ATAUMe-bülten

MAYIS 2011

Çek Eğitiminde Test Anı

Sınavı hazırlayan özel şirkete göre bu sızdırma bir sorun teşkil etmiyor. Zira hem okulların soruları farklı, hem okullar ken-di sorularını hazırlayıp kullanabilir, hem de yedek sorular var. Bir diğer sorunsa 12 bin sonucun yanlış hesaplandığının açıklanması.Gerekçe hayli tanıdık: Teknik bir arızaydı, giderildi.

Bugüne kadar Çek Cumhuriyeti’nde uygulanan sistemde liselere sınavla girilir, liselerden de “Maturita” adı verilen sınavla mezun olunurdu. Sınavlarsa okullar tarafından hazırlanır, okulun eğitim kalitesine ve seçicili-ğine göre farklılık gösterirdi. Üniversiteye giriş aşamasında da hem sınav sonuçları hem de bitirilen lise öğ-rencinin başvurduğu üniversite tarafından değerlendirilirdi. Bir çeşit “doğal elenme” süreci olarak niteleye-bileceğimiz eski sistemde aynı seviyede eğitim almış öğrenciler arasında ciddi bir fark görülmüş olunacak ki, özellikle DLBS sınavının tek tipleştirilmesine karar verildi.(devamı 3.sayfada)

Zahide Tuğba ŞENTERZİ

Ankara Üniversitesi Avrupa Toplulukları Araştırma ve Uygulama Merkezi Yıl 3 - Sayı 32Avrupa Gündemi...

üyelik ve diğer talepleriniz için ataum@education.ankara.edu.tr

AB-MERCOSUR Serbest Ticaret Antlaşması'na Doğru

Esra AKGEMCİsayfa 10-11

Portre:Dominique Strauss-Kahn

Nazlı AKGÜNsayfa 20-21

Skandal Tekrar Gündemde Bekaret Vizesi?

Alev YILDIRIMsayfa 11

Zensus, Veriler Konuşsun!

Esra DEREsayfa 4

Aşırı Sağ-Merkez Valsi

Mühdan SAĞLAMsayfa 8-9

Yunanistan'da Bahar Uyanışı

Christos TEAZISsayfa 7

Sinemada Cannes'lı Günler

Aylin AYDIsayfa 13

Buzullardaki 'Soğuk' SavaşAhmet ERDOĞAN

sayfa 14-15

Lise Bitirmeyi Merkezileştiren

1992’de ortaya atılan ve 2004’te kanunlaşan Çek eğitim sistemine merkezi sınav sistemi dâhil etme fikri, uzunbir tartışma ve de bir ertelemenin ardından Bahar 2011’de gerçekleştirilen Devlet Lise Bitirme Sınavları-DLBS’ylehayata geçirildi. Ama soru işaretleri bitmedi çünkü sınavın girildiği okula göre farklı olan sorular sızdırılmıştı…

'DOĞAL ELENME'DEN TEK TİPLİLEŞTİRİLMİŞ SINAVA

İngiliz Monarşisi 100 Yıl Sonra İrlanda'daAysun ÜNAL

İngiliz Monarşisi

100 Yıl Sonra İrlanda’daEn son 1911’de hem de Kraliçe II. Elizabeth’in geçen anlamı da büyüktü. Zira ne- tersiz da bulsa ziyarete yöne-İrlanda daha İngiltere’nin bir ay yaptığı Kraliyet ziyareti, zaket icabi yapıldığı söylene- lik olumlu düşünceler dile ge-parçasıyken Kral V. George her iki ülkede de geniş yankı bilecek üst düzey siyasi açık- tirmesi yeni bir “dostluk” dö-tarafından yapılan ziyaretten uyandırdı. Tarihi ziyaretin İr- lamalar bir yana, Sinn Fein li- neminin sinyallerini vermek-bu yana ilk kez resmi olarak landalılar açısından manevi deri Gerry Adams’ın da ye- teydi.

HazırlıklarZiyaret için İrlanda’da ola- gelledi. Maynooth yakınla- da gezisini bu son dakika so- zine 3 kilometre kadar uzak-ğanüstü güvenlik önlemleri rındaki bir otobüsün bagajı- rununa rağmen iptal etme- lıkta olan Inchicore’dan ge-alındı. Herhangi bir aksilikle na bir gece önce yerleştirilen diğini açıklaması da dikkat len ikinci bomba haberi de yi-karşılaşılmaması için ziyare- bomba mekanizması Krali- çekiciydi. ne Kraliçe’nin ziyaterinin he-te yak la şık 30 mil yon çe’nin tarihi ziyaretinden sa- Katı güvenlik önlemlerinden men öncesine rastlıyordu. Fa-Euro’luk bir bütçe ayrıldı. Ni- dece birkaç saat önce etkisiz biri de, Dublin’in en önemli kat daha sonra bu haberin tekim İrlanda polisi, Krali- hale getirildi. İrlanda Dışişle- merkezi olan O’Connell /ihbarın gerçek olmadığı çe’nin ziyaretini kana bula- ri Bakanlığı’nın Kraliçe’nin Caddesi’nin trafiğe kapatıl- açıklandı.yacak bir bombalı saldırıyı en- planladığı dört günlük İrlan- masıydı. Ki Dublin’in merke-

MAYIS 2011

Aysun ÜNAL

ATAUMe-bülten2

Kraliçe’nin gezi programıKraliçe II. Elizabeth, öğlen sa- Savaş Anıtı ziyaretiydi. Daha ziyaret edilmesi nereden ba- yen Kraliçe’nin konuşmasın-at bir sıralarında Dublin ya- öncesinde anıta çelenk ko- kılırsa bakılsın çok önemli bir da bir özür havası sezilmek-kınlarındaki askeri bir hava- yup koymayacağı bilinme- gelişmeydi. İlk Kanlı Pazar t e yd i. İrlanda’da her kesim lanına indi. Resmi geçit töre- yen Kraliçe’nin, İrlanda Ba- olarak anılan ve İrlanda’nın tarafından büyük bir mutlu-ninin ardından İrlanda Cum- ğımsızlık Savaşı’nda ölen İr- acısı, İngiltere’nin de bir ayı- lukla karşılanan bu sözlere hurbaşkanlığı Sarayı’na gi- landalılar adına yapılan anı- bı olarak anılan bu olay stad- dünya çapından da övgüler den Kraliçe’yi Cumhurbaş- tın önüne çelenk bırakmasını yumda sessizce anıldı. yağdı. “Karşılıklı hoşgörü ve kanı Mary Mc Aleese karşıla- övenler çoğunlukta görünse Aynı günün sabah erken sa- uzlaşmayla tarihin düğümle-dı. Kraliçe’nin geleneksel ol- de, tören sırasında dışarıda atlerindeyse iki büyük Dünya rinden kurtulanacağını” be-duğu üzere gittiği ülkenin toplanan 100 kadar Sinn Fe- Savaşı’nda Britanya ve müt- lirten Kraliçe, “bundan sonra bayraklarının renginde yani inn yandaşı da Kraliçe’yi pro- tefik kuvvetler üniforması al- daha uyumlu ilişkiler inşa yeşil kıyafetle yaptığı ziyaret, testo etti, polisle “tatsız tında hayatını kaybeden İr- edileceğini ve iki iyi komuşu-Cumhurbaşkanının parlak anlar” yaşadı. landalı askerler için düzenle- nun olması gerektiği gibi da-pembe kıyafetiyle hemen K ra liç e ge zisinin ikinci gü- nen bir anma törenine vardı. ha yakın/samimi olacağını” ilişkilendirildi ve durum iliş- nünde bir diğer anlamlı ve A ynı akşam onuruna Dublin söyledi. Ziyaretinin son gü-kilerdeki yeni taze bahar ha- önemli ziyaretini gerçekleş- Kalesi’nde verilen protokol nünde İrlandalı işadamlarıy-vasının habercisi olarak yo- tirdi. İrlanda Bağımsızlık Sa- yemeğindeki konuşmasına la biraraya gelen Kraliçe, ön-rumlandı. Ki Kraliçe görüş- vaşı devam ederken yapılan İrlandaca başlayan Kraliçe, cesinde de efsaneleriyle meş-melerin ardından Cumhur- bir futbol maçı sırasında yine büyük ilgi ve sempati hur St. Patrick Kayası’nı ziya-başkanlığı Sarayı’ndaki ağaç İngiliz askerlerin açtığı ateş topladı. “Bizim dilediğimiz ve- ret etti.dikme törenine de katıldı. sonucu 13 taraftar ve bir fut- ya yapmaya çalıştığımız şey-İlk günün belki de en anlamlı bolcunun hayatını kaybettiği ler çok daha farklıydı ya da ta-bölümü, Kraliçe’nin İrlanda Dublin Croke Stadyumu’nun mamen bunlar değildi” di-

Ziyaretin yankılarıİrlanda Cumhurbaşkanı’na bulunacak.” İrlanda Başba- mu gibi ziyarete ihtiyatlı yak- mekte. Hem de monarşiyi göre, “bu ziyaret Britanyalı kanı Taiseach Enda Kenny l aş a nl ar bir yana, konuyla il- destekleyip desteklemedik-ve İrlandalı insanlar arasın- ise, “şimdi geleceğe odak- gili en ilginç yorum İngiliz şar- leri, sevip sevmedikleri hiç so-daki ilişkinin sıcaklığını ve de- landık. İki modern ülke işbir- kıcı Steven Patrick Morrisey’ rulmadan. Bu da tamamen rinliğini göstermekte. Bu iki liği ruhu içinde bundan son- den geldi: “Kraliçe’nin varlı- demokrasiye aykırı bir du-ada ve iki toplum arasındaki ra birlikte çalışacak” görü- ğı tamamen demokrasi kar- rum teşkil etmekte. Ayrıca Ku-ilişkiler ekonomik, siyasi ve şünde. şıtı bir kavramdır ve Monar- zey İrlanda’yı istediği takdir-kültürel açıdan daha önce İngiltere Başbakanı Came- şi’yle Muammer Kaddafi ve de İrlanda’ya verebilecek gü-hiç bu kadar yakın olmamış- ron’a göreyse, ziyaret “geç- Hüsnü Mübarek gibi dikta- ce sahip olan Kraliçe’nin bu-tı. Aynı zamanda bu ziyaret mişe bir mühür koyarak, iliş- törler arasında çok az fark nu yapmamasının tek nedeni Kuzey İrlanda’da uygulan- kilerde yeni bir sayfa açacak. vardır. Kraliçe ve sülalesinin de, demokrasiyle hiçbir bağ-ması mümkün olan barış sü- Sinn Feinn liderinin “olum- hepsi Britanyalı vergi mükel- lantısı olmayan ırkçılıktır.”recine de olumlu katkıda suz değil fakat eksik” yoru- lefleri tarafından desteklen-

Çek Eğitiminde Test AnıZahide Tuğba ŞENTERZİATAUM

e-bülten3

Yazılı ve sözlü olarak iki aşa- nunda bu sınavı kolaylıkla ya- diğimiz “dershane” sistemi- doğru gitmeyi mi istiyoruz?”madan ve dört dersten olu- pabilecek seviyede oldukları nin ilk adımlarının Çek Cum-şan eski sınav sisteminin ye- için geri kalan üç sene öğ- huriyeti’nde de atılmaya baş-rine test, yazılı ve sözlü aşa- rencileri ders çalışmaya mo- lanmasına ve DLBS’yi geç-malardan oluşan ve mini- tive etmek zor olacak. Diğer mek için özel kursların açıl-mum üç dersten girilen mer- taraftansa meslek liselerinde masına neden bile.kezi sınav geldi. Öğrenciler öğrencilerin üçte biri kolay- Çek Cumhuriyeti’ne getiri-kolay ve zor test arasından laştırılan testi bile geçeme- len yeni sistem ve mevcut du-seçme özgürlüğüne sahip ve yecek durumda. Öyle ki, eği- rumla Türkiye arasındaki pa-sonuçta hiçbir fark yaratma- tim sistemi ölçme ve değer- ralellikler, Çeklerin de dikka-dı ğı i çin (Çek Tek nik lendirme şirketi olan Scio’ tini çekmiş olsa gerek. Scio Üniversitesi hariç diğer üni- nun araştırmasına göre, sı- şirketnin Çek Senatosu için versiteler bu sınavı kabulde nav içeriğinde ve sürecinde hazırladığı raporda OECD ül-temel almayacaklarını bildir- değişiklik olmazsa 2016’ya kelerinde lise mezunlarının diler) öğrencilerin yüzde kadar liseyi bitirme oranı yüz- üniversiteye girme oranları-86’sı kolay sınavı tercih etti. de 35 oranında azalacak. Bu nın olduğu bir tablo yer alı-Motivasyon yok oldu. kesimin eğitimlerine devam yor. Bu tabloda Finlandiya Meslek lisesi ve Türkiye’deki edemeyeceği varsayılırsa y üz de 100 ile ilk sırada, Anadolu ve Fen Liseleri mua- amaç edinilen “eğitim siste- Türkiye son sırada, Çek dili olan gymáziumlar dâhil mini iyileştirme”nin de zıttı Cumhuriyeti’yse AB ortala-bütün okullara aynı sınavın bir sonuç ortaya çıkacak. Mil- masının altında. Sorulan so-şart koşulması da ayrı bir tar- li Eğitim Bakanı’nın bu sene ru ise net: “Çek eğitim siste-tışma konusu oldu. Gym- için öngördüğü “kalacaklar” minin bir vizyonu var mı? … názium öğretmenlerinin ifa- da yüzde 20 civarında. Bu du- Gerçekten (bu tabloda) desine göre, birinci sınıfın so- rum, Türkiye’de yakından bil- Finlandiya’dan Türkiye’ye

DLBS projesine, yalnızca 2008-2010 yılları arasında harcanan para yaklaşık 360 milyon Çek Kronu, yani yak-la şık 16 mil yon Eu ro. 1992’den bu yana ortaya çı-kan tüm sorunların farkında olan ve aynı zamanda bu sı-navın neden gerekli olduğu-nu açıklayamayan hüküme-tin sınavları iptal etmemesi-nin nedeniyse, resmi açıkla-malara göre, bugüne kadar yapılmış olan harcamalar. Scio uzmanı Ondrej Steffl’ın buna verdiği yanıtsa takdire şayan: “İnşaat halindeki ga-rajınızın arabanızdan 10 cm daha dar olduğunu bile bile inşaatı bitirir misiniz? Hayır. En azından zarardan kar edebilmek için…”

İçeriğe yönelik tüm eleştirile- okulların soruları farklı, hem kanlarının statüsüyle ilgi- gilendirmeyen öğretmenler rin yanı sıra, sınav deneme- okullar kendi sorularını ha- liydi. Anlaşıldığı üzere, vergi kaçağı pozisyonuna dü-lerinde görülen sorunlar ola- zırlayıp kullanabilir, hem de CERMAT’ın kendi atadığı ş üy or. C ERMAT, bu şartlar al-yın başka bir boyutuna daha yedek sorular hazırlanıyor. o turum başkanlarıyla (diğer tında çalışmak istemeyen o-dikkat çekti: Çekçe ve İngiliz- Bir diğer sorun da sınav so- okul öğretmenleri) yaptığı an- turum başkanlarını cezalan-ce sınav örneklerinin inter- nuçlarının hesaplanması. Zi- laşmada sınavla ilgili tüm so- dırmak için, işbirliği yap-nete sızdırılması bu sorun- ra 12 bin sonucun yanlış he- rumluluk oturum başkanına mayan öğretmenlerin bu-lardan yalnızca biri. Sınavı saplandığı açıklandı bile. Bu yükleniyor, onun da ötesinde lunduğu okullara oturum hazırlayan CERMAT’ın, ki bu açıklamanın gerekçeli açık- alınacak ücretlerin vergiye ta- başkanı göndermeme ve sı-da özel bir şirket, açıklaması- laması da hayli tanıdık: Tek- bi olmadığı bildirilse de vergi navı yapmama tehdidi savu-na göre bu sızdırma bir so- nik bir arızaydı, giderildi. dairesinden alınan bilgiye ruyor. run teşkil etmiyor. Zira hem Son aksaklıksa oturum baş- göre alınan ek ücretleri ver-

Sınav başladı, sızma da…

Zahide Tuğba ŞENTERZİ

“DBLS gerçekten uygulan- almak isteyecek. Okullar ‘yüzde 20 başarısız’ sloga- ra kazanmak gerek düşün-maya başlarsa, Scio çok para Eylül’den itibaren arıyor, öğ- nından daha iyi bir pazarla- cesine katılmıyorum. Kendi-kazanacak. Devlet tarafın- renciler de aramaya başladı. ma metodu düşünemezdik. sinin ‘pecunia non olet’ (p-dan korkutulan öğrencilerin İki sene önce yapılan Maturi- Buna rağmen DBLS’nin iyi fi- ara kokmaz)’ sözü umumi tu-çoğu sınava hazırlanmak için ta antermanı projesi bize bir- kir olduğunu düşünmüyo- valetlerle ilgiliydi…”deneme kitapçıkları, internet kaç milyon kron kazandırdı. rum. Zira Roma İmparatoru kursları ve başka kaynaklar Bakan Dobes’in dediği gibi Vespasian’ın her koşulda pa-

Scio müdüründen not

Eğitimde Bir İleri İki GeriMAYIS 2011

Zahide Tuğba ŞENTERZİ

Zensus, Veriler Konuşsun!Esra DERE

Zensus, Veriler Konuşsun!Yüzyıllar boyunca bir ülke-deki vergi yükümlülerinin, as-kere alınacakların, angarya-ya koşulacak kişilerin ve ka-çakların sayısını belirleme-nin en işe yarar aracı olmuş-tur nüfus sayımı. Ulusal, ye-rel, kamusal ve özel her türlü planlama için önce nüfus sa-yımı sonuçlarına bakılmıştır. Ne var ki çizilen yol haritala-rı, sağlığa, selamete, refaha götürmemiştir her zaman. 1930’larda yapılan sayımla-rın verilerine ulaşan Naziler, Yahudileri çok kolay tespit edebilmişlerdi. 1987’de ya-pılan Almanya’daki en son nüfus sayımının büyük pro-testolara neden olması gibi, Mayıs’ta başlanan Zensus 2011’in ülkeyi ikiye bölmesi de bundandır.

