Upload
others
View
7
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
draagt bij aan de kwaliteit van beleid en besluitvorming
Beleidsonderzoek & Analyse
BOA www.leiden.nl
Ranglijsten Leiden2016‘Stad van ontdekkingen’
2
INHOUDSOPGAVE
pagina
Inleiding 3
Overzicht ranglijsten Leiden Stad van Ontdekkingen 4
Informatie per ranglijst
Economie Sociaal-economische positie (Atlas voor Gemeenten) 5
Economische Toplocaties 7
MKB-vriendelijkste gemeente 9
Beste bedrijventerrein 11
Ranking kantoorlocaties 13
Toerisme Beste binnenstad 15
Top 100-terrassen 17
Toeristisch bezoek aan steden (CVO) 19
Wonen Beste woongemeente (Elsevier) 21
Woonaantrekkelijkheidsindex (Atlas voor Gemeenten) 23
Duurzaamheidsindex 25
Onderwijs / kennisstad Campussen (Buck) 27
The Times: World Reputation Ranking 29
The Times: World University Ranking 31
Q Symonds: World University Ranking 33
Shanghai-index: Academic Ranking of World Universities 35
ICapital (Innovatiehoofdstad) 38
Beste Hogescholen (Elsevier, HBO) 40
Beste Universiteiten in Nederland (Elsevier, WO) 43
Beste scholen (Elsevier, VO) 47
Beknopt overzicht overige ranglijsten (niet gelieerd aan Leiden Stad van Ontdekkingen) 50
Colofon
BOA BeleidsOnderzoek en Analyse
Gemeente Leiden
[email protected] of 071 - 516 5068
Direct zelf informatie opzoeken?
Veel cijfers en onderzoeksgegevens
over Leiden zijn te vinden via
www.leiden.nl/statistiek.
Serie Statistiek 2016 / 06
U kunt snel naar de gewenste onderdelen van de inhoudsopgave door er op te klikken
3
INLEIDING
Het samenstellen en publiceren van gemeentelijk ranglijsten is populair. Vaak komt de uitkomst (soms
positief, soms negatief) onverwacht waardoor we tot paniekvoetbal over moeten gaan, met de nadruk
op de verdediging. Bij een gunstige score heerst uiteraard meer euforie en wordt niet vaak de vraag
gesteld hoe de uitkomst tot stand is gekomen. In de meeste gevallen echter is een ranglijst een middel
om te kijken of een beleidsdoel gehaald is en of de gemeente op de goede weg is. Duidelijk is dat een
hoge positie op een ranglijst geen doel op zich mag worden. Een ranglijst kan wel goed dienen als een
middel om van elkaar te leren en een netwerk op te bouwen met andere steden. Dan schuif je
langzaam op richting benchmarken, waarvan vergelijken en leren hoofddoelen zijn.
BOA heeft sinds 2014 een ranglijsten-strategie waarmee paniekvoetbal kan worden voorkomen en
Leiden goed voorbereid de ranglijsten-arena betreedt.
In 2013 maakte BOA het rapport ‘Haring, wetenschap of gastvrijheid: naar een weloverwogen keuze van
ranglijsten’. Ranglijsten zijn in dit verband: onderzoeken of publicaties waarin (meestal) gemeenten met
elkaar worden vergeleken en die enige relevantie hebben voor de gemeentelijke organisatie. Het doel
hiervan was het woud aan ranglijsten in beeld brengen en een aantal voor Leiden relevante ranglijsten
selecteren. Om daarmee niet meer een afwachtende houding aan te nemen, maar te anticiperen en
mogelijk zelfs de score te beïnvloeden, bijvoorbeeld door jezelf te nomineren zoals in 2017 voor Beste
Binnenstad.
Het blijkt dat ranglijsten soms een ‘echte’ ranglijst zijn op basis van onderzoek, soms een
verkiezing/wedstrijd en soms slechts een indicatie geven van waar het leuk is om te vertoeven. Zo’n
ranglijst behoort tot de categorie ‘nice-to-know’,
maar kan wel van belang zijn voor een goede PR
van de stad.
In eerste instantie zijn 40 uiteenlopende
ranglijsten geïnventariseerd en van een aantal
metagegevens voorzien (zoals frequentie,
omschrijving, samensteller en de positie van
Leiden). Vervolgens is op basis van de Visie Leiden
Stad van Ontdekkingen een selectie gemaakt van
circa 20 ranglijsten die voor Leiden extra relevant zijn. Dit betreft ranglijsten voor de ontwikkeling van
Leiden al kennisstad en Leiden als aantrekkelijke stad voor bezoekers en bewoners. Vervolgens zijn van de
geselecteerde ranglijsten veel meer gegevens verzameld. Nu, in 2016, verschijnt de eerste update,
waarbij een aantal ranglijsten is gesneuveld en een nieuwe is opgenomen.
Het is aan beleidsmakend Leiden om deze ranglijsten op de juiste manier te gebruiken; dat kan zijn als
toetsing van de gestelde doelen of voor publicitaire doeleinden.
4 / 52
Naam ranglijst
Type ranglijst en
positie Leiden (meest
recente)
Programma Publiciteit
Economie Sociaal-economische positie (Atlas voor Gemeenten) ranglijst (11) Economie en toerisme mei/juni
Economische toplocaties ranglijst (66) Economie en toerisme april
MKB-vriendelijkste gemeente ranglijst (262) Economie en toerisme september
Beste bedrijventerrein Prijs Economie en toerisme sept/okt
Ranking kantoorlocaties ranglijst (div.) Economie en toerisme mei
Toerisme
Beste binnenstad verkiezing en PR Binnenstad november
Top 100-terrassen verkiezing en PR Binnenstad juli
Toeristisch bezoek aan steden (CVO) ranglijst (15) Binnenstad oktober
Wonen
Beste woongemeente (Elsevier) ranglijst (176) - juni
Woonaantrekkelijkheidsindex (Atlas voor Gemeenten) ranglijst (9) - mei/juni
Duurzaamheidsbeoordeling ranglijst(332) Omgevingskwaliteit oktober
Onderwijs / kennisstad
Campussen (Buck) Beoordeling Kennisstad n.v.t.
The Times: World Reputation Ranking ranglijst (61-70) Kennisstad maart/april
The Times: World University Ranking ranglijst (67) Kennisstad december
Q Symonds: World University Ranking ranglijst (95) Kennisstad 3e/4
e kwartaal
Shanghai-index: Academic Ranking of World Univ. ranglijst (82) Kennisstad augustus
ICapital (Innovatiehoofdstad) Verkiezing Kennisstad april
Beste Hogescholen (Elsevier, HBO) ranglijst (3) Kennisstad september
Beste Universiteiten in Nederland (Elsevier, WO) ranglijst (2 en 4) Kennisstad september
Beste scholen (Elsevier, VO) Ranglijst Kennisstad januari
5 / 52
ECONOMIE
Sociaal-economische positie (Atlas voor gemeenten)
Beschrijving
De 50 grootste (stedelijke) gemeenten worden jaarlijks beoordeeld en gerangschikt ca. 40 punten.
De resultaten hiervan worden gepubliceerd in een rapport. Een onderdeel hiervan is de sociaal-
economische positie.
Uitgevoerd door Atlas voor gemeenten, (Gerard Marlet en Clemens van Woerkens)
Publicatie
Rapport Atlas voor gemeenten (te bestellen voor € 59,-)
Website Atlas voor gemeenten
Krant / tijdschrift -
Congres De nieuwe Atlas voor gemeenten wordt altijd gepresenteerd op een
congres rondom het thema van de Atlas van dat jaar, in mei/juni.
Frequentie Jaarlijks
Maand van publicatie Mei/Juni
Positie op ranglijst
Top 3 2015 2014 2013
1 Haarlemmermeer Haarlemmermeer Amstelveen
2 Amstelveen Amstelveen Haarlemmermeer
3 Utrecht Utrecht Utrecht
Positie Leiden 11e plaats 8e plaats 9e plaats
Onderzoek en doelgroep
Deelnemers De 50 grootste (stedelijke) gemeenten
Wat wordt gemeten?
(tussen haakjes de positie van
Leiden: 1= de beste)
Toelichting
Bijstand (21e) Aandeel mensen in de bijstand in potentiele
beroepsbevolking
Werkloosheid (12e) Aandeel werklozen (CBS/EBB) in potentiele
beroepsbevolking
Arbeidsongeschiktheid (2e) Aandeel mensen met een arbeidsongeschiktheidsuitkering
als aandeel in de potentiele beroepsbevolking
Armoede (30e) % huishoudens met een inkomen < 105% van het sociaal
minimum
% laagopgeleiden (5e) Aandeel met een lage opleiding in de beroepsbevolking
6 / 52
Participatie vrouwen (16e) Werkzame vrouwelijke beroepsbevolking gedeeld door het
aantal vrouwen van 15 tot 65 jaar
Banen (25e) Geïndexeerde ontwikkeling van het totaal aantal banen (van
werknemers)
% groeisectoren (in
werkgelegenheid) (30e)
Aantal banen in de financiële en zakelijke dienstverlening als
% van het totale aantal banen
Beoordeling BOA
algemeen Er is wel goed nagedacht over zinvolle indicatoren, maar ze zijn
enigszins willekeurig.
inzichtelijk Tot op zekere hoogte.
continuïteit Deze index is al sinds 2002 beschikbaar.
beïnvloedbaar De gemeente heeft wel invloed op een aantal indicatoren, zij het
vaak indirect.
Toelichting overig
Wat betreft de overige indicatoren is er minder continuïteit. Zeker de indicatoren die bij het
jaarlijkse thema horen komen vaak niet terug.
Beleidsmatige toelichting
Indicatoren lijken nogal willekeurig gekozen. Percentage midden- en hoge inkomens is ook
interessant. Hetzelfde geldt voor het opleidingsniveau. Hier is alleen het percentage laagopgeleiden
opgenomen. Bureau Louter maakt ieder jaar een ranglijst op basis van Economische prestaties van
alle gemeenten (en een aantal regio’s). Daarin is ook het welvaartsniveau opgenomen. Deze ranglijst
van Louter is een goede aanvulling.
7 / 52
Economische Toplocaties
Beschrijving
Jaarlijkse rapportage met aandacht voor de ruimtelijke spreiding van topsectoren en economische
prestaties van gemeenten en regio’s in opdracht van Elsevier
Uitgevoerd door Bureau Louter
Publicatie
Rapport ‘Economische Toplocaties’ op te vragen bij Bureau Louter. In het rapport staan
diverse ranglijsten (voor gemeenten, voor steden, voor regio’s) en kaarten met
de resultaten, evenals een beschrijving van de methodiek.
Website Elsevier en Louter
Krant/tijdschrift Artikel ‘Economische Toplocaties’ in weekblad Elsevier
Congres Nee
Frequentie Jaarlijks, sinds 2011
publicatie Voorjaar/april
Positie op ranglijst
Top 3 2015 2014 2013
1 Haarlemmermeer Haarlemmermeer Haarlemmermeer
2 Eindhoven Zwolle Zwolle
3 Amsterdam Eindhoven Eindhoven
Positie Leiden 66 71 72
Onderzoek en doelgroep
Deelnemers /
bij wie wordt
gemeten?
‘10.000+’ gemeenten
Gemeenten < 10.000 inwoners zijn samengevoegd met naastgelegen kleine
gemeenten of bij een grotere naastgelegen gemeenten.
Hoe wordt
gemeten?
Aan de hand van 41 indicatoren; o.a. werkgelegenheid plus krimp en groei,
nieuwbouw en bezetting van kantoren, uitgifte van bedrijventerreinen, en de
arbeidsproductiviteit.
De einduitslag wordt berekend door de prestaties van gemeenten af te zetten
tegen het inwonertal. Zo kan bijvoorbeeld Zwolle boven Rotterdam eindigen, dat
in absolute zin groter en 'sterker' is.
Wat wordt gemeten?
(Indicatoren)
Aspecten
1. Relatieve vertegenwoordiging
Het aantal arbeidsplaatsen per duizend inwoners tussen 15 en 65
jaar naar bedrijfssector.
8 / 52
2. Relatieve groei Voor dezelfde tien economische sectoren is de gemiddelde groei in
de laatste vijf jaar berekend.
