Upload
ursala
View
44
Download
0
Embed Size (px)
DESCRIPTION
BBY 105 Bilginin Organizasyonu I. FRBR & RDA. Kataloglama. Katalog için girişleri oluşturma süreci; Gerçekleştirilen işlemler: Bibliyografik tanımlama , Konu analizlemesi , Sınıflama işlemleri , Materyali fiziksel olarak rafa hazırlama. Kataloglama Türleri. Özgün Kataloglama - PowerPoint PPT Presentation
Citation preview
BBY 105 Bilginin Organizasyonu I
FRBR & RDA
Kataloglama
• Katalog için girişleri oluşturma süreci;
Gerçekleştirilen işlemler:• Bibliyografik tanımlama ,• Konu analizlemesi, • Sınıflama işlemleri, • Materyali fiziksel olarak rafa hazırlama.
Kataloglama Türleri
• Özgün Kataloglama– Materyale ilişkin bibliyografik tanımlama
unsurlarını teknik okuma ile oluşturma«Do-it-yourself cataloging!»
• Kopya Kataloglama (Copy Cataloging)– Önceden oluşturulmuş katalog kayıtlarının çeşitli
standartlar (Z39.50, MARC21, MARCXML…) aracılığıyla elektronik ortam üzerinden mevcut kataloga aktarılması
GENEL KATALOG
- Kütüphane dermesinde nelerin bulunduğunu tanımlayan liste
- Kütüphane dermesine erişim sağlayan listeAMAÇ??Kullanıcılara kütüphane dermesinde nelerin
bulunduğunu listelemekVarsa nerede olduklarını belirlemek.
Katalog kayıtlarında hangi bilgiler yer alıyor?• Bibliyografik bilgiler – (Bibliyografik tanımlama
bilgileri)– Yazar, Eseradı, basım, Yayıncı, Tarih… v.b.
• Konu bilgisi – konu ile erişim bilgileri• Erişim bilgileri– Yazar adı, eseradı, dizi, konu v.b. başlıkları. – Yöneltmeler: farklı adlarla yayınlanan eserlerin
kayıtlarını bir arada toplamak üzere oluşturulan (bkz., ayrıca bkz., v.b.) başlıklar
Anglo American Cataloguing Rules Second Revised Edition (AACR2R)
MARCXML
FRBR (Gelişimi Functional Requirements for Bibliographic Records )
• Bibliyografik kayıtlar için işlevsel gerekliliklerden doğmuştur.
• Kataloglama işlemlerine yönelik kavramsal bir modeldir.
• Varlık ilişki diyagramına dayanır.
FRBR – (devamı)
• Materyaller arasındaki ilişkileri kuran kavramsal bir model olarak tanımlanmakta;
Modelde yer alan unsurlar;EserAnlatımGösterimKopya
FRBR Kavramsal Modeli
• Eser– Maddi bir nesne tarafından temsil edilmeyen soyut bir
varlıktır.• Anlatım– Eserin alfasayısal, müzikal veya koreagrafik notasyon,
ses, görüntü, nesne veya bunların birleşimiyle ifade edilmesi.
• Gösterim – bir eserin bir anlatımının fiziksel olarak cisimlenmesi (Kitap, CD, Harita…)
• Kopya
FRBR Modeli - devam
ESER:
ANLATIM:
GÖSTERİM:
KOPYA:
FRBR Örnek
• Charles Dickens – «A Christmas Carol» romanı (eser)
• İspanyolca’ya çevrilmiş sürümü – (Anlatım)• Kitap halindeki formatı – (gösterim)• Kütüphanelerdeki kopyaları (kopya)
FRBR - devam
FRBR Faydaları
• Kullanıcıların aynı bilgi kaynağının farklı formatlarına kolayca erişimini sağlar.
• Bir bibliyografik kayıtta neyin önemli olduğunu tanımlar.
• Metadata ve benzeri kayıtların yapılandırılması için düzenleme ilkelerini açıklar.
Kullanıcılar açısından FRBR?
• Tek bir eserin farklı ortamlardaki anlatımlarını kolayca görebilme
• Bütün gösterimlerin kolayca bulunması• Birbiriyle ilişkili eserler ve gösterimler
arasındaki ilişkileri daha iyi anlayabilme
Kütüphaneciler açısından FRBR??Bütün «anlatımlar» farklı ortamlardaki formatlar için eser
sadece bir kez kataloglanır.Bütün gösterimler için anlatım bir kez kataloglanır.Kopya kataloglama aynı kalır.
RedLightGreenhttp://www.redlightgreen.com
ÜNAK’05 Bilgi Hizmetlerinin Organizasyonu ve Pazarlanması, Kadir Has Üniversitesi, İstanbul, 22-24 Eylül 2005
ÜNAK’05 Bilgi Hizmetlerinin Organizasyonu ve Pazarlanması, Kadir Has Üniversitesi, İstanbul, 22-24 Eylül 2005
ÜNAK’05 Bilgi Hizmetlerinin Organizasyonu ve Pazarlanması, Kadir Has Üniversitesi, İstanbul, 22-24 Eylül 2005
ÜNAK’05 Bilgi Hizmetlerinin Organizasyonu ve Pazarlanması, Kadir Has Üniversitesi, İstanbul, 22-24 Eylül 2005
ÜNAK’05 Bilgi Hizmetlerinin Organizasyonu ve Pazarlanması, Kadir Has Üniversitesi, İstanbul, 22-24 Eylül 2005
ÜNAK’05 Bilgi Hizmetlerinin Organizasyonu ve Pazarlanması, Kadir Has Üniversitesi, İstanbul, 22-24 Eylül 2005
ÜNAK’05 Bilgi Hizmetlerinin Organizasyonu ve Pazarlanması, Kadir Has Üniversitesi, İstanbul, 22-24 Eylül 2005
ÜNAK’05 Bilgi Hizmetlerinin Organizasyonu ve Pazarlanması, Kadir Has Üniversitesi, İstanbul, 22-24 Eylül 2005
ÜNAK’05 Bilgi Hizmetlerinin Organizasyonu ve Pazarlanması, Kadir Has Üniversitesi, İstanbul, 22-24 Eylül 2005
Okuma Listesi
• Tonta, Y. - Bibliyografik Kayıtlar İçin İşlevsel Gerekler Kavramsal Modeli • Taylor, W. & Teague, K. – FRBR in Practice (
http://www.ariadne.ac.uk/issue64/taylor-teague/