Esra DERE

AB kıyaslayacak2008’de kabul edilen bir AB ni ekliyor. AB’nin bu talebi ü- bağlı. Ankete katılmak iste- Burada en çarpıcı soru, din yönetmeliği uyarınca, tüm zerine harekete geçilen meyen vatandaşlar önce k on us un d a, zira özellikle ce-AB üyesi ülkeler 2011 içeri- Almanya’da 9 Mayıs 2011’ uyarılıyor, şayet vatandaş di- vabı İslam olanları ikinci bir sinde nüfus sayımı yapmakla de kısmi nüfus sayımı başla- retirse para cezası veriliyor. soru daha bekliyor: “Hangi mükellef. Peki, AB nüfus sa- dı. Bu sayım kapsamında ül- İsteyen vatandaşların soru mezhep; Şii, Sünni ya da Ale-yımıyla elde edilecek bilgile- ke nüfusunun yüzde 10’u kataloglarını kendilerinin vi misiniz?”re neden ihtiyaç duyuyor? AB rastgele seçiliyor ve seçilen doldurup posta ile veya in- Bina ve konut sayımında ya-İstatistik Kurumu Eurostat Ge- vatandaşların evlerine anke- ternet üzerinden gönderme- pım yılı, büyüklüğü ve dona-nel Müdürü Walter Rada- törler gönderiliyor. Yetkililer- leri de mümkün. nımıyla kullanma şekli de ilgi macher, tatmin edici olmasa ce hazırlanmış soru katalog- Soru kataloglarında yer alan konusu. Yurtlarda ve toplu da, AB sınırları içinde üye ül- ları vatandaşla birlikte dol- sorular, belirlenen üç ayrı olarak kalınan tesislerdeyse keler arasında karşılaştırıla- duruluyor. Anketörler seçilen gruba göre değişiyor. Evler- az miktarda bilgiyle yetinil-cak verilere ihtiyaç duyuldu- evlere gitmeden önce vatan- de yapılacak anketlerde, mekte. Yardımcı bilgiler ğu yanıtını veriyor. Ve bu sa- daşlara bir mektup gönderi- yaş, cinsiyet ve medeni hal, “mümkün olan en yakın yede Finlandiya, Almanya ve- liyor ve bir randevu alınıyor. vatandaşlık durumu ve göç- sürede” silinecek, dolduru-ya Fransa gibi farklı ülkeler- Evde bulunan herkesin soru mense kökeni, -cevaplaması lan formlar imha edilecek.den elde edilen verilerin bir- kataloglarını doldurması ge- ihtiyarı olmakla birlikte- din likte değerlendirilip birbirine rek, fakat anketörü evin içine ve konut durumuyla yapılan uyumlu hale getirilebileceği- almak ev sahibinin kararına işe ilişkin sorular yer alıyor.

‘Mümkün olan en yakın süre’?Almanların bir kısmı kişisel panyası sürdürülürken, Nü- anonim hale getirilmeden ğerlendirilebilmesi için bu ve-bilgilerin suiistimaline neden fus Sayımı Çalışma Grubu saklanması oldukça riskli. Av- rilerin ait oldukları kişinin olacağı gerekçesiyle sayıma temsilcisi Michael Ebeling nü- rupa Parlamentosu Yeşiller kimlik bilgileriyle beraber sıcak bakmıyor. Nüfus sayı- fus sayımına ilişkin yasaya Milletvekili Jan Philip Alb- uzun yıllar saklanması öngö-mının bütün yararlarına kar- göre verilerin 4 yıl boyunca re cht de kişisel bilgilerin bu rülüyor. Bence bu veri gü-şın, bu endişenin de haklı anonim hale getirilemeyece- şekilde saklanmasına karşı çı- venliği normlarına aykırıdır. yanları yok değil. Formlar- ğini hatta bazı durumlarda karken “ihtiyaç ortadan Nüfus sayımı başlamadan daki verilerin anonim olma- bu sürenin 6 yıla kadar uza- kalktığı anda bu verilerin im- bu durumun düzeltilmesi ması veri güvenliğiyle ilgili m asının mümkün olduğunu ha edilmesi gerek. Söz konu- şart” diyor. Ancak düzeltme önemli bir tehdit oluşturuyor. dile getiriyor. Ebeling’e göre, su nüfus sayımındaysa bu ko- için artık çok geç.Geçen aydan bu yana nüfus verilerin sadece birkaç gün nudaki tutumla ilgili eksiklik-sayımına karşı basın kam- veya hafta bile tamamen l er g ör üyorum. Verilerin de-

Kim, neyi, ne kadar bilmeli?“Yarın neyin önemli olduğu- lışmadıklarını bilmelisiniz. 1987’den bu yana nüfusunu sin, maliyenin ve iş ajansının nu bilmek” (Wissen, was mor- Örneğin okulların planlan- saymamış olan Almanya’nın erişimine izin verilmeyeceği-gen zählt) sloganıyla başla- ması ve uyum politikasının or- sürpriz sonuçlarla karşılaşa- ni her fırsatta yineliyor. Ne nan Zensus 2011’i olumlu taya konması için bu verilere cağı aşikâr. 81.2 milyon ola- var ki yetkililerin bu çabası, karşılayanların tezlerinden muhakkak sahip olmanız rak tahmin ediliyordu Al- geçmişte yaşanan kötü de-en önemli olanıysa, yönelti- gerekir” diyor. Bir de yüzyıl- manya nüfusu. Ancak Bavye- neyimler ve bilgilerin ano-len sorular arasında kişinin lar önce yapılan ilk nüfus sa- ra İçişleri Bakanı Joachim nimleştirilmesi için hiç de kı-göçmen kökenli olup olma- yımlarıyla ortak bir fayda bek- Herrman bu rakamın bir mil- sa denemeyecek hatta belir-dığını öğrenmeye yönelik so- lentisi mevzu bahis: Vergi- yon daha az olabileceğini s iz b ir sürenin öngörülmesi ruların da yer alması. Rade- lendirme. ima etti bile. Almanların büyük kâbusu macher bunun önemini vur- Zensus 2011’in ver- Yetkililer elde edilen verilerin olan veri güvenliğine ilişkin gularken, “göçmenlerin ne iş gilerin dağılımının ülkede na- Eyalet ve Federal İstatistik soruları ve endişeleri kafala-yaptığını, nasıl bir eğitim al- sıl yapılacağına bir cevap D a ire le ri’nde değerlendiri- rından silmelerine elbette dıklarını, serbest çalışıp ça- olacağı düşünülüyor. leceğini ve ham verilere poli- yetmiyor.

710 milyon Euro maliyetli

MAYIS 2011ATAUM

e-bülten4

'Karaağacıma Dokunma!' Begüm İMAN

‘Karaağacıma Dokunma!’Begüm İMAN

Bir şehir için önem arz eden metro durağına yer açmak çeşitli günler olabilir. Kurtu- için 13 ağacın kesilmesine luş günü, her yıl düzenlenen ilişkin yaptığı duyurudan baş-festivaller ve panayır günleri, lamalı. Metro istasyonunun şehre önemli katkılar sağla- inşası, zamanla Stockholm’ yan tarihsel kişilerin doğum un merkez bölgesinin tama-günleri ya da ölüm yıldö- mını içine alacak şekilde ge-nümleri gibi... Bunlardan bir nişlemesi öngörülen modern kısmı milli ya da yerel kahra- bir şehir merkezi yaratma manlık öykülerine istinaden amacıyla 1940’larda başla-kutlanan epik niteliği ağır ba- tılan geniş ölçekli bir kentsel san günlerken, bir kısmı da dönüşüm projesi olan Norr-eğlence ve şölenlere daya- malm Tüzüğü’nün bir parça-nan ve zamanla gelenek ha- sıydı. Söz konusu proje, Var-line dönüşmüş olaylardır. şova ve Hamburg gibi bazı Stockholm’un geçtiğimiz ay Avrupa şehirleri için de bir 40. yılını kutladığı “Karaağaç model teşkil etmekteydi. An-Kavgası”nınsa (Almstriden) cak projenin mimarlarının bu bilindik “özel günler”e öngöremediği bir şey vardı. pek benzemiyor. Zira birkaç 1971’de 11 Mayıs’ı 12’sine ağacın bir şehri böylesi uzun bağlayan gece, Normalm süreli ve derinden etkileme- meydanında bulunan ağaç-si, tarihte pek rastlanır bir du- ların kesilmesini gerektiren rum değil. plan karşısında dehşete düş-Karaağaç Kavgası olarak bi- müş çok sayıda protestocu-linen olay, yalnızca Stock- nun meydana yürümesiyle holm şehir merkezinin hari- başlayan protestolar…

nemin ünlü yıldızlarının katı- lirse, İsveç bundan sonra me-tasının yeniden çizilmesine 12 Mayıs 1971’i takip eden lımının da olayı bir kamuoyu deni bir ülke olmaya devam yol açmamış, fakat şehir günlerde protestoların her meselesi haline dönüştür- edemez.”plancılığı, restorasyon ve re- kesimden Stockholmlular mesi üzerine gerginlik tır- Bu beklenmedik kamuoyu di-jenerasyonda bugün geçerli- arasında hızla yayılması so-manmaya başlamış, giderek renişi karşısında afallayan liğini koruyan yeni bir anlayı- nucu sayıları giderek artan daha fazla insan meydana ot oritelerin tepkisiyse göste-şın doğmasının da önünü aç- ve yaklaşık olarak 250 bin ki-akın etmişti. ricileri engellemek için bir an mış. Hepsinden öte, etkileri şiye ulaştıkları bilinen göste-Taube’nin o dönemde yaz- önce polis köpekleri ve atlar-uzun süre devam edecek bir riciler, ellerinde pankartlarla dıkları, durumun nasıl algı- dan oluşan emniyet güçlerini halk protestosu efsanesine bağırarak ya da kendilerini landığını anlamamıza yar- harekete geçirmek olmuş, fa-de dönüşmüş durumda. ağaçlara bağlayarak, kolek-dımcı o lacak ni te lik te: kat bu durum kamuoyunun Peki, tam olarak nedir bu Ka- tif bir biçimde seslerini du-“Hükümet ve valiliklerin Sto- daha da öfkelenmesine ve raağaç Kavgası? Olayı an- yurmak için mücadele etme-ra Sjöfallet’ten başlayıp alana mevzilenen gösterici-latmaya belki de en başın- ye başlamıştı. Ulusal ve ulus-Kungsträdgården’deki kara- lerin sayısının artmasına yol dan, 1971’de Stockholm Be- lararası medyanın konuyu ağaçlara dek uzanan yıkım açmıştı. Peki, bu öfkeyi ör-lediye Meclisi’nin Kungstr- duyurmakta hiç vakit kaybet-planlarını hayata geçirmeye gütleyen neydi?ädgården olarak bilinen yer- memesi ve de Evert Taube, devam etmelerine izin veri-de inşa edilmesi planlanan Cornelis Vreeswijk gibi dö-

ATAUMe-bülten

5

Bilindiği gibi, günümüzde uyarmak için bir telefon zin- kılan ağaçlara dokunulma-çevreci aktivistler, sosyal ağ- ciri listesi oluşturmuş ve bu- yacak şekilde gözden geçiril-ları, görsel ve işitsel medya a- nun sayesinde ihtiyaç duyul- di. Yani olayın protestocula-raçlarını kullanarak, oldukça duğunda çok kısa süre içinde rın başarısıyla sonuçlandığı geniş kitlelere ulaşan çok sa- insan takviyesi yapılabildi. da kabul edilmiş oldu.yıda protestoya imza atmak- Bu listenin ve diğer görsel/ talar. Öyle ki çoğumuz için, işitsel propaganda araçları-bu tür araçların olmadığı ya nın da etkilisiyle, protestocu-da bu araçlara erişimin son lar kararlılığını koruyabildi derece sınırlı kaldığı zaman- ve mücadele giderek daha larda çevreci eylemleri ta- geniş çaplı bir nitelik kazan-hayyül etmek pek de kolay dı. Sonunda görevlilerin değil. Ancak, Stockholmlu ağaçlardan birini elektrikli “ağaç dostları”, “Karaağaç testereyle kesme girişiminde Kavgası”nda verdikleri mü- bulunması üzerine çatışma cadelede kullandıkları yön- bir anda alevlenmiş ve bu temlerle hem doğayı koruma adeta “meydan muharebesi” vb. amaçlı hızlı örgütlenme- görünümünü alan kavga es-lerin bilişim çağına özgü bir nasında her iki tarafta da ya-olgu olmadığını göstermiş ralananlar olmuştu. Ancak, hem de sosyal medya aracılı- çatışmalar sona erdiğinde, ğıyla kitleleri harekete geçir- projenin ilk halinin uygulan-menin çok daha basit olduğu masının mümkün olmadığı bu günlerin ilk müjdesini da görülmüş oldu ve sonun-vermiş oldular. da bir karar üzerinde uzlaşıl-Gösteriye destek verenler, dı. Buna göre metro durağı-yaklaşan bir polis saldırısına nın inşasını öngören teklif, karşı birbirlerini önceden k es ilm e sine şiddetle karşı çı-

metro durağının duvarların-da sembolik bir çotuk (kes-ilen ağacın toprak üstünde kalan kökü), inşaat esnasın-da yıkılmak zorunda kalınan

Expressen gazetesinden evin parçalarıyla beraber Tommy Hammarst röm, 1 97 1 o la yl ar ı abideleşti-“Karaağaç Kavgası”nın bı- rilmiş durumda. Dahası, Nar-raktığı mirastan bahsettiği malm meydanında metro du-köşe yazısında, olayın, politi- rağından çıkınca Mayıs kacı ve uzmanların kamuo- 1971’de kesilmelerine engel yunun ne düşündüğünü göz olmak için insanların kendi-önünde bulundurması zo- lerini zincirledikleri ya da dal-runluluğu açısından tam bir larına salıncaklar kurup te-dönüm noktası olduğunu vur- pesinde sallandıkları bu guluyor: “Ülkenin dört bir ya- ağaçların çoğunuyla hala nından ağaçseverler birleşti karşılaşmak mümkün.ve teknokratların diktatörlü- “Karaağaç Kavgası”, şehrin ğünü yendi.” Gerçekten de dokusuna bıraktığı izler bir günümüz şehir planlama- yana, gerekli araçlar kulla-cılığı anlayışında çeşitli ke- nıldığı ve kararlı olunduğu sü-simlerin duyarlılıklarının göz rece çevre tahribatına “dur” önünde bulundurulmasına deme gücüne sahip olundu-yer veri li yorsa, bunda, ğunu ve bunun sonuçlarının Karaağaç direnişçilerinin ba- nesiller boyunca taşınabile-şarısının kayda değer bir et- ceğini göstermesi açısından kisi olduğu kabul edilmekte. da önemli bir ders ve moti-Bugün Kungsträdsgården vasyon kaynağı.

