Upload
-
View
79
Download
0
Tags:
Embed Size (px)
Citation preview
BETON BETON TASARIMITASARIMI
Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜNPamukkale Üniversitesi
2007 - BAHAR
YAPI MALZEMESYAPI MALZEMESİİ 66
BETON BBETON BİİLELEŞŞENLERENLERİİ
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN22
ÇİMENTO HAMURU
HAVA VE
SERBESTSU
ÇİMENTO +SU(HİDRATE ÇİMENTO)
AGREGA
İNCE KALIN
4 mm
İNERT MİNERAL DOLGU
BOŞLUKLARKATILAR
ÇÇAAĞĞIMIZIN MALZEMESIMIZIN MALZEMESİİ BETON ESAS OLARAK BETON ESAS OLARAK İİKKİİBBİİLELEŞŞENLENLİİ KOMPOZKOMPOZİİT BT BİİR MALZEMEDR MALZEMEDİİR.R.
BETON BBETON BİİLELEŞŞENLERENLERİİÇÇAAĞĞIMIZIN MALZEMESIMIZIN MALZEMESİİ BETON ESAS OLARAK BETON ESAS OLARAK İİKKİİ BBİİLELEŞŞENLENLİİKOMPOZKOMPOZİİT BT BİİR MALZEMEDR MALZEMEDİİR.R.
BETONBETONÇÇİİMENTO HAMURU (MENTO HAMURU (ÇÇİİMENTO + SU)MENTO + SU)
AGREGAAGREGAİİRRİİ ((ÇÇakakııl, l, KKıırmatarmataşş, , CurufCuruf Vb.)Vb.)
İİNCE (Kum, MNCE (Kum, Mııccıır Tozu vb.)r Tozu vb.)
KATKI MADDELERKATKI MADDELERİİ
ÇİMENTO : BAĞLAYICI
İRİ AGREGA : YÜKLERİ TAŞIYICI
İNCE AGREGA : BOŞLUKLARI DOLDURUCUSU : HİDRATASYON BAŞLATMAK +
İŞLENEBİLİRLİK SAĞLAMAKKATKI : İSTENEN ÖZELLİKLERİ GELİŞTİRMEK
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN33
BETON BBETON BİİLELEŞŞENLERENLERİİ
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN44
BETON TASARIM BETON TASARIM İİLKELERLKELERİİ
11-- Taze beton kTaze beton küütlesi itlesi işşlenebilir olmallenebilir olmalııddıır. r.
Beton herhangi bir zararlBeton herhangi bir zararlıı segregasyonasegregasyona uuğğramadan kalramadan kalııba ba yerleyerleşştirilebilmeli, stirilebilmeli, sııkkışışttıırrıılabilmeli ve perdahlama ilabilmeli ve perdahlama işşlemleri lemleri yapyapıılabilmelidir. labilmelidir.
Taze betonun iTaze betonun işşlenebilirlilenebilirliğği agrega i agrega gradasyonunagradasyonuna ve tane ve tane şşekline, ekline, kaba ve ince agregalarkaba ve ince agregalarıın oranlarn oranlarıına, na, ççimento ve diimento ve diğğer baer bağğlaylayııccıımaddelerin miktarmaddelerin miktarıına ve kalitesine, hapsolmuna ve kalitesine, hapsolmuşş havanhavanıın varln varlığıığına, na, kimyasal katkkimyasal katkıı kullankullanıımmıına ve taze betonun kna ve taze betonun kııvamvamıına bana bağğllıı olarak olarak dedeğğiişşir. ir.
BETON BBETON BİİLELEŞŞENLERENLERİİ
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN55
BETON TASARIM BETON TASARIM İİLKELERLKELERİİ
22-- Betonun kBetonun kııvamvamıı yeterli olmalyeterli olmalııddıır. r.
KKııvam basitvam basitççe taze betonun hareket edebilme yetenee taze betonun hareket edebilme yeteneğği olarak i olarak tantanıımlanabilir.mlanabilir.
Betonun kBetonun kııvamvamıı karkarışıışımmıın su miktarn su miktarıı ile iliile ilişşkili olup kili olup çöçökme terimi ile kme terimi ile ööllçüçüllüür. r.
BETON BBETON BİİLELEŞŞENLERENLERİİ
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN66
SLUMP DENEYSLUMP DENEYİİ ((ÇÖÇÖKME, ABRAMS HUNKME, ABRAMS HUNİİSSİİ) )
11 22
33 44
55
BETON BBETON BİİLELEŞŞENLERENLERİİ
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN77
SLUMP DENEYSLUMP DENEYİİ ((ÇÖÇÖKME, ABRAMS HUNKME, ABRAMS HUNİİSSİİ) )
BETON BBETON BİİLELEŞŞENLERENLERİİ
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN88
SLUMP DENEYSLUMP DENEYİİ ((ÇÖÇÖKME, ABRAMS HUNKME, ABRAMS HUNİİSSİİ) )
BETON BBETON BİİLELEŞŞENLERENLERİİ
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN99
KIVAM KIVAM --VVİİBRASYON BRASYON İİLLİŞİŞKKİİSSİİKIVAM AZALDIKÇA BETONU YERLEŞTİRİP SIKIŞTIRMAK ZORLAŞIR , GEREKEN ENERJİ VE ZAMAN ARTARŞANTİYEDE GENELLİKLE ZAMAN , İNSAN VE ENERJİSİKITTIR. BETONUN HER NOKTASI AYNI SIKIŞTIRMA İHTİMAMINI GÖREMEZ.TAM SIKIŞTIRILMAMIŞ BÖLGELERDE MAKRO VE MİKRO BOŞLUKLAR KALIR , KIVAM AZALDIKÇA BOŞLUKLAR ARTAR.BOŞLUKLARLA BERABER HEM DAYANIM HEM DE DAYANIKLILIK SORUNLARI ÇIKAR BOŞLUKLU BÖLGELERDE ÇOK DÜŞÜK MUKAVEMETLER ELDE EDİLEBİLİR.KIVAM AZALDIKÇA BOŞLUK VE DÜŞÜK MUKAVEMET RİSKİ ARTAR
BETON BBETON BİİLELEŞŞENLERENLERİİ
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN1010
KIVAM SINIFI (SLUMP DEKIVAM SINIFI (SLUMP DEĞĞERERİİ) ) K1 (0 K1 (0 –– 5cm)5cm) Vibrasyonlu mastarlVibrasyonlu mastarlıı pist, yol pist, yol
betonlarbetonlarııK2 (5K2 (5--10cm)10cm) KalKalııpspsıız ez eğğimli imli ççatatıı , , ssöömelmel vb. vb.
betonlar betonlar K3 (10K3 (10--16cm)16cm) BilinBilinççli,bilgili, etkin vibrasyon li,bilgili, etkin vibrasyon
uygulayabilen profesyonel uygulayabilen profesyonel şşantiyelerantiyeler
K4(16K4(16--22cm)22cm) VibratVibratöörlrlüü şşantiyede genel antiyede genel betonlarbetonlar
K5 (K5 (≥≥22cm)22cm) GGööstermelik vibratstermelik vibratöörlrlüü veya veya vibratvibratöörsrsüüz z şşantiyeler, kazantiyeler, kazıık vb. k vb. elemanlar , vibratelemanlar , vibratöör sr sığığmayan mayan
donatdonatıı ssııklklığıığı,....,....
BETON BBETON BİİLELEŞŞENLERENLERİİ
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN1111
SLUMP DENEYSLUMP DENEYİİ ((ÇÖÇÖKME, ABRAMS HUNKME, ABRAMS HUNİİSSİİ) )
BETON BBETON BİİLELEŞŞENLERENLERİİ
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN1212
SLUMP DENEYSLUMP DENEYİİ ((ÇÖÇÖKME, ABRAMS HUNKME, ABRAMS HUNİİSSİİ) )
BETON BBETON BİİLELEŞŞENLERENLERİİ
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN1313
SLUMP DENEYSLUMP DENEYİİ ((ÇÖÇÖKME, ABRAMS HUNKME, ABRAMS HUNİİSSİİ) )
BETON BBETON BİİLELEŞŞENLERENLERİİ
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN1414
BETON TASARIM BETON TASARIM İİLKELERLKELERİİ
22-- Betonun kBetonun kııvamvamıı yeterli olmalyeterli olmalııddıır. r. KKııvam, taze betonun hareket edebilme yetenevam, taze betonun hareket edebilme yeteneğği olarak tani olarak tanıımlanabilir.mlanabilir.
