520
Jág₁ ꞌMɨ ́₂ a₂ma₂lɨꞌ₅₄ quianꞌ₅₄ Diú₄ El Nuevo Testamento en el chinanteco de Tepetotutla La Liga Bíblica Las Sagradas Escrituras para Todos LA LIGA DEL SEMBRADOR, A.C.

Bible in chinantec, usila

Embed Size (px)

Citation preview

  • 1. Jg M amal quian Di El Nuevo Testamento en el chinanteco de Tepetotutla La Liga Bblica Las Sagradas Escrituras para Todos LA LIGA DEL SEMBRADOR, A.C.

2. El Nuevo Testamento en el chinanteco de Tepetotutla La Liga Bblica 1994 6C primera edicin [cnt] La Liga Bblica 2009 versin electrnica Publicado por La Liga Bblica 1994 Se permite copiar, distribuir y comunicar pblicamente esta obra bajo las siguientes condiciones: Reconocimiento. Reconozca a la Liga Bblica los derechos que tiene en la impresin o distribucin de esta obra, deslindndola de responsabilidad alguna por cualquier uso que se le de a la presente publicacin. No comercial. No puede utilizar esta obra para fines lucrativos. Sin obras modificadas. No se puede alterar, transformar o generar una obra a partir de sta. 3. ACLARACIONES El idioma chinanteco se escribe con las mismas letras del espaol, y tiene adems las siguientes letras: La es una vocal que se usa en palabras como las siguientes: qui vela, dsj pero. La es una vocal que se usa en palabras como: u abajo, gu comer. La tiene el sonido de la n en tengo. Ejemplos: fierro, nji cinco. La () representa un corte de voz. Se presenta antes de las vocales, en combinacin con otras consonantes, y al final de la slaba. Ejemplos: e? qu?, nma madera, m cerro, lg malo. La j es menos fuerte en el chinanteco que en el espaol. Cuando se presenta antes de l, m, n, , es como una aspiracin. Ejemplos: jl hermoso, jmei padre, jni yo, ji seis. La n final indica la nasalizacin de la vocal: caun uno, tn dos. Hay cinco tonos, que se escriben con nmeros volados. Ejemplos: icua caballo, dsa gente, jma chorro, cu dinero, icua mono. Algunas slabas tienen dos tonos: jmene sus ojos, cajmetag ense, io mujer. Las palabras que tienen acento se pronuncian con ms fuerza. Ejemplos: l flor, mg fruta, cu ro, jm raz, t rifle. Las letras f, k, ll, , rr, y, z se encuentran solamente en palabras prestadas del espaol. 4. Los corchetes [ ] encierran partes de textos que varan en los distintos manuscritos antiguos del idioma fuente. Las diferencias se explican en las notas. En las notas, la abreviatura lit. (literalmente) da el significado literal de las palabras griegas originales de una expresin que se ha dado en forma ms natural en chinanteco. 5. CONTENIDO San Mateo......................................................................................................1 San Marcos..................................................................................................69 San Lucas................................................................................................... 110 San Juan....................................................................................................177 Hechos.......................................................................................................228 Romanos....................................................................................................291 Primera Corintios......................................................................................320 Segunda Corintios.....................................................................................347 Glatas.......................................................................................................366 Efesios........................................................................................................ 376 Filipenses...................................................................................................386 Colosenses.................................................................................................393 Primera Tesalonicenses.............................................................................400 Segunda Tesalonicenses.............................................................................406 Primera Timoteo........................................................................................409 Segunda Timoteo....................................................................................... 417 Tito............................................................................................................423 Filemn......................................................................................................426 Hebreos......................................................................................................428 Santiago.....................................................................................................450 Primera Pedro...........................................................................................457 Segunda Pedro...........................................................................................465 Primera Juan............................................................................................. 470 Segunda Juan............................................................................................477 Tercera Juan.............................................................................................. 479 Judas.........................................................................................................481 Apocalipsis................................................................................................484 6. 1 Dsa can' quin Jesucristo ijmechan malg' (Lucas 3:23-38) 1 Ala b caun lista jaleton dsa can' quin Jesucristo ijmeln tsjon quin Davida quian' Abraham. 2Abraham caln jmei Isaac, Isaac gu' caln jmei Jacob; Jacob gu' caln jmei Jud quian' rin'. 3Jud gu' n caln jmei Fares quian' Zara tle quian' Tamar. Fares gu' caln jmei Esrom; Esrom gu' caln jmei Aram. 4Aram gu' caln jmei Aminadab; Aminadab gu' caln jmei Na'asn; Na'asn gu' caln jmei Salmn; 5Salmn gu' caln jmei Bo'oz tle quian' Rahab. Bo'oz gu' caln jmei Obed tle quian' Ruth. Obed gu' caln jmei Isa; 6Isa gu' caln jmei Rag David. Rag David gu' n caln jmei Salomn, (tle quian' ijmeln dsa m quin Uras leji). 7Salomn gu' caln jmei Roboam; Roboam gu' caln jmei Abas; Abas gu' caln jmei Asa; 8Asa gu' caln jmei Josafat; Josafat gu' caln jmei Joram; Joram gu' caln jmei Usas; 9Usas gu' caln jmei Jotam; Jotam gu' caln jmei Acaz; Acaz gu' caln jmei Ezequas; 10Ezequas gu' caln jmei Manass; Manass gu' caln jmei Amn; Amn gu' caln jmei Josas; 11Josas gu' caln jmei Jeconas quian' rin', (lia' con' jmg jmecailn dsa israelitas acatg dsa ju 'u Babilonia). 12Cang jmematg dsa 'u Babilonia jaun, Jg Dse qui' Di acat' San Mateo ne Si a1:1 Rag David icarchn con' comei i n' acarchn Jess. 7. 2 b1:16,17 Cor b jein jg Cristo quian' Ir'n quin Di. Quian' jg jmei hebreo gu' tng ju' dsa Meshaj: Mesas quian' jg i'. c1:21 Lia' chen Jess (hebreo: Yeshua) jein jg: Li b Tegui'. d1:23 Isaas 7:14. caln Jeconas jmei Salatiel; icaln jmei Zorobabel; 13Zorobabel n caln jmei Abiud; Abiud gu' caln jmei Eliaquim; Eliaquim gu' caln jmei Azor; 14Azor n caln jmei Sadoc; Sadoc gu' caln jmei Aquim; Aquim gu' caln jmei Eliud; 15Eliud gu' caln jmei Eleazar, icaln jmei Matn; Matn gu' caln jmei Jacob; 16Jacob n caln jmei Jos, dsigu Mara; Mara gu' n caln chog Jess it' dsa Cristo*.a 17Jaun n, con' guia- qun tsjon dsa ca cale jmechan Abraham cat jmg jmecarchn David, jn b lejaun guia-qun tsjon dsa ca cale jmechan David, cat jmg jmecatg dsa dsa israelitas ju 'u Babilonia; cang jaun gu n, con' guia-qun tsjon dsa ca cale catg dsa, cat jmg jmecarchn dsa Ir'n quin Di.b 'A lia' cal acarchn Jess (Lucas 2:1-7) 18Lela b cal acarchn Jess: chog jmechen Mara jmemal' jg ajin' gu quian' Jos; la n' gu atiain', Mara n cacan guein tle quian' jub qui' Jmeds Ji. 19Jos dsa e' quiin n jmelin jan dsa dsen, jaun ts jme'nio chein' ogu' Mara jua' lei dsa jun; jia' lia' ajaun b jmedsjiog ds ajmeti b con' ts 'ein i. 20Lejaun b jmemaca'nu' ds jmo, jmecaqu acajmejnia jan ngel quin Tegui' ne caju': S, tsjon David, ts ljmo gang' jua' cn' ogu' agung' Mara alin dsigog', ia guein ilechan quiin j jacon Jmeds Ji. 21Jaun lechan jan guein dsa e' quiin, jaun quiain' 'ne JESS.c Lechein len ia aliin dsa jug quiin 'ug dsu. 22Cal calej an iajaun leti julia' caju' Tegui' tle quian' dsa ijme' jg quiin, jmecaju': 23Cn jan dsa m guein, jaun lechan jan guein dsa e' quiin, jaun lechein Emanuel,d co'ni' aju': Quiong' Di jniog. 24Jaun jmeca S ajmergin jaun, lejaun b cajmo lia' con' l caju' ngel quin Tegui', jaun caguein b Mara aln 'i dsigu. 25Laia ts catiin' dsju jmen, jua' acarcuin rin', calia' jmecarchn guein ile'ug 'i quin b Mara; jaun caquiain guein Jess. SAN MATEO1 8. 3 e2:1,7 Co'ni' lejua', caun cosa ats 'i jmeds, acajmo Di. 'Nio' jaton Salmo 8:3; Romanos 1:25. f2:6 Miqueas 5:2. g2:7,9,10 Co'ni' lejua', caun cosa ats 'i jmeds, acajmo Di. 'Nio' jaton Salmo 8:3; Romanos 1:25. Caoln dsa can' idsi jg 2 Carchn Jess j jug Beln, jatn 'u Judea, jmg lia' con' jmeln Herodes rag 'u jaun. Jaun caoln coni' dsa ichan ung tle ja'iae 'iog, jaun cadsilin jug Jerusaln. 2Jaun caag: Na Rag quin dsa judos icarchn? Ia 'u tle ja'ia 'iog, manjn jnia' nei quiin, jaun janu jnia' ajmejuin'. 3Jmecari Rag Herodes jg n, 'io ln ts matei ca'g ds, jn b lejaun calejn dsa jug Jerusaln. 4Jaun n cat' rag calejn jug jmedsa quian' calejn tju' quin dsa, jaun caag aj' dsn' l jg lechan dsa Ir'n quin Di. 5Jaun caju' dsa 'i: Jug Beln, jatn 'u Judea. Ia lela cat' ne si dsa ijme' jg oqui' Di: 6Jaun 'ne, Beln, jug tn 'u Jud, onjua' 'ne lng' jug ime' gu tle ne julia' dsa iquids 'i' 'u n; ia jacon' 'ne b o'n jan igon, cn ne ju, jmo ' dsa jug Israel quing.f 7Jaun Herodes n cat' dsa can' 'i con' j tco', jaun caag lg' 'e jmg tdsn' carjni nei jaun.a 8Jmemanag dsa 'i jaun gu cachei ju jug Beln, jaun cats' dsa: On' 'nia' jajaun, oquion de' 'nia' ' r tle qui' chi' b' i'n' 'nia' n; jaun jmacadsin' 'nia', icon' 'nia' jg iajaun nei jni jn ijmejuin'. 9Jmemanni dsa 'i jg qui' rag, jaun cailin. Jaun n, nei amacajga tle 'u ja'iaa 'iog, ca ne ju qui', calia' ca'g tei ne jajme'en guein. 10Jmecajg jaun,g cajmo 'io' 'io ln; 11jaun jmecaitoin' dsini, cajin guein b' quiain' chog ichen Mara. Jaun n, cachijn cajmejuin' guein. Jaun dsju lejaun quicani tsgu qui', cacu cunig, chen, no' mirra n. 12Cang gu jaun caqu dsa 'i acajmo Di jg ats madslein ju jacon Rag Herodes, jaun ju si' b cailein ju go. Cacung S quiain' Mara ju 'u Egipto 13Cang gu jaun, jmemailen dsa can' 'i, caqu S acajmejnia jan ngel quin Tegui' jacoin, acaju': Nau, jia ib' quing', chog n, cung 'nia' ju 'u Egipto. Jajaun o' calia' caju' jni. Ia 'nau' Herodes 'nai' guein ajag'. SAN MATEO2 9. 4 h2:15 Oseas 11:1. i2:18 Raquel: 'io quin Jacob, Gnesis 29. j2:18 Jeremas 31:15. k3:3 Isaas 40:3. 14Acanau jaun S, catg guein quian' chog a'u jaun, cailin ju Egipto. 15Jajaun catin' calia' cajon Herodes. Cal len iajaun leti jg acaju' Tegui' tle quian' dsa ijme' jg oqui', jmecaju': T Egipto b cat jni jn quing.h Jmo Herodes 'i' ajmedsiain guein 16Jmecarl' Herodes cajmegau dsa can' 'i qui', car'ni 'io ln. Jaun cachein dsa ajmedsiain calejn guein icon' mation' tn i, guein ip' gu n ichan maquin Beln, lia' con' t mane jmg acaju' dsa can' 'i. 17Jaun len carti jg acat' ne si Jeremas ijme' jg oqui' Di: 18Can' tts' com' j jug Ram, a'o dsa aqu' ds gu ln; Raquel b 'i ca'oi oqui' chi'-guein quiin, jaun ts cague jua' 'ein gu jmo lin' ds, ia macadsan b guein.j 19La cang gu jaun, jmemacajon Herodes, caqu S acajmejnia tng jan ngel quin Tegui' jacoin 'ein Egipto, 20Caju' ngel: Nau, jia tng ib' quing', chog n, jaun on' tng 'nia' ju 'u Israel, ia macadsan b ijme'nio jmej' guein. 