Bil-210 Bilgisayara Giri

2Anakart (Mainboard)Merkezi lem Birimi (CPU)Bellek (Geici Bellek) (RAM)

erikANAKART3

4Anakart bilgisayarlarn temel BDKsn oluturur.BDK: Baskl Devre KArtok katmanldrBu kablolarn oluturduu bir otoyol gibidir(Bus Systems) .Bu kablo otoyollarna iz (traces) denir.Bilgisayarlarn hayati neme sahip temel bileenin oluturan anakart dier bileenlere balant salayarak bir arada almalarn salar.G kaynandan gelen gc sisteme datr.Tm donanmsal birimler anakarta balanrlar.evre birimleri iin portolarn ounu sunar.

Anakart: Temel Bilgiler

Anakartlar, orijinal ifadesi ile bir PCB, yani Printed Circuit Board dr. ok karmak ve st ste geen yollardan oluan ok katmanl bir yaps vardr.Bu ok katmanl yap, kablolarn oluturduu bir otoban gibi dnlebilir.Buradaki her bir yola traces yani iz denir.

Anakartlar, orijinal ifadesi ile bir PCB, yani Printed Circuit Board dr. ok karmak ve st ste geen yollardan oluan ok katmanl bir yaps vardr.Bu ok katmanl yap, kablolarn oluturduu bir otoban gibi dnlebilir.Buradaki her bir yola traces yani iz denir.

45Kullanclara ana kartlarn zerinde yerleik olarak gelen aygtlara dahili bileenler denir.Bunlar temelde ana kartn zerinde olmak zorunda deildir.Genelde bilgisayarlarn maliyeti azaltmak iin ana kartlarn zerine yerletirilirler.Dahili olarak ana kartla gelen bileenler genelde unlardr.Ses KartA KartFireWire DenetleyicileriRAID DenetleyicisiEkran KartBu bileenlerin destekledikleri ve kullanlabilen port says ayn olmayabilir. Her ana kart reticisi kendi setii bileenleri kullanabilir.Dahili Onboard BileenlerEskiden ayrt edici birer zellik olmasna karn, artk bir ok bileen anakartlarn zerinde yerleik olarak gelmektedir.Ses ve a kart zellii artk neredeyse tm anakartlarda varken, FireWire, RAID ve ekran kart ilevleri sunan anakartlarda olduka yaygndr.Bir yongasetinin yerleik aygtlarla ilgili destekledii balant says ve eidi ile, kullanlabilen balant says ve eidi ayn olmayabilir.rnein 12 USB portu destei var olan bir yongasetinde retici arka panele 4 yada 8 USB koyabilir. Bu tamamen maliyetle alakaldr. Bunun yannda st seviye anakartlarda ise yongasetinin desteinin yetersiz kalmas sebebiyle ekstra yongalarla anakart zerine dahili bileenler eklenebilir.ITE RAID denetleyicileri bunlara rnek olarak verilebilir.

5Merkezi lem Birimi (CPU)6

7CPU hafzaya yerletirilen talimatlar gerekletirir.CPU ok gl bir hesap makinesi gibi alr.CPUlar ok zeki olmayabilir, ancak ok hzldr.Sadece ikilik tabanda, 0 ve 1 deerleri zerinden ilem yaparlar.Gncel hzlar MHz veya GHz seviyeleri ile ifade edilmektedir.CPU nilgisayarda,Tm aritmetik ilemlerGirdi/kt birimleri ynetimiHafza ve HDD zerindeki bilgi aknn organize eder.Talimatlar yorumlar.Talimatlar iler

Temel BilgilerCPU terimi ngilizce Central Processing Unit kelimesinin ksaltmasdr.Trkeye evirdiimizde, merkezi ilem birimi olarak tanmlayabiliriz.Bir bilgisayardaki 4 temel birimden birisi olan ilem birimini oluturur.imdi CPU ile ilgili temel kavramlar inceleyelim.

78Programlar, ok basit bir ekilde sralanm talimatlardr.CPUlar temelde makine dili ile yazlm komutlar ileyebilirler.st seviye diller tarafndan yazlan programlar derleyiciler ile makine diline, yani ilemcinin tanyaca komutlar dizesi haline getirilirler.letim sistemleri snrl kaynaklar zaman ierisinde datarak CPUnun belirli bir dzen iinde bu programlar altrmasn salar.

Programlar CPUda Nasl alr ?