Betonun kBetonun kııvamvamıı karkarışıışımmıın su miktarn su miktarıı ile iliile ilişşkili olup kili olup çöçökme terimi ile kme terimi ile ööllçüçüllüür. r.
ÇöÇökme dekme değğeri ne kadar beri ne kadar büüyyüük ise beton o kadar hareket edebilme k ise beton o kadar hareket edebilme yeteneyeteneğğine sahiptir. ine sahiptir.
KKööşşeli ve peli ve püürrüüzlzlüü agregalar karagregalar karışıışım suyu miktarm suyu miktarıınnıı arttarttıırrıırken, iyi bir rken, iyi bir gradasyonagradasyona sahip agregada en bsahip agregada en büüyyüük tane k tane ççapapıı arttarttııkkçça gerekli su miktara gerekli su miktarııazalmaktadazalmaktadıır. r.
SSüürrüüklenmiklenmişş hava ve su azalthava ve su azaltııccıı kimyasal katkkimyasal katkıı kullankullanıımmıı karma suyu karma suyu gereksinimini azaltmaktadgereksinimini azaltmaktadıır.r.
BETON BBETON BİİLELEŞŞENLERENLERİİ
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN1515
BETON TASARIM BETON TASARIM İİLKELERLKELERİİ
22-- Betonun kBetonun kııvamvamıı yeterli olmalyeterli olmalııddıır. r. Beton Beton üüretiminde kullanretiminde kullanıılacak aralacak araççlar ise, betonun klar ise, betonun kııvamvamıı hakkhakkıında bir nda bir seseççim yapim yapıılmaslmasıına imkan verir. na imkan verir.
ÖÖrnerneğğin beton in beton şşiişşlenerek, tokmaklanarak yerlelenerek, tokmaklanarak yerleşştirilecekse aktirilecekse akııccıı, , vibratvibratöörle srle sııkkışışttıırrıılacaksa plastik klacaksa plastik kııvamda olmalvamda olmalııddıır.r.
KKııvam belirlenince su miktarvam belirlenince su miktarıı saptanabilir. Ancak deneylerle saptanabilir. Ancak deneylerle seseççilen su miktarilen su miktarıınnıın istenen kn istenen kııvamvamıı verip vermediverip vermediğği kontrol i kontrol edilmelidir.edilmelidir.
BETON BBETON BİİLELEŞŞENLERENLERİİ
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN1616
BETON TASARIM BETON TASARIM İİLKELERLKELERİİ
22-- Betonun kBetonun kııvamvamıı yeterli olmalyeterli olmalııddıır. r.
fc
S/Ç
VİBRASYON İLE SIKIŞTIRMAEL İLE SIKIŞTIRMA
TAM SIKIŞMIŞ BETON (TEORİK)
≈0.40 0.53
BETON BBETON BİİLELEŞŞENLERENLERİİ
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN1717
BETON TASARIM BETON TASARIM İİLKELERLKELERİİ
3. Beton k3. Beton küütlesi sertletlesi sertleşşince, istenen dayanince, istenen dayanıımmıı sasağğlamallamalııddıır. r.
Ancak ilk hesaplarda betonun bir miktar (Ancak ilk hesaplarda betonun bir miktar (ΔΔ) daha y) daha yüüksek dayanksek dayanıımlmlııolmasolmasıına na ççalalışıışıllıır. r.
ÖÖrnerneğğin 20+5 = 25 N/mmin 20+5 = 25 N/mm22 alalıınnıır. r.
Bu deBu değğere amaere amaçç dayandayanıım adm adıı verilir ve proje dayanverilir ve proje dayanıımmıından ndan ΔΔ kadar kadar fazla olur.fazla olur.
ΔΔ İİstatistiksel bir bstatistiksel bir büüyyüüklklüüktktüür, ancak istatistik veri elde edilme r, ancak istatistik veri elde edilme olanaolanağığı olmadolmadığıığı takdirde her beton stakdirde her beton sıınnııffıı iiççin ilgili tablolardan in ilgili tablolardan alalıınnıır.r.
BETON BBETON BİİLELEŞŞENLERENLERİİ
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN1818
BETON TASARIM BETON TASARIM İİLKELERLKELERİİKarKarışıışım hesabm hesabıına esas alna esas alıınacak hedef basnacak hedef basıınnçç dayandayanıımmıı
GeriGeri
BETON BBETON BİİLELEŞŞENLERENLERİİ
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN1919
BETON TASARIM BETON TASARIM İİLKELERLKELERİİ
3. Beton k3. Beton küütlesi sertletlesi sertleşşince, istenen dayanince, istenen dayanıımmıı sasağğlamallamalııddıır. r.
28 g28 güünlnlüük dayank dayanıım, yapm, yapıısal dizayn, karsal dizayn, karışıışım oranlarm oranlarıınnıın belirlenmesi ve n belirlenmesi ve betonun debetonun değğerlendirilmesinde parametre olarak kullanerlendirilmesinde parametre olarak kullanıılmaktadlmaktadıır.r.
ÖÖrnerneğğin C20 sin C20 sıınnııffıı bir beton bir beton üüretilmesi halinde, bu betonun 28 retilmesi halinde, bu betonun 28 ggüünlnlüük karakteristik silindir dayank karakteristik silindir dayanıımlarmlarıınnıın 20 N/mmn 20 N/mm22'den az 'den az olmamasolmamasıı istenir.istenir.
BETON BBETON BİİLELEŞŞENLERENLERİİ
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN2020
BETON TASARIM BETON TASARIM İİLKELERLKELERİİ
44-- Betonun su/Betonun su/ççimento oranimento oranıı belli bir debelli bir değğeri aeri aşşmamalmamalııddıır. r.
Betonun su/Betonun su/ççimento veya su/baimento veya su/bağğlaylayııccıı madde oranmadde oranıı belirli bir debelirli bir değğeri eri aaşşmamalmamalııddıır. r.
Beton dayanBeton dayanıımmıınnıı net su/net su/ççimento veya su/baimento veya su/bağğlaylayııccıı madde oranmadde oranııbelirlemektedir. belirlemektedir.
Agrega, Agrega, ççimento, kimyasal katkimento, kimyasal katkıılarlarıın kullann kullanıımmıına gna gööre tasarre tasarıımda mda dikkate aldikkate alıınmalnmalııddıır.r.
ÇÇevre evre şşartlarartlarıınnıın betonun tasarn betonun tasarıım am aşşamasamasıında dikkate alnda dikkate alıınmasnmasııççok ok öönemli bir husustur.nemli bir husustur.
BETON BBETON BİİLELEŞŞENLERENLERİİ
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN2121
BETON TASARIM BETON TASARIM İİLKELERLKELERİİ55-- Beton Beton ÇÇevresel Etkilere karevresel Etkilere karşışı dayandayanııklklıı olmalolmalııddıır.r.
Beton servis koBeton servis koşşullarullarıınnıı etkileyen donmaetkileyen donma--çöçözzüülme, lme, ııslanmaslanma--kuruma, kuruma, ııssıınmanma--sosoğğuma, zararluma, zararlıı kimyasal maddeler gibi kimyasal maddeler gibi ççevresel etkilere karevresel etkilere karşışıdayandayanııklklıı olmalolmalııddıır.r.
Beton Beton üüretiminde retiminde şşartlara gartlara gööre re öözel bilezel bileşşenlerin veya katkenlerin veya katkıımalzemelerinin kullanmalzemelerinin kullanıımmıı ile bu sorun ile bu sorun çöçözzüülebilmektedir. lebilmektedir.