21Acanau jaun tng S, catg chi' quiin, quian' chog, ju 'u Israel. 22La jmecari S amaln ta Arquelao 'u Judea, ta ajmeln Herodes jmei, jaun carg' ds jajaun. Ia ca' tng Di jg j qu, jaun ju 'u Galilea b ca. 23Jmecadsig jajaun, ca caigua jug jachei Nazaret. Len b carti jg qui' dsa ica' jg quin Di malg': Aquiong dsa nazareno. ' Juan jg caun 'u quein jaco'iog (Marcos 1:1-8; Lucas 3:1-18; Juan 1:19-28) 3 Jmg jaun guan Juan ichon dsa jmg, caun 'u quein co'iog jatn 'u Judea, a' jg, 2aju': Jein' 'nia' 'au', ia majaquin jmg jgon Di. 3Juan la b 'i ica'n Isaas ijmeju' oqui' Di jmecat' ne si aju' lela: N' atun dsa ti jg caun 'u quein jaco'iog, aju': Jmo 'nia' cojia ju qui' Tegui'; nia 'nia' caun ju codsau.k 4Ntsn' Juan 'i jmel 'm' arta quian' ji j' camello; ajmejn' t' gu' quian' lo j'; m ajmegu' gu', jm' in' tia quian' jmt' cha janau. 5Jmejaln dsa chan Jerusaln, SAN MATEO2,3 10. 5 l3:6 lit. catig Juan jmg. m3:7 lit. tig Juan jmg. n3:12 'Nio' jaton Mateo 13:30. o3:13 lit. iajaun tig Juan jmg. p3:14 lit. tin' 'ne jmg. q3:16 lit. tig Juan jmg. quian' dsa itin' 'u Judea quian' dsa itin' cau Cu Jordn n, jmequijani jg acu 'i. 6Jmemacal jmo qui qui' ne Di calej dso aquircin', jaun gu cacho Juan jmgl Cu Jordn. 7La jmecajg Juan jun ln dsa fariseos jaln quian' dsa saduceos n, am cho Juan jmg,m jaun caju' Juan: 'Nia' tsjon dsm'! 'Ein b nch' 'nia' acung' long' a'i 'nei ds Di ajaquin? 8Jmo 'nia' jaun julejni ali tdsn' amacajein' 'nia' 'au'. 9Ts olen' 'nia' jua' l lejua' 'nia': Lg jnia' tsjon Abraham; ia jni ju', cat ncang tio' la, l lejmo Di jmi' tsjon Abraham. 10Ia mal cojia idsi aquiun' 'ma. Calej 'ma ats dse mg 'ag, un' b, dsto' si. 11Jni n, dsau b nting 'nia' jmg co'ni' ajng' li ajein' 'nia' 'au'; la ij chico' qui n, 'i b i'uan' gu lia' con' gu jni, calia' jia' lau ton tag b ts catng iquian. 'i gu n, tig Jmeds Ji, dsisi n. 12Njag b amachichan' aqui' mg trigo, dsia jmaqun quian' jmequi. Jm' mg b cg', 'ma dsini, la quids' b jmequi dsisi jats maolg' jmg i.n Caj Jess jmg (Marcos 1:9-11; Lucas 3:21-22) 13Jaun n, Jess, o'in 'u Galilea, cadsig t Cu Jordn iajaun cho Juan jmg.o 14Ts jmegue Juan le'ug, jaun caju' ts' Jess: Jni b i'ni' qui tsn' 'ne jmg.p 'A b lia' 'ne e' jacon jni? 15La caju' Jess: Jule b len tn, ia dsiten de' jm jniog len iajaun jmeti calej adse. Jaun b cague Juan. 16Jmemal cho Juan jmg,q jaun cao'n Jess dsijmg. Jaun dsju lejaun cani ds mgg cal, jaun cajn Jess Jmeds quin Di casin ne qui', iln lia' ln jan iju. 17Jaun can' jg guei' acaju': Ila b jn quing i l 'nig gu ln. 'E b 'io ds quiain'. Cacaun isdsen tu qui' Jess (Marcos 1:12-13; Lucas 4:1-13) 4 Dsju jaun cat Jmeds quin Di cat' Jess caun 'u quein co'iog iajaun jajaun cun tu isdsen. 2Tlu jmg tlu nei, cajme'n Jess; cang gu jaun cal icn' 'io ln. 3Jaun cajmequin isdsen jacoin, acun tu, jaun caju' ts' Jess: Chijua' dsn' lng' Jai' Di, jmo jule i' ncang tio' n. 4La caag Jess: SAN MATEO3,4 11. 6 r4:4 Deuteronomio 8:3. s4:6 Salmo 91:11-12. t4:7 Deuteronomio 6:16. u4:10 Deuteronomio 6:13. v4:15-16 Isaas 9:1-2. Chiton ne Si: Onjua' jm' quian' i' letan dsa mgg lechain, jn b 'ni' jmetan dsa quian' calej jg a'u' m'o Di.r 5 jaun, cajiog tng isdsen t jug Jerusaln ciudad ji, jaun cajiog t guei' gu' templo jaei 'io ln. 6Jaun caju' cats' Jess: Chijua' 'ne lng' Jai' Di, tian' jan; ia ju' ne Si: Chen Di ngeles quiin iajaun jmo '; ch' quian' gu iajaun ts jng' ug nig' quian' cang.s 7Jaun caag Jess: Jn b ju' ne Si: Ts tang' Tegui' Di quing'.t 8Con' gu si' tng cajiog isdsen ju caun m' jaei 'io ln. Jaun ca' lej jug acha mgg quian' calej ajl' cha. 9Jaun cats' Jess: Dsia jni gog' 'ne calej an, njua' cachijne' ne ajmejuag'. 10Jaun n caag Jess: Guan' Satans, ia ne Si ju': Jmejun' Tegui' Di quing', jia' lia' ne 'i b jmeti.u 11Jaun n ca' isdsen, jaun caoln ngeles cajmeti ta ne Jess. Cajmelig Jess ta qui', 'u Galilea (Marcos 1:14-15; Lucas 4:14-15) 12Jmecari Jess a'en Juan n' 'm, jaun ju 'u Galilea. 13Ts cajia j jug Nazaret, b cai'i t Capernaum, caun jug aniog chei' jm' 'u jatn Zabuln quian' Neftal. 14Jaun len carti jg acat' ne si Isaas ijme' jg oqui' Di: 15'U jatn Zabuln quian' Neftal aniog lequing Cu Jordn, chei' jm', 'u Galilea lequi' dsnau: 16dsa ijmetin' j quin' macajg caun si ju'; dsa ijmetin' 'u ja'ei 'n' 'm, ne qui' maca'g si.v 17Tle ne ju jaun cajmelig Jess ca' jg, caju': Jein' 'nia' 'au', ia majaquin gu 'i' qui' Di. Cat' Jess qun dsa itsn' ju (Marcos 1:16-20; Lucas 5:1-11) 18Corun Jess i chei' jm' Galilea. Jajaun, cajin Simu it' dsa Pe, quiain' ds rin' ichen Dr. Dsa itsn' ju b 'i, jaun hora jaun d n jmetioin' tun 'm dsijmg. 19Jaun caju' Jess: 'in jni, jaun cu ta achiliang' dsa mgg, julia' chiling' ju n. 20Dsju lejaun b cadsia cau 'm qui', jaun ilin quiong'. 21Me' gu ne ju jailin jaun, cajin con' gu on ds: Jacobo SAN MATEO4 12. 7 quian' Juan rin', jai' Zebedeo. Jmetioin' 'i' tsmu qui'mi 'm qui', quiain' jmei. Jaun cat Jess, 22jaun dsju lejaun b cat tsmu qui' catin jmei, jaun cailin cajmequiain' Jess. Cajmetn Jess jun ln dsa (Lucas 6:17-19) 23I Jess letan 'u Galilea, quijmetin dsa dsini gu' sinagogas lia' caun jaquii. Qui' jg dse julia' jagon Di, jn b quijme'liin dsa calej ne dso 'e niog ln dsa. 24Letan 'u Siria cai'g jg 'a lia' l jmo Jess , jaun caojia dsa calejn dsa ilequian calej ne jmug, quian' ju'ein gu iqu' ug qui'. Caiquiain calejn dsa ition' jmeds jena', dsa iln dso 'ei, quian' dsa 'lian' n. Jajaun cajme'lin Jess calejn dsa 'i. 25Jun ln dsa ichan Galilea, dsa ichan taguia jug jat' dsa Decpolis, quian' dsa ichan Jerusaln, dsa itin' 'u Judea quian' dsa itin' le'o' Cu Jordn n, cajmequiong' cajmequiain' Jess. Jg acacu Jess m' (Lucas 6:20-23) 5 Jn Jess dsa jun 'i, jaun caug caun dscon' jaei gu, jaun cagu. Jaun ca' dsa iquiain' lelg' qui'. 2Jaun cajmelig cajmetin dsa, caju' lela: 'Ein dsa 'i ijmo 'io'? 3'E gu dsen julia' dsa irl' quichiquiain jmg oqui' jmeds qui', ia ile'i b catn jagon Di. 4''E gu dsen julia' dsa ita' 'lia' ds, ia cu b Di lin' ds. 5''E gu dsen julia' dsa ijmo me', ia gua' 'u b tin, cu Di. 6''E gu dsen julia' dsa i l 'n ds jmo a'io ds Di, ia l ds njag b aicn', arquein ds n; ia 'g' b ds, jmo Di. 7''E gu dsen julia' dsa ii ds dsa sin', ia dsia b Di i ds guioin. 8''E gu dsen julia' dsa iquilej ds, ia jin b Di. 9''E gu dsen julia' dsa iqun' b 'no' ju 'a lia' 'ag tei, ia quiong Di chi'-guein quiin. 10''E gu dsen julia' dsa iquico'ein dsa 'ug ia ajmo a'io ds Di, ia jagon Di b catin. 11''E gu dsen' 'nia', jmat rquijnu' dsa jg, quicojmg', aju' calej ne jg ats t jacon' 'nia' oqui jni; 12jmo 'nia' 'io', jule'g b dse 'au', ia gui' 'nia' 'liang' j guei' ijug. Ia len b jn quicaco'ein dsa qui' dsa ijme' jg quin Di, imacarchn leji con' gu 'nia'. Jg ajng' li julia' tsi quian' si atg jn dsa mgg (Marcos 9:50: Lucas 14:34-35) 13'Tn' 'nia' ta ne gua' 'u julia' jmo tsi j m. La njua' maca'en i' tsi, 'a b lia' l lelei tng? Ts ma'e ta jmo, ajia' lia' adsga' b jaun, quits' dsa. SAN MATEO4,5 13. 8 w5:21 xodo 20:13. x5:22 Aln' chog si ju' jn: onjua' cha 'ug. y5:22 griego: raca; caun jg t'o' arameo co'ni' aju': Ts 'e tio' mdsei'. 14'Jn b rjni' 'nia' co'ni' alng' si qui' dsa mgg. Julia' caun jug aniog dscon' ts l leds'ma, 15jn b ts gu' dsa si caun nts achi' n' tsgu; guei' b chi' dsa iajaun tg' si jacon calejn ition' dsini. 16Len b 'nia' n, jmo tg si quing' jn dsa mgg, iajaun t ne dsa adse ajmo' 'nia', jaun jmejuin' i' 'nia' igu guei' ijug. Jmetag Jess julia' 'i' 17'Ts olen' 'nia' jua' aguio jni aji' Si 'i' qui' Moiss, on gu' jg ajmejmetag dsa ijme' jg quin Di. Onjua' ta jaun guio jni aji', tle ajme'ia b jni guio. 18Ia adsj' ju' jni, tlia' niog mgg, tlia' jni ds guei' n, 'icaun punto, on gu' 'icaun letra p' qui' Si 'i' ts ds'n calia' carti calej aniog l. 19'Ug jaun, julia' ijmo cau caun 'i' Ju' ne Si 'i', ojia' lin caun 'i' ts ln quen, njua' lejaun jmetin dsa rin', lejaun b ln dsa 'i jan dsa its ln quen jagon Di. La julia' dsa inag gau, jmeti, lejaun jmetin isin' n, lejaun b ln dsa 'i juin' jagon Di. 20Ia adsj' ju' jni jug 'nia', njua' ts cajmo' 'nia' adse gu con' gu tju' quian' dsa fariseos, lia' olg' jmg ts l dsino' 'nia' jagon Di. Jmetag Jess julia' ar'ne dsa (Lucas 12:57-59) 21'Mai' b 'nia' 'a lia' l mang dsa can' quin' 'nia': Ts jg' dsa,w ia njua' 'ein caj' rn', tion tds b 'i' jacoin. 22La jni ju' jug 'nia', chijua' 'ein car'n quian' rn',x jn b lejaun jig' ' jacoin, tds 'i'. Jn b lejaun julia' it'on' rn', ne dstan quin gu' b dsilin, la julia' iquian tontoy rn', go' 'liin' quiin' dsisi ja'lg'. 23'Ug jaun n, njua' dsican' 'e dsican' nechei, ajen' ne Di, ncadsu' 'au' ts 'ei caun jg quian' rng', 24jajaun de' dsia ajaun cau nechei, jaun gu guan' jmedsian m' o'i caun jg quian' rng'. Jaun gu e' tng idsia acu' Di. 25'Chijua' 'ein 'nio 'nag ne dstan, i' ta 'nio' ju 'i caun jg quiain' n' ajmo lejaun, iajaun ts jng' ne dstan iquids 'i'; ia dstan n, con' ts ncajng' og chi' ''; i'i gu n 'liog' n' 'm. 26Adsj' ju' jni, ts ajaun o'ng' jajaun calia' caqui' calej 'a con' m dsa quing'. Jmetag Jess ats ni' dsa jg quian' dsa onjua' dsigu 27'Mai' b 'nia' jn 'a lia' l maju' dsa leji: Ts nig' jg quian' dsa onjua' SAN MATEO5 14. 9 z5:27 xodo 20:14. a5:31 Deuteronomio 24:1. b5:38 xodo 21:24; Levtico 24:20; Deuteronomio 19:21. dsigog'.z 28La jni gu' ju' jug 'nia', chijua' 'ein dsjiog ds 'lg' quijin jan dsa m, co'ni' man'nig dso quiong' ju tds. 29'Njua' mne' jmo atang' dso, codsia dsi, tiong ung; ia dse gu ads'n cajne quing', con' gu jmeo'' tajang' ja'lg'. 30Jn b len njua' mgog' jmo atang' dso, codsia ti, tiong ung; ia dse gu ads'n cajne n' con' gu jmeo'' tajang' ja'lg'. Jmetag Jess julia' dso atn dsa dsigu (Mateo 19:9; Marcos 10:11-12; Lucas 16:18) 31'Jn b maju' dsa leji: Chijua' 'ein catn dsa m quin, catin cho caun si ajng' li amacatin dsn' rin'.a 32La jni ju' jug 'nia', chijua' 'ein catn dsa m quin, onjua' cha 'ug, jua' amani' jg quian' isin', jmo a'no 'io quiin dso. Jn b lejaun julia' dsa e' icn 'io imati dsa, jn b lejaun 'no dso. Jmetag Jess julia' jg a'n dsa Di 33'Manei' b 'nia' jn, 'a lia' l cang dsa can' malg': Ts jm' jua' ats jmeti' jg quing' amacu' a'ng' Tegui'. 34La jni ju' jug 'nia' ts 'e 'ug cha jua' a'ng' Di; ts '' guei' ijug, ia neta qui' Di b jaun; 35on gu' '' gua' 'u, ia co'ni' jating tag b Di; on gu' 'ni' '' 'nia' Jerusaln, ia jug qui' Rag Jun' b jaun. 36Ts l' 'nia' mdsei' guiong' n, ia 'icam' nji dsei' 'nia' ts l lejm' tiog, on gu alia' n. 37Jua' b 'nia' quian' cajon jg, jn, o jan'n 'e, ia njua' 'ein caju' ag gu con' l n, j jacon isdsen b jaun. Jmetag Jess jg julia' acon dsa 'ma' jacon rin' (Lucas 6:29-30) 38'Manei' b 'nia' amaju' dsa leji: Njua' 'ein ca'n camg mne rn', lejaun b l 'i' ds'n camg mne julia' icajmo jn; o njua' 'ein catia' camg mjan rn' n, lejaun b l tng 'i', ti' camg qui'.b 39La jni gu' ju' jug 'nia', ts lnau 'nia' queng' quian' dsa 'ln'. Njua' 'ein caquein rjog', jein' tle caton, juquein tatn ton. 40Chijua' 'ein 'nag quing', a'nio ji' ntsn', lejiog ts'm' dsiog qui' cu' juquion. 41Njua' 'ein cachiquing jmg acaun' lio caun kilmetro, ocon tn kilmetros. 