AW116-Nisbat MaAllah Ki Azeem Us Shan Daulat€¦ · 92.316.7771051روޅ+92.21.34972080:بطہޅر11182:بکس߉سٹپو [email protected]

1

ااشلؿ:دوتل:میظع:تبسن:عم:اہلل:یک

ااشلؿ:دوتل:میظع:تبسن:عم:اہلل:یک 2

3


رضوری::لیصفت

تبسن:عم:اہلل:یک:میظع:ااشلؿ:دوتل : وظع:

ومالان:اشہ:میکح:دمحم:ارتخ:اصبح:ہیلعہللتمح:ادقس:زامہن:رضحت :اعرػ:ابہلل::دجمد : واظع:

ء:ربوز:اوتار1991؍:اوتکرب::::22اطمقب ھ1421 ؍رعیب:ااثلین11: ظع::واترخی:

از:تعیب:ہفیلخ)اصبح::رمعاؿ:لصیف:انجب:دیس : رتبیت:و:حیحصت:::: (رضحت:واال:ہیلعہللتمح:مج

ء2215 یئم 19ھ:اطمقب1436 بجر29 : ااشتعاترخی:

،رکایچ2ادمادہی:ارشہیف،:نشلگ:اابقؽ،:البک:،:اخاقنہ:رشن:و:ااشتعہبعش::: زری:اامتہؾ:

92.316.7771051+اور:92.21.34972080+راہطب::11182وپٹس:سکب::

[email protected]ای:لیم:

،رکایچ،:اپاتسکؿ2بتک:اخہن:رہظمی،نشلگ:اابقؽ،:::البک: : انرش

اقرنیئ:ونیبحم:ےس:زگارش

زری:رگناین:خیش:ارعلب:وامجعل:اعرػ:ابہلل:رضحت:ادقس:ومالان:اشہ:میکح:دمحم:ارتخ::ینپاخاقنہ:ادمادہی:ارشہیف:رکایچ:ا

اخاقنہ:ادمادہی: :رکدہ:مامؾ:باتںو :یک:اؿ:یک:فرػ:بوسنب:نو ے:یک:نام ت:د ات:ے۔عیاصبح:ونر:اہلل:رمدقہ:یک:اش

رۃمح:اہلل:ہیلع:یک:فرػ: رضحت:واال:نو ے:وا ی: یس: یھ:رحتری:ےک: دنتس:اور:عیارشہیف:یک:رحتریی:ااجزت:ےک:ریغب:اش

بوسنب:نو ے:یک:ذہم:داری:اخاقنہ:ادمادہی:ارشہیف:یک:ںیہن۔

اس:ابت:یک:یتح:اولعس:وکشش:یک:اجیت:ے:ہک:خیش:ارعلب:وامجعل:اعرػ:ابہلل:دجمد:زامہن:رضحت:ادقس:ومالان:اشہ:

اس:اکؾ:یک:رگناین::! ادمحلہللایعمری:نو۔میکح:دمحم:ارتخ:اصبح:ونر:اہلل:رمدقہ:یک:باتںو :یک:ابطتع:اور:رپوػ:رڈیگن:

اور:نگل:ےک:اسھت:اینپ::رشن:و:ااشتع:ںیم:فلتخم:املعء:اور:امرہنی:دینی:ذجےباخاقنہ:ادمادہی:ارشہیف:ےک:ۂبعش:ےک:ےیل

ہ:ااشتع:دنیرسااجنؾ:دے:رے:ںیہ۔:اس:ےک:ابووجد:وکیئ:یطلغ:رظن:اےئ:وت:ازراہ:رکؾ:علطم:رفامںیئ:اتہک:ا دخامت

اجرہی:نوےکس۔:دصۂقےیل:رک:ا :ےک:ںیم:درتس:نو

دمحم:اامسلیع)ومالان(:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

ا ہفیلخ وہریبن ہیلعہللتمحرضحت:واال:ز:تعیبمج

ادمادہی:ارشہیفاخاقنہ:،انمظ:ۂبعش:رشن:و:ااشتع


ونعاانت

5 .............................................................................. ظفل شیپ

6 ............................................................... تیثیح رشیع یک ااعشر

7 .................................................... ے افین رسارس اجمز نسح ےئداین

7 ............................................................... ارج اک ابعدت یک وجاین

ذلت 8 ............................................................... دخا ذات رقب

12 .............................................................. ااثر ےک اہلل عم قلعت

14 .................................................. اامکلؽ وہج یلع نید وصحؽ ۂقیفر

15 .................................................. ے اعمل رواےئ رفام ںیم ابتہ دؽ

17 ........................................... ے رحاؾ زین ہنعط رپ انگنو ےک امیض

18 ................................................... رکاتم یک ی اوقتل یلع ااقتستم

19 .................................... رفؼ اک اہلل عم یوضحر یک رفوتش اور ااسنون

22 .................................................. میلعت یک ولسک نسح ےس ویویب

21 ................................................................. راہتس اک ےننب اہلل و ی

28 ...................................... ے ںیہن ںیم رک ے انگہ اجنت ےس انگنو

29 ............................................ ںیرک ہن رھبوہس رپ سفن کت دؾ رمےت

زززز

5


شیپ:ظفل

:امشر: :میکح:دمحم:ارتخ:اصبح:رۃمح:اہلل:ہیلع:اک :اشہ اعرػ:ابہلل:رضحت:ادقس:ومالان

:ےک :رشتعی:یک:دوتل: :ںیم:نوات:ے:نج:وک:اہلل:اعتیل: ے:ملع : اوایلےئ:رکاؾ:ےک:اس:رگوہ

:یک:میظع:ااشلؿ:دوتل:ےس :دصتیقی: :وقی:اور:تبسن : اسھت:اسھت:اینپ:تبحم:اور:اہنتی:ایلع،

ونازا:اھت۔:اس:تبسن:یمظع::اک:ااہظر:رضحت:یک:ابعدات،:وقتی،:اعمالمت،:ایبانت:اور:اہ:و:اغف :

نوات:اھت۔ ےس:

:رضحت:واال: ے:اےنپ:اس:وظع:ںیم:اہلل:اعتیل:یک:اس:تبسن:وک:احلص:رک ے:ےک:ےیل

نج:ابوت :یک:اتدیک:رفامیئ:ے:اؿ:ںیم:اامعؽ:رشہعی:یک:اجب:اوری:،:تنس:وبنی:یلص:اہلل:ہیلع:وملس:یک:

اابتع:اور:انگنو :ےس:اانتجب:ےک:اسھت:اسھت::الہ:اہلل:یک:تبحص:اایتخر:رکانے۔:اہلل:اعتیل:ںیمہ:

::و::رضحت:واال:رۃمح:اہلل:ہیلع:یک:اؿ:ابوت :رپ:لمع:رک ے:یک:وتقیف:اطع:رفامےئ : اور:ضحم:اےنپ:لضف:

رکؾ:ےس:اینپ:والتی:اور:قلعت:یک:وہ:میظع:ااشلؿ:دوتل:اطع:رفامےئ:وج:وہ:اےنپ:اوایلء:ےک:ولقب:وک:

اطع:رفامےت:ںیہ،:انیم۔::

ےکیاز:دخاؾ

رۃمح:اہلل:ہیلعاعرػ:ابہلل:رضحت:ومالان:اشہ:میکح:دمحم:ارتخ:اصبح:

و

دمحم:رہظم:اصبح:داتم:رباکمہترضحت:ومالان:اشہ:میکح:

ؤؤؤؤ


دوتل::ااشلؿمیظع:تبسن:عم:اہلل:یک

ل وح نصحده مح

یم نح لہ کرح وح سح

لر لح

ااعشر:یک:رشیع:تیثیح

اہلل!:ااعشر:ےک::ایروسؽہک::ایگ:ےس:رعض:ایک وملس:اہلل:ہیلع:رمہبت:ا :یلص:کیا

:اہلل:ہیلع:ے؟:وت:ا :یلص:زیچ:ایک:یاشرع:ینعیراےئ:ے؟:رعش:انہک:اننس::ایک:ا :یک:ابرے:ںیم

:ایوملس: ے:اراشد:رفام

ن سح حح

نہ حسح م فح حۃ ککحلح ل

ن م بمح کحلح

ع حلش م م لح کح ک ککحلح

قحبی

ہقحبی وح

1؎

ااھچ::ینعیومضمؿ:ے:وت:وہ:ربا:ے:اور:ارگ:ااھچ:ومضمؿ:ے:وت:وہ:نسح:ے::حیبق:ےک:ادنر:ارگ:وکیئ:الکؾ

امران،::ڈالیھ:وحض:ںیم: یس:ے:ےسیج:اسیہک:ااعشر:اک:اننس:ا:ای ے:رفام:اہلل:ہیلع:رۃمح:اشیم:العہمے۔:

:وخوبش:اےئ:یگ:رعؼ:الگب:ے:وت:رعؼ:الگب:یک:وحض:ںیم:،یگ:ںو:ےلیھپ:یک:وج:نواگ:ایس:وحض:ںیم

نوات:ے::دیفم:ایدہز:ااعشر:اننس:اؿ:ےک:ےیل:۔:اس:ےیلیگ:الغتظ:ے:وت:دبںو:ےلیھپاور: یگاور:دنگ

ے:امسع:ےک::اہلل:ہیلع:رۃمح:ءاوایل:نیویک :ہک:اطلسؿ:اظنؾ:ادل:اجںیئ:اپیئ:اچر:رشںیط:نج:ںیم

:ںیہ:رفامیئ:ؿایب:اچر:رشںیط:اجزئ:نو ے:ےک:ےیل

۔نو:ومضمؿ:الخػ:رشع:ابندش،:ومضمؿ:الخػ:رشع:ہن( 1

۔رپتس:ہن:نو :سفن ینعی ی ابندش،:ےننس:واےل:الہ:نو:ی اسعم:الہ:وھ( 2

۔وعرت:ہن:نو:ایزؿ:ابندش،:انس ے:واال:ےب:داڑیھ:اک:ڑلاک: ومسمع:وکدےک:و:(3

اسز:ہن:نو ۔::رگیاور:د:ےک:االت:الثم:ہلبط،:اسریگن:ابندش،:ومیقیس:االت:زماریم(4

مؤوسۃ رلوالۃ ،باب یف خلق وفعال مذملمۃ ختتص باللسان (7976)،3/577:کن لعمال ؎1

7


:اہی ںیم: ے:ہقف:اشیم:نیانب:اعدب::ے۔:العہم:اشیموت:ااعشر:اک:اننس:اؿ:اچر:رشوط :ےس:اجزئ

ے:ہکلب:: ے:الخػ:رشع:امسع:ےس:انپہ:امیگن:اہلل:ہیلع:رۃمح:یدغباد:ہک:رضحت:دینجے:کت:اھکل:

ح ںیھت:نوریہ:ںیہن:یاھت:ویک :ہک:وہ:رشاطئ:وپر:ایاےس:رتک:رکد:اےنپ:زام ے:ںیم ح تمح ی اعح کح لس

محانہ ب ۔رتک:رکدایاھت ے:امسع: اوہن: :اےنپ:زام ے:ںیمزح

داینےئ::نسح:اجمز:رسارس:افین:ے

سفن:ےک:اسھت::ینعیہن:ابدش::ی اسعم:الہ:نو رشط:ے:کیےس:ا:ںیمرشاطئ:اؿ: امسع:یک

فرػ::وشعمؼ:ہن:نو:ورہن:قشع:اس:وک:اجبےئ:اہلل:یک:یاجمز:وکیئ:اس:اک:ھٹگ:وجڑ:ہن:نو،:اس:ےک:دؽ:ںیم

اتہک:نو :ہک:بس:رم ے::ےئ:اگ۔:رمدار:اس:ےیلےل:اج ے:ےک:رمدار:وشعمؼ:ےک:اسےنم:ےل:اج

:ہیےک::ااجنؾ:ربقاتسؿ:ے۔:ارگ:داین:ینو:اچے:رمد:نو،:بس:اک:ارخ:توشعمؼ:اچے:وعر:،واےل:ںیہ

ربق::یک:یلیل: یھ: کت:ہک:ونجم:اہی ھکی:ےتیلربق:وھکد:رک:د:اجرک:اےنپ:وشعموق :یک:اشعؼ:ربقاتسون :ںیم

سج:اک::یاغرت:رکد:زدنیگ:یتمیق: ے:سک:رپ:اینپ:رک:روات:اور:اتہک:ہک:اہ!:ںیم:وت:رس:ٹیپ:اتیل:ھکیوھکد:رک:د

؎: ابت:رفامےت:ےھت::ریایپ:تہب:یہ:اہلل:ہیلع:اصبح:رۃمح:اشہ:دبعاینغل:خیش:ریمے:رشح:ے۔:ہیاج:

نمش:امیپ:وقبؽ :ؿ د

ستک

جشب

یدوتس:

یتسہک:ویپ: اب و::دییہک:رب از::ںیبب

نمشاور::یمتخ:رکد:یوافدار:ای،وک:وتڑ:د:ؿےک:دہعو:امیپ:رپ:اہلل:اعتیلےک:ےنہک::ؿسفن:واطیش:ینعی د

:::رم ے:واول :ےک:ےھچیپ :اسک:ےس:وجڑا:اور:سک:ےس:وتڑا،:اہلل:ےس:رہتش:وتڑ:ہک:وت::وسوچ:،ذراڑپےئگ:

:کیا:ا۔:اس:رپ:ریمایلوجڑ:رہتش:ولخمؼ:ےس::اور:اعریض:ایاخقل:وک:وھچڑ:د:ا،اور:رم ے:واول :ےس:وجڑ

؎::: اک:رعش:ے:ردوتہب:رپاان:ا

وک:زدناگین اینپ ہپ:تم:رک:اخک::اخیک: یس

وک:وجاین:یرک:دفا:اس:رپ:ہک:سج: ے:د:وجاین

وجاین:یک:ابعدت:اک:ارج

،وج:ھ:بس:نسح:اک:ڈرپمٹس:ےگل:نوےئ:ےتلچ:رھپےت:تب:ںیہ:ںیہ:نیسح:ےنتج: یھ:ہی


:ابشب:اطع:رفام:اہلل: ے:ںیمہ:، اذا:سجوساجےت:ںیہ:ربقاتسون :ںیمرعہص:دعب: رپ:اانپ::ایسای:اعمل

ے::لقن:یک:تیروا:ہی ںیم:ی ے:رشح:اخبر:ہیلع:هللا:رۃمح:انب:رجح:القسعین:۔العہم:ابشب:دفا:رکو