AyrAyrııca, yca, yüüksek performanslksek performanslıı betonlarda dbetonlarda düüşşüük su/k su/ççimento imento oranlaroranlarıınnıın kullann kullanıımmıı ile ile permeabilitepermeabilite gibi gibi durabilitedurabilite gereksinimleri gereksinimleri de karde karşışılanmlanmışış olmaktadolmaktadıır. r.
Bu amaBu amaççla betondaki bala betondaki bağğlaylayııccıı malzeme miktarmalzeme miktarıı ssıınnıırlanmalrlanmalıı, gerekli , gerekli sosoğğutma utma öönlemleri alnlemleri alıınmalnmalııddıır.r.
BETON BBETON BİİLELEŞŞENLERENLERİİ
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN2222
BETON TASARIM BETON TASARIM İİLKELERLKELERİİ66-- Betonun yoBetonun yoğğunluunluğğu ihtiyaca gu ihtiyaca gööre belirlenmelidir.re belirlenmelidir.
AAğığırlrlıık yapk yapıılarlarıı, radyasyondan korunma, ses izolasyonu gibi , radyasyondan korunma, ses izolasyonu gibi durumlarda ydurumlarda yüüksek yoksek yoğğunluk deunluk değğerlerine sahip beton erlerine sahip beton üüretimi retimi gerekmektedir.gerekmektedir.
77-- Betonun Betonun hidratasyonhidratasyon ııssııssıı dikkate aldikkate alıınmalnmalııddıır.r.
ÖÖzellikle kzellikle küütle betonlartle betonlarıında olunda oluşşan an ııssıı kontrol altkontrol altıında olmalnda olmalııddıır. r.
OluOluşşan an ııssıı ile kile küütlede gtlede göörrüülecek hacim delecek hacim değğiişşikliikliğği si sııcaklcaklıık k ööllçüçümleri ile mleri ile kontrol altkontrol altıında tutulmalnda tutulmalıı, betonun bu sebeple , betonun bu sebeple ççatlamasatlamasıı engellenmelidir. engellenmelidir.
BETON BBETON BİİLELEŞŞENLERENLERİİ
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN2323
BETON TASARIM BETON TASARIM İİLKELERLKELERİİ88-- Betonun maliyeti en dBetonun maliyeti en düüşşüük dk düüzeyde olmalzeyde olmalııddıır.r.
İİstenen istenen işşlevleri yerine getirebilecek betonunlevleri yerine getirebilecek betonun maliyeti de en alt maliyeti de en alt ddüüzeyde olmalzeyde olmalııddıır.r.
Beton maliyetini malzeme, iBeton maliyetini malzeme, işşççilik ve ekipman maliyetleri ilik ve ekipman maliyetleri oluoluşşturmaktadturmaktadıır. r.
DeDeğğiişşik kalitedeki betonlarik kalitedeki betonlarıın maliyetleri arasn maliyetleri arasıındaki farklndaki farklııllıık daha k daha ççok kullanok kullanıılan malzemelerin maliyetlerindeki farkllan malzemelerin maliyetlerindeki farklııllııktan ktan kaynaklanmaktadkaynaklanmaktadıır.r.
BETON BBETON BİİLELEŞŞENLERENLERİİ
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN2424
BETON TASARIM BETON TASARIM İİLKELERLKELERİİ88-- Betonun maliyeti en dBetonun maliyeti en düüşşüük dk düüzeyde olmalzeyde olmalııddıır.r.
Beton bileBeton bileşşenlerinden maliyeti en yenlerinden maliyeti en yüüksek olanksek olanıı ççimentodur. imentodur.
İİstenen kalitedeki betonu en ekonomik stenen kalitedeki betonu en ekonomik şşekilde elde etmek iekilde elde etmek iççin in mmüümkmküün olan en az n olan en az ççimentonun kullanimentonun kullanıılmaslmasıına na ççalalışıışılmallmalııddıır.r.
Bu durum aynBu durum aynıı zamanda betonun daha az bzamanda betonun daha az büüzzüülmesi gibi birtaklmesi gibi birtakıım m avantajlar da saavantajlar da sağğlamaktadlamaktadıır. r.
ÜÜretilen betonun yeterli iretilen betonun yeterli işşlenebilme lenebilme öözellizelliğğine sahip olmasine sahip olmasııbetonun yerlebetonun yerleşştirilmesi, stirilmesi, sııkkışışttıırrıılmaslmasıınnıı daha az idaha az işşççilikle ilikle yapyapıılmaslmasıınnıı sasağğlayacalayacağığından ekonomiye destek sandan ekonomiye destek sağğlayacaktlayacaktıır.r.
BETON BBETON BİİLELEŞŞENLERENLERİİ
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN2525
PROJE VE PROJE VE ŞŞANTANTİİYE KOYE KOŞŞULLARIULLARI
a)a) YapYapıılan statik, betonarme hesaplarlan statik, betonarme hesaplarıı sonucu, yapsonucu, yapıı elemanlarelemanlarıınnıın boyutlarn boyutlarıı, , donatdonatıılarlarıı, donat, donatıı aralaralııklarklarıı ve istenilen beton kalitesi bellidir.ve istenilen beton kalitesi bellidir.
b)b) Beton Beton üüretiminde kullanretiminde kullanıılmaslmasıı istenen malzemelerin istenen malzemelerin öözellikleri deneylerle zellikleri deneylerle saptanmsaptanmışışttıır.r.
c)c) Zemin ve iklim koZemin ve iklim koşşullarullarıı belirlidir.belirlidir.
d)d) Beton Beton üüretim araretim araççlarlarıı (mikser, vibrat(mikser, vibratöörler vb.), beton rler vb.), beton üüretiminde retiminde ççalalışışacak personelin eacak personelin eğğitim, deneyim ditim, deneyim düüzeyi bellidir.zeyi bellidir.
BBüüttüün bu verileri gern bu verileri gerççekekççi olarak dei olarak değğerlendirerek istenilen erlendirerek istenilen nitelikte, 1 mnitelikte, 1 m3 3 betonu olubetonu oluşşturacak turacak ççimento, agrega ve su imento, agrega ve su miktarlarmiktarlarıınnıın don doğğru olarak saptanmasru olarak saptanmasıı gerekir. gerekir.
BETON TASARIMIBETON TASARIMI
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN2626
•• İŞİŞLEVSELLLEVSELLİİKKDAYANIM (BETON SINIFI)DAYANIM (BETON SINIFI)
DAYANIKLILIK (DURABDAYANIKLILIK (DURABİİLLİİTE)TE)
•• İŞİŞLENEBLENEBİİLLİİRLRLİİK (POMPALANABK (POMPALANABİİLLİİRLRLİİK)K)
•• EKONOMEKONOMİİ
AMAAMAÇÇ
BETON TASARIMIBETON TASARIMI
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN2727
BU AMABU AMAÇÇ İİÇÇİİN;N;
•• MAX MAX İİRRİİ AGREGAAGREGA
•• MMİİN N İİNCE AGREGANCE AGREGA
•• OPTOPTİİMUM MUM ÇÇİİMENTOMENTO
YÜKSEK DAYANIM
İŞLENEBİLİRLİK, YÜKSEK DAYANIM
•• OPTOPTİİMUM SUMUM SUYÜKSEK KOMPASİTE, YÜKSEK DAYANIKLILIK
BETON TASARIMIBETON TASARIMI
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN2828
SU SU İİLE LE İİLGLGİİLLİİ FAKTFAKTÖÖRLER:RLER:
BETON TASARIMIBETON TASARIMI
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN2929
SU SU İİLE LE İİLGLGİİLLİİ FAKTFAKTÖÖRLER:RLER:KOROZYONA DAYANIKLI , UZUN KOROZYONA DAYANIKLI , UZUN ÖÖMMÜÜRLRLÜÜYAPILAR YAPILAR İİÇÇİİNN
C30 VE C30 VE ÜÜSTSTÜÜBeton kullanalBeton kullanalıım C25 ve C20 m C25 ve C20 ‘‘yi unutalyi unutalıım artm artııkk
C30 C20C30 C20’’den biraz daha pahalden biraz daha pahalıı ama C30 ama C30 ‘‘lulu YapYapııC20C20’’li Yapli Yapıı dan daha ucuzdan daha ucuzC30 ile C20 arasC30 ile C20 arasıında Teknoloji farknda Teknoloji farkıı yok. TEK yok. TEK FARK FARK ∼∼80kg/m80kg/m33 fazla fazla ççimento (veya katkimento (veya katkıı))
BETON TASARIMIBETON TASARIMI
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN3030
VERVERİİLERLER•• STATSTATİİK, BETONARME PROJEK, BETONARME PROJE
•• İİKLKLİİM VE M VE ÇÇEVRE KOEVRE KOŞŞULLARIULLARI
•• BETON BETON ÜÜRETRETİİM ARAM ARAÇÇLARILARI
BETON SINIFI, YAPI TİPİ, YAPI ELEMANI, DONATI ARALIKLARI
SÜLFATLI ZEMİN, DONMA ÇÖZÜLME ETKİSİ vb.