42Ju'ein gu m 'e m quing' adsi, cu'; 'a ljein' lemca' qui'. Jme'ni b 'nia' julia' dsa i'iog quin' 'nia' (Lucas 6:27-28, 3236) 43'Jn b manei' 'nia' amaju' dsa leji: Jme'ni SAN MATEO5 15. 10 c5:44 Aln chog si ju': Jua' adse jacon julia' dsa iju' ug, jmo adse jacon julia' dsa i'iog. d6:4 Ju' aln chog si lela jn: t jn jun dsa. amei quing', jme'ia julia' dsa i'iog. 44La jni gu' ju' jug 'nia': Jme'ni b 'nia' julia' dsa i'iog, m ne Di oqui' julia' dsa ico'ein.c 45Jaun len b arjni' 'nia' alng' chi'-guein quin i' igu guei' ijug; ia 'i b cu 'iog cu' lia' dsa 'ln' lia' dsa dsen; jn b chein jm cu' lia' dsa icun Di lia' dsa its Di cun n. 46Ia njua' 'ni' 'nia' jm' lia' dsa i'nio 'nia', 'e 'lian' 'nia' gui' lejaun? Lejiog dsa icn 'lia' quin dstan tn lejaun. 47Chijua' cun' 'nia' Di jm' lia' dsa rng', 'e aag gu adse jmo' 'nia' njua' lejaun? Ia len b jmo dsa its Di cun jn. 48Judsican' b 'nia' adsing' lng' dsa dsen julia' dsen i' 'nia' igu guei' ijug. Jmetag Jess jg julia' ajmo dsa dse 6 'Jmo 'nia' ' ts ljmo 'nia' alng' dsa dsen jia' lia' jm' j jg dsa. Njua' len jmo' 'nia', i' 'nia' igu guei' ijug ts 'e 'lian' 'nia' cu 'icaun. 2''Ug jaun, jmat rjme'on' 'nia' 'ein jme'ong' julia' i'ni' qui', ts jm' jua' ung mads'ag jg julia' jmo dsa iljmo one dsini gu' sinagogas julia' j calles n. Jmo lejaun achein' dse guioin iajaun 'ag dsa dse; laia atdsn' ju' jni imague 'lian' b ile'i. 3La 'ne n, jmat rjme'ong' julia' 'ein jme'ong', jmo calia' jia' amei dsen quing' ts i. 4Jaln gu dse jm' j tco'. Jaun i' ijg adse jmo' j tco' jaun, cu 'liang'.d Jmetag Jess 'a lia' chiln' dsa Di (Lucas 11:2-4) 5'Jmat rchilen' 'nia' Di, ts ljmo 'nia' julia' jmo dsa iljmo-dsu one, at ds chilin' Di t tiin dsini gu' sinagogas j calles n, iajaun jg dsa. Adsj' ju' jni, imague 'lian' b ile'i. 6La jmat rm' 'ne ne Di, jne dsini quing'. Jajaun chilen' 'ne Di i' its jni. Jaun n i' ii 'e ajmo' j tco', cu 'liang'. 7'Jmat rjug' Di, ts jm' 'nia' jua' alt'' jg ats ta t, julia' jmo dsnau its 'n, ia lin nag Di tle ia a'ling jg ju'. 8Ts lolen' 'nia' julia' ln dsa le'i. Ia imai b i' 'nia' 'e a'ni' quin' 'nia' n' gu am'. 9Jaun n, lela b jug' 'nia' Di: Tia quin jniog, 'ne ii' guei' ijug, jujmego b dsa arji acheng'. 10Jule b 'i' quing', jule b a'io 'au' 'ne ne gua' 'u, julia' l guei' ijug. SAN MATEO5,6 16. 11 e6:13 Aln chog si ju': lio b jnia' ne a'lg'; asi' ju' b jn: ia 'ne b catng' gong', quids' 'i', ajmejuag' dsa n, cotan. 11Cu a'ni' que jnia' jmg n. 12'n dso quin jnia', julia' 'n jnia' dsu rn'. 13'A cu jmg ji jub acun tu, tle lio b og isdsen.e 14'Ia njua' 'n' 'nia' dsu rng' jma'nu dso jacong', jn b lejaun i' 'nia' igu guei' ijug 'in dsu' 'nia' guiong'. 15La njua' ts 'ng' dsu rng', jn b lejaun ts 'n i' dsu' 'nia'. Jmetag Jess jg julia' ajme'n dsa 16'Jmat rjme'n' 'nia', ts jmetsn 'nia' o-ne' jua' ajm' l'g 'lia' 'au' julia' jmo dsa iljmo-dsu one. Jmo dsa le'i lejaun iajaun jg dsa adsn' b jme'in. Adsj' ju' jni, imague 'lian' b 'i. 17La 'ne n, jmat rjme'ng', sio r dsei', rang ne' n, 18iajaun ts 'ein lel' ajme'ng'. Jia' lia' i' its jni b i. Jaun i' ijg calej ajmo' j tco' jaun, 'i b cu 'liang'. Julia' aquen ln ar'ma guei' ijug (Lucas 12:33-34) 19'Ts ldsia 'nia' lo' lem' ajmo' 'nia' aquen ln quing' ne gua' 'u la, ia jal jalquirju tn' ic qui'in, jn b jal jaquids'n quir'u cosas n; jal b chan dsa quijuin 'e quijuin atin' 'ang. 20Guei' ijug b 'ni' dsi' 'nia' lo' quing', jats 'e l jua' aqui'n c, on gu' 'e r'u, on gu l dston' 'ang. 21Ia julia' jtio' aquen quing', jajaun b 'i a' 'au'. Julia' jmene dsa (Lucas 11:34-36) 22'L jmene dsa julia' l caun si nts qui' n dsa; 'ug jaun n, njua' dse jmene', jn b lejaun co'ni' tg b si tajang'; 23la njua' ts dse jmene', tajang' b l quin'. Njua' si quing' n, ch' chili', 'e gu 'io ju' l quin' njua' lejaun! Julia' a'nio dsa Di, a'n gu' ds cu n (Lucas 16:13) 24''Ijan ts 'ein l jmeti ta ne on jug; ia jme'iai jan, ijan gu' jme'nioi. O nu ti quian' jan, ijan gu' ts lejein. Ts 'ein l jmeti ne Di, lejiog ne a'n ds cu n. Jmo Di ' chi'-guein quiin (Lucas 12:22-31) 25'Jaun n jug jni 'nia': Ts lcan 'nia' oi ds jua' a ' 'au' 'e qu', o 'e 'ag' tlia' chang', on gu' oqui' n' 'nia', 'e 'm' aqu'. Tsa quen gu jmeds achan dsa lia' con' gu m? 26Jn de' 'nia' julia' SAN MATEO6 17. 12 f6:27 Aln chog si ju': al leicon' 'nia' caun l. itan iinio guei': ts 'e jne, on gu' 'e cg', jua' adsia lo'; la i' 'nia' igu guei' ijug quijmetau. Jaun n, Tsa quen' gu 'nia' lia' con' gu j' 'i? 27'Ein 'nia', tle ia a ' 'au', l lejm' 'nia' al lechang' caun hora ag gu?f 28''E 'ug a l ' 'au' 'nia' julia' oqui' 'm' aqu'? Jag de' 'nia' julia' 'a lia' dscn l acha janau; onjua' ijmo ta 'ua', on gu' 'me; 29la jug jni 'nia', calia' jia' Rag Salomn lia' con' jmequ' tsn' ajl' gu, ts carjlin' julia' jl' l. 30Jaun n, chijua' Di len jmo jl' nau acha jmg n, la 'ig gu' ds'n dsisi, ' gu b 'nia' dsa ts ln 'n jmo ' quichein' 'nia' dse! 31Jaun len, ts lcan 'nia' oi ds, jua' aquiag' 'nia': 'E que jniog? o 'E 'ne' jniog? o 'E 'm' qui' jniog? 32Ia dsa mgg b inio qui'en 'n ds calej an. Ii b i' 'nia' igu guei', a'ni' quin' 'nia' lej an. 33La jmo de' ji 'nia' 'n 'au' aji 'i' qui' Di jacong', quian' ajm' 'nia' calej adse at ds 'i, jaun gu gui' 'nia' lej an aag gu. 34Ts lcan 'nia' oi ds jaun, oqui' jmg 'ig, ia jmaqun oi ds cha b lia' cojmg lia' cojmg. Ts lcun 'nia' ' qui' isin' (Lucas 6:37-38, 4142) 7 'Ts lcun 'nia' ' qui' rng', iajaun ts con Di ' jacon' 'nia' guiong'. 2Ia len b con Di ' jacon' 'nia' guiong' julia' cun' 'nia' ' jacon rng'. Quian' 'i' adsia' 'nia', 'i' jaun b dsiog Di quin' 'nia' guiong'. 3''A lia' jniag' 'ne jag' jmequi p' a'i jmene rng', ton' ts leng' gu' a'i ca'nau nch pa jmene' 'iag'? 4O 'a lia' l lejug' rng': Cu jmg dsi jni jmequi p' a'i jmene', ton' n b chi'i ca'nau n'ma ch jmene' 'iag'? 5'Ne dsa iljmo one! Dsi de' ji n'ma ch mne' 'iag', jaun gu l lejag' r, jaun gu l ds' qui p' jmene rng'. 6'Ts cu' 'nia' julia' dsj' al aji qui' jmeds, ia con' ts njua' jadsin ajmo lejug quing'. Jn b ts dsia 'nia' julia' mg jl' aquen quing' ne i, con' ts njua' quicats', jme'ig. Julia' dsa im, i'no', it n. (Lucas 11:9-13; 6:31) 7'M 'nia' ne Di, jaun gui' 'nia'; 'nio' 'nia', jaun b dsiang'; t 'nia' o'n, jaun b ni. 8Ia julia' im, gue b; julia' i'no', dsio' b jn; jn b lejaun, qui' julia' it o'n, ni b. 9'O chan julia' 'ein 'nia', jmem chi' quing' i', cu' 'nia' camg ncang? 10O chan' 'nia' jmacam chi' quing' qui' ju, cuin' 'nia' dsm'? 11Jaun n, chijua' 'nia' dsa SAN MATEO6,7 18. 13 ircn' dso tng' cu' cosa dse chi'-guein quing', ' gu b i' 'nia' igu guei' cu adse cu' julia' im jacoin! 12''Ug jaun n, jmo b 'nia' quian' dsa mgg rng' julia' 'e a'niog' 'nia' jmo 'i quian' 'nia'; ia an b ta qu' calej Si 'i', quian' gu Si aquicajmo dsa ijme' jg quin Di. Oju dsag (Lucas 13:24) 13'Tin' 'nia' tle oju dsag. Ia a' ju' b jadston' dsa ju ajiog jads'in. Jaln gu jun dsa idston' ju jaun; 14ia caun oju dsag rqu' b jainio dsa adsilein jalechan jmeds, jaun ts ln jun idso' ju jaun. Tle quian' mg a'ag b n'ma, jng' li (Lucas 6:43-44) 15'Jmo 'nia' ' jaun ts jmegau dsa iinio ' jg ajugain, ijaln jacon' 'nia' quirlin alin j' cha', la tle n' tds lin julia' ln dsj' nu tsau ds. 16La tle 'a lia' jmo-dsu b lecuin' 'nia'; ia ts guei' chiung taun qun dsa julia' mg uvas. On gu' l lequn dsa mg higos guei' 'ma taun jm'. 17Jaun n, calej 'ma dse, mg dse b 'ag; jn b lejaun julia' n'ma 'lg', mg 'lg' b 'ag. 18Julia' n'ma dse, ts l le'ag mg 'lg'; jn gu' lejaun ts l le'ag mg dse julia' n'ma 'lg'. 19Calej n'ma ats 'ag mg dse, jia' lia' aun' b, ds' dsisi. 20Jaun len b lecuin' 'nia': tle 'a lia' l jmo. Ts calejn tn' jagon Di. (Lucas 13:25-27) 21'Ts calejn it jni: Tegui', Tegui', dsilein guei' ijug jagon Di; jia' lia' jm' ijmo a'io ds e' igu guei' b dsilen. 22Jun dsa l jmg jaun iju' tsg jni: Tegui', Tegui', maquica' jnia' jg oquin' 'ne. Quian' b 'i' quing' n, maquima'un' jnia' jena', maquimajm jnia' 'ling li ju' n. 23La jaun gu n jug jni: Olg' ts 'nia' carcung. Cau jia' 'nia' ijmo' a'lg'. Tatn ne 'ug (Marcos 1:22; Lucas 6:47-49) 24'Jaun n, calejn julia' dsa inag jg qui, jmo ajug jni, lin julia' ln jan dsa i' ds icajmg' 'ne ne 'lau. 25Caj jm, quicaju' jmg cu, ca'g ds ti ln cajnu 'n jaun; la ts caqu', ia jmech' b 'ug ne 'lau. 26La calejn julia' dsa inag jg qui, ts jmo gu' ajug jni, lin julia' ln jan dsa co its 'en ds, cachi' 'n qui' ne titsag. 27Jmecaj jm, caju' jmg cu, ca'g ds ti cajnu dso' ts'n jaun; jaun caqu' cagon gau ln. 28Jmecal ju' Jess jg len, 'io ln quidsg' ds dsa 'a lia' l jg ajmetag, 29ia jmetag julia' jan iquian 'i' dsn', onjua' r' lia' tju' quiin. SAN MATEO7 19. 14 g8:4 ' Levtico 14. Cajme'lin Jess jan dsa iln 'm' 'iog (Marcos 1:40; Lucas 5:12-16) 8 Jmecasin Jess m', jun ln dsa jmequiong'. 2Jaun cajmequin jan dsa dso' iln 'm' 'iog, cachijn ne Jess, jaun caju': Chijua' 'niog' 'ne, Tegui', l b jme'lio' jni. 3Jaun Jess n cani' gu, caja' qui' dsa 'i, jaun caju': 'Nio b jni. Jme'liong 'ne. Dsju jmecaju' len, ca'ln dsa 'i 'm' 'iog ajmelin. 4Jaun caju' Jess: N jaun, ts l'ein jug' 'ijan; jia' lia' guan' ojmejnia ne jmedsa, jaun ojen' a'ni' jmeti' con' l 'i' qui' Moiss, iajaun lei dsa amalejng'.g 'A lia' jme'n jan jug 'lig romano (Lucas 7:1-10) 5Jmeca' Jess j jug Capernaum, cajmequin jan jug 'lig romano coin, jaun cam ajme'o 'i, caju': 6Tegui', jan ds ijmeti ta ne, ron dso' g ug jaqui; a'ua' qui', ts l j' gu-tag. 7Jaun caju' Jess: Nei b jni ijme'lioin. 8Jaun caag jug 'lig: Tegui', ts catn jni jua' o'' 'ne dsini qui; jia' lia' ajmejm' 'i' b, jaun 'lin dsa 'i quing. 9Ia len b jni 'i, chng' ajmeti 'i' qui' jug, jn b len teneg' 'lig iniog gu, 'e caun 'nio jni l. Njua' cajug jni: Gua j, jajaun ds b; njua' cajug jni isin' gu' tng: ia, ji b. Njua' cajug jni dsa sin' quing: Ojmo ala a, ajaun dsjm b. 10Jmecang Jess aju' dsa 'i, caig' ds, jaun cats' dsa ijmequiain': Adsj' ju' jni jug 'nia', calia' 'ijan dsa jug Israel, ts imajn jni i'n gu ln lia' 'n dsa la. 11Jni jug 'nia', jun dsa iquijaln calecon gua' 'u, atiain' col gu' quian' Abraham, quian' Isaac, Jacob n jagon Di guei' ijug; 12la dsa ijmecatn tn' jagon Di, dstoin' j quin' ung, quids'u, qug' jan. 13Jaun caju' Jess cats' jug 'lig: Guan' dsini quing'. L b con' l 'ng'. Dsn' r' hora jaun ca'ln ds mozo quin dsa 'i. Cajme'lin Jess machog Pe. (Marcos 1:29-31; Lucas 4:38-39) 14Corun Jess jaqui' Pe. Jajaun jmerquian machog Pe adso' 'i dsi. 15Jaun caja' Jess gu dsa dso', jaun dsju lejaun b cao'g dsi. Jaun canau machog Pe cajmelig cajmeti ta ne mesa, aag'. SAN MATEO8 20. 15 h8:17 Isaas 53:4. i8:25 o, jniog. j8:28 Aln chog si ju': Gerasa; asi' gu' n, ju': Gergesa. Cajme'lin Jess jun ln dsa dso' (Marcos 1:32-34; Lucas 4:40-41) 16Lecanei jaun, jun ln dsa ijiog jmeds jena', caojia dsa ne Jess; jaun quian' cajon jg b ca'uin' jmeds 'ln'. Jaun cajme'liin jn calejn dsa dso'. 17Len b carti jg qui' Isaas ijme' jg oqui' Di jmecaju': 'i b caji' ajme'uau jniog, 'i b cacan guei jmug quin jniog.h Dsa ijme'nio jmequian' Jess (Lucas 9:57-62) 18Jmecajg Jess jun ln dsa lelio, jaun cajmo 'i' a dsa quiin tle 'o' jm'. 19Jaun cajmequin jan tju' coin, jaun caju': T, nei jni quian' 'ne calecon jagog'. 20Jaun caag Jess: Icha t'lau qui' b julia' ig, jn b lejaun julia' itan i'n guei', itio' tsag b 'i. La Jaun dsa mgg n, ts jacha jua' jaquig cati. 21Jan gu' isin' ijmema quiong' caju': Tegui', tsa cu' jmg ang' i'ong de' ji e'? 22La caag Jess: 'in 'ne jni, judsi'n b 'lag, 'lag rin'. Cajmo Jess ca'g tei jm', cajia' ds n (Marcos 4:35-41; Lucas 8:22-25) 23Jaun n, ca' Jess 'i' tsmu, quian' dsa imaquiain'. 