Upload
vandien
View
231
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
BİOSİS
Bakteri- Toxin- Viruumls
Tespit ve Teşhisi
IDC SAVUNMA SANAYİ AŞ
BİYOLOJİK HARP MADDELERİ LİSTESİ
BAKTERİLER
B1-BACILLUS ANTRACIS
B2-YERSINA PESTIS
B3-FRANCISELLA
TULARENCIS
B4-BRUCELLA SPECIES
B5-VIBRIO CHOLERA
B6-SALMONELLA SPECIES
B7-SHIGELLA SPECIES
B8-ECOLI 0157 H7
TOKSİNLER
T1-CLOSTRIDIUM BOTULINUM TOXIN
T2-RICIN TOXIN FROM RICINUS COMMUNIS
T3-EPSILON TOXIN OF CLOSTRIDIUM PERFRINGENS
T4-STAPHYLOCOCCAL ENTEROTOXIN B
VIRUumlS
V1- VARIOLA MAJOR(SMALLPOX)
BAKTERİLER -1 BACILLUS ANTRACIS Şarbon
Şarbon duumlnyanın her yerinde bulunan bir bakteri
ccedileşididir Bu organizma Bacillus anthracis
olarak bilinir ve keccedili koyun inek at ve domuz
gibi evcil ve yabani hayvanlarda hastalık
yaparlar İnsanlar hasta olmuş bu hayvanlara
temas halinde veya bu hayvanların uumlruumlnlerini
tuumlketerek bu hastalığa yakalanırlar Enfeksiyon
genel olarak deri yoluyladır (cutaneous) fakat
nadiren şarbon sporların solunması
(inhalational) veya yutulması (digestion) ile de
olabilir Şarbon sporları toprakta bulunurlar ve
organizmanın bulunduğu leş hava ile temas
ettiğinde aktif hale geccedilerler
Biyolojik harp hariccedil şarbonun insanlarda
goumlruumllme olasılığı azdır Oumlrnek verecek olursak
ABDde 20 yy baslarında yılda 127 kişi bu
hastalığa yakalanırken 90lada yılda bir
seviyelerine kadar duumlşmuumlştuumlr
BAKTERİLER 2 YERSİNA PESTİS
Veba
Veba (plague) insan ve hayvanları enfekte eden diğer bir hastalıktır Yersinia pestis
adi verilen bir bakterinin sebep oldugu bir hastalık olup 6 14 ve 20 yuumlzyıllardaki 3
buumlyuumlk pandemiye sebep olmuştur Tarih boyunca farelerde bulunan pireler bubonik
vebanın yayılmasının en buumlyuumlk sebebidir Pire hastalıklı hayvana bir kere ısırdığında
bakteri pirenin vuumlcudunda ccediloğalmaya baslar Bu şekilde enfekte olmuş pire tekrar
ısırdığı zaman vuumlcudundaki bakterileri ve pıhtılaşan kanını mağdurun kanına boşaltır
ve hastalığı diğer kuumlccediluumlk memelilere veya insanlara bulaştırır
Buumlyuumlk veba salgınlarının sebebi farelerdeki pireler olsa da vebanın bulunabileceği
yerlerdeki buumltuumln pireler tehlikeli olarak değerlendirilmelidir Vebanın yayılması
konusunda en oumlnemli vektoumlrler tarla ve kaya fareleridir Siyah fareler duumlnya genelinde
şehirlerdeki salgının en oumlnemli vektoumlrleridir
YERSİNİA PESTİS
Hıyarcıklı veba (bubonik veba) veba hastalığının
en yaygın biccedilimidir Hastalığa Yersinia pestis adı
verilen enterobakteri neden olur
Bakteri vuumlcuda girdikten sonra 3 ila 8 guumln iccedilinde
etkisini goumlsterir Belirtileri yuumlksek ateş uumlşuumlme
duygusu başağrısı ishal ve bubo adı verilen lenf
bezi şişmeleridir
Deri altında ve iccedil organlarda kanama başladığı
zaman da akan kanın birikmesi sonucu ciltte
siyah lekeler oluşur
FARELER VE PİRELER YOLUYLA GECcedilİYOR
İnsanlara fareler ve pireler yoluyla geccediler
Geccedilmişte belirli doumlnemlerde bu hastalığın buumlyuumlk
salgınları yaşanmıştır 14 yuumlzyılda kara oumlluumlm
olarak kayıtlara geccedilen salgının hıyarcıklı veba
olduğu sanılmaktadır
BAKTERİLER 3 FRANCİSELLA TULARENCİS
Tularemi insanlarda ve hayvanlarda goumlruumllebilen ve
Francisella tularensis bakterisinin sebep olduğu bir
hastalıktır Hastalık yuumlksek ateşe lokal deri ve
mukoz membranlarda uumllsere lymph boğazlarında
lokal sisliklere ve genelde pnoumlmaniye sebep olur
GW McCay bu hastalığı 1911de TulareCaliforniada
ortaya cikardi Bu hastalıkla ilgili ilk vaka 1914te
raporlara geccedilti 1921de Edward Francis geyiklerdeki
pirelerin taşıdığı enfekte kan yoluyla hastalığın
bulaştığını tanımladı ve Francis terimi hastalığın
adına eklendi Aerosol vasıtasıyla yayıldığında birccedilok
insani etkileyebileceğinden Biyolojik harp maddesi
olarak değerlendirilmektedir
Tavşanlar ve keneler tulareminin en bilindik
vektoumlrleridir Bunun yanında su fareleri ve diğer su
hayvanları vasıtasıyla da yayılabilir
Bakteri genelde hastanın vuumlcuduna derideki yaralar
goumlz mukozaları solunum ve sindirim sistemi yoluyla
girer Zehirli organizma deride vektoumlr ısırığıyla veya
10-50 adedinin solunmasıyla kişide hastalık yapar
Avcılar avladıkları tavşanın derisini soyarken de ayni
şekilde hastalığa yakalanabilirler
BAKTERİLER 4 BRUCELLA SPECIES
Bruselloz Malta humması veya Akdeniz
humması Brucella bakterileri yuumlzuumlnden
ortaya ccedilıkan bulaşıcı bir hastalık
İlk kez 1897de Danimarkalı veteriner `u
ayrıştırmıştır Bu nedenle hastalığın Bang
hastalığı olarak da anıldığı olmuştur
Aslen bir hayvan hastalığı olan bruselloz
insanlarda da goumlruumllebilir Keccedili ve
koyunlarda Brucella melitensis
sığırlarda Brucella abortus domuzlarda
ise Brucella suis tiplerindeki bakteriler
mevcuttur
Solunum yoluyla da bulaşabilen
hastalık genelde deri veveya mukoza
yoluyla bulaşır İnsanlara mikrop iccedileren
veya dezenfekte edilmemiş suumlt ve suumlt
uumlruumlnlerinden veya doğrudan hasta
hayvanlara temas ile bulaşır Hasta
hayvan leşiyle temas yuumlzuumlnden de
bulaşabilir
[
BAKTERİLER 5 VIBRIO CHOLERA
Vibrio cholerae (aynı zamanda Kommabacillus) insanlarda koleraya sebep olan bir
eğilmiş-ccedilubuk şekilli gram negatif bakteridir[1][2] Vibrio cholerae ve diğer tuumlrler
Proteobacterianın gamma alt boumlluumlmuumlne mensup olan cinsine aittir İlk olarak 1854
yılında İtalyan anatomist tarafından koleranın nedeni olarak izole edilmiştir ama
Robert Kocha kadar geniş oumllccediluumlde bilinmiş değildi bağımsız olarak otuz yıl
ccedilalıştıktan sonra Koch bu bilgiyi ve hastalıkla savaşmanın yollarını tanıttı
BAKTERİLER -6 SALMONELLA SPECIES Salmonella tifo ve gıda zehirlenmesine
yol accedilabilen ccedilubuksu Gram-negatif bir
enterobakteri cinsidir[1] Salmonella
tuumlrleri hareketlidir (motildir) hidrojen
suumllfuumlr uumlretirler Gıda kaynaklı bir hastalık
olarak Salmonella nın oumlnlenmesi iccedilin
gıdalara temas eden yuumlzeylerin etkin bir
şekilde temizlenmesi gerekmektedir
Derinin mikroplardan arındırılması iccedilin
alkol etkili bir maddedir alkolle beraber
kullanılınca temizleyici etki daha uzun
suumlreli olur Karbon diyoksitle karışık alkol
buharı veya sodyum hipoklorit (ccedilamaşır
suyu) sağlık kurumlarında ve gıda
sanayisinde yuumlzeylerdeki Salmonellayı
yok etmek iccedilin kullanılır Ccediliğ yumurta
iccedileren gıdalar pişirilmeli veya uzun suumlre
saklanacaklarsa dondurulmalıdır
BAKTERİLER -7 SHİGELLA SPECIES
Basilli Dizanteri Nedir
Basilli dizanteriden korunmanın temelini
kişisel temizlik ile mikrop bulaşabilecek her
tuumlrluuml eşyanın mikroplardan arındırılması
oluşturur
Basilli dizanteri akut ve bulaşıcı bir
bağırsak enfeksiyonudur Kanlı irinli ve
suumlmuumlksuuml ishale ateşe karın ağrısına
makatta ağrılı kas kasılmalarına ve sık sık
dışkılama isteğine yol accedilar
Basilli dizanterinin etkeni Shigella cinsi
mikroorganizmalardır Ccedilomak biccedilimli bu
bakterilerden Shigella dyseteriae dışında
Shigella flexneri ve Shigella sonnei tuumlrleri
de dizanteri etkeni
olabilir Basiller vuumlcuda ağız yoluyla girer
incebağırsağın son boumlluumlmuuml ve
kalınbağırsak mukozası huumlcrelerine yerle-
şir Burada uumlreyerek mukoza yıkımına
neden olan basiller boumllgede yoğun bir
alyuvar birikimini başlatır Ayrıca kesin
sınırları olan yuumlzeysel uumllserler (yara)
yaparlar
BAKTERİLER -8 ECOLİ O 157 H7
Escherichia coli O157H7 koli basili
tabir edilen E coli bakterisinin en zararlı
tipi sayılır bir gıda zehirlenmesi etmeni
olup hemorajik kolit denen hastalığa
neden olur Enfeksiyon bağırsak
krampları ile başlar bunu oumlnce sulu ishal
sonra da ccediloğu zaman kanlı ishal izler
Bazen kuumlccediluumlk ccedilocuklarda hemolitik uumlremik
sendrom olarak adlandırılan boumlbrek
yetmezliği meydan gelir Genelde bu
bakteriyi iccedileren kıyma etin az pişirilerek
yenmesi sonucu hasta olunur Bakteri
ayrıca kişiden kişiye dokunma yoluyla
pastoumlrize edilmemiş suumlt iccedilmekle
bakterini karıştığı suyla sulanmış sebze
veya meyvelerin yenmesiyle boumlyle suda
yuumlzmek veya onu iccedilmek yoluyla da
bulaşır
TOKSİNLER-1 CLOSTRIDIUM BOTULINUM
TOXIN
Botulinum toksini (botoks) bilinen en oumllduumlruumlcuuml toksindir Oumllduumlruumlcuumlluumlguuml kolay uumlretim ve
silah haline getirilebilmesi nedeniyle biyolojik harp maddesi olarak ccedilok buumlyuumlk oumlnem
tasir Botulinum toksini zehirlilik etkisini toksinin ya da toksini uumlreten sporlarin
solunum ya da sindirim yoluyla vuumlcuda girmesiyle goumlsterir
Bu zehrin 7 alt grubu vardir ve buumltuumln alt gruplari ayni etkiyi goumlsterir Toksin solunum
sindirim ya da yara yoluyla vuumlcuda girdiginda ayni etkiyi goumlsterir
BELiRTiLER
Belirtiler maruziyetin ardindan saatler ile guumlnler arasinda degisecek sekilde ortaya
cikarlar Ilk belirtiler goumlruumls bulanikligi cift goumlrme yutkunma guumlcluumlguuml konumsa
zorlugu ses kisilmasi ve kas zayifligidir 24-48 saat iccedilinde kas zayifligi ve felc kisinin
nefes alamamasina sebep olabilir Degisik derecelerde kas guumlccedilsuumlzluumlguuml goumlruumllebilir
TANI
Felc kisinin bu toksine maruz kaldiginin isareti olabilir Laboratuar testleri yeterli
olmayabilir Maruziyetin ardindan ilk 24 saat iccedilinde alinan burunsal swablar taninin
konulmasinda faydali olabilir
TEDAVi
En ciddi komplikasyonu slonum yetmezligidir Belirtileri takip edip solunum destegi
saglandiginda oumlluumlm orani 5e kadar duumlsuumlruumllebilir Kesin konulmus tanilar iccedilin
antitoksin Amerikan CDCde (Tuumlrkiyede varmi bilmiyorum) bulunmaktadir Yanliz bu
antitoksin at serumlarinin sok riski ve serum rahatsizligi dahil buumltuumln yan etkilerini
iccedilermektedir
TOKSİNLER-1 CLOSTRIDIUM BOTULINUM
TOXIN
TOKSİNLER 2 RICIN TOXIN FROM RICINUS
COMMUNIS
Ricin keneotu tohumundan elde edilen bitki kaynaklı bir protein toksini olup kolayca
uumlretilebilmektedir ve en zehirli toksinlerin arasında yer almaktadır Ricin iccedilin oumlluumlmcuumll
doz Botulinum toksininin binde bir olmakla birlikte duumlnya uumlzerinde yaygın bulunuşu
ve kolayca elde edilebilmesinden dolayı biyolojik harp maddesi olarak oumlnemli bir yer
tutar
Antik zamanlardan bu yana 750den fazla ricin zehirlenmesi tanımlanmıştır Ricin
1978de Londrada bir Bulgar suumlrguumlnuuml olan Georgi Markovun oumllduumlruumllmesinde
kullanılmıştır Bu olayda kişinin bacağına bir şemsiyenin ucuna yerleştirilmiş oumlzel bir
şırınga vasıtasıyla zehir enjekte edilmiştir
BELİRTİLER
Ricinin zehirliliği insan vuumlcuduna giriş yoluna bağlı olarak değişmektedir Ricin
huumlcreler iccedilin ccedilok yuumlksek derecede zehirlidir ve protein sentezini bozarak etki
goumlsteririler Solunum yoluyla alındığında ilk olarak nefes ve akciğer sorunlarına yol
acar Yenildiğinde sindirim sistemini enjekte edildiğinde enjekte edildiği boumllgeyi
zehirler
Ricin solunum yoluyla alındıktan sonra zehirlilik kendini burun ve boğazda tıkanıklık mide bulantısı kusma goumlzlerde kaşınma kaşınma ve goumlğuumls darlığı seklinde goumlsterir Yuumlksek dozlarda 12-24 saat iccedilinde solunum sorunları ortaya ccedilıkar Hayvanlarla yapılan denemelerde oumlluumlmuumln yuumlksek dozlarda 36-48 saat iccedilinde olduğu goumlruumllmuumlştuumlr
bull Ricin sindirim yoluyla alındığında sindirim sistemince zor emildiğinden daha az zehirlidir ve sindirim yoluyla vuumlcuttan atılabilir Kayıtlara geccedilen 751 sindirim sistemi zehirliliğinden 14uuml oumlluumlmle sonuccedillanmıştır
bull Duumlşuumlk dozlarda enjeksiyonlarda grip benzeri belirtiler vuumlcutta ağrı mide bulantısı kusma ve enjeksiyon boumllgesinde şişme ve ağrı goumlruumlluumlr Ciddi dozlarda maruziyet doku oumlluumlmlerine sindirim sisteminde kanamalara ve karaciğer dalak ve boumlbrek problemlerine yol accedilabilir
bull TANI Maruz kalma sekline goumlre ricin zehirlilik belirtilerinin goumlzlenmesi ile yapılır Biyolojik harp maksatlı kullanımda maruziyet toksinlerin aerosol formunda solunum yoluyla maruziyet olacaktır Goumlğuumls roumlntgeninde bazı belirtiler goumlzlenebilmektedir Burundan alınan swab numunelerin laboratuar testleri ile tanı konulabilir Ricin maruziyetin ardından 24 saat iccedilinde teşhis edilebilmektedir
TOKSİNLER-2 RICIN TOXIN FROM RICINUS
COMMUNIS
TOKSİNLER -2
RICIN TOXIN
FROM RICINUS
COMMUNIS
Clostridium perfringens Bacillaceae familyasına ait Gram pozitif uccedilları yuvarlak
ccedilubuk şeklinde sporlu kapsuumllluuml anaerobik hareketsiz bir bakteridir C perfringens
uumlrettiği toksinler yoluyla gıda zehirlenmelerine yol accedilar Uumlrettiği toksin ccedileşidine goumlre
A B C D ve E tipi olmak uumlzere 5 tipi vardır Bunlardan sadece A tipi toksin
uumlretenler gıda zehirlenmelerine yol accedilar C perfringens gıda zehirlenmesi
olaylarının 95 i gıdaların pişirildikten sonra yeterince ccedilabuk soğutulmamasından
ve ılık olarak bekletilmesinden kaynaklanmaktadır C perfringens sporları normal
pişirme işlemiyle oumllmez İdeal koşullarda 7 dakika gibi ccedilok kısa bir boumlluumlnme hızı ile
gıda iccedilerisinde hızla uumlrer ve huumlcre sayısının mililitrede veya gramda 105 e
ulaşması durumunda zehirlenmeye yol accedilar Zehirlenme 6 - 24 saat iccedilerisinde
goumlruumlluumlr ve 12 - 24 saat kadar suumlrer Zehirlenme olaylarının yarıdan fazlası kırmızı
etler yaklaşık doumlrtte biri kanatlı etleri ile olmaktadır
TOKSİNLER-3 EPSILON TOXIN OF
CLOSTRIDIUM PERFRINGENS
TOKSİNLER-3 EPSILON TOXIN OF
CLOSTRIDIUM PERFRINGENS
TOKSİNLER -4 STAPHYLOCOCCAL
ENTEROTOXIN B(SEB) SEB uumlzerinde en ccedilok ccedilalışılan ve en iyi bilinen toksin olup yiyecek zehirlenmelerinin
en ccedilok bilinenlerindendir Bu toksini iccedileren bir yiyeceği yiyen birisinde mide bulantisi
kusma ve ishal goumlruumlluumlr
Toksin vuumlcuda solunum yoluyla girdiği zaman farkli etkiler yaratmaktadır Ccedilok kuumlccediluumlk
bir miktar 24 saat suumlre ile solunduğunda insana zarar vermek iccedilin yeterlidir
BELİRTİLER
Bu toksine maruz kalındıktan sonra belirtiler 2-42 saat iccedilinde ortaya ccedilikar Bu toksine
duumlsuumlk-orta seviyede maruz kalanlarda ates titreme bas ağrısı mide bulantısı
kusma goumlguumls agrisi vuumlcutta ağrılar ve kuru oumlksuumlruumlk goumlruumlluumlr Ciddi orandaki
maruziyetlerde oumlluumlme sebep olan zehirlenme belirtileri goumlzlenebilir Maruziyetin
boyutuna goumlre rahatsızlık 3-10 guumln arası suumlrebilir
TANI
SEBin tanısı zordur Laboratuar testleri ve goumlguumls roumlntgenleri ile netice elde edilebilir
Maruziyetin ardından 12-24 saat arasında burundan alınacak numuneler (swablar)
yardımıyla zehire ulaşılabilir
TEDAVi
Doktorlar zehirin belirtilerini ortadan kaldırmaya youmlnelik tedavi uygulayabilirler Oksijen
ve sıvı takviyesi oumlnemlidir Ccediloğu hasta hastalığın ilk safhasından sonra iyileşir fakat
tam anlamıyla iyileşme uzun suumlrebilir
TOKSİNLER-4 STAPHYLOCOCCAL
ENTEROTOXIN B(SEB)
VİRUumlS -1 VARIOLA MAJOR(SMALLPOX)
(ccediliccedilek hastalığı)
Ccediliccedilek hastalığı Nedir
bull İltihaplı kabarcıklar doumlkerek belirti veren ateşli ağır salgın bir hastalık
bull Etmeni suumlzgeccedilleri geccedilen ufak bir viruumlstuumlr Bu viruumls kızamık viruumlsuuml gibi vuumlcudun dış tarafını (ektoderm) sever Bu sebeple ccediliccedilek hastalığının en karakteristik belirtileri hastanın derisi uumlzerindedir
bull Yayılma ccediloklukla ccediliccedilek hastalığına tutulmuş hastalar yolu ile olur Hastaların ağız ve boğazlarında bulunan ccediliccedilek yaralarındaki viruumlsler oumlksuumlruumlk damlacıkları ile ccedilevreye yayılabilecekleri gibi deri uumlstuumlndeki iltihap ve ccedilıbanlarla ccedileşitli temaslar bu yayılmaya sebep olurlar
bull Deri uumlzerindeki sıyrıklarda ya da ağız ve burun yollarındaki ccedileşitli sıyrıklarda odak bulan ccediliccedilek viruumlsleri 10 - 12 guumln suumlren bir kuluccedilka devresinden sonra birdenbire bir titreme ve uumlşuumlme ile kendini goumlsterir Ateş kısa zamanda 39 - 40 dereceye ccedilıkar
bull Variola olarak bilinen ccediliccedilek hastalığı uygulanan aşılama programları sayesinde 1977 yılında tuumlm duumlnyada ortadan kaldırılmıştır Goumlruumllen son olgu Somalirsquode 1977 yılında kaydedilmiştir Duumlnyada sadece iki laboratuarda bulunmaktadır
Ccediliccedilek Aşısı Ve Korunma
bull Ccediliccedilek aşısı canlı virus aşısıdır Yaygın toplum aşılaması sonrasında ccediliccedilek eradike edilmiştir
bull En son olgu (hastane aşccedilısı) 1977rsquode Somali ve 1978primede İngiltere Birminghamrsquoda (iki laboratuvar koumlkenli olgu) goumlruumllmuumlştuumlr Duumlnya Sağlık Oumlrguumltuuml( DSOuml) 1980 yılında ccediliccedilek hastalığının tuumlm duumlnyada eradike olduğunu ilan etmiştir Eradike edilmesi nedeniyle DSOuml ccediliccedilek aşısının rutin uygulamadan ccedilıkarılmasını oumlnermiştir ABD 1971primeden itibaren aşı uygulamamaktadır Uumllkemizde de 1980 sonrasında ccediliccedilek aşısı uygulanmamaktadır Aşı uygulamaları sadece benzer viruumlslerle ccedilalışan laboratuvar ccedilalışanlarına uygulanmasıyla sınırlı kalmıştır
bull 1982primede sivil kullanım iccedilin aşı uumlretilmesi durdurulmuş ABD askerlerinin aşılanmasına da 1990primeda son verilmiştir
bull Ccediliccedilek hastalığına karşı uygulanan rutin aşılama programları 1972 yılında sona ermiştir
bull Aşı guumlnuumlmuumlzde son teroumlr olayları nedeniyle oluşan biyoteroumlrizm tehdidi nedeniyle yeniden guumlndeme gelmiştir
Arjantin Cad Halıcı Sok No 5 06680 GOP Ccedilankaya ANKARA TUumlRKİYE Telefon Phone + 90 312 466 47 40 (PBX) Faks Fax + 90 312 466 59 66 E-Posta E-mail idcidc-defencecom WEB wwwidc-defencecom
Hacettepe Teknokent 2 ARGE Binası No9 06800 Beytepe ANKARA TUumlRKİYE Telefon Phone + 90 312 299 25 83 Faks Fax + 90 312 299 25 84 E-Posta E-mail teknokentidc-defencecom WEB wwwidc-defencecom
IDC Savunma Sanayi Ticaret AŞ
IDC Defense Industry Inc
BİYOLOJİK HARP MADDELERİ LİSTESİ
BAKTERİLER
B1-BACILLUS ANTRACIS
B2-YERSINA PESTIS
B3-FRANCISELLA
TULARENCIS
B4-BRUCELLA SPECIES
B5-VIBRIO CHOLERA
B6-SALMONELLA SPECIES
B7-SHIGELLA SPECIES
B8-ECOLI 0157 H7
TOKSİNLER
T1-CLOSTRIDIUM BOTULINUM TOXIN
T2-RICIN TOXIN FROM RICINUS COMMUNIS
T3-EPSILON TOXIN OF CLOSTRIDIUM PERFRINGENS
T4-STAPHYLOCOCCAL ENTEROTOXIN B
VIRUumlS
V1- VARIOLA MAJOR(SMALLPOX)
BAKTERİLER -1 BACILLUS ANTRACIS Şarbon
Şarbon duumlnyanın her yerinde bulunan bir bakteri
ccedileşididir Bu organizma Bacillus anthracis
olarak bilinir ve keccedili koyun inek at ve domuz
gibi evcil ve yabani hayvanlarda hastalık
yaparlar İnsanlar hasta olmuş bu hayvanlara
temas halinde veya bu hayvanların uumlruumlnlerini
tuumlketerek bu hastalığa yakalanırlar Enfeksiyon
genel olarak deri yoluyladır (cutaneous) fakat
nadiren şarbon sporların solunması
(inhalational) veya yutulması (digestion) ile de
olabilir Şarbon sporları toprakta bulunurlar ve
organizmanın bulunduğu leş hava ile temas
ettiğinde aktif hale geccedilerler
Biyolojik harp hariccedil şarbonun insanlarda
goumlruumllme olasılığı azdır Oumlrnek verecek olursak
ABDde 20 yy baslarında yılda 127 kişi bu
hastalığa yakalanırken 90lada yılda bir
seviyelerine kadar duumlşmuumlştuumlr
BAKTERİLER 2 YERSİNA PESTİS
Veba
Veba (plague) insan ve hayvanları enfekte eden diğer bir hastalıktır Yersinia pestis
adi verilen bir bakterinin sebep oldugu bir hastalık olup 6 14 ve 20 yuumlzyıllardaki 3
buumlyuumlk pandemiye sebep olmuştur Tarih boyunca farelerde bulunan pireler bubonik
vebanın yayılmasının en buumlyuumlk sebebidir Pire hastalıklı hayvana bir kere ısırdığında
bakteri pirenin vuumlcudunda ccediloğalmaya baslar Bu şekilde enfekte olmuş pire tekrar
ısırdığı zaman vuumlcudundaki bakterileri ve pıhtılaşan kanını mağdurun kanına boşaltır
ve hastalığı diğer kuumlccediluumlk memelilere veya insanlara bulaştırır
Buumlyuumlk veba salgınlarının sebebi farelerdeki pireler olsa da vebanın bulunabileceği
yerlerdeki buumltuumln pireler tehlikeli olarak değerlendirilmelidir Vebanın yayılması
konusunda en oumlnemli vektoumlrler tarla ve kaya fareleridir Siyah fareler duumlnya genelinde
şehirlerdeki salgının en oumlnemli vektoumlrleridir
YERSİNİA PESTİS
Hıyarcıklı veba (bubonik veba) veba hastalığının
en yaygın biccedilimidir Hastalığa Yersinia pestis adı
verilen enterobakteri neden olur
Bakteri vuumlcuda girdikten sonra 3 ila 8 guumln iccedilinde
etkisini goumlsterir Belirtileri yuumlksek ateş uumlşuumlme
duygusu başağrısı ishal ve bubo adı verilen lenf
bezi şişmeleridir
Deri altında ve iccedil organlarda kanama başladığı
zaman da akan kanın birikmesi sonucu ciltte
siyah lekeler oluşur
FARELER VE PİRELER YOLUYLA GECcedilİYOR
İnsanlara fareler ve pireler yoluyla geccediler
Geccedilmişte belirli doumlnemlerde bu hastalığın buumlyuumlk
salgınları yaşanmıştır 14 yuumlzyılda kara oumlluumlm
olarak kayıtlara geccedilen salgının hıyarcıklı veba
olduğu sanılmaktadır
BAKTERİLER 3 FRANCİSELLA TULARENCİS
Tularemi insanlarda ve hayvanlarda goumlruumllebilen ve
Francisella tularensis bakterisinin sebep olduğu bir
hastalıktır Hastalık yuumlksek ateşe lokal deri ve
mukoz membranlarda uumllsere lymph boğazlarında
lokal sisliklere ve genelde pnoumlmaniye sebep olur
GW McCay bu hastalığı 1911de TulareCaliforniada
ortaya cikardi Bu hastalıkla ilgili ilk vaka 1914te
raporlara geccedilti 1921de Edward Francis geyiklerdeki
pirelerin taşıdığı enfekte kan yoluyla hastalığın
bulaştığını tanımladı ve Francis terimi hastalığın
adına eklendi Aerosol vasıtasıyla yayıldığında birccedilok
insani etkileyebileceğinden Biyolojik harp maddesi
olarak değerlendirilmektedir
Tavşanlar ve keneler tulareminin en bilindik
vektoumlrleridir Bunun yanında su fareleri ve diğer su
hayvanları vasıtasıyla da yayılabilir
Bakteri genelde hastanın vuumlcuduna derideki yaralar
goumlz mukozaları solunum ve sindirim sistemi yoluyla
girer Zehirli organizma deride vektoumlr ısırığıyla veya
10-50 adedinin solunmasıyla kişide hastalık yapar
Avcılar avladıkları tavşanın derisini soyarken de ayni
şekilde hastalığa yakalanabilirler
BAKTERİLER 4 BRUCELLA SPECIES
Bruselloz Malta humması veya Akdeniz
humması Brucella bakterileri yuumlzuumlnden
ortaya ccedilıkan bulaşıcı bir hastalık
İlk kez 1897de Danimarkalı veteriner `u
ayrıştırmıştır Bu nedenle hastalığın Bang
hastalığı olarak da anıldığı olmuştur
Aslen bir hayvan hastalığı olan bruselloz
insanlarda da goumlruumllebilir Keccedili ve
koyunlarda Brucella melitensis
sığırlarda Brucella abortus domuzlarda
ise Brucella suis tiplerindeki bakteriler
mevcuttur
Solunum yoluyla da bulaşabilen
hastalık genelde deri veveya mukoza
yoluyla bulaşır İnsanlara mikrop iccedileren
veya dezenfekte edilmemiş suumlt ve suumlt
uumlruumlnlerinden veya doğrudan hasta
hayvanlara temas ile bulaşır Hasta
hayvan leşiyle temas yuumlzuumlnden de
bulaşabilir
[
BAKTERİLER 5 VIBRIO CHOLERA
Vibrio cholerae (aynı zamanda Kommabacillus) insanlarda koleraya sebep olan bir
eğilmiş-ccedilubuk şekilli gram negatif bakteridir[1][2] Vibrio cholerae ve diğer tuumlrler
Proteobacterianın gamma alt boumlluumlmuumlne mensup olan cinsine aittir İlk olarak 1854
yılında İtalyan anatomist tarafından koleranın nedeni olarak izole edilmiştir ama
Robert Kocha kadar geniş oumllccediluumlde bilinmiş değildi bağımsız olarak otuz yıl
ccedilalıştıktan sonra Koch bu bilgiyi ve hastalıkla savaşmanın yollarını tanıttı
BAKTERİLER -6 SALMONELLA SPECIES Salmonella tifo ve gıda zehirlenmesine
yol accedilabilen ccedilubuksu Gram-negatif bir
enterobakteri cinsidir[1] Salmonella
tuumlrleri hareketlidir (motildir) hidrojen
suumllfuumlr uumlretirler Gıda kaynaklı bir hastalık
olarak Salmonella nın oumlnlenmesi iccedilin
gıdalara temas eden yuumlzeylerin etkin bir
şekilde temizlenmesi gerekmektedir
Derinin mikroplardan arındırılması iccedilin
alkol etkili bir maddedir alkolle beraber
kullanılınca temizleyici etki daha uzun
suumlreli olur Karbon diyoksitle karışık alkol
buharı veya sodyum hipoklorit (ccedilamaşır
suyu) sağlık kurumlarında ve gıda
sanayisinde yuumlzeylerdeki Salmonellayı
yok etmek iccedilin kullanılır Ccediliğ yumurta
iccedileren gıdalar pişirilmeli veya uzun suumlre
saklanacaklarsa dondurulmalıdır
BAKTERİLER -7 SHİGELLA SPECIES
Basilli Dizanteri Nedir
Basilli dizanteriden korunmanın temelini
kişisel temizlik ile mikrop bulaşabilecek her
tuumlrluuml eşyanın mikroplardan arındırılması
oluşturur
Basilli dizanteri akut ve bulaşıcı bir
bağırsak enfeksiyonudur Kanlı irinli ve
suumlmuumlksuuml ishale ateşe karın ağrısına
makatta ağrılı kas kasılmalarına ve sık sık
dışkılama isteğine yol accedilar
Basilli dizanterinin etkeni Shigella cinsi
mikroorganizmalardır Ccedilomak biccedilimli bu
bakterilerden Shigella dyseteriae dışında
Shigella flexneri ve Shigella sonnei tuumlrleri
de dizanteri etkeni
olabilir Basiller vuumlcuda ağız yoluyla girer
incebağırsağın son boumlluumlmuuml ve
kalınbağırsak mukozası huumlcrelerine yerle-
şir Burada uumlreyerek mukoza yıkımına
neden olan basiller boumllgede yoğun bir
alyuvar birikimini başlatır Ayrıca kesin
sınırları olan yuumlzeysel uumllserler (yara)
yaparlar
BAKTERİLER -8 ECOLİ O 157 H7
Escherichia coli O157H7 koli basili
tabir edilen E coli bakterisinin en zararlı
tipi sayılır bir gıda zehirlenmesi etmeni
olup hemorajik kolit denen hastalığa
neden olur Enfeksiyon bağırsak
krampları ile başlar bunu oumlnce sulu ishal
sonra da ccediloğu zaman kanlı ishal izler
Bazen kuumlccediluumlk ccedilocuklarda hemolitik uumlremik
sendrom olarak adlandırılan boumlbrek
yetmezliği meydan gelir Genelde bu
bakteriyi iccedileren kıyma etin az pişirilerek
yenmesi sonucu hasta olunur Bakteri
ayrıca kişiden kişiye dokunma yoluyla
pastoumlrize edilmemiş suumlt iccedilmekle
bakterini karıştığı suyla sulanmış sebze
veya meyvelerin yenmesiyle boumlyle suda
yuumlzmek veya onu iccedilmek yoluyla da
bulaşır
TOKSİNLER-1 CLOSTRIDIUM BOTULINUM
TOXIN
Botulinum toksini (botoks) bilinen en oumllduumlruumlcuuml toksindir Oumllduumlruumlcuumlluumlguuml kolay uumlretim ve
silah haline getirilebilmesi nedeniyle biyolojik harp maddesi olarak ccedilok buumlyuumlk oumlnem
tasir Botulinum toksini zehirlilik etkisini toksinin ya da toksini uumlreten sporlarin
solunum ya da sindirim yoluyla vuumlcuda girmesiyle goumlsterir
Bu zehrin 7 alt grubu vardir ve buumltuumln alt gruplari ayni etkiyi goumlsterir Toksin solunum
sindirim ya da yara yoluyla vuumlcuda girdiginda ayni etkiyi goumlsterir
BELiRTiLER
Belirtiler maruziyetin ardindan saatler ile guumlnler arasinda degisecek sekilde ortaya
cikarlar Ilk belirtiler goumlruumls bulanikligi cift goumlrme yutkunma guumlcluumlguuml konumsa
zorlugu ses kisilmasi ve kas zayifligidir 24-48 saat iccedilinde kas zayifligi ve felc kisinin
nefes alamamasina sebep olabilir Degisik derecelerde kas guumlccedilsuumlzluumlguuml goumlruumllebilir
TANI
Felc kisinin bu toksine maruz kaldiginin isareti olabilir Laboratuar testleri yeterli
olmayabilir Maruziyetin ardindan ilk 24 saat iccedilinde alinan burunsal swablar taninin
konulmasinda faydali olabilir
TEDAVi
En ciddi komplikasyonu slonum yetmezligidir Belirtileri takip edip solunum destegi
saglandiginda oumlluumlm orani 5e kadar duumlsuumlruumllebilir Kesin konulmus tanilar iccedilin
antitoksin Amerikan CDCde (Tuumlrkiyede varmi bilmiyorum) bulunmaktadir Yanliz bu
antitoksin at serumlarinin sok riski ve serum rahatsizligi dahil buumltuumln yan etkilerini
iccedilermektedir
TOKSİNLER-1 CLOSTRIDIUM BOTULINUM
TOXIN
TOKSİNLER 2 RICIN TOXIN FROM RICINUS
COMMUNIS
Ricin keneotu tohumundan elde edilen bitki kaynaklı bir protein toksini olup kolayca
uumlretilebilmektedir ve en zehirli toksinlerin arasında yer almaktadır Ricin iccedilin oumlluumlmcuumll
doz Botulinum toksininin binde bir olmakla birlikte duumlnya uumlzerinde yaygın bulunuşu
ve kolayca elde edilebilmesinden dolayı biyolojik harp maddesi olarak oumlnemli bir yer
tutar
Antik zamanlardan bu yana 750den fazla ricin zehirlenmesi tanımlanmıştır Ricin
1978de Londrada bir Bulgar suumlrguumlnuuml olan Georgi Markovun oumllduumlruumllmesinde