3. Overig situatie, o.a. netto participatiegraad, voorraad bedrijventerreinen, voorraad kantoorruimte, opleidingsniveau beroepsbevolking, toegevoegde waarde per inwoner en toegevoegde waarde per arbeidsjaar (arbeidsproductiviteit)
4. Overig dynamiek, o.a. tien typen sectoren voor starters, nieuwbouw kantoren, bezettingsgraad kantoren, uitgifte bedrijventerreinen, ontwikkeling toegevoegde waarde per inwoner van 15-64 jaar en de ontwikkeling van de arbeidsproductiviteit.
Beoordeling BOA
algemeen Het uitgebreide model is door een gerenommeerd bureau ontwikkeld en zit goed
in elkaar.
inzichtelijk In het bijbehorende onderzoeksrapport zijn de ontwikkelingen van de diverse
indicatoren uitgebreid in beeld gebracht.
continuïteit Naar verwachting wordt het onderzoek jaarlijks uitgevoerd; ieder jaar wordt een
ander thema gekozen. Door de jaren heen goede mogelijkheid van benchmarking
met andere gemeenten.
beïnvloedbaar Deels en indirect op de indicatoren; niet alleen de eindscore beoordelen, maar
ook de (ontwikkeling van de) positie van Leiden op de afzonderlijke indicatoren
beoordelen (bijvoorbeeld positie Leiden Topsectoren 2012: 4 (sector Life
Sciences), 8 (sector Hoog segment) en 9 (sector Chemie).
Toelichting overig
De ranglijst en het uitgebreide bijbehorende rapport (ca. € 50) meet veel aspecten van de
economische prestaties van een gemeente en een regio door een gerenommeerd bureau en is een
goede mogelijkheid tot benchmarken. Samen met de landelijke publiciteit in Elsevier beleidsmatig
aandacht aan deze ranglijst geven. Ieder jaar wordt een apart thema aan het onderzoek toegevoegd.
Thema 2015: De nieuwe Zeven Provinciën en Ontwikkelingen op de kantorenmarkt en de
winkelmarkt. Het is een optie om het rapport aan te schaffen en bijvoorbeeld BOA een Feitenblad
van te laten maken, zoals dit ook met de Atlas voor Gemeenten gebeurt.
Beleidsmatige toelichting
Positief advies om jaarlijks a.d.h.v. de Regionale Economische Agenda te monitoren. Voorwaarde is
dat het thema regionale ontwikkelingen door Louter gecontinueerd wordt.
9 / 52
MKB-vriendelijkste gemeente
Beschrijving
Het doel van het onderzoek is het vaststellen van een ranglijst van gemeenten met betrekking tot de
kwaliteit van het ondernemersklimaat. Het doel van de verkiezing is het “prikkelen” van gemeenten
zodat zij worden gestimuleerd om het lokale ondernemersklimaat te verbeteren. Aan deelname
(eens per twee jaar) zijn kosten verbonden: in 2015: € 1.700 voor standaarddeelname en € 2.500
voor een extra vragenlijst). De opzet is in 2015 enigszins vernieuwd (vooral meer respondenten).
Leiden doet NIET mee aan de meting in 2015. Leiden gaat wel meedoen aan de Peiling Ondernemers
Klimaat (Ecorys, Totta)
Uitgevoerd door Lex Nova, in opdracht van MKB Nederland + Kamer van Koophandel +
Ministerie van Economische Zaken
Publicatie
Rapport MKB-vriendelijkste gemeente van Nederland
Website MKB
Krant / tijdschrift Nieuwsberichten in diverse media
Congres Uitreiking trofee aan winnende gemeente
Frequentie Tweejaarlijks
Maand van publicatie Uitreiking: januari (feb 2016: nog geen uitslag bekend over 2015)
Positie op ranglijst
Top 3 2013
alle gemeenten
2013
G32
1 Bergambacht Zwolle
2 Rijssen-Holten Zoetermeer
3 Stadskanaal Enschede
Positie Leiden In Top 100: 262
In Zuid-Holland: 39
29
Onderzoek en doelgroep
Deelnemers /
bij wie wordt gemeten?
Ondernemers uit het midden- en kleinbedrijf in heel Nederland. In de
vernieuwde opzet (2015) worden meer ondernemers ondervraagd (300
tot 400) dan voorheen.
Hoe wordt gemeten? Een kwantitatieve enquête onder ondernemers.
Een enquête; vragenlijst onbekend.
Wat wordt gemeten? Toelichting
De tevredenheid van de ondernemers
over de eigen gemeente.
De waardering voor dat klimaat berust op door de
gemeente beïnvloedbare factoren, zoals regelgeving,
lokale belastingen, openbare voorzieningen en
10 / 52
ondernemersvriendelijkheid.
Het imago van de gemeente bij
ondernemers buiten de gemeente
Aan alle deelnemende ondernemers is gevraagd welke
gemeente behalve de eigen gemeente men het meest
ondernemersvriendelijk vindt. De gemeenten zijn op basis
van het percentage van het aantal keren dat een gemeente
genoemd wordt gerangschikt. Correctie voor gemeenten
met een grote algemene naamsbekendheid.
De gemeentelijke communicatie en het
gemeentelijke beleid met betrekking
tot het midden- en kleinbedrijf.
Aan alle ondernemers is gevraagd of hun gemeente:
een aanspreekpunt heeft voor ondernemers
regelmatig investeert in voorzieningen ten behoeve van
het bedrijfsleven
structureel overleg voert met ondernemers
specifiek beleid heeft voor het midden- en kleinbedrijf
bedrijven ondersteunt met subsidies of
stimuleringsregelingen
op haar website informatie heeft voor ondernemers
beleid heeft voor startende ondernemingen.
De beleving van gemeentelijke lasten
(prijs/kwaliteitsverhouding).
Alle ondernemers is gevraagd om een rapportcijfer te
geven over de prijs-kwaliteits-verhouding van
gemeentelijke producten en belastingen. Het gaat hierbij
om lasten als Onroerende Zaak Belasting, rioolheffing en
leges voor vergunningen, tegenover investeringen in
openbare voorzieningen, bedrijfsterreinen, citymarketing
en dergelijke.
Beoordeling BOA
algemeen Zorgvuldig onderzoek
inzichtelijk Er zijn aparte rapportages per provincie, waarin de positie van Leiden
uitgebreider aan bod komt.
continuïteit Tweejaarlijks
beïnvloedbaar Ja; de gemeente Leiden kan sturen op de verschillende gemeten
aspecten van gemeentelijke dienstverlening aan ondernemers. Dit is
niet afhankelijk van de economische crises.
Toelichting overig
Het rapport biedt niet zo zeer informatie over de absolute prestaties van de afzonderlijke gemeenten,
als wel over de prestaties in vergelijking met andere gemeenten
Beleidsmatige toelichting
De score is niet rechtstreeks te beïnvloeden door de gemeente Leiden, omdat het de meting van
waarderingen betreft. Natuurlijk is een goed overlegklimaat met de ondernemersorganisaties van
belang, maar ook dat heeft geen directe invloed op de uitkomsten van de benchmark.
11 / 52
Beste bedrijventerrein (Award)
Beschrijving
Beste Bedrijventerreinen en Kantorenlocaties is het jaarlijks verschijnende handboek voor de markt.
Het boek biedt uitgebreide informatie over deelnemende terreinen en werkgebieden, ondersteund
met een onderzoek van vakexperts, nuttige informatie en adressen.
Ook de deelname aan de Award is hierin verwerkt. Deelname kost € 5.000.
Uitgevoerd door In opdracht van Elba Media door vakjury
Publicatiekanaal
Rapport Boek 'Beste Bedrijventerreinen en Kantorenlocaties’
Website Bedrijventerrein
Krant/tijdschrift Vakblad Bedrijventerrein
Congres Nationaal Bedrijventerrein Congres
Frequentie Jaarlijks, in 2015/2016 voor de 10e keer
Maand van
publicatie
September/oktober
Positie op ranglijst
Top 3 2014 2013 2011 2009
Winnaar in de
categorie
Overall
Westpoort
(Amsterdam)
Kennispark Twente
(Enschede)
C-Mill (Heerlen) ACT Beyond Logistics
(Haarlemmermeer)
nominatie De Wildeman
(Zaltbommel)
Arnhems Buiten
(Arnhem)
Waarderpolder
(Haarlem)
Leiden Bio Science Park
nominatie De Horsel
(Nuth)
Grote Polder
(Zoeterwoude)
Bedrijvenpark
A50-A59
Vorstengrafdonk
(Oss)
Waarderpolder
(Haarlem)
Positie Leiden - - - BSP op nr. 1 in categorie
Bestaande terreinen
Onderzoek en doelgroep
Deelnemers /
bij wie wordt gemeten?
4.000 werklocaties;
Bedrijventerrein zelf aanmelden
Hoe wordt gemeten? Een professionele vakjury selecteert de 112 beste bedrijventerreinen.
12 / 52
Wat wordt gemeten? (Indicatoren) Aspecten van de indicator
Economie toegevoegde waarde,
economische visie,
organisatie bedrijfsleven,
economische uitstraling op de omgeving
accommodatievermogen
Sociaal werknemerstevredenheid,
bereikbaarheid fiets en openbaar vervoer,
voorzieningenniveau werknemers,
maatschappelijke dienstbaarheid en
groen/hoogwaardige openbare ruimte
Onderscheidend vermogen herkenbaarheid/(economisch) profiel,
aansluiting profiel bij plaatselijke context en vraag,
onderscheid op gebied van ontwerp en design
branding strategie en marketing
Beoordeling BOA
algemeen Serieuze opzet met beoordeling door vakjury; niet op basis van
onderzoek. Uitslag kan jaarlijks erg variëren omdat het eigen
aanmeldingen betreft; daarmee wordt deze ranglijst minder objectief.
inzichtelijk Juryrapport
continuïteit Ja
beïnvloedbaar Deels door verbetering kwaliteit van bedrijventerreinen
Beleidsmatige toelichting
De ranglijst kan bruikbaar zijn voor beleid, maar pas als we met een bedrijventerrein / werklandschap
daadwerkelijk veranderingen gerealiseerd hebben. We moeten van ver komen. De beoogde
veranderingen zie ik niet voor de komende 5 -7 jaar gerealiseerd zijn. Mijn advies: over ca. 5 jaar
weer eens kijken naar deze ranglijst en dan beoordelen of we ons willen aanmelden om een kans te
maken op beste bedrijventerrein (2014).
13 / 52
Ranking kantoorlocaties
Beschrijving
De Ranking Kantoorlocaties 2014 biedt gedetailleerd inzicht in het functioneren van de
kantorenmarkt via een kantorenkaart. Dit is de derde editie.
Uitgevoerd door Jones Lang Lasalle
Publicatie
Rapport Ranking Kantoorlocaties
Website Jones Lang Lasalle
Krant/tijdschrift Nieuwsberichten
Congres Nee
Frequentie Jaarlijks t/m 2014. In 2015 niet gedaan; in 2016 op de planning
Maand van publicatie Mei
Positie op ranglijst
Top 3 2014 2013
1 Amsterdam – Zuidas Amsterdam – Zuidas
2 Den Haag - Beatrixkwartier Den Haag - Beatrixkwartier
3 Den Haag - Centrum Amsterdam - Zuidoost Centrum
Positie Leiden 20 (Plesmanboulevard/Bio-Science Park)
22 Centrum -Schipholweg
22 Plesmanboulevard/BSPark 34
Centrum-Schipholweg
Positie op ranglijst
Deelnemers /
bij wie wordt
gemeten?
238 kantoorlocaties groter dan 10.00 m2 vvo in de 50 belangrijkste Nederlandse
kantoorgemeenten. In totaal gaat het om 11.000 gebouwen
Hoe wordt
gemeten?
Alle deellocaties zijn gescoord op 57 indicatoren. Op elk van deze indicatoren
zijn de locaties onderling gerangschikt van 1 tot 238.
Zie voor uitgebreide toelichting de beschrijving op de website van Jones Lang
LaSalle.)
14 / 52
Wat wordt gemeten? (Indicatoren)
Ontwikkelingsstrategie kantoorlocaties
Aanbod/opname ratio
Hoogste score per gebiedstype
Stijgers en dalers
Ranking versus huurprijs
Ligging, kwaliteit en Markt & Beleid
Europese context
Beoordeling BOA
algemeen Gebaseerd op onderzoek
inzichtelijk Nee
continuïteit Onbekend
beïnvloedbaar Weinig
Toelichting overig
N.a.v. beoordeling BOA: ranking kantoorlocaties interessante als deze uitkomt, maar minder
bruikbaar als benchmark
Beleidsmatige toelichting
Er bestaat al jarenlang aandacht voor kantorenbouw in Leiden en de regio. Al een jaar of 12 is er
sprake van het terugdringen van het planaanbod in de (Leidse ) regio (Holland Rijnland). Sinds een
paar jaar is er ook sprake van monitoring van nieuwbouw, verbouw, transformatie en sloop van
kantoren. Dat is de aanbodkant.
