο (βλέπε συναρμολόγηση και απο-συναρμολόγηση) και λιγότερο από την παραγωγή / κατασκευή του καθ’ αυτού προϊόντος, η οποία γίνεται εν πάση περι-πτώσει σε σχετικά ελεγχόμενες συνθήκες.

Οσον αφορά την συναρμολόγηση επιση-μαίνεται ότι η ποιότητα της εργασίας των εργολάβων τοποθέτησης και ενοικιάσε-ων ικριωμάτων δεν είναι άσχετη με την πορεία των τιμών της αγοράς τα τελευ-ταία χρόνια. Κατά την τελευταία δεκαετία, παρά την αύξηση του κόστους, οι τιμές ενοικίασης (δηλ. παροχής υπηρεσίας) εί-ναι καθηλωμένες, γεγονός που οφείλεται στο μεγάλο ανταγωνισμό και τη διασπορά της αγοράς σε πολλές μικρές επιχειρήσεις.

Τα τελευταία χρόνια εμφανίζονται συνε-χώς νέες μικροεπιχειρήσεις στο χώρο που είτε αποτελούν διάδοχα σχήματα παλαιό-τερων εταιρειών είτε δημιουργούνται από παλιά συνεργεία που δραστηριοποιούνται πλέον αυτόνομα στο χώρο με δικό τους εξοπλισμό. Η συμπίεση του κόστους ανα-γκάζει τους επικεφαλής να χρησιμοποιούν μεγάλο αριθμό από προσωπικό ελάχιστα

Phot

o by

ast

rid w

estv

ang



ειδικευμένο έως ανειδίκευτο. Στο πρόβλη-μα συντελεί και η σχεδόν αποκλειστικά υπεργολαβικής φύσης συνεργασία με συ-νεργεία, οπότε ο έλεγχος καθίσταται δυ-σκολότερος ή και πρακτικά αδύνατος.

Γ Η Σημασία της γνώσης και εμπειρίας του μηχανικού - Σημεία ελέγχου

Παρά το ότι οι εργασίες τοποθέτησης της σκαλωσιάς ανατίθενται σχεδόν απο-κλειστικά σε ειδικευμένες εταιρείες ενοι-κίασης και τοποθέτησης ικριωμάτων, η εμπειρία δείχνει ότι στην αύξηση της ασφαλείας συνεισφέρει σημαντικά η γνώση και η εμπειρία του μηχανικού (κα-τασκευαστή ή επιβλέποντος).

Αναφέρονται στην συνέχεια τα κύρια ευ-αίσθητα σημεία ασφαλείας των ικριω-μάτων υπό τη μορφή βασικών σημείων ελέγχου (check points), για χρήση από τον υπεύθυνο του έργου κατά την επίβλεψη και παραλαβή εργασιών ικριωμάτων.

Στο παρόν άρθρο τα σημεία αυτά αναφέ-ρονται μόνο στα ικριώματα προσόψεως. Εικ. 1. Έντυπο βεβαίωσης εξέτασης τύπου βιομηχανίας ικριωμάτων.

1


Γ 1 Πιστοποιητικά και Συναρμολόγηση

Πιστοποιητικά σκαλωσιάς - Οδηγίες συναρμολόγησης

Ήδη εδώ και αρκετά χρόνια (σχετική Υπουργική Απόφαση Αριθ. 16440 / Φ.10.4 / 445, ΦΕΚ 756 / 1993 ) έχει θεσμοθετη-θεί η υποχρέωση του κατασκευαστή της σκαλωσιάς να έχει λάβει για το ικριωμα-τικό προϊόν που εμπορεύεται το σχετικό πιστοποιητικό («βεβαίωση εξέτασης τύ-που»), το οποίο είναι απαραίτητο για τη νόμιμη χρήση της σκαλωσιάς στην ελληνι-κή επικράτεια. Η βεβαίωση εξέτασης τύ-που πέρα από τυπική έχει και ουσιαστική σημασία, αφού αποδεικνύει ότι η υπόψη σκαλωσιά είναι κατασκευασμένη σύμφω-να με όλα τα ισχύοντα Ελληνικά και Ευρω-παϊκά πρότυπα (ΕΛΟΤ, ΕΝ, DIN κ.α.) και άρα έχει από τον σχεδιασμό της ενσωμα-τώσει όλες τις παραμέτρους ασφαλείας. Ο επιβλέπων μηχανικός του έργου πρέ-πει να ελέγχει ότι:

Η προς χρήση σκαλωσιά του εργολά-βου είναι εφοδιασμένη με την σχετική βεβαίωση εξέτασης τύπου.

Η συναρμολόγηση γίνεται με βάση τις οδηγίες συναρμολόγησης του κατασκευα-στή, ώστε η τοποθέτηση να είναι τυποποιη-μένη και να αποφεύγονται όσο το δυνατόν αυτοσχεδιασμοί σε βάρος της ασφάλειας.

Σε αντίθετη περίπτωση συντρέχει λόγος απόρριψης της σκαλωσιάς και του αντί-στοιχου εργολάβου. Πάντως η ύπαρξη, έστω, της βεβαίωσης εξέτασης τύπου δεν αποτελεί πανάκεια, διότι:

Η βεβαίωση (το πιστοποιητικό) δεν εξα-σφαλίζει τη διασφάλιση της ποιότητας του προϊόντος σε βάθος χρόνου, αφού έχει εκ-δοθεί με βάση ορισμένο δείγμα συγκεκρι-μένης παρτίδας, ενώ λόγω των γνωστών γραφειοκρατικών διαδικασιών οι επανέ-λεγχοι είναι στην πράξη ανύπαρκτοι.

Ακόμα και ένα πιστοποιημένο ικρίωμα μπορεί στην πράξη να αποδειχθεί ανα-σφαλές, όταν η ανέγερση γίνει με λάθη και / ή από μη ειδικευμένα συνεργεία. Σημειώνεται ακόμα ότι οι οδηγίες συναρ-μολόγησης έχουν πάντα περιορισμούς ισχύος (κυρίως το max ύψος της σκα-λωσιάς, π.χ. 30m), οπότε σε περίπτωση υπέρβασης αυτών των συνθηκών πρέ-πει να γίνεται με μέριμνα του μηχανικού στατική επαλήθευση της σκαλωσιάς για τα πραγματικά της μεγέθη. (Εικόνα 2)

Εμπειρία εργολάβου και συνεργείων τοποθέτησης

Πρόκειται για το σημαντικότερο σημείο ελέγχου. Η συμβουλή μας στον μηχανικό του έργου είναι: συνεχής ενημέρωση και επαγρύπνηση, ειδικά στις συνθήκες κορε-σμένης αγοράς και μάχης των τιμών. (Εικ. 3)

Εικ. 2. Τα ειδικευμένα συνεργεία είναι βασικό σιοιχείο της ασφάλειας.

Εικ. 3. Σχεδιασμός βάσης σκαλωσιάς με πλαίσια πλάτους 1,70m.

2

3

Phot

o by

Jona

s K


Ο μηχανικός πρέπει εν γένει να απαντήσει στα εξής ερωτήματα, ζητώνιας, αν χρεια-στεί, πληροφορίες από την αγορά, αλλά πάνια προσπαθώντας να έχει ίδια άποψη:

Είναι ο εργολάβος ικριωμάτων (εκτός από φθηνός!) έμπειρος, γνωστός στην αγορά και αξιόπιστος;

Είναι τα συνεργεία που απασχολούνται στη συναρμολόγηση ειδικευμένα;Οσο πιο σίγουρη είναι η θετική απάντη-ση στις παραπάνω ερωτήσεις τόσο μεγα-λύτερες είναι οι πιθανότητες η σκαλωσιά του έργου να είναι «καλή», δηλ. ασφαλής.

Ορθή έδραση του ικριώματος(Εικ. 4).

Γ 2 Μορφολογία σκαλωσιάς

Πρέπει να εξασφαλίζεται η ομαλή μεταφο-ρά των φορτίων στην υπόβαση της σκαλω-σιάς. Στην πράξη αυτό σημαίνει (Εικ. 5):

Εδραση σε σταθερή βάση.

Χρήση, για την έδραση, επίπεδων πλα-κών βάσης (για παράδειγμα τύπου πα-τόβιδας) και αποφυγή έδρασης με γρύλ-λους κεφαλής (τύπου Ψ), ακόμα και αν παρεμβάλλεται ξύλινο λατάκι.

Αποφυγή έδρασης με γυμνό σωλήνα ή παρεμβολή άλλων εξαρτημάτων. (Εικ. 6)

Και βεβαίως, προσεκτικός έλεγχος κα-τακορυφότητας από τη φάση της ανέγερ-σης, αφού εκ των υστέρων οποιαδήποτε διόρθωση είναι εξαιρετικά δύσκολη.