kullanılmıştır Bu olayda kişinin bacağına bir şemsiyenin ucuna yerleştirilmiş oumlzel bir
şırınga vasıtasıyla zehir enjekte edilmiştir
BELİRTİLER
Ricinin zehirliliği insan vuumlcuduna giriş yoluna bağlı olarak değişmektedir Ricin
huumlcreler iccedilin ccedilok yuumlksek derecede zehirlidir ve protein sentezini bozarak etki
goumlsteririler Solunum yoluyla alındığında ilk olarak nefes ve akciğer sorunlarına yol
acar Yenildiğinde sindirim sistemini enjekte edildiğinde enjekte edildiği boumllgeyi
zehirler
Ricin solunum yoluyla alındıktan sonra zehirlilik kendini burun ve boğazda tıkanıklık mide bulantısı kusma goumlzlerde kaşınma kaşınma ve goumlğuumls darlığı seklinde goumlsterir Yuumlksek dozlarda 12-24 saat iccedilinde solunum sorunları ortaya ccedilıkar Hayvanlarla yapılan denemelerde oumlluumlmuumln yuumlksek dozlarda 36-48 saat iccedilinde olduğu goumlruumllmuumlştuumlr
bull Ricin sindirim yoluyla alındığında sindirim sistemince zor emildiğinden daha az zehirlidir ve sindirim yoluyla vuumlcuttan atılabilir Kayıtlara geccedilen 751 sindirim sistemi zehirliliğinden 14uuml oumlluumlmle sonuccedillanmıştır
bull Duumlşuumlk dozlarda enjeksiyonlarda grip benzeri belirtiler vuumlcutta ağrı mide bulantısı kusma ve enjeksiyon boumllgesinde şişme ve ağrı goumlruumlluumlr Ciddi dozlarda maruziyet doku oumlluumlmlerine sindirim sisteminde kanamalara ve karaciğer dalak ve boumlbrek problemlerine yol accedilabilir
bull TANI Maruz kalma sekline goumlre ricin zehirlilik belirtilerinin goumlzlenmesi ile yapılır Biyolojik harp maksatlı kullanımda maruziyet toksinlerin aerosol formunda solunum yoluyla maruziyet olacaktır Goumlğuumls roumlntgeninde bazı belirtiler goumlzlenebilmektedir Burundan alınan swab numunelerin laboratuar testleri ile tanı konulabilir Ricin maruziyetin ardından 24 saat iccedilinde teşhis edilebilmektedir
TOKSİNLER-2 RICIN TOXIN FROM RICINUS
COMMUNIS
TOKSİNLER -2
RICIN TOXIN
FROM RICINUS
COMMUNIS
Clostridium perfringens Bacillaceae familyasına ait Gram pozitif uccedilları yuvarlak
ccedilubuk şeklinde sporlu kapsuumllluuml anaerobik hareketsiz bir bakteridir C perfringens
uumlrettiği toksinler yoluyla gıda zehirlenmelerine yol accedilar Uumlrettiği toksin ccedileşidine goumlre
A B C D ve E tipi olmak uumlzere 5 tipi vardır Bunlardan sadece A tipi toksin
uumlretenler gıda zehirlenmelerine yol accedilar C perfringens gıda zehirlenmesi
olaylarının 95 i gıdaların pişirildikten sonra yeterince ccedilabuk soğutulmamasından
ve ılık olarak bekletilmesinden kaynaklanmaktadır C perfringens sporları normal
pişirme işlemiyle oumllmez İdeal koşullarda 7 dakika gibi ccedilok kısa bir boumlluumlnme hızı ile
gıda iccedilerisinde hızla uumlrer ve huumlcre sayısının mililitrede veya gramda 105 e
ulaşması durumunda zehirlenmeye yol accedilar Zehirlenme 6 - 24 saat iccedilerisinde
goumlruumlluumlr ve 12 - 24 saat kadar suumlrer Zehirlenme olaylarının yarıdan fazlası kırmızı
etler yaklaşık doumlrtte biri kanatlı etleri ile olmaktadır
TOKSİNLER-3 EPSILON TOXIN OF
CLOSTRIDIUM PERFRINGENS
TOKSİNLER-3 EPSILON TOXIN OF
CLOSTRIDIUM PERFRINGENS
TOKSİNLER -4 STAPHYLOCOCCAL
ENTEROTOXIN B(SEB) SEB uumlzerinde en ccedilok ccedilalışılan ve en iyi bilinen toksin olup yiyecek zehirlenmelerinin
en ccedilok bilinenlerindendir Bu toksini iccedileren bir yiyeceği yiyen birisinde mide bulantisi
kusma ve ishal goumlruumlluumlr
Toksin vuumlcuda solunum yoluyla girdiği zaman farkli etkiler yaratmaktadır Ccedilok kuumlccediluumlk
bir miktar 24 saat suumlre ile solunduğunda insana zarar vermek iccedilin yeterlidir
BELİRTİLER
Bu toksine maruz kalındıktan sonra belirtiler 2-42 saat iccedilinde ortaya ccedilikar Bu toksine
duumlsuumlk-orta seviyede maruz kalanlarda ates titreme bas ağrısı mide bulantısı
kusma goumlguumls agrisi vuumlcutta ağrılar ve kuru oumlksuumlruumlk goumlruumlluumlr Ciddi orandaki
maruziyetlerde oumlluumlme sebep olan zehirlenme belirtileri goumlzlenebilir Maruziyetin
boyutuna goumlre rahatsızlık 3-10 guumln arası suumlrebilir
TANI
SEBin tanısı zordur Laboratuar testleri ve goumlguumls roumlntgenleri ile netice elde edilebilir
Maruziyetin ardından 12-24 saat arasında burundan alınacak numuneler (swablar)
yardımıyla zehire ulaşılabilir
TEDAVi
Doktorlar zehirin belirtilerini ortadan kaldırmaya youmlnelik tedavi uygulayabilirler Oksijen
ve sıvı takviyesi oumlnemlidir Ccediloğu hasta hastalığın ilk safhasından sonra iyileşir fakat
tam anlamıyla iyileşme uzun suumlrebilir
TOKSİNLER-4 STAPHYLOCOCCAL
ENTEROTOXIN B(SEB)
VİRUumlS -1 VARIOLA MAJOR(SMALLPOX)
(ccediliccedilek hastalığı)
Ccediliccedilek hastalığı Nedir
bull İltihaplı kabarcıklar doumlkerek belirti veren ateşli ağır salgın bir hastalık
bull Etmeni suumlzgeccedilleri geccedilen ufak bir viruumlstuumlr Bu viruumls kızamık viruumlsuuml gibi vuumlcudun dış tarafını (ektoderm) sever Bu sebeple ccediliccedilek hastalığının en karakteristik belirtileri hastanın derisi uumlzerindedir
bull Yayılma ccediloklukla ccediliccedilek hastalığına tutulmuş hastalar yolu ile olur Hastaların ağız ve boğazlarında bulunan ccediliccedilek yaralarındaki viruumlsler oumlksuumlruumlk damlacıkları ile ccedilevreye yayılabilecekleri gibi deri uumlstuumlndeki iltihap ve ccedilıbanlarla ccedileşitli temaslar bu yayılmaya sebep olurlar
bull Deri uumlzerindeki sıyrıklarda ya da ağız ve burun yollarındaki ccedileşitli sıyrıklarda odak bulan ccediliccedilek viruumlsleri 10 - 12 guumln suumlren bir kuluccedilka devresinden sonra birdenbire bir titreme ve uumlşuumlme ile kendini goumlsterir Ateş kısa zamanda 39 - 40 dereceye ccedilıkar
bull Variola olarak bilinen ccediliccedilek hastalığı uygulanan aşılama programları sayesinde 1977 yılında tuumlm duumlnyada ortadan kaldırılmıştır Goumlruumllen son olgu Somalirsquode 1977 yılında kaydedilmiştir Duumlnyada sadece iki laboratuarda bulunmaktadır
Ccediliccedilek Aşısı Ve Korunma
bull Ccediliccedilek aşısı canlı virus aşısıdır Yaygın toplum aşılaması sonrasında ccediliccedilek eradike edilmiştir
bull En son olgu (hastane aşccedilısı) 1977rsquode Somali ve 1978primede İngiltere Birminghamrsquoda (iki laboratuvar koumlkenli olgu) goumlruumllmuumlştuumlr Duumlnya Sağlık Oumlrguumltuuml( DSOuml) 1980 yılında ccediliccedilek hastalığının tuumlm duumlnyada eradike olduğunu ilan etmiştir Eradike edilmesi nedeniyle DSOuml ccediliccedilek aşısının rutin uygulamadan ccedilıkarılmasını oumlnermiştir ABD 1971primeden itibaren aşı uygulamamaktadır Uumllkemizde de 1980 sonrasında ccediliccedilek aşısı uygulanmamaktadır Aşı uygulamaları sadece benzer viruumlslerle ccedilalışan laboratuvar ccedilalışanlarına uygulanmasıyla sınırlı kalmıştır
bull 1982primede sivil kullanım iccedilin aşı uumlretilmesi durdurulmuş ABD askerlerinin aşılanmasına da 1990primeda son verilmiştir
bull Ccediliccedilek hastalığına karşı uygulanan rutin aşılama programları 1972 yılında sona ermiştir
bull Aşı guumlnuumlmuumlzde son teroumlr olayları nedeniyle oluşan biyoteroumlrizm tehdidi nedeniyle yeniden guumlndeme gelmiştir
Arjantin Cad Halıcı Sok No 5 06680 GOP Ccedilankaya ANKARA TUumlRKİYE Telefon Phone + 90 312 466 47 40 (PBX) Faks Fax + 90 312 466 59 66 E-Posta E-mail idcidc-defencecom WEB wwwidc-defencecom
Hacettepe Teknokent 2 ARGE Binası No9 06800 Beytepe ANKARA TUumlRKİYE Telefon Phone + 90 312 299 25 83 Faks Fax + 90 312 299 25 84 E-Posta E-mail teknokentidc-defencecom WEB wwwidc-defencecom
IDC Savunma Sanayi Ticaret AŞ
IDC Defense Industry Inc
BAKTERİLER -1 BACILLUS ANTRACIS Şarbon
Şarbon duumlnyanın her yerinde bulunan bir bakteri
ccedileşididir Bu organizma Bacillus anthracis
olarak bilinir ve keccedili koyun inek at ve domuz
gibi evcil ve yabani hayvanlarda hastalık
yaparlar İnsanlar hasta olmuş bu hayvanlara
temas halinde veya bu hayvanların uumlruumlnlerini
tuumlketerek bu hastalığa yakalanırlar Enfeksiyon
genel olarak deri yoluyladır (cutaneous) fakat
nadiren şarbon sporların solunması
(inhalational) veya yutulması (digestion) ile de
olabilir Şarbon sporları toprakta bulunurlar ve
organizmanın bulunduğu leş hava ile temas
ettiğinde aktif hale geccedilerler
Biyolojik harp hariccedil şarbonun insanlarda
goumlruumllme olasılığı azdır Oumlrnek verecek olursak
ABDde 20 yy baslarında yılda 127 kişi bu
hastalığa yakalanırken 90lada yılda bir
seviyelerine kadar duumlşmuumlştuumlr
BAKTERİLER 2 YERSİNA PESTİS
Veba
Veba (plague) insan ve hayvanları enfekte eden diğer bir hastalıktır Yersinia pestis
adi verilen bir bakterinin sebep oldugu bir hastalık olup 6 14 ve 20 yuumlzyıllardaki 3
buumlyuumlk pandemiye sebep olmuştur Tarih boyunca farelerde bulunan pireler bubonik
vebanın yayılmasının en buumlyuumlk sebebidir Pire hastalıklı hayvana bir kere ısırdığında
bakteri pirenin vuumlcudunda ccediloğalmaya baslar Bu şekilde enfekte olmuş pire tekrar
ısırdığı zaman vuumlcudundaki bakterileri ve pıhtılaşan kanını mağdurun kanına boşaltır
ve hastalığı diğer kuumlccediluumlk memelilere veya insanlara bulaştırır
Buumlyuumlk veba salgınlarının sebebi farelerdeki pireler olsa da vebanın bulunabileceği
yerlerdeki buumltuumln pireler tehlikeli olarak değerlendirilmelidir Vebanın yayılması
konusunda en oumlnemli vektoumlrler tarla ve kaya fareleridir Siyah fareler duumlnya genelinde
şehirlerdeki salgının en oumlnemli vektoumlrleridir
YERSİNİA PESTİS
Hıyarcıklı veba (bubonik veba) veba hastalığının
en yaygın biccedilimidir Hastalığa Yersinia pestis adı
verilen enterobakteri neden olur
Bakteri vuumlcuda girdikten sonra 3 ila 8 guumln iccedilinde
etkisini goumlsterir Belirtileri yuumlksek ateş uumlşuumlme
duygusu başağrısı ishal ve bubo adı verilen lenf
bezi şişmeleridir
Deri altında ve iccedil organlarda kanama başladığı
zaman da akan kanın birikmesi sonucu ciltte
siyah lekeler oluşur
FARELER VE PİRELER YOLUYLA GECcedilİYOR
İnsanlara fareler ve pireler yoluyla geccediler
Geccedilmişte belirli doumlnemlerde bu hastalığın buumlyuumlk
salgınları yaşanmıştır 14 yuumlzyılda kara oumlluumlm
olarak kayıtlara geccedilen salgının hıyarcıklı veba
olduğu sanılmaktadır
BAKTERİLER 3 FRANCİSELLA TULARENCİS
Tularemi insanlarda ve hayvanlarda goumlruumllebilen ve
Francisella tularensis bakterisinin sebep olduğu bir
hastalıktır Hastalık yuumlksek ateşe lokal deri ve
mukoz membranlarda uumllsere lymph boğazlarında
lokal sisliklere ve genelde pnoumlmaniye sebep olur
GW McCay bu hastalığı 1911de TulareCaliforniada
ortaya cikardi Bu hastalıkla ilgili ilk vaka 1914te
raporlara geccedilti 1921de Edward Francis geyiklerdeki
pirelerin taşıdığı enfekte kan yoluyla hastalığın
bulaştığını tanımladı ve Francis terimi hastalığın
adına eklendi Aerosol vasıtasıyla yayıldığında birccedilok
insani etkileyebileceğinden Biyolojik harp maddesi
olarak değerlendirilmektedir
Tavşanlar ve keneler tulareminin en bilindik
vektoumlrleridir Bunun yanında su fareleri ve diğer su
hayvanları vasıtasıyla da yayılabilir
Bakteri genelde hastanın vuumlcuduna derideki yaralar
goumlz mukozaları solunum ve sindirim sistemi yoluyla
girer Zehirli organizma deride vektoumlr ısırığıyla veya
10-50 adedinin solunmasıyla kişide hastalık yapar
Avcılar avladıkları tavşanın derisini soyarken de ayni
şekilde hastalığa yakalanabilirler
BAKTERİLER 4 BRUCELLA SPECIES
Bruselloz Malta humması veya Akdeniz
humması Brucella bakterileri yuumlzuumlnden
ortaya ccedilıkan bulaşıcı bir hastalık
İlk kez 1897de Danimarkalı veteriner `u
ayrıştırmıştır Bu nedenle hastalığın Bang
hastalığı olarak da anıldığı olmuştur
Aslen bir hayvan hastalığı olan bruselloz
insanlarda da goumlruumllebilir Keccedili ve
koyunlarda Brucella melitensis
sığırlarda Brucella abortus domuzlarda
ise Brucella suis tiplerindeki bakteriler
mevcuttur
Solunum yoluyla da bulaşabilen
hastalık genelde deri veveya mukoza
yoluyla bulaşır İnsanlara mikrop iccedileren
veya dezenfekte edilmemiş suumlt ve suumlt
uumlruumlnlerinden veya doğrudan hasta
hayvanlara temas ile bulaşır Hasta
hayvan leşiyle temas yuumlzuumlnden de
bulaşabilir
[
BAKTERİLER 5 VIBRIO CHOLERA
Vibrio cholerae (aynı zamanda Kommabacillus) insanlarda koleraya sebep olan bir
eğilmiş-ccedilubuk şekilli gram negatif bakteridir[1][2] Vibrio cholerae ve diğer tuumlrler
Proteobacterianın gamma alt boumlluumlmuumlne mensup olan cinsine aittir İlk olarak 1854
yılında İtalyan anatomist tarafından koleranın nedeni olarak izole edilmiştir ama
Robert Kocha kadar geniş oumllccediluumlde bilinmiş değildi bağımsız olarak otuz yıl
ccedilalıştıktan sonra Koch bu bilgiyi ve hastalıkla savaşmanın yollarını tanıttı
BAKTERİLER -6 SALMONELLA SPECIES Salmonella tifo ve gıda zehirlenmesine
yol accedilabilen ccedilubuksu Gram-negatif bir
enterobakteri cinsidir[1] Salmonella
tuumlrleri hareketlidir (motildir) hidrojen
suumllfuumlr uumlretirler Gıda kaynaklı bir hastalık
olarak Salmonella nın oumlnlenmesi iccedilin
gıdalara temas eden yuumlzeylerin etkin bir
şekilde temizlenmesi gerekmektedir
Derinin mikroplardan arındırılması iccedilin
alkol etkili bir maddedir alkolle beraber
kullanılınca temizleyici etki daha uzun
suumlreli olur Karbon diyoksitle karışık alkol
buharı veya sodyum hipoklorit (ccedilamaşır
suyu) sağlık kurumlarında ve gıda
sanayisinde yuumlzeylerdeki Salmonellayı
yok etmek iccedilin kullanılır Ccediliğ yumurta
iccedileren gıdalar pişirilmeli veya uzun suumlre
saklanacaklarsa dondurulmalıdır
BAKTERİLER -7 SHİGELLA SPECIES
Basilli Dizanteri Nedir
Basilli dizanteriden korunmanın temelini
kişisel temizlik ile mikrop bulaşabilecek her
tuumlrluuml eşyanın mikroplardan arındırılması
oluşturur
Basilli dizanteri akut ve bulaşıcı bir
bağırsak enfeksiyonudur Kanlı irinli ve
suumlmuumlksuuml ishale ateşe karın ağrısına
makatta ağrılı kas kasılmalarına ve sık sık
dışkılama isteğine yol accedilar
Basilli dizanterinin etkeni Shigella cinsi
mikroorganizmalardır Ccedilomak biccedilimli bu
bakterilerden Shigella dyseteriae dışında
Shigella flexneri ve Shigella sonnei tuumlrleri
de dizanteri etkeni
olabilir Basiller vuumlcuda ağız yoluyla girer
incebağırsağın son boumlluumlmuuml ve
kalınbağırsak mukozası huumlcrelerine yerle-
şir Burada uumlreyerek mukoza yıkımına
neden olan basiller boumllgede yoğun bir
alyuvar birikimini başlatır Ayrıca kesin
sınırları olan yuumlzeysel uumllserler (yara)
yaparlar
BAKTERİLER -8 ECOLİ O 157 H7
Escherichia coli O157H7 koli basili
tabir edilen E coli bakterisinin en zararlı
tipi sayılır bir gıda zehirlenmesi etmeni
olup hemorajik kolit denen hastalığa
neden olur Enfeksiyon bağırsak
krampları ile başlar bunu oumlnce sulu ishal
sonra da ccediloğu zaman kanlı ishal izler
Bazen kuumlccediluumlk ccedilocuklarda hemolitik uumlremik
sendrom olarak adlandırılan boumlbrek
yetmezliği meydan gelir Genelde bu
bakteriyi iccedileren kıyma etin az pişirilerek
yenmesi sonucu hasta olunur Bakteri
ayrıca kişiden kişiye dokunma yoluyla
pastoumlrize edilmemiş suumlt iccedilmekle
bakterini karıştığı suyla sulanmış sebze
veya meyvelerin yenmesiyle boumlyle suda
yuumlzmek veya onu iccedilmek yoluyla da
bulaşır
TOKSİNLER-1 CLOSTRIDIUM BOTULINUM
TOXIN
Botulinum toksini (botoks) bilinen en oumllduumlruumlcuuml toksindir Oumllduumlruumlcuumlluumlguuml kolay uumlretim ve
silah haline getirilebilmesi nedeniyle biyolojik harp maddesi olarak ccedilok buumlyuumlk oumlnem
tasir Botulinum toksini zehirlilik etkisini toksinin ya da toksini uumlreten sporlarin
solunum ya da sindirim yoluyla vuumlcuda girmesiyle goumlsterir
Bu zehrin 7 alt grubu vardir ve buumltuumln alt gruplari ayni etkiyi goumlsterir Toksin solunum
sindirim ya da yara yoluyla vuumlcuda girdiginda ayni etkiyi goumlsterir
BELiRTiLER
Belirtiler maruziyetin ardindan saatler ile guumlnler arasinda degisecek sekilde ortaya
cikarlar Ilk belirtiler goumlruumls bulanikligi cift goumlrme yutkunma guumlcluumlguuml konumsa
zorlugu ses kisilmasi ve kas zayifligidir 24-48 saat iccedilinde kas zayifligi ve felc kisinin
nefes alamamasina sebep olabilir Degisik derecelerde kas guumlccedilsuumlzluumlguuml goumlruumllebilir
TANI
Felc kisinin bu toksine maruz kaldiginin isareti olabilir Laboratuar testleri yeterli
olmayabilir Maruziyetin ardindan ilk 24 saat iccedilinde alinan burunsal swablar taninin
konulmasinda faydali olabilir
TEDAVi
En ciddi komplikasyonu slonum yetmezligidir Belirtileri takip edip solunum destegi
saglandiginda oumlluumlm orani 5e kadar duumlsuumlruumllebilir Kesin konulmus tanilar iccedilin
antitoksin Amerikan CDCde (Tuumlrkiyede varmi bilmiyorum) bulunmaktadir Yanliz bu
antitoksin at serumlarinin sok riski ve serum rahatsizligi dahil buumltuumln yan etkilerini
iccedilermektedir
TOKSİNLER-1 CLOSTRIDIUM BOTULINUM
TOXIN
TOKSİNLER 2 RICIN TOXIN FROM RICINUS
COMMUNIS
Ricin keneotu tohumundan elde edilen bitki kaynaklı bir protein toksini olup kolayca
uumlretilebilmektedir ve en zehirli toksinlerin arasında yer almaktadır Ricin iccedilin oumlluumlmcuumll
doz Botulinum toksininin binde bir olmakla birlikte duumlnya uumlzerinde yaygın bulunuşu
ve kolayca elde edilebilmesinden dolayı biyolojik harp maddesi olarak oumlnemli bir yer
tutar
Antik zamanlardan bu yana 750den fazla ricin zehirlenmesi tanımlanmıştır Ricin
1978de Londrada bir Bulgar suumlrguumlnuuml olan Georgi Markovun oumllduumlruumllmesinde
kullanılmıştır Bu olayda kişinin bacağına bir şemsiyenin ucuna yerleştirilmiş oumlzel bir
şırınga vasıtasıyla zehir enjekte edilmiştir
BELİRTİLER
Ricinin zehirliliği insan vuumlcuduna giriş yoluna bağlı olarak değişmektedir Ricin
huumlcreler iccedilin ccedilok yuumlksek derecede zehirlidir ve protein sentezini bozarak etki
goumlsteririler Solunum yoluyla alındığında ilk olarak nefes ve akciğer sorunlarına yol
acar Yenildiğinde sindirim sistemini enjekte edildiğinde enjekte edildiği boumllgeyi
zehirler
Ricin solunum yoluyla alındıktan sonra zehirlilik kendini burun ve boğazda tıkanıklık mide bulantısı kusma goumlzlerde kaşınma kaşınma ve goumlğuumls darlığı seklinde goumlsterir Yuumlksek dozlarda 12-24 saat iccedilinde solunum sorunları ortaya ccedilıkar Hayvanlarla yapılan denemelerde oumlluumlmuumln yuumlksek dozlarda 36-48 saat iccedilinde olduğu goumlruumllmuumlştuumlr
bull Ricin sindirim yoluyla alındığında sindirim sistemince zor emildiğinden daha az zehirlidir ve sindirim yoluyla vuumlcuttan atılabilir Kayıtlara geccedilen 751 sindirim sistemi zehirliliğinden 14uuml oumlluumlmle sonuccedillanmıştır
bull Duumlşuumlk dozlarda enjeksiyonlarda grip benzeri belirtiler vuumlcutta ağrı mide bulantısı kusma ve enjeksiyon boumllgesinde şişme ve ağrı goumlruumlluumlr Ciddi dozlarda maruziyet doku oumlluumlmlerine sindirim sisteminde kanamalara ve karaciğer dalak ve boumlbrek problemlerine yol accedilabilir
bull TANI Maruz kalma sekline goumlre ricin zehirlilik belirtilerinin goumlzlenmesi ile yapılır Biyolojik harp maksatlı kullanımda maruziyet toksinlerin aerosol formunda solunum yoluyla maruziyet olacaktır Goumlğuumls roumlntgeninde bazı belirtiler goumlzlenebilmektedir Burundan alınan swab numunelerin laboratuar testleri ile tanı konulabilir Ricin maruziyetin ardından 24 saat iccedilinde teşhis edilebilmektedir
TOKSİNLER-2 RICIN TOXIN FROM RICINUS
COMMUNIS
TOKSİNLER -2
RICIN TOXIN
FROM RICINUS
COMMUNIS
Clostridium perfringens Bacillaceae familyasına ait Gram pozitif uccedilları yuvarlak
ccedilubuk şeklinde sporlu kapsuumllluuml anaerobik hareketsiz bir bakteridir C perfringens
uumlrettiği toksinler yoluyla gıda zehirlenmelerine yol accedilar Uumlrettiği toksin ccedileşidine goumlre
A B C D ve E tipi olmak uumlzere 5 tipi vardır Bunlardan sadece A tipi toksin
uumlretenler gıda zehirlenmelerine yol accedilar C perfringens gıda zehirlenmesi
olaylarının 95 i gıdaların pişirildikten sonra yeterince ccedilabuk soğutulmamasından
ve ılık olarak bekletilmesinden kaynaklanmaktadır C perfringens sporları normal
pişirme işlemiyle oumllmez İdeal koşullarda 7 dakika gibi ccedilok kısa bir boumlluumlnme hızı ile
gıda iccedilerisinde hızla uumlrer ve huumlcre sayısının mililitrede veya gramda 105 e
ulaşması durumunda zehirlenmeye yol accedilar Zehirlenme 6 - 24 saat iccedilerisinde
goumlruumlluumlr ve 12 - 24 saat kadar suumlrer Zehirlenme olaylarının yarıdan fazlası kırmızı
etler yaklaşık doumlrtte biri kanatlı etleri ile olmaktadır
TOKSİNLER-3 EPSILON TOXIN OF
CLOSTRIDIUM PERFRINGENS
TOKSİNLER-3 EPSILON TOXIN OF
CLOSTRIDIUM PERFRINGENS
TOKSİNLER -4 STAPHYLOCOCCAL
ENTEROTOXIN B(SEB) SEB uumlzerinde en ccedilok ccedilalışılan ve en iyi bilinen toksin olup yiyecek zehirlenmelerinin
en ccedilok bilinenlerindendir Bu toksini iccedileren bir yiyeceği yiyen birisinde mide bulantisi
kusma ve ishal goumlruumlluumlr
Toksin vuumlcuda solunum yoluyla girdiği zaman farkli etkiler yaratmaktadır Ccedilok kuumlccediluumlk
bir miktar 24 saat suumlre ile solunduğunda insana zarar vermek iccedilin yeterlidir
BELİRTİLER
Bu toksine maruz kalındıktan sonra belirtiler 2-42 saat iccedilinde ortaya ccedilikar Bu toksine
duumlsuumlk-orta seviyede maruz kalanlarda ates titreme bas ağrısı mide bulantısı
kusma goumlguumls agrisi vuumlcutta ağrılar ve kuru oumlksuumlruumlk goumlruumlluumlr Ciddi orandaki
maruziyetlerde oumlluumlme sebep olan zehirlenme belirtileri goumlzlenebilir Maruziyetin
boyutuna goumlre rahatsızlık 3-10 guumln arası suumlrebilir
TANI
SEBin tanısı zordur Laboratuar testleri ve goumlguumls roumlntgenleri ile netice elde edilebilir
Maruziyetin ardından 12-24 saat arasında burundan alınacak numuneler (swablar)
yardımıyla zehire ulaşılabilir
TEDAVi
Doktorlar zehirin belirtilerini ortadan kaldırmaya youmlnelik tedavi uygulayabilirler Oksijen
ve sıvı takviyesi oumlnemlidir Ccediloğu hasta hastalığın ilk safhasından sonra iyileşir fakat
tam anlamıyla iyileşme uzun suumlrebilir
TOKSİNLER-4 STAPHYLOCOCCAL
ENTEROTOXIN B(SEB)
VİRUumlS -1 VARIOLA MAJOR(SMALLPOX)
(ccediliccedilek hastalığı)
Ccediliccedilek hastalığı Nedir
bull İltihaplı kabarcıklar doumlkerek belirti veren ateşli ağır salgın bir hastalık
bull Etmeni suumlzgeccedilleri geccedilen ufak bir viruumlstuumlr Bu viruumls kızamık viruumlsuuml gibi vuumlcudun dış tarafını (ektoderm) sever Bu sebeple ccediliccedilek hastalığının en karakteristik belirtileri hastanın derisi uumlzerindedir
bull Yayılma ccediloklukla ccediliccedilek hastalığına tutulmuş hastalar yolu ile olur Hastaların ağız ve boğazlarında bulunan ccediliccedilek yaralarındaki viruumlsler oumlksuumlruumlk damlacıkları ile ccedilevreye yayılabilecekleri gibi deri uumlstuumlndeki iltihap ve ccedilıbanlarla ccedileşitli temaslar bu yayılmaya sebep olurlar
bull Deri uumlzerindeki sıyrıklarda ya da ağız ve burun yollarındaki ccedileşitli sıyrıklarda odak bulan ccediliccedilek viruumlsleri 10 - 12 guumln suumlren bir kuluccedilka devresinden sonra birdenbire bir titreme ve uumlşuumlme ile kendini goumlsterir Ateş kısa zamanda 39 - 40 dereceye ccedilıkar
bull Variola olarak bilinen ccediliccedilek hastalığı uygulanan aşılama programları sayesinde 1977 yılında tuumlm duumlnyada ortadan kaldırılmıştır Goumlruumllen son olgu Somalirsquode 1977 yılında kaydedilmiştir Duumlnyada sadece iki laboratuarda bulunmaktadır
Ccediliccedilek Aşısı Ve Korunma
bull Ccediliccedilek aşısı canlı virus aşısıdır Yaygın toplum aşılaması sonrasında ccediliccedilek eradike edilmiştir
bull En son olgu (hastane aşccedilısı) 1977rsquode Somali ve 1978primede İngiltere Birminghamrsquoda (iki laboratuvar koumlkenli olgu) goumlruumllmuumlştuumlr Duumlnya Sağlık Oumlrguumltuuml( DSOuml) 1980 yılında ccediliccedilek hastalığının tuumlm duumlnyada eradike olduğunu ilan etmiştir Eradike edilmesi nedeniyle DSOuml ccediliccedilek aşısının rutin uygulamadan ccedilıkarılmasını oumlnermiştir ABD 1971primeden itibaren aşı uygulamamaktadır Uumllkemizde de 1980 sonrasında ccediliccedilek aşısı uygulanmamaktadır Aşı uygulamaları sadece benzer viruumlslerle ccedilalışan laboratuvar ccedilalışanlarına uygulanmasıyla sınırlı kalmıştır
bull 1982primede sivil kullanım iccedilin aşı uumlretilmesi durdurulmuş ABD askerlerinin aşılanmasına da 1990primeda son verilmiştir
bull Ccediliccedilek hastalığına karşı uygulanan rutin aşılama programları 1972 yılında sona ermiştir
bull Aşı guumlnuumlmuumlzde son teroumlr olayları nedeniyle oluşan biyoteroumlrizm tehdidi nedeniyle yeniden guumlndeme gelmiştir
Arjantin Cad Halıcı Sok No 5 06680 GOP Ccedilankaya ANKARA TUumlRKİYE Telefon Phone + 90 312 466 47 40 (PBX) Faks Fax + 90 312 466 59 66 E-Posta E-mail idcidc-defencecom WEB wwwidc-defencecom
Hacettepe Teknokent 2 ARGE Binası No9 06800 Beytepe ANKARA TUumlRKİYE Telefon Phone + 90 312 299 25 83 Faks Fax + 90 312 299 25 84 E-Posta E-mail teknokentidc-defencecom WEB wwwidc-defencecom
IDC Savunma Sanayi Ticaret AŞ
IDC Defense Industry Inc
BAKTERİLER 2 YERSİNA PESTİS
Veba
Veba (plague) insan ve hayvanları enfekte eden diğer bir hastalıktır Yersinia pestis
adi verilen bir bakterinin sebep oldugu bir hastalık olup 6 14 ve 20 yuumlzyıllardaki 3
buumlyuumlk pandemiye sebep olmuştur Tarih boyunca farelerde bulunan pireler bubonik
vebanın yayılmasının en buumlyuumlk sebebidir Pire hastalıklı hayvana bir kere ısırdığında
bakteri pirenin vuumlcudunda ccediloğalmaya baslar Bu şekilde enfekte olmuş pire tekrar
ısırdığı zaman vuumlcudundaki bakterileri ve pıhtılaşan kanını mağdurun kanına boşaltır
ve hastalığı diğer kuumlccediluumlk memelilere veya insanlara bulaştırır
Buumlyuumlk veba salgınlarının sebebi farelerdeki pireler olsa da vebanın bulunabileceği
yerlerdeki buumltuumln pireler tehlikeli olarak değerlendirilmelidir Vebanın yayılması
konusunda en oumlnemli vektoumlrler tarla ve kaya fareleridir Siyah fareler duumlnya genelinde
şehirlerdeki salgının en oumlnemli vektoumlrleridir
YERSİNİA PESTİS
Hıyarcıklı veba (bubonik veba) veba hastalığının
en yaygın biccedilimidir Hastalığa Yersinia pestis adı
verilen enterobakteri neden olur
Bakteri vuumlcuda girdikten sonra 3 ila 8 guumln iccedilinde
etkisini goumlsterir Belirtileri yuumlksek ateş uumlşuumlme
duygusu başağrısı ishal ve bubo adı verilen lenf
bezi şişmeleridir
Deri altında ve iccedil organlarda kanama başladığı
zaman da akan kanın birikmesi sonucu ciltte
siyah lekeler oluşur
FARELER VE PİRELER YOLUYLA GECcedilİYOR
İnsanlara fareler ve pireler yoluyla geccediler
Geccedilmişte belirli doumlnemlerde bu hastalığın buumlyuumlk
salgınları yaşanmıştır 14 yuumlzyılda kara oumlluumlm
olarak kayıtlara geccedilen salgının hıyarcıklı veba
olduğu sanılmaktadır
BAKTERİLER 3 FRANCİSELLA TULARENCİS
Tularemi insanlarda ve hayvanlarda goumlruumllebilen ve
Francisella tularensis bakterisinin sebep olduğu bir
hastalıktır Hastalık yuumlksek ateşe lokal deri ve
mukoz membranlarda uumllsere lymph boğazlarında
lokal sisliklere ve genelde pnoumlmaniye sebep olur
GW McCay bu hastalığı 1911de TulareCaliforniada
ortaya cikardi Bu hastalıkla ilgili ilk vaka 1914te
raporlara geccedilti 1921de Edward Francis geyiklerdeki
pirelerin taşıdığı enfekte kan yoluyla hastalığın
bulaştığını tanımladı ve Francis terimi hastalığın
adına eklendi Aerosol vasıtasıyla yayıldığında birccedilok
insani etkileyebileceğinden Biyolojik harp maddesi
olarak değerlendirilmektedir
Tavşanlar ve keneler tulareminin en bilindik
vektoumlrleridir Bunun yanında su fareleri ve diğer su
hayvanları vasıtasıyla da yayılabilir
Bakteri genelde hastanın vuumlcuduna derideki yaralar
goumlz mukozaları solunum ve sindirim sistemi yoluyla
girer Zehirli organizma deride vektoumlr ısırığıyla veya
10-50 adedinin solunmasıyla kişide hastalık yapar
Avcılar avladıkları tavşanın derisini soyarken de ayni
şekilde hastalığa yakalanabilirler
BAKTERİLER 4 BRUCELLA SPECIES
Bruselloz Malta humması veya Akdeniz
humması Brucella bakterileri yuumlzuumlnden
ortaya ccedilıkan bulaşıcı bir hastalık
İlk kez 1897de Danimarkalı veteriner `u
ayrıştırmıştır Bu nedenle hastalığın Bang
hastalığı olarak da anıldığı olmuştur
