Embed Size (px)
DESCRIPTION
Biuletyn Informacyjny Bibliotek dzielnicy Ochota m.st. Warszawa
Citation preview
kwartalnik ISSN 1643-9015
egzemplarz bezpłatny
B i u l e t y n I n f o r m a c y j n y B i b l i o t e k
2 0 0 9Nr 3 (71)
Dni Seniora 2009KONFERENCJA „OCHOTA NA ŻYCIE”
Nasze placówkiWYPOŻYCZALNIA NR 48
Polskie obyczajeKOLĘDY
Od redakcji
4 Biblioteki publiczne - Ochota7 Wybrane biblioteki w Warszawie
Polskie Obyczaje8 Kolędy
Nasze placówki11 Wypożyczalnia dla Dorosłych i Młodzieży Nr 48
Warszawska Galeria Ekslibrisu14 Jerzy Różański w Warszawskiej Galerii Ekslibrisu
Dni seniora 200916 KONFERENCJA „Ochota na Życie”
Strefa młodych20 Recenzje książek dla dzieci
Książka numeru23 Wszystko co, chcielibyście wiedzieć o Świętach ...
To nas zaintrygowało26 Wolontariat
Międzykulturowość28 Migroteka
W numerze:
Od redakcji
Redaktor naczelna: Agnieszka Dubielecka
Redakcja:
Monika Dziułka Sebastian Gago
Katarzyna GodosSwietłana Grzęda
Małgorzata Grzymała Joanna Kluza Jolanta Knioła
Iwona LudkiewiczMonika Moroz
Janina SaffariniEwa Wasilewska
Opracowanie graficzne: Marcin Ludkiewicz
Korekta:
Justyna Sapała
Wydawca: Biblioteka Publiczna w Dzielnicy Ochota
m.st. Warszawyul. Grójecka 77
02-094 Warszawa
e-mail:[email protected]
Okładka:Wypożyczalnia Nr 48 / Fot. A. Dubielecka
Szanowni czytelnicyKolejny i niestety ostatni numer Biblioma-
niaka w tym roku może ukazać się tylko w wer-sji elektronicznej.
Niezmiernie nam przykro, iż z przyczyn ma-terialnych dostęp jest ograniczony i nie każdy z Państwa do niego dotrze. Posiadacze Internetu i poczty elektronicznej tym razem będą w uprzywilejowanym gronie.
Niemniej jednak zachęcamy do zapoznania się naszymi artykułami.
Tym razem zaprezentujemy Bibliotekę bez barier, czyli Wypożyczalnię dla Dorosłych i Mło-dzieży Nr 48. Zapraszamy również na wystawę miniatur graficznych do Warszawskiej Galerii Ekslibrisu.
Powspominamy tegoroczne obchody Dni Seniora.
Osobom otwartym na nowe propozycje przekazujemy informacje na temat wolontaria-tu oraz przedstawiamy Migrotekę.
A już za chwilę Święta Bożego Narodzenia i nie mniej ważna podczas nich jest kolęda oraz tradycje wigilijne.
Właśnie ojciec kiwa na matkęŻe już wzeszła Gwiazda na niebie,Że czas się dzielić opłatkiem,Więc wszyscy podchodzą do siebieI serca drżą uroczyście,Jak na drzewie przy liściach liście,Jest cicho, Choinka płonie.Na szczycie cherubin fruwa…A z kąta, z ust brata, płynieKolęda na okarynie:Lulajże Jezuniu….
K.I. Gałczyński
Wesołych świąt życzy Redakcja
Bibliomaniak4
BIBLIOTEKI PUBLICZNE – OCHOTA
Biblioteki dzielnicy Ochota oferują:literaturę piekną dla dorosłych, młodzieży i dzieci•literaturę naukową i popularnonaukową•prasę codzienną i czasopisma•bezpłatny dostęp do internetu•
DyrektorDorota Górniaktel. 022 822-51-38, e-mail: [email protected]
Na stronie internetowej centralny.bpochota.waw.pl dostępny jest katalog wszystkich zbiorów znajdujących się w ochockich placówkach z aktualną informacją o ich dostępności.
Oddziały Biblioteki Dzielnicowej
XI Czytelnia Naukowaul. Grójecka 77tel. 022 822-44-17e-mail: [email protected]
zbiory o profilu naukowym i popularnonaukowym•prasa codzienna i czasopisma specjalistyczne•filmy dvd (m.in.: filmy kina niezależnego od 2000 r., filmy nagradzane •od 2000 r., kino europejskie, biografie)kartoteka regionalna Dzielnicy Ochota•program prawniczy Lex Polonica•
Biblioteka Publiczna w Dzielnicy Ochota m.st. Warszawy02-094 Warszawa, ul. Grójecka 77
www.bpochota.waw.pl, e-mail: [email protected]
BIBLIOTEKI PUBLICZNE – OCHOTA
Wypożyczalnia Książek Naukowychul. Częstochowska 26tel. 022 822-44-06e-mail: [email protected]
zbiory o profilu naukowym i popularnonaukowym•podręczniki akademickie•seria: Złota Setka Teatru Telewizji•
Warszawska Galeria Ekslibrisu(przy Wypożyczalni Nr 75)ul. Grójecka 109 (Pod Skrzydłami)tel/fax. 022 822-53-18, e-mail: [email protected]
organizuje wystawy ekslibrisów i małych form graficznych•wydaje periodyk „Ex Bibliotheca: magazyn grafików i kolekcjonerów eksli-•brisów” (czasopismo poświęcone znakom książkowym)prowadzi edukację bibliofilską dla dzieci i młodzieży w formie lekcji biblio-•tecznych, pokazów i konkursówgromadzi własny zbiór księgoznaków•
Książka Na Telefon - KaNaT(przy Wypożyczalni Nr 76)Al. Jerozolimskie 121/123tel/fax. 022 629-79-58, e-mail: [email protected]
usługa skierowana do osób chorych, niepełnosprawnych oraz studentów•udzielanie informacji o zbiorach bibliotek publicznych dzielnicy Ochota •i innych dzielnic oraz bibliotek specjalistycznych
