“Nəqliyyat sektoruna çoxmilyardlıq investisiyanın qoyulması Azərbaycanı Av-rasiyanın mühüm nəqliyyat və logistik mərkəzlərindən birinə çevirmişdir. Azərbay-can Xəzəryanı ölkələr üçün mühüm tranzit rolu oynayır və bu rol ildən-ilə artmaq-dadır. 2017-ci ilin oktyabr ayında Bakıda Bakı-Tbi-lisi-Qars dəmir yolunun açılışı olmuşdur. Bu layihə Asiya ilə Avropanın dəmir yollarını birləşdirir. Ötən il bu marşrutla 191, cari ilin 6 ayı ərzində isə 1400-ə yaxın konteyner daşınıb. İlin so-nunadək 4 minə yaxın kon-teynerin daşınması planlaş-dırılır. Biz qarşıdakı illərdə bu marşrutla yükdaşımala-rın dəfələrlə artmasını göz-ləyirik.

Azərbaycan Şimal-Cə-nub beynəlxalq nəqliyyat dəhlizinin yaradılmasında və inkişafında da mühüm rol oynayır. Biz bu layihəyə böyük əhəmiyyət veririk. Azərbaycan ərazisində bu layihənin reallaşması üçün bütün işlər başa çatıb.

Ötən il Şimal-Cənub marşrutu üzrə Azərbaycan ərazisindən 1700 ton, bu ilin yalnız 7 ayı ərzində isə 175 000 ton yük daşınmış-dır. Bu isə yükdaşıma həc-minin ötən illə müqayisədə təqribən 100 dəfədən çox artması deməkdir.

Azərbaycan Xəzərdə 260-dan çox gəmisi olan donanmaya malikdir. Bu gəmilərin bir hissəsi yüklə-rin fasiləsiz tranzitinin tə-min edilməsi işində əsas rol oynayır.

2013-cü ildə Azərbay-canda ən müasir texnoloji standartlara cavab verən gəmiqayırma zavodu isti-fadəyə verilmişdir. Bu za-vodda bütün növ gəmilər, o cümlədən yük gəmiləri, tankerlər, hərbi gəmilər, neft-qaz əməliyyatlarında istifadə edilən gəmilər is-tehsal oluna bilər. İndiyədək onlarca gəmi tikilərək isti-fadəyə verilib, 100-ə yaxın gəmi isə təmir edilib. 2017-ci ildə istifadəyə verilən, 400 milyon ABŞ dollarına yaxın dəyərində “Xankən-di” gəmisi dünyada ən yük-sək beynəlxalq standartlara uyğun şəkildə inşa edilmiş bu cür mövcud 10 gəmidən biridir. Hesab edirəm ki, Xəzəryanı ölkələr bu zavo-dun imkanlarından istifadə edə bilərlər.

Bu ilin may ayında Azər-baycanda Ələt Beynəlxalq Dəniz Ticarət Limanının in-şası başa çatıb. Limanın yü-kaşırma qabiliyyəti 15 mil-yon tondur. Tranzit yüklərin həcmi artarsa, qısa müddət ərzində limanın imkanla-rı 25 milyon tona çatdırıla bilər. Ələt limanının inşası Azərbaycanın Xəzərdə nəq-liyyat-logistik infrastruktu-run inkişafına verdiyi növ-bəti töhfələrdən biridir”.

(Avqustun 12-də Qa-zaxıstanın Aktau şəhərin-də Xəzəryanı dövlətlərin dövlət başçılarının V Zirvə toplantısındakı çıxışından)

*** “Rusiya və Azərbaycan

qonşu dövlətlərdir. Bizi həm dəmir yolları, həm av-

tomobil yolları, həm də çox fəal sərnişin və yükdaşıma-ları üçün hava yolları birləş-dirir. Biz ölkələrimiz, eləcə də qonşularımız üçün yeni nəqliyyat imkanları yaradıl-ması üzrə gələcək addımla-rımızı ətraflı müzakirə et-dik. Vladimir Vladimiroviç Şimal-Cənub layihəsinin re-allaşdırılmasının vacibliyini

qeyd etdi. Azərbaycan da öz tərəfindən ölkə ərazisində bu istiqamətdə bütün mü-hüm infrastruktur layihələ-rini həyata keçirib. Bu il Şimal-Cənub nəqliyyat dəh-lizi ilə keçən illə müqayisə-də 100 dəfə çox yük daşınıb. Bu, hələ başlanğıcdır, çünki bu genişmiqyaslı qlobal la-yihə çoxsaylı ölkələri və

qitələri əhatə edəcək. Belə-liklə, ölkələrimizin tranzit imkanları artacaq, minlərlə yeni iş yeri yaradılacaq”.

(Azərbaycan Respubli-kasının Prezidenti İlhamin Əliyevin Rusiyaya rəsmi səfəri zamanı sentyabrın 1-də sənədlərin imzalan-ması mərasimində mətbua-ta bəyanatından)

Òÿñèñ÷è ëÿð : “Àçÿðáàéúàí Äÿìèð Éîëëàðû” Ãàïàëû Ñÿùìäàð Úÿìèééÿòè âÿ Ìöñòÿãèë Ùÿìêàðëàð Èòòèôàãû Ðåñïóáëèêà Êîìèòÿñè

İndeks 0006Qiyməti 40 qəpikSENTYABR 2018-ъи ил 9 (7000)Ãÿçåòèí ÿñàñû 1931-cè èëäÿ ãîéóëìóøäóð

AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASININ PREZİDENTİ İLHAM ƏLİYEV: “AZƏRBAYCAN ŞİMAL-CƏNUB BEYNƏLXALQ NƏQLİYYAT DƏHLİZİNİN

YARADILMASINDA VƏ İNKİŞAFINDA DA MÜHÜM ROL OYNAYIR”

“Azərbaycan Dəmir Yolları” Qapalı Səhmdar Cəmiyyətində "Alstom” şirkətinin Yaxın Şərq və Afrika üzrə baş regional vitse-pre-zidenti Didier Pflegerin rəhbərlik etdiyi nümayəndə heyəti ilə görüş keçirilib.

“Azərbaycan Dəmir Yolları” QSC-nin sədri Cavid Qurbanov Azərbaycanın nəqliyyat-logistika imkanları, Beynəlxalq Transxəzər

Nəqliyyat Marşrutu, “Şimal-Cə-nub”, Cənub-Qərb nəqliyyat dəhliz-ləri və Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolu bağlantısı barədə ətraflı məlumat verib.

Cavid Qurbanov bildirib ki, son vaxtlar dəmir yolunun lokomotiv parkının yenilənməsi istiqamətində də mühüm addımlar atılır. Bu is-

tiqamətdə “Azərbaycan Dəmir Yol-ları” QSC ilə Fransanın “Alstom Transportation S.A.” şirkəti arasın-da 12 may 2014-cü il tarixdə “ADY “QSC” ilə Alstom şirkəti arasında dəyişən cərəyanla işləyən 40 ədəd yük, 10 ədəd sərnişin lokomotivinin alınmasını ilə bağlı müqavilə imza-lanıb. Artıq Fransanın Belfort şəhə-rində şirkətin “Azərbaycan Dəmir Yolları” QSC üçün istehsal etdiyi

birinci Prima M4 sərnişin lokomo-tivinin və Qazaxıstanın "Astana" xüsusi iqtisadi zonasının ərazisin-də yerləşən EKZ zavodunda ilk yük lokomotivi olan Prima T8-in (AZ8A) - təqdimat mərasimi olub.

Bu günlərdə y iki sistemli sər-nişin lokomotivinin dəmir yolunun Puta-Qaradağ mənzilində saatda 159

km sürətlə uğurlu sınaq yürüşü ke-çirilib. Bu, sürət dəmir yolunun ta-rixində bir ilkdir. Son nəticədə bey-nəlxalq standartlara uyğun sərnişin daşıma xidmətinin həyat keçirilməsi təmin ediləcək və sərnişinlər mənzil başına daha tez və təhlükəsiz şərait-də çatacaq.

Görüşdə cari layihə planlamaları və “ADY” QSC-yə lokomotivlərin çatdırılması işləri, “Alstom” şirkə-

ti tərəfindən qısamüddətli və uzun-müddətli strategiya əsasında texniki xidmət dəstəyi və Bakı-Böyük Kə-sik istiqamətində işarəvermə layihə-sinin tamamlanması məsələləri ətra-fında müzakirələr aparılıb.

"Alstom” şirkətinin Yaxın Şərq və Afrika üzrə baş regional vitse-prezi-denti Didier Pfleger çıxış edərək bil-

dirib ki, Alstom şirkətinin Qərbi və Mərkəzi Asiya, Qafqaz, İran və İraq regionunun mərkəzi artıq Bakıya kö-çürülüb. Bu, Azərbaycanda apardı-ğımız işləri gücləndirməyə və Azər-baycan Dəmir Yolları ilə bağlı olan layihələrimizə bundan sonra daha çox diqqət yönəltməyə kömək edə-cək. Biz “Azərbaycan Dəmir Yolla-rı” QSC ilə əməkdaşlıq əlaqələrinin genişlənməsindən məmnunuq.

Tədbirdə "Alstom” şirkətinin Qərbi və Mərkəzi Asiya Klasterinin idarəedici direktoru Bernard Peille və şirkətin Azərbaycan və Gürcüs-tan ölkələri üzrə idarəedici direktoru Elşən Zeynalov iştirak ediblər.

