Zadnji šest mjeseci 2015. godine obilježeni su prvenstveno produžetkom saradnje sa ključnim partnerima Europskim fondom za jugoistočnu Europu - Development Facility (EFSE DF) i Međunarodnom finansijskom korporacijom (IFC), članicom Grupacije Svjetske banke, odnosno Švicarskom vladom, što je rezultat postignutih rezultata rada u proteklom periodu i kvalitetnom angažmanu na polju finansijske edukacije, savjetovanja i obuke općinskih službenika. Navedena podrška u proteklom periodu je omogućila Udruženju “U plusu” organiziciju u

kontinuitetu više od 700 radionica za 14.000 mladih i odraslih iz oblasti finansijske

pismenosti, savjetovanje preko 3.000 građana i edukaciju više od 70 službenika iz općina, centara za socijalni rad i zavoda za pružanje besplatne pravne pomoći u Bosni i Hercegovini. S ciljem daljeg iskoraka na uspostavljanju besplatne i samoodržive usluge finansijske edukacije potpisan je i Memorandum o razumijevanju i saradnji sa Općinom Gradačac kojim je institucionalizirana usluga finansijske edukacije za građane navedene lokalne samouprave. Od značaja je i činjenica da je Udruženje „U plusu“ imalo priliku učestvovati na EFSE Godišnjoj konferenciji u Berlinu na kojoj je učestvovalo više od 300 predstavnika iz cijeloga svijeta iz različitih društvenih oblasti, koji su imali priliku upoznati se i sa rezultatima rada Udruženja “U plusu” na polju edukacije i savjetovanja građana u Bosni i Hercegovini. Na koncu od značaja je i pisana potpora Agencije za bankarstvo FBiH i Ombudsmena za bankarski sistem FBiH koji su podržali inicijativu finansijske edukacije građana i razvoja edukativno-informativnih aktivnosti od strane Udruženja “U plusu” s ciljem ukupnog razvoja zajednice kroz povećanje nivoa finansijske pismenosti građana, transparentnosti i efikasnosti u odnosu korisnik i finansijska institucija. Zahvaljujemo se svim institucijama i organizacijama koje su podržale i nastavljaju podržavati aktivnosti Udruženja “U plusu”.

Adnan Bahtić v.d. direktora

KRATAK OSVRT

Bilten Broj 17,18

Sadržaj

Kratak osvrt 1

S a v j e t o v a n j e o zaduženjima 2

Obuka o savjetovanju zaduženih građana

2

Saradnja sa EFSE DF i IFC 3

Finansijska edukacija mladih i odraslih 4

Saradnja sa kulturno edukativnim centrom Tesnim Sarajevo

5

Potpisan memorandum o razumijevanju i saradnji

5

E F S E — g o d i š n j a konferencija 2015

6

Finansijska edukacija: Nije za ocjenu, nego za život!

6

Podrška Agencije za b a n k a r s t v o i o m b u d s m e n a z a bankarski sistem FBiH

7

Finansijska edukacija u Gradskoj upravi Bijeljina 7

SAVJETOVANJE O ZADUŽENJIMA

Grafikon 1: Razlozi nemogućnosti otplate, juli – decembar 2015. godine

2

Udruženje „U plusu“ kontinuirano pomaže zaduženim građanima na područjima gdje usluge finansijskog savjetovanja nisu implementirane putem općina/opština i centara za socijalni rad. Savjetnici nastoje pronaći načine da pomognu zaduženim osobama u smislu savjetodavne pomoći kako da poboljšaju upravljanje svojim budžetom i akitvnog učešća u pronalaženju plana otplate koji je u skladu sa trenutnim mogoćnostima klijenta. Od jula do decembra 2015. godine usluge finanijskog/

pravnog savjetovanja pružene su za 114 građana. Za

17 osoba pružene su usluge savjetovanja o

zaduženjima, dok je za 97 osoba pružena usluga savjetovanja odgovorom na upite koji su se ticali pitanja jemaca, specifičnih pravnih pitanja, nerazumijevanju ugovornih odredbi i ostalih pitanja.

