bài 4 rơi tụ do

Phiếu 1 dùng cho cá nhân: Hoàn thiện thiết kế và thực hiện việc sử dụng thí nghiệm trong nghiên cứu vật lí

và thiết kế việc sử dụng thí nghiệm trong dạy học vật lí phổ thông-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

-

Bài số: 4.

Tên bài: “ SỰ RƠI TỰ DO”

Tên SV: Vũ Văn Tiến

Nhóm số: 7

Từng cá nhân tự nghiên cứu (tại nhà và 45 phút trên phòng thí nghiệm trong thời gian làm việc cá nhân+ nhóm) để hoàn thiện thiết kế và thực hiện (tiến hành) việc sử dụng thí nghiệm trong nghiên cứu các nội dung vật lí của bài số 6 “ sự rơi tự do”, SGK Vật lí lớp 10, nâng cao, bằng cách trả lời vào các ô trống ở phiếu.

I. Thiết kế và thực hiện (tiến hành) việc sử dụng thí nghiệm trong nghiên cứu các nội dung vật lí

STT Thiết kế và thực hiện (tiến hành) việc sử dụng thí nghiệm trong nghiên cứu các nội dung vật lí

Dự kiến thiết kế của GV Kết quả thực hiện theo thiết kế và những khó khăn hay điều chỉnh

khi thực hiện để thí nghiệm thành công (nếu có)

1 Xác định mục đích của thí nghiệm mà giáo viên sẽ dùng trong bài

+ đo gia tốc trọng trường g

+ Kiểm nghiệm sự rơi tự do là một chuyển động thẳng nhanh

dần đều đã được rút ra từ suy luận lý thuyết.

+chuyển động rơi tự do là chuyển động có phương thẳng đứng

2 Đề xuất hay điều chỉnh phương án thí nghiệm phù hợp điều kiện

Sử dụng bộ thí nghiệm cần rung điện

1



-

đã cho

3 Lựa chọn các dụng cụ (phù hợp với phương án đưa ra)

Đồng hồ cần rung (1)

Máng nhôm dài 60 cm (3)

Ròng rọc (4)

Hộp đựng thiết bị bằng gỗ (5)

Thước thẳng dài 30 cm

Tập băng giấy mềm

Lọ mực

2 dây dài 2m

Thanh đỡ, gỗ kê, ốc vặn giá đỡ

Hộp đựng các gia trọng

Đồng hồ cần rung

4 Đưa ra sơ đồ thí nghiệm - Lắp cố định đồng hồ cần rung vào hộp gỗ.

- Đặt máng nhôm vuông góc với hộp gỗ. để máng nhôm trong

hộp gỗ. cố định bằng các ốc vít như hình vẽ một đầu băng giấy

nối với gia trọng 1 đầu nối với cái kẹp

2



-

5 Qui trình tiến hành thí nghiệm - Tẩm mực cho đầu bút dạ. Cầm băng giấy kéo xe lên sát đồng

3



-

hồ. Cho đồng hồ hoạt động và lấy tay bấm vòa cái kẹp

- Sau đó, lấy băng giấy ra khỏi xe. Lập bảng ghi thời điểm và

tọa độ của xe sau những khoảng thời gian là 0,1s liên tiếp. Vẽ đồ

thị tọa độ theo thời gian.

- Từ đó suy ra vận tốc tức thời của xe tại các thời điểm 0,05s;

0,15s; 0,25s; 0,35s; với lưu ý rằng khi …..đủ nhỏ thì vận tốc tức

thời tại thời điểm t= ……… có giá trị bằng …..trong khoảng thời

gian đó. Vẽ đồ thị biểu diễn sự biến đổi theo thời gian của vận

tốc tức thời và suy ra quy luật chuyển động

- Từ kết quả thí nghiệm , kiểm nghiệm lại dấu hiệu để nhận biết

chuyển động thẳng nhanh dần đều:….= hằng số khi…= hằng số.

- Tính gia tốc chuyển động thẳng nhanh dần đều của xe lăn.

- Lặp lại thí nghiệm với các gia trọng có khối lượng khác được

buộc vào đầu dây treo.

6 Cách thức quan sát, thu thập số liệu

Quan sát những vệt mực chấm trên băng giấy trong những khoảng thời gian bằng nhau, đo và ghi lại kết quả vào bảng số liệu.

4



-

7 Cách thức trình bày số liệu (kiểu loại bảng, đồ thị...)

TT ∆t(s) s(mm) v(m/s) g(m/s2)

1 0.02

2 004

3

0.06

4 0.08

5 0.10

8 Cách thức xử lí, phân tích số liệu để rút ra kết luận mong muốn

g = 2s/t2

Vẽ đồ thị S-t, V-t, A-t rồi kiểm chứng lại tính chất của chuyển động biến đổi đều.

Hoạt động cá nhân phối hợp với nhóm nghiên cứu (30 phút trên phòng thí nghiệm trong thời gian làm việc cá nhân + nhóm) để hoàn thiện thiết kế việc sử dụng thí nghiệm trong dạy học ở mục 3a “chuyển động nhanh dần đều” của bài số 4 “ chuyển động thẳng biến đổi đều”, SGK Vật lí lớp 10, nâng cao, bằng cách trả lời vào các ô trống ở phiếu.

