Bezpieczeństwo i higiena pracy w spawalnictwie

Embed Size (px)

Citation preview

Seminarium: BEZPIECZESTWO I HIGIENA PRACY W SPAWALNICTWIE

PRAKTYCZNE ASPEKTY REALIZACJI ROZPORZDZENIA MINISTRA GOSPODARKI W SPRAWIE BHP PRZY PRACACH SPAWALNICZYCH

Opracowa: mgr in. Janusz Mrowiec Instytut Spawalnictwa w GliwicachPadziernik, 2005 r.

Seminarium: BEZPIECZESTWO I HIGIENA PRACY W SPAWALNICTWIE WPROWADZENIE Cigy rozwj technik spawalniczych, a take zwikszenie zainteresowania zagadnieniami bezpieczestwa pracy, ochrony zdrowia oraz ochrony rodowiska, spowodoway potrzeb aktualizacji podstaw prawnych regulujcych te zagadnienia w odniesieniu do spawalnictwa. Oczekiwaniom rodowiska spawalniczego stao si zado w 2000 r., kiedy to ukazao si nowe rozporzdzenie Ministra Gospodarki z dnia 27 kwietnia 2000 r. w sprawie BHP przy pracach spawalniczych (Dz.U. Nr 40 z 2000r., poz. 470), wydane na podstawie art. 23715 2 Kodeksu Pracy. Rozporzdzenie w peni weszo w ycie od 20 listopada 2001 roku i zastpio rozporzdzenie Ministrw Pracy i Opieki Spoecznej oraz Zdrowia z 1954 r. W nowym rozporzdzeniu wymagania pogrupowano w piciu rozdziaach tematycznych: Rozdzia 1. Przepisy oglne, Rozdzia 2. Spawalnie i stanowiska spawalnicze, Rozdzia 3. Wyposaenie i materiay technologiczne, Rozdzia 4. Kwalifikacje spawalnicze, Rozdzia 5. Wykonywanie prac spawalniczych, Rozdzia 6. Przepisy kocowe. Mimo, e rozporzdzenie to byo oczekiwane w rodowisku spawalniczym, czstokro zawarte w nim postanowienia s przyjmowane z pewnym zdziwieniem i zaskoczeniem. Powodem jest przyzwyczajenie do instruktaowego charakteru wielu dotychczasowych rozporzdze tego rodzaju. Tymczasem obowizujce w kraju zasady tworzenia prawa spowodoway, e zawiera ono oglne sformuowania, podajce najwaniejsze zasady bezpiecznej organizacji i realizacji prac spawalniczych. Szczegowe rozwizania konkretnych problemw wymagaj natomiast profesjonalnego analizowania zagroe, znajomoci innych dokumentw regulujcych zagadnienia bezpiecznej pracy, a take znajomoci wspczesnego poziomu technik spawalniczych oraz rodkw i sposobw ochrony zdrowia, ycia i rodowiska. Przygotowujc rozporzdzenie przewidywano, e racjonalnemu i powszechnemu wprowadzeniu jego postanowie w ycie bdzie towarzyszyo opracowywanie odpowiednich wytycznych, podajcych ujednolicone, typowe rozwizania. Instytut Spawalnictwa podejmowa i nadal podejmuje starania o podjcie takich dziaa, jednak efektywno tych stara w duej mierze zaley od skutecznoci ujawnienia pilnoci problemu przez rodowisko spawalnicze. Jest oczywistym, e powysze uwagi nie umniejszaj znaczenia omawianego rozporzdzenia dla poprawy warunkw i bezpieczestwa pracy w spawalnictwie. Niewtpliwie pozytywnymi i nowatorskimi jego cechami s: zdefiniowanie podstawowych poj charakterystycznych dla tematyki bezpieczestwa prac spawalniczych, spjno z wymaganiami Kodeksu pracy oraz z innymi aktami prawnymi i normami regulujcymi oglne zasady bezpieczestwa pracy, w tym porednio z dyrektywami Unii Europejskiej, moliwo stosowania postanowie w odniesieniu do wspczesnych technik spawalniczych, powizanie wymaga stawianych wyposaeniu stanowisk spawalniczych, materiaom spawalniczym i rodkom ochrony z aktualnie obowizujcymi w kraju zasadami ich oceny i dopuszczania do uytkowania. Na szczegln uwag zasuguj: ustalenie minimalnych wymaga dla spawalni i ruchomych stanowisk spawalniczych, w tym zagadnie wentylacji oglnej i stanowiskowej,Praktyczne aspekty realizacji Rozporzdzenia Ministra Gospodarki w sprawie bhp przy pracach spawalniczych Opracowa: mgr in. Janusz Mrowiec -1-