Om te beoordelen in hoeverre Leiden (en de regio) een attractief vestigingsklimaat vormt voor het
kantoorhoudende bedrijfsleven, is er de onderhavige benchmark van groot belang. Leiden staat met
2 locaties in deze landelijke lijst en dat alleen al is voldoende om daar op te sturen. Eens met
oordeel BOA dat er moeilijk aangrijpingspunten uit de lijst als zodanig te halen zijn, maar in overleg
met JLL zijn die aandachtpunten zeker boven water te halen en (mogelijk) wat aan te doen. De lijst
zal zeker van invloed zijn op het investerende bedrijfsleven.
15 / 52
TOERISME
Beste binnenstad
Beschrijving
De Beste Binnenstad is een kwaliteitslabel door een jury toegekend. Veel diverse facetten van de
binnenstad worden beoordeeld. De ‘Beste Binnenstad’ kijkt niet alleen naar winkels of
parkeermogelijkheden. Zowel vanuit de optiek van de consument als het bedrijfsleven, bewoners en
bezoekers. Uitgangspunt is de ontwikkeling die een binnenstad binnen een periode van twee tot drie
jaar heeft doorgemaakt.
Uitgevoerd door Het Platform Binnenstadsmanagement is sinds de start in 2003 van de
verkiezing betrokken bij de uitvoering in samenwerking met de partners
Nederlandse Raad van Winkelcentra, Vastned, Redevco, Shopping Centre
News, Locatus, BRO en Stenden Hogeschool.
Publicatie
Rapport Juryrapport
Website De beste binnenstad
Krant/tijdschrift Diverse dag- en vakbladen
Congres Ja
Frequentie Verkiezing Beste Binnenstad wordt sinds 2003 tweejaarlijks georganiseerd.
Maand van
publicatie
November
Positie op ranglijst
Winnaar 2015-2017 2013-2015 2011-2013 2009-2011 2007-2009 2005-2007
Grote binnensteden Rotterdam Den Haag Eindhoven Breda Arnhem Groningen
Middelgrote
binnensteden
Gouda Venlo Hooge-
veen
Roermond Bergen op
Zoom
Zutphen
Positie Leiden Nog niet genomineerd, wel aangemeld voor 2017
16 / 52
Onderzoek en doelgroep
Deelnemers Steden kunnen zich zelf voor jurering aanmelden.
Hoe wordt
gemeten?
Op basis van ontwikkelingen in een aantal indicatoren (zie onder) worden
tien genomineerden geselecteerd.
De genomineerde steden wordt gevraagd d.m.v. een vragenlijst te
motiveren waarom zij de titel Beste Binnenstad 2013-2015 verdienen. Een
onafhankelijke nominatiecommissie (jury) kiest per categorie (grote stad en
middelgrote stad) twee finalisten op basis van deze motivatie.
Wat wordt gemeten? (Indicatoren)
Toekomstbestendigheid
Verblijfsklimaat
Voorzieningenaanbod
Circuitvorming
Leegstandbestrijding
Organiserend vermogen
Beoordeling BOA
algemeen Accent in de beoordeling ligt op de ontwikkeling die een stad in twee jaar heeft
doorgemaakt. Serieuze aanpak. Het doel van de jury is innovatie en dynamiek te
waarderen.
inzichtelijk Juryrapport, grotendeel beschrijving van oordeel, maar niet op basis van echt
inzichtelijk onderzoek/cijfers.
continuïteit Ja, iedere twee jaar, maar inmiddels organiseert Het Platform
Binnenstadsmanagement dit niet meer in samenwerking met onder andere
Detailhandel Nederland en het Hoofdbedrijfschap Detailhandel. Naast een open
inschrijving is er tevens een onafhankelijke voorselectie van binnensteden
Uitgangspunt blijft echter dat de prijs wordt toegekend aan de binnenstad die de
afgelopen 2 jaar een positieve ontwikkeling heeft doorgemaakt en waar is
geïnvesteerd in dynamiek en vernieuwing.
beïnvloedbaar Deels op de indicatoren en door aanmelding
Toelichting overig
De opzet van de prijstoekenning (eigen aanmelding) heeft bijna logischerwijs tot gevolg dat er
iedere periode een andere winnaar ‘uit de bus komt. Dit maakt vergelijkbaarheid door ‘de jaren
heen (benchmarking) niet mogelijk. Categorie-indeling van de steden gebeurt op basis van het
aantal winkels in hoofdwinkelgebied (> 325 winkels groot, 200-325 winkels middelgroot)
Beleidsmatige toelichting
Leiden heeft zichzelf genomineerd voor de volgende verkiezing in 2017.
17 / 52
Top 100 Terrassen
Beschrijving
Onderzoek en jurering naar de beste horecaterrassen in Nederland (niet alleen in steden) op basis van omzetcijfers, de sfeer en de kwaliteit van het bezoek door mystery guests.
Uitgevoerd door Het onderzoek wordt uitgevoerd door AQ Services in samenwerking met een deskundige jury die onder leiding staat van Misset Horeca.
Publicatie
Rapport Juryrapport
Website Via website Misset Horeca
Krant/tijdschrift Dag- en vakbladen
Congres Uitreiking winnaar op locatie
Frequentie Jaarlijks
Maand van
publicatie
Juli
Positie op ranglijst
Top 3 2015 2014 2013
1 Van Speijk, Egmond
aan Zee
De Boterlap, Harderwijk Eemlust,
Baarn
2 Alt Arce, Arcen De Ölliemölle, Borculo PM
3 Paal 10, Ouddorp Slavante, Maastricht PM
Positie Leiden De Poort, nr. 25 Scarlatti, nr. 36 Olivier, nr. 15
Onderzoek en doelgroep
Deelnemers /
bij wie wordt
gemeten?
Eigen aanmelding van ondernemer. Horecaondernemers met een terras moeten voldoen aan de volgende inschrijvingsvoorwaarden. Beschikken over minimaal dertig terraszitplaatsen Het terras moet een lage drempel hebben en ruime openingstijden (een gast moet er terecht kunnen voor alleen een consumptie of een klein hapje). Het terras moet van een geregistreerd horecabedrijf zijn dat op commerciële wijze wordt geëxploiteerd.
Hoe wordt
gemeten?
Na aanmelding wordt de top 100 geformuleerd en krijgt de top 25 een tweede mystery visit. Tot slot bezoekt de vakjury de beste 10 terrassen om de nummer 1 tot en met 10 te bepalen. De Misset Terras Top 100 komt tot stand op basis het bezoek door mystery guests.
Wat wordt gemeten? (Indicatoren)
Omzetcijfers
Sfeer bezoek
Kwaliteit bezoek
18 / 52
Beoordeling BOA
algemeen Vanuit PR overwegingen een ‘leuke’ ranglijst die ook serieus door Misset met
onderzoek wordt uitgevoerd.
inzichtelijk Niet echt
continuïteit Ieder jaar diverse en grote aantallen aanmeldingen die jaarlijks kunnen
verschillen.
beïnvloedbaar Niet door gemeente
Toelichting overig
Goede PR voor de stad
19 / 52
Toeristisch bezoek aan steden (Continu Vakantie Onderzoek)
Beschrijving
De omvang en structuur van het (dag)toeristisch bezoek aan grote en middelgrote Nederlandse
steden wordt in kaart gebracht.
Uitgevoerd door NBTC-NIPO Research (gezamenlijk initiatief van TNS NIPO en NBTC Holland
Marketing)
Publicatie
Rapport Toeristisch bezoek aan steden + tabellenboek
Website Via website NBTC-NIPO
Krant/tijdschrift Dag- en vakbladen
Congres Nee
Frequentie Jaarlijks, sinds 2002
Maand van
publicatie
Tussenrapportage via tabellen in oktober in hetzelfde jaar
Eindrapport (PowerPoint) maart van het volgende jaar.
Rapportage voor Leiden in BOA onderzoeksbank.
Positie op ranglijst
Top 3-bezoeken 2015 2014 2013 2012
1 Amsterdam Amsterdam Amsterdam Amsterdam
2 Rotterdam Rotterdam Rotterdam Rotterdam
3 Den Haag Den Haag Den Haag Utrecht
Positie Leiden 15 17 17 17
Onderzoek en doelgroep
Deelnemers /
bij wie wordt
gemeten?
Deelnemende steden (29 in 2015)
Hoe wordt
gemeten?
Panelonderzoek (representatieve steekproef van 6 à 7.000 personen) als
onderdeel van het Continu Vakantie Onderzoek (CVO). De totale Nederlanders
wordt gevraagd aan welke steden in Nederland ze een toeristisch of recreatief
bezoek hebben gebracht; te weten alle bezoeken die voor plezier of
ontspanning worden gemaakt (zakelijk bezoek en bezoek aan familie of vrienden
vallen buiten de tellingen).
Respondenten van het onderzoek geven elke meting c.q. kwartaal aan welke
steden in de daaraan vooraf gaande drie maanden uit toeristisch oogpunt
bezocht zijn. Als een stad om toeristische redenen bezocht is, wordt aanvullend
gevraagd naar het aantal keren dat betreffende stad bezocht is, het gebruikte
vervoermiddel, de ondernomen activiteiten, belangrijkste activiteit,
bestedingen.
20 / 52
Wat wordt gemeten?
(Indicatoren)
Toelichting
Omvang van het bezoek
Bezoekfrequentie
Ondernomen activiteiten
Gebruikt vervoermiddel
Bestedingen
Jaarthema Ieder jaar wordt een apart thema aan het onderzoek toegevoegd.
Thema’s 2015: dag van bezoek, bereikbaarheid van de stad en
verblijfsduur.
Extra Deelnemende gemeenten kunnen aanvullende extra vragen
opnemen. Bijvoorbeeld: bezochte tentoonstellingen/evenementen
in het kader van een themajaar, waardering voor culturele en/of
winkelaanbod in de stad, bezoekduur, inspiratie tot bezoek,
informatiebehoefte (inclusief gebruik mobiele apparatuur),
bereikbaarheid. Hierover wordt apart aan de gemeente
gerapporteerd.
Beoordeling BOA
algemeen Betrouwbaar onderzoek om ontwikkelingen te volgen. Levert geen
absolute bezoekcijfers. De uitkomsten van het CVO zijn berekend op
basis van steekproefonderzoek; rekening houden met marges rond
de uitkomsten.
inzichtelijk Goede en uitgebreide rapportage voor deelnemende steden
continuïteit Door de jaren heen goede mogelijkheid van benchmarking met
andere gemeenten.
beïnvloedbaar Indirect op de indicatoren
21 / 52
WONEN
Beste Woongemeente
Beschrijving
Jaarlijks onderzoekt het weekblad Elsevier alle gemeenten op een groot aantal punten die bijdragen
aan een aantrekkelijke woongemeente . Dit leidt tot een rangorde.
Uitgevoerd door Bureau Louter, in opdracht van Elsevier
Publicatie
Rapport -
Website Elsevier
Krant / tijdschrift ‘De beste gemeenten’, Weekblad Elsevier
Congres -
Frequentie Jaarlijks
Maand van publicatie Juni
Positie op ranglijst
Top 3 2015 2014 2013
1 Rozendaal (Gld) Rozendaal (Gld) Roozendaal (Gld)
2 Laren (NH) Naarden (NH) Naarden (NH)
3 Naarden (NH) Heemstede (NH) Haren (Gr)
Positie Leiden, totaalscores voor
categorieën in 2015: (op schaal van 5)
176 180 151
basisvoorzieningen 5
Plusvoorzieningen 5
Economie en werk 4
Groene en blauwe kwaliteit 4
Rust en ruimte 1
Harmonieus leefklimaat 1
Bereikbaarheid 5
Onderzoek en doelgroep
Deelnemers /bij wie wordt gemeten?