24Jmematioin' ne jmg, ca'g ds ti ln con' ts jin. Calia' madsjein jmg 'i' tsmu. La jmergn b Jess . 25Jaun caiei b dsa quiin, jaun caju': Tegui', lio! Ia ds'in jnia'i jal! 26Jaun caag Jess: 'E l l gan' 'nia' dsa its ln 'n? Jaun canau cajin ds, jm' n, jaun coei' catts' tng tei. 27Jaun caig' ds dsa, quicai' rin': I'ein b dsa n, lejiog ds lejiog jm' nag gau jg qui'? Dsa ichan Gadara ijmetion' jena' tds (Marcos 5:1-20; Lucas 8:26-39) 28Jmecadsig Jess lecaton jm', tle 'u Gadara,j jaun ca'un on dsa j le'on 'lag, jaun cajmequiin con Jess. Leon dsa 'i jmejiog jena', jaun 'io ln jmetsau ds, 'ijan dsa ts 'ein l le ju jaun. 29Jaun catin' com' caju' ti: 'E 'ug tin' 'ne j quian' jnia', Jess Jai' Di? Ae' 'ne jal ajmog' jnia' tji? SAN MATEO8 21. 16 30Me' cau jaun, jmetion' jun i gu'; 31jaun quicam jena' ne Jess, caju': Chijua' 'uag' jnia' jal, chei jnia' dsiti' qui' i 'o. 32Jaun caju' Jess: On' 'nia'. Jaun ca'un jmeds 'ln' tds dsa 'i, jaun caitoin' tds i. Dsju lejaun b cainio cochi' i cung ju si, jaun caisein' t jm'. Jajaun cadsain ca'n' jmg. 33Dsa ijmejmo ' i n cacung. Jmedsilein j jug cadsia acal jaun, quian' acal quian' dsa ijmetion' jena' n. 34Calejn dsa chan jug jaun n ca'uin ilin ja'en Jess. Jaun jmecajin Jess n, cachiquing jmg ao'in lecon jaun. Cajme'lin Jess jan dsa 'lian' (Marcos 2:1-12; Lucas 5:17-26) 9 Jaun ca' Jess 'i' tsmu, cai le'o' jm', jaun cadsiin' jug jajmegu. 2Jaun caojia dsa jan dsa 'lian', dsin ne tsjein. Jmecajg Jess a'n dsa 'i 'io ln, cats' dsa dso': Jmo lan' 'au', jn; mar'n b dsu'. 3Jaun caijiog ds iln tju': A'n 'lg' Di b in aju' len. 4La ii r b Jess adsjiog ds dsa 'i, jaun caju': 'E l dsjiog 'au' 'nia' 'lg' len? 5Na a'ua gu ta jua' ajmejug jni dsa la: Mar'n b dsu', o ajmejug 'e jni: Nau, ? 6Dse jaun. La jmo jni jaun lei' 'nia' a'io 'i' Jaun dsa mgg ne gua' 'u aqui'in dsu dsa. Jaun gu caju' cats' dsa 'lian': Nau, quion tsjein quing', guan' jaquing'. 7Jaun canau b dsa 'i, cai' jaqui'. 8Jmecajg dsa acal jaun, caig' ds, jaun cajmejuin' Di ne 'ug ia amacu b jaun macu' jan dsa mgg. Cat' Jess Mateo (Marcos 2:13-17; Lucas 5:27-32) 9Cao'n b Jess jajme'ein jaun. Ja jaun, cajin jan dsa ichen Mateo, gu caun dsini cn 'lia' oqui' dstan. Jaun caju' Jess cats' 'i: 'in jni. Jaun canau b T, cajmequiong'. 10Cal jmema'en Jess gu' dsini qui' T, cadsiln jun gu dsa icn cu rin', dsa ilecn' dso sin' gu n, caitoin' igu' quiain' Jess, quiain' dsa imaquiain' n. 11Dsa fariseos n, jmecajg an, jaun cai' dsa quin Jess: 'A lia' gu' t quin' 'nia' col quian' dsa icn 'lia' quin dstan, dsa ilecn' dso n? 12Cang Jess jg jaun, jaun caju': Onjua' dsa iquile'g dse ds i'ni' tm qui'; tle jacon dsa SAN MATEO8,9 22. 17 k9:13 Oseas 6:6. l9:18 o, maijn, l lejein jg. iledso' b 'ni' qui'. 13On' 'nia' ojmetn 'e jein jg la tio' ne Si: A'nio jni dsi' 'nia' i 'au' dsa mgg rng', onjua' r' ajia' quijen' 'nia' 'e quijen' ne.k Ia ts ta jaun guio jni jua' at dsa dsen; at dsa ilecn' dso b jni guio. Ca' dsa Jess julia' jg ajme'n dsa (Marcos 2:18-22; Lucas 5:33-39) 14Jaun cadsiln dsa ijmeinio quian' Juan ichon dsa jmg cajmequiin ne Jess, jaun caag: 'A lia' jme'n b dsa fariseos, lejaun gu' jnia' n, la dsa iquian' 'ne gu' ts jme'in? 15Jaun caag Jess: L letn' 'lia' ds julia' dsa it janiog jmg jajen' gu dsa, chijua' jaun b gu gu' dsa e' ijen' gu? J jmg jts madsa ijen' gu 'i chan l; jaun gu tin' jme'in. 16'Ma ts 'ein tn ting ts'm' gui' quian' 'nau ts'm' 'm. Ia dsn' ts'm' 'm, jaun ju' gu jagag l. 17Jn b lejaun ts tia' dsa vino 'm 'i' nlau gui', ia ne'. N b tin vino, ton' ds'n nlau n njua' cajmo dsa lejaun. Jaun l, 'i' lau 'm b 'ni' tia' dsa vino 'm, iajaun letn b l '. Jamg Jairo, quian' 'io ican' tsn' Jess (Marcos 5:21-43; Lucas 8:40-56) 18T 'en Jess dsia jg, jmecadsig jan iniog gu gu' sinagoga. Cachijn ne Jess, jaun caju': Lia' cajonl jan chi' dsa m quing. La njua' gog' 'ne quian' jni oquiog' gog' ne qui', lechain b tng. 19Jaun canau Jess, jaun ca quiain' dsa 'i, lia' jmaquiain' dsa imajaln quiong'. 20Tj jaun, jan dsa m idso' maguia-tn i atin. Cajmequiin tle chico' qui' Jess, jaun cani' chei' tsn' 'i. 21Ia lin: Ts nag njua' jia' ng' cajug tsn', jia qui. 22Jaun cajn' Jess, cajin 'io, jaun caju': Jmo lin' 'au', jn. Ma'lng' b, ia 'ng'. Dsju lejaun b cajia coei' qui'. 23Jmecadsig Jess jaqui' dsa jug sinagoga 'i, jaun cajg mation' dsa ijmo son, mation' dsa jun go'i n, qu'- 'o. 24Jaun caju': 'Un' 'nia' jal; ts rjon ib' n. Jia' lia' argin b. La jia' cag b dsa. 25Jmema'un' dsa, jaun ca' Jess dsini, caja' mgu ib', jaun canau b 'i. 26Calecon jug tio' 'u jaun, cai'g jg acal jaun. Cajme'lin Jess on dsa ten 27Jmeo'n Jess jajaun, ca'ein on dsa ten, jalin t ti: Dsia i 'au' jnia', 'ne tsjon David! SAN MATEO9 23. 18 m10:2 Jacobo: jn b chein Santiago. n10:4 cananista: partido qui' dsa i'nio tun 'u 'i' qui' Roma. Jmaqun caquioin leon Simu 'i, ia l mei' ts cane achein. 28Jmeca' Jess dsini, cajmequin dsa ten 'i cau qui'. Jaun caag Jess: 'n' 'nia' al lejme'lio jni? Jaun caag: 'in b jnia', Tegui'. 29Jaun can' Jess gu jmene jaun caju': Jule b con' l 'n' 'nia'. 30Jaun calg b mne dsa 'i. Jaun cajmo Jess 'i' caju': Ti' 'nia' jnag ts 'ein julei an. 31La 'i n, jmeca'uin jaun, cadsia calecon jatn 'u jaun 'e acajmo Jess. Cajme'lin Jess jan dsa con 32Jmema'un dsa ijmeten 'i, caoln isin' tng jiai jan dsa con i'en jmeds jena'. 33Dsju jmecadsen Jess jena', jaun cajmelig dsa con 'i cadsia jg. Dsa jun ijmetion' cat ne, caig' ds, jaun cadsia: Calecon 'u Israel la, ts 'ein macajg alen. 34La dsa fariseos gu' n, caju': Tle quian' jub qui' 'iog jug jena' b, jmo in 'uin' jena'. Dsia Jess i ds dsa 35Ca Jess calecon jug ca', calecon jug p' n, jmetin dsa dsini gu' sinagogas. Jme' jg dse julia' jagon Di. Jmejme'liin dsa calej ne dso, quian' calej jmug ajmelequian dsa. 36Jmecajin dsa, cat' i ds, ia jmechain oi ds calia' maja'' ds chain, njag b j' cha' its chan jmo '. 37Jaun n cats' dsa ijmequiain': Dsn' b dsau 'ling acarau, la ts jun dsa ijmo ta janau. 38Jaun l, m 'nia' ne jug janau achein gu jun dsa ijmo ta janau qui'. Caquin' Jess guia-tn dsa j qui' dsa quiin (Marcos 3:13-19; Lucas 6:12-16) 10 Jaun cat' Jess chi' dsguia-tn quiin, jaun cacu b 'i' a'uin' jmeds 'ln', aquijme'liin calej ne dso aniog ln dsa, calej jmug n. 2Lela b chen taguia-tn dsa icaquin' Jess 'i quiin: Simu, it' dsa Pe; quiain' Dr rin'; Jacobom quian' Juan rin', ja' Zebedeo; 3Feli quian' Bartolom; Tom n quian' T ijmecn 'lia' acatn dstan; Jacobo iln ja' Alfeo; Tadeo n; 4Simu n it' dsa cananista;n Judas Iscariote n, icajn' Jess. Cachen Jess dsa guia-tn quiin acai' jg dse (Marcos 6:7-13; Lucas 9:1-6) 5Dsa guia-tn n b cachen Jess jmemancu jg la: SAN MATEO9,10 24. 19 o10:15 Sodoma quian' Gomorra: ' Gnesis 18 - 19. Ts on' 'nia' ju 'u go dsnau, on gu' oton' 'nia' 'icaun jug atn 'u Samaria. 6Jajaun b on' 'nia' jation' dsa iln co'ni' j' cha' imaicn' ichan jug Israel. 7On' 'nia' quio' jg dse la chei' 'nia' dsa, majaquin 'i' qui' Di. 8Ojmo 'nia' lejn dsa iln 'm' 'iog; calejn gu' iln dso si' n, ojme'lioin; ojmejen' 'nia' 'lag; o'un' 'nia' jena' qui' dsa n. Jaun len julia' ngue' 'nia' b la onjua' acha 'lia', len ojmo 'nia' jn, ocu' dsa b ts 'lia' cn'. 9Ts 'e cn' 'nia', julia' a'ni' le'i ju, on gu' cunig, on gu' cutiog, on gu' guin tlau quing', 10on gu' t'm' jua' ato' lio cn'. Jm' codsn' tsn' b 'nia' cn', ts cn' 'nia' lau ton tag' aag gu con' amaleton tag', on gu' 'ma'; ia julia' dsa ijmo ta, catin b gue m qui'. 11'Jmacadsin' 'nia' lia' caun jug ca' o jug p' 'e, jajaun jia 'nia' jaqui' dsa ili dsen 'ua ds, qui' 'i tin' 'nia' calia' cat jmg i'ung' tng. 12Jmat rtng' dsini qui', cuin 'nia' Di jua' 'nia': Ju'ei b tei dsini la. 13Njua' dsa dsini jaun li gue b lia' ir jg, jg quin' 'nia' acuin' Di, jut'i b 'ei tei jacon dsa 'i dsini jaun. La njua' li ts dse le'g ds dsa gue jg quin' 'nia', jut'i b jg 'ei tei jaun jacon' 'nia' guiong'. 14Njua' cha jaln ts 'nio dsa guein 'nia', on gu' 'nio nag jg quin' 'nia' n, coei' 'un' 'nia' dsini jaun, o jug jaun, si' 'nia' 'liog tag'. 15Ia adsj' ju' jni, jmat rquids Di 'i', 'io gu ug gue dsa jug jaun con' gu dsa ijmechan Sodoma quian' Gomorra.o Quico'ein dsa (Marcos 13:9-13; Lucas 21:12-17) 16'Tsn jni 'nia' jaun, alng' njag b j' cha' jn co'ni' j' tsau ds. Jmo 'nia' jaun alng' dsa i'io mai julia' dsm', ton' 'ua 'au' 'nia' julia' ln iju. 17Rjn' 'nia' jaun ia quijng' dsa ne dstan, quibg dsa n dsini gu' sinagogas. 18Lia' ne dsim' lia' ne rag n, dsijia dsa 'nia' 'ug qui jni; jaun len b l leojang' 'nia' jg dsau ne 'i, quian' jacon dsnau sin' n. 19La jmat rquijng' dsa neta, ts ljmo 'nia' ' 'au' 'e jua' o 'a lia' ag'; ia jmat rjua' 'nia' jg, Di b cu jg ai' 'nia' 'a lia' ag' jug' dsa. 20Ia onjua' guion' 'nia' jua' jg; 'iog b Jmeds quin i' 'nia' ju' ju t'au'. 21'Ia l tng, julia' rn' dsa quijin' rin' jaun jag' dsa, julia' jmei gu' dsa quijin' chi' quiin; chi' gu' n quinu 'nei jmi' chog-jmei, quijng' ajmedsiog dsa. 22Calejn julia' dsa mgg jme'iai 'nia' 'ug qui jni; laia julia' SAN MATEO10 25. 20 p10:36 Miqueas 7:6. itin ti cat jcat', i'i b ilin. 23Jmaquico'ein dsa julia' caun jug, cung 'nia' ju jug si' tng; adsj' ju' jni, t ts mal quen' 'nia' iniog' calej jug jatn 'u Israel, aguan' tng Jaun dsa mgg. 24'Julia' jan ijmetn, ts juin' con' gu t quiin; jn b lejaun julia' jan dsa ijmeti, ts juin' con' gu jug. 25Ti' julia' ijmetn lin julia' ln t quiin; julia' dsa ijmeti gu' n, dsilin julia' ln jug. Chijua' 'iog dsa jun' caun dsini maquion dsa Be'elzeb, ' gu b 'n dsa, julia' ition' dsini qui'! 'Ein 'ni' jmegan dsa (Lucas 12:2-7) 26''Ug jaun, ts ljmo 'nia' gang' dsa mgg. Ia 'icaun julia' arjl ts cha jua' ats lejni, jn b lejaun julia' ar'ma ts cha jua' ats lei dsa. 27Julia' ajug jni 'nia' la j tco', jua' 'nia' tjn dsa jun; jn b lejaun julia' ajug jni 'nia' con' tei, jua' 'nia' com' julia' jaei. 28Ts ljmo 'nia' gang' quian' ij' n, la t'au' 'nia' ts 'e l lejmo; i'i b catn' 'nia' jmegang' julia' il lej' n quian' gu' t'au' 'nia' ajeng' ja'lg'. 29'Tsa 'n dsa on itan p' quian' caun guin? La 'ijan itan ts tin' 'u jua' ts i i' 'nia'. 30Ia lejiog nji dsei' 'nia' le' jeli' m' t jn. 31Ts ljmo 'nia' gang', ia 'io ln gu quen' 'nia' lia' con' gu jun ln itan. Julia' ijmejnia acuin Jesucristo jn dsa mgg (Lucas 12:8-9) 32'Julia' ijmejnia tle qui jni jn dsa mgg, jn b lejaun jni n jmejniag tle qui' 'i ne e' igu guei' ijug; 33la julia' ijmejnia ats cug jni jn dsa mgg, jn b lejaun jmejnia jni ats cuin ne e' igu guei' ijug. Jess b i'un al ledson' dsa (Lucas 12:51-53; 14:26-27) 34'Ts olen' 'nia' jua' aguio jni ai'ei tei mgg; ia ts ta jaun guio jni ai'ei tei. M' 'nei b aquian jni. 35Ajaun b guio jni aidsia m' dsini: Chi' jme'iai jmei, chi' jamg dsa n jme'iai chog; iln mlo n tin' m' quian' machog. 36Dsa iln jmei dsini quijme'iog chi' quiin.p 37'Julia' i'nio gu 'io ln chog-jmei lia' con' gu jni, ts catin lin dsa quing; len b jn, julia' i'nio 'io ln gu jai' o jamg 'e, lia' con' gu jni, ts catin lin dsa quing; 38julia' its ca'g caun ds cajoin chijua' SAN MATEO10 26. 21 q10:38 lit. its cn crg qui'. r11:10 Malaquas 3:1. cajoin,q aji chico' qui, ts catin lin dsa quing. 