II. Xác định thời điểm sử dụng TN, mục đích và các hình thức TN

Số thứ tự mục trong bài ở SGK

Thời điểm cần sử dụng TN Mục đích TN Các hình thức TN có thể được sử dụng

Ghi chú

Mục: I bài 10 - kiểm chứng sự rơi tự do rơi

theo phương thẳng đứng.

- Dùng phần mềm thí nghiệm trên máy tính để mô phỏng lại các

Trước khi tiến hành phải chú ý kiểm tra lại các

5



-

- Khảo sát sự biến đổi theo

thời gian của vận tốc vật

nặng chuyển đồng rơi tự do,

để rút ra kết luận về quy luật

chuyển động của vật nặng.

- Kiểm nghiệm dấu hiệu nhận

biết chuyển động thẳng

nhanh dần đều đã được rút

ra từ suy luận lý thuyết:

…….= hằng số khi….- hằng

số.

- Xác định gia tốc chuyển động thẳng nhanh dần đều của xe lăn.

bước tiến hành thí nghiệm cho học sinh.

- Sử dụng thí nghiệm trực tiếp để cho học sinh quan sát và cùng làm thí nghiệm

dụng cụ có hoạt động bình thường hay không.

III. Thiết kế việc hướng dẫn HS sử dụng TN thông qua dự kiến hoạt động hướng dẫn của GV và hoạt động đáp ứng của HS

6



-

STT Mục đích hướng dân để Hoạt động hướng dẫn của GV Hoạt động đáp ứng của HS Ghi chú

1 HS tự thấy được nhu cầu cần phải tiến hành thí nghiệm để giải quyết vấn đề đặt ra (nghĩa là hướng dẫn HS xác định được mục đích thí nghiệm)

- Mô phỏng chuyển động của một vật nặng bị

rơi xuống.

- Đặt câu hỏi: chuyển động của vật nặng có đặc

điểm gì? Làm thế nào xác định được gia tốc

rơi tự do?

- Suy nghĩ phương án để tìm

ra tính chất của chuyển động.

2 HS tự đề xuất/ hay điều chỉnh phương án thí nghiệm phù hợp với điều kiện đã cho

- Cho HS thảo luận và đưa ra phương án thí

nghiệm. GV định hướng và giải đáp thắc mắc

của các em.

- Thảo luận trong sự định

hướng của GV để đưa ra

phương án tiến hành thí

nghiệm

3 HS tự đề xuất việc lựa chọn các dụng cụ (phù hợp với phương án đã đưa ra)

- Muốn xác định được vận tốc của vật ta cần

phải đo những đại lượng nào? Làm thế nào để

xác định độ dời và thời gian chuyển động của

vật? Sau đó đưa ra các dụng cụ cho học sinh

lựa chọn

- HS chọn các dụng cụ để tiến

hành thí nghiệm.

7



-

4 HS tự đưa ra sơ đồ thí nghiệm (sơ đồ lắp ráp thí nghiệm)

- Từ các dụng cụ đã chọn hướng dẫn HS vẽ sơ

đồ thí nghiệm.

- HS vẽ sơ đồ.

5 HS tự đề xuất qui trình tiến hành thí nghiệm

- Từ sơ đồ các em tiến hành thí nghiệm như thế

nào? Để đo quãng đường chuyển động của

vật ta phải làm gì? Dùng cái gì để đo thời

gian? Các bước tiến hành như thế nào? Nên

giữ cố định đại lượng nào? Khảo sát theo sự

biến đổi của đại lượng nào?

- Đưa ra các bước tiến hành

thí nghiệm dưới sự hướng

dẫn của GV

6 HS tự đề xuất cách thức quan sát, thu thập số liệu

- Các em cần quan sát những gì khi tiến hành

thí nghiệm? thu thập số liệu dựa vào đâu?

- Quan sát khoảng cách giữa

các vệt chấm mực trên băng

giấy. đo khoảng cách giữa

các chấm đó trong những

khoảng thời gian bằng nhau.

7 HS tự đề xuất cách thức trình bày số liệu (kiểu loại bảng, đồ thị...)

- Yêu cầu HS ghi lại các kết quả trêntrên băng

giấy vừa đo được, cho các em trình bày kết

- HS đưa ra phương án ghi số

liệu.

8



-

quả lên bảng.

8 HS tự đề xuất cách thức xử lí, phân tích số liệu để rút ra kết luận mong muốn

- Để xác định tính chất của chuyển động ta

phải làm gì? Từ các số liệu thu được ta vẽ đồ

thị biêu diễn sự phụ thuộc giữa các đại lượng

nào với nhau? Tính vận tốc như thế nào?

- Vẽ đồ thị V-t, S-t, A-t rồi yêu cầu HS nhận

xét dáng đồ thị.

- Tính vận tốc, gia tốc,vẽ đồ

thị và nhận xét.

9 HS tự đánh giá chung về quá trình thí nghiệm

- Hỏi HS có những yếu tố nào ảnh hưởng đến

sai số trong quá trình thí nghiệm và cách khắc

phục như thế nào?

Trả lời câu hỏi và đưa ra giải pháp

khắc phục (nếu có)

- mực chảy không đều do vậy

kết quả nhìn trên băng giấy

không rõ ràng tất cả mọi chỗ

- để băng giấy đi qua được bút

chấm thì phải làm thí nghiệm

cẩn thận đòi hỏi phải tỉ mỉ

trong khi làm thí nghiệm

9



-

10

Documents

bài 4 rơi tụ do