Alle gemeenten (in 2015 waren dat er 393) en in alle buurten met
minimaal 500 inwoners
Wat wordt gemeten? , totaalscores 2015 Leiden op de thema’s
Op de website van Elsevier staat voor elke gemeente de score op zeven thema’s. De scores worden
uitgedrukt in een vijfpuntsschaal: zeer matig – matig – redelijk goed – goed – zeer goed. Hieronder de
scores voor Leiden
22 / 52
Thema totaalscore
Basisvoorzieningen: (onderwijs)voorzieningen voor jeugd 0-11, winkels voor
dagelijkse boodschappen, basisgezondheidszorgvoorzieningen en sportfaciliteiten
zeer goed
Plusvoorzieningen: historisch decor, cultuur, horeca en luxe winkels, ziekenhuis,
hoger onderwijs
zeer goed
Economie en werkgelegenheid goed
Groene en blauwe kwaliteit: nabijheid recreatiegebied, water, groen en natuur goed
Rust en ruimte: lage bevolkingsdichtheid, geen files, ruim wonen, geen
parkeerproblemen
zeer matig
Harmonieus leefklimaat: saamhorigheid bevolking, weinig overlast en misdaad,
veilig verkeer en samenstelling bevolking
zeer matig
Bereikbaarheid zeer goed
Beoordeling BOA
algemeen Het model is door een gerenommeerd bureau ontwikkeld en zit goed in elkaar.
Elke ‘woonvoorkeur’ bestaat weer uit een groot aantal onderdelen.
inzichtelijk Als je inzoomt op de onderdelen (woonvoorkeuren) geeft het goed inzicht waar
de gemeenten hoog en laag op scoort.
continuïteit Het model wordt regelmatig aangepast. Zo is men in 2012 ook op buurtniveau
gaan meten en in 2013 voor het eerst overgegaan op woonvoorkeuren. Op de
website van 2015 staan de resultaten per thema weergegeven in kwalitatieve
scores, niet meer met een rangordecijfer.
beïnvloedbaar Ja
Toelichting overig
Omdat het een ranglijst is die heel veel aspecten van het gemeentelijke woonklimaat meeneemt,
door een gerenommeerd bureau wordt uitgevoerd en goed is vormgegeven waardoor het
toegankelijk is, is dit wel een ranglijst om serieus naar te kijken. Advies: komend jaar het rapport
(49 €) aanschaffen en BOA een Feitenblad van laten maken, zoals ook met de Atlas voor Gemeenten
gebeurt.
Beleidsmatige toelichting
De bruikbaarheid van de lijst Is een beetje afhankelijk van de indicatoren. Op rust en ruimte zal
Leiden nooit hoog scoren en dat moeten we ook niet willen. Een lage bevolkingsdichtheid is voor
ons onhaalbaar. Verder is het ook afhankelijk van wat je als gemeente op dat moment belangrijk
vindt. Wil je een gezonde stad en ook een historisch interessante stad zijn dan is auto
toegankelijkheid en parkeren minder belangrijk bv. Algemene conclusie: bruikbaar mits er
verstandig mee om gegaan wordt; dat wil zeggen goed gekeken wordt wat er meegewogen wordt
en of we dat belangrijk vinden/ we ons hierop willen profileren. Dus niet zonder toelichting. De
uitsplitsing naar buurtniveau is een waardevolle toevoeging.
23 / 52
Woonaantrekkelijkheid (Atlas voor gemeenten)
Beschrijving
De 50 grootste (stedelijke) gemeenten worden jaarlijks beoordeeld en gerangschikt op een groot
aantal punten (ca. 40). De resultaten hiervan worden gepubliceerd in een rapport. Een onderdeel
hiervan is de woonaantrekkelijkheids index.
Uitgevoerd door Atlas voor gemeenten (Gerard Marlet en Clemens van Woerkens)
Publicatiekanaal
Rapport Atlas voor gemeenten (te bestellen voor € 59,-)
Website Atlas voor gemeenten
Krant / tijdschrift -
Congres De nieuwe Atlas voor gemeenten wordt altijd gepresenteerd op een
congres rondom het thema van de Atlas van dat jaar, in mei/juni.
Frequentie Jaarlijks
Maand van publicatie Mei/Juni
Positie op ranglijst
Top 3 2015 2014 2013
1 Amsterdam Amsterdam Amsterdam
2 Utrecht Utrecht Utrecht
3 Amstelveen Amstelveen Amstelveen
Positie Leiden 9e plaats
9e plaats
11e plaats
Wat wordt gemeten?
(tussen haakjes de positie van Leiden: 1= de
beste)
Toelichting
Deelnemers /
bij wie wordt gemeten?
De 50 grootste (stedelijke) gemeenten
Wat wordt gemeten? resultaten 2015: Toelichting
Aanwezigheid universiteit (3e)
% vooroorlogse woningen (5e) Als % van de totale woningvoorraad
Cultureel aanbod (11e) Aantal podiumkunsten per 1000 inw.
Culinair aanbod, kwalitatief (16e) Oordeel van restaurantgids Lekker en de
Michelingids (verwoord in een aantal culinaire
kwaliteitspunten per 50.000 inw.)
Bereikbaarheid van banen (per auto en O.V.)
(18e)
Hoe goed kan men vanuit de gemeente een
gevarieerd aanbod banen bereiken? (gebaseerd op
reistijden)
24 / 52
Veiligheid (35e)
% koopwoningen (40e)
Nabijheid natuurgebieden (44e) Kortste reistijd tot diverse soorten natuurgebieden
Beoordeling BOA
algemeen Er is wel goed nagedacht over zinvolle indicatoren, maar
wetenschappelijk is het niet.
inzichtelijk Tot op zekere hoogte.
continuïteit Deze index is al sinds 2002 beschikbaar.
beïnvloedbaar De gemeente heeft wel invloed op een aantal indicatoren, zij het
vaak indirect.
Toelichting overig
Wat betreft de overige indicatoren is er minder continuïteit. Zeker de indicatoren die bij het
jaarlijkse thema horen komen vaak niet terug.
Beleidsmatige toelichting
Bruikbaar als je nuances aanbrengt in waar we goed en slecht op scoren en waarom en/of dat nu zo
erg is (want wat voor stad wil en kun je zijn?)
25 / 52
Duurzaamheidsbeoordeling (Gemeentelijke Duurzaamheidsindex)
Beschrijving
Voor alle gemeenten in Nederland (in 2014 waren dat er 408, in 2015 waren het er 393) wordt
a.d.h.v. 16 indicatoren bepaald hoe duurzaam ze zijn. De drie hoofdthema’s hierbij zijn: mens en
maatschappij; milieu & natuur en economie. De overall score loopt van 0 tot 10, hoe hoger de score
hoe duurzamer de gemeente. Op de website www.gdindex.nl worden de resultaten gepubliceerd,
waar ook gemeenten en provincies kunnen worden vergeleken.
Uitgevoerd door Stichting Duurzame Samenleving (Geurt van de Kerk en Arthur
Manuel)
Publicatiekanaal
Rapport Gemeentelijke Duurzaamheidsindex GDI-2014 (gratis te
downloaden)
Website www.gdindex.nl
Krant / tijdschrift/congres -
Frequentie Tweejaarlijks
Maand van publicatie oktober
Positie op ranglijst
Top 3 2015 2014
1 Staphorst Zeewolde
2 Nunspeet Staphorst
3 Zuidwolde Sint Anthonis
Positie Leiden 332e plaats 342e plaats
26 / 52
Wat wordt gemeten?
(tussen haakjes de positie van
Leiden: 1= de beste)
Toelichting (meer toelichting van de indicatoren op de
website: http://www.gdindex.nl/gdi/toelichting-indicatoren/)
Deelnemers /
bij wie wordt gemeten?
Alle gemeenten in Nederland, in 2014 waren dat er 408
Wat wordt gemeten? Toelichting
Minima % personen met inkomen < 105 % van het sociaal inkomen
Onderwijs % voortijdige schoolverlaters
Sociale zekerheid Aantal uitkeringen per 1000 inwoners
Gender gelijkheid Arbeidsparticipatie vrouwen
Gezondheid % volwassenen ernstig overgewicht; % kinderen overgewicht
Sport Sportdeelname per persoon
Burgerparticipatie Opkomstpercentage Gemeenteraadsverkiezingen
Veiligheid Aantal misdrijven per 1000 inwoners
Water Biologische kwaliteit oppervlaktewater
Lucht Concentraties NO2, PM10
Natuur (407e) Natuurkwaliteit (land en water) in % totale grondgebied
Energieverbruik Huishoudelijk elektriciteits- en gasverbruik per inwoner
Hernieuwbare energie Productie hernieuwbare elektriciteit per inwoners
Consumptie Hergebruik huishoudelijk afval per inwoner
Jeugdwerkloosheid Werkloosheid jongeren 16-22 jaar
Financiële weerbaarheid (403e) Ratio Eigen vermogen- Vreemd vermogen ; Gemiddeld ozb-
tarief
Beoordeling BOA
algemeen Een brede, globale benadering van het begrip duurzaamheid. Er zitten veel
indicatoren in, waardoor er een breed beeld wordt gevormd van de
duurzaamheid. Kanttekening daarbij is dat voor sommigen duurzaamheid
vooral over milieu en natuur gaat en er daardoor geen eenduidig beeld wordt
gevormd. Tot slot wordt voor de berekening van de scores oude data gebruikt
waardoor er een vertekend beeld kan zijn van de werkelijke situatie.
inzichtelijk Ja en ook een duidelijke uitleg
continuïteit
Deze index is nog in ontwikkeling, de eerste uitgave is van 2014
beïnvloedbaar De gemeente heeft wel invloed op een aantal indicatoren, zij het vaak indirect.
Toelichting overig
Doordat de index nog in ontwikkeling is, kan de score voor gemeenten als een eerste indruk van de
duurzaamheidsontwikkeling worden gezien, die zeker niet rotsvast is.
27 / 52
ONDERWIJS / KENNISSTAD
Campussen (Buck)
Beschrijving
Buck Consultant International heeft in 2009 en 2012 in opdracht van het ministerie van Economische
Zaken de campussen in Nederland onderzocht. Er is geen ranglijst gemaakt, maar wel is beoordeeld
of de campus het predicaat ‘volwassen’ verdiende.
Uitgevoerd door Buck Consultant International (BCI)
Publicatiekanaal
Rapport -
Website Rijksoverheid
Krant / tijdschrift -
Congres -
Frequentie Tot nu toe in 2009, 2012 en 2014
Maand van publicatie n.v.t.
Positie ranglijst en deelnemers
Volwassen campussen in
willekeurige volgorde
2014 2012
Kennispark Twente – Enschede Kennispark Twente - Enschede
WUR Campus – Wageningen WUR Campus - Wageningen
Utrecht Science Park Amsterdam Science Park
Amsterdam Science Park TU Delft / Technopolis Delft
Bio Science Park Leiden High Tech campus Eindhoven
Science Park Technopolis –
Delft
Chemelot R&D Campus Sittard /
Geleen
High Tech Campus Eindhoven Bio Science Park Leiden
Chemelot – Sittard-Geleen
Positie Leiden 1 van de 8 volwassen campussen
Deelnemers /
bij wie wordt gemeten?
In 2014 zijn 39 van de 58 campussen beoordeeld. In 2012 zijn 74
(potentiële) campussen of campusachtige initiatieven beoordeeld, in
2009 waren dat er 54. In totaal 33 van de 74 campussen zijn in 2012
als echte campus beoordeeld. De meeste zitten in de opstart- of
groeifase. Zeven campussen zijn ‘volwassen’, waaronder Leiden. De
volgorde hierboven is willekeurig.
28 / 52
Wat wordt gemeten?
De campussen zijn beoordeeld op hun ontwikkelingsfase (van idee tot volwassen) en op de vier
kernelementen van een campus
Fysieke locatie met hoogwaardige vestigingsmogelijk- heden & faciliteiten
Focus op R & D en/of kennisintensieve activiteiten
Aanwezigheid van manifeste kennisdragers
Actieve open innovatie
Ontwikkelingsfase
Beoordeling BOA
algemeen Het betreft meer een inventariserend onderzoek dan een echte
ranglijst.
inzichtelijk De operationalisering van de vier kernelementen waaraan een
campus moet voldoen is niet helemaal duidelijk en vaak kwalitatief.
De resultaten zijn wel inzichtelijk gepresenteerd.
continuïteit Onbekend, afhankelijk van de opdracht van het ministerie van E,L en I
beïnvloedbaar Indirect is dit wel beïnvloedbaar (Leiden Kennisstad).
Toelichting: tekst van de website
Er zijn in Nederland 33 ‘echte’ campus- initiatieven, waarvan 25 gerealiseerd zijn en 8 nog in de
ideefase verkeren. De zeven meest volwassen campussen/science parken zijn High Tech Campus
Eindhoven, Bio Science Park Leiden, Kennispark Twente, Wageningen Campus, Chemelot Campus,
Technopolis Delft en Amsterdam Science Park. Op deze campussen hebben zich inmiddels honderden
bedrijven gevestigd die werk geven aan bijna 30.000 kenniswerkers. Dat blijkt uit een analyse van Buck
Consultants International in opdracht van het Ministerie van Economische Zaken.