Görüşdə ikitərəfli əməkdaşlıq əlaqələrinin daha da genişləndiril-məsi qərara alınıb.

2 ÀÇßÐÁÀYCÀÍ ÄßÌÈÐYÎË×ÓÑÓ SENTYABR 2018-ъи ил

İKİTƏRƏFLİ ƏLAQƏLƏR GENİŞLƏNİR

Azərbaycanın nəqliyyat siste-minin əsas qollarından olan də-mir yolu nəqliyyatı indi özünün sürətli inkişaf mərhələsindədir. Bütün sahələrdə olduğu kimi, nəqliyyat sektorunda da irihəcmli layihələr reallaşdırılır, beynəlxalq aləmə inteqrasiya sürətləndirilir.

Ulu öndər Heydər Əliyev tərə-findən təməli qoyulan və ölkə baş-çısı İlham Əliyev tərəfindən uğurla davam etdirilən irihəcmli islahat-lar, bütün sahələrdə olduğu kimi, dəmir yolu nəqliyyatında da sürət-lə həyata keçirilir.

Son illər dəmir yolunun həya-tında bir canlanma hiss olunur. Təxminən dörd il əvvəl Cavid Qur-banovun “Azərbaycan Dəmir Yol-ları” Qapalı Səhmdar Cəmiyyətinə sədr təyin olunması ilə bu quru-mun tarixində yeni era başlayıb. Son vaxtlar beynəlxalq maliyyə qurumları ilə daha da intensivləşən ikitərəfli və çoxtərəfli əlaqələr də-mir yolunda islahatların aparılma-sına öz müsbət təsirini göstərir.

“Azərbaycan Dəmir Yolları” Qapalı Səhmdar Cəmiyyəti müxtə-lif beynəlxlaq layihələrin fəal işti-rakçısı olmaqla, onların həyata ke-çirilməsinə də ciddi yanaşır.

Avropa ilə Asiyanın kəsiş-məsində yerləşən Azərbaycanın nəqliyyat qurumları, o cümlədən dəmir yolu beynəlxlaq layihələrin reallaşması prosesində aktiv işti-rak edir. Qeyd edək ki, 2017-ci il

oktyabrin 30-da Bakı-Tbilisi-Qars yeni dəmir yolu bağlantısında tək-cə üç xalqı, üç ölkəni deyil, həm-çinin onlarla xalq və ölkə arasında körpü rolunu oynayacaq Bakı-Tbi-lisi-Qars dəmir yolu xətti bağlantı-sının aşılış mərasimi oldu.

Bakı Beynəlxalq Dəniz Ticarət

Limanında baş tutan açılış mə-rasımində Azərbaycan Respubli-kasının Prezidenti İlham Əliyev, Gürcüstan Respublikasının Baş na-ziri Giorgi Kvirikaşvili və Türkiyə Respublikasının Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan iştirak etdilər. Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolu bağ-lantısı Azərbaycan, Gürcüstan və Türkiyə dövlət başçılarının daim

nəzarətində olan layihədir. Azər-baycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev bu nəqliyyat dəhlizi-nin əhəmiyyətini dəfələrlə vurğu-layıb. O, bildirib ki, biz tərəfdaş-larımız – Gürcüstan və Türkiyə ilə dəmir yolunun inşasının təşəbbüs-karı olduq. Bu dəmir yolu üç ölkə-

ni və qitələri birləşdirir. Biz qarşı-lıqlı ticarət dövriyyəmizi bu dəmir yolu xətti olmasa belə artıra bilər-dik. Ancaq bu dəmir yolu Asiyanı Avropa ilə birləşdirməyə lazımdır. Bu, ən qısa nəqliyyat marşrutudur. Artıq Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolu marşrutu ilə yüklərin daşınmasına başlanılıb.

Ölkəmizin önəm verdiyi bey-

nəlxalq nəqliyyat layihələrindən biri də “Şimal-Cənub” Beynəlxalq Nəqliyyat Dəhlizidir.

“Şimal- Cənub” Beynəlxalq Nəqliyyat Dəhlizinin yaradılma-sı həqiqətən də tarixi hadisədir. Bu dəhliz Şimali Avropanı Cə-nub-Şərqi Asiya ilə birləşdirir. Bu

layihənin icrası çərçivəsində Azər-baycan tərəfi öz üzərinə düşən vəzifələri yerinə yetirdi. Artıq Astara stansiyasından İran İslam Respublikası dövlət sərhədinə qə-dər birxətli 8,3 km dəmir yolunun çəkilişi və Astara çayı üzərindəki dəmir yolu körpüsünün tikintisi yekunlaşıb.

(Davamı 4-cü səhifədə)

3ÀÇßÐÁÀYCÀÍ ÄßÌÈÐYÎË×ÓÑÓSENTYABR 2018-ъи ил

DƏMİR YOLU İSLAHATLAR MƏRHƏLƏSİNDƏ

4 ÀÇßÐÁÀYCÀÍ ÄßÌÈÐYÎË×ÓÑÓ

(Əvvəli 3-cü səhifədə)Artıq sınaq qatarı sərhədi yeni

tikilmiş körpü vasitəsilə keçib. Eyni zamanda, Astarada (İran) 35 hektar ərazidə dəmir yolu stansi-yasının tikintisi və yüklərin boşal-dılması üçün terminalların inşası davam edir. Bu ilin mart ayında Astara (Azərbaycan)-Astara (İran) dəmir yolunun birləşdirilməsi la-yihəsinin ilk fazasının və termina-lın açılışı oldu. İran İslam Respub-likasının Prezidenti Həsən Ruhani Azərbaycana səfəri çərçıvəsində “Azərbaycan Respublikası ilə İran İslam Respublikası arasında İran İslam Respublikası ərazisində As-tara-Rəşt dəmir yolu hissəsinin tikintisinin maliyyələşdirilməsi haqqında Saziş” imzalanıb.

Proqnozlar göstərir ki, tam gücü ilə fəaliyyət göstərəcəyi təqdirdə "Şimal-Cənub" beynəlxalq nəq-liyyat dəhlizi Avropa ölkələrinin, Rusiyanın, Orta Asiya və Qafqaz regionlarının Fars körfəzi və Hin-distana çıxışına, Xəzəryanı ölkələ-rin Qara dəniz limanları ilə ticarət əlaqələrinin intensivləşdirilməsinə şərait yaradacaq. - "Şimal-Cənub" Beynəlxalq Nəqliyyat Dəhlizinin digər marşrutlarla müqayisədə əsas üstünlüyü tranzit məsafəsinin və tranzit vaxtının iki-üç dəfə az olmasıdır. Əgər dəniz yolu ilə da-şıma İran körfəzi və Hind Okeanı, Süveyş kanalı, Aralıq dənizi, Bal-tik dənizindən keçərək Helsinki şəhərinə 45-60 gün ərzində daşıma müddəti təşkil edirsə, bu dəhliz va-sitəsilə 20-25 gün təşkil edəcək.

Son illlər ərzində tranzit poten-sialının artırılması istiqamətində olduqca uğurlu addımlar atılıb.

2015-ci il avqustun 3-dən Bey-nəlxalq Transxəzər Nəqliyyat Mar-şrutunun fəaliyyəti canlandırılıb.

Artıq bu marşrut üzrə bir neçə qa-tar yola salınıb.

Cənub-Qərb Nəqliyyat Dəhlizi-

nin fəaliyyətə başlaması istiqamə-tində görülən işlər də təqdirəlayiq-dir. Bu dəhliz İran, Azərbaycan,

Gürcüstan, Ukrayna vasitəsilə Hindistandan Avropaya və əks is-tiqamətdə yüklərin daşınmasında vaxt itkisini azaldır. İkin hesabla-malara əsasən bu dəhliz üzrə yük daşımaları 7 gün ərzində həyata keçirmək mümkün olacaqdır.

Son vaxtlar dəmir yolunda ən müasir standartlara cavab verən texnologiyaların tətbiq olunma-sı dövrü başlayıb. Enerji təchi-zatının sabit cərəyandan dəyişən cərəyana keçilməsi, işarəvermə və rabitə sisteminin yeniləşdirilməsi üzrə avadanlıqların alınması, yol təsərrüfatının sağlamlaşdırılması, lokomotiv və vaqon parklarının yenilənməsi və s. sahələrin müasir tələblər səviyyəsinə çatdırılması üzrə bir sıra mühüm tədbirlər hə-yata keçirilib.

Görülmüş tədbirlər nəticəsində İsveçrənin “Stadler Rail Group” şirkətindən KİSS markalı ikimərtə-bəli elektrik qatarlarının alınıb gə-tirildi. Həmin qatarların 2015-ci sentyabrın 12-də Bakı-Sumqayıt marşrutu ilə hərəkətə buraxıldı və qatarının yolasalma mərasimində Azərbaycan Respublikasının Pre-zidenti İlham Əliyev iştirak etdi.