••KALKALİİTE KONTROL TE KONTROL İŞİŞLEMLERLEMLERİİNNİİN YETERLN YETERLİİLLİĞİİĞİ
•• BETON BETON İŞİŞÇÇİİLLİĞİİĞİNNİİN KALN KALİİTESTESİİ
BETON TASARIMIBETON TASARIMI
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN3131
BU VERBU VERİİLER ILER IŞŞIIĞĞINDAINDA
TABLOLARTABLOLAR AMPAMPİİRRİİK FORMK FORMÜÜLLERLLER
ŞŞANTANTİİYE KARIYE KARIŞŞIMIIMI
DENEME KARIDENEME KARIŞŞIMI (AmaIMI (Amaçç DayanDayanıımmıı))
TAZE ve SERTLEŞMİŞBETON DENEYLERİ
BETON KARIBETON KARIŞŞIM IM HESABIHESABI
Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜNPamukkale Üniversitesi
2007 - BAHAR
YAPI MALZEMESYAPI MALZEMESİİ 66
BETON KARIBETON KARIŞŞIM HESABIIM HESABI
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN3333
KarKarışıışım hesabm hesabıı iiççin bilinmesi gerekenlerin bilinmesi gerekenler
Çimentonun (varsa bağlayıcı malzemelerin) özgül ağırlığı,İnce ve iri agreganın elek analizleri,En büyük agrega tane boyutu,İnce agreganın incelik modülü,İri agreganın birim ağırlığı,İnce ve iri agreganın özgül ağırlığı,İnce ve iri agregadaki mevcut su miktarı ve su emme yüzdeleri
Betonda kullanBetonda kullanıımmıınnıın uygun oldun uygun olduğğu u laboratuvardalaboratuvarda deneyler deneyler ile belirlenen bu malzeme ile belirlenen bu malzeme öözellikleri zellikleri şşu u şşekilde sekilde sııralanabilir:ralanabilir:
BETON KARIBETON KARIŞŞIM HESABIIM HESABI
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN3434
1. 1. ÇöÇökme dekme değğerinin belirlenmesi (ACI 211)erinin belirlenmesi (ACI 211)
2.55Kütle betonları
2.57.5Yol kaplama betonları, döşemeler2.510Kolonlar2.510Kirişler ve betonarme duvarlar
2.57.5Donatısız beton temeller, kesonlar ve altyapı duvarları
2.57.5Betonarme temeller ve pabuçlarMinimumMaksimum**
Çökme değeri*, cmYapı elemanları
* Çökme değeri kimyasal katkı maddesi kullanıldığında artış gösterebilir. Ancak, katkılıbetonun aynı yada daha düşük su/çimento veya su/bağlayıcı malzeme oranına sahip olması, segregasyon ve aşırı terleme göstermemesi gerekmektedir.
** Vibrasyon dışında bir sıkıştırma tekniği kullanılacaksa maksimum değerler 2.5 cm daha arttırılabilir.
BETON KARIBETON KARIŞŞIM HESABIIM HESABI
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN3535
1. 1. ÇöÇökme dekme değğerinin belirlenmesi (TS802)erinin belirlenmesi (TS802)
25Tünel taban kaplama betonları
35Yol kaplama betonları, köprü ayakları
510Döşeme, kiriş, kolon, betonarme perdeler, tünel yan ve kemer betonları
27Donatısız beton temeller, kesonlar ve altyapı duvarları, kanal kaplama betonları
38Betonarme temeller
MinimumMaksimum
Çökme değerleriYapı elemanları
GeriGeri
BETON KARIBETON KARIŞŞIM HESABIIM HESABI
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN3636
2. Maksimum agrega tane boyutunun (2. Maksimum agrega tane boyutunun (DmaxDmax) belirlenmesi) belirlenmesi
DDmaksmaks ((TS 500 TS 500 ŞŞubat 2000ubat 2000))
< 1/5< 1/5 kalkalııp genip genişşliliğğii
< 1/3 d< 1/3 dööşşeme kaleme kalıınlnlığıığı
< 3/4 iki donat< 3/4 iki donatıı arasarasıı uzakluzaklııkk
< net beton < net beton öörtrtüüssüü (pas pay(pas payıı ) )
DDmaxmax
BETON TASARIMIBETON TASARIMI
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN3737
DDmaksmaks SINIFISINIFIÇÇOOĞĞU UYGULAMA U UYGULAMA İİÇÇİİN N 25mm25mm UYGUN UYGUN (32 mm BULUNMAMASI HAL(32 mm BULUNMAMASI HALİİNDE) NDE) PERDE,PERDE,İİNCE DNCE DÖÖŞŞEME , KABUK, PLAK, SIK DONATI, EME , KABUK, PLAK, SIK DONATI, KKÖÖTTÜÜ DEMDEMİİR VE KALIP R VE KALIP İŞİŞÇÇİİLLİĞİİĞİ ,.....,.....
15mm15mm GEREKEBGEREKEBİİLLİİR R (KYB KULLANIMI AYRI B(KYB KULLANIMI AYRI BİİR SER SEÇÇENEK)ENEK)
DDmaxmax KKÜÇÜÜÇÜLDLDÜÜKKÇÇE E ÇÇİİMENTO MMENTO MİİKTARI ARTAR. KTARI ARTAR. (25(25∼∼30 kg/m30 kg/m33 ))
DDmaxmax KKÜÇÜÜÇÜLDLDÜÜKKÇÇEE SU MSU MİİKTARINI ARTTIRMAMAK KTARINI ARTTIRMAMAK İİÇÇİİN KATKI MN KATKI MİİKTARINI ARTTIRMAK GEREKKTARINI ARTTIRMAK GEREKİİRR
BETON TASARIMIBETON TASARIMI
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN3838
DonatDonatıı AralAralığıığı ((TS 500 TS 500 ŞŞubat 2000ubat 2000))MADDE 9.5.2MADDE 9.5.2
NetNet AralAralııkk>>φφ (DONATI (DONATI ÇÇAPI)API)
DDmaksmaks43
25 mm25 mmKOLONLARDAKOLONLARDA
NetNet AralAralııkk>>1.5 1.5 φφ (DONATI (DONATI ÇÇAPI)API)
DDmaksmaks43
40 mm40 mm
(Bindirmeli ekler i(Bindirmeli ekler iççin gein geççerli)erli)
BETON KARIBETON KARIŞŞIM HESABIIM HESABI
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN3939
2. Maksimum agrega tane boyutunun (2. Maksimum agrega tane boyutunun (DmaxDmax) belirlenmesi) belirlenmesi
6363636330 - 74
3263323215 - 29
163216166 - 14
Donatısız Perdeler
Seyrek donatılıveya donatısız
Döşemeler
Sık donatılıDöşemeler
DonatılıPerde, kirişve kolonlar
En Büyük Agrega Tane Büyüklüğü (mm)Yapı ElemanıKesitinin En Dar Boyutu
(cm)
BETON KARIBETON KARIŞŞIM HESABIIM HESABI
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN4040
2. Maksimum agrega tane boyutunun (2. Maksimum agrega tane boyutunun (DmaxDmax) belirlenmesi) belirlenmesi
BS50
32/6316/328/162/80/216/328/162/80/2BS45
BS40
BS35 -32/638/322/80/2-8/322/80/2
8/162/80/24/82/40/2
BS30
BS2532/6316/324/160/416/324/160/4
BS20
BS16-
-32/634/320/4
-
-4/320/4
-4/160/4-4/80/4
BS14
543214321321321
Tane sınıfı adedi
6332168
Karışımdaki en büyük tane büyüklüğü
Beton sınıfı
BETON KARIBETON KARIŞŞIM HESABIIM HESABI
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN4141
2. Tane Da2. Tane Dağığıllıımmıınnıın Sen Seççilmesi: ilmesi:
BETON KARIBETON KARIŞŞIM HESABIIM HESABI
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN4242
3. Karma suyu a3. Karma suyu ağığırlrlığıığınnıın ve hava hacminin belirlenmesin ve hava hacminin belirlenmesi
Belirli bir Belirli bir çöçökme dekme değğerine sahip beton erine sahip beton üüretmek iretmek iççin in gerekli betonun birim hacmindeki su miktargerekli betonun birim hacmindeki su miktarıı;;
agreganagreganıın en bn en büüyyüük tane k tane ççapapıı,,agrega tane agrega tane şşekli,ekli,agrega agrega gradasyonugradasyonu,,beton sbeton sııcaklcaklığıığı,,ssüürrüüklenmiklenmişş hava miktarhava miktarıı vevekimyasal katkkimyasal katkıı kullankullanıımmıına na
babağğllııddıır.r.