Δέσιμο με το κτίριο (αγκύρωση)

Ακόμα και η πιο σωστά σχεδιασμένη και συναρμολογημένη σκαλωσιά μπορεί να εί-ναι εξαιρετικά επικίνδυνη αν δεν είναι καλά «δεμένη» (= αγκυρωμένη) με το κτίριο ή με αντίστοιχη σταθερή κατασκευή. Εχουν πα-ρατηρηθεί πολλές φορές φαινόμενα αστά-θειας, παραμόρφωσης ή και αστοχίας του ικριώματος από τη δράση δυνατού ανέμου, ο οποίος «αποκολλά» ολόκληρα ολόσωμα τμήματα της σκαλωσιάς από το κτίριο.

Το δέσιμο της σκαλωσιάς δεν θα πρέπει να αφήνεται στην εμπειρία και τη διαί-σθηση του τεχνίτη ή του εργοδηγού αλλά θα πρέπει να αναγράφεται και να επεξη-γείται σαφώς στις οδηγίες συναρμολόγη-σης του προϊόντος.

Εκεί δείχνονται οι τρόποι αγκύρωσης και κυρίως οι συνιστώμενες θέσεις των δε-σιμάτων (κάναβος αγκύρωσης) για διά-φορες μορφές της σκαλωσιάς και κυρί-

ως σε συνάρτηση με το ύψος υπεράνω του εδάφους.

Μόρφωση βάσης ικριώματοςως δίοδου πεζών

Σε περιοχές μέσα στην πόλη είναι καλή η διαμόρφωση του πρώτου επίπεδου της σκαλωσιάς με μεγαλύτερο πλάτος και καλή προστασία υπεράνω, ώστε να είναι απρόσκοπτη η δίοδος.

Η διαπλάτυνση αυτή (ιδανικά με πλάτος 1,50 - 1,70 m) μπορεί να γίνεται με την το-ποθέτηση στη βάση του ικριώματος πλαι-σίων κατάλληλου πλάτους, επί των οποί-ων «φυτεύεται» η καθ’ ύψος συνέχεια του ικριώματος. Να προτιμώνται «έτοιμες» λύσεις, με προκατασκευασμένα τεμάχια.

Γ 3 Φορτία

Ελεγχος της κατάσιασηςτων δαπέδων εργασίας

Η αντοχή ενός ικριώματος προσόψεως εξαρτάται κυρίως από τη φέρουσα ικανό-τητα των δαπέδων εργασίας. Τα ικριώμα-τα προσόψεως κατανέμονται σε κατηγο-ρίες (classes) σχετιζόμενες με την αντοχή των δαπέδων σε κινητό φορτίο (συνήθεις τιμές : 1,5 - 5,0 kN/m2).

Τα ξύλινα δάπεδα πρέπει να είναι σε καλή κατάσταση και καλά τοποθετημέ-να. Να μην αφήνονται κενά μεταξύ τους, η ξυλεία να μην έχει εγκάρσιες ρωγμές, να αποκλείονται τα εμφανώς παλιά μα-δέρια και αυτά με μεγάλα βέλη κάμψης.4

5 6 7


Να προτιμώνται τα μεταλλικά δάπεδα ή αυτά με μεταλλικό σκελετό. Στα δε δάπε-δα με μεταλλικό σκελετό και επένδυση μπετοφόρμ ή αντίστοιχου πάχους ξυλεία (21 mm) να εξασφαλίζεται ότι η πύκνω-ση του μεταλλικού σκελετού εξασφαλίζει επαρκή φέρουσα ικανότητα.

Αποφυγή / Αντιμετώπιση υπερφόρτισης των δαπέδων

Είναι απαραίτητη η εκ των προτέρων εκτίμηση των φορτίων στα δάπεδα ερ-γασίας και στο ικρίωμα γενικότερα και η εξασφάλιση ότι η σκαλωσιά που θα ανε-γερθεί θα μπορεί να φέρει τα φορτία αυτά με απόλυτη ασφάλεια, είτε πρόκει-ται για κινητά φορτία εργαζομένων είτε για πρόσθετα φορτία από εργαλεία, ενα-πόθεση υλικών, μηχανημάτων κ.λ.π.

Αν βεβαίως η τοπική καταπόνηση (ακό-μα και απροσδόκητη) δεν μπορεί να απο-φευχθεί ή είναι αναμενόμενη, είναι ανα-γκαίο, μειά από σύσιαση και έγκριση ίου επιβλέποντος, ο εργολάβος να προβεί σε τοπική ενίσχυση είχε των δαπέδων π.χ. με τοποθέτηση ενδιάμεσων εγκάρσιων σω-λήνων είιε και όλης της σκαλωσιάς π.χ. με πύκνωση του σκελετού μέσω προσθήκης ορθοστατών στα σημεία που θα καταπο-νηθούν περισσότερο. (Εικ. 7 και Εικ. 8)

8

Εικ. 4. Ορθό (αριστερά) και λάθος (δεξιά) στοιχείο έδρασης ικριώματος.

Εικ. 5. Δάπεδα με μεταλλικό σκελετό: η πιο αξιόπιστη λύση για ψηλά ικριώματα.

Εικ. 6. Ο κάναβος δεσιμάτων πρέπει να φαίνεται στις οδηγίες συναρμολόγησης.

Εικ. 7. Τα πλευρικά παραπέτα (θωράκια) προσφέρουν πρόσθετη ασφάλεια.

Εικ. 8. Η υπερφόρτωση των δαπέδων πρέπει να αντιμετωπίζεται έγκαιρα.

Phot

o by

Kira

n Pa

rmar


Πλευρική προστασία στα δάπεδα εργασίας

Ειδικά σε περίπτωση ικριωμάτων σε πε-ριοχές με έντονη κίνηση ή μέσα στην πόλη συνιστάται η τοποθέτηση θωρακί-ων, δηλ. χαμηλών πλευρικών παραπέτων (ύψους ~ 10 cm) σε όλο το μήκος των δα-πέδων εργασίας.

Η διάταξη αυτή περιλαμβάνεται στη νο-μοθεσία ασφαλείας και τα σχετικά πρό-τυπα αλλά πολύ σπάνια τηρείται.

Στα σύγχρονα συστήματα σκαλωσιάς θω-ράκια αυτού του τύπου υπάρχουν ως προκατασκευασμένα εξαρτήματα.

Πάντως ελλείψει τέτοιων τεμαχίων ο μη-χανικός μπορεί να ζητήσει την τοποθέτηση (με καλή στερέωση) κατακόρυφων σανί-δων 12 cm σε όλο το μήκος των δαπέδων.(Εικ. 9 και Εικ. 10)

Γ 4 Στοιχεία ασφαλείας

Πλήρης και ορθή τοποθέτησητων κουπασιών ασφαλείας

Οι κανονισμοί επιβάλλουν την ύπαρξη δι-πλής, σωληνωτής κουπαστής ασφαλείας σε όλο το μήκος του ικριώματος και σε όλα τα δάπεδα εργασίας καθ’ ύψος, με την εξαίρεση του πρώτου δαπέδου (δηλ. σε ύψος < 2,00 m). Οι κουπαστές πρέπει να έχουν ύψος 50 cm και 100 cm αντί-στοιχα από το επίπεδο εργασίας.

Η σημασία αυτού του σημείου είναι προ-φανής, αν ληφθεί υπόψη ότι πτώση ακό-μα και από ύψος 2,00 m μπορεί να απο-βεί θανατηφόρα.

Προστατευτικό δίκτυ

Η τοποθέτηση προστατευτικής λινάτσας είναι απαραίτητη για την προστασία των διερχομένων αλλά και την αύξηση της αί-σθησης ασφαλείας των εργαζομένων. Ση-μαντικό είναι η λινάτσα που τοποθετείται να είναι διάτρητη, ώστε να αποφευχθούν προβλήματα από δράση έντονης ανεμο-πίεσης (κίνδυνος «αναρπαγής» σκαλω-σιάς ή και αστοχίας).

Δ Στοιχεία για περαιτέρωπληροφόρηση

Για πληρέστερη ενημέρωση για τις σκα-λωσιές προσόψεως και τις απαιτήσεις ασφαλείας, ο μηχανικός μπορεί να ανα-τρέξει στα υπάρχοντα πρότυπα (π.χ. ΕΛΟΤ ΕΝ 39, ΕΛΟΤ HD 1000), καθώς και τη νομοθεσία και τις διάφορες εγκυκλί-ους ασφαλείας στα έργα, αρμοδιότητας του Υπουργείου Εργασίας.

Τέλος σημαντικά στοιχεία μπορούν να βρεθούν στα τεχνικά φυλλάδια ή τους δι-κτυακούς τόπους των αναγνωρισμένων ελληνικών και ευρωπαϊκών επιχειρήσεων - κατασκευαστών του κλάδου.

Εικ. 9. Η σωστή τοποθέτηση κουπαστών ασφαλείας είναι βασική προϋπόθεση αποφυγής πτώσεων.

Εικ. 10. Η σωστά τοποθετημένη διάτρητη λινάτσα είναι στοιχείο νοικοκυρεμένου εργοταξίου.