PRZYSTANEK KSIĄŻKA Biblioteka dla Dzieci i Młodzieży Nr 41Wypożyczalnia dla Dorosłych i Młodzieży Nr 93ul. Grójecka 42tel. 022 822-38-06, e-mail: [email protected]
literatura fachowa dla rodziców•prasa w tym obcojęzyczna•filmy dvd, muzyka•dostęp do WiFi•
Mediateka
Nr 3/2009 5
Bibliomaniak6
BIBLIOTEKI PUBLICZNE – OCHOTA
Nr 48ul. Grójecka 68tel. 022 823-35-92e-mail: [email protected]
poszerzone działy: pedagogika•książka mówiona (kasety audio, mp3)•
Nr 75ul. Grójecka 109tel.: 022 822-53-18, 022 824-30-54e-mail: [email protected]
poszerzone działy: literatura obcojęzyczna•kursy nauki języków obcych•
Nr 76Al. Jerozolimskie 121/123tel. 022 629-79-58e-mail: [email protected]
poszerzone działy: przewodniki•
Nr 99ul. Baleya 9tel. 022 823-53-38e-mail: [email protected]
poszerzone działy: psychologia, medycyna niekonwencjonalna•
Nr 33ul. Białobrzeska 21tel. 022 822-11-17e-mail: [email protected]
poszerzone działy: poezja i dramat•filmy dvd•
Wypożyczalnie książek dla dorosłych i młodzieży
Nr 23ul. Grójecka 35tel. 022 668-94-37e-mail: [email protected]
poszerzone działy: wspomnienia, II wojna światowa•filmy dvd (m.in.: klasyka filmu obcego i polskiego)•
BIBLIOTEKI PUBLICZNE – OCHOTA
Biblioteki dla dzieci i młodzieży
Nr Vul. Grójecka 81/87tel./fax. 022 822-31-95e-mail: [email protected]
poszerzone działy: varsaviana•filmy dvd•
Nr 48ul. Baleya 9tel. 022 823-51-37e-mail: [email protected]
poszerzone działy: sztuka•filmy dvd•
WYBRANE BIBLIOTEKI W WARSZAWIE
Nr 68ul. Skarżyńskiego 5tel. 022 822-36-81e-mail: [email protected]
poszerzone działy: bajki terapeutyczne, papieroplastyka•filmy dvd (ekranizacje lektur szkolnych, kino familijne)•audiobooki (bajki, lektury szkolne)•
Biblioteka Narodowaal. Niepodległości 213www.bn.org.pl, e-mail: [email protected]: pon. - pt. 8.30 - 20.30, sob. 8.30 - 15.30tel.: 022 608-23-30, 022 608-23-24e-mail: [email protected]
Biblioteka Publiczna m.st. Warszawy - Biblioteka Główna Województwa Mazowieckiegoul. Koszykowa 26www.koszykowa.pl, e-mail: [email protected]ł Informacyjno-Bibliograficzny i katalogiczynne: pon. - pt. 8.00 - 21.00; sob. 9.00 - 15.00; niedz. 9.00 - 14.00tel.: 022 628-31-38, 022 537-41-73e-mail: [email protected]
Nr 3/2009 7
Bibliomaniak8
POLSKIE OBYCZAJE
Kolęda zawitała do Polski oko-ło XIII wieku wraz z Zakonem Franciszkanów, ale to nie był
to z pewnością jej początek. Została przejęta przez tradycję chrześcijań-ską ze starożytności.
Słowo kalendae oznacza pierw-szy dzień miesiąca. Szczególnie uroczyście obchodzono rzymskie kalendy styczniowe, wtedy bo-wiem wydłużał się dzień. Do upo-wszechniania tego obyczaju wśród chrześcijan przyczynił się kalendarz rzymskokatolicki.
Najstarsze kolędy polskie zosta-ły przełożone z kancjonałów cze-skich i łacińskich, pochodzą z XV w. Wśród nich jest: Zdraw bądż Królu Niebieski z 1424 roku.
Kolędy mówią o narodzeniu Chrystusa i o wszystkich wydarze-niach, które temu towarzyszyły. Śpiewamy o aniołach, które zwia-
Kolędy Wśród nocnej ciszy głos się rozchodzi…
POLSKIE OBYCZAJE
Jednak autorstwo większości kolęd nie jest ustalone.
Znamy wiele pięknych pieśni, śpiewanych do dziś, a wśród nich m.in.: Gdy śliczna Panna syna ko-łysała, Jezus malusieńki, Ach ubogi żłobie, Gdy się Chrystus rodzi, Niechaj wesoło grają, niechaj słodko śpiewa-ją oraz wspaniała, uroczysta napisa-na przez Franciszka Karpińskiego w 1792 roku. Bóg się rodzi, a właściwie Pieśń o Narodzeniu Pańskim (bo taki jest prawdziwy tytuł utworu).
Z kolei autorem kolędy Mizerna cicha, stajenka licha jest znany dzie-więtnastowieczny poeta – Teofil Lenartowicz. Autorami tekstów byli zarówno pisarze jak i poeci, księ-ża, zakonnicy oraz kompozytorzy. Czerpali motywy muzyczne z ko-ścielnych hymnów łacińskich, a tak-
stują Dobrą Nowinę – Anioł pasterzom mówił, pokłonie Trzech Króli Mędrcy świata, o pasterzach, którzy przy-byli do żłóbka. Szczególnie piękne są nastrojowe kolędy kołysanki: Gdy śliczna Panna, Lulajże Jezuniu.
Kolędowanie trwa przez cały okres świąteczny, aż do 2 lutego.
W XVI wieku zaczęto tłumaczyć teksty łacińskie na język polski. Me-lodie nawiązywały do hymnów. Tak powstała polska kolęda średnio-wieczna, jako tłumaczenie Angelus pastoribus - Anioł pasterzą mówił.
Wiele kolęd powstało w XVII i XVIII wieku.
Barok przyniósł nam kolędy pa-sterskie (panowała wówczas moda na motywy pasterskie w sztuce). Gwałtownie rozwijała się oryginal-na twórczość kolędnicza. Jedną z popularniejszych kolęd z tamte-go okresu jest Przybieżeli do Betle-jem. Powstawały wówczas kolędy o dużej wartości literackiej i mu-zycznej, m.in. W żłobie leży - tekst Piotra Skargi, melodia nawiązuje do poloneza koronacyjnego króla Władysława IV.