Facebook, Twitter yokken de kitleler vardı

MAYIS 2011

Avrupa’nın bugünlerde tar- ayırdığı bütçede 10 bin kişilik tıştığı en önemli konulardan bir kesintiye gidiyor olması, bir tanesi de her geçen gün “sosyal hareketliliğin” varlıklı artan eğitim maliyetlerinin ailelerin çocukları için mi ter-kim tarafından karşılanaca- tip edildiği kuşkularını gün-ğı. Küresel krizle birlikte yük- deme taşıdı.selen fiyatlar her geçen gün Buna karşılık, projenin mi-halkı çaresiz duruma düşü- marlarıysa vergi mükellefle-rürken, hükümetler krizle mü- rinin herhangi bir ödeme cadele edebilmek için oluş- yapmasına gerek kalmadan turdukları tasarruf tedbirleri yükseköğretim kontenjanla-paketlerinde ilk olarak teş- rının ve eğitim fırsatlarının ar-viklerden ve kamu hizmetle- tacağını savunuyor. Bu bağ-rine ayrılan paydan kesinti- lamda hükümet yeni konten-lere gidiyor. Kamu hizmetle- janların ücretlerini de yük-

lunmuş, bundan bir ay önce Willets’in bu “dâhiyane” rine ayrılan paylardan yapı- selterek 960 milyon pound

yapılan gösterilerde de koa- önerisi, başvuran öğrenci lan bu kesintilerden eğitim açığı kapatmaya çalışıyor.

lisyon ortağı olan Muhafaza- adaylarının yükseköğretim de nasibini alıyor. Hiç kuşku- Planın sosyal adalet ve eşitlik

kar Parti ve Liberal Parti’nin kurumlarının kapılarından suz sokaklara dökülüp, açısından yetersiz olduğunu

binaları protestocular tara- geri çevrildiği bir dönemde “ortalığı birbirine kattıktan savunanlara Willets, açıla-

fından hedef alınmıştı. Çıkan sosyal adalet fikrinin resmen sonra…” cak olan yeni pozisyonlara

iki çatışmada da pek çok öğ- ortadan kalktığının bir kanıtı Geçtiğimiz yıl eğitim “mas- hayır kurumlarından burs

renci ve polis yaralanmış, öğ- olarak yorumlandı.rafları” ile ilgili en son tartış- alan öğrencilerin de başvu-

rencilerden bir kısmı gözaltı- Hükümetin yükseköğretim ma hatırlanacağı üzere rabileceğini söyledi.

na alınmıştı. Tasarı, parla- planlarını hazırlayıp hayata İngiltere’de meydana gel- Willets’in yükseköğretime yö-

mentoda da büyük tartışma- geçirmekten sorumlu olan mişti. Aralık’ta Hükümetin nelik projeleri kamuoyunda

lara neden olmuş, koalisyon Willets’le ilgili bir küçük pa-krizle mücadele tedbirlerin- öylesine büyük tepkiyle kar-

ortağı partilerden de olum- rantez açmak gerekirse, Ba-den birisi olarak üniversite şı laştı ki, Muhafazakâr-

suz oylar da çıkmasına rağ- kan, Nisan’da verdiği bir be-harçlarını 3 bin sterlinden Liberal koalisyon hükümeti

men tasarı kabul edilmişti. yanatta, feminizmin sosyal yaklaşık 9 bin sterline yük- tarihin en hızlı u dönüşlerin-

İngiliz hükümeti eğitimle il- hareketliliğe darbe vuran bir seltmesi kamuoyunda büyük den birini yapmak zorunda

gili takdire şayan çalışmala- düşünce akımı olduğunu sa-infiale neden olmuş, binlerce kaldı. Willets sabah 9 sula-

rına geçtiğimiz günlerde az vunmuştu. Bakan’ın “çarpıcı” öğrenci Londra sokaklarını iş- rında Guardian Gazetesi’ne

kalsın bir yenisini daha ekle- tespitine göre, ev hanımı ol-gal etmişti. Aynı tasarıda, verdiği mülakatla önerilerini

yecekti. “Varlıklı öğrenciler” mak yerine üniversite kon-bursların 30 yıl içinde geri gündeme taşırken, öğleden

ya da daha doğrusu “varlıklı tenjanlarını ve ardından dol-ödenmek şartıyla verilmesi il- sonra saat 16’da parlamen-

velilerin çocukları” için üni- gun ücretli iş pozisyonlarını kesinin hayata geçirilmesi de todaki oturumda İşçi Partili

versitelerde kontenjan açıl- dolduran kadınlar, iş haya-planlanıyor ve bu ilkelerin öğ- vekillerin sorusu üzerine üni-

ması önerisi yükseköğretim- tındaki erkeklere engel olu-renciler yıllık 21 bin sterlin ge- versite öğretiminin salt mad-

den sorumlu kabine üyesi Da- yorlardı.lir elde ettiği zaman işlerlik di imkânlarla satın alınama-

vid Willets tarafından gün- İngiliz The Guardian gazete-kazanacağı söyleniyordu. yacağını söyledi. Willets, bel-

deme getirildi. Bu öneri 633 sine konuşan Willets, hazır-Buysa, üniversite öğrenim gi- ki de şimdilik kamuoyu bas-

bin 811 kişinin yükseköğreti- ladıkları proje doğrultusun-derlerini burslarla karşıla- kısıyla planlarından geri

me yerleşmek için başvurdu- da yükseköğretim konten-yanların hayata büyük borç- adım attı ancak bu olayın

ğu ve sadece 487 bin kon- janlarının artacağını, bunun larla başlaması anlamına ge- eğitimin yeteneklerle elde

tenjanın bulunduğu bir or- da sosyal hareketliliğin art-liyordu. Koalisyon hüküme- edilebilecek bir kamu hizme-

tamda yapıldı. Bu da yaklaşık masına yardımcı olacağını sa-tinin harçlarla ilgili yasayı gö- ti mi yoksa maddi imkânlar

146 bin kişinin başvurduğu vundu. Ancak Willets’in hü-rüştüğü sırada yaklaşık 20 doğrultusunda satın alınabi-

halde üniversiteye gireme- kümetin yükseköğretim ku-bin öğrenci farklı bölgelerde lecek bir hizmet mi olduğu so-

yeceği anlamına geliyordu. rumlarında okuyanlar için toplanarak gösterilerde bu- rusu akıllarda kaldı.

Parayı Veren Kepi GiyerEmre ALPAY

İletişim Adres: Ankara Üniversitesi Avrupa Toplulukları Araştırma ve Uygulama Merkezi (ATAUM)

Cemal Gürsel Caddesi, 06590 Cebeci, Ankara

Telefon: 0 (312) 362 07 62

Faks: 0 (312) 320 50 61

Web: www.ataum.ankara.edu.tr/ebulten

E-posta: ataum@education.ankara.edu.tr

Editör: Erdem DENK

Tasarım: Volkan KAYA

* Yazılarınızla katkıda bulunmak için denk@politics.ankara.edu.tr adresine email atabilirsiniz.* ATAUM E-Bülten’de yer alan yazılar ve görüşler tamamen yazarlarına aittir. ATAUM'un resmi görüşü değildir.

* Bu e-bülten içinde yer alan özel kullanım lisanslı tüm yazı ve görsellerin bütün hakları ATAUM`a aittir.* Bu e-bülten, kaynak gösterilerek kopyalanabilir, dağıtılabilir, basılabilir.

Sahibi: ATAUM adına Çağrı ERHAN · Sorumlu Yazı İşleri Müdürü: B. Erdem DENK · Yayının Türü: Süreli (Aylık) · Basım Yeri: Ankara Üniversitesi Basımevi, İncitaşı Sokak No:10 06510 Beşevler/ANKARA Tel: 0(312) 213 66 55 · Basım Tarihi:

ATAUMe-bülten

Emre ALPAY

ATAUMe-bülten6

Parayı Veren Kepi GiyerMAYIS 2011

Yunanistan'da Bahar UyanışıChristos TEAZISATAUM

e-bülten7

Geçen sayılarda, Yunanis- kis tarafından başlatılan ne bağlı başka iki olaydan da- rafından başlatılan “Kapı-tan’da başlatılan “Ödemiyo- “Kıvılcım” hareketinden söz ha söz edilecek: Yunan yö- kapı” hareketi ve İnfialcılar rum hareketi” ve Theodora- edilmişti. Bu ay da birbirleri- netmen Dimitris Kolatos ta- hareketi.

Yunanistan’da Bahar UyanışıChristos TEASIZ

“Papandreu’nun Yunanista- “Cohacopoulos’un ihtişamlı evinin önünde buluşmak fa k ir g ir iliyor, ama inanılmaz nı - Bir Yunan Masalı” oyu- eviyle ilgili sahne henüz bit- üzere randevulaştık. Böylece varlıklı çıkılıyor. Bizim bu du-nunda başlayan protestonun memişti ki, birden bir izleyici orada bulunan seyirciler ta- rumdan kurtulabilmemiz için ilginç bir hikayesi var. Oyun- kalkıp, ‘Kolate tiyatroda gü- rafından ortay atılan bir so- tamamen troykanın kontro-da 80’li yıllarda Andreas zel konuşuyorsun da, neden ruyla başlayan ‘kapı-kapı’ lünden çıkmamız gerekiyor. Papandreo’nun yakın adam- Cohacopoulos’un evine gi- hareketi başlamış oldu… On- Yabancı ve Yunanlı tefecile-larından olan ve aynı za- dip bunları söylemiyorsun? dan sonra da ziyaretlerimiz rin ellerine düşmektense, fa-manda Simitis döneminin de Korkuyor musun yoksa?’ de- aynı hızla devam etti. Önce kir kalmayı tercih ederiz. Bizi savunma bakanlığı görevini di ve ekledi: ‘Ben gidersem, eski başbakanlardan Kostas bu duruma düşüren siyaset-yürüten Akis Cohacopou- benimle gelir misin?’ Ben de Simitis’in evine ve daha son- çilerin son otuz yıldır yaptık-los’un Atina’nın en pahalı so- ona ‘şayet ben gidersem, ra da Kostas Karamanlis’in ları yolsuzluklar, ancak ve an-kağında satın aldığı ev hak- sen de benimle geleceksin, ofisine gittik.” cak Afrika ülkeleri ile kıyas-kında da bir sahne vardı. öyle mi?’ dedim. O da bana Bu hareketle ne hedefleni- lanabilir. Bu halkın siyasetçi-İhtişamlı ev konusunda mec- ‘geleceğim’ dedi ve o an sa- yordu? Kollatos bu soruya lerin evlerini kapı-kapı do-lis soruşturma başlatmış ve lonun her yerinden sesler şöyle bir cevap veriyor: laşmaları da, siyasetçilere ve-evin değeriyle mal beyanın- yükselmeye başladı. ‘Ben de “Babamın zamanında, siya- rilen barışçıl son uyarıydı.”da belirtilen arasında büyük geleceğim!’, ‘ben de!’, ‘ben sete giren zengin bir kimse, bir çelişki ortaya çıkmıştı. Ge- de!’… Orada hep birlikte bir fakir çıkıyordu. Şimdi iş tam risini Kolatos’tan dinleyelim: sonraki hafta eski bakanın t e rs ine döndü. Artık siyesete

Kapı-kapı hareketi

Facebook ve benzeri sosyal neyi aşkın süredir halkın ya- yük şehirlerinde de infialciler ların gitme zamanı geldi…’’ paylaşım siteleri, daha genel şadığı hüzün, korku ve gele- toplanmaya başladı. İnsan- diyor ve ekliyor: “Sessiz olun! anlamda söylersek teknoloji, ceğe ümitsizlik duyguları iyi- ların artık sabırları kalmadı İtalyanları uyandırmayalım.”artık küreselleşmenin en c e a rt tı. Bu paket bardağı ta- ve maalesef ülkeyi varolan Yunan halkı artık uyan-önemli aygıtlarından biri ha- şıran son damla oldu. Artık bu siyasetçilerin de kurtara- (dırıl)dı ve kendilerini uyut-line geldi ve bu da “demok- her yaştan insan meclisin m a ya c ağı inancındalar. Artık maya çalışan siyasilere prim rasi.com” çağına girdiğimi- önünde toplanıp siyaset dün- varolan bu anlayışnı iflas et- vermiyor. Halkın siyasilere zin göstergesi. Bu sayede bir yasına ve siyasetçilere olan tiği ve yeni bir anlayışla, bel- olan inançsızlığı had safha-yerde başlayan kıvılcım kısa nefretlerini ellerinde taşıdık- ki de yeni yüzlerle bu soru- da. Halkın bu anlayışı bir fık-sürede teknoloji yardımıyla ları döviz ve pankartlarla, nun çözüleceği inancındalar. rayla özetlenebilir: hızla yayılıyor. mutfaktan getirdikleri tence- Yani acil taze kana ihtiyaç ol- Bir gün bir adam Atina’nın Atina son dört gündür “İnfi- relerine kaşıklarla vurarak, duğu görüşü hakim. lüks semtlerinden birinde yü-alciler” hareketiyle çalkala- sloganlarla ya da seslerin tü- Ortadoğu’dan başlayan ve rüyor. Aniden karşısına çıkan nıyor. Toprağın ilkbaharla k en di ği noktada da, sessiz A k deniz ülkelerine yayılan bir hırsız “bana paranı ver, uyanışı misali Yunanistan’da olarak elleriyle yaptıkları ha- bu dalga evrensel dönüşü- yoksa seni öldürürüm” diyor. açıklanan yeni vergi paketiy- reketlerle küfür ederek ken- mün göstergesi olarak görü- Parasını vermek istemeyen le Yunan halkının uyanışına dilerini duyurmaya ve itiraz- lüyor. Ki Yunanistan’da baş- şaşkın adam da hırsıza “ben sahne oluyor. Nedeni de geç- larını yapmaya çalışıyor. Kı- layan İnfialcilar hareketi, kimim biliyor musun? Ben es-tiğimiz hafta hükümetin s ac a h er tü rlü protesto olay çı- İspanya’dan esinlenerek baş- kiden bakanlık ve milletve-açıkladığı yeni vergi paketiy- karmadan gerçekleştiriliyor. ladı. İspanya’daki protesto- killiği yapmış olan biriyim. le başlayan hareketlenme. A t ina’nın her tarafından akın larda kullanılan pankatlar- Ne cüretle öyle karşıma çıkıp Açıklanan pakete göre, bir akın gelen bu insanların ka- dan bazılarında şöyle yazı- benden paramı istersin?” Hır-çok insan işten çıkartılacak, fasındaki ortak soru şu: Ne- yordu: “Sessiz olun! Yunanlı- sız adamın siyasetçi olduğu-mevcut vergiler arttırılaracak reye gidiyoruz? Atina’da baş- ları uyandırmayalım.” Artık nu duyunca, “o zaman ve yeni vergiler konacak… l a yan bu hareket hızla yayılı- Yunanlılar da cevap olarak: paramı geri istiyorum, bana Açıklanan bu paketle bir se- yor. Yunanistan’ın diğer bü- “Biz uyandık. Saat kaç? On- paramı geri ver” diyor.

İnfialciler

MAYIS 2011

Aşırı Sağ-Merkez ValsiMühdam SAĞLAM

Aşırı Sağ-Merkez ValsiMühdan SAĞLAM

“Çok kültürlülük iflas etti” rıca, Nisan’da Finlandiya’da Avrupa, kendisini git gide da- göstermesinin ana nedeni gi-Bu söz, Ekim 2010’da AB’nin yapılan genel seçimlerden h a milliyetçi bir zeminde ta- bi görünüyor. Öte yandan, en önemli üyelerinden Al- aşırı sağ eğilimli Gerçek nımlıyor. Sovyetler Birliğinin dağılma-manya’nın Şansölyesi Ange- Finliler’in meclisteki koltuk Arap coğrafyasında yaşanan sı sonrasında Avrupa gene-la Merkel tarafından sarf s ay ısı nı a rttırması ve Dani- gelişmelerin beraberinde ge- linde yaşanan ideolojik boş-edildi. Merkel, bu sözleriyle marka’da devletin kaçakçı- tirdiği yeni göç dalgası, 11 Ey- lukla sağ ve sol partiler ara-aslında Avrupa’da sürekli lı kla v e yasa dışı göçle müca- lül saldırılarından bu yana et- sındaki politik zeminin kay-olumlanan çokkültürlülük ve dele kapsamında gümrük kisi artarak devam eden aşırı ganlaşması da ırkçılık boyu-bir arada yaşam politikası ko- kontrolü yapmasını öngören sağ reflekslerin yeni zemini tuna varan söylemlerin top-nusunda sadece ülkesinin de- yasasının aşırı sağ partinin aslında. Küresel finansal lum tarafından desteklen-ğil tüm kıtanın giderek yay- baskılarıyla Mayıs’ta meclis- krizle iyice pekişen ve sanki mesi ihtimalini kuvvetlendi-gınlaşan eğilimini ifade edi- ten geçmesi de Avrupa’da ye- biraz da meşrulaşan ırkçılık riyor. Tüm bunlarsa iki temel yordu. Benzer bir mesaj, ni bir milliyetçilik dalgasının boyutundaki söylemler, AB sonuç ortaya çıkarıyor: Bir Şubat içerisinde de İngiltere yayılmaya başladığının diğer karşıtlığının bayraktarlığını yandan AB’nin geleceği ko-Başbakanı Cameron tarafın- işaretleri. Kısacası, Avrupa ta- yapan farklı ülkedeki aşırı nusunda kafalarda belki de dan dillendirilmişti. rihinde bir döneme damga- sağ partilerin çokkültürlülük zaten olan soru işaretlerinin AB’nin son 20 yıl içerisinde sını vuran söylem tekrar fa- ve göçmen karşıtlığı ortak sayısını artarken, milliyetçili-benimsemiş olduğu enteg- kat bu sefer yeni bir içerikle noktasında buluşması anla- ğin ekonomi temelli bu yük-rasyon politikaları ve çokkül- soluk kazanıyor: “Avrupa’da mına geliyor. 2008’de başla- selişinin hedef tahtasındaki türlülük projesinin başarı ih- bir hayalet dolaşıyor.” Adı ko- yan küresel ekonomik kriz ilk özneyse daha iyi bir ya-timalindeki düşüşün göster- nulmadan vuku bulan deği- sonrasında sorunlu birlik ş am uğ runa ülkelerini terk gesi olan bu tavır, sadece Al- şim, iktidar koltuğundaki si- üyelerinin AB’nin ekonomi eden binlerce göçmen olu-manya ve İngiltere’yi kapsa- maların ayrımcılık odaklı di- politikası gereği fonlarla ve yor.mıyor. Fransa’da Le Pen des- linde, reformların ayrıştırıcı d o ğrudan bütçe yardımlarıy-tekçileri de benzer bir duruş içeriğinde anlam kazanı- la desteklenmesi, bütçeye epeydir ortaya koymakta. Ay- yor… “Medeniyetin beşiği” katkı veren ülkelerin tepki