In totaal telde Buck Consultants International 74 campussen en campusinitiatieven, maar volgens het
adviesbureau voldoen maar 33 aan de 4 kernelementen: een fysieke locatie met hoogwaardige
vestigingsmogelijkheden en onderzoeksfaciliteiten; focus op R&D en/of kennisintensieve activiteiten;
aanwezigheid van een manifeste kennisdrager; actieve open innovatie. Door de economische crisis en
het gebrek aan perspectief zijn ook 11 campusinitiatieven niet van de grond gekomen.
Beleidsmatige toelichting
Het faciliteren van een volwassen campus is van groot belang gebleken. De Triple Helix van de 3 O’s
(Onderzoek / Onderwijs, Ondernemerschap en Overheid) vergt van alle drie een actieve
betrokkenheid. Dit is nogmaals onderkend en door gemeente, Universiteit en LUMC onderschreven, in
het rapport “Waardeschepping met Kennis”.
29 / 52
World Reputation Ranking (The Times Higher Education)
Beschrijving
De World Reputation Ranking van het weekblad Times (Higher Education) wordt uitgevoerd in
samenwerking met persbureau Thomson Reuters. Het is een spin-off van de World University
Ranking en is een subjectieve beoordeling door publicerende academici. Ruim 16.000 van hen uit
ruim 140 landen hebben een vragenlijst ingevuld. Zo komt men tot een lijst van de 100 meest
invloedrijke universiteiten.
Uitgevoerd door The Times / TH. Reuters
Publicatiekanaal
Rapport
Website The Times Higher Education
Krant / tijdschrift
Congres
Frequentie Jaarlijks
Maand van publicatie Maart / April
Positie op ranglijst en deelnemers
Top 3 2015 2014 2013
1 Harvard University Harvard University Harvard University
2 University of
Cambridge
Massachusetts Institute
of Technology
Massachusetts Institute
of Technology
3 University of Oxford Stanford University University of Cambridge
Positie Leiden 61-70e plaats (UvA en
Delft staan hoger,
Wageningen gelijk en
Utrecht lager)
81-90e plaats (Delft en
UvA staan hoger, Utrecht
gelijk)
61-70e plaats (alleen
Delft staat hoger)
Deelnemers /
bij wie wordt
gemeten?
Een enquête onder wetenschappers in ruim 142 landen levert een respons van
ruim 10.500 op.
30 / 52
Wat wordt gemeten? (Indicatoren)
Er worden vragen gesteld over de kwaliteit van onderwijs en onderzoek op universiteiten die de
respondent goed kent.
To help elicit more meaningful responses, respondents are asked "action-based" questions, such as:
"Which university would you send your most talented graduates to for the best postgraduate
supervision?"
Beoordeling BOA
algemeen Het is een onderzoek met vragenlijsten en ziet er betrouwbaar uit.
De respons is hoog en het is in een wetenschappelijke omgeving
ontwikkeld.
inzichtelijk Op de website is de informatie beschikbaar
continuïteit Ja, sinds 2010 wordt dit op dezelfde manier gemeten.
beïnvloedbaar Niet door de gemeente beïnvloedbaar
Beleidsmatige toelichting
Op de rankings van kennis- en onderwijsinstellingen heeft de gemeente geen directe invloed. Maar
de rankings zijn wel van groot belang om Leiden goed te kunnen positioneren als (internationale)
kennisstad (= Ontwikkelingsvisie Leiden, Stad van Ontdekkingen)
Mede daarom is het programma Kennisstad actief om, samen met partners, ervoor zorg te dragen
dat de condities die de ranking indirect beïnvloeden zo optimaal mogelijk te laten zijn. Het gaat
daarbij onder andere om vestigingsvoorwaarden van (internationale) kenniswerkers, -bedrijven en
studenten (huisvesting, internationale scholen, welcoming programs, aanwezigheid andere
toponderzoeksinstituten en –bedrijven).
Met name het hebben van een goede ranking bepaalt hoe aantrekkelijk een universiteit / stad is
voor de internationale student en kenniswerker en daarmee voor de toekomstige welvaart voor
stad en regio.
De samenwerking met partners in de stad vergt een eenduidige boodschap, die aansluit op elkaars
ambitie om daadwerkelijk een groeiende, internationale uitstraling te verkrijgen en te behouden.
Leiden, Stad van Ontdekkingen / Key to Discovery is daarvoor een goed begin, maar dient nog
verder “geladen” te worden. Programmalijn 5, “internationale branding en marketing” is hiertoe het
vehikel.
31 / 52
The Times Higher Education World University Ranking
Beschrijving
De World University Ranking van het weekblad Times (Higher Education) wordt uitgevoerd in
samenwerking met persbureau Thomson Reuters. De samenstellers kijken naar 13 indicatoren
verdeeld over 5 thema’s. Dat maakt deze beoordeling heel breed en gedragen door studenten en
wetenschappers.
Uitgevoerd door The Times / TH. Reuters
Publicatiekanaal
Rapport
Website The Times Higher education
Krant / tijdschrift The Times
Congres
Frequentie Jaarlijks
Maand van publicatie December
Positie op ranglijst en deelnemers
Top 3 2015/2016 2014/2015 2013/2014 2012/2013
1 Californian
Institute of
Technology
(Caltech)
Californian Institute
of Technology
(Caltech)
Californian Institute
of Technology
(Caltech)
Californian
Institute of
Technology
(Caltech)
2 University of
Oxford
Harvard University University of Oxford University of
Oxford
3 Stanford
University
University of Oxford Harvard University Stanford University
Positie Leiden 67e (5e van
Ned.)
64e (beste van
Ned.)
67e (beste van Ned.) 64e (beste van
Ned.)
Deelnemers /
bij wie wordt
gemeten?
Van 200 universiteiten in de wereld zijn gegevens beschikbaar. Van 300 andere
universiteiten is geen informatie.
Wat wordt gemeten? (Indicatoren)
Onderwijs (5 indicatoren)
Onderzoek (3 indicatoren)
Citaties (1 indicator)
Innovatie (1 indicator)
Internationale oriëntatie (3 indicatoren)
32 / 52
Beoordeling BOA
algemeen Deze ranglijst is wetenschappelijk verantwoord
inzichtelijk Op de website is de informatie beschikbaar
continuïteit Sinds 2011/2012 op dezelfde wijze gemeten
beïnvloedbaar Niet direct door de gemeente beïnvloedbaar
Toelichting overig
Deze ranglijst vertoont veel overeenkomst met de QS World University Ranking.
Beleidsmatige toelichting
Op de rankings van kennis- en onderwijsinstellingen heeft de gemeente geen directe invloed. Maar
de rankings zijn wel van groot belang om Leiden goed te kunnen positioneren als (internationale)
kennisstad (= Ontwikkelingsvisie Leiden, Stad van Ontdekkingen)
Mede daarom is het programma Kennisstad actief om, samen met partners, ervoor zorg te dragen
dat de condities die de ranking indirect beïnvloeden zo optimaal mogelijk te laten zijn. Het gaat
daarbij onder andere om vestigingsvoorwaarden van (internationale) kenniswerkers, -bedrijven en
studenten (huisvesting, internationale scholen, welcoming programs, aanwezigheid andere
toponderzoeksinstituten en –bedrijven).
Met name het hebben van een goede ranking bepaalt hoe aantrekkelijk een universiteit / stad is
voor de internationale student en kenniswerker en daarmee voor de toekomstige welvaart voor
stad en regio.
De samenwerking met partners in de stad vergt een eenduidige boodschap, die aansluit op elkaars
ambitie om daadwerkelijk een groeiende, internationale uitstraling te verkrijgen en te behouden.
Leiden, Stad van Ontdekkingen / Key to Discovery is daarvoor een goed begin, maar dient nog
verder “geladen” te worden. Programmalijn 5, “internationale branding en marketing” is hiertoe
het vehikel.
33 / 52
The QS World University Ranking (Quacquarelli Symonds)
Beschrijving
QS is al sinds 2004 bezig universiteiten te beoordelen en daar ranglijsten van te maken Deze is de
meest bekende en algemene. Zelf omschrijven ze hem als volgt: QS World University Rankings®, an
annual league table of the top 600 universities in the world, is arguably the best-known and
respected rankings of its kind. Compiled by QS in close consultation with an international advisory
board of leading academics, the rankings are widely referenced by prospective and current students,
university professionals and governments around the world.
Uitgevoerd door Quacquarelli Symonds, een Brits bedrijf, gespecialiseerd in het stimuleren van
internationaal onderwijs.
Publicatie
Rapport
Website Topuniversities
Krant / tijdschrift
Congres
Frequentie Jaarlijks
Maand van publicatie 3e of 4e kwartaal
Positie op ranglijst en deelnemers
Top 3 2015 2014 2013
1 MIT (Massachusetts
Institute of
Technology)
MIT (Massachusetts
Institute of
Technology)
MIT (Massachusetts Institute
of Technology)
2 Harvard University University of
Cambridge (gedeelde
tweede plaats)
Harvard University
3 University of
Cambridge en Stanford
University
Imperial College
London (gedeelde
tweede plaats)
University of Cambridge
Positie Leiden 95e (UvA 55e ,TU Delft
64e, UU 94e)
75e (alleen UvA staat
hoger)
74e (alleen UvA staat hoger)
Deelnemers /
bij wie wordt gemeten?
Het is een meetlat langs ca. 800 universiteiten in de hele
wereld. Van 400 wordt de individuele score bekend, de
volgende 400 in groepen.
34 / 52
Wat wordt gemeten? (Indicatoren)
Academic Reputation (40%)
Employer Reputation (10%)
Faculty/student ratio (20%)
Citations per faculty (20%)
International faculty (5%)
International student (5%)
Beoordeling BOA
algemeen Deze ranglijst is wetenschappelijk verantwoord
inzichtelijk Op de website is de informatie beschikbaar
continuïteit Ja, sinds 2004 wordt dit gemeten. De methode is uiteraard wel
verbeterd, maar men streeft continuïteit na.
beïnvloedbaar Niet door de gemeente beïnvloedbaar
Toelichting overig
Naast de ranking op basis van de indicatoren boven genoemd is er ook nog een extra beoordeling in
de vorm van een aantal sterren op basis van research, teaching, employability, facilities,
internationalization, innovation, engagement en access.
Deze ranglijst heeft veel overeenkomsten met de World University Ranking.
Beleidsmatige toelichting
Op de rankings van kennis- en onderwijsinstellingen heeft de gemeente geen directe invloed. Maar
de rankings zijn wel van groot belang om Leiden goed te kunnen positioneren als (internationale)
kennisstad (= Ontwikkelingsvisie Leiden, Stad van Ontdekkingen)
Mede daarom is het programma Kennisstad actief om, samen met partners, ervoor zorg te dragen
dat de condities die de ranking indirect beïnvloeden zo optimaal mogelijk te laten zijn. Het gaat
daarbij onder andere om vestigingsvoorwaarden van (internationale) kenniswerkers, -bedrijven en
studenten (huisvesting, internationale scholen, welcoming programs, aanwezigheid andere
toponderzoeksinstituten en –bedrijven).
Met name het hebben van een goede ranking bepaalt hoe aantrekkelijk een universiteit / stad is
voor de internationale student en kenniswerker en daarmee voor de toekomstige welvaart voor
stad en regio.
De samenwerking met partners in de stad vergt een eenduidige boodschap, die aansluit op elkaars
ambitie om daadwerkelijk een groeiende, internationale uitstraling te verkrijgen en te behouden.
Leiden, Stad van Ontdekkingen / Key to Discovery is daarvoor een goed begin, maar dient nog
verder “geladen” te worden. Programmalijn 5, “internationale branding en marketing” is hiertoe het
vehikel.
35 / 52
Shanghai Index: Academic Ranking of World Universities (ARWU)
Beschrijving
De Academic Ranking of World Universities (ARWU, "academische wereldranglijst van
universiteiten"), ook wel Shanghai ranking ("Shanghai-ranglijst") genoemd, is een jaarlijks
gepubliceerde lijst van universiteiten gerangschikt op de kwaliteit van het wetenschappelijk
onderzoek aan die instellingen. Naast een algemene ranglijst worden ook ranglijsten per vakgebied
gepubliceerd. De ranglijsten worden sinds 2003 jaarlijks samengesteld en gepubliceerd door de
Jiaotong-universiteit van Shanghai. Sinds 2009 wordt de ranglijst gepubliceerd door de Shanghai
Ranking Consultancy.