OBUKA O SAVJETOVANJU ZADUŽENIH GRAĐANA, JAHORINA 14.-16.10.2015.

Udruženje “U plusu” u saradnji sa Međunarodnom finansijskom korporacijom (IFC), članicom Grupacije Svjetske banke, uz podršku Vlade Švicarske i Europskog Fonda za jugoistočnu Europu - Development Facility (EFSE DF) je nastavilo sa realizacijom obuka o savjetovanju zaduženih građana. U periodu od 14.-16.10.2015. godine na Jahorini održana je završna trodnevna obuka o savjetovanju zaduženih građana za treći ciklus općina koje učestvuju u projektu. Završna obuka održana je cilju prijenosa iskustva u pružanju usluge savjetovanja, te uspostavljanja same usluge pri općinama. Navedenoj obuci prisustvovali su predstavnici sljedećih institucija lokalne samouprave: Brod, Cazin, Gradačac, Kiseljak, Kreševo, Milići, Nevesinje, Posušje, Srebrenica i Stari Grad – Sarajevo. Obuci je prethodio praktičan rad savjetnika “U plusu” sa učesnicima iz općina gdje su učesnici imali za zadatak pripremeti slučajeve te zajednički diskutovati (uz pomoć savjetnika “U plusu”, ali i gosta iz finansijskog sektora) i razmijeniti iskustva u cilju rješavanja slučajeva. Učesnici su se podsjetili na naučeno sa prethodnih obuka, upoznali sa primjerima iz prakse “U plusu”, organizaciono – dokumentacionim aktivnostima u organizaciji provođenja savjetovanja, te stekli nova znanja o pravima i obavezama zaštite ličnih podataka.

Sarajevo, oktobar 2015. godine

3

Udruženje “U plusu”, zahvaljujući postignutim rezultatima u proteklom periodu i stručnom agnažmanu na polju finansijske edukacije, savjetovanja i obuke općinskih službenika koji pružaju uslugu savjetovanja zaduženih građana je produžilo saradanju sa ključnim partnerima Europskim Fondom za jugoistočnu Europu - Development Facility (EFSE DF) i Međunarodnom finansijskom korporacijom (IFC), članicom Grupacije Svjetske banke, odnosno Švicarskom vladom.

Dosadašnja podrška je omogućila da Udruženje “U plusu” organizira u kontinuitetu više od 700 radionica za mlade i

odrasle iz oblasti finansijske pismenosti, savjetuje 3.000 zaduženih građana i educira više od 70 službenika iz općina,

centara za socijalni rad i zavoda za pružanje besplatne pravne pomoći. U skladu sa navadenim 14.000 građana je direktno učestvovalo na našim tematskim radionicama i time steklo znanja i vještine iz oblasti odgovornog upravljanja ličnim finansijama.

Ombudsmenka za bankarski sistem Federacije Bosne i Hercegovine Lejla Smajović učesnike je upoznala sa rezultatima kao i sa najčešćim slučajevima iz prakse. Pored toga učesnici su upoznati i o osnovnim strategijama komunikacije prema klijentu i tehnikama smanjivanja stresa i osnovnim komunikacijskim vještinama. Ovim je u cijelosti završena obuka za predstavnike u ovom trećem ciklusu, čime su polaznici obuka osposobljeni, te je sama usluga kreditnog savjetovanja trenutno dostupna u Bijeljini, Kaknju, Visokom, Tesliću, Prnjavoru, Zavidovićima, Tuzli, Petrovu, Bosanskom Petrovcu, Šamcu, Bratuncu, Novom Travniku, Zvorniku, Trebinju, Mrkonjić Gradu, Vlasenici, Čajniču, Brodu, Cazinu, Gradačcu, Kiseljaku, Kreševu, Milićima, Nevesinju, Posušju, Srebrenici i Starom Gradu - Sarajevo.