FransaSosyalist François Mitte- “suçtan arınmış” bir hayat va- geldiğinde Avrupa tarihinde da yeterli olmamış olacak ki, rand’ın 14 yıllık cumhurbaş- adi sunan Nicolas Sarkozy bir ilke imza atan Sarkozy yö- Mart’ta Fransa genelinde ya-kanlığına son veren Fransız cumhurbaşkanlığı koltuğuna netimi, Avrupa’nın ilk Göç- pılan yerel seçimlerde Sar-sağı, 1995’te Jacques Chi- oturdu. İçişleri Bakanlığı dö- men ve Milli Kimlik Bakanlı- kozy’nin partisi Halk Hare-rac’ın cumhurbaşkanı olma- neminde “sıfır hoşgörü” poli- ğı’nı kurdu. Milliyetçi politi- keti Birliği, Marine Le Pen’in sıyla iktidarı eline aldı. tikasının mimarı olarak ünle- kalar ve yabancı göçmen kar- başında olduğu Milliyetçi Chirac’ın ardından 2007’de nen Sarkozy, beklenen şekil- şıtlığı konusunda da radikal Cephe’yle girdiği rekabetten de yabancı karşıtlığıyla ün de, göçmenlere ilişkin sert tu- sayılabilecek adımlar atıldı. kıl payı zaferle çıktı. Le Pen, salmış ve milliyetçi söylem- tumunu seçim sürecinin ar- Öte yandan bunlar toplum- göçmenleri istilacı olarak gö-lerle Fransız toplumuna dından da sürdürdü. İktidara sal desteği almak konusun- rüyor; AB’yi ise bu istilaya ze-

'Çok kültürlülük iflas etti'

MAYIS 2011ATAUM

e-bülten8

“Almanya’da refah devleti- lar, “özellikle kriz dönemle- sağ partiye kaptırmak iste- de yankı bulmasına öncülük nin iflasının en büyük nede- rinde yabancıların zorla dahi meyen Hıristiyan Demokrat etti. Udo Voigt liderliğindeki ni, ülkede bulunan göçmen- olsa ülkelerine geri gönderil- Parti tarafından da farklı bi- Almanya Milliyetçi Demok-ler ve yabancılardır.” Bu cüm- mesi gerekir mi?” sorusuna çimlerde ifade ediliyor. An- ratik Partisi’ne oylarını kap-le, Friedrich Ebert Vakfı tara- da yüzde 40’lık bir oranda gela Merkel’in Ekim’de sarf tırmak isteyemeyen Hıristi-fından yapılan bir araştırma- “evet” cevabını vermiş. Top- ettiği “çokkültürlülük iflas et- yan Demokratlar, gittikçe mil-ya göre Alman toplumunun lumda giderek yükselen bu ti, artık hoşgörü politikasına liyetçi ve yabancı karşıtı yüzde 30’luk bir kesimin dü- eğilim siyasal alanda elinde son veriyoruz” sözleri, bu p o liti ka ları benimsiyor. şüncesini yansıtıyor. Alman- bulundurduğu iktidarı aşırı eğilimin uluslararası düzey-

Almanya

Fransa’daki kadar güçlü bir ni aşırı sağın tek temsilcisi ün d e iktidar olan Muhafaza- Camoren’ın “çokkültürlülük çekişme yaşanmamış olmak- olarak tanıtan Muhafazakâr kârların tehlike olarak gör- bitti, hani çokkültürlülük iyi la birlikte, İngiltere’de de P ar ti , s eçmen kitlesini kaptır- düğü en büyük unsur, ya- bir şeydi” söylemine sahip aşırı sağ, Muhafazakâr Parti mamak için aşırı sağın gün- bancı göçmenler ve ülkede çıkmasının etkisi azımsana-ve sesi (henüz?) o kadar da demine de sahip çıkıyor. Ma- yaşayan Müslümanlar. Mayıs cak gibi değil.gür çıkmayan BNP gibi parti- yıs içerisinde İngiltere’de ger- seçimlerinde büyük bir zafer ler üzerinden seçmen sayısı- çekleşen yerel seçimlerde kazanan Muhafazakârların nı giderek arttırıyor. Kendisi- 141 mahalli idarenin 100’ bu başarısında Başbakan

İngiltere

Aşırı Sağ-Merkez ValsiMühdam SAĞLAMATAUM

e-bülten9

Aşırı sağın en büyük ilham marka, Danimarkalıların- olan Danimarka Halk Partisi, çen yabancı düşmanlığı, kaynağı olarak görülen dır”, “İslam’ın olduğu yerde halen hükümete dışarıdan Norveç’in göçmen kabul po-Danimarka’da da senaryo hoşgörü beklenemez” gibi destek veriyor. Politik ajan- litikasını sertleştirmesi ve farklı değil. 11 Mayıs’ta aşırı ırkçı söylemleriyle tanınan Pi- dasını parlamentoda yansı- İsviçre’nin Schengen’den çı-sağ Danimarka Halk Parti- a Kjaersgaard liderliğindeki tan parti, ırkçılığa varan söy- kabileceği sinyallerini ver-si’nin dışarıdan destek oldu- Danimarka Halk Partisi, lemi ve AB karşıtlığıyla da ta- mesi… Bunların hepsi de ğu hükümetin aldığı sınır Avrupa’da yükselişe geçen n ın ıyor. Avrupa’da yaşanabilecek da-kontrollerine ilişkin karar, aşırı sağın da ilham kaynağı Nisan’da yapılan genel se- ha köklü ve hoşgörüsüz poli-Danimarka’da aşırı sağın po- olarak anılıyor. 2001’den bu çimlerde Timo Soini liderli- tikalara dair güçlü mesajlar litika yapma sürecine etkisini yana seçimlerde giderek yük- ğindeki Gerçek Finliler’in ba- barındırıyor.gözler önüne seriyor. “Dani- selen bir oy grafiğine sahip şarısı, İsveç’te yükselişe ge-

Danimarka, Finlandiya, Norveç, İsviçre…

min yaratan bir mecra olarak ön plana çıkan ve Ocak yerel seçimlerinde pek çok Biriliği’nin sadece 2 puan ge-tanımlıyor. Özellikle 2007’ 2011’de bayrağı ailenin kü- bölgede ikinci tura kalmayı risinde. Belli ki bu durum deki cumhurbaşkanlığı seçi- çük kızı Marine Le Pen’in al- başardı. Hem de aldığı yüzde 2012 cumhurbaşkanlığı se-minde baba Le Pen’in ikinci masıyla taze bir nefes alan 15 oyla yüzde 17 oy alan çimi için “umut verici” olarak tura kalmayı başarmasıyla Milliyetçi Cephe, Mart 2011 Sarkozy’nin Halk Hareketi görülüyor.

MAYIS 2011

Yabancıya YabancılaşmaGörkem ÖZİZMİRLİ

Yabancıya YabancılaşmaGörkem ÖZİZMİRLİ

ATAUMe-bülten10

Son dönemde iyice artarak AB’nin temel kavramlarını ve ideallerini dinamitler hale ge- artık len ırkçılık ve yabancı düş-manlığı (zenofobi), entelek-tüel çevrelerin de dâhil oldu-ğu tartışmalara konu olmaya devam ediyor. Zenofobinin ortaya çıkışı belli sebeplere oturtularak çözümler bulun-maya çalışılıyor.

dahi gelmeyen yabancılarla mokrasinin beşiği olarak gö- ni gösteriyor. Üçte ikilik ke-azınlıkların kriz anlarında rülen İskandinav ülkeleri de sim “çok kültürlü toplumun sı-yoksulluğun, eşitsizliğin ve fi- bu sorunla yüzleşmek nırlarına ulaşıldığını” belir-nans sektöründeki spekülas- zorunda. Hem de epey bir sü- tirken, önemli bir çoğunluk yonların sorumlusu ilan edil- redir. Irkçılığa Karşı Avrupa da azınlıkları “kolektif bir et-mesi anlamına geliyor. Parti- Yılı olan 1997’de AB üyele- nik tehdit olarak” etiketliyor.lerin bu söyleme sarılmasıyla rinde yapılan geniş bir anke- Bu gelişmeler süredursun, da halk arasında dirilen bir te göre, katılanların üçte biri 2007’de AB vatandaşlarının dışlama politikası sezdirme- kendilerini “oldukça ırkçı” ve üçte ikisine uygulanan an-den oluşabiliyor. “bütünüyle ırkçı” olarak ta- kette barış yüzde 61; doğaya Her kr i z in ze no fo bik nımlamıştı. Bu eğilime sahip ve çevreye saygı yüzde 50;

Avrupa’daki yükselen zeno- sonuçları olmasıyla sağ ce- insanların “hayat koşulların- sosyal eşitlik ve dayanışma, fobi, temel olarak üç sebebe nahın görüşleri seçim zaferi- dan rahatsız olduğu, işsizlik ifade özgürlüğü ve diğerleri-bağlanıyor: Ekonomik açı- ne giden yolda neredeyse tehdidinden korktuğu, gele- ne karşı hoşgörü ve tarafsız-dan hissedilen güvensizlik, tüm siyasi yelpazenin etkili ceğe dair güven hissetmedi- lık da yüzde 37 oranında sosyal katmanlar arası farklı- bir aracı haline dönüşüyor. ği, topluma ve politik iktidar- “Avrupa’yı temsil etmeye de-lıklar ve uluslararası dış- Nitekim Avrupa’nın Britan- lara güvensizlik duyduğu” gö- ğer ilkeler” olarak görüldü. lanma. Buysa, sosyal ve eko- ya, Fransa, İtalya gibi ülkele- rülmüştü. 6 yıl sonra yapılan Kısacası, yılların geçmesi kri-nomik koşulların istikrarlı ol- rinin yanında Finlandiya, Da- başka bir anketse durumun zi daha da içinden çıkılmaz duğu durumlarda belki akla nimarka, İsveç gibi sosyal de- her geçen gün kötüye gittiği- bir boyuta taşıyor gibi.

Avrupa idealini kurtarma operasyonlarıAB’nin bir birlik olarak be- önüne geçilmesini ve temel rece reel sorunlara spesifik ması mümkün olmayan fikir-nimsediği ilkelere duyulan ihtiyaçları karşılamanın ya- cevaplar da var: “Evrensel ler. Fakat Amin’e ve bu me-güvensizliğin bu hızlı yükseli- nında geleceğe dair güven haklar, geçinmeyi sağlayabi- seleyi dert edinmiş birçok ki-şi aslında can yakıcı bir soru- verecek bir konuma gelmesi- lecek bir ücret, geniş kap- şiye göre de Avrupa ancak na işaret ediyor: Avrupa ide- ni savunan bu görüşe göre, samlı bir refah, kişisel ve ko- gündelik hayattaki sıradan ali iktisadi bozulmaya dire- Avrupa’nın sosyal devlet an- lektif güvenlik, yeterli toplum sorunlara bulunabilecek pra-nebilecek kadar güçlü mü? layışına karşı ön yargılar an- hizmetleri, korunan halk ve tik cevaplarla tekrar eski gü-Ash Amin’e göre Avrupa’nın cak bu sayede ortadan kaldı- sosyal entegrasyonun insan- cüne ve ideallerine kavu-sosyal devlet anlayışının rılabilir ve çokkültürlü toplu- cıl bir biçimi…” Ash Amin’in şabilir.ethos’unun değişmesi ge- mun inşası sağlıklı bir şekilde de teslim ettiği gibi, bunlar rekli. Sosyal devletin başarı- yürütülebilir. Aslında, bu ge- ivedilikle gerçekleşmesi ge-sızlığının yeni revizyonlarla n el söylemin altında son de- rekmekle birlikte bir anda ol-

Avrupa sadece Avrupa değilYükselen zenofobiyi önceleri olasılığını güçlendiriyor. Ay- yal devletin alacağı her ye- ten ötesini yapmak zaruri gö-bu kadar ciddiye almayan rıca Avrupa entelektüel çev- nilginin güvensizlik ve dola- züküyor. Zira sorun sadece AB’nin releri, medya ve sıradan in- yısıyla da ırkçılık ve zenofobi Avrupa’nın değil, en ufak

sanlar da yükselen zenofobi- artışı anlamına geleceği gö- krizde “kötü” ilan edilmeyi ye çözüm olarak piyasanın rülüyor. Çözüm bulup bula- bekleyen azınlıklarla yaban-

karar alma ethos’una karşı hiç değilse mayacakları ve dahası bu ko- cıların da meselesi. Ve bir mekanizmalarında da soru- sosyal devletin ethos’unu n ud ak i samimiyetleri etraflı- uçak yolculuğu insanı ço-nu hissetmesi, aşırı hareket- öne sürebilme cesaretine ka- ca tartışılmaya muhtaç olsa ğunluktan azınlığa/ yabancı-lere karşı önlem alınması vuşmuş görünüyor. Zira sos- da, Avrupa’ya şans dilemek- ya dönüştürmeye yeterli!

son ekonomik krizde Gerçek Finliler’in yardım pa-ketlerini bloke etmesiyle görüldüğü gibi

MAYIS 2011

Gender & History dergisinin Hint-Pakistan asıllı kadınlar Nisan 2011 sayısında Dr. “evli değillerse bakire olma-Marinella Marmo ve Dr. Evan lılar” düz mantığıyla muaye-Smith imzasıyla yayınlanan neye alınmış ve bekâret ve Mayıs 2011’de de The testine tabi tutulmuş.Guardian’ın ilk sayfasında 24 Ocak 1979’da The Guar-okuyucularıyla paylaştığı d ia n ga zetesinde ortaya çı-üzere, Birleşik Krallık, 1979’ karılan bu vaka, Hintli bir ka-da “münferit” bir vaka çerçe- dına aitti. 35 yaşındaki Hint vesinde tartışılan “bekaret kökenli kadın, yine Hint kö-testi”ni aslında daha fazla ki- kenli olan fakat İngiliz vatan-şiye uygulamış. O zaman d a şı ol an nişanlısıyla evlen-epey tartışıldığı üzere, göç- mek üzere İngiltere’ye gitti-men kadınlara bekaret testi ğinde Londra Heathrow yapılmasını öngören bir pro- Havaalanı’nda göçmen poli-sedür, 1979’da Londra He- si tarafından bekâret testine athrow Havaalanı’nda Hint tabi tutulmuştu. Dönemin kökenli bir kadına uygulan- İçişleri Bakanlığı arşivlerine mıştı. Her ne kadar uygula- göre göçmen polisinin ge-maların göçmen polisi tara- rekçesi, kadının yaşına bağlı fından rutin işlemlere dönüş- olarak zaten evli olabile-türülüp dönüştürülmediği he- ceğinden şüphelenilmesi ve nüz bilinmiyor olsa da, ülkeye nişanlısıyla birlikte

