Sistem Pengurusan Alam SekitarEnvironemental Management System (EMS-ISO 14000)Seow Ta Wee/Haryati Shafii

Perkembangan EMSTelah lama wujud 2-3 dekat dahulu.Standard lebih kepada isu pematuhan, berkaitan dengan had aras buangan dan bahan pelepasan lain.Standard dipakaiguna oleh semua jenis industri pada masa itu.Tetapi standard yang ditetapkan untuk mengehadkan bahan buangan tertentu saja, tidak boleh dipakai di alam sekitar dan impak persekitaran hasil drpd satu2 rancangan.

British Standard 7750Daripada standard dahulu telah wujudnya BS7750Dibentuk pada 1992 oleh British System Institution (BSI).Merupakan satu sistem yg boleh digunapakai oleh semua jenis saiz org.Pada masa yg sama BSI membentuk BS5750 untuk sist. Peng. KualitiPembentukan BS7750 adalah berkait rapat dgn BS5750.

Samb..Pendekatan asas bawah BS7750 telah diguna oleh European Union Environmental Management and Audit Scheme (EMAS) dan digunakan oleh International Organization for Standardization (ISO).

European Union Env. Management & Audit Scheme (EMAS)Dibentuk oleh Council Regulation Eropean Union pada Julai 1993 (no1836-93)Merupakan skim sukarela untuk menyokong orang awam supaya mptingkatan perlaksanaan persekitaran org.Tujuan: menggalakkan penggunaan langkah2 persekitaran yang baik dan membolehkan peserta untuk mewujudkan pendekatan proaktif terhadap pengurusan alam sekitar.Kalau BS7750 menghuraikan keperluan pengurusan persekitaran, peserta dalam EMAS mesti laku lebih drpd itu, kerana EMAS diubahsuaikan drpd BS7750.

Sistem EMAS mengandungi penilaian awal sesebuah tapak industri utk mengenalpasti keseluruhan impak industri tersebut. merupakan satu sistem auditing yang perlu menghantar laporan kepada institusi yang bertanggunajwab setiap tahun.

EMS - ISO 14000Siri 14000 muncul oleh perundingan GATT (General Agreement on Trade & Tariff) WTO sentiasa bincang dgn GATTISO 14000 wujud selepas muncul Kemuncak Bumi pada 1992.Draf awalan ISO 14000 telah diterbitkan pada Mac 1994 hasil drpd Technical 207 (TC 207)Jawatankuasa TC 207 hasil drpd ISO.

Siri ISO 14000 adalah berdasarkan BS7750.

ISO 14001- Sistem Pengurusan PersekitaranKeperluan ISO 14001Bermatlamat;

Memastikan pengukuhan organisasi di dalam melaksanakan strategi persekitaran yang telah dilaksanakan dan pada masa yang sama memperolehi pensijilan bagi pengukuhan perniagaan

Bersandarkan aktiviti:

Plan, Do, Check and Act (Stapleton et. al 1996; Ilo 2002)

4.1 Dasar PersekitaranPengurus atasan patut membentuk dasar persekitaran org. dan memastikan ia meliputi:aktiviti, produt dan perkhidmatan bersesuaian dgn persekitaran, skala dan alam sekitar.Termasuk kewajipan bagi membaiki berterusan dan mengelakkan dr pencemaran.Bersesuaian dgn peraturan dan undang2 yg berkaitan dgn alam sekitar dan keperluan lain bagi org. tersebut

d. Memperuntukan rangka kerja dan kaji semula objektif dan targets.e. Dokumentasi, membtk, berterusan dan komunikasi dgn semua pekerja.f. Boleh digunakan oleh pihak awam.g. Bersesuaian dgn saiz, alam sekitar, ekonomi syarikat tersebut.

4.2 Perancangan4.2.1 Aspek Persekitaran (env. Aspects)Org. sepatutnya memantapkan, menjayakan prosedur produk dan perkhidmatan yg dapat dikawal ataupun dijangkakan akan meninggalkan pencemaran dan menentukan kesan impak drpada aktiviti.Org. patut memastikan aspek yg berkaitan dari impak kesignifikenan tersebut spy dimasukkan ke dlm objektif persekitaran.Org. juga patut sentiasa memastikan maklumat dikemaskinikan.