Seminarium: BEZPIECZESTWO I HIGIENA PRACY W SPAWALNICTWIE wprowadzenie obowizku udokumentowanego potwierdzenia spenienia wymaga bezpieczestwa przez urzdzenia stanowice wyposaenie stanowisk spawalniczych, uporzdkowanie zagadnie dotyczcych wy spawalniczych, w tym ich okresowej kontroli, uporzdkowanie zagadnienia stosowania bezpiecznikw przy zasilaniu gazowych urzdze spawalniczych, wprowadzenie obowizku klasyfikowania, znakowania i sporzdzania karty charakterystyk materiaw dodatkowych do spawania, z uwagi na zagroenie, jakie stwarzaj dla zdrowia i ycia, okrelenie wymaga kwalifikacyjnych dla osb wykonujcych prace spawalnicze, okrelenie podstawowych wymaga bezpieczestwa przy wykonywaniu prac spawalniczych, w tym prac gazo niebezpiecznych i szczeglnie niebezpiecznych. Kilkuletni ju okres wdraania omawianego rozporzdzenia ujawni powtarzajce si wtpliwoci w interpretacji niektrych jego postanowie, czego przejawem s zapytania kierowane m.in. do Instytutu Spawalnictwa. Najczciej poruszane problemy i praktyczne sposoby ich rozwizywania przedstawiono poniej. INTERPRETACJA WYBRANYCH ZAGADNIE Wymaganie: 15. Urzdzenia i osprzt stanowice wyposaenie stanowisk spawalniczych powinny mie udokumentowane potwierdzenie speniania przez nie wymaga bezpieczestwa okrelonych w przepisach i (lub) w Polskich Normach. Rodzaje dokumentw potwierdzajcych spenienie tych wymaga dla poszczeglnych urzdze i osprztu okrelaj odrbne przepisy. Wyjanienie: Podstawowymi przepisami zwizanymi z realizacj postanowie 15 rozporzdzenia s: Kodeks Pracy Rozdzia IV, Ustawa z dnia 12.12.2003 r. o oglnym bezpieczestwie produktw (Dz.U. nr 229, poz.2275), Ustawa z dnia 30.08.2002 r. o systemie oceny zgodnoci (Dz.U. nr 204, poz. 2087). Wymienione przepisy daj nabywcom prawo dania od dostawcw potwierdzenia, i produkt spenia wymagania bezpieczestwa okrelone w dokumentach odniesienia, np. w aktualnych normach przedmiotowych. Potwierdzeniem takim moe by np. Deklaracja zgodnoci wystawiona przez producenta/dostawc wyrobu, oznakowanie wyrobu znakiem CE w trybie wynikajcym z odpowiedniej dyrektywy UE lub znak bezpieczestwa B, aktualnie uzyskiwany w trybie dobrowolnym. Przepisy w tym zakresie ulegaj dynamicznym zmianom, wynikajcym z doskonalenia prawa i dostosowywania go do zasad obowizujcych w Unii Europejskiej. Dlatego te konieczne jest cigle ich ledzenie i dostosowywanie si do zachodzcych zmian. Wymaganie: 22. 2. Minimalna dugo wy spawalniczych powinna wynosi co najmniej 5 m, a maksymalna, mierzona od punktu pomiaru cinienia do punktu odbioru gazu (palnika), nie powinna przekracza 20 m. W razie potrzeby zastosowania duszych wy cinienie zasilania powinno by skorygowane o spadki cinienia wystpujce w wu.