9

10

ΠΗΓΕΣ ΜΗ ΑΡΙΘΜΗΜΕΝΩΝ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΩΝ:

www.flickr.com



Είναι, νομίζω, γενική διαπίστωση ότι η σημερινή κατάσταση της γλώσσας μας δεν είναι καλή και ότι, δυστυχώς, πηγαί-νει από το κακό στο χειρότερο. Η κατά-πτωση αρχίζει από τα σχολεία και επιδει-νώνεται συνεχώς από το ραδιόφωνο, την τηλεόραση και τις εφημερίδες, αλλά και από το περιβάλλον μας, τους γονείς, τους φίλους και την παρέα. Η γενιά μας και τα παιδιά μας μαθαίνουν ως (δήθεν) Ελληνι-κά αυτά που τους σερβίρουν αγράμματοι δημοσιογράφοι και αναλυτές, που συγ-χέουν τον λαϊκισμό και τον σολοικισμό με τη δημοκρατία.

γΕλληνική γλώσσαΜάθημα 3ο


Ένα μεγάλο κομμάτι των γλωσσικών λα-θών οφείλεται στην άγνοια της τρίτης κλίσεως και της δοτικής -- για τη δοτική έχουν δοθεί ήδη παραδείγματα. Η δη-μοτική έχει την δυνατότητα να αποφεύ-γει τη δοτική και τις υπερβολές της κα-θαρεύουσας, αλλά έχει την υποχρέωση να παραμείνει (ή μήπως να γίνει;) Ελλη-νική γλώσσα, κομψή, άνετη, ακριβής και ευνόητη, πραγματική «εγγονούλα» της καλλονής που θαυμάζει όλος ο κόσμος. Δεν έχει λόγο να φοβάται τη δοτική και έχει υποχρέωση να ξέρει σωστά τις άλ-λες πτώσεις.

Θα ξεκινήσω την αναζήτηση από την πρώτη τάξη του Δημοτικού. Δασκάλα της τάξεως είναι η «δεσποινίς Μαρία», μια κούκλα. Τα παιδιά, όταν καίγονται να δείξουν τις γνώσεις τους, για να απα-ντήσουν στις ερωτήσεις της, πετάγονται με το χέρι σηκωμένο ξεφωνίζοντας «δε-σποινίς, δεσποινίς, δεσποινίς». (Αλήθεια, πώς γράφεται -- και πώς λέγεται -- το «δε-σποινίς» στη δημοτική;). Η μαμά στο σπί-τι τους λέει ότι πρέπει να σέβονται «τη δεσποινίς Μαρία» και να ακούνε τις συμ-βουλές «της δεσποινίς Μαρίας». Έτσι το «δεσποινίς Μαρία» έχει γίνει σχεδόν μία λέξη, πρωτόκλιτη, η «δεσποινισΜαρία», που παραμένει ίδια σε όλες τις πτώσεις, όλες τις εποχές και όλες τις ηλικίες. Η δι-όρθωση έπρεπε να έχει γίνει από την εποχή της «δεσποινίδο(α)ς Μαρίας», για να θυμούνται πάντα τα παιδιά «τη δε-σποινίδα Μαρία» με ευγνωμοσύνη. Έτσι λέει η κυρά-Γραμματική, η γιαγιά.

Τα ίδια τραβάει ο παπάς του χωριού ή της ενορίας. τον χαιρετούν όλοι «καλη-μέρα πάτερ Θωμά» ή του ζητούν «πάτερ Θωμά θέλω αγιασμό», και ο πάτερ Θω-μάς είναι πρόθυμος. Πάτερ Θωμάς σε όλες τις πτώσεις, ο πάτερ, του πάτερ, τον πάτερ, ω πάτερ. Πού ή από ποιον να μά-θεις το σωστό, που είναι και δύσκολο: ο πατήρ Θωμάς, του πατρός, τον πατέρα, καλή νύχτα πάτερ Θωμά. Είναι πιο απλό να χτυπάς την κυρά-Γραμματική «στο δόξα πατρί».

Η κατάσταση γίνεται ακόμα χειρότερη με τις λέξεις, κυρίως της τρίτης κλίσεως, που δεν έχουν «μεταφρασθεί» επισήμως στη δημοτική. Πώς μεταφράζεται η «γραμ-ματεύς - της γραμματέως»; η «γραμμα-τέα - της γραμματέας» ή μήπως «η γραμ-ματέας - της γραμματέα»; ή ίσως (όπως προτείνει ένας σοφός καθηγητής) «η γραμμάτισα - της γραμμάτισας»; Και τι γίνεται στον πληθυντικό με «τις γραμμα-τείς»; θα γίνουν «γραμματέες» (ο Θεός να φυλάει) ή «γραμμάτισες» (μας ακού-γεται παράξενα); Ίδια προβλήματα με την εισαγγελέα, την συγγραφέα κ.α.

Παρόμοιες δυσχέρειες εμφανίζονται και στα τριτόκλιτα αρσενικού γένους. Ανα-φέρονται οι εφημερίδες στο «βαθύ ΠΑ-ΣΟΚ». Η γενική είναι, άραγε, «του βα-θιού» και αντιστοίχως «του βαριού», «του τραχιού», «του μακριού» κ.ο.κ.; Έτσι φτάσαμε στην εκτρωματική Γραμμα-τική του «βαρέου τύπου». Και σε διατυ-πώσεις με «ελαφριάν την καρδίαν».

Συναφής είναι η δυσκολία στη γενική των υποκοριστικών, που λύνεται (ορθώς) με περιφραστικό τρόπο: «το παιδάκι - του μικρού παιδιού».

Μερικά από τα σφάλματα που συνοδεύ-ουν τη χρήση της μετοχής έχουν επιση-μανθεί και σε προηγούμενο σημείωμα, με βασικό παράδειγμα το άκομψο «ο δηλώνοντας και βεβαιώνοντας και υπο-γράφοντας επιβλέποντας».

Πολύ χαρακτηριστικό, βέβαια, είναι και το σφάλμα που γίνεται στη χρήση του (αγνοουμένου) θηλυκού των μετοχών και των αντωνυμιών, το οποίο οδηγεί στο «πάντων των συνθηκών» (αντί πα-σών), ή στο «πληγέντων περιοχών» (αντί πληγεισών), ή στο «υπαρχόντων δο-μών» (αντί υπαρχουσών), ή στο «συμ-φερόντων τιμών» (αντί συμφερουσών) ή το «ισχυόντων Προδιαγραφών» (αντί ισχυουσών). Παρεμφερές είναι και το λάθος «των παχέων αγελάδων» (αντί παχειών). Πομπώδεις εκφράσεις, ιδα-νικές για να εκτίθενται οι πολιτικοί ως αγράμματοι.

Κάποιου άλλου είδους «τέρατα» γεννά ο συνδυασμός της άγνοιας της μετοχής, της μορφής του επιρρήματος και του μέλλοντος χρόνου: «τα μελλοντικά επι-τευχθέντα μεγέθη» κατά μετάφραση και αντί για «τα μελλοντικώς επιτευχθησό-μενα μεγέθη», που στη σωστή δημοτική θα έπρεπε να είναι «τα μεγέθη που θα επιτευχθούν στο μέλλον».



«αμέσως - άμεσα», «επιπροσθέτως - επιπρόσθετα», «απλώς - απλά», «τε-λείως - τέλεια» κ.ο.κ. Ακόμα δεν έχου-με φτάσει στο «προσεχώς - προσεχά» ή «ακριβώς - ακριβά» ή «συνεχώς - συνε-χά», αλλά ας μην αδημονούμε. Και όταν μεν αυτή η επιλογή της δημοτικής δεν επηρεάζει το νόημα της φράσεως, η δι-ατύπωση είναι απλώς άκομψη. Όταν όμως το επηρεάζει τότε είναι εσφαλ-μένη. Πώς σας φαίνεται η διατύπωση «αυτή η χώρα είναι τέλεια ανοργάνω-τη»; Σύγκρινε (όχι συνέκρινε) με το σω-στό «τελείως ανοργάνωτη».

Η επιλογή παρασύρει και σε κακή «με-τάφραση» από την καθαρεύουσα. Η σω-στή φράση «ανεξαρτήτως (του) αριθμού (των) εργαζομένων» γίνεται στην κακή δημοτική «ανεξάρτητα του αριθμού των εργαζομένων», αντί για «ανεξάρτη-τα από τον αριθμό των εργαζομένων». Ας κάνουμε πως δεν έχουμε ακούσει το «ανεξαρτήτου αριθμού εργαζόμενων».

Το πιο συνηθισμένο λάθος γίνεται με την αντικατάσταση του χρονικού επιρ-ρήματος «αμέσως» με το «άμεσα». Νομίζω ότι σαφή εικόνα της διαφοράς δίνει η επόμενη φράση: «Για να έχεις άμεσα αποτελέσματα πρέπει να ενερ-γήσεις αμέσως».

