WOENSDAG 11 NOVEMBER 2015 Trouw

opinie22

H.H. Lageveenpredikant en veganist

Eerlijk is eerlijk, zegt Hans Bou-ma, dieren komen er in de Bijbelbekaaid van af. En voor veganis-me pleit de Schrift al helemaalniet. (Trouw, 3 november).Komt veganisme inderdaad niet

in de Bijbel voor? Toch wel! Ennog wel in een vrij bekend hoofd-stuk: Genesis 1. Daarin staan en-kele dingen die velen liever dood-zwijgen, heb ik de indruk. Name-lijk dat God ook dieren zegent(vers 22). En dat God, na voltooi-ing van zijn scheppingswerk, aanmens en dier alleen plantaardigvoedsel geeft (vers 29 en 30). Vega-nisme voor mens en dier!En komen dieren er in de Bijbel

bekaaid van af ? Ja en nee! Want(ook) hier geldt, dat het ene bijbel-gedeelte zwaarder weegt dan hetandere.Als het om belangrijkheid gaat,

kan geen enkel gedeelte van hetOude Testament ook maar in deschaduw staan van de Tien Gebo-den. Want die werden in een metgoud beklede kist bewaard, in datgedeelte van de tempel waar uit-sluitend de hogepriester toeganghad.Eén van die Tien Geboden ver-

biedt het werken op sabbat. Ver-velend? Niet als je de andere zesdagen hard moet werken!Om nu te voorkomen dat de vol-

wassen Israëliër denkt ‘dit gebodgeldt alleen voor mij’ noemt Goder nadrukkelijk vier kwetsbaregroepen bij: het geldt ook voorjouw opgroeiende kinderen, voorjouw slaaf én voor jouw slavin,voor jouw dieren, en voor devreemdelingen. God heeft blijk-baar al zijn schepselen even lief !En in het Nieuwe Testament

staan deze schitterende woordenvan Jezus over Gods liefde voordieren: ‘Wat kosten vijf mussen?Bijna niets. Toch wordt er niet ééndoor God vergeten’. (Lucas 12 vers6). In Jezus’ dagen waren musjesop de markt te koop, zoals tegen-woordig kippen in de supermarkt.God vergeet niet één daarvan!“De Heer is goed voor iedereen,

vol liefde voor alles wat hij ge-maakt heeft.” (Psalm 145 vers 9).Voor álles wat Hij gemaakt heeft,dus ook vol liefde voor de dierenen voor de planten en voor watHij verder nog maakte. Als iedermens aan Hem een voorbeeldneemt, gaat de wereld er stukkenbeter uitzien.

Bijbel wijstde veganistjuist de weg

len

S inds juli is in Indone-sië een ramp gaande.Al 1,7 miljoen hecta-re regenwoud is ver-brand, een gebied tergrootte van half Ne-derland. De bosbran-

den zijn een terugkerend fenomeen;ze worden aangestoken om land vrijte maken voor oliepalmplantages.De branden hebben effect op mens,

milieu en dier. De luchtvervuilings-index in sommige delen van Indone-sië is gestegen naar 2000 PSI, terwijlalles boven de 300 als gevaarlijkwordt beschouwd. Dit is niet zondergevolgen: 43 miljoen mensen heb-ben giftige gassen ingeademd en eenhalf miljoen mensen is sinds juli op-genomen met ademhalingsproble-men. Daarnaast stootten de brandenna drie weken al meer koolstof uitdan Duitsland in een jaar doet. Ditheeft een negatief effect op het mi-lieu, en versterkt het broeikaseffect.