39Julia' i l 'nio l' lechain dse, ds'n qui'; jn b len, julia' icaguen 'm oqui jni, l' b. Co'ni' 'lian' dsa (Marcos 9:41) 40'Julia' iguen 'nia', guei jni; julia' iguei jni guein icachei jni n. 41Iguen julia' jan dsa i' jg oqui' Di ia alin ichen quin Di, cojaun b 'lia' gue jn julia' 'lian' jan i' jg quin Di. Len b jn, julia' iguen jan dsa dsen ia lin dsa dsen, gue 'liain' jn con' 'lia' acatn jan dsa dsen. 42Ju'ein gu dsa icu caun vaso jmg gg', cu' jan dsa me' len quing 'ug ia a'ein jni, adsj' ju', tion b gue 'liain'. Dsa ichen quin Juan ichon dsa jmg (Lucas 7:18-35) 11 Jmecadsan cu Jess jg n cu' chi' dsguia-tn quiin, cao'in tng jajaun, ca' ju cai' jg, ijmetin dsa jug tio' con' maquin jaun. 2Juan n, t 'ein n' 'm, cari 'a lia' l jmo Ir'n quin Di. Jaun cachein iln dsa ijmequiain' 3acaiag: 'Ne lng' dsa il jg ji, o jia jnia' isin' 'e? 4Jaun caag Jess: On' 'nia' ochei' Juan 'e at ne' 'nia' la, 'e anag' 'nia' n. 5Odsia 'nia' 'a lia' l quijg dsa ten; dsa ijmeguian' gu' n, mainioi r' tng; dsa ijmeln 'm' 'iog malejin tng dso ajmelin; dsa ijmegun gu' n manag; dsa imadsan, jein' tng; jacon dsa te n ds'ag jg dse la alin dsa. 6'E gu dsen dsa its 'ag caun-tn ds jacon jni. 7Jmemailen dsa 'i, jaun cajmelig Jess cats' dsa a'in Juan: 'E jmeln' 'nia' jmet ne' lia' con' jmeing' 'u quein co'iog jaun? O b jmeln' 'nia' ajmejng' jan dsa iln julia' l ca'nau n'ma ta alquib ds ju la ju n? 8Chijua' ts lejaun n, 'e gu' caijag' 'nia'? O b ajmeln' 'nia' ajmejng' jan dsa iqui' tsn' jl'? La onjua' lejaun. Ia julia' dsa iqu' tsn' jl', itn' dsini qui' rag b ile'i. 9'E gu' caijag' 'nia' jaun n? O b jan dsa i' jg quin Di 'e? Dsn' b jaun ju' jni. Iln tson gu jan dsa i' jg quin Di b 'i. 10Juan 'i b i'n Si qui' Di jaju': Tsng jan dsa quing ne ju quing', jn, adscan jg, jmo cojia ju.r 11Adsj' jug jni 'nia', 'ijan dsa imacan dsa m ichan SAN MATEO10,11 27. 22 s11:12 o, cat jmg n, maj' jagon Di njag b al 'nei. Jaun dsa icon' quijmo 'nei n, 'nio join julia' dsa iinio ju jaun. t11:23 griego: hades, co'ni' aju', jaqui' 'lag. mgg, ts 'ein maln ijun' gu i' jg oqui' Di, lia' con' gu Juan ichon dsa jmg. Laia, iln ime' gu jagon Di, i'i b ln ijun' gu lia' con' gu Juan 'i. 12Cale caguan Juan ichon dsa jmg, cat jmg n, con' 'i ju b maj ti jagon Di. Jaun dsa con' iti ds b chan' ti ju jaun.s 13Calejn dsa ijme' jg quin Di, quian' 'i' qui' Moiss n, ajia' con' ca' jg jagon Di b jaun, calia' cat jmg jmecaguan Juan. 14Jn b chijua' 'niog' 'nia' gui' jg la, Juan 'i b icajmeti jg al ajmeji Elas. 15Julia' ileds rgua, junei. 16''E quian' l lequng aln dsa ichan jmg n? Lin julia' ln ib' ition' co j 'ma', tioin' com' quigui' ts' rin': 17Nji jnia' tefi oquin' 'nia', la ts ndsin' gu' 'nia'; jn gu' njm jnia' son qui' 'lag ata' 'lia' ds dsa, la ts cat' gu' qu' 'au' 'nia'. 18Ia caguan Juan, its 'e 'ling jmegu' on gu' 'e jme'n' n, jaun ca'ag dsa a'ein jena'. 19Caguan gu' tng Jaun dsa mgg igu' i'n', 'ag tng dsa alin jl ' quian' m jmg, alin amei quin dsa cha dsu, quian' dsa icn 'lia' quin dstan n. La tion b lel' dsa adsau jg a' ds Di, 'ug ia ' b ds dsa igue jg n. Jug jts ne' dsa (Lucas 10:13-15) 20Jaun n, cajmelig Jess quicajin dsa ja'ling gu li ju' maquimajmo, ia ts majin' dsa ds. Jaun caju': 21'E gu jug' 'nia' dsa jug Corazn! 'E gu jug' 'nia' ichan Betsaida! Ia jua' mei' gu jni majmo li ju' n j jug Tiro quian' jug Sidn julia' amajmo jni j quin' 'nia', lg' b ts macajin' dsa 'i ds, jmecu li aqu' ds jmeinioi lequi' 'm' taun quilesin tiju n. 22La jug jni 'nia', jmg iquids Di 'i', jaln gu tson ug agui' 'nia' con' gu dsa ijmechan Tiro quian' Sidn. 23'Nia' gu' dsa ichan jug Capernaum, ln' 'nia' aug' guei' ln? Onjua' lejaun. T jaj' ln jation' 'lagt b sn' 'nia'. Ia jua' mei' gu jni cajmo li ju' j jug Sodoma julia' amacajmo jni j quin' 'nia', aniog b jug jaun cat jmg n. 24Jaun ju' jni, jmg jmat rquids Di 'i', 'io gu ug gui' 'nia' con' gu dsa ijmechan jug Sodoma. Jajia dsa ima'' (Lucas 10:21-22) 25Jmg jaun caju' Jess: Jmejun' jni 'ne, Tia, ilng' jug gua' 'u quian' SAN MATEO11 28. 23 u12:7 Oseas 6:6. guei' ijug, ia ca'ma' an jacon dsa itn si, i' ds, amacajmejniag' jacon dsa iln lia' ln guein, its 'e cu'. 26Dsn' b jaun, Tia, ia len car'i 'au'. 27Jaun cats' dsa: Ogu jni macadsia e' calej. 'Ijan ts 'ein cun Jai' Di 'a lia' tdsn' lin, jia' lia' 'iog b Jmei; jn b 'ijan ts 'ein cun Jmei 'a lia' tdsn' lin, jia' lia' 'iog b Jai' tng, jn b jmejniai jacon i'nio lei. 28In' 'nia' jacon jni, calejn' 'nia' iquima'' ds, iquilequian guei, jaun cu jni jajan' 'nia'. 29Gue 'nia' ta qui acu jni 'nia', jmetn 'nia' jm' jn, 'a lia' ln jni, ia jun' ds lng, meg' b l ds; jaun len b dsin' 'nia' dsiang' jajia t'au'. 30Ia ta acu jni 'nia', onjua' a'ua' ta; jn b lejaun onjua' aguei cn' 'nia' acu jni 'nia'. Jess b iquian 'i' ne qui' jmg sa (Marcos 2:23-28; Lucas 6:1-5) 12 Jmg jaun ca Jess jal janau qui' dsa caun jmg sa. Dsa iquiain' n cat' icn', jaun quicagg m' trigo, jaun cagu'. 2Jmecajg dsa fairseos, jaun caolin cats' Jess: Jag 'a lia' tion' dsa quing' jmo ta ats 'i 'i' jmo dsa jmg sa. 3Jaun caag Jess: Tsa maca'' 'nia' ne Si 'a lia' l cajmo David corun jmecal icn' quiain' rin'? 4Ca' dsini qui' Di, cagu' i' ji, ats jme'i 'i' gu', a'i 'i' gu' jm' jmedsa. 5O tsa maca'' 'nia' ne Si 'i' qui' Moiss, julia' jmedsa ts jmeg' jmg sa? La ts 'ein bn' gu' dso 'i n. 6Jug jni 'nia', jal chn' jan ijun' gu con' gu gu' templo. 7Jua' mei' gu ma' 'nia' 'e jein jg la: A'nio jni adsi' 'nia' i 'au', onjua' r' ajia' quijen' 'nia' 'e quijen' ne,u ts jua' jmebong' dso dsa its 'e dso rn. 8Ia len jaun, jni, Jaun dsa mgg, jmo 'i' julia' jmg sa. Jan dsa jle caun gu (Marcos 3:1-6; Lucas 6:6-11) 9Cao'n b Jess jajaun, jaun ca' tng dsini gu' sinagoga. 10Jajaun jme'en jan dsa ijle caun mgu. Dsa fariseos n jme'nio 'no' ju bin' dso Jess, jaun caag: 'I 'i' jme'lin dsa jan dsa dso' jmejmg sa? 11Jaun caag Jess: 'Ein 'nia', i'io jan j' cha', njua' cabain si julia' caun jmg sa, tsa ds dsdsein j' quiin? 12' gu b quen jan dsa con' gu jan j' cha'! Jaun l, 'i b 'i' jmo dsa adse julia' jmig sa. 13Jaun gu cats' dsa dso' 'i: SAN MATEO11,12 29. 24 v12:18-21 Isaas 42:1-4. Nei' gog'. Jaun cani' 'i gu, cajia qui', jaun cal cor quian' acaun. 14Ca'un b dsa fariseos 'i n, jaun cajmo jg aji' Jess. Julia' dsa icaquin' Di ajmeti ta ne, jg aca' dsa icaju' oqui' Di 15Jmecari Jess jg jaun, cao'in b. Jaun jun ln dsa iln chico' qui' 'ein. Jmejme'lin Jess calejn dsa iledso', 16jaun caju' ats 'e dsia dsa jua' a'ag 'ein lin. 17Len b cal iajaun leti jg aca' Isaas, dsa ijme' jg quin Di, jmecaju' lela: 18Ila b dsa ijmeti ta ne, imacaquiong', i'nig gu ln, jaun 'io' jin jni quiain'. Tn' jni Jmeds quing tds, jaun jmejniai calej jug jn dsnau ' ju dsau tdsn'. 19Ts quein nu, on gu' gui', on gu' n' jg qui' j calle, 20Lia' 'icatag n'ma ta ts jio, on gu' ei nmecha acajug 'ia gu jmei. Jmo len calia' cati' al' adsiten dsn'. 21Jaun caun jacon 'i b 'ag dsa caun ds calejn dsa ichan calej jug.v Ju' dsa a'io Jess jub qui' Be'elzeb (Marcos 3:19-30; Lucas 11:14-23, 12:10) 22Jaun caojia dsa jacoin jan dsa ten icon n ijme'en jan jmeds jena'. Jess n cajme'li, cajg tng dse, cadsia dse jg n. 23Caig' ds calejn dsa, jaun caju': Onjua' in ln tsjon David? 24La jmecang dsa fariseos jg jaun, cadsia jg quian' rin': A'un' in jena' qui' dsa tle quian' jub qui' Be'elzeb, jug jena' b. 25La ii r b Jess 'e dsjiog ds dsa 'i, jaun caju': Julia' dstan tion' ledsoin', ni' m', ts u ti' jua' ts ds'n 'i' qui'. Len b jn julia' dsa caun dsini, njua' l ledsoin', niog m', jn b ts u ti'. 26Jn b len, njua' cajmo Satans m' dsein jan iquiin 'iog, co'ni' 'iog b jmo ledsoin'. 'A lia' l le'io gu b 'i' qui', chijua' lejaun? 27Chijua' jni 'ung' jena' quian' b qui' Be'elzeb julia' ju' 'nia', 'ein b gu' cu b cu' dsa quin' 'nia' a'uin' jena' jaun n? 'Ug jaun, guion b dsa quing' jmeli aln' 'nia' guiong'. 28La jni n n'ung' jena' tle quian' b qui' Jmeds quin Di. Jaun n len b cu jni li amagua 'i' qui' Di jacon' 'nia'. SAN MATEO12 30. 25 w12:42 ' 1 Reyes 10; 2 Crnicas 9:1-12. 29'Jaun n, 'a lia' l le' jan dsa dsini qui' julia' jan dsa i'uan', aji' ate'i qui', chijua' le'ug ts man'nei' de' dsa? Jia' lia' lejaun b l leji' acha qui'. 30'Its tin lequi jni, dsa i'iog jni b 'i; lejaun gu' its quian' jni cg', jia' jmo tsrja b. 31Jug jni 'nia' jaun n, al le'n b calej dsu dsa, calej 'e a'lg' ju' n. La njua' ca'in 'lg' Jmeds quin Di, an gu ts mao'n dso cha. 32La njua' chan ica'n 'lg' Jaun dsa mgg, l b le'n dsu; la julia' i'n 'lg' Jmeds Ji, ts mao'n dso cha qui', mgg la, on gu' mgg caun n. Tle 'a lia' l mg a'ag b n'ma, jng' li (Lucas 6:43-45) 33'Chijua' jmo' 'nia' aledse n'ma, mg dse b 'ag; la chijua' jmo' 'nia' ale'lg' n'ma, mg 'lg' b 'ag jn. 'Ug jaun, tle quian' mg a'ag b n'ma, jng' li chijua' dse o a'lg' 'e. 34'Nia' tsjon dsm'! 'A b lia' l ledsi' 'nia' jg dse, ton' 'ln' b gu' 'nia' guiong'? Ia lia' con' l a'ling ag cha tds dsa, ajaun b 'u m'o. 35Julia' dsa dsen, jg dse b dsia, ia jm' lia' adse b r'ma tds; len b julia' dsa 'ln', jg 'lg' b dsia, ia jm' lia' a'lg' b r'ma tds. 36Jaun ju' jni, jng' b dsa mgg cuenta qui' jmat jmg icon Di ', quids 'i' ne calej jg ats ta t. 37Ia tle 'a lia' l jg quin' b 'nia', jig' ', rng' o ts rng'. M dsa fariseos ajmo Jess caun li ju' (Marcos 8:12; Lucas 11:29-32) 38Jaun n iln dsa fariseos quian' tju' cats' Jess: T, 'niog jnia' jag caun li ju' ajm' 'ne. 39Jaun caag Jess: Tsjon dsa 'ln' its nag la m ajmo jni caun li ju'. La ts ma'e li l lecu jni jacon' 'nia', jia' lia' con' li julia' acai Jons ijme' jg oqui' Di b. 40Ia julia' ca' Jons 'n jmg, 'n nei tds j' jmg pan 'i, lejaun b ' Jaun dsa mgg n' 'u 'n jmg, 'n nei. 41Jmg jmat rcon Di ', dsa ijmechan jug ciudad Nnive, dsa 'i b nu quids 'i' jn jacon' 'nia' dsa chang' jmg n. Ia dsa 'i cajin' ds lia' con' jmeca' Jons jg qui' Di. La n n la chn' jan ijun' gu lia' con' gu Jons 'i. 42'Io rag ijmegon 'u tle sur, jn b nu 'i jmg iquids Di 'i', jn gu' 'liog' 'i 'liain' 'nia' ichang' jmg n. Ia 'i n caj ung ln ca' ju acaoni jg qui' Salomn 'a lia' jme' ds 'i a l jmetin;w la n n, SAN MATEO12 31. 26 x12:45 'Nio' jaton 2 Pedro 2:20. y12:47 Aln chog si ts chiton 47. la chn' jan ijun' gu con' gu Salomn 'i. Jmeds 'ln' ijn' tng (Lucas 11:24-26) 43'Jmao'n jan jmeds 'ln' qui' jan dsa, jaun ds letan jaquein 'no' jajia. Njua' ts cads' jajia n, jaun 'no' tng ds: 44Ng' tng dsini qui jacao'ng. Jmacadsiin' jaun, dsain' tng dsa 'i lin co'ni' b caun dsini arj, r'ia', r ch'. 45Jaun n o'in tng ds chiliain' con' gu guion jmeds 'ln' rin' il'io gu con' gu 'iog. Dslein dstiain' tds dsa 'i. Jaun dsa 'i n, dsig lin le'lin' gu ln gu con' gu jmelin le'ug.x Len b ds tsjon 'ln' ichan rn. Chi' rn' Jess quian' chog (Marcos 3:31-35; Lucas 8:19-21) 46T 'en Jess dsia jg ts' dsa, jmecadsiln chi' rin' quiain' chog n. Ca'n b catiin' a'nio dsia jg quiain' Jess. 47Jaun caicon jan jg, caju': Chog' quian' chi' rng' tiin' ca'n, a'nio dsia jg quian' 'ne.y 48Jaun caag Jess: 'Ein 'i cha jni, 'ein 'i rn' jni n? 49Jaun n ca'in chi' dsguia- tn quiin, jaun caju': Ila b ln co'ni' cha jni, quian' rng' n. 50Ia ju'ein gu ijmo a'io ds e' jni igu guei' ijug, i'i b ln julia' ds rng', 'io rng', cha n. Jg ajng' li julia' dsa isi mg jon (Marcos 4:1-9; Lucas 8:4-8) 13 Jmg jaun cao'n Jess dsini jajme'ein, ca caigua chei' jm''. 2Ia ca' tng jun ln dsa lelg' qui' jagu, jaun ca' 'i' tsmu, jaun cagu. Jaun dsa gu' n catin' calejin chei' jmg. 3Jaun n cajmetin dsa 'ling ln jg tle quian' jg ajng' li. Caju': Jan dsa cae janau caisi mg jon; 4jmema'ein si n, aln mg jon caiga' le'i ju, jaun n itan b caoln cacg'. 5Aln gu' mg jon caito' j ncang, jats ln gua' l. Ajaun n ts u car'ag ca'ia, ia ts j' gua' jaito'. 6La jmecat 'iog, carjung, cacu b ajaun, ia ts jm 'ling jmemacha. 