Ίσως αξίζει να προσέξουμε ότι αυτή η «μετάλλαξη» του βασικού επιρρήματος δεν ενοχλεί πάντα, δεν είναι πάντα το ίδιο άκομψη. Στη φράση «το θέμα δεν με αφορά άμεσα» το επίρρημα άμεσα είναι τροπικό (με άμεσο τρόπο) και δεν ενοχλεί. Υπάρχουν πολλές τέτοιες πε-ριπτώσεις, κυρίως όταν το επίρρημα είναι τροπικό. Υπάρχουν, επίσης, πε-ριπτώσεις στις οποίες μπορούν να χρη-σιμοποιηθούν ανέτως και οι δύο τύ-ποι, στην ίδια φράση: «Αυτό το βιβλίο διαβάζεται ευχάριστα, ευχαρίστως να στο δανείσω» -- «ενδιαφέρομαι ιδιαί-τερα γι’ αυτό το κορίτσι, αλλά θα της το πω ιδιαιτέρως» -- «περνούσα έκτακτα σ’ αυτήν την παρέα, μέχρι που έφυγα εκτάκτως για το εξωτερικό» -- «ο δά-σκαλος μιλούσε απλά, εμένα απλώς δεν με ενδιέφερε το θέμα».

Από τα παραδείγματα αυτά ας πάρου-με ένα δίδαγμα. Ας το παραδεχτού-με και ας το πιστέψουμε, ότι η γλώσ-σα είναι ενιαία, δεν υπάρχει λόγος να την χωρίσουμε με (πολιτικό συνήθως) φανατισμό σε δημοτική και καθαρεύ-ουσα, ας φροντίσουμε μόνο να την χει-ριζόμαστε σωστά, χωρίς υπερβολές και χωρίς προκαταλήψεις.

Στη δημοτική έχουν ξεμείνει και χρη-σιμοποιούνται συχνά κάποια ρήματα, συνήθως μέσης ή παθητικής φωνής, στον Αόριστο χρόνο, όπως «συνέβη», «αντελήφθην», «εξελέγη», «προέ-βη», «μετέβη», «επενέβη», «παρέ-στη», «υπέστη» κ.α. Είναι λάθος (που συνηθίζεται όμως) η αντικατάσταση του «-η» της καταλήξεως με «-ει», δεν ισχύει γι’ αυτά η γενική υπόδειξη που αφορά την Υποτακτική της ενεργητικής φωνής, δεν επιτρέπεται να γράψουμε «συνέβει» - «αντελήφθειν» - «εξελέ-γει» - «προέβει» - «μετέβει» - επενέ-βει» - «παρέστει» - «υπέστει», δείχνει βαρειά αγραμματοσύνη.

Ένα άλλο λάθος που γίνεται πολύ (εξαι-ρετικά) συχνά είναι αυτό που θα μπο-ρούσαμε να ονομάσουμε «παραβίαση της αλληλουχίας ή της συνέπειας των πτώσεων». Διαβάζουμε στις εφημερί-δες «... της σωστής χρησιμοποίησης των απορριμμάτων ως καύσιμη ύλη...» αντί για το σωστό «...ως καύσιμης ύλης» -- ο προσδιορισμός «καύσιμη ύλη» πρέπει να βρίσκεται στην (ίδια, τη γενική) πτώση «των απορριμμά-των». Επίσης «τραυματίσθηκαν δεκά-δες άνθρωποι από το σπάσιμο τζαμιών ως αποτέλεσμα του ωστικού κύματος» αντί «... ως αποτελέσματος του ωστι-κού κύματος». Σε κάποιο παλιό τεύχος από τα ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ του ΤΕΕ ήταν γραμμένο: «Κίνδυνοι από τη χρήση της πτητικής τέφρας σαν υποκατάστατο του τσιμέντου», αντί για «...χρήση της πτητικής τέφρας ως υποκατάστατου του τσιμέντου» -- ήτοι με διπλό λάθος τόσο από τη χρήση του «σαν» αντί του «ως», όσο και από την παραβίαση της αλληλουχίας των πτώσεων.

Κακοποίηση στη χρήση υφίσταται και το ρήμα «αίρω» (που σημαίνει σηκώ-νω, υψώνω) του οποίου χρησιμοποι-είται συχνά ο τύπος του μέλλοντος στον ενεστώτα. Θαυμάστε την αλιευ-μένη πρόταση «...η εφημερίδα εξάρει το έργο του πρωθυπουργού, που εί-ναι επικεφαλή της προσπάθειας ...για τη μείωση ...και της κατά κεφαλής δα-πάνης». Θέλει να πει ότι «...εξαίρει το έργο του πρωθυπουργού, που είναι επί κεφαλής της προσπάθειας ...για τη μείωση ...και της κατά κεφαλήν δα-πάνης», αλλά η κεφαλή του συντάκτη ήταν άδεια από Ελληνική Γραμματική.

«Η Εκκλησία της Ελλάδος συνδράμει συνεχώς τους φτωχούς, χωρίς να το διαφημίζει». Κακή γραμματική δια-τύπωση, δεν υπάρχει ρήμα «δράμω»

Αδυναμία κατανοήσεως της εννοίας της μετοχής δείχνει και η φράση που ακούγεται και γράφεται συχνά «θα εκ-δοθεί νέο ανακοινωθέν». Ανακοινω-θέν είναι αυτό που έχει ήδη ανακοι-νωθεί (στο παρελθόν), δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για το μέλλον. Η σω-στή έκφραση θα ήταν «θα γίνει νέα ανακοίνωση».

Για τη συλλαβική αύξηση του Αορίστου που οδηγεί στο «τέρας» επανεξελέγε-ται έχει ήδη γίνει μνεία. Η ίδια συλλαβι-κή αύξηση παρασύρει σε λάθη και στην Προστακτική (που δεν παίρνει συλλαβι-κή αύξηση), όταν δηλαδή θέλουμε να δώσουμε εντολή ή υπόδειξη ή αξίωση ή συμβουλή, και παρασυρόμαστε από τον τύπο του Αορίστου χρόνου. Οι σωστές εκφράσεις είναι: «υπόγραψε την Δή-λωση - όχι υπέγραψε», «περίγραψε το επεισόδιο - όχι περιέγραψε», «έκφρασε τη γνώμη σου - όχι εξέφρασε», «σύντα-ξε την αναφορά - όχι συνέταξε», «επα-νάλαβε την πρόταση - όχι επανέλαβε» κ.ο.κ. Το λάθος το έκανε ονομαστό ο Κα-βάφης με το ποίημα «Επέστρεφε και παίρνε με αγαπημένη αίσθησις...» -- αλλά δεν το νομιμοποίησε. Το έχει «δι-απράξει» και το Υπ. Παιδείας (στερού-μενο παιδείας): «επέστρεψε το έντυπο αφού το συμπληρώσεις».

Το ίδιο σφάλμα μπορεί να γίνει και με τη χρήση, στην Προστακτική, του ρή-ματος με τη χρονική (όχι μόνο τη συλ-λαβική) αύξηση στον Αόριστο, αν και σπανιώτερα, αφού η χρονική αύξηση στη δημοτική, γενικώς, αποφεύγεται ή αγνοείται, π.χ. στην εντολή «εξήτασε το θέμα και ενήργησε...» αντί «εξέτα-σε και ενέργησε».

Αλλά η Προστακτική πάσχει και με άλ-λον τρόπο. Ακούμε και διαβάζουμε συ-νεχώς «δείτε σε τι κατάσταση φτάσαμε και πείτε μας τι σκοπεύετε να κάνετε». Λάθος, το «δείτε» και το «πείτε» εί-ναι τύποι της Υποτακτικής: «να δείτε» και «να πείτε». Στην Προστακτική είναι «δέστε» και «πέστε». Η συχνότητα του λάθους ξεπερνάει το 95%, το αποφεύ-γουν μόνο αυτοί που μιλούν σωστά Ελ-ληνικά «εξ απαλών ονύχων».

Αδικαιολόγητη, άκομψη ή κακή ή και εσφαλμένη (κατά τη γνώμη μου) επι-λογή είναι, η αντικατάσταση (μόνο στη μορφή) του επιρρήματος, στη δημοτι-κή, με τον πληθυντικό ουδετέρου γέ-νους του σχετικού επιθέτου: «επο-μένως - επόμενα», «προηγουμένως - προηγούμενα», «σχετικώς - σχετικά»,

(και «συνδράμω») στον ενεστώτα. Το ρήμα και οι χρόνοι του στην αρ-χαία γραμματική είναι τρέχω - έτρε-χον - δραμούμαι - έδραμον - δεδρά-μηκα - εδεδραμήκην. Επομένως, «η Eκκλησία συντρέχει (σήμερα, στον ενεστώτα) τους φτωχούς για να ξεπε-ράσουν τα προβλήματά τους και, αν χρειαστεί, θα τους συνδράμει (στον μέλλοντα) και στο μέλλον».

«Οι Έλληνες, για να ξεπεράσουν την κρίση, υπερβάλλουν εαυτόν...». Λά-θος, «υπερβάλλουν εαυτούς», στον πληθυντικό, αφού «οι Έλληνες» εί-ναι στον πληθυντικό. Στην πρώτη σε-λίδα εφημερίδας εμφανίστηκε, προ-σφάτως, η συγκλονιστική είδηση: «Βουλευτίνα εκτός εαυτού». Συγκλο-νιστική για τη γραμματική της ανε-πάρκεια, εκτός αν κρύβει κάποιο υπονοούμενο.