:ہنع:ںیہ:اہلل:اعتیل:ریض:رضحت:املسؿ:افریس:یاور:اس:ےک:راو

شح نر اب

بح حف حشح شح ن وح

طح اابحہ

ۃ لل ہ ادح لبح

2 یف؎

:یاور:اخبرای۔رپ:دفا:رکد:و:اشنط:اےنپ:امکل:اہلل:اعتیل:اک:شیع:اور:وجاین:وجاین:وجاؿ: ے:اینپ:سج

نواگ؟::اس:اک:ااجنؾ:ایک:،اہلل:رپ:دفا:یک:وجاین:ے:ہک:سج:وجاؿ: ے:اینپ:تیروا:یدورس:یک:فیرش

ہن:نواگ۔:ہیاور:اس:ےلم:اگ:سج:دؿ:وکیئ:ہیاےس:رعش:اک:اس

3؎اک:وہ:اعمل:ابشب::وت:وہ:وجاؿ:اور:زدنیگ

۔رپ:دفا:یک:دخاےئ:اعتیل:وجاین: ے:اینپ وہنج: :ابمرک:ںیہ:تیاور:ہلمج:وجاانؿ:نمچ:اہن

ے:وت:رتہب:وک:رتہب::رتہب:ںیہن:اک:ے:اور:اہلل:ےس:ڑبھ:رک:وکیئ:ہصح:وجاین:نیاک:رتہب:زدنیگ:

:،ںیہ:رگم:اہےئ!:اج:ےنتک:وجاؿ:،اچےیہ:انید:ہیاوھچ :وک:ااھچ:دہ:،اچےیہ:انید:ہیدہ ااماشءاورہن::،هللا:ل

:و:وت:ںیم: یھا:ہک:ےتہک:ںیہ:یہیارثک:وت: وخااشہت::اور:اسفنین::وژؿار،:یلیٹ:یس:یوجاؿ:نو ،:ذرا

ےگ۔:وخاہج:اصبح::اجںیئ:ےل:رک:ھٹیب:حیبست:ےگ:وت:دجسم:ںیم:رکول ،:بج:ڈبےھ:نواجںیئ:یوپر

؎: رفامےت:ںیہ:اہلل:ہیلع:رۃمح

نوا: ےم:وہ:رصػ ھ:اھت: وج::اپس

ویک :ہن:اب:دجسم:اھبنس ی:اجےئ:یگ

:ذات:دخا ذلت:رقب

:نام ت:تبسن:عم:اہلل:ے۔:ینتج:ذلت:یک:اک:اقمؾ:اور:دوون :اہج :یک:نیقیدص:ےئاوایل

ویک :ہک:دوون ::نویگ:اویچن:ذلت: یھ:دوون :اہج :یک:اس:یک:یہ:اینت:تبسن:نویگ:اویچن:ایدہز

۔وہ:وخدوخبد:دوون :اہج :وک:اپایگ:اہلل:وک:اپایگ:ے۔:وت:وج:هللاذلت:اک:اخقل:وکؿ:ے؟:ا:اہج :یک

اھکاتکس::درنج:ونیک:کیا:ایدہےس:ز:ایدہز:وتق:ںیم:کیا:امؽ:دار:ادیم:ایابداشہ::کیا

لصلۃ باب 2/145:فحت لباسی ؎2 لمسجد منتظی بریوت ،من جلس یف

لصدقۃ بالیمنی (1428) 1/191 :حصی لخباسی ؎3 مۃلمظہی ۃلمکتب، باب

9


سج: ے:درد::اھکےل:اگ:نکیل:درنج:رھب:ےلیک:ایاھکےل:اگ:دو:ولک:بیس:کیا:وتق:ںیم:کیے،:ا

:روح:وک:لم:ایگ:اک:اور:وتمعن :اک:احلص:اس:یک:وت:اسرے:اعمل:ےک:بیس:رھبے:دؽ:ےس:اہلل:اک:انؾ:ایل

:یک:سافصت:ا:ولخمؼ:یک:،نوںیت:اہلل:ےس:اگل:ںیہن:وتق: یھ:افصت: یس:یک:اعتیل:ہللویک :ہک:ا

:رقاؿ:ے،:لک:دامغ:رپ:افجل:رگایگ:الثم:اج:وکیئ:،ںیہ:ذات:ےس:اگل:نویتکس وت:وسرۂ:افہحت::احظف

وج:احظف:رقاؿ:اھت:رگم:بج:اس:رپ::اھکیصخش:وک:د:ےسیا: ے:اکوپنر:ںیم:۔:ںیمرے:یگ:ںیہن:اید یھ

:ںیہن:ابیق:ایدداتش سج:رپ:افجل:رگاجےئ:اس:یک:،ریہ:ںیہن:اید وت:وسرۂ:االخص: یھ:اافجل:رگ

اکےل:ابؽ:نوان:تفص:ے::یس:فرح:۔:اذات:ےس:اگل:نویئگ:تفص:اس:یک:ظفح:یک:وت:احظف:ےک:ریتہ

تفص::ہی ےگ:اور:اس:یک:نو:اجںیئ:اکےل:ابؽ:دیفساھ:نواجےئ:اگ:وت:ڑںوادیم:بج::نکیل:؟ںیہن:ای

:ریاایتخ:ہی ،تفص:اس:ےس:نھچ:اجےئ:یگ:ہایس:وطر:رپ:ابول :یک:اایتخریریغ:،رے:یگ:ںیہن:ابیق

: اٹھگ:ویک:اک ی:،نوایگ:ایک:!:ںیہمت ابول:ےروزاہن:ہصغ:نوراہ:نواگ:ہک:ریمادیم:نواگ:ورہن:وت::ںیہن

:،ےگ اھجمس:اج:ابول :رپ:وغر:رکو:وت:تقیقح:ےنپ:دیفسا؟نوےئگ:دیفس: اکےل:ابدؽ:ویک:،ربس:یئگ

ابؽ::سفن:ےک:نکیل:ںیہ::نواجےتدیفسوت:ابؽ:۔اورمسج:ےک:نوےئگ:ابدؽ:دیفس:،اٹھگ:ربس:یئگ:اک ی

؎ رعش:ے::::ا۔:ریمرےتہ:ںیہ:یہ:ہایس:ہشیمہ

ےس دیفس:شی:ر:یک: یس ہن:اھکان::دوھاک:

شیسفن:اہن :ر:ے نوےئ:ےیل دم

:ارشػ:یلع:ے۔:میکح:اھٹیب:داڑیھ:ےیل:ادنر:اک ی:سفن :اشہ :ومالان

ملتل

:ا :یاھتون:االتم:دجمد

ےک::وی اور:ڑبے:ںوڑےھ:ومولو : :وک:ڑبے:ںوڑےھ:ریویچب:ہک:اینپ:رفامےت:ںیہ:اہلل:ہیلع:رۃمح

ہک:ا :وت:دادا:اور:انان:وہکتم::اؿ:ےسہی،:ارپدہ:رکا:رشیع:تم:رکو،:اؿ:ےس: یھ:وحاےل: یھ

ےک:رس:رپ:اہھت:ریھپ:وجاؿ:یٹیب:یامہر:اےیئ:،ںیہ

ئ

وجاؿ::یک:دیرم:کیا:ےریم:۔:ڈاھہک:ںیمی

:۔:ںیمںیدذرا:اس:ےک:رس:رپ:اہھت:ریھپ:،ےک:دادا:ںیہ:یٹیب:یاس: ے:اہک:ہک:ا :وت:امہر:،یھت:یٹیب

ے۔:امہرے::ےک:ےیل:کیاک:اقونؿ:رہ:ا:تعیرکاتکس:ویک :ہک:رش:رہزگ:ںیہن:اسیا: ے:اہک:ہک:ںیم

ے۔:عنم:ایک:زبروگ : ے:اس:ےس

تفص::وکیئ:یک:اہلل:اعتیل:نکیل:ںیہ:وہ:اؿ:ےس:اگل:نویتکس:افصت:ںیہ:ینتج:ولخمؼ:یک:وت


وج::رک ے:یک:اولخمؼ:وک:دیپ:یک:اہلل:اعتیل:ینعی اذا:اختیقل:نویتکس:اگل:ںیہن: یھ:ےس:یھبک:اہلل:اعتیل

س::رکات:ے؟:اور:اس:ںیم:اوکؿ:دیپ:!:بیسا۔:اتبےک:اسھت:رے:یگ:ہللا:تفص:ے:وہ:ہشیمہ:وکؿر

؎ رکات:ے؟:::ادیپ

رکش:اسزد:ایاہکنرکش:وخرتش::ںیدؽ:ا:اے

اؿ:اک::ای ںیہ:ذیذل:ایدہاور:اوگنر:ز:ے۔:بیس:اھٹیم:ایدہرک ے:واال:ز:ارکش:اک:دیپ:ایے::یھٹیم:ایدہرکش:ز:ہی

اسرے:اعمل:ےک:اوگنر:اور:بیس:اک:رس::دہعف:تبحم:ےس:اہلل:اہک:کیسج: ے:ا:؟ے:ذیذل:ایدہاخقل:ز

اجےئ: ھٹیباہج :اچے:رپ،:اھگس:رپ::اٹچیئ:،ےل:رک:لگنج:ںیم:،:حیبستاس:اکی:اہلل:ےنہک:ںیم:اپ:ایگ

:وکیئ:وت:اس:ےک:وشعمؼ:یک:ےک:اعوقش :یک:داین:،ے:ویک :ہک:اسرا:اعمل:دخا:ےک:اعوقش :ےک:ےیل

اسرا:اعمل::ہک:اہلل:ےک:اعوقش :ےک:ےیل:ںیہوخاہج:اصبح:رفامےت::ے:نکیل:نویت:ایروکےئ::یلگ:کیا

؎::: وکےئ:دربل:ے۔:اب:وخاہج:اصبح:اک:رعش:ےینس

نوےئ:وک:امہم :ےیک:ایر نو :دؽ:ںیم:رھپات

نوےئ ےیک اجان : وکۂچ وک: زنیم: روےئ

اہلل:اہج :اجات:ے:اہلل:اس:ےکاسھت::ےگ:اہلل:اسھت:نواگ۔:و یااج:اہج : یھ:اعمل:ںیم:اسرے

:اس:ےکاسھت:نواگ۔:اہج : یھ:ںیم:ولی ر:،اہجزو :ںیم:،دنمسر:ںیم:،نوات:ے : اجےئ:اگ:دخا

دجسمو :ےک::رصػوت:وہ:ونر::ںیہ:ےتیہک:سج:وک:مہ:اانپ:ونر:اخص:اطع:رکد:رفامےت:ںیہ:اہلل:اعتیل

:وہ:وفق:ںیہن:نوات،:اخاقننو :ےک:ےیل:وفق:ںیہن:ےیل :ونر:دنبہ:اسرے:اعمل:ںیم نوات، :احلم

نو،:وہ:اموحؽ:رپ:اغبل: یھ:ںیہک:ایاک:اموحؽ:نو::ہکینو ،:ارم:ڑسںیک:اہج :اجات:ے:اچے:دنلؿ:یک

: یس:ینعی رگات:ںیہن:یھبک:ںیم نوؽ:رپ:وہ:الوحؽ:ڑپاتھ:راتہ:ے،:نیم:ےنھکیاموحؽ:د:اسیراتہ:ے:اور:ا

رکرے::یےک:اسھت:اڈیٹس:وی رکات:ورہن:ےنتج:ولگ:ڈیٹ:ںیہن:یاڈیٹس:اس:یک:ےک:رکچ:ںیم:یڈیٹ

رخاب۔: یھ:رخاب:اور:تحص:رواحین: یھ:تحص:امسجین:،ے:رکاتیل:ڈییاؿ:وک:ر:ؿاطیش:،ںیہ

قلعت:عم:اہلل:ےک:ااثر

اور:اس:ےس::وجاؿ:ںیہن:رعض:رکراہ:نو :ہک:اس:ےس:ڑبھ:رک:ابمرک:وکیئ:ہی ںیم:وت

11


رپ::تایح وک:اخقل:تایح:اور:اینپرپ:رطفت::رطفت:وک:اخقل:وج:اینپ:دنبہ:ںیہن:ڑبھ:رک:ابمرک:وکیئ

ذلت:وک:اور:اس:ےک:وکسؿ:بلق::ابشب:رپ:دفا:رکات:ے۔:اس:ےک:بلق:یک:اور:اےنپ:ابشب:وک:اخقل

؎ رفامےت:ںیہ:اہلل:ہیلع:رۃمح:۔:ومالان:رویمھجمس:یتکس:ںیہن:وتعس:وک:داین:یک:بلقوک:اور:اس:ےک:

در:وجشش:دگاےئ:وجش:امتس:ابدہ

امتس نوش::اریس: در:رگدش رچخ

:اک::دگا:ے:اور:یک:یتسم:یریم:ںیم:یتسم:رشاب:اینپ:ہی : : : : : : ہی:اامسؿ:اینپ:رگدش:ںیم:ریمے:نوش:

اتعب:ے۔:

:ارض::وتعس:رےتھک:ںیہ:ایدہواول :ےک:بلق:و:روح:اامسؿ:ےس:ز:هللا ویک :ہک:اخقل

ربتک::ذات:اور:قلعت:یک:یک:ے: اذا:قح:اعتیل:وات:اور:اخقل:رعش:امظع:اؿ:ےک:بلق:ںیمو:امس

رۃمح: رویمالجؽ:ادلنی:ے۔:ومالان::نویت:تنطلس:اسرے:اعمل:رپ:طیحم:ےک:بلق::یک:هللاےس:الہ:ا

؎: ہک::::ںیہ:ربق:وک:اہلل:ونر:ےس:رھب:دے:رفامےت:یکاہلل:ہیلع:

را: اظرہش

شبا

ئ

رچخ ارد:ہب:ۂ

ش

طن

تفہ:رچخ:ابدش:طیحم:اب

فرح:اانت::اہلل:اک:اظرہ:اعؾ:ااسنون :یک:،اوایلءاہلل:اظبرہ:مسج:ےک:احلظ:ےس:زمکور:نوےت:ںیہ:اوایلء

ےس::فیلکت:اہلل:وک:اکٹ:ےل:وت:وہ: یھ:ڑبے:ےس:ڑبے:و ی:رھچم: یس:کیزمکور:نوات:ے:ہک:ارگ:ا

:ٹرھچم:اک:وک: یھ:هللا:ءارگ:اوایل::ے،اگل:ںیہن:ےس:وکیئ:تیرک ے:ےگل:اگ،:اقتاضےئ:رشبوشر

::: ےنوات:نوےئ::ےیل:ںیم:ےریھگ:اک:ابنط:اسوت :اامسون :وک:اےنپ:اؿ ے:نکیل: اتےل:وت:الہد

قلعت:ہی،نوات:ے:ہک:اسوت :اامسؿ:اؿ:ےک:بلق:ےک:دگا:نوےت:ںیہ:اؿ:اک:بلق:اانت:وعیس:ینعی

اک:دصر:نواجات:ے:اچے:وہ::تفہ:امیلق:ے:ہک:وہ:البانشکیل: اتوجڑ:د:اسیوک:دخا:ےس:ا:ےعم:اہلل:دنب

۔نو:ہن:اھٹیب: ویک:رپ:یہ:اٹچیئ

:ےھت،:رگیم:ےٹیل:درتخ:ےک:ےچین:ونمرہ:ںیم:ہنیہنع:دم:اہلل:اعتیل:رمع:ریض:انرضحت:دیس

ابدنےھ:نوےئ:ےھت۔:وت:اس:وتق:کلم::یگنل:وہج:ےس:رکات:ااتر:رک:درتخ:رپ:اٹاگن:نوا:اھت،:اخ ی:یک

:ے؟اہک ::ےک:ولوگ :ےس:وپاھچ:ہک:ا :ولوگ :اک:ابداشہ:اور:ہفیلخ:ہنیاےئ:اور:دم:اشؾ:ےک:ریفس


واول : ے:وج:وجاب::ہنیںس:اہک :ے؟:وت:دمااہ:زیڈیٹنرپ:،لحم:یہاس:اک:اکمؿ:اہک :ے؟:اش

؎: ے::: ے:لقن:ایک:اہلل:ہیلع:رۃمح:اس:وک:ومالان:رویم:ای،د

رصق:تسین را::ہک:او:دنتفگش::وقؾ

تس:روےنش: اجؿ رصق: را: رمع:رم

:ے۔:وہ:ےک:ونر:ےس:رونش:روح:اک:لحم:اہلل:اعتیلاؿ:یک:ے،::لحم:ںیہن:اشیہ:رمع:اک:وکیئ:رضحت

:اؿ:ےس:وںیہ:،نوےئ:ںیہ:ےٹیل:درتخ:ےک:ےچینواہ :اکی: :ہیبج:۔:الماقت:نواجےئ:یگ:اجا!

