Bµi gi¶ng m«n: Ng÷ v¨n 9Gi¸o viªn: NguyÔn ThÞ TuyÕt Mai

Tr êng THCS Yªn B¾c

* Thơ của ông thể hiện tâm hồn chân thật, mạnh

mẽ, trong sáng.

Y Phương tên thật là Hứa Vĩnh Sước, người dân tộc Tày. Sinh năm 1948, quê ở Trùng Khánh – Cao Bằng Từ năm 1993 ông là Chủ tịch Hội Văn học nghệ thuật tỉnh Cao Bằng.

Một số tác phẩm chính: Người núi hoa (1982), Tiếng hát tháng giêng (1986), Lời chúc (1991), Đàn then (1996), Thơ Y Phương (2002).

I. Giới thiệu chung:

1. Tác giả:

Nói với con

- Thể thơ: Tự do.- Nội dung chính:

- Bố cục:

Bài thơ mượn lời người cha nói với con để thể hiện tình cảm gia đình, quê hương sâu nặng. Từ những kỉ niệm gần gũi, thiết tha mà nâng lên thành lẽ sống cao đẹp.

Hai phần. Phần 1: Từ "Chân phải ... tiếng cười" Phần 2: Từ "Người đồng mình ... Nghe con"

Chân phải bước tới cha

Chân trái bước tới mẹ

Một bước chạm tiếng nói

Hai bước tới tiếng cười

Người đồng mình(1) yêu lắm con ơi

Đan lờ(2) cài nan hoa

Vách nhà ken(3) câu hát

Rừng cho hoa

Con đường cho những tấm lòng

Cha mẹ mãi nhớ về ngày cưới

Ngày đầu tiên đẹp nhất trên đời.

Người đồng mình thương lắm con ơiCao đo nỗi buồnXa nuôi chí lớn

Dẫu làm sao thì cha vẫn muốn

Sống trên đá không chê đá gập ghềnh

Sống trong thung(4) không chê thung nghèo đói

Sống như sông như suối

Lên thác xuống ghềnh

Không lo cực nhọc

Người đồng mình thô sơ da thịt

Chẳng mấy ai nhỏ bé đâu con

Người đồng mình tự đục đá kê cao quê hương

Còn quê hương thì làm phong tục

Con ơi tuy thô sơ da thịt

Lên đường

Không bao giờ nhỏ bé được

Nghe con.( Y Phương (*), trong Thơ Việt Nam 1945-1985, Sđd)

* Thơ của ông thể hiện tâm hồn chân thật, mạnh

mẽ, trong sáng.

1. Tác giả: Y Phương tên thật là Hứa Vĩnh Sước, người dân tộc Tày. Sinh năm 1948, quê ở Trùng Khánh – Cao Bằng Từ năm 1993 ông là Chủ tịch Hội Văn học nghệ thuật tỉnh Cao Bằng.

Một số tác phẩm chính: Người núi hoa (1982), Tiếng hát tháng giêng (1986), Lời chúc (1991), Đàn then (1996), Thơ Y Phương (2002).

2. Văn bản: “Nói với con” in trong cuốn “ Thơ Việt Nam” 1945 - 1985.

- Thể thơ: Tự do.

- Nội dung chính:

- Bố cục:

Bài thơ mượn lời người cha nói với con để thể hiện tình cảm gia đình, quê hương sâu nặng. Từ những kỉ niệm gần gũi, thiết tha mà nâng lên thành lẽ sống cao đẹp.

Hai phần. Phần 1: Từ "Chân phải ... tiếng cười" Phần 2: Từ "Người đồng mình ... Nghe con"

I. Giới thiệu chung:

+ Cách nói vừa kể vừa tả, hình ảnh cụ thể.

Em có nhận xét gì về

cách nói của tác giả qua

những dòng thơ trên ?

Chân phải bước tới chaChân trái bước tới mẹMột bước chạm tiếng nóiHai bước tới tiếng cười

+ Không khí gia đình đầm ấm, quấn quýt, hạnh phúc.

Người con được lớn lên trong tình cảm gia đình như thế nào ?

Người đồng mình(1) yêu lắm con ơiĐan lờ(2) cài nan hoaVách nhà ken(3) câu hátRừng cho hoaCon đường cho những tấm lòngCha mẹ mãi nhớ về ngày cướiNgày đầu tiên đẹp nhất trên đời.