Aslen bir hayvan hastalığı olan bruselloz
insanlarda da goumlruumllebilir Keccedili ve
koyunlarda Brucella melitensis
sığırlarda Brucella abortus domuzlarda
ise Brucella suis tiplerindeki bakteriler
mevcuttur
Solunum yoluyla da bulaşabilen
hastalık genelde deri veveya mukoza
yoluyla bulaşır İnsanlara mikrop iccedileren
veya dezenfekte edilmemiş suumlt ve suumlt
uumlruumlnlerinden veya doğrudan hasta
hayvanlara temas ile bulaşır Hasta
hayvan leşiyle temas yuumlzuumlnden de
bulaşabilir
[
BAKTERİLER 5 VIBRIO CHOLERA
Vibrio cholerae (aynı zamanda Kommabacillus) insanlarda koleraya sebep olan bir
eğilmiş-ccedilubuk şekilli gram negatif bakteridir[1][2] Vibrio cholerae ve diğer tuumlrler
Proteobacterianın gamma alt boumlluumlmuumlne mensup olan cinsine aittir İlk olarak 1854
yılında İtalyan anatomist tarafından koleranın nedeni olarak izole edilmiştir ama
Robert Kocha kadar geniş oumllccediluumlde bilinmiş değildi bağımsız olarak otuz yıl
ccedilalıştıktan sonra Koch bu bilgiyi ve hastalıkla savaşmanın yollarını tanıttı
BAKTERİLER -6 SALMONELLA SPECIES Salmonella tifo ve gıda zehirlenmesine
yol accedilabilen ccedilubuksu Gram-negatif bir
enterobakteri cinsidir[1] Salmonella
tuumlrleri hareketlidir (motildir) hidrojen
suumllfuumlr uumlretirler Gıda kaynaklı bir hastalık
olarak Salmonella nın oumlnlenmesi iccedilin
gıdalara temas eden yuumlzeylerin etkin bir
şekilde temizlenmesi gerekmektedir
Derinin mikroplardan arındırılması iccedilin
alkol etkili bir maddedir alkolle beraber
kullanılınca temizleyici etki daha uzun
suumlreli olur Karbon diyoksitle karışık alkol
buharı veya sodyum hipoklorit (ccedilamaşır
suyu) sağlık kurumlarında ve gıda
sanayisinde yuumlzeylerdeki Salmonellayı
yok etmek iccedilin kullanılır Ccediliğ yumurta
iccedileren gıdalar pişirilmeli veya uzun suumlre
saklanacaklarsa dondurulmalıdır
BAKTERİLER -7 SHİGELLA SPECIES
Basilli Dizanteri Nedir
Basilli dizanteriden korunmanın temelini
kişisel temizlik ile mikrop bulaşabilecek her
tuumlrluuml eşyanın mikroplardan arındırılması
oluşturur
Basilli dizanteri akut ve bulaşıcı bir
bağırsak enfeksiyonudur Kanlı irinli ve
suumlmuumlksuuml ishale ateşe karın ağrısına
makatta ağrılı kas kasılmalarına ve sık sık
dışkılama isteğine yol accedilar
Basilli dizanterinin etkeni Shigella cinsi
mikroorganizmalardır Ccedilomak biccedilimli bu
bakterilerden Shigella dyseteriae dışında
Shigella flexneri ve Shigella sonnei tuumlrleri
de dizanteri etkeni
olabilir Basiller vuumlcuda ağız yoluyla girer
incebağırsağın son boumlluumlmuuml ve
kalınbağırsak mukozası huumlcrelerine yerle-
şir Burada uumlreyerek mukoza yıkımına
neden olan basiller boumllgede yoğun bir
alyuvar birikimini başlatır Ayrıca kesin
sınırları olan yuumlzeysel uumllserler (yara)
yaparlar
BAKTERİLER -8 ECOLİ O 157 H7
Escherichia coli O157H7 koli basili
tabir edilen E coli bakterisinin en zararlı
tipi sayılır bir gıda zehirlenmesi etmeni
olup hemorajik kolit denen hastalığa
neden olur Enfeksiyon bağırsak
krampları ile başlar bunu oumlnce sulu ishal
sonra da ccediloğu zaman kanlı ishal izler
Bazen kuumlccediluumlk ccedilocuklarda hemolitik uumlremik
sendrom olarak adlandırılan boumlbrek
yetmezliği meydan gelir Genelde bu
bakteriyi iccedileren kıyma etin az pişirilerek
yenmesi sonucu hasta olunur Bakteri
ayrıca kişiden kişiye dokunma yoluyla
pastoumlrize edilmemiş suumlt iccedilmekle
bakterini karıştığı suyla sulanmış sebze
veya meyvelerin yenmesiyle boumlyle suda
yuumlzmek veya onu iccedilmek yoluyla da
bulaşır
TOKSİNLER-1 CLOSTRIDIUM BOTULINUM
TOXIN
Botulinum toksini (botoks) bilinen en oumllduumlruumlcuuml toksindir Oumllduumlruumlcuumlluumlguuml kolay uumlretim ve
silah haline getirilebilmesi nedeniyle biyolojik harp maddesi olarak ccedilok buumlyuumlk oumlnem
tasir Botulinum toksini zehirlilik etkisini toksinin ya da toksini uumlreten sporlarin
solunum ya da sindirim yoluyla vuumlcuda girmesiyle goumlsterir
Bu zehrin 7 alt grubu vardir ve buumltuumln alt gruplari ayni etkiyi goumlsterir Toksin solunum
sindirim ya da yara yoluyla vuumlcuda girdiginda ayni etkiyi goumlsterir
BELiRTiLER
Belirtiler maruziyetin ardindan saatler ile guumlnler arasinda degisecek sekilde ortaya
cikarlar Ilk belirtiler goumlruumls bulanikligi cift goumlrme yutkunma guumlcluumlguuml konumsa
zorlugu ses kisilmasi ve kas zayifligidir 24-48 saat iccedilinde kas zayifligi ve felc kisinin
nefes alamamasina sebep olabilir Degisik derecelerde kas guumlccedilsuumlzluumlguuml goumlruumllebilir
TANI
Felc kisinin bu toksine maruz kaldiginin isareti olabilir Laboratuar testleri yeterli
olmayabilir Maruziyetin ardindan ilk 24 saat iccedilinde alinan burunsal swablar taninin
konulmasinda faydali olabilir
TEDAVi
En ciddi komplikasyonu slonum yetmezligidir Belirtileri takip edip solunum destegi
saglandiginda oumlluumlm orani 5e kadar duumlsuumlruumllebilir Kesin konulmus tanilar iccedilin
antitoksin Amerikan CDCde (Tuumlrkiyede varmi bilmiyorum) bulunmaktadir Yanliz bu
antitoksin at serumlarinin sok riski ve serum rahatsizligi dahil buumltuumln yan etkilerini
iccedilermektedir
TOKSİNLER-1 CLOSTRIDIUM BOTULINUM
TOXIN
TOKSİNLER 2 RICIN TOXIN FROM RICINUS
COMMUNIS
Ricin keneotu tohumundan elde edilen bitki kaynaklı bir protein toksini olup kolayca
uumlretilebilmektedir ve en zehirli toksinlerin arasında yer almaktadır Ricin iccedilin oumlluumlmcuumll
doz Botulinum toksininin binde bir olmakla birlikte duumlnya uumlzerinde yaygın bulunuşu
ve kolayca elde edilebilmesinden dolayı biyolojik harp maddesi olarak oumlnemli bir yer
tutar
Antik zamanlardan bu yana 750den fazla ricin zehirlenmesi tanımlanmıştır Ricin
1978de Londrada bir Bulgar suumlrguumlnuuml olan Georgi Markovun oumllduumlruumllmesinde
kullanılmıştır Bu olayda kişinin bacağına bir şemsiyenin ucuna yerleştirilmiş oumlzel bir
şırınga vasıtasıyla zehir enjekte edilmiştir
BELİRTİLER
Ricinin zehirliliği insan vuumlcuduna giriş yoluna bağlı olarak değişmektedir Ricin
huumlcreler iccedilin ccedilok yuumlksek derecede zehirlidir ve protein sentezini bozarak etki
goumlsteririler Solunum yoluyla alındığında ilk olarak nefes ve akciğer sorunlarına yol
acar Yenildiğinde sindirim sistemini enjekte edildiğinde enjekte edildiği boumllgeyi
zehirler
Ricin solunum yoluyla alındıktan sonra zehirlilik kendini burun ve boğazda tıkanıklık mide bulantısı kusma goumlzlerde kaşınma kaşınma ve goumlğuumls darlığı seklinde goumlsterir Yuumlksek dozlarda 12-24 saat iccedilinde solunum sorunları ortaya ccedilıkar Hayvanlarla yapılan denemelerde oumlluumlmuumln yuumlksek dozlarda 36-48 saat iccedilinde olduğu goumlruumllmuumlştuumlr
bull Ricin sindirim yoluyla alındığında sindirim sistemince zor emildiğinden daha az zehirlidir ve sindirim yoluyla vuumlcuttan atılabilir Kayıtlara geccedilen 751 sindirim sistemi zehirliliğinden 14uuml oumlluumlmle sonuccedillanmıştır
bull Duumlşuumlk dozlarda enjeksiyonlarda grip benzeri belirtiler vuumlcutta ağrı mide bulantısı kusma ve enjeksiyon boumllgesinde şişme ve ağrı goumlruumlluumlr Ciddi dozlarda maruziyet doku oumlluumlmlerine sindirim sisteminde kanamalara ve karaciğer dalak ve boumlbrek problemlerine yol accedilabilir
bull TANI Maruz kalma sekline goumlre ricin zehirlilik belirtilerinin goumlzlenmesi ile yapılır Biyolojik harp maksatlı kullanımda maruziyet toksinlerin aerosol formunda solunum yoluyla maruziyet olacaktır Goumlğuumls roumlntgeninde bazı belirtiler goumlzlenebilmektedir Burundan alınan swab numunelerin laboratuar testleri ile tanı konulabilir Ricin maruziyetin ardından 24 saat iccedilinde teşhis edilebilmektedir
TOKSİNLER-2 RICIN TOXIN FROM RICINUS
COMMUNIS
TOKSİNLER -2
RICIN TOXIN
FROM RICINUS
COMMUNIS
Clostridium perfringens Bacillaceae familyasına ait Gram pozitif uccedilları yuvarlak
ccedilubuk şeklinde sporlu kapsuumllluuml anaerobik hareketsiz bir bakteridir C perfringens
uumlrettiği toksinler yoluyla gıda zehirlenmelerine yol accedilar Uumlrettiği toksin ccedileşidine goumlre
A B C D ve E tipi olmak uumlzere 5 tipi vardır Bunlardan sadece A tipi toksin
uumlretenler gıda zehirlenmelerine yol accedilar C perfringens gıda zehirlenmesi
olaylarının 95 i gıdaların pişirildikten sonra yeterince ccedilabuk soğutulmamasından
ve ılık olarak bekletilmesinden kaynaklanmaktadır C perfringens sporları normal
pişirme işlemiyle oumllmez İdeal koşullarda 7 dakika gibi ccedilok kısa bir boumlluumlnme hızı ile
gıda iccedilerisinde hızla uumlrer ve huumlcre sayısının mililitrede veya gramda 105 e
ulaşması durumunda zehirlenmeye yol accedilar Zehirlenme 6 - 24 saat iccedilerisinde
goumlruumlluumlr ve 12 - 24 saat kadar suumlrer Zehirlenme olaylarının yarıdan fazlası kırmızı
etler yaklaşık doumlrtte biri kanatlı etleri ile olmaktadır
TOKSİNLER-3 EPSILON TOXIN OF
CLOSTRIDIUM PERFRINGENS
TOKSİNLER-3 EPSILON TOXIN OF
CLOSTRIDIUM PERFRINGENS
TOKSİNLER -4 STAPHYLOCOCCAL
ENTEROTOXIN B(SEB) SEB uumlzerinde en ccedilok ccedilalışılan ve en iyi bilinen toksin olup yiyecek zehirlenmelerinin
en ccedilok bilinenlerindendir Bu toksini iccedileren bir yiyeceği yiyen birisinde mide bulantisi
kusma ve ishal goumlruumlluumlr
Toksin vuumlcuda solunum yoluyla girdiği zaman farkli etkiler yaratmaktadır Ccedilok kuumlccediluumlk
bir miktar 24 saat suumlre ile solunduğunda insana zarar vermek iccedilin yeterlidir
BELİRTİLER
Bu toksine maruz kalındıktan sonra belirtiler 2-42 saat iccedilinde ortaya ccedilikar Bu toksine
duumlsuumlk-orta seviyede maruz kalanlarda ates titreme bas ağrısı mide bulantısı
kusma goumlguumls agrisi vuumlcutta ağrılar ve kuru oumlksuumlruumlk goumlruumlluumlr Ciddi orandaki
maruziyetlerde oumlluumlme sebep olan zehirlenme belirtileri goumlzlenebilir Maruziyetin
boyutuna goumlre rahatsızlık 3-10 guumln arası suumlrebilir
TANI
SEBin tanısı zordur Laboratuar testleri ve goumlguumls roumlntgenleri ile netice elde edilebilir
Maruziyetin ardından 12-24 saat arasında burundan alınacak numuneler (swablar)
yardımıyla zehire ulaşılabilir
TEDAVi
Doktorlar zehirin belirtilerini ortadan kaldırmaya youmlnelik tedavi uygulayabilirler Oksijen
ve sıvı takviyesi oumlnemlidir Ccediloğu hasta hastalığın ilk safhasından sonra iyileşir fakat
tam anlamıyla iyileşme uzun suumlrebilir
TOKSİNLER-4 STAPHYLOCOCCAL
ENTEROTOXIN B(SEB)
VİRUumlS -1 VARIOLA MAJOR(SMALLPOX)
(ccediliccedilek hastalığı)
Ccediliccedilek hastalığı Nedir
bull İltihaplı kabarcıklar doumlkerek belirti veren ateşli ağır salgın bir hastalık
bull Etmeni suumlzgeccedilleri geccedilen ufak bir viruumlstuumlr Bu viruumls kızamık viruumlsuuml gibi vuumlcudun dış tarafını (ektoderm) sever Bu sebeple ccediliccedilek hastalığının en karakteristik belirtileri hastanın derisi uumlzerindedir
bull Yayılma ccediloklukla ccediliccedilek hastalığına tutulmuş hastalar yolu ile olur Hastaların ağız ve boğazlarında bulunan ccediliccedilek yaralarındaki viruumlsler oumlksuumlruumlk damlacıkları ile ccedilevreye yayılabilecekleri gibi deri uumlstuumlndeki iltihap ve ccedilıbanlarla ccedileşitli temaslar bu yayılmaya sebep olurlar
bull Deri uumlzerindeki sıyrıklarda ya da ağız ve burun yollarındaki ccedileşitli sıyrıklarda odak bulan ccediliccedilek viruumlsleri 10 - 12 guumln suumlren bir kuluccedilka devresinden sonra birdenbire bir titreme ve uumlşuumlme ile kendini goumlsterir Ateş kısa zamanda 39 - 40 dereceye ccedilıkar
bull Variola olarak bilinen ccediliccedilek hastalığı uygulanan aşılama programları sayesinde 1977 yılında tuumlm duumlnyada ortadan kaldırılmıştır Goumlruumllen son olgu Somalirsquode 1977 yılında kaydedilmiştir Duumlnyada sadece iki laboratuarda bulunmaktadır
Ccediliccedilek Aşısı Ve Korunma
bull Ccediliccedilek aşısı canlı virus aşısıdır Yaygın toplum aşılaması sonrasında ccediliccedilek eradike edilmiştir
bull En son olgu (hastane aşccedilısı) 1977rsquode Somali ve 1978primede İngiltere Birminghamrsquoda (iki laboratuvar koumlkenli olgu) goumlruumllmuumlştuumlr Duumlnya Sağlık Oumlrguumltuuml( DSOuml) 1980 yılında ccediliccedilek hastalığının tuumlm duumlnyada eradike olduğunu ilan etmiştir Eradike edilmesi nedeniyle DSOuml ccediliccedilek aşısının rutin uygulamadan ccedilıkarılmasını oumlnermiştir ABD 1971primeden itibaren aşı uygulamamaktadır Uumllkemizde de 1980 sonrasında ccediliccedilek aşısı uygulanmamaktadır Aşı uygulamaları sadece benzer viruumlslerle ccedilalışan laboratuvar ccedilalışanlarına uygulanmasıyla sınırlı kalmıştır
bull 1982primede sivil kullanım iccedilin aşı uumlretilmesi durdurulmuş ABD askerlerinin aşılanmasına da 1990primeda son verilmiştir
bull Ccediliccedilek hastalığına karşı uygulanan rutin aşılama programları 1972 yılında sona ermiştir
bull Aşı guumlnuumlmuumlzde son teroumlr olayları nedeniyle oluşan biyoteroumlrizm tehdidi nedeniyle yeniden guumlndeme gelmiştir
Arjantin Cad Halıcı Sok No 5 06680 GOP Ccedilankaya ANKARA TUumlRKİYE Telefon Phone + 90 312 466 47 40 (PBX) Faks Fax + 90 312 466 59 66 E-Posta E-mail idcidc-defencecom WEB wwwidc-defencecom
Hacettepe Teknokent 2 ARGE Binası No9 06800 Beytepe ANKARA TUumlRKİYE Telefon Phone + 90 312 299 25 83 Faks Fax + 90 312 299 25 84 E-Posta E-mail teknokentidc-defencecom WEB wwwidc-defencecom
IDC Savunma Sanayi Ticaret AŞ
IDC Defense Industry Inc
YERSİNİA PESTİS
Hıyarcıklı veba (bubonik veba) veba hastalığının
en yaygın biccedilimidir Hastalığa Yersinia pestis adı
verilen enterobakteri neden olur
Bakteri vuumlcuda girdikten sonra 3 ila 8 guumln iccedilinde
etkisini goumlsterir Belirtileri yuumlksek ateş uumlşuumlme
duygusu başağrısı ishal ve bubo adı verilen lenf
bezi şişmeleridir
Deri altında ve iccedil organlarda kanama başladığı
zaman da akan kanın birikmesi sonucu ciltte
siyah lekeler oluşur
FARELER VE PİRELER YOLUYLA GECcedilİYOR
İnsanlara fareler ve pireler yoluyla geccediler
Geccedilmişte belirli doumlnemlerde bu hastalığın buumlyuumlk
salgınları yaşanmıştır 14 yuumlzyılda kara oumlluumlm
olarak kayıtlara geccedilen salgının hıyarcıklı veba
olduğu sanılmaktadır
BAKTERİLER 3 FRANCİSELLA TULARENCİS
Tularemi insanlarda ve hayvanlarda goumlruumllebilen ve
Francisella tularensis bakterisinin sebep olduğu bir
hastalıktır Hastalık yuumlksek ateşe lokal deri ve
mukoz membranlarda uumllsere lymph boğazlarında
lokal sisliklere ve genelde pnoumlmaniye sebep olur
GW McCay bu hastalığı 1911de TulareCaliforniada
ortaya cikardi Bu hastalıkla ilgili ilk vaka 1914te
raporlara geccedilti 1921de Edward Francis geyiklerdeki
pirelerin taşıdığı enfekte kan yoluyla hastalığın
bulaştığını tanımladı ve Francis terimi hastalığın
adına eklendi Aerosol vasıtasıyla yayıldığında birccedilok
insani etkileyebileceğinden Biyolojik harp maddesi
olarak değerlendirilmektedir
Tavşanlar ve keneler tulareminin en bilindik
vektoumlrleridir Bunun yanında su fareleri ve diğer su
hayvanları vasıtasıyla da yayılabilir
Bakteri genelde hastanın vuumlcuduna derideki yaralar
goumlz mukozaları solunum ve sindirim sistemi yoluyla
girer Zehirli organizma deride vektoumlr ısırığıyla veya
10-50 adedinin solunmasıyla kişide hastalık yapar
Avcılar avladıkları tavşanın derisini soyarken de ayni
şekilde hastalığa yakalanabilirler
BAKTERİLER 4 BRUCELLA SPECIES
Bruselloz Malta humması veya Akdeniz
humması Brucella bakterileri yuumlzuumlnden
ortaya ccedilıkan bulaşıcı bir hastalık
İlk kez 1897de Danimarkalı veteriner `u
ayrıştırmıştır Bu nedenle hastalığın Bang
hastalığı olarak da anıldığı olmuştur
Aslen bir hayvan hastalığı olan bruselloz
insanlarda da goumlruumllebilir Keccedili ve
koyunlarda Brucella melitensis
sığırlarda Brucella abortus domuzlarda
ise Brucella suis tiplerindeki bakteriler
mevcuttur
Solunum yoluyla da bulaşabilen
hastalık genelde deri veveya mukoza
yoluyla bulaşır İnsanlara mikrop iccedileren
veya dezenfekte edilmemiş suumlt ve suumlt
uumlruumlnlerinden veya doğrudan hasta
hayvanlara temas ile bulaşır Hasta
hayvan leşiyle temas yuumlzuumlnden de
bulaşabilir
[
BAKTERİLER 5 VIBRIO CHOLERA
Vibrio cholerae (aynı zamanda Kommabacillus) insanlarda koleraya sebep olan bir
eğilmiş-ccedilubuk şekilli gram negatif bakteridir[1][2] Vibrio cholerae ve diğer tuumlrler
Proteobacterianın gamma alt boumlluumlmuumlne mensup olan cinsine aittir İlk olarak 1854
yılında İtalyan anatomist tarafından koleranın nedeni olarak izole edilmiştir ama
Robert Kocha kadar geniş oumllccediluumlde bilinmiş değildi bağımsız olarak otuz yıl
ccedilalıştıktan sonra Koch bu bilgiyi ve hastalıkla savaşmanın yollarını tanıttı
BAKTERİLER -6 SALMONELLA SPECIES Salmonella tifo ve gıda zehirlenmesine
yol accedilabilen ccedilubuksu Gram-negatif bir
enterobakteri cinsidir[1] Salmonella
tuumlrleri hareketlidir (motildir) hidrojen
suumllfuumlr uumlretirler Gıda kaynaklı bir hastalık
olarak Salmonella nın oumlnlenmesi iccedilin
gıdalara temas eden yuumlzeylerin etkin bir
şekilde temizlenmesi gerekmektedir
Derinin mikroplardan arındırılması iccedilin
alkol etkili bir maddedir alkolle beraber
kullanılınca temizleyici etki daha uzun
suumlreli olur Karbon diyoksitle karışık alkol
buharı veya sodyum hipoklorit (ccedilamaşır
suyu) sağlık kurumlarında ve gıda
sanayisinde yuumlzeylerdeki Salmonellayı
yok etmek iccedilin kullanılır Ccediliğ yumurta
iccedileren gıdalar pişirilmeli veya uzun suumlre
saklanacaklarsa dondurulmalıdır
BAKTERİLER -7 SHİGELLA SPECIES
Basilli Dizanteri Nedir
Basilli dizanteriden korunmanın temelini
kişisel temizlik ile mikrop bulaşabilecek her
tuumlrluuml eşyanın mikroplardan arındırılması
oluşturur
Basilli dizanteri akut ve bulaşıcı bir
bağırsak enfeksiyonudur Kanlı irinli ve
suumlmuumlksuuml ishale ateşe karın ağrısına
makatta ağrılı kas kasılmalarına ve sık sık
dışkılama isteğine yol accedilar
Basilli dizanterinin etkeni Shigella cinsi
mikroorganizmalardır Ccedilomak biccedilimli bu
bakterilerden Shigella dyseteriae dışında
Shigella flexneri ve Shigella sonnei tuumlrleri
de dizanteri etkeni
olabilir Basiller vuumlcuda ağız yoluyla girer
incebağırsağın son boumlluumlmuuml ve
kalınbağırsak mukozası huumlcrelerine yerle-
şir Burada uumlreyerek mukoza yıkımına
neden olan basiller boumllgede yoğun bir
alyuvar birikimini başlatır Ayrıca kesin
sınırları olan yuumlzeysel uumllserler (yara)
yaparlar
BAKTERİLER -8 ECOLİ O 157 H7
Escherichia coli O157H7 koli basili
tabir edilen E coli bakterisinin en zararlı
tipi sayılır bir gıda zehirlenmesi etmeni
olup hemorajik kolit denen hastalığa
neden olur Enfeksiyon bağırsak
krampları ile başlar bunu oumlnce sulu ishal
sonra da ccediloğu zaman kanlı ishal izler
Bazen kuumlccediluumlk ccedilocuklarda hemolitik uumlremik
sendrom olarak adlandırılan boumlbrek
yetmezliği meydan gelir Genelde bu
bakteriyi iccedileren kıyma etin az pişirilerek
yenmesi sonucu hasta olunur Bakteri
ayrıca kişiden kişiye dokunma yoluyla
pastoumlrize edilmemiş suumlt iccedilmekle
bakterini karıştığı suyla sulanmış sebze
veya meyvelerin yenmesiyle boumlyle suda
yuumlzmek veya onu iccedilmek yoluyla da
bulaşır
TOKSİNLER-1 CLOSTRIDIUM BOTULINUM
TOXIN
Botulinum toksini (botoks) bilinen en oumllduumlruumlcuuml toksindir Oumllduumlruumlcuumlluumlguuml kolay uumlretim ve
silah haline getirilebilmesi nedeniyle biyolojik harp maddesi olarak ccedilok buumlyuumlk oumlnem
tasir Botulinum toksini zehirlilik etkisini toksinin ya da toksini uumlreten sporlarin
solunum ya da sindirim yoluyla vuumlcuda girmesiyle goumlsterir
Bu zehrin 7 alt grubu vardir ve buumltuumln alt gruplari ayni etkiyi goumlsterir Toksin solunum
sindirim ya da yara yoluyla vuumlcuda girdiginda ayni etkiyi goumlsterir
BELiRTiLER
Belirtiler maruziyetin ardindan saatler ile guumlnler arasinda degisecek sekilde ortaya
cikarlar Ilk belirtiler goumlruumls bulanikligi cift goumlrme yutkunma guumlcluumlguuml konumsa
zorlugu ses kisilmasi ve kas zayifligidir 24-48 saat iccedilinde kas zayifligi ve felc kisinin
nefes alamamasina sebep olabilir Degisik derecelerde kas guumlccedilsuumlzluumlguuml goumlruumllebilir
TANI
Felc kisinin bu toksine maruz kaldiginin isareti olabilir Laboratuar testleri yeterli
olmayabilir Maruziyetin ardindan ilk 24 saat iccedilinde alinan burunsal swablar taninin
konulmasinda faydali olabilir
TEDAVi
En ciddi komplikasyonu slonum yetmezligidir Belirtileri takip edip solunum destegi
saglandiginda oumlluumlm orani 5e kadar duumlsuumlruumllebilir Kesin konulmus tanilar iccedilin
antitoksin Amerikan CDCde (Tuumlrkiyede varmi bilmiyorum) bulunmaktadir Yanliz bu
antitoksin at serumlarinin sok riski ve serum rahatsizligi dahil buumltuumln yan etkilerini
iccedilermektedir
TOKSİNLER-1 CLOSTRIDIUM BOTULINUM
TOXIN
TOKSİNLER 2 RICIN TOXIN FROM RICINUS
COMMUNIS
Ricin keneotu tohumundan elde edilen bitki kaynaklı bir protein toksini olup kolayca
uumlretilebilmektedir ve en zehirli toksinlerin arasında yer almaktadır Ricin iccedilin oumlluumlmcuumll
doz Botulinum toksininin binde bir olmakla birlikte duumlnya uumlzerinde yaygın bulunuşu
ve kolayca elde edilebilmesinden dolayı biyolojik harp maddesi olarak oumlnemli bir yer
tutar
Antik zamanlardan bu yana 750den fazla ricin zehirlenmesi tanımlanmıştır Ricin
1978de Londrada bir Bulgar suumlrguumlnuuml olan Georgi Markovun oumllduumlruumllmesinde
kullanılmıştır Bu olayda kişinin bacağına bir şemsiyenin ucuna yerleştirilmiş oumlzel bir
şırınga vasıtasıyla zehir enjekte edilmiştir
BELİRTİLER
Ricinin zehirliliği insan vuumlcuduna giriş yoluna bağlı olarak değişmektedir Ricin
huumlcreler iccedilin ccedilok yuumlksek derecede zehirlidir ve protein sentezini bozarak etki
goumlsteririler Solunum yoluyla alındığında ilk olarak nefes ve akciğer sorunlarına yol
acar Yenildiğinde sindirim sistemini enjekte edildiğinde enjekte edildiği boumllgeyi
zehirler
Ricin solunum yoluyla alındıktan sonra zehirlilik kendini burun ve boğazda tıkanıklık mide bulantısı kusma goumlzlerde kaşınma kaşınma ve goumlğuumls darlığı seklinde goumlsterir Yuumlksek dozlarda 12-24 saat iccedilinde solunum sorunları ortaya ccedilıkar Hayvanlarla yapılan denemelerde oumlluumlmuumln yuumlksek dozlarda 36-48 saat iccedilinde olduğu goumlruumllmuumlştuumlr
bull Ricin sindirim yoluyla alındığında sindirim sistemince zor emildiğinden daha az zehirlidir ve sindirim yoluyla vuumlcuttan atılabilir Kayıtlara geccedilen 751 sindirim sistemi zehirliliğinden 14uuml oumlluumlmle sonuccedillanmıştır
bull Duumlşuumlk dozlarda enjeksiyonlarda grip benzeri belirtiler vuumlcutta ağrı mide bulantısı kusma ve enjeksiyon boumllgesinde şişme ve ağrı goumlruumlluumlr Ciddi dozlarda maruziyet doku oumlluumlmlerine sindirim sisteminde kanamalara ve karaciğer dalak ve boumlbrek problemlerine yol accedilabilir
bull TANI Maruz kalma sekline goumlre ricin zehirlilik belirtilerinin goumlzlenmesi ile yapılır Biyolojik harp maksatlı kullanımda maruziyet toksinlerin aerosol formunda solunum yoluyla maruziyet olacaktır Goumlğuumls roumlntgeninde bazı belirtiler goumlzlenebilmektedir Burundan alınan swab numunelerin laboratuar testleri ile tanı konulabilir Ricin maruziyetin ardından 24 saat iccedilinde teşhis edilebilmektedir
TOKSİNLER-2 RICIN TOXIN FROM RICINUS
COMMUNIS
TOKSİNLER -2
RICIN TOXIN
FROM RICINUS
COMMUNIS
Clostridium perfringens Bacillaceae familyasına ait Gram pozitif uccedilları yuvarlak
ccedilubuk şeklinde sporlu kapsuumllluuml anaerobik hareketsiz bir bakteridir C perfringens
uumlrettiği toksinler yoluyla gıda zehirlenmelerine yol accedilar Uumlrettiği toksin ccedileşidine goumlre
A B C D ve E tipi olmak uumlzere 5 tipi vardır Bunlardan sadece A tipi toksin
uumlretenler gıda zehirlenmelerine yol accedilar C perfringens gıda zehirlenmesi
olaylarının 95 i gıdaların pişirildikten sonra yeterince ccedilabuk soğutulmamasından
ve ılık olarak bekletilmesinden kaynaklanmaktadır C perfringens sporları normal
pişirme işlemiyle oumllmez İdeal koşullarda 7 dakika gibi ccedilok kısa bir boumlluumlnme hızı ile
gıda iccedilerisinde hızla uumlrer ve huumlcre sayısının mililitrede veya gramda 105 e
ulaşması durumunda zehirlenmeye yol accedilar Zehirlenme 6 - 24 saat iccedilerisinde
goumlruumlluumlr ve 12 - 24 saat kadar suumlrer Zehirlenme olaylarının yarıdan fazlası kırmızı
etler yaklaşık doumlrtte biri kanatlı etleri ile olmaktadır
TOKSİNLER-3 EPSILON TOXIN OF
CLOSTRIDIUM PERFRINGENS
TOKSİNLER-3 EPSILON TOXIN OF
CLOSTRIDIUM PERFRINGENS
TOKSİNLER -4 STAPHYLOCOCCAL
ENTEROTOXIN B(SEB) SEB uumlzerinde en ccedilok ccedilalışılan ve en iyi bilinen toksin olup yiyecek zehirlenmelerinin
en ccedilok bilinenlerindendir Bu toksini iccedileren bir yiyeceği yiyen birisinde mide bulantisi
kusma ve ishal goumlruumlluumlr
Toksin vuumlcuda solunum yoluyla girdiği zaman farkli etkiler yaratmaktadır Ccedilok kuumlccediluumlk
bir miktar 24 saat suumlre ile solunduğunda insana zarar vermek iccedilin yeterlidir
BELİRTİLER
Bu toksine maruz kalındıktan sonra belirtiler 2-42 saat iccedilinde ortaya ccedilikar Bu toksine
duumlsuumlk-orta seviyede maruz kalanlarda ates titreme bas ağrısı mide bulantısı
kusma goumlguumls agrisi vuumlcutta ağrılar ve kuru oumlksuumlruumlk goumlruumlluumlr Ciddi orandaki
maruziyetlerde oumlluumlme sebep olan zehirlenme belirtileri goumlzlenebilir Maruziyetin
boyutuna goumlre rahatsızlık 3-10 guumln arası suumlrebilir
TANI
SEBin tanısı zordur Laboratuar testleri ve goumlguumls roumlntgenleri ile netice elde edilebilir
Maruziyetin ardından 12-24 saat arasında burundan alınacak numuneler (swablar)
yardımıyla zehire ulaşılabilir
TEDAVi
Doktorlar zehirin belirtilerini ortadan kaldırmaya youmlnelik tedavi uygulayabilirler Oksijen
ve sıvı takviyesi oumlnemlidir Ccediloğu hasta hastalığın ilk safhasından sonra iyileşir fakat
tam anlamıyla iyileşme uzun suumlrebilir
TOKSİNLER-4 STAPHYLOCOCCAL
ENTEROTOXIN B(SEB)
VİRUumlS -1 VARIOLA MAJOR(SMALLPOX)
(ccediliccedilek hastalığı)
Ccediliccedilek hastalığı Nedir
bull İltihaplı kabarcıklar doumlkerek belirti veren ateşli ağır salgın bir hastalık
bull Etmeni suumlzgeccedilleri geccedilen ufak bir viruumlstuumlr Bu viruumls kızamık viruumlsuuml gibi vuumlcudun dış tarafını (ektoderm) sever Bu sebeple ccediliccedilek hastalığının en karakteristik belirtileri hastanın derisi uumlzerindedir
bull Yayılma ccediloklukla ccediliccedilek hastalığına tutulmuş hastalar yolu ile olur Hastaların ağız ve boğazlarında bulunan ccediliccedilek yaralarındaki viruumlsler oumlksuumlruumlk damlacıkları ile ccedilevreye yayılabilecekleri gibi deri uumlstuumlndeki iltihap ve ccedilıbanlarla ccedileşitli temaslar bu yayılmaya sebep olurlar
bull Deri uumlzerindeki sıyrıklarda ya da ağız ve burun yollarındaki ccedileşitli sıyrıklarda odak bulan ccediliccedilek viruumlsleri 10 - 12 guumln suumlren bir kuluccedilka devresinden sonra birdenbire bir titreme ve uumlşuumlme ile kendini goumlsterir Ateş kısa zamanda 39 - 40 dereceye ccedilıkar
bull Variola olarak bilinen ccediliccedilek hastalığı uygulanan aşılama programları sayesinde 1977 yılında tuumlm duumlnyada ortadan kaldırılmıştır Goumlruumllen son olgu Somalirsquode 1977 yılında kaydedilmiştir Duumlnyada sadece iki laboratuarda bulunmaktadır
Ccediliccedilek Aşısı Ve Korunma
bull Ccediliccedilek aşısı canlı virus aşısıdır Yaygın toplum aşılaması sonrasında ccediliccedilek eradike edilmiştir
bull En son olgu (hastane aşccedilısı) 1977rsquode Somali ve 1978primede İngiltere Birminghamrsquoda (iki laboratuvar koumlkenli olgu) goumlruumllmuumlştuumlr Duumlnya Sağlık Oumlrguumltuuml( DSOuml) 1980 yılında ccediliccedilek hastalığının tuumlm duumlnyada eradike olduğunu ilan etmiştir Eradike edilmesi nedeniyle DSOuml ccediliccedilek aşısının rutin uygulamadan ccedilıkarılmasını oumlnermiştir ABD 1971primeden itibaren aşı uygulamamaktadır Uumllkemizde de 1980 sonrasında ccediliccedilek aşısı uygulanmamaktadır Aşı uygulamaları sadece benzer viruumlslerle ccedilalışan laboratuvar ccedilalışanlarına uygulanmasıyla sınırlı kalmıştır