De ARWU was de eerste internationale ranglijst van universiteiten op basis van meerdere criteria.
De ranglijst wordt beschouwd als een van de drie invloedrijkste en meest vooraanstaande
ranglijsten van universiteiten, naast de QS World University Rankings en Times Higher Education
World University Rankings (bron: Wikipedia)
Uitgevoerd door Jiaotong-universiteit van Shanghai.
Publicatiekanaal
Rapport
Website Shanghai Index
Krant / tijdschrift
Congres The 5th International Conference on World-class Universities (WCU-
5) will be held between November 3 and 6, 2013 at Shanghai, China.
The theme is "Global Outreach of World-Class Universities: How It is
Affecting Higher Education".
Frequentie Jaarlijks
Maand van publicatie Rond augustus
Positie op ranglijst en deelnemers
Top 3 2015 2014 2013 2012
1 Harvard University Harvard University Harvard University Harvard
University
2 Stanford University Stanford University Stanford University Stanford
University
3 MIT
Massachusetts
Institute of
Technology
MIT Massachusetts
Institute of
Technology
University of
California, Berkeley
MIT
Massachusetts
Institute of
Technology
Positie Leiden 82e (56
e Utrecht, 75
e
Groningen)
77e (alleen Utrecht
staat hoger)
74e (alleen Utrecht
staat hoger)
73e
(alleen
Utrecht staat
hoger)
Deelnemers De Shanghai-ranglijst vergelijkt 1.200 hoger onderwijsinstellingen wereldwijd
36 / 52
Wat wordt gemeten? (Indicatoren) Toelichting
Kwaliteit van het onderwijs Zie het schema hieronder voor een specificatie
Kwaliteit van de medewerkers Idem
Onderzoeksresultaten idem
Indicators and Weights for ARWU
Criteria Indicator Code Weight
Quality of
Education
Alumni of an institution winning Nobel Prizes
and Fields Medals Alumni 10%
Quality of
Faculty
Staff of an institution winning Nobel Prizes and
Fields Medals Award 20%
Highly cited researchers in 21 broad subject
categories HiCi 20%
Research
Output
Papers published in Nature and Science* N&S 20%
Papers indexed in Science Citation Index-
expanded and Social Science Citation Index PUB 20%
Per Capita
Performance
Per capita academic performance of an
institution PCP 10%
Total
100%
* For institutions specialized in humanities and social sciences such as London School of Economics, N&S
is not considered, and the weight of N&S is relocated to other indicators.
Beoordeling BOA
algemeen Deze ranglijst is wetenschappelijk verantwoord
inzichtelijk Op de website is de informatie beschikbaar
continuïteit Deze ranglijst is de oudste (sinds 2003) om universiteiten onderling
te vergelijken.
beïnvloedbaar Niet door de gemeente beïnvloedbaar
De ARWU-methodologie wordt over het algemeen beschouwd als een transparante en objectieve
vergelijking. Zo zei Chris Patten, hoofd van de Universiteit van Oxford, bijvoorbeeld: ‘de
methodologie lijkt redelijk betrouwbaar ... het lijkt een goede poging tot een eerlijke vergelijking’.
De methodologie is ontworpen door de Chinese onderzoekers N.C. Liu en Y. Cheng. Volgens Lui en
Cheng was het oorspronkelijke doel van de ranglijstmethodologie om te bepalen hoe groot het gat
was tussen Chinese universiteiten en de wereldwijd meest vooraanstaande universiteiten wat
37 / 52
betreft de kwaliteit van onderzoek. Volgens Lui en Cheng moeten ARWU en andere ranglijsten niet
gebruikt worden zonder een degelijk begrip van de achterliggende methodologie en de beperkingen
daarvan (bron: Wikipedia)
Beleidsmatige toelichting
Op de rankings van kennis- en onderwijsinstellingen heeft de gemeente geen directe invloed. Maar
de rankings zijn wel van groot belang om Leiden goed te kunnen positioneren als (internationale)
kennisstad (= Ontwikkelingsvisie Leiden, Stad van Ontdekkingen)
Mede daarom is het programma Kennisstad actief om, samen met partners, ervoor zorg te dragen
dat de condities die de ranking indirect beïnvloeden zo optimaal mogelijk te laten zijn. Het gaat
daarbij onder andere om vestigingsvoorwaarden van (internationale) kenniswerkers, -bedrijven en
studenten (huisvesting, internationale scholen, welcoming programs, aanwezigheid andere
toponderzoeksinstituten en –bedrijven).
Met name het hebben van een goede ranking bepaalt hoe aantrekkelijk een universiteit / stad is
voor de internationale student en kenniswerker en daarmee voor de toekomstige welvaart voor
stad en regio.
De samenwerking met partners in de stad vergt een eenduidige boodschap, die aansluit op elkaars
ambitie om daadwerkelijk een groeiende, internationale uitstraling te verkrijgen en te behouden.
Leiden, Stad van Ontdekkingen / Key to Discovery is daarvoor een goed begin, maar dient nog
verder “geladen” te worden. Programmalijn 5, “internationale branding en marketing” is hiertoe het
vehikel.
38 / 52
ICapital (Innovatiehoofdstad van Europa)
Beschrijving
With this election the European Commission wants to acknowledge the outstanding achievement of
a city in building up an innovation ecosystem, i.e. a system which links the citizens (People) with a
built environment (Place) and public organizations and policy-makers (Public) through business
(Private). The award of € 950 000 will be given to the winning city to scale up its achievement.
Uitgevoerd door Europese Unie
Publicatiekanaal
Rapport
Website http://ec.europa.eu/research/innovation-
union/index_en.cfm?section=icapital
Krant / tijdschrift -
Congres -
Frequentie Deze verkiezing is voor het eerst in 2014 geweest en wordt in 2016
herhaald
Maand van publicatie April 2016
Positie ranglijst en deelnemers
2014 2013 2012
1 Barcelona n.v.t. n.v.t.
Positie Leiden Leiden heeft zich in 2016 (i.t.t. 2014) geen kandidaat gesteld. De negen
genomineerde steden (Amsterdam, Eindhoven, Berlijn, Glasgow, Milaan, Oxford,
Parijs, Turijn en Wenen). In 2014 is Leiden niet genomineerd.
Deelnemers/
bij wie wordt
gemeten?
The contest was open to cities from European Member States and Countries
associated to the EU's research Framework Programme (Israel, Switzerland,
Norway, Iceland, Liechtenstein, Turkey, the Former Yugoslav Republic of
Macedonia, Serbia, Albania, Montenegro, Bosnia & Herzegovina, Faroe Islands)
which had over 100.000 inhabitants at the time of submitting this application.
For the purpose of this Award, a "city" is understood to be an urban area,
excluding metropolitan areas, larger urban zones and conurbations, and is
understood as an administrative unit governed by a city council or another form of
democratically elected body.
39 / 52
Wat wordt gemeten?
Innovative - Initiatives must be highly innovative in terms of concepts, processes and tools.
Inspiring - Proposals should manage to attract talent, funding, investment and inspire citizens'
involvement and engagement.
Integrated - The proposal should target the entire innovation ecosystem and has to clearly highlight
its links with the Europe 2020 goals.
Interactive - The implemented action and the proposed scale-up should help facilitating the
interactions between the different actors in the innovation ecosystem.
Beoordeling BOA
algemeen Het betreft hier een verkiezing.
inzichtelijk Nee, er zijn geen harde criteria
continuïteit In 2016 voor de tweede keer
beïnvloedbaar Deels.
Toelichting overig
De iCapital-verkiezing is in het leven geroepen om steden aan te moedigen innovatie te stimuleren
en om een netwerk tot stand te brengen zodat steden goede ideeën voor de toekomst kunnen
uitwisselen. De steden zijn beoordeeld op basis van hun lopende initiatieven én hun
toekomstplannen om de innovatieve capaciteit te verruimen.
Beleidsmatige toelichting
Deelname aan de verkiezing in 2014 heeft de internationale uitstraling verder ondersteund.
Daarnaast heeft de gemeente zich, samen met haar partners, nog wat beter gepositioneerd voor de
Europese innovatie-agenda “Horizon 2020”.
40 / 52
Beste Hogescholen
Beschrijving
Jaarlijks onderzoekt het weekblad Elsevier alle Hogescholen in Nederland. In totaal 201
bacheloropleidingen aan de hogescholen zijn onderzocht. De hogescholen worden in drie groepen
ingedeeld: Grote hogescholen (50 of meer opleidingen), middelgrote hogescholen (20-50
opleidingen) en specialistische hogescholen (< 20 opleidingen). Leiden valt onder de categorie
middelgrote opleidingen.
De kern van het onderzoek is de Nationale Studenten Enquête (NSE). De Nationale Studenten
Enquête is een grootschalig landelijk onderzoek, waarin jaarlijks bijna alle studenten in het hoger
onderwijs worden uitgenodigd om hun mening te geven over hun opleiding. Studenten worden
gevraagd de vragenlijst in te vullen en hun oordeel te geven over verschillende aspecten: de inhoud
van de opleiding, verworven vaardigheden, voorbereiding op de beroepsloopbaan, docenten,
informatie vanuit de opleiding, studiefaciliteiten, toetsing en beoordeling, studieroosters, studielast
en studiebegeleiding. De NSE valt onder verantwoordelijkheid van Stichting Studiekeuze123.
Stichting Studiekeuze123 is een initiatief van de Vereniging Hogescholen, NRTO, VSNU en de
studentenorganisaties ISO en LSVb.
Uitgevoerd door Het onderzoek wordt uitgevoerd door onderzoeksbureau ResearchNed en
Elsevier.
Publicatiekanaal
Rapport -
Website http://bestestudies.elsevier.nl/onderzoek/beste-studies-2015/17
Krant /tijdschrift ‘De beste hogescholen’, Weekblad Elsevier
Congres -
Frequentie Jaarlijks
Maand van publicatie September
Positie op ranglijst en deelnemers
Score op basis
van het % score
tevredenheid
Middelgrote
hogescholen (9 in
totaal) 2015
Middelgrote hogescholen
(10 in totaal) 2014
Middelgrote
hogescholen (9 in totaal)
2013
1 Avans Hogeschool
(65%)
Avans Hogeschool (74%) Avans Hogeschool (67%)
2 Hanzehogeschool
Groningen (30%)
Hogeschool Leiden (48%) HZ University of Applied
Sciences (40%)
3 Hogeschool Leiden
(25%)
Hanzehogeschool
Groningen (34%)
Hanzehogeschool
Groningen (34%)
Positie Leiden 3e (25%) 2e (48%) 4e (19%)
41 / 52
Deelnemers /
bij wie wordt
gemeten?
Alle studenten aan een hogeschool krijgen een uitnodiging om mee te doen aan
de NSE (Nationale Studenten Enquête). Elsevier kiest een aantal opleidingen en
vragen uit de enquête uit.
Wat wordt gemeten? (Indicatoren) Toelichting
Tevredenheid studenten over: faciliteiten, onderwijs, inrichting
opleiding, docenten, toetsing, organisatie en communicatie en
totaaloordeel. Dit levert een rangorde op.
Op basis van de NSE
(Nationale Studenten
Enquête)
Contacttijd: Eerstejaars minder dan 12 uur les, % contacttijd (veel) te
weinig, lessen vallen meestal/altijd uit,
Selectie en rendement: Type toelatingsbeleid, Bindend studieadvies, %
switchen na 1 jaar, % doorstroom naar universiteit, % afgestudeerd
binnen 5 jaar
Opleidingskenmerken: anderstalig onderwijs, % vooropleiding VWO,
gemiddeld examencijfer havo en vwo % man, % buitenlandse studenten,
studentenaantal, toename of afname van inschrijvingen
Beoordeling BOA
algemeen Het onderzoek is transparant en breed opgezet *.
inzichtelijk Ja, er wordt toegelicht op basis waarvan de oordelen zijn geveld.
continuïteit Ja, deze ranglijst wordt al sinds 1994 samengesteld en is uitgegroeid
tot een groot onderzoek.
beïnvloedbaar Niet door de gemeente
*Elsevier maakte een eigen selectie uit het opleidingsaanbod en de vragenlijst van de Nationale Studenten Enquête. Deze enquête is gefinancierd door de overheid en uitgevoerd door Intomart GfK in opdracht van Stichting Studiekeuze123, een gezamenlijk initiatief van de Vereniging Hogescholen, VSNU, NRTO en de studentenorganisaties ISO en LSVb. Onderzoeksbureau ResearchNed uit Nijmegen bewerkte de gegevens voor Elsevier. De Elsevier Faculty Rating is exclusief door ResearchNed uitgevoerd in opdracht van Elsevier. De aanvullende gegevens zijn afkomstig uit de Studiekeuzedatabase en het bestand 1Cijfer Hoger Onderwijs. Elsevier en ResearchNed bewerkten deze gegevens. De verantwoordelijkheid voor de interpretatie en presentatie van de onderzoeksresultaten berust bij de redactie van Elsevier.