Praktyczne aspekty realizacji Rozporzdzenia Ministra Gospodarki w sprawie bhp przy pracach spawalniczych Opracowa: mgr in. Janusz Mrowiec -2-

Seminarium: BEZPIECZESTWO I HIGIENA PRACY W SPAWALNICTWIE Wyjanienie: Dostawcy palnikw gazowo-powietrznych kwestionuj wymaganie stosowania do zasilania takich palnikw wy o dugoci co najmniej 5 m. Aktualne brzmienie rozporzdzenia formalnie nie pozwala na odmienne traktowanie wy sucych do zasilania palnikw tlenowo-gazowych i do zasilania palnikw gazowo-powietrznych, gdy te ostatnie su take do lutowania, a wic procesu spawalniczego objtego postanowieniami rozporzdzenia. Z technicznego punktu widzenia mona si jednak zgodzi, e do zasilania palnikw gazowo-powietrznych, tj. takich, do ktrych doprowadzany jest jedynie gaz palny, a powietrze jest zasysane z atmosfery, minimalna dugo wy moe by zmniejszona z 5 m nawet do 2 m. Zmiana taka nie powinna spowodowa zwikszenia zagroenia bezpieczestwa pracy. Wymaganie: 22.4. Szczelno i wytrzymao eksploatowanych wy powinny by kontrolowane w okresach ustalonych stosownie do warunkw ich eksploatacji, lecz nie rzadziej ni jeden raz na kwarta. Wyjanienie: Powysze wymaganie ma na celu zapewnienie minimalnych warunkw bezpiecznego uytkowania wy. W rozporzdzeniu nie ma adnego odesania do dokumentu (w tym normy), ktry okrelaby sposb przeprowadzenia kontroli okresowej. Istniejce normy PN-EN 559 i PN-EN ISO 4080 precyzuj metody bada mogce mie zastosowanie w odniesieniu do oceny wy nowego typu, bd uzyskania formalnego potwierdzenia jakoci, np. certyfikatu zgodnoci. Podane w tych normach metody s w wikszoci badaniami niszczcymi, a wic nie s przydatne do okresowej kontroli stanu technicznego uytkowanych wy. Dla spenienia wymaga zawartych w 22 ust. 4 omawianego rozporzdzenia konieczne, a zarazem wystarczajce jest: dokonanie ogldzin zewntrznych wy, sprawdzenie szczelnoci wy, sprawdzenie wytrzymaoci wy na cinienie.

Sposoby przeprowadzenia prb powinny by dostosowane do warunkw uytkowania wy oraz lokalnych technicznych moliwoci kontroli i powinny uwzgldnia podstawowe, oglnie znane zasady sztuki inynierskiej. Najprostszym sposobem sprawdzenia szczelnoci jest zanurzenie w wodzie wa poddanego cinieniu wewntrznemu i obserwowanie ewentualnie tworzcych si pcherzy gazu (negatywny wynik prby). Alternatywn jest prba staoci cinienia wewntrz wa, po ustabilizowaniu warunkw temperaturowych (analogicznie jak kontrola rurowych instalacji gazowych). Prba ta moe by stosowana np. przy kontroli przewodw gazw osonowych w uchwytach pautomatw spawalniczych. Warunki i sposoby przeprowadzenia takich prb s szczegowo przedstawione w Wytycznych Instytutu Spawalnictwa nr W - 05/IS-88 EKSPLOATACJA I SPRAWDZANIE GUMOWYCH WY SPAWALNICZYCH. Istotnym zagadnieniem jest take zapewnienie bezpieczestwa personelu podczas prb szczelnoci i wytrzymaoci wy na cinienie oraz konieczno dokumentowania sposobw i wynikw kontroli.Praktyczne aspekty realizacji Rozporzdzenia Ministra Gospodarki w sprawie bhp przy pracach spawalniczych Opracowa: mgr in. Janusz Mrowiec -3-