“Azərbaycan Dəmir Yolları” QSC-də gedən yeniləşmə prosesi-nin əsas tərkib hissələrindən biri də yolların əsaslı təmiridir. Bu is-tiqamətdə dəmir yolunda komp-leks işlər görülür. Beynəlxalq və regional nəqliyyat dəhlizlərinin gələcəkdə fəaliyyət göstərməsi Azərbaycan üzərindən yük axının dəfələrlə artmasına gətirib çıxara-caq. Bunun üçün dəmir yolunda irihəcmli işlər aparılır. Bakı-Bö-yük Kəsik istiqamətində 600 km dəmir yolu əsaslı təmir olunur. Yeni layihənin icrasına 2015-ci ilin oktyabr ayının sonlarında başlanı-lıb və artıq başa çatmaq üzrədir. Eyni zamanda, 2016-cı ilin sent-yabr ayından etibarən 5 və 11 saylı İDYM MMC-lər tərəfindən yeni yoldəyişənlərin quraşdırılması hə-yata keçirilir. İlk belə yoldəyişən 9 sentyabr 2016-cı ildə quraşdırılıb və bu günə kimi 186 yoldəyişən yenisi ilə əvəz olunub.

(Davamı 5-ci səhifədə)

SENTYABR 2018-ъи ил

DƏMİR YOLU İSLAHATLAR MƏRHƏLƏSİNDƏ

(Əvvəli 4-cü səhifədə)Son vaxtlar dəmir yolunun lo-

komotiv parkının yenilənməsi istiqamətində də mühüm addım-lar atılır, yeni lokomotivlər alınır. Qazaxstandan 10 ədəd teplovozun alınması üçün müqavilə imzalan-mışdır. Artıq teplovozların hamısı ölkəmizə gətirilib.

Fransanın “Alstom Transpor-tation S.A.” şirkəti ilə “Azərbay-can Dəmir Yolları” QSC arasında 12 may 2014-cü il tarixdə bağ-lanmış müqavilənin tərkib hissəsi kimi hal-hazırda on ədəd Prima M4 (AZ4A) sərnişin lokomotivi istehsal edilməkdədir. Bu yaxın-larda Belfort şəhərində “Alstom Transportation S.A.” şirkətinin “Azərbaycan Dəmir Yolları” QSC üçün istehsal etdiyi birinci Prima M4 sərnişin lokomotivinin təqdi-mat mərasimi keçirilib.

Eyni zamanda, “Azərbaycan Dəmir Yolları” QSC ilə Rusiya Federasiyasının F. Dzerjinski adı-na “Uralvaqonzavod” Elmi-İsteh-sal Korporasiyası arasında 3100 müxtəlif təmayüllü yük vaqonu-nun alınması ilə bağlı müqavilə imzalanmış, qısa müddət ərzində yeni yuk vaqonları ölkəmizə gəti-rilmişdir.

Hazırda Bakı-Böyük Kəsik is-tiqamətində elektrik təchizatı siste-minin 25 kv-luq dəyişən cərəyanlı dartı sisteminə keçirilməsi mər-hələlərlə icra olunur. Dəmir yol-larının avtomatlaşdırılmış işarə-vermə sisteminin mikroprosessor əsasında vahid dispetçer mərkəzin-dən idarə edilməsi ilə əvəzlənməsi işləri davam etdirilir.

2016-cı il oktyabrın 12-də “Azərbaycan Dəmir Yolları» QSC 5 saylı İxtisaslaşdırılmış Dəmir Yolu Müəssisəsi MMC-nin Sən-gəçal istehsalat bazası əsaslı tə-mirdən sonra istifadəyə verildi. Burada yoldəyşən qurğuların yığıl-ması üçün yeni meydança tikilib. Bu meydancada yoldəyişənlərin alt quruluş hissələri, yəni tirlər də-mir-betondan yığılır. Bu, Azərbay-can Dəmir Yolunun tarixində ilk dəfədir.

Aparılan iri həcmli yenidənqur-ma işlərinin əsas tərkib hissələrin-dən biri də «Azərbaycan Dəmir Yolları» QSC-nin inzibati bina-sında əsaslı təmir işlərinin həya-ta keçirilməsi oldu. Təmir işləri müasir standartlar səviyyəsində həyata keçirilib, dam örtüyü ta-mam yenilənib, burada işləyənlər üçün müasir starndartlara uyğun iş

şəraiti yaradılıb, bütün iş otaqları mebel və avadanlıqıqlarla təmin olunub, sürətli internet şəbəkəsinə qoşulub, isitmə və soyutma sistemi mərkəzləşdirilib.

Ölkə başçısı İlham Əliyevin tapşırığı əsasında “ASAN xidmət” mərkəzlərinin olmadığı regionlar-da vətəndaşların dövlət xidmətlə-ri ilə təmin edilməsi üçün müasir texniki avadanlıqla təchiz olunmuş səyyar “ASAN qatar” konsepsiya-

sı reallaşdırılıb. Bakı vaqon depo-sunda “ASAN qatar” sisteminin tətbiqi ilə bağlı xüsusi vaqonlar hazırlanıb. Səyyar “ASAN qatar” gözləmə zalı, laboratoriya, xidmət zalı, əməkdaşların istirahət kupelə-ri olmaqla 4 vaqondan ibarətdir. Səyyar “ASAN qatar” vasitəsilə 4 dövlət orqanı tərəfindən 9 növ xidmət göstərilir. Eyni zamanda, qatarda 3 növ funksional yardımçı xidmətlər - foto və tibb xidməti, o

cümlədən “Azərpoçt” MMC tərə-findən göstərilən bank xidmətləri təşkil edilib. 28 dekabr 2016-cı ildə Azərbaycan Respublikasının Pre-zidenti İlham Əliyev Bakıda Bilə-cəri stansiyasında səyyar “ASAN qatar”la tanış oldu və görülən işləri yüksək qiymətləndirdi.

Möhtərəm Prezident cənab İl-ham Əliyevin və Birinci vitse-pre-zident xanım Mehriban Əliyevanın 2017-ci il il fevralın 10-da Bakı Dəmir Yolu Vağzalında və “Azər-baycan Dəmir Yolları” QSC-nin inzibati binasında aparılmış yeni-dənqurmadan sonra yaradılan şə-raitlə tanış olması, kollektivimizə uğurlar arzulaması dəmiryolçular-da böyük ruh yüksəkliyi yaradıb.

29 dekabr 2016-cı il tarixdən daha bir qatar - Naxçıvan - Məş-həd -Naxçıvan beynəlxalq sürət qatarı hərəkətə başladı. Sürət qata-rı Naxçıvan, Culfa, Təbriz, Tehran və Məşhəd marşrutu üzrə hərəkət edir.

Bu dövr ərzində dəmiryolçu-ların mənzil şəraitinin yaxşılaş-

dırılması məqsədi ilə Cəmiyyət rəhbərliyi ilə MHİRK-in əlbir fəa-liyyəti hamını sevindirib. İki il ər-zində 200-ə yxın dəmiryolçu mən-zillə təmin edilib. Dəmiryolçuların yenə də mənzillərlə təmin edilməsi nəzərdə tutulur.

Bunlar görülən işlərin tam siya-hısı deyil. Dəmir yolunda islahat-lar prosesi davam edir.

Vasif SÜLEYMAN

5ÀÇßÐÁÀYCÀÍ ÄßÌÈÐYÎË×ÓÑÓSENTYABR 2018-ъи ил

DƏMİR YOLU İSLAHATLAR MƏRHƏLƏSİNDƏ

Qızmar keçən yay fəsli sanki öz son günlərinin acısını çıxarırmış kimi hələ də torpağı, polad relsləri qızdırmaqdadır. Ancaq bu, təbiə-tin hər bir sınağı ilə üz-üzə duran dəmiryolçuları nə qorxudur, nə də magistralın müəssisələrində çalı-şan zəhmətkeşlərin əmək ahəngini pozur. Həmin insanların qayğı-ya ehtiyacı olduğunu yaxşı bilən Azərbaycan dəmiryolçularının MHİRK – in sədri Fəzail Bağırov Komitənin Rəyasət Heyətinin növ-bəti iclasına bir çox məsələləri mü-zakirəyə çıxardı.

O, gündəlikdə duran məsələlə-ri toplantı iştirakçılarının nəzərinə çatdırdı: “ADY” QSC İnfrastruk-tur Departamentinin tabeçiliyində olan elektrik təchizatı, işarəvermə və rabitə sahələrində əməkçilərin sosial-iqtisadi mənafelərinin və hüquqlarının müdafiəsi, əməyin mühafizəsinin vəziyyəti və bu is-tiqamətdə rəhbərliklə HİK-in gör-düyü işlərlə əlaqədar MHİRK-in Rəyasət Heyətinin müafiq qərarının icrası haqqında; Dəmir yolunda

uzunmüddətli iş stajının bərpası haqqında; Yollayış vərəqəsinin ve-rilməsi haqqında; Mukafatlandırma haqqında və Maddi yardım haqqın-da.

Fəzail Bağırov gündəlikdə duran məsələlərə aydınlıq gətirəndən son-ra dəmir yolunda həyata keçirilən islahatlar, qarşıda duran perspektiv vəzifələr haqqında ətraflı məlumat verdi.

““ADY” QSC İnfrastruk-tur Departamentinin tabeçiliyində olan elektrik təchizatı, işarəvermə və rabitə sahələrində əməkçilərin sosial-iqtisadi mənafelərinin və hüquqlarının müdafiəsi, əməyin mühafizəsinin vəziyyəti və bu is-tiqamətdə rəhbərliklə HİK-in gör-düyü işlərlə əlaqədar MHİRK-in Rəyasət Heyətinin müvafiq tarixli qərarının icrası haqqında” məsələ ilə bağlı Komitənin sosial-iqtisa-diyyat şöbəsinin müdiri Fətəli Bə-yimov, baş texniki əmək müfəttişi Hüseyn Cəfərov və hüquqşünası Samir Əhmədov məruzə etdilər.