Nr 3/2009 9
Bibliomaniak10
POLSKIE OBYCZAJE
że z polonezów, marszów, tańców ludowych i kołysanek.
W żłobie leży napisał Piotr Skar-ga, kolęda Nie było miejsca dla Cie-bie powstała w Nowym Sączu jej autorem jest ks. Mateusz Jeż. Była ona bardzo popularna w czasie wojny, szczególnie w lagrach i ła-grach. Często jest nazywana „kolę-dą oświęcimską”. Fryderyk Chopin włączył do swojego Scherzo h-moll frazy z kolędy Lulajże Jezuniu.
Większość kolęd jest przypisana do jednego kraju.Inne śpiewamy w Polsce, inne śpiewają Niemcy, inne są znane w Hiszpanii czy Wło-szech, ale jest jedna kolęda znana na całym świecie. Cicha noc, została przetłumaczona na wiele języków. Autorem oryginalnych słów jest ks. Joseph Mohr, wikary w kościele św. Mikołaja w Oberndorfie. Mu-zykę napisał dwa lata później or-ganista tegoż kościoła Franz Xaver
Gruber. Rękopis tekstu pochodzi z 1816 roku i znajduje się w Mu-zeum w Salzburgu.
Boże Narodzenie to rodzin-ne święta, pełne pokoju, nadziei i miłości. Przy wi-gilijnym stole nie tylko kosztujmy smacznych, świątecznych potraw, ale także podtrzymujmy, nie-gdyś powszechną, tradycję wspólnego śpiewania ko-lęd.
oprac. Ametyst
NASZE PLACÓWKI
Wypożyczalnia dla Doro-słych i Młodzieży Nr 48, przez wszystkich zwana
przy Baśniowej, w pełni zasługuje na takie miano.
Jest jedną z niewielu bibliotek w naszej dzielnicy, przystosowa-nych do obsługi czytelnika niepeł-nosprawnego, poruszającego się na wózku inwalidzkim. Świadczy o tym usytuowanie jej na parte-rze oraz brak schodków i progu w wejściu. Automatycznie otwiera-ne drzwi bardzo ułatwiają dostęp do lokalu. W tym roku również re-gały biblioteczne zostały dostoso-wane do potrzeb niepełnospraw-nych.
Dorośli wypożyczą u nas naj-nowsze i najciekawsze pozycje z literatury pięknej, zarówno pol-skiej, jak i obcej. Młodzież znajdzie lektury szkolne oraz szeroki wa-chlarz opracowań, a nasi najmłodsi czytelnicy - dużo pięknych, koloro-wych bajek. Niewielki kącik dziecię-cy stanowi świetne miejsce zabaw i nauki.
Staramy się, aby Wypożyczalnia Nr 48 miała charakter rodzinnej bi-
Dorota Machowska
Wypożyczalnia Nr 48
Biblioteka bez barier
Nr 3/2009 11
Bibliomaniak12
NASZE PLACÓWKI
blioteki, otwartej dla dzieci i do-rosłych. Możliwość swobodnego wejścia z dziecięcym wózkiem tym bardziej zachęca całe rodziny do korzystania z naszych zbio-rów.
Od wielu lat współpracujemy z okolicznymi przedszkolami. Dzieci przychodzą na wycieczki tematyczne, połączone z głośnym czytaniem i rysowaniem. Przed-szkolaki bardzo często wracają do nas z rodzicami, jako czytelnicy.
Posiadamy bardzo duży zbiór książek popularnonaukowych z różnych dziedzin wiedzy. Ze względu na sąsiedztwo wyż-szych uczelni, szczególnym zain-teresowaniem cieszą się pozycje z zakresu pedagogiki, terapeutyki, ekonomii oraz turystyki.
Kilka słów należy wspomnieć również o dużym zbiorze książki
mówionej (na kasetach audio, pły-tach CD-R oraz mp3), która wyróż-nia naszą bibliotekę na tle innych ochockich placówek. Nie trzeba nikomu tłumaczyć, jak wielkie zna-czenie stanowi dla ludzi niewido-mych i słabowidzących.
Od kilku lat obserwujemy duże zainteresowanie tą formą książki również wśród ludzi młodych, za-pracowanych, zabieganych, nie mających czasu spokojnie usiąść i poczytać. Coraz częściej słyszymy,
że kierowcy, podczas długich tras korzystają z książki mówionej.
Chętnie sięga po nią młodzież szkolna. Często lektura, która wy-daje się nudna i niezrozumiała, czytana przez dobrego lektora, staje się łatwiejsza i ciekawsza w odbiorze.
Cieszy nas duże zaintereso-wanie książką mówioną, dlatego staramy się wychodzić naprze-ciw wszystkim potrzebom, uzu-pełniając zbiory o nowe tytuły.
NASZE PLACÓWKI
Zapraszamy od poniedziałku do piątku w godzinach: 10.00 - 19.00.
W związku z profilem naszej bi-blioteki, czyli posiadaniem książki mówionej, współpracujemy z róż-nymi instytucjami dzielnicy, działa-jącymi na rzecz osób z różną niepeł-nosprawnością. Mamy stały kontakt z Polskim Związkiem Niewidomych, Muzeum Tyflologicznym, szkołami specjalnymi itp.
Ważny podkreślenia jest również fakt, że starszym lub chorym czytel-nikom bezpłatnie nosimy książki do domu.
W bibliotece można skorzy-stać z księgozbioru podręcznego oraz prasy, którą wypożyczamy do domu, a także bezpłatnego dostę-pu do Internetu.
Spotkania!Jak okazało się, wśród naszych
czytelników jest wiele osób, któ-re chętnie dzielą z innymi swoją wiedzą, doświadczeniem i pasjami
(p. M. Mystkowska – lekarz gastro-log, czy p. H. Hybicka, której hobby są papugi). W naszych progach od-wiedzały również tak znane osoby jak Krystyna Nepomucka.
Pracownicy biblioteki są zawsze gotowi doradzić dobrą książkę, wyszukać trudny temat, pomóc.
Przyświeca nam hasło Nie wiesz – wstąp do bi-blioteki.
Wypożyczalnia staje się centrum informacji dla okolicznych miesz-kańców, jak również dla osób przyjezdnych.
Czytelniku! Przyjdź i sam zobacz!