rutin bir işlemden geçiyor- yayınladı. Buna göre, Pakis-Avusturalyalı akademisyen- gelmesiydi. Henüz evlen-muşçasına kadın doktor ta- tan asıllı olan annesi, üç dil ler Dr. Marinella Marmo ve memişse bakire olması ge-lep ettiği halde “utanmana biliyor ve siyaset alanında Dr. Evan Smith’in yaptığı söz rektiği düşünülen kadından gerek yok” denilerek bekâret yüksek lisans yapmak üzere konusu araştırmaya göre uy- bekâret testinden geçmesi is-testine alınan kadına, dava İngiltere’ye geliyordu. Bir gulama öyle pek de istisnai tendi; bunun rutin bir işlem açmaması karşılığında 500 İngiliz vatandaşıyla evli olan ya da münferit değilmiş ve olduğunu düşünen ve de ge-pound da para teklif edilmiş ve vizesi bulunan kadın, bu-birçok Hintli ve Pakistanlı göç- ri gönderileceğinden korkan ve eklenmiş: Bu para her- na rağmen bekâret testine ta-men kadın bu uygulamaya Hintli kadınsa bunu kabul et-hangi bir tazminat bedeli b i t ut ul du.tabi tutulmuş. ti. Hatta bir kadın doktor ta-olarak değil, göçmen polisi- İngiltere İçişleri Bakanlığı ar-Buna göre, söz konusu pro- rafından muayene edilmek nin uygunsuz davranışlarının şivlerinde isimleri belirtilme-sedür, Birleşik Krallık’a gir- istediğini belirti ama bu iste-karşılanması için verilmiş. yen bu kadınlar, bugün birer mek isteyen Hint ve Pakis- ği de hâlihazırda bir kadın Dahası, son araştırma göste- birer ortaya çıkıyor. Öte yan-tanlı kadın göçmenlere “be- doktor bulunmadığı, yakın-riyor ki, dönemin İşçi Partisi dan, resmi belgelerde isim-kâret testi” yapılmasını ön- lardaki Hillington Hastane-hükümetinin resmi özür dile- lerinin olmaması, bir beden-görüyormuş. Çünkü o dö- si’ne gitse de orada erkek mediği bu “münferit” vaka den ibaret görülmelerinin nemki mevzuata göre, bir Bir- jinekoloğa rastlayabileceği pek de öyle değilmiş. Zira g ö s tergesi sanki. Besbelli ki, leşik Krallık vatandaşıyla ni- söylendi. Eğer kadın doktor Avusturyalı akademisyenler adı olmayan bu kadınlar, şanlanan yabancı kadının ül- istiyorsa beklemesi gerektiği Marmo ve Smith, 1970’li yıl- uysal, boyun eğen, yumuşak keye geldiği zaman 3 aylık tembihlenen kadın, geri ların sonlarında 80’den fazla başlı Asyalı kadınlar olarak bir süre için vize alması gönderilme korkusunu bir göçmen kadının bekâret görülmekle kalmamış, gele-gerekmiyormuş. Başka bir a n ön ce ülkeye giriş yaparak testine tabi olduğunu ortaya neksel olarak kodlanan As-ifadeyle, nişanlı olduğunu ka- yenmek istediğinden olsa ge-çıkardı. Bekaret testinin rutin yalı kadın tipolojisine göre ev-nıtlayan ve bu şekilde Birle- rek derhal muayeneden geç-bir prosedür olduğu yönün- lilik öncesi bakire olmaları şik Krallık’a girmek isteyen mek istedi. de bir sonuca (şimdilik?) gerektiği de düşünülmüş. Ab-kadınlar, kocalarıyla birlikte 1979’daki bu ilk skandal, as-ulaşılamayacağını söyleyen sürd bir genellemenin kur-yaşamak için vize başvurusu lında önde gelen Hindistan akademisyenlere göre, an- banı olan bu kadınlar, yapana değin 3 ay boyunca gazetelerinde de yankı bul-cak yine de bu belgelerin “beyanın esas olduğu ülke” vizeye ihtiyaç duymadan ser- muş ve iki ülke kamuoyla-buzdağının görünen kısmı ol- havaalanlarında test edil-best do laş ma hak kı na rında da tartışılmıştı. Bunun masından endişeleniliyor. miş. Bugün birçoğunun sahipmiş. İşte bu durumdaki üstüne bir açıklama yapan Nitekim yeni belgelerin orta- korkudan, toyluktan ve yasal bazı kadınların “zaten evli” İngiliz İçişleri Bakanlığı da ya çıkmasından birkaç gün haklarıyla ilgili bilgisizlik-olduklarından şüphelenil- olayın istisnai nitelikte oldu-sonra, The Guardian yazarı lerinden ötürü bu teste tabi mesi durumunda bazı ön- ğunu ve başka bir örneği ol-Huma Qureshi de bekâret olduğu ve aşağılayıcı bir lemler alınması gerekmiş. Ve madığını vurgulamış ve res-testi uygulamasına tabi deneyimden geçtiği düşünü-nişanlı olduğunu beyan et- mi bir özür dilemekten de tutulanlardan birisinin de an- lüyor. mesine rağmen (zaten) evli kaçınmıştı. Öte yandan, nesi olduğuna dair bir yazı olduğundan şüphelenilen 2011’de ortaya çıktığı üzere,

Göçmenler, kimine göre Av- yükselmesiyle görüldüğü gi- ke unsuru olarak göredur- boyutları Mayıs 2011’de or-rupa’nın en büyük sorunu. bi kimi ekonomik gerekçeler sun, kimine göreyse Avru- taya dökülen 30 yıl öncesinin Yeni göçmen alınmasına kar- de gündeme gelse de, göç- pa’nın göçmen sorunu yok; bir uygulaması, halen eşit şı politikalar üreten partiler, men karşıtlarının en büyük göçmenlerin Avrupa sorunu muamele görmek için müca-bilindiği gibi, Avrupa parla- argümanları, göçmenlerin var. Her durumda farklı ar- dele eden göçmen kadınla-mentolarında da hızla yük- “kültürel adaptasyon”u bir gümanlar üzerinden geniş rın hak la rının yeniden selmekte. 2008 ekonomik türlü gerçekleştirememeleri. kapsamlı bir tartışma devam hatırlanması için de bir ör-krizi ardından işsizliğin hızla Bazıları göçmenleri bir tehli- etmekte. Öte yandan, farklı nek teşkil ediyor.

Skandal Tekrar Gündemde: Bekaret Vizesi?Alev YILDIRIM

Skandal Tekrar Gündemde: Alev YILDIRIM

‘Nişanlıysa ve de Asyalıysa, bakire de olmalı’

Bekâret Vizesi?MAYIS 2011ATAUM

e-bülten11

Endülüs ezgilerini Afrika ri- kentinin Las Palomas adala- sallarından tekneleriyle has- merkezlerinde belirsiz süreli-timleriyle yeniden buluştu- rında bulunan eski askeri ha- belkader İspanya’ya ulaşa- ğine yasal olmayan bir bi-ran müzik grubu Radio Tarifa pishane, bugünlerde yasal ol- bilmiş nam-ı diğer clandesti- çimde tutuluyor.sayesinde adına aşina oldu- mayan uygulamalara “ev sa- nolar, İspanya’da bulunan ğumuz İspanya’nın Tarifa hipliği yapıyor”. Afrika kum- bu ve bunun gibi kapatılma

Burası Tarifa RadyosuCeren DÖNMEZ

Ceren DÖNMEZ

Burası Tarifa Radyosu

İspanya’da bulunan ve Türk- “sığınmacıların bürokratik iş- fından çalıştırılırken Las nunda kişiler serbest bırakılı-çe tam karşılığı “kapatılma lemleri boyunca tutulacağı” Palomas’taki gibi “kapatılma yor. merkezi” anlamına gelen bir merkez olarak açmış. merkezleri”ndeyse konu A nc ak b u kurala riayet edil-centros de internamientosla- 2003’te göç yollarında daha üzerine hiçbir eğitime sahip miyor, sadece idari bazı so-rın kapatılması için sivil top- etkin bir denetim mekaniz- olmayan polis memurları gö- rumlulukları yerine getirme-lum baskısı sürerken, Tari- masının kurulmasıyla Tarifa’ rev yapıyor. Ayrıca merkez- miş olan veya herhangi bir fa’daki merkezin hapishane dan gelen sayısız sığınmacı- lerdeki “misafirler”e hapis- suça bağlı olarak alıkonma-olarak kullanımının 1999’da nın önü biraz olsun alınabil- hanelerdeki mahkûmlara su- mış bu insanlar merkezlerde son bulduğu, ondan sonraki miş, ancak bu durumun ar- nulan sosyal imkânların hiç- aylarca kalabiliyor. Gerek uygulamalarınsa hiçbir yasal dından insan kaçakçıları yeni biri sunulmuyor. Sosyalist be- İspanyol basınının gerek sivil dayanağının olmadığı belir- “rota”larını hemen keşfede- lediye başkanının merkezin toplum örgütlerinin işaret et-tiliyor. Publico gazetesinin ha- rek yoğunlukla Kanarya T ari fa ’nı n doğal güzelliğini tiğine göreyse, bu merkez-berine göre, Birleşik Polis Adalarını kullanmaya başla- sekteye uğrattığı ve böylelik- lerde kalanlara muamele iç-Sendikaları üyesi bir grup, mış. Fakat Las Palomas’tan le turizme zarar verdiği gö- ler acısı durumda. Hapisha-Tarifa’daki tutukevinin de Al- geliş gidişler de devam et- rüşüyse, olsa olsa tatlı bir te- neden de kötü koşullarda bu-geciras’taki gibi kapatılması miş. İspanya’ya bir şekilde b e ssüme neden oluyor. lunan bu insanlara suçlu mu-gerektiğini belirtiyor. Grup, ulaşmış ancak ikamet izni ol- 1985’te “yasal koşulları sağ- amelesi yapılıyor. Sürekli ka-Algeciras’taki hapishanenin mayan, sınır dışı edildiği hal- layamayan mülteci adayları- meralarla izleniyorlar, giriş-“21. yüzyıl için uygun koşul- de ülkeyi terk etmemiş olan nı sınır dışı edilinceye dek çıkışları kontrol ediliyor ve gö-ları sağlamadığı” gerekçe- ya da diğer tutukevlerinden barındırmak” amacıyla İç- rüşleri de sadece 5 dakikayla siyle kapatılmasına dikkat çe- getirilen sığınmacılar, Las işleri’ne bağlı olarak kurulan sınırlanıyor. kerek suç dahi işlememiş in- Palomas’taki merkezde hiç- “kapatılma merkezleri”yle il- İspanya’da şu an kullanılan sanları burada tutmanın hak- bir hukuk kuralı gözetilme- gili bir diğer sorun da, tutul- bu türden 10 adet “resmi” sızlığının altını çiziyor. den tutulabiliyor. ma süresinin kanunla en faz- merkez bulunmakta. 2006’ Las Palomas’taki gayrı resmi Bu merkezlerin hapishane- la 40 gün olarak belirlenmiş da kurulan merkezler, Barce-bu yapı, 1999’da ordu tara- lerden de kötü durumda ol- olması. Sığınmacının kimli- lona, Las Palmas, Tenerife , fından terk edildikten sonra duğunu yetkililer de ifade ğ in b elirlenememesi, bürok- Malaga, Madrid, Valencia, Çevre Bakanlığı tarafından e d iyor. Algeciras Acoge (Alg- ratik sürecin tamamlanama- Murcia ve Algeciras için dü-onarılmış ve 2002’de başka eciras Kucak Açıyor) isimli si- ması ya da İspanya karşı ül- şünülmüş. Bunun dışında Las bir kullanıma açılmak üzere vil toplum örgütünün başka- keyle vatandaşların iadesi ko- Palomas gibi yabancıların tu-İçişleri Bakanlığı’na devre- nı Jose Villahoz’un belirttiği- nusunda herhangi bir diplo- tulduğu meşruluğu şüpheli dilmiş. İçişleri Bakanlığı’ysa ne göre, Adalet Bakanlığı’na matik anlaşma yapılamama- başka merkezler de mevcut.her gün İspanya’nın Cadiz kı- bağlı olan hapishaneler tam sı gibi bir nedenle “repatrias-yılarına yüzlerce Afrikalının d a bu nedenle eğitimli ve ko- yon” yani vatana dönüş sağ-ulaştığı bir dönemde, yapıyı nusunda uzman kişiler tara- lanamazsa, 40 günün so-

‘Kapatılma merkezi’

Başta Afrikalı olmak üzere Merkezi (Centro Español de rative Detention of Vulne- kezlerde hamile kadınlardan mülteci barındırma konu- Ayuda a los Refugiados- rable Asylum Seekers and 18 yaşından küçüklere, ço-sunda deneyimli ve diğer AB CEAR). Sığınma hakkını sa- Ilegally Sta ying Third- cuklulardan bedensel ve zi-ülkelerinde görülen uygula- vunmak üzere 1979’da ku- Country Nationals) İspanya’ hinsel engellilere ve yaşlılara malara bakıldığında hassa- rulan CEAR, o günden itiba- daki yürütücüsü de olan CE- kadar uzanan kapsamlı bir siyet sahibi olarak nitelendi- ren gerek ulusal çapta gerek AR, mültecilerin yeni ülkele- sığınmacı profili bulunmak-rilebilecek İspanya’nın sivil AB içinde faaliyetlerine de- rinde yaşama yeniden adap- ta. Raporun net bir biçimde toplumuysa konuya karşı ol- vam etmiş. 23 Avrupa ülke- te olabilmelerine de yardım belirttiğiyse, sorunlara bir an dukça duyarlı. Bunlardan en sinde mülteci ve sığınmacıla- ediyor. 2009’da kapatılma önce çözüm bulunması ve ya-önemlisi aynı zamanda in- rın durumunu araştıran AB merkezleriyle ilgili epey sal olmayan uygulamaların san hakları savunucusu olan projesi DEVAS’ın (Civil Soci- ayrıntılı bir rapor da hazır- son bulması.İspanyol Mültecilere Yardım ety Report on the Administ- lanmış. Rapora göre, bu mer-

Sivil toplum tepkisi

MAYIS 2011ATAUM

e-bülten12

Sİnemada Cannes'lı GünlerAylin AYDI

Dünyanın en büyük film fes- prestijli ödülün sahibi olmak tivallerinden biri olan Can- için yarıştı. Başkanlığını Ro-nes Film Festivali, bert de Niro'nun yaptığı jüri-

de Jude Law, Uma Thurman, Olivier Assayas ve Martina

Yeni bir uluslararası film fes- Gusman da vardı.tivali düzenleme fikri, döne- 64. Cannes Film Festivali için min faşist İtalyan ve Alman yapılan hazırlıklarda her se-yönetimlerinin İtalya’nın Ve- ne olduğu gibi ihtişam ön nezia kentinde düzenlenen plandaydı. Ki festivalin bu yıl-film festivalinde ödül alacak ki bütçesi de 20 milyon Euro filmleri bizzat kendilerinin gibi bir rakamdı. Gala gece-seçmesi uygulamasına tepki sine katılan yıldızlar kendile-olarak Fransa Ulusal Eğitim ri için hazırlanan 60 metre u-Bakanı Jean Zay’ın girişimle- zunluğundaki kırmızı halıda riyle 1930’larda gündeme yürürken gelmişti. Fransız hükümetiy- yıldızları daha iyi görün-le birlikte İngiltere’nin ve tülemek için yarıştı.ABD’nin de desteğini alan fi- Festival sırasında kurulan si-kir çerçevesinde aday olarak nema pazarında 4 bin 240 birkaç şehir belirlenmişti. film sanatseverlerle buluştu.