Người đồng mình thương lắm con ơiCao đo nỗi buồnXa nuôi chí lớnDẫu làm sao thì cha vẫn muốnSống trên đá không chê đá gập ghềnh

Sống trong thung(4) không chê thung nghèo đóiSống như sông như suốiLên thác xuống ghềnhKhông lo cực nhọcNgười đồng mình thô sơ da thịtChẳng mấy ai nhỏ bé đâu conNgười đồng mình tự đục đá kê cao quê hươngCòn quê hương thì làm phong tụcCon ơi tuy thô sơ da thịtLên đườngKhông bao giờ nhỏ bé đượcNghe con

Qua những dòng thơ trên em hiểu cha muốn nói với con điều gì ?

Người đồng mình(1) yêu lắm con ơi

Đan lờ(2) cài nan hoa

Vách nhà ken(3) câu hát

Rừng cho hoa

Con đường cho những tấm lòng

Cha mẹ mãi nhớ về ngày cưới

Ngày đầu tiên đẹp nhất trên đời.

- Sử dụng động từ, vừa miêu tả cụ thể vừa nói lên sự cần cù, khéo léo, tươi vui, gắn bó của người đồng mình.

- Cách nói ẩn dụ gợi tả vẻ đẹp thơ mộng nghĩa tình của rừng núi quê hương.

- Ngày bắt đầu xây nền móng cho hạnh phúc gia đình.

Người đồng mình thương lắm con ơi

Cao đo nỗi buồn

Xa nuôi chí lớn

Dẫu làm sao thì cha vẫn muốn

Sống trên đá không chê đá gập ghềnh

Sống trong thung(4) không chê thung nghèo đói

Sống như sông như suối

Lên thác xuống ghềnh

Không lo cực nhọc

Người đồng mình thô sơ da thịt

Chẳng mấy ai nhỏ bé đâu con

Người đồng mình tự đục đá kê cao quê hương

Còn quê hương thì làm phong tục

Hình ảnh cụ thể: sống trên đá, sống trong thung

Hoàn cảnh sống vất vả, nghèo đói

Hình ảnh so sánh: sống như sông như suối

Thành ngữ: lên thác xuống ghềnh

Cuộc sống gian truân, đầy thử thách

Người đồng mình mộc mạc, giản dị, giàu ý chí.

Người đồng mình cần cù, kiên trì, tự lực cánh sinh xây dựng quê hương

Cách sống mạnh mẽ, khoáng đạt, đầy nghị lực

Cách nói độc đáo thể hiện sự bền gan vững chí của con người quê hương mình.

Qua đoạn thơ trên em hiểu người cha muốn nói với con điều gì ?

Người đồng mình(1) yêu lắm con ơiĐan lờ(2) cài nan hoaVách nhà ken(3) câu hátRừng cho hoaCon đường cho những tấm lòngCha mẹ mãi nhớ về ngày cướiNgày đầu tiên đẹp nhất trên đời.

Người đồng mình thương lắm con ơiCao đo nỗi buồnXa nuôi chí lớnDẫu làm sao thì cha vẫn muốnSống trên đá không chê đá gập ghềnh

Sống trong thung(4) không chê thung nghèo đóiSống như sông như suốiLên thác xuống ghềnhKhông lo cực nhọcNgười đồng mình thô sơ da thịtChẳng mấy ai nhỏ bé đâu conNgười đồng mình tự đục đá kê cao quê hươngCòn quê hương thì làm phong tục

Qua các dòng thơ em hiểu người cha mong muốn gì ở con?

Con ơi tuy thô sơ da thịt

Lên đường

Không bao giờ nhỏ bé được

Nghe con.

Nghệ thuật:Nghệ thuật:

Bố cục chặt chẽ, cách nói độc đáo.

Giọng điệu thiết tha, trìu mến.

Hình ảnh cụ thể, giàu sức gợi cảm, mộc mạc gần gũi với người miền núi.

Nội dung:Nội dung:

Thể hiện tình yêu thương của cha mẹ đối với con và tình yêu quê hương sâu nặng.

Thể hiện niềm tự hào về sức sống mạnh mẽ, bền bỉ và truyền thống cao đẹp của quê hương.

Ghi nhớ

Qua bài Nói với con bằng những từ ngữ,hình ảnh giàu sức gợi cảm, Y Phương đã thể hiện tình cảm gia đình ấm cúng, ca ngợi truyền thống cần cù, sức sống mạnh mẽ của quê hương và dân tộc mình. Bài thơ giúp ta hiểu thêm về sức sống và vẻ đẹp tâm hồn của một dân tộc miền núi, gợi nhắc tình cảm gắn bó với truyền thống, với quê hương và ý chí vươn lên trong cuộc sống.

Học thuộc bài thơ.

Làm bài tập trong phần luyện tập sách giáo khoa trang 74.

Hướng dẫn về nhà