Seminarium: BEZPIECZESTWO I HIGIENA PRACY W SPAWALNICTWIE Wymaganie: 26. Materiay dodatkowe do spawania, napawania i lutowania, zawierajce lub wydzielajce substancje chemiczne stwarzajce zagroenie dla zdrowia i ycia pracownikw, powinny by klasyfikowane i znakowane oraz posiada karty charakterystyk, zgodnie z wymaganiami okrelonymi w odrbnych przepisach. Wyjanienie: Stosowane w pracach spawalniczych materiay dodatkowe do spawania (elektrody, druty, luty, pasty, topniki) praktycznie nie podlegay do tej pory adnym obowizkowym, jednoznacznie ustanowionym ocenom pod wzgldem bezpieczestwa. Wyjtek stanowi materiay zawierajce substancje chemiczne stwarzajce zagroenie dla zdrowia lub ycia pracownikw. Cakowicie natomiast pomijano zagadnienie zanieczyszcze wydzielanych przez te materiay do rodowiska pracy podczas procesu spawalniczego. Znajomo jakociowa i ilociowa wydzielanych zanieczyszcze (pyy, gazy) jest niezbdna dla rozpoznania zagroe dla zdrowia pracownikw oraz dla waciwego zaprojektowania wentylacji i doboru indywidualnych rodkw ochrony. Ponadto zgodnie z art.220 Kodeksu Pracy niedopuszczalne jest stosowanie materiaw i procesw technologicznych bez uprzedniego ustalenia ich szkodliwoci dla zdrowia pracownikw. Zagadnienia klasyfikacji i znakowania materiaw zawierajcych substancje chemiczne stwarzajce zagroenie dla zdrowia lub ycia, w tym materiaw dodatkowych do spawania, napawania i lutowania, s ujte w nastpujcych dokumentach: Ustawa z dnia 11.01.2001 r. o substancjach i preparatach chemicznych (Dz.U. nr 11, poz.84), Rozporzdzenie Ministra Zdrowia z dnia 03.07.2002 r. w sprawie karty charakterystyki substancji niebezpiecznej i preparatu niebezpiecznego (Dz.U. nr 140, poz. 1171), Rozporzdzenia Ministra Zdrowia z dnia 14.08.2002 r. w sprawie obowizku dostarczania karty charakterystyki niektrych preparatw niezaklasyfikowanych jako niebezpieczne (Dz.U. nr 142, poz.1194), Norma PN-ISO 11014-1.1998 Bezpieczestwo chemiczne. Karta charakterystyki bezpieczestwa produktw chemicznych. Tre i kolejno dziaw.

Sposb klasyfikacji i znakowania spawalniczych materiaw dodatkowych wydzielajcych substancje chemiczne stwarzajce zagroenie dla zdrowia lub ycia nie zosta dotychczas podany w odrbnych przepisach. Jednake nie zwalnia to dostawcw spawalniczych materiaw dodatkowych z obowizku informowania o emisji substancji chemicznych stwarzajcych zagroenie dla zdrowia lub ycia. W Instytucie Spawalnictwa w ramach Projektu Badawczego Zamawianego nr PBZ 26-08, realizowanego w latach 1997-1999 na zamwienie Ministra Gospodarki i finansowanego przez Komitet Bada Naukowych, zosta opracowany wzr kart charakterystyki spawalniczych materiaw dodatkowych do spawania, napawania oraz lutowania pod wzgldem emisji do rodowiska zanieczyszcze pyowych i gazowych. Aktualn, zmodyfikowan wersj takiej karty przedstawiono poniej. Zdaniem Instytutu Spawalnictwa spenia ona wymagania wynikajce z 26 rozwaanego rozporzdzenia Ministra Gospodarki oraz wymagania stawiane przez Kodeks Pracy (Dzia X art.207, 220, 226) i do czasu wprowadzenia szczegowych i kompleksowych uregulowa prawnych w zakresie dotyczcym charakterystyki materiaw, moe i powinna by wykorzystywana przez producentw/dostawcw materiaw dodatkowych do spawania. Decydujce znaczenie dla rzeczywistego wprowadzenia omawianego przepisu w ycie ma postawa odbiorcw materiaw dodatkowych oraz skuteczno dziaa sub nadzorujcych warunki pracy.Praktyczne aspekty realizacji Rozporzdzenia Ministra Gospodarki w sprawie bhp przy pracach spawalniczych Opracowa: mgr in. Janusz Mrowiec -4-

Seminarium: BEZPIECZESTWO I HIGIENA PRACY W SPAWALNICTWIE

Wzr karty charakterystyki materiaw dodatkowych (dane przykadowe)INSTYTUT SPAWALNICTWAul. Bogosawionego Czesawa 16/18, 44-100 Gliwice tel. ++(48-32) 231-00-11, fax ++(48-32) 231-46-52 E-mail: [email protected]