Dorota Machowska
Nr 3/2009 13
Bibliomaniak14
WARSZAWSKA GALERIA EKSLIBRISU
Jerzy Różański w Warszawskiej
Galerii Ekslibrisu
Listopadowa wystawa minia-tur graficznych w WGE miała charakter ekspozycji autor-
skiej i była przeglądem twórczości artystycznej Jerzego Różańskiego, który reprezentuje wrocławskie środowisko grafików, zajmujących się twórczością ekslibrisową.
Autor urodził się w 1947 roku w Juszczynie niedaleko Środy Ślą-skiej. Kształcił się w kierunku me-chanizacji, ale talent i potrzeba tworzenia zdominowały jego życie. Pierwsze prace graficzne powstały w 1973 roku.
W dwa lata później artysta stwo-rzył pierwsze ekslibrisy. Były to lino-ryty przeznaczone dla siebie oraz doktora Wiktora Dziulikowskiego – kolekcjonera i wielkiego autorytetu w zakresie ekslibrisu. Od tego mo-mentu kariera Jerzego Różańskiego rozwijała się szybko. W cztery lata później został przyjęty do wrocław-skiej grupy „RYS”, skupiającej naj-lepszych dolnośląskich grafików.
W swojej twórczości artysta wy-korzystuje różne techniki: od linory-tu, w którym zaczynał swoją karierę, po techniki metalowe (akwaforta,
WARSZAWSKA GALERIA EKSLIBRISU
akwatinta, sucha igła), jak również techniki stosowane bardzo rzadko w grafice, np. plastikoryt. Bardzo często twórca eksperymentuje łą-cząc elementy różnych technik i uzyskując ciekawe efekty arty-styczne.
Tematyka ekslibrisów Jerzego Różańskiego jest różnorodna, w zależności od profesji i zaintereso-wań ich właścicieli. Oprócz moty-wów przyrodniczych, medycznych, sakralnych, historycznych i numi-zmatycznych, w pracach wrocław-skiego grafika pojawia się wątek orientalny, a piękne arabskie in-skrypcje świadczą o niezwykłych zdolnościach kaligraficznych arty-sty.
W okresie stanu wojennego Je-rzy Różański stworzył wiele ekslibri-sów patriotycznych.
Obecnie jego dorobek liczy ok. 800 księgoznaków. Autor wysta-wia swoje prace w wielu miastach polskich i za granicą. Bierze udział w międzynarodowych konkursach
graficznych, zdobywa wyróżnienia i nagrody. Do szczególnych osią-gnięć wrocławskiego artysty należy zaliczyć zdobycie I nagrody w mię-dzynarodowym konkursie na eksli-bris w Mediolanie w 1981 roku oraz I nagrody w Luksemburgu w 1987 roku.
Ekslibrisy Jerzego Różańskiego były prezentowane w stolicy tylko raz - w 1983 roku na wystawie zbio-rowej. Obecnie artysta wystawia swoje miniatury graficzne w War-szawskiej Galerii Ekslibrisu w for-mie ekspozycji autorskiej, na którą składa się 212 znaków książkowych i 22 inne prace graficzne.
Janina Saffarini
Nr 3/2009 15
Bibliomaniak16
DNI SENIORA 2009
Dziewiętnastego listopada br. na zakończenie obcho-dów Dni Seniora Urząd
Dzielnicy Ochota m.st. Warszawy oraz Biblioteka Publiczna w Dziel-nicy Ochota m.st. Warszawy zor-ganizowały Konferencję „Ochota na Życie”, poświęconą inicjatywom podejmowanym w bibliotekach i ośrodkach kultury na rzecz akty-wizacji edukacyjno-kulturalnej se-niorów.
Uroczystego otwarcia Konferen-cji dokonali Zastępca Burmistrza Dzielnicy Ochota - Krzysztof Kruk, Koordynator Wydziału Kultury dla Dzielnicy Ochota – Halina Gąsio-rowska oraz Dyrektor Biblioteki Pu-blicznej w Dzielnicy Ochota – Do-rota Górniak. Spotkanie prowadziła Janina Saffarini – Kierownik Wypo-życzalni dla Dorosłych i Młodzieży Nr 75.
Wśród prelegentów, którzy podjęli się teoretycznego wpro-wadzenia zebranych w zagadnie-nia starzenia się społeczeństwa, wizerunku seniora, potrzeby akty-wizacji tej grupy społecznej, były:
Konferencja „Ochota
na Życie”
Katarzyna Urbanowicz
DNI SENIORA 2009
dr Beata Kędziorek z referatem Rola seniorów na przestrzeni dziejów oraz Mirosława Dobrowolska z Instytutu Książki i Czytelnictwa Biblioteki Na-rodowej w Warszawie z referatem: By jesień życia była pogodna – potrze-ba aktywizacji seniorów dla przyszło-ści społeczeństwa polskiego w świe-tle analizy wybranych dokumentów. O przyczynach rozwoju edu-kacji seniorów, korzyściach dla społeczeństwa, płyną-cych z ich dokształcania oraz ofercie, jaką oferują polskie szkoły wyższe dla instrukto-rów w zakresie dokształcania dorosłych, referowały Miriam Mościcka-Biedak oraz Joan-na Czerniewicz z Wydziału Nauk Pedagogicznych Uni-wersytetu Mikołaja Koper-
nika w Toruniu: Nowe przestrzenie w animacji z ludźmi starszymi.
Społeczeństwo informacyjne, społeczeństwo wiedzy, społeczeń-stwo sieciowe, nowe technologie – omawiając te zagadnienia prele-genci często odwołują się w bada-niach do grupy osób powyżej 50 roku życia, ma ona bowiem naj-większe trudności we wdrożeniu się w nowe technologie. Najczęściej spotykamy się z ofertami, których założeniem jest przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu, i które skierowane są do tej grupy odbior-ców. Dagmara Krzesińska, repre-zentująca firmę UPC, świadczącą komercyjne usługi (telekomunika-cja, Internet), przedstawiała ofertę pracowni internetowych, będących częścią prowadzonego od kilku lat programu prospołecznego UPC Polska – Tęczowa Akademia. Jego celem jest walka z wykluczeniem technologicznym, popularyzacja
Nr 3/2009 17
Bibliomaniak18
DNI SENIORA 2009
nie do referatów właściwych, czyli wystąpienia prelegentów, którzy przedstawiając ofertę imprez kultu-ralnych, skierowanych do seniorów, akcentowali praktyczne aspekty ich organizacji. Referaty te, oma-wiające różnorodne formy pracy z seniorami, realizowane w Biblio-tekach Publicznych i instytucjach współpracujących, a których celem jest zachęcenie osób nieaktywnych już zawodowo do dalszego zdoby-
wania nowych umiejętności i uczestnictwa w życiu kul-turalnym społeczeństwa, wzbudziły największe zainte-resowanie uczestników.