Natiqlər bildirdilər ki, “Azər-

baycan Dəmir Yolları” Qapalı Səhmdar Cəmiyyəti və Azərbaycan Dəmiryolçularının Müstəqil Həm-karlar İttifaqı Respublika Komitəsi arasında bağlanmış 2017-2019-cu illər üçün Sahə Kollektiv Sazişin müvafiq bəndlərinə və Rəyasət Heyətinin təsdiq etdiyi iş planına əsasən İnfrastruktur Departamen-tinin aparatında və tabeçiliyində olan elektrik təchizatı, işarəvermə və rabitə sahələrində (2017-ci ilin aprel ayından 2018-ci ilin aprel ayı-nadək olan dövr üzrə) Əmək Mə-cəlləsinin tələblərinə, əmək haqqı və digər müavinətlərin ödənilməsi qaydalarına riayət olunması, əmə-yin mühafizəsinin ümumi vəziyyəti və bu istiqamətdə rəhbərliklə HİK-nin gördüyü işlər komissiya tərəfin-dən yoxlanılıb. Yoxlamalar zamanı müəyyən olunub ki, ümumilikdə müəssisələr üzrə Azərbaycan Res-publikasının əmək qanunvericili-yi sisteminə daxil olan normativ hüquqi aktlara və 2017-2019-cu illər üçün imzalanmış Sahə Kollek-tiv Sazişə uyğun olaraq, əmək mü-nasibətlərində işçilərin əmək, sosial və iqtisadi hüquqlarına riayət edi-lib. Əmək haqqının, məzuniyyətin, gecə vaxtı və çoxnövbəli iş rejiminə görə əmək haqqının hesablanması düzgün aparılsa da, cüzi səhvlər qa-çılmaz olub. Araşdırılan nöqsanlar vaxtında aradan qaldırılıb.

İnfrastruktur Departamentinin işarəvermə və rabitə, elektrik təchi-zatı sahələrində əməyin mühafizəsi, texniki təhlükəsizlik qaydalarına ri-ayət olunmasının ümumi vəziyyəti də yoxlanılıb.

Müəyyən olunub ki, əməkçilə-rin sağlamlıqlarını qorumaq, on-ların təhlükəsizliyini təmin etmək

məqsədi ilə onlara sağlam iş və isti-rahət şəraiti yaratmaq, istehsalatda zədə almamaq məqsədi ilə iş yer-lərinin çoxunda təmir-tikinti işləri aparılıb.

Yığıncaqda məsələnin müzakirə-si zamanı bəzi obyektlərdə təmirə ehtiyacı olan və öz həllini gözləyən digər məsələlərin də olduğu qeyd edilib.

Yoxlama vaxtı aşkar edilən po-zuntular cavabdeh şəxslərin iştirakı ilə araşdırılıb, pozuntuların aradan qaldırılma yolları onlara izah edilib və lazımi tövsiyələr verilib.

Komitə sədri həmçinin toplan-tıda bütün problemlərin həllində ADY QSC rəhbərliyinin böyük dəstəyi olduğunu da vurğulayıb.

Yığıncaqda digər məsələlər də öz həllini tapdı. Mövzular ətrafın-da MHİRK - in mütəxəssisi Na-zim Behbudov, İD elektrik təchi-zatı xidmətinin rəisi Sabir Rzayev, İşarəvermə və rabitə xidmətinin rəis müavini Oqtay Əhmədov, Bakı işarəvermə və rabitə sahəsinin rəisi Aydın Əzizov və başqaları öz fikir-lərini paylaşdılar. Məsələlərin mü-zakirəsindən sonra görülən işlərin qənaətbəxş olduğu vurğulandı.

Yığıncaqda müzakirə olunan məsələlərlə bağlı qərarlar qəbul edildi.

Gülnaz ƏLİYEVA

6 ÀÇßÐÁÀYCÀÍ ÄßÌÈÐYÎË×ÓÑÓ

DƏMİRYOLÇULARIN SOSİAL – İQTİSADİ MƏNAFELƏRİNİN KEŞİYİNDƏ

SENTYABR 2018-ъи ил

MHİRK-in Rəyasət Heyətində

Bu günlərdə Bakı lokomotiv de-posu Həmkarlar İttifaqı Komitəsi-nin sədri Şirməmməd Əhmədovun 60 yaşı tamam oldu. Şərəfli yubile-yi münasibətilə onu ürəkdən təbrik edir, həyatda daim sevincli günlər arzulayırıq!

Şirməmməd Əhmədov 22 avqust 1958-ci ildə Azərbaycanın gözəl guşələrindən olan Sabirabad rayo-nunda anadan olub. 1976-78-ci il-lərdə hərbi xidmətdə olib. 1980-ci ildə Səttərxan adına maşınqayırma zavodunda əmək fəaliyyətinə baş-layıb. 1981-ci ildə göndərişlə Ç.İl-dırım adına Azərbaycan Politexnik

İnstitutuna qəbul olub və oranı bi-tirdikdən sonra da yenidən əmək fəaliyyətini həmin zavodda usta kimi davam etdirib.

O, 1988-ci ildən taleyini Azər-baycanın dəmir yolu ilə bağlayıb, Bakı lokomotiv deposunda usta kimi fəaliyyət göstərib və deponun ictimai həyatında yaxından iştirak edib. 2002-ci ldə depo HİK-in səd-ri seçilib.

Onun əməyi rəhbərlik tərəfindən həmişə yüksək qiymətləndirilib. 2000-ci ildə “Fəxri dəmiryolçu” döş nişanı, 2015-ci ildə “Tərəqqi” medalı, 2018-ci ildə AHİK-in 25 il-

lki yubiley medalı ilə təltif olunub. 60 illik yubileyi münasibətilə

onu bir daha ürəkdən təbrik edir,

ona işlərində daha böyük nailiyyət-lər arzulayırıq!

MHİRK-in Rəyasət Heyəti

HƏMKARLAR FƏALI

7ÀÇßÐÁÀYCÀÍ ÄßÌÈÐYÎË×ÓÑÓ

“Azərbaycan Dəmir Yolları” QSC-də insan resursları potensi-alının yüksək ixtisasa və müasir dünyagörüşünə malik mütəxəssis-lər hesabına gücləndirilməsi ilə bağlı görülən tədbirlər çərçivəsin-də işə qəbulun mərkəzləşdirilmiş və kollegial qaydada obyektiv və şəffaf prosedurlarla vahid mexa-nizm əsasında həyata keçirilməsi məqsədilə yeni işə qəbul sistemi formalaşdırılmışdır.

“Azərbaycan Dəmir Yolları” QSC-də sahə üzrə geniş təhlillər aparılaraq müasir beynəlxalq təc-rübəyə və nəzəri əsaslara uyğun

olaraq işə qəbul qaydaları hazırlan-mış və “Azərbaycan Dəmir Yolları” QSC-nin sədrinin müvafiq əmri ilə təsdiq edilmişdir.

“Azərbaycan Dəmir Yolları” QSC üzrə elan edilmiş vakansiya-lara namizədlər rəsmi internet sə-hifəsinin (www.ady.az) “Karyera” bölməsinə daxil olmaqla müraciət edə bilər. Müraciət edən namizədlər ilk öncə vakansiyanın təsviri forma-sı ilə tanış olmalı və işə qəbul üzrə müraciət formasını doldurmaqla göndərməlidir.

“Azərbaycan Dəmir Yolları” QSC-də müsabiqə bir qayda ola-

raq, qulluqçu vəzifələri üzrə test və müsahibədən, fəhlə peşələri üzrə

isə test və peşə imtahanından ibarət müsabiqə yolu ilə həyata keçirilir.

“AZƏRBAYCAN DƏMIR YOLLARI” QSC-DƏ YENI VAKANSIYALAR

SENTYABR 2018-ъи ил

Bakı lokomotiv deposunda növ-bədə olmayan lokomotiv briqa-dalarının, qatar dispetçerlərinin, yaxın stansiyaların növbətçiləri-nin, elektrik mexaniklərinin, yol ustalarının və hərəkətlə əlaqədar olan digər işçilərin iştirakı ilə də-mir yolunda hərəkətin təhlikəzisli-yinin təmini vəziyyətinə həsr olun-muş geniş müşavirə keçirilib.

Tədbiri giriş sözü ilə açan “Azərbaycan Dəmir Yolları” QSC sədri yanında hərəkətin təhlükəsiz-liyi üzrə texniki müfəttişliyin Baş texniki müfəttişi Kazım Şərifov son illər ərzində beynəlxalq və regional layihələrin reallaşması sahəsində görülən işlər, dəmir yolunda hə-yata keçirilən islahatlar haqqında ətraflı məlumat verib. O, bildirib ki, dəmir yolunda yeniləşmə bütün

sahələrdə olduğu kimi, lokomotiv təsərrüfatında da həyata keçirilir, yeni lokomotivlər alınır. Bu gün-lərdə “Alstom Transportation S.A.” şirkətinin istehsalı olan iki sis-temli sərnişin lokomotivinin dəmir yolunun Puta-Qaradağ mənzilində saatda 159 km sürətlə uğurlu sınaq yürüşü keçirilib. Bu sürət dəmir yo-lunun tarixində bir ilkdir.