KARTA CHARAKTERYSTYKI MATERIAU DODATKOWEGO DO SPAWANIA POD WZGLDEM EMISJI ZANIECZYSZCZE1. NAZWA MATERIAU 2. PRODUCENT/ DOSTAWCA

EBP rednica 4,0 mm SPAWMET Sp. z o.o. Wytwrnia Materiaw Spawalniczych ul. Imieli 14, 41-605 witochowice

3. TYP, RODZAJ, POSTA 4. PRZEZNACZENIE

Elektroda otulonaElektroda grubootulona zasadowa do spawania stali o podwyszonej wytrzymaoci. Elektroda zalecana jest do spawania konstrukcji naraonych na due obcienia statyczne i dynamiczne. Stosowana jest w przemyle stoczniowym, energetycznym i budowy maszyn. klasyfikacja wg norm: PN-EN 499: E 38 3 B 42 H10 DIN 1913: E 43 43 B 10 AWS-A5.1: E 7018 0 suszenie: przed spawaniem w temp. 250- 300 C w cigu 2 h. rodzaj prdu spawania i biegunowo: prd stay +, pozycja spawania: PA, PC, PE, PF, charakter ula: zasadowy, atwousuwalny zalecane natenia prdu spawania: prd spawania min, [A]:140 prd spawania max, [A]:180

5. WARUNKI BADANIA6. PY CAKOWITY

Materia podstawowy: stal w gat.St3S Natenie prdu spawania: 160A

6.1 Wskanik emisji wagowej 6.2 Wskanik emisji wagowej 6.3 Wskanik emisji czasowej7. SKAD CHEMICZNY PYU

[mg/ kg elektrod] [mg/ elektrod] [ mg / s] Fe 25,73 Mn 4,57 Si 2,86 Cr

13 231,22 820,8 7,66 Ni 0,003 F 17,22

Skadniki 7.1 Zawarto % [m/m]8. ZANIECZYSZCZENIA GAZOWE

0,04

Skadniki gazowe 8.1 Wskanik emisji wagowej 8.2 Wskanik emisji wagowej 8.3 Wskanik emisji czasowej9. Uwagi, data sporzdzenia:

NOx [mg/ kg elektrod] [mg/ elektrod] [mg/s]30.06.2004

CO 321,28 23,31 0,22

710,00 28,49 0,26

Karta charakterystyki zostaa sporzdzona w oparciu o Raport z Bada nr LU/318/04 z dn. 19.04.2004. Badania przeprowadzono wedug Procedury Sterowania Badaniami nr PSB.72 "Badanie emisji pyw i gazw przy spawaniu metod MMA". Powysza procedura dokumentuje element systemu jakoci Laboratorium Badawczego Spawalnictwa Instytutu Spawalnictwa w Gliwicach, zgodnego z norm PN-EN ISO/IEC 17025:2001 Oglne wymagania dotyczce kompetencji laboratoriw badawczych i wzorcujcych. Laboratorium ma certyfikat akredytacji Polskiego Centrum Akredytacji nr AB 042 w zakresie metod objtych wymienion procedur.

Praktyczne aspekty realizacji Rozporzdzenia Ministra Gospodarki w sprawie bhp przy pracach spawalniczych Opracowa: mgr in. Janusz Mrowiec -5-