Hafza (RAM)Geici Hafza9

10Hafza veya bellek kelimeleri daha st dzey ifadelerdir.RAM bir hafza trdr.CMOS, ROM, EPROM, Flash ve benzerleri de birer hafza trdrGnlk kullanmda RAM, hafza ve bellek kelimeleri younlukla ayn kavram ifade etmekte kullanlrDoru snflandrmay bilmeniz nemlidirDier hafza birimlerine deinecek olsak da asl konumuz bilgisayarn ana hafzas olan RAMdir

Hafza: Temel BilgilerHepiniz daha nce RAM, bellek, hafza vb kavramlarn ayn eyi; yani bilgisayarn ana hafzasn ifade etmek iin kullanldn duymusunuzdur.ncelikle temel kavramlarn aslnda neyi ifade ettiini bilmelisiniz.Hafza veya bellek kelimeleri daha st dzey ifadelerdir.Bilgisayarn ana hafzas olan RAMin, sadece bir hafza tr olduunu unutmayn.Elbette bilgisayar bnyesinde daha bir ok hafza birimi vardr. Daha nceki eitimlerde anlattmz CMOS, ROM, EPROM, Flash gibi kavramlarn hepsi birer hafza trdr.Gnlk kullanmda, RAM, hafza ve bellek kelimeleri younlukla ayn kavram ifade etmekte kullanlr. Hangi kavram kullandnz ok nemli olmayabilir, ancak doru snflandrmay bilmeniz nemlidir.Bu blmde dier hafza birimlerine deinecek olsak da asl konumuz elbette bilgisayarn ana hafzas olan RAMdir.

10Bellek Trleri11Hafza TrVeri SaklamaAlmRAMGeiciRandom Access MemoryCMOSGeiciComplementary Metal Oxide Semiconductor ROMKalcRead Only MemoryPROMKalcProgrammable ROMEPROMKalcErasable Programmable ROMEEPROMKalcElectronically Erasable Programmable ROMFlashKalcAsl konumuz olan RAMe gemeden nce, hafza trlerine ksaca bir gz atalm.RAM yani Random Access Memory zerindeki veriler, enerji kesildii anda silinirler. Kalc bir depolama alan deildir.CMOS, yani Complementary Metal Oxide Semiconductor da, RAM gibi geici depolama yapar.ROM yani Read Only Memory ise, adndan anlalabilecei gibi, kalc veri ve komutlar depolayan hafza ipidir.ROMlar zerinde bulunan veri zel ilemler uygulanmadan deitirilemez ve veriyi elektrik balants kesilse de saklar.ROMun altnda bulunan 3 hafza tr de aslnda birer ROMdur. Bu arasndaki ayrm, zerindeki verilerin deitirilme yntemine gredir.Flash kavram ise, ilerleyen blmlerde daha detayl olarak incelenecek bir konudur.

11RAM = Random Access Memory lem srasnda kullanlacak verilerin sakland alandrKalc depolama amacyla kullanlmaz.Performans ve yazlm destei asndan yeterli ve kaliteli RAMe sahip olmak kritiktir derecede nemlidir

RAM Nedir?

12Hafza bilgisayarn tm programlarnn ykledii, ilem sonularnn ve dier verilerin geici olarak yazld birimidir. RAM Random Access memory yani rastgele eriilebilen hafza birimleri ilemci tarafndan adreslenerek veri yazlmas ve okunmas amacyla geici depolama birimleri olarak kullanlr. RAMdeki bilgiler sistem kapatldnda kaybolur.

Daha fazla RAM, daha hzl alan bilgisayar demektir.

RAM, ngilizce Random Access Memory, yani rastgele eriimli hafza kelimelerinin ksaltlmasndan olumaktadr. RAM, ilemcinin ileyecei verilerin tutulduu geici bir depolama alandr. Elektrik kesildiinde ierindeki veriler kaybolmaktadr. Bu yzden bilgisayarda kalc depolama alan olarak kullanlmaz. Bilgisayar zerinde ilem yaparken en nemli noktalardan birisi yeterli ve kaliteli RAMlere sahip olmanzdr. Yeterli RAM alanna sahip deilseniz dk performansn yannda birok yazlm altramama gibi problemlerle de karlaabilirsiniz.

13RAM hesap izelgesi (excel tablosu) gibi organize edilmitirRAM blm adreslenerek, adresten okuma yada adrese yazma ilemleri yaplabilirlemciler blmnde rendiklerinizi hatrlamaya alnProgramlar ve veriler kullanmda olmadklar zamanlarda yn depolama alannda tutulurSabit disk, USB bellek veya optik ortamlarTalep olduunda program yn depolama aygtndan RAM'e kopyalanr ve ardndan alr

RAM Nasl alr

RAMler hesap izelgesi yani bir excel tablosu gibi organize edilmitir. RAM blm adreslenerek, adresten okuma yada adrese yazma ilemleri yaplabilir.Bu konuda ilemcileri blmnde rendiklerinizi hatrlamaya alnProgramlar ve veriler kullanmda olmadklar zamanlarda yn depolama alannda tutulurBu genellikler sabit disk olmakla beraber, USB bellek veya CD DVD gibi optik ortamlar da olabilir.Talep olduunda programlar yn depolama aygtndan RAM'e kopyalanr ve ardndan alrlar.