Natiq sonra bildirib ki, aparılan islahatların əsas tərkib hissələrin-dən biri də texniki təhlükəsizliyin təmin olunması istiqamətində gö-rülən işlərdir. Bununla yanaşı, K. Şərifov hərəkətin təhlükəsizliyinin təmini vəziyyətinin hələ də lazı-mi səviyyədə olmadığını, əlaqədar rəhbər-mühəndis heyəti tərəfindən hərəkətlə əlaqədar işçilərin texniki biliklərinin artırılması istiqamətin-

də əməli işlərin kifayət qədər apa-rılmadığını vurğulayıb. Dəmir yolu keçidlərində qatarların və avtonəq-liyyat vasitələrinin təhlükəsizliyi-nin təmin olunması ilə bağlı bütün görülən tədbirlərə baxmayaraq, ke-çidlərdə avtonəqliyyat vasitələrinin qatarlarla toqquşması, piyadaların vurulması halları baş verir.

Bu hadısələr “Yol hərəkəti haqqında” Azərbaycan Respubliksı Qanununun müvafiq maddələrinin tələblərinin avtomobil sürücüləri tərəfindən pozulması, piyadaların dəmir yollarını müəyyən olunmuş yerlərdən keçməməsi səbəbindən baş verir. Xoşagəlməz halların qar-şısını almaq üçün maarifləndirmə işini daha da gücləndirmək lazımdır. Çünki təhlükəsizlik başlıca şərtdir.

Sonda tədbir iştirakçılarının su-alları cavablandırılıb.

Allahverdi ƏLİYEVZahid QURBANOV (foto)

TƏHLÜKƏSİZLİK BAŞLICA ŞƏRTDİR

8 ÀÇßÐÁÀYCÀÍ ÄßÌÈÐYÎË×ÓÑÓ

Dəmir yolu nəqliyyatı ölkənin iqtisadi sistemində olduqca böyük əhəmiyyətə malik olan güc mərkəzlə-rindən biridir. Azərbaycan dəmir yolu nəqliyyatı ya-randığı tarixdən üzü bəri zəngin fəaliyyət yolu keç-miş, istər çar Rusiyasının, istərsə də Sovet dövlətinin iqtisadi gücünün artırıl-masında böyük rol oyna-mışdır. Dəmir yolunun ölkəmizdə mövcud olduğu ilk təşəkkül dövrünə nəzər salsaq, aydın olar ki, hələ XIX əsrin ortalarında Ba-kıda kustar üsullarla nef-tin istehsalına başlanması çar hökümətinin diqqətini cəlb etmiş, kapitalist üsul -idarəsinə üz tutan bir ölkə üçün zəngin enerji mən-bəyinə çevrilmişdir. Bu da Azərbaycanda dəmir yolla-rının tikintisinə başlama-sına əsas vermiş, ölkənin sərvətləri on illərlə çar və covet quruluşlarının inki-şafına sərf olnmuşdur.

Hazırda müstəqil Azər-baycan dövlətinin iqtisadi sistemində özünəməxsus mövqeyə malik olan dəmir yolu nəqliyyatı yeni bir in-kişaf mərhələsinə qədəm qoyub. Məlumdur ki, müa-sir dünyada dəmir yolları-nın əhəmiyyətli bir sahəyə çevrilməsi bu sahənin ye-nilikçi texnoloğiyalara sa-hiblənməsindən, dünyanın üstün nəqliyyat sistemlərinə inteqrasiyasından və digər dəmir yolları ilə rəqabət gü-cünün olmasından asılıdır. Bu gün Azərbaycan dəmir yolunda gələcəyə hesab-lanmış bütün islahat işləri məhz həmin taktiki xətt üzə-rində qurulub. Son illərdə burada yenilikçi bir ənənə-vi iş formasının bərqərar olması da onu göstərir ki, lap yaxın gələcəkdə bu nəq-liyyat sahəsinin ölkəmizdə aparıcı güc mərkəzlərindən birinə çevrilmək imkanı çox böyükdür. İllərlə əsaslı tə-mirə möhtac qalan yolların yeniləşməsi, hərəkət mexa-nizmlərinin – vaqon və lo-komotivlərin təzələnməsi, elektrik təchizatı, işarəver-mə və rabitə sahələrində

islahatlara əl qoyulması və müasir texnologiyaların işə tətbiqi yuxarıda qeyd etdi-yimiz inkişaf xəttinin əsas istiqamətlərindəndir. Ölkə-mizin regional və coğrafi mövqeyinə gorə bütün dün-yanın diqqət mərkəzində ol-masına nəzər yetirsək, deyə bilərik ki, dəmir yolunda islahatların aparılması çox zəruri və vacibdir. Həm də hazırda icrasına əl qoyul-muş, beynəlxalq iqtisadi və siyasi əhəmiyyətə malik olan layihələrin reallaşdı-rılması üçün bu nəqliyyat sahəsinin dünya nəqliyyat sisteminə inteqrasiyası ən mühüm vəzifələrdən biri kimi daim diqqət mərkəzin-də olmalıdır.

Dəmir yollarının fəaliy-yət imkanları, ilk növbədə, burda müasir tələblərə ca-vab verən keyfiyyətli texniki bazanın mövcüdluğundan, üstün texnoloğiyaların işə tətbiqindən, yük dövriyyəsi-nin artan xətt üzrə davamlı-lığından asılıdır. Həmçinin, qəbul edilən və göndərilən yüklərin beynəlxalq qayda-lar çərçivəsində sənədləş-dirilməsi, xarakterinə görə nəzarətə götürülməsi, ödə-nişlərin mövcud təlimatla-ra uyğun aparılması dəmir yolu nizamnaməsinin əsas istiqamətlərini təşkil edən şərtlərdəndir. Son dövrlərdə bu əhəmiyyətli məsələlərə daha ciddi yanaşılması üçün mühüm işlər aparılır. “Azər-baycan Dəmir Yolları” QSC-nin Yük və kommer-siya xidmətinin rəisi Emil Əhmədovla söhbətimizdə dəmir yolunda yük və kom-mersiya işinin təşkilindən, kadr hazırlığı məsələlərin-dən və yerlərdə aparılan maarifləndirmə işlərindən danışdıq.

Həmsöhbətimiz qeyd etdi ki, yük və kommersiya işinin təşkili dəmir yolunun mahiyyətini özündə əks et-dirən əsas məsələlərdən bi-ridir. Bu nəqliyyat sahəsin-də 2015-ci ildən üzü bəri genişlənən, ardıcıl xarakter alan əsaslı islahatlar bizim xidmətin fəaliyyətində də ciddi dəyişikliklər yaran-

masına səbəb olub. Əslində, dünya nəqliyyat sisteminə inteqrasiya olunmaq, onun üstün dəyərlərini işə tətbiq etmək və peşəkar idarəçi-lik metodlarına sahiblən-mək üçün mütləq yenilik-çi təşəbbüslərə qoşulmaq, islahatların önündə olmaq lazımdır. Yük və kommer-siya işi əsasən beynəlxalq daşıma qaydalarına uyğun şəkildə aparılır və daim tək-milləşdirmələrə məruz qalır. Bu xidmətin fəaliyyət is-tiqamətini xatırlatsaq, qeyd edə bilərik ki, bura mövcud təlimatlarda təsbit olunduğu kimi, yüklərin açıq hərəkət tərkibində yerləşdirilməsi və bərkidilməsi qaydaları, təhlükəli yüklərin sənəd-ləşdirilməsi, göndərilməsi və qəbul edilməsi qayda-ları, stansiyalarda yüklərin boşaldılması və doldurul-masının təlimatlara uyğun sənədləşdirilməsi və yığım-ların tutulması və s. daxildir.

2018-ci ilin əvvələrindən başlayaraq xidmətimizin mütəxəssisləri tərəfindən re-gional məşğələlərin keçiril-məsinə start vermişik. Burda məqsəd yük və kommersiya işinin təşkilini daha da tək-milləşdirmək, Beynəlxalq Dəmir Yolu Yük Daşıma-ları haqqında Sazişlə ətraflı tanışlıq, yüklərin vurulması və bərkidilməsinin texniki şərtləri, təhlükəli yüklərin daşınması qaydaları ilə bu sahədə çalışan kadrları ət-raflı məlumatlandırmaqdır.

Məşğələlərin keçirilməsi bu gün də davam etdirilir və öz müsbət nəticələrini göstərir. Kadrlarımızın bey-nəlxalq nəqliyyat idarəçiliyi prinsiplərinə dərindən bələd olması məqsədi ilə 2018-ci il iyul ayının 18-də Yük və kommersiya xidmətinin rəis müavini Hüsaməddin Məli-kovun rəhbərliyi ilə bir qrup mütəxəssis “Azərbaycan Dəmir Yolları “ QSC rəh-bərliyi tərəfindən “Ukrayna Dəmir Yolları” SC-yə ezam olunmuş, orada təcrübə mü-badiləsi keçmişlər. Məlumat üçün bildirim ki, 1999-cu ildə qəbul edilən və hal-ha-zırda Dəmir Yolları Əmək-daşlıq Təşkilatına (DYƏT) üzv ölkələr tərəfindən geniş istifadə edilən Dəmir yolu ilə Beynəlxalq Daşımalar Üzrə Konvensiyanın (KO-TİF) tərkib hissəsi olan bey-nəlxalq razılaşma (CİM) qaiməsinin tərtib olunması qaydalarının öyrənilməsi və gələcəkdə Bakı-Tbili-si-Qars dəhlizində işə tətbiq edilməsi baxımından təc-rübə mübadiləsinin böyük əhəmiyyəti var. Ukraynanın paytaxtı Kiyev şəhərində də-mir yolunun Yük və kom-mersiya xidmətinin, eləcə də İnsan resursları idarə-sinin rəhbərləri tərəfindən qəbul edilən mütəxxəsislər treninq və məşğələlərdə iş-tirak etmiş, Lvov dəmir yo-lunun Çop, Ujqorod, Masti-ka-2 sərhəd stansiyalarında, Rumıniya, Polşa, Slovakiya

və Macarıstan dövlətlərində yük mübadiləsinin icrası ilə tanış olmuş, Odessa şəhə-rində Qara dəniz limanının 5 terminalında bərə və mul-timodal daşımaların həyata keçirilməsi prosesində işti-rak etmişlər. Bundan başqa KOTİF Konvensiyasının prinsipləri mütəxəssisləri-miz tərəfindən öyrənilərək mənimsənilmiş, nəzəriyyə və təcrübənin öyrənilməsi səviyyəsini qiymətləndirən “Ukrayna Dəmir Yolları” SC – nin attestasiya komis-siyası tərəfindən test imta-hanı keçirilərək əməkdaşla-rımıza sertifikatlar təqdim edilmişdir.