Orang-oetansHet feit dat regenwoud wordt ver-brand heeft meer gevolgen voor hetmilieu, aangezien regenwouden delongen van de aarde zijn. Daarnaastzijn de regenwouden in Indonesiëeen woonplaats voor unieke dier- enplantsoorten. De orang-oetan, metwie wij 97 procent van ons DNA de-len, is er daar één van. Deze majestu-euze boombewoners balanceren ophet randje van uitsterven, en dezebranden duwen ze richting de af-grond. De meeste orang-oetans ver-branden levend.In Nederland is slechts mondjes-

maat aandacht besteed aan dezeramp en de schuld wordt direct afge-

schoven op palmoliebedrijven en le-vensmiddelenfabrikanten. Deels te-recht, palmoliebedrijven steken im-mers branden aan om voldoende tekunnen produceren voor levensmid-delenfabrikanten. Die hebben vaakgeen idee waar hun palmolie van-daan komt. Dit geldt helaas ook voorbedrijven die op de goede weg zijndoor ‘duurzame’ palmolie te gebrui-ken, zoals Unilever, P&G, Kellogg’sen PepsiCo. Vaak komt zowel duur-zame als niet-duurzame palmolie bijde verwerkfabrieken samen, met alsgevolg dat ze gemixt worden en dusniet meer te herleiden zijn.Daarnaast kampt de duurzame

palmolie-sector nog steeds met groteproblemen. Zo blijkt uit onderzoekvan het International Labour RightsForum dat kinderarbeid en mensen-

rechtenschending voorkomen. Rap-porten tonen aan dat rechten van delokale bevolking op grote schaal wor-den geschonden. En ook blijkt uitrapporten van onder andere Green-peace, zoals ‘P&G’s Dirty Secret’ uit2014, dat bedrijven die ‘duurzame’palmolie pretenderen te gebruiken,nog steeds verantwoordelijk zijnvoor grootschalige ontbossing.

InstantnoedelsMaar het is te gemakkelijk om alleennaar bedrijven te wijzen. Mensenvinden het prettig om deze met deschuld op te zadelen, maar het zijnvaak dezelfde mensen die instant-noedels van Unilever of antiroos-shampoo van P&G in hun winkel-mandje gooien. Wij zorgen voor eentoenemende vraag naar palmolie,omdat we kant-en-klaarvoedsel wil-len. Wij zijn dus collectief schuldigaan deze ramp. Het maakt weinigmensen uit waar hun voedsel van-daan komt en wat erin zit, zolanghet maar goedkoop en simpel is.Het is belangrijk dat we beseffen

dat elke keuze die wij in de super-markt maken een morele keuze is:kiezen we voor palmolie, of kiezenwe voor producten waar geen dieren-leed, mensenleed en milieuschadeaan kleven? En als er geen alternatiefis, willen we het product dan alsnoghebben? Deze branden lijken eenver-van-mijn-bed-show, maar elkedag kunnen we kiezen om mede-schuldig of onschuldig te zijn.Ik weet waar ik voor kies. Een bete-

re wereld, met orang-oetans, schonelucht en een florerend tropisch re-genwoud, begint in je eigen bood-schappenmandje.

Betere wereld doorbetere boodschappen

Een soldaat helpt bij de bestrijdingvan brand in het regenwoud op heteiland Kalimantan. FOTO REUTERS

De bosbrandenin Indonesië zijnook ons pakkie-an,betoogtTomRoth.Ze zijn een gevolgvan onze aankopenin de supermarkt.

2TomRothstudent biologie Universiteit Utrecht

contact

RedactieOpinieTrouwPostbus 8591000 AWAmsterdamt 020-5629444opinie@trouw.nl

2Opinie is een vrij-plaats voor discussie.Alle stukken zijn oppersoonlijke titel. Ar-tikelen tellen maxi-maal 600 woorden,Brieven maximaal150. De redactie be-houdt zich het rechtvoor bijdragen teweigeren, te redige-ren of in te korten.Bijdragen wordenook via internet, da-tabank of anderszinsverspreid. Eventueleauteursrechten blij-ven berusten bij deschrijver. Inzendin-gen graag voorzienvan naam, adres entelefoonnummer,ook de e-mails.

‘Watkostenvijfmussen?Bijnaniets.Tochwordt erniet ééndoorGodvergeten.’