Baraj Yıkılması Sonrasında Taşkın Yayılımının Sayısal Modeli

Baraj Yklmas Sonrasnda Takn Yaylmnn Saysal Modeli

[ve Fiziksel Model Kyaslamas] rkmez Baraj

Dr. smail HALTA

Zirve niversitesi, Gaziantep

Dr. Gkmen TAYFUR Dr. ebnem EL,

zmir Yksek Teknoloji Enstits

3. Ulusal Takn Sempozyumu, 29-30 Nisan 2013 Hali Kongre Merkezi, STANBUL

Dr. kr GNEY Dokuz Eyll niversitesi

Dr. Gken BOMBAR Ege niversitesi

2

Giri

alma Alan

Saysal Modelleme Yaklam ve Parametreler

Takn Tehlike Haritalar

Hassasiyet Analizleri

Fiziksel Model

Saysal ve Fiziksel Model Kyaslamas

Sonular ve Deerlendirmeler

erik

3

Giri

TBTAK 1001 Aratrma Projeleri Destekleme Program kapsamnda

yrtlen:

Baraj Yklmas Sonucu Oluan Taknn Deneysel ve Nmerik

Metotlar ile Aratrlmas - Gerek Barajlara CBS Ortamnda

Uygulanmas

Gerek Barajn Durumu ncelenecek:

rkmez (toprak dolgu) Baraj zmir,

Porsuk (beton) Baraj Eskiehir,

Alibey (toprak dolgu) Baraj stanbul.

Sadece rkmez Baraj iin, Fiziksel ve Saysal Modelleme almas

yaplacaktr

4

alma Alanrkmez Barajnn Havadan Grn

5

alma Alanrkmez lesi

Nfus:

5,000 K Sezonunda

25,000 Yaz Sezonunda

6

alma Alanrkmez Blgesinin Toporafyas

Eim

0.009

7

rkmez Baraj Genel Veriler

Parametreler Deerler

Tipi Toprak Dolgu

Kret kotu 48.88 metre

nvert kotu 17 metre

Gvde ykseklii 28 metre

Gvde uzunluu (st) 500 metre

Gvde uzunluu (taban) 440 metre Kret genilii 8 metre

8

Saysal Modelleme Yaklam

9

HEC-RAS Baraj Yklma Parametreleri

Parametreler Deerler

Yklma An Su Seviyesi 44.68 metre Savak Katsays 2,6

Nihai Alt Seviye 18 metre

Nihai Alt Genilik 200 metre

Tam Oluum Sresi 30 dakika

Yklma Balang Nedeni Borulanma

lk Szma Ykseklii 20 metre

Balang Zaman 12:05(gece)

10

HEC-RAS Baraj Yklma ve 1B teleme Modeli

11

HEC-RAS Baraj Yklma Hidrograf

-

2,000

4,000

6,000

8,000

10,000

12,000

14,000

16,000

18,0001

1:5

5

12:0

0

12:0

5

12:1

0

12:1

5

12:2

0

12:2

5

12:3

0

12:3

5

12:4

0

12:4

5

12:5

0

De

bi (m

3/s

)

Zaman (saat:dakika)

Baraj Yklma Hidrograf (EK 144)

12

2B Saysal Model Parametreleri

Parametreler Deerler

Izgara Eleman Boyutu 25 metre

Przllk 0.04

Alan Azaltma Faktr deiken

Simlasyon Sresi 5 saat

Menzil Snr art Sabit Su Kotu

13

FLO-2D Alan Azaltma Faktr (ARF)

14

Takn Haritalar Maksimum Akm Derinlii

Su altnda kalan toplam alan: 3.4 km2

Su altnda kalan yerleim alan: 1 km2

15

Takn Haritalar Maksimum Akm Hz

16

Takn Haritalar Maksimum Derinlie Ulama Zaman

17

Maksimum Akm Derinliinin ARF Hassasiyeti

18

Maksimum Akm Hznn ARF Hassasiyeti

19

Maksimum Akm Derinliine Ulama Zamannn ARF Hassasiyeti

20

Fiziksel Model

Mansap

Baraj Gl

Yatay lek 1:150 Dey lek 1:30 Zaman 1:27 Hz 1:5.56 Debi 1:25,000

Fiziksel Model Baraj Yklma Debisi

22

Saysal Fiziksel Model lm Noktalar Eletirme Haritas

23

Saysal Model Senaryolar

24

Saysal Model - Fiziksel Model Kyaslamas

Yaklak

25

Saysal Model - Fiziksel Model Kyaslamas

Yaklak

26

Saysal Model - Fiziksel Model Kyaslamas

Yaklak

27

Saysal Model - Fiziksel Model Kyaslamas

Farkl !

28

Saysal Model - Fiziksel Model Kyaslamas

Farkl !

29

Sonular ve Deerlendirmeler 1

Belirtilen Baraj Ykm Senaryosuna Dayanarak:

rkmez lesinin nemli bir blm yklmann balangcndan 30 dakika sonra sular altnda kalabilir.

Ak derinlii yerleim blgelerinde 4 metreye, ak hz 2 ila 4 metre/saniye deerlerine ulaabilir.

Literatrde, 0.5 m/s ak hz ve yksek su derinliinin yaralanmalara ve lmlere neden olabilecei ileri srlmektedir!

Bu nedenle, hesaplanan su derinlikleri ve hzlar yerleim alanlarn tahrip etme potansiyeline sahiptir.

30

Sonular ve Deerlendirmeler 2

Saysal - Fiziksel Model kyaslamas gstermektedir ki;

Saysal ve Fiziksel Model sonular bir ok derinlik lm noktasnda yaklak deerler vermitir.

Fiziksel modelin topografyay yeterli znrlkte modelleyemedii dolays ile fiziksel modelde oluturulan topografyann saysal modelde kullanlmas ile daha doru bir saysal-fiziksel model kyaslamann yaplabilecei deerlendirilmektedir.

31

Sorular ?

Teekkrler !