Bəli, Azərbaycan dəmir yollarında aparılan əsaslı islahatlar polad magistralın bütün sahələrini yenilikçi təşəbbüslərə qoşulmağa, işi beynəlxalq nəqliyyat təc-rübəsinin hüquqi və nəzəri sisteminə inteqrasiya olun-mağa istiqamətləndirib. Çünki, böyük dünyanın üs-tün texnologiyalarının və idarəçilik metodlarının işə tətbiqi bizim bu sırada bə-rabərhüquqlu tərəfdaş kimi rəqabətə qoşulmağımıza geniş imkanlar yaradır. Yük və kommersiya xidmətinin fəaliyyətində diqqəti çəkən yenilikçi tədbirlər də məhz bu tələbatdan irəli gəlir.

Elbariz MƏMMƏDLİ

İSLAHATLAR ZƏRURƏTDƏN DOĞUR

SENTYABR 2018-ъи ил

Dəmir yolunda əsaslı təmir prosesinin növbəti mərhələsi da-vam edir və Bakı-Böyük Kəsik is-tiqamətində 600 km yol əsaslı təmir olunur. Eyni zamanda, 2016-cı ilin

sentyabr ayından etibarən 5 və 11 saylı İDYM MMC-lər tərəfindən yeni yoldəyişənlərin quraşdırılma-sı həyata keçirilir.

Xatırladaq ki, ilk belə yoldəyişən

9 sentyabr 2016-cı ildə quraşdırılıb və bu günə kimi 196 yoldəyişən ye-nisi ilə əvəz olunub.

Hazırda Müsüslü stansiyasın-da 10 ədəd yeni yoldəyişən qurğu

quraşdırılır. İşlər mərhələli şəkil-də davam etdiriləcək. Prosesi 11 saylı İxtisaslaşdırılmış Dəmir Yolu Müəssisəsi MMC-nin kollektivi həyata keçirir.

9ÀÇßÐÁÀYCÀÍ ÄßÌÈÐYÎË×ÓÑÓ

MÜSÜSLÜ STANSIYASINDA YENI YOLDƏYIŞƏNLƏR QURAŞDIRILIR

SENTYABR 2018-ъи ил

10 ÀÇßÐÁÀYCÀÍ ÄßÌÈÐYÎË×ÓÑÓ

“Aşıq Şəmşir” Mədə-niyyət Ocağı İctimai Birliyi Azərbaycan Respublikası Prezidenti yanında QHT-lərə Dövlət Dəstəyi Şurası-nın dəstəyi ilə "Qaçqın və məcburi köçkün bölgələ-rindən olan ustad aşıqlara məxsus dastançılıq ənənəsi-nin qorunması” layihəsi çər-çivəsində Gəncə şəhərində yerləşən Kəlbəcər Mədəniy-yət Evində kəlbəcərli ustad aşıqların və gənc ifaçıların iştirakı ilə tədbir keçirib.

Qeyd edək ki, “Aşıq Şəm-şir” Mədəniyyət Ocağı İcti-mai Birliyi "Qaçqın və məc-buri köçkün bölgələrindən olan ustad aşıqlara məxsus dastançılıq ənənəsinin qorun-ması” layihəsini 2018-ci ilin may ayından həyata keçirir. Artıq layihə çərçivəsində bir sıra tədbirlər həyata keçirilib.

Layihənin məqsədi Azər-baycanlıların tarixən məs-kunlaşdıqları Göyçə, Kəlbə-cər və Laçından olan aşıqlara məxsus dastan ifaçılıq ənənə-sini qorumaq,yazıya almaq və gələcək nəsillərə ötürmək-dir.

Tədbirdə ustad aşıqlardan Aşıq Xalıqverdi Həmidoğlu, Əməkdar mədəniyyət işçisi Aşıq Əhliman Kəlbəcər-li və başqaları çıxış edərək bildiriblər ki, aşıq sənətinin xalqımızın mədəni tarixində mühüm yeri var. Bildirilib ki, aşıq sənəti və dastançılıq ənənələri Kəlbəcər, Laçın və Göyçədən olan aşıqlar tərə-findən hər zaman inkişaf et-dirilib və özünün orijinallığı ilə fərqlənib. Natiqlər vurğu-layıblar ki, adı çəkilən mühit-də Sarı Aşıq, Aşıq Alı, Aşıq Ələsgər kimi azman sənət-karların dastançılıq ənənələri sonralar Dədə Şəmşir, Aşıq Umbay, Aşıq Cabbar, Qəm-keş Allahverdi kimi ustad sənətkarlar tərəfindən davam və inkişaf etdirilmişdir. Kəl-bəcər aşıq mühitində xüsusilə ustad sənətkar Dədə Şəmşir həm dastan ifaçısı, həm də bir neçə dastanın yaradıcısı kimi tanınır.

Lakin təəssüflə qeyd edi-lib ki, bu gün həmin bölgələr-dən olan insanların kompakt halda yaşamaması və eyni

zamanda ustad sənətkarların dünyasını dəyişməsi nəticə-sində bu sahə kifayət qədər araşdırılımır. Ona görə də bu məsələ diqqətdəsaxlanıl-malıdır ki, həmin torpaqlar işğaldan azad edildikdən sonra da aşıq sənəti və eyni zamanda dastançılıq ənənələ-ri inkişaf etsin. Çünki, adları çəkilən bölgələrin əhalisi ta-rixən ozan-aşıq mədəniyyə-tinin qorunmasında mühüm rol oynamışdır. Qeyd olunub ki, şifahi xalq ədəbiyyatının həcmcə ən böyük növü olan dastanlar mütləq şəkildə qo-runmalı və gənc saz ifaçıları-na bu sənətin incəlikləri aşı-lanmalıdır.

Çıxışçılar Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin və ölkənin birinci xanımı Mehriban xa-nım Əliyevanın bu sahəyə xüsusi qayğısından da bəhs ediblər. Onlar bildiriblər ki, məhz Mehriban xanım Əli-yevanın sayəsində aşıq sənəti UNESKO-nun Qeyri-maddi mədəni irs üzrə siyahısına daxil edilib.

Tədbirin sonunda saz-da xalq dastanlarından nü-munələr səsləndirilib və gənc aşıqlara Azərbaycan xalq dastanları haqqında məlu-matlar verilib.

"QAÇQIN VƏ MƏCBURİ KÖÇKÜN BÖLGƏLƏRİNDƏN OLAN USTAD AŞIQLARA MƏXSUS DASTANÇILIQ ƏNƏNƏSİNİN

QORUNMASI” LAYİHƏSİ HƏYATA KEÇİRİLİR

SENTYABR 2018-ъи ил

Onun həyat yolu çoxlarının həsəd apara biləcəyi zənginliklərlə doludur. Taleyini bağladığı dəmir yolu nəqliyyatında da, sevib-sahib-ləndiyi idman həyatında da kifayət qədər nüfuz sahibi olub. İnsanlar üçün bəzən hansısa bir iş vərdiş ha-lına çevriləndə onlar bundan usanır, hətta yorğunluqlarını etiraf etmək məcburiyyətində qalırlar. Amma İl-tifat Məmmədov lap yeniyetmə çağ-larından seçdiyi idman növünü də, şərəfli maşinist peşəsini də həyatının mənası bilərək, uzun illərdir ki, bu yolda irəliləyir. Yaşının indiki ça-ğında da idman yarışlarına gənclik həvəsi və qələbə ruhu ilə çıxır. Gö-rünür, savaş ruhlu insanların qələ-

bə istəyində yaş senzi o qədər də əhəmiyyət kəsb etmir. İltifatın həyat yolu bizi bu həqiqətə bir daha inan-dırdı.