O spotkaniach, kursach, wernisażach dla seniorów, zaspokajających ich zainte-resowania historią, kulturą, sztuką, podróżami – refero-wali: Agnieszka Proszowska i Katarzyna Dzięcioł z Biblio-
nowych technologii, edu-kacja internetowa. Działa-nia te wskazują, jak dzięki Internetowi można poma-gać dzieciom i młodzie-ży w nauce, w rozwijaniu zainteresowań, ale także jak należy wesprzeć w codziennym życiu osoby starsze. Firma UPC współ-pracuje w prowadzeniu kursów z instytucjami pu-blicznymi, w tym z Biblio-tekami.
O problematyce wykluczenia społecznego wraz z rozwojem nowych technologii mówił także prof. dr hab. Józef Bednarek z Aka-demii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie w swoim wystąpieniu Wokół proble-matyki przemian: od książki tradycyj-nej do wirtualnej.
Wystąpienia teoretyczne sta-nowiły wprowadzenie i uzupełnie-
DNI SENIORA 2009
teki Publicznej w Dzielnicy Wola m.st. Warszawy, Łukasz Ślusarczyk z Miejskiej Biblioteki Publicznej w Olsztynie, Jerzy Kondras, Dy-rektor Biblioteki Publicznej Miasta i Gminy im. Heliora Święcickiego w Śremie, Grzegorz Zegadło, Dy-rektor Powiatowej i Miejskiej Biblio-teki Publicznej im. Henryka Sien-kiewicza w Pruszkowie, Katarzyna Urbanowicz z Biblioteki Publicznej w Dzielnicy Ochota m.st. War-szawy oraz Agnieszka Matan z Klubu Osiedlowego „Sur-ma” z warszawskiej Ochoty.
W konferencji wzięło udział 80 uczestników z całej Polski. Byli wśród nich biblio-tekarze, pracownicy ośrod-ków kultury, wolontariusze zajmujący się aktywizacją se-niorów w „Klubach Seniora”. Spotkanie stało się okazją do wymiany doświadczeń, dys-
kusji na temat możliwości wzbogacania i doskonale-nia usług oferowanych se-niorom.
Profesjonalizm i zaan-gażowanie prowadzącej konferencję, nowoczesna aranżacja biblioteki Przy-stanek Książka, w któ-rej spotkanie się odbyło oraz miła atmosfera, którą stworzyli sami uczestni-cy Konferencji sprawiły,
że spotkanie zostało bardzo do-brze przyjęte wśród osób zaintere-sowanych tematem.
Katarzyna Urbanowicz
Nr 3/2009 19
Bibliomaniak20
STREFA MlODYCH
MELA NA ROWERZE
MELA NA ZAKUPACHEva Eriksson
Jedno z lep-szych na rynku
polskim wy-dawnictw książek dla dzieci, odkrywa przed nami cu-downą autorkę Evę Eriksson (za-kręćcie się koniecznie za innymi pozycjami tej autorki), a ja przed-stawiam wam Melę czyli w sam raz coś dla najmłodszych czytelników. „Mela jest już duża i mądra”. Tak zaczyna się każde z opowia-danek. Czy może być piękniejszy początek? Każdy maluch chce być duży i mądry. Mój też. Lektura po-dobała mu się i wciągnęła na tyle, że ja mama znam Melę na pamięć. Razem z Michałkiem zaprzyjaźnili-śmy się z małą świnką, która dziel-nie zdobywa nowe umiejętności. Robi to z prawdziwą rozkoszą w czasie nauki jazdy na rowerze z gracją wjeżdża w słup, a kiedy
babcia wysyła ją na pierwsze samo-dzielne zakupy, z przejęcia myli wo-reczek fasoli z workiem ziemniaków. Nie mogę zdradzić wszystkiego, bo ominie was cała przyjemność obco-wania z cudowną książeczką.
Książki dostępne w: BD5, BD68, PK
Książki dla dzieci
JAK SIĘ RODZĄ DZIECIZannin Maria Teresa
Coś dla naj-młodszych i ich rodziców. Ze znalezie-
niem podobnych tytułów na rynku polskim nie ma problemu, jednak w tym temacie warto zwrócić uwagę na jakość przekazu. Dorośli często słyszą pytanie: Jak się rodzą dzieci? Polecana przeze mnie pozycja, po-dejmuje temat edukacji seksualnej za pomocą prostych zdań i deli-katnych obrazów, dostosowanych do percepcji małych czytelników.
STREFA MlODYCH
Moim zdaniem książeczka ta może być wstępem do poważniejszych rozmów z dzieckiem na jeden z bar-dziej ciekawych tematów dotyczą-cych ludzkiego życia.
Książka dostępna w: PK
JEST TAM KTO ?
GDZIE IDZIEMY ?Anna Clara Tidholm
Na Zaka-marki w kwestii książki dziecię-
cej zawsze można liczyć. Przybliżają polskim czytelnikom dobrych, za-granicznych autorów piszących dla najmłodszych i co najważniejsze wydawane przez nich książki cha-rakteryzują się wysokim poziomem edytorskim.
Jedna z nich pt. „Gdzie idzie-my” to mała wycieczka w różne, zróżnicowane krajobrazowo miej-sca. Zaczynamy rano od wyjścia z domu i kończymy wieczorem bo zaraz będzie pora do spania. Maluch ma okazję poznać najbliż-sze otoczenie, a z pomocą rodzi-ców zorientować się, że w pobliżu miejsca zamieszkania naprawdę dużo się dzieje. Z drugą książeczką
pt. „Jest tam kto?” otwieramy ko-lejne, kolorowe drzwi, odwiedza-my np. rodzinkę małpek, królików i uczymy się zwyczaju pukania.