وہ:رمع:افروؼ::۔ؾ:نوےئگارلزہ:ربادنوک:دھکی:رک:واےل::رضحت:رمع:ےک:اپس:ےچنہپ:وت:اس:یگنل:ریفس

نج:ےک:االسؾ:ال ے:رپ::،ںیئگ:انمیئ: اہلل:ہنع:نج:ےک:االسؾ:ال ے:رپ:اامسؿ:رپ:وخایش:ریض

:انزؽ:نویئ:تیا:ہیاالسلؾ:انزؽ:نوےئ،:نج:ےک:االسؾ:ال ے:رپ::ہیلع:ربجلیئ

ا ب ماحمہح کح لل لنح سب نن حح

ؤمکح منح ل عح تحبح

نحح وح م

٪ نی ﴿۴۶﴾4

؎

ے::اکیف:وملس!:اہلل:ا :ےک:ےیل:اہلل:ہیلع:اہلل:ےک:روسؽ:یلص:اے

۔ںیہ:اکیفا :ےک:ےیل: یھ:ہی واےل:وج:ا :ےک:الغؾ:ںیہ:امیؿاور:ا

: ے:ویک :ہک:اس:تمظع:اور:رجات:رپ:دالتل:رکیت:،وشتک:،اطتق:رضحت:رمع:یک:تیا:ہی

:تیا:ہیرگم:اؿ:ےک:االسؾ:ال ے:رپ::نویئ:انزؽ:ںیہن:تیےک:االسؾ:ال ے:رپ:ا:احصیب:ےس:ےلہپ: یس

ہک::وملس:ےس:رعض:ایک:ہیلع:هللا:االسلؾ: ے:رسور:اعمل:یلص:ہیلع:اور:رضحت:ربجلیئ:انزؽ:نویئ

ح ب تح و شح حہ

ح ل م لح و ا ب ا: مح لسح ل مح

5؎:: :ال ے :رپ::ےسرضحت:رمع:ےک:االسؾ اامسون

۔ںیہ:انمیئ: رفوتش : ے:وخایش

ہک::ںیہرفامےت:رضحت:ومالان:ارشػ:یلع:اصبح:اھتونی:رۃمح:اہلل:ہیلع:االتم::میکح

ا ایہکرفام :واول :اک:ذرک:ویک:امیؿاہلل: ے:اانپ:ذرک:رفام ے:ےک:دعب:ا:ںیم:تیاس:ا ب ماحمہح لنح

کح لل سب کح ے،::اکیف:!:اہلل:ا :ےک:ےیلاے:یبن:،حح عح تحبح

نحم نن وح

ؤمح منح ل

اور: نی

ذرک::نوےت:نوےئ:ولخمؼ:اک:وت:اہلل:ےک:اکیف:۔ںیہ:اکیف:ا :ےک:ےیل: یھ:نینمدار:ؤم ا :ےک:اتعب

64:النفال ؎4

بن ؎5 مطبللہ دسحیا:کرتب ،فضل لم باب،(103) 1/39 :ماجہونن

13


:ارقلاؿ:ںیم:ؿایب: ے:ریسفت:اہلل:ہیلع:االتم:رۃمح:ے؟:اس:اک:وجاب:میکح:تقیقح:ایک:رک ے:یک

:اکیف:یہ:وت:اہلل:اعتیل:اظرہہ۔:اتقیقح:تیاور:افک:ہیقیقح:تیافک:،ںیہ:دو:ںیمسق:یک:تیے:ہک:افک:اید

:رپ:االسؾ:یک:یاظرہ:نکیل:ںیہ ::وطر ے::اعتیل:هللا:اور:ددبہب:ےک:ااہظر:ےک:ےیل:وشتکاشؿ:و

۔تمعن:ںیہ:وت:اابسب: یھ:ی،ذرک:رفامد: یھ:تیافک:یک:نینمؤم

رلزہ:ربادناؾ:نوےئگ،::رک:کلم:اشؾ:ےک:ریفس:ھکیہنع:وک:د:اہلل:اعتیل:رضحت:رمع:ریض

:ںیہ:ےھکیےس:ےنہک:اگل:ہک:مہ: ے:اےنت:ابداشنو :ےک:درابر:د:دورسے:ریفس:ریفس:کیا:،اکےنپن:ےگل

؎: وسحمس:یک:و:ربع:ںیہن:تبیہ:یسیا:ابداشہ:یک: یس:اےنپ:دؽ:ںیم:نکیل

زںیم رب ہتفخ: رمد:ںی::ا السح: ےب:

:ادناؾ:رلزا :تسیچ:اںی

جہ فتب نم:

اس::،نوےئ:ںیہ:ےک:ےٹیل:رایھتہ:ہنع:ریغب:اہلل:اعتیل:املسمون :ےک:ابداشہ:رضحت:رمع:افروؼ:ریض

وپرے:مسج:ےس:اکپن:راہ::ے:ہک:ںیمابت: ایکنکیل:ے: ںیہن:ولتار: یھ:وتق:اؿ:ےک:اپس:وکیئ

؎: رفامرے:ںیہ:رۃمح:اہلل:ہیلع نو ۔:ومالان:رویم

تبیہ:قح:اتس:اںی:از:قلخ:تسین

تسین:اصبح:دقل:رمد::ںیا:تبیہ

:اؿ:یک:،ہیے:اک:اطع:رکدہ:ربع:و:تبیہ:اہلل:ہنع:ےک:رہچے:رپ:اہلل:اعتیل:رمع:افروؼ:ریض:رضحت

اؿ:ےک:رہچے:رپ::،نوےئ:ںیہ:سج:رپ:وہ:ےٹیل:ںیہن:تبیہ:اس:اھگس:یک:ہیے،::ںیہن:تبیہ:یک:یگنل

ہٹنھگ::کیے۔:ااتفب:بج:ولطع:نوات:ے:وت:ا:تبیہ:تبسن:عم:اہلل:ےک:ااتفب:یک:یک:اہلل:اعتیل

:دخا:اات:ے:اےس:ےلہپ:یہ:فرح:سج:ےک:دؽ:ںیم:ے،:ایس: اتاسرے:اامسؿ:وک:الؽ:رکد:ےلہپ:یہ

لمع:رشوع:نو ے::ت وتاقیف:ینعی قف:رسخ:نو ے:ےتگل:ںیہےس:اتپ:لچ:اجات:ے،:اس:ےک:دؽ:ےک:ا

ہک::اچےتہ:ںیہاور: اور:رفمور:ںیہ:زیا وخااشہت:اک:وخؿ:رک ے:ےس:رگ:۔:وج:ولگ:اینپںیہ:یتگل

ے:ہک:بج:کت::یہیاک:دوتسر:اور:تنس:اہلل::اہلل:اعتیلہی:ارم:احمؽ:ے:ویک :ہک:دخا:لم:اجےئ:وت:

:ارحاؾ:انمت:وخؿ:ہن:رکےل،:اےنپ:بلق:ےک:اامسؿ:ےک:اقف:وک:اینپ:اکاناجزئ:وخااشہت::ہ:اینپدنب

:اک:وخؿ:رکےک:اور:اناجزئ:اقتوض :رپ:لمع:ہن:رکےک:رسخ:رکےل:وت:رھپ:اہلل:اعتیل: اور:رحاؾ:وخویش


ےس:: رسویخ:رھپ:ایہن:ربتک:ےس:رسخ:رکےت:ںیہ:اس:ےک:بلق:ےک:اقف:وک:اس:اجمدہے:یک

تبسن:اک:ااتفب:ولطع:نوات:ے۔:یک:یلاہلل:اعت:ینعیهللاقلعت:عم:ا وخریش

فرۂقی:وصحؽ:دنی:یلع:وہج:اامکلؽ

انمظ:: اصبح: ے:ےھجم:طخ:اھکل:ہک:مت: ے:کیوت:ا:ایانمظ:اابد:ےس:نشلگ:اابقؽ:ا:بج:ںیم

؎ ہک::یک:تیاکش:ہیرعش:ھکل:رک:ھجم:ےس::کیاور:نشلگ:اابقؽ:ےلچ:ےئگ۔:رھپ:اوہن : ے:ا:ایوھچڑ:د:ابدا

ابںیت:اہبر:یک:وپںیھچ ےس::سک

ایت:ادرھ:ںیہن یھ ابص: اب

ےتنس:ےھت:اور:اب:ا :نشلگ:اابقؽ::ابںیت:رےتہ:ےھت:وت:مہ:ا :یک:بج:ا :انمظ:اابد:ںیم:ینعی

؎: رعش:اھکل:::ہیاوہن : ے::اس:ےیل:؟ںینس:ےسیک:ابںیت:وت:ا :یک:رےنہ:ےگل:ںیہ:ںیم

ابںیت:اہبر:یک:ےس:وپںیھچ:سک

ایت:ادرھ:ںیہن یھ ابص::اب

؎ ہک::::اید: ے:اؿ:ےک:رعش:اک:وجاب:رعش:ںیم:رپ:ںیم:اس

اےت:ںیہن: ویک:نشلگ:ںیم:یہ:مت

اجیت ادرھ:ںیہن: یھ ابص: بج

ہک:وہ:وخد::چنہپ:اتکس:وت:اےس:اچےیہ:اس:کت:ںیہن:رکات:ے،:ارگ:اس:اک:ریےط: راہتس:وج:اہلل:اک:ینعی

ے:وج:اےنپ:رھگو :ےس::ولوگ :وک:یلم:دوتل:ایہن:میظع:ےک:اپس:اجےئ۔:تبسن:عم:اہلل:یک:ری

:اگلےئ۔:وج:ولگ:رضحت:میکح:هللا:ےک:ےیل:ےنھکیس:نید: االتم:واول :ےک:اپس:ےئگ:اور:لچ

:رضحت:یک:ںیم:رگناین:رضحت:یک:،ایک:ؾایق:ےک:اپس:اھتہن:وھبؿ:ےئگ،:اخاقنہ:ںیم:اہلل:ہیلع:رۃمح

:دختم:ںیم:یک:نب:ےئگ:اور:وج:اھتہن:وھبؿ:اےنپ:خیش:هللا:وہ:ڑبے:ڑبے:و ی:ایک:رپ:لمع:تامیلعت

اجمؽ::نکیل:ر:ںیہایتوت::ڑپےنھ:ےک:ےیل:مہ:ولگ:حیبستاج:۔نوا ںیہنزایدہ:عفن: ےئگ:اںیہن:ںیہن

:رظن:یکالہ:اہلل:یک:دختم:ںیم:اج:رک:اؿ:ےس:وقتی:ںیھکیس،:انگنو :ےس:انچب:ںیھکیس،:ے:ہک:

اسرا:ولسک:اس:رپ:وموقػ:ے:ہک:مہ:ان:ںیھکیس،رظن:اچب ے:ںیم:دؽ:وک:وتڑانںیھکیس،:افحتظ:رک

اتلم۔:ےک:دخا:ںیہن:یگتسکش:بلق:یک:ریغب:ںی،اےنپ:بلق:وک:ہتسکش:رک

15


دؽ:ابتہ:ںیم:رفام :رواےئ:اعمل:ے

ھ رفامےت:ںیہ:ے:اہلل:اعتیل:دقیس:ثیدحب ۃ قل سح نکح

محنحا لندح ل

6؎مہ:

:رفامیئ:ہی ے::اہلل:ہیلع:رۃمح:یاقر:رشح:الم:یلع:یک:ثی۔:اس:دحاےت:ںیہ:نوےئ:دول :ںیموٹےٹ:

:ےگ:اس:وتق:کت:امہرا:دؽ:وٹاٹ:نوا:ںیہن:ںیوتڑ:وخااشہت:وک:ںیہن:یرب:ے:ہک:بج:کت:مہ:اینپ

اہلل:دؽ::اک:انؾ:زابؿ:رپ:وت:نواگ:نکیل:هللالم:اتکس،:ا:نواگ:دخا:ںیہن:نواگ:اور:بج:کت:دؽ:ہتسکش:ںیہن

ےگ۔:ںیدؽ:وک:ہتسکش:رک:ےنپبج:ارتے:اگ:بج:مہ:ا:ںیم

:رویم:ںیم:اتدیئ:یک:اس :ا:اہلل:ہیلع:رۃمح ومالان رکات:نو ۔:سج::ؿومضمؿ:ایب:کیاک

االسلؾ:ےب:نوش:نوےئگ:وت:ہلمج::ہیلع:اور:رضحت:ومیس:انزؽ:نویئ:یلجت:یک:اعتیل:هللاوتق:وکہ:وطر:رپ:ا

:رکاکس،:اس:ےیل:وک:ربداتش:ںیہن:یلجت:ے:ہک:وکہ:وطر:اہلل:یک:یھکل:ہی ریسفت: ے:اس:یک:نیرسفم