bull 1982primede sivil kullanım iccedilin aşı uumlretilmesi durdurulmuş ABD askerlerinin aşılanmasına da 1990primeda son verilmiştir
bull Ccediliccedilek hastalığına karşı uygulanan rutin aşılama programları 1972 yılında sona ermiştir
bull Aşı guumlnuumlmuumlzde son teroumlr olayları nedeniyle oluşan biyoteroumlrizm tehdidi nedeniyle yeniden guumlndeme gelmiştir
Arjantin Cad Halıcı Sok No 5 06680 GOP Ccedilankaya ANKARA TUumlRKİYE Telefon Phone + 90 312 466 47 40 (PBX) Faks Fax + 90 312 466 59 66 E-Posta E-mail idcidc-defencecom WEB wwwidc-defencecom
Hacettepe Teknokent 2 ARGE Binası No9 06800 Beytepe ANKARA TUumlRKİYE Telefon Phone + 90 312 299 25 83 Faks Fax + 90 312 299 25 84 E-Posta E-mail teknokentidc-defencecom WEB wwwidc-defencecom
IDC Savunma Sanayi Ticaret AŞ
IDC Defense Industry Inc
BAKTERİLER 3 FRANCİSELLA TULARENCİS
Tularemi insanlarda ve hayvanlarda goumlruumllebilen ve
Francisella tularensis bakterisinin sebep olduğu bir
hastalıktır Hastalık yuumlksek ateşe lokal deri ve
mukoz membranlarda uumllsere lymph boğazlarında
lokal sisliklere ve genelde pnoumlmaniye sebep olur
GW McCay bu hastalığı 1911de TulareCaliforniada
ortaya cikardi Bu hastalıkla ilgili ilk vaka 1914te
raporlara geccedilti 1921de Edward Francis geyiklerdeki
pirelerin taşıdığı enfekte kan yoluyla hastalığın
bulaştığını tanımladı ve Francis terimi hastalığın
adına eklendi Aerosol vasıtasıyla yayıldığında birccedilok
insani etkileyebileceğinden Biyolojik harp maddesi
olarak değerlendirilmektedir
Tavşanlar ve keneler tulareminin en bilindik
vektoumlrleridir Bunun yanında su fareleri ve diğer su
hayvanları vasıtasıyla da yayılabilir
Bakteri genelde hastanın vuumlcuduna derideki yaralar
goumlz mukozaları solunum ve sindirim sistemi yoluyla
girer Zehirli organizma deride vektoumlr ısırığıyla veya
10-50 adedinin solunmasıyla kişide hastalık yapar
Avcılar avladıkları tavşanın derisini soyarken de ayni
şekilde hastalığa yakalanabilirler
BAKTERİLER 4 BRUCELLA SPECIES
Bruselloz Malta humması veya Akdeniz
humması Brucella bakterileri yuumlzuumlnden
ortaya ccedilıkan bulaşıcı bir hastalık
İlk kez 1897de Danimarkalı veteriner `u
ayrıştırmıştır Bu nedenle hastalığın Bang
hastalığı olarak da anıldığı olmuştur
Aslen bir hayvan hastalığı olan bruselloz
insanlarda da goumlruumllebilir Keccedili ve
koyunlarda Brucella melitensis
sığırlarda Brucella abortus domuzlarda
ise Brucella suis tiplerindeki bakteriler
mevcuttur
Solunum yoluyla da bulaşabilen
hastalık genelde deri veveya mukoza
yoluyla bulaşır İnsanlara mikrop iccedileren
veya dezenfekte edilmemiş suumlt ve suumlt
uumlruumlnlerinden veya doğrudan hasta
hayvanlara temas ile bulaşır Hasta
hayvan leşiyle temas yuumlzuumlnden de
bulaşabilir
[
BAKTERİLER 5 VIBRIO CHOLERA
Vibrio cholerae (aynı zamanda Kommabacillus) insanlarda koleraya sebep olan bir
eğilmiş-ccedilubuk şekilli gram negatif bakteridir[1][2] Vibrio cholerae ve diğer tuumlrler
Proteobacterianın gamma alt boumlluumlmuumlne mensup olan cinsine aittir İlk olarak 1854
yılında İtalyan anatomist tarafından koleranın nedeni olarak izole edilmiştir ama
Robert Kocha kadar geniş oumllccediluumlde bilinmiş değildi bağımsız olarak otuz yıl
ccedilalıştıktan sonra Koch bu bilgiyi ve hastalıkla savaşmanın yollarını tanıttı
BAKTERİLER -6 SALMONELLA SPECIES Salmonella tifo ve gıda zehirlenmesine
yol accedilabilen ccedilubuksu Gram-negatif bir
enterobakteri cinsidir[1] Salmonella
tuumlrleri hareketlidir (motildir) hidrojen
suumllfuumlr uumlretirler Gıda kaynaklı bir hastalık
olarak Salmonella nın oumlnlenmesi iccedilin
gıdalara temas eden yuumlzeylerin etkin bir
şekilde temizlenmesi gerekmektedir
Derinin mikroplardan arındırılması iccedilin
alkol etkili bir maddedir alkolle beraber
kullanılınca temizleyici etki daha uzun
suumlreli olur Karbon diyoksitle karışık alkol
buharı veya sodyum hipoklorit (ccedilamaşır
suyu) sağlık kurumlarında ve gıda
sanayisinde yuumlzeylerdeki Salmonellayı
yok etmek iccedilin kullanılır Ccediliğ yumurta
iccedileren gıdalar pişirilmeli veya uzun suumlre
saklanacaklarsa dondurulmalıdır
BAKTERİLER -7 SHİGELLA SPECIES
Basilli Dizanteri Nedir
Basilli dizanteriden korunmanın temelini
kişisel temizlik ile mikrop bulaşabilecek her
tuumlrluuml eşyanın mikroplardan arındırılması
oluşturur
Basilli dizanteri akut ve bulaşıcı bir
bağırsak enfeksiyonudur Kanlı irinli ve
suumlmuumlksuuml ishale ateşe karın ağrısına
makatta ağrılı kas kasılmalarına ve sık sık
dışkılama isteğine yol accedilar
Basilli dizanterinin etkeni Shigella cinsi
mikroorganizmalardır Ccedilomak biccedilimli bu
bakterilerden Shigella dyseteriae dışında
Shigella flexneri ve Shigella sonnei tuumlrleri
de dizanteri etkeni
olabilir Basiller vuumlcuda ağız yoluyla girer
incebağırsağın son boumlluumlmuuml ve
kalınbağırsak mukozası huumlcrelerine yerle-
şir Burada uumlreyerek mukoza yıkımına
neden olan basiller boumllgede yoğun bir
alyuvar birikimini başlatır Ayrıca kesin
sınırları olan yuumlzeysel uumllserler (yara)
yaparlar
BAKTERİLER -8 ECOLİ O 157 H7
Escherichia coli O157H7 koli basili
tabir edilen E coli bakterisinin en zararlı
tipi sayılır bir gıda zehirlenmesi etmeni
olup hemorajik kolit denen hastalığa
neden olur Enfeksiyon bağırsak
krampları ile başlar bunu oumlnce sulu ishal
sonra da ccediloğu zaman kanlı ishal izler
Bazen kuumlccediluumlk ccedilocuklarda hemolitik uumlremik
sendrom olarak adlandırılan boumlbrek
yetmezliği meydan gelir Genelde bu
bakteriyi iccedileren kıyma etin az pişirilerek
yenmesi sonucu hasta olunur Bakteri
ayrıca kişiden kişiye dokunma yoluyla
pastoumlrize edilmemiş suumlt iccedilmekle
bakterini karıştığı suyla sulanmış sebze
veya meyvelerin yenmesiyle boumlyle suda
yuumlzmek veya onu iccedilmek yoluyla da
bulaşır
TOKSİNLER-1 CLOSTRIDIUM BOTULINUM
TOXIN
Botulinum toksini (botoks) bilinen en oumllduumlruumlcuuml toksindir Oumllduumlruumlcuumlluumlguuml kolay uumlretim ve
silah haline getirilebilmesi nedeniyle biyolojik harp maddesi olarak ccedilok buumlyuumlk oumlnem
tasir Botulinum toksini zehirlilik etkisini toksinin ya da toksini uumlreten sporlarin
solunum ya da sindirim yoluyla vuumlcuda girmesiyle goumlsterir
Bu zehrin 7 alt grubu vardir ve buumltuumln alt gruplari ayni etkiyi goumlsterir Toksin solunum
sindirim ya da yara yoluyla vuumlcuda girdiginda ayni etkiyi goumlsterir
BELiRTiLER
Belirtiler maruziyetin ardindan saatler ile guumlnler arasinda degisecek sekilde ortaya
cikarlar Ilk belirtiler goumlruumls bulanikligi cift goumlrme yutkunma guumlcluumlguuml konumsa
zorlugu ses kisilmasi ve kas zayifligidir 24-48 saat iccedilinde kas zayifligi ve felc kisinin
nefes alamamasina sebep olabilir Degisik derecelerde kas guumlccedilsuumlzluumlguuml goumlruumllebilir
TANI
Felc kisinin bu toksine maruz kaldiginin isareti olabilir Laboratuar testleri yeterli
olmayabilir Maruziyetin ardindan ilk 24 saat iccedilinde alinan burunsal swablar taninin
konulmasinda faydali olabilir
TEDAVi
En ciddi komplikasyonu slonum yetmezligidir Belirtileri takip edip solunum destegi
saglandiginda oumlluumlm orani 5e kadar duumlsuumlruumllebilir Kesin konulmus tanilar iccedilin
antitoksin Amerikan CDCde (Tuumlrkiyede varmi bilmiyorum) bulunmaktadir Yanliz bu
antitoksin at serumlarinin sok riski ve serum rahatsizligi dahil buumltuumln yan etkilerini
iccedilermektedir
TOKSİNLER-1 CLOSTRIDIUM BOTULINUM
TOXIN
TOKSİNLER 2 RICIN TOXIN FROM RICINUS
COMMUNIS
Ricin keneotu tohumundan elde edilen bitki kaynaklı bir protein toksini olup kolayca
uumlretilebilmektedir ve en zehirli toksinlerin arasında yer almaktadır Ricin iccedilin oumlluumlmcuumll
doz Botulinum toksininin binde bir olmakla birlikte duumlnya uumlzerinde yaygın bulunuşu
ve kolayca elde edilebilmesinden dolayı biyolojik harp maddesi olarak oumlnemli bir yer
tutar
Antik zamanlardan bu yana 750den fazla ricin zehirlenmesi tanımlanmıştır Ricin
1978de Londrada bir Bulgar suumlrguumlnuuml olan Georgi Markovun oumllduumlruumllmesinde
kullanılmıştır Bu olayda kişinin bacağına bir şemsiyenin ucuna yerleştirilmiş oumlzel bir
şırınga vasıtasıyla zehir enjekte edilmiştir
BELİRTİLER
Ricinin zehirliliği insan vuumlcuduna giriş yoluna bağlı olarak değişmektedir Ricin
huumlcreler iccedilin ccedilok yuumlksek derecede zehirlidir ve protein sentezini bozarak etki
goumlsteririler Solunum yoluyla alındığında ilk olarak nefes ve akciğer sorunlarına yol
acar Yenildiğinde sindirim sistemini enjekte edildiğinde enjekte edildiği boumllgeyi
zehirler
Ricin solunum yoluyla alındıktan sonra zehirlilik kendini burun ve boğazda tıkanıklık mide bulantısı kusma goumlzlerde kaşınma kaşınma ve goumlğuumls darlığı seklinde goumlsterir Yuumlksek dozlarda 12-24 saat iccedilinde solunum sorunları ortaya ccedilıkar Hayvanlarla yapılan denemelerde oumlluumlmuumln yuumlksek dozlarda 36-48 saat iccedilinde olduğu goumlruumllmuumlştuumlr
bull Ricin sindirim yoluyla alındığında sindirim sistemince zor emildiğinden daha az zehirlidir ve sindirim yoluyla vuumlcuttan atılabilir Kayıtlara geccedilen 751 sindirim sistemi zehirliliğinden 14uuml oumlluumlmle sonuccedillanmıştır
bull Duumlşuumlk dozlarda enjeksiyonlarda grip benzeri belirtiler vuumlcutta ağrı mide bulantısı kusma ve enjeksiyon boumllgesinde şişme ve ağrı goumlruumlluumlr Ciddi dozlarda maruziyet doku oumlluumlmlerine sindirim sisteminde kanamalara ve karaciğer dalak ve boumlbrek problemlerine yol accedilabilir
bull TANI Maruz kalma sekline goumlre ricin zehirlilik belirtilerinin goumlzlenmesi ile yapılır Biyolojik harp maksatlı kullanımda maruziyet toksinlerin aerosol formunda solunum yoluyla maruziyet olacaktır Goumlğuumls roumlntgeninde bazı belirtiler goumlzlenebilmektedir Burundan alınan swab numunelerin laboratuar testleri ile tanı konulabilir Ricin maruziyetin ardından 24 saat iccedilinde teşhis edilebilmektedir
TOKSİNLER-2 RICIN TOXIN FROM RICINUS
COMMUNIS
TOKSİNLER -2
RICIN TOXIN
FROM RICINUS
COMMUNIS
Clostridium perfringens Bacillaceae familyasına ait Gram pozitif uccedilları yuvarlak
ccedilubuk şeklinde sporlu kapsuumllluuml anaerobik hareketsiz bir bakteridir C perfringens
uumlrettiği toksinler yoluyla gıda zehirlenmelerine yol accedilar Uumlrettiği toksin ccedileşidine goumlre
A B C D ve E tipi olmak uumlzere 5 tipi vardır Bunlardan sadece A tipi toksin
uumlretenler gıda zehirlenmelerine yol accedilar C perfringens gıda zehirlenmesi
olaylarının 95 i gıdaların pişirildikten sonra yeterince ccedilabuk soğutulmamasından
ve ılık olarak bekletilmesinden kaynaklanmaktadır C perfringens sporları normal
pişirme işlemiyle oumllmez İdeal koşullarda 7 dakika gibi ccedilok kısa bir boumlluumlnme hızı ile
gıda iccedilerisinde hızla uumlrer ve huumlcre sayısının mililitrede veya gramda 105 e
ulaşması durumunda zehirlenmeye yol accedilar Zehirlenme 6 - 24 saat iccedilerisinde
goumlruumlluumlr ve 12 - 24 saat kadar suumlrer Zehirlenme olaylarının yarıdan fazlası kırmızı
etler yaklaşık doumlrtte biri kanatlı etleri ile olmaktadır
TOKSİNLER-3 EPSILON TOXIN OF
CLOSTRIDIUM PERFRINGENS
TOKSİNLER-3 EPSILON TOXIN OF
CLOSTRIDIUM PERFRINGENS
TOKSİNLER -4 STAPHYLOCOCCAL
ENTEROTOXIN B(SEB) SEB uumlzerinde en ccedilok ccedilalışılan ve en iyi bilinen toksin olup yiyecek zehirlenmelerinin
en ccedilok bilinenlerindendir Bu toksini iccedileren bir yiyeceği yiyen birisinde mide bulantisi
kusma ve ishal goumlruumlluumlr
Toksin vuumlcuda solunum yoluyla girdiği zaman farkli etkiler yaratmaktadır Ccedilok kuumlccediluumlk
bir miktar 24 saat suumlre ile solunduğunda insana zarar vermek iccedilin yeterlidir
BELİRTİLER
Bu toksine maruz kalındıktan sonra belirtiler 2-42 saat iccedilinde ortaya ccedilikar Bu toksine
duumlsuumlk-orta seviyede maruz kalanlarda ates titreme bas ağrısı mide bulantısı
kusma goumlguumls agrisi vuumlcutta ağrılar ve kuru oumlksuumlruumlk goumlruumlluumlr Ciddi orandaki
maruziyetlerde oumlluumlme sebep olan zehirlenme belirtileri goumlzlenebilir Maruziyetin
boyutuna goumlre rahatsızlık 3-10 guumln arası suumlrebilir
TANI
SEBin tanısı zordur Laboratuar testleri ve goumlguumls roumlntgenleri ile netice elde edilebilir
Maruziyetin ardından 12-24 saat arasında burundan alınacak numuneler (swablar)
yardımıyla zehire ulaşılabilir
TEDAVi
Doktorlar zehirin belirtilerini ortadan kaldırmaya youmlnelik tedavi uygulayabilirler Oksijen
ve sıvı takviyesi oumlnemlidir Ccediloğu hasta hastalığın ilk safhasından sonra iyileşir fakat
tam anlamıyla iyileşme uzun suumlrebilir
TOKSİNLER-4 STAPHYLOCOCCAL
ENTEROTOXIN B(SEB)
VİRUumlS -1 VARIOLA MAJOR(SMALLPOX)
(ccediliccedilek hastalığı)
Ccediliccedilek hastalığı Nedir
bull İltihaplı kabarcıklar doumlkerek belirti veren ateşli ağır salgın bir hastalık
bull Etmeni suumlzgeccedilleri geccedilen ufak bir viruumlstuumlr Bu viruumls kızamık viruumlsuuml gibi vuumlcudun dış tarafını (ektoderm) sever Bu sebeple ccediliccedilek hastalığının en karakteristik belirtileri hastanın derisi uumlzerindedir
bull Yayılma ccediloklukla ccediliccedilek hastalığına tutulmuş hastalar yolu ile olur Hastaların ağız ve boğazlarında bulunan ccediliccedilek yaralarındaki viruumlsler oumlksuumlruumlk damlacıkları ile ccedilevreye yayılabilecekleri gibi deri uumlstuumlndeki iltihap ve ccedilıbanlarla ccedileşitli temaslar bu yayılmaya sebep olurlar
bull Deri uumlzerindeki sıyrıklarda ya da ağız ve burun yollarındaki ccedileşitli sıyrıklarda odak bulan ccediliccedilek viruumlsleri 10 - 12 guumln suumlren bir kuluccedilka devresinden sonra birdenbire bir titreme ve uumlşuumlme ile kendini goumlsterir Ateş kısa zamanda 39 - 40 dereceye ccedilıkar
bull Variola olarak bilinen ccediliccedilek hastalığı uygulanan aşılama programları sayesinde 1977 yılında tuumlm duumlnyada ortadan kaldırılmıştır Goumlruumllen son olgu Somalirsquode 1977 yılında kaydedilmiştir Duumlnyada sadece iki laboratuarda bulunmaktadır
Ccediliccedilek Aşısı Ve Korunma
bull Ccediliccedilek aşısı canlı virus aşısıdır Yaygın toplum aşılaması sonrasında ccediliccedilek eradike edilmiştir
bull En son olgu (hastane aşccedilısı) 1977rsquode Somali ve 1978primede İngiltere Birminghamrsquoda (iki laboratuvar koumlkenli olgu) goumlruumllmuumlştuumlr Duumlnya Sağlık Oumlrguumltuuml( DSOuml) 1980 yılında ccediliccedilek hastalığının tuumlm duumlnyada eradike olduğunu ilan etmiştir Eradike edilmesi nedeniyle DSOuml ccediliccedilek aşısının rutin uygulamadan ccedilıkarılmasını oumlnermiştir ABD 1971primeden itibaren aşı uygulamamaktadır Uumllkemizde de 1980 sonrasında ccediliccedilek aşısı uygulanmamaktadır Aşı uygulamaları sadece benzer viruumlslerle ccedilalışan laboratuvar ccedilalışanlarına uygulanmasıyla sınırlı kalmıştır
bull 1982primede sivil kullanım iccedilin aşı uumlretilmesi durdurulmuş ABD askerlerinin aşılanmasına da 1990primeda son verilmiştir
bull Ccediliccedilek hastalığına karşı uygulanan rutin aşılama programları 1972 yılında sona ermiştir
bull Aşı guumlnuumlmuumlzde son teroumlr olayları nedeniyle oluşan biyoteroumlrizm tehdidi nedeniyle yeniden guumlndeme gelmiştir
Arjantin Cad Halıcı Sok No 5 06680 GOP Ccedilankaya ANKARA TUumlRKİYE Telefon Phone + 90 312 466 47 40 (PBX) Faks Fax + 90 312 466 59 66 E-Posta E-mail idcidc-defencecom WEB wwwidc-defencecom
Hacettepe Teknokent 2 ARGE Binası No9 06800 Beytepe ANKARA TUumlRKİYE Telefon Phone + 90 312 299 25 83 Faks Fax + 90 312 299 25 84 E-Posta E-mail teknokentidc-defencecom WEB wwwidc-defencecom
IDC Savunma Sanayi Ticaret AŞ
IDC Defense Industry Inc
BAKTERİLER 4 BRUCELLA SPECIES
Bruselloz Malta humması veya Akdeniz
humması Brucella bakterileri yuumlzuumlnden
ortaya ccedilıkan bulaşıcı bir hastalık
İlk kez 1897de Danimarkalı veteriner `u
ayrıştırmıştır Bu nedenle hastalığın Bang
hastalığı olarak da anıldığı olmuştur
Aslen bir hayvan hastalığı olan bruselloz
insanlarda da goumlruumllebilir Keccedili ve
koyunlarda Brucella melitensis
sığırlarda Brucella abortus domuzlarda
ise Brucella suis tiplerindeki bakteriler
mevcuttur
Solunum yoluyla da bulaşabilen
hastalık genelde deri veveya mukoza
yoluyla bulaşır İnsanlara mikrop iccedileren
veya dezenfekte edilmemiş suumlt ve suumlt
uumlruumlnlerinden veya doğrudan hasta
hayvanlara temas ile bulaşır Hasta
hayvan leşiyle temas yuumlzuumlnden de
bulaşabilir
[
BAKTERİLER 5 VIBRIO CHOLERA
Vibrio cholerae (aynı zamanda Kommabacillus) insanlarda koleraya sebep olan bir
eğilmiş-ccedilubuk şekilli gram negatif bakteridir[1][2] Vibrio cholerae ve diğer tuumlrler
Proteobacterianın gamma alt boumlluumlmuumlne mensup olan cinsine aittir İlk olarak 1854
yılında İtalyan anatomist tarafından koleranın nedeni olarak izole edilmiştir ama
Robert Kocha kadar geniş oumllccediluumlde bilinmiş değildi bağımsız olarak otuz yıl
ccedilalıştıktan sonra Koch bu bilgiyi ve hastalıkla savaşmanın yollarını tanıttı
BAKTERİLER -6 SALMONELLA SPECIES Salmonella tifo ve gıda zehirlenmesine
yol accedilabilen ccedilubuksu Gram-negatif bir
enterobakteri cinsidir[1] Salmonella
tuumlrleri hareketlidir (motildir) hidrojen
suumllfuumlr uumlretirler Gıda kaynaklı bir hastalık
olarak Salmonella nın oumlnlenmesi iccedilin
gıdalara temas eden yuumlzeylerin etkin bir
şekilde temizlenmesi gerekmektedir
Derinin mikroplardan arındırılması iccedilin
alkol etkili bir maddedir alkolle beraber
kullanılınca temizleyici etki daha uzun
suumlreli olur Karbon diyoksitle karışık alkol
buharı veya sodyum hipoklorit (ccedilamaşır
suyu) sağlık kurumlarında ve gıda
sanayisinde yuumlzeylerdeki Salmonellayı
yok etmek iccedilin kullanılır Ccediliğ yumurta
iccedileren gıdalar pişirilmeli veya uzun suumlre
saklanacaklarsa dondurulmalıdır
BAKTERİLER -7 SHİGELLA SPECIES
Basilli Dizanteri Nedir
Basilli dizanteriden korunmanın temelini
kişisel temizlik ile mikrop bulaşabilecek her
tuumlrluuml eşyanın mikroplardan arındırılması
oluşturur
Basilli dizanteri akut ve bulaşıcı bir
bağırsak enfeksiyonudur Kanlı irinli ve
suumlmuumlksuuml ishale ateşe karın ağrısına
makatta ağrılı kas kasılmalarına ve sık sık
dışkılama isteğine yol accedilar
Basilli dizanterinin etkeni Shigella cinsi
mikroorganizmalardır Ccedilomak biccedilimli bu
bakterilerden Shigella dyseteriae dışında
Shigella flexneri ve Shigella sonnei tuumlrleri
de dizanteri etkeni
olabilir Basiller vuumlcuda ağız yoluyla girer
incebağırsağın son boumlluumlmuuml ve
kalınbağırsak mukozası huumlcrelerine yerle-
şir Burada uumlreyerek mukoza yıkımına
neden olan basiller boumllgede yoğun bir
alyuvar birikimini başlatır Ayrıca kesin
sınırları olan yuumlzeysel uumllserler (yara)
yaparlar
BAKTERİLER -8 ECOLİ O 157 H7
Escherichia coli O157H7 koli basili
tabir edilen E coli bakterisinin en zararlı
tipi sayılır bir gıda zehirlenmesi etmeni
olup hemorajik kolit denen hastalığa
neden olur Enfeksiyon bağırsak
krampları ile başlar bunu oumlnce sulu ishal
sonra da ccediloğu zaman kanlı ishal izler
Bazen kuumlccediluumlk ccedilocuklarda hemolitik uumlremik
sendrom olarak adlandırılan boumlbrek
yetmezliği meydan gelir Genelde bu
bakteriyi iccedileren kıyma etin az pişirilerek
yenmesi sonucu hasta olunur Bakteri
ayrıca kişiden kişiye dokunma yoluyla
pastoumlrize edilmemiş suumlt iccedilmekle
bakterini karıştığı suyla sulanmış sebze
veya meyvelerin yenmesiyle boumlyle suda
yuumlzmek veya onu iccedilmek yoluyla da
bulaşır
TOKSİNLER-1 CLOSTRIDIUM BOTULINUM
TOXIN
Botulinum toksini (botoks) bilinen en oumllduumlruumlcuuml toksindir Oumllduumlruumlcuumlluumlguuml kolay uumlretim ve
silah haline getirilebilmesi nedeniyle biyolojik harp maddesi olarak ccedilok buumlyuumlk oumlnem
tasir Botulinum toksini zehirlilik etkisini toksinin ya da toksini uumlreten sporlarin
solunum ya da sindirim yoluyla vuumlcuda girmesiyle goumlsterir
Bu zehrin 7 alt grubu vardir ve buumltuumln alt gruplari ayni etkiyi goumlsterir Toksin solunum
sindirim ya da yara yoluyla vuumlcuda girdiginda ayni etkiyi goumlsterir
BELiRTiLER
Belirtiler maruziyetin ardindan saatler ile guumlnler arasinda degisecek sekilde ortaya
cikarlar Ilk belirtiler goumlruumls bulanikligi cift goumlrme yutkunma guumlcluumlguuml konumsa
zorlugu ses kisilmasi ve kas zayifligidir 24-48 saat iccedilinde kas zayifligi ve felc kisinin
nefes alamamasina sebep olabilir Degisik derecelerde kas guumlccedilsuumlzluumlguuml goumlruumllebilir
TANI
Felc kisinin bu toksine maruz kaldiginin isareti olabilir Laboratuar testleri yeterli
olmayabilir Maruziyetin ardindan ilk 24 saat iccedilinde alinan burunsal swablar taninin
konulmasinda faydali olabilir
TEDAVi
En ciddi komplikasyonu slonum yetmezligidir Belirtileri takip edip solunum destegi
saglandiginda oumlluumlm orani 5e kadar duumlsuumlruumllebilir Kesin konulmus tanilar iccedilin
antitoksin Amerikan CDCde (Tuumlrkiyede varmi bilmiyorum) bulunmaktadir Yanliz bu
antitoksin at serumlarinin sok riski ve serum rahatsizligi dahil buumltuumln yan etkilerini
iccedilermektedir
TOKSİNLER-1 CLOSTRIDIUM BOTULINUM
TOXIN
TOKSİNLER 2 RICIN TOXIN FROM RICINUS
COMMUNIS
Ricin keneotu tohumundan elde edilen bitki kaynaklı bir protein toksini olup kolayca
uumlretilebilmektedir ve en zehirli toksinlerin arasında yer almaktadır Ricin iccedilin oumlluumlmcuumll
doz Botulinum toksininin binde bir olmakla birlikte duumlnya uumlzerinde yaygın bulunuşu
ve kolayca elde edilebilmesinden dolayı biyolojik harp maddesi olarak oumlnemli bir yer
tutar
Antik zamanlardan bu yana 750den fazla ricin zehirlenmesi tanımlanmıştır Ricin
1978de Londrada bir Bulgar suumlrguumlnuuml olan Georgi Markovun oumllduumlruumllmesinde
kullanılmıştır Bu olayda kişinin bacağına bir şemsiyenin ucuna yerleştirilmiş oumlzel bir
şırınga vasıtasıyla zehir enjekte edilmiştir
BELİRTİLER
Ricinin zehirliliği insan vuumlcuduna giriş yoluna bağlı olarak değişmektedir Ricin
huumlcreler iccedilin ccedilok yuumlksek derecede zehirlidir ve protein sentezini bozarak etki
goumlsteririler Solunum yoluyla alındığında ilk olarak nefes ve akciğer sorunlarına yol
acar Yenildiğinde sindirim sistemini enjekte edildiğinde enjekte edildiği boumllgeyi
zehirler
Ricin solunum yoluyla alındıktan sonra zehirlilik kendini burun ve boğazda tıkanıklık mide bulantısı kusma goumlzlerde kaşınma kaşınma ve goumlğuumls darlığı seklinde goumlsterir Yuumlksek dozlarda 12-24 saat iccedilinde solunum sorunları ortaya ccedilıkar Hayvanlarla yapılan denemelerde oumlluumlmuumln yuumlksek dozlarda 36-48 saat iccedilinde olduğu goumlruumllmuumlştuumlr
bull Ricin sindirim yoluyla alındığında sindirim sistemince zor emildiğinden daha az zehirlidir ve sindirim yoluyla vuumlcuttan atılabilir Kayıtlara geccedilen 751 sindirim sistemi zehirliliğinden 14uuml oumlluumlmle sonuccedillanmıştır
bull Duumlşuumlk dozlarda enjeksiyonlarda grip benzeri belirtiler vuumlcutta ağrı mide bulantısı kusma ve enjeksiyon boumllgesinde şişme ve ağrı goumlruumlluumlr Ciddi dozlarda maruziyet doku oumlluumlmlerine sindirim sisteminde kanamalara ve karaciğer dalak ve boumlbrek problemlerine yol accedilabilir
bull TANI Maruz kalma sekline goumlre ricin zehirlilik belirtilerinin goumlzlenmesi ile yapılır Biyolojik harp maksatlı kullanımda maruziyet toksinlerin aerosol formunda solunum yoluyla maruziyet olacaktır Goumlğuumls roumlntgeninde bazı belirtiler goumlzlenebilmektedir Burundan alınan swab numunelerin laboratuar testleri ile tanı konulabilir Ricin maruziyetin ardından 24 saat iccedilinde teşhis edilebilmektedir
TOKSİNLER-2 RICIN TOXIN FROM RICINUS
COMMUNIS
TOKSİNLER -2
RICIN TOXIN
FROM RICINUS
COMMUNIS
Clostridium perfringens Bacillaceae familyasına ait Gram pozitif uccedilları yuvarlak
ccedilubuk şeklinde sporlu kapsuumllluuml anaerobik hareketsiz bir bakteridir C perfringens
uumlrettiği toksinler yoluyla gıda zehirlenmelerine yol accedilar Uumlrettiği toksin ccedileşidine goumlre
A B C D ve E tipi olmak uumlzere 5 tipi vardır Bunlardan sadece A tipi toksin
uumlretenler gıda zehirlenmelerine yol accedilar C perfringens gıda zehirlenmesi
olaylarının 95 i gıdaların pişirildikten sonra yeterince ccedilabuk soğutulmamasından
ve ılık olarak bekletilmesinden kaynaklanmaktadır C perfringens sporları normal
pişirme işlemiyle oumllmez İdeal koşullarda 7 dakika gibi ccedilok kısa bir boumlluumlnme hızı ile
gıda iccedilerisinde hızla uumlrer ve huumlcre sayısının mililitrede veya gramda 105 e
ulaşması durumunda zehirlenmeye yol accedilar Zehirlenme 6 - 24 saat iccedilerisinde
goumlruumlluumlr ve 12 - 24 saat kadar suumlrer Zehirlenme olaylarının yarıdan fazlası kırmızı
etler yaklaşık doumlrtte biri kanatlı etleri ile olmaktadır
TOKSİNLER-3 EPSILON TOXIN OF
CLOSTRIDIUM PERFRINGENS
TOKSİNLER-3 EPSILON TOXIN OF
CLOSTRIDIUM PERFRINGENS
TOKSİNLER -4 STAPHYLOCOCCAL
ENTEROTOXIN B(SEB) SEB uumlzerinde en ccedilok ccedilalışılan ve en iyi bilinen toksin olup yiyecek zehirlenmelerinin
en ccedilok bilinenlerindendir Bu toksini iccedileren bir yiyeceği yiyen birisinde mide bulantisi
kusma ve ishal goumlruumlluumlr
Toksin vuumlcuda solunum yoluyla girdiği zaman farkli etkiler yaratmaktadır Ccedilok kuumlccediluumlk
bir miktar 24 saat suumlre ile solunduğunda insana zarar vermek iccedilin yeterlidir
BELİRTİLER
Bu toksine maruz kalındıktan sonra belirtiler 2-42 saat iccedilinde ortaya ccedilikar Bu toksine
duumlsuumlk-orta seviyede maruz kalanlarda ates titreme bas ağrısı mide bulantısı
kusma goumlguumls agrisi vuumlcutta ağrılar ve kuru oumlksuumlruumlk goumlruumlluumlr Ciddi orandaki
maruziyetlerde oumlluumlme sebep olan zehirlenme belirtileri goumlzlenebilir Maruziyetin
boyutuna goumlre rahatsızlık 3-10 guumln arası suumlrebilir
TANI
SEBin tanısı zordur Laboratuar testleri ve goumlguumls roumlntgenleri ile netice elde edilebilir
Maruziyetin ardından 12-24 saat arasında burundan alınacak numuneler (swablar)
yardımıyla zehire ulaşılabilir
TEDAVi
Doktorlar zehirin belirtilerini ortadan kaldırmaya youmlnelik tedavi uygulayabilirler Oksijen
ve sıvı takviyesi oumlnemlidir Ccediloğu hasta hastalığın ilk safhasından sonra iyileşir fakat
tam anlamıyla iyileşme uzun suumlrebilir
TOKSİNLER-4 STAPHYLOCOCCAL
ENTEROTOXIN B(SEB)
VİRUumlS -1 VARIOLA MAJOR(SMALLPOX)
(ccediliccedilek hastalığı)
Ccediliccedilek hastalığı Nedir
bull İltihaplı kabarcıklar doumlkerek belirti veren ateşli ağır salgın bir hastalık
bull Etmeni suumlzgeccedilleri geccedilen ufak bir viruumlstuumlr Bu viruumls kızamık viruumlsuuml gibi vuumlcudun dış tarafını (ektoderm) sever Bu sebeple ccediliccedilek hastalığının en karakteristik belirtileri hastanın derisi uumlzerindedir
bull Yayılma ccediloklukla ccediliccedilek hastalığına tutulmuş hastalar yolu ile olur Hastaların ağız ve boğazlarında bulunan ccediliccedilek yaralarındaki viruumlsler oumlksuumlruumlk damlacıkları ile ccedilevreye yayılabilecekleri gibi deri uumlstuumlndeki iltihap ve ccedilıbanlarla ccedileşitli temaslar bu yayılmaya sebep olurlar
bull Deri uumlzerindeki sıyrıklarda ya da ağız ve burun yollarındaki ccedileşitli sıyrıklarda odak bulan ccediliccedilek viruumlsleri 10 - 12 guumln suumlren bir kuluccedilka devresinden sonra birdenbire bir titreme ve uumlşuumlme ile kendini goumlsterir Ateş kısa zamanda 39 - 40 dereceye ccedilıkar
bull Variola olarak bilinen ccediliccedilek hastalığı uygulanan aşılama programları sayesinde 1977 yılında tuumlm duumlnyada ortadan kaldırılmıştır Goumlruumllen son olgu Somalirsquode 1977 yılında kaydedilmiştir Duumlnyada sadece iki laboratuarda bulunmaktadır
Ccediliccedilek Aşısı Ve Korunma
bull Ccediliccedilek aşısı canlı virus aşısıdır Yaygın toplum aşılaması sonrasında ccediliccedilek eradike edilmiştir
bull En son olgu (hastane aşccedilısı) 1977rsquode Somali ve 1978primede İngiltere Birminghamrsquoda (iki laboratuvar koumlkenli olgu) goumlruumllmuumlştuumlr Duumlnya Sağlık Oumlrguumltuuml( DSOuml) 1980 yılında ccediliccedilek hastalığının tuumlm duumlnyada eradike olduğunu ilan etmiştir Eradike edilmesi nedeniyle DSOuml ccediliccedilek aşısının rutin uygulamadan ccedilıkarılmasını oumlnermiştir ABD 1971primeden itibaren aşı uygulamamaktadır Uumllkemizde de 1980 sonrasında ccediliccedilek aşısı uygulanmamaktadır Aşı uygulamaları sadece benzer viruumlslerle ccedilalışan laboratuvar ccedilalışanlarına uygulanmasıyla sınırlı kalmıştır