Sarajevo, oktobar 2015. godine

SARADNJA SA EUROPSKIM FONDOM ZA JUGOISTOČNU EUROPU—

DEVELOPMENT

FACILITY (EFSE DF) I MEĐUNARODNOM FINANSIJSKOM KORPORACIJOM (IFC),

ČLANICOM GRUPACIJE SVJETSKE BANKE

4 FINANSIJSKA EDUKACIJA MLADIH I ODRASLIH

U cilju podizanja nivoa finansijske pismenosti i prevencije negativnih posljedica neinformisanosti i neznanja, „U plusu“ kontinuirano organizuje finansijske edukacije za mlade putem interaktivnih radionica. U period od jula do decembra 2015. godine održano je 27 radionica za mlade, na kojima je prisustvovalo 574 učesnika. Radionice za mlade su održane u saradnji sa: Udruženjem „Obrazovanje gradi BiH“, JU Prva bošnjačka gimnazija Sarajevo, JU Srednja ugostiteljska škola Sarajevo, JU Srednja zubotehnička škola Sarajevo, JU Srednja trgovačka škola Sarajevo, JU Mješovita Srednja Škola Lukavac, JU Gimnazija Lukavac, JU Mješovita Srednja Škola Kalesija, JU Gimnazija Živinice, JU Srednja ekonomsko trgovinska škola Tuzla. Cilj edukacija za mlade jeste da se mladi upoznaju sa osnovama upravljanja ličnim finansijama, o finansijskom sistemu i proizvodima u BiH te o njihovim pravima i obavezama vezanim za učešće u finansijskom sektoru.

JU Mješovita srednja ekonomsko-hemijska škola Lukavac,

14.9.2015. godine

U okviru svoje misije, da preventivno djeluje na sprječavanju zaduženosti te da pomogne građanima da bolje upravljaju ličnim finansijama, Udruženje „U plusu“ organizovalo je finansijske edukacije za građane. Od juna do decembra 2015. godine organizovano je 8 obuka sa 96 učesnika. Na radionicama za odrasle prisutni su bili članovi Omladinske organizacije „Svitac“ Brčko u Istočnom Sarajevu, zaposlenici KJKP „Park“ Sarajevo, članice udruženja „Udružene“ u Sarajevu i Edukativno-kulturnog centra „Tesnim“ Sarajevo, korisnici JU Centar za zdravo starenje Općine Novi grad, predstavnici Udruženja Bolje sutra Tuzla i Omladinske organizacije Bijeljina. Neformalno obrazovanje je izuzetno bitno te kroz edukacije za odrasle građani dobijaju informacije o efikasnom upravljanju svojim finansijama, ostvarivanju finanijske sigurnost, izbjegavanju prezaduženost i ostvarivanju zakonom priznatih prava.

JU Centar za zdravo starenje Općine Novo Sarajevo, 16.10.2015. godine

5

POTPISAN MEMORANDUM O RAZUMIJEVANJU I SARADNJI

SARADNJA SA KULTURNO EDUKATIVNIM CENTROM TESNIM SARAJEVO

Sa ciljem podizanja svijesti građana o važnosti uloge finansijske pismenosti u današnjem društvu, Udruženje “U plusu” je dana 14.09.2015. godine u prostorijama Kulturno-edukativnog centra Tesnim u Sarajevu održalo edukaciju na temu “Kako upravljati kućnim/ličnim budžetom”. Učesnice su pokazale iznimno interesovanje za navedenu radionicu aktivnim učešćem navodeći u zaključcima obuke da su postale svjesne: da stvari na koje ne obraćaju pažnju na svakodnevnoj osnovi u suštini predstavljaju troškove koji crpe budžet, važnosti određivanja prioriteta u planiranju budžeta i važnosti postavljanja ciljeva i promjene životnih navika.