اک:اعقش:اھت،::ہک:وہ:اہپڑ:دخاےئ:اعتیل:رفامےت:ںیہ:اہلل:ہیلع:رۃمح :ومالان:رویمنکیل:نوایگ:زیہر:زیہر

نوات:نو :وت::ڑکٹے:ڑکٹے:ںیہن:ے،:ارگ:ںیم:نوریہ:حطس:رپ:یلجت:یہک:اظرہ:اھکیبج:اس: ے:د

:اہلل:یک

ج

:ایےگ: اذا:اس: ے:اےنپ:ا :وک:ڑکٹے:ڑکٹے:رکد:اورپ:رہ:اجںیئ:اورپ:یہ:ےک:ولجے:ت

؎ امس:اجےئ:::: یھ:راس:ےک:ادن:یلجت:یک:هللاتہک:ا

دؽ:ںیم:ےامساج:ریم:اوھکن :ںیم:یریم:ااج

؎ رفامےت:ںیہ:اہلل:ہیلع:رۃمح ومالان:رویم:اور

دمص: ونر : زد: وکہ: وچ ؿ ربو:رب::

زدن مہ:: شن:رود: در اپرہ::دش:ات

اس::اتہکوت:وہ:ڑکٹے:ڑکٹے:نوایگ:ڑپیوطر:رپ::بج:وکہ :یلجت:یک:ومالان:روؾ:ے۔:اہلل:اعتیل:یونثم:ہی

:اہلل:اعتیل:یلجت:اہلل:یک: یھ:ےک:ابنط:ںیم :د:وتقیف:ااجےئ۔:سج:وک :رب:ںیہ:ےتیاجمدہہ :یرب:یوہ

دؽ:وک:ہتسکش:رکات:ے،:اقتوض :وک:ربابد:رکےک:اےنپ:دنگے:دنگے:انگنو :ےک:اور:وخااشہت:وک:

اور::ہاانپ:ولج:ے:رھپ:اس:ےک:بلق:وک:اہلل:اعتیل:انگنو :ےک:رکنک:رھتپ:وک:اےنپ:بلق:ےس:اکنؽ:اتکنیھپ

خلفا: للعجلین ؎6 مکتبۃ لعل حلدمث ،(2836) 2/388 :کشف


ےس:انگنو :ےک:رکنک،:: وھجویل:ے:ہک:مت:اینپ:یہیرشط::۔:سب:اؿ:یکاخص:اطع:رفامےت:ںیہ:یلجت

اگ۔::ےرھک:د:ب:اک:ومیتاےنپ:رق:اہلل:دو:رھپ:اس:بلق:ںیم:رھتپ:اور:وگرب:ےک:ڑکٹے:کنیھپ

رشاب:ابکب:ےنتج:انگہ::ی،دبرظن:،زبرگ: ے:بج:مامؾ:انگنو :ےس:وتہب:رک ی:کیا

:رک ے:ےک:اقتےض:وت:تہب:نوےئ:رگم:اوہن : ے:اہک:ہک:ےھت:بس:ےس:وتہب:رک ی : ارگہچ:انگہ

وک:انراض:رکے::تاےنپ:اخقل:ایح:توک:انراض:رک ے:ےس:رماجان:رتہب:ے۔:وج:ایح:دخاےئ:اعتیل

ے،::اتیج:ںیم:یئے،:ےب:ایح:اتیج:دنبیگ:ے،:وج:دعؾ:رشاتف:یک:احلص:ںیہن:اک:قح:تسیوک:زاس:

اپات:ے::ااب:وک:انراض:رکےک:زدنیگ:اٹیب:راہ:ے۔:ارگ:وکیئ:یج:ے:وہ:اسیک:وک:انراض:رکےک:اتیج:اہلل:اعتیل

ے:اور:رحاؾ:زمے::وج:راب:وک:انراض:رکےک:اتیج۔:ےاٹیب:ہک:انالقئ::ےتہک:ںیہ:وت:ا :ولگ:اس:وک:ایک

ےگ؟:ںیہک:اڑاات:ے:اس:وک:ا :ایک

بت::تبسن:اطع:نویئ:یھت:وت:بج:اس:اہلل:واےل:وک:سج: ے:انگنو :ےس:وتہب:رک ی

؎: رعش:ڑپاھ:::ہی ے::وہن ا

دیؾاج :رخ دنچ:دادؾ::امجدے

دیؾرخ ارزا : بجع:دمحب:اہلل::

ہک:دؽ:ےس:انگنو :ےک:رکنک:رھتپ:اور:وگرب::ایامکؽ:داھک:ایک:ےک:راےتس:ںیم: ے:دخاےئ:اعتیل:ںیم

د:ےک:ڑکٹے:ااھٹرک:کنیھپ

ئ

ے؟::ایدہرکنک،:رھتپ:اور:وگرب:ےس:ز:تمیق:ہک:انگہ:یک:۔:ا :اتبےیئی

::وہن :ا: اذا:ے؟::زیچ:یتمیق:انگہ:وکیئ : : ،د: ے:انگنو :ےک:دنچ:رکنک:کنیھپ:ہک:ںیم: ے:اہک:

ئ

اور::ی

یہ: ے:اہلل:وک:تہب::!:ںیم،ادمحلہللاپایگ:ہکلب:اخقل:زدنیگ:زدنیگ:ںیم:زدنیگ:،اپایگ:تایح:ںیم:تایح

۔وک:رمح:اایگ:اہلل:اعتیل:نکیل:امکؽ:ایک:انگہ:وھچڑا:وت:ایک:ینعی۔ارے!:رکنک،:وکڑا،:رھتپ:ایاتسس:اپ

اات:ے:وج:انگنو :ےک:اقتوض :وک::دؽ:ںیمےک: ہک:دخا:ایسنو ::ایس:ےیل:رعض:رکات

:یہک:امہر:اچےتہ:ںیہ:ے:ویک :ہک:اہلل:اعتیل: اتڑکٹے:ڑکٹے:رکد:تسکش:دے:رک:اےنپ:دؽ:ےک

کت:حطس::یاظرہ:ےک:دؽ:یک:ءامہرے:اوایل:یلجت :ہدحمود:ہن:رے:ہکلب:اؿ:ےک:ابنط:ےک:ذر:ںیم:ہذر

؎ دمعہ:رعش:رفامےت:ںیہ:ایک:اہلل:ہیلع:۔:وخاہج:اصبح:رۃمحےئوفنذ:رکاج

ے رھگ:رکراہ::دؽ:ںیم:ربھگا:وکیئ:ہن

ںیہ ای ازار دؽ::یک: یس:ابمرک

17


امیض:ےک:انگنو :رپ:ہنعط:زین:رحاؾ:ے

ےک:انگنو :اک:وصتر:رکےک::وتہب:رک ے:ےک:دعب:امیض:،ابت:اور:ھجمس:ےیجیل:کیااب:

:ااجےئ:وت:وہ:اعمػ:ے:نکیل:ؽایخ:وطر:رپ:ااچکن:وکیئ:اایتخریرحاؾ:ے،:ریغ:زمے:اڑاان: یھ

فرح::ے۔:ایس:اجزئ:ںیہن:ہی اجؿ:ںوھج:رک:وسچ:وسچ:ےک:رحاؾ:زمے:انیل:ینعیوطر:رپ::ریاایتخ

نوےئگ::زبرگ:ےس:تعیب: یس:،رک ی:راایتخ:زدنیگ:وا ی:ی ےس:وتہب:رکےک:وقت: ے:انگنو:ارگ: یس

!:ےلہپ:وت:وہ:گنتپ:اڑاےت:ےھت،:ہک:یئھب:انہک:اچےیہ:ںیہن:ہینوےئگ:وت:اب:اس:وک:: یھ:اور:اؿ:ےک:ہفیلخ

ےک::ےھت۔::اب:اس:وک:امیض:ےتھکید:ڈیویو:،ار،:امنیس:یس:یےھت،:و:ےتھکی،:وعروت :وک:دےھت:ےتلیھک:یڈبک

ے۔::اجزئ:ںیہن:انید:ےنعط

تبحص:ااھٹ ے:اک:اجمدہہ::ہک:بج:لت: ے:الگب:یک:رفامےت:ںیہ:اہلل:ہیلع:رۃمح:رویم:ومالان

انہک:رحاؾ:ے:ورہن:دقمہم:دارئ:نواجےئ:اگ::اک:لیت:ےلکن:اگ:اس:وک:یلت:وت:اب:اس:ےس:وج:لیت:رکایل

ےس::یلت:ایہتفتبحص::اصبح!:الگب:ےک:وھپؽ:یک: ے۔:ویک:رونغ:لگ:اب:اس:اک:انؾ::ویک :ہک

:رونغ:لگ۔::اک:ایک:اجات:ے:وت:اس:لیت:الاکن:بج:لیت :لگ:ںیہن:اس:ںیم:احال :ہکانؾ:نوات:ے؟:

:ےیل:ے:ایس:ااجیت:وبش:اس:ںیموخ:ربتک:ےس:الگب:یک:تبحص:یک:نوات:رگم:الگب:ےک:وھپؽ:یک

فرح:سج:دنبہ::اجات:ے۔:ایس:نو انؾ:متخ:اک:ایلص:ےک:لیت:اس:اک:انؾ:رونغ:لگ:نوات:ے،:اب:یلت

؎ ے::::ےک:اسھت:انھٹیب:اہلل:اعتیل:ایوگ:تبحم:اک:ہبلغ:نواجےئ،:اس:ےک:اپس:انھٹیب:یک:رپ:اہلل:اعتیل

ابدخا::ہک:وخادہ:مہ:ینیشن:رہ

:وگ

ش

ب

د

نن ءاوایل ابوضحر:

:ےک:اپس:ھٹیب:ءےک:اوایل:هللاس:ےس:ہہک:دو:ہک:وہ:ا:اک:دؽ:اچاتہ:ے:ہک:وہ:اہلل:ےک:اپس:ےھٹیب:سج

دو::یشیش:ہک:رطع:یک:وھکیہن:د:ہیے،::رطع:ےک:اپس:انھٹیب:ےک:اپس:انھٹیب:یشیش:رطع:یک:اجےئ:ےسیج

:ہی ہہک:ےتکس:ہک:ےلہپ:ںیہن: یھ:ہیدس:زہار:واال:رطع:ے:اور:ا ::ہک:اس:ںیم:وھکید:ہیے،::ا ے:یک

: ایشیش:یدورس:۔:ارگے:رطع:انتک:یتمیق:ےگ:ہک:اس:ںیم:وھکید:ہیا ::،یھت:یڑپادرھ:ادرھ: یشیش

ین بح قح ی فح الح رفؼ:ے؟::ایک:اور:اس:ںیم:ہک:مہ:ںیم:ںیہک:ہی ںیہ:احلم:ںیہن:وج:اس:رطع:یک

بح وح ہ :س:دو:ہک:مت:اے:وت:اؿ:ےس:ہہک:دو:ا ے:یک: یھ:ہیاور::ںیہ: ایشیش:دو:ا ے:یک:مہ: یھ:ینح


فرح:بج::ویک :ہک:اس:ےک:ادنر:دس:زہار:واال:رطع:ے۔:ایس:اتم:ال:وک:اےنپ:اقمےلب:ںیم:یشیش

تم:رکو:ویک :ہک:اب::سرھپ:اس:وک:اےنپ:اورپ:ایق:ںیہ:ےتیدنبہ:وک:اصبح:تبسن:رکد: یس:اہلل:اعتیل

۔رطع:ے:اک:یتمیق:هللاتبسن:عم:ا:ںیم:یشیش:اس:ےک:دؽ:یک

ہن::اک:وصتر: یھ:اب:اؿ:ےک:امیض:رسب:رک:رے:ںیہ:زدنیگ:وج:ولگ:وتہب:رکےک:کین اذا

اور:اافغتسر:و:وتہب:ےس::یےھت،::ضعب:دنبے:دناتم:ےس،:اہ:و:زار:ےسیک:ںیم:ولگ:امیض:ہیرکو:ہک:

ےک:رقب:ےک:ااشرات:اؿ:رپ:اےنت:اغبل:نوےئگ:ہک:اعؾ::اہلل:اعتیلاور:اےنت:اوےچن:اقمؾ:رپ:ےچنہپ:

رکاتکس۔:ںیہن:وصتر: یھ:اؿ:اک:ادیم

یک:رکاتم:اوقتلی ااقتستم:یلع:

رخاب::تین:یک:ہاس:ویب:دختم:تنس:ھجمس:رک:رکراہ:اھت:نکیل:یک:ہویب:صخش: یس:کیا

دختم:ےس::یک:ہنو ،:ویب:ہویب:ںیم:انی،!:امٹرٹ:الدالبرک:اہک:ہک:اٹیب:دؿ:اس: ے:اکمؿ:ںیم:کیا:،نویئگ

:وثاب:اتلم:ے،:اس:صخش: ے:ودعہ: :اہلل:واال:اھت:اور:سج:وک: صخش:اصبح:ہی۔:رکایلڑبا تبسن،

:وت:اس:یک:ےس:رشمػ:رفامےت:ںیہ:تیوال:اور:سج:وک:اینپ:تبسن:اطع:رکےت:ںیہ:یلدخاےئ:اعت

ح ںیہ: ے:یھکل:اہلل:ہیلع:رۃمح:یاقر:العامت:الم:یلعن ل ہ دح ب سح :اک:ارادہ: یھ:ارگ:وہ:ربایئ::ح لس

ےگ: اذا::افحتظ:رفامںیئ:اس:یک:ںی:ےگ،د:فرػ:اج ے:ںیہن:یک:اےس:ربایئ:رکےل:وتقح:اعتیل

:وت:اس:ےک:دؽ:ںیم:یدوعت:د: ے:اےس:انگہ:یک:ہاور:ویب:ایگ:ےک:اکمؿ:ںیم:ہبج:وہ:صخش:اس:ویب

::،نویئگ:اربھگاٹہ:دیپ :اک ۔:اس:ااتب:نیگل:راہ:ے،:ےھجم:رٹیلااجنتس:اس: ے:اہک:ہک:ےھجم:تہب:زور

ارک:روز:اصػ::،:ےسج:یگنھبیھت:ریتہ:یڑپالغتظ:نم::یئک:نوات:اھت:ہک:اس:ںیم:اسیا:نیزام ے:اک:رٹیل

وت:وفرا::اھکیڑھتلا:د:ںیمدنگیگ: ے:اےس::ہبج:ویب:،وکد:ایگ:ںیماس:الغتظ:وہ:صخش::رکات:اھت۔:سب

رکش::ااہلل!:ریت:ایہک::ایاور:اہلل:ےس:رو:اجرک:لسغ:ایک:ںیم:ایےس:در:یاس: ے:دلج:ای،رھگ:ےس:اکنؽ:د