İltifat Şəmil oğlu Məmmədov 1965-ci ildə Gəncə şəhərində dünya-ya göz açıb. Hələ 5 yaşı olarkən ya-şayış yerini Bakıya dəyişmələri onun gələcək həyatında ciddi dönüş yara-

dıb. Uşaqlıq çağlarından idmanın ağır atletika növünə maraq göstərməsi sonradan onun bu sahədə peşəkar id-mançı kimi uğur qazanmasına şərait yaradır. 1980-ci ildə Bakı şəhərində-ki Dəmir Yolu Peşə məktəbinin maşi-nistlik kursuna daxil olan yeniyetmə idmançı dəmiryolçu peşəsini özünün həyat meyarına çevirir. Elə həmin vaxtlarda həm də Bakıxanov qəsəbə-sindəki “Neftçi” idman klubunda ağır atletika idmanının məşqlərinə qoşu-lur. İdmanda tez bir zamanda uğurla-ra layiq olan İltifat 56 kq çəki dərəcə-sində Azərbaycan çempionu olmaqla idman istalığına namizəd normasını ödəyir. Azərbaycan yığma koman-dasının tərkibinə daxil edilməklə bir

çox SSRİ və beynəlxalq tipli yarış-larda uğurlar qazanır. Bu uğurlarına görə SSRİ-nin gənclər üzrə yığma komandasına qəbul edilən İltifat Məmmədov idman ustası adını qaza-nır. Məşqçisi Olimpiya çempionu və dünya rekordçusu Yuri Zaytsevlə bir çox uğurlara imza atır.

1984-1986-cı illərdə hərbi xidmət

keçən İltifat Məmmədov ordudan tərxis olunduqdan sonra çilingər kimi Bakı lokomotiv deposunda əmək fəa-liyyətinə başlayır və idman nailiyyət-lərini artırmaq üçün yenidən məşqlərə qoşulur. 1987-ci ildə 67 kq çəki dərə-

cəsində Bakı çempionu adını qazanır. Sonradan maşinist peşəsində çalış-ması və uzun səfərlər qət edən qatar-larda işləməsi onun idman fəaliyyəti-ni xeyli məhdudlaşdırır. 2004-cü ildə yenidən idmana qayıtmaq, heç olma-sa yaşlılar arasında öz idman arzuları-nı reallaşdırmaq fikrinə düşür. 2006-cı ildə 94 kq çəki dərəcəsində 210 kq nəticə ilə Azərbaycan çempionu olur. Sonra məşqçilərin tövsiyyəsilə 2 çəki dərəcəsində - 94 və 105 kq- da yarışlara qoşularaq beynəlxalq arena-larda böyük uğurlara imza atır. 2012-ci ildə Lənkəran şəhərində keçirilən yaşlıların Avropa çempiotunda 2-ci, 2013-cü ildə İtaliyanın Torino şəhə-rində reallaşan olimpiya yarışlarında 7-ci, 2015-ci ildə Türkiyədə keçirilən Avropa çempionatında 3-cü, 2016-cı ildə Naxçıvanda həmin kateqori-yalı yarışda 2-ci, 2017-ci ildə şəhid Fəxrəddin Şahbazovun beynəlxalq xatirə turnirində 1-ci və nəhayət,

2018-ci il Azərbaycan çempionatında 94 kq çəki dərəcəsində 220 kq ümu-mi nətcə ilə 1-ci yeri tutub. Hal-ha-zırda da idman uğurlarını yeniləmək əzmindədir.

Bu gün Bakı lokomotiv depo-sunda özünün məsuliyyətli maşinist

peşəsində əmək fəaliyyətini davam etdirən veteran idmançının yolunu oğlu – yeninetmələr arasında karate idman növü üzrə Azərbaycan çempi-onatının və Prezident kubokunun qa-libi Nicat Məmmədov uğura daşıyır. Nicat həm də bu ilin iyul ayında Uk-raynanın Odessa şəhərində keçirilən yeniyetmələrin dünya çempionatında gümüş medala layiq görülüb.

Deməli, uğur və qələbənin qa-zanılması üçün yaş məhdudiyyəti o qədər də əhəmiyyət daşımır. Əsas odur ki, düşdüyün yolun sabahına və dəyərinə inanasan. Bu gün ömürü-nün 54-cü ilinə qədəm qoymuş İltifat Məmmədov özünün inamlı qələbələri ilə bunu dəfələlə sübuta yetirib. Gər-gin və məsuliyyətli peşə sahibi olan dəmiryolçuların sırasında belə insan-ların olması çox xoşdur.

Elbariz MƏMMƏDLİ

11ÀÇßÐÁÀYCÀÍ ÄßÌÈÐYÎË×ÓÑÓ

UĞURDA YAŞ HƏDDI YOXDUR

SENTYABR 2018-ъи ил

VETERAN İDMANÇILARIMIZ

Dünya dəmir yolları səhifəsini Yer kürəsinin ən romantik ölkəsi olan Fran-sasız təsəvvür etmək mümkün deyil. Bu respublika yaddaşımıza xəritədə beşbu-caqlı ulduza bənzər ölkə kimi həkk olub. Maraqlıdır ki, Fransanın paytaxtı qədim Paris şəhəri də ulduz şəklindədir. Həmin şəhər göylərin qoynunda maraqlı görü-nür. Xüsusilə təyyarə ölkənin paytaxtına yan aldıqca sanki santimetrlə ölçülmüş “ulduz”un, yəni Parisin tədricən böyü-düyünün şahidi olursan. İlk anda bu şəhərdə qatarların necə hərəkət etdiyi-ni təxmin edə bilmirsən. Amma qatarlar hərəkət edir. Özü də saatda 300-350 km sürətlə.

Fransızları ən çox səciyyələndirən xüsusiyyət onların romantik xalq olma-larıdır. Ancaq siz Parisdə olsanız, çətin ki, dəmir yolu vağzalında sevgi hisslə-rilə dolu vidalaşma səhnəsinə rast gələr-siniz. Düşünməyin ki, fransızlar guyə, öz komplekslərinin qurbanı olmuşlar. Əksinə, vida zamanı vaqonların qapı və pəncərələrindən bir-birinə sarılaraq hiss-lərini gizlətməyən sərnişinlər qatarların vaxtında yola düşməsinə mane olduq-larından, Fransa dəmir yolu vağzalında vaxtilə bu kimi şəxslərə qarşı cəza tədbir-ləri görülməyə başlandı. Artıq bir əsrdir ki, ölkədə vağzalda öpüşə ciddi şəkildə qadağa qoyulub. Ayrıca olaraq, Parisdə “sevgililər qatarı” deyilən nəqliyyat va-sitəsi fəaliyyət göstərir. Qatar ancaq Paris - Venesiya istiqamətində gedir və geriyə dönür. Qatarda yeni ailə qurmuş cütlüklə-rin istirahəti üçün hər cür şərait və xüsusi xidmət var.

Bax belə, sərbəst düşüncəli fransızla-rın demokratik xalq olaraq azad və asudə həyat tərzinə heç nə mane olmur. Onlar öz hüquqları uğrunda mübarizə aparmaq-dan da çəkinmirlər. Artıq neçə müddət-dir ki, bütün dünya Fransada yeni qanun layihələriylə razılaşmayan dəmiryolçu-ların tətil etməsi ilə bağlı xəbərləri izlə-yir. (Bu həmin fransız xalqıdır ki, hələ 1789- 1799-cu illərdə bəşər tarixinə ilk və qanlı hərflərlə yazılmış insan azadlığı kimi mütərrəqqi prinsipə əsaslanan siya-sı-sosial qiyamı törətmişdir).

Bəzi islahatlara öz etirazlarını bildirən ölkə dəmiryolçuları son məqamda ümu-mi razılığa gəlirlər. Fransa dəmir yolunun rəhbərliyi qeyd edib ki, sərnişinlərin ən çox dəmir yolu nəqliyyatından istifadə et-diyini nəzərə alsaq, dəmir yolunda müəy-yən səbəblər üzündən bircə gün fasilə yaranarsa, təşkilata dəyən ziyan 20 mln. avrodan artıq ola bilər. Çətini Fransada dəmiryolçular sükan arxasına keçsinlər, sözsüz, hərəkət də, sərnişinlərə xidmət də yüksək səviyyədə öz yerini tapacaq.

Fransada qatarların vaqonlarında əsasən gənclərdən ibarət sərnişinlər əy-ləncəli proqramlarla, musiqi ilə bağlı iste-dadlarını tərənnüm etməkdən çəkinmirlər. Onların əylənməsinə kimsə nə mane olur, nə də narazılığını bildirir. Yerli sakinlər bilirlər, ölkədə gənclər öz həyatlarını mü-siqisiz təsəvvür etmirlər. Bu yaxınlarda Parisdə dəmir yolu sərnişinləri maraqlı bir hadisəni izləyiblər; bir körpə qatarda dünyaya göz açıb. Həmin hadisəni sərni-şinlər bayramsayağı qarşılayıblar, musiqi

sədaları altında rəqs edib, mahnı oxuyub-lar. Ober stansiyasındakı Qısa Link yük-səksürətli qatarlarının hərəkəti dünyaya gələcək bir körpədən asılı olub. “Etoli” və “Nasion” stansiyaları arasında qrafikin pozulmasına baxmayaraq, insanları yal-nız uşaq və onun anasının səhhəti narahat edib. Həkim yardımını gözləmədən dəmir yolu işçiləri körpə və ananın sağlamlı-ğını təmin etməyi bacarıblar. Sonra da həmin balaca məxluqa hədiyyə qismində bunu bəxş ediblər - yeniyetmə 25 yaşına çatanadək Parisdə dəmir yolu nəqliyyatın-dan pulsuz istifadə edəcək.