bull 1982primede sivil kullanım iccedilin aşı uumlretilmesi durdurulmuş ABD askerlerinin aşılanmasına da 1990primeda son verilmiştir
bull Ccediliccedilek hastalığına karşı uygulanan rutin aşılama programları 1972 yılında sona ermiştir
bull Aşı guumlnuumlmuumlzde son teroumlr olayları nedeniyle oluşan biyoteroumlrizm tehdidi nedeniyle yeniden guumlndeme gelmiştir
Arjantin Cad Halıcı Sok No 5 06680 GOP Ccedilankaya ANKARA TUumlRKİYE Telefon Phone + 90 312 466 47 40 (PBX) Faks Fax + 90 312 466 59 66 E-Posta E-mail idcidc-defencecom WEB wwwidc-defencecom
Hacettepe Teknokent 2 ARGE Binası No9 06800 Beytepe ANKARA TUumlRKİYE Telefon Phone + 90 312 299 25 83 Faks Fax + 90 312 299 25 84 E-Posta E-mail teknokentidc-defencecom WEB wwwidc-defencecom
IDC Savunma Sanayi Ticaret AŞ
IDC Defense Industry Inc
BAKTERİLER 5 VIBRIO CHOLERA
Vibrio cholerae (aynı zamanda Kommabacillus) insanlarda koleraya sebep olan bir
eğilmiş-ccedilubuk şekilli gram negatif bakteridir[1][2] Vibrio cholerae ve diğer tuumlrler
Proteobacterianın gamma alt boumlluumlmuumlne mensup olan cinsine aittir İlk olarak 1854
yılında İtalyan anatomist tarafından koleranın nedeni olarak izole edilmiştir ama
Robert Kocha kadar geniş oumllccediluumlde bilinmiş değildi bağımsız olarak otuz yıl
ccedilalıştıktan sonra Koch bu bilgiyi ve hastalıkla savaşmanın yollarını tanıttı
BAKTERİLER -6 SALMONELLA SPECIES Salmonella tifo ve gıda zehirlenmesine
yol accedilabilen ccedilubuksu Gram-negatif bir
enterobakteri cinsidir[1] Salmonella
tuumlrleri hareketlidir (motildir) hidrojen
suumllfuumlr uumlretirler Gıda kaynaklı bir hastalık
olarak Salmonella nın oumlnlenmesi iccedilin
gıdalara temas eden yuumlzeylerin etkin bir
şekilde temizlenmesi gerekmektedir
Derinin mikroplardan arındırılması iccedilin
alkol etkili bir maddedir alkolle beraber
kullanılınca temizleyici etki daha uzun
suumlreli olur Karbon diyoksitle karışık alkol
buharı veya sodyum hipoklorit (ccedilamaşır
suyu) sağlık kurumlarında ve gıda
sanayisinde yuumlzeylerdeki Salmonellayı
yok etmek iccedilin kullanılır Ccediliğ yumurta
iccedileren gıdalar pişirilmeli veya uzun suumlre
saklanacaklarsa dondurulmalıdır
BAKTERİLER -7 SHİGELLA SPECIES
Basilli Dizanteri Nedir
Basilli dizanteriden korunmanın temelini
kişisel temizlik ile mikrop bulaşabilecek her
tuumlrluuml eşyanın mikroplardan arındırılması
oluşturur
Basilli dizanteri akut ve bulaşıcı bir
bağırsak enfeksiyonudur Kanlı irinli ve
suumlmuumlksuuml ishale ateşe karın ağrısına
makatta ağrılı kas kasılmalarına ve sık sık
dışkılama isteğine yol accedilar
Basilli dizanterinin etkeni Shigella cinsi
mikroorganizmalardır Ccedilomak biccedilimli bu
bakterilerden Shigella dyseteriae dışında
Shigella flexneri ve Shigella sonnei tuumlrleri
de dizanteri etkeni
olabilir Basiller vuumlcuda ağız yoluyla girer
incebağırsağın son boumlluumlmuuml ve
kalınbağırsak mukozası huumlcrelerine yerle-
şir Burada uumlreyerek mukoza yıkımına
neden olan basiller boumllgede yoğun bir
alyuvar birikimini başlatır Ayrıca kesin
sınırları olan yuumlzeysel uumllserler (yara)
yaparlar
BAKTERİLER -8 ECOLİ O 157 H7
Escherichia coli O157H7 koli basili
tabir edilen E coli bakterisinin en zararlı
tipi sayılır bir gıda zehirlenmesi etmeni
olup hemorajik kolit denen hastalığa
neden olur Enfeksiyon bağırsak
krampları ile başlar bunu oumlnce sulu ishal
sonra da ccediloğu zaman kanlı ishal izler
Bazen kuumlccediluumlk ccedilocuklarda hemolitik uumlremik
sendrom olarak adlandırılan boumlbrek
yetmezliği meydan gelir Genelde bu
bakteriyi iccedileren kıyma etin az pişirilerek
yenmesi sonucu hasta olunur Bakteri
ayrıca kişiden kişiye dokunma yoluyla
pastoumlrize edilmemiş suumlt iccedilmekle
bakterini karıştığı suyla sulanmış sebze
veya meyvelerin yenmesiyle boumlyle suda
yuumlzmek veya onu iccedilmek yoluyla da
bulaşır
TOKSİNLER-1 CLOSTRIDIUM BOTULINUM
TOXIN
Botulinum toksini (botoks) bilinen en oumllduumlruumlcuuml toksindir Oumllduumlruumlcuumlluumlguuml kolay uumlretim ve
silah haline getirilebilmesi nedeniyle biyolojik harp maddesi olarak ccedilok buumlyuumlk oumlnem
tasir Botulinum toksini zehirlilik etkisini toksinin ya da toksini uumlreten sporlarin
solunum ya da sindirim yoluyla vuumlcuda girmesiyle goumlsterir
Bu zehrin 7 alt grubu vardir ve buumltuumln alt gruplari ayni etkiyi goumlsterir Toksin solunum
sindirim ya da yara yoluyla vuumlcuda girdiginda ayni etkiyi goumlsterir
BELiRTiLER
Belirtiler maruziyetin ardindan saatler ile guumlnler arasinda degisecek sekilde ortaya
cikarlar Ilk belirtiler goumlruumls bulanikligi cift goumlrme yutkunma guumlcluumlguuml konumsa
zorlugu ses kisilmasi ve kas zayifligidir 24-48 saat iccedilinde kas zayifligi ve felc kisinin
nefes alamamasina sebep olabilir Degisik derecelerde kas guumlccedilsuumlzluumlguuml goumlruumllebilir
TANI
Felc kisinin bu toksine maruz kaldiginin isareti olabilir Laboratuar testleri yeterli
olmayabilir Maruziyetin ardindan ilk 24 saat iccedilinde alinan burunsal swablar taninin
konulmasinda faydali olabilir
TEDAVi
En ciddi komplikasyonu slonum yetmezligidir Belirtileri takip edip solunum destegi
saglandiginda oumlluumlm orani 5e kadar duumlsuumlruumllebilir Kesin konulmus tanilar iccedilin
antitoksin Amerikan CDCde (Tuumlrkiyede varmi bilmiyorum) bulunmaktadir Yanliz bu
antitoksin at serumlarinin sok riski ve serum rahatsizligi dahil buumltuumln yan etkilerini
iccedilermektedir
TOKSİNLER-1 CLOSTRIDIUM BOTULINUM
TOXIN
TOKSİNLER 2 RICIN TOXIN FROM RICINUS
COMMUNIS
Ricin keneotu tohumundan elde edilen bitki kaynaklı bir protein toksini olup kolayca
uumlretilebilmektedir ve en zehirli toksinlerin arasında yer almaktadır Ricin iccedilin oumlluumlmcuumll
doz Botulinum toksininin binde bir olmakla birlikte duumlnya uumlzerinde yaygın bulunuşu
ve kolayca elde edilebilmesinden dolayı biyolojik harp maddesi olarak oumlnemli bir yer
tutar
Antik zamanlardan bu yana 750den fazla ricin zehirlenmesi tanımlanmıştır Ricin
1978de Londrada bir Bulgar suumlrguumlnuuml olan Georgi Markovun oumllduumlruumllmesinde
kullanılmıştır Bu olayda kişinin bacağına bir şemsiyenin ucuna yerleştirilmiş oumlzel bir
şırınga vasıtasıyla zehir enjekte edilmiştir
BELİRTİLER
Ricinin zehirliliği insan vuumlcuduna giriş yoluna bağlı olarak değişmektedir Ricin
huumlcreler iccedilin ccedilok yuumlksek derecede zehirlidir ve protein sentezini bozarak etki
goumlsteririler Solunum yoluyla alındığında ilk olarak nefes ve akciğer sorunlarına yol
acar Yenildiğinde sindirim sistemini enjekte edildiğinde enjekte edildiği boumllgeyi
zehirler
Ricin solunum yoluyla alındıktan sonra zehirlilik kendini burun ve boğazda tıkanıklık mide bulantısı kusma goumlzlerde kaşınma kaşınma ve goumlğuumls darlığı seklinde goumlsterir Yuumlksek dozlarda 12-24 saat iccedilinde solunum sorunları ortaya ccedilıkar Hayvanlarla yapılan denemelerde oumlluumlmuumln yuumlksek dozlarda 36-48 saat iccedilinde olduğu goumlruumllmuumlştuumlr
bull Ricin sindirim yoluyla alındığında sindirim sistemince zor emildiğinden daha az zehirlidir ve sindirim yoluyla vuumlcuttan atılabilir Kayıtlara geccedilen 751 sindirim sistemi zehirliliğinden 14uuml oumlluumlmle sonuccedillanmıştır
bull Duumlşuumlk dozlarda enjeksiyonlarda grip benzeri belirtiler vuumlcutta ağrı mide bulantısı kusma ve enjeksiyon boumllgesinde şişme ve ağrı goumlruumlluumlr Ciddi dozlarda maruziyet doku oumlluumlmlerine sindirim sisteminde kanamalara ve karaciğer dalak ve boumlbrek problemlerine yol accedilabilir
bull TANI Maruz kalma sekline goumlre ricin zehirlilik belirtilerinin goumlzlenmesi ile yapılır Biyolojik harp maksatlı kullanımda maruziyet toksinlerin aerosol formunda solunum yoluyla maruziyet olacaktır Goumlğuumls roumlntgeninde bazı belirtiler goumlzlenebilmektedir Burundan alınan swab numunelerin laboratuar testleri ile tanı konulabilir Ricin maruziyetin ardından 24 saat iccedilinde teşhis edilebilmektedir
TOKSİNLER-2 RICIN TOXIN FROM RICINUS
COMMUNIS
TOKSİNLER -2
RICIN TOXIN
FROM RICINUS
COMMUNIS
Clostridium perfringens Bacillaceae familyasına ait Gram pozitif uccedilları yuvarlak
ccedilubuk şeklinde sporlu kapsuumllluuml anaerobik hareketsiz bir bakteridir C perfringens
uumlrettiği toksinler yoluyla gıda zehirlenmelerine yol accedilar Uumlrettiği toksin ccedileşidine goumlre
A B C D ve E tipi olmak uumlzere 5 tipi vardır Bunlardan sadece A tipi toksin
uumlretenler gıda zehirlenmelerine yol accedilar C perfringens gıda zehirlenmesi
olaylarının 95 i gıdaların pişirildikten sonra yeterince ccedilabuk soğutulmamasından
ve ılık olarak bekletilmesinden kaynaklanmaktadır C perfringens sporları normal
pişirme işlemiyle oumllmez İdeal koşullarda 7 dakika gibi ccedilok kısa bir boumlluumlnme hızı ile
gıda iccedilerisinde hızla uumlrer ve huumlcre sayısının mililitrede veya gramda 105 e
ulaşması durumunda zehirlenmeye yol accedilar Zehirlenme 6 - 24 saat iccedilerisinde
goumlruumlluumlr ve 12 - 24 saat kadar suumlrer Zehirlenme olaylarının yarıdan fazlası kırmızı
etler yaklaşık doumlrtte biri kanatlı etleri ile olmaktadır
TOKSİNLER-3 EPSILON TOXIN OF
CLOSTRIDIUM PERFRINGENS
TOKSİNLER-3 EPSILON TOXIN OF
CLOSTRIDIUM PERFRINGENS
TOKSİNLER -4 STAPHYLOCOCCAL
ENTEROTOXIN B(SEB) SEB uumlzerinde en ccedilok ccedilalışılan ve en iyi bilinen toksin olup yiyecek zehirlenmelerinin
en ccedilok bilinenlerindendir Bu toksini iccedileren bir yiyeceği yiyen birisinde mide bulantisi
kusma ve ishal goumlruumlluumlr
Toksin vuumlcuda solunum yoluyla girdiği zaman farkli etkiler yaratmaktadır Ccedilok kuumlccediluumlk
bir miktar 24 saat suumlre ile solunduğunda insana zarar vermek iccedilin yeterlidir
BELİRTİLER
Bu toksine maruz kalındıktan sonra belirtiler 2-42 saat iccedilinde ortaya ccedilikar Bu toksine
duumlsuumlk-orta seviyede maruz kalanlarda ates titreme bas ağrısı mide bulantısı
kusma goumlguumls agrisi vuumlcutta ağrılar ve kuru oumlksuumlruumlk goumlruumlluumlr Ciddi orandaki
maruziyetlerde oumlluumlme sebep olan zehirlenme belirtileri goumlzlenebilir Maruziyetin
boyutuna goumlre rahatsızlık 3-10 guumln arası suumlrebilir
TANI
SEBin tanısı zordur Laboratuar testleri ve goumlguumls roumlntgenleri ile netice elde edilebilir
Maruziyetin ardından 12-24 saat arasında burundan alınacak numuneler (swablar)
yardımıyla zehire ulaşılabilir
TEDAVi
Doktorlar zehirin belirtilerini ortadan kaldırmaya youmlnelik tedavi uygulayabilirler Oksijen
ve sıvı takviyesi oumlnemlidir Ccediloğu hasta hastalığın ilk safhasından sonra iyileşir fakat
tam anlamıyla iyileşme uzun suumlrebilir
TOKSİNLER-4 STAPHYLOCOCCAL
ENTEROTOXIN B(SEB)
VİRUumlS -1 VARIOLA MAJOR(SMALLPOX)
(ccediliccedilek hastalığı)
Ccediliccedilek hastalığı Nedir
bull İltihaplı kabarcıklar doumlkerek belirti veren ateşli ağır salgın bir hastalık
bull Etmeni suumlzgeccedilleri geccedilen ufak bir viruumlstuumlr Bu viruumls kızamık viruumlsuuml gibi vuumlcudun dış tarafını (ektoderm) sever Bu sebeple ccediliccedilek hastalığının en karakteristik belirtileri hastanın derisi uumlzerindedir
bull Yayılma ccediloklukla ccediliccedilek hastalığına tutulmuş hastalar yolu ile olur Hastaların ağız ve boğazlarında bulunan ccediliccedilek yaralarındaki viruumlsler oumlksuumlruumlk damlacıkları ile ccedilevreye yayılabilecekleri gibi deri uumlstuumlndeki iltihap ve ccedilıbanlarla ccedileşitli temaslar bu yayılmaya sebep olurlar
bull Deri uumlzerindeki sıyrıklarda ya da ağız ve burun yollarındaki ccedileşitli sıyrıklarda odak bulan ccediliccedilek viruumlsleri 10 - 12 guumln suumlren bir kuluccedilka devresinden sonra birdenbire bir titreme ve uumlşuumlme ile kendini goumlsterir Ateş kısa zamanda 39 - 40 dereceye ccedilıkar
bull Variola olarak bilinen ccediliccedilek hastalığı uygulanan aşılama programları sayesinde 1977 yılında tuumlm duumlnyada ortadan kaldırılmıştır Goumlruumllen son olgu Somalirsquode 1977 yılında kaydedilmiştir Duumlnyada sadece iki laboratuarda bulunmaktadır
Ccediliccedilek Aşısı Ve Korunma
bull Ccediliccedilek aşısı canlı virus aşısıdır Yaygın toplum aşılaması sonrasında ccediliccedilek eradike edilmiştir
bull En son olgu (hastane aşccedilısı) 1977rsquode Somali ve 1978primede İngiltere Birminghamrsquoda (iki laboratuvar koumlkenli olgu) goumlruumllmuumlştuumlr Duumlnya Sağlık Oumlrguumltuuml( DSOuml) 1980 yılında ccediliccedilek hastalığının tuumlm duumlnyada eradike olduğunu ilan etmiştir Eradike edilmesi nedeniyle DSOuml ccediliccedilek aşısının rutin uygulamadan ccedilıkarılmasını oumlnermiştir ABD 1971primeden itibaren aşı uygulamamaktadır Uumllkemizde de 1980 sonrasında ccediliccedilek aşısı uygulanmamaktadır Aşı uygulamaları sadece benzer viruumlslerle ccedilalışan laboratuvar ccedilalışanlarına uygulanmasıyla sınırlı kalmıştır
bull 1982primede sivil kullanım iccedilin aşı uumlretilmesi durdurulmuş ABD askerlerinin aşılanmasına da 1990primeda son verilmiştir
bull Ccediliccedilek hastalığına karşı uygulanan rutin aşılama programları 1972 yılında sona ermiştir
bull Aşı guumlnuumlmuumlzde son teroumlr olayları nedeniyle oluşan biyoteroumlrizm tehdidi nedeniyle yeniden guumlndeme gelmiştir
Arjantin Cad Halıcı Sok No 5 06680 GOP Ccedilankaya ANKARA TUumlRKİYE Telefon Phone + 90 312 466 47 40 (PBX) Faks Fax + 90 312 466 59 66 E-Posta E-mail idcidc-defencecom WEB wwwidc-defencecom
Hacettepe Teknokent 2 ARGE Binası No9 06800 Beytepe ANKARA TUumlRKİYE Telefon Phone + 90 312 299 25 83 Faks Fax + 90 312 299 25 84 E-Posta E-mail teknokentidc-defencecom WEB wwwidc-defencecom
IDC Savunma Sanayi Ticaret AŞ
IDC Defense Industry Inc
BAKTERİLER -6 SALMONELLA SPECIES Salmonella tifo ve gıda zehirlenmesine
yol accedilabilen ccedilubuksu Gram-negatif bir
enterobakteri cinsidir[1] Salmonella
tuumlrleri hareketlidir (motildir) hidrojen
suumllfuumlr uumlretirler Gıda kaynaklı bir hastalık
olarak Salmonella nın oumlnlenmesi iccedilin
gıdalara temas eden yuumlzeylerin etkin bir
şekilde temizlenmesi gerekmektedir
Derinin mikroplardan arındırılması iccedilin
alkol etkili bir maddedir alkolle beraber
kullanılınca temizleyici etki daha uzun
suumlreli olur Karbon diyoksitle karışık alkol
buharı veya sodyum hipoklorit (ccedilamaşır
suyu) sağlık kurumlarında ve gıda
sanayisinde yuumlzeylerdeki Salmonellayı
yok etmek iccedilin kullanılır Ccediliğ yumurta
iccedileren gıdalar pişirilmeli veya uzun suumlre
saklanacaklarsa dondurulmalıdır
BAKTERİLER -7 SHİGELLA SPECIES
Basilli Dizanteri Nedir
Basilli dizanteriden korunmanın temelini
kişisel temizlik ile mikrop bulaşabilecek her
tuumlrluuml eşyanın mikroplardan arındırılması
oluşturur
Basilli dizanteri akut ve bulaşıcı bir
bağırsak enfeksiyonudur Kanlı irinli ve
suumlmuumlksuuml ishale ateşe karın ağrısına
makatta ağrılı kas kasılmalarına ve sık sık
dışkılama isteğine yol accedilar
Basilli dizanterinin etkeni Shigella cinsi
mikroorganizmalardır Ccedilomak biccedilimli bu
bakterilerden Shigella dyseteriae dışında
Shigella flexneri ve Shigella sonnei tuumlrleri
de dizanteri etkeni
olabilir Basiller vuumlcuda ağız yoluyla girer
incebağırsağın son boumlluumlmuuml ve
kalınbağırsak mukozası huumlcrelerine yerle-
şir Burada uumlreyerek mukoza yıkımına
neden olan basiller boumllgede yoğun bir
alyuvar birikimini başlatır Ayrıca kesin
sınırları olan yuumlzeysel uumllserler (yara)
yaparlar
BAKTERİLER -8 ECOLİ O 157 H7
Escherichia coli O157H7 koli basili
tabir edilen E coli bakterisinin en zararlı
tipi sayılır bir gıda zehirlenmesi etmeni
olup hemorajik kolit denen hastalığa
neden olur Enfeksiyon bağırsak
krampları ile başlar bunu oumlnce sulu ishal
sonra da ccediloğu zaman kanlı ishal izler
Bazen kuumlccediluumlk ccedilocuklarda hemolitik uumlremik
sendrom olarak adlandırılan boumlbrek
yetmezliği meydan gelir Genelde bu
bakteriyi iccedileren kıyma etin az pişirilerek
yenmesi sonucu hasta olunur Bakteri
ayrıca kişiden kişiye dokunma yoluyla
pastoumlrize edilmemiş suumlt iccedilmekle
bakterini karıştığı suyla sulanmış sebze
veya meyvelerin yenmesiyle boumlyle suda
yuumlzmek veya onu iccedilmek yoluyla da
bulaşır
TOKSİNLER-1 CLOSTRIDIUM BOTULINUM
TOXIN
Botulinum toksini (botoks) bilinen en oumllduumlruumlcuuml toksindir Oumllduumlruumlcuumlluumlguuml kolay uumlretim ve
silah haline getirilebilmesi nedeniyle biyolojik harp maddesi olarak ccedilok buumlyuumlk oumlnem
tasir Botulinum toksini zehirlilik etkisini toksinin ya da toksini uumlreten sporlarin
solunum ya da sindirim yoluyla vuumlcuda girmesiyle goumlsterir
Bu zehrin 7 alt grubu vardir ve buumltuumln alt gruplari ayni etkiyi goumlsterir Toksin solunum
sindirim ya da yara yoluyla vuumlcuda girdiginda ayni etkiyi goumlsterir
BELiRTiLER
Belirtiler maruziyetin ardindan saatler ile guumlnler arasinda degisecek sekilde ortaya
cikarlar Ilk belirtiler goumlruumls bulanikligi cift goumlrme yutkunma guumlcluumlguuml konumsa
zorlugu ses kisilmasi ve kas zayifligidir 24-48 saat iccedilinde kas zayifligi ve felc kisinin
nefes alamamasina sebep olabilir Degisik derecelerde kas guumlccedilsuumlzluumlguuml goumlruumllebilir
TANI
Felc kisinin bu toksine maruz kaldiginin isareti olabilir Laboratuar testleri yeterli
olmayabilir Maruziyetin ardindan ilk 24 saat iccedilinde alinan burunsal swablar taninin
konulmasinda faydali olabilir
TEDAVi
En ciddi komplikasyonu slonum yetmezligidir Belirtileri takip edip solunum destegi
saglandiginda oumlluumlm orani 5e kadar duumlsuumlruumllebilir Kesin konulmus tanilar iccedilin
antitoksin Amerikan CDCde (Tuumlrkiyede varmi bilmiyorum) bulunmaktadir Yanliz bu
antitoksin at serumlarinin sok riski ve serum rahatsizligi dahil buumltuumln yan etkilerini
iccedilermektedir
TOKSİNLER-1 CLOSTRIDIUM BOTULINUM
TOXIN
TOKSİNLER 2 RICIN TOXIN FROM RICINUS
COMMUNIS
Ricin keneotu tohumundan elde edilen bitki kaynaklı bir protein toksini olup kolayca
uumlretilebilmektedir ve en zehirli toksinlerin arasında yer almaktadır Ricin iccedilin oumlluumlmcuumll
doz Botulinum toksininin binde bir olmakla birlikte duumlnya uumlzerinde yaygın bulunuşu
ve kolayca elde edilebilmesinden dolayı biyolojik harp maddesi olarak oumlnemli bir yer
tutar
Antik zamanlardan bu yana 750den fazla ricin zehirlenmesi tanımlanmıştır Ricin
1978de Londrada bir Bulgar suumlrguumlnuuml olan Georgi Markovun oumllduumlruumllmesinde
kullanılmıştır Bu olayda kişinin bacağına bir şemsiyenin ucuna yerleştirilmiş oumlzel bir
şırınga vasıtasıyla zehir enjekte edilmiştir
BELİRTİLER
Ricinin zehirliliği insan vuumlcuduna giriş yoluna bağlı olarak değişmektedir Ricin
huumlcreler iccedilin ccedilok yuumlksek derecede zehirlidir ve protein sentezini bozarak etki
goumlsteririler Solunum yoluyla alındığında ilk olarak nefes ve akciğer sorunlarına yol
acar Yenildiğinde sindirim sistemini enjekte edildiğinde enjekte edildiği boumllgeyi
zehirler
Ricin solunum yoluyla alındıktan sonra zehirlilik kendini burun ve boğazda tıkanıklık mide bulantısı kusma goumlzlerde kaşınma kaşınma ve goumlğuumls darlığı seklinde goumlsterir Yuumlksek dozlarda 12-24 saat iccedilinde solunum sorunları ortaya ccedilıkar Hayvanlarla yapılan denemelerde oumlluumlmuumln yuumlksek dozlarda 36-48 saat iccedilinde olduğu goumlruumllmuumlştuumlr
bull Ricin sindirim yoluyla alındığında sindirim sistemince zor emildiğinden daha az zehirlidir ve sindirim yoluyla vuumlcuttan atılabilir Kayıtlara geccedilen 751 sindirim sistemi zehirliliğinden 14uuml oumlluumlmle sonuccedillanmıştır
bull Duumlşuumlk dozlarda enjeksiyonlarda grip benzeri belirtiler vuumlcutta ağrı mide bulantısı kusma ve enjeksiyon boumllgesinde şişme ve ağrı goumlruumlluumlr Ciddi dozlarda maruziyet doku oumlluumlmlerine sindirim sisteminde kanamalara ve karaciğer dalak ve boumlbrek problemlerine yol accedilabilir
bull TANI Maruz kalma sekline goumlre ricin zehirlilik belirtilerinin goumlzlenmesi ile yapılır Biyolojik harp maksatlı kullanımda maruziyet toksinlerin aerosol formunda solunum yoluyla maruziyet olacaktır Goumlğuumls roumlntgeninde bazı belirtiler goumlzlenebilmektedir Burundan alınan swab numunelerin laboratuar testleri ile tanı konulabilir Ricin maruziyetin ardından 24 saat iccedilinde teşhis edilebilmektedir
TOKSİNLER-2 RICIN TOXIN FROM RICINUS
COMMUNIS
TOKSİNLER -2
RICIN TOXIN
FROM RICINUS
COMMUNIS
Clostridium perfringens Bacillaceae familyasına ait Gram pozitif uccedilları yuvarlak
ccedilubuk şeklinde sporlu kapsuumllluuml anaerobik hareketsiz bir bakteridir C perfringens
uumlrettiği toksinler yoluyla gıda zehirlenmelerine yol accedilar Uumlrettiği toksin ccedileşidine goumlre
A B C D ve E tipi olmak uumlzere 5 tipi vardır Bunlardan sadece A tipi toksin
uumlretenler gıda zehirlenmelerine yol accedilar C perfringens gıda zehirlenmesi
olaylarının 95 i gıdaların pişirildikten sonra yeterince ccedilabuk soğutulmamasından
ve ılık olarak bekletilmesinden kaynaklanmaktadır C perfringens sporları normal
pişirme işlemiyle oumllmez İdeal koşullarda 7 dakika gibi ccedilok kısa bir boumlluumlnme hızı ile
gıda iccedilerisinde hızla uumlrer ve huumlcre sayısının mililitrede veya gramda 105 e
ulaşması durumunda zehirlenmeye yol accedilar Zehirlenme 6 - 24 saat iccedilerisinde
goumlruumlluumlr ve 12 - 24 saat kadar suumlrer Zehirlenme olaylarının yarıdan fazlası kırmızı
etler yaklaşık doumlrtte biri kanatlı etleri ile olmaktadır
TOKSİNLER-3 EPSILON TOXIN OF
CLOSTRIDIUM PERFRINGENS
TOKSİNLER-3 EPSILON TOXIN OF
CLOSTRIDIUM PERFRINGENS
TOKSİNLER -4 STAPHYLOCOCCAL
ENTEROTOXIN B(SEB) SEB uumlzerinde en ccedilok ccedilalışılan ve en iyi bilinen toksin olup yiyecek zehirlenmelerinin
en ccedilok bilinenlerindendir Bu toksini iccedileren bir yiyeceği yiyen birisinde mide bulantisi
kusma ve ishal goumlruumlluumlr
Toksin vuumlcuda solunum yoluyla girdiği zaman farkli etkiler yaratmaktadır Ccedilok kuumlccediluumlk
bir miktar 24 saat suumlre ile solunduğunda insana zarar vermek iccedilin yeterlidir
BELİRTİLER
Bu toksine maruz kalındıktan sonra belirtiler 2-42 saat iccedilinde ortaya ccedilikar Bu toksine
duumlsuumlk-orta seviyede maruz kalanlarda ates titreme bas ağrısı mide bulantısı
kusma goumlguumls agrisi vuumlcutta ağrılar ve kuru oumlksuumlruumlk goumlruumlluumlr Ciddi orandaki
maruziyetlerde oumlluumlme sebep olan zehirlenme belirtileri goumlzlenebilir Maruziyetin
boyutuna goumlre rahatsızlık 3-10 guumln arası suumlrebilir
TANI
SEBin tanısı zordur Laboratuar testleri ve goumlguumls roumlntgenleri ile netice elde edilebilir
Maruziyetin ardından 12-24 saat arasında burundan alınacak numuneler (swablar)
yardımıyla zehire ulaşılabilir
TEDAVi
Doktorlar zehirin belirtilerini ortadan kaldırmaya youmlnelik tedavi uygulayabilirler Oksijen
ve sıvı takviyesi oumlnemlidir Ccediloğu hasta hastalığın ilk safhasından sonra iyileşir fakat
tam anlamıyla iyileşme uzun suumlrebilir
TOKSİNLER-4 STAPHYLOCOCCAL
ENTEROTOXIN B(SEB)
VİRUumlS -1 VARIOLA MAJOR(SMALLPOX)
(ccediliccedilek hastalığı)
Ccediliccedilek hastalığı Nedir
bull İltihaplı kabarcıklar doumlkerek belirti veren ateşli ağır salgın bir hastalık
bull Etmeni suumlzgeccedilleri geccedilen ufak bir viruumlstuumlr Bu viruumls kızamık viruumlsuuml gibi vuumlcudun dış tarafını (ektoderm) sever Bu sebeple ccediliccedilek hastalığının en karakteristik belirtileri hastanın derisi uumlzerindedir
bull Yayılma ccediloklukla ccediliccedilek hastalığına tutulmuş hastalar yolu ile olur Hastaların ağız ve boğazlarında bulunan ccediliccedilek yaralarındaki viruumlsler oumlksuumlruumlk damlacıkları ile ccedilevreye yayılabilecekleri gibi deri uumlstuumlndeki iltihap ve ccedilıbanlarla ccedileşitli temaslar bu yayılmaya sebep olurlar
bull Deri uumlzerindeki sıyrıklarda ya da ağız ve burun yollarındaki ccedileşitli sıyrıklarda odak bulan ccediliccedilek viruumlsleri 10 - 12 guumln suumlren bir kuluccedilka devresinden sonra birdenbire bir titreme ve uumlşuumlme ile kendini goumlsterir Ateş kısa zamanda 39 - 40 dereceye ccedilıkar
bull Variola olarak bilinen ccediliccedilek hastalığı uygulanan aşılama programları sayesinde 1977 yılında tuumlm duumlnyada ortadan kaldırılmıştır Goumlruumllen son olgu Somalirsquode 1977 yılında kaydedilmiştir Duumlnyada sadece iki laboratuarda bulunmaktadır
Ccediliccedilek Aşısı Ve Korunma
bull Ccediliccedilek aşısı canlı virus aşısıdır Yaygın toplum aşılaması sonrasında ccediliccedilek eradike edilmiştir
bull En son olgu (hastane aşccedilısı) 1977rsquode Somali ve 1978primede İngiltere Birminghamrsquoda (iki laboratuvar koumlkenli olgu) goumlruumllmuumlştuumlr Duumlnya Sağlık Oumlrguumltuuml( DSOuml) 1980 yılında ccediliccedilek hastalığının tuumlm duumlnyada eradike olduğunu ilan etmiştir Eradike edilmesi nedeniyle DSOuml ccediliccedilek aşısının rutin uygulamadan ccedilıkarılmasını oumlnermiştir ABD 1971primeden itibaren aşı uygulamamaktadır Uumllkemizde de 1980 sonrasında ccediliccedilek aşısı uygulanmamaktadır Aşı uygulamaları sadece benzer viruumlslerle ccedilalışan laboratuvar ccedilalışanlarına uygulanmasıyla sınırlı kalmıştır
bull 1982primede sivil kullanım iccedilin aşı uumlretilmesi durdurulmuş ABD askerlerinin aşılanmasına da 1990primeda son verilmiştir
bull Ccediliccedilek hastalığına karşı uygulanan rutin aşılama programları 1972 yılında sona ermiştir
bull Aşı guumlnuumlmuumlzde son teroumlr olayları nedeniyle oluşan biyoteroumlrizm tehdidi nedeniyle yeniden guumlndeme gelmiştir
Arjantin Cad Halıcı Sok No 5 06680 GOP Ccedilankaya ANKARA TUumlRKİYE Telefon Phone + 90 312 466 47 40 (PBX) Faks Fax + 90 312 466 59 66 E-Posta E-mail idcidc-defencecom WEB wwwidc-defencecom
Hacettepe Teknokent 2 ARGE Binası No9 06800 Beytepe ANKARA TUumlRKİYE Telefon Phone + 90 312 299 25 83 Faks Fax + 90 312 299 25 84 E-Posta E-mail teknokentidc-defencecom WEB wwwidc-defencecom
IDC Savunma Sanayi Ticaret AŞ
IDC Defense Industry Inc
BAKTERİLER -7 SHİGELLA SPECIES
Basilli Dizanteri Nedir
Basilli dizanteriden korunmanın temelini
kişisel temizlik ile mikrop bulaşabilecek her
tuumlrluuml eşyanın mikroplardan arındırılması
oluşturur
Basilli dizanteri akut ve bulaşıcı bir
bağırsak enfeksiyonudur Kanlı irinli ve
suumlmuumlksuuml ishale ateşe karın ağrısına
makatta ağrılı kas kasılmalarına ve sık sık
dışkılama isteğine yol accedilar
Basilli dizanterinin etkeni Shigella cinsi
mikroorganizmalardır Ccedilomak biccedilimli bu
bakterilerden Shigella dyseteriae dışında
Shigella flexneri ve Shigella sonnei tuumlrleri
de dizanteri etkeni
olabilir Basiller vuumlcuda ağız yoluyla girer
incebağırsağın son boumlluumlmuuml ve
kalınbağırsak mukozası huumlcrelerine yerle-
şir Burada uumlreyerek mukoza yıkımına
neden olan basiller boumllgede yoğun bir
alyuvar birikimini başlatır Ayrıca kesin
sınırları olan yuumlzeysel uumllserler (yara)
yaparlar
BAKTERİLER -8 ECOLİ O 157 H7
Escherichia coli O157H7 koli basili
tabir edilen E coli bakterisinin en zararlı
tipi sayılır bir gıda zehirlenmesi etmeni
olup hemorajik kolit denen hastalığa
neden olur Enfeksiyon bağırsak
krampları ile başlar bunu oumlnce sulu ishal
sonra da ccediloğu zaman kanlı ishal izler
Bazen kuumlccediluumlk ccedilocuklarda hemolitik uumlremik
sendrom olarak adlandırılan boumlbrek
yetmezliği meydan gelir Genelde bu
bakteriyi iccedileren kıyma etin az pişirilerek
yenmesi sonucu hasta olunur Bakteri
ayrıca kişiden kişiye dokunma yoluyla
pastoumlrize edilmemiş suumlt iccedilmekle
bakterini karıştığı suyla sulanmış sebze
veya meyvelerin yenmesiyle boumlyle suda
yuumlzmek veya onu iccedilmek yoluyla da
bulaşır
TOKSİNLER-1 CLOSTRIDIUM BOTULINUM
TOXIN
Botulinum toksini (botoks) bilinen en oumllduumlruumlcuuml toksindir Oumllduumlruumlcuumlluumlguuml kolay uumlretim ve
silah haline getirilebilmesi nedeniyle biyolojik harp maddesi olarak ccedilok buumlyuumlk oumlnem