Toelichting overig
Van de Leidse hogeschool zijn 20 opleidingen beoordeeld. Uiteraard levert dit te veel informatie op
om allemaal weer t geven. BOA beschikt over de resultaten van 2015. Hieronder een keuze: het
totaaloordeel van de studenten. Steeds is weergeven op welke positie van de hoeveel beoordeelde
hogescholen met dezelfde opleiding Leiden staat.
HBO Rechten (5 van 13) Kunstzinnige therapie (4 van 6)
42 / 52
Maatschappelijk werk en dienstverlening (5 van 20) Sociaal-Juridische Dienstverlening (3 van 7) Sociaal Pedagogische Hulpverlening (4 van 19) Toegepaste Psychologie (2 van 6) Fysiotherapie (7 van 11) Verpleegkunde (17 van 22) Docent dans (4 van 7) Communicatie (5 van 19) Biologie en medisch laboratoriumonderzoek (6 van 11) Chemie (10 van 13) Bio -Informatica (3 van 3) Informatica (4 van 8) Lerarenopleidingen Basisonderwijs (25 van de 44) Lerarenopleiding Omgangskunde (2 van 4) Commerciële economie (19 van 20) Docent muziek (2 van 10) Human Resource Management (Personeel en Arbeid) (14 van 20) Lerarenopleiding Gezondheidszorg en Welzijn (1 van 7)
Toelichting inhoudelijk contactpersoon
Op de rankings van kennis- en onderwijsinstellingen heeft de gemeente geen directe invloed. Maar
de rankings zijn wel van groot belang om Leiden goed te kunnen positioneren als (internationale)
kennisstad (= Ontwikkelingsvisie Leiden, Stad van Ontdekkingen)
De Hogeschool Leiden (en de mbo’s!!) vormen samen met het wo een onlosmakelijk geheel van de
gehele onderwijs- en onderzoekskolom. De één kan echt niet zonder de ander.
Mede daarom is het programma Kennisstad actief om, samen met partners, ervoor zorg te dragen
dat de condities die de ranking indirect beïnvloeden zo optimaal mogelijk te laten zijn. Het gaat
daarbij onder andere om vestigingsvoorwaarden van (internationale) kenniswerkers, -bedrijven en
studenten (huisvesting, internationale scholen, welcoming programs, aanwezigheid andere
toponderzoeksinstituten en –bedrijven).
Met name het hebben van een goede ranking bepaalt hoe aantrekkelijk een hogeschool / stad is
voor de (inter)nationale student en kenniswerker en daarmee voor de toekomstige welvaart voor
stad en regio.
De samenwerking met partners in de stad vergt een eenduidige boodschap, die aansluit op elkaars
ambitie om daadwerkelijk een groeiende, (inter)nationale uitstraling te verkrijgen en te behouden.
Leiden, Stad van Ontdekkingen / Key to Discovery is daarvoor een goed begin, maar dient nog
verder “geladen” te worden. Programmalijn 5, “internationale branding en marketing” is hiertoe het
vehikel.
43 / 52
Beschrijving
Jaarlijks onderzoekt het weekblad Elsevier alle universiteiten in Nederland. De universiteiten worden
in drie groepen ingedeeld: Brede universiteiten (6), Specialistische universiteiten (3) en Technische
universiteiten (3). Leiden valt onder de eerste categorie.
Anders dan bij de rangorde van de hogescholen wordt bij de universiteiten niet alleen naar het
oordeel van de studenten gekeken, maar ook het oordeel van de hoogleraren wordt meegenomen.
Oordeel studenten: De Nationale Studenten Enquête is een grootschalig landelijk onderzoek, waarin
jaarlijks bijna alle studenten in het hoger onderwijs worden uitgenodigd om hun mening te geven
over hun opleiding. Studenten worden gevraagd de vragenlijst in te vullen en hun oordeel te geven
over verschillende aspecten: de inhoud van de opleiding, verworven vaardigheden, voorbereiding op
de beroepsloopbaan, docenten, informatie vanuit de opleiding, studiefaciliteiten, toetsing en
beoordeling, studieroosters, studielast en studiebegeleiding. De NSE valt onder verantwoordelijkheid
van Stichting Studiekeuze123. Stichting Studiekeuze123 is een initiatief van de Vereniging
Hogescholen, NRTO, VSNU en de studentenorganisaties ISO en LSVb.
Oordeel hoogleraren (en universitair hoofddocenten): in de Elsevier Faculty Rating kiezen zij de beste
opleiding binnen hun eigen discipline.
Uitgevoerd door Het onderzoek wordt uitgevoerd door onderzoeksbureau ResearchNed en
Elsevier.
Publicatie
Rapport -
Website http://bestestudies.elsevier.nl/onderzoek/beste-studies-2015/17
Krant /tijdschrift ‘De beste universiteiten’, Weekblad Elsevier
Congres -
Frequentie Jaarlijks
Maand van publicatie September
Beste Universiteiten in Nederland
44 / 52
Positie op ranglijst (tevredenheid gemeten bij studenten en hoogleraren van 6 brede universiteiten op
basis van het % tevredenheid resp. % stemmen eerste plaats)
2015 2014 2013
Positie Studenten Hoogleraren Studenten
Hoog-
leraren Studenten
Hoog-
leraren
1 Radboud
Universiteit
Nijmegen (33%)
Universiteit Utrecht
(52%)
Radboud
Universiteit
Nijmegen (18%)
Universiteit
Utrecht (30%
stemmen 1ste
plaats)
Universiteit
Leiden (20%
tevreden)
Universiteit
Utrecht (39%
stemmen
1ste plaats)
2 Universiteit
Leiden (13%)
Radboud
Universiteit
Nijmegen (14%
Universiteit
Leiden (17%
tevreden)
RU Groningen
(17% stemmen
1ste
plaats)
Universiteit
Utrecht (19%
tevreden)
Universiteit
Leiden (21%
stemmen
1ste plaats)
3 Universiteit
Utrecht (2%)
Universiteit Leiden
(12%)
RU Groningen
(12% tevreden)
UvA (16%
stemmen 1ste
plaats)
Radboud
Universiteit
Nijmegen (18%)
UvA (13%
stemmen 1ste
plaats)
Positie
Leiden
2e
(13% tevreden)
3e (14% stemmen
1e plaats)
2e (17%
tevreden)
4e (15%
stemmen 1ste
plaats)
1e (20%
tevreden)
2e (21%
stemmen 1ste
plaats)
Wat wordt gemeten? (Indicatoren) Toelichting
Deelnemers /
bij wie wordt
gemeten?
Alle studenten aan een hogeschool
krijgen een uitnodiging om mee te
doen aan de NSE (Nationale
Studenten Enquête). Elsevier kiest
een aantal opleidingen en vragen
uit de enquête uit.
Hoogleraren en UHD’s kiezen in de
Elsevier Faculty Rating de beste
opleiding binnen hun vakgebied. De
programma’s, docenten en
publicaties worden beoordeeld.
Tevredenheid studenten over: faciliteiten, onderwijs, inrichting
opleiding, docenten, toetsing, organisatie en communicatie en
totaaloordeel. Dit levert een rangorde per opleiding op.
Op basis van de NSE
Nationale Studenten
Enquête
Tevredenheid hoogleraren: over: kwaliteit bachelor programma, aanbod
masterprogramma, kwaliteit docenten, kwaliteit wetenschappelijke
publicaties, stemmen eerste plaats. Dit levert een rangorde per opleiding
op.
Elsevier Faculty Rating
Contacttijd: Eerstejaars minder dan 12 uur les, % contacttijd (veel) te
weinig, lessen vallen meestal/altijd uit,
Selectie en rendement: Type toelatingsbeleid, Bindend studieadvies, %
switchen na 1 jaar, % afgestudeerd binnen 4 jaar
Opleidingskenmerken: anderstalig onderwijs, gemiddeld examencijfer
vwo % man, % buitenlandse studenten, studentenaantal, toename of
afname van inschrijvingen
45 / 52
Beoordeling BOA
algemeen Het onderzoek is transparant en breed opgezet *.
inzichtelijk Ja, er wordt toegelicht op basis waarvan de oordelen zijn geveld.
continuïteit Ja, deze ranglijst wordt al sinds 1994 samengesteld en is uitgegroeid
tot een groot onderzoek.
beïnvloedbaar Niet door de gemeente
*Elsevier maakte een eigen selectie uit het opleidingsaanbod en de vragenlijst van de Nationale
Studenten Enquête. Deze enquête is gefinancierd door de overheid en uitgevoerd door Intomart GfK
in opdracht van Stichting Studiekeuze123, een gezamenlijk initiatief van de Vereniging Hogescholen,
VSNU, NRTO en de studentenorganisaties ISO en LSVb. Onderzoeksbureau ResearchNed uit
Nijmegen bewerkte de gegevens voor Elsevier. De Elsevier Faculty Rating is exclusief door
ResearchNed uitgevoerd in opdracht van Elsevier. De aanvullende gegevens zijn afkomstig uit de
Studiekeuzedatabase en het bestand 1Cijfer Hoger Onderwijs. Elsevier en ResearchNed bewerkten
deze gegevens. De verantwoordelijkheid voor de interpretatie en presentatie van de
onderzoeksresultaten berust bij de redactie van Elsevier.
Toelichting overig
Van de Leidse universiteit zijn ca. 90 bachelor- en masteropleidingen beoordeeld. De
masteropleidingen zijn overigens alleen door studenten (en dus niet door hoogleraren) beoordeeld.
Uiteraard levert dit te veel informatie op om allemaal weer te geven. BOA beschikt over de
resultaten van 2015. Hieronder een keuze: het totaaloordeel van de studenten van de bachelor
opleidingen. Steeds is weergeven op welke positie van de hoeveel beoordeelde universiteiten met
dezelfde opleiding Leiden staat, en wat het % (zeer) tevreden studenten is op het totaaloordeel.
Fiscaal recht (2 van 5, 62%) Notarieel recht (1 van 3, 65%) Rechtsgeleerdheid (4 van 10, 60%) Bestuurskunde (7 van 7, 50%) Criminologie (1 van 3, 60%) Culturele antropologie en ontwikkelingssociologie(4 van 5, 62%) Pedagogische wetenschappen (6 van 7, 58%) Politicologie (2 van 4, 57%) Psychologie (6 van 10, 61%) Geneeskunde (5 van 8, 62%) Biomedische wetenschappen (3 van 7, 70%) Archeologie (2 van 4, 61%) Geschiedenis (2 van 7, 68%) Film- en literatuurwetenschap (1 van 1, 62%) Kunstgeschiedenis (2 van 5, 62%) Taalwetenschap (2 van 5, 71%) Chinastudies (1 van 1, 74%) Japanstudies (1 van 1, 56%) Koreastudies (1 van 1, 52%) Midden-Oostenstudies (2 van 2, 62%) Oude culturen van de mediterrane wereld (1 van 1, 73%)
46 / 52
Zuid- en Zuidoost-Azië studies (1 van 1, 57%) Duitse taal en cultuur (3 van 4, 55%) Engelse taal en cultuur (2 van 5, 65%) Franse taal en cultuur (3 van 3, 59%) Griekse en Latijnse taal en cultuur (1 van 5, 80%) Nederlandse taal en cultuur (4 van 5, 63%) Russische studies (1 van 1, 58%) Wijsbegeerte (5 van 8, 64%) Biologie (5 van 7, 63%) Farmacie (3 van 4, 53%) (Technische) informatica (3 van 10, 70%) Natuur- en sterrenkunde (resp. 6 en 7 van 8, 66% en 65%) Scheikunde (4 van 6, 66%) Scheikundige technologie (4 van 4, 66%) Life Science and technology (2 van 2, 65%) Wiskunde (3 van 6, 76%) University College (2 van 9, 80%)
Beleidsmatige toelichting
Op de rankings van kennis- en onderwijsinstellingen heeft de gemeente geen directe invloed. Maar
de rankings zijn wel van groot belang om Leiden goed te kunnen positioneren als (internationale)
kennisstad (= Ontwikkelingsvisie Leiden, Stad van Ontdekkingen).