BETON KARIBETON KARIŞŞIM HESABIIM HESABI
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN4343
3. Karma suyu a3. Karma suyu ağığırlrlığıığınnıın ve hava hacminin belirlenmesin ve hava hacminin belirlenmesi
dedeğğiişşik en bik en büüyyüük agrega tane boyutlark agrega tane boyutlarıı ve hava sve hava süürrüüklenmesi klenmesi durumuna gdurumuna gööre gerekli karma suyu miktarlarre gerekli karma suyu miktarlarıı
BETON KARIBETON KARIŞŞIM HESABIIM HESABI
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN4444
3. Karma suyu a3. Karma suyu ağığırlrlığıığınnıın ve hava hacminin belirlenmesin ve hava hacminin belirlenmesi
dedeğğiişşik en bik en büüyyüük agrega tane boyutlark agrega tane boyutlarıı ve hava sve hava süürrüüklenmesi klenmesi durumuna gdurumuna gööre gerekli karma suyu miktarlarre gerekli karma suyu miktarlarıı
BETON KARIBETON KARIŞŞIM HESABIIM HESABI
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN4545
3. Karma suyu a3. Karma suyu ağığırlrlığıığınnıın ve hava hacminin belirlenmesin ve hava hacminin belirlenmesi
BETON KARIBETON KARIŞŞIM HESABIIM HESABI
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN4646
3. Karma suyu a3. Karma suyu ağığırlrlığıığınnıın ve hava hacminin belirlenmesin ve hava hacminin belirlenmesi
* Hava sürüklenmiş beton için verilen karma suyu miktarları, tabloda gösterilen orta şiddette etki için toplam hava içeriği gereksinimlerine dayanmaktadır. Bu miktarlar düzgün şekilli köşeli agregalar içindir. Yuvarlak agregalar genellikle normal beton için 14 kg, hava sürüklenmiş beton için ise 11 kg daha az karma suyu gerektirirler. Su azaltıcı kimyasal katkıların kullanımı karma suyunu %5 veya daha fazla azaltırlar. 175 mm’den daha fazla çökme değerleri su azaltıcı kimyasal katkıların kullanımı ile elde edilebilir, en büyük agrega tane boyutu 25 mm’den daha küçük olan betonlar içindir.
t 37.5 mm’den daha büyük agrega içeren betonların çökme değerleri, 37.5 mm’den büyük agregaların ıslak eleme yöntemi ile ayrıldıktan sonra yapılan çökme deneylerine dayanmaktadır.
+ Bu karma suyu miktarları 75 mm veya 150 mm en büyük agrega tane boyutuna sahip agrega kullanıldığında deneme karışımları için çimento faktörü hesabı içindir. Düzgün şekilli ve iriden inceye gradasyonu ayarlanmış agregalar için ortalama değerlerdir.
δ hava içeriği ve toleransları ile ilgili tavsiyelere ilgili standartlardan ulaşılabilir. Dizayn yapılırken hava içeriği işin gerektirdiklerine ve uygulanabilirliğine göre seçilmelidir.
BETON KARIBETON KARIŞŞIM HESABIIM HESABI
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN4747
3. Karma suyu a3. Karma suyu ağığırlrlığıığınnıın ve hava hacminin belirlenmesin ve hava hacminin belirlenmesi
** hava içeriği deneyinden önce 37.5 mm elekten ıslak elenen iri agrega içeren betonlar için hava yüzdesi tablodaki gibi 37.5 mm’den küçük malzemelerdekinde belirlenir. Ancak, başlangıç hesapları betonun tamamının hava içeriğine göre yapılmalıdır.
tt düşük çimentolu betonda büyük agrega kullanıldığında hava sürüklenmesi dayanıma zararlıolacaktır. Çoğu durumda hava sürüklenmiş betonun dayanımını azaltan etkisini karşılamak üzere su/çimento oranını geliştirmek için karma suyu yeterli derecede azaltılır. Dolayısıyla genellikle, çevresel etkilerin az veya hiç olmadığı durumlarda bile büyük agregalar için hava içeriği şiddetli ortama maruz kalacakmış gibi düşünülmesi tavsiye edilir.
++ bu değerler betonun harç fazında %9 hava istenen kritere dayanır. Eğer harç hacmi çok farklıise, gerçek harç hacminde %9 hava olacak şekilde toplam hava içeriği tekrar hesaplanmalıdır.
BETON KARIBETON KARIŞŞIM HESABIIM HESABI
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN4848
3. Kar3. Karışıışım suyu miktarm suyu miktarıı, l (TS802), l (TS802)
GeriGeri
BETON KARIBETON KARIŞŞIM HESABIIM HESABI
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN4949
3. Kar3. Karışıışım suyu miktarm suyu miktarıı, l (TS802), l (TS802)
BETON KARIBETON KARIŞŞIM HESABIIM HESABI
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN5050
3. Kar3. Karışıışım suyu miktarm suyu miktarıı, l (TS802), l (TS802)
Islatma suyunun hesaplanmasIslatma suyunun hesaplanmasıında yararlannda yararlanıılan lan bir dibir diğğer baer bağığıntntıı incelik modincelik modüüllüü--su formsu formüüllüüddüür. r.
TS 706 elek takTS 706 elek takıımmıına gna gööre agreganre agreganıın incelik n incelik modmodüüllüü "k" hesaplan"k" hesaplanıır. r.
Agrega yAgrega yığıığınnıınnıı ııslatmak islatmak iççin gerekli su miktarin gerekli su miktarıı
ile bulunur.ile bulunur.
k)α(10S −=
BETON KARIBETON KARIŞŞIM HESABIIM HESABI
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN5151
3. Kar3. Karışıışım suyu miktarm suyu miktarıı, l (TS802), l (TS802)
Bu formBu formüül l ççimento dahil betonun toplam su imento dahil betonun toplam su gereksinimini verir.gereksinimini verir.