tasir Botulinum toksini zehirlilik etkisini toksinin ya da toksini uumlreten sporlarin
solunum ya da sindirim yoluyla vuumlcuda girmesiyle goumlsterir
Bu zehrin 7 alt grubu vardir ve buumltuumln alt gruplari ayni etkiyi goumlsterir Toksin solunum
sindirim ya da yara yoluyla vuumlcuda girdiginda ayni etkiyi goumlsterir
BELiRTiLER
Belirtiler maruziyetin ardindan saatler ile guumlnler arasinda degisecek sekilde ortaya
cikarlar Ilk belirtiler goumlruumls bulanikligi cift goumlrme yutkunma guumlcluumlguuml konumsa
zorlugu ses kisilmasi ve kas zayifligidir 24-48 saat iccedilinde kas zayifligi ve felc kisinin
nefes alamamasina sebep olabilir Degisik derecelerde kas guumlccedilsuumlzluumlguuml goumlruumllebilir
TANI
Felc kisinin bu toksine maruz kaldiginin isareti olabilir Laboratuar testleri yeterli
olmayabilir Maruziyetin ardindan ilk 24 saat iccedilinde alinan burunsal swablar taninin
konulmasinda faydali olabilir
TEDAVi
En ciddi komplikasyonu slonum yetmezligidir Belirtileri takip edip solunum destegi
saglandiginda oumlluumlm orani 5e kadar duumlsuumlruumllebilir Kesin konulmus tanilar iccedilin
antitoksin Amerikan CDCde (Tuumlrkiyede varmi bilmiyorum) bulunmaktadir Yanliz bu
antitoksin at serumlarinin sok riski ve serum rahatsizligi dahil buumltuumln yan etkilerini
iccedilermektedir
TOKSİNLER-1 CLOSTRIDIUM BOTULINUM
TOXIN
TOKSİNLER 2 RICIN TOXIN FROM RICINUS
COMMUNIS
Ricin keneotu tohumundan elde edilen bitki kaynaklı bir protein toksini olup kolayca
uumlretilebilmektedir ve en zehirli toksinlerin arasında yer almaktadır Ricin iccedilin oumlluumlmcuumll
doz Botulinum toksininin binde bir olmakla birlikte duumlnya uumlzerinde yaygın bulunuşu
ve kolayca elde edilebilmesinden dolayı biyolojik harp maddesi olarak oumlnemli bir yer
tutar
Antik zamanlardan bu yana 750den fazla ricin zehirlenmesi tanımlanmıştır Ricin
1978de Londrada bir Bulgar suumlrguumlnuuml olan Georgi Markovun oumllduumlruumllmesinde
kullanılmıştır Bu olayda kişinin bacağına bir şemsiyenin ucuna yerleştirilmiş oumlzel bir
şırınga vasıtasıyla zehir enjekte edilmiştir
BELİRTİLER
Ricinin zehirliliği insan vuumlcuduna giriş yoluna bağlı olarak değişmektedir Ricin
huumlcreler iccedilin ccedilok yuumlksek derecede zehirlidir ve protein sentezini bozarak etki
goumlsteririler Solunum yoluyla alındığında ilk olarak nefes ve akciğer sorunlarına yol
acar Yenildiğinde sindirim sistemini enjekte edildiğinde enjekte edildiği boumllgeyi
zehirler
Ricin solunum yoluyla alındıktan sonra zehirlilik kendini burun ve boğazda tıkanıklık mide bulantısı kusma goumlzlerde kaşınma kaşınma ve goumlğuumls darlığı seklinde goumlsterir Yuumlksek dozlarda 12-24 saat iccedilinde solunum sorunları ortaya ccedilıkar Hayvanlarla yapılan denemelerde oumlluumlmuumln yuumlksek dozlarda 36-48 saat iccedilinde olduğu goumlruumllmuumlştuumlr
bull Ricin sindirim yoluyla alındığında sindirim sistemince zor emildiğinden daha az zehirlidir ve sindirim yoluyla vuumlcuttan atılabilir Kayıtlara geccedilen 751 sindirim sistemi zehirliliğinden 14uuml oumlluumlmle sonuccedillanmıştır
bull Duumlşuumlk dozlarda enjeksiyonlarda grip benzeri belirtiler vuumlcutta ağrı mide bulantısı kusma ve enjeksiyon boumllgesinde şişme ve ağrı goumlruumlluumlr Ciddi dozlarda maruziyet doku oumlluumlmlerine sindirim sisteminde kanamalara ve karaciğer dalak ve boumlbrek problemlerine yol accedilabilir
bull TANI Maruz kalma sekline goumlre ricin zehirlilik belirtilerinin goumlzlenmesi ile yapılır Biyolojik harp maksatlı kullanımda maruziyet toksinlerin aerosol formunda solunum yoluyla maruziyet olacaktır Goumlğuumls roumlntgeninde bazı belirtiler goumlzlenebilmektedir Burundan alınan swab numunelerin laboratuar testleri ile tanı konulabilir Ricin maruziyetin ardından 24 saat iccedilinde teşhis edilebilmektedir
TOKSİNLER-2 RICIN TOXIN FROM RICINUS
COMMUNIS
TOKSİNLER -2
RICIN TOXIN
FROM RICINUS
COMMUNIS
Clostridium perfringens Bacillaceae familyasına ait Gram pozitif uccedilları yuvarlak
ccedilubuk şeklinde sporlu kapsuumllluuml anaerobik hareketsiz bir bakteridir C perfringens
uumlrettiği toksinler yoluyla gıda zehirlenmelerine yol accedilar Uumlrettiği toksin ccedileşidine goumlre
A B C D ve E tipi olmak uumlzere 5 tipi vardır Bunlardan sadece A tipi toksin
uumlretenler gıda zehirlenmelerine yol accedilar C perfringens gıda zehirlenmesi
olaylarının 95 i gıdaların pişirildikten sonra yeterince ccedilabuk soğutulmamasından
ve ılık olarak bekletilmesinden kaynaklanmaktadır C perfringens sporları normal
pişirme işlemiyle oumllmez İdeal koşullarda 7 dakika gibi ccedilok kısa bir boumlluumlnme hızı ile
gıda iccedilerisinde hızla uumlrer ve huumlcre sayısının mililitrede veya gramda 105 e
ulaşması durumunda zehirlenmeye yol accedilar Zehirlenme 6 - 24 saat iccedilerisinde
goumlruumlluumlr ve 12 - 24 saat kadar suumlrer Zehirlenme olaylarının yarıdan fazlası kırmızı
etler yaklaşık doumlrtte biri kanatlı etleri ile olmaktadır
TOKSİNLER-3 EPSILON TOXIN OF
CLOSTRIDIUM PERFRINGENS
TOKSİNLER-3 EPSILON TOXIN OF
CLOSTRIDIUM PERFRINGENS
TOKSİNLER -4 STAPHYLOCOCCAL
ENTEROTOXIN B(SEB) SEB uumlzerinde en ccedilok ccedilalışılan ve en iyi bilinen toksin olup yiyecek zehirlenmelerinin
en ccedilok bilinenlerindendir Bu toksini iccedileren bir yiyeceği yiyen birisinde mide bulantisi
kusma ve ishal goumlruumlluumlr
Toksin vuumlcuda solunum yoluyla girdiği zaman farkli etkiler yaratmaktadır Ccedilok kuumlccediluumlk
bir miktar 24 saat suumlre ile solunduğunda insana zarar vermek iccedilin yeterlidir
BELİRTİLER
Bu toksine maruz kalındıktan sonra belirtiler 2-42 saat iccedilinde ortaya ccedilikar Bu toksine
duumlsuumlk-orta seviyede maruz kalanlarda ates titreme bas ağrısı mide bulantısı
kusma goumlguumls agrisi vuumlcutta ağrılar ve kuru oumlksuumlruumlk goumlruumlluumlr Ciddi orandaki
maruziyetlerde oumlluumlme sebep olan zehirlenme belirtileri goumlzlenebilir Maruziyetin
boyutuna goumlre rahatsızlık 3-10 guumln arası suumlrebilir
TANI
SEBin tanısı zordur Laboratuar testleri ve goumlguumls roumlntgenleri ile netice elde edilebilir
Maruziyetin ardından 12-24 saat arasında burundan alınacak numuneler (swablar)
yardımıyla zehire ulaşılabilir
TEDAVi
Doktorlar zehirin belirtilerini ortadan kaldırmaya youmlnelik tedavi uygulayabilirler Oksijen
ve sıvı takviyesi oumlnemlidir Ccediloğu hasta hastalığın ilk safhasından sonra iyileşir fakat
tam anlamıyla iyileşme uzun suumlrebilir
TOKSİNLER-4 STAPHYLOCOCCAL
ENTEROTOXIN B(SEB)
VİRUumlS -1 VARIOLA MAJOR(SMALLPOX)
(ccediliccedilek hastalığı)
Ccediliccedilek hastalığı Nedir
bull İltihaplı kabarcıklar doumlkerek belirti veren ateşli ağır salgın bir hastalık
bull Etmeni suumlzgeccedilleri geccedilen ufak bir viruumlstuumlr Bu viruumls kızamık viruumlsuuml gibi vuumlcudun dış tarafını (ektoderm) sever Bu sebeple ccediliccedilek hastalığının en karakteristik belirtileri hastanın derisi uumlzerindedir
bull Yayılma ccediloklukla ccediliccedilek hastalığına tutulmuş hastalar yolu ile olur Hastaların ağız ve boğazlarında bulunan ccediliccedilek yaralarındaki viruumlsler oumlksuumlruumlk damlacıkları ile ccedilevreye yayılabilecekleri gibi deri uumlstuumlndeki iltihap ve ccedilıbanlarla ccedileşitli temaslar bu yayılmaya sebep olurlar
bull Deri uumlzerindeki sıyrıklarda ya da ağız ve burun yollarındaki ccedileşitli sıyrıklarda odak bulan ccediliccedilek viruumlsleri 10 - 12 guumln suumlren bir kuluccedilka devresinden sonra birdenbire bir titreme ve uumlşuumlme ile kendini goumlsterir Ateş kısa zamanda 39 - 40 dereceye ccedilıkar
bull Variola olarak bilinen ccediliccedilek hastalığı uygulanan aşılama programları sayesinde 1977 yılında tuumlm duumlnyada ortadan kaldırılmıştır Goumlruumllen son olgu Somalirsquode 1977 yılında kaydedilmiştir Duumlnyada sadece iki laboratuarda bulunmaktadır
Ccediliccedilek Aşısı Ve Korunma
bull Ccediliccedilek aşısı canlı virus aşısıdır Yaygın toplum aşılaması sonrasında ccediliccedilek eradike edilmiştir
bull En son olgu (hastane aşccedilısı) 1977rsquode Somali ve 1978primede İngiltere Birminghamrsquoda (iki laboratuvar koumlkenli olgu) goumlruumllmuumlştuumlr Duumlnya Sağlık Oumlrguumltuuml( DSOuml) 1980 yılında ccediliccedilek hastalığının tuumlm duumlnyada eradike olduğunu ilan etmiştir Eradike edilmesi nedeniyle DSOuml ccediliccedilek aşısının rutin uygulamadan ccedilıkarılmasını oumlnermiştir ABD 1971primeden itibaren aşı uygulamamaktadır Uumllkemizde de 1980 sonrasında ccediliccedilek aşısı uygulanmamaktadır Aşı uygulamaları sadece benzer viruumlslerle ccedilalışan laboratuvar ccedilalışanlarına uygulanmasıyla sınırlı kalmıştır
bull 1982primede sivil kullanım iccedilin aşı uumlretilmesi durdurulmuş ABD askerlerinin aşılanmasına da 1990primeda son verilmiştir
bull Ccediliccedilek hastalığına karşı uygulanan rutin aşılama programları 1972 yılında sona ermiştir
bull Aşı guumlnuumlmuumlzde son teroumlr olayları nedeniyle oluşan biyoteroumlrizm tehdidi nedeniyle yeniden guumlndeme gelmiştir
Arjantin Cad Halıcı Sok No 5 06680 GOP Ccedilankaya ANKARA TUumlRKİYE Telefon Phone + 90 312 466 47 40 (PBX) Faks Fax + 90 312 466 59 66 E-Posta E-mail idcidc-defencecom WEB wwwidc-defencecom
Hacettepe Teknokent 2 ARGE Binası No9 06800 Beytepe ANKARA TUumlRKİYE Telefon Phone + 90 312 299 25 83 Faks Fax + 90 312 299 25 84 E-Posta E-mail teknokentidc-defencecom WEB wwwidc-defencecom
IDC Savunma Sanayi Ticaret AŞ
IDC Defense Industry Inc
BAKTERİLER -8 ECOLİ O 157 H7
Escherichia coli O157H7 koli basili
tabir edilen E coli bakterisinin en zararlı
tipi sayılır bir gıda zehirlenmesi etmeni
olup hemorajik kolit denen hastalığa
neden olur Enfeksiyon bağırsak
krampları ile başlar bunu oumlnce sulu ishal
sonra da ccediloğu zaman kanlı ishal izler
Bazen kuumlccediluumlk ccedilocuklarda hemolitik uumlremik
sendrom olarak adlandırılan boumlbrek
yetmezliği meydan gelir Genelde bu
bakteriyi iccedileren kıyma etin az pişirilerek
yenmesi sonucu hasta olunur Bakteri
ayrıca kişiden kişiye dokunma yoluyla
pastoumlrize edilmemiş suumlt iccedilmekle
bakterini karıştığı suyla sulanmış sebze
veya meyvelerin yenmesiyle boumlyle suda
yuumlzmek veya onu iccedilmek yoluyla da
bulaşır
TOKSİNLER-1 CLOSTRIDIUM BOTULINUM
TOXIN
Botulinum toksini (botoks) bilinen en oumllduumlruumlcuuml toksindir Oumllduumlruumlcuumlluumlguuml kolay uumlretim ve
silah haline getirilebilmesi nedeniyle biyolojik harp maddesi olarak ccedilok buumlyuumlk oumlnem
tasir Botulinum toksini zehirlilik etkisini toksinin ya da toksini uumlreten sporlarin
solunum ya da sindirim yoluyla vuumlcuda girmesiyle goumlsterir
Bu zehrin 7 alt grubu vardir ve buumltuumln alt gruplari ayni etkiyi goumlsterir Toksin solunum
sindirim ya da yara yoluyla vuumlcuda girdiginda ayni etkiyi goumlsterir
BELiRTiLER
Belirtiler maruziyetin ardindan saatler ile guumlnler arasinda degisecek sekilde ortaya
cikarlar Ilk belirtiler goumlruumls bulanikligi cift goumlrme yutkunma guumlcluumlguuml konumsa
zorlugu ses kisilmasi ve kas zayifligidir 24-48 saat iccedilinde kas zayifligi ve felc kisinin
nefes alamamasina sebep olabilir Degisik derecelerde kas guumlccedilsuumlzluumlguuml goumlruumllebilir
TANI
Felc kisinin bu toksine maruz kaldiginin isareti olabilir Laboratuar testleri yeterli
olmayabilir Maruziyetin ardindan ilk 24 saat iccedilinde alinan burunsal swablar taninin
konulmasinda faydali olabilir
TEDAVi
En ciddi komplikasyonu slonum yetmezligidir Belirtileri takip edip solunum destegi
saglandiginda oumlluumlm orani 5e kadar duumlsuumlruumllebilir Kesin konulmus tanilar iccedilin
antitoksin Amerikan CDCde (Tuumlrkiyede varmi bilmiyorum) bulunmaktadir Yanliz bu
antitoksin at serumlarinin sok riski ve serum rahatsizligi dahil buumltuumln yan etkilerini
iccedilermektedir
TOKSİNLER-1 CLOSTRIDIUM BOTULINUM
TOXIN
TOKSİNLER 2 RICIN TOXIN FROM RICINUS
COMMUNIS
Ricin keneotu tohumundan elde edilen bitki kaynaklı bir protein toksini olup kolayca
uumlretilebilmektedir ve en zehirli toksinlerin arasında yer almaktadır Ricin iccedilin oumlluumlmcuumll
doz Botulinum toksininin binde bir olmakla birlikte duumlnya uumlzerinde yaygın bulunuşu
ve kolayca elde edilebilmesinden dolayı biyolojik harp maddesi olarak oumlnemli bir yer
tutar
Antik zamanlardan bu yana 750den fazla ricin zehirlenmesi tanımlanmıştır Ricin
1978de Londrada bir Bulgar suumlrguumlnuuml olan Georgi Markovun oumllduumlruumllmesinde
kullanılmıştır Bu olayda kişinin bacağına bir şemsiyenin ucuna yerleştirilmiş oumlzel bir
şırınga vasıtasıyla zehir enjekte edilmiştir
BELİRTİLER
Ricinin zehirliliği insan vuumlcuduna giriş yoluna bağlı olarak değişmektedir Ricin
huumlcreler iccedilin ccedilok yuumlksek derecede zehirlidir ve protein sentezini bozarak etki
goumlsteririler Solunum yoluyla alındığında ilk olarak nefes ve akciğer sorunlarına yol
acar Yenildiğinde sindirim sistemini enjekte edildiğinde enjekte edildiği boumllgeyi
zehirler
Ricin solunum yoluyla alındıktan sonra zehirlilik kendini burun ve boğazda tıkanıklık mide bulantısı kusma goumlzlerde kaşınma kaşınma ve goumlğuumls darlığı seklinde goumlsterir Yuumlksek dozlarda 12-24 saat iccedilinde solunum sorunları ortaya ccedilıkar Hayvanlarla yapılan denemelerde oumlluumlmuumln yuumlksek dozlarda 36-48 saat iccedilinde olduğu goumlruumllmuumlştuumlr
bull Ricin sindirim yoluyla alındığında sindirim sistemince zor emildiğinden daha az zehirlidir ve sindirim yoluyla vuumlcuttan atılabilir Kayıtlara geccedilen 751 sindirim sistemi zehirliliğinden 14uuml oumlluumlmle sonuccedillanmıştır
bull Duumlşuumlk dozlarda enjeksiyonlarda grip benzeri belirtiler vuumlcutta ağrı mide bulantısı kusma ve enjeksiyon boumllgesinde şişme ve ağrı goumlruumlluumlr Ciddi dozlarda maruziyet doku oumlluumlmlerine sindirim sisteminde kanamalara ve karaciğer dalak ve boumlbrek problemlerine yol accedilabilir
bull TANI Maruz kalma sekline goumlre ricin zehirlilik belirtilerinin goumlzlenmesi ile yapılır Biyolojik harp maksatlı kullanımda maruziyet toksinlerin aerosol formunda solunum yoluyla maruziyet olacaktır Goumlğuumls roumlntgeninde bazı belirtiler goumlzlenebilmektedir Burundan alınan swab numunelerin laboratuar testleri ile tanı konulabilir Ricin maruziyetin ardından 24 saat iccedilinde teşhis edilebilmektedir
TOKSİNLER-2 RICIN TOXIN FROM RICINUS
COMMUNIS
TOKSİNLER -2
RICIN TOXIN
FROM RICINUS
COMMUNIS
Clostridium perfringens Bacillaceae familyasına ait Gram pozitif uccedilları yuvarlak
ccedilubuk şeklinde sporlu kapsuumllluuml anaerobik hareketsiz bir bakteridir C perfringens
uumlrettiği toksinler yoluyla gıda zehirlenmelerine yol accedilar Uumlrettiği toksin ccedileşidine goumlre
A B C D ve E tipi olmak uumlzere 5 tipi vardır Bunlardan sadece A tipi toksin
uumlretenler gıda zehirlenmelerine yol accedilar C perfringens gıda zehirlenmesi
olaylarının 95 i gıdaların pişirildikten sonra yeterince ccedilabuk soğutulmamasından
ve ılık olarak bekletilmesinden kaynaklanmaktadır C perfringens sporları normal
pişirme işlemiyle oumllmez İdeal koşullarda 7 dakika gibi ccedilok kısa bir boumlluumlnme hızı ile
gıda iccedilerisinde hızla uumlrer ve huumlcre sayısının mililitrede veya gramda 105 e
ulaşması durumunda zehirlenmeye yol accedilar Zehirlenme 6 - 24 saat iccedilerisinde
goumlruumlluumlr ve 12 - 24 saat kadar suumlrer Zehirlenme olaylarının yarıdan fazlası kırmızı
etler yaklaşık doumlrtte biri kanatlı etleri ile olmaktadır
TOKSİNLER-3 EPSILON TOXIN OF
CLOSTRIDIUM PERFRINGENS
TOKSİNLER-3 EPSILON TOXIN OF
CLOSTRIDIUM PERFRINGENS
TOKSİNLER -4 STAPHYLOCOCCAL
ENTEROTOXIN B(SEB) SEB uumlzerinde en ccedilok ccedilalışılan ve en iyi bilinen toksin olup yiyecek zehirlenmelerinin
en ccedilok bilinenlerindendir Bu toksini iccedileren bir yiyeceği yiyen birisinde mide bulantisi
kusma ve ishal goumlruumlluumlr
Toksin vuumlcuda solunum yoluyla girdiği zaman farkli etkiler yaratmaktadır Ccedilok kuumlccediluumlk
bir miktar 24 saat suumlre ile solunduğunda insana zarar vermek iccedilin yeterlidir
BELİRTİLER
Bu toksine maruz kalındıktan sonra belirtiler 2-42 saat iccedilinde ortaya ccedilikar Bu toksine
duumlsuumlk-orta seviyede maruz kalanlarda ates titreme bas ağrısı mide bulantısı
kusma goumlguumls agrisi vuumlcutta ağrılar ve kuru oumlksuumlruumlk goumlruumlluumlr Ciddi orandaki
maruziyetlerde oumlluumlme sebep olan zehirlenme belirtileri goumlzlenebilir Maruziyetin
boyutuna goumlre rahatsızlık 3-10 guumln arası suumlrebilir
TANI
SEBin tanısı zordur Laboratuar testleri ve goumlguumls roumlntgenleri ile netice elde edilebilir
Maruziyetin ardından 12-24 saat arasında burundan alınacak numuneler (swablar)
yardımıyla zehire ulaşılabilir
TEDAVi
Doktorlar zehirin belirtilerini ortadan kaldırmaya youmlnelik tedavi uygulayabilirler Oksijen
ve sıvı takviyesi oumlnemlidir Ccediloğu hasta hastalığın ilk safhasından sonra iyileşir fakat
tam anlamıyla iyileşme uzun suumlrebilir
TOKSİNLER-4 STAPHYLOCOCCAL
ENTEROTOXIN B(SEB)
VİRUumlS -1 VARIOLA MAJOR(SMALLPOX)
(ccediliccedilek hastalığı)
Ccediliccedilek hastalığı Nedir
bull İltihaplı kabarcıklar doumlkerek belirti veren ateşli ağır salgın bir hastalık
bull Etmeni suumlzgeccedilleri geccedilen ufak bir viruumlstuumlr Bu viruumls kızamık viruumlsuuml gibi vuumlcudun dış tarafını (ektoderm) sever Bu sebeple ccediliccedilek hastalığının en karakteristik belirtileri hastanın derisi uumlzerindedir
bull Yayılma ccediloklukla ccediliccedilek hastalığına tutulmuş hastalar yolu ile olur Hastaların ağız ve boğazlarında bulunan ccediliccedilek yaralarındaki viruumlsler oumlksuumlruumlk damlacıkları ile ccedilevreye yayılabilecekleri gibi deri uumlstuumlndeki iltihap ve ccedilıbanlarla ccedileşitli temaslar bu yayılmaya sebep olurlar
bull Deri uumlzerindeki sıyrıklarda ya da ağız ve burun yollarındaki ccedileşitli sıyrıklarda odak bulan ccediliccedilek viruumlsleri 10 - 12 guumln suumlren bir kuluccedilka devresinden sonra birdenbire bir titreme ve uumlşuumlme ile kendini goumlsterir Ateş kısa zamanda 39 - 40 dereceye ccedilıkar
bull Variola olarak bilinen ccediliccedilek hastalığı uygulanan aşılama programları sayesinde 1977 yılında tuumlm duumlnyada ortadan kaldırılmıştır Goumlruumllen son olgu Somalirsquode 1977 yılında kaydedilmiştir Duumlnyada sadece iki laboratuarda bulunmaktadır
Ccediliccedilek Aşısı Ve Korunma
bull Ccediliccedilek aşısı canlı virus aşısıdır Yaygın toplum aşılaması sonrasında ccediliccedilek eradike edilmiştir
bull En son olgu (hastane aşccedilısı) 1977rsquode Somali ve 1978primede İngiltere Birminghamrsquoda (iki laboratuvar koumlkenli olgu) goumlruumllmuumlştuumlr Duumlnya Sağlık Oumlrguumltuuml( DSOuml) 1980 yılında ccediliccedilek hastalığının tuumlm duumlnyada eradike olduğunu ilan etmiştir Eradike edilmesi nedeniyle DSOuml ccediliccedilek aşısının rutin uygulamadan ccedilıkarılmasını oumlnermiştir ABD 1971primeden itibaren aşı uygulamamaktadır Uumllkemizde de 1980 sonrasında ccediliccedilek aşısı uygulanmamaktadır Aşı uygulamaları sadece benzer viruumlslerle ccedilalışan laboratuvar ccedilalışanlarına uygulanmasıyla sınırlı kalmıştır
bull 1982primede sivil kullanım iccedilin aşı uumlretilmesi durdurulmuş ABD askerlerinin aşılanmasına da 1990primeda son verilmiştir
bull Ccediliccedilek hastalığına karşı uygulanan rutin aşılama programları 1972 yılında sona ermiştir
bull Aşı guumlnuumlmuumlzde son teroumlr olayları nedeniyle oluşan biyoteroumlrizm tehdidi nedeniyle yeniden guumlndeme gelmiştir
Arjantin Cad Halıcı Sok No 5 06680 GOP Ccedilankaya ANKARA TUumlRKİYE Telefon Phone + 90 312 466 47 40 (PBX) Faks Fax + 90 312 466 59 66 E-Posta E-mail idcidc-defencecom WEB wwwidc-defencecom
Hacettepe Teknokent 2 ARGE Binası No9 06800 Beytepe ANKARA TUumlRKİYE Telefon Phone + 90 312 299 25 83 Faks Fax + 90 312 299 25 84 E-Posta E-mail teknokentidc-defencecom WEB wwwidc-defencecom
IDC Savunma Sanayi Ticaret AŞ
IDC Defense Industry Inc
TOKSİNLER-1 CLOSTRIDIUM BOTULINUM
TOXIN
Botulinum toksini (botoks) bilinen en oumllduumlruumlcuuml toksindir Oumllduumlruumlcuumlluumlguuml kolay uumlretim ve
silah haline getirilebilmesi nedeniyle biyolojik harp maddesi olarak ccedilok buumlyuumlk oumlnem
tasir Botulinum toksini zehirlilik etkisini toksinin ya da toksini uumlreten sporlarin
solunum ya da sindirim yoluyla vuumlcuda girmesiyle goumlsterir
Bu zehrin 7 alt grubu vardir ve buumltuumln alt gruplari ayni etkiyi goumlsterir Toksin solunum
sindirim ya da yara yoluyla vuumlcuda girdiginda ayni etkiyi goumlsterir
BELiRTiLER
Belirtiler maruziyetin ardindan saatler ile guumlnler arasinda degisecek sekilde ortaya
cikarlar Ilk belirtiler goumlruumls bulanikligi cift goumlrme yutkunma guumlcluumlguuml konumsa
zorlugu ses kisilmasi ve kas zayifligidir 24-48 saat iccedilinde kas zayifligi ve felc kisinin
nefes alamamasina sebep olabilir Degisik derecelerde kas guumlccedilsuumlzluumlguuml goumlruumllebilir
TANI
Felc kisinin bu toksine maruz kaldiginin isareti olabilir Laboratuar testleri yeterli
olmayabilir Maruziyetin ardindan ilk 24 saat iccedilinde alinan burunsal swablar taninin
konulmasinda faydali olabilir
TEDAVi
En ciddi komplikasyonu slonum yetmezligidir Belirtileri takip edip solunum destegi
saglandiginda oumlluumlm orani 5e kadar duumlsuumlruumllebilir Kesin konulmus tanilar iccedilin
antitoksin Amerikan CDCde (Tuumlrkiyede varmi bilmiyorum) bulunmaktadir Yanliz bu
antitoksin at serumlarinin sok riski ve serum rahatsizligi dahil buumltuumln yan etkilerini
iccedilermektedir
TOKSİNLER-1 CLOSTRIDIUM BOTULINUM
TOXIN
TOKSİNLER 2 RICIN TOXIN FROM RICINUS
COMMUNIS
Ricin keneotu tohumundan elde edilen bitki kaynaklı bir protein toksini olup kolayca
uumlretilebilmektedir ve en zehirli toksinlerin arasında yer almaktadır Ricin iccedilin oumlluumlmcuumll
doz Botulinum toksininin binde bir olmakla birlikte duumlnya uumlzerinde yaygın bulunuşu
ve kolayca elde edilebilmesinden dolayı biyolojik harp maddesi olarak oumlnemli bir yer
tutar
Antik zamanlardan bu yana 750den fazla ricin zehirlenmesi tanımlanmıştır Ricin
1978de Londrada bir Bulgar suumlrguumlnuuml olan Georgi Markovun oumllduumlruumllmesinde
kullanılmıştır Bu olayda kişinin bacağına bir şemsiyenin ucuna yerleştirilmiş oumlzel bir
şırınga vasıtasıyla zehir enjekte edilmiştir
BELİRTİLER
Ricinin zehirliliği insan vuumlcuduna giriş yoluna bağlı olarak değişmektedir Ricin
huumlcreler iccedilin ccedilok yuumlksek derecede zehirlidir ve protein sentezini bozarak etki
goumlsteririler Solunum yoluyla alındığında ilk olarak nefes ve akciğer sorunlarına yol
acar Yenildiğinde sindirim sistemini enjekte edildiğinde enjekte edildiği boumllgeyi
zehirler
Ricin solunum yoluyla alındıktan sonra zehirlilik kendini burun ve boğazda tıkanıklık mide bulantısı kusma goumlzlerde kaşınma kaşınma ve goumlğuumls darlığı seklinde goumlsterir Yuumlksek dozlarda 12-24 saat iccedilinde solunum sorunları ortaya ccedilıkar Hayvanlarla yapılan denemelerde oumlluumlmuumln yuumlksek dozlarda 36-48 saat iccedilinde olduğu goumlruumllmuumlştuumlr
bull Ricin sindirim yoluyla alındığında sindirim sistemince zor emildiğinden daha az zehirlidir ve sindirim yoluyla vuumlcuttan atılabilir Kayıtlara geccedilen 751 sindirim sistemi zehirliliğinden 14uuml oumlluumlmle sonuccedillanmıştır
bull Duumlşuumlk dozlarda enjeksiyonlarda grip benzeri belirtiler vuumlcutta ağrı mide bulantısı kusma ve enjeksiyon boumllgesinde şişme ve ağrı goumlruumlluumlr Ciddi dozlarda maruziyet doku oumlluumlmlerine sindirim sisteminde kanamalara ve karaciğer dalak ve boumlbrek problemlerine yol accedilabilir
bull TANI Maruz kalma sekline goumlre ricin zehirlilik belirtilerinin goumlzlenmesi ile yapılır Biyolojik harp maksatlı kullanımda maruziyet toksinlerin aerosol formunda solunum yoluyla maruziyet olacaktır Goumlğuumls roumlntgeninde bazı belirtiler goumlzlenebilmektedir Burundan alınan swab numunelerin laboratuar testleri ile tanı konulabilir Ricin maruziyetin ardından 24 saat iccedilinde teşhis edilebilmektedir
TOKSİNLER-2 RICIN TOXIN FROM RICINUS
COMMUNIS
TOKSİNLER -2
RICIN TOXIN
FROM RICINUS
COMMUNIS
Clostridium perfringens Bacillaceae familyasına ait Gram pozitif uccedilları yuvarlak
ccedilubuk şeklinde sporlu kapsuumllluuml anaerobik hareketsiz bir bakteridir C perfringens
uumlrettiği toksinler yoluyla gıda zehirlenmelerine yol accedilar Uumlrettiği toksin ccedileşidine goumlre
A B C D ve E tipi olmak uumlzere 5 tipi vardır Bunlardan sadece A tipi toksin
uumlretenler gıda zehirlenmelerine yol accedilar C perfringens gıda zehirlenmesi
olaylarının 95 i gıdaların pişirildikten sonra yeterince ccedilabuk soğutulmamasından
ve ılık olarak bekletilmesinden kaynaklanmaktadır C perfringens sporları normal
pişirme işlemiyle oumllmez İdeal koşullarda 7 dakika gibi ccedilok kısa bir boumlluumlnme hızı ile
gıda iccedilerisinde hızla uumlrer ve huumlcre sayısının mililitrede veya gramda 105 e
ulaşması durumunda zehirlenmeye yol accedilar Zehirlenme 6 - 24 saat iccedilerisinde
goumlruumlluumlr ve 12 - 24 saat kadar suumlrer Zehirlenme olaylarının yarıdan fazlası kırmızı
etler yaklaşık doumlrtte biri kanatlı etleri ile olmaktadır
TOKSİNLER-3 EPSILON TOXIN OF
CLOSTRIDIUM PERFRINGENS
TOKSİNLER-3 EPSILON TOXIN OF
CLOSTRIDIUM PERFRINGENS
TOKSİNLER -4 STAPHYLOCOCCAL
ENTEROTOXIN B(SEB) SEB uumlzerinde en ccedilok ccedilalışılan ve en iyi bilinen toksin olup yiyecek zehirlenmelerinin
en ccedilok bilinenlerindendir Bu toksini iccedileren bir yiyeceği yiyen birisinde mide bulantisi
kusma ve ishal goumlruumlluumlr
Toksin vuumlcuda solunum yoluyla girdiği zaman farkli etkiler yaratmaktadır Ccedilok kuumlccediluumlk
bir miktar 24 saat suumlre ile solunduğunda insana zarar vermek iccedilin yeterlidir
BELİRTİLER
Bu toksine maruz kalındıktan sonra belirtiler 2-42 saat iccedilinde ortaya ccedilikar Bu toksine
duumlsuumlk-orta seviyede maruz kalanlarda ates titreme bas ağrısı mide bulantısı
kusma goumlguumls agrisi vuumlcutta ağrılar ve kuru oumlksuumlruumlk goumlruumlluumlr Ciddi orandaki
maruziyetlerde oumlluumlme sebep olan zehirlenme belirtileri goumlzlenebilir Maruziyetin
boyutuna goumlre rahatsızlık 3-10 guumln arası suumlrebilir
TANI
SEBin tanısı zordur Laboratuar testleri ve goumlguumls roumlntgenleri ile netice elde edilebilir
Maruziyetin ardından 12-24 saat arasında burundan alınacak numuneler (swablar)
yardımıyla zehire ulaşılabilir
TEDAVi
Doktorlar zehirin belirtilerini ortadan kaldırmaya youmlnelik tedavi uygulayabilirler Oksijen
ve sıvı takviyesi oumlnemlidir Ccediloğu hasta hastalığın ilk safhasından sonra iyileşir fakat
tam anlamıyla iyileşme uzun suumlrebilir
TOKSİNLER-4 STAPHYLOCOCCAL
ENTEROTOXIN B(SEB)
VİRUumlS -1 VARIOLA MAJOR(SMALLPOX)
(ccediliccedilek hastalığı)
Ccediliccedilek hastalığı Nedir
bull İltihaplı kabarcıklar doumlkerek belirti veren ateşli ağır salgın bir hastalık
bull Etmeni suumlzgeccedilleri geccedilen ufak bir viruumlstuumlr Bu viruumls kızamık viruumlsuuml gibi vuumlcudun dış tarafını (ektoderm) sever Bu sebeple ccediliccedilek hastalığının en karakteristik belirtileri hastanın derisi uumlzerindedir
bull Yayılma ccediloklukla ccediliccedilek hastalığına tutulmuş hastalar yolu ile olur Hastaların ağız ve boğazlarında bulunan ccediliccedilek yaralarındaki viruumlsler oumlksuumlruumlk damlacıkları ile ccedilevreye yayılabilecekleri gibi deri uumlstuumlndeki iltihap ve ccedilıbanlarla ccedileşitli temaslar bu yayılmaya sebep olurlar
bull Deri uumlzerindeki sıyrıklarda ya da ağız ve burun yollarındaki ccedileşitli sıyrıklarda odak bulan ccediliccedilek viruumlsleri 10 - 12 guumln suumlren bir kuluccedilka devresinden sonra birdenbire bir titreme ve uumlşuumlme ile kendini goumlsterir Ateş kısa zamanda 39 - 40 dereceye ccedilıkar
bull Variola olarak bilinen ccediliccedilek hastalığı uygulanan aşılama programları sayesinde 1977 yılında tuumlm duumlnyada ortadan kaldırılmıştır Goumlruumllen son olgu Somalirsquode 1977 yılında kaydedilmiştir Duumlnyada sadece iki laboratuarda bulunmaktadır