7Aln gu' iga' jal ntaun. Jmecaicn ntaun n, cajl b jon jaun tng. 8La aln gu' n catn ja'o' 'u; ajaun carau dse; aln mg jon ca'g jmacun 'i-lu mg lia' camg jon aijnia; aln gu' jma'nag' neguig mg, aln gu' jmaguig-gui mg. 9Chijua' 'ein 'nia' idsi rgua, nei 'nia'. SAN MATEO12,13 32. 27 z13:15 Isaas 6:9-10. Ta qu' jg ajng' li (Marcos 4:10-12; Lucas 8:9-10) 10Jaun cajmequin chi' dsguia-tn con Jess, jaun caag: 'E l jmetng' dsa jm' lia' quian' jg ajng' li? 11Jaun n caag Jess: Di b jmo ar' 'au' 'nia' jg r'ma julia' 'a lia' l jagoin guei' ijug. La jacon dsa n n, ts lejaun. 12Ia julia' dsa i' dse, Di b jmo lei' gu 'ling, jaun dsilin lin dsa iniog dsi. La julia' its 'nio le' n, Di b jmo codsia ts lei' coei'. 13'Ug jaun b ajmetn jni dsa tle quian' jg ajng' li: Iajaun ijg, la ts lel' 'e anjg; inni gu' n, la ts carl' 'e anni, on gu cai'. 14Jaun len rti tle qui' dsa n julia' caju' Isaas ica' jg quin Di: Dsn' b ng' 'nia', la ts leg' 'e ang'; Caun quijag' 'nia' n, la ts lelen' 'nia'. 15Ia ama'ua' dsi b dsa la, jalag b nag, njag b imarjn rgua; jn b len, njag b ats jni mne, iajaun ts jg quian' mne, on gu' nag quian' rgua, on gu le' ds, iajaun ts jin' ds jacon jni iajaun jme'lioin jni.z 16'La 'e gu dsen' 'nia' ia jni mne', nag' b 'nia' n quian' rgu'. 17Adsj' jug jni 'nia', jun dsa ijme' jg quin Di malg', jun dsa dsen, jme'nio t ne ajg' 'nia' rn, la ts cajg; jme'nio nag n julia' anag' 'nia' rn, la ts cang. Ju' Jess ts' dsa lia' t jg 'e jg dsau jng' julia' jg qui' dsa isi mjon (Marcos 4:13-20; Lucas 8:11-15) 18'Nei 'nia' jaun, 'e jg dsau jng' julia' jg qui' dsa isi mg jon. 19Julia' dsa inag jg dse aj guei' ijug jagon Di, njua' ts i', lin julia' mg jon acasi' dsiju. Isdsen b ja jacoin, jaun ji' tng jg dse ajmemajnia tds. 20Mg jon acasi' gu' j ncang, l julia' ln dsa igue 'io ds jg dse anag, 21laia ts cha gu' jds'm jm n' 'u, ts u ti'; jaun jmaj oi ds adsi 'e dsi, o quico'ein dsa oqui' jg qui' Di, guein t b tng jg. 22Julia' mg jon aiga' j ntaun gu' tng, jng' jg dsau julia' dsa inag jg dse, laia 'io ln gu ' ds ome' ds acha mgg la, a'n ds alecha cu alechain dse n, an b ajmegau tng qui'. Calej an jl b tng jg dse ajmemang, jaun ts SAN MATEO13 33. 28 a13:31 mostaza: Onjua' mjn' acu' dsa go jniog; caun n'ma dsn' jaun at' ts Brassica nigra. b13:33 griego: 'n tio' sata, atio' con' 22 litros lecaun . ma'e adse ru jacon dsa 'i. 23La julia' mg jon acasi' jadse gua', jng' tng jg dsau tle jacon dsa inag jg, ton' i' n; jaun jm' lia' cane adse b rau jacoin. Iln gu' dsa 'i tle quian' adse rjni ajmo, lin julia' l lia' cacho' mg acaijnia, rau caun 'i-lu mg lia' camg; iln gu' jma'nag' coneguig; iln gu' jmaguig-gui mg. Jg ajng' li julia' nnau 'lg' aca'ia j trigo 24Caju' Jess tng cats' dsa caun jg ajng' li si': Al guei' ijug jagon Di lia' ln jan dsa icasi cane mg jon dse 'u qui'; 25la caun 'u jmemalegn dsa lejin, caguan jan dsa 'ln' i'iog cajmo ug ds caguia' jon nnau 'lg' j trigo, jaun cai' tng. 26Jmecaicn trigo, jmematio' m' n, j jaun ca'ia nnau 'lg' jn. 27Jaun n, dsa ijmeti ta ne jug janau, caicon jg ne jug, caju': Gui', onjua' jm' cane mg jon dse caj' janau quing' jmecaj'? 'A gu' lia' cal aca'ia nnau 'lg' jaun n? 28Jaun caag dsa jug: 'An jan dsa 'ln' i'iog b cajmo an. Jaun caag dsa ijmeti ta ne: Tsa 'niog' jua' codsia dsgui jnia' nnau 'lg' jaun? 29Jaun caag tng 'i, caju': Jan'n. Ti' b. Ia con' ts njua' lejiog tag trigo dse b cacang. 30Jaln gu dse juledsi me' jaun, judsicn b col, calia' cat jmg iru; jaun gu tsng dsa adscang de' le'ug nnau 'lg', jaun cg' jm' codsong' iajaun 'nei, ds', jaun gu cg' trigo t' caun jat' dsini qui. Jg ajng' li julia' mg jon qui' n'ma mostaza (Marcos 4:30-32; Lucas 13:18-19) 31Cadsia Jess jn caun jg ajng' li lela: Jagon Di guei' ijug, l julia' l mg jon qui' n'ma mostazaa acajn jan dsa janau qui'. 32Dsn' mg jon jaun l mg ap' tei gu 'io ln lia' con' gu mg jon si'; laia jmacaicn n, l caun n'ma pa gu lia' con' gu rn' acha janau qui', cat itan l letiain' gu' nei'. Jg jng' li julia' 'a lia' rn' i' (Lucas 13:20-21) 33Cadsia Jess jg ajng' li lela tng: L guei' ijug jagon Di, julia' l levadura acogn' jan 'io quian' 'n tio' ca'b tiju harina, iajaun ron' dse calej tican. Ta aqu' jg ajng' li acajmetag Jess (Marcos 4:33-34) 34Calej jg la caju' Jess cats' dsa tle quian' SAN MATEO13 34. 29 c13:35 Salmo 78:2. jg ajng' li; 'icorun ts jmejmetag jua' ts tle quian' jg ajng' li. 35Len cajmo iajaun leti jg ajmemar' qui' dsa ijme' jg quin Di malg' jmecaju': 'U' jni jg 'o tle quian' jg ajng' li; dsia jni jg ats macarjni cale cajmo Di mgg.c Dsia Jess lia' t jg 'e jg dsau jng' julia' nnau 'lg' aca'ia j trigo 36Jaun n, cao'n Jess jn dsa jun jajme'ein jaun ca' tng caun dsini. Jaun caoln tng chi' dsguia-tn jacoin, caju': Dsia lia' t jg 'e jg dsau jng' julia' jg qui' nnau 'lg' aca'ia j trigo. 37Jaun caag Jess: Dsa i si mg jon dse, Jaun dsa mgg b 'i; 38janau gu' l co'ni' mgg la. Jon dse gu' n, co'ni' ln chi'-guein ition' 'i' qui' Di. Nnau 'lg' gu' n, co'ni' dsa ition' ju 'i' qui' isdsen. 39Dsa 'ln' i'iog icajn jon nnau 'lg', isdsen b 'i. Iru gu' n, l jmg jcat'; ijaln jacag' gu n, ngeles quin b Di. 40Jaun, julia' cg' dsa nnau 'lg', at' dsisi, len b l jn jmg jcat' mgg la. 41Chen Jaun dsa mgg ngeles quiin iajaun 'uin' j qui' dsa quiin calejn ijmo quisn' rn' a'no dso, calejn gu icarchn its cat ju 'lg'. 42Jaun to' jani' ts' si, jatin' qu'-'o, quiqug' jan n. 43Jaun, dsa dsen quin Di gu' dslein dstiain' jajniai tg julia' jni 'iog jajmo Di Jmei 'i'. Chijua' 'ein 'nia' idsi rgua, r nei 'nia'. Jg ajng' li julia' caun aquen gu 'io ln ar'ma 44'Guei' ijug jagon Di jn b l julia' caun aquen 'io ln ar'ma r'o n' 'u. La julia' jan dsa idso' n, jajaun b 'ma tng; ia a l 'io' jn', jaun dsin' ds'ng calej 'e acha qui', jaun l 'u jaun. Jg ajng' li julia' mg perla aquen ln 45'Jn b l guei' ijug jagon Di julia' ln jan dsa i 'no' perlas jl' iajaun jmo 'ma'. 46Jmacads' camg aquen ln, dsin' ds'ng calej 'e acha qui', jaun l mg jl' jaun. Jg ajng' li julia' ts'm 47'Jn b lejaun l guei' ijug jagon Di julia' l caun ts'm atun dsa ne jm' jaun 'uin' calejn ne j'. 48Jmacarn ts'm, dsa n 'in tle chei' jm'; jaun quiin' jm' lia' ju dsen caun jato', jaun guiain' b julia' SAN MATEO13 35. 30 d13:55 Santiago: jn b chein Jacobo. j' its dsen. 49Jn b lejaun l jmg jcat' mgg la: 'un ngeles jajm jmaqun dsa 'ln' j qui' dsa dsen 50jaun toin' i'ln' jani' ts' si jadstoin' qu'-'o quiqug' jan n. Julia' cunig 'm quian' cunig gui' 51Jaun ca' Jess chi' dsguia-tn quiin: g' 'nia' calej jg aju' jni n? Jaun caag: g' b jnia'. 52Jaun caju' Jess n: Julia' jan tju' imacajmetn 'a lia' l guei' ijug jagon Di, lin julia' ln jan jug ts'n i'u' aquen ate'i le'ma dsini qui', lia' cosas 'm lia' cosas gui' n. 'En Jess j jug Nazaret (Marcos 6:1-6; Lucas 4:16-30) 53Jmecadsan jmetn Jess dsa jg ajng' li n, cao'in b jajaun, i' jug go. 54Jmecadsiin' jaun n, cajmelig cajmetin dsa jg dse qui' Di dsini gu' sinagoga qui' dsa jajaun, jaun dsa n, caig' ds jg acang, jaun cadsia: Aj' caijmetn in jg a l tin n? 'A b lia' 'io b atin jmo odsain n? 55Onjua' in jai' t'm? Onjua' chog ichen Mara? Onjua' in iln rn' Santiagod quian' S, Simu, Judas n? 56Onjua' j quin jniog la tin' 'io rin' n? 'A b j' j a l cu' in calej jg atin n? 57Jaun ts dse catn dsa jg jaun qui', ts ju catn' dsa. La caju' Jess: Calecon b jug si' jmegan dsa julia' jan dsa i' jg quin Di; jia' lia' dsa go b, ts jei, quian' dsa dsini qui' 'iog n. 58Jaun ts mali ju' ln cajmo jajaun, ia ts gu' 'n dsa. Cajon Juan ichon dsa jmg (Marcos 6:14-29; Lucas 9:7-9) 14 Jmg jaun Herodes, ijmeln dsim' 'u Galilea, cari jg a Jess lecon jaun. 2Jaun dsia ts' dsa ijmeti ta ne: Juan ichon dsa jmg b n ; macajein' tng. 'Ug jaun 'io jub ajmo li ju'. 3Ia leji macaja' dsa Juan 'i' qui' Herodes, ca'nei', cato' dsa n' 'm n. Cajmo len 'ug qui' 'io Herodas ijmel dsa m quin Feli rin'. 4Ia 'ling run maquimaju' Juan maquimats' Herodes: Ts 'i 'i' cng' 'io n. 5'Ug jg jaun, jme'nio Herodes ji' Juan, la ts ti ds, ia jmegain dsa; ia calejn b dsa jme'in aln Juan jan dsa i' jg quin Di. 6La caun SAN MATEO13,14 36. 31 e14:8 lit. rds ne caun n charola. f14:11 lit. rds ne caun n charola. jmg n, jmecads' Herodes i, cao'n jamg 'io Herodas, cadsin jn dsa it jmg. An n cat ds 'io ln Herodes, 7calia' cacu jg qui', calej 'in Di acu 'e caun am 'io b' 'i. 8Jaun n, jmemantio' chog jg, , caju': Cu mdsi Juan ichon dsa jmg, tn, 'i 'i' ung.e 9Jaun cat' 'lia' ds rag jmecang len, la ts ma'e i jmo, ia mancu jg qui' a'in Di, tnag dsa ition' dsini janiog jmg. 10Jaun l, cajmo 'i' acaiqui' dsa mdsi Juan dsini ts'n 'm. 11Dsju jaun b caocan dsa mdsi Juan r'i 'i' ung,f jaun cacu' 'io b' 'i, jaun 'i n caicon ne chog. 12Jmecolg jaun n, caoln dsa ijmequian' Juan, jaun catg 'lag 'i cai'. Jaun gu cailein caichi' Jess. Cajmetan Jess 'i mei dsa (Marcos 6:30-44; Lucas 9:10-17; Juan 6:1-14) 13Jmecari Jess jg n, cao'in jajme'ein, ca' 'i' caun tsmu, ajmei'i caun jaco'iog. La jun dsa jug te'i con' maquin jaun cari, jaun ca'uin, cailein cai'ein Jess ju tag. 14Jmecadsig Jess le'o' jmg, cajg jun ln dsa matin lejiog. Jaun cadsia i ds dsa 'i, cajme'liin dsa ijmequiledso' quin dsa. 15Tle ca'lu jaun, caoln chi' dsguia-tn caju' cats' Jess: Ca'lu b la, ton' caun jaco'iog b la jats 'ein tin'. 'Ei' jg dsa iajaun dslin lecon jug maquin n, quidslia cala agu'. 16Jaun caag Jess: Ts tion; cu' 'nia' dsa guiong' agu'. 17Jaun caag chi' dsguia-tn: Ts 'e asi' cha jal, jia' lia' 'i i' b, quian' on iju. 18Jaun caju' tng Jess: Oquian 'nia' jal. 19Jaun n, cats' dsa atiain' ne 'u. Jaun caja' ta'i i' quian' leon iju, jaun cachg' ne guei' ijug, cacu' ti'mag' Di. Jaun cadsioin lecaun lecaun i', cacu' chi' dsguia-tn. Jaun 'i gu n cadsi' jn dsa. 20Calejn b dsa cagu' calia' ca'g' ds. Jmecal gu', jaun cacg' b gu guia-tn tsm' 'nau acachng. 21Dsa icagu' 'i jmetn 'i mei jm' lia' dsa e', isin' b dsa m, chi' n. Ca Jess ne jm' (Marcos 6:45-52; Juan 6:16-21) 22Dsju jmecal jaun, cajmo Jess 'i' atn' chi' dsguia-tn 'i' tsmu, a de' 'i jmg lejii lia' con' gu 'iog adslein, tlia' ' 'iog 'g' jg dsa. 23Jmecal 'g' jg dsa, ca ju m' ichiilein' Di. Cat' nei jmecat', jaun SAN MATEO14 37. 32 g14:26 griego: fantasma. h15:4 xodo 20:12; Deuteronomio 5:16. i15:4 xodo 21:17; Levtico 20:9. b 'ein 'iog. 24Tsmu ation' chi' dsguia-tn n, jmemadsig' dsijo jm'. Jmg n, quijn' ti ln dso' tsmu, ia 'ei ti ds 'liog' leca'. 25Len tle cajnia jaun, cajmequin Jess jau' tsmu tioin'. 26Jaun n jmecajg chi' dsguia-tn jin' ne jm', cajuin' catin' com' cagui' caju': Jmeds 'ln'g b ! 27La dsju b caju' Jess n: Dsia 'nia' ti 'au'! Jni b la; ts ljun' 'nia'! 28Jaun Pe n caag: Tegui', chijua' 'ne n, jmo 'i' anei ne jmg adsig t jachng' n. 29ia jaun caju'. Jaun casin Pe 'i' tsmu, ca ne jmg jme jachn' Jess. 30La jmecatn' ju cajg 'a lia' 'ei ti ds, cajag' ds, jaun gu carlig cai'in' jmg. Cagui' ti, caju': Lio jni, Tegui'! 31Dsju jaun cani' Jess gu, catin qui' Pe, jaun ju': 'E gu cajug 'n' 'ne! 'E l n'i' caun-tn 'au'? 32Jmecaitoin' 'i' tsmu, ca'g tng tei ds. 33Jaun ijmetion' 'i' tsmu cajmo i'in ne Jess, cajmejuag'. Jaun caju': Dsn' b lng' Jai' Di. Cajme'lin Jess dsa dso' 'u Genesaret (Marcos 6:53-56) 34Aca'ain jmg jaun, cadsilein 'u Genesaret. 35Dsa chan jajaun n, jmecarcuin Jess, jaun cainioi caican jg calej jug te'i lelg' jaun, jaun caojia dsa calejn dsa ijmeledso' ja'en Jess. 36Jaun cam ts anag ojia' 'g tag tsn' b cu jmg n' dsa iledso'; jaun n, calejn dsa dso' iquican' tsn' Jess, ca'lin coei' dso ajmelin. Jmetag Jess julia' 'e jaun ajmo ar'io dsa (Marcos 7:1-23) 15 Jaun n caoln iln dsa fariseos quian' tju' ijaln Jerusaln, cajmequiin jacon Jess, jaun caag: 2'E l ts jmeti dsa iquiang' tag 'i' ach' qui' dsa can'? Ts rang gu n' gu agu'. 