Seminarium: BEZPIECZESTWO I HIGIENA PRACY W SPAWALNICTWIE Wymaganie: 27. Prace spawalnicze powinny by wykonywane przez osoby posiadajce "Zawiadczenie o ukoczeniu szkolenia" albo "wiadectwo egzaminu spawacza" lub "Ksik spawacza", wystawiane w trybie okrelonym w odrbnych przepisach i Polskich Normach, z uwzgldnieniem przepisu 28. 28. Osoby wykonujce: 1) rczne cicie termiczne, 2) zgrzewanie, 3) rczne lutowanie, 4) zmechanizowane i automatyczne wykonywanie prac spawalniczych - powinny wykaza si co najmniej zawiadczeniem o ukoczeniu szkolenia w zakresie okrelonym w odrbnych przepisach i Polskich Normach. Wyjanienie: W Polsce uprawnienia do pracy w charakterze spawacza uzyskuje si na podstawie szkolenia i zdanego egzaminu. Zasady egzaminowania spawaczy reguluje norma PN-EN 287-1:2005(U) Egzamin kwalifikacyjny spawaczy. Spawanie. Cz 1: stale oraz sukcesywnie ustanawiane normy serii PN-EN ISO 9606. Potwierdzeniem ukoczenia szkolenia i zdania egzaminu jest wiadectwo egzaminu spawacza wystawione wedug wzorw ujtych w normach. Uprawnienia spawacza zgodnie z postanowieniami normy wane s dwa lata i po tym czasie powinny by przeduone. Tradycyjnie stosowane s rwnie Ksieczki spawacza upowaniajce do pracy w charakterze spawacza w zakresie uzyskanych uprawnie. Uprawnienia spawalnicze wpisane do ksiki spawacza wane s tylko ze wiadectwem egzaminu spawacza. Uprawnienia do pracy w charakterze lutowacza, zgrzewacza, przecinacza termicznego i operatora zmechanizowanych lub zautomatyzowanych urzdze spawalniczych uzyskuje si na podstawie szkolenia i zdanego egzaminu. Instytut Spawalnictwa prowadzi szkolenia zgrzewaczy, lutowaczy i przecinaczy termicznych oraz nadaje im stosowne uprawnienia wedug zasad szkolenia oraz egzaminowania ujtych w swoich Wytycznych, m.in.: W-90/IS-16 Program szkolenia operatorw zgrzewarek oporowych, W-96/IS-15 Program szkolenia podstawowego lutowaczy, W-96/IS-23 Program szkolenia operatorw urzdze do cicia plazmowego, W-90/IS-14 Program szkolenia rcznych przecinaczy gazowych, W-96/IS-18 Program kursu operatorw urzdze do zmechanizowanego spawania ukiem krytym.

Absolwenci kursw, z wyjtkiem operatorw, otrzymuj Zawiadczenie o ukoczeniu kursu, ktre zgodnie z omawianym rozporzdzeniem uprawnia do zgrzewania lub lutowania. Operatorzy s egzaminowani wedug normy PN-EN 1418:2000 Personel spawalniczy. Egzaminowanie operatorw urzdze spawalniczych oraz nastawiaczy zgrzewania oporowego dla w peni zmechanizowanego i automatycznego spajania metali i otrzymuj zgodne z norm wiadectwo operatora. Z ww. Wytycznych mog korzysta orodki szkoleniowe, przede wszystkim orodki szkolce spawaczy pod merytorycznym nadzorem Instytutu Spawalnictwa, a take poszczeglne zakady przemysowe szkolce wasnych pracownikw

Praktyczne aspekty realizacji Rozporzdzenia Ministra Gospodarki w sprawie bhp przy pracach spawalniczych Opracowa: mgr in. Janusz Mrowiec -6-