Kulturno-edukativni centar Tesnim, Sarajevo 14.9.2015. godine

Memorandum o razumijevanji i saradnji su potpisali Udruženje “U plusu” i Općinski načelnik mr.sci. Edis Dervišagić ispred Općine Gradačac dana 21.10.2015. u cilju pružanja usluge finansijske edukacije na teritoriji Općine Gradačac. Općina Gradačac je druga Općina na nivou Bosne i Hercegovine i prva na nivou Federacije Bosne i Hercegovine koja će svojim građanima samostalno pružati uslugu finansijske edukacije, što će postati trajan vid samostalnog provođenja aktivnosti opismenjavanja građana putem edukacija od strane izabranih općinskih službenika. Građani će imati priliku da se bolje upoznaju sa pravima i obavezama korisnika finansijskih usluga, razumiju finansijske proizvode i usluge na tržištu kao i da steknu svijst o važnosti odgovornog upravljanja ličnim finansijama. Navedeno je rezultat zalaganja i posvećenosti poslu svih uposlenih iz Udruženja “U plusu” te činjenici da postajemo prepoznatljiv i pouzdan partner općinama u Bosni i Hercegovini.

Općina Gradačac, 21.10.2015. godine

6

EFSE—GODIŠNJA KONFERENCIJA 2015

FINANSIJSKA EDUKACIJA: NIJE ZA OCJENU, NEGO ZA ŽIVOT!

Europski Fond za jugoistočnu Europu (EFSE) dana 18. i 19. novembra 2015. organizovao je godišnju konferenciju u Berlinu pod motom “Uravnotežena budućnost – transformacija, prijenos, tehnologija”. Na konferenciji je učestvovalo više od 300 predstavnika iz cijeloga svijeta iz različitih društvenih oblasti, između kojih je bilo i Udruženje “U plusu”. Važna tema razgovora na konferenciji je bila i koordinacija s nevladinim organizacijama i običnim ljudima. Svjetski poznata socijalna radnica Jeroo Billimoria, osnivač nevladine organizacije Child and Youth Finance International, je izjavila da je finansijsko obrazovanje izuzetno značajno i da djeca u ranim godinama moraju naučiti šta je novac, a njen osnovni moto je 'ako štedite, onda imate i izbor'. Također je istakla kako je edukacija najvrjedniji izvor i najvažnija investicija koju vlade zemljama mogu učiniti. Kroz panel diskusije predstavljeni su i rezultati rada Udruženja “U plusu” na polju edukacije i savjetovanja građana u Bosni i Hercegovini.

EFSE—godišnja konferencija, novembar 2015. godine

S ciljem da upoznamo različite institucije, obrazovne ustanove, roditelje i mlade sa značajem finansijske pismenosti, Udruženje “U plusu” je učestvovalo u realizaciji programa emisije “Roditeljski sastanak” na BHT-u, koji je emitovan 1. Novembra 2015. godine. Sadržaj priloga je imao za cilj da ukaže na značaj finansijskog opismenjavanja mladih u Bosni i Hercegovini, odnosno da prikaže pozitivan uticaj finansijske edukacije na svijest mladih osoba, koji već u ranoj fazi života uče o odgovornom upravljanju finansijama. Finansijska edukacija također utiče i na izgradnju osjećaja za poduzetništvo, investiranje i upravljanje vlastitim novcem, što omogućuje mladima da se lakše suoče sa izazovima današnjeg vremena. Pogledajte video sa našim prilogom koji počinje nakon 10 minuta i 30 sekundi putem linka: https://www.youtube.com/watch?v=NE2d_ksx9nQ

7 PODRŠKA AGENCIJE ZA BANKARSTVO I OMBUDSMENA ZA BANKARSKI SISTEM

FEDERACIJE BIH

FINANSIJSKA EDUKACIJA U GRADSKOJ UPRAVI BIJELJINA

Gradska uprava Bijeljina, 18.12.2015. godine

Cijeneći činjenicu da je uloga regulatora odnosno institucije Ombudsmena za bankarski sistem izuzetno značajna sa aspekta zaštite korisnika finansijskih usluga, Agencija za bankarstvo FBiH i Ombudsmen za bankarski sistem FBiH su podržali inicijativu finansijske edukacije građana i razvoja edukativno-informativnih aktivnosti od strane Udruženja “U plusu” s ciljem ukupnog razvoja zajednice kroz povećanje nivoa finansijske pismenosti građana, transaparentnosti i efikasnosti u odnosu korisnik i finansijska institucija. Navedena podrška je od izuzetnog značaja za dalji rad Udruženja “U plusu”, što će omogućiti dalje sudjelovanje Ombudsmena na edukativnim radionicama Udruženja i stručnu pomoć u izradi edukativnih materijala u svrhu promoviranja finansijske pismenosti građana.