Fransada dəmir yolunda şütüyən qatarlar həm mənzil başına tez çatmaq baxımından, həm də rahat nəqliyyat va-sitəsi olduğundan diqqəti çəkir. İmkanınız daxilində xəyallarınızı gerçəkləşdirmək istəsəniz, bu nəqliyyatla Parisdən ölkə-nin ən maraqlı guşələrinə qədər gedərək, çox gözəl şəhərlər, qədim qalalar və digər unikal yerlərlə əyani tanış ola bilərsiniz. Həmin ölkəyə səfər etsəniz, həmçinin, İta-liya, Yunanıstan, ya da İsveçrə kimi yaxın və tarixi ölkələri ziyarət etmək imkanınız olacaq. Fransada ümumi dəmir yolu nəq-liyyatının təxminən 30 faizinin yüksək sürətli qatarların təşkil etməsi, ölkənin qürurudur. Həmin qatarların sürəti saatda 350 km-ə çatır və onlarla bir neçə saat ərzində Lyon, Deauville, Nice, Bordoya kimi iri şəhərlərə və digər ölkələrə sərni-şin daşınır. Ölkənin dəmir yolu şəbəkəsi yalnız böyük şəhərləri deyil, həm də kənd və kiçik şəhərlər daxil olmaqla, bir çox yaşayış məntəqələrini əhatə edir. Turistlər rahatlıqla və tez bir zamanda ölkənin ən ucqar kəndlərini gəzə, ekskursiyalara çıxa bilərlər.

Fransada dəmir yollarının tikintisi 19-cu əsrdə başlamışdır. Avropanın bəzi ölkələrindən fərqli olaraq, Fransanın coğrafiyasına uyğun su nəqliyyatı yaxşı inkişaf etdiyindən dəmir yollarının tikin-tisi məhdudlaşmışdı. Ölkədə dəmir yolu sistemi dövlətin iştirakı olmadan uğurla inkişaf edə bilmirdi. 1842-ci ilə qədər yal-nız kiçik və səpələnmiş dəmir yolu xətləri

vardı. Ancaq 1914 –cü ildən başlamaqla, Fransa dəmir yolları artıq dünyada öz keyfiyyəti ilə seçilməyə başladı. Birinci Dünya müharibəsindən sonra, Fransa Ver-sal Müqaviləsi çərçivəsində Almaniyadan öz lokomotivləri və vaqon parkı üçün əlavə hissələr alırdı. Dəmir yolu şəbəkəsi almanların nəzarətində idi. Fransa dəmir yolları bu gün Milli Dəmir Yolu Cəmiyyə-ti adı altında fəaliyyət göstərir. Ölkə dəmir yollarının inkişafı Britaniya, Almaniya və digər Avropa dövlətləri ilə müqayisədə gec və zəif sürətlə artmasına baxmaya-raq, Fransa artıq bir çox ölkələri arxada qoyaraq öz məhsullarını, həmçinin vaqon və lokomotivlərini dünya bazarına çıxara bilir. Dəmir yolu ilə turizmin inkişafında ön sıradadır.

Parisdə 6 qatar stansiyası mövcuddur. Onlardan Fransanın müxtəlif bölgələrinə, eləcə də xarici ölkələrə səyahət etmək mümkündür. Turistləri ən çox cəlb edən ölkələr İsveçrə, Belçika və Hollandiyadır. Amsterdam və Nicedən yüksək sürətli qatarlar yalnız Parisə istiqamət götürür. Parisdən çıxan qatarlarla səyahətçilər İsveçrənin paytaxtı Berndə nahar edə, axşam isə Fransanın Lill şəhərində şam yeməyini sifariş edə bilərlər və s.

Ən yaddaqalan səyahətlərdən biri də məşhur Alp dağlarına səyahətdir. İndi sizinlə mənən çox maraqlı bir səyahətə qatılacağıq. Qeyd edək ki, ekspres qa-tarları ilə Fransanın istənilən nöqtəsinə, həmçinin, bayaq dediyimiz kimi Avropa-nın müxtəlif ölkələrinə çıxmaq mümkün-dür. Əgər səyahəti sevirsinizsə, Korsika, Normandy və Cənubi Alp sahili boyunca qatarla ekskursiya barədə düşünün. Onun yüksək ruh gətirəcəyinə şübhəniz olma-sın.

“Mont Blanc” ekspresi əvvəlcə ölkənin Chamoni adlı gözəl vadisindən keçərək dağlara yaxınlaşır. Sonra qatar güllü- çiçəkli Trend vadisini də arxada qoyur. İsveçrə sərhədinin kəsişməsin-də dağa qalxmaq üçün istiqamət götü-rür. 2380 metr hündürlükdə məsafəni dəmir yolu dişlikli relslərlə dağ tunellərin-

dən, çəmənliklər və meşəliklərindən ke-çir. Pəncərələrdən Alp dağında salınmış kəndlər, başı qarlı dağlar görünür. Bu mənzərə sanki ovcunuzun içindədir. Dağ havasını sinəyə çəkə-çəkə təbiətin yarat-dığı möcüzəyə tamaşa etməkdən yaxşı nə ola bilər...

1000 metr hündürlükdə Fransanın çox gözəl Saorj, Leskaren, La Briq adı ilə ta-nınan kəndləri yerləşir. “Möcüzə” qatarı həmin kəndlərdən keçərək Skarasun adlı su kəmərinə yan alır. Qatar 407 körpüdən və 3 xüsusi tuneldən keçərək 1000 metr hündürlüyə istiqamət götürür. “Qar” qa-tarı adı ilə tanınan nəqliyyat vasitəsi sər-nişinlərə əsasən qış aylarında xidmət edir. Qatar Alp dağının cənub hissəsindən “27 xizək” deyilən bir stansiyaya gedir və geriyə dönür. Daha bir “Trenblinq” adlı qatar isə yay istirahətlərini səmərəli ke-çirmək istəyən sərnişinlər üçün nəzərdə tutulduğundan onun fəaliyyəti məhs isti günlərə təsadüf edir. “Əfsanə” qatarından yararlanan turistlər Fransanın tarixi yer-ləri ilə tanış olurlar. Bu nəqliyyat vasitəsi sanki keçmişə dönür. Əfsanəvi Mon-Cen- Mişeldən, La Manşdan keçərək Sen Ma-loya gedir. Sərnişinlər orta əsrlərə məxsus bu və digər şəhərləri yalnız aynadan seyr etmir, şəhərlərin tarixi ilə yaxından tanış olurlar.

Qatar yola düşərkən, insanların göz-ləri önündə açılan ecazkar mənzərə san-ki onları başqa aləmə aparır və səyahət-çilər təbiətin yaratdığı gözəlliyə tamaşa etməkdən doymurlar. Burada sahil bo-yunca çəhrayı qranitlər çox gözəl görü-nür. Qatar Tren Calvin çimərliklərindən keçərək dağların yüksəkliyini fəth etməyə doğru qalxır. Çətin və dik qayalıqlardan keçərkən dağ çayları və köhnə körpülər insanı xəyalən XX əsrin əvvəllərinə qayta-rır. Qatar İspaniya sərhədlərinə yaxınlaşır. Fransanın ən maraqlı dağ marşrutlarından biri Mont-Louisdir. Buradan, təxminən 80 metr hündürlükdən vəhşi heyvanların məskən saldığı meşə görünür. Sonda qatar enməyə başlayır və insanlarla okean ara-sında yenidən bir təmas yaranır.

Beləliklə, Fransanın sürət qatarları ilə bir gününüzü həyatınızın ən maraqlı və unudulmaz anına çevirə bilərsiniz. Sə-yahəti sevənlərə bundan gözəl nə arzula-maq olar...

Gülnaz ƏLİYEVA

12 ÀÇßÐÁÀYCÀÍ ÄßÌÈÐYÎË×ÓÑÓ

Baш ре дак тор: Севинъ ГЯДИРОВА

Ре дак тор: Васиф СЦЛЕЙМАН

Лисензийа АБ Н 022560.

Гейдиййат нюмряси Б 360

Бизим материаллардан истифадя едяркян гязетя истинад един.

www.ady.az Ñà éû 1180. Ñè ôà ðèø

Цн ва ны мыз: Ба кы. Азд 371010. Д. Ялиyе ва кц чя си, 230. “Азяр бай ъан Дя мир Йо ллары” ГСЪ

Те ле фон лар: 499-43-19; 499-63-91Мцял лиф ля рин мюв гейи ре дак сийа нын мюв ге йи иля уй ьун эял мя йя би ляр.

Гя зет редаксийaнын ком пц тер мяр кя зин дя йы ьыл мыш, ся hи фя лян миш, “Вятяноьлу” Няшриййат vя Полиграфийа ММЪ-нин

мятбяясиндя чап олун муш дур.

Йа ра дû cû hеéят Göë íàç ßËÈ YÅ ÂÀ (ðåäàêòîð ìöàâèíè) Åëáàðèç ÌßÌÌßÄËÈ Àëëàùâåðäè ßËÈÉÅÂ

AVROPA ÖLKƏLƏRINƏ KÖRPÜ SALAN FRANSA DƏMIR YOLLARI

SENTYABR 2018-ъи ил

DÜNYA DƏMİR YOLLARINDA

ALLAH RƏHMƏT ELƏSİN

MHİRK-in Rəyasət Heyəti H. Z. Tağıyev işarəvermə və rabitə

sahəsinin rəisiSAİM ŞÜKÜROVUN

vəfatından kədərləndiyini bildirir, mərhumun doğmalarına dərin hüznlə

başsağlığı verir.

İD İşarəvermə və rabitə xidmətinin kollektivi və BHİK H. Z. Tağıyev

işarəvermə və rabitə sahəsinin rəisiSAİM ŞÜKÜROVUN

vəfatından kədərləndiyini bildirir, mərhumun doğmalarına dərin hüznlə

başsağlığı verir.