Seminarium: BEZPIECZESTWO I HIGIENA PRACY W SPAWALNICTWIE Wymaganie 23. 1. W przypadku zasilania urzdzenia spawalniczego gazem palnym pobieranym z baterii butli, z wizki butli, z generatora gazu lub z rurocigu, w kadym punkcie poboru gazu powinien by stosowany bezpiecznik. 23. 2. W przypadku zasilania palnikw tlenowo-gazowych gazami pobieranymi z butli powinny by stosowane bezpieczniki usytuowane na wlocie lub wewntrz palnika. Wymaganie to nie dotyczy przewodw tlenu tncego w palnikach przeznaczonych do cicia. Wyjanienie: Wymaganie wg poz. 1 ma na celu zapewnienie ochrony rda gazu i rurocigu przed dopywem tlenu lub powietrza od strony odbiornika gazu i utworzeniem mieszanki wybuchowej, a take przed wybuchem takiej mieszanki wskutek zaponu zwrotnego. Jest oczywistym, e tak usytuowany bezpiecznik (stanowiskowy lub sieciowy) nie chroni wy czcych punkt poboru gazu z odbiornikiem, najczciej palnikiem. Ochronie wy, a tym samym spawacza, suy wycznie bezpiecznik usytuowany na wlocie palnika lub wewntrz palnika, popularnie nazywany (mini)bezpiecznikiem przypalnikowym. Zgodnie z wymaganiami wg poz. 2 stosowanie tego rodzaju bezpiecznikw jest obowizkowe przy zasilaniu palnikw tlenowo-gazowych z pojedynczych butli, niezalenie od rodzaju gazu. Postanowienia rozporzdzenia okrelaj jednak tylko minimalny poziom zabezpiecze i nic nie stoi na przeszkodzie w stosowaniu bezpiecznikw przypalnikowych rwnie przy zasilaniu palnikw ze rde wymienionych w poz. 1 (bateria lub wizka butli, rurocig). Postpowanie takie jest wrcz wskazane, rwnie w odniesieniu do palnikw maszynowych w przecinarkach tlenowych. Przy korzystaniu z podwjnych zabezpiecze (bezpiecznik sieciowy lub stanowiskowy plus przypalnikowy) naley jednak kadorazowo przeanalizowa wielko spadku cinienia w bezpiecznikach i ewentualnie skorygowa cinienia zasilania. Bezpiecznikw przypalnikowych nie stosuje si w przewodach tlenu tncego palnikw trjprzewodowych, zarwno maszynowych, jak i rcznych. Prawdopodobiestwo wytworzenia mieszanki palnej w przewodzie tlenowym tego rodzaju palnikw jest znikome, natomiast spadek cinienia tlenu moe mie wyranie negatywny wpyw na ich dziaanie. Czsto niepewno budzi zagadnienie podlegania bezpiecznikw przepisom o dozorze technicznym. Dotychczas nie budzio wtpliwoci, i przepisom tym podlegaj wycznie bezpieczniki acetylenowe zabezpieczajce urzdzenia i instalacje wymienione w 23 poz. 1 omawianego rozporzdzenia (bezpieczniki gwne i sieciowe). Tak mona te interpretowa najnowsze Rozporzdzenie Rady Ministrw z dnia 16 lipca 2002 r. w sprawie rodzajw urzdze technicznych podlegajcych dozorowi technicznemu (Dz. U. z dnia 29 lipca 2002 r.), ktre w 1, pkt h, stanowi: Dozorowi technicznemu podlegaj ... rurocigi technologiczne acetylenu wraz z osprztem .... Nie podlegaj zatem dozorowi technicznemu acetylenowe bezpieczniki montowane do butlowych reduktorw cinienia lub midzy odcinkami wy, ani bezpieczniki przypalnikowe. Nie podlegaj te adne bezpieczniki do gazw innych ni acetylen. PODSUMOWANIE Omwione zagadnienia nie wyczerpuj wszystkich wtpliwoci zwizanych z wdraaniem omawianego rozporzdzenia. Podane wyjanienia wskazuj jednak na potrzeb racjonalnego, inynierskiego rozwizywania problemw, a take potrzeb ledzenia i upowszechniania przepisw prawnych i norm zwizanych z zagadnieniami bezpieczestwa robt spawalniczych. Wskazuj take obszary praw i obowizkw pracodawcw, producentw/dostawcw urzdze i materiaw spawalniczych oraz organw kontroli warunkw pracy. Instytut Spawalnictwa jest gotw do wsppracy z kadym z wymiePraktyczne aspekty realizacji Rozporzdzenia Ministra Gospodarki w sprawie bhp przy pracach spawalniczych Opracowa: mgr in. Janusz Mrowiec -7-

Seminarium: BEZPIECZESTWO I HIGIENA PRACY W SPAWALNICTWIE nionych podmiotw i podejmowania zada majcych na celu popraw warunkw pracy, ochron zdrowia i rodowiska. Przedstawione w referacie wyjanienia naley traktowa jako stanowisko Instytutu Spawalnictwa w przedmiotowej sprawie, a nie formaln interpretacj omawianego rozporzdzenia, do ktrej upowanionym jest Ministerstwo Gospodarki i Pracy Departament polityki przemysowej.

Praktyczne aspekty realizacji Rozporzdzenia Ministra Gospodarki w sprawie bhp przy pracach spawalniczych Opracowa: mgr in. Janusz Mrowiec -8-