اس:ےک:دعب:اس:ےک:اسرے::،ے:ہک:وت: ے:ےھجم:تہب:ڑبے:بضغ:اور:رہق:ےک:لمع:ےس:اچبایل

:،رااصبح:تبسن:زبرگ:ےک:اپس:ےس:زگ:کیدؿ:وہ:ا:کی۔:ایرکد:اوخوبش:دیپ: ےاہلل::مسج:ںیم

وخوبش::یس:ی!:وھتڑوت:اس:ےس:اہک:ہک:اھبیئ:کت:وخوبش:وسحمس:یک:اوہن : ے:اس:ےک:رس:ےس:ری

!:اھبیئ:وھکیاوہن : ے:اہک:د:ای،اگل: ے:رطع:ںیہن:مسق!:ںیم:اس: ے:اہک:ہک:دخا:یک:،اگلدو: یھ:ںیمہ

19


اہلل:ےک::ہک:ںیم:ے،:اس: ے:رعض:ایک:کت:وخوبش:اریہ:رس:ےس:ری:رےوھجٹ:تم:ںوول،:اہمت

:ہیوکد:ڑپا:اھت،:اس:دؿ:ےس:اہلل: ے:ےھجم::ںیماجنتس: بضغ:اور:رہق:ےک:لمع:ےس:ےنچب:ےک:ےیل

اعتیل:اہلل:ےھکی،رپ:رم:رک:وت:د:ہلل:ا:ے۔:وکیئ:یرکد:اوخوبش:دیپ:ہی :ںیممسج:ےے:ہک:ریم:ایاقمؾ:د

۔:اطع:رفامےت:ںیہ:تےب:امشر:ایح

ااسنون :اور:رفوتش :یک:وضحری:عم:اہلل:اک:رفؼ

:دؽ:ہتسکش:نواجےئ:ورہن:رصػ:ابعدت:ےک:ےیل:دنبو :اک:ہک:وت:اچےتہ:ںیہ:اہلل:اعتیل:یہی

:دقوم :ںیم:ےکاؿ::ںیئالیل:یک:داین:یہک:اسر:دقمس:رفےتش:ںیہ:ےسیےھت،واہ :ا:وت:رفےتش:اکیف

دقمس:ولخمؼ::یسیا:،نوات:ے:ایکاؿ:ےس:اےئ:اگ:ہک::ںیہن:وت:اؿ:وک:ووسہس: یھ:ولٹ:وپٹ:نواجںیئ

انگنو :ےک:اقتےض:رےھک،::سج:ںیم:رفامیئ:اولخمؼ:دیپ: ے:مہ:یسیج:ےک:نوےت:نوےئ:دخا:اعتیل

ہی:اتہک::ایک ااس:ولخمؼ:وک:دیپ:رےنھک:ےک:ےیل:شکمشک:ںیمےک:اابسب:رےھک،:انگنو :ےس: انگنو:

۔:ےاتر:ےس:قشع:و:تبحم:اک:رچاغ:رونش:رک:ابعدات:اور:انگنو :ےس:اانتجب:ےک:تبثم:اور:یفنم

:ابعدت:وت:احلص:ے:رگم:اںیہن:دناتم:اک:ادراک:ںیہن:رفوتش :وکرقب

اؿ::ویک :ہکے:::رقب

ہ:یہ:ںیم۔:نویگ:وت:دناتم:ایک:نویگ:وہج:ےس:اطخ:نوےکس،:بج:اطخ:ںیہن:ے:سج:یک:ںیہن:اطخ:اک:امد

:اؿ:وک:اہلل:اعتیل:اہلل:نوےت:ںیہ:ءوج:اوایل:ااسنون :ںیم:رقب

:دناتم: یھ:ابعدت:ےک:اسھت:رقب

؎: ای:: ے:رفام:اہلل:ہیلع:رۃمح:یھالان:اشہ:دمحم:ادمح:اصبح:رپاتب:ڑگاطع:رکات:ے۔:اس:وک:وم

ارتعاػ:وصقر:ے:ے:یھبکرسور:: اک اطوتع : یھبک

وضحر:ے:اربخ:وہ:وضحر:ریم:ںیہن::وک:سج:یککلم ے

اہلل:ہیلع:رۃمح:انب:رجح:القسعینالعہم:ھجمس:ےتکس۔::اہلل:ےک:وضحر:وک:ںیہن:ءاوایل:رفےتش: یھ:ینعی

ذلت:یکذرک:وت:اس:ےک::،:اہلل:اک:ذرک:رکات:ے:ے:اک:انؾ:اتیل::و ی:اؿوکیئاک:ہک:بج:اہلل::رفامےت:ںیہ

وخوبش:اور:ذلت:وسحمس::یک:ایینرب:ااھک ے:واال:الپ:داؽ:رویٹ:ے:ےسیج:ولعمؾ:نویت:یسیرفوتش :وک:ا

:داین:یاسر:،ولعمؾ:نوات:ے:ےک:ذرک:ےک:اسےنم:اانپ:ذرک:داؽ:رویٹ:هللا:ءوک:اوایل: وت:رفوتش:،رکے

رشح::اہلل:ہیلع:رۃمح:انب:رجح:القسعینالعہم:۔:ںیہ:ےتھجمس:ایینرب:ااہلل:ےک:ذرک:وک:وہ:الپ:ءےک:اوایل

:ہیاؿ:وک::،رکےت:ںیہ:ایدرک::ھکیرفےتش:اہلل:وک:د:کیربمن:ا:،رکےت:ںیہ:ؿدو:وہج:ایب:اس:یک:ںیم:یاخبر


دقن:ذلت:وک:وھچڑ::انگنو :یک:ےھکید:ریغب:،رکرے:ںیہ:ایددخا:وک::ےھکید:ریغب:هللا:ءے:ہک:اوایل:تریح

؎ :::ےس:امےتگن:ںیہ:هللا:ےھکید:اور:ریغب:رے:ںیہ

دیاندپ دربل:: و ادیپ: نم:قشع

دیدربل:ہک:داںی:ںینچ:دو:اعمل:در:

ے؟:یہی:وہج:یھت: اھکی ے:د:وبحمب: یس:اسیے،:ا:ںیم:قشع:وت:اظرہ:ے:رگم:وبحمب:اعمل:بیغ:ریما

۔اجؿ:اھچنور:رکےت:ےھترپ:اؿ: ریغب:ےھکیدوک: ہلل:ہک:احصہب:ا

:هللا:ءاک:ذرک:اعمل:اہشدت:ےس:الضف:ے:ویک :ہک:اوایل:ے:ہک:اعمل:بیغ:ہیوہج::دورسی

ہک:::ےتہک:ںیہ: اذا:رفےتش:اسپ:ںیم:نوےت:ںیہ:وغشمؽ: یھ:ںیم:داین:ایت اور:رضور:ےتھکید:دخا:وک:ںیہن

:ہک:اٹیب:وھکیوک:د اؿ:ے:نکیل:اکؾ:ںیہن:ےک:وکیئ:اید یک:وساےئ:اہلل:اعتیل:،مہ:ولگ:وت:ابلکل:افرغ:ںیہ

وہ:ارک::رو: وک:داامد:وھباک:راتھک:ے،::یٹیب:یک:لم:راہ،: یس:وک:رہتش:ںیہن:یٹیب:یک:ے،: یس:رامیب:ے،:یٹیب:رامیب

وپاتھچ:وت:وسوچ:ہک:::ںیہن:وک: یھ:رویٹ:دو:وتق:یک:ای،ے:ہک:ااب!:ا : ے:سک:اظمل:ےس:رہتش:رکاد:ریہ

ھک:وک:وپوھچ۔:: اؿ:ےس اوالد:ںیہ:ہنم:وک:اراہ:نواگ،:وج:اصبح:اسیک:اس:وتق:اب :اک:ہجیلک اوالد:ےک:د

ویبوی :ےس:نسح:ولسک:یک:میلعت

رپ:ذعاب:اےئ:اگ۔:: ویٹیب:یورہن:اہمتر:اوک:تم:اتس:وی ویب:ہک:اینپ اتہک:نو: :ےیل:ایس

:ہک:اس:یک:ایل:ھکیاوھکن :ےس:داینپ:اس: ے::ایوک:اتس:یویب:ابت:اتبراہ:نو ،:سج: ے:اینپ:رجتہب:یک:ہی

وج::یک:ابت:اتبراہ:نو :اتہک:اہلل:اعتیل:رجتہب:یک:ںیہن:لقع:یک:ہی ۔الم:فرػ:ےس:ایک:وک:داامد:یک:یٹیب

:یھڑیٹ:ہی::: :وک:اعمػ:رکو،:ااطخ:اؿ:وک:تقفش:و:تبحم:ےس:روھک،:اؿ:یک:اہمترے:اپس:ںیہ:ای دنب

االسلؾ:وس:ہیلع ابوت :رپ:ربص:ےس:اکؾ:ول۔:اباب:ادؾ::یھڑیٹ:اؿ:یک:اس:ےیل:ںیہ:نویئ:اےس:دیپ:یلسپ

:۔:وت:وعروت :یکایک:ااس:ےس:رضحت:وحا:وک:دیپ:،اکنؽ: ی:یلسپ:کیا: : ے:اؿ:یکرے:ےھت،:رفوتش

:وملس:رفامےت:ںیہ:اہلل:ہیلع:۔:رسور:اعمل:یلصےس:نویئ:یلسپ:یھڑیٹ:قیلخت

مححۃ حل ع کح أ

ل الض

ح ن

ا کح ہح تح قح ح سح وح اہح ت تح ع تح م تح و ن ا ا وح تح م تح و بہح اف عتح بہح ج لح ل یہح

7؎

لنسا:،(5184) 7/26 :لخباسی حصی ؎7 باب لمدسۃ مع

21


اذا::وکشش:رکو:ےگ:وت:وٹٹ:اجےئ:یگ:رک ے:یک:اھارگ:اےس:دیس:،ےک:ے:یلسپ:یھوعرت:لثم:ڑیٹ

:ارہ:نواجےئ:اگ،:رھپ:انہتش: یھسب:رھپ:زگ:۔اس:ےس:افدئہ:ااھٹا:نپ:ےک:اسھت:یہ:ےھاس:ےک:ڑیٹ

:رےاور:اس:دوھےئ:یگ:ربنت: یھ:،الپےئ:یگ: یھ:اچےئ:اپین:،دے:یگ:اھجڑو: یھ:ےلم:اگ،:وہ:رھگ:ںیم

ولعمؾ:نوا:الطؼ::،ڑلے:وت:ولعمؾ:نوا:رفار:نویئگ:ایدہڈااٹن،:ز:ایدہےگ،:اور:ارگ:مت: ے:ز:اکؾ:نواجںیئ

رفامؿ:وبنت:انسراہ::وملس:اک:رفامؿ:وبنت:ے،:ںیم:اہلل:ہیلع:یلص:ءاالایبن:دیس:،:ہیکت:ونتب:چنہپ:یئگ

ا کح نو : ہح تح حقحن ح سح ۔:العہم:اھ:رکوےگ:وت:وہ:وٹٹ:اجےئ:یگوک:دیس:یلسپ:یھارگ:مت:ڑیٹ:اہح ت

وملس: ے::اہلل:ہیلع:وضحر:یلص ںیم:ثیہک:اس:دح:رفامےت:ںیہ:رشح:ںیم:یک:ثیاس:دح:الطسقین

ےئ:ںیہ:قبس:اھکس::وخاک ن:ےک:ابرے:ںیم:ک نںیمہ

حعل یہ ف کی::ربمن:ا ان ی ت حسحا لح لل ،:وعروت :ےس:ااسحانت:اک:قبس۔: لنسح

وح :ربمن:دوف ا ے:اک:قبس۔::ےس:شیپ:رنیماؿ:ےک:اسھت::ق بہنح رل

لر وح :ربمن:ک ن لحب ج لصح ح للح

نپ:رپ:ربص:رک ے:اک:قبس۔:ےھاؿ:ےک:ڑیٹ:قہنح لح خ

8؎

نح ض ل تح ح ال ہی:ک ن:قبس:اس:ےیل:اھکسےئ:ےئگ:ںیہ: :یکوخاک ن: ویک :ہک عف لقلل

۔زمکور:ںیہ:ںیلقع

ےننب:اک:راہتسو ی:اہلل:

نب::هللا:و ی:هللاوھچڑ ے:اک:ارادہ:رکےل:وت:اؿ:اشءوج:ےک:اقتےض:وک:: انگنوںیم:دؽ:

اس::ے:نکیل:ںیہن:یمک:دجہت،:ارشاؼ،:انماجت،:جح،:رمعہ:اور:التوت::یک:اجےئ:اگ۔:اس:زام ے:ںیم

:هللا:و ی:اجےئ:وت:ادیم:یک:راایتخ: یھ:یتبحص:اور:انگنو :ےس:دور:ےک:اسھت:اسھت:ارگ:زبروگ :یک

:،رحاؾ:ذلت:اڑاان:انگنو :یک:ویک :ہکنب:اجےئ: اک:عمج:عم:اہلل:تبسن::ررپ:ارصار:رکان:او: انگنو:

رفامےت::اعتیل:هللانواتکس۔:ا:اہلل:ںیہن:صخش:و ی انگہ:رپ:ارصار:رک ے:ےک:اسھت:وکیئ:،نوان:احمؽ:ںیہ

ںیہ حولن

اؤه قلنح یح تح

مالح ل :ویک :ہکوت:وہ:ے:وج:ےھجم:انراض:رکان:وھچڑ:دے::و ی:ریما ؎9

احمؽ:ے۔:ا :سج:ےک:دوتس:اننب:اچےتہ:ںیہ:نیاضتد:ے:اور:اامتجع:دض:ںیم:اور:دویتس:انرایگض

لساسی ؎8 8/78:سشاد

34:النفال ؎9


یکےک:انگنو : اہتبل::اافغتسر:و:وتہب:ےس:امیض:؟دوتس:انبےتکس:ںیہ:اےساس:وک:انراض:رکےکایک:

ے۔::یتکسنو:التیف

اس:رپ:وجےت::،ےتکب:ںیہ: یھ: ا:نوات:ے:وت:ولگ:اےس:اگایلڑھک:ںیم:انشکیل:ادیم:اکی

:تیج:بج:وہ:انشکیل:نکیل:اجےت:ںیہ:ےکنیھپ:اور:اس:رپ:دنگے:اڈنے: یھ:رباسےئ:اجےت:ںیہ: یھ

:گنج:ںیم:اور:سفن:یک:ؿفرح:بج:اطیش:ایس:ےگ؟اب:اس:رپ:اڈنا:وکنیھپ:،نوایگ:ریامظعوز:،ایگ

اہلل:ےس:ڑجا:نوا:ے،:اب:اس:ےک:ابرے::ءوہ:اصبح:تبسن:ے،:اب:وہ:اوایل:ابوت::،ایگ:اسکل:تیج