«Επισταμένες έρευνες και επισταμέ-νος έλεγχος απέδειξαν...». Σφάλμα, στο οποίον παρασύρει ο τονισμός του θηλυκού «επισταμένη» ή του επιρ-ρήματος «επισταμένως», που υπα-κούουν στον παληό κανόνα «όταν η λήγουσα είναι μακρά η προπαραλή-γουσα δεν τονίζεται». Το σωστό είναι «επιστάμενες έρευνες και επιστάμε-νος έλεγχος». Θυμίζω τον τελευταίο στίχο από την επιτύμβια επιγραφή στον τάφο του Αισχύλου «...και βα-θυχαιτήεις Μήδος επιστάμενος». Το λάθος είναι συνηθισμένο στα επίθε-τα ή στις μετοχές ουδετέρου γένους, στα οποία η λήγουσα συλλαβή δεν εί-ναι μακρά π.χ. σωστό είναι «το έλασ-σον - όχι το ελάσσον», «το σύνηθες - όχι το συνήθες», «το αύταρκες -όχι το αυτάρκες», «το κακόηθες - όχι το κα-κοήθες» κ.ο.κ..

Η επιθυμία επίδειξης ανύπαρκτων γραμματικών γνώσεων συμβαδίζει συχνά με τη λατρεία της γενικής πτώ-σεως: «Διευκολύνει τους επισκέπτες να περιηγηθούν του Μουσείου» -- λάθος «...να περιηγηθούν το Μου-σείο» ή ίσως «...να κάνουν την περιή-γηση του Μουσείου».

Πομπώδεις εκφράσεις προβολής της (ανυπάρκτου) μορφώσεως: «τυγχά-νω να είμαι», «επί λόγον τιμής», «επί τούτου» ή «εξεπιτούτου» κ.λπ.

Τα λάθη αγνοίας της Γραμματικής και της Γλώσσας είναι ατέλειωτα σε αριθ-μό και ποκιλία, θα μπορούσαμε να τα καταγράφουμε επ’ αόριστον.

Κατοχυρώνω, σημαίνει εξασφαλίζω, προστατεύω (περιουσία, δικαιώματα, θέσεις κ.λπ.).

Κατακυρώνω, σημαίνει επικυρώνω επισήμως την απόκτηση (έργου τέχνης, δημοσίου έργου κ.λπ.). Η σύγχυση στα κανάλια και τις εφημερίδες είναι συχνή, ιδίως όταν πρόκειται για δημόσιο έργο, που «κατακυρώνεται» στον μειοδότη, δεν «κατοχυρώνεται».

Ο βρόγχος είναι αναπνευστικός αγωγός, διακλάδωση της τραχείας στους πνεύμονες.

Βρόχος είναι η θηλειά, της κρεμάλας ή της παγίδας ζώων, αλλά και το loop σε κάποιο πρόγραμμα Η/Υ. Το σύνηθες λάθος είναι να αποδίδεται η θηλειά ή το loop με τη λέξη «βρόγχος» -- που είναι πολυτελέστερο.


Ας τελειώσουμε με κάποιους στίχους που αφορούν την Ελληνική γλώσσα, μια γλώσσα που μιλιέται εδώ και περισσότερο από τρεις χιλιάδες

χρόνια, εξελισσόμενη φυσικά, αλλά παραμένοντας κατά βάσιν η ίδια.

Οφείλονται στον ποιητή Νικηφόρο Βρεττάκο.

Όταν κάποτε φύγω από τούτο το φωςθα ελιχθώ προς τα πάνω,

όπως ένα ρυάκι που μουρμουρίζει.Κι αν τυχόν κάπου

ανάμεσα στους Γαλάζιους δρόμους συναντήσω αγγέλους

Θα τους μιλήσω ελληνικά.Επειδή δεν ξέρουνε γλώσσες

«μιλάνε μεταξύ τους με μουσική».

Αυτή τη γλώσσα πρέπει να διαφυλάξουμε και να προστατεύσουμε, είναι ευθύνη όλων μας. Είναι η

γλώσσα που μιλούσαν οι Καρυάτιδες, αυτά τα λεβε-ντόκορμα κορίτσια που βρήκαμε και στην Αμφίπολη.


Ο αδελφός του ασώτου υιού

Την παραβολή του ασώτου υιού την ξέρουμε όλοι. Ένας πατέρας είχε δυο γιούς, εκ των οποίων ο ένας ήταν συνετός και ο άλλος ανυπάκουος και ατίθα-σος. Ο ανυπάκουος γιος κατα-σπατάλησε άσκοπα την περιου-σία που του έδωσε ο πατέρας, μέχρι που πείνασε. Τότε σκέ-φτηκε τη σιγουριά του σπιτιού και την αγάπη του πατέρα και γύρισε πίσω. Ο πατέρας τον υποδέχθηκε με ανοικτές αγκά-λες και έσφαξε «τον μόσχον τον σιτευτόν» για να γιορτάσει την επιστροφή του ασώτου υιού.

Η παραβολή και η παράδοση δεν μας λένε αν ο άσωτος υιός έφαγε μόνος του τον μόσχον τον σιτευτόν, καθώς είχε λι-μάξει από την πείνα. Μας λένε για την αγάπη του πατέρα προς τον άσωτο γιο και την προθυμία του να τον συγχωρή-σει, δεν μας λένε όμως την τύχη του συ-νετού, του καλού γιου, του αδελφού του ασώτου. Άραγε αυτός αμείφθηκε για την υπακοή και την πειθαρχία του στις πατρι-κές εντολές; με ποιον τρόπο; Και άραγε πώς αισθάνθηκε που ο ίδιος τάιζε, καθά-ριζε, βοσκούσε, πρόσεχε τον μόσχο τον σιτευτό (και του έπαιζε φλογέρα), για να τον φάει (ίσως μόνος του) αυτός που είχε σπαταλήσει ότι μπορούσε από την κοινή περιουσία; Και, ακόμα περισσότερο, πώς αισθάνθηκε, άραγε, αν ο ίδιος δεν είχε καμμία αμοιβή, καμμία επιβράβευση για την καλή του συμπεριφορά, την υπακοή του και την τήρηση των πατρικών εντο-λών; Δεν αισθάνθηκε αδικημένος; Πόσο δίκαιος ήταν απέναντί του ο πατέρας;

Έχουμε δει όλοι, στη ζωή, αρκετά συχνά, περιπτώσεις, οι οποίες μοιάζουν με την πιο πάνω ιστορία όπως την περιγράφει η παραβολή και, ίσως, έχουμε διαισθαν-θεί ή διαπιστώσει το, φανερό ή το κρυ-φό, παράπονο κάποιων μελών μιας οικο-γένειας, για τα χαριστικά πλεονεκτήματα που απήλαυσε ή απολαμβάνει ο κάθε

φορά δικός της «άσωτος υιός». Σήμε-ρα όμως, (και όχι μόνο σήμερα, έχει συμ-βεί κατ’ επανάληψιν), η μητέρα πατρίδα (ή το Ελληνικό κράτος) μας δίνει το δικαί-ωμα να διαπιστώσουμε τη δική της αδυ-ναμία προς τους «ασώτους υιούς», τους οποίους διευκολύνει ή και σπρώχνει προς την ασωτία, εις βάρος των νομοταγών και συνεπών προς τις υποχρεώσεις τους, τους οποίους δεν διστάζει να αδικήσει. Εννοώ τη διάκριση που γίνεται στη μεταχείρι-ση από το κράτος, υπέρ αυτών που χρω-στούν, με αδικία και εις βάρος αυτών που πληρώνουν. Μια διάκριση που κινδυνεύ-ει να αποδειχθεί (είναι ήδη) πολύ επικίν-δυνη για τα οικονομικά του κράτους.

Σήμερα οι μισοί Έλληνες χρωστούν στην Εφορία, στο ΙΚΑ, στην Τράπεζα, ό,που μπορούν, χωρίς να πληρώνουν, και το κράτος (η πολιτική ηγεσία) κάνει ότι μπο-ρεί για να τους διευκολύνει. Ορίζει δόσεις εξοφλήσεως 10 ή 25 ή 72 ή 100, ή χαρίζει πρόστιμα, ή δόσεις, ή τμήμα ή το σύνολο των δανείων, ώστε να διευκολυνθούν και να ανταποκριθούν οι υπόχρεοι ..... μόλις γίνει η ανάκαμψη που, ασφαλώς, είναι επί θύραις -- απόδειξη το πρωτογενές πλεόνα-σμα και η έξοδος στις «αγορές». Αναβάλ-λεται έτσι η εμφάνιση και το μέγεθος του συνολικού προβλήματος, και ικανοποιού-νται προσωρινά οι χρεώστες, τα χρέη όμως συσσωρεύονται -- για να οδηγήσουν τελι-κώς στη λύση των «διευκολύνσεων». Εν τω μεταξύ τις υποχρεώσεις του κράτους τις καλύπτουν οι πειθαρχικοί, οι νομοταγείς, αυτοί που πληρώνουν, οι ανόητοι. Μέχρι να κάνουν κι αυτοί το ίδιο, να χρωστούν, είτε γιατί δεν μπορούν πια να αναλάβουν μόνοι τους το συνολικό φορτίο, είτε γιατί αντιλαμβάνονται πόσο πολλοί είναι αυτοί που εκμεταλλεύονται το σύστημα. Και είναι πολλοί, για πολύν καιρό και πολύ μεγάλοι αυτοί που, εκ συστήμα-τος, δεν εξοφλούν τα δάνεια, δεν πληρώ-νουν τον ΦΠΑ, δεν πληρώνουν φόρους, δεν ανταποκρίνονται στα ασφαλιστικά ταμεία. Ας μη νομισθεί ότι όλοι αυτοί, οι ασυνεπείς για τους οποίους γίνεται λόγος, δεν πληρώνουν γιατί δεν έχουν. Υπάρχουν τέτοιοι, ασφαλώς και, για πολ-λούς, είναι υπεύθυνο το κράτος που δεν μπορούν να είναι συνεπείς. Αλλά υπάρ-



νες «ανταμοιβές»), και δεν μας εξηγούν με ποιο δικαίωμα και ποιαν αρχή Δικαίου λήστεψαν και διέλυσαν το ΤΣΜΕΔΕ, που ήταν υγιέστατο και χωρίς επιδότηση.