Obie książeczki umożliwiają dziecku kontakt z samą formą jaką jest książka, a co najważniejsze uczą obcowania z krótkim tekstem literackim, który w spójny spo-sób współgra z warstwą gra-ficzną. Dużym atutem tych dwóch pozycji są wyraźne, kon-trastowe i wesołe ilustracje. Zapraszam do lektury!
Książki dostępne w: BD5, BD68, PK
Anna Jachowska
Nr 3/2009 21
Bibliomaniak22
STREFA MlODYCH
MINERVA CLARK NA TROPIEKaren Karbo
Chcia łabyś zostać zawo-dowym detek-tywem? Łapać pr zestępców,
rozwiązywać trudne zagadki? Je-śli tak, to sprawdź, jak radzi sobie trzynastolatka ze skomplikowaną zagadką dotyczącą kradzieży tożsa-mości i... morderstwa. Przeczytaj, jak Minerva Clark świetnie radzi sobie w roli detektywa. Kuzynka dziewczy-ny została zatrzymana przez policję i zawieziona na komisariat. Okaza-ło się, że ktoś podał dane Jordan. Dzień później Minerva została po-rażona prądem, przez co przestała przejmować się swoim wyglądem i postanawiłaa zająć się czymś po-ważniejszym – rozwiązaniem trud-nej zagadki.
Świetna książka, lekko i śmiesz-nie napisana. Gwarantuję, że bę-dziecie chcieli do niej wrócić!
DROGA DO ZIELONEGO WZGÓRZABudge Wilson
Znasz Anię z Zielone-go Wzgórza? Chcesz się do-
wiedzieć, co działo się z nią przed przyjazdem do Maryli i Mateusza? Jeśli tak, to szybko wypożycz tę książkę! Biedna Ania nie miała lek-kiego dzieciństwa. Jej rodzice zmar-li, gdy miała trzy miesiące. Przyjęła ją pani Thomas, ale w jej domu nie było dobrze małej dziewczynce. Los jej nie rozpieszczał, mimo to nie straciła ducha. Inne dziecko ciągle by płakało, lub umarłoby z żalu nad sobą, ale nie Ania! O, nie! Uważam, że Ania to cudowne dziecko. Czyta-nie tej książki sprawiało mi wiele ra-dości. Cieszę się, że pisarka napisała początek historii Ani.
Książka dostępna w: PK, BD68
KSIĄŻKI DLA DZIECIw tym numerze poleca:
Agnieszka Siwiec (lat 12) - czytelniczka Biblioteki dla Dzieci Nr 68
KSIĄŻKA NUMERU
Wszystko, co chcielibyście
wiedzieć o świętach Bożego
Narodzenia...
W liturgii Kościoła katolic-kiego święta Bożego Na-rodzenia obchodzono już
w początkach IV wieku. Zwano je także Godami, Godnymi Świętami, Świętymi Wieczorami albo Koladką. Rozpoczyna je wieczór wigilijny 24 grudnia, kończy zaś dzień Trzech Króli 6 stycznia.
Bogata obrzędowość świąt Bo-żego Narodzenia wchłonęła wiele niechrześcijańskich rytuałów, oby-czajów i wierzeń, a nawet zabie-gów magicznych. Wierzono, że ich niedopełnienie może spowodować koniec świata.
Samo słowo „wigilia” pochodzi z łaciny (vigilia – czuwanie) i w tra-dycji chrześcijańskiej oznacza dzień poprzedzający święto narodzenia Jezusa. Jest ono również nazwą uroczystej kolacji, określanej też mianem wilii, postnika, kutii czy gwiazdki.
Na terenach Polski (i nie tylko) wierzono, że w wigilijną noc woda w źródłach i potokach zamienia się na krótki czas w wino, miód, a na-wet złoto. Niebo i ziemia otwierają
Joanna Kluza
Nr 3/2009 23
Bibliomaniak24
KSIĄŻKA NUMERU
się, ukazując swoje skarby. Najbardziej oczekiwanymi gość-
mi tego dnia były dusze zmarłych. To właśnie dla nich przeznaczano wieczerzę i postne potrawy (z zia-ren zbóż, miodu, maku, grzybów), typowe dla styp pogrzebowych. Aby nie wyrządzić przypadkiem krzywdy gościom z zaświatów, żywi dmuchali siadając na ławach czy stołkach, gdyż mogła tam już siedzieć jakaś dusza. Nie wolno też było pluć, kłócić się ani wylewać brudnej wody. Wigilijną wieczerzę spożywano w milczeniu, unikając gwałtownych ruchów.
W wigilię Bożego Narodzenia przed zmrokiem należało przynieść węgla, wody i drewna na całe świę-ta, ponieważ, jak wierzono, jeśli coś się wniesie do domu po wieczerzy, wszystko myszy zjedzą.
Najważniejszą chwilę wiecze-rzy wigilijnej stanowi dzielenie się opłatkiem. Patriarchalny zwyczaj, powstały w dawnych wiekach na południu Europy, a polegający na wzajemnym obdarowywaniu się przez wiernych i duchowieństwo eulogiami (chlebem nieofiarnym), w Polsce przekształcił się w rytu-ał zupełnie odrębny i jedyny, nie-znany w innych krajach. Mimo że żelazorytnictwo opłatkowe ma obce korzenie, u nas podniesiono tę dziedzinę do godności sztuki i stworzono nowy, piękny dział gra-
fiki. Najstarsze zachowane opłatki pochodzą z XVII wieku i stanowią bezcenne świadectwo dawnego folkloru i obyczajów, a także archi-tektury, jako że na opłatkach przed-stawiano kościoły, zamki, a nawet całe miasta.
Jedną z najmłodszych tradycji wigilijnych jest strojenie choinki. Zwyczaj ten przejęliśmy od Niem-ców na przełomie XVIII i XIX wie-ku. Kościół, początkowo niechętny, zaakceptował wszakże choinkę, nadając jej chrześcijańską symbo-likę biblijnego drzewa wiadomości dobra i zła. Świece mają przypomi-nać przyjście na świat Jezusa, ale wywodzą się prawdopodobnie z pradawnego kultu ognia. Rozwie-szone na choince łańcuchy sym-bolizują węża – kusiciela (w okresie zaborów stały się także symbolem narodowym – oznaczały łańcuchy niewoli), jabłuszka - owoce grzechu z rajskiego drzewa, błyszcząca zaś na czubku gwiazda – Gwiazdę Be-tlejemską.