Ccediliccedilek Aşısı Ve Korunma
bull Ccediliccedilek aşısı canlı virus aşısıdır Yaygın toplum aşılaması sonrasında ccediliccedilek eradike edilmiştir
bull En son olgu (hastane aşccedilısı) 1977rsquode Somali ve 1978primede İngiltere Birminghamrsquoda (iki laboratuvar koumlkenli olgu) goumlruumllmuumlştuumlr Duumlnya Sağlık Oumlrguumltuuml( DSOuml) 1980 yılında ccediliccedilek hastalığının tuumlm duumlnyada eradike olduğunu ilan etmiştir Eradike edilmesi nedeniyle DSOuml ccediliccedilek aşısının rutin uygulamadan ccedilıkarılmasını oumlnermiştir ABD 1971primeden itibaren aşı uygulamamaktadır Uumllkemizde de 1980 sonrasında ccediliccedilek aşısı uygulanmamaktadır Aşı uygulamaları sadece benzer viruumlslerle ccedilalışan laboratuvar ccedilalışanlarına uygulanmasıyla sınırlı kalmıştır
bull 1982primede sivil kullanım iccedilin aşı uumlretilmesi durdurulmuş ABD askerlerinin aşılanmasına da 1990primeda son verilmiştir
bull Ccediliccedilek hastalığına karşı uygulanan rutin aşılama programları 1972 yılında sona ermiştir
bull Aşı guumlnuumlmuumlzde son teroumlr olayları nedeniyle oluşan biyoteroumlrizm tehdidi nedeniyle yeniden guumlndeme gelmiştir
Arjantin Cad Halıcı Sok No 5 06680 GOP Ccedilankaya ANKARA TUumlRKİYE Telefon Phone + 90 312 466 47 40 (PBX) Faks Fax + 90 312 466 59 66 E-Posta E-mail idcidc-defencecom WEB wwwidc-defencecom
Hacettepe Teknokent 2 ARGE Binası No9 06800 Beytepe ANKARA TUumlRKİYE Telefon Phone + 90 312 299 25 83 Faks Fax + 90 312 299 25 84 E-Posta E-mail teknokentidc-defencecom WEB wwwidc-defencecom
IDC Savunma Sanayi Ticaret AŞ
IDC Defense Industry Inc
TOKSİNLER-1 CLOSTRIDIUM BOTULINUM
TOXIN
TOKSİNLER 2 RICIN TOXIN FROM RICINUS
COMMUNIS
Ricin keneotu tohumundan elde edilen bitki kaynaklı bir protein toksini olup kolayca
uumlretilebilmektedir ve en zehirli toksinlerin arasında yer almaktadır Ricin iccedilin oumlluumlmcuumll
doz Botulinum toksininin binde bir olmakla birlikte duumlnya uumlzerinde yaygın bulunuşu
ve kolayca elde edilebilmesinden dolayı biyolojik harp maddesi olarak oumlnemli bir yer
tutar
Antik zamanlardan bu yana 750den fazla ricin zehirlenmesi tanımlanmıştır Ricin
1978de Londrada bir Bulgar suumlrguumlnuuml olan Georgi Markovun oumllduumlruumllmesinde
kullanılmıştır Bu olayda kişinin bacağına bir şemsiyenin ucuna yerleştirilmiş oumlzel bir
şırınga vasıtasıyla zehir enjekte edilmiştir
BELİRTİLER
Ricinin zehirliliği insan vuumlcuduna giriş yoluna bağlı olarak değişmektedir Ricin
huumlcreler iccedilin ccedilok yuumlksek derecede zehirlidir ve protein sentezini bozarak etki
goumlsteririler Solunum yoluyla alındığında ilk olarak nefes ve akciğer sorunlarına yol
acar Yenildiğinde sindirim sistemini enjekte edildiğinde enjekte edildiği boumllgeyi
zehirler
Ricin solunum yoluyla alındıktan sonra zehirlilik kendini burun ve boğazda tıkanıklık mide bulantısı kusma goumlzlerde kaşınma kaşınma ve goumlğuumls darlığı seklinde goumlsterir Yuumlksek dozlarda 12-24 saat iccedilinde solunum sorunları ortaya ccedilıkar Hayvanlarla yapılan denemelerde oumlluumlmuumln yuumlksek dozlarda 36-48 saat iccedilinde olduğu goumlruumllmuumlştuumlr
bull Ricin sindirim yoluyla alındığında sindirim sistemince zor emildiğinden daha az zehirlidir ve sindirim yoluyla vuumlcuttan atılabilir Kayıtlara geccedilen 751 sindirim sistemi zehirliliğinden 14uuml oumlluumlmle sonuccedillanmıştır
bull Duumlşuumlk dozlarda enjeksiyonlarda grip benzeri belirtiler vuumlcutta ağrı mide bulantısı kusma ve enjeksiyon boumllgesinde şişme ve ağrı goumlruumlluumlr Ciddi dozlarda maruziyet doku oumlluumlmlerine sindirim sisteminde kanamalara ve karaciğer dalak ve boumlbrek problemlerine yol accedilabilir
bull TANI Maruz kalma sekline goumlre ricin zehirlilik belirtilerinin goumlzlenmesi ile yapılır Biyolojik harp maksatlı kullanımda maruziyet toksinlerin aerosol formunda solunum yoluyla maruziyet olacaktır Goumlğuumls roumlntgeninde bazı belirtiler goumlzlenebilmektedir Burundan alınan swab numunelerin laboratuar testleri ile tanı konulabilir Ricin maruziyetin ardından 24 saat iccedilinde teşhis edilebilmektedir
TOKSİNLER-2 RICIN TOXIN FROM RICINUS
COMMUNIS
TOKSİNLER -2
RICIN TOXIN
FROM RICINUS
COMMUNIS
Clostridium perfringens Bacillaceae familyasına ait Gram pozitif uccedilları yuvarlak
ccedilubuk şeklinde sporlu kapsuumllluuml anaerobik hareketsiz bir bakteridir C perfringens
uumlrettiği toksinler yoluyla gıda zehirlenmelerine yol accedilar Uumlrettiği toksin ccedileşidine goumlre
A B C D ve E tipi olmak uumlzere 5 tipi vardır Bunlardan sadece A tipi toksin
uumlretenler gıda zehirlenmelerine yol accedilar C perfringens gıda zehirlenmesi
olaylarının 95 i gıdaların pişirildikten sonra yeterince ccedilabuk soğutulmamasından
ve ılık olarak bekletilmesinden kaynaklanmaktadır C perfringens sporları normal
pişirme işlemiyle oumllmez İdeal koşullarda 7 dakika gibi ccedilok kısa bir boumlluumlnme hızı ile
gıda iccedilerisinde hızla uumlrer ve huumlcre sayısının mililitrede veya gramda 105 e
ulaşması durumunda zehirlenmeye yol accedilar Zehirlenme 6 - 24 saat iccedilerisinde
goumlruumlluumlr ve 12 - 24 saat kadar suumlrer Zehirlenme olaylarının yarıdan fazlası kırmızı
etler yaklaşık doumlrtte biri kanatlı etleri ile olmaktadır
TOKSİNLER-3 EPSILON TOXIN OF
CLOSTRIDIUM PERFRINGENS
TOKSİNLER-3 EPSILON TOXIN OF
CLOSTRIDIUM PERFRINGENS
TOKSİNLER -4 STAPHYLOCOCCAL
ENTEROTOXIN B(SEB) SEB uumlzerinde en ccedilok ccedilalışılan ve en iyi bilinen toksin olup yiyecek zehirlenmelerinin
en ccedilok bilinenlerindendir Bu toksini iccedileren bir yiyeceği yiyen birisinde mide bulantisi
kusma ve ishal goumlruumlluumlr
Toksin vuumlcuda solunum yoluyla girdiği zaman farkli etkiler yaratmaktadır Ccedilok kuumlccediluumlk
bir miktar 24 saat suumlre ile solunduğunda insana zarar vermek iccedilin yeterlidir
BELİRTİLER
Bu toksine maruz kalındıktan sonra belirtiler 2-42 saat iccedilinde ortaya ccedilikar Bu toksine
duumlsuumlk-orta seviyede maruz kalanlarda ates titreme bas ağrısı mide bulantısı
kusma goumlguumls agrisi vuumlcutta ağrılar ve kuru oumlksuumlruumlk goumlruumlluumlr Ciddi orandaki
maruziyetlerde oumlluumlme sebep olan zehirlenme belirtileri goumlzlenebilir Maruziyetin
boyutuna goumlre rahatsızlık 3-10 guumln arası suumlrebilir
TANI
SEBin tanısı zordur Laboratuar testleri ve goumlguumls roumlntgenleri ile netice elde edilebilir
Maruziyetin ardından 12-24 saat arasında burundan alınacak numuneler (swablar)
yardımıyla zehire ulaşılabilir
TEDAVi
Doktorlar zehirin belirtilerini ortadan kaldırmaya youmlnelik tedavi uygulayabilirler Oksijen
ve sıvı takviyesi oumlnemlidir Ccediloğu hasta hastalığın ilk safhasından sonra iyileşir fakat
tam anlamıyla iyileşme uzun suumlrebilir
TOKSİNLER-4 STAPHYLOCOCCAL
ENTEROTOXIN B(SEB)
VİRUumlS -1 VARIOLA MAJOR(SMALLPOX)
(ccediliccedilek hastalığı)
Ccediliccedilek hastalığı Nedir
bull İltihaplı kabarcıklar doumlkerek belirti veren ateşli ağır salgın bir hastalık
bull Etmeni suumlzgeccedilleri geccedilen ufak bir viruumlstuumlr Bu viruumls kızamık viruumlsuuml gibi vuumlcudun dış tarafını (ektoderm) sever Bu sebeple ccediliccedilek hastalığının en karakteristik belirtileri hastanın derisi uumlzerindedir
bull Yayılma ccediloklukla ccediliccedilek hastalığına tutulmuş hastalar yolu ile olur Hastaların ağız ve boğazlarında bulunan ccediliccedilek yaralarındaki viruumlsler oumlksuumlruumlk damlacıkları ile ccedilevreye yayılabilecekleri gibi deri uumlstuumlndeki iltihap ve ccedilıbanlarla ccedileşitli temaslar bu yayılmaya sebep olurlar
bull Deri uumlzerindeki sıyrıklarda ya da ağız ve burun yollarındaki ccedileşitli sıyrıklarda odak bulan ccediliccedilek viruumlsleri 10 - 12 guumln suumlren bir kuluccedilka devresinden sonra birdenbire bir titreme ve uumlşuumlme ile kendini goumlsterir Ateş kısa zamanda 39 - 40 dereceye ccedilıkar
bull Variola olarak bilinen ccediliccedilek hastalığı uygulanan aşılama programları sayesinde 1977 yılında tuumlm duumlnyada ortadan kaldırılmıştır Goumlruumllen son olgu Somalirsquode 1977 yılında kaydedilmiştir Duumlnyada sadece iki laboratuarda bulunmaktadır
Ccediliccedilek Aşısı Ve Korunma
bull Ccediliccedilek aşısı canlı virus aşısıdır Yaygın toplum aşılaması sonrasında ccediliccedilek eradike edilmiştir
bull En son olgu (hastane aşccedilısı) 1977rsquode Somali ve 1978primede İngiltere Birminghamrsquoda (iki laboratuvar koumlkenli olgu) goumlruumllmuumlştuumlr Duumlnya Sağlık Oumlrguumltuuml( DSOuml) 1980 yılında ccediliccedilek hastalığının tuumlm duumlnyada eradike olduğunu ilan etmiştir Eradike edilmesi nedeniyle DSOuml ccediliccedilek aşısının rutin uygulamadan ccedilıkarılmasını oumlnermiştir ABD 1971primeden itibaren aşı uygulamamaktadır Uumllkemizde de 1980 sonrasında ccediliccedilek aşısı uygulanmamaktadır Aşı uygulamaları sadece benzer viruumlslerle ccedilalışan laboratuvar ccedilalışanlarına uygulanmasıyla sınırlı kalmıştır
bull 1982primede sivil kullanım iccedilin aşı uumlretilmesi durdurulmuş ABD askerlerinin aşılanmasına da 1990primeda son verilmiştir
bull Ccediliccedilek hastalığına karşı uygulanan rutin aşılama programları 1972 yılında sona ermiştir
bull Aşı guumlnuumlmuumlzde son teroumlr olayları nedeniyle oluşan biyoteroumlrizm tehdidi nedeniyle yeniden guumlndeme gelmiştir
Arjantin Cad Halıcı Sok No 5 06680 GOP Ccedilankaya ANKARA TUumlRKİYE Telefon Phone + 90 312 466 47 40 (PBX) Faks Fax + 90 312 466 59 66 E-Posta E-mail idcidc-defencecom WEB wwwidc-defencecom
Hacettepe Teknokent 2 ARGE Binası No9 06800 Beytepe ANKARA TUumlRKİYE Telefon Phone + 90 312 299 25 83 Faks Fax + 90 312 299 25 84 E-Posta E-mail teknokentidc-defencecom WEB wwwidc-defencecom
IDC Savunma Sanayi Ticaret AŞ
IDC Defense Industry Inc
TOKSİNLER 2 RICIN TOXIN FROM RICINUS
COMMUNIS
Ricin keneotu tohumundan elde edilen bitki kaynaklı bir protein toksini olup kolayca
uumlretilebilmektedir ve en zehirli toksinlerin arasında yer almaktadır Ricin iccedilin oumlluumlmcuumll
doz Botulinum toksininin binde bir olmakla birlikte duumlnya uumlzerinde yaygın bulunuşu
ve kolayca elde edilebilmesinden dolayı biyolojik harp maddesi olarak oumlnemli bir yer
tutar
Antik zamanlardan bu yana 750den fazla ricin zehirlenmesi tanımlanmıştır Ricin
1978de Londrada bir Bulgar suumlrguumlnuuml olan Georgi Markovun oumllduumlruumllmesinde
kullanılmıştır Bu olayda kişinin bacağına bir şemsiyenin ucuna yerleştirilmiş oumlzel bir
şırınga vasıtasıyla zehir enjekte edilmiştir
BELİRTİLER
Ricinin zehirliliği insan vuumlcuduna giriş yoluna bağlı olarak değişmektedir Ricin
huumlcreler iccedilin ccedilok yuumlksek derecede zehirlidir ve protein sentezini bozarak etki
goumlsteririler Solunum yoluyla alındığında ilk olarak nefes ve akciğer sorunlarına yol
acar Yenildiğinde sindirim sistemini enjekte edildiğinde enjekte edildiği boumllgeyi
zehirler
Ricin solunum yoluyla alındıktan sonra zehirlilik kendini burun ve boğazda tıkanıklık mide bulantısı kusma goumlzlerde kaşınma kaşınma ve goumlğuumls darlığı seklinde goumlsterir Yuumlksek dozlarda 12-24 saat iccedilinde solunum sorunları ortaya ccedilıkar Hayvanlarla yapılan denemelerde oumlluumlmuumln yuumlksek dozlarda 36-48 saat iccedilinde olduğu goumlruumllmuumlştuumlr
bull Ricin sindirim yoluyla alındığında sindirim sistemince zor emildiğinden daha az zehirlidir ve sindirim yoluyla vuumlcuttan atılabilir Kayıtlara geccedilen 751 sindirim sistemi zehirliliğinden 14uuml oumlluumlmle sonuccedillanmıştır
bull Duumlşuumlk dozlarda enjeksiyonlarda grip benzeri belirtiler vuumlcutta ağrı mide bulantısı kusma ve enjeksiyon boumllgesinde şişme ve ağrı goumlruumlluumlr Ciddi dozlarda maruziyet doku oumlluumlmlerine sindirim sisteminde kanamalara ve karaciğer dalak ve boumlbrek problemlerine yol accedilabilir
bull TANI Maruz kalma sekline goumlre ricin zehirlilik belirtilerinin goumlzlenmesi ile yapılır Biyolojik harp maksatlı kullanımda maruziyet toksinlerin aerosol formunda solunum yoluyla maruziyet olacaktır Goumlğuumls roumlntgeninde bazı belirtiler goumlzlenebilmektedir Burundan alınan swab numunelerin laboratuar testleri ile tanı konulabilir Ricin maruziyetin ardından 24 saat iccedilinde teşhis edilebilmektedir
TOKSİNLER-2 RICIN TOXIN FROM RICINUS
COMMUNIS
TOKSİNLER -2
RICIN TOXIN
FROM RICINUS
COMMUNIS
Clostridium perfringens Bacillaceae familyasına ait Gram pozitif uccedilları yuvarlak
ccedilubuk şeklinde sporlu kapsuumllluuml anaerobik hareketsiz bir bakteridir C perfringens
uumlrettiği toksinler yoluyla gıda zehirlenmelerine yol accedilar Uumlrettiği toksin ccedileşidine goumlre
A B C D ve E tipi olmak uumlzere 5 tipi vardır Bunlardan sadece A tipi toksin
uumlretenler gıda zehirlenmelerine yol accedilar C perfringens gıda zehirlenmesi
olaylarının 95 i gıdaların pişirildikten sonra yeterince ccedilabuk soğutulmamasından
ve ılık olarak bekletilmesinden kaynaklanmaktadır C perfringens sporları normal
pişirme işlemiyle oumllmez İdeal koşullarda 7 dakika gibi ccedilok kısa bir boumlluumlnme hızı ile
gıda iccedilerisinde hızla uumlrer ve huumlcre sayısının mililitrede veya gramda 105 e
ulaşması durumunda zehirlenmeye yol accedilar Zehirlenme 6 - 24 saat iccedilerisinde
goumlruumlluumlr ve 12 - 24 saat kadar suumlrer Zehirlenme olaylarının yarıdan fazlası kırmızı
etler yaklaşık doumlrtte biri kanatlı etleri ile olmaktadır
TOKSİNLER-3 EPSILON TOXIN OF
CLOSTRIDIUM PERFRINGENS
TOKSİNLER-3 EPSILON TOXIN OF
CLOSTRIDIUM PERFRINGENS
TOKSİNLER -4 STAPHYLOCOCCAL
ENTEROTOXIN B(SEB) SEB uumlzerinde en ccedilok ccedilalışılan ve en iyi bilinen toksin olup yiyecek zehirlenmelerinin
en ccedilok bilinenlerindendir Bu toksini iccedileren bir yiyeceği yiyen birisinde mide bulantisi
kusma ve ishal goumlruumlluumlr
Toksin vuumlcuda solunum yoluyla girdiği zaman farkli etkiler yaratmaktadır Ccedilok kuumlccediluumlk
bir miktar 24 saat suumlre ile solunduğunda insana zarar vermek iccedilin yeterlidir
BELİRTİLER
Bu toksine maruz kalındıktan sonra belirtiler 2-42 saat iccedilinde ortaya ccedilikar Bu toksine
duumlsuumlk-orta seviyede maruz kalanlarda ates titreme bas ağrısı mide bulantısı
kusma goumlguumls agrisi vuumlcutta ağrılar ve kuru oumlksuumlruumlk goumlruumlluumlr Ciddi orandaki
maruziyetlerde oumlluumlme sebep olan zehirlenme belirtileri goumlzlenebilir Maruziyetin
boyutuna goumlre rahatsızlık 3-10 guumln arası suumlrebilir
TANI
SEBin tanısı zordur Laboratuar testleri ve goumlguumls roumlntgenleri ile netice elde edilebilir
Maruziyetin ardından 12-24 saat arasında burundan alınacak numuneler (swablar)
yardımıyla zehire ulaşılabilir
TEDAVi
Doktorlar zehirin belirtilerini ortadan kaldırmaya youmlnelik tedavi uygulayabilirler Oksijen
ve sıvı takviyesi oumlnemlidir Ccediloğu hasta hastalığın ilk safhasından sonra iyileşir fakat
tam anlamıyla iyileşme uzun suumlrebilir
TOKSİNLER-4 STAPHYLOCOCCAL
ENTEROTOXIN B(SEB)
VİRUumlS -1 VARIOLA MAJOR(SMALLPOX)
(ccediliccedilek hastalığı)
Ccediliccedilek hastalığı Nedir
bull İltihaplı kabarcıklar doumlkerek belirti veren ateşli ağır salgın bir hastalık
bull Etmeni suumlzgeccedilleri geccedilen ufak bir viruumlstuumlr Bu viruumls kızamık viruumlsuuml gibi vuumlcudun dış tarafını (ektoderm) sever Bu sebeple ccediliccedilek hastalığının en karakteristik belirtileri hastanın derisi uumlzerindedir
bull Yayılma ccediloklukla ccediliccedilek hastalığına tutulmuş hastalar yolu ile olur Hastaların ağız ve boğazlarında bulunan ccediliccedilek yaralarındaki viruumlsler oumlksuumlruumlk damlacıkları ile ccedilevreye yayılabilecekleri gibi deri uumlstuumlndeki iltihap ve ccedilıbanlarla ccedileşitli temaslar bu yayılmaya sebep olurlar
bull Deri uumlzerindeki sıyrıklarda ya da ağız ve burun yollarındaki ccedileşitli sıyrıklarda odak bulan ccediliccedilek viruumlsleri 10 - 12 guumln suumlren bir kuluccedilka devresinden sonra birdenbire bir titreme ve uumlşuumlme ile kendini goumlsterir Ateş kısa zamanda 39 - 40 dereceye ccedilıkar
bull Variola olarak bilinen ccediliccedilek hastalığı uygulanan aşılama programları sayesinde 1977 yılında tuumlm duumlnyada ortadan kaldırılmıştır Goumlruumllen son olgu Somalirsquode 1977 yılında kaydedilmiştir Duumlnyada sadece iki laboratuarda bulunmaktadır
Ccediliccedilek Aşısı Ve Korunma
bull Ccediliccedilek aşısı canlı virus aşısıdır Yaygın toplum aşılaması sonrasında ccediliccedilek eradike edilmiştir
bull En son olgu (hastane aşccedilısı) 1977rsquode Somali ve 1978primede İngiltere Birminghamrsquoda (iki laboratuvar koumlkenli olgu) goumlruumllmuumlştuumlr Duumlnya Sağlık Oumlrguumltuuml( DSOuml) 1980 yılında ccediliccedilek hastalığının tuumlm duumlnyada eradike olduğunu ilan etmiştir Eradike edilmesi nedeniyle DSOuml ccediliccedilek aşısının rutin uygulamadan ccedilıkarılmasını oumlnermiştir ABD 1971primeden itibaren aşı uygulamamaktadır Uumllkemizde de 1980 sonrasında ccediliccedilek aşısı uygulanmamaktadır Aşı uygulamaları sadece benzer viruumlslerle ccedilalışan laboratuvar ccedilalışanlarına uygulanmasıyla sınırlı kalmıştır
bull 1982primede sivil kullanım iccedilin aşı uumlretilmesi durdurulmuş ABD askerlerinin aşılanmasına da 1990primeda son verilmiştir
bull Ccediliccedilek hastalığına karşı uygulanan rutin aşılama programları 1972 yılında sona ermiştir
bull Aşı guumlnuumlmuumlzde son teroumlr olayları nedeniyle oluşan biyoteroumlrizm tehdidi nedeniyle yeniden guumlndeme gelmiştir
Arjantin Cad Halıcı Sok No 5 06680 GOP Ccedilankaya ANKARA TUumlRKİYE Telefon Phone + 90 312 466 47 40 (PBX) Faks Fax + 90 312 466 59 66 E-Posta E-mail idcidc-defencecom WEB wwwidc-defencecom
Hacettepe Teknokent 2 ARGE Binası No9 06800 Beytepe ANKARA TUumlRKİYE Telefon Phone + 90 312 299 25 83 Faks Fax + 90 312 299 25 84 E-Posta E-mail teknokentidc-defencecom WEB wwwidc-defencecom
IDC Savunma Sanayi Ticaret AŞ
IDC Defense Industry Inc
Ricin solunum yoluyla alındıktan sonra zehirlilik kendini burun ve boğazda tıkanıklık mide bulantısı kusma goumlzlerde kaşınma kaşınma ve goumlğuumls darlığı seklinde goumlsterir Yuumlksek dozlarda 12-24 saat iccedilinde solunum sorunları ortaya ccedilıkar Hayvanlarla yapılan denemelerde oumlluumlmuumln yuumlksek dozlarda 36-48 saat iccedilinde olduğu goumlruumllmuumlştuumlr
bull Ricin sindirim yoluyla alındığında sindirim sistemince zor emildiğinden daha az zehirlidir ve sindirim yoluyla vuumlcuttan atılabilir Kayıtlara geccedilen 751 sindirim sistemi zehirliliğinden 14uuml oumlluumlmle sonuccedillanmıştır
bull Duumlşuumlk dozlarda enjeksiyonlarda grip benzeri belirtiler vuumlcutta ağrı mide bulantısı kusma ve enjeksiyon boumllgesinde şişme ve ağrı goumlruumlluumlr Ciddi dozlarda maruziyet doku oumlluumlmlerine sindirim sisteminde kanamalara ve karaciğer dalak ve boumlbrek problemlerine yol accedilabilir
bull TANI Maruz kalma sekline goumlre ricin zehirlilik belirtilerinin goumlzlenmesi ile yapılır Biyolojik harp maksatlı kullanımda maruziyet toksinlerin aerosol formunda solunum yoluyla maruziyet olacaktır Goumlğuumls roumlntgeninde bazı belirtiler goumlzlenebilmektedir Burundan alınan swab numunelerin laboratuar testleri ile tanı konulabilir Ricin maruziyetin ardından 24 saat iccedilinde teşhis edilebilmektedir
TOKSİNLER-2 RICIN TOXIN FROM RICINUS
COMMUNIS
TOKSİNLER -2
RICIN TOXIN
FROM RICINUS
COMMUNIS
Clostridium perfringens Bacillaceae familyasına ait Gram pozitif uccedilları yuvarlak
ccedilubuk şeklinde sporlu kapsuumllluuml anaerobik hareketsiz bir bakteridir C perfringens
uumlrettiği toksinler yoluyla gıda zehirlenmelerine yol accedilar Uumlrettiği toksin ccedileşidine goumlre
A B C D ve E tipi olmak uumlzere 5 tipi vardır Bunlardan sadece A tipi toksin
uumlretenler gıda zehirlenmelerine yol accedilar C perfringens gıda zehirlenmesi
olaylarının 95 i gıdaların pişirildikten sonra yeterince ccedilabuk soğutulmamasından
ve ılık olarak bekletilmesinden kaynaklanmaktadır C perfringens sporları normal
pişirme işlemiyle oumllmez İdeal koşullarda 7 dakika gibi ccedilok kısa bir boumlluumlnme hızı ile
gıda iccedilerisinde hızla uumlrer ve huumlcre sayısının mililitrede veya gramda 105 e
ulaşması durumunda zehirlenmeye yol accedilar Zehirlenme 6 - 24 saat iccedilerisinde
goumlruumlluumlr ve 12 - 24 saat kadar suumlrer Zehirlenme olaylarının yarıdan fazlası kırmızı
etler yaklaşık doumlrtte biri kanatlı etleri ile olmaktadır
TOKSİNLER-3 EPSILON TOXIN OF
CLOSTRIDIUM PERFRINGENS
TOKSİNLER-3 EPSILON TOXIN OF
CLOSTRIDIUM PERFRINGENS
TOKSİNLER -4 STAPHYLOCOCCAL
ENTEROTOXIN B(SEB) SEB uumlzerinde en ccedilok ccedilalışılan ve en iyi bilinen toksin olup yiyecek zehirlenmelerinin
en ccedilok bilinenlerindendir Bu toksini iccedileren bir yiyeceği yiyen birisinde mide bulantisi
kusma ve ishal goumlruumlluumlr
Toksin vuumlcuda solunum yoluyla girdiği zaman farkli etkiler yaratmaktadır Ccedilok kuumlccediluumlk
bir miktar 24 saat suumlre ile solunduğunda insana zarar vermek iccedilin yeterlidir
BELİRTİLER
Bu toksine maruz kalındıktan sonra belirtiler 2-42 saat iccedilinde ortaya ccedilikar Bu toksine
duumlsuumlk-orta seviyede maruz kalanlarda ates titreme bas ağrısı mide bulantısı
kusma goumlguumls agrisi vuumlcutta ağrılar ve kuru oumlksuumlruumlk goumlruumlluumlr Ciddi orandaki
maruziyetlerde oumlluumlme sebep olan zehirlenme belirtileri goumlzlenebilir Maruziyetin
boyutuna goumlre rahatsızlık 3-10 guumln arası suumlrebilir
TANI
SEBin tanısı zordur Laboratuar testleri ve goumlguumls roumlntgenleri ile netice elde edilebilir
Maruziyetin ardından 12-24 saat arasında burundan alınacak numuneler (swablar)
yardımıyla zehire ulaşılabilir
TEDAVi
Doktorlar zehirin belirtilerini ortadan kaldırmaya youmlnelik tedavi uygulayabilirler Oksijen
ve sıvı takviyesi oumlnemlidir Ccediloğu hasta hastalığın ilk safhasından sonra iyileşir fakat
tam anlamıyla iyileşme uzun suumlrebilir
TOKSİNLER-4 STAPHYLOCOCCAL
ENTEROTOXIN B(SEB)
VİRUumlS -1 VARIOLA MAJOR(SMALLPOX)
(ccediliccedilek hastalığı)
Ccediliccedilek hastalığı Nedir
bull İltihaplı kabarcıklar doumlkerek belirti veren ateşli ağır salgın bir hastalık
bull Etmeni suumlzgeccedilleri geccedilen ufak bir viruumlstuumlr Bu viruumls kızamık viruumlsuuml gibi vuumlcudun dış tarafını (ektoderm) sever Bu sebeple ccediliccedilek hastalığının en karakteristik belirtileri hastanın derisi uumlzerindedir
bull Yayılma ccediloklukla ccediliccedilek hastalığına tutulmuş hastalar yolu ile olur Hastaların ağız ve boğazlarında bulunan ccediliccedilek yaralarındaki viruumlsler oumlksuumlruumlk damlacıkları ile ccedilevreye yayılabilecekleri gibi deri uumlstuumlndeki iltihap ve ccedilıbanlarla ccedileşitli temaslar bu yayılmaya sebep olurlar
bull Deri uumlzerindeki sıyrıklarda ya da ağız ve burun yollarındaki ccedileşitli sıyrıklarda odak bulan ccediliccedilek viruumlsleri 10 - 12 guumln suumlren bir kuluccedilka devresinden sonra birdenbire bir titreme ve uumlşuumlme ile kendini goumlsterir Ateş kısa zamanda 39 - 40 dereceye ccedilıkar
bull Variola olarak bilinen ccediliccedilek hastalığı uygulanan aşılama programları sayesinde 1977 yılında tuumlm duumlnyada ortadan kaldırılmıştır Goumlruumllen son olgu Somalirsquode 1977 yılında kaydedilmiştir Duumlnyada sadece iki laboratuarda bulunmaktadır
Ccediliccedilek Aşısı Ve Korunma
bull Ccediliccedilek aşısı canlı virus aşısıdır Yaygın toplum aşılaması sonrasında ccediliccedilek eradike edilmiştir
bull En son olgu (hastane aşccedilısı) 1977rsquode Somali ve 1978primede İngiltere Birminghamrsquoda (iki laboratuvar koumlkenli olgu) goumlruumllmuumlştuumlr Duumlnya Sağlık Oumlrguumltuuml( DSOuml) 1980 yılında ccediliccedilek hastalığının tuumlm duumlnyada eradike olduğunu ilan etmiştir Eradike edilmesi nedeniyle DSOuml ccediliccedilek aşısının rutin uygulamadan ccedilıkarılmasını oumlnermiştir ABD 1971primeden itibaren aşı uygulamamaktadır Uumllkemizde de 1980 sonrasında ccediliccedilek aşısı uygulanmamaktadır Aşı uygulamaları sadece benzer viruumlslerle ccedilalışan laboratuvar ccedilalışanlarına uygulanmasıyla sınırlı kalmıştır
bull 1982primede sivil kullanım iccedilin aşı uumlretilmesi durdurulmuş ABD askerlerinin aşılanmasına da 1990primeda son verilmiştir
bull Ccediliccedilek hastalığına karşı uygulanan rutin aşılama programları 1972 yılında sona ermiştir
bull Aşı guumlnuumlmuumlzde son teroumlr olayları nedeniyle oluşan biyoteroumlrizm tehdidi nedeniyle yeniden guumlndeme gelmiştir
Arjantin Cad Halıcı Sok No 5 06680 GOP Ccedilankaya ANKARA TUumlRKİYE Telefon Phone + 90 312 466 47 40 (PBX) Faks Fax + 90 312 466 59 66 E-Posta E-mail idcidc-defencecom WEB wwwidc-defencecom
Hacettepe Teknokent 2 ARGE Binası No9 06800 Beytepe ANKARA TUumlRKİYE Telefon Phone + 90 312 299 25 83 Faks Fax + 90 312 299 25 84 E-Posta E-mail teknokentidc-defencecom WEB wwwidc-defencecom
IDC Savunma Sanayi Ticaret AŞ
IDC Defense Industry Inc
TOKSİNLER -2
RICIN TOXIN
FROM RICINUS
COMMUNIS
Clostridium perfringens Bacillaceae familyasına ait Gram pozitif uccedilları yuvarlak
ccedilubuk şeklinde sporlu kapsuumllluuml anaerobik hareketsiz bir bakteridir C perfringens
uumlrettiği toksinler yoluyla gıda zehirlenmelerine yol accedilar Uumlrettiği toksin ccedileşidine goumlre
A B C D ve E tipi olmak uumlzere 5 tipi vardır Bunlardan sadece A tipi toksin
uumlretenler gıda zehirlenmelerine yol accedilar C perfringens gıda zehirlenmesi
olaylarının 95 i gıdaların pişirildikten sonra yeterince ccedilabuk soğutulmamasından
ve ılık olarak bekletilmesinden kaynaklanmaktadır C perfringens sporları normal
pişirme işlemiyle oumllmez İdeal koşullarda 7 dakika gibi ccedilok kısa bir boumlluumlnme hızı ile
gıda iccedilerisinde hızla uumlrer ve huumlcre sayısının mililitrede veya gramda 105 e
ulaşması durumunda zehirlenmeye yol accedilar Zehirlenme 6 - 24 saat iccedilerisinde
goumlruumlluumlr ve 12 - 24 saat kadar suumlrer Zehirlenme olaylarının yarıdan fazlası kırmızı
etler yaklaşık doumlrtte biri kanatlı etleri ile olmaktadır
TOKSİNLER-3 EPSILON TOXIN OF
CLOSTRIDIUM PERFRINGENS
TOKSİNLER-3 EPSILON TOXIN OF
CLOSTRIDIUM PERFRINGENS
TOKSİNLER -4 STAPHYLOCOCCAL
ENTEROTOXIN B(SEB) SEB uumlzerinde en ccedilok ccedilalışılan ve en iyi bilinen toksin olup yiyecek zehirlenmelerinin
en ccedilok bilinenlerindendir Bu toksini iccedileren bir yiyeceği yiyen birisinde mide bulantisi
kusma ve ishal goumlruumlluumlr
Toksin vuumlcuda solunum yoluyla girdiği zaman farkli etkiler yaratmaktadır Ccedilok kuumlccediluumlk
bir miktar 24 saat suumlre ile solunduğunda insana zarar vermek iccedilin yeterlidir
BELİRTİLER
Bu toksine maruz kalındıktan sonra belirtiler 2-42 saat iccedilinde ortaya ccedilikar Bu toksine
duumlsuumlk-orta seviyede maruz kalanlarda ates titreme bas ağrısı mide bulantısı
kusma goumlguumls agrisi vuumlcutta ağrılar ve kuru oumlksuumlruumlk goumlruumlluumlr Ciddi orandaki
maruziyetlerde oumlluumlme sebep olan zehirlenme belirtileri goumlzlenebilir Maruziyetin
boyutuna goumlre rahatsızlık 3-10 guumln arası suumlrebilir
TANI
SEBin tanısı zordur Laboratuar testleri ve goumlguumls roumlntgenleri ile netice elde edilebilir
Maruziyetin ardından 12-24 saat arasında burundan alınacak numuneler (swablar)
yardımıyla zehire ulaşılabilir
TEDAVi
Doktorlar zehirin belirtilerini ortadan kaldırmaya youmlnelik tedavi uygulayabilirler Oksijen
ve sıvı takviyesi oumlnemlidir Ccediloğu hasta hastalığın ilk safhasından sonra iyileşir fakat
tam anlamıyla iyileşme uzun suumlrebilir
TOKSİNLER-4 STAPHYLOCOCCAL
ENTEROTOXIN B(SEB)
VİRUumlS -1 VARIOLA MAJOR(SMALLPOX)
(ccediliccedilek hastalığı)
Ccediliccedilek hastalığı Nedir
bull İltihaplı kabarcıklar doumlkerek belirti veren ateşli ağır salgın bir hastalık
bull Etmeni suumlzgeccedilleri geccedilen ufak bir viruumlstuumlr Bu viruumls kızamık viruumlsuuml gibi vuumlcudun dış tarafını (ektoderm) sever Bu sebeple ccediliccedilek hastalığının en karakteristik belirtileri hastanın derisi uumlzerindedir