Παρόμοια είναι και η εξέλιξη με τον ΕΝ-ΦΙΑ, ένα νόμο που όλοι τον καταγγέλ-λουν ως παράλογο και οι νομικοί τον θε-ωρούν παράνομο, για περισσότερους του ενός λόγους. Ο νόμος, λοιπόν, λέει ότι οι αντικειμενικές αξίες των ακινήτων

χουν και ιδιοκτήτες πολυτελών αυτοκι-νήτων που, για χρόνια, δεν πλήρωναν τα τέλη κυκλοφορίας και σήμερα «διευκο-λύνονται» (οι καημένοι) με δόσεις. Είναι κοινό μυστικό ότι τα κανάλια της τηλεο-ράσεως και πολλές εφημερίδες και άλ-λες επιχειρήσεις χρωστούν εκατοντάδες εκατομμυρίων σε ΙΚΑ, ΦΠΑ, Εφορία κλπ., αλλά, παρά ταύτα, τους χορηγούνται νέα δάνεια, ίσως υπάρχει κάποια αλληλεξάρ-τηση. Μας προετοιμάζουν για νέες περι-

κοπές συντάξεων και για μειώσεις στην υγειονομική περίθαλψη, περιγράφοντας τα προβλήματα του ασφαλιστικού συ-στήματος, αλλά δεν «μαρτυράνε» πόσα δισεκατομμύρια χρωστάει το Ελληνικό Δημόσιο στο ΙΚΑ. Επιδιώκουν, τάχα, την εξυγίανση του ασφαλιστικού συστήμα-τος, αλλά με εξαίρεση των καναλιών και των εφημερίδων και κάποιων άλλων με-γάλων (που τρίβουν τα χέρια τους για τις εκλογές που έρχονται και τις ενδεχόμε-

Εικ. 1. Η επιστροφή του ασώτου. Ρέμπραντ, περίοδος 1668-9. Ελαιογραφία σε καμβά 262×205 cm. Ερμιτάζ, Αγία Πετρούπολη.

1


πρέπει να αναπροσαρμόζονται «το αρ-γότερο ανά διετία». Εμείς επιβάλαμε τον ΕΝΦΙΑ για τις αντικειμενικές αξίες της «χρυσής εποχής» του έτους 2007, παρά το ότι γνωρίζαμε ότι αυτές έχουν μειωθεί τουλάχιστον κατά ποσοστό 40%.

Αγνοήθηκε ότι όσο μεγαλύτερη είναι η φορολογική επιβάρυνση, τόσο πιο πολύ μειώνεται η εμπορική αξία και τόσο πιο γρήγορα καταρρέει η κτηματαγορά.

Το Συμβούλιο Επικρατείας βέβαια επε-σήμανε την αυθαιρεσία -- «η Διοίκηση έχει παραλείψει παρανόμως να προβεί στη επιβαλλομένη από το άρθρο 41.1 του Νόμου 1249 του 1982 έκδοση απο-φάσεως αναπροσαρμογής των αντικει-μενικών αξιών της χώρας» -- στοιχείο που καθιστά όλον τον νόμο «παράνο-μο». Η Απόφαση ορίζει ότι θα πρέπει να υπολογισθoύν οι νέες αντικειμενι-κές τιμές, σχετικές προς την πραγματική εμπορική αξία των ακινήτων, εντός εξα-μήνου, προθεσμία την οποία οι «αρμόδι-οι» (οι υπεύθυνοι δηλαδή για το λάθος) θεωρούν απολύτως ανεπαρκή. Έτσι αυ-τοί που σπεύδουν ή έσπευσαν (οι ανόη-τοι και εγώ) να ανταποκριθούν στις υπο-χρεώσεις τους εμπροθέσμως, θα πρέπει να περιμένουν καμμιά δεκαριά μήνες

να προσδιορισθούν ό νέες αντικειμενι-κές αξίες, και περίπου άλλο τόσο για τον επανυπολογισμό του φόρου και την επι-στροφή των αχρεωστήτως καταβληθέ-ντων -- και αυτό μόνον αν έχει προχω-ρήσει επαρκώς η ανάκαμψη και μας το επιτρέψουν οι «αγορές».

Αυτή η χώρα είναι φτιαγμένη για τους μπαταχτσήδες, αυτούς που θα πληρώσουν με ευνοϊκές ρυθμίσεις σε 100 δόσεις, όχι γι’ αυτούς που δεν αντέχουν να χρωστάνε. Αυτοί θα παραμεί-νουν ΕΜΦΙΑλωμένοι μέχρι να γίνουμε κράτος.

Και τι να πει κανείς για τη ληστεία των αφε-λών, που δάνεισαν το κράτος αγοράζοντας κρατικά ομόλογα, διαθέτοντας και χάνο-ντας τους κόπους και τις οικονομίες μιας ολόκληρης ζωής, και απολαμβάνουν σήμε-ρα, εκτός από την απώλεια, και την απόφα-ση της Δικαιοσύνης που θεωρεί νόμιμη και δικαιολογημένη τη ληστεία. Και επίσης την στήριξη των Τραπεζών με τα λεφτά τους.

Προκαλεί και άλλο ένα κακό αυτή η «εύ-νοια» προς την αυθαιρεσία, μεταδίδεται σαν νόσος και στις ιδιωτικές σχέσεις, δη-μιουργώντας εκμετάλλευση εργαζομέ-νων, ψευδείς μειώσεις τιμών και αθέμι-τους ανταγωνισμούς. Έχει επικρατήσει η νοοτροπία «αφού δεν πληρώνει κανένας, γιατί να πληρώνω εγώ».

Είναι βέβαιο ότι η κατάσταση αυτή δεν επιτρέπεται να συνεχισθεί, τόσο για ηθι-κούς λόγους Δικαίου, όσο και για νομι-κούς λόγους ισονομίας, αλλά επίσης και για οικονομικούς λόγους συμφέροντος του κράτους. Το κράτος, που στέκεται πατέρας για τους άσωτους υιούς κάνο-ντας γι’ αυτούς τα στραβά μάτια, πρέπει να φανεί δίκαιο και να ανταμείψει τους νομοταγείς, αυτούς που το συντηρούν. Αφού θαυμάζει τόσο τις «αγορές» ας ακολουθήσει τις συνήθειες και την τακτι-κή τους, αυτός που πληρώνει τις υποχρε-ώσεις του αμέσως, να απολαμβάνει ση-μαντικές εκπτώσεις, τόσο μεγαλύτερες, όσο μεγαλύτερη είναι η ανάγκη. Μια πρόχειρη πρόταση θα ήταν να κάνει έκπτωση φόρων σημαντική, της τάξεως του 15 ως 20% σε όσους πληρώνουν τον φόρο σε μία δόση, αντί για τη σημερινή κωμω-δία του 1,5%.


Θα 'μουνα δέκα χρονών. Το καλοκαί-ρι, όταν τέλειωνα το σχολείο κατέ-βαινα στο ισόγειο δικηγορικό γρα-φείο του πατέρα μου, όπου και με έβαζαν να αντιγράφω δικόγραφα. Για τις τέσσερις σελίδες χωρίς περιθώ-ριο, πληρωνόμουν μια δραχμή.

Καθισμένος σ' ένα από τα γραφεία των βοηθών χάζευα πού και πού τους πελάτες, κάθε λογής, πού μπαινό-βγαιναν. Ένα πρωινό ήρθε ένας λεβε-ντόγερος με κάτασπρη φουστανέλλα. Οι φουστανελλάδες ακόμη τότε δεν ήταν σπάνιο φαινόμενο. Είδα τους βοηθούς δικηγόρους να σηκώνο-νται και να του κάνουν μιαν ιδιαίτερα θερμή υποδοχή.