:ایےس:رشمػ:رکد:تیوال: ے:اس:وک:اینپ:ہک:بج:ںیم::ےگااقتنؾ:ںیل:ھ:تم:وہک:ورہن:اہلل:اعتیل:ںیم

نو۔::تبیغ:یک:ءامہرے:اوایل:رحاؾ:ے:ہچ:اجہکیئ:: یھوت:اعؾ:املسمؿ:یک:ے:وت:تبیغ:و ی:ااور:اب:وہ:ریم

ان: :ہک:مہ:ولگ::رکراہ:نو ۔:ا :ولگ:اچےتہ:ںیہ:ؿاہلل:ےننب:اک:ہخسن:ایب:و ی:اب:ںیم

:رکراہ:نو :ؿاکؾ:ایب:ک ن:وت:اس:ےک:ےیل:؟اہلل:نب:اجںیئ:و ی

تبحص۔::و:رمدش:یک:خیشینعی:تبحص::الہ:اہلل:یکاکی::ربمن:

ازتلاؾ۔ےک:وشمرے:ےس:ذرک:اہلل:اک:دو::خیش:ربمن:

۔اک::اامتہؾ: ےانگنو :ےک:وھچڑک ن::ربمن::

ےس:ہہک:دو:ہک:اجؿ:دے:دو :اگ:رگم:اے:دخا!:ا :وک::هللاہک:ااور:انگہ:وھچڑ ے:اک:ااسی:اامتہؾ:رکو:

ےل::ؽاہلل:وخد:ا :وک:اھبنس:ابیق:ارادہ:نوان:اچےیہ:ہیفرػ:ےس::رکو :اگ۔:سب:ا :یک:انراض:ںیہن

:اک: یھ:اھٹاتیلاےگ:ڑبھ:رک:اےس:ا :ہچب:بج:ےتلچ:ےتلچ:رگ:ڑپات:ے:وت:ااب:وخد:یہ:اگ:ےسیج ا :یہی ے:وت:ربج

:اچےتہ:ںیہ :وہ :او:اعمہلم:ے، :ول :اانت:روہک:مت:تمہ:ےس:اکؾ :اگہ:ار:بج:اطخ:نواجےئ:وت ہک:دجسہ

ے::نواجےئ:ویک :ہک:اہلل:اعتیل:کیاتر:،:دایناےس:ےب:زار:نواج: :ےس:رت:نواجےئ،:زدنیگااوسن

اور:وبقمؽ::فیرش:ےدنبو :وک،:ریم:ےے:ہک:بج:ریم:رفامیئ:ؿایب:یہیالعتم::یک:ءاےنپ:اوایل

:العامت:اظرہ:نویت:انرایگض:یاہلل:وک:ریم:ءاوایل :اؿ:رپ:دو :وت :اتپ:اتلچ:ے: ح ںیہ:اک ل عحاقحت ضح

یھ

ت بح ح ا سح حسض بمح

:داین:یے،:وپر:اؿ:رپ:گنت:نواجیت:ووجدمامؾ:رت:وتعس:ےک:اب:اینپ:زنیم:ال

ح ے::اؿ:وک:گنت:رظن:ایت ل عحاقحت ھ یھ وح ضح

فسحن

اجون :ےس:ےب:زار:نواجےت::اور:وہ:اینپ ؎10

118:لتلبۃ ؎10

23


لگن:: یھ:وت:وہ:انگہ:ےک:اہیھت:نوںیت:ںیہن:ادو:العامت:دیپ:ہی ںیم:۔:ارگ:انگہ:رک ے:ےک:دعب: یسںیہ

:ہن:رکے:اشیینرپ:سج:وک:انگہ:رکےک:،ہن:ںیل:ڈاکر: یھوت: ںیل :دخا :ہن:رکے:،ہن:نو، :ہن::،دخا دخا

ے::ہک:اس:اک:دؽ:ابلکل:رمدہ:نوایگ:رطخانک:احتل:ے،:اس:ےک:ینعم:ںیہ:تہب:یہ:ہیوت::،رکے

روےئ:اگ؟:وت:سج:اک:دؽ:ایک:وہ:وہ:اہےئ:اہےئ:رکے:اگ؟:وت:ایک: ااگل:زہار:وجےت:کیرمدے:وک:ا:ےسیج

ے:ہک:رضحت:ا:ذیوعت:اسیا:یھبک اذا:احؽ:نواگ۔::یہ:اسیاک:ا:ابلکل:رمدہ:نواجےئ:ایسگی

ن:ذیوعت:اسیہن:ام

اہجتل:ے،:اس:مسق:اک::ہیہن:نو،::یہ:ہن:نو،:انگہ:اک:اقتاض:یہ:ؿفرػ:الیم:وعروت :یک:ہکںی:دے:د

امہرے:سفن:ےک:اقتوض :وک:ولغمب::هللاہک:ا:ےیہک:ہیامانگن:سفن:ےک:اہجد:ےس:رفار:ے،:ا ::ذیوعت

وح اہلل:اعتیل:نوات:وتوصقمد:رےھک،:ارگ:سفن:ےک:اقتوض :وک:دعموؾ:رکان:ح م اد عح ل

غح نی

انزؽ: یظح ل

ظم ے: اعتیل:هللا نکیل:نوےئ:ںیہ:دنبے:اےنپ:ےصغ:وک:دعموؾ:ےیک:ےرفامےت:ہک:ریم کرر ح وح نی

غح یظح ل

:ےگاےئ:اگ:وت:ویپ:،:ارگ:ہصغ:ںیہنےت:ںیہاج:اس:وک:یپ:ہصغ:اراہ:ے:نکیل:ںیہناہک::ایرفام ؎11

ہک::رفامےت:ںیہ:اہلل:ہیلع:رۃمح:اولیس:ے۔:العہم:یاک:نوان:رضور:ظیغ:ےک:ےیل:ےنیپ:رشتب:ظیغ:؟ایک

وکشش:رکو،:ارگ:اغبل:ہن::ے،:اؿ:رپ:اغبل:ا ے:یک:یرذالئ:اک:ووجد:رضور:امہرے:سفن:ںیم

اغبل:نواجاےگ۔::مت: یھ:هللارنو:وت:اؿ:اشء:ا:تبحص:ںیم:یک:اےکس:وت:اغنیبل

:وہ:رمد:ہشیمہاکی: دختم:ےک:ےیل:وناب: ے:وعروت :یک:کیا:ےسیج :رمد:وک:راھک،

:وت:بس:وعرںیت:ایرمہبت:ااچکن:اسپن:لکن:ا:کیا::داھکی،رمد:وک:ںیہن: یس:یھبک:راہ:اور:وعروت :ںیم

اہک:ہک:ارے::اتہک:اسپن:وک:امرے:وت:اس:رمد: ے: یھ:ارمد:وک:الب:!: یسہک:ارے:اھبیئ:الچںیئ

: یھ:ںیم:وتےنہک:اگل:ہک:ایک:،وت:رمد:ںیہ:ہک:ا : یھ:ںیسنہ:ڑپ:وعرںیت:یوت:اسر:ارمد:وک:الب:!: یساھبیئ

:یوہج:ےس:ااسنؿ:رب:رےنہ:یک:وتبحص :ںیم:ےک:اسھت:رےتہ:رےتہ،:اؿ:یک: ؟:وت:ولغمنیرمد:نو

؎::: :رفامےت:ںیہ:ہیلع:هللا:رۃمح:ومالان:رویم:ےیل:التبم:نواجات:ے۔:ایس:اعدت:ںیم

یاغبل:وش: وج:ہک:ات: اغبل:ایر

یاے:وغ:ںیولغماب :وشم:ا:ایر

وہج::رنو:وج:اےنپ:سفن:ےک:اقتوض :رپ:اغبل:اےکچ:نو :ویک :ہک:اؿ:یک:تبحص:ںیم:دنبو :یک:اؿ

۔ےگاسفن:رپ:اغبل:نواج:ےس:ا : یھ

ن ؎11 ل لمرر:134


رکان:اچےتہ::دنبو!:ارگ:مت:مہ:ےس:دویتس:ےہک:اے:ریم:ےت:ںیہ:رفام:اہلل:اعتیل:ےیل:ایس:

ات:ہخسن:اتب:کیرہ:وتق:رکف:دنم:نو:وت:ا:ےس:ےنچب:ےک:ےیل:انرفامین:یاہلل:اننب:اچےتہ:نو،:امہر:نو،:و ی

:انگہ::ہیوہ:ہخسن::نو ،رطفت:ےک:اخقل::یہن:رانہ:ویک :ہک:مہ:اہمتر: یھ:بی:رقےکے:ہک:مت:اابسب

:ے:اور:انگنو :ںیم:انقمسیط:ینعی ے،:اہمترے:ادنر:ٹنگیم:ایک:ادیپ:فیعض:مہ: ے:ںیہمت:،ںیہ

:اس:ٹنگیم:ینعی ٹنگیم: یھ دورسے:وک::کیتم:نوان:ورہن:دوون :ا:بیےک:رق:ششک:ے،

ا ےیل:ےگ۔:ایس:ڑکپںیل لہحبحی ہن:رنو۔:: یھ:بیہک:انگنو :ےک:رق:ایرفام:فحلح تحق

:رحاؾ:ے:نکیل:رفامےت:ںیہ:ہیلع:هللا:رۃمح االتم:میکح یوچ :ہک:دبرظن:ہک:زان

ا:زان:وک: یھ:اہلل:اعتیل:ے:اس:ےیل:ببس:زان:نویت

ئ

:انگہ:اک:ببس:ہعیوج:ذر:ینعی دای:رحاؾ:رفام: ے:دقمم

ورہن::ایرحاؾ:رکد: ے:انگہ:ےک:اس:ببس:وک: یھ:تعیرش:ای،رحاؾ:رقار:دے:د:نب:اجےئ:اےس: یھ

التبم:نو ے::انگہ:ںیم:ہیوچ :ہک::نکیل::ابت:یھت:ایک:یک:رخایب:دںوا ے:ںیم:ری:ےسڑلوک ::شیےبر

:التبم:نو ے:اک:ببس:نب:یتکس:تبحص:اس:ےک:ےنتف:ےک:رحس:ںیم:ڑلےک:یک:ینعیاک:ببس:نب:اتکس:ے:

اس:ےیل:رشتعی: ے:ے۔:ے:وج:وہشت:اک:ببس:نب:یتکس:ے،:لسلسم:تبحص:ےس:تبحم:نویتکس

اس:رپ: یھ:اپدنبی:اگلدی۔

: یھ:ڑلےک:ےس:وکیئ:ہک: یس:ے ای ے:ااسذتہ:وک:عنم:رفام:ہیلع:هللا:االتم:رۃمح:میکح

:ت:ںیہنااجز:ااتسد:وک:اس:یک: یس: یھ:اخاقنہ:ںیم:ی۔:ریمہن:دںواںیئ:وصخاص:اٹںیگن:دختم:ہن:ںیل

:ااجزت:ںیہن:اس:یک:وک: یھ:ریمے:ےٹیب:ومالان:رہظموج:اجہعم:ےک:ممتہم:ںیہ:اؿکت:ہک::اہی ے:

:نو:ڑلےک:ےس:سج:یک:ےسیا:ےہک: یس :اس:ےس:اٹںیگن:نو:داڑیھ:وھچیٹ:وھچیٹ:ایداڑیھ:ہن

التبم:نوےئگ،:اس::انگہ:ںیم:ہک:ولگ:داڑیھ:واول :ےس: یھ:اپس:وطخط:اےت:ںیہ:ےریم:،دںواںیئ

اہجز:رؿ:وے:رپ:ارتات:ے:وت:االعؿ:نوات::!:بج:نوایئےیھکی۔:داچےیہ:رکین:طاایتح:اؿ:ےس: یھ:ےیل

فرػ::یک:نیسح:سب:بج:کت: یس:،ہن:وھکںیل:ٹلیب:اینپ:اجےئے:ہک:بج:کت:انجن:دنب:ہن:نو

ابدنےھ::اہجز:اک:انجن:لچ:راہ:ے،:ٹلیب:اقتاض:وسحمس:نوراہ:ے:وت:ھجمس:ول:ہک:ا یھ:سفن:اک:ذرا:اس: یھ

اس::اور:اور:وہ:ابلکل:ااب:ولعمؾ:نو:نواجںیئ:یوخب:ڑب:داڑیھ:ومںیھچن:یک:رنو،:بج:اس:نیسح

وج::ے۔:ںیم:ووسہس:ہن:اےئ:وت:اب:ھجمس:ول:ہک:انجن:دنب:نوایگ:وہشت:اک:ذرا:اس: یھ:دؽ:ںیم:ےک:ےیل

؎::: رعض:رک:راہ:نو :وت:ابںیت:ہی

25


ابںیت::یس:وھچیٹ:وھچیٹ:وت:ںیہ:اظبرہ

ںیہ:ای اگنچر ہی وسز:نکیل:اہج

اہلل:ےننب:ےک:::ےک:و ی:ربتک:ےس:اسنیکل: :یکاداع:اےنپ:زبروگ :یک:اور:وتقیف:یک:اہلل:اعتیلںیم:

اتبراہ:نو :ہک:ارگ:۔ایس:ےیل:وکشش:رکراہ:نو :اؿ:وک:اصػ:رک ے:یک:وج:روڑے:ںیہ:راےتس:ںیم

نو ۔:اس:اک:اخمبط: یھ:اور:ںیم:اہلل:نواجںیئ:وت:بس:ےک:بس:و ی:اکؾ:رکںیل:مہ:ک ن

تبحم:ےس:اجا::ہکلب:یبلق:ااجہن::مسج:ےل:رک:رصػاہلل:واےل:ےک:اپس:: یس:،کیربمن:ا:

لقتنم:نواجےئ۔: تمعن:دصؼ:اور:االخص:یک:نیقی، اتہک:اؿ:ےک:بلق:ےس:ا :ےک:بلق:ںیم

:ایک:،ربمن:دو :اامتہؾ :رکےک:ھ:ذرک:اہلل:اک :احیج:اس:ےس:وشمرہ المج:اخؿ::اجےئ۔

:ریس:یک:دیل:یوپر:لملم:ےک:رکےت:ںیم:ںیم:یرسد:دیدش:ینعی رموحؾ:دجہت:ےک:وتق:اجڑے:ںیم

ےکب:نوےئ:اکےتپن:ےھت۔:رضحت:میکح:ںیم: رکےت:ےھت:ہکبج:ولگ:راضویئ:هللا:رۃمح االتم:د

:اس:ہتشک:یک:ہتشکالمج:اخؿ:اصبح::ہک:میکح:رفامےت:ںیہ:ہیلع وہج:ےس:لملم:ےک::اھکےت:ےھت،