3Jaun caag Jess: 'Nia' gu' n, 'E l quits' 'nia' 'i' qui' Di ajmet' 'nia' jm' lia' tag quin' 'nia' guiong'? 4Ia caju' Di: Jmegan 'nia' chog'-i'.h Jn b caju': It'on' jmei, o it'on' chog, catin jin.i 5La 'nia' n jmetng' dsa, n'ein cha qui' al lejme'oin chog-jmei, la lag ncats' dsa chog-jmei: Amarjen' ne Di b ajaun, 6jaun n, jmetn' 'nia' dsa 'i' ats mation 'ni' jme'on dsa chog-jmei. Oqui' tag quin' 'nia' guiong' b majan' 'nia' jmo' ts ma'e quen 'i' qui' SAN MATEO14,15 38. 33 j15:8-9 Isaas 29:13. k15:14 Aln chog si ju': ia ijia dsa ten b n. Di. 7'Nia' dsa iljmo-dsu one ajmo' 'nia' ajmejung' Di quian' tag quing' jang'! Dsn' b dsau acaju' Isaas ijme' jg quin Di, jmecating ne si, 'in 'nia', jmecaju': 8Dsa jug la jmejuag' jni jm' lia' quian' m'o b, laia ung b 'i ds jacon jni. 9La ts 'e ta t ajmejuag', ia jg ajmetag jm' 'i' qui' dsa mgg b jaun.j 10Jaun cat' Jess dsa jun imaquiain' ajmequin 'i jacoin, jaun caju': R nei 'nia' ala; jule' 'nia': 11Julia' adsto' ju m'o dsa, onjua' ajaun jmo ar'iog jmeds qui' dsa. Calej a'u ju m'o dsa, ajaun b jmo ar'iog jmeds qui' dsa. 12Jaun cajmequin chi' dsguia-tn, jaun caju': Tsa i', 'io ln ts dse catn dsa fariseos jg anchei'? 13La caag Jess: Calej n'ma ats cachin' e' jni igu guei' ijug, gui lejiog jm. 14Ol me'; ia dsa ten b n quian ne ju.k Ia njua' jan dsa ten jiai dsa ten rin', leoin b tssin' si. 15Jaun caju' Pe cats' Jess: Jua' 'e jg dsau jng' jg n. 16Jaun caag Jess: Jn b ts ' 'au' 'nia'? 17Ia, tsa ' 'nia', julia' calej adsto' ju r'o dsa, dsl rt' b dsa, cang jaun 'u tng? 18La julia' a'u ju m'o dsa, ajaun aj tds b dsa. Ajaun b jmo ar'iog jmeds qui' dsa. 19Ia tds b dsa j calej a'lg' adsjiog ds: julia' ajmedsian dsa dsa mgg rin': julia' ani' dsa jg quian' dsa its ln dsigu, julia' alinio dsa tiin', ts gu lejen'; julia' a'ang dsa; julia' anau dsa ajng' jg dsau ajmo tjin; julia' ajmo dsa albin' dso rin' n. 20Calej an b jmo ar'iog jmeds qui' dsa; la agu' dsa t ts manjmeti 'i' tag ach' arang gu, onjua' ajaun jmo ar'io dsa. Jan inu icar'n tle qui' Jess (Marcos 7:24-30) 21O'n b Jess jajaun, ca tng ju jug Tiro quian' Sidn. 22Jajaun jan 'io cananea igu j jug jaun, caguain con Jess 'o com', ju' ti: Tegui', jaun David, dsia i 'au' jni! Jan chi' jamg jni 'en jan jmeds jena' tds, 'io ln g ug. 23La ts 'e caag Jess 'icaun. Jaun oln chi' dsguia- tn quiin, jaun caju': Chei' in judsiain', ia j gui' com' chico' quin jniog. 24Jaun caag Jess cats' 'io 'i: SAN MATEO15 39. 34 l15:39 o, Magdala, jachan Mara Magdalena. Cachei Di jni aguio jm' lia' cane oqui' j' cha' imaicn' chan jug Israel. 25La caun j b 'io 'i, cachijn ne Jess, caju': Tegui', jme'o jni! 26Jaun caag Jess: Ts dsiten jua' aji' jni i' qui' chi'-guein acu dsj'. 27Jaun caag tng 'io: Dsn' b dsau, Tegui'; la cg' b dsj' njne atssi' ne mesa jagu' jug. 28Jaun caag tng Jess: 'E gu tson 'n' 'ne, dsa m! Jule b lia' con' l am' n. Dsju lejaun b ca'ln chi' jamg 'io 'i. Cajme'lin Jess jun dsa dso' 29O'n b tng Jess jajaun, jaun cai ju chei' jm' Galilea; jaun caug ju ne m', jaun cagu jmedsig. 30Jun dsa cadsiln tng cau qui' jajaun, lejiai dsa guian', dsa ilej' gu-tag, dsa ten, dsa con, jun gu dsa sin' ijmeledso' n. Quicadsiog jachn' Jess, jaun cajme'li 'i. 31Jaun gu caig' ds dsa jmecat ne madsia jg dsa ijmecon, mainio dsa ijmequilej' qui', quian' dsa guian' n; dsa ten n quicajg. Jaun catn' dsa cajmejuin' Di quin dsa Israel. Cajmetan Jess qun mei dsa (Marcos 8:1-10) 32Jaun cat' Jess chi' dsguia-tn quiin, jaun caju': 'io i ds jng dsa n, ia ma'n jmg tioin' jal quian' jni, 'icajug ts 'e cha agu' jal. Jaun n, ts 'nio jni dsiain' t ts mangu', ia con' ts nca'uin le'i ju. 33Jaun caju' chi' dsguia-tn quiin: Aj' l dsli i' jaco'iog la agu' dsa jun n? 34Jaun caag Jess cai' chi' dsguia-tn: Jeli' i' 'i gu quin' 'nia'? Jaun caag 'i: Guio i' b 'i, quian' gu' on-n ju p'. 35Jaun cajmo 'i' atian' dsa 'u, 36jaun caja' taguio i' quian' iju n, cacu' ti'mag' Di. Jaun cadsioin lecaun lecaun i', cacu' chi' dsguia-tn quiin, jaun 'i gu n cadsi' jn dsa. 37Calejn b dsa 'i cagu' calia' ca'g' ds. Jaun cacg' chi' dsguia- tn guio tsm' jm' njne acachng. 38Dsa icagu' 'i jmel qun mei jm' dsa e', isin' b dsa m quian' chi' n. 39Jmecal jaun, ca'g' Jess jg dsa, jaun ca' 'i' tsmu a ju j jug Magadn.l Dsa fariseos quian' dsa saduceos m ne Jess ajmo 'i caun li ju' (Marcos 8:11-13; Lucas 12:54-56) 16 Dsa fariseos quian' dsa saduceos ilein ijin SAN MATEO15,16 40. 35 m16:2,3 Aln chog si gui' gu ts chiton jg atio' 'i' corchetes [lela]. Jess, ia a'no' ju 'a lia' tiain' Jess quian' jg; jaun cam ajmo 'i caun li aj guei' ijug. 2La caag Jess: ['Nia' tng' jg' tle ca'lu jmeln, ju' 'nia': Dse b 'ei tng 'ig, ia guin b jni guei' mgg. 3Jn b ju' 'nia' jmeln julia' t o'iog, Ti' jm n, ia guin jni jnei tio' guei'.i' b 'nia' 'a lia' jua' 'e jein jg 'a lia' jni guei', jia' lia' 'e at ne' 'nia' jmg n b, ts i' 'nia' 'e jein jg.]m 4Tsjon dsa 'ln' its nag la, m ajmo jni caun li aodsang. La 'icaun li si' ts 'e e' 'nia', jia' lia' caun li julia' acai Jons b. Jaun catn b Jess dsa 'i, cai'. Levadura qui' dsa fariseos (Marcos 8:14-21) 5Jmeca'an chi' dsguia-tn jm', cadsu' ds ts 'e i' lequian gu'. 6Jaun caju' Jess: Jmo 'nia' ' jaun ts letn' 'nia' ju' ajmetag dsa fariseos, dsa saduceos n. Ia ju' qui' l lia' l ju levadura. 7Jaun cadsia chi' dsguia-tn jg ts' rin': Ia ts i' lequian b jniog, jaun b ju' len. 8La carl' b Jess 'e jg dsia, jaun caju': 'E l ju' 'nia' ts lequian' i'? 'E gu cajug 'n' 'nia'! 9'E? Tsa macar' 'nia'? Tsa mads 'au' 'nia' lia' con' cadsio' jni 'i i' caln qui' 'i mei dsa, on gu' ds 'au' 'nia' jeli' tsm' 'nau acacag' tng 'nia'? 10On gu' ds 'au' 'nia' lia' con' cadsio' jni guio i' caln qui' qun mei dsa, on gu' ds 'au' 'nia' jeli' tsm' 'nau acachng acacag' 'nia' n? 11'A b lia' ts rlen' 'nia'? Onjua' i' ' jni jmenju' jmo 'nia' ' quian' levadura qui' dsa fariseos quian' dsa saduceos. 12Jaun gu ca' ds 'i a' Jess jaun, onjua' acatin jmo ' julia' ju levadura acn' dsa i', acatin jmo ' 'a lia' l ju' ajmetag dsa fariseos quian' dsa saduceos b. Caju' Pe lia' t jg dsau aln Jess dsa Ir'n quin Di (Marcos 8:27-30; Lucas 9:18-21) 13Jmecadsig Jess maquin jug Cesarea jatn Filipo, jaun cai' chi' dsguia-tn quiin: 'Ein ln Jaun dsa mgg, ju' dsa? 14Jaun caag 'i: Iln dsa ju' alng' Juan ichon dsa jmg; isin' gu' ju' alng' Elas; iln gu' ju' tng alng' Jeremas, o jan isin' ij ' jg qui' Di. 15Jaun caag Jess: 'Nia' gu' n? 'E ju' 'nia' 'ein ln jni? 16Jaun caag Simu Pe: 'Ne lng' dsa Ir'n, Jai' Di jn'. SAN MATEO16 41. 36 n16:18 griego: Petros, co'ni' lejua' ncang. o16:18 'Nio' jaton 1 Pedro 2:7. p16:24 lit. juquian crg qui'. q17:1 jn b chein Santiago. 17Jaun caag Jess: 'E gu dsen' 'ne, Simu, jai' Jons, ia 'ijan dsa mgg ts njmejnia ne' an, jia' lia' e' jni igu ijug b. 18Jaun ju' jni jug 'ne, amacheng' Pedro,n jaun ne n'lau lao jmg' jni gu' qui, jaun calia' jia' i'io b 'm ts lequ' jmg jua' ati' quiong' quian' mai qui'. 19Jaun ogog' 'ne dsia jni jg dse qui al co'ni' llave ani jadstion' dsa jagon Di. Calej 'e ats cu' 'ne jmg ne gua' 'u la lia' con' l jg qui, jn b lejaun ts l guei' ijug; jn b lejaun julia' acu' 'ne jmg gua' 'u la lia' con' l jg qui, ajaun b l guei' ijug jn. 20Jaun cats' chi' dsguia-tn quiin ats 'ein ts' 'ijan alin Ir'n quin Di. Ca' Jess jg ajin (Marcos 8:31--9 :1; Lucas 9:22-27) 21Tle ne ju ja jaun, cajmelig Jess ca' jg cats' chi' dsguia-tn quiin, ation ds ju Jerusaln, jadsi 'ling ne jmug ajmg' dsa can' quin gu', quian' jug jmedsa, tju' n. Jaun caju' ajag' dsa, la a'n jmg jaun, jein' b tng. 22Jaun Pe n cajiog lecau, jaun cajmelig atni' ajmejni ju, caju': Ts ole len, Tegui'! Olg' b ts judsi' 'ne len! 23La Jess n, cajin' leca', jaun caju' cats' Pe: Jiag' cau qui, Satans! Jia' jn' b 'ne ju qui, ia ts lejaun dsjiog 'au' julia' dsjiog ds Di. Ia lia' dsjiog ds dsa mgg b dsjiog 'au'. 24Jaun caju' Jess cats' calejn chi' dsguia-tn quiin: Chijua' 'ein 'nio 'in jni, codsia judsi'n ds guioin, jujmo cojiai ajin,p jujia chico' qui. 25Ia ju'ein gu its 'nio jn ia a'n ds lechain dse mgg la, ds'n qui'. La ju'ein gu itn' ds gue 'm 'ug qui jni, lechain dse mgg caun. 26Ia, 'e b ta jmo al' dsa 'io ln ne gua' 'u la, njua' ds'n b gu' jmeds qui' mgg caun? O jeli' l lequ dsa 'lia' iajaun tn' jmeds qui'? 27Ia Jaun dsa mgg jii' quian' jub jl' qui' Jmei, quian' ngeles quiin, jaqui 'lian' dsa 'a con' jia' niog cajmo. 28Adsj' ju' jni jug 'nia', chan iln julia' ition' jal ts dsin calia' cat ne jin Jaun dsa mgg ajii' lin rag aquids 'i'. Cartsn 'a lia' jni Jess (Marcos 9:2-13; Lucas 9:28-36) 17 Ji jmg cang jaun, cajia Jess Pe, Jacobo,q quian' Juan rn' Jacobo n, cailin con' guioin caun m' ei. 2Jajaun cartsn 'a lia' SAN MATEO16,17 42. 37 r17:20 mostaza: Onjua' mjn' acu' dsa go jniog; caun n'ma dsn' b jaun at' ts Brassica nigra. jni Jess t jg 'i. Ne Jess cajnia tg julia' jni 'iog; tsn' gu' n cajnia tiog jau calia' tg ln. 3Jaun dsju jaun cajnia Moiss quian' Elas, tiin dsia jg quiain' Jess. 4Jaun caju' Pe cats' Jess: Tegui', 'e gu dse lia' tio' jniog jal! Chijua' niog', jmo jni 'n ts'io lu: caun quing', caun qui' Moiss, caun gu' qui' Elas n. 5Tj dsia Pe jg jaun, calioin caun jnei tg; jaun j jnei jaun can' jg aju': Ila b jn quing, i l 'nig gu ln. 'E b 'io ds quiain'. Nei 'nia' jg qui'. 6Jmecang chi' dsguia- tn jg jaun, carg' calej caigain' 'u le'in, 7Jaun cagun' tng Jess cau qui', cajau', jaun caju': Nau 'nia'; Ts ljmo 'nia' gang'. 8Jaun jmecajg tng, ts ma'ein isin' cajin; jia' lia' 'iog b Jess machin'. 9Jmejalein siin tng m' jaun, cajmo Jess 'i', caju': Ts 'ein jug' 'nia' anjag' 'nia' n, calia' cat jmg jmacajen' tng Jaun dsa mgg ne 'm. 10Jaun caag chi' dsguia-tn cai' Jess: Chijua' len, 'E l ju' tju', Elas b iji le'ug? 11Jaun caag Jess: Dsn' Elas b ji le'ug, jaun 'i b jmer calej. 12La ju' jni, imaguan b Elas, la ts 'ein carcug. Jaun quicajmg' dsa lia' l ds calej gu 'a lia' 'nio jmg'. Jn b len, Jaun dsa mgg dsi ug og dsa 'i. 13Jaun gu carl' chi' dsguia-tn, Juan icachon dsa jmg b 'n Jess, aju' lejaun. Cajme'lin Jess jan chi' i'en jmeds 'ln' ds (Marcos 9:14-29; Lucas 9:37-43) 14Jmecadsilein jation' dsa jun, jaun cajmequin jan dsa jachn' Jess, jaun cachijn ne, jaun caju': 15Tegui', dsia i 'au' chi' quing, 'io ln g ug lin dso 'ei; 'ling run macatin' dsisi, dsijmg n. 16Maijiai jni ne chi' dsguia-tn quing', la ts cati' jme'li. 17Jaun caag Jess: 'En jm' ts 'e 'n' 'nia'! Jeli' jmg jm' 'ni' ' quian' 'nia'? Jeli' jmg jm' 'ni' jmo ti' ds quian' 'nia'? Ijia chi' jal. 18Jaun caj Jess cajin jena'. Jaun cao'in tds chi' 'i, jaun gu n ca'lin dsju lejaun. 19Jmecolg jaun cadsia chi' dsguia-tn jg quian' Jess j con' guioin, jaun cai' 'i: 'E 'ug ts catin jnia' dsn i'ln'? 20Jaun caag Jess: Ne ia a l cajug 'n' b 'nia'. Adsj' ju' jni, jua' mei' gu 'n' 'nia', ts anag ojia' con' t camg mjon mostaza,r SAN MATEO17 43. 38 s17:20 Aln chog si chiton versculo 21 b jn, aju' lela: La julia' i'ln' len, ts o'in njua' ts chiln' dsa Di ajme'in. l lejmejug' 'nia' julia' m' : Jiag' jan, gua tle cataun; m' jaun n jig' ja'' 'nia'. 