Ο πρώτος βοηθός που φαίνεται να τον γνώριζε καλά, έπιασε κουβέντα μαζί του. Και μια στιγμή τον ρωτάει: «Και τώρα, μπάρμπα Μήτρο, πόσων χρόνων είσαι;» Και ο μπάρμπα Μή-τρος, με τ' όνομα Δημήτριος Μαλαμούλης που είχε εν τω μεταξύ στρογγυλοκαθίσει, του απαντάει μονολεκτικά... «Δύο». Δηλαδή εκατόν δύο. Από τα εκατό είχε αρχίσει νέα αρίθμηση.

Βγήκε εν τω μεταξύ ο πατέρας μου. Τον οδήγησε στο μέσα γραφείο τα εί-πανε με αυτόν και το γιο του, ένα λε-βέντη εβδομηνταπεντάρη, και όταν βγήκαν στο δωμάτιο που βρισκόμουν και εγώ, πρώτα με σύστησε και ύστε-ρα μου ανήγγειλε ότι θα πάμε την Κυριακή να επισκεφθούμε τον Μαλα-μούλη στο χειμαδιό του, κάπου στον Ωρωπό.

Από κουβέντα δεν έπαιρνε ο μπάρ-μπα Μήτρος. Λίγα λόγια, μετρημέ-να, βαριά. Τους βοηθούς τού πατέ-ρα μου κι εμένα είχα το αίσθημα ότι μας έβλεπε σαν μικρό κοπάδι αρνά-κια. Μικρό, διότι ό Μαλαμούλης είχε απάνω από 3000 αρνιά και κατσίκια, στα Άγραφα το καλοκαίρι και τον χει-μώνα στα ορεινά της Αττικής.Την Κυριακή, όταν φθάναμε στον τόπο όπου είχε στήσει τα τσαντήρια του, των παιδιών, των εγγονών και των δισεγγόνων του, ρίχτηκαν οι κα-θιερωμένες μπαταριές και μετά μα-ζευτήκαμε στο μεγάλο τσαντήρι του Γέρου. Είχα μαζί μου, νέο εικοσάχρο-νο, τον δάσκαλό μου Basset, αυτόν που έκανα πρόσωπο στους «Διαλό-γους σε μοναστήρι». Αυτός που δεν χόρταινε να θαυμάζει.

Σε λίγο σταύρωσε ο Γέρος το πρώτο ψωμί. Και οι γυναίκες, αμίλητες και φασαρεμένες μοίραζαν τα κοψίδια, αρνάκι, κατσικάκι, όλα τα αγαθά. Θυ-μάμαι ακόμη τις βεδούρες τα γιαούρ-τια. Ο γέρο Μαλαμούλης, στη μέση καθισμένος σταυροπόδι, μέσ' στις άσπρες βελέντζες, τα επόπτευε όλα και έδινε στις γυναίκες και στους πα-ραγιούς προσταγές.

Όταν λίγο μεγαλύτερος διάβασα «Οδύσσεια» τον γέρο Μαλαμούλη τον ταύτιζα μέσ' στη φαντασία μου με τον Νέστορα, όταν δέχονταν τον Τηλέμαχο.

Καθώς ήμουν καθισμένος πλάι στον πατέρα μου τον ρώτησα ψιθυριστά: «Qu'est-il ce vieux;». «C'est un grand seigneur» μου απαντάει o πατέρας μου και αυτός ψιθυριστά. Και γυρίζο-ντας αργότερα το λόγο στα ελληνικά: «Να καταλάβεις τι είναι αρχοντιά».

Κ. Τσάτσος: Το πρώτο μάθημά μου για την αρχοντιά

Ήταν το πρώτο μάθημά μου για το μέγα τούτο ηθικό αγαθό: την αρχο-ντιά. Αργότερα, μεγάλος σ' ένα πε-λοποννησιακό χωριό, γνώρισα έναν άλλο πιο νέο, σχεδόν μεσόκοπο, χω-ρικό. Στο πρόσωπό του ξανασυνάντη-σα αυτό που είχα γνωρίσει παιδί στο πρόσωπο του Μαλαμούλη: την αρ-χοντιά. Το σταύρωμα του καρβελιού από αυτόν ήταν μια ιεροπραξία.Η αρχοντιά δεν είναι συνώνυμο με την αριστοκρατικότητα, δεν σημαίνει κα-μιά ταξική διαφορά ή μια διαφορά πλούτου. Αλλά δεν είναι και ένα ηθι-κό απλώς γνώρισμα. Είναι μια σύνθε-ση υπερηφάνιας, ευπρέπειας, αυτο-πεποίθησης, μεγαλοψυχίας. Άρχοντες βρίσκεις εγκατεσπαρμένους σε όλα τα είδη ανθρώπων. Ο άρχοντας δεν γί-νεται ποτέ μάζα, σε όποια τάξη και αν ανήκει, μένει πάντα πρόσωπο. Δεν μπορώ - ίσως αδυναμία μου - με μια φράση να την ορίσω την αρχοντιά. Αλλά όταν συναντώ κάποιον που έχει αυτό το σύμπλεγμα των αρετών που την απαρτίζουν, τότε την αναγνωρίζω. Λέω μέσα μου: Αυτός είναι άρχοντας. Ανήκει σε αυτή την εκλεκτή κατηγορία ανθρώπων.

Έχομε άρχοντες κατά την νομικήν έννοια, που δεν έχουν αρχοντιά. Έχομε όμως χειρώνακτες που έχουν αρχοντιά.

Κωνσταντίνος Τσάτσος

ΚΟΛΛΕΣ - ΑΡΜΟΣΤΟΚΟΙ - ΕΙΔΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ

www.mapei.comΓια περισσότερες πληροφορίες: www.mapei.gr

Phot

o by

Gia

nni D

al M

agro

Τσιμεντοειδές θιξοτροπικό μη-συρρικνούμενο, ινοπλισμένο κονίαμα, ταχείας σκλήρυνσης για επιφανειακή επισκευή και εξομάλυνση

σκυροδέματος, που μπορεί να εφαρμοστεί σε πάχη από3 έως 40 mm, σε μία στρώση.

Planitop Smooth & Repair1 μόνο προϊόν για εξομάλυνση και επιφανειακή

επισκευή σκυροδέματοςΓρήγορο, ανθεκτικό και πιστοποιημένο

ΠΡΟΪΟΝΤΑ2 1

1 και μόνο προϊόνγια εξομάλυνση και

επισκευή επιφανειώνσκυροδέματος

Κωδικοποίηση καλωδίωνΑντιστοιχία τύπων καλωδίων εσωτερικών εγκαταστάσεων

Παλαιός τύπος Νέος τύποςΝΥΑ Η07V-U, H07V-R, H05V-U * Σημείωση:

NYAF H05V-U, H07V-K Ο τύπος NYM

NYM,A05VV-U (R) H05VV-U, H05VV-R δεν έχει

NLH, NMH H05RR-F καταργηθεί.

NYMHY H05VV-FNYLHY H03VV-FNYFAZ H03VH-HNYSLYO H05VV5-F

Αντιστοιχία τύπων καλωδίων βιομηχανικών χρήσεων εξωτερικών εγκαταστάσεων

Παλαιά ονομασία Νέα ονομασίαNSHou H07RN-F * Σημείωση:

NYY J1VV-U, J1VV-R, J1VV-S Ο τύπος NYY

NYSY N2XSY, 2XSY δεν έχει

NSLF, NSLFFou H01N2-D, H01N2-E καταργηθεί.

Κατηγορία o C

E 120 o

B 130 o

F 155 o

H 180 o

H 180 o

H 180 o

200 200 o

220 220 o

180 o

180 o

200 o

H

H

200

Κατηγορίες μόνωσης καλωδίων κατά το πρότυπο IEC 60317-0-1

Επιτρεπόμενη ακτίνα κάμψης κατά την εγκατάσταση, συναρτήσει της εξω-τερικής διαμετρου D του καλωδίου

α. Καλώδια μέχρι και 1 kV Άοπλα μέχρι: D=10 mm: 3xD ακτίνα κάμψης D = 10 έως 25 mm: 4xD ακτίνα κάμψης D >25 mm: 6xD ακτίνα κάμψης Οπλισμένα: 6xD ακτίνα κάμψης

β. Καλώδια 1 kV με πλαστική μόνωση και αγωγούς σχήματος κυκλικού τομέα 8xD ακτίνα κάμψης

γ. Καλώδια 20 kV Μονοπολικά: 20xD ακτίνα κάμψης Τριπολικά άοπλα: 15xD ακτίνα κάμψης Τριπολικά οπλισμένα: 12xD ακτίνα κάμψης

Επιτρεπόμενη δύναμη έλξης καλωδίων

α. Έλξη των καλωδίων από τους αγωγούς.Για μεν τα καλώδια με χάλκινους αγω-γούς μπορεί να θεωρηθεί δύναμη 50 N/mm2 διατομής καλωδίου, για δε τα καλώ-δια με αγωγό από αλουμίνιο 30 N/mm2.

β. Έλξη των καλωδίων με ειδική κάλτσα πάνω στο μανδύα.Η δύναμη είναι ανάλογη της διαμέτρου D του καλωδίου.