Jadłospis wigilijnych potraw starał się uwzględnić wszystkie płody rolne i leśne z całego roku. Na wschodzie Polski podawano potrawy, do których jedyną okrasę stanowił olej lniany. Pierwszą był ki-siel z suszonego owsa, ostatnią zaś kutia. W Poznańskiem serwowano między innymi zupę z konopi, gro-chówkę lub polewkę z maku z ja-
KSIĄŻKA NUMERU
głami, zawiędkę zakruszoną mąką, kluski z sokiem z kiszonej kapusty, kluski z makiem, na Mazowszu tłu-czone ziemniaki polane makiem, kluski z gruszkami, prażony groch, pasternak i kisiel owsiany lub żura-winowy, na Podhalu kluski ziemnia-czane polane miodem, bób, groch, kołacze z razowej mąki z serem, na Śląsku suszone śliwki z fasolą, ziem-niaki ze śledziem, suszone śliwki z kaszą, gotowaną suszoną rzepę. Na Warmii i Mazurach do drugiej woj-ny światowej nie przestrzegano po-stu, a potrawy wigilijne nie różniły się od świątecznych. Najczęściej w wigilię jedzono pieczoną gęś, gęsią kiełbasę, mięso, ciasto i słodycze.
Opublikowana przez wydaw-nictwo Zysk i Spółka książka Świę-ta Bożego Narodzenia – praktyczny przewodnik opowiada o wigilijnych i świątecznych zwyczajach w róż-nych regionach Polski. Czytamy w niej między innymi, że na Kresach Boże Narodzenie jest obchodzone bardziej uroczyście niż w jakimkol-wiek miejscu w Europie, bowiem towarzyszą mu niespotykane w innych kulturach emocje. Jego pa-triotyczny patos zrodził się z roz-dzielenia wielu Polaków z krajem i rodziną, szczególnie boleśnie od-czuwanego właśnie w dniu Wigilii.
Autorzy podają, że na Wołyniu panował ciekawy zwyczaj ubierania jednej choinki dla każdego dziecka
z osobna, a dodatkowo kilku drze-wek dla gości. Jeśli w domu było dużo dzieci, salon przemieniał się w istny las, cieszący barwnymi ozdo-bami i mnóstwem świeczek.
Z kolei na terenach Wielkopol-ski, Kujaw i Pomorza prezentów nie przynosił święty Mikołaj, tylko gwiazdor (nawiasem mówiąc, jako że urodziłam się i wychowałam wła-śnie na Kujawach, wypatrywałam gwiazdora,, co zaszczepiłam także moim dzieciom). Na Górnym Śląsku prezentami obdarowuje Dzieciątko, w Małopolsce zaś Aniołek.
W książce możemy znaleźć prze-pisy na tradycyjne potrawy wigilij-ne z różnych stron Polski, a także teksty modlitw i kolęd. Gorąco za-chęcam do jej przeczytania – a nuż po lekturze wpadnie nam jakiś po-mysł na oryginalne danie, którym zaskoczymy gości i domowników.
Joanna Kluza
Nr 3/2009 25
Bibliomaniak26
TO NAS ZAINTRYGOWAŁO...
Wolontariat
Praca społeczna w Polsce nie jest czymś zupełnie nowym czy nieznanym. Posiada wie-
loletnią tradycję angażowania się w sprawy innych, potrzebujących - borykających się z codziennymi problemami. Jako przykład można tu podać Związek Harcerstwa Pol-skiego – w powojennej Polsce czy w PRL-u czyn społeczny, czyli nieod-płatne prace wykonywane na rzecz ogółu (nie zawsze dobrowolne), czy Związek Harcerstwa Rzeczypospoli-tej, powstały w 1989 roku jako alter-natywa do ZHP.
W latach 90-tych zaczął rozwijać się wolontariat w licznie powstają-cych od tego roku organizacjach pozarządowych.
Termin wolonta-riat (od łac. Voluntarius - dobrowolny, chętny) definiuje: „bezpłatne, świadome, dobrowolne działanie na rzecz innych, wykraczające poza więzi rodzinno - koleżeńsko - przyjacielskie. Wolonta-riuszem może być każdy, w każdej dziedzinie życia
społecznego, wszędzie tam, gdzie taka pomoc jest potrzebna”.
Inicjatorką wolontariatu w Pol-sce była Barbara Hansen, która mieszkała za granicą. Podczas licz-nych pobytów w Polsce chciała za-interesować tą ideą liczne organiza-cje. Niestety bezowocnie. Dopiero październik 1993 roku przyniósł zmiany. Dyrektor Biura Obsługi Ruchu Inicjatyw Samopomoco-wych (BORIS) Paweł Jordan, rozpo-czął realizację programu „Centrum Wolontariatu”, które miało pełnić funkcję „skrzynki kontaktowej” dla wolontariuszy i wszystkich osób oraz instytucji zainteresowanych pomocą. Siedzibą Centrum została Warszawa.
TO NAS ZAINTRYGOWAŁO...
Do tej pory wolontariat w zasa-dzie nie istniał w polskim prawie. Dopiero w czerwcu 2003 roku we-szła w życie Ustawa o działalności pożytku publicznego i wolontariacie.
Wolontariat wychodzi poza ra-my konsumpcjonizmu. Daje nowe spojrzenie na zjawiska: ubóstwa, bezrobocia, starości, niepełno-sprawności, a także problemy edu-kacyjne czy wychowawcze.
Biblioteki a wolontariatJuż od wielu lat w naszych pla-
cówkach również możemy spotkać osoby, które pracują bezinteresow-nie na rzecz czytelników. Nigdy nie nazywaliśmy ich wolontariuszami, były to po prostu osoby zaprzyjaź-nione z bibliotekami. Pracownicy, którzy przeszli na emeryturę, dla których dalszy kontakt z czytelni-kiem był tak potrzebny jak tlen do życia. Osoby wywodzące się z gru-py czytelników - mające nieodpartą chęć poprowadzenia bezpłatnych spotkań (przedstawiają swoje za-interesowania, opowiadają o eg-zotycznych wyprawach, dzielą się swoją wiedzą zawodową).Jednakże na tym nie chcemy po-przestać. Od dwóch lat bierzemy czynny udział w dzielnicowej im-prezie: Święto Wolontariusza, czyli Wolontariat z Ochotą. Inicjatorem uroczystość był Klub Osiedlowy Surma. Patronat nad świętem, od
początku jego istnienia, czyli od 2004 roku objął Maurycy Wojciech Komorowski - Burmistrz Dzielnicy Ochota m. st. Warszawy.