4.2 samb4.2.2 Perundangan dan Keperluan lainOrg. patut memastikan segala aktiviti, produt dan perkhidmatan mengikut undang2 serta keperluan lain yg berkaitan seperti teknologi.

4.2 samb4.2.3 Objektif dan TargetOrg. perlu menetapkan @ menjaga dokumen2 target dan objektif persekitaran yg berkaitan dgn fungsi dan peringkat dlm org.Sewaktu menetapkan dan kajian semula (review), org. patut memikirkan u2 dan keperluan lain yg perlu, ia termasuk teknologi, kewangan pengoperasian dan keperluan bisnes dan pihak yg berkaitan.Target dan objektif patut selaras dgn dasar persekitaran, termasuklah kewajipan mengurangkan pencemaran.

4.2 samb4.2.4 Program Pengurusan PersekitaranOrg. patut menetapkan dan menjaga program mencapai objektif dan target. Ia perlu meliputi:i. tenggungjawab bagi setiap lapisan dan fungsi dalam org. bagi mencapai target dan obj. org. ii. Rangka waktu kerja bagi setiap peringkat perlu dicapai.Jika projek berkaitan dgn pembangunan baru dan perubahan dalam program aktiviti, produt atau perkhidmatan, org patut menerapkan pengurusan persekitaran dalam aktiviti org.

4.3 Implimentasi dan Operasi4.3.1 Struktur dan TanggungjawabPeraturan, tenggungjawab dan autoriti perlu digariskan / disebut, didokumentasikan dan dikomunikasikan supaya memudahkan kecekapan pengurusan persekitaran.Pengurusan perlu memperuntukkan sumber bagi mewujudkan dan mengawal EMS. Sumber ini termasuklah sumber manusia, dan skil tertentu, teknologi dan kewangan.

4.3 sumbPengurusna atasan org. patut menyenaraikan pengurusan tetap cth siapakah yg bertanggungjawab? Siapakah yg menetapkan peraturan, tangggjawb, dan autoriti bagi sesuatu aktivitii. memastikan sistem pengurusan diwujudkan adalah spt yg ditetapkan, diwujudkan, dan dijaga dgn standard ini. ii. Melaporkan keadaan kpd pengurus atasan utk kaji semula dan sebagai asas bagi memperbaiki EMS.

4.3 semb.4.3.2 Latihan, Kesedaran dan KecekapanOrg. perlu mberi latihan kpd pekerja dlm bidang masing2 yg bkaitan dgn psekitaran.Supaya memastikan setiap lapisan @peringkat dlm org sedar bahawa:i. begitu penting untuk kepastian dgn dasar persekitaran, prosedur dan yg berkaitan dgn EMS;ii. Memastikan impak persekitaran, sifat drpd kerja mereka, dan kebaikan persekitaran demi kebaikan kejayaan seseorg pekerja;iii. Peraturan dan tggjwb bg mencapai dasar persekitaran, prosedur dan berkaitan dgn sistem pengurusan persekitaran, termasuk persediaan kecemasan dan keperluan respon;iv. Keselarasan / keptgan bagi haluan prosedur pengoperasian semasa.

4.3 samb4.3.3 KomunikasiOrg. patut menyesuaikan dan menjayakan prosedur komunikasi bagi:i. komunikasi dlman ii. Komunikasi luaranTermasuk impak AS dan EMSOrg. perlu memastikan sewaktu proses komunikasi luaran adalah direkodkan keputusannya dan berkaitan dgn aspek persekitaran luaran tersebut.

4.3 samb4.3.4 Dokumentasi EMSOrg patut menjaga dan menetapkan maklumat dlm suratkhabar atau cetakan elektronik bagi :i. menerangkan elemen yg berkaitan dgn EMS dan pembuangan org.ii. Memberi arahan bagi dokumentasi yg berkaitan

4.3 samb4.3.5 Kawalan DokumenOrg. patut menetapkan dan menjaga prosedur bgi kawalan kesemua dokumen yg berdasarkan standard, memastikan:i. mengetahui tempatnya;ii. Sebagai bahan rujukan, bacaan teliti jika perlu, kelulusan bgi syarat bgi org. yg autoriti.iii. Menerangkan pencapaian semasa.Dokumen sepatutnya mudah dibaca, bertarikh, mudah dikenali, dijaga.