αα katsaykatsayııssıınnıın den değğerleri aerleri aşşaağığıda gda göörrüüldldüüğğüüşşekilde alekilde alıınnıır.r.
k)α(10S −=
374047
333743
28 - 3031 - 3336 - 40
KuruPlastikAkıcı
Deniz Kumu
ve Mıcır
Dere Kumu
ve Mıcır
Dere Kumu
ve Çakıl
Beton Kıvamı
GeriGeri
BETON KARIBETON KARIŞŞIM HESABIIM HESABI
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN5252
4. Su/4. Su/ççimento veya su/baimento veya su/bağğlaylayııccıı madde oranmadde oranıınnıın belirlenmesin belirlenmesi
Beton tasarımında gerekli su/çimento (s/ç) veya su/bağlayıcımalzeme (s/(ç+p)) oranı yalnızca dayanım açısından değil aynızamanda durabilite gibi faktörler ile belirlenir.
Farklı agregalar, çimentolar ve bağlayıcı malzemeler aynı s/ç veya s/(ç+p) oranında farklı dayanım değerleri verse de kullanılacak malzemeler için dayanım ile s/ç veya s/(ç+p) arasında bir ilişkinin olması arzu edilir.
Böyle bir verinin eksikliği durumunda, normal portlandçimentosu içeren betonlar için değerler tablo’dan alınabilir. Verilen dayanım değerleri, 28 gün standart laboratuvarşartlarında kür edilmiş numuneler aittir.
BETON KARIBETON KARIŞŞIM HESABIIM HESABI
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN5353
4. Su/4. Su/ççimento veya su/baimento veya su/bağğlaylayııccıı madde oranmadde oranıınnıın belirlenmesin belirlenmesi
Bu değerler normal beton için %2’den daha fazla hava içermeyen betonlardan, hava sürüklenmiş betonda ise toplam %6 hava içeriğine sahip betonlardan elde edilmiş ortalama dayanım değerleridir.
GeriGeri
BETON KARIBETON KARIŞŞIM HESABIIM HESABI
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN5454
4. Su/4. Su/ççimento veya su/baimento veya su/bağğlaylayııccıı madde oranmadde oranıınnıın belirlenmesin belirlenmesi
Çeşitli yapı tipleri ve dış etkilere göre müsaade edilen en büyük su-çimento oranı, S/Ç (ağırlık esasına göre) (TS802)
BETON KARIBETON KARIŞŞIM HESABIIM HESABI
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN5555
4. Su/4. Su/ççimento veya su/baimento veya su/bağğlaylayııccıı madde oranmadde oranıınnıın belirlenmesin belirlenmesi
Çeşitli yapı tipleri ve dış etkilere göre müsaade edilen en büyük su-çimento oranı, S/Ç (ağırlık esasına göre) (TS802)
BETON KARIBETON KARIŞŞIM HESABIIM HESABI
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN5656
4. Su/4. Su/ççimento veya su/baimento veya su/bağğlaylayııccıı madde oranmadde oranıınnıın belirlenmesin belirlenmesi
Çeşitli yapı tipleri ve dış etkilere göre müsaade edilen en büyük su-çimento oranı, S/Ç (ağırlık esasına göre) (TS802)
BETON KARIBETON KARIŞŞIM HESABIIM HESABI
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN5757
4. Su/4. Su/ççimento veya su/baimento veya su/bağğlaylayııccıı madde oranmadde oranıınnıın belirlenmesin belirlenmesi
Çeşitli yapı tipleri ve dış etkilere göre müsaade edilen en büyük su-çimento oranı, S/Ç (ağırlık esasına göre) (TS802)
BETON KARIBETON KARIŞŞIM HESABIIM HESABI
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN5858
4. Su/4. Su/ççimento veya su/baimento veya su/bağğlaylayııccıı madde oranmadde oranıınnıın belirlenmesin belirlenmesi
1 Sert hava şartlarına açık bütün betonlarda hava sürükleyici katkımaddesi kullanılması uygundur. Beton karışımının işlenebilme özelliğini arttırmak için ılımlı hava şartlarında da hava sürükleyici katkı katılabilir.
2 Toprak veya yeraltı suyunun %0.2’den fazla sülfat konsantrasyonu bulunduğu hallerde
3 Sülfatlara dayanıklı çimento kullanıldığı hallerde, su-çimento oranı 0.05 kadar arttırılabilir.
4 Su-çimento oranı, istenilen dayanım ve işlenebilme özelliği esaslarına göre seçilmelidir.
Çimento miktarının hesaplanmasında beton basınç dayanımıbağıntılarından da yararlanılabilir.
BETON KARIBETON KARIŞŞIM HESABIIM HESABI
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN5959
5. 5. ÇÇimento aimento ağığırlrlığıığınnıın hesaplanmasn hesaplanmasııKarışımdaki gerekli çimento miktarı, 3. aşamada öngörülen su miktarının 4. aşamada bulunan su/çimento oranına bölünmesi ile elde edilir.
Ancak, şartnameler veya standartlar dayanım veya durabilitegereksinimlerinin yanı sıra başka bir minimum çimento dozajı limiti belirtiyorsa, karışım daha fazla çimento kullanılması gereken kritere göre hazırlanmalıdır.
Bolomey, Feret, Graf ve Abrams’ın betondaki çimento, su, agrega ve hava miktarları ile beton dayanımları arasındaki ilişkiyi veren formüller beton tasarımında çimento miktarının hesabı için kullanılabilir.
Ne var ki şantiyedeki veya santraldeki agregalar çoğu durumda KYD halden daha kuru veya daha ıslaktırlar. Bu fark göz önüne alınarak gerekli düzeltmeler yapılmalıdır.
BETON KARIBETON KARIŞŞIM HESABIIM HESABI
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN6060
6. Agregalardaki nem durumuna g6. Agregalardaki nem durumuna gööre dre düüzeltmelerzeltmeler
Beton agregalarının su ile olan ilişkilerinde ideal hal kuru yüzey doygun konumda olmalarıdır.
Beton karışım hesapları bu durum dikkate alınarak yapılmalıdır.
ÖÖRNEK KARIRNEK KARIŞŞIM IM HESABIHESABI
Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜNPamukkale Üniversitesi
2007 - BAHAR
YAPI MALZEMESYAPI MALZEMESİİ 66
Malzemelerin aşağıda verilmeyen diğer tüm özellikleri (organik madde veya klor içeriği gibi) beton üretimi için uygundur.
Betonarme projeye göre en küçük donatılar arası temiz açıklık 4.5 cm’dir.
ÖÖRNEK KARIRNEK KARIŞŞIM HESABIIM HESABI
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN6262
Veriler:Veriler:
Ilıman bir bölgede yapılacak bir betonarme yapının kiriş ve kolonları için betonyer ve vibratör kullanılarak C30/37 sınıfı beton üretilecektir.
Yapı elemanlarının en dar boyutu 30 cm, paspayı tabakası kalınlığı ise 3.5 cm’dir.
Betonun kullanılacağı yapı herhangi bir zararlı çevresel etki altında değildir.
Betonda özellikleri verilen iki cins kırmataş, kum ve CEMI 42.5 çimento kullanılacaktır.
ÖÖRNEK KARIRNEK KARIŞŞIM HESABIIM HESABI
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN6363
Veriler:Veriler:
Geri 2Geri 2Geri 1Geri 1
ÖÖRNEK KARIRNEK KARIŞŞIM HESABIIM HESABI
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN6464
Veriler:Veriler:
ÖÖRNEK KARIRNEK KARIŞŞIM HESABIIM HESABI
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN6565
ÇÖÇÖZZÜÜMM
Verilere göre kullanılacak agreganın en büyük tane büyüklüğü 32 mm’dir.
Bu değer, ilgili tablodaki en dar boyutu 30 cm olan donatılıbetonarme elemanlar için verilen 63 mm değerinden, elemanların paspayı tabakası kalınlığından (35 mm) ve donatılar arası temiz açıklığın 3/4'ünden küçük olduğundan kullanımı uygundur.
EN BÜYÜK DANE ÇAPI
ÖÖRNEK KARIRNEK KARIŞŞIM HESABIIM HESABI
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN6666
ÇÖÇÖZZÜÜMM
I numara mıcır, II numara mıcır ve kum birlikte kullanılacağından bu aşamada agregaların karışım oranları saptanır.