bull Yayılma ccediloklukla ccediliccedilek hastalığına tutulmuş hastalar yolu ile olur Hastaların ağız ve boğazlarında bulunan ccediliccedilek yaralarındaki viruumlsler oumlksuumlruumlk damlacıkları ile ccedilevreye yayılabilecekleri gibi deri uumlstuumlndeki iltihap ve ccedilıbanlarla ccedileşitli temaslar bu yayılmaya sebep olurlar
bull Deri uumlzerindeki sıyrıklarda ya da ağız ve burun yollarındaki ccedileşitli sıyrıklarda odak bulan ccediliccedilek viruumlsleri 10 - 12 guumln suumlren bir kuluccedilka devresinden sonra birdenbire bir titreme ve uumlşuumlme ile kendini goumlsterir Ateş kısa zamanda 39 - 40 dereceye ccedilıkar
bull Variola olarak bilinen ccediliccedilek hastalığı uygulanan aşılama programları sayesinde 1977 yılında tuumlm duumlnyada ortadan kaldırılmıştır Goumlruumllen son olgu Somalirsquode 1977 yılında kaydedilmiştir Duumlnyada sadece iki laboratuarda bulunmaktadır
Ccediliccedilek Aşısı Ve Korunma
bull Ccediliccedilek aşısı canlı virus aşısıdır Yaygın toplum aşılaması sonrasında ccediliccedilek eradike edilmiştir
bull En son olgu (hastane aşccedilısı) 1977rsquode Somali ve 1978primede İngiltere Birminghamrsquoda (iki laboratuvar koumlkenli olgu) goumlruumllmuumlştuumlr Duumlnya Sağlık Oumlrguumltuuml( DSOuml) 1980 yılında ccediliccedilek hastalığının tuumlm duumlnyada eradike olduğunu ilan etmiştir Eradike edilmesi nedeniyle DSOuml ccediliccedilek aşısının rutin uygulamadan ccedilıkarılmasını oumlnermiştir ABD 1971primeden itibaren aşı uygulamamaktadır Uumllkemizde de 1980 sonrasında ccediliccedilek aşısı uygulanmamaktadır Aşı uygulamaları sadece benzer viruumlslerle ccedilalışan laboratuvar ccedilalışanlarına uygulanmasıyla sınırlı kalmıştır
bull 1982primede sivil kullanım iccedilin aşı uumlretilmesi durdurulmuş ABD askerlerinin aşılanmasına da 1990primeda son verilmiştir
bull Ccediliccedilek hastalığına karşı uygulanan rutin aşılama programları 1972 yılında sona ermiştir
bull Aşı guumlnuumlmuumlzde son teroumlr olayları nedeniyle oluşan biyoteroumlrizm tehdidi nedeniyle yeniden guumlndeme gelmiştir
Arjantin Cad Halıcı Sok No 5 06680 GOP Ccedilankaya ANKARA TUumlRKİYE Telefon Phone + 90 312 466 47 40 (PBX) Faks Fax + 90 312 466 59 66 E-Posta E-mail idcidc-defencecom WEB wwwidc-defencecom
Hacettepe Teknokent 2 ARGE Binası No9 06800 Beytepe ANKARA TUumlRKİYE Telefon Phone + 90 312 299 25 83 Faks Fax + 90 312 299 25 84 E-Posta E-mail teknokentidc-defencecom WEB wwwidc-defencecom
IDC Savunma Sanayi Ticaret AŞ
IDC Defense Industry Inc
Clostridium perfringens Bacillaceae familyasına ait Gram pozitif uccedilları yuvarlak
ccedilubuk şeklinde sporlu kapsuumllluuml anaerobik hareketsiz bir bakteridir C perfringens
uumlrettiği toksinler yoluyla gıda zehirlenmelerine yol accedilar Uumlrettiği toksin ccedileşidine goumlre
A B C D ve E tipi olmak uumlzere 5 tipi vardır Bunlardan sadece A tipi toksin
uumlretenler gıda zehirlenmelerine yol accedilar C perfringens gıda zehirlenmesi
olaylarının 95 i gıdaların pişirildikten sonra yeterince ccedilabuk soğutulmamasından
ve ılık olarak bekletilmesinden kaynaklanmaktadır C perfringens sporları normal
pişirme işlemiyle oumllmez İdeal koşullarda 7 dakika gibi ccedilok kısa bir boumlluumlnme hızı ile
gıda iccedilerisinde hızla uumlrer ve huumlcre sayısının mililitrede veya gramda 105 e
ulaşması durumunda zehirlenmeye yol accedilar Zehirlenme 6 - 24 saat iccedilerisinde
goumlruumlluumlr ve 12 - 24 saat kadar suumlrer Zehirlenme olaylarının yarıdan fazlası kırmızı
etler yaklaşık doumlrtte biri kanatlı etleri ile olmaktadır
TOKSİNLER-3 EPSILON TOXIN OF
CLOSTRIDIUM PERFRINGENS
TOKSİNLER-3 EPSILON TOXIN OF
CLOSTRIDIUM PERFRINGENS
TOKSİNLER -4 STAPHYLOCOCCAL
ENTEROTOXIN B(SEB) SEB uumlzerinde en ccedilok ccedilalışılan ve en iyi bilinen toksin olup yiyecek zehirlenmelerinin
en ccedilok bilinenlerindendir Bu toksini iccedileren bir yiyeceği yiyen birisinde mide bulantisi
kusma ve ishal goumlruumlluumlr
Toksin vuumlcuda solunum yoluyla girdiği zaman farkli etkiler yaratmaktadır Ccedilok kuumlccediluumlk
bir miktar 24 saat suumlre ile solunduğunda insana zarar vermek iccedilin yeterlidir
BELİRTİLER
Bu toksine maruz kalındıktan sonra belirtiler 2-42 saat iccedilinde ortaya ccedilikar Bu toksine
duumlsuumlk-orta seviyede maruz kalanlarda ates titreme bas ağrısı mide bulantısı
kusma goumlguumls agrisi vuumlcutta ağrılar ve kuru oumlksuumlruumlk goumlruumlluumlr Ciddi orandaki
maruziyetlerde oumlluumlme sebep olan zehirlenme belirtileri goumlzlenebilir Maruziyetin
boyutuna goumlre rahatsızlık 3-10 guumln arası suumlrebilir
TANI
SEBin tanısı zordur Laboratuar testleri ve goumlguumls roumlntgenleri ile netice elde edilebilir
Maruziyetin ardından 12-24 saat arasında burundan alınacak numuneler (swablar)
yardımıyla zehire ulaşılabilir
TEDAVi
Doktorlar zehirin belirtilerini ortadan kaldırmaya youmlnelik tedavi uygulayabilirler Oksijen
ve sıvı takviyesi oumlnemlidir Ccediloğu hasta hastalığın ilk safhasından sonra iyileşir fakat
tam anlamıyla iyileşme uzun suumlrebilir
TOKSİNLER-4 STAPHYLOCOCCAL
ENTEROTOXIN B(SEB)
VİRUumlS -1 VARIOLA MAJOR(SMALLPOX)
(ccediliccedilek hastalığı)
Ccediliccedilek hastalığı Nedir
bull İltihaplı kabarcıklar doumlkerek belirti veren ateşli ağır salgın bir hastalık
bull Etmeni suumlzgeccedilleri geccedilen ufak bir viruumlstuumlr Bu viruumls kızamık viruumlsuuml gibi vuumlcudun dış tarafını (ektoderm) sever Bu sebeple ccediliccedilek hastalığının en karakteristik belirtileri hastanın derisi uumlzerindedir
bull Yayılma ccediloklukla ccediliccedilek hastalığına tutulmuş hastalar yolu ile olur Hastaların ağız ve boğazlarında bulunan ccediliccedilek yaralarındaki viruumlsler oumlksuumlruumlk damlacıkları ile ccedilevreye yayılabilecekleri gibi deri uumlstuumlndeki iltihap ve ccedilıbanlarla ccedileşitli temaslar bu yayılmaya sebep olurlar
bull Deri uumlzerindeki sıyrıklarda ya da ağız ve burun yollarındaki ccedileşitli sıyrıklarda odak bulan ccediliccedilek viruumlsleri 10 - 12 guumln suumlren bir kuluccedilka devresinden sonra birdenbire bir titreme ve uumlşuumlme ile kendini goumlsterir Ateş kısa zamanda 39 - 40 dereceye ccedilıkar
bull Variola olarak bilinen ccediliccedilek hastalığı uygulanan aşılama programları sayesinde 1977 yılında tuumlm duumlnyada ortadan kaldırılmıştır Goumlruumllen son olgu Somalirsquode 1977 yılında kaydedilmiştir Duumlnyada sadece iki laboratuarda bulunmaktadır
Ccediliccedilek Aşısı Ve Korunma
bull Ccediliccedilek aşısı canlı virus aşısıdır Yaygın toplum aşılaması sonrasında ccediliccedilek eradike edilmiştir
bull En son olgu (hastane aşccedilısı) 1977rsquode Somali ve 1978primede İngiltere Birminghamrsquoda (iki laboratuvar koumlkenli olgu) goumlruumllmuumlştuumlr Duumlnya Sağlık Oumlrguumltuuml( DSOuml) 1980 yılında ccediliccedilek hastalığının tuumlm duumlnyada eradike olduğunu ilan etmiştir Eradike edilmesi nedeniyle DSOuml ccediliccedilek aşısının rutin uygulamadan ccedilıkarılmasını oumlnermiştir ABD 1971primeden itibaren aşı uygulamamaktadır Uumllkemizde de 1980 sonrasında ccediliccedilek aşısı uygulanmamaktadır Aşı uygulamaları sadece benzer viruumlslerle ccedilalışan laboratuvar ccedilalışanlarına uygulanmasıyla sınırlı kalmıştır
bull 1982primede sivil kullanım iccedilin aşı uumlretilmesi durdurulmuş ABD askerlerinin aşılanmasına da 1990primeda son verilmiştir
bull Ccediliccedilek hastalığına karşı uygulanan rutin aşılama programları 1972 yılında sona ermiştir
bull Aşı guumlnuumlmuumlzde son teroumlr olayları nedeniyle oluşan biyoteroumlrizm tehdidi nedeniyle yeniden guumlndeme gelmiştir
Arjantin Cad Halıcı Sok No 5 06680 GOP Ccedilankaya ANKARA TUumlRKİYE Telefon Phone + 90 312 466 47 40 (PBX) Faks Fax + 90 312 466 59 66 E-Posta E-mail idcidc-defencecom WEB wwwidc-defencecom
Hacettepe Teknokent 2 ARGE Binası No9 06800 Beytepe ANKARA TUumlRKİYE Telefon Phone + 90 312 299 25 83 Faks Fax + 90 312 299 25 84 E-Posta E-mail teknokentidc-defencecom WEB wwwidc-defencecom
IDC Savunma Sanayi Ticaret AŞ
IDC Defense Industry Inc
TOKSİNLER-3 EPSILON TOXIN OF
CLOSTRIDIUM PERFRINGENS
TOKSİNLER -4 STAPHYLOCOCCAL
ENTEROTOXIN B(SEB) SEB uumlzerinde en ccedilok ccedilalışılan ve en iyi bilinen toksin olup yiyecek zehirlenmelerinin
en ccedilok bilinenlerindendir Bu toksini iccedileren bir yiyeceği yiyen birisinde mide bulantisi
kusma ve ishal goumlruumlluumlr
Toksin vuumlcuda solunum yoluyla girdiği zaman farkli etkiler yaratmaktadır Ccedilok kuumlccediluumlk
bir miktar 24 saat suumlre ile solunduğunda insana zarar vermek iccedilin yeterlidir
BELİRTİLER
Bu toksine maruz kalındıktan sonra belirtiler 2-42 saat iccedilinde ortaya ccedilikar Bu toksine
duumlsuumlk-orta seviyede maruz kalanlarda ates titreme bas ağrısı mide bulantısı
kusma goumlguumls agrisi vuumlcutta ağrılar ve kuru oumlksuumlruumlk goumlruumlluumlr Ciddi orandaki
maruziyetlerde oumlluumlme sebep olan zehirlenme belirtileri goumlzlenebilir Maruziyetin
boyutuna goumlre rahatsızlık 3-10 guumln arası suumlrebilir
TANI
SEBin tanısı zordur Laboratuar testleri ve goumlguumls roumlntgenleri ile netice elde edilebilir
Maruziyetin ardından 12-24 saat arasında burundan alınacak numuneler (swablar)
yardımıyla zehire ulaşılabilir
TEDAVi
Doktorlar zehirin belirtilerini ortadan kaldırmaya youmlnelik tedavi uygulayabilirler Oksijen
ve sıvı takviyesi oumlnemlidir Ccediloğu hasta hastalığın ilk safhasından sonra iyileşir fakat
tam anlamıyla iyileşme uzun suumlrebilir
TOKSİNLER-4 STAPHYLOCOCCAL
ENTEROTOXIN B(SEB)
VİRUumlS -1 VARIOLA MAJOR(SMALLPOX)
(ccediliccedilek hastalığı)
Ccediliccedilek hastalığı Nedir
bull İltihaplı kabarcıklar doumlkerek belirti veren ateşli ağır salgın bir hastalık
bull Etmeni suumlzgeccedilleri geccedilen ufak bir viruumlstuumlr Bu viruumls kızamık viruumlsuuml gibi vuumlcudun dış tarafını (ektoderm) sever Bu sebeple ccediliccedilek hastalığının en karakteristik belirtileri hastanın derisi uumlzerindedir
bull Yayılma ccediloklukla ccediliccedilek hastalığına tutulmuş hastalar yolu ile olur Hastaların ağız ve boğazlarında bulunan ccediliccedilek yaralarındaki viruumlsler oumlksuumlruumlk damlacıkları ile ccedilevreye yayılabilecekleri gibi deri uumlstuumlndeki iltihap ve ccedilıbanlarla ccedileşitli temaslar bu yayılmaya sebep olurlar
bull Deri uumlzerindeki sıyrıklarda ya da ağız ve burun yollarındaki ccedileşitli sıyrıklarda odak bulan ccediliccedilek viruumlsleri 10 - 12 guumln suumlren bir kuluccedilka devresinden sonra birdenbire bir titreme ve uumlşuumlme ile kendini goumlsterir Ateş kısa zamanda 39 - 40 dereceye ccedilıkar
bull Variola olarak bilinen ccediliccedilek hastalığı uygulanan aşılama programları sayesinde 1977 yılında tuumlm duumlnyada ortadan kaldırılmıştır Goumlruumllen son olgu Somalirsquode 1977 yılında kaydedilmiştir Duumlnyada sadece iki laboratuarda bulunmaktadır
Ccediliccedilek Aşısı Ve Korunma
bull Ccediliccedilek aşısı canlı virus aşısıdır Yaygın toplum aşılaması sonrasında ccediliccedilek eradike edilmiştir
bull En son olgu (hastane aşccedilısı) 1977rsquode Somali ve 1978primede İngiltere Birminghamrsquoda (iki laboratuvar koumlkenli olgu) goumlruumllmuumlştuumlr Duumlnya Sağlık Oumlrguumltuuml( DSOuml) 1980 yılında ccediliccedilek hastalığının tuumlm duumlnyada eradike olduğunu ilan etmiştir Eradike edilmesi nedeniyle DSOuml ccediliccedilek aşısının rutin uygulamadan ccedilıkarılmasını oumlnermiştir ABD 1971primeden itibaren aşı uygulamamaktadır Uumllkemizde de 1980 sonrasında ccediliccedilek aşısı uygulanmamaktadır Aşı uygulamaları sadece benzer viruumlslerle ccedilalışan laboratuvar ccedilalışanlarına uygulanmasıyla sınırlı kalmıştır
bull 1982primede sivil kullanım iccedilin aşı uumlretilmesi durdurulmuş ABD askerlerinin aşılanmasına da 1990primeda son verilmiştir
bull Ccediliccedilek hastalığına karşı uygulanan rutin aşılama programları 1972 yılında sona ermiştir
bull Aşı guumlnuumlmuumlzde son teroumlr olayları nedeniyle oluşan biyoteroumlrizm tehdidi nedeniyle yeniden guumlndeme gelmiştir
Arjantin Cad Halıcı Sok No 5 06680 GOP Ccedilankaya ANKARA TUumlRKİYE Telefon Phone + 90 312 466 47 40 (PBX) Faks Fax + 90 312 466 59 66 E-Posta E-mail idcidc-defencecom WEB wwwidc-defencecom
Hacettepe Teknokent 2 ARGE Binası No9 06800 Beytepe ANKARA TUumlRKİYE Telefon Phone + 90 312 299 25 83 Faks Fax + 90 312 299 25 84 E-Posta E-mail teknokentidc-defencecom WEB wwwidc-defencecom
IDC Savunma Sanayi Ticaret AŞ
IDC Defense Industry Inc
TOKSİNLER -4 STAPHYLOCOCCAL
ENTEROTOXIN B(SEB) SEB uumlzerinde en ccedilok ccedilalışılan ve en iyi bilinen toksin olup yiyecek zehirlenmelerinin
en ccedilok bilinenlerindendir Bu toksini iccedileren bir yiyeceği yiyen birisinde mide bulantisi
kusma ve ishal goumlruumlluumlr
Toksin vuumlcuda solunum yoluyla girdiği zaman farkli etkiler yaratmaktadır Ccedilok kuumlccediluumlk
bir miktar 24 saat suumlre ile solunduğunda insana zarar vermek iccedilin yeterlidir
BELİRTİLER
Bu toksine maruz kalındıktan sonra belirtiler 2-42 saat iccedilinde ortaya ccedilikar Bu toksine
duumlsuumlk-orta seviyede maruz kalanlarda ates titreme bas ağrısı mide bulantısı
kusma goumlguumls agrisi vuumlcutta ağrılar ve kuru oumlksuumlruumlk goumlruumlluumlr Ciddi orandaki
maruziyetlerde oumlluumlme sebep olan zehirlenme belirtileri goumlzlenebilir Maruziyetin
boyutuna goumlre rahatsızlık 3-10 guumln arası suumlrebilir
TANI
SEBin tanısı zordur Laboratuar testleri ve goumlguumls roumlntgenleri ile netice elde edilebilir
Maruziyetin ardından 12-24 saat arasında burundan alınacak numuneler (swablar)
yardımıyla zehire ulaşılabilir
TEDAVi
Doktorlar zehirin belirtilerini ortadan kaldırmaya youmlnelik tedavi uygulayabilirler Oksijen
ve sıvı takviyesi oumlnemlidir Ccediloğu hasta hastalığın ilk safhasından sonra iyileşir fakat
tam anlamıyla iyileşme uzun suumlrebilir
TOKSİNLER-4 STAPHYLOCOCCAL
ENTEROTOXIN B(SEB)
VİRUumlS -1 VARIOLA MAJOR(SMALLPOX)
(ccediliccedilek hastalığı)
Ccediliccedilek hastalığı Nedir
bull İltihaplı kabarcıklar doumlkerek belirti veren ateşli ağır salgın bir hastalık
bull Etmeni suumlzgeccedilleri geccedilen ufak bir viruumlstuumlr Bu viruumls kızamık viruumlsuuml gibi vuumlcudun dış tarafını (ektoderm) sever Bu sebeple ccediliccedilek hastalığının en karakteristik belirtileri hastanın derisi uumlzerindedir
bull Yayılma ccediloklukla ccediliccedilek hastalığına tutulmuş hastalar yolu ile olur Hastaların ağız ve boğazlarında bulunan ccediliccedilek yaralarındaki viruumlsler oumlksuumlruumlk damlacıkları ile ccedilevreye yayılabilecekleri gibi deri uumlstuumlndeki iltihap ve ccedilıbanlarla ccedileşitli temaslar bu yayılmaya sebep olurlar
bull Deri uumlzerindeki sıyrıklarda ya da ağız ve burun yollarındaki ccedileşitli sıyrıklarda odak bulan ccediliccedilek viruumlsleri 10 - 12 guumln suumlren bir kuluccedilka devresinden sonra birdenbire bir titreme ve uumlşuumlme ile kendini goumlsterir Ateş kısa zamanda 39 - 40 dereceye ccedilıkar
bull Variola olarak bilinen ccediliccedilek hastalığı uygulanan aşılama programları sayesinde 1977 yılında tuumlm duumlnyada ortadan kaldırılmıştır Goumlruumllen son olgu Somalirsquode 1977 yılında kaydedilmiştir Duumlnyada sadece iki laboratuarda bulunmaktadır
Ccediliccedilek Aşısı Ve Korunma
bull Ccediliccedilek aşısı canlı virus aşısıdır Yaygın toplum aşılaması sonrasında ccediliccedilek eradike edilmiştir
bull En son olgu (hastane aşccedilısı) 1977rsquode Somali ve 1978primede İngiltere Birminghamrsquoda (iki laboratuvar koumlkenli olgu) goumlruumllmuumlştuumlr Duumlnya Sağlık Oumlrguumltuuml( DSOuml) 1980 yılında ccediliccedilek hastalığının tuumlm duumlnyada eradike olduğunu ilan etmiştir Eradike edilmesi nedeniyle DSOuml ccediliccedilek aşısının rutin uygulamadan ccedilıkarılmasını oumlnermiştir ABD 1971primeden itibaren aşı uygulamamaktadır Uumllkemizde de 1980 sonrasında ccediliccedilek aşısı uygulanmamaktadır Aşı uygulamaları sadece benzer viruumlslerle ccedilalışan laboratuvar ccedilalışanlarına uygulanmasıyla sınırlı kalmıştır
bull 1982primede sivil kullanım iccedilin aşı uumlretilmesi durdurulmuş ABD askerlerinin aşılanmasına da 1990primeda son verilmiştir
bull Ccediliccedilek hastalığına karşı uygulanan rutin aşılama programları 1972 yılında sona ermiştir
bull Aşı guumlnuumlmuumlzde son teroumlr olayları nedeniyle oluşan biyoteroumlrizm tehdidi nedeniyle yeniden guumlndeme gelmiştir
Arjantin Cad Halıcı Sok No 5 06680 GOP Ccedilankaya ANKARA TUumlRKİYE Telefon Phone + 90 312 466 47 40 (PBX) Faks Fax + 90 312 466 59 66 E-Posta E-mail idcidc-defencecom WEB wwwidc-defencecom
Hacettepe Teknokent 2 ARGE Binası No9 06800 Beytepe ANKARA TUumlRKİYE Telefon Phone + 90 312 299 25 83 Faks Fax + 90 312 299 25 84 E-Posta E-mail teknokentidc-defencecom WEB wwwidc-defencecom
IDC Savunma Sanayi Ticaret AŞ
IDC Defense Industry Inc
TOKSİNLER-4 STAPHYLOCOCCAL
ENTEROTOXIN B(SEB)
VİRUumlS -1 VARIOLA MAJOR(SMALLPOX)
(ccediliccedilek hastalığı)
Ccediliccedilek hastalığı Nedir
bull İltihaplı kabarcıklar doumlkerek belirti veren ateşli ağır salgın bir hastalık
bull Etmeni suumlzgeccedilleri geccedilen ufak bir viruumlstuumlr Bu viruumls kızamık viruumlsuuml gibi vuumlcudun dış tarafını (ektoderm) sever Bu sebeple ccediliccedilek hastalığının en karakteristik belirtileri hastanın derisi uumlzerindedir
bull Yayılma ccediloklukla ccediliccedilek hastalığına tutulmuş hastalar yolu ile olur Hastaların ağız ve boğazlarında bulunan ccediliccedilek yaralarındaki viruumlsler oumlksuumlruumlk damlacıkları ile ccedilevreye yayılabilecekleri gibi deri uumlstuumlndeki iltihap ve ccedilıbanlarla ccedileşitli temaslar bu yayılmaya sebep olurlar
bull Deri uumlzerindeki sıyrıklarda ya da ağız ve burun yollarındaki ccedileşitli sıyrıklarda odak bulan ccediliccedilek viruumlsleri 10 - 12 guumln suumlren bir kuluccedilka devresinden sonra birdenbire bir titreme ve uumlşuumlme ile kendini goumlsterir Ateş kısa zamanda 39 - 40 dereceye ccedilıkar
bull Variola olarak bilinen ccediliccedilek hastalığı uygulanan aşılama programları sayesinde 1977 yılında tuumlm duumlnyada ortadan kaldırılmıştır Goumlruumllen son olgu Somalirsquode 1977 yılında kaydedilmiştir Duumlnyada sadece iki laboratuarda bulunmaktadır
Ccediliccedilek Aşısı Ve Korunma
bull Ccediliccedilek aşısı canlı virus aşısıdır Yaygın toplum aşılaması sonrasında ccediliccedilek eradike edilmiştir
bull En son olgu (hastane aşccedilısı) 1977rsquode Somali ve 1978primede İngiltere Birminghamrsquoda (iki laboratuvar koumlkenli olgu) goumlruumllmuumlştuumlr Duumlnya Sağlık Oumlrguumltuuml( DSOuml) 1980 yılında ccediliccedilek hastalığının tuumlm duumlnyada eradike olduğunu ilan etmiştir Eradike edilmesi nedeniyle DSOuml ccediliccedilek aşısının rutin uygulamadan ccedilıkarılmasını oumlnermiştir ABD 1971primeden itibaren aşı uygulamamaktadır Uumllkemizde de 1980 sonrasında ccediliccedilek aşısı uygulanmamaktadır Aşı uygulamaları sadece benzer viruumlslerle ccedilalışan laboratuvar ccedilalışanlarına uygulanmasıyla sınırlı kalmıştır
bull 1982primede sivil kullanım iccedilin aşı uumlretilmesi durdurulmuş ABD askerlerinin aşılanmasına da 1990primeda son verilmiştir
bull Ccediliccedilek hastalığına karşı uygulanan rutin aşılama programları 1972 yılında sona ermiştir
bull Aşı guumlnuumlmuumlzde son teroumlr olayları nedeniyle oluşan biyoteroumlrizm tehdidi nedeniyle yeniden guumlndeme gelmiştir
Arjantin Cad Halıcı Sok No 5 06680 GOP Ccedilankaya ANKARA TUumlRKİYE Telefon Phone + 90 312 466 47 40 (PBX) Faks Fax + 90 312 466 59 66 E-Posta E-mail idcidc-defencecom WEB wwwidc-defencecom
Hacettepe Teknokent 2 ARGE Binası No9 06800 Beytepe ANKARA TUumlRKİYE Telefon Phone + 90 312 299 25 83 Faks Fax + 90 312 299 25 84 E-Posta E-mail teknokentidc-defencecom WEB wwwidc-defencecom
IDC Savunma Sanayi Ticaret AŞ
IDC Defense Industry Inc
VİRUumlS -1 VARIOLA MAJOR(SMALLPOX)
(ccediliccedilek hastalığı)
Ccediliccedilek hastalığı Nedir
bull İltihaplı kabarcıklar doumlkerek belirti veren ateşli ağır salgın bir hastalık
bull Etmeni suumlzgeccedilleri geccedilen ufak bir viruumlstuumlr Bu viruumls kızamık viruumlsuuml gibi vuumlcudun dış tarafını (ektoderm) sever Bu sebeple ccediliccedilek hastalığının en karakteristik belirtileri hastanın derisi uumlzerindedir
bull Yayılma ccediloklukla ccediliccedilek hastalığına tutulmuş hastalar yolu ile olur Hastaların ağız ve boğazlarında bulunan ccediliccedilek yaralarındaki viruumlsler oumlksuumlruumlk damlacıkları ile ccedilevreye yayılabilecekleri gibi deri uumlstuumlndeki iltihap ve ccedilıbanlarla ccedileşitli temaslar bu yayılmaya sebep olurlar
bull Deri uumlzerindeki sıyrıklarda ya da ağız ve burun yollarındaki ccedileşitli sıyrıklarda odak bulan ccediliccedilek viruumlsleri 10 - 12 guumln suumlren bir kuluccedilka devresinden sonra birdenbire bir titreme ve uumlşuumlme ile kendini goumlsterir Ateş kısa zamanda 39 - 40 dereceye ccedilıkar
bull Variola olarak bilinen ccediliccedilek hastalığı uygulanan aşılama programları sayesinde 1977 yılında tuumlm duumlnyada ortadan kaldırılmıştır Goumlruumllen son olgu Somalirsquode 1977 yılında kaydedilmiştir Duumlnyada sadece iki laboratuarda bulunmaktadır
Ccediliccedilek Aşısı Ve Korunma
bull Ccediliccedilek aşısı canlı virus aşısıdır Yaygın toplum aşılaması sonrasında ccediliccedilek eradike edilmiştir
bull En son olgu (hastane aşccedilısı) 1977rsquode Somali ve 1978primede İngiltere Birminghamrsquoda (iki laboratuvar koumlkenli olgu) goumlruumllmuumlştuumlr Duumlnya Sağlık Oumlrguumltuuml( DSOuml) 1980 yılında ccediliccedilek hastalığının tuumlm duumlnyada eradike olduğunu ilan etmiştir Eradike edilmesi nedeniyle DSOuml ccediliccedilek aşısının rutin uygulamadan ccedilıkarılmasını oumlnermiştir ABD 1971primeden itibaren aşı uygulamamaktadır Uumllkemizde de 1980 sonrasında ccediliccedilek aşısı uygulanmamaktadır Aşı uygulamaları sadece benzer viruumlslerle ccedilalışan laboratuvar ccedilalışanlarına uygulanmasıyla sınırlı kalmıştır
bull 1982primede sivil kullanım iccedilin aşı uumlretilmesi durdurulmuş ABD askerlerinin aşılanmasına da 1990primeda son verilmiştir
bull Ccediliccedilek hastalığına karşı uygulanan rutin aşılama programları 1972 yılında sona ermiştir
bull Aşı guumlnuumlmuumlzde son teroumlr olayları nedeniyle oluşan biyoteroumlrizm tehdidi nedeniyle yeniden guumlndeme gelmiştir
Arjantin Cad Halıcı Sok No 5 06680 GOP Ccedilankaya ANKARA TUumlRKİYE Telefon Phone + 90 312 466 47 40 (PBX) Faks Fax + 90 312 466 59 66 E-Posta E-mail idcidc-defencecom WEB wwwidc-defencecom
Hacettepe Teknokent 2 ARGE Binası No9 06800 Beytepe ANKARA TUumlRKİYE Telefon Phone + 90 312 299 25 83 Faks Fax + 90 312 299 25 84 E-Posta E-mail teknokentidc-defencecom WEB wwwidc-defencecom
IDC Savunma Sanayi Ticaret AŞ
IDC Defense Industry Inc
Ccediliccedilek hastalığı Nedir
bull İltihaplı kabarcıklar doumlkerek belirti veren ateşli ağır salgın bir hastalık
bull Etmeni suumlzgeccedilleri geccedilen ufak bir viruumlstuumlr Bu viruumls kızamık viruumlsuuml gibi vuumlcudun dış tarafını (ektoderm) sever Bu sebeple ccediliccedilek hastalığının en karakteristik belirtileri hastanın derisi uumlzerindedir
bull Yayılma ccediloklukla ccediliccedilek hastalığına tutulmuş hastalar yolu ile olur Hastaların ağız ve boğazlarında bulunan ccediliccedilek yaralarındaki viruumlsler oumlksuumlruumlk damlacıkları ile ccedilevreye yayılabilecekleri gibi deri uumlstuumlndeki iltihap ve ccedilıbanlarla ccedileşitli temaslar bu yayılmaya sebep olurlar
bull Deri uumlzerindeki sıyrıklarda ya da ağız ve burun yollarındaki ccedileşitli sıyrıklarda odak bulan ccediliccedilek viruumlsleri 10 - 12 guumln suumlren bir kuluccedilka devresinden sonra birdenbire bir titreme ve uumlşuumlme ile kendini goumlsterir Ateş kısa zamanda 39 - 40 dereceye ccedilıkar
bull Variola olarak bilinen ccediliccedilek hastalığı uygulanan aşılama programları sayesinde 1977 yılında tuumlm duumlnyada ortadan kaldırılmıştır Goumlruumllen son olgu Somalirsquode 1977 yılında kaydedilmiştir Duumlnyada sadece iki laboratuarda bulunmaktadır
Ccediliccedilek Aşısı Ve Korunma
bull Ccediliccedilek aşısı canlı virus aşısıdır Yaygın toplum aşılaması sonrasında ccediliccedilek eradike edilmiştir
bull En son olgu (hastane aşccedilısı) 1977rsquode Somali ve 1978primede İngiltere Birminghamrsquoda (iki laboratuvar koumlkenli olgu) goumlruumllmuumlştuumlr Duumlnya Sağlık Oumlrguumltuuml( DSOuml) 1980 yılında ccediliccedilek hastalığının tuumlm duumlnyada eradike olduğunu ilan etmiştir Eradike edilmesi nedeniyle DSOuml ccediliccedilek aşısının rutin uygulamadan ccedilıkarılmasını oumlnermiştir ABD 1971primeden itibaren aşı uygulamamaktadır Uumllkemizde de 1980 sonrasında ccediliccedilek aşısı uygulanmamaktadır Aşı uygulamaları sadece benzer viruumlslerle ccedilalışan laboratuvar ccedilalışanlarına uygulanmasıyla sınırlı kalmıştır
bull 1982primede sivil kullanım iccedilin aşı uumlretilmesi durdurulmuş ABD askerlerinin aşılanmasına da 1990primeda son verilmiştir
bull Ccediliccedilek hastalığına karşı uygulanan rutin aşılama programları 1972 yılında sona ermiştir
bull Aşı guumlnuumlmuumlzde son teroumlr olayları nedeniyle oluşan biyoteroumlrizm tehdidi nedeniyle yeniden guumlndeme gelmiştir
Arjantin Cad Halıcı Sok No 5 06680 GOP Ccedilankaya ANKARA TUumlRKİYE Telefon Phone + 90 312 466 47 40 (PBX) Faks Fax + 90 312 466 59 66 E-Posta E-mail idcidc-defencecom WEB wwwidc-defencecom
Hacettepe Teknokent 2 ARGE Binası No9 06800 Beytepe ANKARA TUumlRKİYE Telefon Phone + 90 312 299 25 83 Faks Fax + 90 312 299 25 84 E-Posta E-mail teknokentidc-defencecom WEB wwwidc-defencecom
IDC Savunma Sanayi Ticaret AŞ
IDC Defense Industry Inc
Ccediliccedilek Aşısı Ve Korunma
bull Ccediliccedilek aşısı canlı virus aşısıdır Yaygın toplum aşılaması sonrasında ccediliccedilek eradike edilmiştir
bull En son olgu (hastane aşccedilısı) 1977rsquode Somali ve 1978primede İngiltere Birminghamrsquoda (iki laboratuvar koumlkenli olgu) goumlruumllmuumlştuumlr Duumlnya Sağlık Oumlrguumltuuml( DSOuml) 1980 yılında ccediliccedilek hastalığının tuumlm duumlnyada eradike olduğunu ilan etmiştir Eradike edilmesi nedeniyle DSOuml ccediliccedilek aşısının rutin uygulamadan ccedilıkarılmasını oumlnermiştir ABD 1971primeden itibaren aşı uygulamamaktadır Uumllkemizde de 1980 sonrasında ccediliccedilek aşısı uygulanmamaktadır Aşı uygulamaları sadece benzer viruumlslerle ccedilalışan laboratuvar ccedilalışanlarına uygulanmasıyla sınırlı kalmıştır
bull 1982primede sivil kullanım iccedilin aşı uumlretilmesi durdurulmuş ABD askerlerinin aşılanmasına da 1990primeda son verilmiştir
bull Ccediliccedilek hastalığına karşı uygulanan rutin aşılama programları 1972 yılında sona ermiştir
bull Aşı guumlnuumlmuumlzde son teroumlr olayları nedeniyle oluşan biyoteroumlrizm tehdidi nedeniyle yeniden guumlndeme gelmiştir
Arjantin Cad Halıcı Sok No 5 06680 GOP Ccedilankaya ANKARA TUumlRKİYE Telefon Phone + 90 312 466 47 40 (PBX) Faks Fax + 90 312 466 59 66 E-Posta E-mail idcidc-defencecom WEB wwwidc-defencecom
Hacettepe Teknokent 2 ARGE Binası No9 06800 Beytepe ANKARA TUumlRKİYE Telefon Phone + 90 312 299 25 83 Faks Fax + 90 312 299 25 84 E-Posta E-mail teknokentidc-defencecom WEB wwwidc-defencecom
IDC Savunma Sanayi Ticaret AŞ
IDC Defense Industry Inc
Arjantin Cad Halıcı Sok No 5 06680 GOP Ccedilankaya ANKARA TUumlRKİYE Telefon Phone + 90 312 466 47 40 (PBX) Faks Fax + 90 312 466 59 66 E-Posta E-mail idcidc-defencecom WEB wwwidc-defencecom
Hacettepe Teknokent 2 ARGE Binası No9 06800 Beytepe ANKARA TUumlRKİYE Telefon Phone + 90 312 299 25 83 Faks Fax + 90 312 299 25 84 E-Posta E-mail teknokentidc-defencecom WEB wwwidc-defencecom
IDC Savunma Sanayi Ticaret AŞ
IDC Defense Industry Inc