15 bin metrekare genişliğin-Vichy, Bi- deki alana kurulan sinema

arritz ve Algiers gibi adaylar pazarına 101 ülkeden 601 arasında ev sahipliği yapma- firma ve yaklaşık 10 bin se-ya hak kazandığında takvim- yirci katılarak festivali renk-ler 1939’u gösteriyordu. Fes- lendirdi. Sinema pazarındaki tivalin sembolü Altın Palmiye 34 salonda, pazarda yer ödülüyse ilk kez 1955’te ve- alan filmlerden yaklaşık rilmeye başladı. 900’ü dünyanın çeşitli böl-O günden bugüne tüm dün- gelerinden gelmiş alıcılar yadaki sanatseverlerin ilgiy- için gösterime çıktı.le takip ettiği bu festivalin 64.sü, Woody Allen’ın son fil-mi “Midnight in Paris”in gös-terimiyle başladı. 20’si bü-yük ödül Altın Palmiye için ol-mak üzere 86 uzun metrajlı film görücüye çıkarak bu

se, Avustralyalı Julia Leigh, 64. Cannes Film Festiva-İngliz Lynn Ramsey ve Fransız li'nde, halen hapiste olan

11 Mayıs’ Maiwenn oldu. İranlı yönetmenler Cafer Pa-ta 64. kez kapılarını sanatse- Festival’in en büyük ödülü n a hi ile Muhammed Rasulof verlere açtı. olan altın palmiyenin sahibi da onurlandırıldı. İki film yö-

Amerikalı yönetmen Terren- netmeni geçen Aralık’ta İran' ce Malick’in “The Tree of daki düzene karşı yaptıkları Life” (Hayat Ağacı) filmi oldu. çalışmalar gerekçe gösteri-İtalyan yönetmen Bernardo lerek mahkum edilmişti. Bertolucci ise “Yaşam Boyu İran’ın yasaklı yönetmenleri, Altın Palmiye“ ile ödüllendi- festival programında yer rildi. Türkiye’den, Lütfü almaları nedeniyle kısa süre-Akad’ın 1966 yapımı Dünya li de olsa özgürlüklerine ka-Sinema Vakfı tarafından res- vuştu. Rasulof'un “Elveda” ve tore edilmiş filmi “Hudutların Pahani’nin “Bu Bir Film De-

4 bin 500 gazeteci Kanunu” Cannes Classics bö- ğildir” adlı filmleri festivalde de lümünde gösterildi. Nuri Bil- gösterildi. Panahi’ye bunun

ge Ceylan ise festivalin en ya n ında Fransız Film Yönet-uzun süreli filmi olan “Bir Za- menleri Derneği'nin “Altın manlar Anadolu”yla jüri bü- Fayton” ödülü de verildi.yük ödülünü kazandı. Festivalde bu yıl bir ilk daha

Fransız Riviearasındaki sahil Festival aynı zamanda ilginç vardı ve festival programına kasabası Cannes, gösterimlere de sahne oldu. “Yılın Konuk Ülkesi” bölümü

14 yıl önce trafik kazasında dâhil edildi. İlk konuk ülke ölen Prenses Diana’yla ilgili olaraksa Mısır seçildi. 25 yapılan bir belgesel festival- Şubat’ta yaşanan devrimle deydi örneğin. Kazada yaşa- beraber ülkede özgürlük ve mını yitiren Dodi El Fayed'in demokrasi adına yeni bir de-babası Muhammed El Fayed vir açılmıştı. Verilen bu mü-ve sanatçı Keith Allen’ın fi- cadele ve dayanışmayı kutla-nanse ettiği “Unlawful Kil- dıklarını söyleyen festival yet-ling” adlı belgeselde, Diana' kilileri, Mısır Sineması’nı

64. Cannes Film Festiva- nın ölümünü gösteren çarpı- onurlandıracaklarını açıkla-li’nde bu yıl kadın yönetmen- cı görüntülerin olması büyük dılar. Ayrıca Tunus’tan "La ler de görece ön plandaydı. yankı uyandırdı. Bu görüntü- Khaoufa Baada Al'Yaoum" Uluslararası yarışma progra- lerin üzerine İngiliz avukatlar adlı film de Kuzey Afrika’da mındaki 19 filmden 4’üne im- rahatsız edici olduğu iddia- esen değişim rüzgârlarını fes-za atan ünlü kadın yönet- sıyla 87 sahnenin sansürlen- tivale taşıma iddiasıyla şö-menler Japon Naomi Kawa- mesini istedi. lende yerini aldı.

Aylin AYDI

ATAUMe-bülten

13

Cannes’ın bu yılki yüzü, 1973’te “L’Epouvantail” fil-miyle Altın Palmiye kazanan New Yorklu yönetmen Jerry Schatzberg’in 1970’te siyah-beyaz olarak çektiği gençlik fotoğrafıyla festival afişlerini süsleyen Faye Dunaway'di.

Alman kö-keninin filmlerindeki Gotik sahnelere et k i s i o lup olmadığıyla ilgili soruya ver-diği cevapla

yönetmenin aşırılıklarına ha sonra Yahudi olmadığıma larını söyleyerek kendisinin kendisini takip eden çoğu ki- ka rar verdim. Ben bir festivale katılmayacağını bil-şi alışkın. 2009’daki festival- Nazi’ydim ve bu bana zevk dirdiler. Bunun üzerine Trier de gösterilen Antichrist filmi veriyordu. Ne söyleyebilirim de “eğer birilerini üzecek şey-de içerdiği aşırı seks ve şid- ki, Hitler’i anlıyorum. O ke- ler söylediysem özür dilerim; det sahneleriyle tepki top- sinlikle kötü şeyler yaptı ama ben ne anti-semitik, ne ırkçı layan Trier, yanıt olarak daha her şey bittiğinde yeraltı ne de Naziyim” diyerek fazla pornografik öğeler içe- sığınağında yalnız başına ö zü rle rini bildirse de bu ken-

Ancak Cannes’ta istenme- ren bir film çekmek istediğini oturuyordu. Evet, onu biraz disini kurtarmaya yetmedi. yen yüzler de vardı. Galadan söylemişti. Ancak da olsa anlıyorum.” Trier festivalde yer alamadı önce Times dergisi sinema Film sektöründe oldukça a m a y ön e ttiği “Melancholia” eleştirmenin kendisine yö- egemen olan Yahudileri son filmi hem yarıştı hem de ka-nelt tiği soruya herkesi derece kızdıracak bu sözler dın oyuncusu Kirsten Dunst’ şaşırtacak ve kızdıracak bir bu sefer biraz da- üzerine tepki de gecikmedi. a “en iyi kadın oyuncu” ödü-cevap veren ünlü Danimar- ha ileri gitti: “Bir zamanlar Cannes festivali organiza- lünü kazandırdı.kalı yönetmen Lars von Trier bir Yahudiydim ve Yahudi ol- törleri bu açıklamaları son gibi. Aslında Danimarkalı maktan çok mutluydum; da- derece rahatsız edici bulduk-

Lars von Trier vakası

Sinemada Cannes'lı GünlerMAYIS 2011

Küresel ısınmanın yol açtığı Zira erimeyle balıkçılık saha- gel dergisi sordu: “Kuzey Kut- si devletlere bazen daha da çevresel etkiler uzunca bir sü- larının genişleyeceği ve bu bu kimin malı?” Nitekim Ku- genişletilebilen 200 millik bir redir hız kesmeden tartışılır- sektörün ciddi oranlarda bü- zey Denizi’nde saklı olduğu ekonomik bölgeye sahip ol-ken söz konusu ısınmanın ku- yüyeceği düşünülmekte. Ye- sanılan hammadde hazine- ma hakkı veriyor. Münhasır zey kutbu bölgesinde ciddi ni sular keşfetmek isteyen- sini sahiplenme çabaları, de- ekonomik bölge olarak ad-erimelere/değişimlere sebe- lerle bu tarihi dönüşüme ta- nizin 1.2 milyon kilometre- landırılan bu alanı genişlete-biyet verdiğinin anlaşılması nıklık etmek isteyeceklere hiz- karelik alanının kime ait ol- bilmek için söz konusu deniz tartışmalara aslında yeni bir met vermek için sabırsızlıkla duğu sorusunu da berabe- altındaki toprak yapısının boyut kazandırdı. Çünkü bu- bekleyen turizm sektörüne te- rinde getirmekte. Aslında hiç- kendi anakaranızın toprak zulların birer birer erimesi tikte bekleyen denizciliği de bir ülkenin karasal uzantısı yapısına benzer olduğunu ve bölgenin önce fiziken ve bu eklemek gerek. Keza endüst- Kuzey Kutbuna varmadığın- bir devamlılık da söz konusu durumda da “doğal olarak” riyel maden kaynaklarının iş- dan bölge uluslararası olduğunu ispat etmeniz ge-siyaseten adeta yeniden letilmesi, kereste üretimi ve statüsü gereği Uluslararası rekiyor. İşte bilimsel verileri şekillen(diril)mesi anlamına diğer kaynakların kullanımı Denizyatağı Yönetimi tara- toplama savaşı tam da bu is-geliyor. Örneğin çoğuna da pek çok müteşebbis ruhu fından idare edilmekte. An- patı yapmak için veriliyor. Da-“kıyamet alameti” gibi gelen heyecanlandırmakta. cak geniş kutup bölgesinin nimarka çoktan uzman bir je-erimeyi fırsat olarak gören- Yaşanan çevresel değişimin büyük bir kısmı yani eriyen ofizikçi olan Daniel Marcus-ler de azımsanmayacak ka- iktisadi bir fırsat olarak gö- kısmın hemen yanı başı sen’i bu iş için görevlendir-dar çok. Zira özellikle dünya rülmesinde ve meseleye giri- Rusya’dan sonra Amerika, miş durumda. Danimarka gaz ve petrol rezervlerinin şimcilik gözlükleriyle bakıl- Kanada ve Norveç’e ama bandıralı buzkıran araştırma yaklaşık yüzde 25’inin böl- masındaki sorunlu noktalar hepsinden önce Grönland’a gemisi Oden, Danimar-gede bulunduğuna dair ön- bir yana, tüm bu yeni geliş- hâkim olan Danimarka’nın. ka’nın payını araştırmak için görüler, bölgedeki gelişme- melerin her birinin de sayısız İlk elde anlaşılan o ki, bu so- bilimsel veriler toplamakta. leri takip eden ülkelerin çevresel risk içerdiği açık. runun cevabı uzun tartışma- En can alıcı noktaysa, yakla-heyecanını ve doğal olarak Ancak erimeler sonrasında l arla geçen zor bir süreçten şık bin 800 kilometre uzun-da hırsını bir kat daha arttır- oluşacak tüm bu “imkânlar” sonra verilecek. luğunda denizaltı silsilesi makta. Vurgulayarak aç- için birçok ülke arasında ses- Önümüzdeki yıllarda ger- olan Lomonosov sırtı. Mar-makta yarar var: Bahsedilen siz ama bir o kadar da hırslı çekleşmesi muhtemel tartış- cussen liderliğindeki Oden yüzde 25 oranı Suudi bir rekabet çoktan başlamış malara ve uluslararası kon- yapılan sismik ölçümlerle Arabistan’da bulunan re- durumda. Uluslararası gün- feranslara eli güçlü gitmek is- Sibirya’dan Grönland’a uza-zervlerden fazlasına işaret d em d e bugüne değin yeteri teyen devletler, kendi lehleri- nan bu sırtın büyük bir bölü-ediyor. kadar yer bulamayan mese- ne kullanabilecekleri bilim- münün Grönland’ın temeli-Krizi fırsata çevirme yanlıla- lenin New York Times gaze- sel veriler toplama telaşına ne ait olduğunu ispatlayan rına ilave edilmesi gereken tesinde ses bulmasından son- düşmüş durumdalar. Malum, veriler elde ederse, Dani-bir diğer sektör de, balıkçılar. ra esas can alıcı soruyu Spie- BM Deniz Hukuku Sözleşme- marka 200 millik sınırı geniş-

Buzullardaki ‘Soğuk’ SavaşAhmet ERDOĞAN

MAYIS 2011Buzullardaki 'Soğuk' SavaşAhmet ERDOĞAN

ATAUMe-bülten14

letme imkânı elde edecek. dikerek burası benimdir de- makta: Kuzey Kutbu'nu po- açısından tarihi bir fırsat ola-Ancak genişletmeyi diğer ül- mesinin çok da anlamlı ol- pülâsyonuyla birlikte koru- rak değerlendirilmesi söz ko-kelere kabul ettirmek olduk- madığına dikkat çeken Ka- mak ve sürdürülebilirlik sağ- nusu. Ayrıca ABD’nin Dani-ça zor olacak gibi gözük- nada Dışişleri Bakanı Peter lamak, kaynakların sürdürü- marka Büyükelçisi James mekte. Çünkü Lomonosov sır- Mackay’dan gelmişti. Bayrak lebilir şekilde kullanımını teş- P. Cain’in Grönlandlı yetkili-tının diğer tarafından da Rus- dikmenin bilimsel/hukuksal vik etmek ve bölgenin çok lerle New Yorklu yatırımcıları lar araştırmaya başlamış du- bir yanının olmadığını vur- taraflı bir şekilde yönetilme- bir araya getirdiği de belge-rumda. Denizin altında veri gulayan bu tepkiler aslında sine katkıda bulunmak. lerde yer almakta. Belgeler-toplama savaşlarının şimdi- bir nevi bugünkü veri topla- Meselenin tekrar gündeme de, 2007’de yaşanan bayrak den oldukça tansiyonlu ol- ma savaşlarını daha iyi anla- gelmesindeki bir diğer etken dikme olayında direktiflerin duğunu söylemek çok müm- mamıza da yardım etmekte! de Wikileaks belgeleri. Bilin- Birleşik Rusya Partisi’nden kün olmasa da, kısa sürede Ki aslında Rusların bayrak diği üzere Grönland Dani- geldiğini iddia eden bir Rus bu sessizliğin bozulacağını dikme olayının yanı sıra bir marka’nın özerk bölgesi ko- yetkilinin ifadesi de bulun-söylemek için kâhin olmaya de 2002’de Birleşmiş Millet- numunda ve özerkliğin ge- makta. Raporun devamın-da gerek yok. Oden ve Rus- ler’e yaptıkları bir başvuru nişletilmesi konusunda Ka- daysa Rusya’nın NATO Bü-ların araştırma gemilerine mevcut. Rusya kuzey kıyıların sım 2008'de yapılan referan- yükelçisi Dmitriy Rogozin’in karşılık meselede bir diğer ta- kendi anakarasının bir uzan- dumdan yüzde 75 oranında “21. yüzyıl doğal kaynaklar i-raf olan ABD de Healy isimli tısı olduğunu ve bu yüzden “evet” çıkmasıyla Grönland çin bir savaşa sahne olacak buzkıran araştırma gemisini bazı kısımların kendi mün- hükümeti hukuk, petrol ge- ve Rusya bu savaşta yenilme-sulara indirdi ve gemi Alaska hasır ekonomik bölgesine dâ- lirlerinin yarısı, adalet gibi yecek” ifadesi yer almakta. diplerini ayrıntılı olarak araş- hil edilmesini talep etmişti. 32 konuda Danimarka'dan Yine belgelere bakılırsa Ka-tırmak için çalışmalarına baş- Rusya’nın talep ettiği bölge, bağımsızlığını kazandı. Dı- nada Kuzey Kutbu bölgesi ko-lamış durumda. Bir diğer ta- ABD’li yetkililere göre bölge- şişlerinde halen Danimar- nusunda Rusya’yla ikili bir an-raf Kanada ise işe ilk olarak 8 nin tamamının yaklaşık yüz- ka'ya bağlı olan Grönland’ın laşmaya varmış bile. Nihayet yeni buzkıran gemisi alaca- de 45’iydi. Ancak BM bu iste- devlet başkanı da Kraliçe bölgeye coğrafi bağı olma-ğını açıklamakla başladı ve ği yeterli bilimsel delil bulun- İkinci Margrethe sayılmakta. yan Avrupa ülkelerinin me-devamı Başbakan Stephen madığı gerekçesiyle reddetti. İşte ilgili bir Wikileaks belge- seleye NATO’yu dâhil etme is-Harper tarafından getirildi. Aslında tüm bu olup bitenle- sinde Amerikalı diplomatla- teklerinin biliniyor olmasın-Başbakan Harper Kuzey Kut- re Avrupa Birliği de sessiz kal- rın Grönland’ın bağımsızlık dan olsa gerek, Kanada buna iki ziyarette bulundu ve mış değil. Kasım 2008’de Ku- konusunda doğru adımlar Başbakanı Harper da NATO’ dahası buraya iki yeni askeri zey Kutbu konusunda yayın- attığını belirtmesi ve muhte- nun konunun dışında kalma-üs inşa edileceğini ifade etti. lanan bir raporda saptanan mel bir bağımsızlığın Ameri- sı fikrini Wikileaks kaynakla-Araştırma gemilerinin faali- hedefler şu şekilde sıralan- kalı gaz ve petrol firmaları rı na ifade etmiş.yetlerine ilişkin bu rekabet or-tamına ek olarak bir de 2007’de Rusların Kuzey Kut-bu denizinin dibine Rus bay-rağı dikme meselesi var. Rus uzmanların kutupta 4 bin 200 metre derinlere inerek kendi bayraklarını dikmesi, il-gili ülkelerin tamamında tep-kiyle karşılanmıştı. ABD Baş-kanı Tom Casey bayrak dik-me sonrası “mekanik veya plastik bir bayrak veya deniz tabanına bir bayrak serip ser-mediklerini bilmiyorum. An-cak bunun Buz denizinin do-ğal zenginlikleri üzerinde hak iddia etmek konusunda herhangi bir anlamı yok” şek-linde ifadelerde bulunmuş-tu. Benzer bir tepki de 15. yüzyılda yaşamadığımızı ve birilerinin bir yerlere bayrak

ATAUMe-bülten

15MAYIS 2011Buzullardaki 'Soğuk' Savaş

Ahmet ERDOĞAN

AB-MERCOSUR Serbest Ticaret Antlaşması'na DoğruEsra AKGEMCİ

1999’da başlayan ancak zalanacak serbest ticaret ant- Komisyonu’na sunulan bir ra- ne de Komisyon, tarım konu-2004’te askıya alınan AB’yle laşmasının tarafları nasıl et- por, MERCOSUR’la serbest ti- sunda “sıkı bir pazarlık MERCOSUR ülkeleri arasın- kileyeceği hala tartışmalı bir caret anlaşması imzalanma- yaparak” anlaşmanın imza-daki serbest ticaret görüş- konu. Özellikle AB tarım sek- sının, Avrupalı çiftçilerin yıllık lanması konusunda kararlı meleri, 2010’dan bu yana törünün bu süreçten olum- gelirinde 2020’ye kadar 3 görünüyor.kaldığı yerden devam ediyor. suz etkileneceğine dair ciddi milyar Euro kaybetmesine Fakat iki bölge arasında im- en di şe ler var. Av ru pa yol açacağını öne sürüyor. Yi-