Agrega bölümünde verilen bilgilerle yapılan değerlendirmeler sonucu I. Kırmataştan % 25, II. Kırmataştan % 35, Kum' dan % 40 alınarak aşağıda verilen granülometride bir karışım sağlanmaktadır.
GRANÜLOMETRİ:
HESAPLAMAHESAPLAMA
ÖÖRNEK KARIRNEK KARIŞŞIM HESABIIM HESABI
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN6767
ÇÖÇÖZZÜÜMMGRANÜLOMETRİ:
GeriGeri
ÖÖRNEK KARIRNEK KARIŞŞIM HESABIIM HESABI
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN6868
ÇÖÇÖZZÜÜMMGRANÜLOMETRİ:
ÖÖRNEK KARIRNEK KARIŞŞIM HESABIIM HESABI
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN6969
ÇÖÇÖZZÜÜMM
Kolon ve kiriş elemanlar için uygun çökme değeri ilgili tablodan en fazla 10 cm olarak okunur.
ÇÖKME DEĞERİ Tablo bakTablo bak
Betonarme yapı elemanları herhangi bir zararlı çevresel etkiye maruz kalmayacağından su/çimento oranı dayanım esasına göre belirlenecektir.
SU/ÇİMENTO ORANI: Tablo bakTablo bak
C30/37 sınıfı beton için fca amaç dayanımı 36 MPa olmalıdır.
36 MPa için su/çimento oranı enterpolasyon ile 0.46 olur.
bakbak
ÖÖRNEK KARIRNEK KARIŞŞIM HESABIIM HESABI
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN7070
ÇÖÇÖZZÜÜMM
Karma suyu miktarı Tablodan çökme değeri, hava katkısıkullanılıp kullanılmaması ve tane dağılımına göre belirlenecektir.
KARIŞIM SUYU MİKTARI: Tablo bakTablo bak
Hava katkısız normal beton, 10 cm çökme değeri ve 32 mm maksimum agrega tane çapına sahip B eğrisi (granülometri eğrisi B’ye yakın olduğundan) için karışım suyu 165 kg/m3 okunur.
ÖÖRNEK KARIRNEK KARIŞŞIM HESABIIM HESABI
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN7171
ÇÖÇÖZZÜÜMM
Su miktarının saptanması karışımın incelik modülüne bağlı olarak yapılırsa;
KARIŞIM SUYU MİKTARI:
s = α (10-k)Tablodan α = 37 alınır. bak 1bak 1
Agrega karışımın incelik modülü 4.654 olduğundan bak 2bak 2
s = α (10 - k) = 37 (10 – 4.654) =197.8 kg/m3 bulunur.
Tablodaki değer daha küçük olduğundan dizayn değeri olarak165 kg/m3 kullanılır.
ÖÖRNEK KARIRNEK KARIŞŞIM HESABIIM HESABI
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN7272
ÇÖÇÖZZÜÜMM
Karışım suyunun bulunduğu Tablodan ilgili kolonuna karşı gelen tavsiye edilen hapsolmuş hava miktarı %1’dir. Bu değer 1 m3 beton için 0.010 m3 (10 dm3) olmaktadır.
HAVA MİKTARI Tablo bakTablo bak
Kullanılacak çimento ağırlığı su/çimento oranının bilinen değerine göre hesaplanabilir.
ÇİMENTO MİKTARI:
S = 165 S/Ç=0.46
Ç = S / (S/Ç) = 165 / 0.54 = 359 kg/m3
ÖÖRNEK KARIRNEK KARIŞŞIM HESABIIM HESABI
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN7373
ÇÖÇÖZZÜÜMM
Çimento miktarının saptanması herhangi bir basınç dayanımıbağıntısından da bulunabilir.
ÇİMENTO MİKTARI:
Bu örnekte Graf formülünden yararlanılsın.
Formüldeki fc, amaç dayanımı yerine 30+Δ alınması gerekir. Δ istatistiksel bir büyüklüktür.
2
SC
GKccfcf ⎟
⎠
⎞⎜⎝
⎛=
Ancak henüz deneysel çalışma yapılmadığından ilgili standartlardan (TS802) Δ= 6, fc = 36 N/mm2 olarak alınmıştır.
ÖÖRNEK KARIRNEK KARIŞŞIM HESABIIM HESABI
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN7474
ÇÖÇÖZZÜÜMM
fcc çimentonun standart dayanımı olup 42.5 N/mm2 olarak alınmalıdır. Bu değerler formülde yerine konulsun
ÇİMENTO MİKTARI:
Bu formülde KG; katsayısının gerçek değeri henüz bilinmemektedir.
2
SC
GKccfcf ⎟
⎠
⎞⎜⎝
⎛=
Bunun gerçek değeri ancak örnek betonlar üretilip, kırıldıktan sonra bulunabilir. Ancak yaklaşık bir değer, örneğin KG=4 olarak çimento miktarı hesaplansın.
2
1655.4236 ⎟
⎠⎞
⎜⎝⎛=
CKG
ÖÖRNEK KARIRNEK KARIŞŞIM HESABIIM HESABI
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN7575
ÇÖÇÖZZÜÜMM
ÇİMENTO MİKTARI:
Sonuçta; C = 304 kg/m3 olarak hesaplanır.
Normal betonarme yapılarda çimento dozajı en az 300 kg/m3 alınır. C = 359 kg > 300 kg olduğundan minimum dozaj koşulunu sağlamaktadır.
2
16545.4236 ⎟
⎠⎞
⎜⎝⎛=
C
Tablolarla hesaplanan değer daha büyük olduğundan dizayn değeri olarak 359 kg/m3 kullanılır.
ÖÖRNEK KARIRNEK KARIŞŞIM HESABIIM HESABI
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN7676
ÇÖÇÖZZÜÜMM
AGREGA MİKTARI:Sıradaki aşamada agrega miktarları hesaplanır.
Diğer bir deyişle 1 m3 sıkışmış taze beton içine giren malzemelerin ayrı ayrı hacimlerinin toplamı yine 1 m3'e eşittir.
Bu hesaplamada birim hacim denklemi adı verilen eşitlikten yararlanılır.
1 m3 =1000 dm3
= çimento hacmi + su hacmi + hava hacmi + agrega hacmidir.
ÖÖRNEK KARIRNEK KARIŞŞIM HESABIIM HESABI
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN7777
ÇÖÇÖZZÜÜMM
AGREGA MİKTARI:1 m3 =1000 dm3
= çimento hacmi + su hacmi + hava hacmi + agrega hacmidir.
Çimento hacmi = 359 / 3.15 = 113.97 dm3
su hacmi = 165 / 1 = 165 dm3
hava hacmi = 1000 x %1 = 10 dm3
⇒ Agrega dışı hacimler toplamı =113.97 + 165 + 10 = 288.97 dm3
⇒ Agrega hacmi =1000-288.97= 711.03 dm3 olarak bulunur.
ÖÖRNEK KARIRNEK KARIŞŞIM HESABIIM HESABI
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN7878
ÇÖÇÖZZÜÜMM
AGREGA MİKTARI:Agreganın hacmi içinde kum ve mıcırların hacimleri:
I. MICIR 711.03 x 0.25 = 177.76 dm3
II.MICIR 711.03 x 0.35 = 248.86 dm3
KUM 711.03 x 0.40 = 284.41dm3
⇒ Toplam = 711.03 dm3 olur.
ÖÖRNEK KARIRNEK KARIŞŞIM HESABIIM HESABI
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN7979
ÇÖÇÖZZÜÜMM
AGREGA MİKTARI:Agreganın hacmi içinde kum ve mıcırların KYD ağırlıkları:
I. MICIR 177.76 × 2.641 = 469.46 kg
II.MICIR 248.86 × 2.641 = 657.24 kg
KUM 284.41 × 2.743 = 780.14 kg
⇒ Toplam = 1906.84 kg olur.
bakbak
ÖÖRNEK KARIRNEK KARIŞŞIM HESABIIM HESABI
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN8080
ÇÖÇÖZZÜÜMM
Böylece 1 m3 betonun teorik bileşimi bulunmuş olur.