Mede daarom is het programma Kennisstad actief om, samen met partners, ervoor zorg te dragen
dat de condities die de ranking indirect beïnvloeden zo optimaal mogelijk te laten zijn. Het gaat
daarbij onder andere om vestigingsvoorwaarden van (internationale) kenniswerkers, -bedrijven en
studenten (huisvesting, internationale scholen, welcoming programs, aanwezigheid andere
toponderzoeksinstituten en –bedrijven).
Met name het hebben van een goede ranking bepaalt hoe aantrekkelijk een universiteit / stad is
voor de internationale student en kenniswerker en daarmee voor de toekomstige welvaart voor
stad en regio. De samenwerking met partners in de stad vergt een eenduidige boodschap, die
aansluit op de ambitie om daadwerkelijk een groeiende, internationale uitstraling te verkrijgen en
te behouden. Leiden, Stad van Ontdekkingen is daarvoor een goed begin. Programmalijn 5,
“internationale branding en marketing” is hiertoe het vehikel
47 / 52
Beste scholen
Beschrijving
Jaarlijks onderzoekt het weekblad Elsevier alle middelbare scholen in Nederland. Weekblad Elsevier
en de Inspectie geven scholen afzonderlijk eindoordelen. Het Elsevier-oordeel is gebaseerd op vier
scores: het rendement van de onderbouw, het percentage leerlingen dat onvertraagd het diploma
behaalt, het verschil in cijfers tussen het schoolonderzoek en centraal examen, en het gemiddelde
cijfer voor het centraal examen. Het eindoordeel is het gemiddelde van de vier scores en varieert,
net als de afzonderlijke onderdelen, van zeer goed (vijf bolletjes) tot slecht (een bolletje). De
prestaties van een school kunnen van jaar tot jaar flink schommelen. Daarom beoordeelt Elsevier de
gemiddelde prestaties over drie jaar: 2012, 2013 en 2014. Van minstens twee jaar moeten de
gegevens bekend zijn en bovendien van het laatst beschikbare jaar
Uitgevoerd door Elsevier
Publicatiekanaal
Rapport
Website Elsevier – onderzoek (gratis account aan te maken)
Krant / tijdschrift ‘De beste scholen’, Weekblad Elsevier
Congres
Frequentie Jaarlijks
Maand van publicatie Januari (2016)
Positie ranglijst en deelnemers
Positie Leiden Het Stedelijk Gymnasium in Leiden wordt genoemd omdat ze, na jaren, (net) niet
meer tussen de winnaars staat.
Beoordeling
gemiddelde, per
school en
schooltype
2012-2014
(publicatie in
2016: Elsevier
geeft alleen een
eindoordeel als
alle gegevens
beschikbaar zijn)
School (type) Beoordeling
inspectie
Beoordeling
Elsevier (op
schaal van 1-5)
VMBO B
Bonaventura (VMBO B) V 3
Da Vinci College (Beta) (VMBO B) V 2
Driestar College (VMBO B, onderbouw) - 4
Visser ’t Hooft lyceum (VMBO B-bovenbouw) V 3
VMBO K
Bonaventura (VMBO K) v 2
Da Vinci College (VMBO K) v 2
Driestar College (VMBO K-onderbouw) - 4
Visser ’t Hooft lyceum (VMBO K-bovenbouw) V 3
VMBO GT
48 / 52
Bonaventura (Boerhaaveln) (VMBO GT) V 3
Bonaventura (Burggraveln) (VMBO GT) V 4
Da Vinci College (Beta) (VMBO GT) V 2
Da Vinci College (Kagerstraat) (VMBO T) v 3
Driestar College (VMBO GT) V 4
Het Vlietland College (VMBO GT) V 3
Leonardo College (VMBO GT) V 3
Marecollege (VMBO GT-onderbouw) - 4
Visser ’t Hooft Lyceum (MAVO Leidse Hout)
(VMBO GT)
V 3
HAVO
Bonaventura (Burggravenln) (HAVO) v 4
Bonaventura (Mariënpoelstr) (HAVO) V 4
Da Vinci College (Kagerstraat) (HAVO) V 3
Driestar College (HAVO-onderbouw) - 4
Het Vlietland College (HAVO) V 3
Leonardo College (HAVO) V 3
Mare College (HAVO) O 2
Visser ’t Hooft Lyceum (Kagerstraat) (HAVO) V 3
VWO
Bonaventura (Burggraveveln) (VWO) V 4
Bonaventura (Mariënpoelstr) (VWO) V 4
Da Vinci College (Kagerstraat) (VWO) V 3
Driestar College (VWO-onderbouw) - 4
Het Vlietland College (VWO) V 3
Leonardo College (VWO) V 4
Mare College (VWO) O 2
Stedelijk Gymnasium (VWO) V 4
Stedelijk Gymnasium Socrates (VWO) V 4
Visser ’t Hooft Lyceum (Kagerstraat) (VWO) V 3
Deelnemers /
bij wie wordt
gemeten?
Alle middelbare scholen
Wat wordt gemeten? (Indicatoren)
% van de eerste naar de derde klas zonder zittenblijven 2012
% onvertraagd naar diploma 2012
Gemiddeld cijfer Centraal examen 2012
Rendement onderbouw 2010 t/m 2012
% onvertraagd naar diploma: 2010 t/m 2012
49 / 52
Verschil Schoolexamen en Centraal examen 2010 t/m 2012
Centraal examen 2010 t/m 2012
Oordeel van de inspectie 2010 t/m 2012
Oordeel Elsevier 2010 t/m 2012
Beoordeling BOA
algemeen Het onderzoek is transparant en breed opgezet en neemt ook het
oordeel van de inspectie op.
inzichtelijk Ja, er wordt toegelicht op basis waarvan de oordelen zijn geveld.
continuïteit Ja, deze meting vindt al jarenlang plaats
beïnvloedbaar Nee
Beleidsmatige toelichting
Op de rankings van scholen heeft de gemeente geen directe invloed. Maar de rankings zijn wel van
groot belang om Leiden goed te kunnen positioneren als (internationale) kennisstad (=
Ontwikkelingsvisie Leiden, Stad van Ontdekkingen).
Het totaal aanbod van primair onderwijs, voortgezet onderwijs, mbo, hbo en wo, maken Leiden tot
een echte kennisstad (= ontwikkelingsvisie Leiden, Stad van Ontdekkingen)
Op het gebied van een goede onderwijshuisvesting van het primair onderwijs heeft de gemeente
een belangrijke taak. Voor het voortgezet onderwijs is de rol van de gemeente veel meer een
faciliterende (zie bijvoorbeeld de LiS).
De samenwerking met partners in de stad vergt een eenduidige boodschap, die aansluit op elkaars
ambitie om daadwerkelijk een groeiende, (inter)nationale uitstraling te verkrijgen en te behouden.
Leiden, Stad van Ontdekkingen / Key to Discovery is daarvoor een goed begin, maar dient nog
verder “geladen” te worden. Programmalijn 5, “internationale branding en marketing” is hiertoe het
vehikel.
50 / 52
Bijlage Overzicht aanvullende ranglijsten (niet gelieerd aan Leiden Stad van Ontdekkingen) april 2016
Pro-gramma
Naam Wat meet het? Stads- visie
Samensteller Frequentie Positie
Leiden (jaartal) Wie op
nr. 1
1 Benchmark Digitale Dienstverlening
Actuele staat en ontwikkelingen op het terrein van de digitale dienstverlening
Ernst & Young Jaarlijks 2 (2014)
20 (2012)
Den Haag (2014) Den Haag (2013)
Zoetermeer (2012)
1 GemeenteBuzz
Een beeld van de omvang en inhoud van het gesprek dat burgers over gemeenten voeren op sociale media. Hoe groot is het gesprek en wat is het sentiment?
De GemeenteBuzz is een initatief van
HowAboutYou en OBI4wan
Maandelijks 24 (2015) 11 (2014)
Meppel (2015) Vlieland (2014)
1 Benchmarking Publiekszaken
Totaalbeoordeling publieksdienstverlening
Diverse Jaarlijks 15 (2014) 17 (2013) 38 (2012)
Vlaardingen (2014) Vlaardingen (2013) Vlaardingen (2012)
1 Lokale lasten (Coelo)
Lokale lasten van verschillende soorten huishoudens. Wij richten ons op de woonlasten van meerpersoonshuishoudens.
COELO (Rijks Universiteit
Groningen) Jaarlijks
215 (2016) 284 (2014) 291 (2012)
Blaricum (2016)
1 Betalingsgedrag gemeenten
MKB-Nederland onderzoekt het betalingsgedrag van overheden i.v.m. de nieuwe wet. Dit leidt o.a. tot een ranglijst van best/slechtst betalende gemeenten.
Dun & Bradstreet / MKB Tweejaarlijks? 280 (2014) 328 (2012)
Nederweert en Schinnen (2014)
1 Beste steden om in te werken
Onderzoek naar de gemiddelde hoogte van het salaris, prijs per vierkante meter woonhuis, kwaliteit van leven en de werkgelegenheid. In de 20 grootste gemeenten plus Maastricht, Middelburg, Assen en Leeuwarden (hoofdsteden van provincies die geen top-20 stad hebben).
Ja Intermediair Jaarlijks valt niet in de doelgroep Haarlem (2013)
51 / 52
Pro-gramma
Naam Wat meet het? Stads- visie
Samensteller Frequentie Positie
Leiden (jaartal) Wie op
nr. 1
2 AD Misdaadmeter
Mate van veiligheid van een gemeente
Algemeen Dagblad Jaarlijks
50 (2014) 56 (2013) 31 (2012)
nr. 1 = slechtst
Amsterdam (2014) Littenseradiel (2012 en 2013)
3
Benchmark Gemeentelijk Ondernemersklimaat
De Benchmark Gemeentelijk Ondernemingsklimaat levert belangrijke input voor vooral de niet fysieke stadseconomie in steden voor hun verantwoording over de prestaties in de periode 2005-2010. Het Ministerie van EZ verzorgt tweejaarlijks een monitor om de kwaliteit van het ondernemingsklimaat in deze GSB steden te meten
ECORYS Tweejaarlijks n.v.t
Leiden doet niet meer mee
3
Monitor tevredenheid vestigingsklimaat
In welke mate is het bedrijfsleven tevreden met het vestigingsklimaat.
Ja Deloitte Real Estate
Advisory i.s.m. KvK
? 1 (2012) Leiden (2012)
3 Meest gastvrije stad
De maatschappelijke en culturele waarde van gastvrijheid in onder andere steden, bedrijven en instanties wordt steeds groter. Toch blijft ‘gastvrijheid’ een containerbegrip. Er zijn ook ranglijsten voor deelaspecten, bijvoorbeeld winkelgebied.
Ja Spronsen en Partners Jaarlijks, stopt na 2013 5 (2013) Den Bosch (2013)
52 / 52
Pro-gramma
Naam Wat meet het? Stads- visie
Samensteller Frequentie Positie
Leiden (jaartal) Wie op
nr. 1
5 Groenste stad
Entente Florale is een competitie tussen dorpen en steden om de titels “Groenste dorp/stad van…”. De wedstrijd is geen doel op zich, maar vraagt aandacht voor de Vitale groene Stad.
De Vitale Stad / Entente
Florale Jaarlijks Niet meegedaan Weert (2012)
7 Kinderen in Tel
Dit meet op basis van 12 indicatoren de leefsituatie van kinderen in de gemeenten, op basis van het Internationale Verdrag inzake de rechten van het kind.
Verwey-Jonker Instituut Tweejaarlijks 58 (2014) 37 (2012)
nr. 1 = slechtst Schiermonnikoog (2014)
8 Cultuurstad
Cultureel aanbod (podiumkunsten) N.B. deze indicator is anders dan in de oorspronkelijke uitgave; die wordt n.l. niet meer gemeten.
Ja Atlas voor gemeenten Jaarlijks
19 (2015) 18 (2014) 11 (2013) 12 (2012)
Amsterdam (2015)
8 Sportgemeente van het jaar
Competitie / Nomineren na aanmelding
Vereniging Sport en
Gemeenten,VNG NOC NSF
Jaarlijks n.v.t. Hoogeveen (2015)
Tilburg (2014) Eindhoven (2013)