'Icaun ts 'e cha jua' ats l lejm' 'nia' jua' mei' gu lejaun.s Ca' tng Jess jg ajin (Marcos 9:30-32; Lucas 9:43-45) 22Tlia' inioi col lecon jatn 'u Galilea, jaun caju' tng Jess ajng' dsa jin' Jaun dsa mgg og dsa mgg. 23Jaun jag' dsa, la a'n jmg jaun, jein' b tng. Cat' 'lia' b ds chi' dsguia-tn jmecang jg jaun. Caqu 'lia' jacon dstan quin gu' 24Jmecadsig Jess jug Capernaum quiain' chi' dsguia- tn, jaun caoln dsa icg' jmatn 'i' cu dracma a'ni' qui' gu' templo, jaun dsa 'i cajmequiin con Pe, caag: Tsa qu t quin' 'nia' 'lia' qui' gu'? 25Jaun caag Pe: Jn. Qu b. Jmeca'i Pe dsini, jaun 'iog Jess de' ji caju' cats' Pe: 'A lia' ln' 'ne, Simu? Julia' jan rag dsa mgg, 'Ein qui' m 'lia'? Qui' dsa go, o qui' jm' dsnau 'e? 26Jaun caag Pe: Qui' dsnau b. Jaun caju' tng Jess cats' 'i: Ts catn dsa go qu jaun n. 27La, jaun ts tin 'lg', gua o'i mcu dsijmg, Odsen iju ing' le'ug mcu. M'o iju 'i, dsiang' caun cu 'ua'. Ajaun qu' quin jniog le. 'Ein ln idsen gu jagon Di (Marcos 9:33-37; Lucas 9:46-48) 18 Jn b jmg jaun tng cajmequin chi' dsguia- tn con Jess jaun caag: 'Ein ln idsen gu guei' ijug jagon Di? 2Jaun cat' Jess jan ib', jaun cachei' dsijo jatiin', 3jaun caju': Adsj' jug jni 'nia', njua' ts cajmetsn' 'nia' 'au', alng' lia' ln jan ib', olg' jmg ts l ledsino' 'nia' guei' ijug. 4Jaun n, i'i b iln idsen gu guei' ijug julia' ijmo me' lia' ln chi' b' la. 5Con' si' tng, julia' dsa iguen jan guein oqui jni julia' ila, jni b guei. Ago' tssn' dsa dso (Marcos 9:42-48; Lucas 17:1-2) 6'Ju'ein gu ijmo tssn' julia' chi' b' ilela i'n tle qui jni, jaln gu coei' dse tn dsa ne jm' rquein camg nto dslag. 7'E gu jug dsa mgg ia ts caun ajal jacoin ajmo atssin'! La lejaun dsn' dsi b, la 'e gu jug julia' dsa iton' jg rn' jaun jn' ds 'i a'no dso. 8''Ug jaun, chijua' mgog' o mtag' 'e, jmo SAN MATEO17,18 44. 39 t18:10 Aln chog si chiton versculo 11 aju' lela: Ta jaun b j Jaun dsa mgg, aja'niai' dsa imaicn'. u18:16 Deuteronomio 19:15. atang' dso, codsia dse 'nia, tiong ung; ia jaln gu dse adsing' jalechang' cotan ar'ling', con' gu ajmeo'' ar'ia gog'-tag' dsisi jats ton jmg i. 9Njua' mne' jmo atang' dso, dsi jn, tiong ung: ia jaln gu dse adsing' jalechang' cotan ateng' camg mne', lia' con' gu ajmegog' ar'ia tatn mg mne' dsisi guio-jug. Jg ajng' li julia' jan j' cha' icaicn' (Lucas 15:3-7) 10'Ts jmo 'nia' jua' ats jen' julia' jan chi' b' lela. Ia jug jni 'nia', ia ngeles ijmo ' quiin cotan b jin e' igu guei' ijug.t 12''A lia' ln' 'nia'? Jua' mei' gu jan dsa 'io caun 'i-ln j' cha', njua' caicn' jan, tsa jajaun chein' ne dscon' iquin' coneguin rds guia-n (99) con' ite 'i, jaun ds tng ds'niai' its chan 'i? 13Jmacadsu' n, adsj' ju' jni, 'io ln gu 'io' jmo oqui' ijan 'i con' gu iquin' coneguig rds guia-n its icn'. 14Len b jn, i' 'nia' igu guei' ijug ts 'nio jua' dscn' calia' 'ijan iln guein b' julia' ila. 'A lia' 'ni' 'n dsa dsu rin' (Lucas 17:3) 15'Chijua' 'e caun acajmg' jan rng', dsia de' 'nia' jg jacon' guiong', jajaun jmejniag' ne 'e acajmg'. Njua' catn' ju jg quing', jajaun cadsan b m', cal b tng rng' quiain'. 16La njua' ts catn' ju jg quing' n, te' on-n dsa sin' iajaun calej 'e niog l jig' ' quian' on-n dsa ijng' jg dsau, njua' t jg jaun.u 17Njua' ts catn' ju jg qui' dsa 'i, chei' gu'; njua' ts catn' ju on gu' jg qui' gu' n, tle ja jaun, jmo 'au' jin' lia' jajng' jan dsnau, o julia' jan icg' cu acatn dstan 'e. 18'Adsj' jug jni 'nia', calej 'e ats cu' 'nia' jmg ne gua' 'u la, lia' con' l jg qui, jn b ts l guei' ijug; jn b lejaun julia' acu' 'nia' jmg ne gua' 'u la, lia' con' l jg qui, ajaun b l guei' ijug. 19'Jn b ju' jni, njua' on' 'nia' jmo' caun jg ne gua' 'u la, am' 'nia' 'e a'niog' m', cu b e' jni igu guei' ijug. 20Ia jle' on-n oqui jni, j jaun b 'eng. 21Jaun Pe n caag: Tegui', con' jeli' run 'ni' 'n jni dsu rng' njua' SAN MATEO18 45. 40 v18:22 o, ta'nag' coneguig rds guia-guio (77) run. 'e caun acajmg'? 'A lia'? Guio run? 22Jaun caag Jess: Ma ts ju' jni jia' guio run. Ta'nag' coneguig rds guia run ajmaguio (70 X 7 = 490)v b ju' jni. Jg ajng' li julia' jan dsa its ca'n dsu rn' 23'Ug jaun, l guei' ijug julia' ln jan rag icamg cuentas qui' calejn dsa ijmeti ta ne. 24Jaun jmemajmelig chein' cuentas, jmecadsiln dsa lejiai jan dsa irn guia mei talentos. 25La, ia ts 'e cha quian' aqu, jaun cajmo rag 'i' ads'n dsa 'i lia' jmaquian' 'io quiin, chi' quiin n, calej 'e ajmecha qui' n, iajaun lejaun jmedsian arin. 26La dsa 'i n, caj cachijn ne rag jug, jaun cam tion caju': Gui' quing, jmo jun' 'au' quian' jni, aqu b jni quing', calej. 27Jaun jug n cadsia b i ds jacoin, jaun ca'in b calej ajmerin, jaun cali b. 28'La dsju jmeo'in jaun n, cajein' jan dsa ijmeti rin' irn caun 'i-lu cu denarios qui'. Jaun catin dslag rin', cag' ti, caju': Qui arng' qui! 29Jaun rin' 'i n cachijn ne, jaun cam tion caju': Jmo jun' 'au' quian' jni, aqu b jni quing', calej. 30La ijan n ts cague, jaun ju 'n 'm b caitio'. Calia' jaun ca'mag' ds calia' caqu rin' calej. 31Jaun jmecajg rin' ijmeti ta sin', cat' 'lia' ds, jaun caicon jg ne jug caijua' calej acal jaun. 32Jaun cajmo jug 'i' caiquiong tng dsa, jaun cat jug dsini qui', jaun caju': 'Ne ijmeti ta ne, 'e gu 'io 'ln' 'ne ca'ung'! Jua' n'n b jni calej ajmerng' qui, ia nm' tion-jan. 33Tsa dse jua' lejaun b ndsia' i 'au' rng', julia' ndsia jni i ds 'iag'? 34T ma'ne jaun jug, cajin' dsa 'i og dsa iniog ne 'n 'm, cajmo calia' caqu j ajmerin. 35Jaun caju' Jess gu n: Jn b len jmo e' jni igu guei' ijug quian' 'nia' lejang' lejang' njua' ts ca'n' 'nia' calej 'au' dsu rng'. Jmetag Jess julia' 'a lia' l atn dsa dsigu (Marcos 10:1-12; Lucas 16:18) 19 Jmecadsan ju' Jess jg n, jaun cao'in 'u Galilea, jaun cadsig tle quing Cu Jordn. 2Jun ln dsa cajmequiong', jaun cajme'liin dsa iquiledso'. 3Jaun n, iln dsa fariseos cajmequiin con Jess ajia' con' cun tu. Jaun caag: 'I 'i' atn dsa dsigu ne 'ug n'e caun al? 4Jaun caag Jess: SAN MATEO18,19 46. 41 w19:4 Gnesis 1:27; 5:2. x19:5 Gnesis 2:24. y19:16 o, T, 'e adse ajmo jni z19:17 o, 'E l ag' jni julia' adse? Tsa maca'' 'nia' ne Si, jaju' icajm' dsa mgg lene: Cajmi' dsa e' dsa m n?w 5Caju' n: 'Ug jaun catn dsa e' tin chog-jmei jaun con' tiain' quiain' dsigu, jaun jleoin lin caun b n.x 6Jaun dsig lin jan b, ts mal oin. Jaun ts 'i 'i' jua' jmo dsa mgg jmaqun amacadsia Di r. 7Jaun caag tng dsa fariseos: 'E gu' l n cajmo Moiss 'i' al lejmo dsa e' caun si tron cu' 'io jaju' atin rin', jaun gu mal dsei? 8Jaun caju' Jess: 'Ug ia a ts ng' 'nia' guiong' b jaun cacu 'i jmg atn dsa dsigu; la lia' con' le'ug ts len jmel. 9La jni ju', ju'ein gu iltn dsigu, onjua' acha l, njua' on gu' jua' ia ani' jg quian' isin'; njua' jmacal jaun, cin tng 'io sin', 'no dso ne Di; jn b len quian' dsa e' ijn' gu quian' jan 'io imati dsa n, jn b lejaun 'no dso ne Di. 10Jaun l, caju' chi' dsguia- tn quiin: Njua' len cha ome' ds qui' dsa e' dsa m, tsa dse jua' ats jin' coei' gu? 11Jaun caju' tng Jess: Ts calejn l le' ds jua' l lejmo len; jia' lia' imacu Di b alei'. 12'Ling b 'ug cha ats lejn' dsa e' iln gu; ia iln lejaun malin lia' con' jmecarchin ats l lejin' gu; iln gu' n, ia amacajmg' dsa mgg rin' t'; iln gu' n, ia acoei' maqu' ds ats jin' gu ne oqui' jagon Di. Julia' iti' jmeti jg la, jujmo. Cajmegon' Jess chi'-guein (Marcos 10:13-16; Lucas 18:15-17) 13Jaun caojia iln dsa caojiai guein quiin ne Jess iajaun quini' gu, ts' Di oqui' n. La chi' dsguia-tn n cajin dsa. 14La Jess n, caju': Cu 'nia' jmg jujaln chi'-guein cong; ts ljmo 'nia' len jua' jng', ia julia' ilen b gu' icatn jagon Di. 15Jmecal chilin' lejan lejan guein ajmegu', cai' b jaun. Jan ds chi' cha cu cadsia jg quiain' Jess (Marcos 10:17-31; Lucas 18:18-30) 16Jan ds chi' cajmequin con Jess, jaun caag: T dsen, 'e jmo jniy iajaun li jalechang cotan? 17Jaun caju' Jess: 'E l t' jni dsen?z Jia' lia' jan b ichan iln idsen, i'i ln Di. La njua' 'niog' '' SAN MATEO19 47. 42 a19:19 xodo 20:12-16; Deuteronomio 5:16-20. b19:19 Levtico 19:18. jalechang' cotan, jmeti 'i' qui' Di. 18Jaun caag tng ds 'i: 'E 'i'? Jaun caag tng Jess: Ts jg' dsa mgg rng'; ts nig' jg quian' dsa its ln dsigog'; ts 'ng' acha qui' rng'; ts jm' jua' jang' jg tjg ajmag' rng'; 19ajmegang' chog'-i';a ajme'nig' dsa mgg rng' julia' 'nig' 'iag' n.b 20Jaun caag tng ds 'i cats' Jess: Calej an maguio jmet. 'E gu asi' 'ni' jmo? 21Jaun caag tng Jess: Njua' 'niog' lng' jan dsa ir'ia tle qui' jmeds, guan' o'nag calej acha quing', jaun odsio' jacon dsa te, jaun len lecha ajl' quing' guei' ijug; jaun gu e' quian' jni. 22La jmecang ds jg n, cai' 'lia' ds, ia 'io ln jmecha cu. 23Jaun caju' Jess cats' chi' dsguia-tn quiin: Adsj' jug jni 'nia', 'e gu quian ta qui' jan dsa cha cu a' guei' ijug jagon Di. 24Ju' jni, ts gu 'e ta quian al le jan j' camello ju tau mcu, lia' con' gu jan dsa cha cu a' jagon Di. 25Jmecang chi' dsguia-tn quiin jg n, 'io ln caig' ds, jaun quicai' rin' con' guioin: I'ein b gu' jaun n il letn'? 26Jaun cajg Jess cajin 'i, jaun caju': Dsn' b jaun, tle qui' dsa mgg olg' ts l lel. La tle qui' Di, calej b l lel. 27Jaun caju' Pe n: Tegui', calej 'e ajmecha quin jnia' macatn' ds jnia' maquicat ia a'n jnia' 'ne. 'E atag jnia' n? 28Jaun caag Jess caju': Adsj' ju' jni jug 'nia', jmacat jmg ile'mag' calej 'a lia' niog l mgg, jmacat rgu Jaun dsa mgg neta jl' qui', jaun 'nia' n imajang' quiong' jni, nio gog' 'nia' jmacun ta ating' jm' gong' quids' 'i' taguia-tn ni' dsa jug tsjon Israel. 29Jn b lejaun jn, calejn imacatn' ds dsini qui', imacatn' ds chi' rn', o chog-jmei, o dsa m quiin, o chi' quiin, icatn' ds cat janau qui' n, 'ug qui jni, ia gue caun 'i-lu ag gu lia' con' gu amacat, ton' gue jn alechain cotan. 30La rn jun ln iln iquen, la jmg jaun lin dsa tle jcat'; lejaun b jn julia' its 'e quen rn lia' con' niog ln dsa mgg, lin ile'ug. Jg jng' li julia' dsa ijmo ta caun janau 20 'L guei' ijug jagon Di julia' jan dsa jug SAN MATEO19,20 48. 43 c20:3 lit. hora 'n. d20:5 lit. hora ji. e20:5 lit. hora i. f20:6 lit. hora guia-cun. janau io'n t o'iog, caitioin dsa ijmo ta janau qui' jajnia cho' ung uvas. 2Cal' b jg quian' dsa ijmo ta a'liain' jmaca'i' cu denario lia' cojmg, jaun cachein dsa 'i ju janau qui'. 3Jmecolg jaun o'in tng con' hora i tle o'iog,c jaun cajin dsa sin' itin jn j 'ma'. 4Jaun cats' dsa 'i: On' 'nia' jn ojmo ta janau qui, qu b jni 'liang' 'nia' con' dsiten. Jaun iln b dsa 'i. 5Jaun o'in tng con' dsi',d con' si' hora 'n tle ca'lu n;e lejaun b cajmo jn. 6Con' si' o'in b gu con' hora 'i tle ca'lu,f ju j 'ma', jaun cadsin' tng dsa ijn tin. Jaun cats' 'i: 'E l tin' 'nia' jal tanejmg ts 'e ta jmo'? 7Jaun caag dsa 'i caju': Ia 'ijan ts 'ein tio. Jaun caag dsa jug janau caju': On' 'nia' jn, ojmo ta janau qui; qu b jni 'lian' 'nia' con' dsiten. 8'Jmecanei jmg jaun, caju' jug janau cats' dsa iniog ne iten' dsa ta: Te' dsa imanjmo ta, jaun qu' 'liain'. Jmelig de' ji quian' dsa intin' jcat', jaun dsian quian' intin' le'ug. 9Jaun dsiln dsa icatn' cajmo ta hora 'i tle ca'lu, jaun lejain lejain cague 'liain' jmaca'i' cu denario. 10Jmecolg jaun, catn dsa icaiton' le'ug, ijiog ds ajmegue gu ag 'liain'; la cor b 'liain' cague jmaca'i' cu denario lejain lejain. 11La jmemangue 'liain', ilin ichog' dso ne jug, 12jaun caju': Dsa ioln jcat', caun hora b ntiin' njmo ta; cojaun b 'liain' ngue jn con' 'liog' jnia' inti' njm ta tanejmg nag 'iog dsi 'io ln. 13La caag jug cats' jan: Amei quing, ts 'e jua' ats dsiten jmo jni jacong'. Tsa cal jg a'liang' ca'i' cu denario gu'? 14Jule'io 'au' con' ma'liang' n, guan' quing'. Njua' jni len cal ds qu 'lian' dsa intong jcat' con' 'lian' 'ne, 15o tsa catn jni jmo quian' cu qui 'a lia' jia' 'nio jmo? O ja ug 'au' 'e