NHỮNG NGUYÊN LÝ CƠ BẢN CỦA CHỦ NGHĨA MÁC-LÊNIN

I. ĐIỀU KIỆN RA ĐỜI, ĐẶC TRƯNG VÀ ƯU THẾ CỦA SẢN XUẤT HÀNG

HOÁ

1. Điều kiện ra đời và tồn tại của sản xuất hàng hoá2. Đặc trưng và ưu thế của sản xuất hàng hoá

1.1 Khái niệm sản xuất hàng hóa

- Sản xuất hàng hoá là kiểu tổ chức kinh tế, trong đó sản phẩm được sản xuất ra nhằm để trao dổi hoặc bán trên thị trường.

- Sản xuất tự cung tự cấp: là kiểu tổ chức kinh tế mà ở đó sản phẩm tạo ra nhằm để thoã mãn trực tiếp nhu cầu của người sản xuất.

Khác nhau giữa kinh tế hàng hoá và sản xuất tự cấp tự túc

Khác nhau Kinh tế Hàng hoá

Kinh tế tự cung tự cấp

- Mục đích sản xuất

Trao đổi, mua bán

Tiêu dùng bản thân người sản xuất

- Phương thức sản xuất

Hiện đại thủ công lạc hậu

- Quy mô sản xuất

lớn nhỏ

1.2 Điều kiện ra đời và tồn tại của sản xuất hàng hoá.

1.2.1 Phân công lao động xã hội:

Là sự về chuyên môn hoá về sản xuất,làm cho nền SX XH phân thành nhiều nghành,nhiều nghề khác nhau

Vì sao phân công lao động XH là cơ sở của sản xuất và trao đổi?

Phân công LĐMỗi người chỉ sản xuất

(1 vài sản phẩm)

Nhu cầu cần nhiều thứ

Mâu thuẫnVừa thừa vừa thiếu

Trao đổi sản

phẩm cho nhau

1.2.2 Sự tách biệt tương đối về mặt kinh tế giữa những người sản xuất do quan hệ sở hữu khác nhau về tư liệu sản xuất quy định.

Sự tách biệt về mặt kinh tế có ý nghĩa là những người SX trở thành chủ thể SX độc lập với nhau vì vậy SPhẩm làm ra thuộc quyền sở hữu hoặc do họ chi phối.

Nguyên Nhân dẫn đến độc lập về kinh tế:

1. Chế độ tư hữu tư nhân về TLSX

2. Có nhiều hình thức sở hữu về TLSX

3. Sự tách rời giữa quyền sở hữu và quyền sử dụng

Sự tách biệt về kinh tế là cho trao đổi mang hình thức là trao đổi hàng hóa

2.HÀNG HÓA:

2.1 Khái niệm:

Hàng hoá là sản phẩm của lao động có thể thoả mãn nhu cầu nào đó của con người thông qua trao đổi, mua bán.

PHÂN LOẠI:+Hàng hóa hữu hình: lương thực,quần áo,tư liệu sản xuất…

+Hàng hóa vô hình(hàng hóa dịch vụ):dịch vụ vận tải,dịch vụ chữa bệnh…..

2.2 Hàng hóa và hai thuộc tính của nó:

HAI THUỘC TÍNH CỦA HÀNG HÓA

GIÁ TRỊGIÁ TRỊ SỬ DỤNG

2.2.1 GIÁ TRỊ SỬ DỤNG:

Là công dụng của vật phẩm đó có thể thoả mãn nhu cầu nào đó của con người.

Đặc trưng:

• Giá trị sử dụng được phát hiện dần trong quá trình phát triển của tiến bộ KHKT,của lực lương sản xuất

• Giá trị sử dụng là phạm trù vĩnh viễn

• Giá trị sử dụng của hàng hóa là giá trị của xã hội

GIÁ TRỊ TRAO ĐỔI:

Là một quan hệ về số lượng, thể hiện tỉ lệ trao đổi giữa hàng hóa này với hàng hóa khác:

VD: 2m vải = 10 kí thóc

Cơ sở của sự = nhau: gạt bỏ GTSD của hàng hóa,mọi hàng hóa đều là sản phẩm của lao động

Thực chất của trao đổi sản phẩm là trao đổi lao động

2.2.2 GIÁ TRỊ

Giá trị của hàng hóa là lao động của người sản xuất kết tinh trong hàng hóa

Đặc trưng:

• Là phạm trù lịch sử

• Phản ánh quan hệ giữa người sản xuất và hàng hóa

Giá trị trao đổi là hình thức biểu hiện của giá trị,giá trị là nội dung,là cơ sở của giá trị trao đổi

MỐI QUAN HỆ GIỮA HAI TUỘC TÍNH

Sự thống nhất và đối lập giữa hai thuộc tính

Thống nhất :Đã là hàng hóa thì phải có hai thuộc tính

Đối lập:

GIÁ TRỊ SỬ DỤNG GIÁ TRỊ

•MỤC ĐÍCH CỦA NGƯỜI MUA

•THỰC HIỆN TRONG TIÊU DÙNG

•THỰC HIỆN SAU

•MỤC ĐÍCH CỦA NGƯỜI SẢN XUẤT

•TẠO RA TRONG SẢN XUẤT

•THỰC HIỆN TRƯỚC

Vậy trước khi thực hiện giá trị sử dụng phải trả gia 1trị củ nó

Nếu không thực hiện được giá trị thì không thực hiện đươc giá trị sử dụng

2.3 Tính chất hai mặt của lao động sản xuất hàng hóa:

2.3.1 LAO ĐỘNG CỤ THỂ

•Là lao động có ích dưới một hành động cụ thể của một nghề nghiệp chuyên môn nhất định.

•Mỗi lao dộng cụ thể có mục đích riêng, phương pháp công

cụ lao động, đối tượng lao động và kết quả lao động riêng.

GIÁ TRỊ LÀ SỨC KẾT TINH

TRONG HÀNG HÓA

GIÁ TRỊ SỬ DỤNG CÔNG DỤNG

CỦA HÀNG HÓA

VẬT PHẨM THỎA MÃN NHU CẦU NGƯỜI TIÊU DÙNG

THÔNG QUA MUA BÁN

HÀNG HÓA VÀ HAI THUỘC TÍNH

CỦA HÀNH HÓA

2.3.2 LAO ĐỘNG TRỪU TƯỢNG

•Là sự hao sức lao động(sức bắp thịt, thần kinh) của người sản xuất

hàng hóa nói chung.

• Chính lao động trừu tượng của người sản xuất hàng hóa mới tạo

ra giá trị của hàng hóa

TÍNH CHẤT HAI MẶT CỦA LAO ĐỘNG SẢN XUẤT HÀNG HÓA

Tính chất tự nhiên :

Người SX tự quyết định 3 vấn đề

1. SX cái gì?

2. Như thế nào?

3. SX cho ai?

Tính chất xã hội:

Hao phí lao động nói chung của người SXHH(lao động trừu tượng) nằm trong chi phí phân công lao động.

Tính chất hai mặt của lao động sản xuất hàng hóa phản ánh tính chất tư nhân và tính chất xã hội của lao động của người sản xuất hàng hóa mâu thuẫn với nhau làm cho nền sản xuất hàng hóa vừa vận động, vừa phát triển,đồng thời cũng là tiềm ẩn khả năng khủng hoảng