W naszej instytucji powstaje za-lążek grupy młodych wolontariu-szy, którzy chętnie biorą udział w tej coraz bardziej popularnej formie aktywności obywatelskiej, jaką jest wolontariat.
W pierwszym kwartale 2010 roku będziemy zapraszać osoby do bezpłatnej, dobrowolnej współpra-cy z nami.
Wszelkich informacji należy szukać na stronie: www.bpochota.waw.pl
Warto jest robić coś dla innych a tym samym dla siebie
Agnieszka Dubielecka
Nr 3/2009 27
Bibliomaniak28
MIĘDZYKULTUROWOŚĆ
MigrotekaWypożyczalnia Książek Naukowych działa w ramach projektu ”Migro-
teka”. Dzięki temu dołączyła do sieci bibliotek w Polsce, które działają na rzecz wspierania osób zainteresowanych problematyką migracyjną.
Posiadamy w swoich zbiorach następujące pozycje:
Migroteka ma na celu poprawę dostępu polskich profesjonalistów i stu-dentów do fachowej literatury na temat uchodźców i migrantów. Projekt polega na wyposażeniu dziesięciu funkcjonujących bibliotek w Polsce w księgozbiory dotyczące tych zagadnień. Docelowo zbiory będą obejmo-wać 50 tytułów, w językach polskim i angielskim.
Edukacja cudzoziemców:Bez poprawy dostępu do edukacji nie ma mowy o skutecznej integracji cudzoziemców w Polsce. Stąd zaangażowanie PFM w różne działania w tej dziedzinie. PFM przygotowało raport na temat edukacji dzieci cudzo-ziemskich w Polsce na zlecenie UNHCR, prowadzi też szkolenia dla nauczy-cieli na temat uchodźców we współpracy z Centrum Pomocy Uchodźcom PAH.
Integracja cudzoziemców:Podejmowane są różne działania w tej dziedzinie:
MIĘDZYKULTUROWOŚĆ
Integracja uchodźców w małych środowi-skach - to pomysł PFM na wsparcie budowania dobrych relacji mię-dzy lokalną społecznością a ośrodkiem dla cudzoziemców oczekujących na status uchodźcy. Projekt obejmuje spotkania informacyjne, warsztaty i publikacje zarówno dla Polaków,jak i cudzoziemców
Wsparcie dla kobiet w ciąży - odpowiedź na potrzeby uchodźczyń, które przeżywają czas ciąży i połogu w obcym kraju o obcej kulturze, nie znając lokalnego języka. Kobiety zyskują podstawową wie-dzę o prawach swoich i dziecka, a także poznają polskie standardy opieki nad kobietą i dzieckiem w czasie ciąży.
Integracja uchodźców w Polsce w liczbach - publikacja PFM o tym tytule prezentuje unikalny zbiór danych statystycz-nych opisujących działania podejmowane na rzecz integracji uchodźców w Polsce.
Więcej informacji na ten temat: www.forummigracyjne.org
Nr 3/2009 29
Usługa Książka Na Telefonskierowana jest do osób
niepełnosprawnych i ludzi starszych
zadzwoń: 629-79-58
Punkt biblioteczny„Książka na Telefon”
KSIĄŻKI MÓWIONEmożna wypożyczać
w Wypożyczalnidla Dorosłych i Młodzieży Nr 48
ul. Grójecka 68
czynnej:pon. - pt.: 10.00 - 19.00
Nazw
a placówki
poniedziałekw
torekśroda
czwartek
piąteksobota
Wypożyczalnia N
r 23ul. G
rójecka 3510.00 - 19.00
10.00 - 19.0010.00 - 19.00
10.00 - 19.0010.00 - 19.00
-
Wypożyczalnia N
r 33ul. B
iałobrzeska 2110.00 - 19.00
10.00 - 19.0010.00 - 19.00
10.00 - 19.0010.00 - 19.00
-
Wypożyczalnia N
r 48ul. G
rójecka 6810.00 - 19.00
10.00 - 19.0010.00 - 19.00
10.00 - 19.0010.00 - 19.00
-
Wypożyczalnia N
r 75ul. G
rójecka 10910.00 - 19.00
10.00 - 19.0010.00 - 19.00
10.00 - 19.0010.00 - 19.00
-
Wypożyczalnia N
r 76al. Jerozolim
skie 121/12310.00 - 15.00
10.00 - 15.0014.00 - 19.00
14.00 - 19.0014.00 - 19.00
-
Wypożyczalnia N
r 99ul. B
aleya 910.00 - 19.00
10.00 - 19.0010.00 - 19.00
10.00 - 19.0010.00 - 19.00
-
PRZYSTA
NEK
KSIĄ
ŻKA
Wypożyczalnia N
r 93B
D N
r 41ul. G
rójecka 42
10.00 - 19.0010.00 - 19.00
14.00 - 19.0010.00 - 19.00
10.00 - 19.00-
BD
Nr V
ul. Grójecka 81/87
11.00 - 15.0011.00 - 15.00
13.00 - 19.0013.00 - 19.00
13.00 - 19.00-
BD
Nr 48
ul. Baleya 9
10.00 - 15.0014.00 - 19.00
14.00 - 19.0014.00 - 19.00
14.00 - 19.00-
BD
Nr 68
ul. Skarżyńskiego 5
11.00 - 15.0011.00 - 15.00
13.00 - 19.0013.00 - 19.00
13.00 - 19.00-
Wypożyczalnia K
siążek Naukow
ychul. C
zęstochowska 26
14.00 - 19.0010.00 - 19.00
10.00 - 19.0010.00 - 19.00
10.00 - 19.009.00 - 15.00
XI C
zytelnia Naukow
aul. G
rójecka 779.00 - 20.00
9.00 - 20.009.00 - 20.00
14.00 - 20.009.00 - 20.00
9.00 - 15.00
Biblioteka Publiczna w D
zielnicy Ochota m
.st. Warszaw
ygodziny otw
arcia placówek