Agreganın hacmi içinde kum ve mıcırların hacimleri:
Çimento 359 kg
Su 165 kg
I. MICIR 469 kg
II. MICIR 657 kg
KUM 780 kg
Toplam 2430 kg(Islak birim hacim ağırlık)
2430 kg/m3
ÖÖRNEK KARIRNEK KARIŞŞIM HESABIIM HESABI
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN8181
ÇÖÇÖZZÜÜMM
Elde edilen karışım miktarları agregaların KYD olmasıdurumuna göre verilecek reçetedir. Stoktaki agregaların nem durumları KYD konumdan farklıolduğundan harmana girecek bileşen ağırlıklarının yeniden düzenlenmesi gerekmektedir.I. ve II. mıcırlar KYD halden daha kuru, kum iseKYD halden daha nemli durumdadır. bakbak
Karışım suyu I. ve II. mıcırlar için bir miktar arttırılmalı, kum için isebir miktar azaltılmalıdır.
ÖÖRNEK KARIRNEK KARIŞŞIM HESABIIM HESABI
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN8282
ÇÖÇÖZZÜÜMM
Karışım suyu I. ve II. mıcırlar için bir miktar arttırılmalı, kum için ise bir miktar azaltılmalıdır.
I. Mıcır 469 x (0.008 – 0.003) = 2.345 kg (KYD için gerekli su miktarı)
II. mıcır 657 x (0.008 – 0.005) = 1.971 kg (KYD için gerekli su miktarı)
Kum 780 x (0.038 – 0.012) = 20.28 kg (KYD’den fazla su miktarı)
ÖÖRNEK KARIRNEK KARIŞŞIM HESABIIM HESABI
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN8383
ÇÖÇÖZZÜÜMM
Harman için reçete şu hale gelmektedir.
Çimento 359 kg
Su 165 + 2.345 + 1.971 - 20.28 = 149 kg
I. MICIR 469 – 2.345 = 467 kg
II. MICIR 657 – 1.971 = 655 kg
KUM 780 + 20.28 = 800 kg
Toplam 2430 kg (Islak birim hacim ağırlık)2430 kg/m3
ÖÖRNEK KARIRNEK KARIŞŞIM HESABIIM HESABI
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN8484
ÇÖÇÖZZÜÜMM
Son aşamada bulunan teorik değerlerle örnek betonlar dökülüp aşağıdaki kontrollar yapılır :
a) Taze betonun işlenebilme özelliği araştırılır. Taze betonda birim ağırlığı tayini ve slump testleri yapılıp, gerekli su miktarı ve hava boşluğu yüzdesi kontrol edilir. Gerekli düzeltmeler bu aşamada yapılabilir.
b) Sertleşmiş betonun 7. ve 28. günlerdeki dayanımları araştırılır. Bulunan sonuçlara göre, gereğinde karışım yeniden ayarlanır.
ÖÖRNEK KARIRNEK KARIŞŞIM HESABIIM HESABI
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN8585
Hesaplanan beton karışım oranları deneme harmanlarıoluşturularak kontrol edilmelidir. Üretilen taze betonun çökme, birim ağırlık, verim, hava içeriği değerleri ölçülmelidir.
Taze beton işlenebilirlik, segregasyon ve perdahlanabilirlik açılarından dikkatlice gözlenerek değerlendirilmelidir. Karışım oranları üzerinde uygun düzeltmeler yapılmalıdır.
Harmandaki beton karma suyu öngörülenden eksik veya fazla kullanılmışsa düzeltilmelidir.
İstenen çökme değeri yeterli değil ya da fazla ise, değiştirilecek her 10 mm çökme için su miktarı 2 kg/m3 arttırılabilir ya da azaltılabilir.
ÖÖRNEK KARIRNEK KARIŞŞIM HESABIIM HESABI
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN8686
ÖÖDEV 1:DEV 1:1 m3 C30/37 sınıfı beton üretilecektir. Karışımda %40 kum, %35 iri kırmataş, %25 ince kırmataş kullanılacaktır. Malzemelerin tüm özellikleri beton için uygun olup, karışımın incelik modülü 4.85’tir.
Çimento Tipi Cem I 42.5, Yoğunluğu: 3.10 kg/dm3’dir.10.91.3Su emme (%)
2.692.662.64Yoğunluk (gr/cm3)(K.Y.D.)2.662.642.61Yoğunluk (gr/cm3) (kuru)
İnce mıcır
İri mıcırkumÖzellik
s = α (10-k), α = 35 fca=fcd + 1.28.σ, σ=3.1 MPa2
SC
GKccfcf ⎟
⎠
⎞⎜⎝
⎛= , KG=5.1 Sıkışık hava oranı: %1.5
ÖÖRNEK KARIRNEK KARIŞŞIM HESABIIM HESABI
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN8787
ÖÖDEV 1:DEV 1:
a) Karışım suyu miktarını hesaplayınız.b) Betonun amaç dayanımını hesaplayınız.c) Gerekli çimento miktarını hesaplayınız.d) Karışım suyunun 190 litre, çimento miktarının 380 kg olması halinde,
toplam agrega hacmini hesaplayınız.e) Kum, iri kırmataş, ince kırmataş, çimento ve su miktarlarını ( kuru
yüzey doygun halde hesaplayınız.f) Kumda %1.8, iri kırmataşta %1.2, ince kırmataşta %1.4 su bulunması
halinde karışımdaki tüm malzeme miktarlarını yeniden düzenleyiniz.g) Yukarıdaki verileri değerlendirerek 4 adet standart silindir numune
hazırlamak için gerekli olan malzeme miktarlarını (kuru yüzey doygun olarak) hesaplayınız.
Not: (f) ve (g) şıklarının çözümü, (d) ve (e) şıkları dikkate alınarak yapılacaktır.
ÖÖRNEK KARIRNEK KARIŞŞIM HESABIIM HESABI
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN8888
ÖÖDEV 2:DEV 2:1 m3’ünde 300 kg Cem I 42.5 çimentosu ve 165 litre su kullanılarak hazırlanan 15 cm çaplı, 30 cm yükseklikli beton silindir numuneleri basınç deneyine tabi tutulmuşlardır. Örnekler ortalama olarak 40 tonda kırılmışlardır. Söz konusu betonun basınç dayanımının aşağıdaki bağıntıile simgelendiği varsayımı ile;
2
SC
GKccfcf ⎟
⎠
⎞⎜⎝
⎛=
ÖÖRNEK KARIRNEK KARIŞŞIM HESABIIM HESABI
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN8989
ÖÖDEV 3:DEV 3:
Kumun birim hacim ağırlığının tayini için 10 cm çaplı, 15 cm yükseklikli silindir formunda bir kap kullanılmıştır. Gevşek kum + kap ağırlığı 2980 g, sıkışık kum + kap ağırlığı 3220 g, kap ağırlığı 1330 g olarak tartılmıştır. Kumun sıkışık ve gevşek birim hacim ağrılığını hesaplayınız.
ÖÖRNEK KARIRNEK KARIŞŞIM HESABIIM HESABI
PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü YapıMalzemesi Dersi Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN9090
ÖÖDEV 4:DEV 4:Farklı su/çimento oranları ile hazırlanan iki grup standart silindir beton numuneleri basınç deneyine tabi tutulmuştur.S/Ç=0.45 olan grup 50000 kgf değerinde, S/Ç=0.55 olan grup 40000 kgfdeğerinde kırılmışlardır. Söz konusu betonun basınç dayanımın; aşağıdaki bağıntı ile simgelendiği varsayımı ile;
)(1.5S/ÇB
Acf =
a) İlişkideki A ve B parametreleri hesaplayınız.b) A=850, B=5 olması ve çimentonun 350 kg/m3 kullanılması durumunda
C30/37 kalitesinde 1 m3 beton üretilebilmesi için kullanılması gereken çimento miktarı ne kadardır?
fca=fcd + 1.28.σ Üretimin standart sapması = 30 kgf/cm2