Gradska uprava Bijeljina, uz podršku Udruženja “U plusu”, organizovala je edukaciju iz finansijske pismenosti za članove Omladinske organizacije Bijeljina dana 18.12.2015. godine. Edukacija je održana na temu “Osnove kreditnih ugovora” i “Prezaduženost” uz podršku Udruženja “U plusu”. Učesnici su imali priliku da se upoznaju sa važnim elementima ugovora o kreditu odnosno najčešćim ugovornim odredbama, kao i sa načinima prevencije i prevazilaženja stanja prezaduženosti. Nakon edukacije učesnici su upoznati sa uslugom besplatnog pravno-finansijskog savjetovanja za zadužene građane, koja je od 2014. godine dostupna građanima Bijeljine. Nakon održane radionice neki od komentara učesnika su:

“Upoznala sam se sa važnošću razumijevanja procesa kreditiranja prije čina podizanja istog.” “Saznala sam dosta informacija o obavezama jemaca i karakteristikama hipotekarnog kredita.” “Unaprijedila sam znanja o mjenicama i drugim instrumentima obezbjeđenja.”

S tim u vezi Udruženje “U plusu” nastavlja podržavati Gradsku upravu Bijeljina u realizaciji aktivnosti besplatne edukacije i savjetovanja građana s ciljem pružanja što kvalitetnije i dostupne usluge.

BESPLATNA INFO LINIJA : 080 02 02 56 Svim BiH građanima je na raspolaganju besplatna info linija 080 02 02 56 na koju nas mogu pozvati svaki radni dan u periodu od

08.00 do 16.30 sati i obratiti se za savjet o njihovim zaduženjima i drugim pitanjima iz domena upravljanja ličnim finansijama.

Hamdije Kreševljakovića 18/3, 71000 Sarajevo

Tel.: 387 33 264 575, Fax: 387 33 264 576 e-mail: info@uplusu.ba

www.uplusu.ba

“U plusu” pruža besplatne usluge: savjetovanja o zaduženjima i generalnog finansijsko-pravnog savjetovanja, finansijske edukacije za odrasle i mlade. VIZIJA “U plusu” je vodeća organizacija u Bosni i Hercegovini koja građanima pruža kvalitetne usluge u oblasti odgovornog upravljanja ličnim finansijama. MISIJA “U plusu” želi: Pružiti svojim klijentima usluge finansijskog savjetovanja i prilagođene edukativne programe iz oblasti

upravljanja ličnim finansijama. Razvijati saradnju i partnerske odnose sa relevantnim institucijama u Bosni i Hercegovini kako bi se

adekvatno zaštitili svi učesnici na finansijskom tržištu.

Pridružite nam se http://www.Facebook.com/pages/Udru%C5%BEenje-za-odgovorno-

upravljanje-li%C4%8Dnim-finansijama-U-plusu/201121733322243

Sadržaj ovog dokumenta je isključivo vlasništvo i odgovornost Udruženja za odgovorno upravljanje ličnim finansijama “U plusu” i ne odražava

stanovišta naših donator niti organizacija koje nam daju podršku. Copyright U PLUSU 2015.

Tehnička i stručna podrška Udruženju “U plusu”

Ovaj projekat je djelimično finansiran od strane Američke ambasade

u Sarajevu i svi stavovi, mišljenja i zaključci izneseni ovdje ne

odražavaju nužno stav State Departmenta nego isključivo autora.