Esra AKGEMCİ

AB-MERCOSUR ilişkilerinin temeliMER CO SUR (Me rc ado b ar ışı ko ru m ak gi bi siyasi he- nusu olan FTAA (Amerika yararlanmak isteyen Ameri-Común del Sur, Güney Ame- defler de edindi. Bugünse ku- Ülkeleri Serbest Ticaret An- kan sermayesini uzaklaştır-rika Ortak Pazarı) 26 Mart rumsal ve ilkesel anlamda yi- laşması) müzakerelerinin mak için ABD pazarına ba-1991’de Brezilya, Arjantin, ne Avrupa modelini örnek 2 0 0 5’te askıya alınmasının ğımlılığını azaltacak ticari Paraguay ve Uruguay’ın im- alarak entegrasyon projeleri ardından, ikinci en büyük pa- ilişkilere önem veriyor. Bu zaladığı Asunción Antlaş- üreten MERCOSUR, AB’yle zar olan AB’yle sürdürülebilir açıdan AB ortak pazarına en-ması’yla hayata geçirildi ve malların serbest dolaşımı ve bir ticaret ortaklığı kurmak, tegre olmak ve Avrupa’yla ti-31 Aralık 1995’te tam bir ser- başlıca sanayi sektörlerine MERCOSUR’un hedeflediği c aret ve yatırım ilişkilerini ge-best ticaret ve gümrük birliği imtiyaz tanınmasını da içe- ekonomik canlanmayı sağ- liştirmek MERCOSUR ülkele-anlaşması haline geldi. 17 ren kapsamlı bir serbest tica- layabilecek esas yol olarak rinin ana hedeflerinden biri Haziran 2006’da Venezüel- ret anlaşması imzalamaya beliriyor. NAFTA’nın genişle- olarak beliriyor. Fakat müza-la’nın da katılmasıyla MER- hazırlanıyor. Bu anlaşmanın tilmiş versiyonu olan ve Küba kere sürecinde Latin Ameri-COSUR ülkelerinin toplam imzalanmasıyla oluşacak or- hariç tüm Amerika ülkeleri ka lı siyasetçilerin yağmur-GSYİH’sı bir trilyon dolara t a k pazar, 750 milyon insanı arasında ortak pazar kurul- dan kaçarken doluya tutul-ulaştı. NAFTA (Kuzey Ameri- kapsayacak ve yaklaşık 85 masını öngören ABD destekli mamak için Avrupalı meslek-ka Ülkeleri Serbest Ticaret milyar Euro’luk yıllık ticaret FTAA projesi, özellikle Vene- taşları gibi sıkı pazarlık Anlaşması) ve AB’den sonra hacmiyle dünyanın en büyük zuela Devlet Başkanı Hugo yapması gerekiyor.dünyanın en büyük üçüncü serbest ticaret bölgesini C há ve z’ in gi rişimleriyle rafa 2004’te müzakerelerin askı-ortak pazarı olan MERCO- oluşturacak. kaldırılmıştı. Venezuela’nın y a alınmasının en önemli ne-SUR, kurulduğu dönemde Av- MERCOSUR açısından AB gi- üyeliğinin ardından 2006’ deni, AB’nin sanayi sektö-rupa Topluluğu’nu örnek b i b üy ük bir pazarla serbest ti- dan bu yana siyasallaşmaya rüyle ilgili düzenlemelerde is-alarak ekonomik birliği sağ- caret anlaşması imzalamak başlayan MERCOSUR, ABD’ tediğini elde edememesi ve lamanın yanı sıra bölgede de- hayati önem taşıyor. Çünkü ye ucuz hammadde pazarı ol- MERCOSUR ülkelerinin de mokrasiyi güçlendirmek ve ABD ile imzalanması söz ko- mamak ve düşük ücretlerden AB’nin tarım sektörüyle ilgili

Serbest Ticaret Anlaşması’na DoğruAB-MERCOSUR

MAYIS 2011ATAUM

e-bülten16

ATAUMe-bülten

17

2008’den bu yana AB, yüzde Research Centre) Mayıs Birliği (COPA–COGECA), etkilenmemesi için bazı şart-21’lik payla MERCOSUR’un 2011’de Komisyon’un tarım MERCOSUR ülkeleriyle daha ların yerine getirilmesini şart en büyük ticaret ortağı konu- bölümüne sunduğu rapora fazla tarım liberalizasyonu- koşacaklarını, sürdürülebi-munda bulunuyor. 2009 ra- göre, AB-MERCOSUR anlaş- na gidilmesinin gıdada MER- lirlikten fikri mülkiyet hakla-kamlarıyla AB’nin MERCO- ması, Avrupa genelinde 33 COSUR’a olan bağımlılığı ar- rına kadar her türlü önlemin SUR ülkelerine ihracatı 27.2, bin tarım işçisinin işini kay- tıracağına ve Avrupalı çiftçi- alınacağını ifade ediyor. bu bölgeden yaptığı ithalat- betmesine yol açacak. Rapo- lere ciddi zarar vereceğine Komisyon’un tarım bölümü sa 35.1 milyar Euro. AB aynı ra göre, serbest ticaret an- dik kat çe ki yor. COPA– de, anlaşmanın iki tarafa da zamanda bölgenin en büyük laşması, MERCOSUR bölge- COGECA’nun kaygılarından 4.5 milyar Euro’luk kazanç yatırımcısı. AB’nin MERCO- sinden yapılan sığır eti itha- biri de Güney Amerikalı ta- getireceğine dikkat çekiyor. SUR’a yaptığı yatırım 2008 latında da yıllık 200 bin ton- rım üreticilerinin AB’li üreti- 4-8 Temmuz 2011’de Brük-rakamlarıyla 167.2 milyar luk bir artışa sebep olacak. cilerin sahip olduğu yüksek sel’de bir araya gelecek ta-Euro. İki bölgenin ticaret iliş- Bu da 2020’ye kadar AB’nin üretim standartlarına sahip raflar, gümrük tarifeleri ve pi-kilerinde tarımın büyük bir e t üretiminde yılda 150 bin- olmaması. Bir yanda çevreci- yasa koşulları gibi konularda önemi var. Zira AB, MERCO- den fazla, yani yüzde 8’lik bir ler Brezilya’daki et üretimi- taslaklarını sunacaklar ve SUR’un tarım ürünleri ihraç düşüşe sebep olacak. Bu dü- nin Amazon bölgesindeki anlaşmayı belirleyecek şart-ettiği ilk pazar. AB, toplam ta- şüşler özellikle Britanya ve yağmur ormanlarının tahrip lar üzerinde anlaşmaya çalı-rım ithalatının yüzde 20’sini Fransa’daki et üreticilerini et- edilmesine yol açtığına ve şacaklar. AB, pazarlık sıra-bu bölgeden karşılıyor. Bu du- kileyecek. Bu yüzden müza- çevreye ciddi zararlar verdi- sında tarım konusundaki has-rumda AB-MERCOSUR ortak kerelere en çok karşı çıkan ül- ğine dikkat çekerken, diğer sasiyetini koruyacak fakat pazar anlaşmasının sonuç- kelerin başında, et üretimi gı- yanda ABD ve Japonya’nın karşında 2004’tekine göre ları da öncelikle bu alanda da sektörünün önemli bir MERCOSUR’la böyle bir tica- çok daha güçlü bir MERCO-görülecek ve AB’nin ucuz gı- kısmını oluşturan ve bu se- ret anlaşması imzalamazken SUR bulacak. Şimdi gözler da ithalatı artacak. Avrupalı beple tarım üretiminde yüz- neden AB’nin “tarım sektö- dünyanın en büyük serbest ti-tarım üreticilerinin endişeleri de 2 ila 4’lük düşüşlere ma- rünü feda ettiği” soruları so- caret bölgesini oluşturacak de tam da bu noktada ortaya ruz kalacak olan bu iki ülke ruluyor. Bununla birlikte Av- bu anlaşmayla ilgili önemli çıkıyor. Avrupa Komisyo- geliyor. rupa Komisyonu Başkanı bir dönüm noktası olacak nu’na bağlı bilimsel araştır- Avrupa Çiftçiler Birliği- José Manuel Barroso tarım Brüksel Zirvesi’nde.ma merkezi JRC’nin (Joint Avrupa Tarım Kooperatifleri sektörünün olumsuz yönde

AB tarım sektörü nasıl etkilenecek?

taleplerinden hoşnut olma- MERCOSUR ülke lerinin, Luis Rodriguez Zapatero, dar müzakerelerde bir an-malarıydı. 17 Mayıs 2010’da özellikle de Brezilya’nın son MERCOSUR’la “iddialı ve laşmaya varılması umuluyor. dönem başkanlığı yapan yıllarda göstermiş olduğu d en ge li” bir ortaklık anlaş- Fakat Avrupalı çiftçiler bu du-İspanya’nın yoğun baskıları ekonomik performans, kuş- masının gerçekleşebileceği- rumdan oldukça rahatsız. sonucu Madrid’te yapılan kusuz görüşmelerin devam ne ikna olduklarından müza-AB-MERCOSUR zirvesiyle gö- etmesinde büyük rol oynadı. kereleri yeniden başlattıkla-rüşmeler yeniden başladı. Zira İspanya Başbakanı Jose rını açıkladı. Bu yıl sonuna ka-

MAYIS 2011AB-MERCOSUR Serbest Ticaret Antlaşması'na Doğru

Esra AKGEMCİ

Erbil ERTÜRK

içtimaiyat

Palio di Siena (Siena At Yarışı)

Yarışların Siena sakinleri için için önemli bir aidiyet odağı belli bir miktarda asker ver- kilisesinde olmak üzere iki ke-ne ifade ettiğini daha iyi an- sayılıyor. Tarihsel olarak as- mekle yükümlüydü. Zaman i- re vaftiz ediliyor. Bölgeciliğin lamak için contrade kavramı keri bir idari birim şeklinde çinde bu askeri ve idari özel- köklü bir gelenek olduğu üzerinde ufak bir mola ver- beliren contradeler, savaş za- liğini yitiren contrade, bugün İtalya’da, Siena ölçeğinde mek gerekiyor. Mealen semt, manlarında Siena ordusuna daha çok yerel ölçekte bir ai- contrade aidiyeti merkezi bir mahalle ya da bölge anlamı- belli miktarlarda asker verir- diyet bağını temsil ediyor. An- rol oynuyor. Tam da bu ne-na ge len bu kav ram, lerdi. Özellikle ulus devlet ön- cak yine de kendi kilisesi, çeş- denle, bu birimler arası re-Siena’nın on yedi farklı sem- cesi dönemde, Siena’yı yayıl- mesi ve meydanı olan bu kabetin il Palio’nun bu denli tini işaret ediyor. Her biri ken- macı komşu Floransa tehdi- semtler Siena sakinleri için çe kişmeli ve şenlikli geçme-di flamasına sahip ve bir hay- diyle karşı karşıya kaldığı za- o kadar önemli ki, Sienalı ye- sinin asıl sebebi olduğunu van tarafından temsil edilen manlarda savunmak ama- ni doğan bebekler Siena’nın söylemek pek yanlış olmaz. bu semtler, Siena sakinleri c ıy la her bir contrade şehre merkezi kilisesi ve contrade

Her yıl 2 Temmuz ve 16 sel ritüelde gördüğümüz gi- lamı çok büyük olsa da, dört mun adına düzenlendiği gi-Ağustos’ta olmak üzere iki bi, il Palio’da da süreç ama- gün süren il Palio festivalinin bi, kutlamaya değer sıra dışı kere gerçekleştirilen il Palio, cın önüne geçmiş durumda. idraki en az sonuç kadar b ir o la yı n gerçekleşmesi ha-Siena’nın on yedi farklı semti Her ne kadar Sienalılar için önemli. Kökeni Orta Çağ’a linde bir yıl içinde üçüncü ke-(contrade) arasında yapılan sadece bir buçuk dakika sü- kadar dayanan il Palio’nun, re düzenlenmesi de imkan-bir at yarışı. Pek çok gelenek- ren bu yarışı kazanmanın an- aynı 2000 yılında milenyu- lar dâhilinde.

Arenadan at yarışına Roma uygarlığında önemli tör dövüşleri ve çoklu boks contrade arasında düzenle- daki organizasyonu önemli bir yer tutan arena oyunları, karşılaşmalarının festivaller- nen il Palio, kendisinden ön- rol bir oynadı. Bugün sadece Roma İmparatorluğu yıkılsa de önemli bir yer teşkil ettiği ce daha kanlı oyunlara sah- on contrade’nin yarışta yer al-da İtalya’da bir şekilde varlı- İtalya’da bu tür müsabakala- ne olan ana meydanı da m a s ı, yarışacak bu on ğını sürdürmeye devam etti. rın 1590’da yasaklanması ( Pia zz a del Campo) gelenek- contrade’nin de kurayla be-Özellikle Orta Çağ’a gelin- üzerine görece daha barışçıl le birlikte devraldı. Meryem lirlenmesi gibi ritüel önemi diğinde, bugün İspanya’da bir etkinlik olan il Palio belir- Ana’ya adanan bu at yarışla- haiz pek çok öğe, bu dönem-gördüğümüz örneğine ben- meye başladı. Dilimize ka- rının bugünkü haline gelme- de benimsendi.zer ve hatta daha kanlı boğa baca semt ya da mahalle di- sinde Münih doğumlu vali Ba-güreşleri, ölümüne gladya- ye çevirebileceğimiz on yedi varyalı Violante’nin 1729’

Contrade

Yarışmaya adını veren il pali- Büyük Dükalığı arması, Tos- şa katılan on contrade’nin mına uğrasa da, Palio di Sie-o, aslında yarışmanın ödülü. kana Büyük Dükalığı arması, renklerine de yer vermek ge- na, benzerlerinin aksine gös-Yerel bir sanatçı tarafından Savoy Krallığı arması, Faşist rekiyor. Herhangi bir stil sı- termelik bir turizm aktivitesi-rengârenk boyanan bir bay- İtalya’ya ait semboller ve son nırlamasına tabi olmayan il ne dönüşmediği gibi, kent sa-rak olan il palio, Siena sakin- olarak da Cumhuriyeti tem- palio’nun dizaynı tamamen kinleri için de önemini koru-leri için müthiş bir itibara sa- silen bir resim yer alıyor. Öte sanatçıya bırakılmış. Her ya- yor. Contradeler arası reka-hip. İl palio’nun bir diğer y a nd a n , il palio’yu yapan sa- rıştan tam bir hafta önce ba- bet bugün bile o kadar kızgın önemi de, yarışmanın kaza- natçının uyması gereken katı sın açıklamasıyla halkın be- ki, yarışmaların sonunda her nanını belirlemesinin yanı sı- bir sıralama da söz konusu. ğenisine sunulan il palio, fes- yaştan contrade sakininin ra, İtalya tarihine mal olmuş Buna göre sanatçı, resmetti- tivalin dekoratif anlamda zir- kaybetmenin hüznüyle göz-siyasi gelişmeleri resmetme- ği sembolleri kronolojik sıra- vesini oluşturuyor. Her ne ka- yaşlarına hâkim olama-sinden geliyor. Gerçekten ya uygun olarak çizmek zo- dar bugün dünyanın her ye- dıkları görülüyor.de, il palio üzerinde Lorraine runda. Eserde, ayruca, yarı- rinden çok ciddi bir turist akı-

Palio di Siena (Siena At Yarışı)Erbil ERTÜRK

Bir bez parçası için…

ATAUMe-bülten

19

On yedi contrade arasında yunca rakibinin atını rahatsız için, binicinin ipek bir panto- nicilerin doping yapması gibi çekilen kura sonucu belirle- etmek, rakibin atını kırbaçla- lon giymesi zorunlu tutulu- günümüz sportmenlik anla-nen on yarışmacı, birinci gel- mak ya da rakibin attan düş- yor. Ancak binicinin attan yışında çok da yeri olmayan mek için kelimenin tam anla- mesine yol açacak hareket- düşmesi, o contrade için ya- hareketler de oldukça nor-mıyla kıyasıya bir mücadele le rde bulunmak gibi taktikler rışın bittiği anlamına gelmi- mal karşılanıyor. Rekabetin içine giriyor. Gerçekten de kural dışı sayılmıyor. Hatta yor çünkü binicisiz de olsa ya- bu kadar üst düzey olduğu contradeler arası rekabet b u o ka dar benimsenmiş bir rışı birinci tamamlayan at, ya- bir aktivitenin, Makyavel-o kadar üst düzeyde ki, yarış- durum ki, herhangi bir başa- rışı kazanmış sayılıyor. Raki- li’nin ülkesinden bu şekilde mayı sonuncu değil de ikinci rısızlık anında yarışmacıyı da- bini ekarte etmek için her tür- algılanması çok da büyük bir tamamlayan mağlup sayılı- ha çok küçük düşürebilmek lü yolun mubah olduğu il sürpriz olmasa gerek.yor. Yine bu bağlamda, a dı na y arı şla r eğersiz koşu- Palio’da, yarıştan önceki ge-sportmenliğin oldukça dışın- luyor. Dahası, atın sırtından ce yarışacak atın diğer cont-da bir anlayışla, yarışma bo- kolayca kaymasına yol açtığı rade tarafından çalınması, bi-