Για καλώδια οπλισμένα με σύρματα η επιτρεπόμενη δύναμη έλξης είναι 1,2xD2. Για καλώδια οπλισμένα ή άοπλα που έχουν περιτύλιξη με χάλκινες ή χαλύβδι-νες ταινίες η επιτρεπόμενη δύναμη έλξης είναι 0,5xD2.

Τοποθέτηση καλωδίων σε σωλήνες

Όταν τα καλώδια τοποθετούνται μέσα σε σωλήνες η εσωτερική διάμετρος των σωλήνων θα πρέπει να είναι τουλάχι-στον 1,5 φορές μεγαλύτερη από τη διά-μετρο του καλωδίου. Σε περίπτωση που τοποθετούνται περισσότερα του ενός κα-λώδια στον ίδιο σωλήνα τότε η εσωτερι-κή διάμετρος των σωλήνων θα είναι του-λάχιστον 1,5 φορές μεγαλύτερη από την ισοδύναμη διάμετρο όλων μαζί των κα-λωδίων που περιέχονται στο σωλήνα.


(Ως ισοδύναμη διάμετρος εννοείται η διάμετρος ενός καλωδίου του οποίου το γεωμετρικό εμβαδόν της το-μής του είναι ίσο με το άθροισμα των εμβαδών όλων των καλωδίων που θέλουμε να βάλουμε στο σωλήνα).

Επισημάνσεις για την τοποθέτηση των καλωδίων

Συμβολισμοί - Περιγραφή καλωδίων

Συμβολισμός Ερμηνεία

Καλώδια με μόνωση PVCH07V-U, H07V-R, H07V-K Η=Eναρμονισμένο, 07=450/750V, V=Mόvωση PVC, R=Στρoγγυλός πολύκλωνος, U=Μονόκλωνο, Κ=Εύκαμπτο σταθερής εγκατάστασηςH05V-U, H05V-K H=Εvαρμovισμέvo, 05=300/500V, V=Μόvωση PVC, U=Μονόκλωνο, Κ=Εύκαμπτο σταθερής εγκατάστασηςH05VV-U, H05VV-R H=Εvαρμovισμέvo, 05=300/500V, V=Μόvωση PVC, V=Μαvδύας PVC, U=Μονόκλωνο, R=Στρογγυλός πολύκλωνος αγωγόςH05VV-F Η=Εναρμονισμένο, 05=300/500V, V=Μόvωση PVC, V=Μαvδύας PVC, F=ΕύκαμπτοH03VV-F Η = Εναρμονισμένο, 03=300/300V, V=Μόvωση PVC, V=Μαvδύας PVC, F=ΕύκαμπτoNYIFY-O, NYIFY-J Ν=Κατά VDE, Υ=Μόνωση PVC, I=Επίπεδο, Y=Μαvδύας PVC, O=Κατασκευή χωρίς Π/Κ, J=Κατασκευή με Π/ΚΝΥΜ-O, NYM-J Ν=Κατά VDE, Υ=Μόνωση PVC, O=Κατασκευή χωρίς Π/Κ, J=Kατασκευή με Π/Κ (Π/Κ=Πράσινος/Κίτρινος αγωγός γείωσης)H03VH-H Η=Εναρμονισμένο, 03=300/300V, V=Μόvωση PVC, Η=Ορθογωνικής μορφής, H=Εύκαμπτo

Καλώδια με μόνωση ελαστικούH05RR-F Η=Εναρμονισμένο, 05=300/500V, R=Μόvωση ελαστικού, R=Μαvδύας ελαστικού, F=ΕύκαμπτoH05RN-F H=Εναρμονισμένο, 05=300/500V, R=Μόvωση ελαστικού, N=Μαvδύας ελαστικού, F=Εύκαμπτo

Καλώδια σημάνσεωςΝΥΥ-J, ΝΥΥ-Ο Ν=Κατά VDE, Υ=Μόνωση PVC, Y=Μαvδύας PVC, J=Με ένα πόλο κιτρινοπράσινο, Ο=Χωρίς πόλο κιτρινοπράσινο

Καλώδια πλοίων

MGCG, MGG Μ=Καλώδιο πλοίων και ναυτικών εγκαταστάσεων, G=Μόνωση ελαστικού ελεύθερη αλογόνων, C=Συγκεvτρικός αγωγός χαλκού, G=Μανδύας ελαστικού

Καλώδια για τάση μέχρι 1KV - με μόνωση PVCΝΥΥ, ΝΑΥΥ Ν=Κατά VDE, Α=Αγωγός αλουμινίου, Υ=Μόνωση PVC, Υ=Μανδύας PVCNΥCWY Ν=Κατά VDE, Υ=Μόνωση PVC, CW=Συγκεvτρικός αγωγός κυματοειδής, Y=Μαvδύας PVC

E1V V- R, S, U Ε=Ελληνικό πρότυπο, 1=1kV, V=Μόvωση PVC, V=Μαvδύας PVC, R=Αγωγός στρογγυλός πολύκλωνος, S=Αγωγός πολύκλωνος κυκλικού τομέα, U=Αγωγός στρογγυλός μονόκλωνος

Καλώδια για τάση μέχρι 1KV - με μόνωση XLPE

U-1000 R02V U-1000 R12V

U 1000=Πολική τάση, R=Mόvωση από XLPE, 02=Καλώδιο με γόμωση μεταξύ μονωμένων αγωγών και μανδύα, 12=Καλώδιο χωρίς γόμωση μεταξύ μονωμένων αγωγών και μανδύα, V=Μαvδύας από PVC

Καλώδια για τάση μέχρι 1KV - με μόνωση ελαστικούH07RN-F H=Εvαρμovισμέvo, 07=450/750V, R=Μόvωση ελαστικού, Ν=Μανδύας ελαστικού, F=ΕύκαμπτoH01N2-D, Η01Ν2-Ε Η=Εναρμονισμένο, 01 = 100V, N2=Μαvδύας PCP, D=Εύκαμπτo, Ε=Υπέρ-εύκαμπτο

Καλώδια για τάση μέχρι 1KV - ελεύθερα αλογόνων

NHXCHX Ν=κατά VDE, HX=(EPR) μόνωση διασταυρούμενου-ελεύθερου αλογόνων - πολυμερισμένου μείγματος, C=συγκεvτρικός αγωγός χαλκού, HX=AF-1 (μανδύας ελεύθερος αλογόνων διασταυρούμενου δεσμού - πολυμερισμένου μείγματος)

Ν2ΧΗ, N2XCH N=Κατά VDE, 2X=Μόvωση XLPE, C=Συγκεvτρικός αγωγός χαλκού, H=AF-1 (μανδύας μη διασταυρούμενου δεσμού - ελεύθε-ρου αλογόνων - πολυμερισμένου μείγματος)

Καλώδια για τάση πάνω από 1 KVN2XSY, NA2XSY Ν=Κατά VDE, Α= Αγωγός αλουμινίου, 2Χ=Μόνωση XLPE, S=Συγκεvτρικός αγωγός, Y=Μαvδύας PVCN2XS2Y, NA2XS2Y Ν=Κατά VDE, Α=Αγωγός αλουμινίου, 2Χ=Μόνωση XLPE, S=Συγκεvτρικός αγωγός, 2Y=Μανδύας πολυαιθυλενίου

N2XS(FL)2Y, NA2XS(FL)2Y

N=Κατά VDE, Α=Αγωγός αλουμινίου, 2Χ=Μόνωση XLPE, S=Συγκεvτρικός αγωγός, FL=Εγκάρσια και κατά μήκος στεγανοποίηση, 2Υ=Μανδύας πολυαιθυλενίου

Διάφοροι άλλοι συμβολισμοί καλωδίων

SWA=STEEL WIRE ARMOR, AWA=ALUMINIUM WIRE ARMOR, CTS=COPPER TAPE SCREENED, CWS=COPPER WIRE SCREENED, CWB=COPPER WIRE BRAID, UTP=UNSHIELDED TWISTED PAIR, FTP=FOIL UTP, SFTP=SHIELDED FOIL UTP, STP=SHIELDED UTP, H.D.=HARD DRAWN, LSF (-r)=LOW SMOKE FIRE (RESISTANT), LSZH=LOW SMOKE ZERO (0) HALOGEN, EVA=ETHYLENE VINYL ACETATE, ZHLS ή OHLS=ZERO HALOGEN LOW SMOKE, F.0.=FIBER OPTIC, SHF1=HALOGEN - FREE, ΜΑΝΔΥΑΣ ΓΙΑ ΝΑΥΤΙΚΑ ΚΑΛΩΔΙΑ, PE=POLY ETHYLENE, PET=POLYESTER, XLPE=CROSS (X) LINKED POLY - ETHYLENE

* Σημείωση: Οι ονομασίες LSF, LSZH, ZHLS, OHLS, SHF1 κ.λπ.(για τα ναυτικά καλώδια), είναι πρακτικά ισοδύναμες και αφορούν άκαυστα υλικά ελεύθερα αλογόνων.


Επισκεφθείτε το:

www.e-archimedes.gr

Documents

Arch mag vol 6