امنز:امجتع:ےس:ڑپےتھ:ےھت::رکےت:ےھت:اور:رجف:یک:ریس:یک:دیل:یوپر:ںیم:وی ڑپکے:نہپ:رک:رسد

:ے،:خیش:ںیہن:زیچ:لقتسم:رھبوےس:یک:ہیاک:رگؾ:نواجان::امیؿرہ:رک:ا:تبحص:ںیم:یک:ہک:خیش:ایاور:رفام

اگ:رپ:لمکم:رھبوہس:ہن:رکو:ہک::یسینواگ؟: اذا:ا:ایک:رھپےس:دور:نو :ےگ::ا :خیش:ایاگل:نواگ::یھبک

لقتسم::،متخ:وت:رگیم:نویئ:یاور:بج:اگ:ےس:دور::رگؾ:ںیہوت:ںیہ:بج:کت:اگ:ےک:اپس:ےھٹیب

ول،:اہلل:اہلل::ھکیس:اک:ذرک:رکان: یھ:هللاہلل:واول :ےس:ا:ینعی ااھک:وھتڑا:اس:ہتشک: یھ:رگؾ:رےنہ:ےک:ےیل

ۂ:اک:اکؾ:دے

ن

سک:خیش:اکوم :ےک:ےیل:ویداین:یرضور:ا : یس:ایدور:نو::بج:خیش:اوررکو:اتہک:وہ:

۔ا :ےک:اپس:نو::::وک:رگؾ:رک ے:ےک:ےیل:امیؿہتشک:ا :ےک:ا:ہیےس:دور:نو :وت:

ےک::انچ :ہچ:بج:کت:خیش:ایک:ذرک:اک:اامتہؾ:ںیہن:ےک:اپس:وت:رے:نکیل:ولگ:خیش:ضعب

ےس:اگل:نوےئ:وت:اتپ:الچ::خیش:ایاک:ااقتنؽ:نوا::بج:خیش:ےک:احلظ:ےس:رگؾ:رے:نکیل:امیؿاپس:رے:ا

:ؿرغؼ:نوےئگ:اور:سفن:و:اطیش:انگنو :ںیم:،متخ:نوایگاھت،:اہتسہ:اہتسہ:بس::ہک:ادنر:ھ:ںیہن

:زامہن:وج:میکح:اس:ےیل۔:ولٹ:ایل:امؽ ے:اسرا: ےک:اوصول :رپ:لمع::ہیلع:هللا:رۃمح االتم:دجمد

تنحم:اک:لھپ:بج:ےلم:اگ:بج::نکیل:تنحم:وت:رے:یگ:اس:یک:روھک!:ولسک:ںیم:ایدرکے:اگ:وت::ںیہن


: انہغ:ہن:رپ:نواگ:ہک:الہ:اہلل:ےس:وج:ذرک:وپوھچ:اس:ںیم:ےقیےک:فر:ہیلع:هللا:رۃمح االتم:میکح

دو،:مسج:وک:افہق:رکاا،:ارگ:سفن:روح:وک:افہق::رکو۔:ارگ:سفن:ےہک:ہک:اج:انہغ:ے:وت:سفن:وک:اھکان:ہن

۔:امسج:وک:افہق:رکا:رکاراہ:ے:وت:مت: یھ

:اک:وجس:یپ ول،:بیس:اک:وس :یپ: رمویغ:یہ:انگہ:ہن:رکو۔:ینتک:ینعی ازرہ:ہن:اھک:،ربمن:ک ن

فرح:انگہ:رکےک:اہلل:ےک:بضغ::ایس:؟ںیہن:ای ہک:زرہ:اھک ے:ےک:دعب:اطتق:رے:یگ:اول:رگم:اتب

:ےس:ڑبھ:رک:ایک:ےنھکیاک:وخاب:د:اور:دویتس:تیےک:رہق:ےک:اامعؽ:ےک:نوےت:نوےئ:وال:هللاےک،:ا

نب:اتکس۔::اؿ:اک:دوتس:ںیہن:اور:رہق:و:بضغ:ےک:اسھت:وکیئ:انرایگض:یک:هللانپ:نواتکس:ے۔:ا:دگاھ

ح ہک::ایزبروگ : ے:رفام:ےیل:ایس لح لح س ص

ۃ ص ع مح ل اور:تبسن::تیوال:ےک:اسھت:ارگ:وکیئ:یح

ا::ہیے::تبسن:ںیہن:ہیے:وت::اتھکیعم:اہلل:اک:وخاب:د

ئ

رحارت:ےس:اس:وک::ے،:ذرک:یک:ایدداتشملکۂ

::ے،:تبسن:انؾ:ے:قلعت:فرنیف:اس:اک:انؾ:تبسن:ںیہن:نکیل:ہکلم:احلص:نوایگ:کیا :ینعیاک

وہج:ےس::دنبے:ےس:قلعت:نو،:انگنو :یک:وک: یھ:ےس:قلعت:نو:اور:اہلل:اعتیل:دنبے:وک:اہلل:اعتیل

وک:دنبے:ےس::اور:اہلل:اعتیل:،ےس:رحموؾ:ہن:نو:ورہن:رھپ:تبسن:اہک :ریہ:تیاگنہ:انع:یک:قح:اعتیل

ےنپ:وک:دور:رکے۔:ےک:بضغ:اور:رہق:ےک:اامعؽ:ےس:ا:قلعت:نواتکس:ے:بج:وہ:اہلل:اعتیل:یھبج

:اس:یک:یطلغ:ارگ:وکیئ رکے:اور:اےنپ:زبروگ :ےس::التیف:نواجےئ:وت:اافغتسر:و:وتہب:رکےک:وفرا

ڑپےھ۔::دصاقت:دے:اور:ںیلفن:ات،ریخ:ںی،رک:ےسیک:التیف:وپےھچ:ہک:مہ:اس:انگہ:یک

رپ::ہانگہ:ریبک:کیے:ہک:ا:ںیم‘‘ ااسلکل:رتتیب’’باتب::یک:ہیلع:هللا:رۃمح االتم:میکح

:انگہ:نوا:اس:وک: یھ:رخچ:رکو:اور:اچپس:اور:وس:راعکت:لفن:ڑپوھ:اور:سج:ڑپکے:ںیم:رتس:روہیپ

:ںیم:فیرش:ہنیرکدو۔::سج:وتق:دم:اتریخ:رپ:انگہ:نوا:نو:اےس: یھ:رکدو،:سج:اٹچیئ:اتریخ

ڑوا:د:وکٹم :وک: یھرشاب:ےک ے::وت:اہلل:اعتیل:رشاب:رحاؾ:نویئ

رشاب::ہک:نج:ربونت :ںیم:ایت

رڑوػ::ھکیہن:نو:ہک:رظػ:د:اسیہن:روھک:ا:ابیق:ؿ:وک: یھنو:ا

مظ ااجےئ۔:ایدرک:

:ہیوتہب:اک::نو:اؿ:یک:ہ ے:اھکل:ے:ہک:نج:ولوگ :ےس:انگہ:ریبکرۃمح:اہلل:ہیلع: اامؾ:زغا ی

اہج ::اےلچ:اج:درہج:ے،:لگنج:ںیم:دیہاہلل:واول :اک:دنسپ:،:ہیےلچ:اجںیئ:ے:ہک:وہ:لگنج:ںیم:ہقیفر

:وکیئ

صلم

:وٹیپرپ:امنز:ڑپوھ:اور:اس:ےک:دعب::،:ابووض:رنو،:اصػ:زنیماہن:اھچب: یھ یااسنؿ:ہن:نو:اور:

:وک:اےنپ:ہنم:رپ:لم:ول،:اہھت:رپ:لم:ول،:اےنپ:اورپ: یھ:ڈاؽ:ول،:یٹم:وک:اےنپ:ابول :ںیم:وک:ااترو:اور:یٹم

27


:ڈاؽ:ول،:رھپ:دخاےئ:اعتیل:یٹمجعصبانگہ:ںیم: ،رمتخی اا ن ےس:داع:رکو:ہک:اے:دخا!:اربوےئ:وخد:

وتہب::ے،:ںیم:ایا:ا :ےک:وضحر:ںیم:دنبہاھباگ:نوا::کینو ،:ا:ایاربو:وک:رخاب:رکےک:ا:ےس:اینپ

اگر:نو ۔: اک:بلط:ذتل:ےک:اسھت:اعمیف:اینپ:ںیم:ےیجی،رکات:نو ،:ےھجم:اعمػ:رکد

: نوات:ے:اتہک:مہ:اہلل:ےننب:ےک:ےیل:اامتجع:و ی:ہیرعض:رکات:نو :ہک::یہی! دووتس

مغ:ہن:نو:اس:ےک::اک۔:سج:وک:اجزئ:و:اناجزئ:ںیوک:رونش:رک:تامیلعت:یک:ہیلع:هللا:رۃمح االتم:میکح

ے،::ے،:وہ:وت:ماماش:اور:ذماؼ:انب:نوا:ے،:وہ:صلخم:ںیہن:ے،:اس:اک:ولسک:ایک:اہ:لکن:اجیت:ےیل

اجزئ:و:اناجزئ:اک:مغ:رضور:نوات۔:اےسارگ:االخص:نوات:وت:

اہلل:واےل: نو:وہ: یس:اعدت:ہن:وھچٹ:ریہ::انگہ:یکرعض:رکات:نو :ہک:سج:ےسیہی: ںیم

:،اؿ:اشء:اہلل:اعتیلاس:ےس:وشمرہ:رکے:اس:وک:اامتعد:نو:واےل:رپ: یھ:هللاےس:وشمرہ:رکے،:سج:ا

:تبحم:ےس:و ی:الہ:اہلل:یک:یاور:انگنو :ےک:اعد:یاچپس:اچپس:اسؽ:ےک:دبرظن:،اچسیل:اچسیل

نواجات:ے،:ابداشہ:اک:رقمب:نواجات:ے،::اشیہابز:ینعی:دگھ:ربتک:ےس:رکسگ::اہلل:نوےئگ،:اؿ:یک

:رقب:ےس:انمتبس:نواجیت :اامعؽ :اامعؽ:دعب:ےس:انمتبس:ںیہن:اس:وک بس::،ریتہ:ے:اور

ش گ رک

ے۔:متخ:نواجاتدگھ:انپ: ن ت

اہلل::ءضعب:اوایل:ای،رکد:ؿہک:اےنپ:اقمؾ:وک:وخد:ایبے: ایوک:اہلل: ے:وہ:اقمؾ:د:رویم:ومالان

ے::ہک:ھجم:وک:اہلل:اعتیل:رفامےت:ںیہ:ہیلع:هللا:رۃمح ۔:وت:ومالان:رویمںیہ:ےتیرکد:ؿاےنپ:اقمؾ:وک:ایب

ابز::اب:ںیم:ےک:دصےق:ںیم:ہیلع:هللا:رۃمح زییربت:نیادل:ہک:سمش ے:اور:رفامےت:ںیہ:ایبطق:انب

؎ نب:اکچ:نو ::::اشیہ

اطلسمن ابز

گ

م:

ش

میپ وکین

و:رکسگ:مین:از:رمدارؾ:افرغ

ےس:: ونیسح:نو :ینعی رمدہ:اھک ے:ےس:اجنت:اپایگ:نب:اکچ:نو ،:ںیم:اےنپ:اہلل:اک:ابزاشیہ:ںیم

:الںیش:رم ے:وا ی:اوررمدے:ہینو ،:: ڑلایک:ای،:ڑلےک:نو :اجنت:اپایگ:نو دؽ:اگل ے:ےس

:ںیہ:یہ :رھپ:اعقش:ولگ:رس:ےتٹیپ:اجںیئ:ڑگبھ:دؿ:ےک:دعب:اؿ:ےک:رہچے::،وت اور::ںیہ:ےگ،

:نوےئگ:اور:ڑلیک:دیفس:ابؽ: یھ:،ربمن:اک:ہمشچ:گل:ایگ:رہہک:ایگ:ںیہ:ےتھکیبج:د:،ٹپ:اھبےتگ:ںیہ:رس


اریم:س:رپ:۔:ااور:ڑلےک:سج:رپ:رمے:ےھت:وہ:انان:ااب:نوےئگ:اام :نویئگ:سج:رپ:رمے:ےھت:انین

؎::: رعش:نس:ںیلاکی:

نویئ:کھج:ےک:لثم:امکین:رمک

نویئ انین وکیئ نوا: انان::وکیئ

ور:اڈنا:الھکےت:ارہ:وتق:رمڈنا:اےس:دبؽ:اجات:ے:وت:ڑبے:ڑبے:اعقش:وج::بج:رہچہ:اک:رغجاہیف

:ںیہن:اھکینسح:اک:ربقاتسؿ:د:ہیہک:اہ!:اج::ےتہک:ںیہ:،رک:رفنت:رکےت:ںیہ:ھکیلکش:د:اس:یک:،ےھت

رپ:ے:ہک:اس::زیچ:افین:ڑگب ے:وا ی:یسیے،:نسح:ا:اتڑگب:اجات۔:ارے:انالقئ!:ڑگب ے:واول :رپ:ایک

رم ے:واال:رپےل:درہج:اک:اقمح:اور:ےب:ووقػ:ے۔

انگنو :ےس:اجنت:انگہ:رک ے:ںیم:ںیہن:ے:

ےس:دؽ::ؽارگ:انگہ:رک ے:ےک:ایخںیہن،:امغ:اےئ:وت:ربھگا:انگہ:وھچڑ ے:رپ:وکیئ:بج

:رشوع:رکدو،:انر:وہشت:وک:ونر:ذرک:ےس:اھجبدو،:وہشت:یک:ےل:رک:اہلل:اک:انؾ:انیل:وت:حیبسترپاشیؿ:نو

وک:وپرا::ےضاور:انگہ:ےک:اقت:اور:وہشت:ڈا ی:اگ:ںیم:ورہن:ارگ:وہشت:یک:ااگ:وک:ونر:ذرک:ےس:اھجب

۔اگ:ڑبھ:اجےئ:یگ:ایدہاور:ز:وت:اگ:ںیم:رکایل

وت:وہ::؟رھبایگ:ٹیپ:اریت:ےگ:ہک:ایک:ےک:دؿ:منہج:ےس:وپںیھچ:تمایق: اہلل:ایم:بج

ل ےہک:یگ :تیروا:یک:فیرش:ی۔:وت:اخبرےیجیا:ھ:اور:درھب:ںیہن:ٹیپ:اریم:ا یھ ؎12مد من محز ہح

ع فح ے: ضح یحمحہ :قحدح ::ںیاس:رپ:اانپ:دقؾ:ابمرک:رھک:د:رھپ:اہلل:اعتیل: ےگ:

قحط

نح ہح قلل جح فحتح

قحط

مۃ سو ویف ،قحط

قحط

قحط

۔رھبایگ:ٹیپ:اہک:سب:سب:سب!اب:ریم:رھپ:منہج:ےہک:یگ: ؎13

رھبات::اگہنگرو :ےس:ںیہن:منہج:اک:ٹیپ:ہک:ےسیج:رفامےت:ںیہ:اہلل:ہیلع:رۃمح:ومالان:رویم

ےس:یک:یلجت:ےک:ونر:اہلل::منہج:اک:ٹیپ:رھبے:اگ،:ےسیج:انگنو :ےس:ںیہن: یھ:فرح:اہمترا:ٹیپ:ایس

تبحص:ےس:اہمترے:سفن:ےک::اہلل:اک:ذرک:رشوع:رکدو،:اہلل:واول :یک:ںیم:داین:رھبا:ے،:مت: یھ

30:ق ؎12

لتفسری ؎13 لخباسی یف کتاب لجناۃ،‘‘وتقلل ہل من مزمد’’ولسۃ ق باب،(4848) 6/138 :خیجہ مطبللہ دسطلق

29


ے،:اخص::اخص:یلجت:کیا:یک:اعتیل:هللاےک:ونر:اک:دقؾ:ااجےئ:اگ،:دقؾ:ےس:رماد:ا:اہلل دوزخ:ںیم

دوتل:ے:ویک :ہک:اہلل:دقؾ:ےس:اپک:ے: اذا:سفن::ااخلص:تبسن:عم:اہلل:ے،:قلعت:عم:اہلل:یک

اسےنم:ااجےئ:وت:سفن::ڑلیک:الھک:دہعف:انگہ:رکےل:اور:رھپ:وکیئ:کیا:زہار:انگہ:رکادو،:وکیئ:کیوک:ا

اامعتسؽ:رکول۔::ہک:اس:وک: یھ اگےہک::یہی

ے::اعدت:اانپ:ریھک:اک:ہلمج:ے:ہک:نج:ولوگ : ے:انگہ:یک:اہلل:ہیلع:رۃمح االتم:میکح

اہک:اجےئ::رہ:اجےئ:اور:اس:ےک:اکؿ:ںیم:نیسح:کیرگم:ا:لم:اجںیئ:ےک:نیسح:داین:یارگ:اؿ:وک:اسر

۔:وج:اسکل:انگہ:رکےک:اےل:ا:اظمل:ے:ہک:ےہک:اگ:ہک:اس:وک: یھ:اسیے:وت:سفن:ا:ابیق:کیا:یہیسب:

:اس:ےک:دعب:اانت::نویت:نیکست:یک:رید:یے:وہ:وھتڑ: اتد:نیکست:وکاےنپ:سفن:ےک:اقتوض : ے،

وسایئ:ںیہن:ربداتش: یھوک:نواگ:ہک:اس::اقتاض:دیدشےس:اگل:اپال:ڑپے:اگ: اذا:انگہ::نوےکس:اگ،:ر

انگہ:ےک:اقتےض::،اجےئ:یگ:یلچ:ے،:اس:ےس:اگ:اور:ڑبیتھ:ےک:اقتوض :اک:العج:انگہ:رکان:ںیہن

:العج:الجھکان:ںیہن:اکنو :ےگ،:اخرش::یاور:وق

صفم

فرح:انگہ:ےس::،:ایسانیپ:ےوخؿ::یے،:رشتب:

انگہ:رک ے::یھبک:رکان:ڑپے:اگ:رھپ:اؿ:اشء:اہلل:اعتیل:یاہلل:ےک:وخػ:ےس:بلق:وک:وق:ےنچب:ےک:ےیل

ےگ:رگم::اےت:رںیہوت:وھتڑے::ےگ،:وھتڑے:اچے:اگ،:انگہ:ےک:اقتےض:زمکور:نواجںیئ:وک:دؽ:ںیہن

ےگ۔:اعمػ:نواجںیئ:ےس:وہ: یھ:یاور:اہ:و:زار:روتہب:و:اافغتس

ںیہن:رکرھبوہس:سفن:رپ:رمےت:دؾ:کت:

االصح:اور::اؿ:یک:ولوگ :ےس:اتہک:نو :ہک:وج:ولگ:اےنپ:سفن:ےس:ولغمب:ںیہ:ددنیار

:اؿ:ےک:اپس:رات:دؿ:تم:رنو:ورہن:ا :رپ: یھ:نکیل:ااھجمس ے:وت:اجنی:د:اںیہن:ےک:ےیل:رتتیب

:ے،:ںیم:رتتیب:ایہتف تہب:یہ:یلب:یابداشہ: ے:اہک:ہک:ریم:کیا::ےسیج۔اؿ:اک:رگن:ڑچھ:اتکس:ے

:یلب:یریم:،اتھکل:نو :رفامؿ:اشیہ:ںیم:روینش:رپ:رچاغ:الجات:نو :اور:اس:رچاغ:یک:یوھکڑپ:اس:یک

:ہک:ںیم:ںیومعق:د:کی ے:اہک:ہک:وضحر!:ےھجم:ا:ریزواکی:۔:الہیت:رس:ںیہن ذہمب:ے:ہک:ذرا:یسیا

ے:اہک:ہک:اہ ::ابداشہسک:اقمؾ:رپ:ے۔::و:رتتیب:بیذہت:اک:ااحتمؿ:ول :ہک:اس:یک:یلب:ا :یک

ے:وج:وچاہ::اب:یلب:ای،ےک:اسےنم:وھچڑ:د:اور:یلب:ایوچاہ:ال:کیا:ریااحتمؿ:ےل:ول۔:دورسے:دؿ:وز

:لیت:،سب:رھپ:رچاغ:اٹل:ایگ:ڑپیدوڑ:اور::وچے:ےک:ےھچیپ:نوںیئگ:یڑھک:ومںیھچن:وت:اس:یک:اھکید


اچے:ونے:اسؽ:اک::یقتمہک::ای ے:رفام:اہلل:ہیلع:االتم:رۃمح:اور:ڈنکھ:ادرھ: اذا:میکح:درھ:ایگا

؎ اےنپ:سفن:رپ:رھبوہس:ہن:رکان:اچےیہ:اےس: یھ:اجےئ:نو

اے:زادہ اک:: اس:سفن:اامرہ:ھ:ںیہن:رھبوہس

اجےئ:وت:اس:ےس:دبںام :رانہنو:ہی یھ:رفہتش

:ا:ؿبج:کت:ومت:ہن:ااجےئ:اس:وتق:کت:اےنپ:سفن:رپ:اانیمط زریجن:یک:الغیم:یک:هللاہن:رکو،

وح ارگدؿ:ےس:تم:اٹہ:و:وطؼ:اینپرت بحکح حح سح

دبکح ل تیح

محا

ل

قنی یح

بج:کت:ومت:ہن: ؎14

:ایس:یدبرظن:ےھجمس:ویک :ہک:رمےت:رمےت: یھ:یہ:اےنپ:وک:رطخہ:ںیم:ااجےئ:ادیم رکےتکس:نو،

انگہ::کیصخش:وک:دس:اسؽ:نوےئگ،:ا:کیے۔:ا:روح:لکن:یتکس:احتل:ںیم:واےل:لمع:یک:تنعل

ے،:امہرا::ےس:ابلکل:وفحمظ:نوایگ: امہرا:سفن:وت:ونیسح:،ابت:ںیہن:نوا،:وہ:ےنہک:اگل:ہک:وکیئ:ںیہن: یھ

وت:ھجمس:ول:،ایک:ؿاور:وچے:اک:ہلئسم:ایب:یلب ے::ںیم:اک:ے:ےسیجسفن:اک:دوھ:ہیسفن:ڑبا:دقمس:ے،:وت:

امہرے:سفن:اور:انگنو :اک:قلعت:ے۔:اک:قلعت:ے:ویہ:ہک:وج:وچے:اور:یلب

:اامتجع:ارگ:انعف:ہن:نوات:وت:رہ:اسؽ:اپاتسکؿ:ےک:وگےش:وگےش:ہیاک::انیملسمل:ۃنایص:سلجم

:مہ:اس:ومعق:وک::اہی ےک:اعقش:اور:رپوا ے::اہلل:ہیلع:رۃمح االتم:ےس:میکح عمج:ہن:نوےت،

۔ںیہ:ےک:ھ:ذترکے:رکےتیل:تیوال:اہ رہاجؿ:رک:اش:تمینغ

ںیئ،:مہ:سب:اب:داع:رکںی:ہک:وج:ھ:انساور:انسای:اہلل:اعتیل:اس:رپ:لمع:یک:وتقیف:اطع:رفام

انبدںی:: ںی،:امہری:داین: یھدصنیقی:اکنیلم:یک:طخ:یہتنم:کت:اچنہپد:ےئاوایلبس:وک:اہلل:واال:انبںیئ،

ایت:وک:وقتی:وا ی:ایحت:ارخت: یھ:انبدںی:اور:مہ:بس:وک:اور:امہری:ایقتم:کت:ا ے:وا ی:ذر

اطع:رفامدںی،:انیم۔

لح صح الر وح لر لل تحعح خح لحد ری قہ محمح

ل ع خح بہ حجمح

حصح ہ وح

ر ح وح

نی

تکح حمح ح بی

حح محاحسحح ح م رلح

نی

۹۹۹۹

99:حلجی ؎14

31


اومر:رشعہ:رباےئ:االصح:اعمرشہ

ازیحم:اۃنسل:رضحت:ادقس:ومالان:اشہ:ارباراقحل:اصبح:رۃمح:اہلل:ہیلع

: یک:اپدنبی:ینعی:وہ:دس:اومر:)اکؾ(نج:ےک:ازتلاؾ:ےس:دنی:ےک::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::دورسے:ااکحؾ

۔اؿ:اش:اہلل:اعتیل:ےلم:یگ یک:وتقیف

:یک:1 :االخص:اک:اامتہؾ۔وقتی:اک:الخہص:ہی:ے:ہک:رفاضئ:وواابجت:وننس:ؤمدکہ :اور :وقتی : ۔

اپدنبی:رکان:اور:ونمماعت:ےس:انچب،االخص:اک:احلص:ہی:ے:ہک:رہ:اکؾ:اہلل:اعتیل:یک:راض:اور:

ان۔وخونشدی:ےک:ےیل:یہ:رک

۔اظرہی:انگنو :ںیم:ےس:دباگنیہ،دبںامین،تبیغ،وھجٹ:،ےب:رپدیگ:اور:ریغ:رشیع:وعض:2

عطق:رےنھک:ےس:وصخاص:انچب۔

،ربکت،ہنیک:)ربے:االخؼ(۔االخؼ:ذہمیم3 جتج جع

اور:رحص:وعمط:رپ: ںیم:ےس:ےب:اج:ہصغ،دسح،

وصخیص:اگنہ:رانھک۔

ا:4ا:واامتجع

تہب:اامتہؾ:رانھک۔:اؿ:ےک:ااکحؾ:اور:اداب:۔ارم:ابرعملوػ:اور:یہن:نع:ارکنمل:اک:ارفناد

وک:ابرابر:ڑپانھ:ابوصخلص:دحثی::7ات:3وک: یھ:ولعمؾ:رکان۔:اضفلئ:غیلبت:ںیم:ےس:دحثی:ربمن:

وک:۔:5ربمن:

۔افصیئ:رھتسایئ:اک:ازتلاؾ:رانھک۔:ابوصخلص:دروازو :ےک:اسےنم:نج:ںیم:اسمدج:و:دمارس:ےک:5

ےنم:زایدہ:اامتہؾ:افصیئ::اک:رانھک۔دروازے:وصخاص:وتہج:ےک:قحتسم:ںیہ:اؿ:ےک:اس

۔امنز:یک:ننس:ںیم:ےس:رقاءت:،روکع،دجسہ:اور:دہشت:ںیم:ایلگن:ااھٹ ے:ےک:فرہقی:وک:انھکیس:زین:6

اذاؿ:وااقتم:یک:ننس:وک:وتہج:ےس:ولعمؾ:رکےک:اؿ:رپ:لمع:یک:قشم:رکان۔


:رانھک،الثم:اھک ے:ےنیپ:،وس ے:اجےنگ،ےنلم:ےنلج7 : یھ:اخص:ایخؽ وریغہ۔:۔ننس:اعدات:اک

ونسمؿ:فرہقی:رپ:لمع:رکان۔

۔مک:ازمک:اکی:روکع:یک:التوت:روزاہن:رکان:اور:اس:ںیم:الکؾ:اپک:ےک:نسح:وامجؽ:یک:زایدہ:ےس:8

:درود: :اور :احلظ:رانھک: :اک :وااہظر،رعموػ:ووہجمؽ:وریغہ :راعتی:رکان۔:ینعی:وقادع:اافخء زایدہ

: یس:امنز:ےک:وتق:ک ن:وس:رمہبت:اکی:حیبستای: رمہبت:رہ:امنز:ےک:دعب:ڑپانھ:11رشفی:مک:ازمک:

روزاہن:ڑپانھ:زایدہ:رتہب:ے۔

۔رپاشیؿ:نک:احالت:واعمالمت:ںیم:ہی:وسچ:رک:رکش:رکان:ہک:اس:ےس:ڑبی:تبیصم:ورپاشیین:ںیم:9

اے،افجل:،ونجؿ:اور:یبلق:

ا۔:الثم:اخبر:ا ے:رپ:ہی:وسانچ:ہک:اشیپب:وت:دنب:ںیہن:ہ

التبم:ںیہن:ہ

ا:نو :،زین:ہی:ااقتعد:رانھک:ہک:امیبری:ےس:انگہ:اعمػ:نورے:ںیہ:ای:اس:رپ:ارماض:ےس:وت:اچب:ہ

ارج:ووثاب:نواگ:۔

۔اےنپ:بش:وروز:ےک:اامعؽ:اک:رشیع:مکح:ولعمؾ:رکان:نج:اک:ملع:ںیہن:ے:ہک:اای:وہ:اوارم:ینعی:12

:ریغ:ومدکہ،بحتسم:و:ابمح:ںیم:ےس:ںیہ:ای:ونایہ:ینعی:رفک:

::ومدکہ،س

رفض،وابج:،س

ک،رحاؾ،:ورکوہ: زن:یہی:ای:رحت یم:ںیم:ےس:اور:وج:اامعؽ:دخااوخاہتس:ارکنات:ںیم:ےس:ورش

ولعمؾ:نو :اؿ:وک:دلجازدلج:رتک:رکان۔

۹۹۹۹

Documents

AW116-Nisbat MaAllah Ki Azeem Us Shan Daulat€¦ · 92.316.7771051روޅ+92.21.34972080:بطہޅر11182:بکس߉سٹپو [email protected]