Mızıkçılığın kural olduğu yarışMAYIS 2011

2012 seçimlerinde Sosyalist en güçlü isim olarak düşünü- yıllarda Stalinist Fransız Ko- Parti’ye üye oldu ve 1980’ Parti’nin cumhurbaşkanı le n St ra us s-Kahn hem aday- münist Partisi’nin denetimin- lerin başında Lionel Jospin adayı olarak gösterilen IMF lıktan çekildi hem de IMF baş- deki Komünist Öğrenci aracılığıyla partide daha ak-Başkanı Dominique Strauss- kanlığı görevinden istifa etti. Birliği’ne üye olan Strauss- tif görevler almaya başladı. Kahn’ın New York’ta bir otel 25 Nisan 1949 tarihinde Kahn sonrasında Sosyalist P ar ti içinde zamanla önemli çalışanına cinsel taciz iddia- Paris’in zengin bir mahalle- Eğitim Çalışmaları ve Araş- bir konuma sahip olan sıyla gözaltına alınması, sinde doğan Dominique tırmaları Merkezi CERES’e ka- Strauss-Kahn, 1986’da da Fransa’da “siyasi deprem” et- Strauss-Kahn, ekonomi ve tılarak Lionel Jospin ile tanış- Sosyalist Parti’den milletve-kisi yarattı. 2012 seçimlerin- politika eğitimi alıp hukuk t ı. 1 976’da François Mitter- kili seçildi. 1991 ve 1993 yıl-de Nicolas Sarkozy’e rakip üzerine doktora yapmıştı. Bu rand önderliğindeki Sosyalist ları arasında sanayi ve dış ti-

Portre

Nazlı AKGÜN

Portre

Dominique Strauss-KahnÖğrenciliğinde Komünist Öğrenci Birliği’ne üye olan Strauss-Kahn, süreç içerisinde Sosyalist Parti milletvekilliği

ve bakanlık da yaptı. Çoğulcu Sol koalisyonundaki Maliye, Finans ve Endüstri Bakanlığı sırasında izlediğineo-liberal politikalar ve özelleştirmeler sosyalistlerin hışmına uğradı. Ama IMF başkanlığına kadar yükseldi ve

hatta Sosyalist Parti’nin yeniden umudu oldu, daha doğrusu olmuştu.

caret bakanlığı, 1995 yılın- terli oyu alamadı fakat daha dukça tepki toplamıştı. Öyle 2008’de Sosyalist Parti mil-daysa Sarcielles Belediye Baş- sonra Sarkozy tarafından ki geçmiş yıllarda karıştığı ev- letvekili Aurelie Filipetti’e ra-kanlığı yaptı. 1997 ve 1999 IMF başkanlığına aday gös- lilik dışı ilişkisi bile bu kadar hatsızlık vermiş, ayrıca IMF yılları arasında Jospin’in terildi. Sarkozy’nin bu dav- eleştirilmemişti. Bunlara rağ- çalışanı Piroska Nagy ile evli-Çoğulcu Sol koalisyon hükü- ranışı dönemin uzmanların- men gelecek seçimleri ka- lik dışı ilişkisi ortaya çıkınca metinde Maliye, Finans ve En- ca “merkez solu bölme” tak- zanmasına kesin gözüyle ba- da IMF çalışanlarından ve eşi düstri Bakanı olarak çalış- tiği olarak değerlendirilmişti. kılan Strauss-Kahn hakkında Anne Sinclair’den özür dile-maya başladı. Bu sürede iz- Strauss-Kahn, ABD, Çin ve yayı lan son ge lişme ler mişti.lediği neo-liberal politikalar- Afrika’nın da desteğini ala- Fransa’da şok etkisi yarata- Liberation gazetesi muhabir-la büyük çaplı özelleştirme- rak IMF’nin 10. başkanı ola- rak politik dengeleri altüst et- lerinin olaydan önce “ Cum-lere girişmesi sosyalistler ta- rak göreve başladı. ti. IMF Başkanının cinsel sal- hurbaşkanlığı için aday ol-rafından oldukça eleştirilse 2008’deki küresel finansal dırısına uğradığını iddia m a nız h al ind e en büyük de-de, kendisinin bakan olarak krizi yönetmede başarılı bu- eden otel görevlisi, kendisi- zavantajınız nedir?” şeklinde görev yaptığı bu dönemde lunmakla beraber borç bata- ne boş olduğu söylenen oda- sorusuna, Strauss-Kahn’ın Fransız ekonomisi hızlı bir bü- ğındaki ülkelerin işçilerinin ya temizlik için girdiğinde yanıtı da şu şekildeydi: yüme sağladı. France Tele- ve emekçilerinin yaşam Strauss-Kahn’ın banyodan “Para, kadınlar ve Yahudi com, Credit Lyonnais Bank standartlarını iyice aşağıya çıktığını ve kendisini koridor- olmam”.ve savunma şirketi Thom- çeken kemer sıkma prog- da kovalayarak cinsel saldı- Libya’da Muammer Kaddafi son-CSF’in özelleştirilmesi- ramlarıyla oldukça tepki al- rıya kalkıştığını dile getirdi. güçlerine yönelik hava saldı-nin yanı sıra kamu çalışanla- dı. Son olarak Mısır’da Hüs- Otele gelen New York polisi rılarına öncülük etmesiyle po-rının azaltılması, emeklilik ya- nü Mübarek rejiminin devril- Strauss-Kahn’ın oteli odada pülaritesi düşen Cumhur-şının yükseltilmesi, elektrik mesiyle yönetimi ele geçiren cep telefonunu bırakarak başkanı Nicolas Sarkozy, ya-ve gaz şirketlerinin özelleşti- askeri diktatörlüğe daha faz- terk etmiş olduğunu gördü şanan gelişmeler sonrası rilmesi girişimlerini destekle- la neo-liberal piyasacı re- ve IMF Başkanı’nı Air France kendisini yeniden umutlan-di. 1999’da iki farklı sağlık si- form karşılığında finansal uçağında kalkışa dakikalar dıracak gibi gözükse de son gortası fonuyla yolsuzluk yap- destek vermeyi öngören gö- kala gözaltına aldı. Strauss- kamuoyu araştırmaları Sos-tığı suçlaması sonucunda is- rüşmelerde bulunmuştu. Kahn suçlamaları reddeder- yalist Parti’den kim aday tifa etti, fakat iki yıllık dava sü- 2012 cumhurbaşkanlığı se- ken saldırıya uğrayan otel gö- olursa olsun seçimin ikinci tu-recinin ardından suçsuz bu- çimlerinde Sarkozy’e karşı revlisinin üzerinde Strauss- runu Nicolas Sarkozy’nin ge-lununca tekrar milletvekili se- Sosyalist Parti’den aday ol- Kahn’a ait DNA örnekleri bu- ride tamamlayacağı görü-çildi. ması beklenen Strauss- lundu. 7 farklı suçlamadan şünde. Bu olaydan kazançlı 2007’de Sosyalist Parti’nin Kahn, gündemde sık sık lük- 74 yıla kadar hapsi isteniyor. çıkacak kişinin ise aşırı sağ cumhurbaşkan lığı aday s e v e k a dın la ra karşı olan za- IMF Başkanı gösterdiği uy- Ulusal Cephe’nin lideri Ma-adaylarından biri olarak is- afıyla yer alıyordu. Nitekim gunsuz cinsel davranışlarla rine Le Pen olacağı düşünü-mini tekrar duyuran Strauss- taciz olayından önce de daha önce de suçlamaların lüyor.Kahn, Segolene Royal’a kar- Paris’te lüks bir araçla dola- hedefi olmuştu. 2007’de ga-şı verdiği adaylık yarışında ye- şırken görüntülenmesi ol- zeteci Tristane Banon ve

Portre: Bärbel BohleyNazlı AKGÜNATAUM

e-bülten21MAYIS 2011

Avrupa`nın BayraklarıYiğit KÖSEOĞLU

Stratejik önemi büyük olan yaz kalmış, diğer taraflar ise Letonya Cumhuriyeti’nin topraklar, tarih boyunca ka- kana bulanmıştır. Böylece ulusal bayrağı olarak Anaya-pılarını çalan tanrı misafirle- bayrak ortaya çıkmıştır. sa’da yerini aldı. Fakat bu rini hiç geri çevirmemiş, her Buradaki efsaneler bir yana bayrak yaşanılan tarihsel ge-daim içeri buyur etmiştir. İşte bugünkü Letonya devletinin lişmeler sonucunda birkaç bu topraklar aynı misafirper- topraklarında şimdiye kadar kez tedavülden kalktı. 1940’ verliği devletleri içlerine gö- dalgalanan tek bayrak bu de- da Letonya toprakları ilk Sov-merek, tarih içinde onları ğ il . T ek rar tekrar yinelediği- Lehistan-Litvanya Birliği’nin yet işgaline uğradı ve doğal ölümsüz kılarken de göster- miz gibi bu topraklardan bir- bayrağı olarak Sovyetlerin kırmızı ze-miştir. Baltık Denizi’nin kıyı- çok devlet geçti ve burada min üzerinde sol köşesinde ları da bu topraklardandır. hepsini ele almamız müm- Tarihler 1795’i gösterdiğin- sarı renkli orak ve çekiç amb-Bu kıyılar binlerce yıldır, bin- kün değil. Bu sebeple bu top- de Baltık Denizi kıyıları yeni leminin olduğu bayrak kulla-lerce devleti buyur etmiştir r a k larda hüküm süren yaşla- bir devletin egemenliği altı- nılmaya başlandı. Letonya içeri. Letonya Cumhuriyeti r ı da ha genç devletlerden na girmekteydi: Rus İmpara- toprakları 1941’de Nazi Al-ise en yeni misafirlerinden başlamak daha uygun ola- torluğu (1721-1917). Bu dö- manyasının işgaline uğradı bu coğrafyanın; ama bu dev- caktır. nemde de Rus İmparatorlu- ve bu sefer de bu topraklar-letin bayrağı yüz yıllardır bu 1200’lü yılların başından iti- ğu’nun üstten aşağıya doğru da Nazi Almanyasının svasti-coğrafyanın tanıdık bir yüzü. baren o dönemde Ortaçağ Li- beyaz, mavi ve kırmızı şerit- kalı bayrağı dalgalanmaya Şimdi bu dosttan bahsetme- vonyası olarak anılan Baltık lerden oluşan ve sol üst kö- başladı. Tarihler 1944’ü gös-nin tam sırası. Denizi kıyıları Almanların ş es ind e sarı bir zemin üze- terdiğinde Sovyetler Letonya Letonya Cumhuriyeti’nin üst- ataları tarafından kontrol r ind e çif t başlı bir kartalın bu- topraklarında denetimi tek-te ve altta kırmızı, ortadaysa edilmekteydi. Bu dönemde lunduğu bayrağı kullanıldı. rar ele geçirdi ve ikinci Sov-beyaz bir şeritten oluşan bay- Livonya topraklarında kulla- yet bayrağı dönemi başladı. rağının tarihi çok eskilere da- nılan bayrak beyaz zemin 1953’e gelindiğinde ise yanmakta. Hatta ve hatta bu üzerinde siyah bir haçtan Letonya Sovyet Sosyalist bayrak birçok tarih çevresi ta- oluşmaktaydı. Cumhuriyeti kuruldu ve Sov-rafından dünyanın en eski yet bayrağının hemen altına bayraklarından biri olarak bir deniz eklendi.kabul edilmekte. Tarihçileri bu yönde tezler geliştirmeye Rus İmparatorluğu’nun bay-iten en önemli kaynaksa rağımanzum şekilde Kuzey Al-man şivesiyle kaleme alın- Livonya Bölgesi’nin bayrağı 1917’de yaşanan devrimden mış, yazarı belli olmayan ve sonra Letonya toprakları bir 13. ve 14. yüzyıllar arasına 1561’e gelindiğinde bu coğ- süre Rus etkisinden uzakta Leytonya Sovyet Sosyalist tarihlenen bir eser olan Li- rafyadaki Cermen etkisi et- kaldı. İşte Mayıs 1917 de bir- Cumhuriyeti’nin bayrağıvonya Kroniği (Livlandische kinliğini yitirdi ve bölgede Bü- çok Leton bölgesinde yüzyıl-Reimchronik). Bu kronikte yük Litvanya Düklüğü’nün lardır kullanılagelmiş kırmızı 1990’da Sovyet Sosyalist 1280’de Eston ve Letonların (1219-1569) bir vassalı ola- ve beyaz renklerden oluşan, Cumhuriyetler Birliği’nin çök-atalarını karşı karşıya geti- rak Büyük Livonya Düklüğü yani kırmızı şeritlerin orta- mesiyle beraber yeni bir bay-ren bir savaşın vuku bulduğu (1561-1621) kuruldu. Bu sından beyaz şeridin geçtiği rak için birçok tasarım ortaya ve bugünkü Cesis kentindeki düklüğün kullandığı arma- bugünkü bayrağın Letonya’ atılacak, ama zafer tarihin bir kalenin surlarında kırmızı nın zemini kırmızı iken üze- nın ulusal bayrağı olması için içinden süzülüp gelen kırmı-ve beyaz şeritlerden oluşan rinde beyaz bir kartal resme- parlamentoya Ansis Cirulis zı, beyaz ve kırmızı şeritler-bugünkü bayrağın aynısının dilmişti. Bu devletin bayra- tarafından öneri sunuldu. 15 den oluşan bayrağın olacak-dalgalandığından bahsedil- ğıyla arması aynıydı. Ne var Haziran 1921’de bu bayrak tır.mekte. ki, bayrağın üzerinde yer Diğer yandan, bu bayrak hak- alan S ve A harflerinin ne an-kında birkaç efsane de mev- lama geldiği konusunda her-cut. İlk efsaneye göre, bir sa- hangi bir kayıta rastlanıla-vaş esnasında ünlü bir ko- madı.mutan yaralanır ve yarasını bir kumaşla sarar. Bu şekilde savaşır ve savaşın sonunda sargısını çıkardığında kan-dan kızıla kesen elbisesinde tek beyaz kalan yer sargının altındaki bölgedir. İkinci ef- Büyük Livonya Düklüğü’nün sane de buna benzer. Bu ef- armasısaneye göre Estonların ata-larının bir Leton kalesini çe- Livonya toprakları 1621’de virdiği sırada bu ablukayı kır- Lehistan-Litvanya Birliği’nin manın tek yolu tahtadan bir (1569-1795) yönetimi altına koçbaşı yapmaktan geçmek- girdi ve bu devletin bayrağı tedir. Koçbaşı yapıldıktan kullanılmaya başlandı. Le-sonra bir asker elinde tuttu- histan-Litvanya Birliği’nin ğu beyaz bir bez parçasını bayrağını incelediğimizde ze-yerde biriken kana batırır ve minin kırmızı-beyaz-kırmızı hayatlarını kaybetmiş arka- şeritlerden oluştuğunu, üze-daşlarının onuru için bu bez rindeyse Lehistan ve Litvan-parçasını tek umutları olan ya’nın armalarının karma-koçbaşına iliştirir. Askerin sından oluşan bir armanın bez parçasını tuttuğu yer be- durduğunu görmekteyiz.

Letonya

Letonya Bayrağı

BASINDA TÜRKİYE - ABİLİŞKİLERİNİN 50 YILI

BASINDA TÜRKİYE - ABİLİŞKİLERİNİN 50 YILI

Türkiye-AB ilişkileri, çeşitli iniş-çıkışlara rağmen tarafların bir şekilde sürdürmekte kararlı göründükleri ve somut gelişmelerin çok ötesinde anlam yükledikleri bir süreç. Bu 50 yıllık sürecin kimisi unutulan kimisi de belleklerde yer eden halkalarının basının farklı kanatları tarafından nasıl haberleştirildiği de önemli. Zira yazılı basın, sadece tarihsel gelişmeleri bir bütünlük içinde değerlendirmek ve siyasal süreçlerin izini sürmek açısından değil, ilgili gelişmelerin yaşandıkları andaki algılanış ve yansıtılış şekillerini tespit etmek açısından da ziyadesiyle “öğretici” olabilir. Farklı dönemlerde farklı gelişmeler konusunda Türkiye’de oluşan farklı algıları çarpıcı bir şekilde tespit etme olanağı yaratacağı için...

1 Mayıs 2004'te Sabah gazetesinde yayınlanan bu haber,ATAUM bünyesinde hazırlanan “Basında Türkiye-AB İlişkilerinin 50 Yılı“ (ed. Erdem Denk) başlıklı kitaptan alınmıştır.

ATAUMe-bülten

AvrupaGündemi...

bulmak isteyene not:sadece elektronik posta kutusunda bulunur...

ATA

UM

-BİM

(04-2

011)