4.3 samb4.3.6 Pengawalan operasianOrg patut menyenaraikan / memastikan operasian dan aktiviti yg berkaitan dgn yg tersenarai dlm dasar persekitaran org, objektif dan target.Org sepatutnya merancang aktiviti, termasuklah pemuliharaan penjagaan spy dpat:i. Penetapan dan penjagaan prosedur dokumen bagi mengawal situasi spy tidak menjauhi dasar persekitaran, obj, dan target.ii. Penetapan kriteria pengoperasian prosedur.iii. Penetapan dan penjagaan prosedur yg berkaitan dgn aspek perekitaran spt perkhidmatan dan peralatan yg digunakan, prosedur komunikasi dan keperluan pembekal dan kontraktor.

4.3 samb4.3.7 Kesediaan dan respon terhadap kecemasanOrg sepatut menyenaraikan/penetapan/penjagaan prosedur bgi tindakan yg diambil jika berlaku kemalangan dan keadaan yg mencemarkan, pencegahan, dan pengawalan, impak persekitaran berkaitan berlaku.Org perlu mengkaji semula / semak semula, membaiki apbl diperlukan, persediaan kecemasan dan prosedur respon/tindakbalas perlu dilakukan selepas atau sebelum sesuatu kemalangan berlaku.

4.4 Pemeriksaan dan Tindakan Pembetulan4.4.1 Pemonitoran dan PengukuranOrg patut menetapkan / mjaga dokumentasi spy prosedur bgi pemonitoran, pengukuran berasaskan undang2 dan memastikan pengoperasian dan aktiviti yang memberikan kesan kpd persekitaran.Pemonitoran perlu ada skala dan penjagaan serta merekod, mengikut masa, mencatat dlm prosedur org.Org patut menetapkan dan menjaga dokumen prosedur untuk masa tertentu bgi menilai kewujudan yg berkaitan dgn undang2 persekitaran.

4.4 samb4.4.2 Ketidakpatuhan dan tindakan pembetulan dan pencegahanOrg. mempunyai tggjwab dan autoriti utk menangani dan menyiasatan ketidakpatuhan, mengambil tindakan bgi mengatasi masalah dgn tindakan pembetulan dan pencegahan.Org sepatutnya mengambil tindakan pembetulan dan pencegahan sebelum ketidakpatuhan betul2 menjadi masalah.Org perlu menwujudkan / melaksanakan/ merekod sebarang perubahan dalam keputusan dokumen daripada tindakan pembetulan dan pencegahan.

4.4 samb4.4.3 Rekod Segala rekod persekitaran perlu disimpan dgn baik & direkodkan ia termasuk kajian semula dan audit.Rekod persekitaran perlu mudah dibaca, pengkhususan, mudah dikesan terhadap aktivit, produt dan servis. Rekod persekitaran perlu disimpan spy digunakan bila2 masa;Rekod patut berguna utk menjaga, bersesuaian dgn sistem yg digunakan, dan bdasarkan standard yg ditetapkan.

4.4 samb4.4.4 Audit EMSOrg. perlu menyediakan audit EMS spy:i. menentukan kehendak EMS, bgi: a. percgan utk pgurusan persekitaran tmsuk keperluan standard; b. menjayakan perlaksanaan & penjagaanii. Menyediakan maklumat keputusan audit utk pengurusan.Program audit termasuklah jadual waktu; memastikan org berasaskan kpd keptgan persekitaran; prosedur audit, skop audit, frekuasi dan metodologi yg digunakan spt tanggunjawab melaksanakan audit dan melaporkan keputusan.

4.4 samb4.5 Kajian Semula PengurusanPengurus atasan perlu mengkaji semula pengurusan, spy memastikan ia secara berterusan, kecukupan dan kecekapan.Kajian semula pengurusan adalah memastikan sama ada maklumat penting dikutip dan menilainya.Kajian semula perlu didokumentasikan.Tujuan: melihat sama ada hak tukar dasar, objektif atau elemen lain dalam EMS spt dlm keputusan, audit EMS, tukar keadaan serta komitmen yg berterusan

Faedah kepada organisasi1. Faedah Peningkatan Jum dagangan/projek2.Peningkatan keuntungan3.Peningkatan Pasaran dalam negara4. Meningkatkan imej organisasi kepada masy dan pesaing

5. Memenuhi kehendak pengguna/pelanggan6.Meningkatkan kepatuhan terhadap perundangan7.Mengurangkan kemalangan8. dll yang berkaitan

Terima kasih!