13RAM modlleri Byte cinsinden ifade edilir8 bit geniliinde = byte16 bit geniliinde = word32 bit geniliinde = double word256 MB, 512 MB, 1 GB modller halinde satlrlar

Hafza byklk llerini tekrar hatrlaynz:1 Byte (B) = 8 Bit1 Kilobyte (KB) = 1024 Byte1 Megabyte (MB) = 1024 KB = 1,048,576 Byte1 Gigabyte (GB) = 1024 MB = 1,073,741,824 Byte1 Terabyte (TB)= 1024 GB = 1,099,511,627,776 Byte

RAM lm Birimleri14Hafza birimlerinin kapasitesi ve veri yolu says ikili sayma dzenindedir. Bu tabloda hafza kapasiteleri iin kullanlan birimleri gryoruz. Bit iin kk harf b harfi ve byte iinse byk harf B harfi kullanldna dikkat edin. K kilo, yani bin anlamnda, mega bir milyon ve giga ise bir milyar anlamndadr.

RAM modlleri Byte cinsinden ifade edilirler. Gncel olarak ounlukla 256 MB, 512 MB ve 1 GBlk modller halinde satlrlar.Burada hafza byklk llerini tekrar hatrlayalm8 bit, 1 bytedr.1024 byte, 1 KB1024 KB, 1 MB1024 MB, 1 GB1024 GB ise 1 TB olarak ifade edilir.ok daha byk deerler iin de ifadeler vardr. Ancak u anda gncel kullanlan en byk birim TBdr.

15Windows iletim sisteminin bir zelliidirSabit diskin bir blmnn RAM gibi kullanlmas iin tasarlanm zel bir dosyadr.RAMlerden yava alr.Boyutu otomatik olarak ayarl gelir ve sonradan deitirilebilir.Veri fiziksel ve sanal RAM arasnda hareket edebilirok sk hareket olmasdisk thrashing yani ar disk kullanmaneden olur.RAMin dahi iyi Kullanlmas ve yetmedii durumlar iin gelitirilmitir..

Sanal Bellek / Disk Bellei DosyasRAMOSWordBrowserE-mailDisk driveGameimdi PageFile, yani sanal bellek veya disk bellei dosyas zelliine ksaca gz atalm.Sanal bellek uygulamas, windows iletim sistemini bir zelliidir.Bu dosya Windows tarafndan sabit diskin bir blmnn RAM gibi kullanlmas iin tasarlanmtr. Sanal bellek kullanmn yksek olduu durumlar bilgisayarnz daha yava alacaktr. nk sabit diskin hz, RAMlere gre olduka dktr.Bu bellek ayar windows tarafndan otomatik olarak ayarl gelmekte, ancak daha sonradan deitirilebilmektedir.Veriler fiziksel ve sanal RAM arasnda hareket edebilirler. Bu veri hareketinin ok sk olmas, disk thrashing yani ar disk kullanmna neden olur.Yksek miktarda, yeterli RAMiniz olsa dahi, windows sanal bellek olmadan dzgn almamaktadr. Tamamen kapatsanz dahi windows daha sonradan da hata verir ve kendisi tekrar bir miktar blm ayrp kullanr.

1516Genelde daha fazla RAM, daha fazla performans anlamna gelir. Ama bire birlik art olmaz.Daha fazla RAMin gerekli olduunu gsteren 2 belirti vardrzellikle birden fazla program akken genel sistem yavalAr sabit disk kullanm veya disk thrashingzellikle program geilerinde yavalama ile beraber ar disk kullanm.Kontrol etmeniz gereken iki nokta vardrRAM boyutu nerilen dzeyde mi?PageFile kullanm uygulamalar ak ve kapal olmas durumunda nasl deiiyor?

RAM htiyacnn Tespit EdilmesiWindows letim Sistemi RAM nerileri17letim SistemiMicrosoft nerisiSalam PerformansYksek PerformansWindows 2000128 MB256 MB512 MBXP Home128 MB512 MB1 GBXP Professional256 MB512 MB1 GBVista Home Basic512 MB1 GB2 GBVista (Dier)1 GB2 GB> 3 GBWindows 7 *1 GB2 GB> 3 GB* Windows 7 sistem gereksinimleri bu slayt hazrlanrken kesin olarak aklanmamtr.18Anakartn destekledii RAM tr ve kapasitesini renmekKa adet RAM modl taklabiliyor ve ka bo durumda?Destekledii RAM hzlar neler?nerilen marka ve modeller (QVL) listesi var m?Bunun iin en nemli kaynak anakart kitapdrBlackBox ve CPU-Z gibi nc parti yazlmlar da deneyinTm yuvalar doluysa dk kapasiteli modl deitirilebilirrnein 256 MBlk karlp 512 MBlk modl taklabilirDengeli bir sistem iin slotlardaki modllerin her anlamda dengeli olmas tavsiye edilir1 adet 512 MB, 1 adet 256 MB yerine, 2 adet 512 MB tavsiye edilir

Doru RAMe Sahip Olmak19Birden fazla RAM modl kullanldnda, dengeli bir sistem iin modllerin de her anlamda dengeli olmas tavsiye edilirFarkl hzlarda RAM modlleri teknik olarak kullanlabilirAncak sistem kilitlenmesi ve veri bozulmasna neden olabilirKritik sistemlerde asla byle bir ey denemeyin

Anakartn nerdiinden daha hzl RAM kullanabilirsinizRAMler yine de anakartn belirledii hzda alrPerformansta bir art olmaz

RAM Seiminde Hzlar